sonetos por william shakespeare - epedagogia
Post on 12-Jul-2022
8 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Sonetos
Por
WilliamShakespeare
1
Deseamosfrutodelosmáshermosos
Quedévidaalaflordelabelleza,
PuescuandoelTiempoagostelomaduro
Perduraráenelvástagoelrecuerdo.
Mastú,enamoradodetusojos,
Contupropioardortuluzinflamas
Ysiembrascarestíaenlaabundancia,
Cruelcontigomismo,ytuenemigo.
Hoyeresdelmundoadornográcil,
Sóloheraldodealegreprimavera,
Masahogaselbríoentucapullo
Yenpródigaavariciateconsumes.
Almundocompadece,ovorazmente
Latumbaengulliráloqueesdelmundo.
2
Cuandoelasediodecuarentainviernos
Entuerialdebellezaabratrincheras,
Tujuvenillibrea,hoyadmirada,
Seráunpañoraídoyharapiento.
Ycuandotepreguntendóndehaido
Eltesorodetusdíasmáslozanos,
Responderqueatushundidosojos
Afrentososería,unvanoalarde.
Cuántomáselogiosoatubelleza
Seríadecir:"Estacriatura
Mideudasaldayamímejustifica,
puesvuestraeslabellezaquehaheredado".
Asíenlavejezjovenserías,
Veríasardertusangreyaenfriada.
3
Dialrostroquevesenelespejo
queeserostroyadebeformarotro,
Puessihoytulozaníanorenuevas,
Defraudarásalmundo,yaunamadre.
¿Puesdóndeestálabellacuyovientre,
Siendovirgen,rehúseesalabranza?
¿Oquiéntanneciamenteserátumba
Desuposteridadporamorpropio?
Reflejasatumadre,queentievoca
Elabrildesugrácilprimavera;
Así,porlaventanadelosaños,
Verásenlavejeztuedaddorada
Mássiprefieresnoserrecordado
Mueresoltero,ymatarástuimagen.
4
Pródigabelleza,¿porquégastas
Entimismotuherenciadehermosura?
Naturanoregala,sólopresta,
Ypresta,generosa,aquienlaimita.
Belloavaro,¿porquédesaprovechas
Tufortunacuantiosasinbrindarla?
Pésimousurero,¿cómousas
Unasumatangrandeynadaobtienes?
Puesempeñadoencomerciarcontigo
Contigotedefraudasdetimismo.
CuandovenzaelplazodeNatura,
¿Quédejarásatuacreedora?
Siahorrastubelleza,iráalatumba;
Inviértela,yserátualbacea.
5
Lashorasquegentilesfabricaron
Loqueesblancodetodaslasmiradas
Serántiranasdesupropiaobra
Yafearánlobelloyexcelente.
PuescadaestíoelTiempoinfatigable
Arrojaalcruelinviernoylodestruye,
Saviacongelada,hojascaídas,
Bellezamustiaydesnudezdoquiera.
Silalíquidaesenciadelestío
Enmurosdecristalnoseencerrara,
Moriríanelfrutoylabelleza,
Nisiquieraelrecuerdoquedaría.
Maslaflordestilada,enplenoinvierno,
Simuertaenaparienciaigualperdura.
6
Quelamanorugosadelinvierno
Noteimpidadestilartuestío;
Endulzaalgúncristal,atesorando
Tubellezaantesqueseagoste.
Elinterésnoesprohibidausura
Sigratificaaquiencontraeladeuda,
Puesserásunomásconlaganancia,
Diezvecesmásfelizsidiezporuno.
Diezvecesmásfelizseríasqueahora
Sidiezvecestuimagenacuñaras,
Pues¿quéharíalamuertesipartieses
Yentuposteridadsiguierasvivo?
Noseasobstinado,eresmuybello
Paradejartuherenciaalosgusanos.
7
CuandoenelOrientelaluzgrácil
Yerguelacabezaenvueltaenllamas,
Sunuevaaparicióncelebrantodos
Lamajestadsagradacontemplando.
Yunavezquetrepóalaabruptacima
Ysemejaunmaduromozoaltivo,
Losmortalesveneransubelleza
Presenciandoelperegrinajedeoro.
Mascuandobajaelcarrofatigado
Marchándosedeldíacomounviejo,
Losojosreverentessedistraen
Ynomiranlaestelaquedesciende.
Asípasarátumediodía:
Sinhijos,morirásinadvertido.
8
Eresmúsicaylamúsicateaflige,
Yasíoponeslodulcealadulzura:
¿Porquéamastantoloquenoteagrada
Obienteagradatantoloqueodias?
Silaunióndesonidosarmoniosos
Queseenlazanofendetusoídos,
sondulcereprimendaaquienseobstina
Enguardarparasíloqueaotrosdebe.
Observaquelascuerdasdesposadas
Sepulsanentresídemutuoacuerdo,
Ycualesposo,hijoytiernamadre
Cantanalunísonounanota:
Muchoscantosenuno,sinpalabras,
Querepiten:"Soloserásnadie."
9
¿Portemoralllantodetuviuda
Teconsumesenvidasolitaria?
Ah,simueressindejarsimiente
Seráelmundotuesposaabandonada.
Yseráunaviudainconsolable
Puesdetinotendráningúnrecuerdo,
Mientrascualquierotraseconforta
Evocandoalesposoconloshijos.
Loqueunpródigoderrochaenestemundo
Cambiadebolsillo,peroqueda,
Maslobelloenelmundoseconsume
Yporfaltadeusoesdestruido.
Nohayamorporlosotrosenelpecho
Queseinfligeasímismotantodaño.
10
Quédescarodecirqueamasaalguien
Cuandotannegligenteerescontigo;
Disiquieresquemuchastedesean,
Peroesmásqueevidentequenoamas.
Puesunodiotancruentotedomina
Queatentassinpiedadcontratimismo
Yentregastumoradaaldeterioro
Envezdepreservarladignamente.
Cambiarédeopinióncuandotúcambies
Yeldulceamor,noelodio,seatuhuésped
Séigualquetufigura,amenaygrácil,
Oalmenosségentilcontupersona.
Pormiamor,tuimagenmultiplica,
Yentiperdurará,oenloqueestuyo.
11
Crecerá,mientrasdeclinas,entuhijo
Aquellodelocualteseparaste,
Yenesasangrejovenquecediste
Algotuyoveráscuandomadures.
Essabioquienfecundalabelleza,
Yhaylocuraenprodigarvejezyruina:
Guiadosportuejemplo,enmediosiglo
Cesaríanloshombres,nohabríamundo.
SeanyermoslosquenoeligióNatura,
Losrudosypatanesydeformes,
Mastú,queeresflordeloescogido,
Sémagnánimocuantoellagenerosa.
Eressusello,ydebesporlotanto
Estamparloypreservarlaefigie.
12
Cuentolashorasquesumergen
Eldíaairosoennocheaborrecible,
Cuandoveomarchitaslasvioletas
Oargentadosdeblancorizosnegros,
Cuandoencuentrodesnudalaarboleda
Quefuedoselumbríodelrebaño,
Oengavillaselverdedelestío
Yerizadodebarbasentrecanas,
Evocoinquisitivotubelleza,
QuealfinvenceráelTiempoineluctable,
Puesgraciasydulzurassecorrompen
Ymuerenmientrasotrasproliferan.
YnohaydefensacontralahozdelTiempo
Salvohijosquelaburlencuandopartas.
13
Ojaláfuerastuyo,masloeres
Sólomientrasvivopermanezcas.
Contraelfindeberíasprepararte
Ytudulcefiguradaraotro.
Labellezaqueenpréstamoahoratienes
Asínotendríaplazo,puesserías
Tuyoaúndespuésdehaberpartido
Siotroheredaratusemblanza.
¿Puesquiéndejaarruinarcasatanbella
Sipuedepreservarlahonrosamente
Delasráfagasairadasdelinvierno
Ydelfuroryermodelamuertehelada?
Sólounpródigo,amor.Tuvisteunpadre,
Quetuhijotambiéndigalomismo.
14
Noleoenlasestrellascienciaoculta
Masposeomipropiaastrología,
Aunqueanadielassuertesanticipe
Niplagasosequíasocosechas.
Noadivinodestinosminuciosos
Señalandotruenoovientoolluvia,
Nielazarquealospríncipesaguarda
Vaticinioescrutandoelfirmamento.
Misapienciaderivadetusojos,
Estrellasfijasdondemiartelee
Quebellezayverdadmedraránjuntas
Sienotroigualatilasatesoras.
Sinolohaces,yoteprofetizo
Quebellezayverdadseiráncontigo.
15
Cuandopiensoquecadacriatura
Esperfectaapenasuninstante,
Quecadaactodeestegrantablado
Lasestrellascomentanconsigilo,
Yloshombrespadecencualplantas
Laclemenciayelrigordelmismocielo,
Ascendiendoesbeltosalacumbre
Yluegodescendiendohaciaelolvido,
Porgraciadeestacondiciónmudable
Másvaliosaestubellalozanía,
dondeelTiempoylaruinasedebaten
Porcambiarjovendíaennochehuraña.
Amándote,yenguerraconelTiempo,
Detiquierofijarloqueélselleva.
16
¿Porquénobuscasarmasmásseguras,
ParavenceralTiempo,esetirano,
Yteponesasalvodelaruina
Conmediosmásfelicesquemisversos?
Hoygozasdetushorasmásdichosas
Ymásdeunjardínvirgeneinculto
Tedaría,virtuoso,floresvivas
Másfielesatuimagenqueunretrato.
Vidaofrecenlaslíneasdelavida
Quenifrágilpincelnirimahumilde
Daríanatugraciaotufigura
Parahonrartealosojosdeloshombres.
Entrégate,ytuefigiehazperdurable,
Cinceladaportiytudulcearte.
17
¿Quiénmecreeráenedadfutura
Siyocolmomisversoscontusgracias?
YDiossabequesonsólounatumba
Queocultatusmásvivasperfecciones.
Siescriboalabellezadetusojos
Ytusdonesenrimasenumero,
Dirántodos:nosmintióelpoeta,
Cantópartesdivinasynohumanas.
Reirándemispapeles(yaamarillos)
Cualdeviejosquehablandemasiado:
Tuvirtudseráhijademisraptos,
Undesvaríodecanciónantigua.
Mássientoncesvivieraunhijotuyo
Túenélvivirás,yenmirima.
18
¿Habrédecompararteaundíadeestío?
Túeresmástempladoymásconstante;
Enmayoelvientoarrancaloscapullos,
Yelplazodelestíoeslimitado:
Yaelrubioojodelcielonosabrasa,
Yasuáureafazesopacada,
Ytodoloqueesbelloalfindeclina
PorazaromudanzadeNatura;
Masnuncapasarátuestíoeterno
Niperderástuherenciadebelleza,
Puesnoerrarásensombrasdelamuerte
Sienmisversoseternossobrevives.
Mientrashombresalienten,yojosvean,
Viviránmispalabras,ytúenellas.
19
Tiempovoraz:gastaalleónlasgarras
Yurgealatierraadevorarsushijos;
Arrancaelcolmilloalfierotigre
Yabrasaalviejofénixensusangre.
Siembradichaypenuriasmientrascorres
Ytrataatucapricho,Tiempoalado,
Almundoysuslisonjaspasajeras,
Masuncrimenhorrendoteprohibo:
Notallesenlafrentedemiamado
Lossurcosdetushorascontupluma,
Preservasubellezadetuoprobio
Paraejemplodehombresvenideros.
Masultrájalo,Tiempo.Atudespecho
Enmisversosmiamorvivirájoven.
20
UnrostrodemujerNaturaleza,
Señorayseñormío,tehapintado;
Uncorazóngentilyfemenino
Queignoralasfemeninasveleidades;
Másbrillantestusojos,menosfalsos,
Tiñendeoroelobjetoquecontemplan.
Tuaplomovirilahombrescautiva
Yasimismodeslumbraalasmujeres.
Amododemujerfuistecreado,
MasNatura,enneciodesvarío,
Privándomedetiañadióluego
Algoqueesamiamorindiferente.
Yaqueestásparaellasseñalado,
Seamíoelamor,deellaselgoce.
21
Nomeocurreigualqueaesepoeta
Queinspirándoseenfalsashermosuras
Escogeporornatoelfirmamento:
Comparaasubeldadconcuantoesbello,
Yelaborasímilesaudaces
Conelsol,lalunayricasgemas,
Conlasfloresdeabrilylasrarezas
Enlaesferacelesteatesoradas.
Siescriboenamorado,soysincero,
Ycreedme,nohayquiensobrepuje
Amiamorenbelleza,aunquenobrille
Cuallaslámparasfijasenloscielos.
Digamásquiengustehablarenvano,
Puesyonoadularéloquenovendo.
22
Noverémivejezenelespejo
Mientrasentilajuventudperdure,
Massiveoentilossurcosdelosaños
Sabréqueprontoexpiarémisdías.
Puestodalabellezaqueteencubre
Noesmásqueelropajedemipecho,
Queenticualeltuyoenmípalpita:
¿Cómosermásviejoquetúmismo?
Porlotanto,amor,cuidadeti.
Comoyolohagoconmigoportucausa,
Protegiendosolícitotupecho
Cuallatiernanodrizacuidaalniño.
Simipechomurieranopresumas,
Pueseltuyomedisteyloretengo.
23
Cualactorimperfectoqueenlaescena
Declamatorpemente,intimidado,
Ocualbestiaferoz,embravecida,
Queenelpropiofurorelbríoagota,
Enmípococonfiado,olvidopronto
Delamorlaperfectaceremonia,
Yelbríodemiamorflaqueavencido
Bajolacargadesupropiafuerza.
Seanpuesmislibroslaelocuencia,
Mensajeroscalladosdemipecho,
Eimplorarántuamorygalardones
Másqueesalenguapródigaenlisonjas.
Leeloqueamorescribiómudo,
Queesingeniodeamoroirconlosojos.
24
Miojoesfielartistatransformado
Hapintadoenmipechotubelleza,
Ymicuerpoahoraenmarcaturetrato
Diseñadoconjustaperspectiva.
Atravésdelpintorverássuarte
Yhallarástuimagenverdadera
Enmipechocolgada,sicontemplas
Atravésdelcristaldetumirada.
Losojosconlosojossehantrocado:
Losmíostecopiaron,ylostuyos
Sonvidrieradelpecho,dondeatisba
Elsolgozosamentepormirarte.
Aunquealgofaltaalartedemisojos:
Dibujanloqueven,mastualmaignoran.
25
Alardeequientienebuenaestrella
Dehonoresydetítulospomposos;
AmíFortunameimpidióesostriunfos
Masmehabrindadodichaenloquehonro.
Caléndulasalsol,losfavoritos
Delpríncipeexhibenrubiashojas
Sepultandoensímismostodoorgullo,
Puesbastaunguiñoparafulminarlos.
Alguerrerofamosoporsuenjundia,
Derrotadodespuésdemilvictorias,
Dellibrodelhonorloborranpronto
Yconélseolvidantodassusproezas.
Felizsoyenamaryseramado
Dondenosoymudadonimudable.
26
Señordemiamor,envasallaje
Tuméritoaldeberhasometido,
Yenvíoporescritoestaembajada
Cualmuestradeldeber,nodelingenio.
Debertanaltoquemiingeniohumilde
Sabeapenasvestirloconpalabras,
Masconfíoenquealgúnconceptotuyo
Ledécobijoentretuspensamientos.
Hastatantolaestrellaquemeguía
Nomebañeconrayosmáspropicios,
Yamiamorharapientodéropajes
Quelovuelvanmásdignoderespeto,
Nosabréalardeardemisamores,
Ymeocultotemiendotuscensuras.
27
Cansadodeviajarbuscoenellecho
Reposoparalosrendidosmiembros,
Masotroviajeiníciaseenmimente
Cuandoelcuerpoconcluyesustrabajos.
Puesdesdedondeyazgoelpensamiento
Sedirigeatienperegrinaje,
Ymeabrelospárpadoscaídos
Tanteandocomociegolastinieblas.
Masentonceslosojosdemialma
Delineantuimagenenlassombras,
Lacual,colgandocomojoya,
Embellecelanocheylailumina.
Dedíaelcuerpo,lamenteporlanoche,
Portucausa,ypormí,notienentregua.
28
¿Cómopuedo,privadodelreposo,
Sentiralegríaamiregreso?
Lanochenomitigaelmaldeldía,
Sehostiganmutuamenteyconfiereza,
Yambos,quesontanenemigos,
Sellanunpactoparatorturarme,
Agobiandoconquejasyfatigas
Lasjornadasdelviajequemealeja.
Halagoaldíadiciendocuántobrillas
Ycómoloiluminassisenubla;
Alanocheatezadalerecuerdo
Quelaargentassinoardenlasestrellas,
Peroeldíaesmáslargocadadía,
Ylanochemástorvacadanoche.
29
CuandosufroagraviosdeFortuna,
Lloroasolasmisuertedesdichada
Ylanzoalcielosordogritosvanos
Ymaldigo,afligido,midestino,
Codiciandodeéstelaesperanza,
Deaquéllosamigos,elsemblante,
Ydeotrosyaeltalentooelingenio,
Malprovistodecuantomásvaloro.
Mássumidoentannegrasreflexiones,
Deprontopiensoenti,yentoncescanto
(Cualalondraelevándoseenlaaurora)
Delatierrasombríahimnosalcielo.
Contuamorrecordadosoytanrico
Quelasgalasdeunreynoenvidiaría.
30
Siencalladaasambleaelpensamiento
Convocadulcementealosrecuerdos,
Languidezcoensuspirosdenostalgia
Yhorasnuevasderrochoenviejosllantos.
Asíahogoconlágrimaslosojos
Poramigosennocheeternaocultos
Ylloronuevamenteamoresidos
Yañorovisionesyaperdidas.
Dolidoporpasadasaflicciones,
Laspenasenumerounaporuna:
Laarduasumadellantospesarosos
Saldaunavezmásdeudassaldadas.
Mascuandopiensoenti,amigomío,
Laspérdidasrecobro,eldolorcesa.
31
Enelpechoatesorascorazones
Queyodiporperdidosypormuertos:
Allíreinaelamor,todassuspartes,
Yamigosquecreíasepultados.
¡Cuántalágrimasacrayfuneraria
Elamorhaarrancadodemisojos
Enmemoriademuertosquehoyparecen
Sóloausenciasqueallíyacenocultas!
Erestumbaenqueamorsepultovive,
Ornadacontrofeosdeamoresidos
Quesuspartesdemíaticedieron,
Yloquefuedemuchoshoyestuyo.
Imágenesamadasentiveo,
Ysoytododeti(detodasellas)
32
Siamisdíasdichosossobrevives,
CuandoMuerte,esepatán,cubramishuesos
Depolvo,sireleesporventura
Losversostoscosdeundifuntoamigo,
Compáralosconlostalentosnuevos,
Ysilossobrepujatodapluma
Valoraelamorynolasrimas
Superadasporotrosmásfelices.
Dedícameestedulcepensamiento:
"Sienestostiemposprósperosviviese,
Suamormejorvástagoengendrara,
Paramarcharentremejoreshuestes.
Sihamuerto,ypoetashaymejores,
Deélleoelamorynoelestilo."
33
Muchasregiasmañanasviagraciando
Altascumbresconojosoberano,
Besandoconfazrubiapradosverdes,
Dorandoarroyosconcelestealquimia,
Masluegoconsentirquenubesnegras
Lafazcelestialoscurecieran,
Ocultandoalconsternadomundo
Cómohuíahumilladahaciaelponiente:
Tambiénbrillómisolunamañana
Bañándomeengloriososesplendores,
Masay,lotuveapenasunahora
Puesnubesturbulentaslovelaron.
Masmiamorloperdona:soldelmundo,
Mejorpuedeempañarsequeeldelcielo.
34
¿Porquémeprometisteundíaclaro,
Dejandoqueviajarasinabrigo,
Ypusisteenmisendanubarrones
Quevelantuesplendorconbrumasturbias?
Nobastaqueahoraasomesentrenubes
Ymesequeslalluviadelacara,
Puesbálsamoquecuralasheridas
Masnolahumillaciónnoesbuenremedio.
Depocosirvenahoratusrubores,
Puescompensanenpocomisagravios:
Lapenadelqueofendenodaalivio
Aquiensufrelacargadelaofensa.
Maslaslágrimasquetuamorderrama
Sonperlasquelapérdidacompensan.
35
Dejadellorarporloquehashecho:
Larosatieneespinas,cienoelagua,
Loseclipsesempañansolyluna
Ylosbrotesmástiernosmoteaelcancro.
Todosfallan,yyomásqueninguno:
Consímilestufaltajustifico
Yasíporperdonartemecorrompo,
Disculpandoenexcesotuspecados.
Atuculpasensualhallosentido.
YfiscalyabogadoalmismoTiempo
Abrocontramípleitodifícil.
Entalguerracivildeamoryodio
Encómpliceporfuerzametransformo
Deesedulceladrónquemedespoja.
36
Endospartesdebemossepararnos
Aunquenuestroamorsigaindiviso;
Asíesamanchaquedaráconmigo,
Pormísólollevada,sintuayuda.
Aunquenuestrosdosamoresseanuno,
Unalgoafrentosolossepara
Quesibienelamoralteraenpoco
Aldeleiteamorosorobahoras.
Nuncamáspodréreconocerte
Paranoagraviarteconmisculpas,
Nipodráshonrarmefrenteaotros
Sincausartedeshonrasatimismo.
Masnolohagas,puesteamodetalsuerte
Quesieresmío,míoestubuennombre.
37
Comoelpadrepostradosecomplace
Enelbríodelhijoqueretoza,
Yocojeoafrentadoporfortuna
Yentuhonrayvirtudesmeconsuelo.
Sibelleza,cuna,orooingenio,
Odeellosuno,otodos,omásdones,
Sonentretusgraciasjustosreyes,
Injertomiamorenturiqueza:
Nosoycojo,pobreodesdichado
Puesbrindaestasombratalsustancia
Queyocontuopulenciamecontento
Yvivodeunachispadetugloria:
Procuralomejor,telodeseo,
Siloobtienes,diezvecessoydichoso.
38
¿Cómopuedefaltartemaamimusa
Mientrastantotúinsuflesenmisversos
Tuargumento,tandulceyexcelente
Queenvulgarespapelessedestaca?
Agradeceatimismosialgomío
Resultatolerableatulectura,
Grantorpezaseríanoescribirte
sitúmismoiluminaselingenio.
Musadécima,diezvecesmásvaliosa
Quelasnueveaquealudenlospoetas:
Quienteinvoqueproduzcaeternasrimas:
Quealcursodelossiglossobrevivan.
Simimusaligeraesdeleitable
Seamíoeltrajín,tuyalafama.
39
¿Cómocantarcondiscrecióntusgracias
Cuandoeresdemílomáspreciado?
¿Dequépuedenvalermemiselogios
siesmíocuantoentiestoyelogiando?
Separémonospues,poresacausa,
Ynuestroamoryadejedeseruno:
siestáslejosquizápuedaentregarte
Eltributoquesólotúmereces.
Ausenciacruel,tormentofueras
Situsociosamargosnoalumbraran
Pensamientosdeamorquedulcemente
Distraenlasnostalgiasylashoras:
Meenseñasavolverdospartesuna
Cantandoaquiensiempreestáconmigo.
40
Misamores,amor,tómalostodos:
¿Quétienesqueantesnotuvieras?
Noamorqueamorpuedallamarse,
Puesyaeratodotuyoelamormío.
Siporamordemímiamorrecibes
Nopuedoinculparte,miamortomas;
Teinculposiengañándoteatimismo
Gustasalgoadisgusto,porcapricho.
Gentilladrón,elroboteperdono,
Aunqueesatiaquienrobasmipobreza:
Yaúnasíelamorsabequemásduele
Lainjuriadelamorqueladelodio.
Gracialasciva,enquienelmalesbueno,
Noseasmienemigoaunquemehieras.
41
Losgrácilesmalesenqueincurres
Sidetucorazónestoyausente
Convienenatuedadytubelleza,
Puesdoquieraquevaserestentado.
Eresgentil,ygalardónvalioso,
Eresbello,ytodastecortejan.
¿Quéhijodemujeralasmujeres
Podríaconsentirvanossuspiros?
Masrespeta,aydemí,mispropiosfueros
Yreprendeatujuventudfogosa,
Puestearrastraatalesfrenesíes
Queincurresenperjuriodoblemente:
Porella,aquienporbellomequitaste,
Porti,quemefuisteinfielporbello.
42
Nomeapenatantoqueseatuya
Auncuandolaamabaconafecto;
Meafligehondamentequeseasdeella,
Pérdidadeamormásdolorosa.
Amantes,vuestroagravioosperdono:
Laamasporquesabesquelaamo,
Yséquepormiamorellameinjuria
Tolerandopormíquetúlaaceptes.
Siyotepierdoati,ellategana,
Yencuantolaperdítúlaencontraste.
Cuandoambosseencuentran,pierdoaambos,
Yestacruzpormiamorambosmeimponen.
Másquedicha,serunoconmiamigo,
Puesentoncesesmíoelamordeella.
43
Alcerrarsemisojosvenmásclaro,
Pueseldíalesesindiferente,
Yaquesiempreenmissueñostecontemplan
Ybrillancontubrilloenlapenumbra.
Siiluminaslassombrascontusombra,
Quédichosoespectáculoofrecieras
Alaluz,contuluztantomásclara,
Túqueasíporlanochemeencandilas.
Quéventura,pienso,simisojos
Avivaluzdeldíateencontraran,
Sidenoche,entrelassombrasmuertas,
Sefijatuesplendorenojosciegos.
Cadadíaesnochesintuimagen,
Ysiensueñosteveoesdíalanoche.
44
Simiscarnesfueranpensamiento
Novaldríandistanciasinjuriosas:
Dondequieraestésteseguiría
Adespechodelímitesyespacios;
Aunsimipiehollaraentonces
Lastierrasdetimásalejadas
Consólopensardóndeteencuentras
Brincarasobreocéanosyreinos.
Masnosoypensamiento,piensoairado,
Ynopuedofranquearmillasdeunsalto;
Modeladoconaguaytoscaarcilla,
Deboaguardargimiendo,lentashoras.
Deelementostanbajossóloobtengo,
Emblemasdeldolor,lágrimasturbias.
45
Losotros,aireleveyfuegopuro,
Dondequierayoestéviajancontigo,
Pensamientoydeseo,inapresables,
Conraudomovimientovanyvienen.
Ycuandoestosligeroselementos,
Embajadadeamor,hastativuelan,
Mivida,hechadecuatro,condossolos
Agonizaentenazmelancolía
Entantomivitalarquitectura
Norestauranentrambosmensajeros,
Queregresanalpuntoconlasnuevas
Detubuenasalud,ymelasdicen.
Mealegro,masay,quedichabreve:
Losenvíodevueltayentristezco.
46
Misojosymipechoenmortalguerra
Disputanelbotíndetubelleza:
Arrógansemisojostusemblante,
Trofeopormipechoreclamado.
Unoalegaqueenélfelizhabitas
Encofrequelosojosnoatraviesan
Argumentoquelaotraparteniega
Afirmandoserdueñadetuimagen.
Unjuradodedulcespensamientos,
Huéspedesdelpecho,sepronuncia
Yporsuveredictosedecide
Cuálpartedecuálespertenencia:
Amisojossedebetufigura,
ytuamoramipechocorresponde.
47
Misojosymipechohanconcertado
Unpactoparamutuobeneficio,
Yaunoslanguidezcanporturostro
Osuspirosdeamorelotroexhale:
simisojossehartandetuimagen,
Mipechoalfestínesinvitado;
Otrasvecesmipecholosrecibe
Compartiendoamorosospensamientos.
Tuimagenytuamorasípreservan,
Yaunquelejosestés,estáspresente,
Puesdelospensamientoshuirnopuedes
Yyoconellosvoy,yelloscontigo.
Osiduermen,tuimagenenmisojos
Amipechodespierta,yambosgozan.
48
Concuántacautelaemprendíelviaje,
Poniendoabuenrecaudocadaobjeto
Parahallarlointactoamiretorno,
Demanostraicionerasprotegido.
Mastú,demistesoroselmásbello,
Dignísimoconsuelo,cruelcongoja,
Mibienmásentrañableymásvalioso,
Aladronesvulgarestehasexpuesto.
Notequiseencerrarenotrocofre.
Sinoenelquenoestásaunqueestéssiempre:
Lacárcelsinrigoresdemipecho,
Dedondeentrasysalesatupropioantojo.
Ytemoqueaundeallíseasllevado,
Puesportiaúnlaverdadseríaladrona.
49
Porsillegaelmomento(sillegare)
Enquejuzgues,severo,misdefectos
Ytuamorcierreelúltimobalance
Porprudentesconsejosincitado,
Porsillegaelmomentoenquetúpases
Rehusándomeelsoldetumirada,
Otuamor,renunciandoaloqueera,
Actúeconreservadesdeñosa,
Porsielmomentollegahoymeconsuelo
Admitiendoqueespocamivalía
Yalzocontramíacusaciones
Quemantenganlasleyesdetuparte:
Sitevas,aydemí,laleyteampara,
Nadapuedoalegarenmidescargo.
50
Continúolamarchatristemente,
Pueselfindeesteviajefatigoso
Alreposoyquietudhademostrarle
Cuántasmillasdetimehedistanciado.
Elbrutovallevándomedespacio,
Cargandoconlaspenasquemeagobian,
Cualsielpobresupieraporinstinto,
Queeljinetenoquiereapresurarse.
Noloazuzalapuntaenrojecida
Queavecesmifurorlehundeenelflanco,
Alocualélrespondecongruñidos
Másfilososqueelhierrodemiespuela.
Puesconcadagruñidomerecuerda
Quemipenaseacercaytútealejas.
51
Miamorexcusaasílospasostardos
Delcaballo,cuandodetimealejo:
"¿Paraquéapurarestadistancia?
Yahabrádegaloparcuandoregrese."
¿Masquéexcusatendrámipobrebestia
Cuandotodapremurameseapoca?
Entoncesaunalvientoespolearía,
Elpasomásaladoseríalento.
¿Québestiacorrerácualmideseo?
Miperfeccióndeamor,sintrabaalguna,
Relincharáenfrenéticacarrera
Ydaránuevaexcusaamicaballo:
Sialirlejosdetisupoiraltrote,
Cuandoyovueleatiqueélvuelvaalpaso.
52
Soypuescomoelricocuyallave
Loguíahastaelrecónditotesoro
Quenoquieremiraracadainstante
Pornomellarelfilodesugoce.
Tallasfiestas,solemneseinfrecuentes,
Consurarofulgorvistenelaño
Ycualpiedraslucientessedestacan,
Ocualjoyamejorengargantilla.
Asítusausenciassonunarca
Ouncofredondericasvestiduras
Aguardancircunstanciasespeciales
Paralucirsuorgulloencarcelado.
Cuángrandeestuvalor,benditoseas:
Dasjúbilosiestás,sinoesperanza.
53
¿Dequérarasustanciaestáscompuesto?
Quemillonesdesombrasterodean?
Cadacualtieneuna,sólouna,
Mastú,siendouno,prestastodas.
Adonis,siconarteesperfilado,
Imitapobrementetufigura;
SideHelenasepintaelbellorostro
Erestúcongriegaindumentaria.
Siveslaprimavera,oelotoño,
Unaesapenassombradetusdones
Yelotroevocatumunificencia,
Puesestáspresenteencadaforma.
Detodagraciaexternaparticipas,
Masanadiesemejasenconstancia.
54
Oh,cuántomásbellaeslabelleza
Sitienelaverdadpordulceornato;
Larosa,siadmirable,másseadmira
Porladulcefraganciaquedespide.
Lasfloresdelazarzalucentintes
Profundos,cuallarosaperfumada,
Tambiéntienenespinasyretozan
Silabrisaentreabresuscapullos;
Mastodasuvirtudesapariencia:
Germinanapartadas,semarchitan,
Ymuerensolas.Maslarosadeja
Undulcearomatrassudulcemuerte.
Ytújovenbelloyadorable,
Siteagostas,aquíestásdestilado.
55
Nielmármolnilosáureosmonumentos
Depríncipesseránmásperdurables
Queestearcadetuesplendorluciente,
Reciarima,jamáspiedraopacada.
Cuandolaguerraatrozderrumbeestatuas
Ylasturbasdestruyanlasmurallas,
NilaespadadeMartenihostilllama
Abatiránestamemoriaviva.
Alamuerte,yalenconadoolvido,
Podrásvencer,yenestasalabanzas
Losojosdeloshombresvenideros
Hastaeljuiciofinalverántuimagen.
Así,hastaqueseasconvocado,
Aquívivirás,yentiernosojos.
56
Renueva,amor,tusbríos,nosediga
Queeresmásendeblequeeldeseo,
Cuyafiebrevoraz,hoyaplacada,
Mañanaseagudizanuevamente.
Sihoytusojoshambrientossehanhartado,
Amor,aunqueahítosparpadeen,
Mañanatambiénmira,nodestruyas
Portorpezaelespírituamoroso.
Laausenciaseaocéanoqueaparta
Afogososamantesquealaorilla
Seacercandiariamenteparaverse
Ylasansiasrecíprocasinflaman.
Seainviernotanllenodecuidados
Quetriplebienvenidadéalestío.
57
Esclavosoy,yesclavassonmishoras,
Delarbitrioyafándetudeseo,
Puesvanassonlashorasdemivida
Enquetúnorequieresmisservicios.
Nomeatrevoallamarlentalaespera
Cuandomiroelrelojmientrasteaguardo,
Niajuzgaramargastusausencias
Cadavezquedespidesatusiervo,
Niinquieroconpreguntasrecelosas
Dóndeestás,quéhacesodiscurres.
Melancólicoesclavo,ennadapienso
Salvoenti,yenlaventuradeotros.
Tannecioeselamor,quetuscaprichos
Aceptadócilmenteaunquelohieras.
58
Eldiosquedetimehaesclavizado,
Prohibequevigiletusplaceres
Opidacuentaalgunadetusocios,
Puestuvasallosoyyteobedezco.
Estandoatumerced,soportoluego
Lacárcelsoledosadetuausencia
Yofrezcodócilmenteambasmejillas
Sinacusartedeinjusticiaalguna.
Estuprivilegioirdondegustes
Ydisponersintrabasdetushoras
Parahacercuantoquieras,yaunpuedes
Indultartepordañosatimismo.
Yoespero,aunqueesperarseauninfierno;
Actúesbienomalnohedeacusarte.
59
Sinadaesnuevoytodoanteshasido,
¿Noesvanailusióndenuestroingenio
Engendrarnovedosasinvenciones,
Cuandoalumbracriaturasyanacidas?
Simialmaretrocederpudiera
Delsolquinientasvueltasenelcielo
Quizátuimagenvieraenlibroantiguo
Conprístinaspalabrasacuñado.
Sabríacómoantañodescribían
Lagrácilmaravilladetusformas,
Siescribimosmejor,olohacíanellos,
Olarevoluciónessemejante.
Elingeniodeotrora,estoyseguro,
Apeoresasuntoscantóelogios.
60
Talcualruedanlasolasalaplaya
Discurrenhaciaelfinnuestrosminutos.
Cadacualreemplazaalprecedente
Ytodosentropelvanprogresando.
Lacriaturaenmardeluznacida
Searrastraalaadultez,yescoronada
Porpérfidoseclipsesqueoscurecen
LasdádivasqueantañoledioelTiempo.
ElTiempotransfiguracuantoofrece
Yenlasfrentesmásbellasabregrietas
DevoralasrarezasdeNatura
Yelfilodesuhozlosiegatodo.
Másenfuturaedad,enestosversos
Tuserásalabadoatudespecho.
61
¿Estuvoluntadquemedesvele
Tuimagenenlanochedefatiga?
¿Erestúquienmissueñosinterrumpe
Consombrasqueseburlandemisojos?
¿Estuespírituelquedesdetienvías
Tanlejosdetuhogarparaespiarme
Ybuscarunsecretoenmidescanso,
Raigambreysustentodetuscelos?
Ohno,tuamornoestanintenso;
Esmiamorquienmetienedesvelado,
Miamorfielquemeprivadelreposo
Yacudeentunombreavigilarme.
Portivelo,ytúsiguesdespierto,
Alejadodemí,muycercadeotros.
62
Elpecadodeamarmemeenceguece
Ymialmaposee,ycadaparte;
Paraestepecadonohayremedio,
Contalfuerzasehincódentrodelpecho.
Nohallorostrográcilcomoelmío,
Niformastandiscretasotannobles,
Ymispropioselogiosmeconfirman
Quesuméritonadiesobrepuja.
Máscuandoelespejomerevela
Misfaccionescurtidasyrugosas
Elamorpormítruécaseenodio:
Amaresedespojofuerainicuo.
Esati(queeresyo)aquienadoro
Pintandoenmivejeztusbellosaños.
63
Simiamor,comoyo,esafrentado
PorelTiempoysumanoinjuriosa,
Ylashorassusangredebilitan
Tallándolearrugascuandotrepe
Porlanocheescarpadadelosaños,
Cuandotantabellezaquehoygobierna
Yaestémarchitándose,omarchita,
Yeltesorodeabrilhayaperdido,
Paraentonces,ahoramepreparo
Contraelacerotorvoyrevoltoso,
Paraquenuncasiegueelrecuerdo
Subeldad,aunllevándosesuvida.
Subeldadserávistaennegraslíneas,
Yellasvivirán,yélsiempreenellas.
64
CuandoveolacruelmanodelTiempo
Borrarpompasdeépocaspasadas,
Cuandoveocaeraltivastorres
Yelbronceeternoesclavodelaruina;
Cuandoveoelocéanovoraz
Avanzarenelreinodelacosta,
Ytierrasqueenelpiélagoseinternan
Medrandoconlaspérdidasajenas;
Cuandoveotalmudanzaenlosestados
Yestadostanrevueltosycaducos,
Aprendopresenciandoestosestragos
QueelTiempoquerráundíaarrebatarte.
Pensamientoqueesmuerteyquemeincita
Allorarporperdidoloquetengo.
65
Sibronce,piedra,tierraymarextenso
Sondoblegadosporlatristemuerte,
¿Quépodrácontrasuiralabelleza,
Queaunaflornosuperaenmagrasfuerzas?
¿Cómovenceráelfraganteestío
Elasedioferozdedíasaciagos
Sibatientesdeaceroyaltasrocas
LosembatesdelTiemponoresisten?
¡Atrozmeditación!¿Cómoocultarle
alTiempolamejorgemadelTiempo?
¿Quémanodetendrásuspiesalados
Oimpediráquelabellezaarruine?
Ninguna,salvoocurraestemilagro:
Quemiamorperdureennegratinta.
66
Yaharto.eldescansodelamuerte
Pediría,viendoalméritomendigo,
Ylonuloeindignoengalanado,
Ylapuraconfianzadefraudada,
Ylahonraadjudicadaerróneamente,
Ylacastavirtudprostituida,
Ylodignoyperfectoenvilecido,
Ylafuerzavejadapordeformes,
Yelarteinjustamenteamordazado,
Yalneciodoctoraljuezdeltalento,
Ylasimpleverdadvueltasimpleza,
Yelbiendelprepotentemalcautivo.
Yahartodepesares,partiría,
Massimueroamiamordejarésólo.
67
¿Debecohabitarconlocorrupto
Yagraciarlaimpiedadconsupresencia,
Demodoqueelpecadoconélmedre
Yseornamenteconsucompañía?
¿Porquéhandeimitarlolosafeites
Robandouncolormuertoatonosvivos,
Yhoylucelabellezarosasmustias
Queparodiansurosaverdadera?
¿PorquehadevivircuandoNatura,
Yaenquiebra,yexangüeyagotada;
Sóloenélconservasuopulencia
Ysóloenélsubsiste,aunquealardee?
Sóloélesmuestraderiquezas
Queellatuvoantaño,endíasmejores.
68
Susmejillasevocantiemposidos
Debellezalozanacuallasflores,
Antesquebastardashermosuras
Osarancoronarlasfrentesvivas:
Antesquelastrenzasdelosmuertos,
Bienesdesepulcro,renacieran
Avivirvidaajenaentestaajena,
Yunmuertovellónfuerafrescura.
Enélrevivenlasantiguashoras
Cuandotodoeragenuinoyverdadero.
Cuandoajenoverdornohacíaveranos
Yloviejoalonuevonoensalzaba.
EmblemaesdeNatura,enqueellaopone
Labellezadeantañoalartificio.
69
Laspartesquedetipresenciaelmundo,
Nohayhalagoquepuedaembellecerlas;
Laslenguastodas(vocesdelasalmas)
Respetanlaverdad,aunsienemigas.
Tufiguraexteriorescoronada;
Conelogioexterior,masesaslenguas
Hablanconacentosdiferentes
Cuandomirannosóloconlosojos.
Sondeanlabellezadetualma
Ylemidendeacuerdocontusactos,
Ysiantesteadmirabanahoraañaden
Atuflordebellezaaromasagrios.
Tuperfumeesindignodetuaspecto
Porquecrecesrodeadodemalezas.
70
Noestuculpaqueseasdifamado
Puessiempresecalumniaalabelleza;
Lainjuriaeseladornodelográcil,
Elcuervoqueatraviesauncielolimpio.
Lacalumniatehalaga,siendohonesto,
Porsaberresistirlastentaciones,
Puessielcancrocodicialomáspuro
Túexhibesunaflorinmaculada.
Laemboscadadedíasmáslozanos
Franqueaste,segúndicen,victorioso,
Masnohayméritoqueseasuficiente
Paraacallarlasvocesdelaenvidia.
Sinoteecharasombraunasospecha
Loscorazonestodosdominaras.
71
Nollorespormicuandohayamuerto
Yoigaslaslúgubrescampanas
Anunciaralmundoquehepartido
Delvilmundoamorarconvilgusano.
Sileesestalínea,norecuerdes
Quémanolaescribió.Tantoteamo
Queprefieromeentreguesalolvido
Aquesufrasdolorporrecordarme.
Simiraras,acaso,estosversos
Cuandoyoenlaarcillaestédisuelto,
Olvidaelecohumildedeminombre
Ydejaquetuamortambiénsepudra.
Noveaelsabiomundotucongoja
yseburledetiporculpamía.
72
Porsielmundopidieraquedescribas
Losméritospresuntosqueenmíamabas,
Olvídame,amor,encuantomuera,
Puesnohallarásenmínadaencomiable.
Amenosquepiadosamenteurdieses
Mentirasqueenaltezcanmisvirtudes
Ydemíprodigarasalabanzas
Quelaavaraverdadmenegaría,
Tildaríantuhonestoamordefalso
Sihablarasfalsamenteporamarme:
Sepúlteseminombreconmicuerpo,
Yconéllacausadeloprobio.
Puesparamíhayoprobioenloqueescribo
Yparatienamarcosasindignas.
73
Enmívesesaépocadelaño
Cuandohojasmustias,pocasoninguna,
Conelfríotiritanenlasramas,
Capillasderruidasysincantos.
Enmíveselcrepúsculodelaño,
CuandoelsolagonizaenOccidente
Ylanochelocubremuydespacio,
Segundamuerte,sellodereposo.
Enmíveslosfulgoresdelrescoldo
Quedormitaenlasjovenescenizas
Comoenlechodemuerte,consumido
Porloqueantessirvióparaavivarlo.
Estoves,ytuamorsefortalece
Puesprontoperderás,loqueahoraamas.
74
Mascálmatecuandoesecruelarresto
Detimellevesinfianzaalguna;
Lovaliosodemísonestaslíneas
Yestaslíneasquedaráncontigo.
Releerás,cuandoestoreleyeres,
Lapartequeteestabaconsagrada:
Elpolvovuelvealpolvo,suvenero,
Mastedejomiespíritu,queestuyo.
Demíhabrásperdidosóloelcuerpo,
Lasheces,laheredaddelosgusanos,
Presaruindeunmíserocuchillo
Algovileindignodelrecuerdo.
Lovaliosodeél,loquecontiene,
Esesto,yestoquedarácontigo.
75
Nútresedetimipensamiento
Comoelsuelodeabrildelaguacero,
Yportenerteenpazlibrobatallas
Comoelavarofrenteasusriquezas:
Yasoberbioyfeliz,yatemeroso
Dequelaedadtaimadalodespoje,
Yadispuestoaestarcontigoasolas
Yainclinadoamostrarteatodoelmundo,
Avecesyacolmadodetuvista,
Ydeprontoportidesfalleciendo,
Ynotengoniquieromásdelicias
Delasquetúmedasomereservas.
Díaadíamesacioymuerodehambre,
Yameatorodeti,yalanguidezco.
76
¿Porquémiversoeludenuevasgalas,
Demodasymudanzasalejado?
¿PorquénomeinclinoconelTiempo
Alonuevo,crisoldeextravagancias?
¿Porquéescribolomismo,ysinuncambio
Seatienemiinvenciónalmismoestilo,
Conpalabrasquecasimedelatan
Proclamandosuorigenymodelo?
Porquesiempredeti,amor,escribo,
Ytúmismoyamorsonmiargumento;
Connuevoatuendovistofrasesviejas,
Trillandonuevamentelotrillado.
Elviejosolesnuevocadadía;
Tambiénmiamor,diciendoloyadicho.
77
Elespejodirácómodeclinas,
Elreloj,cómohuyenlosminutos,
Lashojasseránhuelladetumente,
Yacasounaleccióntebrindeellibro:
Cadaarrugaquemuestreelfielespejo
Evocaráelbostezodelatumba,
Yelrelojtehablaráconpasotardo
DelTiemposigiloso,irrevocable.
Cuantascosasnofijetumemoria
Confíaaestaspizarras:verásluego
Tushijosdelcerebrobiencriados
Paradarteaconocermejortualma.
Revisaestosoficiosconfrecuencia,
Túyellibrosaldránenriquecidos.
78
Amenudoteinvococomomusa,
Ytantoparticipasenmisversos
Quelasplumasajenasyameimitan
Einspirándoseentiescribenpoemas.
Tusojos,quepusieronvozalmudo
Yalaestultaignoranciadieronvuelo,
Alasalasdelsabioañadenplumas
Ydoblemajestaddanalográcil.
Máspuedesufanartedemioficio
Puestúlomodelasteyalumbraste.
Deotrosperfeccionaselestilo
Ylasartesmejorascontugracia,
Mastodomiartificioestupersona,
Ymibárbaraplumatornasculta.
79
Cuandoyosolamenteteinvocaba
Sólomisversosposeíantusgracias,
Masahoramiplumahadecaído
Yamimusaagotadasustituyes.
Unasuntotannoble,amor,porcierto
Merecelosesfuerzosdelmásdigno,
Sibienlasinvencionesdelpoeta
Nohacenmásquepagartelorobado.
Tellamahonesto,yesahonestidad
Lehasinspirado;ysitedabelleza
Latomódeturostro;cadaelogio
Nohacemásqueentregarteloqueestuyo.
Noagradezcas,luego,loqueéldice
Puestúsaldasladeudaqueélcontrajo.
80
Ay,cómodesfallezcoalmencionarte
Sabiendoqueuningeniomásdotado
enelogiosprodigasutalento
Ycantandotufamameamordaza.
Mastuvirtud,océanicaplanicie,
Toleravelahumildeoarrogante.
Mibarcaaudaz,aunquesesabeindigna,
Bogaobstinadaenlallanuraundosa.
Tuolamássutilmetendráaflote
Mientrasélsurcaabismosinsondables.
Simehundo,soysólounachalupa,
El,altobajelyarboladura.
Ysiluegoélprosperayyonaufrago,
Porculpademiamormehabréperdido.
81
Seayoquienescribatuepitafio,
Oaúnvivasmientrasyomepudroentierra,
Noserádelamuertetumemoria
Aunqueolvidopostreroseamisuerte.
Tunombreduraráinmortalizado
Cuandoyohayamuertoparaelmundo,
Pueselsuelocomúnserámitumba,
Mastucriptalosojosdeloshombres.
Monumentoserámigentilverso
Queleeránlosnonacidosojos,
Yenlaslenguasfuturastendrásvida
Aunquedenuestraedadyanadiealiente.
Vivirás(talvirtudhayenmipluma)
Dondealientaelalientodeotrasbocas.
82
Noteunisteamimusaenmatrimonio
Ypuedes,porlotanto,sinrubores,
Leercuantodicenlospoetas
Querealzansusobrasalnombrarte.
Eresdignoenaspectoyagudeza,
Ytuméritoexcedemialabanza;
Tevesluegoobligadoaprocurarte,
Nuevaestampadetiemposmásfloridos.
Procúrala,miamor,yasícomprueba,
Yaexhaustoslosretóricosafanes,
Quetusciertasvirtudessonmásciertas
Enlasllanaspalabrasdetuamigo.
Prodíguenseafeitesenmejillas
Exentasdecolor,masnoenlastuyas.
83
Afeitesnocreíquerequirieras
Yafeitesnoañadíatuhermosura;
Vi(ocreíver)quetúexcedías
Lasofrendashumildesdeunpoeta:
Demaneraqueoptéporelsilencio,
Paraqueasí,mostrándote,enseñaras
Hastaquéextremoslasmodernasplumas
Hablandodelodignosonindignas.
Túvisteunpecadoenmisilencio
Yaéldebomigloria,puescallado
Noestorbétubelleza,alaqueotros
Sepultaronqueriendodarlevida.
Másvidahayenunodetusojos
Queenlaslisonjasdetusdospoetas.
84
¿Quiénpuededecirmássinoquiendiga
Quesólotúerestú,máximoelogio?
Puessólotúencierraslasustancia
Capazdeilustrartusperfecciones.
Cuánmenesterosaesesapluma
Quealasuntonoprestaalgunagloria,
Masquiendetiescribe,conquediga
Quésólotúerestú,yaloennoblece.
BástalecopiarloqueNatura
Escribióclaramente,noenturbiarlo
Ytalimitaciónledaráfama
Yunestiloadmiradopordoquiera.
Benditaestubelleza,ylamaldices
Amandoadulacionesqueteagravian.
85
Mimusaamordazadagentilcalla
Mientrassumasriquísimoselogios
Consignadosconcálamodeoro
EnfrasestrabajadasporlasMusas.
Otroescribe,yopiensopensamientos,
Ydigo"Amén"cualclérigoiletrado
Acadahimnoqueesetalentoforja
Conformabienpulidaycultapluma.
Aloírtuselogios,losapruebo
Yaúnalosmayoresalgoañado,
Masenmipensamiento,queteama
(Auncortodepalabras)másqueanada.
Porlaairosapalabraadmiraaotros.
Amípormipesar,quetehablamudo.
86
¿Elvelamensoberbiodesusrimas
Navegandohaciati,ricotesoro,
Encerróenmisesoelpensamiento
Yvolviósepulturaunvientrefértil?
¿Suespíritumehatendidomuerto,
Porfuerzasnomortalesinspirado?
No;niélniloscofradesqueenlanoche
Loasisten,misversosacallaron.
Niélniesefieldemonioamigo
Quelebrindanocturnainteligencia
Puedenalardeardemisilencio,
Pues,cuandoenmudecínofuepormiedo.
Mascomoélseapropiódetusemblante,
Mivozperdiósufuenteyquedóexhausta.
87
¡Adiós!Nomerezcoposeerte
Yconoces,porcierto,tuvalía.
Tusméritostehandejadolibre
Ytodosmisderechoscaducaron.
¿Cómoretenertesinoaccedes,
Porquéhedemerecertantariqueza?
Carezcodeargumentosyrazones,
Demodoquemiplazoestávencido.
Tedisteamíignorandotusvirtudes
Oignorandoaquiénlasentregabas;
Donprecioso,cedidoerróneamente,
Quehoymequitas,conjuiciomássensato.
Tetuvecualquienduermeydesvaría,
Ensueñosrey,enlavigilianadie.
88
Cuandoestésdispuestoaescarnecerme
Despreciandoloqueantesadmirabas,
Meopondréamimismoportucausa
Llamándotevirtuosoaunqueseasfalso.
Conociendomisíntimasflaquezas,
Expondréportitodaunahistoria
Develadosdefectosytraiciones,
Paraqueganesgloriasimepierdes
Yyotambiénsaldréfavorecido,
Puestuyoesmiamorosopensamiento:
Siultrajándomeatitebeneficio
Amímebeneficiodoblemente.
Atalpuntoteamo,soytantuyo:
Portubiennohaymalquenosufriera.
89
Acúsamedefaltasytraiciones
Yyoseréabogadodetucausa;
Mencionamistorpezas,ycallado,
Medejaréinculparsindefenderme.
Nopodrás,amor,sertansevero
Paralograrelcambioquedeseas
Comoyo,queatentoatusmotivos
Meapartaré,cortandonuestroslazos
Yolvidarétutratoyseréesquivo:
Detiestaréausente,yenmilengua
Nohabitarátuamadoydulcenombre
Pormiedoadifamarteyprofanarlo
Proclamandoquealgunavezmeamaste.
Portucausameensañaréconmigo,
Puesnuncasabréamaraquientúodias.
90
Odiamesiquieres,masahora,
Cuandoelmundoconmigoseencarniza;
Séelaliadodelafortunaimpía,
Masnosumestupérdidaaotraspenas.
Noagregues,cuandoyomipechoalivie,
Unmalnuevoalosmalessuperados.
Noposterguesmiruina,yluegoañadas
Aunanocheinclementealballuviosa.
Sihasdeabandonarme,nolohagas
Cuandohayanculminadomiszozobras,
Masahora,ysufriréprimero
Eldesairemayordelafortuna.
Laspenasquehoysabentanamargas
Trashaberteperdidosabrándulces.
91
Desucunauoficioaquélseufana,
Aquéldesufortunaocorpulencia,
Aquéldesuvestuarioextravagante,
Aquéldesusbalconesocaballos.
Acadahumorplacerescorresponden
Enqueseregodeamásqueenotros,
Masnosonestosbienesmimedida
Puescadabienconlomejorcomparo.
Ytuamoresmejorqueelabolengo,
Másvaliosoqueropasodineros
Ymásgratoquehalconesocorceles:
Poseyéndoteatilotengotodo.
Mássiesariquezamequitaras
Yoseríamásmíseroquenadie.
92
Masaunquetúteempeñasendejarme
Eresmíoyloeresdeporvida,
Puesmividadetivivependiente
Ysidejasdeamarmehadeextinguirse.
Notemo,pues,elmalmásformidable
Cuandofinmedaríaelmalmásleve.
Meveoencondicionesmáspropicias
Queantes,sometidoatusantojos.
Tuinconstancianopuedeatormentarme,
Puessimetraicionarasmoriría.
¡Ohdichaventurosaqueposeo
Tandichosoentuamorcomoenmimuerte!
Peronoexisteperfecciónsintacha:
Acasometraicionasyloignoro.
93
Yvivirécreyéndotesincero
Cualmaridoengañadoquenoadvierte
Quelafazdelamoresengañosa:
Quecuandoestásconmigoenmínopiensas.
Entusojosjamásanidaelodio
Ynosabréporellossihascambiado;
Entodoslossemblanteslafalsía
Trazalíneas,arrugasyvisajes,
Masloscielosalcreartedecretaron
Queentufazsólodulceamorviviera,
Yseancualesfuerentusanhelos
Enturostronohabrámásquedulzura.
¡CuallafrutadeEvaestubelleza
Sieresdulcetansóloenapariencia!
94
Quienespuedenherirynolohacen,
Yelactoqueaparentannoejecutan,
Quienes,pétreos,conmuevenalosotros
Massonfríos,serenoseimpasibles,
Bienempleanlasdádivasdelcielo,
NoderrochanlosbienesdeNatura,
Sondueñosyseñoresdesusrostros,
Losotros,merossiervosdesusdones;
Lafloresladulzuradelestío
Aunqueellavivaymuerasinsaberlo,
Masapenaslaflorsecontamina
Lamalezamásvilesmásairosa.
Puessetornamásranciolomásdulce:
Nadahiedepeorqueellirioenfermo.
95
¡Queadorabletornaseloprobio
Quecualelcancroalafraganterosa
Corrompelabellezadetunombre!
¡Quédulzuraencubretuspecados!
Lalenguaquedeticuentalahistoria
Añadiendolascivoscomentarios
Sólopuedeultrajarteconelogios
Puesnombrándoteinjuriaesalabanza.
¡Quémansiónposeenesosvicios
Queentihanfijadosumorada,
Puesallílabellezaextiendeunvelo
Quetodolohermoseaantelosojos!
Tencuidadoconeseprivilegio,
Alaceromejormellaelmaluso.
96
Yateinculpanporjovenyligero,
Yateelogianporjovenyporgrácil,
Mastusgraciasyculpassonamadas.
Pueslasculpasengraciastransformaste.
Elanillomásvileselogiado
Sienundedodereinaresplandece:
Asísetraducentusdesvíos
Enverdades,yencosasverdaderas.
¡Elloboacuántaovejaperdería
Sipudieraenovejatransformarse!
¡Acuántosqueteadmirantúarruinaras
Sidetodastusgraciastevalieras!
Masnolohagas,puesteamodetalsuerte
Quesieresmío,míoestubuennombre.
97
Ausentarmedetifueuncrudoinvierno,
Ohdeleitedelañofugitivo.
¡Quéheladaspadecí,quédíasoscuros,
Quédiciembretanyermoydesolado!
Yviajésinembargoenelestío
Yelotoño,henchidoconelfruto
Engendradoenfecundaprimavera
Cualunvientregrávidoenviudado.
Peroentaldescendenciasólohevisto
Esperanzadehuérfano,zozobra,
Pueseresregocijodelverano
Ysinti,aunlasavesenmudecen.
Ocantancontanlúgubresacentos
Quelashojasseagrisan,temerosas.
98
Mealejédetienlaprimavera,
Cuandoelferazabril,engalanado,
Infundiótaljuventudalmundo
QueaunelgraveSaturnoretozaba.
Masnielcantodeavesnielaroma
Deflorescoloridasydiversas
Dejúbilopudieronembriagarme
Oincitarmeaarrancarlasdelosprados.
Noadmirélablancuradeloslirios
Nielogiélasencendidasrosas,
Esasdulcesfigurasdeleitables
Quetomabantuimagenpormodelo.
Maseracomoinvierno,yentuausencia
Juguéconellascomocontusombra.
99
Acuséalavioletadeestemodo:
Dulceladrona,cuyoolortandulce
Tomastedelalientodequienamo,
Yelpurpúreoorgullodeturostro
Teñisteenlasangredesusvenas.
Culpéalliriodehurtartumanoblanca,
Dequitarteelcabelloalasarilla;
Lasrosaserizaronlasespinas,
Conruboruna,pálidalaotra.
Niblancaniroja,unatercera
Atuhálitouníaamboscolores,
Masnopudoufanarsedesurobo:
Corrompíalaelcancro,vengativo.
Ynovifloralgunaquenohubiese
Arrancadodeticoloroaroma.
100
Ohmusa,¿dóndeestásquehasolvidado
Celebrarlafuentedetusfuerzas?
¿Dilapidastuingenioenvilasunto,
Alumbrandobajezasteoscureces?
Redimepresurosa,enversosnobles,
Esashoras,ohmusa,queperdiste;
Cantaaquienestimatuscanciones
Yatuplumainspiraarteyargumento.
Observa,musa,elrostrodelamado,
YsielTiempodearrugaslosurcara
AlTiemposatiriza,ysusestragos
Hazblancodetusburlasdesdeñosas.
MásaladaqueelTiemposealafama,
Rescatandoamiamordelcorvoacero.
101
Ohmusaperezosa,¿porquéolvidas
Alaverdadteñidadebelleza?
Bellezayamorsedignifican
Enmiamor,ytúporsuintermedio.
Responde,musa.¿Medirásacaso:
"Ofendealaverdaduntinteajeno,
Nohaypincelquerevelelabelleza,
Loóptimoesmejorestandopuro"?
¿Porqueélesinefableserásmuda?
Noexcusestusilencio,puesdepende
Detiqueélalatumbasobreviva
Yloalabenlostiemposvenideros.
Atuoficio,musa,hedeenseñarte
Avolverperdurablelocaduco.
102
Másfuerteeshoymiamor,ynomásdébil,
Aunquehayacambiadoenapariencia;
Amoresmercancíasielamante
Pregonaentodaspartescuántovale.
Cuandoelnuestroerajovenyocantaba,
Celebrandoenmisairessusprimicias
Igualqueenlosalboresdelestío
CantaFilomela,ycallaluego,
Masnoporqueelestíonoseagrato
Comocuandoentonabahimnosnocturnos
Sinoporqueesamúsicasalvaje,
Cualplacerrepetido,cansaría.
Comoella,avecesenmudezco,
Puesnoquieroaburrirteconmicanto.
103
Quépobrezamimusahademostrado
Enuncampoalagloriatanpropicio
Sielasuntoaldesnudoesmásvalioso
Quealladodeañadidasalabanzas.
¡Nomeculpesamísimásnoescribo!
Acércatealespejo,allíhayunrostro
Quesuperamistorpesinvenciones
Yquitándolesbrillomeavergüenza.
¿Paraquéincurrirenfealdades
Porquererenmendarloirreprochable?
Misversosnotienenmásdesignio
Quepregonartusgraciasytusdones
Ymucho,muchomásqueenmispalabras
Verásenelespejo,sienélmiras.
104
Paramí,amigomío,noenvejeces
Puesmisojoshanvistodesdesiempre
Intactatubelleza:tresinviernos
Estragarontresfértilesestíos
Ytresvecesfueotoñoprimavera;
Sientaldecursodelasestaciones
Tresfraganciasdeabrilconsumiójunio,
Túpreservastufrescalozanía.
Mastalcomolaagujasigilosa
Quelashorasseñalalentamente
Acasotubelleza,queveoinmóvil,
Sufrecambiosquemiojonopercibe.
Siesasí,escucha,edadfutura:
Laperfecciónmurióynohabíasnacido.
105
Nosellameamiamoradolatría
Nisemuestrecomoídoloamiamado
Porquetodosmiscantosyalabanzas
Consagrosiemprealúnicoyalmismo.
Gentileshoymiamor,gentilmañana,
Constanteenadmirablesexcelencias
Ymisversos,cautivosdeconstancia,
Expresanconporfíaelmismoasunto.
(Gentil,lealybello)esmiargumento,
(Gentil,lealybello)sivarío,
Puesentalvariaciónmiingenioagoto,
Trestemasenuntemaqueesfecundo,
Tresvirtudesquesihanvividoaisladas
Nuncaantesenunoarmonizaron.
106
Cuandoveoenlascrónicaspasadas
Descritaslaspersonasadmirables
Queprestaronbellezaaantiguasrimas,
Damasmuertasyapuestoscaballeros
Queentodoeranblasóndelabelleza,
Manosypies,ojos,frenteylabios,
Admitoqueesaplumahabríaexpresado
Contodamaestríaauntusvirtudes.
Suselogiossonmerasprofecías
Queanticipanlaépocapresente,
Masconvisióndeaugurtecontemplaban,
Sinpoderalabartugraciatoda.
Yaúnhoy,quedeleitasalosojos,
Laslenguasamordazatuhermosura.
107
Nielalmaproféticadelmundo
Nimismiedos,elporvenirsoñando,
Demiamorlealprevénelplazo
Aunquetaninminenteparecía.
Lafatídicalunayaeclipsada,
Mófaseelaugurdelvaticinio;
Elperíodoinciertohaculminado
Ylapazconolivossecorona.
Elrocíodeestaerajubilosa
Renuevamiamor,vencealamuerte,
Puesyoseguirévivoenversohumilde
Mientrasturbasincultasellaestraga.
Ytútendrásunmonumento
Cuandotumbasdebronceseanescombros.
108
¿Quénocionesalojoenelcerebro
Quemiespíritufielnohayavertido,
Quépalabrasnuevas,oquéfrases,
Paraexpresarmiamorytunobleza?
Ninguna,amigomío.Comounrezo
Repitocadadíaelmismoasunto
Comosifueranuevo:queeresmío,
Ycomoenhorasidasaúnsoytuyo.
Asíeleternoamor,siemprelozano,
LosrevesesdelTiemponosopesa
Nimidelasarrugasinjuriosas,
Maslaedadtransformaensucriada,
Nutriéndosedeamorenlasprimicias
QueelTiempoylaaparienciadanpormuerta.
109
Nomedigasjamásquehesidoesquivo,
Quelaausenciamiardorhamitigado:
Demímismojamáspodríaapartarme
Nidemialma,queguardasentupecho,
Mimoradadeamor:aunquemevaya
Siemprevuelvoaélcualperegrino,
ATiempoynocambiadoporelTiempo,
Ymisfaltasconmigomismoexcuso.
Nocreasnunca,aunsimedominan
Impulsosdelosdébilessentidos,
Quepodríatrocarporalgoindigno
Tusumadevirtudesventurosas.
Puesdelvastouniversonadaimporta
Salvotú,rosamía,queerestodo.
110
Esciertoqueerrédeunladoaotro
Ymeexpusealescarniodelasgentes,
Vendiendoapreciosvileslomáscaro
Ytrabandoofensivasrelaciones.
Muyciertoesquehemiradoalaconstancia
Desoslayo,conairedesdeñoso,
Masrejuvenecíconmisdesvíos
Yalobuenovolvípormalasenda.
Tomapuesloqueestuyoparasiempre,
Yanuncatentarémisapetitos
Paraherirteconnuevasexperiencias,
Midiosdeamor,midueñoverdadero.
Recíbeme,micasiparaíso,
Entupuroymuyamantepecho.
111
Simeamas,reprochaalafortuna,
Diosaculpabledemisactosviles,
Nobrindarmesinomediosvulgares
Quevulgaresmodalesmeenseñaron.
Esamarcaminombrellevaimpresa,
Ymetiñeigualqueloscolores
Queimpregnanlatezdeltintorero.
Compadéceme,ansíaqueyocambie,
Mientrasyo,cualunpacientedócil
Consorbosdevinagreelmalcombato:
Ningunaamargurasabráamarga
Nipenitenciaalgunarigurosa.
Compadéceme,amigo,yteaseguro.
Tupiedadbastaráparacurarme.
112
Tuamorytupiedadborranlamarca
Queescándalovulgargrabóenmifrente,
¿Puesquéimportamifama,malaobuena,
Sitúmibienexaltas,mimalcubres?
Paramíereselmundo,ydetulengua
Quierooírlascríticasyelogios.
Nocuentanadiemás,nadiepodría
Torcerporbienomalmisintenciones.
Arrojoenunabismotanprofundo
Lasvocesdelosotros,quemioído
Essordoareprochesylisonjas;
Masexcusoasíminegligencia:
Contalfuerzaestásenmíarraigado
Queelmundo,salvotú,parecemuerto.
113
Sinti,tengolosojosenmimente,
Yaquellosquemeguíanpasoapaso
Susfuncioneslascumplensóloenparte;
Creenver,masenverdadsonciegos:
Puesformaalgunaalcorazónrevelan
Deave,florobultoperceptible;
Nialamenteobjetoscomunican
Niensímismosretienenlasvisiones,
Puesveantrazotoscoodelicado,
Rostrodulceodeformecriatura,
Lamontañaoelmar,eldíaolanoche,
Elcuervoolapaloma,ventusrasgos.
Detiebria,mimenteverdadera
Esfábricadeturbiasfalsedades.
114
Omimente,contigocoronada,
Bebelisonjas,perdicióndereyes,
Obienmisojosvenvisionesciertas
Ytuamorleenseñóestaalquimia
Defabricarconmonstruosindigestos
Querubinesqueimitantudulzura,
Creandoalgoperfectoconloespurio
Alreunirseobjetosensusrayos:
Ay,sonlisonjasvanas,ymimente
Comounmonarcaincautoapuraeltrago,
Puesbiensabenmisojosquéprefiere
Yasugustopreparanelbrebaje.
Sihayveneno,noesdelitograve,
Puesmisojosloprobaránprimero.
115
Mientenlosversosqueescribíhastaahora
Siafirmanquemásnopodíaamarte,
Mijuicionosabíaderazones
Queavivaranaúnmillamaardiente;
MaspensandoenelTiempo,queazaroso
Anulavotosydecretosregios,
Labellezacorrompe,tuerceafanes,
Ydoblegaalespírituinflexible,
¿Porquéportemoraesetirano,
Nodebíafirmarqueasíteamaba,
Certezasobretodacertidumbre
Adespechodelporvenirdudoso?
Amoresniño,nodebíafirmarlo
Paradarmásbríoaloqueaúncrece.
116
Noadmitoimpedimentosalenlace
Dealmasfieles;elamornoesamor
Siporcualquiermudanzaesdemudado
Osedesvíaanteelmenordesvío.
Ohno,esseñalfijaquecontempla
Inconmoviblelaborrascaoscura,
Astroqueguíaalabarcazaerrante,
Misterioso,aunqueaalturamensurable.
NoesbufóndelTiempo,cuyoacero
Siegalabiosrosadosymejillas,
Nisealteraenhorasydíasbreves
Másperdurahastaelmismoumbraldeljuicio.
Siyerro,yasímelodemuestran,
Nuncaescribí,jamásamóhombrealguno.
117
Acúsamesiquieresdeavaricia,
Puesnofuidispendiosoconmishonras
Yolvidéunamoralquemeatan
Díaadía,losé,todosloslazos;
Ydehaberfrecuentadogenteindigna
Poniendoenotrasmanosloqueestuyo,
Dehaberizadovelasalosvientos
Quemáslejosdetimearrastrarían.
Consignamiserroresymisculpas
Yacumulaloscargosenmicontra
Clavándometusojosfuribundos,
Masnolanceslosdardosdetuodio:
Puesestaapelaciónrezaqueheactuado
Porprobartuvirtudytuconstancia.
118
Asícomolagulaestimulamos
Tentandoalpaladarconlasespecias,
Ymalesinvisiblesprevenimos
Conpurgasqueacarreanmalesciertos,
Yahartodegustardetusdulzuras
Toméporalimentosalsasrancias,
Yenfermodesaludcreíadecuado
Procurarmeunremedioinnecesario.
Yasímidecisióndeanticiparme
Aunmalinexistenteacarreómales
Quemibuenasaluddeterioraron
Yenmibuscadealiviomehicedaño.
Masluegoestalecciónaprendíalmenos:
Alenfermodetinadielocura.
119
¿Bebípocióndellantodesirenas
Destiladodehorriblesalambiques
Queconfundoeltemorylaesperanza
Ypierdocuandocreohaberganado?
¿Quéerrormicorazónhacometido
Siantestantadichalocolmaba?
¿Porquédesorbitadossonmisojos
Enarrebatosdemalignafiebre?
Ohfelizdesventura:ahoradescubro
Lobuenoporelmalperfeccionado,
Ylacasadeamor,reconstruida,
Esmásbella,másfuerteyespaciosa.
Vuelvocastigadoamicontento,
Ladichatriplicadapormismales.
120
Tuviejacrueldadahorameaplaca,
Yporesedolorquesufríentonces
Demidelitodeboarrepentirme,
Puesnosoydebronceoduroacero,
Ysimiactocrueltehalastimado
Comoeltuyoamí,tediuninfierno
Y,déspota,nomehedetenido
Arecordarmispropiospadeceres.
Lanochedepesardebióevocarme
Cuántomuerdeeldolorcuandoessevero,
Ypronto,igualquetú,tehabríallevado
Elbálsamoquesanaunpechoherido.
Mastucrimenahoraesmifianza,
Mutuamentedebemosindultarnos.
121
Mejorservilqueservilipendiado
Siteacusandeserloquenoeres
Ysepierdeelplacer,segúndecide
Loquevenlosdemás,noloquesientes.
¿Porquémiradasfalsasyvulgares
Enlosensualconmigosecomparan
Oespíasculpososdemisculpas
Loquetengoporbuenojuzganmalo?
Yosoyquiensoy,yaquellosquesemidan
Conmisfaltas,laspropiasenumeran;
Talvezsoyrectoaunqueellosseantorcidos;
Suruinpensarnoesvarademisactos
Amenosquelosguíeesteprincipio:
Medranenelmaltodosloshombres.
122
Turegalo,tuagenda,estágrabada
Contrazoindelebleenmimemoria,
Quesobreviviráaestebiencaduco
LargoTiempo,quizáshastaloeterno,
Oalmenosmientrascorazónymente
SubsistanporobradeNatura.
Mientrasambosnoseandespojados
delrecuerdodeti,nohadeperderse.
Esepobreregistroabarcapoco
Yyopuedoguardartuamorsintarjas;
Tuvepueslaaudaciadeobsequiarla
Porfiarmedeagendamásprecisa:
Usarobjetospararecordarte
Seríaabrirlaspuertasalolvido.
123
Nopodrásufanartedemiscambios
OhTiempo,quepirámideseriges
Quenosonnovedadynomeasombran,
Puessóloreedificascosasvistas.
Fugazesnuestropaso,yadmiramos
Loqueesviejocreyéndoloreciente,
Pensandoquenacióparanosotros
Auncuandodeantiguoselonombra.
Atiytustestimoniosdesafío,
Reniegodelpresenteydelpasado,
Puestuscrónicasytodocuantovemos
Sonengañosqueurdetupremura.
Prometo,yespromesaeterna,
Serlealapesardetuguadaña.
124
Simiamornacieradeambiciones
Seríacualbastardodefortuna,
AlTiempoysusmudanzassometido,
Florovilmalezaaconveniencia
Masnoesfrutovanoyazaroso
Tentadoporlosfastossonrientes,
Niesvíctimadelmudodescontento
Alqueinvitanlasmodaspasajeras.
Notemealapolítica,esahereje,
Queaprovechaafanosahorascontadas,
Sirveencambioauníntegrogobierno
Alquesolesolluviasnovarían.
LosbufonesdelTiemposeantestigos,
Quesimuerenporbien,pormalvivieron.
125
¿Porquétupabellónsustentaría,
Loexteriorcelebrandoexternamente,
Oecharíacimientossempiternos
Queseránprontoruinasydespojos?
¿Nohevistoaquienesamanlaapariencia
Perderlotodoymásdespilfarrando
Porgustardesaboresazarosos
Enávidasmiradasconsumidos?
Prefieroqueenelpechomerecibas
Yaceptesmioblación,sihumildefranca,
Harinapuraysinmásartificios
Queunrecíprocodon,laentregamutua.
¡Fuera,intrigante!Cuantomásacuses
Aunalmaleal,menosladañas.
126
Ohjovenadorable,hasdetenido
lashoraselespejo,lahozdelTiempo,
Ycreciendoembelleces,máslozano
Cuantomássemarchitantusamantes.
SiNatura,señoradelaruina,
Teretieneaunquesigasavanzando
Unametapersigue:quetuingenio
AgraviealTiempo,matelosminutos.
Mastémele,aunqueseassudilecto,
Puesnoguardarásiempresutesoro.
Aunmorosa,tendráquerendircuentas
Ysolotúpodrássaldarladeuda.
127
Antañolanegruranoerahermosa,
Osiloera,noledecíanbella,
Máslonegrohoysucedealabelleza,
Conbastardasafrentasdifamada.
Puescomotodoselpodersearrogan
Develarlafealdadconartesfalsas,
Labellezaperdióelsagradonombre
Yvive,profanada,enlaignominia.
Negroespueselcabellodemiamada,
Ynegroscomocuervossonsusojos,
Enlutadosporqueesosartificios
Confalsedaddifamanlocreado.
Ytantolosendiosaelnegroluto
Quehoysedicequelabellezaesnegra.
128
Cuandopulsas,mimúsica,elteclado
Conladanzaaleteantedetusdedos
Ylearrancascongrácilmovimiento
Acordesqueseducenmisoídos,
Envidioaloslistonesquedanbrincos
Porbesartelapalmadelamano,
Ylaaudaciadelamaderainerte
Amistímidoslabiosruboriza.
Poresasensaciónsetrocarían
Enlasteclasquerozascondulzura,
Dandoairosamentealleñomuerto
Loquealabiosvivienteshasnegado.
Situsdedosloshacentandichosos,
Dáselos,yamídametuslabios.
129
Encúmulodeafrentasafánvano
Esactivoeldeseo,queinactivo
Yaesperjuro,malvadoyultrajante,
Pérfido,salvaje,cruelyextremo.
Apenashasgozadolodesprecias;
Primero,alarazónseloprefiere
Ymásquelarazónesluegoodiado,
Señueloquearrastraalalocura.
Eslocuraelasedioylaconquista,
Lostrabajosdelantesyeldurante,
Esjúbilodeseadoytriunfoamargo,
Alegríaprimero,despuéssueño.
Ysabiéndolotodosnadiesabe
Sortearelcieloquenosdaeseinfierno.
130
Losojosdemiamadanosonsoles,
Elcoralesmásrojoquesuslabios,
Notienepechosníveos,masmorenos,
Ypelorenegrido,nohebrasdeoro;
Hevistorosasrojas,rosasblancas,
Masnovirosaalgunaensusmejillas,
Yhayaromasquesonmásdeleitables
Queelalientoqueexhalamiseñora.
Meencantaoirlahablar,masamijuicio
Lamúsicaesmásgrataalosoídos.
Jamáshevistodiosasoslojuro,
Puesellaalcaminarpisalatierra.
Peroesbeldadtanraracuallasotras
Consímilesfalacesexaltadas.
131
Tiránica,siendocomoeres,
Erescomoquienesporserbellas
Soncrueles.puessébienquenoignoras
Queenmipechoeresjoyamuypreciada.
Yafequealgunosdicen,almirarte,
Quenadiegemiríaporturostro;
Sianegarcuantodicennomeatrevo
Asolasjuroqueellosseequivocan,
Yquenojuroenvanomilgemidos
Queexhaloporturostroloatestiguan,
Yagolpándoseclamanquelonegro
Altísimabellezaesamijuicio.
Eresnegratansóloportusactos,
Ydeallíqueposeasnegrafama.
132
Amoesosojosqueapiadados
Deltormentoquetudesdénmeinflige
Sehanvestidodenegroydulcifican
Cualunbálsamotiernomisdolores
Yenverdad,nielsoldelamañana
Enlasgrisesmejillasdeloriente
Nilalúcidaestrellavespertina
Enelponienteysuserenagloria
Brillancualtusojosenlutados.
Tambiéntucorazónsedigneentonces
Llorarpormí,siellutoteespropicio,
Compartantupiedadtodastuspartes,
Yjuraréquelabellezaesnegra,
Ydetestableslosmaticesclaros.
133
Malditoelcorazónquemetortura
Conheridainfligidadoblemente,
Puesnocontentoconatormentarme
Esclavodeunesclavohaceaunamigo.
Contuojocruelmetrastornaste
Yluegomequitasteaquienmeamaba,
Deél,demíydetisoydespojado,
Yuntriplepadecersufrotresveces
Enciérrameenlacárceldetupecho
Mássueltaaquientienesprisionero
Ydejaqueenmipecholoencarcele,
Queallídeturigorestaráasalvo.
Aunquenoloestará:soytucautivo
Ycuantohayenmíporfuerzaestuyo.
134
Headmitidoqueéltepertenece
Yquedohipotecadoatudeseo;
Amímismorenuncio,esperanzado
Dequetúmedevuelvasloqueesmío.
Másnoloharás,niélaccedería,
Perotúerescodiciosa,yélamable;
Pormicausahafirmadounafianza
Queahoraatusarbitrioslosujeta.
Cobraráscuantorindatubelleza,
Usureraquetodousufructúas,
Yentablarásunpleitopormisdeudas
Aquienperdíendudosastransacciones.
Yoloperdí,túposeesaambos,
Yaunqueélsaldeladeudameencadenas.
135
Aunqueotrasatisfagasusdeseos
TienesatuWill,yendemasía:
Atalpuntodesbordoqueelmíosumo
AtuWill,acopiodedulzura.
TeniendounWilltanvastoyespacioso,
¿NoquerráscobijarenélmiWill?
¿TangráciltepareceelWilldeotros
YamiWillnodarásfavoralguno?
Elmar,conseragua,nodesdeña
Lalluviaqueacrecesuabundancia;
AunquetesobreWill,agregaahora
MipropioWill,yensancharáseltuyo.
Norechacesapretendientealguno,
ContodoshazunWill,yyoentreellos.
136
Situalmamiintimidadrechaza
AtualmaciegadiquesoytuWill,
YaWill,sabetualma,hedeadmitirlo,
Colmandomisdeseosamorosos.
Willluegoconamorhadecolmarte
LlenándotedeWillsydeWillsolo.
Encaudalabundanteseveclaro
Queentremuchosnadacuentauno:
Dejapuesqueyopaseinadvertido,
Apenasunomásentuinventario;
Nadacuento;siencuentametomaras
Estanadaseríaunalgodulce.
Amaminombre,yámalodeveras,
Puesamímeamarás:minombreesWill.
137
Amorciego,¿quéhicisteconmisojos
Quemiranynovenloqueestánviendo?
Puessabenquéeslobello,dóndehallarlo,
Másconfundenlopeoryloperfecto.
Silosojos,lavistaadulterada,
Echananclasenpúblicabahía,
Conesadistorsión¿porquéforjaste
Unseñueloquemehatorcidoeljuicio?
¿Porquémicorazónhadecreerse
Dueñoexclusivodecomúnterreno,
Omisojosnegarloquepresencian
Viendobellaunafazaborrecible?
Elcorazón,losojos,hanerrado
Yhoysufrenestapestedefalsía.
138
Simiamadajuraqueessincera
Yolecreoaunqueséqueestámintiendo,
Yasíveenmíaunjovencandoroso
Queignoralasmundanassutilezas.
Finjocreerqueellamecreejoven,
Cuandoellasabequepasómiestío;
Doycréditoalengañoconsimpleza
Ylasimpleverdadlosdoscallamos.
¿Masporquéellanoadmitesufalsía,
Yporquéyonoadmitoquesoyviejo?
Oh,estasfarsasalamorcomplacen,
Losamantesnoamancontaraños.
Yomientopuesconella,ellaconmigo,
Ymintiendohalagamosnuestrasfaltas.
139
Nomepidasquejustifiqueeldaño
Queinfligentusperfidiasamialma;
Hiérametulengua,notusojos,
Alafuerzarecurre,noatusartes.
Diqueamasaotro,másaparta
losojoscuandoestésenmipresencia;
Noesprecisoherirmeconastucias
Sibastatupoderparaaplastarme.
Asíteexcusaré:miamadasabe
Quesusbellasmiradassonhostiles
Ydesvíademíamisenemigos
Paraponermeasalvodelestrago;
Masnolohagas;yaqueestoymuriendoQue
tusojosacortenmiagonía.
140
Sécautaentucrueldad:noabuses
Demimudapacienciaentusdesaires,
Noseaqueeldolormedépalabras
Quedenvozamiheridalastimera.
Escuchaesteconsejo:esmásprudente,
Aunquemientas,decirmequemeamas,
Talcomoalenfermomoribundo
Losdoctoresprometenmejoría.
Puesenloquecerésidesespero,
Yhablarémaldetienmilocura,
Yhoyelmundoestátandesquiciado
Quesedamayorcréditoaloslocos.
Evitamidemenciaymisinjurias,
Siinfielelcorazón,rectoslosojos.
141
Enverdadnoteamoconlosojos,
Quedescubrenentimilfealdades,
Peroestecorazón,quedesvaría,
Adoraloqueellosmásdesprecian.
Tuvoznomedeleitalosoídos;
Tampocotecodiciaeltiernotacto
Niansíanelgustoyelolfato
Unafiestasensualcontigoasolas.
Masnopuedeneljuicionielsentido
Disuadirauncorazónimbécil
Quedesbarataaunsimulacrodehombre
Haciéndometuesclavoytuvasallo.
Sólomeconforta,entalflagelo,
Quepurgomidelitoalcometerlo.
142
Amoresmipecado,ytuvirtud
Esodiopormiamorpecaminoso,
Mascomparatuestadoconelmío
Yverásquéinjustoestureproche.
Esinjusto,almenos,entuslabios
Quealigualquelosmíos,confrecuencia
Rubricaroncontratostraicioneros
Queaotroslechoslasrentasesquilmaron.
Dejapuesqueteamecualtúamas
Aquienávidasiguesconlosojos.
Cultivalapiedad,yporpiadosa
Talvezmerezcasquedetiseapiaden.
Sibuscasquetedenloqueaotrosniegas,
Quizáteperjudiqueelpropioejemplo.
143
Comounamadecasapresurosa
Corretraselpájaroqueescapa
Yensuprisaaunladodejaalcrío
Porapresarelavequesealeja,
Mientraselniñoabandonadollora
Porllamarlaatencióndequienseafana
Enseguiralaladofugitivo
Sincuidarsedelllantodelpequeño,
Túpersiguesaquienvolandohuye
Mientrasyocomounniñolloriqueo.
Massicapturasaquienbuscasvuelve,
Sémimadre,bésameyarrúllame.
Yrogaréquecolmestudeseo
Siluegoacudesacalmarmillanto.
144
Dosamores,consueloysufrimiento,
Merondancomoespíritustenaces:
Angelbondadosounvarónrubio,
Espíritudelmalunahembraoscura.
Porlanzarmealinfierno,midemonio
Amicustodioaleja,tentadora,
Yansiandoconvertiralsantoendiablo
Supurezacortejaprocazmente.
Simiángelendiablosehatrocado
Nopuedoasegurar,aunquesospecho,
Losdoslejosdemí,losdosamigos,
Queunoconocióelinfiernodeotro.
Massólolosabréconcertidumbre
Sielángelespurgadoporelfuego.
145
Loslabiosqueamormismofabricara
Diciéndome"Teodio"haninjuriado
Aquienporserlesfiellanguidecía.
Masvioellamiestadodoloroso
Ypiedad,ensupechodespertando,
Reconvinoaesalenguaquetandulce
Erasiempreensusjuiciosordinarios.
Enseñóle,pues,nuevosaludo,
Ytrocadoasíporel"Teodio"
Llegóéstecualrosáceodía
Traslanochequecomoundemonio
Despeñadaesdelcieloalosinfiernos.
Desechóconodioese"Teodio"
Ymesalvó,diciéndome"Esaotro".
146
Ohcentrodemiglebapecadora,
Mancebadecontrariaspotestades,
¿Porqué,alma,pordentrolanguideces
Yporfueratepintastanfestiva?
Siendoelplazotanbreve,¿porquévistes
Deornatostumoradatransitoria?
Losgusanosseránquieneslahereden
Yengordenconlasgalasdetucuerpo.
Vivepuesacostadetusiervo,
Aumentaconsuscuitastuscaudales;
Compraloeternoalpreciodelasheces,
Pordentrorica,despojadafuera.
Porlamuertevorazalimenta,
Lamuertematarás,ynohabrámuerte.
147
Miamorescomofiebrequedelira
Porelmalqueagudizaelsufrimiento,
Nutriéndosedecuantoelmalpreserva
Poraplacardeseosenfermizos.
Mirazón,queeneltrancemeatendía,
Alversuprescripciónnorespetada
Meabandonó,furiosa,ydesespero
Puesdeseoesmuertesinremedio.
Soyenfermosincuranicordura,
Ypresademorbosascrispaciones.
Desvaríoenpalabraypensamiento
Yenvanolaverdadmehablaaloído,
Puestehejuradobella,ymiluzclara,
Ynegroinfiernoeres,nocheoscura.
148
¿Quéojoselamorpusoenmifrente
Quenoatinanaverloverdadero?
Ysiloven¿quémetrastornaeljuicio
Quenosabejuzgarloqueellosmuestran?
Sibelloescuantoaelloslosdeleita
¿Porquéafirmaelmundolocontrario?
Sinoloes,amormismorevela
Queelamorvemenosqueloshombres.
¿Cómopuedeamorverclaramente
Cuandomiraconojoslagrimeantes?
Nomeasombraqueloconfundatodo:
Aunelsolvemalencieloturbio.
Taimadoamor,losojosmehumedeces
Paravolvermeciegoatusdefectos.
149
¿Comodices,cruel,quenoteamo
Cuandoestoyenmiperjuiciodetuparte?
¿Nopiensoenticuandoestoyolvidado
Demimismo,ohtirana,portucausa?
¿Acasollamoamigoaquienteodia?
¿Acasoaduloaquienestúdesdeñas?
Ysifrunceselceño¿nomeencono
Conmigomismoparacomplacerte?
¿Quépropiasfacultadesenaltezco
Quenoesténconsagradasaservirte
Simispartesmejoresidolatran
Tusdefectos,aunaordendetusojos?
Peroódiame,amor,yatecomprendo:
Tuamasaquienve,masyosoyciego.
150
¿Quépotestadtehadadolospoderes
quemehacenflaquearatalextremo
Queniegoeltestimoniodemisojos
Yjuroquelaluznoexaltaeldía?
Lascosasmásmezquinasenalteces
Detalmodo,queaunenactosviles
Demuestrastantagraciayexcelencia
Quetomotusdefectosporvirtudes
¿Cómopuedeslograrquemásteame
Simásrazonestengoparaodiarte?
Massiamoloqueotrosaborrecen
Nodebieras,comootros,despreciarme,
Situsindignidadesmeenamoran,
Másdignosoy,amor,detusamores.
151
Sielamoresniñoeignoralaconciencia
Poramorlaconcienciaesengendrada,
Dejapues,traidora,deacusarme,
Quequizáseasculpabledemisfaltas
Puestúcontustraicionesincitaste
Alcuerpoatraicionarmispartesnobles
Mialmaamicarnelesugiere
Quegocedelamor,yellalaescucha:
Sitenombroseyergue,teseñala
Comosugalardón,yconorgullo
Secomplaceenservirtecualesclavo
Luchandohastacaerdesfalleciente.
Noimpidemiconcienciaque"amor"llame
Aaquellaenquienmiamorviertelasfuerzas.
152
Sabesquealamartesoyperjuro,
Mastuamorlohasidodoblemente:
Tusvotostraicionasteenjuramentos
Quehoyquebrantasjurandoquemeodias.
Peroquésondosvotoscuandoaveinte,
Máximoperjuro,yohefaltado,
Puesportihementidotantasveces
Quelahonraheperdidoportucausa.
Pueshejuradoqueerasunadama
Cariñosayleal,fielyconstante;
Portidivisiónamiceguera
Ymisojosnegaronloevidente:
Puestehejuradobella.¡Ojoperjuro,
Ultrajarlaverdadcontalinfamia!
153
UnaninfadeDianavioaCupido
Durmiendoconlateaasucostado;
Tomóelfuegodeamor,yapresuróse
Aarrojarlodelvalleenfuentefría,
Queinflándoseenelsagradofuego
Hirvióconuncalorinextinguible
Ytransformoseenbañoenquebuscamos
Curasoberanaaextrañosmales.
Maslateadeamorvolvióaalumbrarse
Demiamadaenlosojos,yaencenderme,
Yelbañosaludablemeprocuro,
Enfermodestempladoysinremedio,
Remediosólohallaraenesosojos
Quealateaamorosadieronflama.
154
Eldiospequeño,habiéndosedormido,
Alcostadodejósuteaardiente.
Acercáronseninfassigilosas:
Delascastasdoncellaslamásrubia
Alamanodeldiosquitólallama
Quelegionesdealmashainflamado,
Yquienesgeneraldelaspasiones
Desarmadoquedópormanovirgen.
Lateafueempapadaenfrescafuente
Queardiódeamorconuncalorperpetuo,
Convirtiéndoseenbañosaludable
Parahombresdolidos.Afánvan:
Fuiallíenbuscadecurayhallésólo
Hirvientesaguasqueelamornoenfrían.
¿Tegustóestelibro?Paramáse-BooksGRATUITOSvisitafreeditorial.com/es
top related