eén organisatie, één doel, één visie - avres · 2018-05-07 · avres voert de participatiewet...
Post on 04-Jul-2020
1 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Jaarverslag 2016
Eén organisatie, één doel, één visie
Samen werken aan ontwikkeling|02
3 Voorwoord:
één organisatie, één doel, één visie
4 Avres:
uitvoerder van de Participatiewet in 7 gemeenten
9 Duurzame instroom:
jobcarving bij EZ Electric Power Steering
12 Schulddienstverlening:
inzetten op samenwerking en preventie
16 SW-uitstroom:
van ondernemer naar detacheringsbedrijf
20 Werk voor statushouders:
een goed voortraject en mensen intrinsiek motiveren
22 ZZP’ers:
meer bekendheid voor de BBZ-regeling
24 Factsheet inkomen
26 Factsheet werk
Eén organisatie, één doel, één visie
Dit is het eerste jaarverslag van Avres, de organisatie die is ontstaan uit de fusie
tussen de RSD en de Avelingen Groep. In het licht van de Participatiewet een logisch
samengaan. Twee heel verschillende organisaties juridisch samenvoegen is één ding;
daar weer één bedrijf van maken met één doel en één visie is een tweede. 2016 Was
voor Avres een operationeel voorbereidingsjaar, waarin we alles in stelling hebben
gebracht om van twee gefuseerde organisaties ook echt één organisatie te maken.
In 2016 is de nieuwe visie geformuleerd. Avres gaat zich meer verbinden met partijen
binnen de gemeenten, geheel in lijn met de doelstelling van de decentralisaties.
Avres is er om mensen te stimuleren hun talenten te ontwikkelen, waardoor zij een zo
goed en zelfstandig mogelijk bestaan opbouwen. Dat kan door relevant en lucratief
werk te doen, dicht bij hun eigen woonomgeving. Het ondernemerschap leggen we
daar waar het hoort: bij ondernemers. Wij zijn er om mensen te begeleiden.
De eerste resultaten van die gewijzigde koers zijn al zichtbaar. Daar ben ik trots op.
Een aantal grote ondernemers in de regio heeft het inclusief ondernemen omarmd,
en de samenwerking met partijen in bijvoorbeeld zorg en welzijn is intensiever,
zichtbaarder en effectiever geworden. Belangrijk, want ontwikkelen heeft ook een
sociale component.
Het regionale netwerk is onmisbaar voor Avres. We kunnen onze mensen namelijk
alleen helpen ontwikkelen als datgene wat ze doen, ook echt van waarde is. Daarvoor
is een goed begrip van de regionale bedrijvigheid een vereiste. Het loont voor een
ondernemer om onze mensen in dienst te nemen of op een andere manier te
betrekken in het arbeidsproces.
Juist omdat we vol inzetten op de mens en zijn ontwikkeling, vertellen
de cijfers maar deels wat we vorig jaar hebben bereikt.
Daarom hebben we ervoor gekozen om in dit
jaarverslag vooral het verhaal van de mensen
achter die cijfers te verwoorden.
Tegelijk met dit jaarverslag bieden we de
raden ons jaarplan 2018 aan. Onze plannen
geven, samen met deze terugblik ongetwijfeld
aanleiding tot vruchtbare gesprekken over
hoe we in deze regio willen samenleven, over
de kansen voor participatie, en over het aandeel
dat Avres daarin heeft, nu en in de toekomst.
Saar Spanjaard
Directeur Avres
03|
Avres voert de Participatiewet uit voor zeven gemeenten in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Ons doel: zo veel mogelijk mensen met of zonder arbeidsbeperking aan het werk helpen. Avres ondersteunt daarbij zowel werkzoekenden als werkgevers.
Lingewaal“Inwoner profiteert van nauwere samenwerking”“De samenwerking met Avres is vorig jaar geïntensiveerd. We
werken samen in de sociale teams, maar bijvoorbeeld ook in
het project Samen aan de Slag. Binnen dat project bezoeken we
mensen die al langere tijd in de bijstand zitten, om te kijken hoe
ze kunnen deelnemen aan de lokale samenleving. Omdat we
elkaar beter kennen, is het over de hele linie makkelijker samen
te werken; je pakt gewoon sneller de telefoon.”
“Voorheen was het aanbod voor mensen voor een werkplek
beperkt. Nu gaan we daar veel creatiever mee om. We hebben
bijvoorbeeld al mensen geplaatst bij de buurtbus, bij Geofort, bij
sportverenigingen en bij het dierenasiel. En als ik een hulpvraag
krijg van iemand die niet zelfstandig naar het ziekenhuis kan, kijk
ik of Avres iemand beschikbaar heeft. Zo profiteren de inwoners
van Lingewaal enorm van onze nauwere samenwerking.”
Karin Burgers, Welzijn Lingewaal
“Maatwerk wordt gelukkig steeds belangrijker”“Het is mooi te zien dat er met Samen aan de Slag een
samenwerking is ontstaan tussen Avres, de gemeente en de
lokale maatschappelijke partners. Maatwerk wordt gelukkig
steeds belangrijker, in plaats van dat de regels leidend zijn.
De combinatie van korte lijntjes en buiten de gebaande
paden durven te denken geeft vaak creatieve, maar ook
effectieve oplossingen. Ik zou graag zien dat deze werkwijze
zich als een olievlek verspreid en de standaard wordt in het
zoeken naar de beste oplossingen voor onze inwoners.”
Griedo Bel, wethouder gemeente Lingewaal
Giessenlanden“Duurzaam in beweging, beweging naar duurzaamheid”“In september 2016 zijn we gestart met een pilot. Mensen die
rond moeten komen van een bijstandsuitkering krijgen een
aanpak op maat, waarbij hun behoefte centraal staat. We kijken
daarbij naar alle leefgebieden. Als iemand bijvoorbeeld schulden
heeft en er problemen zijn met het opvoeden van de kinderen, is
er geen ruimte en energie voor vrijwilligerswerk of betaald werk.
Er is dan ook een nauwe samenwerking tussen het sociaal team
en Avres. We willen dat mensen weer perspectief gaan zien en
voelen dat zij een toegevoegde waarde hebben. Dit betekent dat
we ook de tijd nemen voor een traject.
700 uitkeringen toegekend en 507 beëindigd;
Van de 507 beëindigde uitkeringen zijn 233 mensen
aan het werk gegaan;
78 garantiebanen gerealiseerd;
(Zie ook factsheet werk op p.24/p.25)
Uitvoerder van de Participatiewet in 7 gemeenten
Eén organisatie, één doel, één visie04 |
05|
Eén organisatie, één doel, één visie06 |
Er wordt ingezet op lokale mogelijkheden bij vrijwilligersorganisa-
ties en ondernemers. Dat doen we anders dan anders: we denken
namelijk actief mee over kansen en mogelijkheden in de markt.
Heel veel bedrijven willen wel innoveren, maar in de waan van
de dag komt het er vaak niet van. Samen met de mensen uit de
doelgroep van Avres kunnen ze laagdrempelig toch nieuwe dingen
proberen. Zo vormen deze mensen voor de ondernemers een kans.”
“Voor wat betreft de mensen: we vragen ons steeds af hoe we
ze kunnen raken. We creëren projecten met ondernemers die
aansluiten bij mensen en dan past het altijd. Dan raken mensen
in hun element en groeien ze. En groeien ze door naar een baan,
een betere baan, een baan die bij hen past.
De eerste ervaringen zijn positief!”
Nicole Veuger, gemeente Giessenlanden en Marco Hendriks, Avres
“We gaan uit van de mogelijkheden, van de talenten van mensen. Vanuit die overtuiging begeleiden we onze inwoners in de bijstand stapje voor stapje naar een beter toekomstper-spectief.”Elisabeth van Leeuwen-Klink, wethouder gemeente
Giessenlanden
Gorinchem“We geven mensen een beter beeld van waar ze recht op hebben”“In het project Netwerkversterking werk ik nauw samen met
Avres. Het project is bedoeld voor mensen die door hun persoon-
lijke situatie geen of een zeer beperkt netwerk hebben en met
hun vragen alleen terug kunnen vallen op professionele zorg.
We proberen samen met die mensen hun sociale netwerk te
vergroten, zodat ze een vangnet hebben om op terug te vallen.
Dat werkt beter dan een eenmalige interventie van een professi-
onal. Avres voorziet onder meer in de toeleiding van de doelgroep
en de aanbreng van vrijwilligers. Vorig jaar hebben we op deze
manier zelfs iemand van Avres aan betaald werk geholpen.”
“Met Avres werk ik ook samen in de jaarlijkse bijeenkomst ‘meer
doen met minder’. Dat hangt deels samen met netwerkver-
sterking: we zien vaak dat mensen die het niet breed hebben,
het moeilijker vinden om een sociaal netwerk op te bouwen
of maatschappelijk te participeren. In de bijeenkomst wijzen
we mensen bijvoorbeeld op de minimaregelingen, waarvan ze
het bestaan vaak niet kennen. Dankzij die voorlichting hebben
mensen een veel beter beeld van bestaande ondersteunings-
faciliteiten, zowel financieel als qua activiteitenaanbod. Denk
bijvoorbeeld aan ruilwinkels en Samen één.”
Esther Hobo, projectleider stichting MEE
“Meedoen is belangrijk”“Meedoen in de samenleving is belangrijk voor iedereen.
Dat geldt ook voor mensen die door een beperking minder
gemakkelijk aan de slag kunnen. Ik vind het belangrijk dat
wij ons samen met werkgevers inzetten om zoveel mogelijk
mensen aan een passende baan te helpen.”
Hans Freije, wethouder gemeente Gorinchem
Hardinxveld-Giessendam“Samen komen we met creatievere oplossingen”“In het sociaal team hadden we vorig jaar te maken met een
jongen die een paar dorpen verderop naar de dagbesteding
moest. Met de WMO kreeg ik dat niet rond, en toen kwam ik
om het idee om hem te koppelen aan een statushouder: een
prachtige match. Dat was de aanleiding om samen creatiever te
gaan kijken naar de plaatsing van statushouders. Dat doe ik nu
samen met Hans de Witte van Avres, een hele creatieve geest.”
“We doen een brede intake. Het voordeel daarbij is dat ik de
mensen via het sociaal team al in een andere setting heb
ontmoet. Daardoor hebben we een completer beeld van
mensen. Een meisje uit het bestand van Avres wilde bijvoorbeeld
aanvankelijk niet aan het werk. Ik was een paar keer bij haar
thuis geweest, en had daardoor net een iets ander beeld van
haar gekregen. Doordat Hans en ik samen over zulke casussen
sparren, lukt het makkelijker om een oplossing te vinden. Dat
meisje is uiteindelijk wél aan het werk gegaan. Zo’n aanpak
slaagt alleen als je ruimte hebt van beleid en bestuur.”
Sandra Klokman, projectleider statushouders
Leerdam“Soms helpt het al om gewoon eens goed met mensen te gaan praten”“Vorig jaar heb ik via Avres dertig mensen uit het zogenaamde
‘granieten bestand’ ondersteund om ze hoger op de partici-
patieladder te krijgen. Ik voerde de regie, en als spin in het web
schakelde ik steeds de juiste Avres-medewerker en de juiste
ketenpartners in. Denk aan een werkcoach, taalonderwijs,
sollicitatietrainingen, vrijwilligerswerk en leer/werkplekken. Het
voordeel: ik heb intensief contact met de doelgroep en kan dus
goed inschatten wat mensen nodig hebben. Bovendien is het
laagdrempelig en lokaal; mensen hoeven niet naar Gorinchem,
maar kunnen gewoon op de fiets bij mij langskomen.”
“De resultaten van de samenwerking zijn heel goed. Zo hebben
we een aantal mensen begeleid naar vrijwilligerswerk. Anderen
hebben nu een reguliere baan. Bij een iemand hebben we in
het sociale team het hele gezin als casus opgepakt, omdat
daar meer aan de hand was dan alleen een uitkeringssituatie.
07|
Het mooie is dat de hele groep van dertig mensen in beweging
is gekomen – soms helpt het al om gewoon eens goed met
iemand te gaan praten.”
Marielle Don, Samen Doen
“Beperkingen zijn geen grenzen, maar uitnodigingen om maatwerk te leveren en creatief te zijn.” Bart Bruggeman, wethouder gemeente Leerdam
Molenwaard“Dichtbij, concreet en haalbaar, dat zijn onze uitgangspunten”“Het traject ‘Jij bent in beeld’ is een samenwerking tussen
Avres, Sterk@werk, gemeente (Team WMO) en Sociaal Team, en
Philadelphia. Samen met vrijwilligersorganisaties zetten we ons
in voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt in Nieuw-Lek-
kerland. Wat hebben zij nodig om dichter bij die arbeidsmarkt
te komen? Via een bedrijvenambassadeur die erg veel onderne-
mers en middenstanders kent, matchen we vervolgens vraag en
aanbod. Dat lukt goed omdat we de lijnen heel kort houden en
direct maatwerk leveren.”
“De eerste berichten zijn hoopvol en positief: mensen komen
in beweging en zien mogelijkheden in plaats van teleurstellin-
gen. We hebben iemand die het moeilijk had op zijn werk direct
geholpen door een jobcoach in te zetten. Meneer werkt nog
steeds! Twee mensen hebben een idee voor een snuffelmat voor
honden. Voor hen zoeken we nu winkels die dat product willen
verkopen. Ondernemers lijken tot nu toe geïnteresseerd om
mee te helpen en een afzetmarkt te creëren. Dichtbij, concreet
en haalbaar, dat zijn onze uitgangspunten.”
Annemarieke van Vliet, Philadelphia
“Krachten bundelen”“Als gemeente vinden wij het belangrijk dat iedere inwoner
uit onze gemeente meetelt en meedoet naar vermogen.
Door samen te werken kunnen we krachten bundelen en
gezamenlijk wat bereiken met de mensen die dat nodig
hebben. Iedereen is van waarde en hoort erbij. We starten nu
in Nieuw-Lekkerland en als deze aanpak succesvol is, en daar
hebben we veel vertrouwen in, dan willen we deze werkwijze
graag voor heel Molenwaard toepassen.”
Piet Vat, wethouder gemeente Molenwaard
Zederik“Statushouders zo snel mogelijk laten klimmen op de participatieladder”“In Zederik werken we aan tien werkervaringsplekken, met
name bedoeld voor statushouders. We kijken welke kwaliteiten
mensen hebben, en proberen die te matchen met vrijwilligers-
werk of betaald werk. Daarvoor hebben we een groot netwerk
opgebouwd van lokale ondernemers. Daarnaast zetten we
buddyprojecten op met Lions en Rotary, om mensen zo snel
mogelijk te laten klimmen op de participatieladder.”
“Goede contacten met lokale ondernemers zijn onmisbaar voor
dit traject. Door onbekendheid met de doelgroep is er soms
wat koudwatervrees, die we zo goed mogelijk proberen weg te
nemen. Samen met Vluchtelingenwerk heb ik bijvoorbeeld een
presentatie gegeven bij de overkoepelende ondernemersvereni-
ging OKZO. Daar zaten ook ondernemers bij die al statushouders
in dienst hebben, en dat helpt enorm. Samen met het Werkge-
versservicepunt geven we ondernemers ook voorlichting over
onder meer loonkostenregelingen en proefplaatsingen. Alles om
de drempel zo laag mogelijk te maken.”
Dianne Nicolai, Samen Doen
“Belangrijk voor Zederik is dat we voor alle inwoners een mogelijkheid creëren om zich te ontwikkelen. Voor henzelf en hun omgeving.”Arie Donker, wethouder Zederik
Eén organisatie, één doel, één visie08 |
Sinds de invoering van de Participatiewet heeft Avres
de verantwoordelijkheid voor een doelgroep die
voorheen in de Wajong kwam. In het Sociaal Akkoord is
afgesproken dat werkgevers en overheid samenwerken
aan garantiebanen voor onder meer deze doelgroep.
Avres heeft in 2016 78 mensen op garantiebanen
geplaatst.
Jobcarving bij EZ Electric Power Steering“We laten ondernemers zien dat we geen liefdadigheid van ze verwachten”
Werkgevers die onze mensen aan het werk helpen, hoeven dat echt niet alleen te doen uit een sociaal verantwoordelijkheidsgevoel. De boodschap die we in 2016 aan zo veel mogelijk ondernemers hebben overgebracht: als Avres iemand bij u plaatst, is dat bedrijfsmatig ook gewoon een slimme beslissing. EZ Electric Power Steering in Leerdam is een van de bedrijven waar we die belofte vorig jaar inlosten, vertelt senior werkcoach Erik van der Klooster.
Midden in de maatschappij
De samenwerking tussen Avres en het Leerdamse EZ gaat al
een paar jaar terug. Destijds wilde EZ-directeur Ruud Jong graag
de productie van een aantal types draadbomen uitbesteden.
“EZ maakt stuurbekrachtigingen voor oldtimers en rally-
auto’s”, vertelt Erik. “Een deel van het werk is productiewerk,
waaronder het maken van standaard draadbomen. Een
mooie opdracht voor ons, maar ik heb er wel meteen op
aangedrongen dat we het werk bij EZ op locatie zouden
laten uitvoeren. Als het even kan, willen we onze
mensen midden in de maatschappij aan het werk
hebben. Daar ging Ruud mee akkoord.”
Ieder zijn vak
Erik legde regelmatig begeleidingsbezoeken af
en leerde de bedrijfsprocessen van EZ zo goed
kennen. “Ruud gaf zo nu en dan aan dat hij bepaalde
werkzaamheden liever niet door zijn vakmensen
liet uitvoeren. Hij werkt met zo’n veertien monteurs,
die hij het liefst hun eigen, geschoolde werk laat doen. Maar
zij moesten ook onderdelen demonteren en zandstralen,
producten verpakken en verzenden en de hal vegen, om maar
wat te noemen. Taken waarvan ik zeker wist dat ik er in ons
bestand de juiste mensen bij kon vinden.”
Model met potentie
De werkgever en de werkcoach kwamen al snel op het idee
om ‘jobcarving’ toe te passen: ze haalden zo veel mogelijk
09|
secundaire taken weg bij de vakspecialisten, om ze te laten
uitvoeren door de mensen van Avres. Erik: “Vorig jaar hebben
we dat proces van jobcarving gemaximaliseerd. Avres heeft
bij EZ vier mensen ingezet op basis van loonwaarde; krijgen
ze op een dag driekwart gedaan van wat een niet door ons
bemiddelde werknemer doet? Dan krijgt de werkgever voor
de overige 25 procent financiële compensatie. Dat is een
model met groeipotentie: een van de mensen die we bij EZ
hebben geplaatst, heeft inmiddels een regulier contract voor
onbepaalde tijd.”
Werkwijze van de toekomst
Erik gelooft 100 procent dat dit de werkwijze van de toekomst
is. “Inclusief ondernemen werkt alleen als de werkgever er zelf
ook baat bij heeft. Het is voor mij als werkcoach bovendien veel
prettiger als ik niet alleen iets kom halen, maar ook iets te bieden
heb. Het vraagt van ons wel een extra inspanning en een creatieve
blik op de processen binnen een bedrijf. Wij moeten ondernemers
laten zien dat we geen liefdadigheid van ze verwachten, maar dat
Ruud Jong, EZ Electric Power Steering
“Die jongens moeten op hun plek zitten, maar het moet ons niet te veel kosten”
“In eerste instantie zocht ik mensen die voor ons draad-
bomen konden produceren: seriematig werk waar veel
werknemers snel op uitgekeken raken. Eigenlijk wilde ik het
uitbesteden aan Avres, maar op Eriks verzoek werd er iemand
bij ons gedetacheerd. Ik heb het liefst dat mijn monteurs
hun handen vrij hebben voor hun eigen werk, dus in overleg
met Erik maakte ik een lijstje met werkzaamheden die we bij
mensen van Avres konden wegleggen. Nu heb ik in totaal vier
jongens rondlopen.”
Kostendekkend
“In het begin ging het met horten en stoten. Mijn monteurs
mopperen nog steeds weleens als iets ze te lang duurt. Maar
Erik heeft hier een presentatie geven om uit te leggen onder
welke voorwaarden de jongens hier aan het werk zijn. Daar
is begrip voor. Als werkgever vind ik dat je zo veel mogelijk
mensen aan het werk moet houden. Het is een prettig idee
dat ik daar iets aan bijdraag. Maar het is voor mij net zo
belangrijk dat het kostendekkend is. Die jongens moeten op
hun plek zitten, maar het moet ons niet te veel kosten. En dat
werkt prima.”
Eén organisatie, één doel, één visie10 |
het loont om met onze mensen in zee te gaan. Die knop hebben
we naar mijn gevoel in 2016 wel omgezet.”
Sluitend netwerk PrO/VSOZo veel mogelijk jongeren direct van school naar werkTwee van de vier werknemers die via Avres bij EZ gedetacheerd
zijn, komen uit het praktijkonderwijs. “We hebben een sluitend
netwerk met de PrO- en VSO-scholen in de regio”, vertelt
werkcoach Erik. “Behalve de reguliere overleggen hebben
we tweemaandelijks op iedere school een casuïstiekoverleg.
Daarin bespreken we samen met school en de ouders hoe we
leerlingen zo snel mogelijk laten doorstromen naar werk, via
een stage, leerwerktraject of andere vorm van dagbesteding.
Doordat we er zo dicht op zitten, minimaliseren we het aantal
jongeren dat uiteindelijk bij ons aanklopt voor een uitkering. Een
heel succesvolle aanpak, waarmee we er samen met leerlingen,
ouders en school voor zorgen dat er perspectief is aansluitend
op de schoolperiode.”
“24 instromers bij Montapacking MolenwaardInclusief ondernemen biedt kansen voor werkgever én werkzoekende”
Met het bedrijf Montapacking in Molenwaard hebben we in
2016 de afspraak gemaakt om 24 personen duurzaam te
laten instromen. Deze medewerkers worden naar loonwaar-
de ingezet en betaald, ongeacht hun achtergrondsituatie
(SW-indicatie of uitkering). Zowel Montapacking als Avres
spannen zich maximaal in om voor deze medewerkers een
passende werkomgeving met de juiste werkbegeleiding en
jobcoaching te creëren.
Avres is verantwoordelijk voor de selectie van geschikte
kandidaten voor Montapacking. Daarnaast ondersteunen we
de medewerkers door de juiste re-integratieinstrumenten en
subsidies in te zetten, zodat ze binnen het bedrijf optimaal
kunnen functioneren. Montapacking kijkt bijvoorbeeld heel
praktisch hoe deze medewerkers passen in de juiste balans
en samenstelling van de verschillende teams in het bedrijf.
Deze aanpak levert een win-winsituatie op: het is voor de
werkgever een ideale manier om invulling te geven aan
zijn behoefte tot sociaal ondernemerschap, terwijl de
werknemer werk vindt in het reguliere bedrijfsleven, dat past
bij zijn talenten, behoeften en ontwikkelingsmogelijkheden.
“Mooi om te zien dat ook een kleine werkgever baat kan hebben bij de inzet van onze mensen.”Erik van der Klooster, senior werkcoach Avres
11|
In 2016 zagen we net als in eerdere jaren dat schuldhulpvragen steeds complexer worden. Daardoor gaat veel tijd van onze schulddienstverleners op aan uitzoekwerk en het bijhouden van kennis van wet- en regelgeving. Daarom zetten we in op een tweesporenbeleid: meer aandacht voor voorlichting, om schuldenproblematiek te voorkomen. En samenwerking met lokale thuisadministratieorganisaties, bij de praktische uitvoering van de dienstverlening. Elke gemeente heeft zijn eigen lokale organisatie; in Giessenlanden, Lingewaal, Molenwaard en Zederik is dit Schuldhulpmaatjes; in Hardinxveld-Giessendam Servenda; in Leerdam Samen Doen en in Gorinchem Humanitas. De aanpak werpt zijn vruchten af, vertelt schulddienstverlener Miklos van Eldijk.
Handen vol
“Als schulddienstverlener ben ik er niet alleen voor de klant,
maar ook voor de schuldeisers”, vertelt Miklos. “Beiden willen
de beste deal en ik bemiddel. Schuldhulpvragen worden steeds
complexer. Denk aan schuldenproblematiek die samenhangt
met een eigen zaak, een koophuis of aandelen. Of met
psychische problemen. Er spelen allerlei verschillende materiële
en immateriële problemen. Ik moet dus van veel markten thuis
zijn om de ‘schuldenpuzzel’ te ontleden, mensen aan de juiste
instanties te koppelen en ze gemotiveerd te houden. Ik leef me
in, maar moet tegelijkertijd zakelijk zijn. Aan dit onderzoeken,
bemiddelen, motiveren en mijn kennis up-to-date houden
heb ik mijn handen vol. Daarom is Avres een samenwerking
aangegaan met thuisadministratieorganisaties. Hun hulp bij de
praktische uitvoering van een schuldhulptraject is onmisbaar.
Samen kunnen we veel meer bereiken.”
Duidelijke taakverdeling
Miklos is ervan overtuigd dat de kans op succes het grootst en
de kans op herhaling het kleinst is, als mensen echt gemotiveerd
zijn. De manier om dat te bereiken: geef mensen een belangrijke
rol in het oplossen van hun eigen problemen. Een aanpak die
de moeite waard is, maar wel een strakke begeleiding vraagt.
“Daarom werk ik samen met thuisadministratieorganisaties.
We hanteren een duidelijke taakverdeling. In overleg met de
klant en een thuisadministratieorganisatie stel ik een plan
van aanpak op, dat leidend is in het traject. Mensen zijn zelf
de eerstverantwoordelijke voor het nakomen van afspraken in
het plan. De thuisadministratieorganisatie monitort en komt
Samenwerking in schulddienstverlening
“De hulp van thuisadministratieorganisaties bij de praktische uitvoering is onmisbaar”
Eén organisatie, één doel, één visie12 |
2015 2016
Aantal in behandeling genomen meldingen schulddienstverlening 590 515
Eenvoudig: persoonlijke lening 12 (2%) 2 (0%)
Eenvoudig/gemiddeld: Informatie en advies 27 (4%) 8 (2%)
Complex: A. Duurzame financiële dienstverlening 193 (33%) 106 (21%)
B. Traject minnelijk en wettelijk 358 (61%) 399(77%)
Het totaal aantal meldingen schulddienstverlening is afgenomen. Dat kan te danken zijn aan de
samenwerking met thuisadministratieorganisaties. Het aantal complexe gevallen neemt echter toe.
“Er is een goede wisselwerking tussen Avres, Humanitas en de klant.” Miklos van Eldijk, schulddienstverlener Avres
13|
bij de mensen thuis om te helpen met praktische zaken. De
schuldbemiddeling, het overleg en de onderhandeling met
schuldeisers, doe ik. Kortom: er is een goede wisselwerking
tussen Avres, thuisadministratieorganisaties en de klant.”
Stok achter de deur
Vrijwilligers van thuisadministratieorganisaties zijn voor veel
mensen de stok achter de deur, volgens Miklos. “Mij ontbreekt
de tijd voor een intensieve begeleiding van mensen. Terwijl
die begeleiding juist heel belangrijk is voor het slagen van
een schuldsaneringstraject. Natuurlijk motiveren we mensen
samen, maar de begeleiding door thuisadministratieorganisaties
heeft meer dan eens de doorslag gegeven voor het slagen van
een traject. Een goed voorbeeld is het traject dat we in 2016
doorliepen met mevrouw W., waarbij mijn samenwerking met
Anton Janus van Humanitas heeft geleid tot een schuldenvrije
en blije klant. Daar doen we het allemaal voor.”
Inzet
Goede voorlichting: voorkomen is beter dan genezen
“In onze werkwijze zie je een verschuiving van schulden oplossen
naar schulden voorkomen”, vervolgt Miklos. “Voorkomen is
altijd beter dan genezen. Schulden hoeven niet te escaleren
naar een complex vraagstuk. Als mensen en organisaties in
een vroeg stadium weten wat hun mogelijkheden zijn, kunnen
schulden sneller worden opgelost of worden voorkomen. Ook
willen we ervoor zorgen dat na een schuldsanering geen nieuwe
schulden ontstaan. Een groot deel van mijn tijd besteed ik
daarom aan kennisdeling en voorlichting, bijvoorbeeld over
minimaregelingen en toeslagen.”
Schulddienstverlening: we zetten in op samenwerking en
preventie
Naast de reguliere schulddienstverlening heeft Avres in 2016
ingezet op betere samenwerking met de sociale teams en
vroegsignalering. Op het gebied van minimabeleid proberen we
meer mensen die recht hebben op deze regelingen te bereiken.
STA! (Samenwerking Sociale teams, Thuisadministratie
organisaties en Avres)
Vanaf 2012 zet Avres sterk in op samenwerking met het
voorliggend veld. Lokale vrijwilligersorganisaties pakken
Mevrouw W., klant Avres
“Miklos en Anton dachten echt out-of-the-box”
“Ik viel steeds buiten de boot voor schuldhulp en zat er
helemaal doorheen. Gelukkig trok Anton van Humanitas zich
mijn lot aan en ging in overleg met Miklos van Avres.
Nu een oplossing binnen de regeltjes voor mij niet mogelijk
was, dachten Miklos en Anton echt out-of-the-box. Daar
waar ik steeds tegen muren opliep, lukte het Anton en Miklos
om deuren te openen. En zo kwam ik toch in aanmerking
voor schuldsanering.”
Betrokken
“Miklos was totaal niet ambtelijk, maar open, eerlijk en
zakelijk. Hij regelde financiële kwesties en onderhandelde
met de schuldeisers. Anton kwam elke week bij mij thuis om
mij te helpen mijn administratie beter te structureren en
mijn dossier bij te houden. Beide heren waren erg betrokken
bij mijn zaak, dat heeft mij steeds gemotiveerd om vol te
houden. We zijn er met z’n drieën bijna twee jaar mee bezig
geweest en hebben hard geknokt, maar het is gelukt: ik ben
schuldenvrij!”
Anton Janus, vrijwilliger Humanitas
“Samen weet je altijd meer”
“Niet alleen het succes in de zaak van mevrouw W., maar
zeker ook de aangename samenwerking met Miklos heeft
mij veel genoegen gegeven. We werkten zakelijk en efficiënt
samen, met behoud van de waardigheid van mevrouw W..
We maakten afspraken over ‘wie doet wat’ en volgden
samen de voortgang. Het was geen gemakkelijke weg, maar
we hielden elkaar scherp. De deelnemer kan weer zelfstan-
dig voort en is zonder schulden. Dat resultaat voelt als een
groepsoverwinning.”
Verrassende oplossingen
“De casus van mevrouw W. is een mooi voorbeeld van de
steeds betere samenwerking van Humanitas met Avres. We
weten elkaar vaker te vinden, ook om te sparren of elkaars
vragen te beantwoorden. Want samen weet je altijd meer en
kom je tot verrassende oplossingen.”
Samenwerking in schulddienstverlening
Eén organisatie, één doel, één visie14 |
steeds meer enkelvoudige hulpvragen op, waarbij Avres zich
met name toelegt op de minnelijke en wettelijke trajecten.
De resultaten van deze werkwijze zijn terug te zien in de
jaarcijfers. Ten opzichte van 2015 is het aantal enkelvoudige
hulpvragen in 2016 verder gedaald en het aantal minnelijke/
wettelijke trajecten toegenomen. In 2016 zijn we gestart met
het project STA!, waarbij consulenten schulddienstverlening
deel gaan uitmaken van de sociale teams en dus meer
lokaal gaan opereren. Zij zijn ook contactpersoon van de
thuisadministratie-organisatie in de gemeente en zetten lokaal
in op kennisoverdracht.
Preventie en vroegsignalering
Avres investeert in kennisoverdracht aan het voorliggend veld
door presentaties en informatiebijeenkomsten in de regio te
verzorgen. Daarnaast organiseren we jaarlijks de bijeenkomst
vroegsignalering armoede en schulden voor mensen
werkzaam in het sociaal domein. In 2016 is deze bijeenkomst
uitgebreid met een gratis training voor 100 professionals
en vrijwilligers over het signaleren en bespreekbaar maken
van schuldenproblematiek, al dan niet in combinatie met
laaggeletterdheid. Deze training werd mogelijk gemaakt door
een subsidie van de Stichting Lezen & Schrijven en vond plaats
in samenwerking met het Nibud. Met het project SAMSAM
hebben we, in samenwerking met de lokale banken in de regio,
ingezet op financiële educatie aan leerlingen in het voortgezet
onderwijs. Volwassenen konden in 2016 gratis deelnemen aan
een budgetcursus.
In november en december 2016 verzorgden we voor 100
professionals en vrijwilligers, afkomstig van 45 verschillende
organisaties in de regio AV, de training Taal en Geld. Deze
training ging in op de aanpak van laaggeletterdheid en
schuldenproblematiek. Het project Taal en Geld is een
samenwerking tussen Avres, Stichting Lezen & Schrijven en het
Nibud.
SAMSAM actief in de klas, op de Uilenhof in Gorinchem. In 2016
organiseerde SAMSAM gastlessen op vo-scholen in de regio AV, en
een informatiebijeenkomst voor gemeenten die geïnteresseerd zijn
in een uitrol in hun eigen gemeente.
Minimabeleid
Project niet-gebruik individuele inkomenstoeslag:
Mensen die langer dan drie jaar een laag inkomen hebben,
en aan de voorwaarden voldoen, hebben recht op individuele
inkomenstoeslag. Het gaat om de doelgroep met een inkomen
onder de 110% (Gorinchem 120%) van de bijstandsnorm.
Mensen moeten deze toeslag één keer aanvragen, waarna
ze het jaar daarop een vooringevuld formulier ontvangen dat
ze kunnen retourneren. Toch bleek er een groep te zijn die
langer dan drie jaar een uitkering heeft, maar de regeling niet
heeft aangevraagd. Deze mensen zijn actief benaderd met
een vooringevuld formulier. Op deze manier voorkomen we
niet-gebruik: we stimuleren dat mensen die aanspraak kunnen
maken op de regeling, dat ook daadwerkelijk doen.
Samenwerking in schulddienstverlening
15|
Avres transformeert: we bieden steeds minder werkzaamheden ‘binnen’ aan en steeds meer werkzaamheden bij bedrijven op locatie.
De participatiewet stimuleert en faciliteert mensen met een beperking om waar mogelijk aan de slag te gaan binnen reguliere bedrijven. Daarom transformeren we van ondernemer naar detacheringsbedrijf. In 2016 nam onze afdeling Groen het voortouw in deze ontwikkeling, vertelt manager dienstverlening Gerard Doeland.
Bijzondere mensen
Bij het groenbedrijf van Avres gaat het in totaal om zo’n 70
mensen, die in ploegjes van 5 of 6 personen verscheidene
onderhoudswerkzaamheden uitvoeren in de regio. Gerard: “Het
lijkt regulier, maar we doen het met bijzondere mensen, zeg ik
altijd. Onze medewerkers zijn van huis uit geen groenmede-
werkers, maar ze hebben wel iets gemeen: ze zijn dienstbaar en
werken graag buiten.”
Opleiden, weerbaar maken, uitstromen
Bij de zoektocht naar een reguliere werkplek starten we met het
inventariseren van de kwaliteiten van de medewerker. Sterke
kanten bouwen we verder uit met gerichte opleidingen en
begeleiding. Daardoor ontwikkelen mensen zich in hun functie,
worden ze weerbaarder en meer allround. “We plaatsen ze dan af
en toe bij een inlener, een regulier bedrijf”, legt Gerard uit. “Avres
begeleidt dan zowel de medewerker als het bedrijf. De inleenpe-
riodes worden naar verloop van tijd vaak langer. Heeft de inlener
iemand nodig voor het hele jaar? Dan is dat het moment van
uitstroom naar een reguliere baan. Zo is het bijvoorbeeld met
onze ex-medewerker Jasper van der Velden gegaan.” (Zie kader.)
“Aandacht voor de ontwik-keling van de medewerker en maatwerk voor de werkgever blijven ook in de toekomst voorop staan.”Gerard Doeland, manager dienstverlening Avres
Aandacht en maatwerk
“Nu fietst ons groenbedrijf nog voorop in het uitstroom-pelo-
ton,” vertelt Gerard, “maar de komende jaren haken onze andere
afdelingen, zoals schoonmaak, metaal en houtbewerking, zeker
aan. We zijn in gesprek met werkgevers en maken langzaam
Aantal FTE
01/01/15 01/01/16 01/01/17
Aantal % totaal Aantal % totaal Aantal % totaal
Reguliere functies binnen Avres 14,16 3,06% 12,16 2,74% 12,16 2,81%
Facilitaire functies binnen Avres 20,58 4,45% 20,25 4,56% 20,25 4,68%
Detachering 59,95 12,95% 57,95 13,06% 52,4 12,11%
Zakelijke dienstverlening 85,06 18,37% 85,17 19,20% 84,17 19,45%
Werken op Locatie 51,06 11,03% 50,06 11,28% 49,61 11,46%
Industrieel 37,29 8,05% 32,74 7,38% 31,33 7,24%
Kwekerij 33,38 7,21% 35,95 8,10% 36,11 8,34%
Beschutte werkomgeving 157,07 33,93% 144,96 32,67% 142,39 32,90%
Slapende dienstverbanden 4,44 0,96% 4,44 1,00% 4,44 1,03%
Totaal WSW 462,99 443,68 432,86
SW UITSTROOM
Uitvoering participatiewet “Avres transformeert van ondernemer naar detacheringsbedrijf”
Eén organisatie, één doel, één visie16 |
stappen naar detachering. Aandacht voor de ontwikkeling van
de medewerker en maatwerk voor de werkgever blijven daarbij
ook in de toekomst voorop staan. Dat kost misschien iets meer
tijd, maar is wel duurzaam. We werken met mensen, we zijn geen
dozenschuivers.”
Transformatie
Gerard zou het fantastisch vinden als over vijf jaar iedereen is
gedetacheerd. “Dat is onze stip op de horizon. Een transformatie
van Avres als ondernemer naar Avres als detacheringsbedrijf.
Met bijzondere mensen die altijd op ons kunnen terugvallen.”
Betaalde baan door meer zelfvertrouwenEen man met zeer weinig zelfvertrouwen startte in 2012 bij
de afdeling groen. Tijdens de eerste maanden hebben we
hard gewerkt aan zijn zelfbeeld. Hij startte als algemeen
medewerker in de ploeg en haalde het certificaat ‘veilig
werken langs de weg’. Daarna werd hij meer en meer ingezet
als chauffeur op de papierprikbus van Waardlanden. Hoe
zelfstandiger hij werkte, hoe meer zelfvertrouwen hij kreeg.
Begin 2016 zocht de gemeente Hardinxveld-Giessendam
een medewerker in algemene dienst. Wij wisten wel iemand!
Onze medewerker werd eerst gedetacheerd en per 1 mei
2016 in dienst genomen. Hij heeft er de baan van zijn leven
en de gemeente liet ons weten over een zeer trouwe en ge-
motiveerde medewerker te beschikken. Twee winnaars dus.
Tot bloei binnen de afdeling Groen Een medewerker met een SW-indicatie werkte sinds 2002
binnen de sociale werkvoorziening bij Avres. Verschillende
proefplaatsingen liepen spaak op tempo en mate van zelf-
redzaamheid. We kozen voor een traject waarbinnen hij zich
voor langere tijd kon ontwikkelen binnen de afdeling Groen.
Daar is hij helemaal tot bloei gekomen. Hij behaalde diverse
certificaten en groeide uit tot een zeer behulpzame allround
medewerker. Hij liet ons zelfs weten dat hij graag meer wilde
met zijn carrière. Waar een wil is, is een weg. De gemeente
Molenwaard zocht een algemeen medewerker en in die
functie is hij gestart. Na een proefperiode in de vorm van een
detachering is hij op 1 januari 2016 in dienst gekomen van
de gemeente.
Weer plezier in werken Een 61-jarige man kwam gedemotiveerd binnen bij de
afdeling Groen in een Work First-traject. Hij solliciteerde zich
suf, maar werd steeds afgewezen. Hij voelde zich nutteloos
en zag een traject binnen de Sociale Werkvoorziening in
eerste instantie helemaal niet zitten. Toch motiveerden wij
hem om aan de slag te gaan en al snel bleek dat hij veel
in zijn mars had en heel zelfstandig kon werken. Hij kreeg
het plezier in werken terug en Avres bood hem een tijdelijk
contract aan voor de zomerperiode. Na de zomer ging hij
vol energie weer op zoek naar een baan en sparde met ons
waar zijn kansen lagen. Drie maanden later kwam hij trots
vertellen dat hij was aangenomen als machinist op een
maaiboot bij een bedrijf in Oud Alblas. Een mooi voorbeeld
van ‘de aanhouder wint’!
“ Een transformatie van Avres als ondernemer naar Avres als detacheringsbedrijf.”
17|
Eén organisatie, één doel, één visie18 |
Jasper van der Velden, algemeen medewerker gemeente Giessenlanden
“Een droom is uitgekomen” Jasper kwam in 1998 in dienst bij Avres. Sindsdien heeft hij vakgerichte diploma’s en
certificaten gehaald en enorm veel ervaring opgedaan. Jasper werd steeds vaker aan
de gemeente Giessenlanden uitgeleend om in drukke periodes bij te springen met
groenwerkzaamheden.
Jasper: “Meestal ging ik na de zomerperiode weer terug naar Avres om bijvoorbeeld in de
winter kerstpakketten in te pakken. Dat vond ik prima. Al had ik het bij de gemeente ook erg
naar mijn zin. Toen ik het hele jaar bij de gemeente Giessenlanden kon gaan werken, was ik
positief verrast. Na een proefperiode vorig jaar heb ik per 1 januari 2017 een vast contract
voor onbepaalde tijd gekregen. Ik mis mijn oude ploeg wel, maar vind het ook fijn dat de
gemeente mijn jarenlange inzet beloont met een vaste aanstelling. Ik ben nu 57, dat had ik
echt niet meer verwacht. Een droom is uitgekomen.”
”Na een proefperiode kreeg ik een vast contract.”
19|
Ten opzichte van 2015 was de instroom van statushouders in 2016 fors groter. Aan Avres de taak om hen waar mogelijk te begeleiden naar een betaalde baan. De sleutel tot succes? Mensen intrinsiek motiveren, een gedegen voortraject aanbieden en nauw samenwerken met Vluchtelingenwerk, vertelt werkcoach statushouders Weda Ayubi.
Stapje terug
Weda begeleidt statushouders die al een inburgeringstraject
van ongeveer twee jaar achter de rug hebben. “Ik vind het heel
bijzonder om te zien hoe enthousiast ze zijn, zelfs 50-plussers.
Soms wat overenthousiast: ze willen heel graag, heel veel, heel
snel. Dat gaat vaak niet. Iemand die in zijn land van herkomst
een universitaire opleiding tot advocaat heeft genoten, moet
hier toch een stapje terug doen vanwege de taal, een andere
manier van werken en cultuurverschillen.”
Eigen ervaring helpt
“Ik start met een inventarisatie: achtergrond, opleiding, wat wil
iemand en sluit dit aan op werk in Nederland? Samen bekijken
we de mogelijkheden. Ik kan me goed inleven. Mijn ouders
bevonden zich in dezelfde situatie toen ze met mij, mijn broer en
zus vanuit Afghanistan naar Nederland vluchtten. Ik was pas 6
jaar oud, maar we praten er thuis regelmatig over. Ik weet precies
waar mijn ouders destijds tegen aanliepen. Mijn eigen ervaring
helpt in het contact met mensen. Ze voelen zich begrepen en
zien in mij en mijn familie het levende bewijs dat alles mogelijk
is, als je maar wilt.”
Intrinsiek motiveren
De juiste mindset is volgens Weda de sleutel tot succes. “Ik kan
wel van alles opleggen, maar als iemand niet wil, heeft het geen
zin. Intrinsiek motiveren is mijn belangrijkste taak. Alleen op
die manier voorkom ik een draaideur-effect. Iedereen heeft
een eigen verhaal. De een deelt zijn verhaal makkelijker dan de
ander. Als iemand alleen maar op de bank hangt, ben ik niet
meteen streng. Ik ga op zoek naar de reden. Onderliggende
problematiek pakken we eerst aan. Stap voor stap komt het
goed. Dat wil niet zeggen dat iedereen te motiveren is. Af en toe
moet ik streng zijn en leg ik uit dat een uitkering ontvangen niet
vrijblijvend is en dat er wel iets tegenover staat.”
“Ik help mensen om een toekomst op te bouwen. Dat geeft energie!”Weda Ayubi, werkcoach statushouders Avres
Proefplaatsing
Hoe leg je iemand die in zijn thuisland bij een bank werkte uit
dat hij nu verplicht is om bijvoorbeeld productiewerk te doen?
“Dat is niet altijd makkelijk”, vervolgt Weda. “Ik vertel altijd
dat het een opstap is naar een betere toekomst. Weer speelt
motiveren een grote rol. Overigens gaat iemand meestal niet
meteen in dienst bij een werkgever. Een proefplaatsing of
werkervaringsplaats doet vaak wonderen. Mensen hebben
contact met collega’s en leren werknemersvaardigheden, en
wij monitoren. Waar is iemand goed in? Is hij betrouwbaar? Zo’n
traject geeft zelfvertrouwen, mensen ervaren zelf wat zij wel en
niet kunnen. Een waardevolle opstap naar betaald werk.”
Toekomst opbouwen
“Ik doe dit werk pas een half jaar en zie nu al de meerwaarde
De vluchtelingencrisis heeft ervoor gezorgd dat
het aantal statushouders in 2016 is toegenomen
van 263 naar 378.
Begeleiding statushouders naar werk “Mensen willen heel graag, heel veel, heel snel”
Eén organisatie, één doel, één visie20 |
van een voortraject”, vertelt Weda. “Zo kreeg Hamzah Al-Riffaií,
die wordt begeleid door mijn collega Yvonne Snoep, in 2016
een contract aangeboden na een proefplaatsing van drie
maanden. Zelf heb ik vorig jaar een buschauffeur uit Syrië in
contact gebracht met een werkgever die hem twee maanden de
kans gaf om te laten zien wat hij kan. Het ziet ernaar uit dat die
werkgever hem in dienst gaat nemen. Dat is geweldig en vind ik
ook zo leuk aan mijn werk: ik help mensen om een toekomst op
te bouwen. Dat geeft energie!”
Samenwerking met Vluchtelingenwerk
In 2016 intensiveerde Avres de samenwerking met
Vluchtelingenwerk. “Als vluchtelingen naar Nederland komen,
hebben ze eerst te maken met Vluchtelingenwerk”, vertelt Weda.
“Daarna komen ze als statushouders bij Avres een uitkering
aanvragen. Gebleken is dat we vaak dubbel werk doen, en dat
is natuurlijk niet efficiënt. Daarom gaan we samen bekijken wie
wat doet en waar we werkzaamheden beter op elkaar kunnen
afstemmen. Zodat het traject bij Vluchtelingenwerk mooi
overloopt in het traject bij Avres. Daar hebben mensen baat bij.
Ik zie ernaar uit om op deze manier onze dienstverlening verder
te verbeteren.”
Begeleiding statushouders naar werk
Hamzah Al-Riffaií, civil engineer bij Tekenplus BV
“Mijn eerste betaalde baan in Nederland!”
“Toen ik bij mevrouw Snoep van Avres kwam, wilde ik in
eerste instantie graag de opleiding civiele techniek afronden,
die ik in mijn geboorteland Irak was gestart. Omdat er veel
vraag is naar civil engineers, overtuigde zij mij om meteen
een baan te zoeken. Dat heeft goed uitgepakt, want zo kwam
ik terecht bij Tekenplus BV.”
Van onbetaald naar betaald
“Eerst heb ik een cursus gevolgd en drie maanden onbetaald
gewerkt. In die tijd werkte ik mee aan projecten, waarbij
ervaren medewerkers van Tekenplus mij ondersteunden. Ook
had ik altijd goed contact met mevrouw Snoep. De eerste
weken waren heel lastig in verband met de taal. Door veel
met collega’s te praten, gaat Nederlands me steeds beter af.
Gelukkig zijn de softwareprogramma’s in het Engels, zodat
ik mijn werk goed kan uitvoeren. In januari 2017 heb ik een
contract voor een half jaar gekregen, mijn eerste betaalde
baan in Nederland. Daar ben ik erg blij mee!”
Weda Ayubi: “Hoe leg je iemand die in zijn thuisland bij een bank werkte uit dat hij nu verplicht is om bijvoorbeeld productiewerk te doen?”
21|
Nederland telt bijna een miljoen ZZP’ers, van wie een aanzienlijk deel een beroep zou kunnen doen op het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (BBZ). In 2016 deden meer mensen dat dan in 2015, al blijven de aantallen relatief laag. Consulent Zelfstandigen Wouter Jan Schouten ziet de BBZ-regeling wel steeds bekender worden. Een goede ontwikkeling, want de regeling biedt heel veel kansen en mogelijkheden.
Ook voor starters
Ondernemers, onder wie veel ZZP’ers, komen op twee manieren
bij Wouter Jan terecht. Een deel is al klant bij Avres en heeft
het plan opgevat om uit de uitkering te raken door een eigen
zaak te starten. Anderen zijn al gevestigd ondernemer, en
komen via hun netwerk bij Avres. Wouter Jan: “Het lijkt wel
een goed bewaard geheim dat ook startende ondernemers
BBZ-ondersteuning kunnen ontvangen. Zo kwam Gemma van
Weverwijk in 2016 bij mij terecht via een tip van het UWV. Ze
wilde dolgraag een streekwinkel beginnen en had een prima
ondernemersplan. Met BBZ-ondersteuning heeft haar bedrijf
een vliegende start gemaakt.”
Zware intakeprocedure
Een ondernemer komt niet zo maar in aanmerking voor
BBZ-ondersteuning. De intakeprocedure is behoorlijk zwaar
en neemt ongeveer acht weken in beslag. Wouter Jan legt
uit: “Iedere aanvraag start met een telefonische intake, een
inventarisatie.Bedenk dat BBZ een bijstandsregeling is. Heeft
de klant bijvoorbeeld een fulltime werkende partner met een
inkomen? Dan valt hij of zij buiten de boot. Vervolgens gaan we
stukken verzamelen en volgt een persoonlijk intakegesprek. We
leggen uit wat de BBZ-regeling inhoudt en bekijken kansen en
bedreigingen. Als mijn inschatting positief is, gaat een externe
bedrijfseconomische adviseur ook in gesprek met de klant en op
bedrijfsbezoek. De rapportage van deze adviseur weegt zwaar
mee in de uiteindelijke besluitvorming.”
BBZ is een lening
Avres ontving in 2016 maandelijks ongeveer 15 tot 20 BBZ-
aanvragen, waarvan de helft uiteindelijk in aanmerking komt
voor de regeling. Wouter Jan: “Er zijn twee vormen van BBZ-
ondersteuning. Inkomensondersteuning in de vorm van een
maandelijkse uitkering, die wordt toegekend in de vorm van
een renteloze lening. En rentedragend krediet. BBZ is in principe
altijd een lening, dus er moet afloscapaciteit zijn. Alleen bij
wijze van uitzondering kan een deel van de lening worden
kwijtgescholden of omgezet in bijstand die niet terugbetaald
hoeft te worden. Als een bedrijf te diep in de financiële
problemen zit en geen afloscapaciteit meer heeft, wordt een
Stap voor stap meer bekendheid voor de bbz-regeling
“Vliegende start eigen bedrijf dankzij ondersteuning”
Eén organisatie, één doel, één visie22 |
BBZ-onderdelen Totaal 2015 Totaal 2016
(Telefonische) intakes 187 155
Intakes van uitkeringsgerechtigden 30 42
Aantal daadwerkelijk in behandeling genomen aanvragen 32 39
waarvan van ZZP’ers 19 29
Aantal toekenningen 16 19
Toegekende BBZ-bedrijfskredieten 4 8
Het aantal ZZP’ers dat een beroep doet op de BBZ-regeling stijgt.
iedere zelfstandig ondernemer plezier met ondernemen in een
financieel gezond bedrijf!”
Gemma van Weverwijk, Linge Loods Paradijs
“De tijdsinvestering betaalt zich dubbel en dwars terug”
“Ik ben heel tevreden met mijn BBZ-ondersteuning. Het
geeft financiële ademruimte om mij volledig te focussen
op de start en opbouw van mijn bedrijf, zonder mij zorgen
te maken over hoe ik rond moet komen. Dat heeft ervoor
gezorgd dat mijn streekwinkel en boomgaardcafé Linge
Loods Paradijs vorig jaar met een klapper van start zijn
gegaan. Aankomend seizoen verwacht ik een mooie groei
ten opzichte van vorig jaar.”
Aanrader
“Gemeenten mogen best wat meer bekendheid geven aan
de BBZ-regeling, ik kende de regeling zelf niet. Iedereen die
serieus overweegt om een eigen onderneming te starten
raad ik aan om te onderzoeken of BBZ-ondersteuning
mogelijk is. Het kost je flink wat tijd en er komt behoorlijk
wat administratie bij kijken, maar uiteindelijk betaalt dit zich
dubbel en dwars terug.”
BBZ-aanvraag niet in behandeling genomen of afgewezen
vanwege het ontbreken van de economische levensvatbaarheid.
Ik kan het daarom niet vaak genoeg zeggen: trek op tijd aan de
bel, want dan kunt u uw bedrijf wellicht nog redden.”
Avres verstrekt BBZ-leningen tussen de €5.000,- en
€190.000,-. De gemiddelde lening is €25.000,-. Circa 90%
van alle leningen wordt volgens afspraak terugbetaald.
BBZ meer zichtbaar maken
Wouter Jan: “We zien weliswaar een stijgende lijn in het aantal
aanvragen, maar toch zijn ZZP’ers onvoldoende op de hoogte
van het bestaan van de regeling. Een ondernemer denkt bij
financiële problemen niet aan de gemeente. Hij gaat naar een
bank of een andere commerciële instelling. We proberen de
BBZ-regeling daarom zichtbaarder te maken bij zogenaamde
signaleerders, instanties die met ondernemers bezig zijn. Denk
aan boekhouders, banken of ondernemersplatforms. Zij kunnen
ZZP’ers die worstelen met hun financiën, in een vroeg stadium
doorverwijzen naar het BBZ. De kans op succes is dan het
grootst.”
Regionale en landelijke bekendheid
“Binnen mijn eigen netwerk in de regio noem ik de regeling
zo veel mogelijk. Vaak op individueel niveau, maar alle kleine
beetjes helpen. Je ziet verder dat gemeenten voorlichting
geven via nieuwsbrieven en bijeenkomsten voor ondernemers.
Landelijk zijn er steeds meer initiatieven van financiële bedrijven
die samenwerken met gemeenten, waarnaar ze direct kunnen
doorverwijzen bij problemen. Ook de Rijksoverheid probeert
meer bekendheid te genereren. Zo komt de BBZ-regeling
langzaamaan steeds vaker in the picture. Fijn, want ik gun
“Ook startende ondernemers kunnen in aanmerking komen voor BBZ-ondersteuning.” Wouter Jan Schouten, consulent Zelfstandigen Avres
23|
Factsheet inkomen
Budget Buig is gebaseerd op de t-2 systematiek (budget 2016 is gebaseerd op 2014)
Het recht op uitkering is een open-einde regeling
De uitgaven voor uitkeringen zijn inclusiefde verrekende inkomsten, terugvordering en verhaal (samen €3.884.733)
Het gezamenlijk tekort op het budget bedraagt € 2.216.600
Indien de aanvraag vangnet uitkering wordt gehonoreerd, ontvangt de regio in 2018 € 1.523.000
In de begrotingswijziging 2016 is voor gesteld € 700.000 op te vangen uit de reserve inkomensdeel van Avres
UITGAVEN BudgetUitkeringen Loonkosten-
subsidieTotaal
Giessenlanden 1.507.300 15.200 1.522.500 982.200
Gorinchem 10.422.000 25.900 10.447.900 10.478.600
H’veld-G’dam 1.938.500 13.700 1.952.200 1.475.100
Leerdam 4.725.000 11.400 4.736.400 4.483.900
Lingewaal 1.518.400 6.900 1.525.300 1.197.100
Molenwaard 2.834.800 36.100 2.870.900 2.518.400
Zederik 1.296.500 8.500 1.305.000 999.300
Totaal 24.242.500 117.700 24.360.200 22.143.600
verschil 2.216.600
Vangnetuitkering 2015 179.000
Bedrag uit reserve Avres 700.000
Gezamenlijk tekort* 1.337.600
* hiermee is rekening gehouden in de begortings-wijziging. Het gezamenlijk tekort wordt obv solidariteit door de gemeenten gedeeld.
Uitkeringen en loonkostensubsidie (BUIG / Bbz 2004)
Won
en statushouders
IN Budget gemeenten regio Avres x 1.000.000 (miljoen)
Integratie-uitkering Sociaal Domein €58,54 - 64% BUIG /Bbz 2004 GF
INKOMEN UITUitkeringen en loonkostensubsidie (BUIG / Bbz 2004)
Bijzondere bijstand en minimabeleid (Gemeentefonds)
TOTAAL
Uitkeringen:Loonkosten-subsidie:
Budget Uitgaven
22.143.600
24.242.500
117.700
24.360.2002.216.600
Gezamenlijktekort
1.337.600
Uitkeringen:Loonkosten-subsidie:
Budget Uitgaven
982.200
1.507.300
15.200
1.522.500
GiessenlandenBudget Uitgaven
10.478.600
10.422.000
25.900
10.447.900
GorinchemBudget Uitgaven
1.475.100
1.938.500
13.700
1.952.200
Hardinxveld-GiessendamBudget Uitgaven
4.483.900
4.725.000
11.400
4.736.400
Leerdam
Budget Uitgaven
1.197.100
1.518.400
6.900 1.525.300
LingewaalBudget Uitgaven
2.518.400
2.834.800
36.100 2.870.900
MolenwaardBudget Uitgaven
999.300
1.296.500
8.500 1.305.000
Zederik
- Budget Buig is gebaseerd op de t-2 systematiek (budget 2016 is gebaseerd op 2014)- Het recht op uitkering is een open-einde regeling- De uitgaven voor uitkeringen zijn inclusiefde verrekende inkomsten, terugvordering en verhaal (samen €3.884.733) - Het gezamenlijk tekort op het budget bedraagt € 2.216.600- Indien de aanvraag vangnetuitkering wordt gehonoreerd, ontvangt de regio in 2018 € 1.523.000- In de begrotingswijziging 2016 is voorgesteld € 700.000 op te vangen uit de reserve inkomensdeel van Avres
39%
19%
14%
11%
17%
€449.155€602.744
+65%€1.649.462
€783.655
UitkeringenWerkBijz. bijstand & minima
- Bijzondere bijstand wordt bekostigd uit het Gemeentefonds. Gemeenten kunnen (een deel van) de kosten voor de regeling chronisch zieken en de collectieve zorgverzekering dekken uit Wmo gelden - Stijging collectieve zorgverzekering komt door verhoging gemeentelijke bijdrage en de mogelijkheid om het eigen risico mee te verzekeren- In het Gemeentefonds zit een extra vergoeding voor uitgaven extra instroom statushouders. Dit is vrij besteedbaar, gemeenten kunnen hier de extra kosten bijzondere bijstand mee dekken - Recht op bewindvoering is een open-einde regeling (via Kantonrechter)- Landelijke trend: budget dekt de gemeentelijke uitgaven niet meer en grootste stijging uitgaven door kosten bewindvoering en uitgaven statushouders (bron: DIVOSA)
- vangnetuitkering 2015:- bedrag uit reserve Avres:
179.000700.000
* hiermee is rekening gehouden in de begortingswijziging. Het gezamenlijk tekort wordt obv solidariteit door de gemeenten gedeeld.
Gezamenlijk tekort *: 1.337.600
Infographic: www.allegorie.nl & Avres
Colle
ctieve zorgverzekering Be
windvoering
M
aatschappelijke zorg
+29%
+34%
+246%
Won
en statushouders
IN Budget gemeenten regio Avres x 1.000.000 (miljoen)
Integratie-uitkering Sociaal Domein €58,54 - 64% BUIG /Bbz 2004 GF
INKOMEN UITUitkeringen en loonkostensubsidie (BUIG / Bbz 2004)
Bijzondere bijstand en minimabeleid (Gemeentefonds)
TOTAAL
Uitkeringen:Loonkosten-subsidie:
Budget Uitgaven
22.143.600
24.242.500
117.700
24.360.2002.216.600
Gezamenlijktekort
1.337.600
Uitkeringen:Loonkosten-subsidie:
Budget Uitgaven
982.200
1.507.300
15.200
1.522.500
GiessenlandenBudget Uitgaven
10.478.600
10.422.000
25.900
10.447.900
GorinchemBudget Uitgaven
1.475.100
1.938.500
13.700
1.952.200
Hardinxveld-GiessendamBudget Uitgaven
4.483.900
4.725.000
11.400
4.736.400
Leerdam
Budget Uitgaven
1.197.100
1.518.400
6.900 1.525.300
LingewaalBudget Uitgaven
2.518.400
2.834.800
36.100 2.870.900
MolenwaardBudget Uitgaven
999.300
1.296.500
8.500 1.305.000
Zederik
- Budget Buig is gebaseerd op de t-2 systematiek (budget 2016 is gebaseerd op 2014)- Het recht op uitkering is een open-einde regeling- De uitgaven voor uitkeringen zijn inclusiefde verrekende inkomsten, terugvordering en verhaal (samen €3.884.733) - Het gezamenlijk tekort op het budget bedraagt € 2.216.600- Indien de aanvraag vangnetuitkering wordt gehonoreerd, ontvangt de regio in 2018 € 1.523.000- In de begrotingswijziging 2016 is voorgesteld € 700.000 op te vangen uit de reserve inkomensdeel van Avres
39%
19%
14%
11%
17%
€449.155€602.744
+65%€1.649.462
€783.655
UitkeringenWerkBijz. bijstand & minima
- Bijzondere bijstand wordt bekostigd uit het Gemeentefonds. Gemeenten kunnen (een deel van) de kosten voor de regeling chronisch zieken en de collectieve zorgverzekering dekken uit Wmo gelden - Stijging collectieve zorgverzekering komt door verhoging gemeentelijke bijdrage en de mogelijkheid om het eigen risico mee te verzekeren- In het Gemeentefonds zit een extra vergoeding voor uitgaven extra instroom statushouders. Dit is vrij besteedbaar, gemeenten kunnen hier de extra kosten bijzondere bijstand mee dekken - Recht op bewindvoering is een open-einde regeling (via Kantonrechter)- Landelijke trend: budget dekt de gemeentelijke uitgaven niet meer en grootste stijging uitgaven door kosten bewindvoering en uitgaven statushouders (bron: DIVOSA)
- vangnetuitkering 2015:- bedrag uit reserve Avres:
179.000700.000
* hiermee is rekening gehouden in de begortingswijziging. Het gezamenlijk tekort wordt obv solidariteit door de gemeenten gedeeld.
Gezamenlijk tekort *: 1.337.600
Infographic: www.allegorie.nl & Avres
Colle
ctieve zorgverzekering Be
windvoering
M
aatschappelijke zorg
+29%
+34%
+246%
Maatschappelijke zorg (o.a. regeling chronisch zieken en leergeld)Wonen (statushouders)
Bewindvoering
Overig
Collectieve ziektekostenverzekering
Bijzondere bijstand wordt bekostigd uit het Gemeentefonds. Gemeenten kunnen (een deel van) de kosten voor de regeling chronisch zieken en de collectieve zorgverzekering dekken uit Wmo gelden
Stijging collectieve zorgverzekering komt door verhoging gemeentelijke bijdrage en de mogelijkheid om het eigen risico mee te verzekeren
In het Gemeentefonds zit een extra vergoeding voor uitgaven extra instroom status houders. Dit is vrij besteedbaar, gemeenten kunnen hier de extra kosten bijzondere bijstand mee dekken
Recht op bewindvoering is een open-einde regeling (via Kantonrechter)
Landelijke trend: budget dekt de gemeentelijke uitgaven niet meer en grootste stijging uitgaven door kosten bewindvoering en uitgaven statushouders (bron: DIVOSA)
Rechts: de grootste uitgavenposten (% van het budget) excl. ontvangsten
Links: dezelfde uitgavenposten met de uitgaven 2016 en de procentuele stijging sinds 2015
Totaal€ 4.203.203
Gezamenlijktekort
1.337.600
Bijzondere bijstand en minimabeleid (Gemeentefonds)
Budget gemeenten regio Avres x 1.000.000 (miljoen)
INKOMEN
INJeugdzorg €26,95 - 46% WMO €16,96 - 29% Participatie €14,91 - 24% €22,18 (24%) €10,68 (12%)
52%
Integratie-uitkering Sociaal Domein €58,54 - 64% BUIG /Bbz 2004 GF
Werk Uitkering Bijz. bijstand & minima
UIT
Eén organisatie, één doel, één visie24 |
Statushouders in de bijstand:
Eind 2016 was 20% van het totaal aantal uitkeringen van Avres
een uitkering aan een statushouder (gezin). Dit percentage
verschilt sterk per gemeente. In Gorinchem is dit 13% en
in Hardinxveld-Giessendam, Giessenlanden, Molenwaard
en Zederik ligt het rond de 30%. Dit heeft te maken met
de voortgang in de plaatsing van statushouders en de
bijstandsdichtheid (aantal uitkeringen van niet-statushouders).
Bijzondere bijstand:
Per 1 januari 2014 is het hebben van ‘problematische schulden’
een wettelijke grond voor het opleggen van de maatregel
beschermingsbewind. Hierdoor is het aantal uitgesproken
maatregelen toegenomen. De kosten van bijzondere bijstand
zijn mede omhoog gegaan, om de kosten van het bewind te
kunnen voldoen.
Het behouden en bevorderen van de financiële zelfredzaamheid
is een belangrijk uitgangspunt in de dienstverlening van Avres.
Bewind is een zwaar middel, want daarmee wordt iemand
langdurig het zelfstandig beheer van zijn financiën ontzegd.
Tijdens een schulddienstverleningstraject onderzoeken we
daarom altijd of de schuldenaar in staat is om zijn financiën
zelfstandig te beheren, al dan niet met tijdelijke ondersteuning.
Lukt dat niet, dan kan (tijdelijk) budgetbeheer worden ingezet,
met daarbij ondersteuning bij het verwerven van financiële
vaardigheden. In sommige gevallen is dat onvoldoende en kan,
via toewijzing door de rechter, het zwaardere (en duurdere)
middel van bewindvoering door een klant worden aangevraagd.
Voorziening voor wonen
De kosten van woninginrichting zijn ten opzichte van 2015 met
29% gestegen. Dit houdt verband met de taakstelling van de
huisvesting van statushouders.
Maatschappelijke zorg
De grootste post die valt onder maatschappelijke zorg is de
Regeling meerkosten chronisch zieken en mensen met een
beperking. Inwoners met een chronische ziekte of beperking
met een inkomen tot 120% van de bijstandsnorm kunnen
een beroep doen op deze regeling; een bedrag van € 350
per persoon. De colleges van de zeven gemeenten hebben
deze regeling vastgesteld en Avres voert haar vanaf de
start op 1 oktober 2015 uit. In 2016 hebben 2500 mensen
gebruikgemaakt van deze regeling.
De uitgaven voor de minimaregelingen voor kinderen via
Stichting Leergeld vallen ook onder maatschappelijke zorg. In
2016 zijn er 1556 kinderen bereikt. Dit is 23% meer dan in 2015.
Collectieve zorgverzekering via VGZ:
Vanaf 1 januari 2016 zijn de inkomensgrenzen en de
vermogensgrenzen van de collectieve zorgverzekering verruimd
naar 120% van de bijstandsnorm. Daarnaast is de gemeentelijke
bijdrage verhoogd. Dit heeft ertoe geleid dat meer mensen
gebruikmaken van de collectieve zorgverzekering. Bovendien
hebben mensen van de mogelijkheid gebruikgemaakt om het
eigen risico mee te verzekeren. In 2016 maakten 1459 mensen
gebruik van de collectieve zorgverzekering. Dit is een stijging van
43% ten opzichte van 2015. Deze stijging, in combinatie met de
verhoging van de gemeentelijke bijdrage, heeft ervoor gezorgd
dat de kosten verdubbeld zijn.
Toelichting factsheet inkomen
25|
Factsheet werkFactsheet werk
WERK UIT
Participatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstandDeze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
Leeftijd: < 27 jaar 14%28-47 jaar 46%48+ jaar 41% Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar20 % heeft status (asiel of vluchteling)12 % heeft parttime werk
Doelgroep korte afstand tot de arbeidsmarkt (3%)
A B CDoelgroep met ontwikkelpotentieel (46%) Doelgroep grote afstand arbeidsmarkt (43%)
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanenAmbitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk 46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
Tijdelijke ontheffing van de arbeidsplicht (7%)
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
Infographic: www.allegorie.nl & Avres
In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens
Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)
Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)
Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
WERK UITParticipatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstand
Deze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
< 27 jaar 14%
28-47 jaar 46%
48+ jaar 41%
Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar
20% heeft status (asiel of vluchteling)
12% heeft parttime werk
43%
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanen
Ambitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk
46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
7%
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
3% 46%
WERK UIT
Participatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstandDeze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
Leeftijd: < 27 jaar 14%28-47 jaar 46%48+ jaar 41% Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar20 % heeft status (asiel of vluchteling)12 % heeft parttime werk
Doelgroep korte afstand tot de arbeidsmarkt (3%)
A B CDoelgroep met ontwikkelpotentieel (46%) Doelgroep grote afstand arbeidsmarkt (43%)
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanenAmbitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk 46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
Tijdelijke ontheffing van de arbeidsplicht (7%)
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
Infographic: www.allegorie.nl & Avres
Doelgr. met ontwikkelpotentieel Doelgr. grote afstand arbeidsmarkt Doelgr. korte afstand arbeidsmarkt Tijdelijke ontheffing van de arbeidsplicht
WERK UITParticipatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstand
Deze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
< 27 jaar 14%
28-47 jaar 46%
48+ jaar 41%
Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar
20% heeft status (asiel of vluchteling)
12% heeft parttime werk
43%
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanen
Ambitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk
46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
7%
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
3% 46%
WERK UIT
Participatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstandDeze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
Leeftijd: < 27 jaar 14%28-47 jaar 46%48+ jaar 41% Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar20 % heeft status (asiel of vluchteling)12 % heeft parttime werk
Doelgroep korte afstand tot de arbeidsmarkt (3%)
A B CDoelgroep met ontwikkelpotentieel (46%) Doelgroep grote afstand arbeidsmarkt (43%)
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanenAmbitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
47247
78
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk 46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
Tijdelijke ontheffing van de arbeidsplicht (7%)
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
Infographic: www.allegorie.nl & Avres
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
WERK UITParticipatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstand
Deze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
< 27 jaar 14%
28-47 jaar 46%
48+ jaar 41%
Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar
20% heeft status (asiel of vluchteling)
12% heeft parttime werk
43%
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanen
Ambitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk
46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
7%
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
3% 46%
WERK UITParticipatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstand
Deze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
< 27 jaar 14%
28-47 jaar 46%
48+ jaar 41%
Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar
20% heeft status (asiel of vluchteling)
12% heeft parttime werk
43%
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanen
Ambitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk
46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
7%
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
3% 46%
WERK UITParticipatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstand
Deze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
< 27 jaar 14%
28-47 jaar 46%
48+ jaar 41%
Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar
20% heeft status (asiel of vluchteling)
12% heeft parttime werk
43%
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanen
Ambitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk
46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
7%
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
3% 46%
WERK UITParticipatie en werkvoorziening (Participatiewet)
TOTAAL
Uitkeringen (1-1-2016):Instroom:Uitstroom:- naar werk:
Uitkeringen:Instroom:Uitstroom:
Giessenlanden Gorinchem Hardinxveld-Giessendam Leerdam
Lingewaal Molenwaard Zederik
- In 2016 is het aantal uitkeringen regionaal toegenomen met 11%. Deze toename past in de landelijk tendens- Het aantal uitkeringen van statushouders (asiel) is in deze periode toegenomen met 44% (van 263 begin 2016 naar 378 eind 2016)- Het bestand is vooral een gevolg van de werkloosheid (einde WW) en de huisvesting van statushouders (vluchtelingen). De instroom is ook toegenomen door veranderende wetgeving (kortere WW, opheffen WSW, aangescherpte criteria wajong en verhogen AOW leeftijd)- Tegenover de instroom van 700 uitkeringen staat dat 507 uitkeringen zijn beëindigd. Veruit de meeste uitkeringen zijn beëindigd in verband met werk 46%
104+ 53- 39(17)
118 1413%
1.737+700- 507
233
1.930 193
11%
Mensen in de bijstand
Deze doelgroep bestaat uit de 1.930 aanvragers en hun partners, in totaal 2.304 personen:
< 27 jaar 14%
28-47 jaar 46%
48+ jaar 41%
Gemiddelde uitkering: 4,6 jaar
20% heeft status (asiel of vluchteling)
12% heeft parttime werk
43%
€
instroom uitstroom
Werk(loosheid): 233 (46%)
Vestiging/verhuizing: 54 (12%)
Inkomsten (≠ werk): 16 (3,5%)
32 (7%)Handhaving:
Realisatie garantiebanen
Ambitie: 145*Gerealiseerd door Avres: 78
WSW detacheringLoonkostensubsidieWSW begeleid werken
4724
778
228 (30%)
202 (27%)
75 (11%)
nvt
Uitstroom naar werk
46%
771+ 264- 211(89)
124 53
7%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
128+ 76- 40(21)
164 3628%
360+ 113
- 92(50)
381 21
6%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
104+ 52- 34(11)
122 1817%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
195+ 97- 68(35)
224 2915%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
75+ 45- 23(15)
97 2229%
1-1-2016:In:Uit:-naar werk:
7%
voor hele doelgroep met een beperking ook die van het UWV
3% 46%46% 43% 7%3%
Participatie en werkvoorziening (Participatiewet)
Uitkeringen01/01/16
Instroom Uitstroom -naar werk Totaal
Giessenlanden 104 + 53 - 39 (17) 118 +14 17%
Gorinchem 771 + 264 - 211 (89) 124 +53 7%
H’veld-G’dam 128 + 76 - 40 (21) 164 +36 28%
Leerdam 360 + 113 - 92 (50) 381 +21 6%
Lingewaal 104 + 52 - 34 (11) 122 +18 17%
Molenwaard 195 + 97 - 68 (35) 224 +29 15%
Zederik 75 + 45 - 23 (15) 97 +22 29%
Totaal 1.737 +700 - 507 233 1.930 +193 11%
Uitstroom naar werk 46%
WERK UIT
Eén organisatie, één doel, één visie26 |
Banenafspraak
De banenafspraak houdt in dat er tot 2025 extra banen
worden gerealiseerd voor mensen met een arbeidsbeperking.
De banenafspraak kwam tot stand als onderdeel van het
Sociaal Akkoord (goedgekeurd April 2013) en ondersteunt
de Participatiewet. Voor de realisatie van de taakstelling
garantiebanen heeft Avres zich in 2016 geconcentreerd op
twee doelgroepen: jongeren afkomstig van PrO- en VSO-
scholen en mensen die zich actief bij Avres hebben gemeld met
een doelgroepverklaring. Vanaf oktober 2015 tot eind 2016
hebben we 16 leerlingen van het PrO/VSO op een reguliere
baan geplaatst. Verder plaatsten we 14 mensen die zich actief
hebben gemeld en 4 mensen van de wachtlijst WSW. Dat zijn in
totaal 34 mensen, goed voor bijna 24 garantiebanen Daarnaast
zijn 11 mensen met een indicatie Wet baanafspraak in een leer/
werktraject op weg naar een baan.
Trendrapportage geeft onbetrouwbaar beeld
Hebben we nu als regio de ambitie van 145 garantiebanen
gehaald? Dat weten we als Avres niet, omdat we afhankelijk zijn
van landelijke cijfers van het UWV. Als Avres hebben we een
groot deel van de 1211 mensen met een baanafspraak (bron:
regionale trendrapportage banenafspraak, derde kwartaal 2016:
UWV) niet in beeld. Een deel daarvan zit in de Wajong, een deel
heeft een nieuwe indicatie, maar meldt zich niet bij Avres. Uit
de trendrapportage van het UWV blijken ten opzichte van de
0-meting de volgende ontwikkelingen:
• Het aantal mensen met een indicatie neemt af. Voornaamste
redenen: het UWV is gestart met het herkeuren van
mensen in de Wajong. Wajongers van wie blijkt dat zij bij de
herkeuring geen loonwaarde hebben, verliezen hun indicatie
baanafspraak.
• De realisatie blijft achter bij het target:
Taakstelling Huidige stand
t.o.v. 0-meting 2012
Reguliere banen 125 +72
Banen bij de overheid 15 + 8
Detacheringen - - 41
Totaal 140 39
Onregelmatigheid in cijfers detacheringen
Het aantal van -41 detacheringen is natuurlijk vreemd. We
vermoeden dat in de 0-meting van 2012 het aantal mensen in
de sociale werkvoorziening dat op locatie werkt, is meegenomen
als detachering. In latere metingen zijn deze mensen vervolgens
niet meegeteld. Dit gaat om ongeveer 41 garantiebanen. Er
is echter geen inzicht in de achterliggende gegevens van de
landelijke registratie realisatie baanafspraak door het UWV. Als
Avres kunnen wij alleen de totaalcijfers zien. Niet of de mensen
die wij geplaatst hebben daarin zijn verwerkt. Daarnaast is het
vermoeden dat het aantal gerealiseerde SW-detacheringen en
begeleid werken sinds oktober 2015 (74) niet is verwerkt in de
cijfers van het landelijke UWV.
Het UWV werkt op dit moment aan een betere wijze van
registratie, waardoor het daadwerkelijk gerealiseerde aantal
baanafspraken helder en eenduidig in beeld kan worden
gebracht.
Nadere duiding uitstroom naar werk
In totaal zijn 233 mensen uitgestroomd naar werk.
Onderstaande tabel geeft een nadere duiding van de harde
kenmerken van deze mensen (bijstandsduur en leeftijd).
Toelichting factsheet werk
Uitstroom Werk 2016 Leeftijd/ <1 1-4 >5
duur jaar jaar jaar
Avres 233 Tot 28 42 13 0
28 - 47 75 47 5
48 jaar en ouder 32 15 4
27|
Avres is het leerwerk bedrijf voor de regio AV. Wij zijn de verbindende
schakel bij maatwerkprojecten op de regionale arbeidsmarkt.
Locatie Stadhuisplein
(0183) 650 200
Locatie Avelingen-West
(0183) 655 655
www.avres.nl
Voor vragen over dit jaarverslag kunt u terecht bij:
Koos van Dijk
kvandijk@avres.nl
0031 - 6 228 16 570.
Colofon
Hoofdredactie: Avres, Koos van Dijk,
Redactie en interviews: Point to Point Communicatie, Gorinchem
Vormgeving: Reklamezaken.nl, Gorinchem
Fotografie: Avres, Sharon Advokaat & Studio Verheij
Copyright © maart 2017, Avres.
Niets uit deze uitgave mag op enige wijze worden verveelvoudigd
zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Avres.
avres.nl
top related