ifa fri lecture

BeReEm

Belief, Reason, Emotion

Zakład Epistemologii i KognitywistykiInstytut FilozofiiUAM

Presentation outline•Introduction: MF

•Coding Schema: AH

•Problems with Coding Schema: AJ

•Cognitive grammar and cognitive philosophy: BK

•Cognitive grammar: IK

•Prefix/Objects cluster analysis: MF

•Verb & Subject Correspondence Analysis & Logistic Regression Analysis: KK

Introduction

Prefix PWN Korpus Pilot for today

Wymyślić 1058 200

Domyślać 550 209

Pomyśleć 1000 249

Rozmyślać 180 65

Przemyśliwać 28 28

Obmyślać/lić 93 91

Namyślać/ślić 91 58

Coding Schema

Coding schema categoriesCoding schema categories

• Sentence tense: Pr, Pt, Ft, Not Applicable

• Verb form: Finite, Infinite, Participle

• Mood: Conditional, Indicative, Imperative, Interrogative

• Transitivity: Intransitive, Transitive, Complex Transitive

• Negation: Negative, Positive

• Aspect: Imperfect, Perfect, Aspect Not Applicable

• Impersonal Constructions: Reflexive, -ono_participle, Non-Impersonal Construction, Infinitive

• Person: V1, V2, V3, VNA (e.g. należałoby się domyślać)

• Number: VSg, VPl

• Subject form and semantics

• Object form and semantics

SubjectSubject• Form: NP, Pronoun, Numeral, Adjective, Proper name

• Krawiec pomyślał, On pomyślał, Sześciu pomyślało, Niewidomi pomyśleli,

• Adam pomyślał

• Visibility: Overt, Nonovert

• Słysząc to sołtys pomyślał chwilę i nagle ożywił się…

• Pomyślał wtedy o znaku krzyża…

• Subject competence: Specialist, Nonspecialist

• Komisarz pomyślał teraz z satysfakcją, że ta jego teoria, którą wymyślił sobie kilka miesięcy temu, czytając w gazecie relację z procesu zabójców Mariusza Z., sprawdziła mu się tak szybko.

• Nikt nie pomyślał w tym domu, że jestem z podróży.

• Semantics: Human, Metonymic, Personified

• Dyrektor pomyślał; Ministerstwo Finansów na pewno wymyśli coś; „Trochę pudru nie zawadzi” – pomyślał pan Osiełek

Object (Direct, Indirect)Object (Direct, Indirect)• Form: NP, Proper name, Pronoun, Not Applicable,

Clause, Reduced Clause, Narrative

• Case: w+ACC, o+LOC, nad+INSTR, ACC, DAT, GEN

• Person: Obj1, Obj2, Obj3

• Number: ObjSg, ObjPl, ObjNA (niczego się nie domyśla)

• Semantics

• NP: Human, Concrete, Abstract, Activity

• Clause: Accomplishment, Achievement, State, Activity, Hypothetical

Object form: ExamplesObject form: Examples• Pomyślał o swoich 44 latach. (NP)

• Pomyśl o Elianie. (Proper name)

• Pomyśl o tym. (Pronoun)

• Lepiej pomyśl, jak buzię Zenobii zatkasz. (Clause)

• „O, biała brzozo!” – pomyślał. (Reduced Clause)

• Pomyśl, Wacuś... Tam, nad ojczystym krajem, jesień złote jabłka okupacyjne dawa - a ty siedzisz se, Wacuchna, w latrynie z twarzą męczennika i krwią sie patriotyczną od dupnej strony w puszczanie baniek tęczowych zabawiasz. (Narrative)

• Pomyśl! (Not Applicable)

Object semantics: NPObject semantics: NP

• Ale pomyśl o przeciętnej dziewczynie. (Human)

• Zaczął natomiast od razu przemyśliwać nad tarczą odpowiednią dla tego miecza. (Concrete)

• Pomyśl nad nowoczesną i zabawną aranżacją. (Abstract)

• Pomyśl o szczepieniu już zimą. (Activity)

Object semantics: ClauseObject semantics: Clause

• Pomyśl, jak najatrakcyjniej opisać twoje dotychczasowe obowiązki. (Accomplishment)

• "Zapalił latarkę! - pomyślał Adaś patrząc z ostrym wysiłkiem. (Achievement)

• Coś ze mną niedobrze – pomyślał. (State)

• "Szczury uciekają..." - pomyślał i cofnął się do parku. (Activity)

• "Trzeba by już iść" - pomyślał niechętnie. (Hypothetical)

Coding SchemaProblems and (some) solutions

the Subject• Available semantic options: HUM, METO, PERS

•Different genres pose different challenges:

• Fantasy: does dwarf count as human? How about an elf?

• Children’s books: Ferdynand Wspaniały

• Poetry: Osiełek Porfirion

• Solution: PERS (personification) added as an option

• Subject competence

• competence of nonovert (in our coding) subjects

• Far-from-obvious subject constructions

•Udało mu się pomyśleć

Nominative (NOM) vs. dative (DAT) construction in the subject

position

• (2) a. Wymyślił rozwiązanie.

• b. Udało mu się wymyślić rozwiązanie.

• Control vs. loss of control of an action

• Voluntary vs. involuntary action

• Intended vs. non-intended result (Dąbrowska 1997; Wierzbicka 1986)

• Cf. Jodłowski 1971: wymyślić as Subject

Subject visibility•Code the sentence subject or the verb

subject? What if the verb is infinitive?• Ale rzeczywiście trudno by było wymyślić fakty, które

mi się w życiu zdarzyły.

•When is the subject visible to the verb?

• In the same sentence• Już się domyślam - mówiła w parę minut później

Barbara. - I mówię ci, że to ten półgłówek.

• If it’s in the preceding sentence?• Wtedy to już nie wiem. Będziemy po prostu na

głowie chodzić - ponuro przepowiedział Jaś. Potem obiecał braciom, że coś obmyśli .

• If it’s more than one sentence away? If so, how far back?• W tym momencie Paragon znieruchomiał i zrobił

najgłupszą gębę w swoim życiu. Na peronie zobaczył właśnie Antoniusza we własnej osobie. "O duchu mowa, a duch tu!" - pomyślał

Object semantics - clause

• Available options for ObjClause:• ACCOM - Accomplishment,

• ACH - Achievement,

• ST - State,

• ACT - Activity,

• HYPO - Hypothetical

• Problem sentences:• Siły pulsują w narodzie

• ObjACT or ObjST?

• Aż strach pomyśleć co by było gdyby kiedyś drzwi otworzyła mi drzwi

• ObjACT or ObjHYPO

• Pomyślał, że umrze

• ObjACH?

Object continued

•Tricky object constructions• Jak stary kawaleryjski koń, który usłyszał

trąbkę - pomyślał o sobie Zygmunt z pełnym litości pobłażaniem.

•Semantics of NPs used in metonymic contexts•Pomyśl o szkłach kontaktowych albo

okularach, bezustanne mrużenie oczu może doprowadzić do pogłębienia się zmarszczek wokół nich

•ObjCONCR, ObjABSTR or ObjACT?

•Pomyśl o świątecznych prezentach

•ObjACT or ObjCONCR? -decision based on the context!

Ad infinitum• Adverbial modifiers

• currently categories limited to: • INTENS (wcale, nic, wiele, tylko, nawet, troche, w ogóle,

przecież,jedynie, najwyżej, zresztą tak),

• MANNER (szybko, tak, w ten sposób, logicznie, po prostu, długo,),

• INSTR (głową),

• TEMP (wreszcie, chwilę, przez chwilę, ani chwili ,wtedy, przed wyjazdem na urlop, nagle, potem, w końcu, wreszcie, przed ostateczną jakąś decyzją),

• FREQ (często, dwa razy, znowu, następnym razem),

• ADD [Addition]: też, także, jeszcze,

• CONTR [Contrast]: jednak,

• HYPO (zapewnie, chyba, może, na pewno),

• LOC

• what about: pomyślał idąc?

• If there is more than one adv. the sentence needs to be coded twice!

• Pomyśl teraz dobrze

• It is not feasible to have a separate category for every variation

Abstract vs. concrete

•how to define abstract vs. concrete•“Pomyśl o świątecznych prezentach.”

•abstract is a broad category!•“Przemyśliwać nad sposobami otrucia żony”

•“Pomyśl o niebieskich migdałach”

•“A jeśli klient wymyśli swoją własną trasę, to na pewną nią pojedzie.”

•“Pomyślał o swoich 44 latach”

•should we introduce sub-categories of abstract?

Cognitive grammar and cognitive philosophy

Subject in philosophy

•Ontology

•What does it mean „to exist”?

•Epistemology

•What does it mean „to know”?

Cartesian theater

Source: Wikimedia Commons

•Static cognition, Psycho – physical dualismWho is the perceiver?

Cognition of mental states

•R. Descartes: Dubito ergo cogito,cogito ergo sum

•E. Husserl: phenomenological reduction

•Contemporary analytic philosophy

• - G. Ryle: mental predicates aren’t predicates in logical sense (no T/F condition)

• - reductionism, physicalism: mental states can and should be describe in physical terms

H. Gardner, The Mind's New Science (1985).

Cognition – development of ideas

DualismCognitivism

Embodiment

Enactivism

Situated cognition

Distributed cognition

Bernardez 2007

Different „scenes of mental activity”

• „Myślę, że to jabłoń”-perception of external world, -natural attitude

• „Myślę o jabłoni”- perception of mental states, - (quasi) phenomenological attitude

Cognitive grammar of Object

Cognitive Grammar (CG) Cognitive Grammar (CG) assumptions:assumptions:

Construal vs. codingConstrual vs. coding• the unpredictability of grammar arises from the

objectivist approach to semantics

• cognitive grammar finds “semantic value in every one of its uses” (Langacker 1991: 294)

• event can be construed in many ways; a number of lexical items and grammatical constructions can be used to convey these construals

• “construal is partly a matter of linguistic convention and partly of the speaker’s communicative objectives” (Dąbrowska 1997: 115):

• (1) a. Peter has bought a red bike from his friend Tom.

• b. His friend Tom has sold Peter a red bike.

• c. A red bike has been sold to Peter (by Tom).

• d. *Peter has been bought a bike from Tom.

CG assumptions about construalsCG assumptions about construals

• “every verb defines a distinct set of participant roles that reflects its own unique semantic properties” (Langacker 1991: 284)

• characteristics of the entities designated to interact with one another in the relations contribute to the construal of the event

• case markers depicting the relationships between the participants involved in the processes are semantically motivated

• the meaning assigned by the verbs is distributed across the sentence, which is concordant with the Langackerian conceptualisation of the whole event, and also with the theory of ‘distributed semantics’ by Shina and Kuteva (1995).

CG assumptions:CG assumptions:Coding by means of casesCoding by means of cases

•one case may be used to convey quite a number of relationships between or among participants of an event

•different cases may represent the same or similar construals, each being motivated semantically

•Case bears objective as well as subjective meaning:

it refers to the role of a substantive

it encodes the speaker’s interpretation of that role

Object type continuum

• (2) "To nie radio, to taśma" - pomyślałam sobie w upojeniu

• (3) Pomyślałam sobie, że państwo nie odmówią mi noclegu.

• (4) Pomyślałem o którymś z nocnych lokali.

• (5) Jerzy namyślał się nad całą sprawą.

• (6) przewodnik obmyślał plan dalszej wędrówki

• (7) Każdy może wymyślić taką historię.

• (8) Zawsze umiała coś wymyślić dla naszej rozrywki.

• (9) pan niczego się nie domyśla

• (10) Nieprawda - dziewczyna odwróciła głowę, zła, że Garcia domyśla się jej słabości.

• (11) Weszła na chwilę do salonu, by popatrzeć na telewizję, ale rozmyśliła się i poszła do siebie na górę.

Complement semantics

• direct speech – mental activity is explicit

• clausal complements – reflect complex ideas stored in mind

• o + LOC – the mental experience is not directly focused on the object of thinking but rather it takes an indefinite constant circular movement round the focal point (Radden and DIrven 2007)

• nad + INSTR – ‘proximate instrumental’ – the instrumental entity is not affected by the action; it is not the goal of the action, but serves to manifest it (Janda 1993)

• ACC – the entity is created or affected by the action (Janda 1993)

• GEN – conceptualisation of a goal (Rudzka-Ostyn 2000)

• DAT – sobie, one emphasises the privacy of the experiencer’s thought and his or her awareness of the mental process (Dąbrowska 1997).

Prefix semantics• do – construes a delimiting point, not exactly a natural

termination point but specifying a goal/result

• po – construes a movement along a path with no definite point

• prze – construes a movement between a TR and LM, metaphorically extended to temporal relations; the whole trajectory is in focus; in temporal relations – the duration or each and every element of an action

• roz – the TR and LM are considered as one entity here; what is located at one point becomes dispersed in different directions

• na – indicates an intensity of an action; expresses a cumulative process

• wy – construes a path out of a container, portrays the punctual nature of a termination point

• (Przybylska 2006; Piernikarski 1975; Śmiech 1986)

Prefix/Object cluster analysis

Prefix/Obj_Form/Obj_NP_Sem/Obj_Clause_Sem/Obj_NP_Case

What do we see in the dendrogram?

•Na_ and roz_ > high frequency of Clausal Objects

•do_ and po_ > high frequency of intransitive constructions

•Wy_ is the least similar > high frequency of NP Objects

•Is it all just Object_Form then?

Prefix/AllObjectFactors vs. Prefix/Form

Prefix/ObjectSem vs Prefix/ObjForm

Prefix/all vs. Prefix/Case

Karolina: Prefix/Subject analysis and

interpretation

Subject & Verb: Present Applications & Future

Perspectives

• Verb Person & Adverb Correlation

• Verb Person & other Variables Correlation

Conceptual Basis & Hypothesis

• Construal relation:

Objective construal (e.g., ‘I think’)

Non-objective construal (e.g., ‘S/he thinks’)

• Hypothesis: Mood & Adverb Correlation with Construal Relation

Methods of Analysis

•Multiple Correspondence Analysis

•Hierarchical Cluster Analysis

•Logistic Regression Analysis

Verb Person & Adverb Correspondence Analysis

• Goal

• Instrumental

Examples

• ‘Ale w drodze rozmyślił się.’ (LOC + V3)

• ‘W bankietowej sali ratusza, na pożegnalnym spotkaniu u mera, musiałam wymyślić kilka toastów.’ (LOC + V1)

• ‘Pomyślałem jednak, że dla dobra Polski zaoferuję mu pracę w swoim dziale.’ (CONTR + V1)

• ‘Wymyśl hasło reklamowe dla symbolizującej te wartości serii kosmetyków.’ (GOAL + V2)

• ‘Wymyśl hasło reklamowe z użyciem słowa Kodak.’ (INSTR + V2)

Logistic Regression for

Construal

Hypothesis confirmed: Examples for HYPO + NonObjConstr

• ‘Pomyślałeś pewnie, że to koniec.’

• ‘Nieznany jej poszukiwacz rozmyślał zapewne nad tym.’

• ‘… O nim chyba nikt nie pomyślał.’

• ‘A czy on wie, że my...- Pewno się domyśla.’

• ‘Są zupełnie inne niż te, o których zapewne rozmyślał ów Prominent.’

• ‘Może myśleli oni w przeszłości o królewskiej koronie.’

• ‘Może zresztą wymyślił już coś ciekawego.’

Upcoming ventures

• Czestochowa, Syntax in Cognitive Grammar, April: Thinking about THINKING: Constructions of Polish mental verbs in discourse (Kokorniak & Krawczak)

• Budapest, 14th International Morphology Meeting, May: (Im)perfectivity in Polish: Semantic value in prefixes of two mental verbs (Kokorniak & Krawczak)

• Łódż, Cognitive Processes in Language , May: Semantic value vs. grammaticalization of prefixes in the construal of myśleć ‘think’ in Polish (Fabiszak & Kokorniak)

• Łódż, Cognitive Processes in Language, May: Agent or experiencer? A search for the subject role of myśleć ‘think’ in Polish (Kokorniak & Konat)

• Hertfordshire, 3rd UK Cognitive Linguistics Conference, July, ‘Meaning, Mind and (Social) Reality: Subjective construal of THINK and BELIEVE in Polish’ (Kokorniak & Krawczak)

• Hertfordshire, 3rd UK Cognitive Linguistics Conference, July, ‘Meaning, Mind and (Social) Reality: Dichotomy between private and public experience: A case of Polish wierzyć ‘believe‘ (Fabiszak & Hebda)

• Bremen, 4th International Conference of the German Cognitive Linguistics Association, October, ‘Verbs of Cognition and their Construal in Interactive Events’ (Krawczak & Kokorniak)

References

Ajdukiewicz K., “Język i poznanie”, PWN 1985 Bernardez E. 2007, Synergy in the construction of meaning,

Language and Meaning. Cognitive and Functional Perspectives, wyd. Peter Lang

Bernardez E. 2008, Collective cognition and individual activity. Variation, language and culture, Body, Language and Mind: Sociocultural Situatedness, Walter de Gruyter, s.15-39

Danielewiczowa, Magdalena. 2002. Wiedza i niewiedza: Studium polskich czasowników epistemicznych. Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.

Dąbrowska, Ewa. 1997. Cognitive semantics and the Polish dative. Berlin: Mouton de Gruyter.

Glynn, D. 2009. Polysemy, Syntax, and Variation. A usage-based method for Cognitive Semantics. New Directions in Cognitive Linguistics. Evans, V. & Pourcel, S. (eds). 77-106. Amsterdam: John Benjamins.

Gries, St. 2006. Corpus-based Methods and Cognitive Semantics: The many meanings of to run. Corpora in Cognitive Linguistics: Corpus-based approaches to syntax and lexis. Gries, St. & Stefanowitsch, A. (eds) 57-99. Berlin:Mouton de Gruyter.

Janda, Laura. 1993. A geography of case semantics: The Czech dative and the Russian instrumental. Berlin: Mouton de Gruyter.

Katz J.J., “The philosophy of linguistics” OUP 1985

Langacker, Ronald. 1991. Foundations of cognitive grammar: Descriptive application. Vol. 2. Stanford: Stanford University Press.

Rudzka-Ostyn, Brygida. 2000. Z rozważań nad kategorią przypadka [Ruminating on the case category]. (transl. Elżbieta Tabakowska). Kraków: Universitas.

Sinha, Chris and Tania Kuteva. 1995. “Distributed spatial semantics”, Nordic Journal of Linguistics 18: 167-199.

Wierzbicka, Anna. 1986. “The meaning of a case: A study of the Polish dative”, in Richard D. Brecht and James S. Levine (eds.), Case in Slavic. Columbus, Ohio: Slavica, 386-426

Piernikarski, Cezar. 1975. Czasowniki z prefiksem ‘po-‘ w języku polskim i czeskim: Na tle rodzajów akcji w językach słowiańskich [Verbs with the ‘after- prefix in Polish and Czech: In the light of Aktionsarten in Slavic languages]. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Piernikarski, Cezary. 1975. Czasowniki z prefiksem po- w języku polskim i czeskim: Na tle rodzajów akcji w językach słowiańskich. [Verbs with the po- prefix in Polish and Czech: In the background of Aktionsarten in Slavic languages]. Warszawa: PWN.

Przybylska, Renata. 2006. Schematy wyobrażeniowe a semantyka polskich prefiksów czasownikowych do-, od-, prze-, roz-, u-. [Image schemata and semantics of Polish verb prefixes do-, od-, prze-, roz-, u-]. Kraków: Universitas.

Sharifan F. 2008. Distributed, emergent cultural cognition, categorization and language, Body, Language and Mind: Sociocultural Situatedness, Walter de Gruyter

Śmiech, Witold. 1986. Derywacja prefiksalna czasowników polskich. [Prefix derivation of Polish verbs] . Wrocław: Ossolineum.

Verhagen A. 2007, Construal and perspectivization, The Oxford handbook of cognitive linguistics, Oxford University Press