hebben we meer ongelijkheid nodig? · 2020. 2. 28. · 24 februari 2020 ive marx centrum voor...
Post on 29-Mar-2021
0 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Hebben we meer ongelijkheid
nodig?
Marnixring Gaston Feremans
24 februari 2020
Ive Marx
Centrum voor Sociaal Beleid Herman Deleeck, UA
Institute for the Study of Labor (IZA, Bonn)
1
6 November 2014
2
3
4
5
6
“Oh strangest of all strangenesses, the deep
longing for the whole world to be more like
Belgium"
John Lanchester ‘The Non-Scenic Route to the Place
We’re Going Anyway’, London Review of Books
Uitzonderlijk België
8
Stabiele ongelijkheid; ondertussen zijn we
zowat het gelijkste rijke land ter wereld…
9
10
Zeker!
11
Gelijke samenlevingen zijn meritocratischer
Hoe doen we dat?
13
14
15
Maar er is een keerzijde
17
Veel mensen leven van een uitkering
• 340.000 mensen in de volledige werkloosheid
• 75.000 mensen in brugpensioen/SWT
• 430.000 in de langdurige arbeidsongeschiktheid,
• 110.000 mensen met een IVT (of integratie-)
uitkering
• 150.000 mensen op het leefloon.
• (2 miljoen gepensioneerden)
18
55,0
60,0
65,0
70,0
75,0
80,0
85,0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Denmark
Germany
France
Luxembourg
Netherlands
Austria
Finland
Sweden
Norway
Belgium
Brussels
Flemish region
Walloon region
Veel mensen zonder werk…
19
20
• Armoede in België heeft zijn hoogst gemeten peil
bereikt.
• Volgens de meest recente cijfers van Statbel leefde
16,4% van de Belgische bevolking in financiële
armoede volgens de Europese definitie in 2018. Dat
zijn meer dan 1,8 miljoen mensen.
Lage ongelijkheid, hoge uitgaven,
maar toch veel armoede…
21
Wie is arm?
• Europese definitie: iedereen met inkomen beneden
60 procent mediaan, gecorrigeerd voor gezinsgrootte
• In 2018
- Alleenstaande: 1.187 euro/maand
- Alleenstaande ouder: 1.899/ maand
- Koppel, 2 kinderen: 2.493/ maand
22
23
Ondanks hoge sociale uitgaven…
24
Een hoge overheidsschuld
25
En bij de hoogste toekomstige
vergrijzingskosten in Europa
Kan het beter?
Een educatief uitstapje naar Nederland
27
Holland-België
• Rijkdom: NL: 41.540 vs BE: 35.670 euro per hoofd
• Werkenden: NL: 78.2% vs BE: 65.6% van de
mensen op actieve leeftijd
• Overheidsschuld: NL: 52.4% vs BE: 100.0% van BBP
• Belastingdruk: NL: 38.75% vs BE: 44.60% van BBP
• Armoederisico: NL:13.2% vs BE: 15.6%
• UNDP ranking: NL:10de vs BE: 18e
• World competitiveness ranking: NL: 6e vs BE: 26e
• …
Veel meer mensen aan het werk
Nederland doet het voor alle opleidingsprofielen een
heel stuk beter
29
Source: Eurostat
50,0
55,0
60,0
65,0
70,0
75,0
80,0
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Employment rate men by educational attainment, BE&NL, people aged 20-64, 1992-2016
Low skilled Belgian men Low skilled Dutch men
Véél meer kortgeschoolde mensen aan het werk
30
Véél minder werkloosheid bij kortgeschoolden
Source: Eurostat
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
14,0
16,0
18,0
20,0
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Unemployment rate men by educational attainment, BE&NL, people aged 20-64, 1992-2016
Low skilled Belgian men Low skilled Dutch men
Hoewel we zowat evenveel
uitgeven aan actief
arbeidsmarktbeleid..
32
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
50,0
55,0
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Employment rate women by educational attainment, BE&NL, people aged 20-64, 1992-2015
Low skilled Belgian women Low skilled Dutch women
Source: Eurostat
Ze hebben zelfs geen dienstencheques in
Nederland…
Maar wel veel meer ‘atypische’
arbeid in Nederland
Er is met andere woorden “meer ongelijkheid” in
Nederland
34
Bijna één op twee Nederlanders werkt deeltijds
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Part-time employment as a share of total employment (%), people aged 20-64, 1997-2015
Belgium Netherlands
Source: Eurostat
35
Veel meer Nederlanders werken op tijdelijk contract
4
6
8
10
12
14
16
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Temporary employment as a share of total employment (%), 1997-2015
Belgium Netherlands
Source: Eurostat
36
Veel meer interimwerk in Nederland
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Temporary employment agency workers (%), 2008-2015
Belgium Netherlands
Source: Eurostat
37
Veel meer weekendwerk in Nederland
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Employees working on weekends (%), 2000-2015
EU15 Belgium Netherlands
Source: Eurostat
38
Veel meer zondagarbeid in Nederland
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Employees working on Sundays (regularly) (%), 1992-2015
Belgium Netherlands
Source: Eurostat
39
Veel meer nachtarbeid in Nederland
(denk bijvoorbeeld aan e-commerce)
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Employees working at night (regularly) (%), 1992-2015
Belgium Netherlands
Source: Eurostat
En meer relatief laagbetaalde jobs
41
0
5
10
15
20
25
30
Aandeel werknemers in een relatief lagerbetaalde baan in 2014
Source: OECD
Note: data for the Netherlands refer to 2013
En nu komt het straffe..
Tóch heeft Nederland veel minder
armoede
44
Veel minder armoede bij lagergeschoolde
mensen in Nederland
Source: Eurostat
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
At-risk-of-poverty rate by education, BE & NL, people aged 18-64, 2003-2016
Belgium low skilled Dutch low skilled
Hoe kan dat?
46
Hoe doet Nederland dat?
1. Die deeltijdse dan wel tijdelijke of relatief lagerbetaalde banen
worden vaak gedaan door mensen die samenwonen met iemand
anders met een baan (vaak een betere); het is dus vaak een
aanvullend inkomen
2. Nederlanders combineren vaker een uitkering met een
arbeidsinkomen
3. Nederlanders met een laag arbeidsinkomen die kostwinner zijn
hebben (veel) hogere netto-inkomens, door gerichte herverdeling
4. De minimum inkomens voor mensen die niet werken is hoger,
maar het zijn er wel veel minder…
47
top related