ةلماكلا ثاحبلاا باتك cilt ii fileÖn sÖz 5. uluslararası İnsan, toplum ve spor...
Post on 02-Nov-2019
4 Views
Preview:
TRANSCRIPT
5. Uluslararası İnsan, Toplum ve Spor Bilimleri Sempozyumu
Antalya –Türkiye
23/24/25 Mart 2019
V. International Symposium on Human, Society and Sports Sciences
Antalya – Turkey
23/24/25 March 2019
والرايضيةاملؤمتر الدويل اخلامس للعلوم اإلنسانية واإلجتماعية
أنطاليا -تركيا
3102مارس 32/32/32
Tam Metin Kitabı - Book of Proceedings
كتاب االبحاث الكاملة
Cilt II
Yayın No.: 07
ISBN: 978-605-81236-7-0
Yayımlanma tarihi: 31 Mayıs 2018
5. Uluslararası İnsan, Toplum ve Spor Bilimleri Sempozyumu Bildirileri
Editörler: Sami Baskın
Sertifika No: 77535
Genel Yayın Yönetmeni: Sami BASKIN
Sayfa Tasarım: Hadi Esmeray
KÜTÜPHANE BİLGİ KARTI
1. Basım,
210 x 297 mm
Kaynakça var, dizin yok.
ISBN 978-605-81236-7-0
1. İnsan, Toplum, Spor 2. Sempozyum 3. Tam metin kitabı
Çevrimiçi PDF yayın
Genel Dağıtım ve İsteme Adresi:
Fakülte Kitabevi - Yeni Pazar Mah. Ali Okumuş Cad. Mevlana Sitesi A Blok ÇAYELİ / RİZE
ÖN SÖZ
5. Uluslararası İnsan, Toplum ve Spor Bilimleri Sempozyumu, Türkiye’nin güzide tatil şehri Antalya’da gerçekleştir. 23-25 Mart 2019 tarihindeki bu etkinliğe 17 farklı ülkeden 350’nin üzerinde bilim insanı katıldı. Üç gün boyunca insan odaklı çalışmalar Arapça, İngilizce ve Türkçe anlatıldı, tartışıldı, olgunlaştırıldı. Türkiye’den Saygın Bilim Derneği ve Cezayir’den El-Madar isimli bilim merkezinin organizasyonunda gerçekleşen bu etkinliğe Hitit Üniversitesi ve Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi de destek verdi. Yaklaşık 500 bildirinin sunulduğu bu etkinliğin açılış oturumunda Fatih Koca, Mustafa Demirci, Alper Akdeniz ve Serbülent Arpa’nın katılımları ile Türk ve Arap kültürüne ait bir konser, katılımcı ülkeleri temsilen birer konuşmacının açılış konuşması, TC Tarım ve Orman Bakanlığı genel müdürlerinden Gürsel Küsek beyin Tarım ve Kültür konulu bilimsel tebliği yaklaşık 300 kişi tarafından dinlendi. Bu programdaki tüm konuşmalar, simultane çeviri ile dinleyicilere aktarıldı. Çeviri hizmeti sempozyum boyunca devam etti ve Türkçe bilmeyen bilim insanlarının Türk araştırmacılarla daha rahat iletişim kurmaları sağlandı. Kapanış töreninde ise yüksek katılımın ve başarıyla yürütülen programın takdire şayan olduğu dile getirildi. Ancak sempozyumun daha önce icra edilen farklı adlardaki diğer kongreler ile birleştirilmesi, multidisipliner halinin azaltılması ve daha dar kapsamlı gerçekleştirilmesi gerektiği üzerinde duruldu. Bu sempozyuma programda da gösterildiği üzere daha çok yabancı katılımcılar ilgi göstermiştir. Bu katılımcıların bazıları davetli olarak iştirak etmiştir. Davetli konuşmacıların listesi şu şekildedir:
Adı Soyadı Ülkesi
Abdelouaheb Bacha Cezayir
Sama Amer Abbas Irak
Wafa Muhanna Al-Jaradin Ürdün
Mohamed Salah Eldien Mısır
Iman Elhusadi Libya
Samir Haj Filistin
Sempozyumun son günü şehir gezisi yapıldı. Yerli ve yabancı katılımcılar, Düden Şelalesi başta olmak üzere Antalya’nın çeşitli doğal ve tarihi güzellikleri görme fırsatı buldular. Böylece sempozyum sürecine dahil olan bilim insanlarının bilimsel, kültürel ve tarihi konularda birbiriyle paylaşımda bulunmaları sağlanmış, kaynaşmaları ve yeni işbirlikleri kurmalarının önü açılmış oldu. Bu etkinlikte büyük bir gayret gösteren, Anadolu misafirperverliğinin güzel bir örneğini sergileyen Porto Bello Hotel mensuplarına, araştırmalarını paylaşmak üzere Antalya’ya kadar gelen bilim insanlarına ayrı ayrı teşekkür ediyoruz. Dileğimiz aynı şevk ve heyecanla, benzer etkinliklerde bir daha bir araya gelmektir.
Saygılarımızla…
Düzenleme Kurulu Başkanları
Prof. Dr. Abdelouaheb BACHA - Al-Madar Bilişsel Çalışmalar ve Araştırma Merkezi Direktörü
Prof. Dr. Faruk YAMANER - Hitit Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Dekanı
Doç. Dr. Sami BASKIN - Saygın Bilim Derneği Başkanı
Düzenleme Kurulu Başkanları
Prof. Dr. Abdelouaheb BACHA - Al-Madar Bilişsel Çalışmalar ve Araştırma Merkezi
Direktörü
Prof. Dr. Faruk YAMANER - Hitit Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Dekanı
Doç. Dr. Sami BASKIN - Saygın Bilim Derneği Başkanı
Düzenleme Kurulu
Prof. Dr. Bououchma Elhadi - Institute of Humanities and Social Sciences University Center
(Cezayir)
Prof. Dr. Tamas Sterbenz - Sport University (Macaristan)
Dr. Öğretim Üyesi Ferman Konukman - Katar Üniversitesi (Katar)
Dr. Öğretim Üyesi Yuliia Tarasiuk - I.I.Mechnikov National University (Ukrayna)
Dr. Öğretim Üyesi Asad Layek - Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi (Türkiye)
Sekreterya
Gamze Deryahanoğlu
Hüseyin Yankı
Bilim, Sanat ve Kültür Etkinlikleri Kurulu
Prof. Dr. Abdelghanie Ennam - Ibn Tofail University (Fas)
Prof. Dr. Adem İşcan - Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Prof. Dr. Ahmad Alhosain - Şam Üniversitesi (Suriye)
Prof. Dr. Ahmad Mohamad Wais - Bahreyn Üniversitesi (Bahreyn)
Prof. Dr. Ali Acaravcı - Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Prof. Dr. Ali Yakar - Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Prof. Dr. Asım Çoban - Amasya Üniversitesi
Prof. Dr. Aykut Emre Bozdoğan - Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Prof. Dr. Ayşe Aydın - Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Prof. Dr. Binyamin - Birkan Biruni Üniversitesi
Prof. Dr. Celal Demir - Afyon Kocatepe Üniversitesi
Prof. Dr. Emanuele Isidori - Universita Degli Sutidi Di Roma' Foro Italico' (İtalya)
Prof. Dr. Engin Yılmaz - Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
Prof. Dr. Fatma Alisinanoğlu - Biruni Üniversitesi
Prof. Dr. Fatma Çelik Kayapınar - Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Prof. Dr. Gürbüz Ocak - Afyon Kocatepe Üniversitesi
Prof. Dr. Mohammed T. Bani Salameh - Yarmouk Universitesi (Ürdün)
Prof. Dr. Murat Kasımoğlu - İstanbul Ticaret Üniversitesi
Prof. Dr. Muslih Abdel Fattah Najjar - Hashemite Üniversitesi (Ürdün)
Prof. Dr. Mustafa Aydın - Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
Prof. Dr. Mustafa Bulat - Atatürk Üniversitesi
Prof. Dr. Mustafa Said Yazıcıoğlu - İstanbul Ticaret Üniversitesi
Prof. Dr. Orhan Cebrailoğlu - Selçuk Üniversitesi
Prof. Dr. Osman İmamoğlu - Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Prof. Dr. Özcan Saygın - Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Prof. Dr. Raha Saydan - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Prof. Dr. Ramazan Yelken - Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Prof. Dr. Robert Schneider - The College At Brockport, State University Of New York (ABD)
Prof. Dr. Selçuk Akçay - Afyon Kocatepe Üniversitesi
Prof. Dr. Sevim Çelik - Bülent Ecevit Üniversitesi
Prof. Dr. Seyfullah Korkmaz - Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
Prof. Dr. Soner Çankaya - Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Prof. Dr. Şinasi Akdemir - Çukurova Üniversitesi
Prof. Dr. Yakup Hameş - İskenderun Teknik Üniversitesi
Prof. Dr. Yıldız Karagöz - Yeke Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
Prof. Dr. Yusuf Tepeli - Akdeniz Üniversitesi
Prof. Dr. Yücel Ocak - Afyon Kocatepe Üniversitesi
Prof. Dr. Yüksel Kaştan - Akdeniz Üniversitesi
Prof. Dr. Yüksel Savucu - Fırat Üniversitesi
Prof. Melihat Tüzün - Trakya Üniversitesi
Doç. Dr. Abdülmecit Canatak - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Doç. Dr. Ahmet Gündüz - Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
Doç. Dr. Ali Tekin - Bitlis Eren Üniversitesi
Doç. Dr. Alpay Güvenç - Akdeniz Üniversitesi
Doç. Dr. Bilal Demirhan - Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi
Doç. Dr. Cem Işık - Anadolu Üniversitesi
Doç. Dr. Erdinç Şıktar - Atatürk Üniversitesi
Doç. Dr. Fatma Saçlı Uzunöz -Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
Doç. Dr. Ferit İzci - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Doç. Dr. Funda Koçak - Ankara Üniversitesi
Doç. Dr. Hakan Sunay - Ankara Üniversitesi
Doç. Dr. Hüseyin Topaklı - Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Doç. Dr. İsmail Güllü - Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
Doç. Dr. İzzet Yüksek - Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Doç. Dr. Malik Beyleroğlu - Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
Doç. Dr. Mehmet Özal - Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
Doç. Dr. Melahat Demirbilek - Ankara Üniversitesi
Doç. Dr. Metin Reyhanoğlu - Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Doç. Dr. Murat Kurt - Amasya Üniversitesi
Doç. Dr. Necla Öztürk - Akdeniz Üniversitesi
Doç. Dr. Nuh Doğan - Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Doç. Dr. Ömer Faruk Sönmez - Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
Doç. Dr. Yunus Günindi - Aksaray Üniversitesi
Doç. Dr. Z. Özlem Parlak - Erciyes Üniversitesi
Doç. N. Rengin Oyman - Süleyman Demirel Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Ayşem Yanar - Ankara Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Gaye Topa Çiftçi - Alanya HEP Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Hüseyin Nihat Güneş - Bitlis Eren Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Kadir Tutkavul - Dumlupınar Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Kürşat Yusuf Aytaç - Adıyaman Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Nevin Gündüz - Ankara Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Özgür Cengiz - Afyon Kocatepe Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi S. Ertan Tağman - Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Sena Coşkun - Afyon Kocatepe Üniversitesi
Dr. Üyesi Özgür Ahmad Tuama Halabi - Katar Üniversitesi (Katar)
Dr. Üyesi Özgür Ahmad Yasouf - Lyon Üniversitesi (Fransa)
Dr. Üyesi Özgür John Hoon Yu - Glenville State College (ABD)
i
Contents
1115 ..................................................................................... دكر ا١ترأة العربية ب تكوين النخب ا١تثقفة ب عصر العو١تة
1120 ........................................................................................... التاث كا١توركث العيماب من منظور السلطاف قابوس
1136 ...................................................... آثر شبكات التواصل االجتماعي على العبلقات األسرية: العوامل ، األاثر ك سبل الوقاية
تواصل االجتماعي: دراسة ميدانية على عينة من مستخدمي الفايسبوؾإفشاء الذات ب التفاعبلت االجتماعية عرب مواقع ال .................... 1145
تماعيا٢توية االجتماعية كاإلعبلـ اتديد: بت العاب االفتاضي كالسياؽ االج .................................................................. 1155
1163 ..................................................................... بطالة خر٬تي اتامعات ب لبناف "قنبلة موقوتة: دراسة حالة ٤تافظة عكار
1185 ..................................................................................... الفخار الشعيب اللييب )موركث ثقاب( بت األصالة كاتداثة
1200 ....................................................................... القيم اتمالية للخط العريب ب مدينة طرابلس القدٯتة ب العهد العثماب
ب راثء ا٠تنساء بت اتاىلية كاإلسبلـ التلوف األسلويب ......................................................................................... 1212
سة حالة اجريت ب ٤تافظيت الشماؿ كعكارا٢تجرة غت الشرعية عند الشباب اللبناب بت االمل كاالب: درا ..................................... 1224
1240 ......................................................................... أثر كأسباب التنمر على طبلب ا١تدارس االساسية العليا ب مدينة اربد
1254 ...................................................... ا١تشكبلت النفسية لدل اطفاؿ ا١ترحلة االبتدائية كعبلقتها ببعض ا١تتغيتات
1275 .............................. دراسات ب موانئ ا٠تليج العريب: ميناء العقت اتريخ كأاثر مشتؾ ما بت الدكلة العثمانية كا١تملكة العربية السعودية
1288 ............................................................. دكر الوساطة ا١تدرسية ب مواجهة ا١تشكبلت التعليمية اب١تؤسسات التبوية اتزائرية
1301 ............................................................................................ ا٠تصوصيات الثقافية كمآثر العو١تة: ما الذم تغت؟
1312 ............................................................................................... أتثت العو١تة على منظومة إعداد الرأتاؿ البشرم
1316 ....................................................................................... النزاعات الطائفية كتداعياهتا على استقرار ا١تنطقة العربية
1328 ........................................................................ معوقات ٧تاعة التسيت كا٠تدمة العمومية الية ب اتزائر كسبل تاكزىا
(1963-1960ب ليبيا) دمحم بن عثماف الصيد كدكره السياسي ............................................................................. 1337
1350 ........................................................................... بناء العقل ا١تسلم قراءة فكرية ب كتاابت األستاذ عبد السبلـ ايست
La Violence à Travers Les Nouvelles Technologies De L‘information ...................... 1363
The Role of Investment in Human Capital in the Development of Banking Services in Libya .................................................................................................................................... 1376
Service Design Relation with the Anthropology and Social civilization .................. 1387
Nutritional Approaches in Children with Disabilities ................................................ 1399
Ġletken Polimerlerin Sentez Yöntemleri ......................................................................... 1403
Polipirol: Sentezi, Özellikleri ve Kullanım Alanları ..................................................... 1408
Hurmaboğazı Dalyanı‘ndan (Adana) Yakalanan Bazı Ekonomik Balık Türlerinde Ektoparazit AraĢtırması.................................................................................................... 1412
Teleost Balık Eritrositlerinin Su Kalitesindeki Biyoindikatör Rolü ........................... 1420
ii
Akuakültürde Antibiyotiklere Alternatifler .................................................................. 1423
Farklı Oranlarda Ekinezya (Echinacea Angustifolia) Ġçeren Yemlerle Beslenen Sibirya Mersin Balıklarında (Acipenser Baerii) Aeromanas Hydrophila Enfeksiyonunun Bazı Hematolojik Parametreler Üzerine Etkisi ...................................................................... 1428
Sedanter Kadınlarda Vücut Kompozisyonu Ġle Fiziksel ve Fizyolojik Parametrelerin ĠliĢkisi .................................................................................................................................. 1433
Farklı YaĢ Gruplarındaki Sedanter Kadınların Biyomotor Özelliklerinin Ġncelenmesi .............................................................................................................................................. 1438
Fenilketonüri (Phenylketonuria) ..................................................................................... 1441
Yurt DıĢı Türkler ve Akraba Topluluklar BaĢkanlığı Kapsamında Türkiye‘de Yüksek Lisans Programına Katılan Öğrencilerin Programa Yönelik GörüĢleri ..................... 1445
Düğer Örnekleminde Burdur‘da Yağmur Duası .......................................................... 1457
Burdur Manilerinde Gelin ve Kaynanaya Dair Söylemler .......................................... 1461
Türk Edebiyatında Adet ve Merasimlere Bağlı Oyunlar ............................................. 1467
Bazı Tahrir Defterleri ve Devlet ArĢivlerindeki Salâ Müezzinlerine Ait Tevcîhât ve Yevmiyeler .......................................................................................................................... 1475
Anadolu‘da Bulunan Sarıkeçili Yörük Topluluklarının Dokumalarının Örneklenmesi .............................................................................................................................................. 1505
Geleneksel Ebru Sanatının Diğer Sanat ve Spor Dallarına Yansıması ...................... 1514
Geleneksel Kültürden Dijital Kültüre ............................................................................. 1523
1475
Bazı Tahrir Defterleri ve Devlet ArĢivlerindeki Salâ Müezzinlerine Ait Tevcîhât ve Yevmiyeler507
Fatih Koca - Ankara Üniversitesi
GĠRĠġ
Müezzinlerin maaĢa bağlanmasının Hz. Ömer dönemi ile baĢladığı belirtilmiĢ, ondan sonraki dönemlerde de bu uygulamaların devam ettiği zikredilmiĢtir. ÇeĢitli zamanlarda müezzinlerin camide farklı görev yapmalarına müteallik olarak dönemin Ģartlarına göre bazı tevcîhler (tayin) ve yevmiyeler verilmiĢtir. Yevmiyeler zamanın Ģartlarına göre haftalık, aylık ve yıllık verilmekte ve farklılık göstermektedir. Ezan, müezzinlik, dua, mevlid, tesbihat vs görevler yanında müezzinlerin özellikle minareden okunan salâ için de tayin edilip yevmiye verildiği tarihi vesikalarda belirtilmiĢtir. Örneğin Anadolu Selçuklu döneminde 665/1266-67 tarihli bir vakfiyede Gökmedrese Camii‘ne salâ müezzini tayin edilmiĢ ve yıllık 3‘er müd buğdağ verilmiĢtir. Bu gibi vesikalar aynen Memlüklüler‘de, Ġlhanlılar‘da, Beylikler Dönemin‘de ve Osmanlı Dönemin‘de de mevcuttur.508 Biz bu bildiride Ġstanbul Vakıfları Tahrîr Defterinde 953/1546 yıllarına ait vakfiyelerde ve T.C BaĢbakanlık Devlet ArĢivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı ArĢiv Dâire BaĢkanlığı Osmanlı ArĢivleri‘nden cami, mescid ya da farklı mekânlarda salâ ve salavât okuyan müezzinler ile ilgili tevcihat ve yevmiye belgelerini yayınlamıĢ bulunmaktayız.
Ġstanbul Vakıfları Tahrîr Defterinde 953/1546 yıllarına ait vakfiyelerde salâ okuyan müezzinler için belirli yevmiyelerin verildiği kaydedilmektedir. Salâ okuyan salâhânlara günlük yapılan tahsîsatlardan birkaç belge Ģu Ģekildedir:
- Mahalle-i Mescid-i Hâce Üveys b. Kayser Hâliyâ Câmi olmuĢtur. Vakf-ı Cami-i Hâce- Üveysü‘l-mezbûr cihet-i müezzin-i salâ, fî Ģehri 15 akçe. Ġstanbul Hoca Üveys b. Kayser mahallesi Camii salâ veren müezzin için vakfiyesinde ayda 15 akçe tahsîsât ayrılmıĢtır.509
- Mahalle-i Mescid-i Dâye Hâtun der-kurb-ı Nöbethâne. Vakf-ı Pîr-i Çelebiyyü‘l-Bakkal Evâsıt-ı Rebîu‘l-evvel 938 tarihli Mevlânâ Sâdî b. Îsâ imzasıyla bir vakfiyezi vardır. Bu caminin salâ okuyan müezzini, hasır ve aydınlatma iĢleri ile görevliye günlük bir akçe yevmiye verilmesini vakfiyesinde Ģart koĢmuĢtur.510
- Mahalle-i Mescid-i KasımpaĢa el-Cezerî, Vakf-ı NesliĢah binti Mehmed Bey Evâil-i ġaban (2-10 ġaban) 949 Mevlânâ Ebussuud imzasıyla bir vakfiyesi vardır. Bu camide salâ okuyan müezzine günlük 1 akçe verilmesi Ģart koĢulmuĢtur.511
- Vakfü‘l-Merhûm Hâce Hayrüddînü‘l- Mezbûr Berây-ı Câmi ve Mescid ve Medrese‘ye günlük bir akçe ücretle salâ veren müezzin-i salâ tayin edilmiĢtir.512
T.C BaĢbakanlık Devlet ArĢivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı ArĢiv Dâire BaĢkanlığı Osmanlı ArĢivleri‘nden minâreden okunan salâları okuyan salâ müezzinleri ile onların tayini ile ilgili bazı belgeler Ģu Ģekildedir:
507 Bu tebliğ İslam Medeniyetinde Salâ ve Salavât isimli DİB tarafından yayınlanan doktora tezimizdeki Mevlid Salavât İlişkisi başlıklı bölüme
orijinal arşiv belgelerinin de eklenmesi ile hazırlanmıştır. 508 Mustafa Sabri Küçükaşçı, “Müezzin”, DİA, XXXI, İstanbul 2006, 491-496. 509 Ömer Lütfi Barkan, Ekrem Hakkı Ayverdi, İstanbul Vakıfları Tahrîr Defteri 953/1546 Târihli, Baha Matbaası, İstanbul 1970, s. 39. 510 İstanbul Vakıfları Tahrîr Defteri 953/1546 Târihli, s. 34. 511 İstanbul Vakıfları Tahrîr Defteri 953/1546 Târihli, s. 57. 512 İstanbul Vakıfları Tahrîr Defteri 953/1546 Târihli, s. 180.
1476
- Karahisar-ı ġarkî‘de Melik Behram Gazi Camii‘nde müezzin-i salâ Seyyid Ebûbekir‘in mahlûlünden hissesi oğlu Osman‘a tevcîhine dâir Karahisar-ı ġarkî Kadısı Mehmed Efendi‘nin arzı.513
- Amasya‘da Hızır PaĢa Vakfı‘ndan vazife-i muayyene ile müezzin-i salâ olan Mustafa Halife‘nin mahlûlünden el-Hac Mustafa‘ya tevcîhine dâir ġeyhülislam es-Seyyid Mustafa Efendi‘nin iĢaretleri.514
- Ġskenderiye Sancağı‘nda Ülgün Kalesi‘nde mahlûl olan salâhan vazifesinin Süleyman‘a tevcîh buyurulmasına dâir mezkûr kalenin Yeniçeri Ağası Hasan‘ın arzı.515
- Tokat‘taki Arablar Camii ġerifi‘nde salâ müezzini olan Mehmed öldüğünde yerine diğer Mehmed‘in tayin edildiği ve Mehmed‘in kendisine tayin olunan yevmiyesini Tokat Mîzân-ı Harîri Mukataası‘ndan ve adı geçen mukataa emini Kasım Ağa elinden aldığına dâir Tokat Kadısı Salih Efendi‘nin huccet-i zahriyyesi.516
- Sultan Mehmed Han Hazretlerinin Bursa‘daki Cami-i ġeriflerinin müezzin-i salâ ciheti vazifesinin tezyîdine dâir. (Evkâf)517
- Adana‘nın Çerçili karyesinde mescid ittihaz olunan mahalde ikâme-i salâ-i Cuma ve îdeyn olunmak üzere îcâb eden zâta mürasele-i Ģer‘iyye îtası için, Islâhiye Kazası Kadılığı‘na mezuniyet îtası. (Evkâf; ĠD/30)518
- Sivas‘ta Süleyman Bey Vakfı‘ndan müezzin-i salâ ve Cuma cihetlerine dâir.519
T.C BaĢbakanlık Devlet ArĢivleri Genel Müdürlüğü, Osmanlı ArĢiv Dâire BaĢkanlığı Osmanlı ArĢivleri‘nden cami, mescid ya da farklı mekânlarda salavât okuyan müezzinler ile ilgili belgeler ise Ģu Ģekildedir:
- Dârüssaâde ağası Hacı BeĢir Ağa‘nın Ravza-i Mutahhara‘da Sultan Mehmet Han ruhu icin, salavâthân Mehmet‘in ölümü üzerine mahlûlünun Abdullah‘a tevcîhi hakkında arzı.520
- Medine‘de ġafii Ġmamı Cemelulleyl nâmında birinin Harem-i ġerifte sûre-i beraeyi tefsir ile ecille-i eshâbdan bazılarını taan ve tesnie cüret eylediğine ve dilden salavât düĢmemek icap eden Ravza-i Mutahhara‘da hizmetle begam harem ağalarına asılları Ģudur budur diyerek galiz tefevvuhatta ve hariçte ifsadatta bulunduğuna dâir.521
- ġam Cevali hazinesinden Mekke ve Medine‘de salavât ve tahiyyat okuyanlara verilen maaĢlarının muhasebesi.522
- Sultan Osman Han, ġehzâde Sultan Mehmed Han ve Ģehzâdeler için cüz okuyanlar ve salavât getirenlerin isimleri.523
- Sultan Mehmed ve validelerinin ruhları için okuyan, Medine'deki salavât ve ecza-hanlara mahsus surrenin gönderildiği hakkında.524
KAYNAKÇA
513 BOA, AE.SMHD.I., D. 33, G. 1941, T. 1167-Z-29. 514 BOA, AE.SMHD.I., D. 9, G. 636, T. 1155-Z-29. 515 BOA, AE. SMST.II., D. 27, G. 2691, T. 1112-Z-29. 516 BOA, AE. SMST.II, D. 5, G. 473, T. 1110-Ş-10. 517 BOA, BEO, D. 3129, G. 234626, T. 1325-B-12. 518 BOA, BEO, D. 4425, G. 331828, T. 1334-L-09. 519 BOA, C..EV.., D. 121, G. 6050, T. 1228-L-18. 520 BOA, AE.SAMD.III., D. 39, G. 3743, T. 1136-Z-29. 521 BOA, C.EV.., D. 282, G. 14386, T. 1232-M-29. 522 BOA, EV.HMH.d., D. ?, G. 194, T. 1078-?-?. 523 BOA, EV.HMH.d., D. ?, G. 667, T. 1103-?-?. 524 BOA, TS.MA.d., D. ?, G. 24230005, T. 1185-?-?.
1477
KüçükaĢçı, Mustafa Sabri (2006). ―Müezzin‖, DİA, XXXI, 491-496, Ġstanbul.
Barkan, Ömer Lütfi, Ayverdi (1970). Ekrem Hakkı, İstanbul Vakıfları Tahrîr Defteri 953/1546 Târihli, s. 39, Ġstanbul: Baha Matbaası.
BOA, AE.SMHD.I., D. 33, G. 1941, T. 1167-Z-29.
BOA, AE.SMHD.I., D. 9, G. 636, T. 1155-Z-29.
BOA, AE. SMST.II., D. 27, G. 2691, T. 1112-Z-29.
BOA, AE. SMST.II, D. 5, G. 473, T. 1110-ġ-10.
BOA, BEO, D. 3129, G. 234626, T. 1325-B-12.
BOA, BEO, D. 4425, G. 331828, T. 1334-L-09.
BOA, C..EV.., D. 121, G. 6050, T. 1228-L-18.
BOA, AE.SAMD.III., D. 39, G. 3743, T. 1136-Z-29.
BOA, C.EV.., D. 282, G. 14386, T. 1232-M-29.
BOA, EV.HMH.d., D. ?, G. 194, T. 1078-?-?.
BOA, EV.HMH.d., D. ?, G. 667, T. 1103-?-?.
BOA, TS.MA.d., D. ?, G. 24230005, T. 1185-?-?.
EKLER
Müezzin-i Salâ ArĢivi
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
top related