internet 54

Post on 12-Nov-2014

947 Views

Category:

Education

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

INTERNETINTERNET

INTERNET คืออะไรINTERNET คืออะไร• INTERNET เปนเครือขายคอมพิวเตอร

ขนาดใหญ ที่เชื่อมโยงเครือขายคอมพิวเตอร ทั่วโลกเขาดวยกัน

• คําเต็มของอินเทอรเน็ต : อินเทอรเน็ตเวิรกกิง (Internetworking)

• เรียกอีกอยางหน่ึงวา ไซเบอรสเปซ (Cyberspace)

อินเทอรเน็ต : อภิมหาเครือขาย• อินเทอรเน็ต เปนอภิมหาเครือขายที่ย่ิงใหญมาก มี

คอมพิวเตอรหลายลานเครื่องทั่วโลกเชื่อมตอระบบ ทําใหคนในโลกทุกชาติทุกภาษาติดตอกันได สามารถสงขอมูล ขาวสารหลายรูปแบบทั้งขอความ ภาพ และเสียง

• การติดตอส่ือสารระหวางคอมพิวเตอร อาจจะติดตอผานสายโทรศัพท ไมโครเวฟ ดาวเทียม เคเบิลใตน้ํา หรือสายไฟเบอรออปติก

ประวัติความเปนมา• ป 2512 กระทรวงกลาโหมสหรัฐใหทุน

มหาวิทยาลัย ศึกษาวิธีการเชื่อมโยงคอมพิวเตอรเขาเปนเครือขาย เรียกวา อารปาเน็ต (ARPAnet)

• ป 2524 มหาวิทยาลัยทุกแหงในสหรัฐเชื่อมโยงเขาสูเครือขาย และเปลี่ยนชื่อมาเปน อินเทอรเน็ต

• ป 2532 มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร ไดเชื่อมโยง เครือขายเพ่ือสง อิเล็กทรอนิกสเมล กับประเทศ ออสเตรเลีย

5

อินเทอรเน็ตในประเทศไทย สําหรับภาคเอกชน ไดมีการกอตั้งบริษัทสําหรับ

ใหบริการอินเตอรเน็ตแกเอกชนและบุคคลทั่วไป ที่นิยมเรียกกันวา ISP (Internet Service Providers)

7 พฤศจิกายน 2554 6

เหตุผลสําคัญที่ทําใหอินเตอรเน็ตไดรับความนิยมแพรหลาย การส่ือสารบนอินเตอรเน็ต ไมจํากัดระบบปฏิบัติการของเครื่องคอมพิวเตอร คอมพิวเตอร

ท่ีตางระบบปฏิบัติการกันก็สามารถติดตอ ส่ือสารกันได เชน คอมพิวเตอรท่ีมีระบบปฏิบัติการแบบ Windows 95 สามารถส่ือสารกับคอมพิวเตอรท่ีมีระบบปฏิบัติการแบบ Macintosh ได

อินเตอรเน็ตไมมีขอจํากัดในเรื่องของระยะทาง ไมวาจะอยูภายในอาคารเดียวกัน หรือหางกันคนละทวีป ขอมูลก็สามารถสงผานถึง กันได

อินเตอรเน็ตไมจํากัดรูปแบบของขอมูล ซึ่งมีไดท้ังขอมูลท่ีเปนขอความอยางเดียว หรืออาจมีภาพประกอบ รวมไปถึงขอมูลชนิด มัลติมีเดีย คือมีท้ังภาพเคลื่อนไหวและมีเสียงประกอบดวยได

การประยุกตใชงานบนอินเทอรเน็ต• E-mail• Telnet• FTP • www ,Gopher,Archie• Usenet• Chat• E-Commerce• Entertain

• ไปรษณียอิเล็กทรอนิกส หรือ E-mail(Electronic Mail) เปนการสงจดหมายอิเล็กทรอนิกส ผานเครือขายอินเทอรเน็ต ตลอดจนสามารถ สงแฟมขอมูล หรือไฟลแนบกับ อีเมลไดดวย

E-mail : Electronic Mail

• เทลเน็ต (Telnet) การขอเขาระบบจากระยะไกล• เปนบริการที่เราสามารถเขาไปใชงานในเคร่ือง

คอมพิวเตอรที่อยูไกลๆ ดวยตัวเอง

Telnet

• การถายโอนขอมูล FTP (File Transfer Protocol)• เปนบริการของอินเทอรเน็ต ที่เราสามารถคนหาและเรียกขอมูล

จากแหลงตางๆ มาเก็บที่เคร่ืองเรา หรือสงไปที่เคร่ืองอ่ืน ทั้งขอมูลที่เปน ขอความ ภาพ และเสียง

FTP

• World Wide Web : www • Gopher• Archie• เปนการใชเครือขายอินเทอรเน็ต

ในการ สืบคนขอมูล คนหา ขาวสารที่มีอยูมากมาย แลวชวยจัดเรียงขอมูลขาวสารตามหัวขออยางมีระบบ เปนเมนู ทําใหเราหาขอมูลไดงายและสะดวก

www

• World Wide Web : www• การบริการขอมูลท่ีเชื่อมตอดวย ไฮเปอรลิงก โดยมีโฮสตท่ีทําหนาท่ีบริการ

ขอมูลซึ่งเรียกวา เว็ปเซิรฟเวอร (Web Server ) การเรียกชื่อโฮสต ใชคํานําหนาวา www เชน www.thaisakon.com

World Wide Web : www

• Usenet เปนการใหบริการแลกเปลี่ยนขาวสาร และแสดงความคิดเห็นที่ผูใชอินเทอรเน็ตทั่วโลกพบปะกัน แสดงความคิดเห็นของตน โดยมีการจัดการผูใชเปนกลุม

• เปนเวทีขนาดใหญ ใหทุกคน จากทุกมุมโลก

Usenet

• Chat การสื่อสารดวยขอความ เปนการพูดคุยกันระหวางผูใชอินเทอรเน็ต โดยพิมพขอความโตตอบกัน ในเวลาเดียวกัน

Chat

• E-Commerce : Electronic Commerce• เปนการซ้ือ-ขายสินคา และบริการบนอินเทอรเน็ต ปจจุบันมี

บริษัทหลายหมื่นบริษัทใชอินเทอรเน็ตทําธุรกิจ และใหบริการ ลูกคา 24 ชั่วโมง

E-Commerce

Entertain• Entertain เปนบริการดานความบันเทิงในรูปแบบตางๆ

เชน เกมส เพลง รายการโทรทัศน รายการวิทยุ เปนตน สามารถเลือกใชบริการ 24 ช่ัวโมง

องคประกอบของระบบอินเทอรเน็ต

• Server• Client• ระบบสื่อสาร โทรคมนาคม

Server

• Web Server• Mail Server• News server• FTP Server• ฯลฯ

Server เปนคอมพิวเตอรทท่ีทําหนาท่ีใหบริการดานตางๆ อาทิเชน เปน

Client

• Client เปนคอมพิวเตอรสวนบุคคล ที่ทําการเชื่อมตอตนเองไปยัง Server เพ่ือขอใชบริการตางๆ จาก Server

ระบบส่ือสาร โทรคมนาคม• เปนเสนทางที่ใชในการ

ติดตอส่ือสารระหวาง Client กับ Server และ Server กับ Server อื่น ในเครือขายอินเทอรเน็ต

การเช่ือมตอเขาสูอินเทอรเน็ต• การเชื่อมตอแบบสวนบุคคล• การเชื่อมตอแบบ Cooperate dial-in• การเชื่อมตอแบบ Cooperate lease line

การเช่ือมตอแบบสวนบุคคล

•คูสายโทรศัพท• Modem•คอมพิวเตอร• เปดบัญชีผูใชกับผูใหบริการอินเทอรเน็ต

อุปกรณที่จําเปน

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

กําหนด UsernamePassword

หมายเลขโทรศัพท

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

MODEM เปล่ียนขอมูลในรูปแบบดิจิตอล

เปนอนาล็อก สงไปตามสายโทรศัพท

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

MODEM เปล่ียนขอมูลในรูปแบบอนาล็อก

เปนดิจิตอล สงไปยังเคร่ืองคอมพิวเตอร

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

เชื่อมตอไปยังเครือขายอินเทอรเน็ต

ลักษณะการใชงาน• ผูใชกําหนด Username และ Password• กําหนดหมายเลขโทรศัพทของผูใหบริการอินเทอรเน็ต• เริ่มการติดตอ• เรียกโปรแกรมสําหรับใชบริการตางๆ บนอินเทอรเน็ต อาทิ

เชน ถาตองการคนขอมูลจาก www ใหใชโปรแกรม IE / Nescape / Opera ถาตองการสนทนาบนเครือขาย ใช Internet Phone ฯลฯ

การเช่ือมตอแบบ Cooperate dial-in

• การเชื่อมตอแบบสวนบุคคล มีขอจํากัดคือใชไดคร้ังละ 1 เคร่ือง 1 ผูใช

• กรณีที่ตองการใหใชไดหลายๆ เคร่ือง และประหยัดคาใชจาย สามารถทําไดโดยการใชการเชื่อมตอแบบ coperate dial-in

อุปกรณที่จําเปน• คูสายโทรศัพท• Modem• คอมพิวเตอรที่ทําหนาที่เปน Server• คอมพิวเตอรที่ใชงานตองตอกันเปนระบบ

เครือขาย• เปดบัญชีผูใชกับผูใหบริการอินเทอรเน็ต

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

คอมพิวเตอรตองเปนระบบเครือขาย

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

Server ทําหนาท่ีเปนชองทางในการติดตอ

ผูใหบริการอินเทอรเน็ต

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

องคการโทรศัพท

MODEM เปล่ียนขอมูลในรูปแบบดิจิตอล

เปนอนาล็อก สงไปตามสายโทรศัพท

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

MODEM เปล่ียนขอมูลในรูปแบบอนาล็อก

เปนดิจิตอล สงไปยังเคร่ืองคอมพิวเตอร

รูปแบบการเช่ือมตอ

องคการโทรศัพท

เชื่อมตอไปยังเครือขายอินเทอรเน็ต

ลักษณะการใชงาน• กําหนด Username และ Password• กําหนดหมายเลขโทรศัพทของผูใหบริการอินเทอรเน็ต• การกําหนดขางตนกระทําท่ีเคร่ืองท่ีเปน Server• เร่ิมการติดตอ• การเรียกโปรแกรมสําหรับใชบริการตางๆ บนอินเทอรเน็ต สามารถ

ทําไดท่ีเคร่ืองตางๆ ท่ีอยูในเครือขาย โดย Server จะเปน gateway นําผูใชในเครือขายออกไปยังอินเทอรเน็ต

การเชื่อมตอแบบ Cooperate lease line

• เหมาะสําหรับหนวยงานที่ตองการใหบริการทางดานอินเทอรเน็ต

•ตองการเชื่อมตอกับระบบตลอด 24 ชั่วโมง•มีบุคลากรในหนวยงานที่ตองใชอินเทอรเน็ต

ในเวลาเดียวกันเปนจํานวนมาก

อุปกรณที่จําเปน•Lease line•Modem•Router•คอมพิวเตอรที่ทําหนาที่เปน Server•คอมพิวเตอรที่ใชงานตองตอกันเปนระบบ

เครือขาย

รูปแบบการเช่ือมตอ

คอมพิวเตอรตองเปนระบบเครือขาย

รูปแบบการเช่ือมตอServer ใหบริการตางๆ เชน Internet Server Web Server Mail Server

รูปแบบการเช่ือมตอRouter ทําหนที่เปนอุปกรณหาเสนทางบนเครือขายอินเทอรเน็ต

รูปแบบการเช่ือมตอ องคการโทรศัพท

MODEM เปล่ียนขอมูลในรูปแบบดิจิตอล

เปนอนาล็อก สงไปตามสายโทรศัพท

รูปแบบการเช่ือมตอวงจรเชาจากการสื่อสารทศท. UCOM DATANET

รูปแบบการเช่ือมตอ

วงจรเชาจากการสื่อสารทศท. UCOM DATANET

MODEM เปล่ียนขอมูลในรูปแบบอนาล็อก

เปนดิจิตอล สงไปยังเคร่ืองคอมพิวเตอร

รูปแบบการเช่ือมตอ Router ทําหนท่ีเปนอุปกรณหาเสนทางบนเครือขายอินเทอรเน็ต

รูปแบบการเช่ือมตอInternet Server Web Server Mail Server

ลักษณะการใชงาน• การใชอินเทอรเน็ตในรูปแบบนี้ Server จะทําการ

เชื่อมตออยูกับเครือขายตลอด 24 ชั่วโมง• การเรียกโปรแกรมสําหรับใชบริการตางๆ บน

อินเทอรเน็ต สามารถทําไดท่ีเครื่องตางๆ ท่ีอยูในเครือขาย การนําผูใชทองไปในอินเทอรเน็ตจะเปนหนาท่ีของ Router

ตัวอยางการติดต้ังระบบอินทราเน็ต

Windows 95/98/2000/XP+Web server

WindowswingateTeleport

Download ขอมูล

Modem

คูสายโทรศัพทHUB

Windows 95/98/2000/XP+Web server Linuxทําหนาที่เปน

Gateway+Proxy+Intranet

Modem

คูสายโทรศัพทHUB

ตัวอยางการติดต้ังระบบอินทราเน็ต

ตัวอยางการติดต้ังระบบอินทราเน็ต

Windows 95/982000/XP+Web serverLinuxทําหนาที่เปน

Intranet

Modem

คูสายโทรศัพทHUB

อ ิน เ ต อ ร เ น ็ต ย ุค ห น า

Web 1.0

• E-mail• Chat room• Telnet• Net meeting• Webboard• IRC/ICQ• LMS

Web 2.0• Camfrog• YouTube• Wikis• Podcast• Weblog• Webcast• Webquest• LAMP ฯลฯ

Web 2.0

Web 2.0

Social Network คือ ?...

Social Network “เครือขายสังคม” หรือ “เครือขายมิตรภาพ” หรือ กลุมสังคมออนไลน” คือ บริการผานเว็บไซตที่เปนจุดโยงระหวางบุคคลแตละคนที่มีเครือขายสังคมของตัวเองผานเน็ตเวิรคอินเทอรเน็ต รวมทั้งเชื่อมโยงบริการตางๆ อยาง เมล เมสเซ็นเจอร เว็บบอรด บล็อก ฯลฯ เขาดวยกัน

จุ ด เ ร่ิ ม ต น ข อ ง สั ง ค ม อ อ น ไ ล น เ กิ ด ขึ้ น จ า ก เ ว็ บ ไ ซ ต classmates.com เมื่อป 1995 และเว็บไซต SixDegrees.com ในป 1997 ซึ่งเปนเว็บไซตที่จํากัดการใชงานเฉพาะนักเรียนที่เรียนในโรงเรียนเดียวกัน เพื่อสรางประวัติ ขอมูลการสื่อสาร และแลกเปลี่ยนขอมูลที่สนใจรวมกันระหวางเพื่อนนักเรียนในลิสตเทาน้ัน ตอมาในป 1999 เว็บไซต epinions.com ที่พัฒนาโดย Jonathan Bishop ก็ไดมีการเพิ่มฟงกชั่นในสวนของการที่ผูใชสามารถควบคุมเน้ือหาและติดตอถึงกันได

1.Communicate (การสื่อสาร) มีการโตตอบกันผานทางเว็บได เชน บล็อก ที่ผูใชสามารถสมัครสมาชิกและสรางเน้ือหาของตัวเองได มีคนเขามาอาน มาคอมเมนต นอกจากน้ีหลายเว็บยังสามารถที่จะพูดคุยกันไดเลย ฝากขอความไวใหกัน สรางกลุมที่สนใจเร่ืองเดียวกัน

2. Definition (คําจํากัดความ) ที่เห็นไดชัดในเว็บจะม ี Tagging และ Bookmark เสมอ ใหเราระบุคําที่ใชในเน้ือหา ในกรณีที่พบเจอเน้ือหาที่นาสนใจ ก็สามารเก็บไวเพื่อกลับเขามาดูไดโดยการ Bookmark หนาเว็บน้ันไว

3.Networking (เครือขาย) - มีชุมชนออนไลน มีเว็บบอรดใหสมาชิกพูดคุยกัน รวมมือกันสรางสรรคอะไรใหมขึ้นมา การที่มีคนในเครือขายมากๆก็จะมีพลังมากขึ้น ทําใหคนในกลุมประสบความสําเร็จไดเร็วขึ้น

4.Sharing (แบงปน) - สิ่งที่ขาดไมไดเลยที่คนอยูรวมกันในสังคม ก็คือ การแบงปน เอ้ืออาทร ตอกันและกัน ซึ่งในโลกอินเตอรเน็ต สามารถแบงปนกันไดหลายอยาง เชน ขอมูล เอกสาร รูปภาพ วีดีโอ เพลง

Social Networking Sites มีทั้งหมดกี่ประเภท1. Identity Network เผยแพรตัวตน hi5, myspaces, facebook

เว็บไซตเหลาน้ีใชสําหรับนําเสนอตัวตนและเผยแพรเร่ืองราวของตนเองทางอินเตอรเน็ตครับ สามารถเขียน blog สรางอัลบั้มรูปของตัวเอง สรางกลุมเพื่อน และสรางเครือขายขึ้นมาได

2. Creative Network เผยแพรผลงาน youtube, flickr, multiply

3. Interested Network ความสนใจตรงกัน เชน digg, del.icio.us social book mark ก็ เปนหน่ึงในน้ี

del.icio.us เปน Online Bookmarking หรือ Social Bookmarking โดยแทนที่เราจะ Bookmark เว็บที่เราชอบเก็บไวในเคร่ืองของเราคนเดียว แตเอา Bookmark เก็บไวบนเว็บเพื่อแบงใหคนอ่ืนไดดู และเราก็จะไดรูดวยวาเว็บไซตใดที่ไดรับความนิยมมาก เปนที่นาสนใจ

4. Collaboration Network รวมกันทํางาน ตรงน้ีก็จะเปนพวก รวมกันพัฒนาซอฟตแวรหรือสวนตางๆของซอฟตแวร

WikiPedia เปนสารานุกรมตอยอด ที่อนุญาตใหใครก็ไดเขามาชวยกันเขียน และแกไขบทความตางๆ ทําใหเกิดเปนสารานุกรมออนไลนขนาดใหญที่รวบรวมความรู ขาวสาร และเหตุการณตางๆ ยังมีภาษาไทย

ปจจุบันใช Google Maps สรางแผนที่ของตัวเอง หรือแชรแผนที่ใหคนอ่ืนได จึงทําใหมีสถานที่สําคัญหรือสถานที่ตางๆ ถูกปกหมุดเอาไว

5. Gaming/Virtual Reality โลกเสมือน อันน้ีคนไทยอาจไมคอยคุนเคย ตัวอยาง second life, DotA

6. Peer to Peer (P2P)

P2P เปนการเชื่อมตอกันระหวาง Client (เคร่ืองผูใช, เคร่ืองลูกขาย) กับ Client โดยตรง โปรแกรม Skype จึงไดนําหลักการน้ีมาใชเปนโปรแกรมสนทนาผานอินเตอรเน็ต และก็มี BitTorrent เกิด

เว็บไซตแบบ Social Network ในโลกนี้ มีเว็บไซต Social Network ใดบางท่ีเปนยอดนิยม

1. MySpace.com 2. FaceBook.com 3. Orkut.com

4. Hi5.com 5. Vkontakte.ru

6. Friendster.com

7. SkyRock.com

8. PerfSpot.com

9. Bebo.com

10. Studivz.net

Web Development

อยากเปนเว็บมาสเตอรตองเตรียมตัวอยางไร • ศึกษาขอมูลเก่ียวกับข้ันตอนและองคประกอบในการพัฒนา

บริหารและดูแลเว็บไซต• เพิ่มเติมความรูในเร่ืองของเคร่ืองมือตางๆ ที่ใชในการพัฒนา

เว็บไซต • คนควาหาแนวคิดใหมๆ เทคนิควิธีการนําเสนอใหมๆ หรือ

แนวโนมของการพัฒนาเว็บไซตในอนาคต• เขาใจจุดเดนและจุดดอยของเทคโนโยลี ตลอดจนสามารถ

ปรับใหเขากับสภาพที่เหมาะสมที่สุดได

ผูท่ีเกี่ยวของในการพัฒนาเว็บไซต

• Webmaster • Web Site Developer • System Administrator• Content Editor • Translator

นักพัฒนาเว็บไซตตองเรียนรูโปรแกรมอะไรบาง

กระบวนการในการพัฒนาเว็บไซต

1. สํารวจปจจัยสําคัญ (Research)2. พัฒนาเนื้อหา (Site Content)3. พัฒนาโครงสรางเว็บไซต (Site Structure)4. ออกแบบและพัฒนาเว็บไซต (Visual Design)5. พัฒนาและดําเนินการ (Production and

Operation)

การจัดระบบขอมูลในเว็บไซต• วางแผน/กําหนดหัวขอ และเนื้อหาที่จะนําเสนอ• สรางความสัมพันธของขอมูล แบบรากตนไม

Home Page

ประวัติ ผลงาน งานอดิเรก

การจัดระบบขอมูลในเว็บไซต (ตอ)• กําหนดชื่อไฟลของเอกสารเว็บ

Index.htm

Page-1.htm Page-2.htm Page-3.htm

การจัดระบบขอมูลในเว็บไซต (ตอ)• สรางโฟลเดอรเฉพาะสําหรับเอกสารเว็บแตละชุด/เร่ือง• ในโฟลเดอรที่สราง สามารถสรางโฟลเดอรยอย เพื่อเก็บ

ไฟลใหเปนระบบระเบียบได

การจัดระบบขอมูลในเว็บไซต (ตอ)• จัดหาภาพ หรือสรางภาพที่เก่ียวของกับเนื้อหา

– สรางดวยโปรแกรมกราฟก เชน Adobe Photoshop– คัดเลือกจาก ClipArt For Web เชน CD-Rom รวมภาพสําหรับเว็บ

• ภาพที่เลือกใชงานทั้งหมด ตองเก็บไวในโฟลเดอรที่สรางไวกอนแลว

การจัดระบบขอมูลในเว็บไซต (ตอ)• สรางเอกสารเว็บ โดยการลงรหัส HTML หรือใชโปรแกรมชวย• ไฟลเอกสาร HTML ทุกไฟลจะตองบันทึกไวในโฟลเดอรท่ีสรางไว

กอน รวมกับรูปภาพท่ีจัดเตรียมไวแลว

การจัดระบบขอมูลในเว็บไซต (ตอ)• ตรวจสอบผล เอกสาร HTML ดวยเว็บเบราเซอร• แกไขขอผิดพลาดที่อาจเกิดข้ึน เนื่องจากเว็บเบราเซอรแตละ

คาย แตละรุน รูจักคําสั่ง HTML ไมเทากัน• สงขอมูลข้ึนเคร่ืองแมขาย (Server)• ตรวจสอบผลการเรียกดูจากเคร่ืองแมขาย

หลักเกณฑในการเลือกภาพ Graphic • ขนาดไฟลไมควรเกิน 80 กิโลไบต เพื่อความรวดเร็วในการ

แสดงผล• ใชไฟลแบบ JPEG สําหรับรูปถาย หรือรูปที่มีสีเกิน 256 สี• ใชไฟลแบบ GIF สําหรับภาพวาดหรือภาพการตูนที่มีสีไม

เกิน 256 สี• เลือกภาพที่มีความนาสนใจและดึงดูด เพื่อไมใหเสียเวลาที่

เสียไปในการ Download • ภาพเปลาประโยชน

ไฟลภาพกราฟกท่ีนํามาใชในการทําเว็บ

• ไฟลฟอรแมต JPG, JPEG • ไฟลฟอรแมต GIF• ไฟลฟอรแมต PNG

ไฟลสกุล JPG (Joint Photographer’s Experts Group) • จุดเดน

– แสดงสีไดสูงสุด16.7 ลานสี (สนับสนุนสีไดถึง 24 bit)– สามารถกําหนดคาการบีบไฟลไดตามที่ตองการ – มีระบบแสดงผลแบบหยาบและคอยๆ ขยายไปสูละเอียดในระบบ

Progressive – มีโปรแกรมสนับสนุนการสรางจํานวนมาก – เรียกดูไดกับ Graphics Browser ทุกตัว – ตั้งคาการบีบไฟลได (compress files)

• จุดดอย – ทําใหพ้ืนของรูปโปรงใสไมได

ไฟลสกุล GIF (Graphics Interlace File) • จุดเดน

– แสดงสีไดสูงสุด 256 สี– สามารถใชงานขามระบบ (Cross Platform) หมายความวา คอมพิวเตอรทุกระบบ ไม

วาจะใช Windows, Unix ก็สามารถเรียกใชไฟลภาพสกุลนี้ได – มีขนาดไฟลตํ่า จากเทคโนโลยีการบีบอัดภาพ ทําใหสามารถสงไฟลภาพไดรวดเร็ว – สามารถทําพ้ืนของภาพใหเปนพ้ืนแบบโปรงใสได (Transparent) – มีระบบแสดงผลแบบหยาบและคอยๆ ขยายไปสูละเอียดในระบบ Interlace – มีโปรแกรมสนับสนุนการสรางจํานวนมาก – เรียกดูไดกับ Graphics Browser ทุกตัว – ความสามารถดานการนําเสนอแบบภาพเคลื่อนไหว (GIF Animation)

• จุดดอย – ไฟลชนิดนี้ก็มีจุดดอยในเร่ืองของการแสดงสี ซึ่งแสดงไดเพียง 256 สี ทําให การ

นําเสนอภาพถาย หรือภาพที่ตองการความคมชัดหรือภาพสดใส จะตองอาศัยฟอรแมตอ่ืน

ไฟลสกุล PNG (Portable Network Graphics) • จุดเดน

– แสดงสีไดสูงสุด 16.7 ลานสี– สนับสนุนสีไดถึงตามคา True color (16 bit, 32 bit หรือ 64 bit) – สามารถกําหนดคาการบีบไฟลไดตามที่ตองการ – มีระบบแสดงผลแบบหยาบและคอยๆ ขยายไปสูละเอียด (Interlace) – สามารถทําพ้ืนโปรงใสได

• จุดดอย – หากกําหนดคาการบีบไฟลไวสูง จะใชเวลาในการคลายไฟลสูงตามไปดวย แตขนาด

ของไฟลจะมีขนาดตํ่า – ไมสนับสนุนกับ Graphic Browser รุนเกา สนับสนุนเฉพาะ IE 4 และ Netscape 4 – ความละเอียดของภาพและจํานวนสีขึ้นอยูกับ Video Card – โปรแกรมสนับสนุนในการสรางมีนอย

การแสดงภาษา• เลือกฟอนตที่ตองการจากตัวเลือก Font โดยเอกสารภาษาไทยควรกําหนด

ฟอนตเปน Microsoft Sans Serif, MS Sans Serif หรือ Tahoma สําหรับเอกสารภาษาอังกฤษ กําหนดเปน Arial

• ขนาดตัวอักษร สามารถกําหนดไดอิสระ และเม่ือกําหนดแลว ผูใชปลายทางยังสามารถปรับเปลี่ยนไดอิสระ

• การพิมพขอความไมตองสนใจระยะกั้นหลัง เพราะโปรแกรมจะตัดคําใหโดยอัตโนมัติ สําหรับเอกสารภาษาไทย ควรเวนวรรคใหกับประโยคเปนระยะๆ อยาพิมพติดกัน

• การกดปุม <Enter> จะกระทําเม่ือตองการขึ้นบรรทัดใหม, เวนบรรทัด หรือจบพารากราฟ

• หากตองการขึ้นบรรทัดใหม กอนจบพารากราฟใหกดปุม <Shift><Enter>

การกําหนดช่ือไฟล และนามสกุลของไฟลเอกสารเว็บ

• ควรใชตัวอักษร a - z หรือตัวเลข 0 - 9 หรือผสมกัน • ตัวอักษร a - z ควรเปนตัวพิมพเล็ก • หามตั้งช่ือไฟลเปนภาษาไทย• ช่ือไฟลแรกของเอกสารเว็บ มักจะใชช่ือ index หรือ default

แนวคิดในการออกแบบ• เรียนรูจากเว็บไซตตางๆ• ประยุกตรูปแบบจากสิ่งพิมพ• ใชแบบจําลองเปรียบเทียบ• ออกแบบอยางสรางสรรค

แนวทางในการสรางเว็บไซต

13 ขั้นตอนในการพัฒนาเว็บไซต

การจัดโครงสรางของเว็บไซต

ระบบเนวิแกช่ัน

การจัดแบงเนื้อที่ในหนาเว็บ

สีบอกความหมายอะไรบาง

13 ข้ันตอนในการพัฒนาเว็บไซตPhase 1: สํารวจปจจัยท่ีสําคัญ (Research) 1.รูจักตัวเอง - กําหนดเปาหมายและสํารวจความพรอม 2.เรียนรูผูใช – ระบุกลุมผูใชและศึกษาความตองการ 3.ศึกษาคูแขง - สํารวจการแขงขันและเรียนรูคูแขง

Phase 2: พัฒนาเน้ือหา (Site Content) 4.สรางกลยุทธการออกแบบ 5.หาขอสรุปขอบเขตของเน้ือหา

Phase 3: พัฒนาโครงสรางเว็บไซต (Site Structure) 6.จัดระบบขอมูล 7.จัดทําโครงสรางขอมูล 8.พัฒนาระบบเนวิเกชัน

Phase 4: ออกแบบและพัฒนาหนาเว็บ (Visual design) 9.ออกแบบและพัฒนาหนาตาเว็บ 10.พัฒนาตนแบบและขอกําหนดสุดทาย

Phase 5: พัฒนาและดําเนินการ (Production and Operation) 11.ลงมือพัฒนาเว็บเพจ 12.เปดตัวเว็บไซต 13.ดูแลและพัฒนาตอเน่ือง

1. เปาหมายหลักของเว็บไซต2. ความตองการของผูใช3. กลยุทธในการแขงขัน

1. แนวทางในการออกแบบเว็บไซต2. ขอบเขตเน้ือหาการใชงาน3. ขอมูลท่ีถูกจัดอยางเปนระบบ

1. แผนผังโครงสรางขอมูล2. แนวทางการทองเว็บ3. ระบบเนวิเกชัน

1. ลักษณะหนาตาของเว็บไซต2. เว็บเพจตนแบบท่ีจะใชในการพัฒนา3. รูปแบบโครงสรางเว็บไซต4. ขอกําหนดในการพัฒนาเว็บไซต

1. เว็บไซตท่ีสมบูรณ2. เปดตัวเว็บไซตและทําใหเปนท่ีรูจัก3. แนวทางในการดูแลและพัฒนาตอไป

จัดโครงสรางเว็บไซต (Site MAP)

จัดโครงสรางเว็บไซต (Site MAP)หนา A

หนา B

หนา A

หนา B

แบบท่ี1 ตองคลิ๊ก 6 เพ่ือเขาดูขอมูลหนา B

แบบท่ี 2 คลิ๊กเพียง 2 คร้ังเนื่องจาก โครงสรางขอมูลไมลึกมาก

จัดโครงสรางเว็บไซต (Site MAP)

ระบบเนวิเกชัน

องคกร

ฝายวิจัย ฝายบริการ ฝายถายทอด

นักวิจัย ผลงานวิจัย

ฝายวิจัย

นักวิจัย ผลงานวิจัย

กําลังดําเนินการ

พรอมถายทอด จดสิทธิบัตร

เปนการวางการเคลื่อนที่ภายในไซต (Site Flow)เพ่ือใหมองเห็นภาพการเช่ือโยงแตละหนาเพจไดชัดเจน

ขั้นตอนการออกแบบ

จัดแบงพื้นที่ในหนาเว็บ (Page Layout)...รูปแบบการแบงหนาเพจทั่วไปที่พบเห็นบอย 3 รูปแบบ...

Flash Header

Footer

Picture Picture----------------------------

------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Picture

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1 --- ----------------------------2 --------------------------------3 --------------------------------4 --------------------------------5 --------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

1 --- ----------------------------2 --------------------------------3 --------------------------------4 --------------------------------5 --------------------------------

สีบอกความหมายอะไรบาง

สีนํ้าเงินความหมายในทางดี : ความซื่อสัตย ความม่ันคงปลอดภัย ความสะอาด ความเปน

ระเบียบ ความหวง มีนํ้าใจ ความมีคุณธรรม ความฉลาดรอบรู ความสะอาด ความสงบ ความกลมกลืน ความเปนหน่ึง ความเชื่อม่ัน

ความหมายในทางไมดี : ความหดหู ซึมเศรา เสียใจ ความโมโหสีแดง

ความหมายในทางดี : พลัง อํานาจ ความรัก ความอบอุน ความจริง กําลังใจ อาการขวยเขิน ความแข็งขัน การแขงขัน การเสียสละ ความกลาหาญความเร็ว ความต่ืนเตน ความสนุกสนาน

ความหมายในทางไมดี : ความโมโห ความกาวราว ความอันตราย ความละอาย ความรุนแรง ความผิดพลาด

สีเขียว

ความหมายในทางดี : ธรรมชาติ สุขภาพ ความยินดี การมีโชคดี การเร่ิมตนใหม ความปลอดภัย การรักษาความอบอุน ความแข็งแรง ความหวัง ความสมบูรณ ความกระฉับกระเฉง ความเปน อมตะความภักดี

ความหมายในทางไมดี : อิจฉา ริษยา โชคราย ขาดประสบการณ ความเบื่อหนาย

สีบอกความหมายอะไรบาง (ตอ1)สีเหลือง / สีสม

ความหมายในทางดี : ความสดใส รางเริง การโมงโลกในแงดี ความหวง ความอบอุน ความร่ํารวย ความสงางาม ธรรมะ ปรัชญา ความสุขความคิดฝน

ความหมายในทางไมดี : ความไมซื่อสตย การทรยศ ความขลาดกลัว ความอิจฉา ความเจ็บปวย การหลอกลวง ความไมแนนอน

สีนํ้าตาล

ความหมายในทางดี : ความเรียบงาย ความสะดวกสบาย ความทนทาน ความมั่นคง ความเชื่อถือได ความมีเกียรติ ความเจริญเติบโตเต็มท่ี

ความหมายในทางไมดี : ความเปรอะเปอน อากรซึมเศรา หดหู สลดใจ

สีเทา

ความหมายในทางดี : ความสภาพ ความสงบเสง่ียม ความเปนไปได ความมนคง ความไววางใจ วามฉลาดความสุขุม ความมีเกียรติ

ความหมายในทางไมดี : ความเศราโศก ความนาเบ่ือ

สีบอกความหมายอะไรบาง (ตอ2)สีขาว

ความหมายในทางดี : ความบริสุทธิ์ ความไรเรียงสา ความรัก ความฉลาด ความสงบเสง่ียม ความเรียบงายความสะอาด การปราศจากเชื้อโรค ความเคารพนับถือ ความนอบนอมถอมตน ความเท่ียงตรง ความดี

ความหมายในทางไมดี : ความออนแอ การเจ็บปวย ความตาย ความเศราโศก

สีดํา

ความหมายในทางดี : อํานาจ ความฉลาด ความเปนเลิศ ความสุขุม ความรอบครอบ ความต้ังใจ ความมนคงความเปนทางการ

ความหมายในทางไมดี : ความซับซอน การหลอกลวง ความลบความกลัว การปกปด ความนากลัว ความชั่วราย ความทุกข ความหดหู ความหมดหวง ความเศราโศก ความโกรธ ความลึกลับ

การออกแบบเว็บไซตที่ดี

รูจักกับการออกแบบเว็บไซตการออกแบบเว็บไซตนั้นไมไดหมายถึงลักษณะหนาตาของเว็บไซต

เพียงอยางเดียว แตเกี่ยวของตั้งแตการเริ่มตนกําหนดเปาหมายของเว็บไซต ระบุกลุมผูใช การจัดระบบขอมูล การสรางระบบเนวิเกชัน การออกแบบหนาเว็บ รวมไปถึงการใชกราฟก การเลือกใชสี และการจัดรูปแบบตัวอักษร นอกจากนั้นยังตองคํานึงถึงความแตกตางของส่ือกลางในการแสดงผลเว็บไซตดวย

รูปตัวอยางเวบไซดhttp://www.officemate.co.thเปนเว็บที่ออกแบบสวยงามนาใชและมีสีสันสวยงาม

ส่ือกลางในการแสดงผลเว็บไซตไดแก ชนิดและรุนของบราวเซอร ขนาดของหนาจอมอนิเตอร ความละเอียดของสีในระบบ รวมไปถึง Plug-in ชนิดตาง ๆ ท่ีผูใชมีอยู เพื่อใหผูใชเกิดความสะดวกและความพอใจท่ีจะทองไปในเว็บไซตนั้น ดังนั้นทุกส่ิงทุกอยางในเว็บไซตท้ังท่ีคุณมองเห็นและมองไมเห็นลวนเปนผลมาจากกระบวนการออกแบบเว็บไซตท้ังส้ิน

รูปตัวอยางเวบไซด http://www.raycity.in.thเปนเว็บที่ออกแบบสีสันสวยงามเราใจ

เว็บไซตท่ีดูสวยงามหรือมีลูกเลนมากมายนั้น อาจจะไมนับเปนการออกแบบท่ีดีก็ได ถาความสวยงามและลูกเลนเหลานั้นไมเหมาะสมกับลักษณของเว็บไซต ดวยเหตุนี้จึงเปนเรื่องยากท่ีจะระบุวาการออกแบบเว็บไซตท่ีดีนั้นเปนอยางไร เนื่องจากไมมีหลักเกณฑแนนอนท่ีจะใชไดกับทุกเว็บไซต

รูปตัวอยางเวบไซดhttp://www.shoppingplace.net/เปนเว็บที่ออกแบบเรียบงายและเปนระเบียบสวยงาม

แนวทางการออกแบบบางอยางท่ีเหมาะสมกับเว็บไซตหนึ่ง อาจจะไมเหมาะกับอีกเว็บไซตหนึ่งก็ได ทําใหแนวทางในการออกแบบของแตละเว็บไซตนั้นแตกตางกันไปตามเปาหมายและลักษณะของเว็บไซตนั้น เว็บไซตบางแหงอาจตองการความสนุกสนาน บันเทิง ขณะท่ีเว็บอื่นกลับตองการความถูกตอง นาเช่ือถือเปนหลัก

รูปตัวอยางเวบไซด http://www.cgd.go.th/เปนเว็บที่สวยงามและนาเชื่อถือ

ดังน้ันอาจสรุปไดวาการออกแบบท่ีดีก็คือ การออกแบบใหเหมาะสมกับเปาหมายและลักษณะของเว็บไซต โดยคํานึงถึงความสะดวกในการใชงานของผูใชเปนหลัก

รูปตัวอยางเวบไซดhttp://www.siamfreestyle.com/ เปนเว็บที่ออกแบบเรียบงายและสะดวกตอการเรียกใช

ออกแบบใหตรงกับเปาหมาย และลักษณะของเว็บไซต

เว็บไซตแตละประเภทตางมีเปาหมายและลักษณะท่ีแตกตางกัน ตัวอยางเชน เว็บไซตท่ีเปน Search Engine ซึ่งเปนแหลงรวมท่ีอยูของเว็บไซตตาง ๆ ทําหนาท่ีเปนประตูไปสูเว็บไซตอื่น ๆ เว็บไซตประเภทน้ีมีเปาหมายท่ีจะใหขอมูลท่ีผูใชตองการอยางรวดเร็ว และจะมีผูเขามาใชบริการคนหาขอมูลเปนจํานวนมากในแตละวัน

ดังน้ันสิ่งท่ีสําคัญในการออกแบบเว็บไซตประเภทน้ีก็คือสามารถแสดงหนาเว็บอยางรวดเร็ว เมื่อผูใชเปดเขามาและมีระบบสืบคนขอมูลท่ีมีประสิทธิภาพ เพื่อใหไดผลลัพธท่ีรวดเร็ว

รูปตัวอยางเวบไซด http://www.google.co.th/เปนเว็บที่สามารถคนหาขอมูลไดรวดเร็ว

สําหรับเว็บเพื่อความบันเทิงหรือเกี่ยวของกับศิลปะน้ัน ผูใชมักคาดหวังท่ีจะไดพบกับสิ่งท่ีนาตื่นเตน เร่ืองราวท่ีสนุกสนาน เพลิดเพลิน หรืออาจจะไดเรียนรูสาระบางอยางบาง ความสําคัญในการออกแบบเว็บไซตเหลาน้ีจึงมีมากพอกับเน้ือหาภายในเว็บไซต

รูปตัวอยางเวบไซดhttp://www.talesrunner.in.thเปนเว็บที่ดูสนุกสนาน

สวนเว็บท่ัวไปท่ีใหบริการขอมูล ซึ่งไมไดมีเปาหมายท่ีจะใหความบันเทิง ควรจะมีการจัดขอมูลอยางเปนระบบและมีรูปแบบท่ีเขาใจงาย เพื่อทําใหสามารถเขาถึงขอมูลท่ีตองการไดอยางรวดเร็ว

รูปตัวอยางเวบไซด http://www.jobsiam.com/ เปนเว็บที่จัดสรรขอมูลเปนระบบ เขาถึงไดงาย

รูปแสดงตัวอยางเว็บไซตของ Adobe

สวนเว็บไซตขององคกรธุรกิจที่มีเปาหมายเพ่ือขายสินคาหรือบริการนั้น ย่ิงจําเปนตองใหความสําคัญกับการออกแบบเว็บไซตเปนอยางมาก เพราะผูใชหรือลูกคาของคุณจะตัดสินใจซื้อสินคาหรือบริการ โดยดูจากสิ่งที่พบเห็นในเว็บไซต ซึ่งลักษณะการออกแบบของเว็บไซตก็จะสะทอนถึงภาพลักษณของธุรกิจนั้น จึงทําใหเว็บไซตที่ไดรับการออกแบบมาอยางดีสามารถสรางความนาเชื่อถือและดึงดูดความสนใจของผูใชไดมากกวาเว็บไซตอ่ืน

องคประกอบของการออกแบบเว็บไซตอยางมีประสิทธิภาพ องคประกอบตอไปน้ีถือเปนพื้นฐานท่ีสําคัญของเว็บไซตท่ีไดรับการ

ออกแบบมาอยางมีประสิทธิภาพ1. ความเรียบงาย (Simplicity)

หลักท่ีสําคัญของความเรียบงาย คือ การสื่อสารเน้ือหาถึงผูใชโดยจํากัดองคประกอบ เสริมท่ีเกี่ยวของกับการนําเสนอใหเหลือเฉพาะสิ่งท่ีจําเปนเทาน้ัน

รูปตัวอยางเวบไซดhttp://www.fourfan.com/เปนเว็บที่ออกแบบเรียบงาย

2. ความสม่ําเสมอ (Consistency)ใชรูปแบบเดียวกันตลอดท้ังเว็บไซต เน่ืองจากผูใชจะรูสึกกับ

เว็บไซตวาเปนเสมือนสถานท่ีจริง ถาลักษณะของแตละหนาในเว็บไซตเดียวกันน้ันแตกตางกันมาก ผูใชก็จะเกิดความสับสนและไมแนใจวากําลังอยูในเว็บเดิมหรือไม ดังน้ันรูปแบบของหนา สไตลของกราฟก ระบบเนวิเกชัน และโทนสีท่ีใชควรจะมีความคลายคลึงกันตลอดท้ังเว็บไซต

3. ความเปนเอกลักษณ (Identity)การออกแบบตองคํานึงถึงลักษณะขององคกร เน่ืองจากรูปแบบ

ของเว็บไซตสามารถสะทอนถึงเอกลักษณ และลักษณะขององคกรน้ันได

รูปตัวอยางเวบไซด http://www.gsb.or.thเปนเว็บที่ออกแบบสีสันเปนเอกลักษณของตนเอง

4. เน้ือหาท่ีมีประโยชน (Useful Content)เน้ือหาถือเปนสิ่งท่ีสําคัญท่ีสุดในเว็บไซต ดังน้ันในเว็บไซตควร

จัดเตรียมเน้ือหาและขอมูล ท่ีผูใชตองการใหถูกตองและสมบูรณ โดยมีการปรับปรุงและเพิ่มเติมใหทันตอเหตุการณอยูเสมอ เน้ือหาท่ีสําคัญท่ีสุดคือ เน้ือหาท่ีสรางข้ึนมาเองโดยทีมงานของคุณและไมซ้ํากับเว็บอื่น เพราะจะเปนสิ่งท่ีดึงดูดผูใชใหเขามาในเว็บไซตอยูเสมอ

รูปตัวอยางเวบไซดhttp://www.samunpri.comเปนเว็บที่ออกแบบเรียบงายและเปนระเบียบสวยงาม

5. ระบบเนวิเกชันท่ีใชงานงาย (User-Friendly Navigation)

ระบบเนวิเกชันเปนองคประกอบท่ีสําคัญมากของเว็บไซต จะตองออกแบบใหผูใชเขาใจไดงายและใชงานสะดวก โดยใชกราฟกท่ีสื่อความหมายรวมกับคําอธิบายท่ีชัดเจน รวมท้ังมีรูปแบบและลําดับของรายการท่ีสม่ําเสมอ

6. มีลักษณะท่ีนาสนใจ (Visual Appeal)เปนเร่ืองยากท่ีจะตัดสินวาลักษณะหนาตาของเว็บไซตนาสนใจ

หรือไม เพราะเกี่ยวของกับความชอบของแตละบุคคลอยางไรก็ตามหนาตาของเว็บไซตจะมีความสัมพันธกับคุณภาพขององคประกอบตาง ๆ

7. การใชงานอยางไมจํากัด (Compatibility)ควรออกแบบเว็บไซตใหผูใชสวนใหญเขาถึงไดมากท่ีสุด

โดยไมมีการบังคับใหผูใชตองติดตั้งโปรแกรมใด ๆ เพิ่มเติม หรือตองเลือกใชบราวเซอรชนิดใดชนิดหน่ึงจึงจะสามารถเขาถึงเน้ือหาได สามารถแสดงผลไดในทุกระบบปฏิบัติการและท่ีความละเอียดหนาจอตางกันอยางไมมีปญหา

8. คุณภาพในการออกแบบ (Design Stability)ถาตองการใหผูใชรูสึกวาเว็บไซตท่ีมีคุณภาพ ถูกตอง และเชื่อถือได

ก็ควรใหความสําคัญกับการออกแบบเว็บไซตอยางมาก

9. ระบบการใชงานท่ีถูกตอง (Functional Stability)ระบบการทํางานตาง ๆ ในเว็บไซตจะตองมีความแนนอน และทํา

หนาท่ีไดอยางถูกตอง

รูปตัวอยางเวบไซดhttp://www.settrade.comเปนเว็บที่มีระบบใหขอมูลที่ถูกตอง

ความผิดพลาดในการออกแบบเว็บไซต

• ใชโครงสรางหนาเว็บเปนระบบเฟรม• ใชเทคโนโลยีข้ันสูงโดยไมจําเปน• ใชตัวหนังสือหรือภาพเคลื่อนไหวตลอดเวลา• มีท่ีอยูเว็บไซตท่ีซับซอน (URL) ยากตอการจดจําและพิมพ• ไมมีการแสดงชื่อและท่ีอยูของเว็บไซตในหนาเว็บเพจ

• มีความยาวของหนามากเกินไป• ขาดระบบเนวิเกชันท่ีมีประสิทธิภาพ• ใชสีของลิงคไมเหมาะสม• ขอมูลเกาไมมีการปรับปรุงใหทันสมัย• เว็บเพจแสดงผลชา

กําหนดกลุมผูใชเปาหมาย

การทําเว็บไซตจําเปนตองรูกลุมผูใชเปาหมายท่ีจะเขามาใชบริการในเว็บไซตอยางชัดเจน เพื่อท่ีจะตอบสนองความตองการของผูใชไดอยางถูกตอง

สิ่งท่ีผูใชตองการจากเว็บไซต1. ขอมูลและการใชงานที่เปนประโยชน2. การตอบสนองตอผูใช3. ความบันเทิง4. ของฟรี

ขอมูลหลักที่ควรมีอยูในเว็บไซต

1. ขอมูลเกี่ยวกับบริษัท (About the company)2. รายละเอียดผลิตภัณฑ (Product information)3. ขาวความคืบหนาและขาวจากสื่อมวลชน (News/Press

releases)4. คําถามยอดนิยม (Frequently asked questions)5. ขอมูลในการติดตอ (Contact information)

top related