ปีที่ 17ฉบับที่ 92ประจ...

ทานผอานและผตรวจสอบภายในทกทานกลบมาพบกนอกครง ในฉบบท 92 จลสารฉบบนทมงานกองบรรณาธการไดน าเสนอความร

เกยวกบการทจรตอนเนองมาจากการท างานซงเปนประเดนสงคมททกภาคสวนใหความสนใจ เนองจากการทจรตเปนภยรายแรงทสงผลใหเกด

ความเสยหายแกองคกรเปนอยางมาก ตามดวยแผนพฒนาบคลากรภาครฐ (ผตรวจสอบภายใน) ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2556 (โครงการสงเสรม

พฒนาขดสมรรถนะของผตรวจสอบภายใน) และเกรดความรแนวปฏบตกรณโอนกรรมสทธรถยนตคนแรกกอนครบก าหนด 5 ป มาเพอทราบโดยทวกน

พรอมนทางทมงานฯ ขอเชญชวนทานผอานทกทานรวมแรงรวมใจใชพลงงานอยางประหยดเพอลดภาวะโลกรอนและเพอโลกของเรา แลวพบกบสาระดๆ ตอ

ในฉบบหนาคะ

www.cgd.go.th ปท 17 ฉบบท 92 ประจ าเดอน กมภาพนธ – มนาคม 2556

การทจรตโดยใชต าแหนงหนาทมมานาน

แลวแตไมมการก าหนดกฎเกณฑหรอมาตรการ

ในการปองกนหรอตรวจสอบการทจรตประเภท

นอยางจงจงและชดเจน จนกระทงหลงจาก

เหตการณทเกดขนบรษท Enron และ

WorldCom จนตองปดกจการ สถาบนผสอบ

บญชรบอนญาตแหงสหรฐอเมรกา (American

Institute of Certified Public Auditors –

AICPA) จงไดประกาศมาตรฐานการสอบบญช

ฉบบท 82 (SAS No.82) เพอใหผสอบบญช

ตรวจสอบการทจรตในองคกรและตามดวยมา

มาตรฐานการสอบบญชฉบบท 99 (SAS

No.99) ใหผสอบบญชตรวจหาการทจรตจาก

งบการเงน ดวยส าหรบประเทศไทยไดมการ

ประกาศมาตรฐานการสอบบญชหมวดท

240 เพอใหผสอบบญชตรวจหาการทจรต

จากงบการเงน

ก า ร ท จ ร ต ใ น ต า แ ห น ง ห น า ท

(Occupational fraud) การทจรตประเภทนใน

ภาคเอกชนมหลายลกษณะ เชน การคาหนโดยใช

ขอมลภายในเพอแสวงหาผลประโยชน จากการ

ซอขายหลกทรพย (Insider trading fraud) การยกยอกเงน (Embezzlement) การท า

ใบเสรจรบเงนเทจ (Fales billing schemes)

การทจรตเก ยวกบหลกทรพย (Securities

fraud) การปลอมแปลงลายมอหรอเอกสาร

(Forgery) เปนตน

ปจจบนเรามกไดทราบขาวการทจรตเกดขน

มากมายทงในภาคเอกชนและราชการ จากสอตางๆทง

ในประเทศและตางประเทศ จงท าใหภาคเอกชนและ

ภาครฐตางลกขนมารณรงคตอตานการทจรต

คอรรปชนและหาทางปองกนในเรองนอยางจรงจง

เพอมใหเกดความเสยหายทงสวนบคคลและสวนรวม

ของประเทศในทสด

Hopwoop, Leiner and Yong (2009)

ไดนยามการทจรตวา “การมเจตนาทจะหลอกลวง

เพอทจะไดไปซงทรพยสนจากผตกเปนเหยอ”

Oxford, dictionary of law (2003)

นยามการทจรตวา “เปนการส าแดงหรอจดการ

อยางรอบรหรอความประมาทเลนเลอ เพอทจะใหได

ประโยชนแหงวตถหากการทจรตนน น ามาซง

ความเสยหายแก ฝายทโดนหลอกลวง ฝายนน

สามารถเรยกรองคาเสยหายจากการหลอกลวงนนๆ

เนองจากการแถลงขอความอนเปนเทจ เพอฉอฉล”

(Matin, 2003)

ไตรตรองอยางรอบคอบเพอทจะไดประโยชนโดยม

ชอบดวยกฎหมาย” (Cited in Jansrt al.,

2009)

Black’s law dictionary นยามการทจรต

วา “เปนการแสดงเจตนาหลอกลวง การใ ช

เพทบายเพอใหไดมาซงเงน ทรพยสน หรอสทธ

ตามกฎหมายของผอน” (Cited in Martin and

Cendrowaki, 2008)

พจนานกรมไทย ฉบบราชบณฑตยสถาน

พ . ศ . 2 5 4 2 ไ ด น ย า ม “ท จ ร ต ”ห ม า ยถ ง

การประพฤตชว คดโกง

ในบทความน จะใชความหมายของการทจรต

ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 1 ซงก าหนดวา

“โดยทจรต” หมายความวาเพอแสวงหาประโยชนท

มควรไดโดยชอบดวยกฎหมายส าหรบตนเองหรอผอน

การทจรตในต าแหนงหนาทของการปฏบตงาน

ซงสมาคมผตรวจสอบการทจรต (Association of

Certified Fraud Examiners) เรยกวาการทจรตใน

ต าแหนงหนาท (Occupational fraud) และใหค า

นยามวา “การทบคคลใดใชอ านาจในหนาทงาน

ของตนกอให เกดลาภอนมควรได ห รอการใ ช

ทรพยากรบคคลหรอทรพยสนขององคกรโดยผด

วตถประสงค” (Association of Certified

Examiners) Report,2008)

American heritage dictionary

(second college edition) นยาม

การทจรตวา “เปนการหลอกลวงโดย

สมาคมผตรวจสอบการทจรตไดจดแบงการ

ทจรตโดยใชต าแหนงหนาทออกเปน 3 ประเภท

ดงน

1 . กา รย กยอกทรพย สน ขอ ง อ งค กร /

หนวยงาน เปนการทจรตทพบเหนไดทวไป แบง

ออกเปน การยกยอกเงนสด และ ทรพยสนอน ๆ

การทจ รตประเภทนจะเปนการขโมยหรอน า

ทรพยสนของบรษทไปใชในทางทผด เชน การขโมย

ทรพยสน การน า เค รองเขยนแบบพมพ ห รอ

อปกรณของหนวยงานไปใชเปนประโยชนสวนตว

การน าคาใชจายสวนตวมาเบกจากบรษท เปนตน

2. การคอรรปชน (Corruption) เปนการ

ทจรตโดยใชอ านาจหนาทงานแสวงหาผลประโยชน

ใหกบตนเองหรอผอนโดยมชอบ เชน การรบเงน

หรอผลประโยชนอนใดจากบรษททมาประมลงาน

หรอจากบรษทจ าหนายสนคาหรอการมความ

ขดแยงของผลประโยชน เปนตน

3. การทจรตในงบการเงน ( Fraudulent

statements) การทจตในงบการเงน เปนการ

ทจรตโดยการแกไขขอมลในงบการเงนขององคกร

เชน การแสดงรายรบสงกวา ทควรจะเปน การ

แสดงรายจายหรอหนสนต าก วา ทควรจะเปน

เพอใหผลงทนหรอผใชงบการเงนเหนวาผลการ

ด าเนนงานของบรษทด มผลก าไรสงอาจสงผลให

หนของบรษทมราคาสงขน หรออาจแก ไขงบ

การเงนเนองจากพนกงานผนนยกยอกทรพยสน

ของบรษท เปนตน แตการทจะกระท าเชนนได

บคคลนนจะตองมอ านาจหนาทในงานนนๆ มฉะนน

จะไมสามารถเขาไปแกไขขอมลในระบบปฏบตงานได

สามเหลยมแหงการทจรต

มาตรฐานการสอบบญชของสหรฐบอเมรกาฉบบ

ท 99 (SAS No.99) แบงปจจยความเสยงตอการ

ทจรตเปน 3 ประการ

- สงกระตนหรอกดดนใหท าการทจรต

- โอกาสเอออ านวย

- ทศนคตและการใชเหตผลเพอกระท าการ

ทจรต

สามเหลยมแหงการทจรต

สงกระตนความกดดน (Pressure)

ความกดดนจากปจจยบางประการจะเปนสง

กระตนใหมนษยกระท าการทจรต เชน มปญหา

ทางการเงน เลนการพนน หรอวตถนยม ฯลฯ

เปนตน การทจรตไมจ าเปนทจะตองเกดจาก

ผ ท มฐานะการเงนไมดหรอพนกงานระดบ

ปฏบตการเทานน แมแตผ ท มฐานะดหรอ

ผบรหารขององคกรอาจกระท าการทจรตไดเชนกน

โอกาสเอออ านวย (Opportunity)

“ผท าการทจ รตจะเปนผ ทมความรและม

โอกาสทเอออ านวยใหท าการทจรต” เชน

ผ ทจรตทราบดวาจดออนของการควบคม

ภายในอยทใด และใชชองวางหรอจดออนนน

กระท ากาทจรต

ความมเหตผล (Rationalization)

ผกระท าการทจรตสวนใหญจะไมมประวตทาง

อาชญากรรม (Association of Certified

Fraud Examiners Report 2008) และผกอ

อาชญากรรมทางเศรษฐกจ (White collar

Crime) จะดเสมอนวามจรยธรรม เนองจาก ณ

เวลาทท าการทจรต เชน การยกยอกทรพย

ผกระท าจะมเหตผลเขาขางตวเองวา “ขอยมไปใช

กอนและจะน ามาคนภายหลง” แตไมไดน า

ทรพยสนมาคนไดแตอยางได

นอกจากนน พฤตกรรมและลกษณะเฉพาะ

ของบคคลอาจบงบอกถงสญญาณทจะท าการ

ทจรตไดเชนกน ดงนน ผบรหารขององคกรควร

ใหความส าคญในพฤตกรรมทเปนสาเหตให

พนกงานท าการทจรตเพอทจะสบหาพนกงานท

มพฤตกรรมเชนนนและมาตรการปองกนการ

เกดการทจรต เพราะจะมผลดตอองคกร

มากกวา ทจะตรวจพบการทจรตภายหล ง

เนองจากท าใหการทจรตในองคกรลดนอยลง

รวมถงการลดคาใชจายในการด าเนนคดดวย

ลกษณะของบคลทมโอกาสท าการทจรตใน

องคกร ดงน

1. พนกงานทไมพอใจในหนาทงาน (The

disgruntld employee) พนกงานบางคนอาจ

มความคบของใจกบงานทท าและรสกวาตนเอง

ไมมความสามารถทจะปรบปรงเงอนไขตางๆ

ของงานทท า หากมโอกาสเขาจะระบาย

ความรสกคบของใจนน ไมวากบพนกงาน

คนอน ๆหรอแมแตกบองคกร โดยไมสนวาผลท

เกดขนจากการกระท านนจะเปนเชนไร

2. ขอบเขตของผทดลอง (Limit tester)

พนกงานบางคนในองคกรตองท าบางสง

บางอยางเพอพสจนความสามารถของเขา

แตไมไดมความตงใจทจะกออาชญากรรม เชน

การเจาะเขาระบบคอมพวเตอรขององคกรโดยผด

กฎหมาย เปนตน

3. ผแสวงหาความตนเตน (The thrill

seeker) ผทจรตประเภทน เปนผทตองการ

ท าบางสงบางอยางทท าใหเขารสกตนเตน

และมความสขเทานน

4. การขโมยความคด/ผลงานผอน เพอ

ความกาวหนาในหนาทการงาน พนกงานบาง

คนตองการไดต าแหนงทสงขนหรอตองการให

ผบรหารมองวาตนมความสามารถมากกวา

พนกงานคนอนๆ จงขโมยความคดหรอความร

ของผอน เชน การขโมยซอฟตแวร การคดลอก

ผลงาน เปนตน

5. ผทมความโลภ (The Gordon gecko)

ความโลภเปนเหตผลทชดเจนทสดจะท าการ

ทจรตโดยเฉพาะเมอบคคลนนคดวาเขาไมม

ทางถกจบไดจงเปรยบเสมอน Gorgon

Gekco ตวละครในภาพยนตรเรอง

“Money never sleep” ซงเปนมหา

เศรษฐนกเลนหนทถอหลกการ “เงนคอ

พระเจา” และพรอมทจะหกหลงทกคน

เพอผลประโยชนของตน หากผลลพธทเขา

ไดคอ “เงนตรา” เพราะความโลภเปน “`

คตประจ าใจของเขา”

ผบรหารระดบสงขององคกรควรจะเตรยมพรอมส าหรบสญญาณ

เตอนภยตางๆ ทบงชวาอาจจะมการทจรต ในประเทศสหรฐอเมรกา

ไดรวบรวมสาเหตทกอใหเกดทจรตในองคกร โดยไดรบขอมลจาก

ผตรวจสอบการทจรตทวโลก และเรยงล าดบตามความส าคญท

กอใหเกดการทจรต มดงน (Association Of Certified Fraud

Examiners Report, 1996, 2002, 2004, 2006, 2008, and

2010 and Coenen, 2008)

1. การใชจายเงนเกนฐานะ

2. มปญหาทางการเงน

3. ไมใหความรวมมอในการแกไขปญหาขององคกร

4. มสมพนธภาพทใกลชดกบลกคาและ/หรอผผลตและจดจ าจ าหนายสนคา

5. มทศนคตวาไมไดโกงแตยมไปใชกอน

6. มปญหาครอบครว

7. มพฤตกรรมทผดปกต

8. มปญหาเกยวกบสงเสพตด

9. ท างานโดยไมพกรอน/ท างานในตอนเยนโดยไมจ าเปน

10. มปญหากบบรษททเคยท างาน

11. เงนเดอนไมเพยงพอตอการด ารงชพ

12. มคดความในอดต

13. มความไมมนคงในชวต

14. ไดรบความกดจากครอบครวและ/หรอเพอนเกยวกบความส าเรจในอาชพ

รนท 1 -- 1-5 เม.ย. 2556

รนท 2 -- 29 เม.ย.- 3 พ.ค. 2556

สวนกลาง >> รนท 3 -- 27 - 31 พ.ค. 2556

รนท 4 -- 8 -12 ก.ค. 2556

รนท 5 -- 29 ก.ค. – 2 ส.ค. 2556

จงหวด >> รนท 6 -- 19 - 23 ส.ค. 2556

มหาวทยาลย >> รนท 7 -- 2 - 6 ก.ย. 2556

รนท 1 -- 11 -12 ม.ย. 2556

สวนกลาง >> รนท 2 -- 18 -19 ม.ย. 2556

รนท 3 -- 27 -28 ม.ย. 2556

จงหวด >> รนท 4 -- 4- 5 ก.ค. 2556

มหาวทยาลย >> รนท 5 -- 11 -12 ก.ค. 2556

>> สวนกลาง <<

รนท 1 -- 13 -15 ม.ย. 2556

รนท 2 -- 20 -21 ม.ย. 2556

รนท 3 -- 25 -26 ม.ย. 2556

รนท 4 -- 2- 3 ก.ค. 2556

รนท 5 -- 18 -19 ก.ค. 2556

“จลสารตรวจสอบภายใน” จดท าขนเพอเปนสอกลางในการเผยแพรขอมลขาวสารบทความเชงวชาการ และกจกรรมตาง ๆ ทเกยวกบการตรวจสอบภายใน

ของภาครฐ ตลอดจนการเผยแพรผลงานของกรมบญชกลางในการพฒนางานตรวจสอบภายใน

หากทานใดมขอตชมหรอตองการแสดงความเหนหรอมปญหาเกยวกบงานตรวจสอบภายใน สามารถตดตอไดท :

กองบรรณาธการ โทร. 02 - 127 - 7285 โทรสาร 02 - 127 - 7127

E-mail : iastd@cgd.go.th / http : // www.cgd.go.th / บญช ตรวจสอบภายใน เงนนอกงบประมาณ / ก ากบและพฒนาการตรวจสอบภาครฐ

ทปรกษา : นางจนดา สงขศรอนทร บรรณาธการ : นางสาวบญม เลศพเชฐ

กองบรรณาธการ : นางนพรตน พรหมนารท นางสาวเกศรน ภทรเปรมเจรญ นางสมตรา นาขวญ และนางวลนา ภส าล

เลขานการกองบรรณาธการ : นางสาวจไรรตน รวยด นางสาวศวพร ศรศนสนยกล นายมารต ปรยากร และนางสาวรจรา ทานศลา

ผจดสง : นางระววรรณ จนทรอนทร นางธญญารตน สโสภาพนธ และนางสาวพรรณนภา อ าพนกาญจน

ส านกก ากบและพฒนาการตรวจสอบภาครฐ กรมบญชกลาง ถนนพระรามท 6 เขตพญาไท กทม. 10400

1. โอนกรรมสทธกอนครบก าหนดระยะเวลา 5 ป และ ไมตอง น าสงคน

1.1 ผซอหรอผเชาตาย ทายาทไมตองน าเงนสงคนใหแกรฐ

1.2 ผใหเชาซอโอนกรรมสทธใหผเชาซอ ผเชาซอไมตองน าเงนสงคน

ใหแกรฐ กรณสญญาเชาซอมก าหนดระยะเวลาไมถง 5 ป และผเชาซอไดช าระเงนคาเชาซอครบถวนตามสญญาแลว

1.3 ผซอหรอผเชาซอซงไดรบโอนกรรมสทธแลว ตอมาไดท าสญญาเชาซอและโอนกรรมสทธใหผเชาซอ โดยผซอหรอผเชา ซอยงเปนผครอบครอง

รถยนตตามสญญาเชาซออนเนองมากจากการขอสนเชอเชาซอนน (Refinance) ผซอหรอผเชาซอ ไมตองน าเงนสงคนใหแกรฐ ทงน ผซอหรอผเชาซอ

คนดงกลาวตองเปนผครอบครองรถยนตตอเนองเปนระยะเวลาไมนอยหวา 5 ป

2. โอนกรรมสทธกอนครบก าหนดระยะเวลา 5 ป ได แต ตอง น าเงนมาสงคน

2.1 ผซอ เตมใจน าเงนมาสงคนใหแกส านกงานสรรพสามตพนททไดยนค าขอใชสทธฯ ไว จนครบตามจ านวนทไดรบไป เพอจะไดไปโอนกรรมสทธในรถยนตตอไป

2.2 เมอผเชาซอบอกเลกสญญาเชาซอกอนครบก าหนดระยะเวลา 5 ป ผเชาซอตองสงรถยนตทครอบครองคนใหแกผใหเชาซอ

- ผเชาซอ น ารถยนตออกประมลและน าเงนทเหลอหลงหกหนและคาใชจายแลวสงคนใหแกส านกงานสรรพสามตพนท

ทไดยนค าขอใชสทธฯ ไว

- หาก ผใหเชาซอ สงคนไดไมครบตามจ านวนทผเชาซอไดรบไป ผเชาซอมหนาททจะตองน าเงนสวนทขาดมาสงคนใหแก

ส านกงานสรรพสามตพนททไดยนค าขอใชสทธฯ ไว จนกวาจะครบ

2.3 ผเชาซอปฏบตผดสญญาเชาซอ ท าใหรถยนตถกยด

- ผเชาซอ น ารถยนตออกประมลและน าเงนทเหลอหลงหกหนและคาใชจายแลวสงคนใหแก

ส านกงานสรรพสามตททผเชาซอไดยนค าขอใชสทธฯ ไว

- หาก ผเชาซอ สงเงนคนไมครบตามจ านวนทผเชาซอไดรบไป ผเชาซอมหนาททจะตองน า

เงนสวนทขาดมาสงคนใหแกส านกงานสรรพสามตพนททยนค าขอใชสทธฯ ไว จนกวาจะครบ

2.4 เมอรถยนตทซอหรอเชาซอเกดอบตเหตหรอประสบภยพบตทางธรรมชาต และผซอหรอผเชาซอไมประสงคจะใชรถคนนนตอไป

- ผซอหรอผเชาซอ ตองน าเงนมาสงคนใหแกส านกงานสรรพสามตพนททตนไดยนค าขอใชสทธฯ ไว จนครบตามจ านวนทไดรบไป

2.5 เมอรถยนตทซอหรอเชาซอสญหาย และบรษทผรบประกนไดชดใชคาสนไหมทดแทนใหแกผซอหรอผเชาซอไปแลว ตอมาผซอหอผใหเชาซอได

รถยนตกลบคนมาและตองโอนกรรมสทธใหกบบรษทผรบประกนภย

- ผซอหรอผเชาซอ ตองน าเงนมาสงคนใหแกส านกงานสรรพสามตพนททตนเองไดยนค าขอใชสทธฯ ไวจนครบตามจ านวนทไดรบ

เมอส านกงานสรรพสามตพนทนนๆ ไดรบเงน ตามขอ 2.1 -2.4 แลว ใหออกใบเสรจรบเงนและน าเงนทไดรบคนดงกลาวสงคลงตามระเบยบของทางราชการตอไป

ช าระคาฝากสงเปนรายเดอน

ใบอนญาตท 21 / 2530

ปทฝ. กระทรวงการคลง