samobójstwo w filozofii i poezj antycznej
Post on 26-Mar-2016
225 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Pojęcie * Filozofia samobójstwa * Efekt Wertera * Rodzaje i przyczyny * Czy mamy prawo do
samobójstwa? Co robić?
SUICIDIUM - celowy i świadomy akt odebrania sobie życia.
„Samobójstwem nazywa się każdy przypadek śmierci będący bezpośrednim lub pośrednim wynikiem działania lub zaniechania, przejawianego przez ofiarę zdającą sobie sprawę ze skutków swego zachowania” (Emil Drukheim, Le Suicide)
Lucjusz Anneusz Seneka (Seneka Młodszy, 4 w. p.n.e. – 65 n.e.)
Starożytny teoretyk samobójstwa:
„Śmierć jest ostatecznym wyzwoleniem
z każdego bólu […]. Śmierć nas
przywraca do tego stanu pokoju,
w którym trwaliśmy przed naszym
narodzeniem” (Dialogi)
• PESYMIZM
• SWOISTY STAROŻYNY EGZYSTENCJALIZM
Hegezjasz Peisitanatos (IV/III w. p.n.e., przedstawiciel szkoły cyrenejskiej)
Uczeń Sokratesa, nazywany
„nawołujący do śmierci” lub
„Doradcą Śmierci”:
„Dla człowieka głupiego życie
przedstawia wartość, dla
mędrca natomiast jest czymś
obojętnym”.
• ESCHATOLOGICZNY PESYMIZM
Paul-Henri d’Holbach (1723-1789, krytyk religii oraz despotyzmu, obrońca wolności słowa)
Broni prawa człowieka do
decydowania o własnym życiu.
Przychodząc na świat wbrew
swej woli, mamy władzę nad
kresem swego istnienia:
„Człowiek może kochać swój
byt tylko wtedy, gdy jest
szczęśliwy”
(System przyrody)
Albert Camus (1913-1960, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za 1957 r.)
Reprezentant egzystencjalizmu
ateistycznego (obok Martina
Heideggera oraz Jeana-Paula
Sartre’a): „Jest tylko jeden
problem filozoficzny prawdziwie
poważny: samobójstwo. Orzec,
czy życie jest, czy nie jest warte
trudu, by je przeżyć, to
odpowiedzieć na fundamentalne
pytanie filozofii”
(Absurd i samobójstwo)
David Philips (socjolog na Uniwersytecie Kalifornijskim)
Istnieje udowodniona naukowo
korelacja między nagłośnieniem
w mass mediach samobójstwa a
wzrostem liczby popełnionych
samobójstw. Związek ten określa
Philips efektem Wertera, nawiązując
do książki Johanna W. Goethego
„Cierpienia młodegoWertera” z 1774
roku.
Kurt Cobain (1967-1994, gitarzysta, wokalista zespołu Nirvana)
„Lepiej spłonąć od razu,
niż tlić się powoli”
(K. Cobain). Śmierć samobójcza
lidera Nirvany spowodowała
falę samobójstw wśród fanów.
Problem etyczny:
Czy media powinny informować
o śmierci samobójczej znanej
osoby?
„LOgin – Młodzieżowy Dwutygodnik Powiatowy”
Przykład rzetelnego
informowania czy dźwignia
handlowa oparta na szokowaniu
i szukaniu taniej sensacji?
Projekt okładki odrzucony
przez wydawcę, wg którego:
„To promocja samobójstwa”
(Powiat gryficki, red. Mariusz Rakoski,
nakład 2500 tys.).
„LOgin – Powiatowy Dwutygodnik Młodzieżowy”
Samobójstwo, jako współczesny
konflikt moralny, zaplanowany
na trzech stronach grudniowego
wydania (nr 17, 2011) zostaje
zredukowany do dwóch
stron. Strona poświęcona
znanym samobójcom oraz
samobójstwie w internecie
zostaje przekreślona. Argumentacja
ta sama: „Promocja. Młodzież może
brać przykład”.
Samobójstwo egoistyczne
Ektem zbyt słabej integracji
jednostki z grupą i społecznością.
To jednostka wyobcowana, która
nie godzi się na zastaną rzeczywistość
To dramat ludzi „samotnych w tłumie”.
Samobójstwo tego rodzaju wspomagane
czynnikami psychopatologicznymi,
np. depresją, impulsywnością,
niedojrzałością emocjonalną).
Tutaj m.in. Edward Stachura,
Rafał Wojaczek, Mirosław Nahacz,
Kurt Cobain).
Samobójstwo altruistyczne
Podłożem samobójstw altruistycznych
jest zbyt silna integracja i nadmierna
identyfikacja z obowiązującymi
normami społeczno-obyczajowymi;
należą tu również samobójstwa na
wieść o przegranej wojnie,
protestacyjne samospalenie oraz
zamachy bombowe terrorystów
z Hamasu.
Tu m.in. Jan Palach
Samobójstwo anomiczne
Przejaw zakłócenia ładu społecznego oraz
wysokiego wskaźnika rozregulowania
norm i litery prawa. Wysoki stopień
dezintegracji społecznej, której efektem
jest wzrost liczby samobójstw.
Samobójstwo fatalistyczne
To samobójstwo jednostki, która
znalazła się w sytuacji tragicznej,
z której wyjścia zablokowane są
perspektywicznie.
CZYNNIKI PSYCHOLOGICZNE
CZYNNIKI SPOŁECZNE
Choroby psychiczne
Samotność, wyobcowanie
Rozpad małżeństwa rozpad rodziny
Kłopoty finansowe
Nieszczęśliwa miłość
Nieuleczalne choroby
Poczucie braku własnej wartości
Śmierć bliskiej osoby
Problemy w szkole
W okresie średniowiecza (i później, do XVII w.) próba samobójcza była karana śmiercią – podłoże religijne (samobójstwo jest grzechem śmiertelnym; całkiem niedawno samobójców grzebano „przy płocie” na cmentarzu; niegdyś zwłoki palono, wyrzucano na śmietnik, odcinano głowy, topiono i etc.). W polskim prawie samobójstwo czy jego próba nie jest czynem zabronionym. Według polskiego prawa przestępstwem jest namowa lub pomoc w samobójstwie (art. 151 Kodeksu karnego)
top related