บทที่ 3 ธรณีประวัติ · ppt file · web...

บทท 3 ธรณประวต

ธรณประวตธรณประวต  คอ  ประวตศาสตรทาง

ธรณของโลก  ทจะบอกเลาความเปนมาและสภาพเหตการณทเกดขนในอดต  ไมวาจะเปนการเปลยนแปลงทางภมศาสตร  ตลอดจนววฒนาการของสงมชวต

ขอมลทางธรณวทยาทสามารถอธบายความเปนมาของพนทในอดต  ไดแก  อายทางธรณวทยา  ซากดกดำาบรรพ  โครงสรางและการลำาดบชนหน  เปนตน เฟรนกลอสซอพเทอรส

โดยทวไปอายทางธรณวทยาแบงเปน  2  แบบ  คอ  1. อายเปรยบเทยบ  (relative age)/(อายเทยบสมพนธ)2. อายสมบรณ  (absolute age)

อายทางธรณวทยา

อายเปรยบเทยบ (Realative age)  เปนอายหนเปรยบเทยบซงบอกวาซากดกดำาบรรพ หน ลกษณะทางธรณวทยา หรอเหตการณทางธรณวทยา วาหนชดใดมอายมากหรอนอยกวากน แตไมสามารถบอกเปนจำานวนปทแนนอนได   โดยอาศยตำาแหนงการวางตวของหนตะกอนเปนตวบงบอก( Index fossil) เพราะชนหนตะกอนแตละขนจะตองใชระยะเวลาชวงหนงทจะเกดการทบถม เมอสามารถเรยงลำาดบของหนตะกอนแตละชดตามลำาดบกจะสามารถหาเวลาเปรยบเทยบได

อายเปรยบเทยบหาไดโดย อาศยขอมลจากซากดกดำาบรรพททราบอาย   ลกษณะ และลำาดบของหนชนดตางๆ และลกษณะโครงสรางทางธรณวทยาของหน   แลวนำามาเปรยบเทยบสมพนธซงกนและกนกบดชนตางๆ ทางธรณวทยาทเรยกวา ธรณกาล (GEOLOGIC TIME)

1.1 กฎการวางตวซอนกนของชนหนตะกอน

(Law of superposition) ถาหนตะกอนชดหนงหรอหนอคนไมถกพลกกลบ (Overturn) โดยปรากฏการณทางธรรมชาตแลว สวนบนสดของหนชดนยอมจะมอายออนหรอนอยทสด และสวนลางสดยอมจะมอายแกทสดหรอมากกวาเสมอ

การศกษาเวลาเปรยบเทยบอาศยหลกการลำาดบชนหน 3 ขอ คอ

การลำาดบชนหน

1.2 กฎของความสมพนธในการตดผานชนหน

(Law of cross-cutting relationship) กลาวคอ หนทตดผานเขามาในหนขางเคยง ยอมจะมอายนอยกวาหนทถกตดผานเขามา

 1.3 การเปรยบเทยบสหสมพนธของหนตะกอน

(Correlation of sedimentary rock)

ศกษาเปรยบเทยบหนตะกอนในบรเวณทแตกตางกน โดยสามารถเปรยบเทยบไดโดยอาศยใชลกษณะทางกายภาพเปรยบ

เทยบโดยใชซากดกดำาบรรพ (Correlation by fossil) โดยม

หลกเกณฑคอ ในชนหนใดๆ ถามซากดกดำาบรรพชนดเดยวกน ทเหมอนหรอคลายคลงเกดอยในตวของมนแลว แมชนหนนนๆ จะอยตางทกน ยอมมอาย

หรอชวงระยะเวลาทเกดเดยวกนหรอใกลเคยงกน

ซากดกดำาบรรพทสามารถจะใชเปรยบเทยบไดด ตองมชวงเวลาทอาศยอยบนโลกเปนเปนชวงระยะเวลาสนๆ แตเกดอยอยางกระจดกระจาย

เปนบรเวณกวางขวางมากทสด ซงฟอสซลเหลาน เรยกวา

ไกดฟอสซลหรอ อนเดกฟอสซล หรอ ซากดกดำาบรรพดชน

(GUIDE OR INDEX FOSSIL)

อายสมบรณ (absolute age) 

เปนอายหนหรอซากดกดำาบรรพ   ทสามารถบอกเปนจำานวนปทคอนขางแนนอน  การหาอายสมบรณใชวธคำานวณจากครงชวตของธาตกมมนตรงสทมอยในหน หรอซากดกดำาบรรพทตองการศกษา   ธาตกมมนตรงสทนยมนำามาหาอายสมบรณ ไดแก ธาตคารบอน-14 มครงชวตเทากบ 5,730 ป จะใชกบหนหรอ fossil โบราณคด ทมอายไมเกน 50,000 ป ธาตยเรเนยม-238 มครงชวตถง 4.51พนลานป หรอ ธาตโพแทสเซยม-40  มครงชวต 1.31 พนลานป ขอจำากดในการหาอายสมบรณ คอ มกจะใชกบหนทมอายมาก ๆ ซงมวธการทสลบซบซอน ใชทนสง และแรทมปรมาณรงสมปรมาณนอยมาก เปนตน  

คณสมบตของธาตกมมนตรงส

ทเหมาะในการใชหาอายจะตอง 1. มอตราการสลายตวทสมำาเสมอ 2. มครงชวตทนานพอสมควร 3. ควรเปนธาตทพบทวไปในวสดทเปน เปลอกโลก

ตวอยางการคำานวณหาอายสมบรณ คาดวาเมอหนเรมแขงตว(rock

formed) ม ธาตกมมนตรงส 1,000 อะตอม เมอนำามาทดสอบเหลออย

เพยง 250 อะตอม ถาครงชวตของธาตกมมนตรงสนเทากบ 1

ลานป หนนจะอายเทาใด

คำาตอบ คอ 2 ลานป

การหาอายสมบรณมกใชกบหนทมอายมากเปนแสนเปนลานป เชน หนแกรนตบรเวณฝงตะวนตกของเกาะภเกต   ซงเคยเปนหนตนกำาเนดแรดบกมอายสมบรณประมาณ 100 ลานป  

หนแกรนตบรเวณฝงตะวน

ตกของเกาะภเกต 

ตวอยางการหาอายสมบรณ

แหลงซากหอยนางรมยกษ วดเจดยหอย จงหวดปทมธาน

พบเปลอกหอยทะเลหลายชนดสะสมตว ปนกบซากไมผในตะกอนดนเหนยวทะเล ทมลกษณะออนนม มสเทาถงเทาปนเขยว ซากหอยทพบ มหลายชนด เชน หอยแครง หอยกาบ หอยสงข และหอยลาย ซากหอยทพบมากทสด เปนหอยนางรม เมอนำาซากหอยนไปหาอาย ดวยวธกมมนตภาพรงสคารบอน ๑๔ พบวามอายประมาณ ๕,๕๐๐ ป

แสดงใหเหนวา ในอดตบรเวณวดเจดยหอยเคยเปนชายทะเลมากอน โดยพบวา นำาทะเลทวมทราบลมภาคกลาง ไปจนถงจงหวดพระนครศรอยธยา เมอประมาณ ๖,๐๐๐ ปทแลว ตอมาทะเลโบราณลดระดบลง และเรมถอยลดระดบลงออกไปในชวงประมาณ ๕,๗๐๐ - ๕,๐๐๐ ปทผานมา   เมอนำาทะเลลดระดบลง จงพบซากหอยอยในบรเวณน

สสานหอยแหลมโพธ อำาเภอเมอง จงหวดกระบ

สสานหอยแหลมโพธ เปนสสานหอยมลกษณะเปนแผนหนปนหนาตงแต ๐.๐๕ - ๑ เมตร มเปลอกหอยขมนำาจด วางทบถมกนเปนจำานวนมาก และเชอมกน

ดวยนำาประสานธาตปน จนยดตดกนเปนแผน เรยงซอนกน คลายลานซเมนต ชนหน

สสานหอยโผลใหเหนอยตามรมหาดเปนแนวยาว ประมาณ ๒

กโลเมตร กลาววาสสานหอยน เรมกอตวขนเมอประมาณ

๗๕ ลานป มาแลว

นกธรณวทยาไดแบงอายของโลกออกเปนชวงๆ เรยกวา ธรณกาล “ ” โดยใชเหตการณ

การเปลยนแปลงทสำาคญทางธรณวทยา และ

การเปลยนแปลงตามธรรมชาตของโลกเปนหลก

ในการแบง ประกอบดวยมหายค (Era)

ยค (Period) และสมย (Epoch) โดยแบงโลกออกเปน 4 มหายคกบอก 11 ยค จากยคกแบงยอยเปนสมย ม

เวลาเปนปกำากบของแตละชวงยคสมย

นกธรณวทยาไดทำาการศกษา

เกยวกบซากดกดำาบรรพ และจดหมวด

หมตามอาย ววฒนาการ

ของสงมชวต และสภาพแวดลอม

ตามกาลเวลาทคนพบจนในทสดสรปเปนตารางธรณ

กาล

ตารางธรณกาล

•พรแคมเบรยน ” (3,500 – 545 ลานป) เกดหลงจากโลกเรมเยนตวลง•สวนใหญเปนหนพวกหนไนส หนชนวน หนชสต หนออนและหนควอรตไซต•สภาพภมประเทศในมหายคพรแคมเบรยน มลกษณะโลงเตยน เปนภเขา ทะเลทราย มภเขาไฟประทรนแรงเกดธารลาวามากมาย ไอนำาในบรรยากาศเรมกลนตวเปนนำาฝน ทำาใหเกดแมนำาและทะเล•สงมชวตเรมแรกเปนสงมชวตเซลลเดยว และเรมมสงมชวตขนาดเลก เชน แมงกะพรน และกลปงหา •ซงในยคนหลายประเทศ เชน แคนาดาและออสเตรเลย• ซากดกดำาบรรพสโทรมาโทไลตเปนตวกำาหนดยค

“พรแคมเบรยน”มหายคพรแคมเบรยน (PRECAMBRIAN ERA) มหายคแรกของธรณกาล เรมตงแตกำาเนดโลกเปนชวงเวลาทยาวนานทสด เชอกนวาสงมชวตชนตำาเรมเกดขนในตอนปลายของมหายคนแตสวนมากไมทงรองรอยหรอหลกฐานทชดเจน สโตรมาโตไลท

เปนสาหรายทเกาะกนเปน

พดปกคลมอยบนหนมความสำาคญตอการววฒนาการ

ของสงมชวตคอ เปนตว

จดหาออกซเจนใหแกสงมชวต

แรกเรมในยคพรแคมเบรยน

•ยคแคมเบรยน (Cambrian period) ยคแรกของมหายคพาลโอโซอก มชวงอายตงแต 545 ถง 505 ลานป•หนทพบเปนพวกหนทราย หนดนดาน หนชนวนและหนปน•ยคนทะเลนำาตนไดคอยๆ รกลำาเขาไปในผนแผนดนสวนใหญ พชเปนพวกสาหรายทะเล•เรมพบซากสตวทะเลทไมมกระดกสนหลง เชน ปะการง หอย ฟองนำา ไทรโลไบต (trilobite) •ซากดกดำาบรรพสตวทมเปลอกแขงหมตวหรอฝาหมเชนไทรโลไบต แกรพโทไลทมเฉพาะพวกเปนรางแหไครนอยดและหอยชนดตางๆ•สตวประจำายคน คอ ไทรโลไบท ซงมจำานวนมากทสด รองลงไปคอ บราคโอปอดส (brachiopods)

มหายคพาลโอโซอก ซากดกดำาบรรพ ประจำามหายคน คอ ไทรโลไปท (Trilobite)

ไทรโลไบท (Trilobite) หรอ อารโทรปอด(Arthropod)

บราคโอปอดส (brachiopods)

ยคแคมเบรยน

•ยคออรโดวเชยน (Ordovician) ชวงอายตงแต 505 ถง 438 ลานป•หนทพบเปนพวกหนปน โดโลไมต หนทรายและหนดนดาน •พชทพบในยคนยงเปนพวกสาหรายทะเล •พวกสตวไรกระดกสนหลงประกอบดวยไทรโลไบต• ยคนมสตวทะเลไมมกระดกสนหลงอยมาก•มสตวพวกปะการง ชนดเตตราโครอล (tetracorals) แกรปโตไลท เอคนอยด (echinoids) ปลาดาว (asteroids) ครนอยด (crinoids) และพวกบรายโอโซนส (bryozoans) •ซากดกดำาบรรพประจำายค คอ แกรปโตไลท

ยคออรโดวเชยน

แกรปโตไลทเอคนอยด

ครนอยด

•ยคไซลเรยน (Silurian Period มชวงอายตงแต 438 ถง 408 ลานป•หนทพบในยคนสวนใหญเปนหนปน หนทรายและหนดนดานสดำา •ในตอนปลายยคเรมพบพชบกเปนครงแรกทประเทศออสเตรเลย •สตวทพบบอยกมปะการง (rugose และ tabulate) และไครนอยด สตวจำาพวกหอย (หอยสองฝา, หอยโขง, และเซฟาโลพอด)•สตวหายใจในอากาศ เรมเกดขนในรปของแมงปอง กงกอ และมชวตอยบนบก พชทพบเปนพวกมอสสตะบอง• เรมพบตนตระกลปลาไรขากรรไกรเปนครงแรก

ยคไซลเรยน

ปะการง (rugose และ tabulate)

•ยคดโวเนยน (Devonian Period) มชวงอายตงแต 408 ถง 360 ลานปมาแลว•หนสวนใหญเปนหนดนดาน หนปน และหนทรายแดง •เรมพบสตวทหายใจทางอากาศได เชน กงกอ แมลงมม และแมลงไรปก ในจำาพวกสตวมกระดก •ยคนมปลาจำาพวกตาง ๆ เจรญมาก บางทเรยกวา ยคของปลา ปลาทพบเปนปลาไมมกราม (ostracoderms) ปลาตวแบนๆ (placoderms) ฉลาม (sharks) และปลากระดก (bony fishes, osteichthyes)•เรมเกดสตวตนตระกลของ สตวครงบกครงนำา•สตวประจำายคน คอ ปลา

ยคดโวเนยน

ปลาตวแบนๆ (placoderms)

•ยคคารบอนเฟอรส (Carboniferous Period) มชวงอายตงแต 360-286 ลานป•หนสวนใหญประกอบดวยหนปน หนทราย หนดนดาน และถานหน •พชสวนใหญเปนพวก ไลโดพอด (Scale-trees) และเฟรนมเมลด •สตวทอาศยอยบนบกมพวกหอยสองฝา หอยขม และสตวพวกขาเปนปลอง•สตวเลอยคลาน (reptile) เรมมการววฒนาการในยคน• แมลงเรมมหลายชนดและมปรมาณมากขน เชนมแมลงสาบมากมายจนในยคนไดชอวายคของแมลงสาบ ยงพบซากของแมลงปอทมปกกวางถง 30 นว•พวกแกรพโทไลท รปรางแหสญพนธไปหมดสน•สตวประจำายคนคอ ครนอยด

ยคคารบอนเฟอรส สตวเลอยคลาน (reptile)

ไลโดพอด (Scale-trees)

ยคเพอรเมยน •ยคเพอรเมยน (Permian Period) มชวงอายตงแต 286 – 245 ลานป•หนสวนใหญประกอบดวย หนปน หนดนดาน หนเกลอและหนทรายสแดง •พชสวนใหญเปนพวก เฟรนและเฟรนมเมลด ในซกโลกใต (กอนดวานาแลนด) มพวกพชกลอสซอฟเทอรส •ยคทสตวสะเทนนำาสะเทนบกเจรญมาก บางทเรยกยคสตวครงบกครงนำา•เรมพบแมลงชนดใหม ๆ ในยคน เชน แมลงปกแขงและจกจน• ตอนปลายยคเกดยคนำาแขงขน ทำาใหไมมเกลดและเฟนมเมลดสญพนธไป ปดยคนดวยการเกดธารนำาแขงแพรปกคลมทวโลก เปนการสนสดของมหายคพาลโอโซอก •พชและสตวหลายชนดสญพนธไป เชนพวกฟซลนด ปะการงพวกรโกส ไบรโอซว ฟเนสเทลลด หอยตะเกยงโพรดกทด และไทรโลไบท ไดสญพนธไปหมดสน

amphibian fossils

•ยคไทรแอสสก (Triassic period) มชวงอายตงแต 245-213 ลานปกอน•เปนชวงเวลาเรมตนแหงยคไดโนเสาร สนนฐานกนวาแผนดนทงหมดในโลกเปนแผนเดยวกน เรยกวา พนเจย “ ”•มการทบถมของตะกอนหนดนดานสแดง และหนทราย•สตวเลอยคลานมการววฒนาการสง•ยคนจะมอากาศทอบอนเวนแตพนทสวนในของทวปซงอยหางไกลทะเล จะมสภาพเปนทะเลทราย ผนแผนดนไมอดมสมบรณตอการเจรญเตบโตของพช  พชพรรณสวนใหญจงเตมไปดวยสน ปรง และเฟรน •ในทะเลใหญๆ มพวกปลาและสตวอนๆ เพมมากขน ปรมาณของแอมโมไนท และแกสโตรพอดสมมากขน

ยคไทรแอสสก มหายคมโซโซอก ซากดกดำาบรรพประจำายคคอ แอม

โมไนท (Ammonite)

แกสโตรพอดส

แอมโมไนท

ยคจแรสสก

•ยคจแรสสก (Jurassic period) มชวงอายตงแต 213-144 ลานปกอน•หนยคนประกอบดวย หนปนเมด ไขปลา หนดนดานและหนทราย•ยคไดโนเสารครองโลก ไดโนเสารบนไดพฒนาเปนสตวปกจำาพวกนก •นกและสตวเลยงลกดวยนม ปรากฏขนเปนครงแรกในยคน โดยสงมชวตทถอวาเปนนกตวแรกของโลก กคอ อาคออปเทอรกซ (Archaeopteryx) ซงววฒนาการมาจากไดโนเสารกลมเทอโรพอดทอาศยอยบนตนไม•หอยแอมโมไนต มววฒนาการไปเปนสตวจำาพวกปลาหมก •การแยกตวของผนทวปสงผลใหสภาพอากาศมความชมชนมากยงขน ทำาใหแผนดนในโลกยคนถกปกคลมไปดวยผนปาดบชน

อาคออปเทอรกซ

ยคครเทเซยส

•ยคครเทเซยส (Cretaceus) 144-65 ลานปกอน•สงมชวตทเกดขนใหม ไดแก ง นก และพชมดอก•ไดโนเสารกนเนอขนาดใหญทสด คอ ไทรนโนซอรส มไดโนเสารปากเปดและไดโนเสารคลายนกไมมฟน•สตวเลอยคลานทสญพนธในยคนไดแก มงกรทะเลสายพนธอกทโอซอร พลซโอซอร โมซาซอร•หนทพบมาก คอ หนชอลคสวนใหญประกอบดวยสารปน (แคลเซยมคารบอเนต) ไดจากเศษชนของพชขนาดเลก (พวกสาหราย) ทปะปนอยกบเศษเปลอกหอยและฟอแรมมนเฟอรา•ตอนใกลจะสนยคนเกดแผนดนไหว และเกดภเขาแอนเดสกบรอกก และภเขาทางตอนตะวนออกเฉยงเหนอของทวปเอเชย• ยคนปดดวยการเปลยนแปลงของโลกจนเกดการแยงอาหารกนเอง สตวใหญกนสตวเลก และมการดนรนเพอการดำารงอยของชวต ไดโนเสาร สตวเลอยคลานทะเล แอมโมไนท และบเลมไนทสญพนธหมด

อลาสโมซอรส เปนสตวเลอย

คลานทะเลตระกล เพลสโอ

ซอร 

  ซงนกวทยาศาสตรสรปวา มเหตการณ 3 อยางทนำาไปสการสญพนธครงใหญในปลายยค คอ 1. การลดระดบของนำาทะเล มการขนลงอยางมาก และอยางรวดเรว ภมอากาศทเปลยนและการสญเสยถนทอยอาศย ทำาใหนำามาซงการสญพนธของสงมชวตหลายสายพนธ 

2. การพงชนของอกกาบาต และการระเบดอยางรนแรงของภเขาไฟ โดยเชอวาเมอ 65 ลานป มดาวหางหรอดาวพระเคราะหนอยพงเขาชนโลก ทบรเวณคาบสมทรยคาทาน ในประเทศเมกซโก เนองจากการคนพบผลก Quartz ขนาดเลก จำานวนมาก ในบรเวณทเปนหลมขนาดใหญ เสนผานศนยกลางประมาณ 18 กโลเมตร ซงผลของการชนโลกครงนน ทำาใหเกดความรอนสงอยางฉบพลน แลวตามดวยอากาศหนาวเยนจดถงจดเยอกแขง เนองจากฝนละอองจากการชน ลอยขนไปบนชนบรรยากาศทำาใหบดบงแสงอาทตยทสองลงมายงผวโลก เปนระยะเวลานานหลายเดอน ทำาใหพชไมสามารถดำารงชพดวยการสงเคราะหแสงได ทำาใหพชตายลง เมอพชตายลง ทำาใหสตวทกนพชขาดอาหาร มผลทำาใหสตวหลายชนดสญพนธไป 3. การระเบดอยางรนแรงของภเขาไฟทอนเดย และในมหาสมทรแปซฟก ทำาใหเกดเปนทราบสงเดคคาน (Deccan Traps) การระเบดของภเขาไฟ มผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ทำาใหสงมชวตบางชนดไมสามารถปรบตวไดกบการเปลยนแปลงอยางฉบพลน ทำาใหสญพนธไป 

•ยคเทอรเชยร (Tertiary ) 65-1.8 ลานปมาแลว•ประกอบดวยพวกหนทราย หนดนดานและหนโคลน •มสตวเลยงลกดวยนำานมระยะแรกเกดขน เรมเกดสตวคลายลงหนาคลายหมาปา (lemur) และสตวฟนแทะ (rodent) แตสตวมขนาดเลกในทะเลมปลาวาฬ • ลงไมมหาง (apes)  และลงเรมเกดขนในระยะน นอกจากนยงม หมา แมว มปาสน และปาไมดอกมาก แมลงหลายชนด •สตวเลอยคลายมพวกจระเข เตา เรมพบเตาทอาศยอยบนบก พวกนกมฟนสญพนธไป จระเขครองตำาแหนงสตวเลอยคลานทใหญทสด

มหายคซโนโซอก ยคเทอรเชยร 

lemur

•ยคควอเทอรนาร (QUATERNARY PERIOD) 1.8 ลานปกอนจนถงปจจบน•ประกอบดวยพวกหนทราย หนดนดานและหนโคลน •เปนยคทสตวเลยงลกดวยนำานมมววฒนาการมากทสด•ชวง 1.8 ลานป  – 1 หมนป เกดยคนำาแขง รอยละ 30 ของซกโลกเหนอปกคลมดวยนำาแขง ทำาใหไซบเรยและอลาสกาเชอมตอกน มเสอเขยวโคง ชางแมมมอท และหมถำา •บรรพบรษของมนษยไดอบตขนในสายพนธโฮโมเซเปยนส (HOMO SAPIENS) เมอประมาณสองแสนปทแลว

ยคควอเทอรนาร

First reconstructi

on of a

Neanderthal male

ธรณกาล

ไดเวลาทำาแบบฝกหด

แลวนะจะ