naciye vardar-yağlı 1 , ebru Çalık-kütükcü 1 , melda sağlam 1 ,

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalarında Komorbidite ve

Fonsiyonel Kapasitenin Kinezyofobi ile İlişkisi

Naciye Vardar-Yağlı1, Ebru Çalık-Kütükcü1, Melda Sağlam1,

Deniz İnal-İnce1, Hülya Arıkan1, Lütfi Çöplü2

1 Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü, Ankara.2 Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara.

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)

Decramer M,Rennard S, Troosters T. COPD: J COPD 2008 5:235-256

KOAH

Dispne

İnaktivite

Egz kapasitesi

Kondüsyon

AlevlenmelerEkspiratuar akış limitasyonu

Hava tuzaklanmasıHiperinflasyon

Yaşam kalitesi

Sistemik sonuçlar Kas kitlesi kaybı, Kardiyovasküler hastalık, kilo değişiklikleri,

depresyon, osteoporoz, ölüm

Kas kuvveti Kas enduransıVO2maxKontraktil yorgunlukEgzersizde erken anaerobik metabLaktat eşiğiVentilatuar isteklerDayanıklılık Yorgunluk

Saey Detal Contractile fatigue, muscle morphometry and blood lactate in COPD. AJRCCM 2005; 117:1109-1115

• Kardiyovasküler hastalık • Kor pulmonale • Pulmoner vasküler hastalık

• Akciğer kanseri • Kondüsyon azlığı & egzersiz intoleransı • Kas kaybı

• Solunum ve periferal kas zayıflığı• Kaşeksi / obezite, Osteoporoz • Diabetes mellitus• Anemi• Anksiyete/depresyon

KOAH & Komorbiditeler

• Hastalığın kontrolü?

• Sağlık harcamaları ↑

• Yaşam kalitesi

Decramer M, et al. J COPD 2008; 5: 235-256; Yeo J, et al. Age and ageing 2006; 35: 33-37. Sin DD, et al. Eur Respir J 2006; 28: 1245-1257.; Simon-Tuval T, et al. Respir Res 2011; 12: 1-8.

Komorbidite

Kronik hastalıklar

Kinezyofobi

Çalışmanın amacı

Sedanter yaşam tarzı ve eşlik eden komorbid hastalıklar kişilerin hareket etme isteklerini etkileyebilir.

KOAH’ta kinezyofobinin varlığını araştırmak ve fonsiyonel kapasite ve komorbiditeler ile ilişkisini belirlemekti.

Gereç ve Yöntem-I• 22 KOAH (16 erkek, 6 kadın)• Demografik ve fiziksel özellikleri • Fonksiyonel kapasite 6 dakika yürüme testi

• Test öncesi ve sonrası kalp hızı, nefes darlığı ve yorgunluk algılaması (Modifiye Borg skalası) ve oksijen saturasyonu

• Komorbidite düzeyi Charlson Komorbidite İndeksi

• Hareket korkusu Tampa Kinezyofobi Ölçeği

Gereç ve Yöntem-II• Tampa Kinezyofobi Ölçeği

Bu ölçekte korku nedeniyle kaçınma, iş ile ilişkili aktivitelerde korku, hareket veya tekrar yaralanma korkusu esas alınmıştır

Gereç ve Yöntem-III• Charlson Komorbidite İndeksi

Sonuçlar

Yaş (yıl) 59.4±11.2Boy (cm) 167.1±8.6Vücut ağırlığı (kg) 76.4±9.7VKİ (kg/m2) 27.6±4.6Hastalık süresi (yıl) 10.2±11.2Sigara kullanımı (paket x yıl) 35.8±27.2

Tampa Kinezyofobi puanı 45.2±5.6

Olguların Fiziksel Özellikleri

Sonuçlar

FEV1 (%) 56.5±17.5FVC (%) 68.5±19.2FEV1/FVC (%) 68.4±12.8PEF (%) 59.4±21.5FEF25-75% (%) 35.0±13.5

Solunum Fonksiyon Testleri

Sonuçlar- 6 dakika yürüme testiMesafe (m) 511.7±70.8∆Kalp hızı (atım/dk) 27.0±15.8

% Maksimal kalp hızı 67.2±11.3∆SpO2 (%) -2.1±3.9∆ Bacak yorgunluğu- Modifiye Borg (0-10)

1.9±1.8

∆Dispne –Modifiye Borg (0-10) 2.6±2.6

Kinezyofobi&Komorbidite İlişkisi

0 1 2 3 4 530

40

50

60

Charlson komorbidite indeksi

Tam

pa K

inez

yofo

bi Ö

lçeğ

iPu

anı

r=0.474, p=0.026

Kinezyofobi&Vücut Kitle İndeksi İlişkisi

15 20 25 30 35 40 4530

40

50

60

Vücut Kitle İndeksi (kg/m2)

Tam

pa K

inez

yofo

bi Ö

lçeğ

iPu

anı

r=0.517, p=0.014

SonuçlarHastaların % 80’inde hareket korkusu vardı (>40 puan).

Altı dakika yürüme testi mesafesi ile Tampa Kinezyofobi Ölçeği puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmadı (r=-0.012, p=0.959).

Tartışma-I Çalışmanın sonucunda KOAH’lı hastaların önemli bir bölümünde

hareket korkusu vardı.

Komorbidite sayısı fazla olan hastalarda hareket korkusu görülme oranı artmaktadır.

Komorbid hastalıklar, KOAH’ın şiddetini ve prognozunu olumsuz yönde etkiler.

Tartışma-IIKaslardaki fonksiyonel ve yapısal değişikliklerden sistemik

inflamasyon yanı sıra uzamış immobilizasyon, kasların kullanılmaması, hipoksemi, hiperkapni, asidoz, malnütrisyon, sistemik steroid kullanımı da sorumlu tutulmaktadır.

Kas kuvveti ve dayanıklılığının kaybı; çabuk yorulma, yaşam kalitesi, egzersiz kapasitesinde azalma ile sonuçlanır.

Tartışma-III Kas kuvvetinde ve enduransındaki azalma ile kişilerin günlük yaşam

aktivitelerine katılımlarını etkilemesi hareket korkusunun artmasına neden olabilir.

Tartışma-IV Pulmoner rehabilitasyon programlarına alınmadan önce hastaların

komorbid durumlarının, fonksiyonel kapasitelerinin hareket korkusun değerlendirilmesi rehabilitasyona katılımın sürdürülmesi ve başarının artması sağlanabilir.

İlginize teşekkür ederimnaciyevardar@yahoo.com