model voor de linguïstisch-semantische processen bij epiek wilbert smulders

Model voor de linguïstisch-semantische

processen bij epiek

Wilbert Smulders

‘Cross over’-congres

19 januari 2007

Hoorcollege

Inleiding Literatuurwetenschap

Hoofdstuk 5 (Verhalen)

Hoofdstuk 6 (De lezer in de tekst)

The Walter Scott poem and its musical settings

Walter Scott wrote an influential poem, The Lady of the Lake, in 1810, drawing on the romance of the legend, but transplanting it to Loch Katrine in the Trossachs of Scotland. In La Donna del Lago, Scott's material furnished subject matter for an opera by Gioacchino Rossini, which debuted in Naples in 1819. It was the first of a fashion for operas with Scottish settings and based on Scott's works, of which Gaetano Donizetti Lucia di Lammermoor is the most familiar.

Mystery novelist Raymond Chandler wrote The Lady in the Lake in 1943, which revolves around a set of mysterious deaths in the San Bernadino Mountains. Here, the symbolic Arthur, questing for the Grail of truth and adhering to his own chivalric code, is Chandler's hero Philip Marlowe. As in the original tales, Marlowe's lady in the lake is not what she first seems, and has a devastating effect on her lover. The murder victim Margaret Hogg, whose body was found in a lake in England's Wasdale Valley in 1984, became known as "the Wasdale Lady in the Lake". Similarly, an unidentified murder victim thought to have been killed by the Cleveland Torso Murderer in the 1930s is referred to as the "Lady of the Lake".

Taalsituaties:

Lyrische taalsituatie: p

Dramatische taalsituatie: p p

p p

Epische taalsituatie:

p p

V

p p

Taalsituaties:

Lyrische taalsituatie: A p

Dramatische taalsituatie: p p

A

p p

Epische taalsituatie: p p

A V

p p

vertellerstekst

personagetekst

verteller personages fictieve lezer

werk

vertellerstekst

personagetekst

abstracte verteller personages fictieve abstracte auteur lezer lezer

werk

vertellerstekst

personagetekst

Concrete abstracte verteller personages fictieve abstracte concrete auteur auteur lezer lezer lezer

Roman Jacobson

Zender------Boodschap------Ontvanger

Roman Jacobson

Code : :

Zender------------------Boodschap---------------Ontvanger :

:

Werkelijkheid

tekst

p p p

persoonstekst

p p p

persoonstekst

V fLp p p

Kenmerk personagetekst vertellerstekst

1. gramm. persoon 1 & 2 3

2 Ww-tijden ott (vvt) ovt (vvt)

3 Deixis deze, dit, hier, daar die, dat, op die plaats

aanw. vnw & bijw. vandaag, morgen de volgende dag

4. Emotieve woorden

(uitroep, wens) Aanwezig Afwezig

5. Conatieve woorden Aanwezig Afwezig

(aanspreklen, bevel, vraag)

6 Modale ww & bijw. Aanwezig Afwezig

(kunnen, zullen, moeten,

mogen; misschien, zeker

even, wel)

7 Particulier register Aanwezig Afwezig

8 Verstoring syntaxis Aanwezig Afwezig

(ellips, anakolouth,

apokoinou)

werk

vertellerstekstpersoonstekst

V fLp p paA aL

cA cL

werk

vertellerstekstpersoonstekst

V fLp p paA aL

vertellerstekstpersoonstekst

V fLp p p

vertellerstekstpersoonstekst

V fLp p p

TEKST

vertellerstekstpersoonstekst

V fLp p p TEKST

WERKELIJKHEID

Roman Jacobson

Code : :

Zender------------------Boodschap---------------Ontvanger :

:

Werkelijkheid

vertellerstekstpersoonstekst

V fLp p p

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld

V fLp p p

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld

V fLp p p

V

fL

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld

V fLp p p

V

fL

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld

V fLp p p

V

fL

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld Pers. wereld

V fLp p p

V

fL p p p

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld Pers. wereld

V fLp p p

V

fL p p p

werk

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld Pers. wereld

V fLp p p

V

fL p p p

werk

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld Pers. wereld

V fLp p p

aA aL

V

fL p p p

cA cL

werk

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld Pers. wereld

V fLp p p

aA aL

V

fL p p p

cA cL

werk

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld Pers. wereld

V fLp p p

aA aL

V

fL p p p

de werkelijkheid

cA cL

werk

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wereld Pers. wereld

V fLp p p

aA aL

V

fL

pp p

auctoriale vertelsituatie

cA cL

werk

vertellerstekstpersoonstekst

Pers. wereld

V p p p

aA aL

p p p

V

personale vertelsituatie

V

cA cL

werk

vertellerstekstpersoonstekst

Vert.wreld

Vert. ik p Bel. ik p

aA aL

Vert. Wereld

Vertellende ik

p

p

pers. wereld p

Belevende ik

ik-vertelsituatie

aspect letterlijk figuurlijk

Geleding indeling tekst iconisch

Tijd chronologie vertraging/versnelling

Perspectief standpunt visie

Ruimte speelruimte belangenruimte

Motieven dynamische statische

Personages personen personificaties