instrumenty finansowania budownictwa …. meluch 1 zbp.pdfzmiany ustawowe w realizacji budownictwa...
Post on 18-Jun-2020
9 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Instrumenty finansowania budownictwa czynszowego w Polsce
Zakres prezentacji
Zmiany ustawowe w realizacji budownictwa mieszkaniowego o umiarkowanym czynszu w 2009 r.
Podstawowe założenia dla Programu społecznego budownictwa czynszowego
Podstawowe założenia do rządowego Programu Budownictwa Mieszkaniowego
Wydatki budżetu na cele mieszkaniowe w latach 2006-2009
Przeznaczenie środków 2006 2007 2008 2009
2009/2008
Wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych 180 131 152 148 97,4%Refundacja premii gwarancyjnych 323 291 347 403 116,1%
Krajowy Fundusz Mieszkaniowy 353 408 220 150 68,2%
Fundusz Termomodernizacji 125 298 270 109 40,4%
Fundusz Dopłat 30 68 25 105 420.0%
Ogółem 1011 1196 1014 914 90,1%
Źródło: Instytut Rozwoju MIast
Wydatki na sferę mieszkaniową średnio w 2008 i 2009 r. w przeliczeniu na 1 miasto
Miasta
Wydatki na sferę mieszkaniową w mln
zł
Zmiana w 2009 r.
(2008=100)2008 2009
powyżej 100 tys. mieszkańców 39,7 35,3 (-) 11,1
25-100 tys. mieszkańców 8,9 5,6 (-) 37,1
poniżej 25 tys. mieszkańców 2,4 1,7 (-) 29,2
średnio 18,9 15,5 (-) 16,7
Źródło: Instytut Rozwoju MIast
Wsparcie budżetu centralnego dla sektorów budownictwa mieszkaniowego
Struktura
2000-2005 2006-2007 2008-2009 2010 (szacowane)
mln zł mln zł struktura (%) mln zł struktura
(%) mln zł struktura (%)
Wydatki budżetowe na wsparcie budownictwa socjalnego (część 18) 54,2 98,0 2,9 70,0 1,8 20,0 1,1 Wydatki budżetowe na wsparcie budownictwa społecznego na wynajem (część 18) 1 814,4 761,2 22,8 370,0 9,4 - -Wydatki budżetowe wspierające budownictwo własnościowe (część 18) - - - 60,0 1,5 275,0 15,1 Wydatki budżetowe związane ze zwrotem róźnicy stawek VAT - 1 127,9 33,8 2 001,7 50,9 1 000,0 54,9 Wydatki budżetowe na termomodernizację (część 18) 201,6 422,9 12,7 379,3 9,7 - -Stare zobowiązania (część 18) 6 608,4 924,4 27,7 1 048,8 26,7 527,8 29,0
Suma8 678,6 3 334,0 100,0 3 929,8 100,0 1 822,8 100,0
Źródło: Ministerstwo Infrastruktury
Zmiany ustawowe w realizacji budownictwa mieszkaniowego o umiarkowanym czynszu w 2009 r.
• Bank Gospodarstwa Krajowego: • ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o zmianie ustawy o poręczeniach i gwarancjach
udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego oraz niektórych ustaw w art. 2 określiła, iż „W celu realizacji programów rządowych, o których mowa w ust. 1 pkt. (tj. „wspieranie rozwoju budownictwa mieszkaniowego, w szczególności budownictwa mającego na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem, zgodnie z odrębnymi przepisami lub w ramach realizacji rządowych programów”) minister właściwy dla do spraw finansów publicznych przekazuje środki na zwiększenie funduszu statutowego BGK”.
• taki zapis jednoznacznie wskazuje, iż środki na realizację akcji kredytowej na warunkach preferencyjnych nie będą pochodzić z dopłat budżetowych;
• BGK, jeżeli zamierzałby udzielać kredytów na warunkach preferencyjnych musiałby stosować wymogi prawa bankowego dotyczące określania ryzyka dla tego rodzaju działalności, w tym zwłaszcza ryzyka negatywnego wyniku na działalności bankowej biorąc poda uwagę koszt pozyskania kapitału i wysokość preferencyjnego oprocentowania kredytów;
• z punktu widzenia instytucji kredytującej warunki udzielania kredytu, oceny ryzyka kredytowego, ryzyka stopy procentowej i ryzyka rynkowego wymagają szczególnego podejścia, co oznacza praktyczny brak możliwości finansowania projektów TBS-ów na warunkach komercyjnych;
Podstawowe założenia do rządowego Programu wspierania rozwoju budownicwa mieszkaniowego do 2020
Dokument przyjęty przez Sejm 4 marca 2011 r. - „Główne problemy, cele i kierunki programu wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego do 2020 roku” Segmenty budownictwa mieszkaniowego:
◦ budownictwo socjalne
◦ budownictwo społeczne
◦ budownictwo własnościowe
Zmiany w podejściu do realizacji polityki budownictwa mieszkaniowego◦ zmiany regulacji dla rynku najmu
◦ zmiany systemu dodatków mieszkaniowych
◦ uregulowanie rynkowego finansowania sektora mieszkaniowego
◦ zmiany zasad gospodarowania publicznym zasobem mieszkaniowym
◦ zmiany w zasadach gospodarowania zasobami towarzystw budownictwa społecznego
Podstawowe założenia do rządowego Programu wspierania rozwoju budownicwa mieszkaniowego do 2020
Najważniejsze kwestie sektora budownictwa mieszkaniowego◦ remonty, modernizacja i rewitalizacja zasobów mieszkaniowych
◦ opracowanie instrumentów umożliwiających zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych osób najuboższych
◦ opracowanie instrumentów umożliwiających zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych z tzw. grup specjalnych
W latach 2003 – 2009 ◦ przybyło 950 tys. mieszkań
◦ zwiększyła się liczba gospodarstw domowych o 1 100 tys.
◦ potencjalny faktyczny deficyt 1,4-1,5 mln mieszkań
Warunki substandardowe◦ w 1988 r. 33% mieszkań – 3,5 mln
◦ w 2002 r. 16% mieszkań – 1,8 mln
Podstawowe założenia do rządowego Programu wspierania rozwoju budownicwa mieszkaniowego do 2020
Dotychczasowe instrumenty wsparcia mieszkalnictwa◦ zwiększenie dostępności mieszkań dla najuboższych (segment budownictwa socjalnego)
◦ zwiększenie dostępności mieszkań dla osób niezamożnych i średniozamożnych oraz grup specjalnych (segment budownictwa społecznego)
◦ zwiększenie dostępności mieszkań dla osób zainteresowanych własnością mieszkaniową
◦ poprawa stanu technicznego zasobów mieszkaniowych
◦ stopniowa redukacja zobowiązań pańśtwa z poprzednich okresów
Instrumenty wsparcja mieszkalnictwa◦ instrumenty podatkowe
duża ulga budowlana (1992 - 2001) ulga w PIT z tytułu wydatków na zakup gruntów pod budowę budynku mieszkalnego (1992 – 2001) ulga w CIT na czynszowe budownictwo wielorodzinne (1992 - 1998) ulga odsetkowa (2002 – 2006) ulga z tytułu wydatków na remont i modernizację budynku lub lokalu mieszkalnego preferencyjna konstrukcja podatku VAT zwrot podatku VAT z tytułu zmiany stawki VAT
◦ program budowy mieszkań o umiarkowanych czynszach
◦ preferencyjny kredyt na finansowanie infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu
◦ pomoc państwa w spłacie kredytów „starego portfela” (spółdzielnie mieszkaniowe)
◦ wsparcie inwestycji remontowych i przedsięwzięć termomodernizacyjnych
◦ pomoc dla rodzin zaspakajających potrzeby mieszkaniowe w formie własnego mieszkania
Podstawowe założenia do rządowego Programu wspierania rozwoju budownicwa mieszkaniowego do 2020
Wnioski z realizacji dotychczasowego modelu polityki mieszkaniowej◦ niska efektywność stosowanych instrumentów w kontekście pomocy „wykluczonym z rynku”
◦ nieselektywne adresowanie wydatków budżetowych
◦ ograniczona efektywność relacji „wsparcia budownictwa – generowanie dochodów budżetu pańśtwa w przyszłosci”
◦ korekty programów adresowanych sektorowo – uwarunkowania wewnętrzne (dojście do własności)
◦ korekty programów adresowanych sektorowo – uwarunkowania zewnętrzne (BGK)
◦ uelastycznienie zasad gospodarowania mieszkaniowymi zasobami gminy (poziom czynszów)
◦ uelastycznienie zasad gospodarowania zasobami towrzystw budownictwa czynszowego
Cele polityki wsparcia mieszkalnictwa na lata 2011-2020◦ likwidacja deficytów ilościowych w segmencie lokali socjalnych i mieszkań chronionych
◦ wprowadzenie efektywnych form podaży mieszkań dostępnych cenowo w segmencie mieskząń na wynajem oraz budownictwie własnościowym
◦ eliminacja podstawowych rodzajów ryzyka związanych z rozwojem prywatnego budownictwa mieszkań na wynajem
◦ obniżenie kosztów budowy mieszkań i stworzenie zasobu uzbrojonych gruntów pod budownictwo mieszkaniowe
◦ likwidacja luki remontowej
◦ ograniczenie zapotrzebowania na energię w sektorze mieszkaniowym
◦ racjonalizacja zasad gospodarowania publicznym zasobem mieszkaniowym
◦ racjonalizacja zasad gospodarowania zasobami towarzystw budownictwa społecznego
Podstawowe założenia do rządowego Programu wspierania rozwoju budownicwa mieszkaniowego do 2020
Rynek najmu◦ ograniczenia dla gminy w realizacji polityki mieszkaniowej
◦ praktyczne wyłączenie mieszkania z zasobów gminy w momencie podpisania umowy o najem
◦ umowa podpisywana jest na czas nieoznaczony
◦ nie ma instrumentów weryfikacji dochodów najemcy w okresie najmu
◦ dziedziczenie prawa najmu wraz z odejściem głównego najemcy
◦ polityczny charakter decyzji o poziomie czynszów
◦ wypłacanie dodatków mieszkaniowych właścicielom mieszkań (a nie wyłącznie najemcom)
◦ katalog uprawnionych do mieszkań socjalnych bez względu na sytuację życiową i materialną
Zmiany regulacji rynku najmu◦ Zmiana definicji mieszkaniowego zasobu gminy i publicznego zasobu mieszkaniowego
wyłącznie lokale, w stosunku do których gminie przysługuje prawo własności lub pozostają w jej posiadaniu samoistnym
analogiczna zmiana dla zasobów publicznych tylko te lokale będą objęte gminną polityką mieszkaniową rozszerzenie instytucji podnajmu
◦ Umożliwienie gminie i innym JST zawierania umów najmu lokali mieszkalnych na czas oznaczony
◦ Wymóg pokrywania czynszu co najmniej kosztów utrzymania nieruchomości
◦ Oddanie do wyłącznej właściwości sądu orzekania o uprawnieniach do otrzymania lokalu socjalnego
◦ Zapewnienie właścicielowi mieszkania możliwości wskazania osobie uprawnionnej lokalu innego niż dotychczasowy
◦ Reforma dodatków mieszkaniowych
Podstawowe założenia do rządowego Programu wspierania rozwoju budownicwa mieszkaniowego do 2020
Zmiany gospodarowania zasobem społecznych mieszkań czynszowych
Zmiany dotyczące zasad zbywania mieszkań wybudowanych z udziałem kredytu preferencyjnego (KFM)
◦ przekształcenie spółdzielczych lokatorskich praw do lokali w prawo własności
◦ zbywanie przez TBS lokali wybudownych z udziałem partycypantów
Zmiany dotyczące reguł ustalania czynszów w zasobach TBS
Określenie zasada przystępowania do działalności z gminami w zakresie budownictwa mieszkań społecznych w ramach PPP
Uszczegółowienie i doprecyzowanie regulacji dotyczących TBS w odniesieniu do łączenia, podzialu, rozwiązania lub upadłości.
Społeczne Grupy Mieszkaniowe
Poprawa stanu technicznego budynków będzie realizowana poprzez Fundusz Termomodernizacji i Remontów, z wykorzystaniem następujących instrumentów:◦ Wspieranie inwestycji termomodernizacyjnych poprzez premię a
spłatę kredytu w wysokości 20% wykorzystanej kwoty kredytu, nie więcej niż 16% poniesionych kosztów i dwukrotności przewidywanych rocznych oszczędności kosztów energii. W 2011 r. przewidziano dopłatę w wysokości 165 mln zl.
◦ Wspieranie remontów w zasobie wielorodzinnym w formie premii na spłatę do 20% kredytu. Przewidziano dopłatę w wysokości 15 mln zł w 2011 r.
◦ Kompensata właścicielom nieruchomości utraconych przychodów z tytułu obowiązywania regulowanych czynszów, z przeznaczeniem na poprawę stanu technicznego budynku. Premia kompensacyjna w refinansowanie w całości lub części kosztów przedsięwzięcia remontowego lub remontu budynku jednorodzinnego. Przeznaczono na 2011 r. 20 mln zł.
Podstawowe założenia do rządowego Programu wspierania rozwoju budownicwa mieszkaniowego do 2020
PODSUMOWANIE Z uwagi na:
• duży, niezaspokojony i praktycznie trwały popyt na mieszkania o umiarkowanych czynszach;
• brak znaczących inwestycji gminnych w budownictwo komunalne przy jednoczesnym sprywatyzowaniu zasobów komunalnych znacznie zmniejszyło dostępność mieszkań o relatwynie niskich czynszach;
• wysoki poziom czynszów rynkowych ogranicza możliwości najmu dla rodzin o niższych niż średnie dochody;
• wysokie koszty obsługi kredytów hipotecznych i w dalszym ciągu stosunkowo niska zdolność kredytowa wielu rodzin, a także coraz bardziej restrykcyjne przepisy dla kredytowania hipotecznego ograniczają możliwość finansowania nabycia mieszkania kredytem hipotecznym
• Istotnym będzie:• stworzenie gminie warunków pozyskiwania mieszkań na wynajem bez zwiększania
już i tak jej wysokiego poziomu zadłużenia;
• Wypracowanie formuły pozwalającej na realizację projektów inwestycyjnych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego;
• wykorzystanie warunku systematycznego oszczędzania na cele mieszkanikowe.
dziękuję za uwagę
Boles ław MeluchW i c e p r e z e s
E u r o p e j s k i e g o I n s t y t u t u N i e r u c h o mo ś c i
b o l e s l a w .m e l u c h@ e in - e pi . euw w w . e i n - e p i . e u
top related