improving mental health by sharing knowledge positieve psychologie en justitie jan walburg symposium...

Improving Mental Health by Sharing Knowledge

Positieve psychologie en

justitieJan Walburg

Symposium resocialisatieUtrecht 18 april 2013

Expertisecentrum Forensische Psychiatrie

Gedetineerden psychisch ongezond

• Prevalentie van psychische stoornissen onder gedetineerden beduidend hoger dan die in de algemene bevolking.

• Angststoornissen gemiddeld bij 10 tot 20% van de gedetineerden aanwezig.

• Aanwezigheid depressieve stoornissen varieert tussen 14 en 40%

• Ongeveer 30% van de gedetineerden voldoet aan de criteria voor middelenafhankelijkheid

• 20% van de Nederlandse gedetineerden kreeg de hoofddiagnose 'persoonlijkheidsstoornis.'

2

Detentie ongezond

• vervreemding• gebrek aan

privacy• verlies van

onafhankelijkheid• bewaking• deprivatie• gebrek aan

ontwikkeling

• stress• risicogedrag• afname

eigenwaarde• afname motivatie

• suicidaliteit• depressie( 50%

mild, 8% zwaar)• somatisering.

3

0mgeving ongezond

Partner

financieelemotioneel

sociale isolatieverbreken relatie

Kinderen

depressieagressieregressie

schoolresultaten

4

Vanuit perspectief gezondheid•Aa

ndacht voor mentale gezondheid gedetineerden

•Beperking schade detentie

•Aandacht voor mentale gezondheid omgeving

5

Vanuit perspectief recidive

• Sancties hebben op hun best matig positieve invloed op recidive maar meer nog negatieve.

• Psychologische interventies hebben grote positieve effecten op recidive met een zeer aanzienlijke variatie.

6

7

The effectiveness of correctional rehabilitation: annual review Law. Soc. Sci. 2007, 3, p.301

8

The effectiveness of correctional rehabilitation: annual review Law. Soc. Sci. 2007, 3, p.303

Meta-analyse report Treatment Mean effect sizea(N) Change in recidivismb

Andrews et al. 1990 Appropriate: behavioral and social-learning treatment addressing risk and needs (juveniles and adults)

-0.30 (39) -60%

Woolfenden et al. 2002 Family and parenting (juveniles)

-0.27 (5) -52%

Curtis et al. 2004 Multisystemic therapy (juveniles)

-0.24 (7) -46%

Reitzel & Carbonell 2006 Programs for ex offenders (juveniles)

-0.24 (9) -46%

Lipsey & Wilson 1998 Interpersonal skills (juveniles)

-0.18 (6) -36%

9

Top 5 effectieve interventies

Tussentijdse conclusie

• Gedetineerden hebben veel psychische problemen.

• Die problemen worden versterkt gedurende de detentie die ook negatieve effecten heeft op de directe omgeving.

• Psychologische interventies hebben een sterk effect op het verminderen van de recidive.

10

Wat is positieve psychologie?

• Stelt net zoveel belang in gezondheid en welbevinden als in ziekte.

• Onderzoekt condities waaronder mensen tot bloei komen op individueel, groeps- en sociaal niveau.

• Richt zich op professionals en leken.

11

Werkdefinitie positieve psychologie

Toegepaste positieve psychologie is de toepassing van onderzoek teneinde optimaal functioneren te bevorderen.

12

• Bevorderen

• Optimaal functioneren(geluk, welbevinden)

• Waarde positie

• Niveau van toepassing

• Volle gebied van menselijk functioneren

• Geen nieuw specialisme

13

Positieve psychologe en de forensische psychiatrie

• Preventie

• Behandeling

• Maatschappelijk herstel

14

PAD AUTORITEITSCONFLICT (voor het 12e jaar)

OPENLIJK PAD HEIMELIJK PAD(voor het 15e jaar)

AUTHORITYAVOIDANCE LICHTE AGRESSIE

FYSIEKE CONFRONTATIES

GEWELD

NIET-ERNSTIG HEIMELIJK GEDRAG

VANDALISME

MATIGE – ERNSTIGE DELINGQUENTIE

ERNSTIGE DELINQUENTIE

Toen

emen

de

slach

toffer

koste

n

Toenemende

slachtofferkosten

Opstandigheid/ongehoorzaamheid

Koppig gedrag

Gezags- ontwijking

Slach

toffe

rloos

Slachtofferkosten en ontwikkelingspaden

15

1) Verticale besmetting van ouders naar kinderen

• gedragsmodellering

• opvoedingspraktijken

• erfelijkheid

• partnerkeuze (selectieve koppeling)

2) Horizontale besmetting via sociale contacten met broers/zussen en leeftijdgenoten:

• gedragsmodellering

• afwijzing

• slachtofferrol, en

• samen misdrijven plegen (co-offending)Trimbos-instituut 2007 16

Twee typen besmettingsprocessen

Behandeling en resocialisatie: Modellen binnen positieve psychologie

• Positieve psychologie (Seligman)

• Strengths based benadering

• Good Lives model (Ward)

• Kwaliteit van leven

• Solution-focussed therapy (Berg)

17

Gemeenschappelijke kenmerken

• Balans tussen risico en groei en ontwikkeling.

• Versterken coping strategieën in risicovolle situaties.

• Zorgvuldig inventariseren van talenten en sterke punten.

• Ruimte geven aan de ontwikkeling van die talenten.

• Betrekken van de omgeving.

• Creëren van hoop en perspectief gericht op het versterken van de motivatie om een betekenisvol leven te leiden zonder delicten.

18

Positieve psychologie: toegevoegde waarde?

• Naast aandacht voor problemen, risico's en criminogene factoren een focus op positieve kanten van individu > holistische benadering. Minder eenzijdig beeld van justitiabelen

• Geen vervangend maar aanvullend perspectief

• Door aansluiting bij kwaliteiten meer motivatie voor behandeling en gedragsverandering

• Positiever taalgebruik en benadering > prettige manier van (samen)werken voor medewerkers in justitiële settings

• Eerste effecten van interventies zijn positief.

19

Positieve psychologie in de praktijk

• Community Reinforcement approach.

• SAPROF beschermende factoren als positieve aanvulling voor een evenwichtige risicotaxatie.

• Structured assessment of violence risk in youth:SAVRY en short term assessment of risk and treatability: START.

• YOUTURN in alle JJI's.

• Ondersteuningsgroepen in de samenleving: COSA.

• Mensgerichte benadering DEMO organisaties: Exodus, DOOR, Moria en Humanitas.

• Oplossingsgerichte technieken.

• Talentcoaching jongeren. 20

• Basismethodiek voor alle JJI's in Nederland • In 2007 implementatie in fases gestart• Plan was landelijke implementatie in 2010

(niet gelukt)

Grondslag YOUTURN• Operante leertheorie• Sociale leertheorie• Ontwikkelingstheorie van moreel besef• Sociaal-informatie-verwerkingsmodel

21

YOUTURN

Gefaseerd

1. Instroomprogramma (7-10 dagen): intakegesprekken, introductiegesprekken met mentor, instroomprofiel, screenings- en meetinstrumenten, portfolio, schrijven van levensverhaal en eerste Prestatieplan;

2. Stabilisatie en motivatie (ongeveer 10 weken): basisprofielen, EQUIP- en TIP-bijeenkomsten, levensverhaal vertellen, screenings- en meetinstrumenten, opstellen eerste en tweede Perspectiefplan en tweede Prestatieplan;

3. Individueel traject: uitvoeren tweede Perspectiefplan, persoonlijke ontwikkelprofielen en specifieke gedragsinterventies;

4. Scholings- en trainingsprogramma, proefverlof;

5. Nazorg.

22

Wat is YOUTURN? (1)

Integratie van 2 bestaande methodes:• Sociaal competentiemodel• EQUIP

+ aanvullende elementen

23

Wat is YOUTURN? (2)

• Intensief mentorschap

• Inzet gevalideerde screenings- en meetinstrumenten

• Samenwerking met ketenpartners

• Ouderparticipatie

• Samenwerking met onderwijs

• Positieve feedbacksysteem

24

Wat is YOUTURN? (3)

Improving Mental Health by Sharing Knowledge

Veel dank en Succes!

jwalburg@trimbos.nl