jak nie wychowywać konsumenta?

DZIECI I RODZICE W ŚWIECIE KONSUMPCJI… czyli jak nie wychowywać konsumenta?

3

WYCHOWANIE DO ŻYCIA W SPOŁECZEŃSTWIE:

SOCJALIZACJA

ENKULTURACJA

4

niemowlaki

oswojenie ze stałą obecnością mediów w najbliższym otoczeniu

najważniejszym środkiem komunikowania jest medium audiowizualne wyposażone w ekran; dostarcza ono rozrywki, zabawy i silnych emocji

oswojenie z miejscami sprzedaży / konsumpcji – sklepami, centrami handlowymi, centrami rozrywki, barami i restauracjami itp.; początek przyswajania zasad funkcjonowania tych miejsc; można w nich oczekiwać rozrywki, zabawy, silnych emocji

5

od niemowlaka do przedszkolaka

media są ważne

najważniejszym medium jest telewizor;

telewizja jest prosta! i dostępna;

w telewizji są reklamy

media to sposób na bycie z dorosłymi

6

od niemowlaka do przedszkolaka

zainteresowanie reklamami w telewizji potrafią odróżnić reklamę od innych programów! ale nie rozumieją, po co jest;

pierwsze samodzielne decyzje konsumenckiEpróby wpływu na decyzje konsumenckie innych proste techniki wpływupodstawy rozpoznawania i klasyfikowania produktówrozumienie procesów kupowania/sprzedawania; jak się zachować w sklepie?

7

przedszkolaki

media są fajne; zwłaszcza telewizja!

media podpowiadają nam co zrobić, żeby było przyjemnie

w mediach są gwiazdy i celebryci

dzieci oglądają programy telewizyjne i grają w gry – trzeba robić to samo

ulubieni bohaterowie: magiczne zwierzęta, dzieci jak ja

8

przedszkolaki

w telewizji i w gazetach są reklamyprzyjemnie jest oglądać reklamy1. odróżniają reklamy, 2.wiedzą, że reklamy

dotyczą produktów, ale 3. myślą, że to dla ich przyjemnościpieniądze są potrzebne, żeby kupować, ale nie

wiadomo, skąd się biorąznajomość skryptów zakupowych

samodzielne zakupywpływ na decyzje zakupowe dorosłych (rynek

pośredni) – zwłaszcza w kwestiach towarów codziennego użytku

własne gusty i potrzeby konsumenckie (wybór oparty na mechanizmie centracji, nie znają relacji cena/wartość)

zróżnicowane techniki wpływu na otoczenie

9

przedszkolaki

rzeczy mają różne markidobrze jest mieć fajne rzeczy; ludzie, którzy mają fajne rzeczy, są

fajnidobrze jest mieć nowe rzeczy; nowe rzeczy są fajniejsze od starychdobrze jest mieć dużo rzeczy; lepiej mieć dużo, niż małonajfajniejsze rzeczy to te, które są duże, kolorowe, hałaśliwe

(centracja!)są inne rzeczy dla chłopców/mężczyzn, a inne dla

dziewczynek/kobiet

10

pierwsze lata szkoły

komputer coraz ważniejszyALErówieśnicy są ważniejsi i atrakcyjniejsi niż media!najciekawsze są media przeznaczone dla nastolatkówzainteresowanie celebrytami i gwiazdamiulubiony bohater chłopców 8 - 9: nastolatek, superbohater, 10 – 12: silny mężczyznaulubiona bohaterka dziewczynek 8 - 9: nastolatka magiczna, 10 -12: nastolatka celebrytkapoczątek neoplemiennego odbioru mediów

11

12

pierwsze lata szkoły

reklamy dotyczą rzeczy; są przyjemne, ale nie są tylko dla naszej przyjemności, także po to, żeby nas namawiać do kupowaniareklamy mówią prawdę!pieniądze mają określoną wartość, a towary cenęsamodzielne decyzje zakupowe i umiejętność ich uzasadnieniawpływ na decyzje konsumenckie innych – także w sprawach towarów trwałych i kosztownychzróżnicowane techniki wpływu na innych – racjonalizacje, przewidywanie argumentów otoczeniaegoistyczne motywacje konsumenckie, brak świadomości kontekstu, niezdolność uwzględniania motywacji innych

13

pierwsze lata szkoły

10 – 12 lat drapieżny materializm!

14

pierwsze lata szkoły

KAGOY KIDS, ADOLESCENTS

GROWING OLDER YOUNGER

15

pierwsze lata szkoły

DLACZEGO GRUPA RÓWIEŚNICZA JEST WAŻNA?

trening nawiązywania i podtrzymywania relacji społecznychrozwiązanie problemu władzy i prestiżu w grupie

początek budowy niezależnej tożsamościtestowanie granic i istotności reguł społecznych

16

nastolatki

moda; plemienne używanie rzeczy i marek

rzeczy wyrażają naszą tożsamość

rzeczy umożliwiają atrakcyjność kobietom/mężczyznom

stan niepokoju o status i nawyk porównywania własnego stanu posiadania ze stanem posiadania innych

własne pieniądze i samodzielne dysponowanie nimi

zróżnicowane techniki wpływu; dostosowywanie strategii wpływu do sytuacji

17

NASTOLATKI

komputer i telefon – najważniejsze media

neoplemienność, subkultury młodzieżowe

poczucie odrębności pokoleniowej i niezrozumienia przez starszych

bardzo wysoka kompetencja w dziedzinie kultury masowej i technologii komunikowania

krytyczny stosunek do mainstreamu kultury masowej

aspiracyjne użytkowania mediów

rówieśnicy są ważniejsi!

18

ENKULTURACJA I SOCJALIZACJA

SPRZECZNE SYGNAŁY:rodzinaszkołakościół

grupa rówieśniczamedia masowe

komunikacja marketingowa

19

JAK WYCHOWAC ŚWIADOMEGO, KRYTYCZNEGO KONSUMENTA?

NIE IZOLOWAĆ

NIE ZABRANIAĆ

ROZUMIEĆ MOTYWACJE

PROPONOWAĆ ALTERNATYWY

ROZWIJAĆ KOMPETENCJE KONSUMENCKIE

ZNAĆ SIĘ NA MEDIACH

ZNAĆ SIĘ NA MODZIE

ZNAĆ SIĘ NA POPKULTURZE

UCZESTNICZYĆ I ROZMAWIAĆ

20

Literatura, którą polecam:

1.

2.

3.

4.

Kontaktul. Mydlarska 430-703 Kraków

Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa

ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław

ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn

sekretariat@ud.edu.plwww.uniwersytetdzieci.pl

Dziękuję

dr hab. Małgorzata Lisowska – MagdziarzInstytut Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej

Uniwersytet Jagielloński, Krakówmalgorzata.lisowska-magdziarz@gmail.com

Kontaktul. Mydlarska 430-703 Kraków

Biuraul. Wiśniowa 36 m. 202-520 Warszawa

ul. Iwana Pawłowa 1/153-604 Wrocław

ul. Kościuszki 31a/810-503 Olsztyn

sekretariat@ud.edu.plwww.uniwersytetdzieci.pl

Wykład został zrealizowany

dzięki pomocy finansowej przyznanej przez: