28 Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554

Fevzi BEDRSleyman Demirel niversitesi, Makine Mhendislii Blm

ZET ABSTRACT

Alminyum metal anayapl kompozitler (Al-MAK) arlka Aluminium matrix composites (AMCs) refer to the class of

light weight high performance aluminium centric material hafif, yksek performansa sahip alminyum merkezli

systems. The reinforcement in AMCs could be in the form of malzeme sistemleri iinde yer almaktadr. MAK'larn mekanik continuous/discontinuous fibers, whisker or particulates, in zelliklerini artrmak amac ile anayap ierisine srekli veya volume fractions ranging from a few percent to 70%. sreksiz yapda fiberler veya parack takviyesi yaplabilir. Properties of AMCs can be tailored to the demands of Takviye miktar hacimsel olarak en kk miktarlardan %70 different industrial applications by suitable combinations oranlara kadar kabilir. Al-MAK'larn zellikleri anayapnn of matrix, reinforcement and processing route. Presently uygun kombinasyonuna,takviyeye ve farkl retim several grades of AMCs are manufactured by different

yntemlerine gre eitli endstriyel talepleri karlayabilir. routes. Three decades of intensive research have provided

Gnmzde farkl yntemler kullanlarak birka eit Al-a wealth of new scientific knowledge on the intrinsic and

MAK'lar retilmektedir. Son otuz yldan bu yana, Al-MAK'larn extrinsic effects of ceramic reinforcement vis--vis

fiziksel, termo-mekanik ve tribolojik zellikleri zerine seramik phys ical , mechanical , thermo-mechanical and

katk faznn etkisi ile ilgili birok aratrma yaplmaktadr. Son tribological properties of AMCs. In the last few years, AMCs birka yldr da Al-MAK'lar uzay, savunma, otomotiv ve s gibi have been utilized in high-tech structural and functional teknolojik yap ve fonksiyonel uygulamalarda kullanlmaktadr. applications including aerospace, defense, automotive, Bu almada Al-MAK'larn retimi, mikroyapsal zellikleri ve and thermal management areas. This paper presents an endstriyel uygulamalar zerine genel bir deerlendirme overview of AMC material systems on aspects relating to yaplmtr. processing, microstructure, properties and applications.

Anahtar Kelimeler: Al-MAK, Al-MAK'larn retim yntemleri, Keywords: AMCs, production methods of AMCs, mechanical mekanik zellikleri, endstriyel uygulama alanlar properties, industrial applications

ALMNYUM KOMPOZTLERN RETM, KARAKTERSTK ZELLKLER VE ENDSTRYEL UYGULAMALARI

Giri

Kyerletirilmi yapdr ve genel olarak SiC, Al O , B C ve TiC 2 3 4

Kompozit genel olarak anayap ierisinde gibi seramik zellikli kuvvetlendirici faz olarak grev yapar.

dalm gsteren anayapdan farkl takviye faz Kompozitin zellii takviye faznn karakteristik zelliine ve

ile btnlemesinden meydana gelen bir hacimsel katk oranna gre deiir. Al-MAK'lar dierlerine

malzeme sistemini oluturmaktadr. Takviyenin zellii, gre; yksek mukavemet, iyiletirilmi rijitlik, daha dk

geometrisi, dalm ve farkl takviyelerin tane snr younluk, yksek scaklk zellikleri, kontroll sl genleme

zellikleri malzemenin farkl zellikler gstermesine neden katsays, elektriksel zellikleri, iyiletirilmi anma ve

olur[1-4]. Kompozit malzemeler genel olarak anayapnn abraziv zellikleri, zellikle ktle kontrol ve iyiletirilmi

fiziksel veya kimyasal yapsna gre polimer esasl, metal snmleme kapasite zellikleri asndan avantajlara

esasl ve seramik esasl kompozitler olmak zere sahiptir[5-8]. Belirtilen avantajlar daha iyi kullanabilmek

snflandrlrlar. Bu alma MAK'lar ve daha ok Al-MAK'lar iin deerlendirme yaplabilir. rnein saf alminyum,

zerinde younlalmtr. Al-MAK'larda anayapy ve hacimsel olarak %60 a kadar fiber takviyesi ile elastik

sistemi oluturan alminyum/alminyum alamdr. modl 70 GPa dan 240 GPa kadar artrlabilir. Dier

Dieri ise alminyum/alminyum alam ierisine taraftan saf alminyum iine hacimsel olarak %60

Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554 29

almine fiber takviyesi malzemenin genleme katsaysn daha stn mekanik zelliklere sahiptir. Kompozitler o o24 ppm/ C den 7 ppm/ C e drr. Benzer ekilde Al- izotropik zellik gsterir ve ekstrzyon, haddeleme ve

%9Si-%20 SiC kompozitin anma direnci gri dkme dvme ilemleri gibi ikincil operasyonlara maruz

demirin zelliliinden daha iyi olabilmektedir. Btn bu kalabilirler [9]. ekil 1a'da Al-SiC kompozitin farkl

rnekler gstermektedir ki alminyum/alminyum alam hacimsel takviye miktarndaki mikroyap resimleri

uygun takviye fazlar ile desteklendiinde zellikleri iki gsterilmitir.

veya kata kadar iyiletirilmektedir[9].

Al-MAK malzeme sistemi tek fazl sistemlere gre

stn zelliklere sahip olmasndan dolay avantajn htiva ettii katk faz en-boy oran 5 den daha byk

korumaktadr. Al-MAK'larn kullanmnda performans, ve anayap ierisinde sreksiz bir yap ihtiva eden

ekonomiklik ve evre etkileri asndan nem arz kompozitlerdir. Alminyum anayap ksa almine fiber etmektedir. Al-MAK'lar baz uygulamalarda alminyum ile kuvvetlendirilmi ve genellikle pistonlarda kullanlan alamlarnn, demir alamlarnn, titanyum alamlarnn en nemli ve bilinen MAK'lardr. Bu tip kompozitler ve polimer esasl kompozitlerin yerini tutaca

basnl infilitrasyon yntemi ile retilirler. ekil 1b ksa dnlmektedir [10,11]. Geni lekte Al-MAK'larn tek

fiber takviyeli mikroyapy gstermektedir. Whisker fazl malzemelerin yerine tutmas mhendislik

takviyeli kompozitler veya PM yntemi ile veya sistemlerinin tekrar gzden geirilmesi arlk ve

infilitrasyon yntemi ile retilirler. Whisker takviyeli hacimsel kazanm elde edilmesi nedeni ile gerekliliini

kompozitlerin mekanik zellikleri parack takviyeli veya ortaya koymaktadr. Bu almada Al-MAK'larn retimi, ksa fiber takviyeli kompozitlerle karlatrldklarnda mikroyaps zellikleri ve endstriyel uygulamalar zerine daha stndr. Ancak whiskerin MAK'larda takviye bugne kadar yaplan almalar deerlendirilmi ve

olarak kullanm son yllarda sala verdii zarardan yaptmz almalarla btnletirilmitir.

dolay yavalam ve bylece bu kompozitlerin ticari

kullanm snrlandrlmtr. Ksa fiber takviyeli MAK'lar

Al-MAK'ler ihtiva ettii takviyeye bal olarak parack srekli fiber ve parack takviyeli MAK'lar arasnda

takviyeli, whisker/sreksiz fiber takviyeli ve srekli fiber zelliklere sahiptir [9]. takviyeli olarak snflandrlrlar. laveten tek tip filament

takviyeli Al-MAK'larn retim yntemi dierlerinden

farkldr. Bu tip takviyeler almine, SiC, veya srekli karbon

fiber formunda bulunurlar. Fiber aplar 20 m den

daha kktr. Kompozit retiminden nce bu fiberler Bu tip kompozitler genel olarak e eksenli ve

paralel, dokunmu veya rlm olabilir. %40 kadar nispeten homojen byklkteki seramik paracklar

hacimsel fiber ihtiva eden MAK'lar basnl infilitrasyon ihtiva etmektedir. Seramik paracklar genel olarak

teknii ile retilirler. Son gelimelerle %60 almine fiber oksit, karbr veya bor bileenleri olabilir ve yapsal ve

takviyeli srekli fiber kompozitler gelitirilmi ve 1500 MPa anmaya dayankl uygulamalarda katk miktar %30 ekme mukavemeti ve 240 GPa elastik modle civarndadr. Genelde Al-MAK'lar toz metalrjisi ya da sahiptirler [9]. Bu kompozitler basnl infilitrasyon yntemi sv yntemle retilebilirler. Parack takviyeli Al-

ile retilmektedir. ekil 1c srekli fiber takviyeli MAK'leri MAK'larn retimi fiber takviyeli kompozitlere gre daha

gstermektedir. ekonomik olmasnn yannda fiber takviyeli kompozitler

Whisker veya Sreksiz Fiber Takviyeli Al-MAK'lar

Al-MAK Tipleri

Parack Takviyeli Al-MAK'lar

Srekli Fiber Takviyeli Al-MAK

30 Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554

Al-MAK'larn retim Yntemleri

Kat retim Yntemi Sv retim Yntemi

ile 0.5 arasnda deiebilir. nce oksit paracklar

Endstriyel lekte Al-MAK'larn retim yntemleri kat dispersiyon-sertlemesi etkisi gsterebilir ve genellikle sl

retim yntemi ve sv retim yntemi olarak iki ana ilem esnasnda anayap zellii zerinde kuvvetli etkiye

gruba ayrlmaktadr. sahiptir.

Alminyum alam tozu ile seramik esasl ksa Kartrma Dkm

fiber/whisker parack karm MAK'lar iin en bilinen Yntem seramik paracklarn sv alminyum iine

retim tekniidir. Karm kuru ve sv sspansiyon iinde kartrlmas ve karmn katlamas srecini ihtiva

etmektedir. Burada en nemli olay toz paracklar ile yaplr. Kartrma ilemini genellikle souk sktrma,

sv alminyum arasnda iyi bir ba olumas yani sv fazn kutulama, gaz tahliyesi ve yksek scaklkta pekitirme,

kat faz slatabilmesidir. Bilinen en basit ve ticari olarak HIP ve ekstrzyon ilemlerinden olumaktadr. PM

en ok kullanlan teknik vorteks veya kartrma yntemi ile retilmi Al-MAK'lar genellikle oksit

dkmdr. Vorteks teknii bir kartrc yardm ile ergimi paracklar ihtiva eder. Bu takviye faznn hacimsel oran

metalin iine seramik parack ilavesi ile yaplmaktadr. tozun gemiine ve retim yntemine bal olarak 0.05

(a) Al-%30SiC *750[12] (b) Ksa fiber morfolojisi[13]

c) AA6061-%50Al2O3 fiber takviyeli kompozit numunenin optik mikroskoptaki boyutlu grn[14].

ekil 1. Farkl Morfolojiye Sahip Al-MAK'larn Mikroyap Grnleri

Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554 31

Bu yntem ilk defa Surappa ve Roghati (1881) %5-10 civarndadr. Bu tip retimde kompozitin

tarafndan Hindistan Bilim Enstitsnde gelitirilmitir[9]. tamamen glendirilmesi bir sonraki aamada

salanmaktadr. PY genellikle srekli fiber takviyeli Al-Mikroyapsal dzensizlik sv ierisinde ve katlama

MAK'larn retimine uygundur. Fiber aras mesafeyi esnasnda paracklarn belirli blgelerde ylmas ve

kontrol etmek iin fiberler silindirik bir ubuk etrafna sarlr toparlanmas veya birikmesinden kaynaklanabilir.

ve ana metal bu fiberlerin zerine pskrtlrler. Kompozit ierisinde katk faznn dzensiz dalm,

Bylece tek tip kompozit oluturulur. Ktle kompozitler katlama esnasnda sv faz iinde hareketli seramik

tek tip kompozitlerin scak preslenmesi ile oluturulur. paracklar ile sv fazn arayzey etkilemesi sonucu bir

Fiberin hacimsel oran ve dalm fiber akl ve problem tekil edebilir. Genel olarak 5 ile 100 mm

tabakalarnn saysna gre kontrol edilebilir. Al-MAK'lar byklnde seramik paracklarn sv alminyum

pskrtme yntemle retimi, kartrmal dkm ile PM alam ierisinde katlm %30 kadar olmaktadr. Sv-

yntemi arasnda bir maliyette olup nispeten pahal bir parack amuru katlama tamamlanmadan nce

yntem deildir. direk olarak kalba dklr veya amur karm ktk

veya ubuk eklinde katlatrlarak daha sonra amur

formuna gelinceye kadar stlr ve sonraki ilemlerde

tekrar kalplanarak kullanlabilir. Bu yntem mikron alt

ok kk seramik paracklarn retiminde uygun %10 ve daha fazla seramik katk faz Al-MAK'larn

deildir. davran lar n ret im aamasnda, s l i lem

aamasnda ve daha sonra mamul olarak

kullanmnda tamamen deitirebilir. Bu deiim Al-MAK'lar retmek iin sv alminyum alam kompozitin hem mikroyaps hem de yzeysel ve

srekli fiberlerin/ksa fiberlerin veya paracklarn dyaps ile ilgili zellikleri ihtiva eder. arasndaki boluklara infilitre (emdirme) edilir. Katk

fazn karakterine ve hacimsel oranna bal olarak

vakum veya basn altnda kompozite infilitre edilir. Mikroyapsal deiimler, sl ilem karakteristikleri ve sl

Hacimsel olarak %10 dan %70 kadar katk fazl Al-gerilmeleri ihtiva eder. Bu deiimler esas itibari ile

MAK'lar farkl infil itrasyon yntemi kullanlarak alminyum alamlarnn fiziksel, mekanik ve tribolojik

retilebilirler. Parann btnln salamak iin snrlarn deitirir ve geniletir. Seramik paracklar,

balayc olarak silika ve almine esasl karmlarn kompozitin ii ile ilgili gze arpan etkileri u ekilde

kullanlmas gereklidir. nfilitrasyon yntemi ile retilen zetlenebilir.

Al-MAK'larda katk faznn iinde bir miktar gzenek ve

dalmlar genellikle dikkat eker. Yntem, parack

takviyeli, srekli fiberli, ksa fiberli Al-MAK'larn Seramik paracklarn mevcudiyeti alminyum retiminde olduka yaygn olarak kullanlmaktadr.

alamnn katlama davranlarn deitirebilir. Seramik

katk faz erimi svnn ve snn yaynmasnda, sv eriyiin

heterojen ekirdeklenmesini katalize etmede, sv Katk fazlarnn enjekte edilerek Al-MAK'larn

eriyiin ak yaynmn snrlanmada ve kat-sv arayzey retilmesinde PY olduka geni bir ekilde aratrlmtr.

morfolojik kararszln olumasnda bir set gibi grev Ancak bu yolla retim seramik paracklarn homojen

olmayan dalmn gstermektedir. Gzenek, genellikle yapabilir ( ekil 2).

Seramik Katk Fazn Al-MAK'larn Davranlar

zerine Etkisi

nfilitrasyon Yntemi

Mikroyaps ile lgili Etkiler

Al-MAK'larn Katlamas

Pskrtme Yntemi (PY)

Seramik paracklarn zerinde oluan birincil fazn TM Al-Cu-SiC kompozitin oda scaklndaki p

heterojen ekirdeklenmesi anayap tane bykln yalanma davran dkm veya ektrze kompozite

azaltt iyi bilinir. Ancak tane byklkleri parack veya gre olduka farkldr.

fiberin apndan daha byktr ve bu durum dkm 6061 alminyum alamnn yalanma karakteri

alminyum kompozitlerde gzlemlenmektedir. fiberlerin varlna gre nemli lde deiir. Anayap tane bykl katk paracklarndan byk TiC paracklar 7075 Al alamlarnn yalanma olmas gsterir ki fiberler katlama esnasnda birincil faz kinetiini geciktirirler. ekirdeklenmesi oluturmazlar. Al-4.5Cu'n tane

bykl SiC veya almine fiber tarafndan etkilenmez. Seramik fazn birlemesinden kaynaklanan Al Ancak, gzenekli yapya sahip TiC kompozitin alamlarnn yalanma karakterindeki bu deiimler bir sinterlenmesi anayapnn tane bykln belirli dereceye kadar dislokasyon younluundan istikamette ve byklkte snrlar. Benzer ekilde birincil

kaynaklanmaktadr. Seramik parack ile Al alam fazn heterojen ekirdeklenmesi almine katkl Al-Cu-Ti

anayap arasndaki genleme katsaysnn uyumsuzluu alamnda gzlenmektedir[15].

dis lokasyon younluunun artmasna neden

olmaktadr. Artan bu younluk ve sonrasndaki al

alamn yalanma davranndaki deiimler katk

faznn kompozitin iyaps ile ilgili etkisi asndan Alminyum alamlarnn yalanma sertlemesi

nemlidir[16-18]davran genel olarak katk faz ile deitirilebilir. Bu

deiim anayapya, parack byklne, morfolojiye,

katk faznn hacimsel oranna ve retim yntemine oAl-MAK'ler genellikle 500 C den daha fazla retim

baldr. Bu deiimler u ekilde sralanabilir. scaklklarna maruz kalrlar ve souma esnasnda byk

Al-Cu-Mg anayapl kompozitler takviyesiz alamlara sl gerilmelere maruz kalrlar. Isl gerilmelerin bykl

gre daha hzl yalanma gsterirler. katk fazna, hacimsel oranna ve tane byklne kelme scakl hacimsel katk faz artka azald baldr. rnein, Al-%30SiC kompozitlerde sl p tespit edilmitir.

Seramik Fazn Alminyum Alamnn Yalanma

Sertlemesi Davranna Etkisi

Artk termal Gerilmeler

32 Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554

Yerel katlama zaman

kin

cilf

az,d

entri

tikya

p

I II III

kincil faz

Fiberler aras mesafe

ekil 2. Al-4.5Cu-Almine Fiber Kompozitin Fiberler Aras Blgede Mikroyap Oluumu.Birincil Faz Morfolojisi ve kincil

Fazn Dalm Fiberler Aras Mesafeye Baldr. Mikroyaplar Grafik Olarak Durum da Gsterilmektedir.

Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554 33

gerilmeler 200 MPa dan daha byktr. Al-MAK'larn

Al-MAK'lar birok uygulama alanlarnda yksek mekanik zellikleri sl gerilmelerden tamamyla etkilenir.

teknolojik malzemeler olarak kullanlmaktadr. Al-MAK'lar Katk faznn neden olduu artk gerilmeler kompozitin

kullanmda, mr, yksek verimlilik, enerji kazanm, yorulma ve atlama zelliklerini etkiler.

dk bakm maliyeti, dk grlt seviyesi, evreye

daha az emisyon ve kirlilik, gibi faydalar salar. Al-

Pin-on disk deney sistemi ile sertletirilmi elie kar MAK'larn mhendislik uygulamalarda canlln

yaplan deneylerde kompozitin anma direncini katk korumaktadr. Whisker/parack/ksa fiber/srekli fiber gibi

faz ile nemli lde artar. Bu ayn zamanda seramik farkl takviye maddelerine sahip olan kat veya sv retim

fazn mikroyapya etkileri ile de ilgilidir. Son yllarda SiC p yntemi ile retilen Al-MAK'lar birok pratik uygulamalar

paacklarn d etkisi Al-MAK'dan mamul fren pabu- iin bir kullanlmaya uygundur. Farkl tip Al-MAK'larn

fren disk ifti iin faydal olarak kullanlr. Al-MAK' fren birka yeni ve canl uygulamalar u ekilde verilebilir.

pabucu fren diski zerinde kayarken temas blgelerinde

ikili tribolojik ara yzey tabakalar olutururlar. Bylece

Endstriyel kullanmda parack katkl Al-MAK'lar ara yzey tabakalar diskin anma direncini daha fazla

byk bir miktar oluturur. Parack katkl Al-MAK'lar artrr. kili tabaka oksit karm ihtiva ediyorsa kayma

endstriyel seviyede TM kartrma dkm, ergitme esnasnda pabutan Al-MAK fren diskine doru

infilitrasyon, pskrtme, doal retim yntemleri ile malzeme transferi meydana gelir. Malzeme transferi ve

retilmektedir. SiC, Al O , TiC, TiB , B C seramik tribolojik tabaka itlerinin oluumu SiCp etkisi ile 2 3 2 4

paracklar katk faz olarak kullanlr. Parack katkl Al-olumaktadr. Bylece tribolojik tabaka oluumu SiC'n

MAK'lar otomotiv, uzay, mekanik ve sl paralarda dyapya etkisi olmaktadr. ekil 3a'da otomobil fren

baarl olarak kullanlmaktadr. Parack katkl Al-MAK pabucunun disk yzeyi ile oluturduu tribolojik tabaka

fren rotorlar ve kampanalar dkm yntemi ile ifti grlmektedir. ekil 3b ise Al-MAK', Al-Si alam ve

retilmektedir. Al-Mg ve Al-Si anayapl kompozitler hem dkme demirin fren diski olarak izilmi anma oranlar

SiC hem de Al O parack katks ile en az %20 hacimsel grlmektedir. ekil 3a ve b, ulam sistemlerinde hafif 2 3

oranda takviye edilir. Birok otomobilin fren fren disk malzemesi olarak Al-MAK'larn kullanmnda

elemanlarnda kullanlmaktadr (ekil 4)[19]. nemli bir potansiyel olduunu gsterir [9].

Al-MAK'larn Endstriyel Uygulamalar

Katk Faznn Dyapya Etkileri

Parack Katkl Al-MAK'lar

29.7

24.7

19.7

14.7

9.7

4.7

Al-13Si alam

Al-9Si-%20SiC kompozit

Dkme demir

0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4Kayma hz

ekil 3. Al-MAK Disk ile Fren Pabucu Arasnda Oluan Tribolojik Yalama ifti, Fren Pabucuna Karlk Takviyesiz Al Alam, Al-SiC Kompozit, Dkme Demir

-33

a)

An

m m

ikta

r (1

0m

m/m

Parack katkl Al-MAK'lar helikopterlerin pervane

kanat kollarnda, uu kontrol hidrolik manifoltlar %40 SiC

katkl kompozitlerde retilmekte ve baarl bir ekilde

kullanlmaktadr. En byk taneli ve hacimsel katkl

kompozitler tren ve arabalarn fren sistemlerinde

kullanlmaktadr. Al-MAK fren diskleri genellikle Avrupa

demir yollarnda kullanlmaktadr. Amerika'da ise baz

zel yolcu arabalarnda kullanlmaktadr. Avrupa'nn en Karbon fiber takviyeli Al-MAK'lar Hubble Uzay

byk otomobil retici firmas 2004'e kadar Al-MAK' disk Te leskopunun anten dalga k lavuzu o larak

frenler srmeyi planlamaktadr. Potansiyel olarak kullanlmaktadr. Burada kompozit yksek boyutsal

otomobil uygulamalarnda valflar, krank mili, dili hassasiyet, yksek s ve elektrik iletkenlii gstermektedir.

6061 Al-Boron fiber kompozitler uzay mekiinin ana paralar ve sspansiyon kollar bulunmaktadr.

kargo blmlerde destek olarak kullanlmaktadr (ekil6).

Seramik whiskerlerin elle tanmas ile ilgili olarak ok

byk salk riskleri oluturduundan bu tip kompozitlerin

retimini snrlamtr. Ancak gvenli lmlerle SiC whisker'li

Al-MAK'lar gelimi askeri tanklarda ayak paleti olarak

kullanlmakta ve retilmektedir. Bu ekilde tankn arln

azaltmada nemli rol oynamaktadr. Ksa fiber takviyeli Al-

MAK'lar piston ve silindir uygulamalarnda kullanlmaktadr.

ekil 5'te Al-MAK kompozit silindir gmlei karbon ve Al O 2 3

fiber takviyeleri ergimi Al anayap ierisine emdirilerek orta

basnl dkm yntemi retilmektedir.

Srekli Fiber Takviyeli Al-MAK'lar

Whisker ve Ksa fiber Takviyeli Al-MAK'lar

34 Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554

ekil 4. Al-MAK'lardan Mamul Otomobil Fren Elemanlar[20]

ekil 5. Fiber Takviyeli Al-MAK Silindir Gmlei[20]

ekil 6. Al-Boron Fiber Takviyeli Al-MAK Destekler[20]

Mhendis ve Makina Cilt : 47 Say: 554 35

Composites, Journal of Materials Processing Technology Hatta son zamanlarda almine fiber takviyeli Al-Volume 166, Issue 2, (2005), Pages 173-182.

MAK'lar gelitirmitir. Fiber takviyeli Al-MAK'lar elikle Particle Reinforced Aluminium and Magnesium Matrix Composites. International Materials Reviews karlatrdklarnda younluu yarsndan az olmasna 1994;39(1):1-23.

ramen eit dayanmda kompozitler retilmektedir. Tribological Properties of Al Alloy o Particle Composite. J. Metall 1987;39(11):22-26.Hatta mukavemeti 300 C ve stnde elikle eit

Wear Mechanism of Aluminium olmaktadr. Kompozitler elie gre drt kat ve saf

Based Meal Matrix Composite Under Rolling And Sliding

alminyumun gre yar elektrik iletkenlik zelliine Contraction In Technology of Composite Materials.In: Rothagi PK, Ian PJB, Yune CS Editors, ASM International sahiptir. 1990;93-101.

"SiCp Katkl Al Kompozitlerin Sertlik, Mikroyap ce

Anma zelliklerinin ncelenmesi", 11. International

Conference on Machine desing and Production, (UMTK 2004), Aluminyum kompozitler arlka hafif olmasnn Conference proceedings, 979-988, 2004. Antalya-TURKEY

Aluminium Matrix Composites: Challenges and yannda yksek performansa sahip olmasndan dolay Opportunities, Sadhana, Academy Proceedings in son yllarda endstriyel uygulamalarda ilgi ekmektedir. Engineering Sciences, Printed in India, Vol. 28, Parts 1 & 2,

Yksek teknolojik malzeme olarak kullanlan Al-MAK'lar February/April 2003, pp. 319334. Developments in Particulate and Short Fibre mr, yksek verimlilik, enerji kazanm dk bakm

Composites in New Light Alloys. AGARD Lecture Series maliyeti, dk grlt seviyesi, evreye daha az 1990;144:1-21.

emisyon ve kirlilik, gibi faydalar salar. Bu nedenle Al- S. An Experimental and MAK'lar mhendislik uygulamalarda canll n Numerical Study of Deformation in Metal-Ceramic

Composites. Acta Metall 1989;37:3029-3050.korumaktadr. "Al-Cu-SiC ve Al-Cu-B4C Kompozitlerin Scak Presleme

Al-MAK'lar ihtiva ettii takviyeye bal olarak Yntemi le retimi ve Ama zelliklerinin Aratrlmas", karakteristik zellikleri deimektedir. Genelde Al-MAK'lar Danman:F.Bedir., S.D.. Fen Bilimleri Enstits, 2004.

Microstructures toz metalurjisi ya da sv yntemle retilebilirler. Parack and Mechanical Properties Engineered Short Fibre

takviyeli Al-MAK'larn retimi fiber takviyeli kompozitlere Reinforced Aluminium Matrix Composites, Matrial Science

gre daha ekonomik olmasnn yannda fiber takviyeli and Engineering,A335(2002)207-216.

kompozitler daha stn mekanik zelliklere sahiptir. Fiber

takviyeli Al-MAK'lar elikle karlatrdklarnda younluu

yarsndan az olmasna ramen eit dayanmda o (1998), Solidification Processing of Reinforced kompozitler retilmektedir. Hatta mukavemeti 300 C ve

Metal (Trans Tech. Publ.).stnde elikle eit olmaktadr. Kompozitler izotropik Pepaperation and Properties of

zellik gsterir ve ekstrzyon, haddeleme ve dvme Alninium Alloy Ceramic Particle Composites, Journal of Material Science, 1981, v 16, pp983-993.ilemleri gibi ikincil operasyonlara maruz kalabilirler.

Microstructure and mechanical behaviour of AlSiMg alloys

reinforced with TiAl Intermetallics. Journal of Materials

Processing Technology 2003;143-144:605-611.2000, "TiC ve SiC Katkl Kompozitlerin Azot Bandyopadhyay S. Effect of Al2O3 Atmosferi Altnda Scak Preslenmesi", Uluslararas Met. Malz.

Particulates on the Precipitation Behaviour of 6061 Kong.Bildiri Kitab, c3, 1713, stanbul.Aluminium-Matrix Composites. Journal of Materials Science Metal Handbook, Vol. 2 (1992.1996;31(20):5351-5361.An Introduction to Metal Matrix ASM Handbook, v21, Composites, ASM International, Printed Composites, Cambridge University Press(1995) pp. 459470.

in USA, 1992. An Estimation of

A s s e s s m e n t o f M e t a l M a t r i x C o m p o s i t e s , Three-Dimensional Finite Element Crystal Geometry Model

Applications,http://mmc-assess.tuwien.ac.atFor The Strength Prediction of Particle-Reinforced Metal Matrix

5. Lloyd DJ.

6. Prasad SV, Rohatgi PK.

7. Pan YM, Fine ME, Chang HS.

8. F.Bedir, B.gel, Sonu

9. K Surappa,

10. Harris SJ.

11. Christman T, Needleman A, Suresh

12. Kksal,F.,

13. H.X Peng, Z.Fan.,D.S.Mudher, J.R.G.Evans.,

14. C.M.Cady, G.T.Gray III,

15. Asthana,R.,

16. Surappa,M.K., Rohatgi, P.K.,

17. Salvador MD, Amig V, Martinez N, Busquets DJ.

Kaynaka1. Bedir,F., gel,B.,

18. Das T, Munroe PR,

2. ASM, 3. T.W. Clyne and P.J. Withers,

19.

4. C.G. Kang, J.H. Lee, S.W. Youn, J.K. Oh,

20.

Influence of Strain Rateon the

Deformation and Fracture Response of a 6061-T6 Al-50 vol.%

Al2O3 Continuous-Reinforced Composite, Material Science

and Engineering, A298,(2001), 56-62.