الزامات راهبردي صنعت نفت در راستاي تبديل شدن به صنعت...

الزامات راهبردي صنعت نفت در راستاي تبديل شدن به صنعت تراز جهاني

منصور معظمي- عضو هيئت علمي 1392 آبان 26

تبديل راس2تاي در نف2ت ص2نعت الزامات شدن به صنعت تراز جهاني؛

در ص نع ت نف ت، رك ن اس اسي در جه ت تولي د ثروت، اثربخشي و دانش امني ت مل ي، رش د افزاي ش افزاي ش اشتغال، مناب ع، اهداف سند چشم انداز ب ه راس تاي دس تيابي در ام ن محمل ي

، ابالغي ه مقام معظ م رهبري، اثرگذاري 1404كشور در اف ق ساله پن ج برنامه هاي كشور، علم ي جام ع نقش ه در اجراي ي اسناد س اير و فرهنگ ي كشور و اجتماع ي اقتص ادي، توس عه و خارجي تهديدات برابر در قدرتمن د ابزاري و باالدس تي اتخاذ راهبردهايي بنابراي ن شايس ته اس ت ك ه تحريم ه ا اس ت. اهداف به دس تيابي جه ت كشور موجود وضعي ت ب ا مناس ب

عاليه نظام از طريق؛توسعه راهبردي صنعت متناسب با تراز

جهانيصورت پذيرد.

مقدمه

ذخاير اثبات شده نفت جهان به تفكيك منطقه)ميليارد بشكه(

سهم از كل

جهان

2012 2011 2010 2009 2008 سالمنطقه

%48/4 807/7 797/9 765/9 753/1 753/7 خاورميانه%19/7 328/7 326/9 324/2 237/0 198/3 آمريكاي جنوبي و

مركزي%13/2 220/2 221/0 221/9 218/6 216/5 آمريكاي شمالي%8/4 140/8 140/3 138/0 138/0 137/2 اروپا و اوراسيا%7/8 130/3 126/6 125/0 122/6 119/9 آفريقا%2/5 41/5 41/4 41/7 40/8 45/2 آسيا پاسفيك

72/6% 1211/9

1199/0 1163/3 1064/6

1024/4

اوپك

%100 1668/9

1654/1 1616/7 1510/1

1468/1

جهان

ده كشور برتر دارنده ذخاير اثبات شده نفت)ميليارد بشكه(

سهم ازكل ذخاير جهان

2012 2011 2010 2009 2008 سال منطقه

%17/8 297/6 297/6 296/5 211/2 172/3 ونزوئال%15/9 265/9 265/4 264/5 264/6 264/1 عربستان

سعودي%10/4 173/9 174/6 175/2 175/9 176/3 كانادا%9/4 157/0 154/6 151/2 137/0 137/0 ايران%9/0 150/0 148/1 115/0 115/0 115/0 عراق%6/1 101/5 101/5 101/5 101/5 101/5 كويت%5/9 97/8 97/8 97/8 97/8 97/8 امارات%5/2 87/2 87/1 85/1 85/2 84/1 روسيه%2/9 48/0 48/0 47/1 46/4 44/3 ليبي%2/2 37/2 37/2 37/2 37/2 37/2 نيجريه

توليد جهاني نفت به تفكيك منطقه) هزار بشكه در روز(

سهم ازكل توليد جهان

2012

2011 2010 2009 2008 سال منطقه

%17/5

15554

14335

13843 13444 13156

آمريكاي شمالي

%9/2 7359

7449 7367 7353 7395 آمريكاي جنوبي و مركزي

%20/3

17211

17451

17755 17817 17630

اروپا و اوراسيا

%32/5

28270

27988

25763 24728 26415

خاورميانه

%10/9

9442

8742 10123 9848 10226

آفريقا

%9/6 8313

8246 8420 8071 8111 آسيا-پاسفيك

%100/0

86152

84210

83272 81261 82932

جهان

%48/2

37405

35954

35097 33977 36279

اوپك2

)هزار بشكه در روز(ده كشور برتر توليد كننده نفت در جهان

سهم ازكل توليد جهان

2012

2011 2010 2009 2008 سال منطقه

%13/3 11530

11144

10076

9663 10663

عربستان سعودي

%12/3 10643

10510

10365

10139

9950 روسيه

%9/6 8905

7868 7552 7263 6783 آمريكا

%5/0 4155

4074 4077 3805 3814 چين

%4/4 3741

3526 3332 3202 3207 كانادا

%4/2 3680

4358 4356 4249 4396 ايران

%3/7 3380

3319 2895 2723 3026 امارات

%3/7 3127

2880 2536 2511 2786 كويت

%3/7 3115

2801 2490 2452 2428 عراق

%3/5 2911

2940 2959 2978 3165 مكزيك

مصرف جهاني نفت به تفكيك منطقه) هزار بشكه در روز(

سهم از كل جهان

2012 2011 2010 2009

2008 سال منطقه

%24/6

23040

23397

23464

22959

23860

آمريكاي شمالي

%7/3 6533 6405 6222 5921

5892 آمريكاي جنوبي و مركزي

%21/3

18548

18974

19057

19149

20017

اروپا و اوراسيا

%9/1 8354 7992 7861 7526

7185 خاورميانه

%4/0 3523 3359 8463 3302

3218 آفريقا

%33/6

29781

28754

27766

26205

25881

آسيا- پاسفيك

%100/0

89774

88879

87833

85061

86052

جهان

)هزار بشكه ده كشور برتر مصرف كننده نفت در جهاندر روز(

سهم از كل جهان

2012 2011 2010 2009 2008 سال كشور

%19/8

18555

18949 19134 18769 19490 آمريكا

%11/7

10221

9750 9272 8229 7947 چين

%5/3 4714 4465 4478 4429 4882 ژاپن %4/2 3652 3488 3319 3237 3077 هند %3/6 3174 3089 2892 2772 2862 روسيه%3/1 2935 2835 2790 2592 2378 عربستان

سعودي%3/0 2805 2740 2676 2467 2489 برزيل%2/6 2458 2394 2370 2339 2308 كره جنوبي%2/5 2412 2404 2316 2195 2315 كانادا%2/7 2358 2369 2445 2409 2502 آلمان

ذخاير اثبات شده گاز طبيعي جهان به تفكيك منطقه )تريليون متر مكعب(

سهم از كل جهان

2012

2011 2010 2009

2008 سال منطقه

%5/8 10/8 11/2 11/0 9/8 9/0 آمريكاي شمالي %4/1 7/6 7/5 7/5 7/0 7/4 آمريكاي جنوبي و

مركزي %31/2 58/4 58/4 49/8 47/3 46/8 اروپا و اوراسيا%43/0 80/5 80/4 79/3 75/9 75/4 خاورميانه%7/7 14/5 14/7 14/6 14/8 14/7 آفريقا%8/2 15/5 15/5 15/0 15/2 16/3 آسيا- پاسفيك%100/

0187/

3187/

8177/3 170/

0169/

7جهان

ده كشور توليد كننده گاز طبيعي در جهان)ميليارد متر مكعب در سال(

سهم از كل جهان

2012 2011 2010 2009 2008 سالكشور

%21/9

722/1 690/5 682/1 648/7 659/1 آمريكا

%12/5

416/2 424/6 414/1 389/6 416/0 روسيه

%4/7 156/1 153/5 144/6 131/4 119/3 ايران%4/3 143/8 130/5 106/9 89/5 81/3 چين%3/5 116/7 105/5 94/5 87/4 93/7 ژاپن%3/1 102/8 92/3 87/7 78/5 80/4 عربستان

سعودي%3/0 100/7 100/9 95/0 94/9 96/1 كانادا%2/5 83/7 76/6 72/5 72/4 66/3 مكزيك%2/4 78/3 82/8 99/2 91/2 99/3 انگلستان%2/3 75/2 74/5 83/3 78/0 81/2 آلمان

ده كشور برتر دارنده ذخاير اثبات شده گاز طبيعي )تريليون متر مكعب(

سهم از كل جهان

2012

2011 2010 2009 2008 سالكشور

%18/0 33/6 33/6 33/1 29/6 29/6 ايران%17/6 32/9 32/9 31/1 31/1 30/4 روسيه%13/4 25/1 25/0 25/0 25/3 25/4 قطر%9/3 17/5 17/5 10/2 7/3 7/3 تركمنستان%4/5 8/5 8/8 8/6 7/7 6/9 آمريكا%4/4 8/2 8/2 8/0 7/9 7/6 عربستان

سعو2دي%3/3 6/1 6/1 6/1 6/1 6/1 امارات%3/0 5/6 5/5 5/5 5/1 5/0 ونزوئال%2/8 5/2 5/2 5/1 5/3 5/3 نيجريه%2/4 4/5 4/5 4/5 4/5 4/5 الجزاير

توليد جهاني گاز طبيعي به تفكيك منطقه)ميليارد متر مكعب در سال(

سهم از كل جهان

2012 2011 2010 2009 2008 سالكشور

%26/8

896/4 866/5

821/1

807/4

800/8

آمريكاي شمالي

%5/3 177/3 171/5

166/6

155/9

160/4

آمريكاي جنوبي و مركزي

%30/7

1035/4

1039/9

1031/2

958/8

1079/3

اروپا و اوراسيا

%16/3

548/4 518/7

472/7

407/3

384/2

خاورميانه

%6/4 216/2 211/2

214/3

200/4

212/2

آفريقا

%14/5

490/2 483/6

486/5

439/6

417/1

آسيا- پاسفيك

%100/0

3363/9

3291/3

3192/3

2969/3

3054/0

جهان

ده كشور توليد كننده گاز طبيعي در جهان)ميليارد متر مكعب در سال(

سهم از كل جهان

2012 2011 2010 2009 2008 سالكشور

%20/4 681/4 648/5 603/6 584/0 570/8 آمريكا%17/6 592/3 607/0 588/9 527/7 601/7 روسيه%4/8 160/5 151/8 146/2 131/2 116/3 ايران%4/7 157/0 145/3 116/7 89/3 77/0 قطر%4/6 156/5 159/7 159/9 164/0 176/6 كانادا%3/4 114/9 101/7 107/7 104/8 99/3 نروژ%3/2 107/2 102/7 94/8 85/3 80/3 چين%3/0 102/8 92/3 87/7 78/5 80/4 عربستان

سعودي%2/4 81/5 82/7 80/4 79/6 85/8 الجزاير%2/1 71/1 75/9 82/0 71/9 69/7 اندونزي

مصرف جهاني گاز طبيعي به تفكيك منطقه)ميليارد متر مكعب در سال(

سهم از كل جهان

2012 2011 2010 2009

2008 سال منطقه

%27/5

906/5

868/0

849/6 816/1

821/5 آمريكاي شمالي

%5/0 165/1

156/4

152/2 136/8

140/9 آمريكاي جنوبي و مركزي

%32/6

1083/3

1105/8

1129/6

1049/5

1136/3

اروپا و اوراسيا

%12/4

411/8

894/7

376/8 344/6

331/9 خاورميانه

%3/7 122/8

114/0

107/8 100/1

100/8 آفريقا

%18/8

625/0

593/6

560/4 496/7

480/0 آسيا- پاسفيك

راهبردهاي كالن

شركتهاي بزرگ

نفتي جهان

اهم راهبردي شركتهاي نفتي تراز جهانيتوسعه و توانمندسازي منابع انساني•توسعه و بهبود فرآيندهاي سازماني•استانداردهاي • برمبناي عمليات22ي فرآيندهاي توس22عه

زيست محيطينمودن • بيشينه مبناي بر روزآم2د فناوري هاي توس2عه

زنجيره ارزشتوسعه منابع مالي•افزايش كيفيت و رقابت پذيري•كاهش شدت عرضه انرژي و مديريت كربن•مالي، • )دارايي ه2ا، مناب2ع بر مديريت2ي فرآيندهاي بهبود

اجرايي، انساني و ...(تامين حداكثري منافع ذي نفعان•

جهت مزيت آفريني در فرآيندهاي عملياتي

صنايع نفت و گاز تراز جهاني

تمركز و تمايل به اكتشاف منابع نفت و •گاز

توسعة ميادين نفتي در تمامي نقاط جهان •و توليد

اما بطور اخص موارد در حوزة باالدستي؛

صعود در جايگاه جهاني توليد و اكتشاف•انحصاري نمودن بازاراروپا و ايجاد موقعيت در •

آفريقا و خاورميانهتبديل شدن به توليد كنندة اصلي گاز جهان •

(LNG)BIOMASSنگاه و تمركز ويژه به •

توسعة اكتشاف و توسع ة •ميدانها

توليد گاز طبيعي•عمليات اكتشاف و استحصال از منابع •

آبهاي عميقتوليد گاز طبيعي•تبديل منابع هيدروكربوري به الكتريسيته•مشاركت با شركتهاي بين المللي درحوزة •

باالدستي براي اكتشاف و توسعة ميادين داخلي

عمليات اكتشاف و استحصال از منابع •آبهاي عميق

سرمايه گذاري در خارج از كشور•تبديل شدن به پنجمين شركت بزرگ •

نفتي جهانBIOMASSنگاه و تمركز ويژه به • مشاركت با شركتهاي بين المللي درحوزة •

باالدستي براي اكتشاف و توسعة ميادين داخلي

% ميزان 4توسعة توليد نفت )بيش از •فع لي(

توسعة توليد گاز و تبديل آن به الكتريسيته•

Shellزنجيره ارزش شركت

جايگاه اول منطقه اي در تنوع بخشي و حداكثرسازي زنجيره ارزش افزوده انرژي

جايگاه سوم توليد گاز در جهان با تاكيد بر ميادين مشترك

جايگاه دوم اوپك با رويكرد توليد صيانتي نفت با تاكيد بر ميادين مشترك

جايگاه اول دانش و فناوري انرژي در منطقه

جايگاه صنعت نفت در افق چشم انداز

• نقاط قوت

• دارا بودن 11 17 و درصد ذخاير نفتي درصد ذخاير گازي جهان

• پتانسيل باالي امكان تجارت و صادرات نفت خام و گاز طبيعي

• توانايي تبديل توليدات عظيم گاز طبيعي به محصوالت با ارزش افزوده باالتر

• امكان تبديل قسمت اعظم صادرات مستقيم نفت خام به صادرات فرآورده هاي نفتي و فرآورده هاي ويژه با ارزش

افزوده باالتر• سابقه بيش از بيش از صد سال فعاليت در صنايع نفت و

چهل سال در صنايع گاز و كسب تجربه در زمينه تبادالت بين المللي نفت و گاز

• دارا بودن سهم قابل توجه كشور در بازار بين المللي نفت خام و توانايي در تامين فرآورده هاي پااليشي

مشتق از نفت خام و گاز متناسب با نياز داخلي• بهره مندي از نيروي انساني توانمند در تخصص هاي

مختلف مورد نياز • امكان استفاده از موقعيت ايران براي تبديل شدن به

مركز فناوري نفت و گاز در منطقه

• نقاط ضعف

• ضعف نگاه راهبردي به درآمدهاي حاصل از صادرات انرژی اولیه

• ناكافي بودن ميزان سرمايه گذاری خارجي و داخلي در توسعه فناوري

• ناكافي بودن زيرساختهای انرژی• ضعف در ساختار سازماني، فرهنگ سازماني و منابع

انساني متناسب با توسعه فناوري• توجه نامناسب به توسعه فناوري هاي محيط زيست گرا • ضعف در دسترسي به فناوري هاي روز و نوين صنعت

نفت و گاز• روش هاي غيركارآمد در جذب سرمايه هاي خارجي در

توسعه فناوري• روابط ضعيف با كشورهاي صاحب فناوري

• فرصتها

• نياز رو به گسترش بازارهاي جهاني به نفت خام )سهم نفت خام از تقاضاي انرژي در سال 2030

ميزان 113.3 32.7 ميليون بشكه در روز معادل درصد مي باشد.(

• نياز روبه گسترش بازارهاي جهاني به گاز طبيعي و امكان ورود به بازارهاي بين المللي

• پيدايش قطب هاي جديد فناوري در جهان؛ برزيل، روسيه، هند، چين و آفريقاي جنوبي ( BRICS )

• تقاضاي رو به رشد محصوالت پتروشيميايي در جهان و امكان توليد محصوالت با ارزش افزوده بيشتر از صادرات نفت خام و

فرآورده• تمايل شركت هاي بين المللي به سرمايه گذاري در منابع نفت و

گاز• فناوريهاي جديد با راندمان انرژي باال• تنوع بخشي به سبد سوخت در كشور• مركزيت ايران در مهم ترين حوزه از ذخائر نفت و گاز به ميزان

65 درصد از مجموعه منابع نفت و گاز جهان

• ديدها ته

• تغييرات ترکيب سبد انرژی در آينده جهان• ظهور بازيگران جديد عرصه توليد وتجارت نفت و گاز )مانند

عراق و قطر(• ضعف در HSE ، مديريت كربن و پدافند غير عامل • تحريم )سرمايه گذاري/خدمات/فناوري/تجارت(• تسلط كشورهاي صنعتي و شركتهاي فرامليتي بر فناوريهاي

نوين توليد نفت و گاز• محدوديت هاي بازارهاي بين المللي براي تامين سرمايه

فقدان برداشت صيانتي از منابع هيدروكربوري•فاصله معني دار بين ضريب بازيافت نفت خام در شرايط حاضر با متوسط •

جهانيعمر باالي ميادين نفتي و كيفيت نفت توليدي•فقدان زيرساختهاي الزم جهت تزريق گاز طبيعي متناسب با برنامه هاي بلند •

مدت و سنواتي به ميادين نفتيفقدان احجام گاز مورد نياز جهت تزريق گاز طبيعي متناسب با برنامه هاي •

بلندمدت و سنواتي به ميادين نفتيوجود مقادير بسيار زياد گازهاي سوزانده شده همراه نفت خام•وجود مقادير بسيار زياد گازهاي اتالفي )گم شده( از ابتداي شبكه توزيع •

باالدست تا شبكه توزيع فقدان ظرفيت مناسب پااليش نفت خام متناسب با برنامه هاي تعريف شده •

خودكفايي و صادراتيپايين بودن راندمان )ضريب نلسون( پااليشگاه هاي نفتي •فقدان ظرفيت مناسب صنعت پتروشيمي متناسب با برنامه هاي توسعه اي •

و ارزش افزوده حاصل از آنسرمايه گذاري نامناسب در بخش هاي مختلف صنعت نفت متناسب با •

اهداف كمي اعالمي ناكافي بودن ظرفيت هاي انتقال نفت خام، فرآورده و گاز طبيعي )به ويژه •

خطوط لوله(شدت عرضه و مصرف انرژي•

(مسير دستيابي به اهداف چشم انداز)درچالشها

فقدان تناسب في مابين صادرات فرآورده هاي نفتي و محصوالت پتروشيمي در •مقايسه با صادرات نفت خام و گاز طبيعي)وزن محسوس خام فروشي در سبد

صادرات حامل هاي انرژي و محصوالت تبديلي(ضع ف مشهود در ايجاد ظرفيت حداكثري توليد نفت خام و گاز غني•LNGلزوم توسعه ظرفيت فرآورشي گاز و فقدان ظرفيت توليد •فقدان شناخت كامل ازميزان ونحوه پراكنش ذخايرهيدروكربوري •

) ناكافي بودن اكتشافات درپهنه سرزميني(ضعف مشهود در توان بومي سازي، توسعه درون زا و انتقال فناوري هاي روزآمد و •

مورد نياز صنعت نفتضعف مشهود و وابستگي حداكثري در تامين اقالم پرمصرف و استراتژيك صنعت•كيفيت پائين تجهيزات و خدمات بكارگيري شده •تحريم و ديپلماسي ناكارآمد انرژي و ضعف مشهود در تعامالت بين المللي•ضعف در توسعه و ساختار سازماني متناسب با نيازهاي صنعت و اهداف •

چشم انداز و توان مديريتيضعف در توسعه منابع )مالي و انساني( متناسب با نيازهاي صنعت و اهداف چشم •

اندازضعف در قراردادهاي حوزه توسعه باالدست نفت و گاز و نياز به بازنگري در •

قراردادها جهت ارائه مشوق، ايجاد جذابيت و ايجاد انعطاف در ساختار قراردادهاي باالدست نفت و گاز

ضعف در ساختار قوانين و مقررات فراسازماني حاكم بر فضاي كسب و كار •داخلي صنعت نفت

تسلط بخش دولتي بر فضاي فعاليت در صنعت•

(-ادامهدر مسير دستيابي به اهداف چشم انداز)چالشها

اهم الزامات عملياتي و راهبردي جهت غلبه بر چالش ها

نام صاحب شركتهاي ب2ا مشارك2ت و گذاري س2رمايه جهاني

بكارگيري روشهاي نگهداشت توان افزاي2ش ظرفي2ت تولي2د(توليد در ميادين داراي افت توليد(

و دست ميان )باالدس2ت، روزآم2د فناوري هاي توس2عه پايين دست(

توسعه ساختارهاي چابك و چاالك

و مديران تربيت در آموزش2ي مبان2ي و س2اختار اص2الح متخصصين تراز جهاني

ملي توان باورداشت2ن و داخل2ي تواندي هاي ب2ه توج2ه كشور

مشاركت فعال در بازار و توسعه تجارت انرژی

سرمايه گذاري و مشاركت با شركتهاي صاحب نام جهاني

شیوه های تامین مالیراهبردهای اصلی

تامین مالی از منابع داخلیتامین مالی از درآمد کل کشور▫تامین مالی از درآمد ارزی ناشی از صادرات کاالها ▫

وخدمات(Bondاوراق قرضه)▫

تامین مالی از منابع بین المللی(Credit Lineدریافت اعتباری بانکی )▫(Bondاوراق قرضه)▫(Cashدریافت وام به صورت پول نقد)▫(Supplier Creditخط اعتباری اعطایی فروشنده )▫

لف- دریافت پول نقدا ب – یوزانس

ج- خط اعتباری مستقیم

شیوه های تامین مالی )ادامه(راهبردهای جنبی تامین مالی از منابع بین المللی

(Recourse & Non Recourse) مشارکتی•

( مشارکت در تولیدProduction Sharing)(مشارکت در سودProfit Sharing)

(Joint Ventureسرمایه گذاری مشترک )•(Privatizationخصوصی سازی)•(Preselling Productsپیش فروش محصوالت آتی )•

(Contractual Arrangementسیستم های قراردادی)•( قراردادهای خرید خدمتService Contract)( قراردادهای ساخت و انتقالBuild & Transfer Contract)(قراردادهای همکاری فنیTechnical Assistant Contracts)

نظام مالكيت و حاكم يت و مديريت منابع نفت و گاز در ساير كشورها

مالكيت منابع )قابليت واگذاري به غير(

اعمال حق حاكميت مديريت، تصدي عمليات اكتشاف ، توسعه و توليد

نروژ متعلق به حكومت)قابل واگذاري(

سازمان مستقل دولتي NDP

تحت نظر وزارت نفت و انرژي

شركت دولتي نفت )استات •اويل(

شركت هاي غير دولتي داخلي •و خارجي

عراق ثروت عمومي و در اختيار حكومت )غير قابل

واگذاري(وزارت نفت عراق

شركت ملي نفت•شركت هاي غير دولتي داخلي •

و خارجيبرزيل متعلق به حكومت )قابل

واگذاري(سازمان مستقل دولتي

ANP تحت نظر وزارت نفت و انرژي

شركت ملي نفت )پتربراس(•شركت هاي غير دولتي داخلي •

و خارجيقطر

اماراتعمانكويت

متعلق به حكومت )قابل واگذاري(

وزارت انرژي و صنايع قطر

شركت ملي نفت وگاز •شركت هاي غير دولتي داخلي •

و خارجي

تقسیم بندی کلی قراردادهای نفتی(RTCsقراردادهای بهره مالکانه و مالیات بر درآمد-)•

(CAsموافقتنامه های امتیازی)▫

(PSC(/)PSAقراردادهای مشارکت-)•

در تولید▫در سود▫

(SA(/) SCقراردادهای خرید خدمت- )•

قراردادهای صرفا خدماتی )بيع متقابل(▫خدماتی توام با ریسک ▫

قراردادهاي باالدستي در كشورهاي عمده توليد كننده نفت و گاز

آسيا-اقيانوسيه

آفريقا خاورميانه اروپا و اورآسيا

امريكا

استراليا تايلند

آفريقاي جنوبيكنگو نيجريهالجزاير چاد

سودان تونس

اماراتعربستان )ميادين

گازي(

انگليس نروژ

دانمارك ايتاليا

ازبكستان روماني

قزاقستان روسيه

آرژانتين كلمبيا برزيل آمريكا

كانادا

امتيازي

مالزي برونئي

چين هند

اندونزي مالزي

تايلند ويتنام

يمن اندونزي

مصر نيجريه

آنگوال ليبي

گابن الجزاير گينه

قطر يمن

سوريه

روسيه قزاقستانازبكستان آذربايجان

تركمنستان

برزيل اكوادر تريننيداد توباگو

مشاركت در توليد

آنگوالايران عراقكويت

پرو ونزوئال

مكزيك

خدماتي

روند قراردادهااغل ب رژي م هاي مال ي در جهان سيستم هاي امتيازي و قراردادهاي •

مشاركت در توليد

س ال • در پري ش مطالع ه از 2012براس اس بي ش درص د 54 قراردادها، مشاركت در توليد

مشاهده روند تغيير در رژيم هاي مالي نفت و گاز•

تغيي ر نوع قراردادهاي روس يه و قزاقس تان از مش ارك ت در تولي د به •امتيازي

قراردادهاي • به امتيازي س يستم از برزي ل قراردادهاي نوع تغيي ر مشاركت در توليد

روند قراردادها)ادامه(با توجه به اكتشاف و توسعه ميدان هاي غيرمتعارف در آينده بازار نفت •

و گاز جهان، افزايش تمايل به سمت قراردادهاي با انعطاف پذيري بيشتر

سازو كار انگيزشي در قراردادها با رويكرد جذابيت براي سرمايه گذاري •شركت هاي بين المللي

انعطاف پذيري قراردادها برمبناي تسهيم بهينه ريسك و پاداش•

افزايش سهم سود دريافتي شركت هاي نفتي•

تغيير رژيم مالي از مشاركت در توليد به امتيازي در روسيه ، قزاقستان •و الجزاير نشانه هايي از توسعه مجدد قراردادهاي امتيازي به دليل

پيچيدگي هاي بهره برداري از ميدان هاي نفت و گاز اكتشافات جديد و غيرمتعارف باشد .

افزايش ظرفيت توليد

اقدامات چاه محوراقدامات تاسيسات محورتوسعه ميادين مشتركتوسعه ميادين توسعه يافتهتوسعه ميادين توسعه نيافته

لزوم تدوین راهبرد افزايش ظرفيت توليدطي سالهاي گذشته بهره برداري و توليد از مخازن هيدروكربوري كشور براساس اصول •

مديريت مخزن صورت نگرفته و اكثر اين مخازن بطور دقيق و سيستماتيك مورد مطالعه قرار نگرفته اند.

بازيافت از مخازن هيدروكربوري كشور بخصوص در مورد ميادين بزرگ، بدليل فشار اوليه •زياد و بهره دهي باالي چاهها، بطور صحيح صورت نگرفته و در بسياري از موارد توليد بيش از

حد مجاز باعث افت فشار مخزن و هرزروي نفت خام گرديده است.

ميدان در مرحله افت توليد 40 ميدان توليد نفت خام كشور، بيش از 66در حال حاضر از •قرار دارند.

2487 به 1389 هزاربشكه در روز در سال 3020توليد در ميادين عمده كشور از حدود • خواهد رسيد.1394هزاربشكه در روز در سال

هزار بشكه در 432 سال اتفاق خواهد افتاد. از اين ميزان 5 هزاربشكه اي طي 533كاهش • هزار بشكه در روز متعلق به مناطق دريا مي باشد.101روز متعلق به مناطق خشكي و

% و كشور 35%، متوسط جهاني 25 الي 20ضريب بازيافت از ميادين نفتي كشور در حدود •%45اياالت متحده بيش از

سال 10روند توليد از ميادين نفتي كشور در اخير

سال)هجري شمسي(

دبي)هزار بشكه در روز(

توليد انباشتي)ميليارد بشكه(

1382 3983.4 56.51383 3996.2 57.91384 4021.6 59.41385 4056.9 60.91386 4103.6 62.31387 4016.6 63.81388 3927.4 65.31389 3942.4 66.71390 3907.0 68.11391 2841.5 69.2

توسعه فناوري هاي روزآمد

دهه 198

0

فشار فناوري Technology Push

كشش بازار مدل فرآيند ساده مرحله اي خطي؛ با تاكيد بر تحقيق و توسعه و علم Market Pull

مدل فرآيند ساده مرحله اي خطي؛ با تاكيدبربازاريابي، به عنوان منبعي براي ايده هاي تحقيق و توسعه اي

مدل تركيبي Coupling Model

شناخت برهم كنش عناصر مختلف در حوزه توسعه فناوري و ايجاد حلقه هاي مدل برهم كنشي فيدبك بين آنها با تمركز بر تحقيق و توسعه و بازاريابي

Interactive Modelتركيبي از مدلهاي فشار و كشش با تمركز بر فعاليت ها و توانمندي هاي خارج از

سازمانمدل شبكه

Network Modelتاكيد بر دانش موجود داخلي و خارج از سازمان، با تمركز بر سيستم هاي

Openمدل نوآوري باز هم گراكننده و توسعه دهنده شبكه سازيInnovation Model

تجاري سازي تركيبي از ايده ها و فناوري هاي توسعه يافته شده در درون و برون Extended Innovationشبكه نوآوري گسترده سازمان، تسريع در توسعه فناوري هاي نورس و جديد به بازار

Networkتركيبي از مدل شبكه و مدل نوآوري باز، مدلي پيش رو در مسير توسعه

فناوري هاي نوين با تكيه بر كليه توانمندي هاي اثبات شده به ويژه خارج سازمان

اول

دوم

سوم

چهارم

پنجم

ششم

هفتم

دهه 1930

دهه 1960

دهه 1970

دهه 1990

دهه 2000

دهه 2010

سعه ي تو

ل مدلهاسير تكام

يي تراز جهان

شركتهاي در

فناور

مرحلهتدوينسبد

محيط •خارجي

محيط •داخلي

مرحلهتوليدايده

مرحله

تعريف

مفهوم

امكان سنجيمفهوم

/مرحلهپااليش

ي

مرحلهاستقرا

ر

مرحله

استقرار

مرحله

بهره برداري

استراتژي فرهنگ و مردم اطالعات و دانش

ساختار سازماني و

فرآيندها

: قيف – تعيين موقعيتها و ايجاد سبد 1فازانتظارات

: شيپور-تجاري سازي از طريق توسعه، 2فازاستقرار و بهره برداري

نسل هفتم مدل فرآيندي نوآوري Fugle External Model

فيلتر

ايده

درگاهسرماي

ه

درگاهاقدام

درگاهبهره بردا

ري

توسعه ساختارهاي چابك و چاالك

ساختار عمودي Vertical Structure

ساختار افقي Horizontal Structure

ساختار ماتريسي Matrix Structure

ساختار وظيفه گرا Functional Structure

ساختار وظيفه گراي عرضي Cross Functional Structure

ساختار وظيفه گراي عرضي شبكه اي Network Cross Functional Structure

سير تكامل ساختار سازماني در شركتهاي تراز جهاني

Shell

Exxon Mobil

مدیرتداركات

مدیركسب و

كار

مدیرمالي

مديربازاريابي و

فروش

مدیرپشتيباني

مديرعامل

مدیرمالي

مدیرفروش و بازاريابي

مدیرپشتيباني

تكفم

پطرح الف

طرح ب

طرح ج

تكفم

پ

تكفم

پ

وظايف/ ماموريت ها

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (1الف )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (2الف )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (nالف )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (1ب )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (2ب )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (nب )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (1ج )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (2ج )

سازمان هاي همراستا با

استراتژي طرح (nج )

Net

wor

k Cr

oss F

uncti

onal

Org

aniza

tion

با رويكرد غلبه بر ضعف در اجراي الزامات راهبردي؛

ايجاد دوره هاي تحصيالت تكميلي متناسب با نيازهاي روز و اقتضائات توسعه تراز جهاني صنعت نفت در

دانشگاه هاي كشور

اصالح ساختار و مباني آموزشي در تربيت مديران و متخصصين تراز جهاني

رب ادخلني مدخل صدق و اخرجني مخرج صدقو اجعل لي من لدنك سلطانا نصيرا