ภูมิแพ้ รักษาหาย

เมอมอาการ จาม คนจมก คนตา คนหและล าคอ ตาแดง จมกตน มน ามกใส ๆ ไหลออกมาบอย ๆ และมน าตาไหล เจบคอ ไอ ออนเพลย ปวดทอง ปวดศรษะ และปวดบรเวณคาง และหนาผาก อาการเหลานคออาการภมแพ เกดจากระบบภมคมกนของรางกายตอบสนองตอสารทวไปทเปนสารอนตราย จงกระตนใหเซลลปลอยสารฮสทามน ท าใหจาม หายใจขดมผนคน อาเจยน บางครงรนแรงถงขนชอก หมดสต ถกปดกนทางเดนอากาศหายใจจนท าใหหวใจหยดท างาน สงทกอใหเกดภมแพเชน ละอองเกสร อาหาร สารเคม ความเครยด สตว พกผอนไมเพยงพอ การทานอาหารทหลากหลายครบทกหม จะชวยบรรเทาอาการภมแพ โรคภมแพสวนใหญเมอหลกเลยงจากสงทแพ และรบประทานยาแกแพกจะสามารถควบคมอาการของโรคภมแพได การรกษาโรคภมแพเบองตนส าหรบผทมอาการคดจมกมากอาจจะตองใหยาลดอาการคดจมก ( Decongestant) ส าหรบผทมอาการเรอรงอาจจะตองใชยาหยอดจมก steroid

โรคภมแพ คอโรคทเกดจากการทรางกายมการตอบสนองตอสงตางๆ ตามธรรมชาตไวผดปกต ทงทคนทวไปไมเกดอาการผดปกตเมอสมผสสารตางๆเหลานน สารกอภมแพเขาสรางกายไดหลายทางท าใหเกดโรคภมแพชนดตางๆซงมอาการแตกตางกนดงน

สารกอภมแพเขาสรางกายโดยทางเดนหายใจ ตงแต จมก คอ หลอดลมลงไปถงปอด ท าใหเกดอาการเปนหวด คดจมก น ามกไหล จาม เรยกวาโรคแพอากาศ ผปวยจะมอาการคนคอ เจบคอ ไอมาก หากมอาการหลอดลมตบตน หายใจล าบากเรยกวาโรคหอบหด

สารกอภมแพเขาสรางกายโดยทางผวหนง ท าใหเกดผนคนอกเสบ เปนลมพษ มน าเหลองไหล เปนตมพพองทผวหนง เรยกวา “โรคผนแพ”

สารกอภมแพเขาสรางกายโดยทางเดนอาหาร ท าใหเกดอาการคนปาก คนคอ มผนคนทผวหนง เปนลมพษ ปวดทอง ทองอด ทองเสย อาหารไมยอย คลนไส อาเจยน มแผลรอนในในปาก เรยกวา “โรคแพอาหาร”

สารกอภมแพเขาสรางกายโดยทางตา ท าใหคนตา แสบตา ตาแดง น าตาไหล ตาสแสงไมได เยอบตาแดงบวมและอกเสบ เรยก “โรคภมแพทตา”

ถาพอหรอแมเปนโรคภมแพ ลกจะมโอกาสเปนโรคภมแพไดงายขน เมอไดรบสารโรคภมแพสามารถถายทอดทางกรรมพนธแปลกปลอม ซงเปนสารกอภมแพ เขามาในรางกายตอเนองกนเปนเวลานานๆ จนกระทงรางกายเกดปฏกรยา มการสรางภมคมกนตอสารชนดนน เมอเราไดรบสารกอภมแพนนเขาไปอก กจะเกดปฎกรยาภมแพ

ทงทเกดจากแบคทเรย ไวรส ยสต หรอพยาธ หรอปจจยภายนอกใดๆ ทคงอยในตวเรา หรอสมผสกบการตดเชอซ าซากยาวนานรางกายเรา โดยทรางกายไมสามารถก าจดออกไดหมด เปนเวลาตอเนองกนนาน จะกระตนปฏกรยาภมคมกน ใหผลตภมคมกนชนดกวางและมความเจาะจงนอย ซงจะกอใหเกดปฏกรยาภมแพตอสารตางๆ มากขนเรอยๆ กลายเปนคนแพสงตางๆไดงายและบางครงมภมคมกนทตอตานเนอเยอของตนเองเกดขน กลายเปนโรคภมคมกนท าลายตนเอง

รางกายประสบกบภาวะเครยดทงทางรางกายหรอทางจตใจกตาม เนองจากความเครยดจะเผาผลาญอาการภมแพ ทเปนเฉพาะเวลาพลงงานในรางกายดวยการกระตนตอมไรทอตางๆ เมอเวลาผานไป ระบบปองกนตนเองของรางกายจะคอยๆ ออนแอลงไป รางกายเกดการตอบสนองตอสงกระตน ดวยการเกดปฏกรยาภมแพตอฝ นละออง และสารตางๆ ในชวตประจ าวน ท าใหเกดอาการออนเพลย มเสมหะแหงๆ ในคอตลอดเวลา น ามก มนงง ไมสดชน ฯลฯ

Th 1 เปนเซลลเมดเลอดขาวทสรางสารตอตานเชอโรค เชน สารอนเตอเฟอรอนแกมมา Th 2 2 เปนเซลลทสรางสารเกยวกบโรคภมแพ เชน อนเตอรลวคน 5

รางกายของคนเราตองใชเซลลทง 2 ชนดอยางสมดลจงจะมสขภาพทสมดลแขงแรง แตสภาพการเลยงดบตรหลานในยคปจจบนไมคอยไดอยตามธรรมชาต เชน

อาบแตน าอน นอนแตในหองแอร ไมไดสมผสธรรมชาตทเปนของจรง เชน ธาตดน ธาตน า ธาตลม ธาตไฟ

เดกจงไมมโอกาสสมผสเชอแบคทเรยหรอเชอไวรสตามธรรมชาต พอเปนไขไมสบายกรบพาลกไปหาหมอกนยาปฏชวนะ ยาลดน ามก ยาลดไข ไวตลอดโดยทภมตานทานทแทจรงของตนเองไมเคยไดใชงานตอสเชอโรคเลย ท าใหรางกายขาดเซลล Th 1 มแตเซลล Th 2 ซงเปนตวการคอยกระตนใหไขกระดกสรางเมดเลอดขาวชอ อโอซโนฟลล สาร IgE ทเมอสมผสกบสารกอภมแพกจะเกดการหลงสารฮสตามนซงท าใหเกดอาการผดปกตตางๆ

โรคภมแพชนดเปนตามฤดกาล จะมอาการเปนชวง ๆ ของป ขนอยกบชวงทสารกอภมแพถกผลตออกมา สารกอภมแพในกรณน เชน

ละอองเกสรดอกไม ฟางขางตาง ๆ

คนไขจะมอาการตลอดทงป เนองจากคนไขจะสมผสกบสารกอภมแพตลอดเวลา ท าใหมอาการแบบโรคภมแพชนดเปนตลอดปเรอรง สารกอภมแพทท าใหคนแพกนมาก คอ ไรฝ นในบาน เชอรา ขนสตวเลยง เปนตน

ภมแพ รกษาไดดวยการลางจมกดวยน าเกลออนๆ ภมแพ รกษาไดดวยการดมน ารอนครงละ10-15 นาทวนละ 2-4 ครง พนหองควรเปนพนขดมน เพราะก าจดฝ นไดงาย ภมแพ ปองกนไดดวยการจดบานใหอากาศถายเทไดด และแสงแดดสองถง ไมมฝ น ภมแพ ปองกนไดดวยการอยาไปใกลบรเวณทมควนบหร ควนไฟ และบรเวณทมฝ นมาก ภมแพ ปองกนไดดวยการไมปลกตนไมในบาน กระถางดอกไมทอบชนจะเปนแหลงเพาะเชอราได ภมแพ ปองกนไดดวยการพยายามกนสตวเลยงไวขางนอกเทาทเปนไปได หามน าสตวเลยงเขาไปในหองนอน ภมแพ ปองกนไดดวยการลางมอทกครงทคณสมผสสตวเลยง และพยายามใหมนอยหาง ๆ จากใบหนาของคณ ภมแพ ปองกนไดดวยการท าความสะอาดทนอนหมอน มง ควรไดรบการตากแดดจด ๆ อยางนอยสปดาหละครง เพอฆาตวไร ภมแพ ปองกนไดดวยการใชผาหมประเภทขนสตว ผาสกหลาด ผาส าล ควรใชผาหมทท าจากใยสงเคราะห ภมแพ ปองกนไดดวยการระวงไมใหบาน หองน า อบชน และไมควรปลกตนไมในบานเพราะท าใหเชอราเตบโต ภมแพ ปองกนไดดวยการออกก าลงกายอยางสม าเสมอ และการพกผอนใหเพยงพอจะชวยใหผปวยมสขภาพทแขงแรงขน ภมแพ ปองกนไดดวยการท าความสะอาดเครองปรบอากาศบอยๆ และใชแบบทมเครองกรองอากาศชนด HEPA filter ภมแพ ปองกนไดดวยการก าจดเศษอาหาร และขยะตางๆ รวมทงปดฝาทอระบายน าเพอไมใหเปนแหลงเพาะพนธแมลงสาบ ภมแพ รกษาไดดวยการใชยาตามทแพทยสงเทานน ไมควรซอยามาใชเอง เพราะบางชนดถาใชตอเนองนานอาจมอนตรายได ภมแพ ปองกนไดดวยการมสงของเครองเรอนใหนอยทสดเฉพาะทจ าเปนเทานน เพอทจะไดท าความสะอาด และก าจดฝ นไดงาย ภมแพ ปองกนไดดวยการซกผาปทนอน เครองนอน และผามานอยางสม าเสมอโดยใชน ารอน (อยางนอย 60 C) สปดาหละ 1 ครง จะ

ฆาไรฝ นได ในกรณแพไรฝ น ควรท าความสะอาดเครองนอน (ทนอน,หมอน,ผาหม) โดยซกดวย น ารอน 600C นาน 15-20 นาท อยางนอยทก 2

สปดาห ภมแพ ปองกนไดดวยการใชเครองนอนทงหมดควรเปนใยสงเคราะห ไมใชฟก ทนอน หมอน หรอหมอนขางทยดไสดวยนน เพราะ

นนเปนทอยของไรฝ น ควรใชชนดทท าจากยาง หรอฟองน า หากตองใชทนอนทยดไสดวยนน กควรหมดวยพลาสตก หรอผารมกอน เครองปรบอากาศชวยใหละอองฝ น เกสร และเชอราจากภายนอกบานเขามาในหองนอนนอยลง โดยเฉพาะในรนทมระบบกรอง

อากาศ

พดลม ไมควรเปดแรง หรอเปาตรงตวผปวย และไมควรเปาลงพน เพราะจะเปนการเปาฝ นใหเขาจมกมากขน อาการภมแพจะก าเรบไดงาย

ไมเลยงสตวทมขนในบาน เชน สนข แมว นก ไวในบาน ถาอยากเลยงจรง ๆ แนะน าใหเลยงปลาเทานน การอาบน าใหสตวสปดาหละ 1 ครง จะชวยละสารภมแพลงไดมาก

ภมแพ รกษาไดดวยการหลกเลยงสารทท าใหเกดโรคภมแพ ผปวยควรพยายามหลกเลยงสารททราบวาตนเองแพ เพอทจะใหอาการเกดนอยลง และใชยานอยลงดวย

ภมแพ ปองกนไดดวยการถายน าออกจากบรเวณทมน าขงในสนามหญา เกบกวาดเศษใบไม และวชพชกอนทจะเรมเนา เกบของหมกใด ๆ ใหหางจากตวบาน

ภมแพ ปองกนไดดวยการท าความสะอาดฝกบวในหองน า หรออางน าอยางสม าเสมอดวยน ายาท าความสะอาด และตรวจดวามเชอราขนทมานหองน าหรอไม

ควรหาทางก าจดแมลงภายในบาน โดยเฉพาะแมลงสาบ เพราะซาก และอจจาระของแมลงสาบเปนสารกอภมแพทส าคญ การท าความสะอาด ท าความสะอาดหองนอนดวยผาชบน าเปยก ๆ ไมควรกวาด ถาใชเครองดดฝ น ตวผปวยโรคภมแพไมควรท าเอง และควรเชดดวยผาเปยกซ าอกครงหนง หากจ าเปนตองท าความสะอาดเอง ควรทานยากอนทคณจะท าความสะอาด หรอใชฟาชบน าบดใหหมาด ๆ ปดปาก และจมก

วตามน B 3 ยบย งการหลงฮสทามนและลดการอกเสบ วตามน B 6 ควบคมอาการแพ วตามน B 12 ชวยใหหายใจคลอง วตามน C ตานฮสทามน วตามน D ควบคมการดดซมแคลเซยม

แคลเซยม ลดความรนแรงของอาการแพ แมกนซยม เสรมสรางภมคมกน โมลบดนม ลดอาการหายใจขด ซลเนยม ตานอนมลอสระ สงกะส ขจดสารพษออกจากรางกาย

โอเมกา 6 แหลงกรดไขมนจ าเปนลดอาการภมแพ ไบโอฟลาโวนอยด ท างานรวมกบวตามนซ ลดอาการแพ กรดแพนโทเทนก ลดเความเครยดและตานฮสทามน

คอลนและอโนซทอล ลดความเครยด

น าผง(หลกเลยงหากแพละอองเกสร) ผกผลไมสด จมกขาวสาล ปลาซารดนทงตว หอมและกระทยม เมลดทานตะวน

นมและผลตภณฑนม เพราะเพมเสมหะและน ามก สตรอวเบอรร อาหารทะเล มะเขอเทศ ชอกโกแลต ขาวสาล ถว ไข

หลกเลยงหรอปองกนสารทกอภมแพการหลกเลยงสารกอภมแพ ไดกลาวในหวขอของการแพสารกอภมแตละชนด ส าหรบเครองฟอกอากาศกมประโยชน บางชนดใชไฟฟา บางชนดใช fiberglass ซงกสามารถลดสารกอภมแพในอากาศลง และอาจจะใชเสรมกบระบบเครองปรบอากาศ กอนททานจะซอจะตองเชา 1-2 เดอนลองใชกบหองทคอนขางมดชดแลวดวาอาการภมแพลดลงหรอไม และตองค านงอกขอหนงคออตราการไหลของอากาศตองมากพอทจะฟอกอากาศ ถาอตราการไหลต ากไมมประโยชน ไมควรใชโอโซนเพราะจะระคายเคองเยอจมก

การผาตดแกไขความผดปกต ทท าใหมอาการแพมากขน เชน ตดเนองอกในจมก ขดตอมแอดนอยด (Adenoid) หลงโพรงจมกออก ขยายโพรงจมก (Functional nasal surgery) ใหกวางขน แกไขภาวะอดตนของโพรงไซนส (Osteomeatal complex) และโพรงจมก เพอใหหายใจสดและสงน ามกไดสะดวก สามารถใชโพรงจมกและโพรงไซนสกรองอากาศใหสะอาด ปรบอณหภมและความชนใหเหมาะสม กอนหายใจผานชองคอและกลองเสยงเขาสปอด

ทานยา ฉดยา ยาพนจมก ยาพนปอด ยาหยอดตา ยาทาผวหนง เปนประจ าการใชควรยาอยางเหมาะสม ภายใตค าแนะน าของแพทย เพอลดอาการ หรอปองกนอาการ ยาทใชรกษาโรคภมแพมดงน

• Steroid • Decongestant • ยาแกแพ Antihistamine • Antihistamine-Decongestant • Mast cell stabilizer • Anticholinergic

ยาตานฮสตามนกลมเกา มขอควรระวง คอ มกจะท าใหเกดอาการงวงซม และมอาการขางเคยง เชน ปากแหง คอแหง ตาพรา ใจสน ยาตานฮสตามนกลมใหม มขอด คอ ไมท าใหงวง อาการขางเคยงนอยลงไมตางจากการใหเมดแปง ออกฤทธไดนานกวาซงท าใหไมตองกนยาบอย ๆ สวนมากวนละ 1-2 ครง รกษาโรคตดเชอแทรกซอนทเกดขน เชน การตดเชอของทางเดนหายใจ ไซนสอกเสบ ตอมทอนซลอกเสบ หอกเสบ หลอดลมอกเสบ

การรกษาโดยการฉดวคซนภมแพ Immunotherapy ผปวยจะไดรบสารกอภมแพเพอใหรางการสรางภมชนด IgG การฉดวคซนจะเลอกฉดเฉพาะสารกอภมแพทไดทดสอบทางผวหนงแลววาแพ และจะคอยเพมขนาดยาตามตารางเวลา หลงจากฉดแตละครงควรอยในสถานพยาบาลครงชวโมง และระหวางการรกษาไมควรรบประทานยา beta-block และยา monoamine oxidase inhibitors (MAOIs) ผลขางเคยงจากการฉดวคซนกมผนเฉพาะทแดง คนผนจะอยนาน 4-8 ชวโมง สวนอาการขางเคยงอกชนดหนงคออาการคดจมก แนนหนาอก คดจมกและน ามกไหล อาการเหลานมกจะเกดภายใน 30 นาทหลงฉดวคซน

การทดสอบทางผวหนง (Skin Test) โดยสมทดสอบวาผปวยแพอะไรบางแลวฉดสารกอภมแพในปรมาณนอยๆ แลวคอยๆ เพมขนเรอยๆ เพอกระตนภมคมกนใหคนเคยกบสารกอภมแพชนดนน จงสามารถปองกนการเกดภมแพได การรกษาชนดนตองใชระยะเวลานาน คอฉดตดตอกน 9-12 เดอน หลงจากนนตองฉดกระตนไปอกเปนระยะ เชน เดอนละครง อาจนาน 3-5 ป อยางไรกตาม ผลการรกษาไมสจะดนก เมอเทยบกบเวลาและคาใชจายในการรกษา เพราะไมอาจรบประกนไดวาจะสามารถหายจากโรคภมแพแนนอน และผปวยโรคภมแพมกจะแพสารหลายตว วธการนจงเรยกไดวาคอนขางยงยาก สนเปลองเสยเวลานาน และไมคอยไดผล

การรกษาโรคภมแพนน แพทยจะเปนผพจารณาวาควรใชวธใดหรอหลายๆ วธรวมกน เพอปองกนและรกษาไมใหผปวยมอาการแพหรอเกดโรคแทรกซอนตางๆ ความส าเรจทเกดขนนนขนกบวาผปวยจะสามารถปฏบตตนตามค าแนะน าของแพทยไดสม าเสมอหรอไม

ในปจจบนยงไมมวธรกษาโรคภมแพใหหายขาดได วธการรกษาโรคภมแพของแพทย หวงผลเพยงใหผปวยภมแพไมมอาการ เพอปองกนไมใหเกดโรคแทรกซอนตางๆ ขน เพราะถาปลอยใหมอาการแพเรอรงนานเกนไป ไมรกษา อาจเกดหออจนการไดยนสญเสยไปอยางถาวร (Serous-

Adhesive otitis media) หรอมเนองอกในจมก (Nasal polyp) เกดขน หรอเปนไซนสอกเสบได (ไซนสอกเสบอาจเกดจากสาเหตอนๆ เชน ผนงกนโพรงจมกคด มเนองอก มสงแปลกปลอมในจมก รากฟนบนอกเสบ ฯลฯ) ผปวยภมแพอาจมอาการหอบหดอยางรนแรงจนเปนอนตรายได

เปนวธการปรบภมตานทานผปวย หรอ “หนามยอกเอาหนามบง” คอ เมอพบวาภมแพเกดขนแลวลองลอยในกระแสเลอด กใชเลอดของตนเองมาชวยในการรกษาโดยเจาะเลอดของผปวยภมแพขณะทมปฏกรยาภมแพ เอาเฉพาะซรม ซงในซรมนน จะมภมคมกนไวเกนทท าใหเกดโรคภมแพอย น าซรมมาแยกเซลลทตกคางออก ใหเหลอเฉพาะโปรตน แลวใชตวกระตนซรม (Serum activator) เพอเปลยนโครงสรางบางประการของภมคมกนไวเกน (Antibody) ใหมสภาพเปน Antigen แลวฉด Antigen ทไดเขาใตผวหนง โดยจะใหผปวยภมแพไดรบสารกอภมแพทเฉพาะเจาะจงส าหรบคนไขภมแพแตละรายครงละนอยๆเปนเวลาตอกนระยะหนง วธนสามารถใชไดแมในกรณทผปวยภมแพมอาการแพมากทสด ซงรางกายจะรบสารกอภมแพในขนาดนอยๆ นไดโดยไมปรากฏอาการใดๆจากนนระบบภมตานทานของรางกายจะมการปรบโดยลดการสรางภมคมกนไวเกนลง หรอหลงสารทจะไปตานการสรางภมคมกนไวเกนบางชนดลงไดอยางมนยส าคญ นน

คอ แมวาผปวยจะไดรบสารกอภมแพภมแพ แตเมอรางกายลดการสรางภมคมกนไวเกนทกอใหเกดอาการภมแพลง จงไมสามารถกอปฏกรยาภมแพกบสารกอภมแพนนได ผปวยกจะปลอดจากโรคภมแพโดยปรยาย สงผลใหปฏกรยาภมแพไมสามารถเกดขนได จงสามารถรกษาหรอทเลาอาการของโรคภมแพไดอยางมประสทธภาพ การรกษาโรคภมแพดวยวธนใหผลการรกษาไดผลดรอยละ 60 – 80 และไมมผลขางเคยงใดๆเนองจากเปนสารทสกดมาจากตวของผปวยภมแพเอง จงปลอดภย ไมมอาการตานยา แพยา หรอมสารตกคางภายในรางกาย

สอบถามเพมเตมเกยวกบรายละเอยดการรกษาโรคภมแพโดยตรงท Wholly Medical Center

ตก 253 ชน 21 อโศก ซอยสขมวท 21 ตรงขาม มศว. ประสานมตร ตดรถไฟฟาใตดนสถานเพชรบร

โทร.02-664-3027 9.00 - 19.00 น. ทกวนไมเวนวนหยดราชการ

Email:crm@whollymedical.com ตลอด 24 ชวโมง

ขอมลอางอง

whollymedical.com, siamhealth.net, goface.in.th, doctor.or.th, pharm.chula.ac.th, Oknation.net blog ลงแจม