skripsi tentang analisis pengelolaan wakaf tunai di indonesia (cover depan)
Post on 15-Aug-2015
52 Views
Preview:
TRANSCRIPT
ANAI"ISIS MANAJI]MENPENGI{iMPIJNAN \l/AIi{I TI]1\AI(siudi &$ p!& DridrMmrNhrDrrrlkdiD
Dijlbl sd,8ri sid sd! sy{dunu( MorErc d 6d, srj3u Er @i k I u
Pd. jurueo rr:.,hr (Ekront rs irn
rurLf s,\N r\r1rAl\rAr.{r,El\oNo\! lsLA\tF,TT(IJI,TAS SI'UDI ISLA]I
!\_I\DRSITAS DJUAXDT
ANAI,ISIS MANAJEMEN PENGEIMPI]NAN WAKAT' TI]NAI(Strdi Krsus Padr Dnitul Mlrl M!.ndttJnlorti)
J I.JRIJSAN MI,]AMALAT/IKONOMI ISLAM
SKRITSIDirjutm Sobasai SaLh Salu SyoDt
U.l!k Mflpqolelr Celar s,rjaaa Elonomi lshinPida Jmsu Mu'!rullt (EkoooEi) lslanFakuLrs Studi lslro Univdstls Djndda
Nrlir I R, Ali PrDgest!
NIM : F.9910?01
rA-KULTAS STIIDI ISLAM
UNI!'ERSITAS DJUANDA
BOCOR
2003
RIWAY{ SDUP
P€Nlir riblah r$t ted@ dari oan t@udd!, lrnn ?'ita
taleglt 3 April 1930, dai !a@ge s@i iitri Br!.1 R
Kossih da lbu Mid R@i B.rt Dp.t tiiggrl ili JaLn Pqintis
kdedcke No. 49 Rr 05/03 80g6 16112, P.d! tthD 19a6
pmlis lMeiouh p@didit@ ili S.tohl Ds6 Negpn Polisi
ry hl!rsl.i!. tahu 1992.
Prda t tru 'ans
srbr ttuilld nclej'ttd lddiililu p.ila se*ohl Mdeeah
Pdtrd, Grn sh8 Bosd, hlEs trild 195. Plda r,hN ydg s@ luh Ddulis
reldiuLld ladidiln !.d! S€Loh[ I{ddcd UllM N.eqi 7 Boso. lulus t.Iu
1999 kmdisn tulsnjdtsn jdj!trs pddiilito pad! !.tulbs studi Islam Imsn
M!'mdat E&@@i Isbmdi (hiv6itF Di6ih, Ci@iEogd.
PENGISAIIAN
SkJiDsi terjudul ANAI-ISIS MAxAJlll\lEN ?ENOIIJMPUNAN WAKAI TUNAIisr;i Iosis di Ban Mml Mumdat lakd.) lelab dipcrta.sgurgi,wrbkir d{ldnsid s Ujiin Munaq.sydl F.l'allas Studi khni Univcv{sn.s Djuanda p r tarsgal 27septodr; 2003. Sknpsi ini tela!' dnrtur scbrsai s.1,[ e1u svani rtrtuk meq erolelCeld S.d.na Asarn. D.dr Jufllsm M(nihdEkonorli Islrn
DoAnr,27 Scprcmho 2003
Drs. lL Qonrnrnrd in S. Nl,\//
Ytrsrf ll"l rL,,s. \9.:tIIl
a,l l , Nl t rstolnh Nlnuf 'n, l ra
.{BSTNAK
R. Al,I PANGESTU, AI.IAITSIS PENGETMPUNAN WAKAF TUNAI(sttrdi Kasus Pldn B.itul Mnll Mu.nrlrtJ.knrtr) dib.wrl bimbing,r Balrnk Drs.ri. Qon.ruditr, MA. Dln B.pnkYusullidny.t, S.Ag, ME.
Sej.k DikelurkaNya lrtw! M,jelis tJlam lldoreu lutds Wakafuangtnngc.l ll Mei 2002, Membuha Pcluang W.k!f Tunai urtuk bie dikotlNslaulel bas. dnulr ikirn rHrn id di Trnah An snda! nL d dilienbdeldtun{i (cash waqf), seltusar siapr saja tak pedul bellel8lNikn Fndal atanbqrelu.ns neDpqoleh plhah antdi ddi Mkaf itu.
Be|nasai nac& pendaprl Ll.m dan Cendeliawu Muslid yang telal'Deinbe kan Dengeral,uan basi kir. tenl.na
'nanhar Walof basi l€sej,Ltera.u
Dasyarakar, <lalda Wrkaf adrlal sal.h slu insd@o peding brgi ?dberd!]2arekoroDi di bedasai negra, laqr u1n! bis dmghasilkfl ndfalt tesebnldibuN[katr sctual keonNPLrtrr ddirn Nujdn dalin ndteeloldya lerutamd WalorTuri,sljrgsa 16b{tulnya keterct]aan Msr€slot tdlds p€trselolte wakdTuoi
BMM Bainrl Daal Mumaht idolal oerolllm suat! lefhlca yatrs indenendddan nrndin, ideletrdotr dalan h.l neDbuat kb{aku yaDs berpinrk padi nkyat danD.ldti daldD Debbalguad du pengeDb.ngu orguissi. Schin it! dikeloh dersanD.naicDcn Drofesional din fiansnaran sstu ndbe d pelaymm terlaik hQadamsyr rkit, dituau srlal satu pr odul ylg dihtsilkatr adalal WakafTuaai
Mdsingat lotensi J,arg begihr bcsd, nadpaloDa wakaf Tmai dalat mdFdisatu dii ara solusi altenalif basi kordjsi bmgsr kila,€ns edang lc+mk saat id,BI&t ldalai sahh sfiu sebrs.i ldlas! yang terperu aktif dalso dengtiDlu dd'nengelola Walaf Tunai, seteur I talun periode d,hd MeryliDpun W&al Tun.i.BMM flenilili sehMt MnaFnen dolad peDselolaan Wlk3l TutL seninsgadih!.arkan d,i mjod profsional dalad ndgeloln Wakaf Tu,i DeDjlikj sinpositiftagi nasyarakd yang akatr betrakat
Diri hasjl pdelitis t{trg dilala} , paulis daprt DeMrik L€sinld.n banwatMM telah nelaksuakd Pmelinpum Wataf Tuai, bestiPm BMM sbrg.ilenbaga yang ldgolors baru d.lan ddgelob Wakif TNai, nmgdai PendslrgutmMm0rt Ddr Walaf saDDai salr ini Easa dahn lahap lerdcmrit utdi bisadisalurkan kenada progran-plo8mn pentqdtyaa{ trg sdt! dttertuld BMM S.atin juolal rotol wlif dda 9 oldg yatrs tedailr di BMM hsat ilmgm juolah TotalDara W.kafyaitu Rp 29,000,000 Seluruh dm! &se!!l didepositottn keprda leDbaga
I ans saat ni nenilild rclm bagi hasil ying strgal tinggi ]titu BPRS Aiiyah tal.Samn perulis dolaD nenulsu ini adalah baLs Wataf Tmai BMM pdlu ieu
rednBtalke p€l*suer posUqr@o WaLafTuai yug sudd dilrksalu delgmcuku! !a& ietutaM dil,n nersosiilissil@ WrtjlTuai BlvM ymg lebih gencar lasischiLrsgr nMsrrhlnt drtitNlgetdrui kebcMdmr dai loDbr$ Wnlll Tund BMM
K- TA PENGANTAR
Ddgd Mmglcap Syuku Alhmdulilai kehrdibr Allah SWT, aras beik.ll
dan lidlro-Ny. .!.himya pmulis dapat nenyeldsailu skjpsi ddgdludul ANALlsls
MANAIEMEN PENGH]MIIJNAN WAK\T TU\AI (Sfudi KASU PAdA BAiNN MAAI
Mum.lat) . Pmtuus *npn itu netupale sslah satu syeat @tuk ndperoleh
gel.r sdjda (sFat! Satu) pada JurEm Mu'adnla! (Ekononi) Id.ft, Fakftls slud
khnr, Univemik! Djuoda. T.k lup., shalawat sna salam sdos. tercutah kepsdi
jujsgd Lta beism Nati Bsd Muhmd SAw bese'ta kelurca, sahabal dm
seg$lp @bya bfgga akhi! jmu
Pdrnis mdyadm alas t.jsbardd kemnpm, pdAalaDo, Pdaetdud
de wakb ydg didilili slingga nftih terdaPat kekurdcan-leturdad dalanr
stipsi ini. nam@ haya ddgm izin Nya berbagai kenud.nan, binlm dd
dorcngs selmgal telah tmulis &nna dati pihak pihak vdc lerhomat dm varB
palng dicinta lMs[i,ag1 ssat-saat alln payelesa@va Penulis belhdrp. semoea
skripsi ini daFat bmbei mdfaat basr berb.cai pihak yms nfletlukm dda diil
n om:si ysA adx di dallmnya Kntik dm som ydg kdstroktif pentirs tenma
dmgd l€rbuka ddi kemajum nnu E*doni rslad
Dalar Fmluum skipsi ni pduls tid:I crlepas dld bmbingd, peturluk.
bdtud serla molrla! ddi berb.gai pihak, utuk itu lidr* lupr Pduhs supdd
-,dptu r .n.n. lo.rhdm pmgl 'u3' t so lgg dtrogi ! a l tuad:
l B+* H Mutolalr Maufur, MA sebacai Dekd Fak'itd Studi Islan dm Bapal
Da M Abdd KnaId, M.si sebagai Keiua JLrum M!'amalal (Ekonon) lslan
ymg telah neBbenkd Motivsi, dd bmtumya ksPtda pmulis dalan
nenbdile bahar baha bacam, lteratu sda nasu*e'Dmuld dllo
2 Bapa( D6. H Qomrmdin S, MA Sebasri Dosen Penrbinbing I ds Bapak
Ysuf Hidayat, S As, MH Sebaga Dosd Penbinbinc I vdC telah bavak
menbutu melumgkd wattu du tEaga btul meDbinbing paulis dilm
par,!su$ shpsi ini.
I Pjn* pdgelola Wakaf Tm.i BMM, yaitu Bpk Aditia Gndld selaku Kepala
tusel dan Pensehbdgd. koddk (Risbmc ltodul) sena aPk r,il do lbu Eka
ddi DeFadmd Dind do Walaf ]dg telal bdya* menbmtu mbbenld
do*und-dolma rEngnai *kaf Tei BMM dE
penitio dllu pmlt|m skipsi ini.
.l Bapak dd Marrh, atd seCal. !sgo6sa, ped.tid selta kasih sayog d,lam
Ben!$arta do mdidik pdulis hingga laoi, sdri.Sgt pends nerasako
hidlp i.i tma indnh dd smCal bemba.
5. Kakuda smudy., leh Rinl, let sEi,1eh An4 teh Ine. ieh Ris t€sena senn
latak Ipdku, Mls Ya4 A' Rdi, A Dadi, A'Acu 1tas boltun mnl turpu
nEteliil sehingg. pdrlis d.pal nmyelsaiLo skiPsi ini dm8m bak, sdria l.k
lup! jus! tesepLnd tepdn ldlu yds $lalu @buar suasm ndi-no pdulis
sel.lu ftesh h€saN nerela.
6 selutui stad Pmsajar, Siatr Tdta Usaia dan perP$tal€d sen! Rekd
Malesisdi di lakulas Srndi IslM slruF, sdmsa Gftanbah tujL' da.
ffilMi ormc ydg bisa Nretrasilkd 3su!tu'yog bdharg. di DUE &n
7 Rekd{ekd seperjwam, MAIjt Ydns, Ucok, FaIDi, Cahya. Eflin, Pra
do lainnla, craw Rrla udd 93,35 FM, Buyms, Rorni, Te0, Ahnm4 drn k'r
laiunya 1rulah .!atn dr Udah. dd sem pihak ymg terlibit dllu pmveleffi
Terakhir, pen'lis nrdrydaa b.hwa pen'nisd *npsi id Nsih laLd dafi
sempNra. hak isi Mnpul pdryijidrnyr, ddgm h.mpm semga AUah SWI
ffieIm a6.l ibadan kna dln Nmdahkd se8ah lruo ktta rdua
./-.. 4- Ht/."/,//-",
DAFTAR ISI
DAFIAR TAEII- DAN BAC?N.
BAB . I, PENDAEULUANa Ltaf Bel.tde Vrsd.l .... .B Pddrod Masala!C - ju Pdelj ED l(F8ura PdelibsI Si imdlBPmul.s
BAB : U. LANDASAN TEORI DAN ITETODOLOGI PEN'ELITLLNA Lod.seT€onTdtdSPaSlinpunvakt'Tmai T
A r Pdsenid Mmjem{ ...... 7A I Pmsertd Ddglaftpb$...A3. Peogerho Wlkddm W.lafTs! ..A 4 wataf don Wahf Tmt dild catats sej@n klanA.5 U$0rusrrwakaldo Sydalsy.rahya.. ..... . 20A.6. Ldd.sa HDlmwatafd$ WalafTM ... ... 27
A6 l. Lodam HuIs Syariah Wataf dlr W:kafTuxiA 6 2 Ludds Hu!@ pbsiiif Wakaf de l,odasa
II kuwalaf Tud ... .....A7FussiWalafddwarafTuai....... ........ .
B. kr@ekaPebiLird............ . . ....... ..C MetodologiPdelitie . .......... . - .. 34
BAA: Ul GANIBAJiAN UMUM BAITUL MAAI MUAM L{TA Sejdah berdninya BMM...B Slr!}lu orseisasi dd Pe6onjl BMM .. .. ......... . 39
B.l. P@mil struku Or3si!eri...,, .,,,... .... ... 398.2. Struttu! Organsas .. .. ................. .. .... 40
C. Visi d{ Msi BlvIM.D.
DI ftodu!-Produk PdShibpEn Doa. ...... ....... .. 1lD2 Piodtl-produt Poynluo Daz ...... ..... 42D3 SmberDm...
E Program Pemberd.y.m.......
L Madad dln layano Waktf Tudi BMM . .... ........G Psd.yagsaa. Wakf TmiBMM... ........ ..H .renis I'rvatasi Dtu W*.f ..l. Org@issi ymg ierkdt
B]|B:IV. ANAUSA ?ELAI<SANA-4N MEKANISME PENGHIMPUNANWAI(AF TTJNAI BAITTJL MAAL MIJAMAI,ATA Kebijakan UNPmgelol.dDd.wa*ddi BN0\a 47
A 1 Pdge1o1amDdawakaf....... ............ ........ . 41A 2 Ketdtum Pmgelom Dda \t.laf
A 2 l. K€tstum Pddrnd Na&t .. ..... .... 49A22lf t ientwPenyeraheDmwakaf. . . . . 50A2.3 Pdrsdiim Sedifikal Bukli Walaf... ......... 50A2.4 Mrknnrtu Pdgelolam Dma Wltaf . 5lA 2 5 Ketdlud Pflgalhm db penutusm konfak
Poeelolam Dsa Wataf . 52B. Kele'nt€gaar Pmgeload DdaWa*af ............
B I StD]{td Ksldnbagad.B2 Hak dar &waibdPda Pindk ........ ........
B2.1.Waqif . . . . . . 54B22.Wal ivaqi l . . . . . . . 55823 Audl lor ldspendf l . . . . . . . . .B 'a omgCo
' D D, ualil Nada
B24l Pel.ksda Adminisl$si 56B 2. ,12 Msajer. . . . . . 568.2. 1 l. Hak hat Nd&n . .
c Pmehimpum D$awikaa. 51Cl Pmenmm Dma Wakaf 57C 2 Pmffbnd dd Pmyer.lMn Seniflat Bu*ti\vakf....... .. 53C.r P'osedu oP3rsi Pdenmo Dur Wakit . ... 59
C. l . l .CGronerService. . . . .C 3.2.Tel ld. . . . . . . . .C 3 3 Pelaksna Adsidslra! Wak f .. ... .......
D. Pocelola Dara !r'akafD.l. PddryrlMd D a Wakaf.D 2 Jdis InvdLsi Dma Wal(sf...D.3 (etatw llv6rdiDmwaLd. .........D.4 Piosedu Pacairm Dm! Wrt.f... ....... ..... . .. 66D 5 PdmdH.- l,rrd6r " 63D6PdyaludMdGalInv6ian................ .......... .... 63
E. PddlylguluMuf.lt Dea\'r'iLtt....... ,,..... ,,,. 69El PddayaguamMdaal D@av.kat. ......... .... 698.2. Tujlm Psdlyoguad M.nfaal Dd. Wataf... - -- 1a8.3. (etotuo Unu pddayagum Mafsat Dma W.*xl .. ?l
F Monitoring do pebpord .. . 12Fl Laporu Pmshin&md Dma .......F.2. Lspo.e Pmg.lolam Dd....i.3. L.potan djslribBi madaar Dda \vakaf....... ..
D/\IT[ARTABEL DAN BACAN
Tab€l l rConrohlapordpmgbispmd<la! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
Trbel2rConiohlaFom?dgeloladd.na.. . . . . , , . . . . . . . . . . . . . . 13
Tab.l 3: Lapo6 Disldbsi Manfaat 'ri'r(
tujM dda tid.! bssrtn... .. . . .. ..... ?,1
Tabel 4: Lapoid DLdhsi Mrfaat utuk tujum dsa bseuh!. .. . .... . .. . ...74
Tab.l 5: LaFord Pd€birellm &n P@dE!B@e De6 Walqf
TABEL
TwiMmmaiat. . . . .
Tabel 6 Laporu PmEguls Dda
Ganbarl: sttuttu Olssjsasi Baidl Maal Mn trhr (BMM) BMI
G, 'l
I ner"elolrr Du: w,|]f , n,i
Cdb" 4l re Dma \\a[al.
Csbi l S aJ r Kelernh'grm Pmgelolam Daa \ alal
C:nb < Pend!) aghm 1 M..Lir Dd Kns $ ilaf 72
Ldqnd l: DalidwNdcda
raqin 2: sEat PemnoM rzjn Pedind
ra!9ne 3i s6at &tde8@ tol,! lderiri& di BMM
r.Epnd 4: Forndn Ahd watafTuoi Mulrlrlat
bqno 5: S.niit.t Buki w'kf
],aqnd 6: (epurlEd Falwa KoEid Fotws MUI tentaa wrtafues
BAB IPENDAEULUAN
A. Llhr Bclrklng Mlrilrll
P€nggalose dm^ lokal msih nmpatu peFoalm yd8 pellk bagi
bmssr i.i, tinskrt keiersdtdgm n*pri ini lerhadlp dEa asina tueh beBtu
tinscl. Berdsa m Dnekon CSRO (Civn society Resowe orsoiatidn) rahd
2000, myoritas dma yanc dilclola LSM (ldidba8a swadaya Masyaekal), 5s
Pesd berasal d.ri lur negei.r
Ktrpa hegitu tergmlug padr 6ing? Pad.lol, kala! ndiljl p.tffi
bdgsa Inddesia idi, culup b4ar Suwd yms dnaklld ole! PIRAC Agstb
2000 td Agstus 2001, rembuldld betapi tilelat ted.':ffidn (tate ol
g?v,rg) MasyaraLar Indonesia cuILT lin8gi. Diselllts 96 pmft dnakukd utuk
peDrmgu, 84 pesm utuk lefbaar keaS@o dm 77 pesd btuk lenbaga
bi nqmjuklo pd@8 pdsealmsd dloa @stdakat sdsal besar
561 ini jwrlah I-SM ataupd ledbasa lemlaga lain yms melakutu
pmggalmeln dea nusytrlkal secda trsal Dsih culup bdyak, sepefii RCTI
PedLdi. Pmdi And scTv, TPI Peddi, Khrrisru AN-ry, L\onrpet Dhuafa
Ddgd potdi seb*d itu nDka s€bddt€ ad. Fcl@g ut!} ndjadr
!.t! diore solEi .l.enatjf bag koldiri b@g.d tib ym8 3cde3 l.tPlok sat
ini, srlrh safu cda ydg dipalai ad.hn ddgd wa].f lmai Doa ymg drrddg
ddi mslaralat nel.lui sefiinht wa*att@ai fr al<d diitvslasilo kebdbaAai
potufoho invetasi. Din@a kedtEgd dri inv.$di rikn ymg dg@kd
untuk mumuni tebullhd pnSfllmm Lnis}jdd, pagubogo pddidikd
kla4 dd penbddayad Ekonoii Umt,r seno*o dda pokok wakel l@ai
drgLnnkm keflbali lG poftofolio ;dvstsi ymg t€AFspek bagu do rmdal
Selatna ini kit! su&h smgal akab doEEr idrrumo *e@gm lslan
laintry! yailu 4kat, infak, sedskat (ZlS) Berbed! dedgm waldf tu.i, ZI S bisa
sjr drbae,-brgild lmlsug dua potoktya taada pihat v5c bedMk.
senal[a wakaf tEli, pokoknya laru dipedahdlu dd keutuga N6bs
dari pokok itulah yMC aks mdz..i kebuluiu raky.r nis*in bdonesia. Oleh
kdda itu, inst@ wakar tuai dlpal re]4*ap, zs ebasoi Eslrdd
odgaalded dtr6 tu,5 *rr
Dda *alaf teai ymg dipftleh dti poF wqif (ordc vsg dal€fkm
harteta) dilelola oleh na.Ln (pagelola wakaf) d.id tal ini betudak sebsga
l@ajffi idlestdi. Pam wakif te^ebul Dosre&d ke lMa .lokasi
pad$nb!.ld kemtugd inres&si vakaf netiny! seperti apalah ke sehor
pddidtd, kdehataA rehabilitdi tel@34, d4lainlain Kmudid dda wakaf
lmebut dikeloia dd diiN6tasitm sebaS@ pada iD$@ l€Mgm svdia!
sebagld la31 diitrvetasits Lmesmg te tdba$r badt !s!ld FnC bqgdal
ssui sydi.n, d.pd jusa diinve$aild utuk mdMi podilis badd saha
baro yoa @!rpu lMSudSi l.t.rsotdgo nlyat l{6pad! tolkuhk
PbdoJbLio hvstasi laimya ad.alah @yduke d{u ielalui lcedit n*ft te
1Mtaat4D,,vdkcItutut nqi K.MnEhM B N.
sekor4ehor ydg tudpu msguaoF p.ryngsuo dd ndcataks .!ron
Bd8d@ ddsd potot dma *ahaf itu sadni? Inilah ?erbedao
nddsdya d6gm AS, wg po*ok dd Wakrf Twi a(m dihvBtasikd
tetu-lMem sehingea uml mniuh d4a yeg sdalu .d. dd l6ya AIan
befranbah tff seiring dnedr bertambahnlajEtah waqif ymg beFml.
Mhgkin timbul ?eilmyam, apakah insl@ sakf luai ini n&l
tenmrdgd ddgm sy.n.r Isld kdma selom ini y@g kita kdal addalr wakaf
henrpa lmah dar bansuanl, Apakah ada lmb63a saat ili ydg dapal diperQys
utut di saal kepercryad jmjadi barElg ydg sangal bah.l?
Unt* ]@Cetahui kbin d.ld rmlog ldbaaa ydc rrmilih poldsi
dalaE m gelola Wakaf Tdai di Indones!, Baitrn Mral MuDdat (BIIM)
BMM ad*n sabh $tu lmba8d ydg berpqo mgelola wa*af tso se@ra
optimal Bsrdasarkd urim di ats tmuljs tenril mtuk ndeliti dd mmgd?hui
lebih jelns lmlmg "AN LISIS MANAJEMBN PENOHIMPUITAN WAKAF
TLD{AI".
Msalah Poelitid seldirtla diideDnftasikd sebua bedht
r Bagaimr Mdrje1M Penghiup@d Wakaf Tuai di Baibl Mial
2 A!. eja (eusigrns da ldd.la apa saja y@g adi dalan Poshrlp@o
Pmolitie ili bdtujd Ehrt tMsslalu :
1. M6aje@ Pdghi4ue Waraf T@ai di Brin! Mdal Mrbbnlat
2 KeE8igdd dm l€dda ap! saja yatrc ad. ddm Pd8hi4uo Wakdf
Tmi di Bahn Maal Mulr'alat
Dad hsil Pddlno yds dnahtm dlhdapkd dapd disDakm @t!ki
I Mdb€dkm dgknps yds myelurun tdds PashitrDM wataf T@ai
2 Mdjadi Maru&u Bag Pdeelolo s.b.8ai ddar @dtukm kelija&d di
6' vd3 rltu darOg
3. sebaga Infomdi bag ldog@ ak.dcms tdtdg Prc6l pmghir4um
l. Hasi] Pdelirie iri dapat dinenfaa*m ol€h pemb€oa @lul 'Mmbah
p{Cetai@ latdg Psebup@d Watd T@4 ta.lni@ dalad bidog
2. Menrbuta kom@gr.lnd basi pdeltid leht lejut basdoi ?n8liq"ro
watafTu{i, dari b€lbasr sds.
top related