3 nolu aİle saĞliĞi merkezİ dr.İzzet yilmaz hemŞİre gÖnÜl tÜreyen
Post on 12-Jan-2016
60 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
3 NOLU AİLE SAĞLIĞI MERKEZİDR.İZZET YILMAZHEMŞİRE GÖNÜL
TÜREYEN
Anne Sütünün yararlarıEmzirmeye ne zaman başlanmalıKolostrumEtkili emzirme ve sonucuSütün sağılması hangi durumlarda gerekliSüt sağma yöntemleriYetersiz süt ve belirtileriEk besinlere ne zaman başlanmalı
4
YENİ DOĞAN BEBEK İÇİN
EN İDEAL BESİN NEDİR?
Yeni doğan bebek için en ideal besin nedir?
Enerji, protein, yağ, karbonhidrat ve diğer elzem besin öğeleriyle yeni doğanda
büyüme ve gelişmeyi sağlayan karmaşık biyolojik bir sıvı ve içerdiği birçok
biyoaktif enzim, hormon,büyüme etmeni ve bağışıklık öğelerini içeren yapısıyla
eşsiz bir besindir.
Çocuğun anne sütü ile beslenmesinin sayısız yararları vardır.
Bu yararları şöyle sıralanabilir;
6
Anne Sütü
101
NEDEN
ANNE SÜTÜ NEDEN ÖNEMLİ ?
Anne İle Bebek Arasında Duygusal Bağ Kurulmasını
Sağlar İmmün Sistemi Geliştirir Ekonomiktir Kolay Hazmedilir Annenin Meme Ve Over Kanseri Riskini Azaltır Emen Bebeklerde IQ Daha Yüksektir İshal Ve Solunum Yolu Hastalıklarından Korur Fizyolojik Sarılığı Önler
Bebeğin vücut ve ruh sağlığı için en uygun besindir. Her zaman taze ve mikropsuzdur. Daima hazırdır, ekonomiktir. Bağışıklık öğelerini içerir ve hastalıklardan korur. Hormonlar ve büyüme etmenleri içerir. Çene ve diş gelişiminde rolü vardır. Anne sütü alan bebeklerde enfeksiyonlar daha az
görülür Çocukluk ve yetişkinlik çağında görülen bazı
kronik hastalıkların oluşma riskini azaltır .
8
Anne Sütünün Yararları - I
Anne sütü, bebeğin ilk aşısıdır . Anne sütü, aşıların etkinliğini artırır. Anne sütü, bebek için doğal sakinleştiricidir. Emzirilen bebekler, anneleriyle yakın ten
temasında oldukları için güven duyguları gelişmiştir.
Emzirme, anne ile bebek arasındaki duygusal bağı güçlendirir.
Anne sütü, bebeğin ruhsal, bedensel ve zekâ gelişimine yardımcı olur.
9
Anne Sütünün Yararları - II
DEĞİŞİK ŞEKİLLERDE BESLENEN BEBEKLERDE DİARE RİSKİ
Filipinler 0-2 aylık bebekler
1.0
3.2
13.3
17.3
Sadece A.S. ve besin
A.S. ve besleyici
Anne sütü
Anne sütü değeri olmayan
ek gıdalar
almamış
sıvılar
DEĞİŞİK ŞEKİLLERDE BESLENEN BEBEKLERDE PNÖMONİDEN ÖLÜM RİSKİ
Brezilya-( 8 gün- 12 aylık bebekler)
Sadece Anne sütü
Anne ve İnek
sütleri
Sadeceİnek sütü
Sadeceçocuk
maması
Anne sütü ve çocuk maması
1.0
1.2
2.1
3.3
3.9
Ülkede sağlık harcamaları azalır Bebeğin hastalıklardan
korunmasına bağlı olarak Çalışanın iş günü kaybı azalır Kardeşe ilgi gösterme zamanı artar Ailenin ekonomisi düzelir: Mama
maliyeti bir senelik 600-1000 YTL !!!
Emzirmenin Sosyoekonomik Faydaları
EMZİRMENİN PSİKOLOJİK YARARLARI
DUYGUSAL BÜTÜNLEŞME
ANNE VE ÇOCUK ARASINDA YAKIN SEVGİ DOLU İLİŞKİ SAĞLAR.
GELİŞME
ANNENİN DUYGUSAL AÇIDAN TATMİNİNİ SAĞLAR.
BEBEK DAHA AZ AĞLAR.
ANNE BEBEĞİNE DAHA SEVGİ DOLU DAVRANIR.
BEBEĞİ TERK ETME VEYA HIRPALAMA OLASILIĞI DAHA
DÜŞÜKTÜR.
ANNE SÜTÜ İLE BESLENEN ÇOCUKLAR İLERİ YAŞLARDA
ZEKA TESTLERİNDE DAHA BAŞARILI OLURLAR.
§ Besleyici,
§ Kolaylıkla sindirilir,
verimli kullanılır.
§ Enfeksiyonlara karşı
korur.
EMZİRMEEMZİRMEANNE SÜTÜANNE SÜTÜ
Ekonomiktir
EMZİRMENİN FAYDALARI
§ Duygusal Birlikteliğe
ve Gelişmeye Yardım,
§ Yeni bir hamileliği
geciktirmeye yardım
eder,
§ Anne sağlığını korur.
1
Emzirmeye ne zaman
başlanmalı?
İlk emzirme doğumdan en kısa sürede yapılmalıdır. NSD. Bu süre ilk yarım saat , sezeryan gibi bir doğumdan sonra annenin kendini iyi hissettiği en kısa zamanda olmalıdır. Bu süre 4 saati geçmemelidir. Geçtiği taktirde memeler pompa ile sağılmaya başlanmalıdır. Süt gelmese bile emzirmeye başlanması süt salgılanmasını artıracaktır.
Emzirme süresi, bebek açlığını belli ettiği yani her ağzını açışta, arandığında emzirme yapılmalıdır.
DAHA ÇOK EMZİRME=DAHA ÇOK UYARI=DAHA ÇOK SÜT YAPIMI
Anne sütü ile beslenmede annenin bilmesi gereken en önemli nokta, bebeğini memeye nasıl yerleştireceğidir. Bebek memeye iyi yerleşmişse, meme uçları zedelenmez
Anne ile bebek birbirine
yakın, Bebeğin çenesi annenin
memesine değiyor, Bebeğin ağzı büyük
açılmış, dudağı dışa dönük, Bebek, sadece meme ucunu
değil kahverengi kısmı da içine alacak şekilde emiyor.
Anne ile bebek
birbirinden uzakta, Bebeğin çenesi annenin
memesine değmiyor, Bebeğin ağzı küçük
açılmış, dudağı dışa dönük değil,
Bebek, sadece annenin memesinin ucunu emiyor.
19
Doğru Emzirme Tekniği
Doğru Yerleştirme Yanlış Yerleştirme
1 2
- Areolabebeğin ağzının altında daha fazla yada üzeriyle eşit.
- Emzirme sırasında meme gergin veya çekilmişgözüküyor.
25
DOĞRU YANLIŞ
Anne, eliyle kavradığı memeyi bebeğe vermeden önce bebeğin ağzını iyice açmasını sağlamak için meme ucunu bebeğin dudaklarına sürerek arama refleksini harekete geçirmeli, bebek ağzını açınca sadece meme ucunu değil kahverengi kısmı da içine alacak şekilde bebeğin ağzına vermelidir. Annenin meme ucunun çökük veya küçük olmasının emzirme üzerine olumsuz bir etkisi yoktur.
21
Doğru Emzirme Tekniği
Bebek Nasıl Tutulmalı ?
Bebeğin başı ve vücudu düz bir hat üzerinde olmalı,
Bebek Nasıl Tutulmalı ?
Anne bebeğin vücudunu kendi vücuduna yakın tutmalı,
Memeye yerleştirme
DOĞRU YANLIŞ
Bebek Nasıl Tutulmalı ?
Bebek yeni doğmuşsa sadece baş ve omuzlarından değil, poposundan da tutulmalı.
Kolostrum◦ Doğumdan sonraki ilk birkaç günde üretilir.
◦ Yüksek protein içerir.
◦ Bağışıklığı sağlayan faktörler mevcuttur.
◦ Bebeğin ilk pasif aşısıdır
Olgun süt◦ Doğumdan birkaç gün sonra üretilmeye
başlar.
Anne sütü
İlk 2–3 gün gelen süt kolostrumdur.
Daha sonra salgılanan süte göre protein, mineral ve vitaminlerden zengin, yağ ve karbonhidrattan fakirdir. Bağırsak hareketlerini uyarıcı etkisi vardır. Bu da bebeğin
mekonyumunu (kakasını) kolayca çıkarmasını sağlar. Miktarı azdır. Bu yüzden bebek sık emmek ister.
Bebek emdikçe anne sütünün miktarı giderek artar ve yerini olgun süt alır.
Bu dönemde bebek her istediğinde
emzirilmelidir ki hem kolostrumu alsın, hem de kendine yetecek miktarda olgun sütün gelmesini sağlasın.
İlk günlerde bebek sık emzirilmeli, anne bol sıvı almalı, istirahat etmeli, bu süreci olağan karşılamalı ve kendisini boş yere üzmemelidir.
KOLOSTRUM İÇERİĞİ
ÖNEMİ
ANTİKORDAN ZENGİN ENFEKSİYON VE
ALLERJİDEN KORUR
AKYUVARLAR ENFEKSİYONDAN KORUR
MUSHİL ETKİSİ MEKONYUMU TEMİZLERSARILIĞIN ÖNLENMESİNİKOLAYLAŞTIRIR
BÜYÜME FAKTÖRLERİ BARSAĞIN OLGUNLAŞMASINI SAĞLAR
VİTAMİN A’DAN ZENGİN ENFEKSİYONLARIN DAHA HAFİF GEÇİRİLMESİNİ SAĞLAR
GÖZ HASTALIKLARINDAN KORUR
ProteinProteinProtein
BURADA FARK ETTİĞİNİZ DEĞİŞİKLİKLER NELERDİR?
Laktoz Laktoz
Yağ Yağ Yağ
Laktoz
ÖN SÜT SON SÜTİLK SÜT
(COLOSTRUM)
OLGUNLAŞMIŞ SÜT
PROLAKTİNHer emzirme sonrasında salgılanır.Bir sonraki emzirme için süt oluşturur
Meme başından
duygusal uyarı
Kandaki prolaktin
· Gece daha fazla prolaktin salgılanır
Ovulasyonu baskılar
18
OKSİTOSİNEmzirmeden önce veya emzirme sırasında oluşur. Sütün oluşmasını sağlar.
Meme başından
duygusal uyarı
Kandaki oksitosin
Bebek emiyor
Uterusun kasılmasını sağlar
19
Etkili emme sonucu
Meme başı sağlıklı görünümdedir.
Emzirme sonunda göğüs yumuşar.
Emzirme anne için rahat ve zevklidir.
Bebek memeyi kendisi bırakır.
Bebeğin sütü yutuşu duyulabilir veya görülebilir.
İyi Olmayan Yerleşmenin Sonuçları
Meme başında hasar ve ağrı
Sütün tam boşaltılamaması
Yetersiz süt kaynağı
Göğüslerde az süt yapımı
Meme başı çatlakları
Doymayan bebek
Memeyi ret
Gerginlik
Düşük tartılı bebek
Bebek her istediğinde emzirilmelidir. Bebek, her istedikçe sık sık emzirilirse, memenin tamamı boşaltılırsa süt gittikçe artar ve bebeği 6 ay sadece anne sütü ile beslemeye yetecek duruma gelir. Bebek, bir gün içerisinde (24 saat) ortalama 10-12 kez emzirilmelidir.Bu dönemde bebekler, hızlı bir büyüme ve gelişme sağladıkları için daha fazla besine ihtiyaç duyar. Emzirme sırasında anne memesinde kalma süresi en az 5 dakika olup bebek memeyi bırakana (meme boşalana) kadar (20 dakika) devam edilmelidir.
35
EMZİRME SIKLIĞI
BEBEĞİN YETERLİ ANNE SÜTÜ ALMAMASININ NEDENLERİ
Emzirme ile ilgili faktörler:*Geç başlama *Sık emzirmeme *Gece emzirmeme *Kısa emzirme *Memeye kötü yerleşme *Biberon,kuru emzik verme *Ek besinler verme
Anne;Psikolojik durum:
*Öz güven azlığı*Kaygı,stres*Emzirmeden hoşlanmama*Bebeği kabullenememe*Yorgunluk
Anne;Fiziksel durum:*Kontraseptik haplar,diüretikler*Hamilelik*Ağır malnütrisyon*Alkol*Sigara*Plasenta parçası kanaması (nadir)*Meme gelişiminde bozukluk (çok nadir)
Bebeğin durumu; Hastalık Anormallik
BEBEĞİN YETERLİ ANNE SÜTÜ ALAMAMASININ NEDENLERİ
Emzirme ile ilgili faktörler
Annenin psikolojik durumu
Annenin fiziksel durumu
Bebeğin durumu
Geç başlama Özgüven azlığı Kontraseptif haplar, diüretikler
Hastalık
Sık emzirmeme Kaygı, stres Hamilelik Anomali varlığı
Gece emzirmeme Emzirmeden hoşlanmama
Ağır malnutrisyon
Kısa emzirme Bebeği kabullenmeme
Alkol
Memeye kötü yerleşme Yorgunluk Sigara
Biberon, emzik kullanımı
Plasenta retansiyonu
Ek besinler verme Meme gelişiminde bozukluk ( çok nadir)
OLDUKÇA SIK SIK DEĞİLDİR
Çocuğun yeterli ve dengeli beslendiğinin en iyi göstergesi büyümesinin izlenmesidir.
40
0-1 yaş grubu bebeklerde yeterli ve dengeli beslenme önemlidir. Bebek ilk 6 ayda sadece anne sütü ile beslenmelidir. 6 aydan sonra emzirme sürdürülürken uygun ek besinlere başlanmalı ve emzirmeye 2 yaşına kadar devam edilmelidir. Ek besinlere başlarken dikkat edilmesi gereken kurallara uyulmalıdır.
41
ÖZET OLARAK;
ÖNERİLERDOĞUMDAN SONRAKİ İLK 1/2 - 1 SAAT İÇİNDE EMZİRMEYE
BAŞLANMALIDIR
İLK 6 AYDA SADECE ANNE SÜTÜ VERİLMELİDİR
6 AYDAN İTİBAREN EK BESİNLERE BAŞLANMALIDIR
2 YAŞINA KADAR EK BESİNLERLE BİRLİKTE EMZİRMEYE
DEVAM EDİLMELİDİR
SÜTÜN SAĞILMASINI GEREKTİREN DURUMLAR NELERDİR?
-Tıkanık memeyi rahatlatmak -Memede süt birikmesini önlemek -Bebeğin dolu memeyi almasını kolaylaştırmak-Bebek çökük meme ucundan emmeyi öğrenene kadar-DDA ve ememeyen bir bebeği beslemek için-Anne ya da bebek hasta ise-Çalışan bir annenin bebeğini beslemek için
MEMEDEN SÜT SAĞMA YÖNTEMLERİ
Oksitosin refleksinin uyarılması
Elle sağma Pompa ile sağma Enjektör pompası Ilık şişe metodu
EMZİREN HER ANNEYE SÜTÜNÜ NASIL SAĞACAĞI MUTLAKAANLATILMALIDIR
OKSİTOSİN REFLEKSİ
Özgüven kazandırın Kaygısını azaltın Sessiz bir yer Resmine bakma Ilık bir şey içme Memeleri ısıtma Meme uçlarını uyarma Memelere masaj veya
hafif vurma Sırt masajı
Elle boşaltma süt sağmak için en iyi yoldur.
Memeler yumuşak olduğunda elle sağmak daha kolaydır.
Her kadın sütünü kendisi boşaltmalıdır.
Anne sütünün elle sağılması
POMPA İLE SAĞMA
ENJEKTÖR POMPASI
Pistonu ters takılır Meme ucu üzerine dayanır Dışa doğru çekilir Meme içe doğru uzar Süt akmaya başlar Tekrarlayarak süt sağılır Çok uygun, ucuz ve pratik bir
yöntemdir
ODA ISISINDA 8 SAAT
BUZDOLABINDA 72 SAAT
DERİN DONDURUCUDA 3-6 AY SAKLANABİLİR
Sağılan Anne Sütü
ANNELERİN BEBEĞİ BİBERONLA BESLEMEYE BAŞLAMALARININ VEYA EMZİRMEYİ KESMELERİNİN EN SIK NEDENLERİNDEN BİRİ SÜTLERİNİN YETERLİ OLMADIĞINI DÜŞÜNMELERİDİR.
Her anne bebeğine yetecek kadar süt üretir
Bazen bebek yeterli süt alamaz
Annenin ne kadar süt üretebildiği değil bebeğin ne kadar süt aldığı önemlidir.
Yetersiz süt
Yetersiz tartı alımı • İlk ayda 500 gramdan az,• İkinci haftanın sonunda doğum tartısından az)
Çok az miktarda, konsantre idrar çıkarması• Günde altıdan az, • Sarı ve keskin kokulu
YETERSİZ SÜTÜN BELİRTİLERİ
Yeni doğan ilk hafta kilo kaybeder İki haftalık olduğunda doğum kilosuna
ulaşması beklenir Bebekler ilk altı ayda her ay en az 500 gr
alması beklenir Bebeğin büyüme eğrisi ve önceki tartıları
incelenir Bebek yeterli kilo almış ise yeterli süt
alıyor demektir
YETERSİZ KİLO ALIMI
Memenin büyüklüğü ve şeklini süt üretimiyle ilgisi bulunmayan meme yağ dokusu oranı belirler.
Bu nedenle meme büyüklüğünün süt miktarıyla ilgisi yoktur.
KÜÇÜK MEMELİ ANNELERİN SÜTÜ AZ OLUR...
Meme şeklindeki değişiklikler doğum öncesinde meydana gelir. Doğum sonrasında emzirme meme şeklini daha fazla etkilemez.
Emzirme kesildikten sonra memeler ne büyür ne küçülür.
EMZİRİRSEM MEMELERİM SARKAR...
Annenin yeterli sütünün olması; bebeği memeye erken ve doğru tutma,sık ve geceleri de emzirme , annenin özgüveni ile ilgilidir
İLK BEBEĞİNİ EMZİRMEYEN ANNENİN İKİNCİ BEBEĞİNİ DE EMZİRMESİ BEKLENEMEZ...
Anne kız arasında süt üretimi açısından hiçbir bağlantı yoktur.
ANNENİZİN SÜTÜ YOK YA DA AZ İSE SİZİN DE SÜTÜNÜZ AZ OLUR…
EK BESİNLER NEDEN GEREKLİDİR? Bebek sürekli büyümektedir ve daha
fala aktif hale gelir. Anne sütü bebeğin enerji ve besin
ögesi gereksinmesini tek başına karşılayamaz hale gelir.
Eğer bebeğin artan besin ögesi ve enerji ihtiyacı karşılanamazsa büyümesi durur ya da yavaşlar.
6. AY EK BESİNLERE BAŞLAMAK İÇİN UYGUNDUR
Çünkü Bebekler;
Dillerini daha iyi kontrol edebilir hale gelirler
Dişleri çıkmaya başlar Ağızlarına bir şeyler koymayı severler Yeni tatlarla ilgilenirler
6. AYDAN SONRA ANNE SÜTÜ TEK BAŞINA BEBEĞİN BESİN İHTİYAÇLARINI
KARŞILAYAMAZ, ARTIK EMZİRMENİN
SÜRDÜRÜLMESİ YANINDA
BEBEĞE EK BESİNLER VERİLMELİDİR.
6. AYDAN SONRA EK BESİNLERE GEÇİŞİN ALTIN KURALI
•UYGUN EK BESİNLERE
•UYGUN ZAMANDA
•UYGUN MİKTARDA
•UYGUN ŞEKİLDE
İyi Bir Ek Besinin Özellikleri Nelerdir?
Enerji, protein, vitamin ve minerallerce zengin olan
Temiz ve güvenli olan Çok fazla sıcak ya da soğuk
olmayan Çok tuzlu ya da baharatlı
olmayan Bebek tarafından kolay
yenebilen Bebek tarafından sevilen Bölgesel olarak ulaşılabilir ve
bulunabilir Hazırlanması kolay
Anne sütü ve ek besinler, kesinlikle biberonla verilmemeli ve emzik kullanılmamalıdır. Çünkü;
- Emzirme, biberonla beslenmeden daha fazla emme gerektirir. Bu da bebeğin çenesinin gelişmesine ve güçlenmesine yardım eder.
- Bebeğe biberon verildiğinde, anne memesini de biberon emer gibi emmeye başlar. Annenin sadece meme ucunu
emdiği için meme ucu yaralarına sebep olur. Anne istekli emziremez
63
0-1 Yaş Grubu Bebeklerde Beslenme
İlkeleri
top related