ÇaliŞmave sosyal gÜvenlİk bakanliĞi

19.04.2319.04.23 11

ÇALIŞMAVE SOSYAL ÇALIŞMAVE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI GÜVENLİK BAKANLIĞI

FAZIL ÖLMEZFAZIL ÖLMEZ

MAKİNA MÜHENDİSİ MAKİNA MÜHENDİSİ

Baş İş MüfettişiBaş İş Müfettişifolmez@csgb.gov.tr folmez@csgb.gov.tr

19.04.2319.04.23 22

19.04.2319.04.23 33

DURUM TESBİTİ DURUM TESBİTİ

İSG UYGULAMALARIİSG UYGULAMALARI ; ;ÇSGB EKSENLİ,ÇSGB EKSENLİ,

TEFTİŞ,TEFTİŞ,DENETİM,DENETİM,

ÖLÇME VE İZLEME OLARAK ÖLÇME VE İZLEME OLARAK

YÜRÜTÜLMEKTEDİRYÜRÜTÜLMEKTEDİR..

19.04.2319.04.23 44

İŞTEFTİŞ

NOKSANLIKLARINGİDERİLMESİNİ

TAKİP  

PROGRAM HAZIRLAMAÖNCELİK BELİRLEMESİ VE MAKRO SEVİYEDE RİSK DEĞERLENDİRME

KONTROL TEFTİŞ

İŞYERİ ZİYARETLERİGENEL TEFTİŞ

NOKSANLAR VE TAVSİYELER MEHİL VERME

ÖN TEHLİKE VERİSK ANALİZİ(MEVZUAT UYARINCA)

CEZAİ UYGULAMA

KLASİK İŞ TEFTİŞ UYGULAMASI

19.04.2319.04.23 55

RİSK DEĞERLENDİRMESİRİSK DEĞERLENDİRMESİÇALIŞANLARIN KATILIMIÇALIŞANLARIN KATILIMIUZMAN KATKISI SAĞLANMASIUZMAN KATKISI SAĞLANMASIÇALIŞANLARIN ÇALIŞANLARIN

BİLGİLENDİRİLMESİBİLGİLENDİRİLMESİÇALIŞANLARIN EĞİTİMİÇALIŞANLARIN EĞİTİMİKORUMA ÖNLEME ANLAYIŞIKORUMA ÖNLEME ANLAYIŞI

YENİ İSG YAKLAŞIMININ EN YENİ İSG YAKLAŞIMININ EN BELİRGİN ÖZELLİKLERİBELİRGİN ÖZELLİKLERİ

19.04.2319.04.23 66

ESKİ - YENİ YAKLAŞIMIN KARŞILAŞTIRILMASI

  ESKİ UYGULAMAESKİ UYGULAMA YENİ ANLAYIŞYENİ ANLAYIŞ

11 TESBİT BAZLI REAKTİFTESBİT BAZLI REAKTİF RİSK BAZLI PROAKTİFRİSK BAZLI PROAKTİF

22 SINIRLI NOKTADA ÇALIŞAN SINIRLI NOKTADA ÇALIŞAN KATILIMIKATILIMI

HER KONUDA GENİŞ HER KONUDA GENİŞ ÇAPLI ÇALIŞAN KATILIMI ÇAPLI ÇALIŞAN KATILIMI

33 SERTİFİKASIZ UZMAN VE SERTİFİKASIZ UZMAN VE YETERSİZ KATGIYETERSİZ KATGI

SERTİFİKASYON VE GENİŞ SERTİFİKASYON VE GENİŞ UZMAN DESTEĞİ UZMAN DESTEĞİ KULLANIMIKULLANIMI

44 SINIRLI BİLGİLENDİRMESINIRLI BİLGİLENDİRME HABERDAR ETME VE HABERDAR ETME VE DİĞER KİŞİLERİ KAPSAMADİĞER KİŞİLERİ KAPSAMA

55 YETERSİZ EĞİTİMYETERSİZ EĞİTİM PROGRAMLI VE NİTELİKLİ PROGRAMLI VE NİTELİKLİ EĞİTİM VE BELGELEMEEĞİTİM VE BELGELEME

66 SADECE KORUMA ANLAYIŞISADECE KORUMA ANLAYIŞI ÖNLEME VE KORUMAYA ÖNLEME VE KORUMAYA DAYALI ANLAYIŞDAYALI ANLAYIŞ

ESKİ - YENİ YAKLAŞIMIN KARŞILAŞTIRILMASI

19.04.2319.04.23 77

TANIMLARTANIMLAR• TÜRK DİL KURUMU SÖZLÜĞÜNDE TÜRK DİL KURUMU SÖZLÜĞÜNDE TEHLİKE;TEHLİKE;

• TEHLİKETEHLİKE (isim) Arapça: Tehluke (isim) Arapça: Tehluke kökünden gelirkökünden gelir

• 1. Büyük zarar veya yok olmaya yol 1. Büyük zarar veya yok olmaya yol açabilecek durum, muhataraaçabilecek durum, muhatara

• 2. Gerçekleşme ihtimali bulunan fakat 2. Gerçekleşme ihtimali bulunan fakat istenmeyen durumistenmeyen durum

• RİSK: Fransızca, risque RİSK: Fransızca, risque kelimesinden gelir (isim)kelimesinden gelir (isim)

• :Riziko:Riziko

19.04.2319.04.23 88

TehlikeTehlike ve Risk Kavramları ve Risk KavramlarıBu durumda:

Köpek balığı;

Tehlike midir ?

Risk midir?

19.04.2319.04.23 99

TehlikeTehlike ve Risk Kavramları ve Risk Kavramları

•Bu durum için Bu durum için köpek balığı köpek balığı sadece bir sadece bir TEHLİKEDİR.TEHLİKEDİR.

•Suya Suya girerseniz girerseniz köpek balığı köpek balığı bir bir RİSK RİSK olur. olur.

RESİMDE BAŞKA TEHLİKE VAR MIDIR ?

19.04.2319.04.23 1010

TehlikeTehlike ve Risk ve Risk KavramlarıKavramları

Diğer tehlikeler nelerdir?Hindistan cevizi

Hava DurumuGüneşYağmurRüzgarDenizAğaçMevsimKorsanlarGel-gitSağlık

19.04.2319.04.23 1111

TEHLİKETEHLİKE

İnsanların yaralanması, İnsanların yaralanması, hastalanması,malın hastalanması,malın veya malzemenin hasar veya malzemenin hasar görmesi,işyeri görmesi,işyeri ortamının zarar görmesi ortamının zarar görmesi veya bunların veya bunların gerçekleşmesine sebep gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak veya olabilecek kaynak veya durum.durum. (TS 18001)(TS 18001)

19.04.2319.04.23 1212

TEHLİKE: Çalışma çevresinin fiziki kusurları ve

insanların hatalı davranışları gibi, çalışma ortam ve şartlarında var olan,

ya da dışarıdan gelebilecek kapsamı belirlenmemiş, maruz kimselere, işyerine

ve çevreye zarar yada hasar verme potansiyeli

19.04.2319.04.23 1313

RİSK

RİSK :Tehlikelerden kaynaklanan bir olayın, meydana gelme ihtimali ile zarar verme derecesinin bir bileşkesidir.

ZARAR - HASAR

İ

H

T

İ

M

A

L

Risk = İ x Dİ : İhtimalD: Zararın derecesi

19.04.2319.04.23 1414

RİSK RİSK DEĞERLENDİRMESİDEĞERLENDİRMESİ

19.04.2319.04.23 1515

19.04.2319.04.23 1616

Tanım : TS 18001 Madde 3.15’e göre

RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Tüm proseslerde, rİskİn büyüklüğünü

tahmİn etmek ve rİske tahammül edİlİp

edİlemeyeceğİne karar vermek.

19.04.2319.04.23 1717

Riskin büyüklüğünün tahmin edilmesini ve riskin kabul edilebilirolup olmadığının tanımlanmasını kapsayan süreç.

Riskin büyüklüğünün tahmin edilmesini ve riskin kabul edilebilirolup olmadığının tanımlanmasını kapsayan süreç.

Risk Değerlendirmesi

( BS 8800’e göre Tanım : 3.14 )

19.04.2319.04.23 1818

Risk Değerlendirmesi

• (TS 1050 Risk Değerlendirmesi)

•tehlikelerin, (belirlenerek)

sistematik bir yolla gözden

geçirilmesine imkan veren bir

dizi mantık adımıdır.

• (TS 1050 Risk Değerlendirmesi)

•tehlikelerin, (belirlenerek)

sistematik bir yolla gözden

geçirilmesine imkan veren bir

dizi mantık adımıdır.

19.04.2319.04.23 1919

İLO-OSH 2001 İSGYS REHBERİ

İŞTEKİ TEHLİKELERDEN ORTAYA ÇIKAN

SAĞLIK VE GÜVENLİK RİSKLERİNİ

DEĞERLENDİREN BİR PROSESTİR.

RİSK RİSK DEĞERLENDİRMESİDEĞERLENDİRMESİ

19.04.2319.04.23 2020

Sistematik metotlarla çalışma ortamı, şartları ya da

çevrede var olan Tehlikeleri belirlemek,

Riskleri ortaya çıkarmak ve Riskleri kontrol etmek

için uygun nitel ve/veya nicel yöntemler kullanılarak yapılan çalışmaların

bütünüdür.

19.04.2319.04.23 2121

Kabul Edilebilir Risk

Kanuni zorunluluklar ve işletmenin kendi sağlık ve güvenlik politikası ve uygulamaları dikkate alındığında, kabul edebilecek düzeye indirilmiş risk

19.04.2319.04.23 2222

RİSK RİSK DEĞERLENDİRMESİDEĞERLENDİRMESİ

19.04.2319.04.23 2323

NEDEN RİSK NEDEN RİSK DEĞERLENDİRMESİ?DEĞERLENDİRMESİ?

19.04.2319.04.23 2424

Avrupa Birliğinin Avrupa Birliğinin 2002-2006 Stratejisi;2002-2006 Stratejisi;

İşyerlerinde risk algılama ve önleme İşyerlerinde risk algılama ve önleme kültürünü oluşturmak ve geliştirmekkültürünü oluşturmak ve geliştirmek,,

İş sağlığı ve güvenliği anlayışına İş sağlığı ve güvenliği anlayışına global bir yaklaşım getirmek,global bir yaklaşım getirmek,

İş sağlığı ve güvenliği İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarında yaygınlık, birlik ve uygulamalarında yaygınlık, birlik ve beraberlik oluşturarak, Serbest piyasa beraberlik oluşturarak, Serbest piyasa şartlarında rekabet eşitliği sağlamakşartlarında rekabet eşitliği sağlamak

19.04.2319.04.23 2525

İş Sağlığı ve Güvenliği YönetmeliğindeRisk Değerlendirilmesinin Yeri

Md : 6/b.2-c.1 İşverenlerin Genel Yükümlülükleri :-Önlenmesi mümkün olmayan risklerin değerlendirmesini yapar,-Kullanılacak iş ekipmanının, kimyasal maddeler ve preparatların seçimi,işyerindeki çalışma düzeni gibi konularda dahil işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden tüm riskleri değerlendirir.

Md 9/1.a - İşverenlerin Muhtelif Yükümlülükleriİşveren: İşyerinde risklerden özel olarak etkilenebilecek işçi gruplarının durumunu da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden risk değerlendirmesi yapar.

19.04.2319.04.23 2626

Neden Risk Değerlendirmesi?Neden Risk Değerlendirmesi?

• KANUNİ NEDENLERKANUNİ NEDENLER

• AHLAKİ NEDENLERAHLAKİ NEDENLER

• EKONOMİK NEDENLEREKONOMİK NEDENLER

19.04.2319.04.23 2727

Risk Değerlendirmesi Risk Değerlendirmesi İşleminin Taraflara Yararlarıİşleminin Taraflara Yararları

• ÇALIŞANLAR AÇISINDANÇALIŞANLAR AÇISINDAN

• İŞVERENLER AÇISINDAN İŞVERENLER AÇISINDAN

• DEVLET AÇISINDANDEVLET AÇISINDAN

19.04.2319.04.23 2828

19.04.2319.04.23 2929

1

2

3

4

ÇALIŞANLAR ve

RİSK DEĞERLENDİRMESİ

Dengeli

Katılım

Haberdar

olma,

Sorumluların belirlenmesi

Kayıtlar

Ulaşma

5

6

7

8

Doğrudan Çalışan yerine

bütün çalışanları kapsama

Kuralların önceden belirlenmesi

Proaktif yaklaşım

Sürekli gelişim

Acil durum hazırlığı

İç denetim

19.04.2319.04.23 3030

İŞVERENLER veRİSK DEĞERLENDİRMESİ

Proaktif yaklaşımla acil durumlar için her an hazırlıklı olma

Uluslararası saygınlık ve geçerlilik

Tehlike ve risklerini önceden görebilme

İstenmeyen durumların önlenmesi ile kayıpların azaltılması

Sorumlulukların ve görevlerin belirlenmesi ve paylaşımı

Güvenli teknoloji seçimi ile güvenli çalışma ortamı temini

19.04.2319.04.23 3131

DEVLETVe RİSK

DEĞERLENDİRMESİ

DENETİM

KOLAYLIĞI

TARAFLARIN KATILIMI İLE YÜKÜN AZALMASI

DÜZENLİ VERİ AKIŞI

ÇALIŞMA

BARIŞIN

A

KATKI

KAYIPLARIN AZALMASI

ULUSLARARASI

SGYS HAZIRLIK

SÜREKLİ GELİŞME

RİSK

KÜLTÜRÜÜNDE

GELİŞM

E

19.04.2319.04.23 3232

RİSK DEĞERLENDİRMESİ NE RİSK DEĞERLENDİRMESİ NE ZAMAN YAPILMALI?ZAMAN YAPILMALI?• İŞE BAŞLARKEN VEYA HİÇ İŞE BAŞLARKEN VEYA HİÇ

YAPILMAMIŞSA,YAPILMAMIŞSA,

• HERHANGİ BİR DEĞİŞİKLİK HALİNDE,HERHANGİ BİR DEĞİŞİKLİK HALİNDE,

• İŞ KAZASI,MESLEK HAS.VEYA BİR OLAY İŞ KAZASI,MESLEK HAS.VEYA BİR OLAY DURUMUNDA,DURUMUNDA,

• DÜZENLİ ARALIKLARLA.DÜZENLİ ARALIKLARLA.

19.04.2319.04.23 3333

KİM SORUMLU VE KİM VE KİM SORUMLU VE KİM VE NASIL YAPMALI? NASIL YAPMALI?

• SORUMLU İŞVEREN.SORUMLU İŞVEREN.• İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Md:9İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Md:9• a) İşveren;a) İşveren;1-İşyerinde risklerden özel olarak etkilenebilecek işçi gruplarının 1-İşyerinde risklerden özel olarak etkilenebilecek işçi gruplarının

durumunu da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden risk durumunu da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden risk değerlendirmesi yapar.değerlendirmesi yapar.

2-Risk değerlendirmesi sonucuna göre,alınması gereken koruyucu 2-Risk değerlendirmesi sonucuna göre,alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verir.önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verir.

3-Üç günden fazla işgücü kaybı ile sonuçlanan iş kazaları ile ilgili kayıt 3-Üç günden fazla işgücü kaybı ile sonuçlanan iş kazaları ile ilgili kayıt tutar.tutar.

4-İşçilerin uğradığı iş kazaları ile ilgili rapor hazırlar.4-İşçilerin uğradığı iş kazaları ile ilgili rapor hazırlar.• b-(a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilen çalışmalar b-(a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilen çalışmalar

ve değerlendirmelerle ilgili kayıt ve dökümanların hazırlanması ile (a) ve değerlendirmelerle ilgili kayıt ve dökümanların hazırlanması ile (a) bendinin (3) ve (4) numaralı bentlerinde belirtilen belgelerin bendinin (3) ve (4) numaralı bentlerinde belirtilen belgelerin düzenlenmesi,işyerinin büyüklüğü ve yapğılan işin niteliğine düzenlenmesi,işyerinin büyüklüğü ve yapğılan işin niteliğine göre,Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun şekilde yapılır.göre,Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun şekilde yapılır.

19.04.2319.04.23 3434

19.04.2319.04.23 3535

• RİSKLER ;RİSKLER ;• İşler,İşler, (işletme, bakım, onarım, temizlik vb. (işletme, bakım, onarım, temizlik vb.

faaliyetler)faaliyetler)• İşlemlerİşlemler (operasyonlar)(operasyonlar) • MaddelerMaddeler (ham, yarı mamul ve mamul (ham, yarı mamul ve mamul

maddeler)maddeler) • Makina ve donanımlarMakina ve donanımlar • İnsanlarİnsanlar (Çalışan, stajyer, ziyaretçi vb.)(Çalışan, stajyer, ziyaretçi vb.)• OrganizasyonOrganizasyon• ÇevreÇevre vb. kaynaklanabilir. vb. kaynaklanabilir.

19.04.2319.04.23 3636

RİSK TAYİN PROSESİRİSK TAYİN PROSESİ

Tehlike Tanımlama

Çalışma Faaliyetlerinin Sınıflandırılması

Risk Belirleme

Risk Katlanabilirliğine Karar Verme

Risk Kontrol Faaliyet Planı Hazırlama

Faaliyet Planın Yeterliliğini Gözden Geçirme

Gerekliyse

19.04.2319.04.23 3737

İşletme Faaliyetlerinin İşletme Faaliyetlerinin SınıflandırılmasıSınıflandırılması..• Sürekli yapılan işler.(üretim,boyama vs.)Sürekli yapılan işler.(üretim,boyama vs.)

• Seyrek yapılanlar.(bakım, temizlik)Seyrek yapılanlar.(bakım, temizlik)

• Ağır ve tehlikeli işler kapsamına girenler.Ağır ve tehlikeli işler kapsamına girenler.

• Firma sahası içinde yapılanlar, dışında Firma sahası içinde yapılanlar, dışında yapılanlar.yapılanlar.

• Kimyasal ,mekanik, biyolojik, elektriksel Kimyasal ,mekanik, biyolojik, elektriksel faaliyetler.faaliyetler.

19.04.2319.04.23 3838

RİSK YÖ NET İM İ

İn ce lem e Tesb it

Teh l. B e lirlen m es i

R isk Tah m . R isk K ıym et.

R isk H esap l.

R isk A n a liz i

R isk Ö n lem e R isk A za ltm a

R isk K on tro lü

R isk D eğ erlen d irm es i

G ö zd en G eç irm e D ü ze lt ic i İş l.

İz lem e ve D ü ze ltm e Terc ih K u llan ım ı

R isk Y ö n e tim i

19.04.2319.04.23 3939

RİSK DEĞERLENDİRMESİBEŞ temel adımdan oluşur

1.ADIMTEHLİKELERİ TANI

5.ADIMİZLE VE TEKRAR ET

2.ADIMRİSKLERİ DEĞERLENDİR

4.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNİ

TAMAMLA

3.ADIMKONTROL TEDBİRLERİNE

KARAR VER

Bu konuda elinizdeki

bu kaynakları takip edin

EVET

HAYIR

Tanımladığınız tehlikelerle ilgili olarak herhangi bir mevzuat, standart, rehber veya madde güvenlik bilgi formu var mı ?

19.04.2319.04.23 4040

Tehlikelerin tanınmasıTehlikelerin tanınması

• Şu üç soru Şu üç soru tehlikeleritehlikeleri tanımlamamıza tanımlamamıza olanak tanır;olanak tanır;

• Tehlike Kaynakları Tehlike Kaynakları nelerdir?nelerdir?

• Bu tehlikeden kim Bu tehlikeden kim yada ne zarar yada ne zarar görebilir?görebilir?

• Zarar nasıl ortaya Zarar nasıl ortaya çıkabilir?çıkabilir?

19.04.2319.04.23 4141

Tehlike BelirlemeTehlike Belirleme

• Tehlike Sınıfları.Tehlike Sınıfları.

A)MekanikA)Mekanik

B)ElektrikB)Elektrik

C)RadyasyonC)Radyasyon

D)Kimyasal yada biyolojik D)Kimyasal yada biyolojik maddeler.maddeler.

E)Yangın ve PatlamaE)Yangın ve PatlamaF)Ergonomik(F)Ergonomik(Hareket,pozisyon,eğilme,ışık v.b)Hareket,pozisyon,eğilme,ışık v.b)

19.04.2319.04.23 4242

Tehlike BelirlemeTehlike BelirlemeBazı TehlikelerBazı Tehlikeler;;• Kayma ve Düşmeler.Kayma ve Düşmeler.

• Zehirli madde kullanımı.Zehirli madde kullanımı.

• Alet, Malzeme Düşmesi.Alet, Malzeme Düşmesi.

• Çalışanların saldırısı,Çalışanların saldırısı,

• Yangın, Patlama.Yangın, Patlama.

• Mesleki Hastalıklar.Mesleki Hastalıklar.

• Sıcak Soğuk Sıcak Soğuk DengesizlikleriDengesizlikleri

• Elektrik ÇarpmasıElektrik Çarpması..

19.04.2319.04.23 4343

TEHLİKELER NASIL TEHLİKELER NASIL BELİRLENİR.BELİRLENİR.• Yasal Şartların incelenmesi.Yasal Şartların incelenmesi.

• Kaza Raporlarının,envanterlerinin,kitapların, Kaza Raporlarının,envanterlerinin,kitapların, sektörel istatistiklerin incelenmesi ile.sektörel istatistiklerin incelenmesi ile.

• Tesis yapısı,yerleşimi incelenerek.Tesis yapısı,yerleşimi incelenerek.

• Faaliyetlerin yapılış şekli,iş akış şemaları.Faaliyetlerin yapılış şekli,iş akış şemaları.

• Standardlar incelenerek.Standardlar incelenerek.

• Daha önce alınmış tedbirler,alına bilecek tedbirler Daha önce alınmış tedbirler,alına bilecek tedbirler incelenerek.incelenerek.

• Kullanılan malzemeler.Kullanılan malzemeler.

• Politika,Tetkik Sonuçları vsPolitika,Tetkik Sonuçları vs..

19.04.2319.04.23 4444

TEHLİKENİN TANINMASITEHLİKENİN TANINMASI

19.04.2319.04.23 4545

RİSKLERİN RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİDEĞERLENDİRİLMESİ

19.04.2319.04.23 4646

RİSKİN KONTROLURİSKİN KONTROLU

19.04.2319.04.23 4747

MAKİNA TEHLİKELERİ

MAKİNE TEHLİKLERİ

TEHLİKLER

Elektrik

Mekanik Parçalar

Radyasyon

Termal

Buhar

Gaz

Lazerler

Basınçlı havaKimysallar

Diğerleri

VibrasyonSıcak Soğuk Gürültü

19.04.2319.04.23 4848

MAKİNA TEHLİKELERİ

MAKİNE TEHLİKLERİ

RISKLER

Kimyasal Etkiler

Elektrik şoku

İç yaralanma

Sağırlık

Tuzaklar

Etki

Temas

Körlük

Fırlamalar

Karışmalar

Diğ.Yanıklar

19.04.2319.04.23 4949

SÜREÇ RİSKLERİNİ BELİRLEME & SÜREÇ RİSKLERİNİ YÖNETME

ELECTRIK TEHLİKELERİ

Elektrikle ilgili tehlikeleri değerlendir.

‘Yangın’ ‘Yanık’ ‘Şok’ ‘Patlama’

Tehlike Kaynaklarını Belirle

veya

Yukarıdaki sonuçların nasıl ortaya çıktığını belirle

19.04.2319.04.23 5050

SÜREÇ RİSKLERİNİ BELİRLEME & SÜREÇ RİSKLERİNİ YÖNETME

TEHLİKE KAYNAKLARI

Aşırı yüklü hatlar Kablo/Yalıtım

Alet/TeçhizatFişler&Prizler

Taşınabilir elektrikli alet

19.04.2319.04.23 5151

SÜREÇ RİSKLERİNİ BELİRLEME & SÜREÇ RİSKLERİNİ YÖNETME

TEHLİKE KAYNAKLARI NASIL VE NEDEN BİR TEHLİKE OLUŞTURUR

KABLO/YALITIM Mekanik Hasar Yanlış akım tespiti Çevresel Etkenler Uygunsuz yalıtım Diğ.

ALET/TEÇHİZAT Mekanik Hasar Uygunsuz Topraklama Çevresel Etkiler Uygunusuz Dizayn Yanlış Yalıtım Eksik Bakım

TAŞINABİLİR ELEKTRİKLİ ALET

Eğitimsiz veya yanlış kullanıcı Eksik Bakım Yanlış sigorta kullanımı Çevresel Etkiler

19.04.2319.04.23 5252

SÜREÇ RİSKLERİNİ BELİRLEME & SÜREÇ RİSKLERİNİ YÖNETME

TEHLİKE KAYNAKLARI HOW AND WHY IT CAN BE A SOURCE OF DANGER

FİŞLER VE PRİZLER Aşırı yüklenmiş Hatalı bağlanmmış Hataı seçilmiş Çatlamış veya zarar görmüş Uygunsuz ortam Mekanik hata Yanlış konumlandırılmış

YERÜSTÜ ELEKTRİK HATLARI Yetkisiz bağlantı Uzun yükler

- Yapı iskeleleri - Fork Liftler

Varlıklarının farkına varılmaması İkincil Etkiler

19.04.2319.04.23 5353

İşe başlanmadan şu veriler toplanıp değerlendirilmelidir.

 Kimyevi, fiziki ve biyolojik ajanlar listesi İş aktivitelerinin (işin sıklığı,süresi,yapıldığı yer)gözden geçirilmesi Ortam ölçüm raporlarının incelenmesi İş kazası ve hadise (olay) raporlarının incelenmesi Literatür taraması (standart vb.) İmalatçı verilerinin değerlendirilmesi Uzman görüşlerinden yararlanılması Teknik periyodik kontrol raporlarının incelenmesi İSİG Kurulu yıllık faaliyet raporlarının değerlendirilmesi, Benzeri diğer işyerlerinden elde edilen veriler, İşten kimlerin etkilendiği,(ziyaretçiler,taşoranlar diğer etkilenenler)

1-TEHLİKE TANIMLAMA

19.04.2319.04.23 5454

2-Risk Belirleme-2-Risk Belirleme-DeğerlendirmeDeğerlendirme

• Zararın Şiddeti(Ş): Zararın etkisinin Zararın Şiddeti(Ş): Zararın etkisinin büyüklüğübüyüklüğü

• Zararın Meydana Gelme Olasılığı(O):Zarar ne Zararın Meydana Gelme Olasılığı(O):Zarar ne sıklıkta meydana gelebilir.sıklıkta meydana gelebilir.

• RİSK=Ş*ORİSK=Ş*O

OLASILIK OLASILIK

11 2 2 33 44 55

RİSKRİSK

ŞİDDETŞİDDET

19.04.2319.04.23 5555

Zararın Meydana Gelme Zararın Meydana Gelme OlasılığıOlasılığı

55 İş yapıldığı sürece (çok yüksek olasılık)İş yapıldığı sürece (çok yüksek olasılık)

44 Her gün Her gün ( yüksek olasılık) ( yüksek olasılık)

33 Haftada birHaftada bir (orta dereceli olasılık) (orta dereceli olasılık)

2 Ayda bir 2 Ayda bir (küçük olasılık) (küçük olasılık)

11 Yılda bir Yılda bir (çok küçük olasılık) (çok küçük olasılık)

19.04.2319.04.23 5656

Zararın meydana gelme Zararın meydana gelme olasılığıolasılığı

YARALANMA / HASAR OLASILIĞI YARALANMA / HASAR OLASILIĞI DEĞERLENDİRİLİRKEN; DEĞERLENDİRİLİRKEN;

MARUZ KALABİLECEK ÇALIŞAN SAYISI,MARUZ KALABİLECEK ÇALIŞAN SAYISI,

TEHLİKEYE MARUZ KALMA SIKLIĞI VE SÜRESİ,TEHLİKEYE MARUZ KALMA SIKLIĞI VE SÜRESİ,

ELEKTRİK, SU KESİNTİLERİ GİBİ KONTROL VE ELEKTRİK, SU KESİNTİLERİ GİBİ KONTROL VE ÖNLEMLERİN ETKİNLİĞİNİ AZALTABİLECEK ÖNLEMLERİN ETKİNLİĞİNİ AZALTABİLECEK DURUMLAR,DURUMLAR,

TESİS VE MAKİNALARDAKİ GÜVENLİK TESİS VE MAKİNALARDAKİ GÜVENLİK BİLEŞENLERİ EKSİKLİKLERİ,BİLEŞENLERİ EKSİKLİKLERİ,

KİŞİSEL KORUYUCULARIN ETKİNLİĞİ VE KİŞİSEL KORUYUCULARIN ETKİNLİĞİ VE KULLANIM SIKLIĞI,KULLANIM SIKLIĞI,

GÜVENSİZ ORTAM VE DAVRANIŞLAR, GÜVENSİZ ORTAM VE DAVRANIŞLAR,

ÇALIŞANLARIN SAĞLIK DURUMU VE YAKLAŞIMI ÇALIŞANLARIN SAĞLIK DURUMU VE YAKLAŞIMI

VB. DEĞERLENDİRİLMELİDİRVB. DEĞERLENDİRİLMELİDİR..

19.04.2319.04.23 5757

Zararın ŞiddetiZararın Şiddeti

Şiddet Derecesi

İnsana Yönelik

5

Büyük yaralanma

3

Hafif yaralanmalar

4

Orta dereceli yaralanma

2

Ölümlü kaza

1 Kayıpsız olaylar

Tesis / Ekipmana Yönelik

Zararın maliyeti 100.000 $’a eşit veya 100.000 $’dan büyüktür.

Zararın maliyeti 20.000 ila 50.000 $ arasındadır.

Zararın maliyeti 50.000 ila 100.000 $ arasındadır.

Zararın maliyeti 1.000 ila 20.000 $ arasındadır.

Zararın maliyeti 1.000.$’dan azdır.

Olası Sonuç(Derecesi büyük olan dikkate alınır.)

19.04.2319.04.23 5858

Riskin DerecelendirilmesiRiskin Derecelendirilmesi

Olasılık 1 2 3 4 5

1Çok hafif

seviye risk1

Düşük seviye risk

2

Düşük seviye risk

3

Düşük seviye risk

4

Düşük seviye risk

5

2Düşük

seviye risk2

Düşük seviye risk

4

Düşük seviye risk

6

Orta seviye risk

8

Orta seviye risk10

3Düşük

seviye risk3

Düşük seviye risk

6

Orta seviye risk

9

Orta seviye risk12

Orta seviye risk15

4Düşük

seviye risk4

Orta seviye risk

8

Orta seviye risk12

Yüksek seviye risk

16

Yüksek seviye risk

20

5Düşük

seviye risk5

Orta seviye risk10

Orta seviye risk15

Yüksek seviye risk

20

Çok yüksek seviye risk

25

Şiddet

19.04.2319.04.23 5959

Riskin Tolere Edilebilirliğine Riskin Tolere Edilebilirliğine Karar VermeKarar Verme

Risk Seviyesi

Çok hafif risk

Düşük seviye risk

Orta seviye risk

Yüksek seviye risk

Çok yüksek seviye risk

Faaliyet ve Zamanlama

Ek bir faaliyet, dokümantasyon ve kayıt tutulması gerekmemektedir.

Tolere edilebilir risk. Ek kontroller gerekmiyor. Çabalar mali olarak daha etkin çözümlere veya iyileştirmelere yoğunlaştırılmalıdır. Önlemlerin mevcudiyetinden emin olmak için izleme gereklidir.

Risk seviyesini azaltmak için çaba harcanmalıdır. Fakat önleme maliyeti dikkatle ölçülmeli ve sınırlandırılmalıdır. Risk azaltma önlemleri belirlenen en kısa zaman periyodunda uygulanmalıdır.

Şiddeti çok yüksek olabilecek orta seviye riskler söz konusu olduğunda; daha iyi önlemler alınabilmesi için olasılık değerlendirmesi bir kez daha yapılmalıdır.

Çalışma risk azaltılmadan başlatılmamalıdır. Riskin azaltılması için dikkate değer kaynak ayrılması gerekebilir. İşin bu riske rağmen devam etmesi gerekiyorsa acil önlemler alınmalıdır.

Tolere edilemez. İş, risk azaltılıncaya kadar başlatılmamalı veya devam ettirilmemelidir. Sınırsız kaynak kullanımı durumunda bile riskin azaltılması mümkün değilse; iş hiç başlatılmamalıdır.

19.04.2319.04.23 6060

3-KONTROL TEDBİRLERİNE KARAR VERME

• Bu adımda risklerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi için gerekli kontrol tedbirlerine karar verilir.

• KONTROLLERİN HİYERARŞİK DÜZENİ(Öncelikler)1- TEHLİKENİN ORTADAN KALDIRILMASI,2-İKAME ,3-TEHLİKEYİ AZALTAN TEKNİK ÖNLEMLERİN ALINMASI(Otomasyon,süre kısıtlaması,uzaklaştırma,ayırma,

havalandırma.)4-ORGANİZASYONEL DÜZENLEMELER (vardiyalı

çalışma,işyeri düzeni,egitim,denetim,disiplin )5-KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM.

19.04.2319.04.23 6161

Bu adımda seçilen kontrol tedbirleri işyerinde uygulanarak tamamlanır Kontrol tedbirlerinin tamamlanması şu hususları içerir;

Çalışma yöntemlerinin geliştirilmesi İletişim Eğitim ve öğretimin sağlanması Denetim Bakım

4-KONTROL TEDBİRLERİNİN 4-KONTROL TEDBİRLERİNİN TAMAMLANMASITAMAMLANMASI

19.04.2319.04.23 6262

Son adım tedbirlerin etkinliğinin izlenmesi ve tekrar

edilerek gözden geçirilmesidir

Bu adımda en azından şu sorular cevaplandırılmalıdır.Bu adımda en azından şu sorular cevaplandırılmalıdır. Seçilen kontrol tedbirleri planlandığı gibi tamamlanmış mı ? Seçilen kontrol tedbirleri yerinde tedbirler mi ? Bu kontrol tedbirleri uygulanmış mı ? Bu kontrol tedbirleri doğru bir şekilde uygulanmış mı ? Seçilen yöntem çalışıyor mu ? Yapılan değişiklikler amaçlarınıza uygun sonuçlanmış mı? Değerlendirilen risklere maruziyet ortadan kaldırılmış veya yeterince azaltılmış mı ?

5-İZLE VE TEKRAR ET

19.04.2319.04.23 6363

RİSK ANALİZİ YÖNTEMLERİ

• Kontrol Listeleri (Check- List)

• Ön Tehlike Analizi(ÖTA)

• Hata Modu ve Etkileri Analizi (FMEA)

• Tehlike ve Çalışılabilirlik Analizi (HAZOP)

• Hata Ağacı Analizi (FTA)

• Kaza Sonuç Analizi (ETA)

• Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP)

• “Böyle Olsa” Metodu (What-İf Method)

19.04.2319.04.23 6464

Bir Tehlike Kaynağına göreBir Tehlike Kaynağına göre

TehlikeTehlike RiskRisk Mevcut Mevcut önlemleönlemlerr

Risk Risk kontrolukontrolu

SorumluSorumlulukluk

ZamanlZamanlamaama

DüzenDüzensiz ara siz ara kabloskablosuu

Takılıp Takılıp düşme düşme riski,riski,

elektrielektrik k çarpmçarpmasıası

YokYok

yokyok

Kabloyu Kabloyu topla,topla,

Süreci Süreci gözden gözden geçir,geçir,

Daha Daha fazla fazla priz yappriz yap

YöneticiYönetici

YöneticiYönetici

BakımBakım

HemenHemen

HemenHemen

1 ay1 ay

19.04.2319.04.23 6565

1. Gece çalışmaları için çevre aydınlatması yoktur.2. Bakımcı ustanın eğitim belgesi yoktur.3. Kapalı alanlarda araç ve yaya aynı yolu

kullanmaktadır.4. Yolların yüzeyinde çukurluklar oluşmuştur.5. Yükleme boşaltma rampaları genişlikleri yetersizdir.6. Güzergah belirlemesi ve işaretleme yapılmamıştır.7. (c) hammadde bidonlarını taşımak için ekipman

uygun değildir.8. (e) Mamul maddesi kutuları forklift kapasitesini

zorlamaktadır.9. İşyerinde iş ve İSG organizasyonu sıkıntıları

yaşanmaktadır.10.Operatörlerden ikisinin ehliyeti yoktur. 11.Yük ve çatallar üzerinde insan taşınmaktatır.

TEHLİKELER

SırSıraa

FAALİYET/FAALİYET/TEHLİKETEHLİKE

KimlerKimlerMARUZ MARUZ

Kal.Kal.

İHTİMİHTİMLL

ZARARZARARŞİDDETŞİDDET

ii

RİSKRİSKDEĞ.DEĞ.

KORUMAKORUMADEĞERİDEĞERİ

SONUÇSONUÇ

11 GECE ÇALIŞMA/GECE ÇALIŞMA/GÖRÜŞ AZLIĞIGÖRÜŞ AZLIĞI

Operatör/Operatör/YayalarYayalar

55 44 2020 %50=1%50=100

OrtaOrta

22 TEHL. HAREKET/TEHL. HAREKET/EĞİTİMEĞİTİM

Operatör-Operatör-YayalarYayalar

22 33 66 %25=3%25=3 DüşükDüşük

33 YAYA YOLUYAYA YOLU AYRILMAMIŞAYRILMAMIŞ

YayalarYayalar 55 33 1515 yokyok YüksekYüksek

44 YOLDA YOLDA ÇUKURLARÇUKURLAR

OperatörOperatör 33 33 99 yokyok OrtaOrta

55 RAMPA DARRAMPA DAR OOperatörperatör 44 44 1616 yokyok OrtaOrta

66 SEYİR GÜÇL./SEYİR GÜÇL.//İŞARETLEME/İŞARETLEME

Operatör/Operatör/YayalarYayalar

44 44 1616 yokyok OrtaOrta

77 TAŞIMA TAŞIMA EKİPMANIEKİPMANI

YayaYaya 22 55 1010 %25%25 OrtaOrta

88 AŞIRI YÜK/AŞIRI YÜK/ KAPASİTE AŞIMIKAPASİTE AŞIMI

Operatör/Operatör/YayalarYayalar

22 55 1010 %75%75 DüşükDüşük

99 ORGANİZASYONORGANİZASYON HerkesHerkes 33 33 99 %50%50 DüşükDüşük

1010 EHLİYETEHLİYET Operatör/Operatör/YayaYaya

44 44 1616 %50%50 OrtaOrta

1111 NAKLİYE/İNSAN NAKLİYE/İNSAN TAŞIMATAŞIMA

YayalarYayalar 22 55 1010 yokyok OrtaOrta

19.04.2319.04.23 6767

RİSK DEĞERLENDİRME VE KONTROL FORMURİSK DEĞERLENDİRME VE KONTROL FORMUSırSıraa

Faaliyet/Faaliyet/

TehlikeTehlikeRisk Risk SkoruSkoru

SonuçSonuç Taml.Taml.

TarihiTarihiSoruSorumlumlu

66 İşaretleme yokİşaretleme yok 1616 Traf. işaretleri yerleşt.Traf. işaretleri yerleşt. Bir ayBir ay İhaleİhale

55 Rampa darRampa dar 1616 Korugan yapılacakKorugan yapılacak Bir ayBir ay İhaleİhale

1010 Ehliyetsiz Ehliyetsiz operatöroperatör

1616 Ehliyetli operatör sağ.Ehliyetli operatör sağ. Altı Altı “ “

33 Yaya yolu Yaya yolu ayrılmamıştır.ayrılmamıştır.

1515 Yollar boyanarak Yollar boyanarak ayrılacakayrılacak

Bir ayBir ay BakımBakım

11 Aydınlatma yokAydınlatma yok 1010 Çevre ayd.yapılmalıÇevre ayd.yapılmalı Üç ayÜç ay BakımBakım

77 Ekipman yetersizEkipman yetersiz 1010 Bidon tutuş ekp. AraştırBidon tutuş ekp. Araştır Altı ayAltı ay İhaleİhale

1111 İnsan taşınıyorİnsan taşınıyor 1010 Disipline edilecekDisipline edilecek derhalderhal İdariİdari

88 Kapasite yetersizKapasite yetersiz 1010 Bu yükte Diğer forklift Bu yükte Diğer forklift kullanılacakkullanılacak

DerhalDerhal İdareİdare

44 Yolda çukur varYolda çukur var 99 Tamir edilecekTamir edilecek Bir ayBir ay BakımBakım

99 Org. Uygun değilOrg. Uygun değil 99 Uygun org. İçin araştırma Uygun org. İçin araştırma yapılacakyapılacak

Üç ayÜç ay Persl.Persl.

22 Ustanın eğt. Ytz.Ustanın eğt. Ytz. 33 Eğitime gönderilecekEğitime gönderilecek Bir yılBir yıl Eğt.Eğt.

19.04.2319.04.23 6868

Testerede Parmakların Kesilmesi

Testere dönüyor

VE

Parmaklar testereye temas

ediyor

Kullanım Hatası

Parça Ufak

Parça Kırılıyor

Parça Sıkışıyor

Koruyucu yok

Tezgahın Koruyucusu Yok

Tezgahla Birlikte Verilmemiş

Umursanmamış

VE

Koruyucu Çıkartılmış

Koruyucu işe uygun değil

Çalışan Çıkartmış

VE

İşveren Aldırmamış

İşveren Çıkartmış

VEYA

VEYA

VEYA