credit risk models - bus.tu.ac.th · ความรูู เบืื้องต น...

ความรเบองตนความรเบองตน เรองเรอง Credit Risk ModelsCredit Risk Modelsสาหรบสาหรบ กงกง 323323 การวเคราะหเครดตการวเคราะหเครดต

ศาสตราจารยศาสตราจารย ดรดร..อญญาอญญา ขนธวทยขนธวทย

คณะพาณชยศาสตรและการบญชคณะพาณชยศาสตรและการบญช

มหาวทยาลยธรรมศาสตรมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ความทวไปความทวไป

•• Credit Risk ModelsCredit Risk Models

• ความเสยง (Risks)

• ความเสยงดานเครดต (Credit Risk)

• ตวแบบจาลอง (Models)

ความเสยงความเสยง (1)(1)

• ความเสยงแบบ Classical Approach คอ ดงเดม

ตามความหมายของ Variance หรอ Variation

คอ โอกาส ทเหตการณทเกดขนจรงในอนาคตจะ

แตกตาง ทงท ดกวา หรอ ดอยกวา จากเหตการณทคาดไวแตตน

• ตวอยาง

สง. คาดวา จะไดกาไรจาก FX +20%

แตอาจขาดทนได เชนเปน -10%

หรอ อาจกาไรมาก เชนเปน +35%% กได

จงเสยง เพราะ สง. ไมทราบแนชดวา กาไรจะเปนเทาไร

ความเสยงความเสยง (2)(2)

• ความเสยงแบบ Risk of Loss คอ แบบใหมสาหรบภาคปฏบต

ตามความหมายทเสยงเฉพาะ มโอกาสทจะเกดความเสยหาย

ไมแนใจวาจะไดมาก หรอ มากกวา ไมถอวาเสยง

• ตวอยาง

สง. คาดวา จะมหนสญ 10%

แตอาจสญมากกวาได เชนเปน 18%

สงเกตวา สง อาจมหนสญตาเพยง 8%

แต สง. ไมถอวาเหตการณนเปนความเสยง เพราะเสยหายนอย

ระดบความเสยงตามแนวทางระดบความเสยงตามแนวทาง Risk of LossRisk of Loss(1) ความเสยง (=) โอกาสทจะเกดเหตการณ

(x) ขนาดความเสยหายหากเกดเหตการณขน

เชน โอกาสทจะ Default = 10%

และ ความเสยหาย = เงนตนบวกดอกเบย

(2) ความเสยง = Value at Risk

คอความเสยหายสงสด ณ ระดบความเชอมนสง

Gamma(2,5; 0,6)

0,0

0,1

0,2

0,3

0,4

0,5

0,6

-0,5 0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

>50,0% 49,0%1,305 4,526

ความเสยงความเสยง 55 ประเภทของประเภทของ สงสง.. ตามตาม ธปทธปท..

1. ความเสยงดานกลยทธ

สง. กาหนดกลยทธ หรอดาเนนกลยทธผดพลาด ไมเหมาะสมกบ

SWOT ทาให สง. เสยหาย เชน การขยายสนเชอชวงเศรษฐกจชะลอ

2. ความเสยงดานเครดต

คสญญาบดพลว หรอ มความนาเชอถอลดลง ทาให สง. เสยหาย

3. ความเสยงดานตลาด

สง. ลงทนใน Trading Assets แลวราคาตลาดปรบตวในทศทางทเปน

ปรปกษ ทาให สง. เสยหาย

ความเสยงความเสยง 55 ประเภทของประเภทของ สงสง.. ตามตาม ธปทธปท..

4. ความเสยงดานสภาพคลอง

สง. มเงนสดไมพอจายตามภาระผกพนตอบคคลภายนอก

เชน ผฝากเงน เจาหน หรอ ผก

5. ความเสยงดานปฏบตการ

ทางานผดพลาด คลาดเคลอนดวย คน ระบบสนบสนน หรอ

กระบวนการทางาน แลว สง. ไดรบความเสยหาย

ความเสยงความเสยง 44 ประเภทของประเภทของ สงสง.. ตามตาม COSO >> SOFCCOSO >> SOFC

1. ความเสยงดานกลยทธ (Strategic Risk)

สง. กาหนดกลยทธ หรอดาเนนกลยทธผดพลาด ไมเหมาะสมกบ SWOT ทาให สง. เสยหาย เชน การขยายสนเชอชวงเศรษฐกจชะลอ

2. ความเสยงดานปฏบตการ (Operating Risk)

ทางานผดพลาด คลาดเคลอนดวย คน ระบบสนบสนน หรอ กระบวนการทางาน แลว สง. ไดรบความเสยหาย

ความเสยงความเสยง 44 ประเภทของประเภทของ สงสง.. ตามตาม COSO >> SOFCCOSO >> SOFC

3. ความเสยงดานการเงน (Financial or Reporting Risk)

ไดแกความเสยงดานตลาด เครดต และสภาพคลอง

4. ความเสยงดานกฎ ระเบยบ ขอบงคบ (Compliance Risk)

การดาเนนงานผดพลาดขนตอนทกาหนดขนภายในโดย สง. เอง หรอ โดยผกากบดแล แลวนาไปสความเสยหาย เชน การขาย FX ใหแกลกคาเพอนาไปลงทนตางประเทศ ตองไดรบอนญาตจาก ธปท. แตพนกงานผขาย ซงเปนพนกงานใหมไมทราบ จงขายให ลกคา กอนท ธปท. จะอนญาต เปนตน

คาถามสาคญคาถามสาคญ (1)(1)

1. ความเสยงทง 5 ประเภทสาคญอยางไร

ก. Strategic Risk สาคญเพราะ ........................................................

ข. Credit Risk สาคญเพราะ .............................................................

ค. Market Risk สาคญเพราะ ............................................................

ง. Liquidity Risk สาคญเพราะ .........................................................

จ. Operational Risk สาคญเพราะ ....................................................

คาถามสาคญคาถามสาคญ (2)(2)

2. เมอเสยงแลว สง. อาจเสยหาย ตอไปจะผลสบเนองในลกษณะใดขน

เมอเกดความเสยหาย

(ก) ตวเงน ไปลดกาไรและลดทน

(ข) ไมใชตวเงน เชนชอเสยง แขงขนดอยลง

กาไรนอย หรอ ขาดทน ทนลดลง

ทนเปน 0.00 หรอตดลบ คอ ขาดทนเกนทน สง. ลม

แต สง. มวตถประสงคทจะทากาไร สรางมลคา และไมลมไมเลก

ความเสยงดานเครดตความเสยงดานเครดต

1. Credit Risk

ความเสยง ทจะเกดความเสยหาย จากทคสญญาบดพลว

2. Default Risk

ความเสยงหรอโอกาสท คสญญาจะบดพลว

แต สงเกตวา เมอคสญญาบดพลว สง. ยอมตองเกดความเสยหาย

ขอสงเกตขอสงเกต ตางกนในรายละเอยด แทบจะเหมอนกนในสาระสาคญจงมกใชทดแทนกนไดอยางสมบรณ

ความเสยงดานเครดตความเสยงดานเครดต ---- คสญญาคสญญา

1.1. Counterparty RiskCounterparty Risk <<<<< การบรรยายเนนทน

ความเสยงทคสญญา (Counterparty) บดพลว สวนมากสญญาทาเปน

คเฉพาะ แมมมลคา แตมกไมมสภาพคลองคอ เปลยนมอยาก

ตวอยาง Counterparty เชน ลกหนเงนก หรอ ธพ. ทขาย Swap ให

แลว Swap เปน In-the-Money

2.2. Issuer RiskIssuer Risk

ความเสยงทผออกตราสารหน (Issuer) บดพลว สวนมากตราสารมก

มสภาพคลอง (Trading Liquidity) เพราะสามารถเปลยนมอไดใน

ตลาดตราสารหน

ตวอยาง Issuer เชน ปตท. ทออกหนกเอกชน

Model Model หรอหรอ ตวแบบจาลองตวแบบจาลอง

รปภาพ กลมสมการคณตศาสตร หรอ คาพรรณนาอยางยอ

ซงสรปความสมพนธอยาง เปนระบบ ของเรองทกาลงพจารณา

และจะนาไปสผลลพธทคาดหวงในเชงพฤตกรรม

เรมตนจาก

1. สมมตฐาน ขอความจรง

2. ความสมพนธและความเปนเหตเปนผลซงกน

3. เงอนไขบงคบ

4. ผลลพธทไดจากความสมพนธ ภายใตเงอนไข

Model Model หรอหรอ ตวแบบจาลองตวแบบจาลอง

ขอควรจาขอควรจา

• Model ทาใหชวตงายขน เพราะ คดเปนระบบ

• การคดและวเคราะหแบบ มม Model Model คอคอ มออาชพมออาชพ

• การคดแบบ ไมมไมม Model Model คอคอ ฟงซานฟงซาน

ตวอยางตวอยาง Model Model ดานเครดตดานเครดต

นาย ก มาขอกเงนจาก ธพ. จานวน 10 ลานบาท

ธพ. จะตดสนใจอยางไร

1. อนมต / ปฏเสธ

2. อนมตเมอ ความเสยงดานเครดต เหมาะสมกบ ราคา

3. การประเมนเครดต ทาอยางไร >> Model เชน 5 Cs

4. การกาหนดราคาทาอยางไร >> Model เชน Risk-Based Pricing

หลกการและเหตผลหลกการและเหตผล

Credit Risk Credit Risk และและ Credit Risk ModelsCredit Risk Models

ความสาคญของ Credit Assets ของ ธพ.

1. เปน Core Assets / Core Business ของ ธพ.

มจานวนสงมาก Assets ของ ธพ. ป 2550.xls เทากบ 61.03%

2. ประเทศไทยเปน Bank-Based Economy

ตางจาก Capital-Market-Based Economy

Loans จงมความสาคญตอการพฒนาระบบเศรษฐกจของประเทศ

ความสาคญของความสาคญของ Credit Risk ModelsCredit Risk Models

1. Regulatory Reasons เปน Compliance

1.1 เปนเงอนไขสากล ด BIS Principles.pdf

ความสาคญของความสาคญของ Credit Risk ModelsCredit Risk Models

1. Regulatory Reasons เปน Compliance

1.2 เปนเงอนไข ธปท. ด คมอตรวจสอบความเสยงดานเครดต.pdf

ความสาคญของความสาคญของ Credit Risk ModelsCredit Risk Models

2. Economic Reasons เปนเรองการแขงขน

2.1 เปนสวนหนงของการบรหารความเสยง ซงถอเปนการทา

บรรษทภบาล

2.2 เปนการประกนวามเงนทนพอทจะรองรบผลขาดทน

อนอาจเกดขนไดในอนาคต และประกนการดารงอย

2.2 ใหขอมลประกอบการตดสนใจอนมตหรอปฏเสธคาขอสนเชอ

2.3 ใหขอมลเสรมการกาหนดอตราดอกเบย

2.4 ใหขอมลการวางแผนและบรหารจดการ Credit Asset Portfolio

ขอสงเกตเบองตนของขอสงเกตเบองตนของ Credit Risk ModelsCredit Risk Models

ก. เปน Model ทสนใจเฉพาะคาขอ (Deal) หรอตวผก (Counterparty)

หรอกลมผลตภณฑ (Facility) >>>> Counterparty or Obligor LevelCounterparty or Obligor Level

2.2 ใหขอมลประกอบการตดสนใจอนมตหรอปฏเสธคาขอสนเชอ

2.3 ใหขอมลเสรมการกาหนดอตราดอกเบย (บางสวนตองใชขอมล

จาก ข. ดวย)

ข. เปน Model ในภาพรวมซงพจารณา Loans เปนกลม Credit Asset

Portfolio หรอ Portfolio LevelPortfolio Level

2.4 ใหขอมลการวางแผนและบรหารจดการ Credit Portfolio

การขยายผลการขยายผล 11 โดยโดย ArvanitisArvanitis and Gregory (2001)and Gregory (2001)

Credit RiskCredit Risk ของของ Credit PortfolioCredit Portfolio

Recovery RateRecovery Rate

Joint Credit MigratCredit Migration Pb

Joint Default PbDefault Pb

Aggregate ExposAggregate ExposExposure

PortfolioCounterpartyDeal

Netting and Collateral

การขยายผลการขยายผล 22 โดยโดย J.P. MorganJ.P. Morgan

The Four Building BlocksThe Four Building Blocks

Credit Risk Model Credit Risk Model ระดบระดบ Obligor LevelObligor Level

•• แบงเปนระดบแบงเปนระดบ

(1) Deal LevelDeal Level คอ การวเคราะหระดบคาขอ ทละรายการ(2) CounterpartyCounterparty LevelLevel คอ การวเคราะหในภาพรวม

ของผก (Counterparty) เพราะผกแตละรายอาจใช

ผลตภณฑ ทหลากหลาย เชน การม Term Loans

การเปด OD การซออาวล ฯลฯ

Credit Risk Model Credit Risk Model ระดบระดบ Obligor LevelObligor Level

•• การใชงานการใชงาน

(1) เพอตดสนใจวาควร อนมต ปฏเสธ หรอ ยนหลกฐานเพม

(2) เพอใชระบระดบหนสงสยจะสญ ถาอนมต

(3) เพอใชเปน Inputs สวนหนง สาหรบ Portfolio Model

(3.1) การกาหนดอตราดอกเบย

(3.2) การบรหาร Portfolio

(3.3) การจดสรร Economic Capital

คานยามเบองตน

• Exposure หรอ Exposure at Default (EAD) ขนาดความเสยหายของ

สง. เมอลกหนเกดบดพลว

• Netting สญญาการหกหนกนโดยอตโนมตระหวาง สง. กบลกหน

กรณคสญญาฝายหนงบดพลว

• Collateral คอหลกประกน

• Recovery Rate คอ อตราสวนของทรพยทเรยกคนได ตอ Exposure

เมอลกหนบดพลว

คานยามเบองตน

• Default Probability คอความนาจะเปนทลกหนจะบดพลวในอก 1

Period ขางหนา สวนมากกาหนดเปน 1 ป

• Credit Migration Probability คอความนาจะเปนทระดบ Credit ของ

ลกหนจะเปลยนแปลงไป ในอก 1 Period ขางหนา สวนมากกาหนด

เปน 1 ป

ตวอยางตวอยาง Default ProbabilitiesDefault Probabilities

21.94CCC

5.30B

1.00BB

0.30BBB

0.10A

0.03AA

0.01AAA

ความนาจะเปน (%)อนดบเครดต

ตวอยางตวอยาง Credit Migration ProbabilitiesCredit Migration Probabilities

หมายเหต ใหนกศกษาตงขอสงเกตเกยวกบความนาจะเปนทพบ

ตวอยางตวอยาง Credit Migration ProbabilitiesCredit Migration Probabilities

ของประเทศไทยจากของประเทศไทยจาก TRISTRIS

หมายเหต ใหนกศกษาตงขอสงเกตเกยวกบความนาจะเปนทพบ

การพฒนาการพฒนา Credit Risk Models Credit Risk Models ระดบระดบ ObligorObligor

(ก) ผกจะไดรบอนมตสนเชอ เมอ

(1) เปนผมคณภาพเครดตด

(2) และดกวาระดบ (ขนตา) ทกาหนดไวเปนนโยบาย

ตองการ Credit Analysis ซงนาไปส Credit Rating Model / Credit

Scoring Model

(ข) เมออนมตสนเชอแลว Loan นนจะมพฤตกรรมอยางไร

และจะกระทบกบ Portfolio อยางไร (ในเบองตน)

ตองการ Simple, Straight Forward Model เทานน

Model Model สาหรบการระบคณภาพเครดตสาหรบการระบคณภาพเครดต

หลกการ การวเคราะหพยายามทาใหเปนรปธรรมและเปนเชงปรมาณ

1. การทาใหเปนรปธรรมและเปนเชงปรมาณ คอ ระบเปน Default Probability (PD)

2. PD ตา แปลวา เครดตด

3. สง. “มองไมเหนระดบเครดต” (จะเหนเฉพาะเมอเกด Default แลว)

จงตองไปวเคราะห ตวแปรอนทชถงความเสยงดานเครดต

4. Model เพอการวเคราะหความเสยงดานเครดต เชอมโยงระดบความเสยง กบ ตวแปรทชวดและมองเหน

ตวอยางตวอยาง Model Model ทเชอมโยงตวแปรทเชอมโยงตวแปร กบระดบความเสยงกบระดบความเสยง

ตวแบบ The 5 Cs

(1) Character

(2) Capacity

(3) Cash / Capital

(4) Collateral

(5) Conditions

PDอนดบ

Reject / Refer

Approve C

Approve B

Approve A

> 15%

10 – 15

2 – 10

1 %

หมายเหตหมายเหต นคอ Internal Credit Rating

และการ Infer ไปสระดบของ PD

ตวแบบตวแบบ Simple Model Simple Model เพอวเคราะหเพอวเคราะห ObligorObligor

สมมตสมมตเปน Term Loan อาย 1 ป

ม EAD = 100 บาท

ม Recovery Rate (RR) = 20%

การทา Credit Analysis พบวา Approved A ม PD = 1%

หมายเหตหมายเหต

1. EAD พจารณารวมกบ Collateral แลว

โดยท Net EAD = EAD – { Collateral – Hair Cut }

2. Hair Cut หมายถงสวนลดมลคาของ Collateral เพอปองกน สง. หากบงคบ

หลกประกนแลว หลกประกนมมลคาลดลงกวาทประเมน

ตวแบบตวแบบ Simple Model Simple Model เพอวเคราะหเพอวเคราะห ObligorObligor

ตวแบบตวแบบ Simple Model Simple Model เพอวเคราะหเพอวเคราะห ObligorObligor

Distribution of LossDistribution of Loss

พฤตกรรม Credit Risk ของ Loan

( ) ( ) ( ) 80.0099.0800.01L~E =×+×=

( ) { } { } 36.6380.0099.080.0800.01L~ 22 =−×+−×=Variance

( ) 96.736.63L~ ==StdDev

การใชผลลพธการใชผลลพธ• Maximum Loss = Loss given Default = 80 บาท

• Minimum Loss under Solvency = 0.00 บาท

• Expected Loss = 0.80 บาท ใชเพอ

(1) การตงสารอง

(2) การกาหนดราคา เปนรายการบวกเพม

• การวเคราะห Loan เพมเตมเกยวกบ

ความสมพนธกบ Loans อน จะเกดเปน

Credit Risk Portfolio Model

หมายเหตหมายเหต Variance ในหนากอนไมมความหมายในเชงการวเคราะห

ความเสยงของ Loan น หรอ Loan Portfolio

ความรเบองตนเกยวกบความรเบองตนเกยวกบ Credit Risk Portfolio ModelCredit Risk Portfolio Model

เปนการวเคราะหความเสยง คอ ความเสยหายสงสดในชวง 1 Period

เชน 1 ป จากการถอครอง Portfolio ของ Credit Assets เชน Loan

Portfolio เปน Credit Value at Risk (CVaR)

ขอความจรงขอความจรง

(1) PortfolioPortfolio = Loan 1 + Loan 2 + ... + Loan N

(2) Expected LossExpected Loss ของ Portfolio =

E {Loss 1 } + .... + E {Loss N}

จงวเคราะหไดจาก Simple Obligor Model

(3) Defaults Defaults เปนเปน Random EventsRandom Events อาจเกด หรอไมกได ขนกบ PDsPDs

(4) Default Default มม CorrelationCorrelation เชน

(3.1) เศรษฐกจซบเซา มกม Default จานวนมาก

(3.2) Sector เดยวกน มกม Default จานวนมากพรอมกน

Defaults Defaults ความเสยหายของความเสยหายของ Portfolio Portfolio และและ RiskRisk

(1) เมอ Default (i) สง. เสยหายเทากบ LGD(i)

(2) Total Loss = Expected Loss + Unexpected Loss

= Def (1) x LGD(1) + .... + Def (N) x LGD (N)

โดยท Def (i) = 1 ถาผก i บดพลว

Def (i) = 0 ถาผก i ไม บดพลว

(3) สง. ไมทราบวา ใครจะบดพลวบาง

ซงการบดพลว มไดหลาย Combinations ขนกบ

(3.1) จานวน N (3.2) PDs (3.3) Default Correlation

ตวอยางตวอยาง Portfolio of 2 Loans Portfolio of 2 Loans

มไดมได 44 Events Events คอคอ (S,S) (S,D) (D,S) (S,S) (S,D) (D,S) และและ (D,D)(D,D)

ในกรณทมในกรณทม N N จานวนมากจานวนมาก จะไดจะได Smooth DistributionSmooth Distribution

นคอนคอ Expected LossExpected Loss

สาหรบนกศกษาภาคการเงนสาหรบนกศกษาภาคการเงน

• การศกษาเรอง Credit Risk Models

ในเชงลกจะอยในวชา FN 415 Financial Risk Analysis and

Management

• ใหนกศกษา

(1) เตรยมความพรอม โดยเฉพาะพนฐานดานคณตศาสตรและสถต

(2) ความรพนฐานดานการเงน โดยเฉพาะวชา FN 312 Investment

ตวอยางเอกสารการบรรยายตวอยางเอกสารการบรรยาย Credit Risk Portfolio ModelsCredit Risk Portfolio Models

คาถามคาถาม คาตอบและการอภปรายคาตอบและการอภปราย

ศาสตราจารยศาสตราจารย ดรดร..อญญาอญญา ขนธวทยขนธวทย ศาสตราจารย ระดบ 11

ผเชยวชาญพเศษในสาขาวชาการเงนและการธนาคาร

คณะพาณชยศาสตรและการบญช มหาวทยาลยธรรมศาสตร