survive in thailand jungle
Post on 22-Mar-2016
238 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
เอาตวรอดในปาเมองไทย
ผเขยน : Joshua Piven and David Borgenicht
เรยบเรยง : บณฑร สทธจตต
เอาตวรอดในปาเมองไทย
แยกสและพมพท
โรงพมพดจตอล เวบทพรนท จำกด
425/11 หมบานพารคแกเลอล ซอยงามวงศวาน 47 แยก 39-1
แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210
ราคา ๒๕๐ บาท
เอาตวรอด ในปาเมองไทย
Survive Jungle in Thailand
ในเครอบรษท เวบทพรนท จำกด
425/11 หมบานพารคแกเลอล ซอยงามวงศวาน 47 แยก 39-1
แขวงทงสองหอง เขตหลกส กรงเทพมหานคร 10210
www.webIIprint.com
facebook.com/webIIprint
Email : nawat@webIIprint.com
Tel : 084-3252326
สงวนลขสทธหนงสอเลมนตามพระราชบญญต พ.ศ. ๒๕๓๗
หามคดลอกเนอหา ภาพประกอบ รวมทงดดแปลงเปนแถบบนทกเสยง ตลบวดทศน
หรอเผยแพรดวยรปแบบและวธการอนใดกอนไดรบอนญาต
เลขมาตรฐานสากลประจำหนงสอ 978-974-475-356-4
พมพครงแรกโดยเวบทพรนท กมภาพนธ ๒๕๕๖
ขอมลทางบรรณานกรมของศนยขอมลเวบทพรนท บณฑร สทธจตต.
เอาตวรอด ในปาเมองไทย: เรยบเรยง; บณฑร สทธจตต: วาดภาพประกอบ ภาพ.— พมพครงท 1.— กรงเทพฯ: เวบทพรนท, 2556. (20), 71 หนา: ภาพประกอบ. บณฑร สทธจตต ผเรยบเรยงและ ผวาดภาพประกอบ. 895.911 ส4ส6 2554ข DDC 895.911ISBN 978-974-475-356-4
คำนำสำนกพมพ
สำหรบนกเดนทางแลว การไดออกเดนทางไปแสวงหาประสบการณในสถานทตางๆ
ทงในและตางประเทศเปนสงท ใฝฝนและเปนการเตมพลงใหกบชวตมากทเดยว
แตการเดนทาง บางครงกอาจประสบกบปญหาอปสรรคตางๆ ทเราคาดไมถง ดงนน
การเตรยมตวใหพรอมรบกบสถานการณเลวรายเปนสงทดทสดเพราะหากเกดเหต
ฉกเฉนจรงๆ คณจะไดมสตในการแกไขปญหาใหลลวงไปไดดวยด
สำนกพมพ
เวบทพรนท
หนงสอภาพประกอบเรอง “เอาตวรอด ในปา ไทย
Survive Jungle In Thailand” เลมนเปนคมอการเอาตวรอดในยาม
เกดเหตคบขนในปาของประเทศไทย ผเชยวชาญในแตละทานจะ
แนะนำแนวทางแก ไขปญหาเบองตน อยางเปนขนตอนพรอม
ภาพประกอบตลอดเลม
คำเตอน
เมอเกดสงทไมคาดฝน หรออยในสถานการณทเลวราย คณอาจไมพบทางออกหรอ
ทางหนทไลอยางทเรานำเสนอในหนงสอเลมน เราแนะนำวาทางทดทสดคอปรกษาผเชยวชาญ
อยาพยายามทำตามคำแนะนำทระบไวในหนงสอดวยตวเองเปนอนขาด
อยางไรกตาม ในเวลาทคณตกอยในสถานการณคบขนคงไมม
ผเชยวชาญคนใดทจะมาคอยใหคำปรกษาอยใกลๆ หนงสอเลมนเรา
ไดเรยบเรยงขนจากการสอบถามผเชยวชาญเหลานนถงหนทางออกห
รอทางหนทไลทพวกเขาจะเลอกทำเมอตกอยในสถานการณเชนนน
ขอมลในหนงสอเลมนมาจากผเชยวชาญ แตเรากคงไมรบปร
ะกนวาจะมขอมลครบถวนถกตองปลอดภย หรอสามารถนำมาใชแท
นหรอดกวาการตดสนใจและสามญสำนกของคณได
บณฑร สทธจตต
ผเรยบเรยง
ความเปนจรงมกจะขดแยงกบความคดของเราเสมอ นกเดนทางมากกวา 50%
ลวนเคยประสบปญหา เรามกจะหวงกนวาสงทเลวรายทสดในการเดนทางนาจะเปนเพยง
แคเบาะเกาอไมสามารถเอนลงได หรอหองนำทมเสยงนำหยดดงตลอดทงคน แตจรงๆแลว
มเรองทเลวรายกวานนอกมายมาย
คำนำ
บณฑร สทธจตต
ผเรยบเรยง
เรามคำแนะนำงายๆ : ควรเตรยมพรอมทจะเผชญกบสงทเล
วรายทสดไวเสมอสำหรบคนทอาจจะไมมโอกาสพบเจอสถานการณ
เลวรายตางๆ กสามารถใชประโยชนจากหนงสอเลมนไดเชนกน
ใครจะรวาในวนหนงขางหนา อาจเปนวนพรงนหรออกสบปขางหนา
คณอาจจะมโอกาสไดนำคำแนะนำในหนงสอเลมนไปใชทงเพอชวย
ชวตของคณหรอเพอนรวมทางของคณ มนอาจเปนเสมอนหนงสอ
เดนทางทจะชวยใหคณปลอดภย
สดทายน ผมหวงวาหนงสอเลมนคงจะเปนหนงในแหลงขอมล
ทดสำหรบนกเดนทางมอใหมทรกในการผจญภยในปาของเมองไทย แ
ละมความบนเทงสำหรบผทไมเคยคดวาจะออกไปสมผสกบของจรง
ขอใหทกทานเดนทางโดยสวสดภาพ
มนษยไมไดสรางการเดนทางแตการเดนทางตางหากทสรางมนษย
John Steinback(นกเขยนชาวอเมรกน)
จอหน สไตนเบ นกประพนธชาวอเมรกนผชนะของรางวลโนเบล
ในป 1962 เปนนกเขยนชนนำของนวนยายทเกยวกบการเรยนการ
ทำงานและเปนโฆษกสำคญ
คนขลาดชอบหมกตวอยแตในบานJustice Benjamin Cardozo
(นกกฎหมายชาวอเมรกน)
เบนจามน นาธาน เปนนกกฎหมายชาวอเมรกนททำหนาท
ในศาลนวยอรก ศาลอทธรณและตอมาเปนผพพากษาของ
ศาลฎกา จนกระทงเสยชวตในป 1938
สารบญ
บทท1เรยนรธรรมชาต
ประเภทของปา- ปาประเภทผลดใบ
- ปาประเภทไมผลดใบ
- ปาประเภทผสม
สมนไพรทควรร
สตวอนตรายในปาใหญ- ยง ผง ตอ
- แมงปอง
- ทาก
อปกรณจำเปนในการเดนทาง- การเลอกรองเทาสำหรบเดนปา
- วธการจดกระเปาเดนทาง
การเลอกทำเลและการตงแคมป
การดแลรกษาเทา
บททอยอยางพราน 2
การเลอกทำเลและการตงแคมป
สาเหตการหลงทางในปา
การเอาตวรอดเมอหลงทางในปา- การกระโดดจากนำตก
การหาทศเมอไมมเขมทศ- การหาทศดวยตนไม
- การหาทศดวยดวงดาว
การหานำและทำนำใหบรสทธ- การกรอง
- การกรน
- การตม
การหาอาหารประทงชวต- กบดกชนดบวง
- กบดกแบบกลไก
บรรณานกรม
เรยนรธรรมชาต
1
เรยนรธรรมชาต14
ประเภทของปาไมแบงออกเปน 3 ประเภท
ประเภทของปาไมในประเทศไทย
ประเภทของปาไมจะแตกตางกนไป
ขนอยกบการกระจายของฝนระยะเวลาท
ฝนตกรวมทงปรมาณนำฝนทำใหปาแตละ
แหงมความชมชนตางกนสามารถจำแนกได
เปนประเภทใหญๆ คอ
แผนทประเภทปาในประเทศไทย
เรยนรธรรมชาต14
ปาประเภททไมผลดใบ (Evergreen) ปาประเภทนมองดเขยวชอมตลอดป
เนองจากเปนปาทไมผลดใบ ปาชนดสำคญ
ซงจดอยในประเภทนไดแก
ประเภทของปาไม
15เรยนรธรรมชาต
ปาดงดบ มความชนสงเพราะแสงแดดสงไมถง
ปาดงดบทมอยทวในทกภาคของประเทศไทยแตทมมาก
ทสด ไดแกภาคใตและภาคตะวนออก ในบรเวณนมฝนตกมากและ
มความชมชนมากๆ เชนตามหบเขารมแมนำลำธารหวยแหลงนำ
และบนภเขา ซงสามารถแยกออกเปนปาดงดบชนดตางๆ ดงน
ปาดบชน (Moist Evergreen Forest)
เปนปารกทบมองดเขยวชอมตลอดปมพนธ ไมหลายรอยชนดขน
เบยดเสยดกนอยมกจะพบกระจดกระจายตงแตความสง 600 เมตร
จากระดบนำทะเล
ปาดบแลง (D ry Evergreen Forest) เปนปาทอยในพนทคอนขาง
ราบมความชมชนนอย เชน ในแถบภาคเหนอและภาคตะวนออก
เฉยงเหนอมกอยสงจากระดบนำทะเลประมาณ 300-600 เมตร
ปาดบเขา (Hill Evergreen Forest) ปาชนดนเกดขนในพนทสงๆหรอ
บนภเขาตงแต 1,000-1,200 เมตร ขนไปจากระดบนำทะเล
ดงดบ (Tropical Evergreen Forest or Rain Forest)ปา
ประเภทของปาไม
1.1
1.2
1.3
เรยนรธรรมชาต16
ปาสนเขามกปรากฎอยตามภเขาสงสวนใหญเปนพนทซงม
ความสงประมาณ 200-1800 เมตร ขนไปจากระดบนำทะเลในภาคเหนอ
ภาคกลาง และภาคตะวนออกเฉยงเหนอบางทอาจปรากฎในพนทสง
200-300 เมตร จากระดบนำทะเลในภาคตะวนออกเฉยงใต
ปาสนเขามลกษณะเปนปาโปรง ชนดพนธ ไมทสำคญของปา
ชนดนคอ สนสองใบ และสนสามใบ สวนไมชนดอนทขนอยดวยไดแก
พนธ ไมปาดบเขา เชน กอชนดตาง ๆ หรอพนธ ไมปาแดงบางชนด
คอ เตง รง เหยง พลวง เปนตน
ปาสนเขา มลกษณะเปนปาโปรง
ปาสนเขา (Pine Forest)
ประเภทของปาไม
17เรยนรธรรมชาต
ปาชายเลน มลกษณะเดนทรากคยน
บางทเรยกวา “ปาเลนนำเคม”หรอปาเลน มตนไมขนหนาแนน
แตละชนดมรากคำยนและรากหายใจ ปาชนดนปรากฎอยตามท
ดนเลนรมทะเลหรอบรเวณปากนำแมนำใหญๆ ซงมนำเคมทวมถง
ในพนทภาคใต มอยตามชายฝงทะเลทงสองดาน ตามชายทะเล
ภาคตะวนออกมอยทกจงหวดแตทมากทสดคอ บรเวณปากนำเวฬ
อำเภอลง จงหวดจนทบร
พนธไมทขนอยตามปาชายเลน สวนมากเปนพนธไมขนาดเลก
ใชประโยชนสำหรบการเผาถานและทำฟนไมชนดทสำคญ คอ โกงกาง
ประสก ถวขาว ถวขำ โปรง ตะบน แสมทะเล ลำพนและลำแพน
ฯลฯ สวนไมพนลางมกเปนพวก ปรงทะเลเหงอกปลายหมอ ปอทะเล
และเปง เปนตน
ปาชายเลน (Mangrove Forest)
ประเภทของปาไม
เรยนรธรรมชาต18
ชายหาด (Beach Forest)
ปาชายหาด สวนใหญเกดขนตามบรเวณรมชายหาด
ปาพร มลกษณะเปนปาโปรงและมนจดทวมมาก
พรหรอปาบงนำจด(Swamp Forest) ปา
ปา
ปาชนดนมกปรากฎในบรเวณทมนำจดทวมมากๆดนระบายนำ
ไมดปาพรในภาคกลาง มลกษณะโปรงและมตนไมขนอยหางๆ เชน
ครอเทยน ระกำ ในภาคใตปาพรมขนอยตามบรเวณทมนำขงตลอดป
เปนปาโปรงไมผลดใบขนอยตามบรเวณหาดชายทะเล
นำไมทวมตามฝงดนและ ชายเขารมทะเล ตนไมสำคญทขนอยตาม
หาดชายทะเล ตองเปนพชทนเคม
ประเภทของปาไม
19เรยนรธรรมชาต
ในฤดฝนปาประเภทนจะมองดเขยวชอมพอถงฤดแลงตนไม
สวนใหญจะพากนผลดใบทำใหปามองดโปรงขนและมกจะเกดไฟปา
เผาไหมใบไมและตนไมเลกๆ ปาชนดสำคญไดแก
ปาเบญจพรรณ (Mixed Declduous Forest) ปาผลดใบผสม หรอปาเบญจพรรณมลกษณะเปนปาโปรงและ
มไมไผชนดตางๆ ขนอยกระจดกระจายในพน ทดนมกเปนดนรวน
ปนทราย
ปาเตงรง (Declduous Dipterocarp Forest) หรอทเรยกกนวาปาแดง ปาแพะ ปาโคกลกษณะทวไปเปน
ปาโปรงพนทแหงแลงดนรวนปนทรายหรอกรวดลกรงพบอยทวไปใน
ทราบและทภเขาในภาคเหนอ
ปาหญา (Savannas Forest) ปาหญาทอยทกภาค บรเวณปาทพนดนทขาดความสมบรณ
และถกทอดทง หญาชนดตางๆจงเกดขนทดแทน
ปาผลดใบ จะผลดใบในฤดรอน
ประเภททผลดใบ (Declduous)ปา
1
2
3
ประเภทของปาไม
เรยนรธรรมชาต20
ลกษณะของปาผสม ทมอยมากในภาคกลาง
ปจจยสำคญท กอใหเกดสงคมพชชนดนขนในประเทศไทยคอ
ฤดกาล ปาผสมพบในพนททมสามฤดคอฤดรอน ฤดหนาว และฤดฝน
มชวงทขาดฝนเกนกวา 4 เดอนเปนอยางตำและปรมาณนำฝน
คอนขางนอย ความชนในดนขาดแคลนสำหรบการรกษาใบใหคงอยใน
ชวงแหงแลง ไฟปาอาจเปนปจจยสำคญอกประการหนงททำใหสงคม
ปาชนดนดำรงอยได ซงปกตปาชนดนมไฟปาเปนประจำพนธ ไมสวน
ใหญในสงคมมการปรบตวในหลายรปแบบเพอใหดำรงอยไดภายใต
อทธพลของไฟ ปกตมกพบปาชนดนไมกวางใหญมกสลบกนอยกบ
ปาชนดอนโดยเฉพาะปาเตงรง
ประเภทผสม
(Mixed Deciduous)ปา
ประเภทของปาไม
21เรยนรธรรมชาต
ตนไมและใบไมตางๆมความสำคญมากกบระบบนเวศของปา และมพชสมนไพร
หลายชนดทใหทงคณ และโทษ ปะปนกนไป เชน พชสำคญทควรรตอไปน
สมนไพรทควรร
ลกษณะเปนใบเดยว ออกใบเปนค
ลกษณะใบเปนวงร มกานใบ 3 เสน
ลกษณะลตนและราก
“สรามฤทธ”
ชอนมสรรพคณทางแกปวดแกเมอย
ใชรากตมดองเหลาและ ใชใบนำมาตำแลว
พอกเพอรกษาแผล สงเกตใบมสามทางขนมา
จากโคนใบ ใบยาวประมาณ 3-4 นว
สมนไพรทควรร
เรยนรธรรมชาต22
“ตงตาบอด” อยาพยายามเขาใกลเพราะทกสวนของตนนมนำยางสขาว
ทเปนพษตอผวหนงพบมากตามปาดบแลงหรอแนวขอบทางเดน
ตามปาตางๆ
เปนไมยนตนขนาดกลาง สงไดถง 15 เมตร เปลอกคอนขางเรยบ
สนำตาลเขม ใบเปนใบเดยวออกตรงขามเปนคๆ ทรงใบรปร โคนใบ
สอบเบยวเลกนอยปลายเปนตงแหลม ขอบหยกฟนเลอย ดอกเปน
ดอกเดยวขนาดเลก สเขยวออนออกรวมกนเปนชอแบบหางกระรอก
มกลบเลยง 3 กลบ ไมมกลบดอก ออกดอกตดผลชวงเดอน
กรกฎาคม-สงหาคมผล กลมร ปลายเปนตงแหลม
ลกษณะของใบ “ตงตาบอด”
สมนไพรทควรร
23เรยนรธรรมชาต
ลกษณะโดยรวมของตน
“ตงตาบอด”
23เรยนรธรรมชาตสมนไพรทควรร
เรยนรธรรมชาต24
“หาญชางรอง” เปนพชลมลกกงกานปนปายไปมาตามโขดหนหรอเขยง
แขนขาชชอขนมา ดผวเผนไมนาจะเปนอะไรแตตามผวของมนจะม
ขนออนๆ เมอคนหรอสตวสมผสกบมนจะถกทมแลวขนจะหกหรอ
งอตวปลอยนำพษออกมาเขาสผวหนง ทำใหรสกปวดแสบปวดรอน
และเกดอาการบวมจงเปนทมาของหาญชางรอง
ลกษณะเดนของใบ “หาญชางรอง”
สมนไพรทควรร
25เรยนรธรรมชาต
ขอควรระวง
ใบไมทมพษในปา จะมลกษณะผวใบเขยวมนเงาดสวยงาม
ไมมแมลงกดกน ใบจะดงดดสายตา หามจบตองโดดเดดขาด
ลกษณะหนามและขนทใบ “หาญชางรอง”
สมนไพรทควรร
เรยนรธรรมชาต26
ปองกนสตวปาทำราย หลายครงทพวกเราตองรอนแรมอยในปา อาจไดยนเสยง
ชางปารองอยใกลๆหากเปนคนทวไป กมกจะคดและนกวาสตวปา
ยอมกลวไฟเสมอเลยมกจะกอกองไฟกนไวเพอปองกนไมใหมน
เขามาใกลเรา ซงโดยทวไปแลวนนใชวาสตวปากลวไฟ แตไฟทวานน
มนเปนไฟปาตางหากทพวกมนกลว ไมใชกองไฟยอมๆทพวกเรากอ
เพราะวาโดยทวไปแลวชางปา มนจะวงเขามาหากองไฟเพอหา
ความอบอนเสมอ เพราะฉะนนดใหดเสยกอนละวามสตวอะไร
อยแถวนน แตหากวาเปนสตวปาทวไป คงจะจดไว ไดเพอเปนการ
ปองกน
ควรหลกเลยงการตงแคมปหรอทพก ใกลทอยของสตยปา
สตวอนตรายในปา
สตวอนตรายในปา
27เรยนรธรรมชาต
รจกกบแมลงเบองตน
แมลงทมกจะมารบกวนเราอยบอยๆ จะมไมกชนด เชน ยง
เหบ ผง ตอ เปนตน ซงแมลงเหลานจะพบไดบอย แตกมแมลง
บางประเภททมพษรายแรงกวาชนดทไดกลาวมาแตมกจะไมพบ
บอยนก เชน ตะขาย แมงปอง แมงมม ฯลฯ แมลงเหลานเรามกจะไปเจอ
โดยบงเอญมากกวา หากเจอกควรจะหลกเลยง เราลองมารจก
รายละเอยดเบองตนของแมลงทพบกนบอยๆ กน
ยง
แหลงทอย : ในปาทมหนองบงบรเวณนำนง ทไมมลมแรง
เวลาออกหากน : ชวงบายแกๆ หวคำ และตอนกลางคน
ดงดดโดย : คารบอนไดออกไซด ความรอนจากรางกาย เหงอ
ไมดงดดโดย : สสวาง ๆ
ขอมลเบองตน : ยงจะเปนพาหะในการนำโรคไดหลายชนด เชน
ไขมาลาเรยไขเลอดออกเปนตน หากโดนกด
จะมอาการคนเพศผจะกนนำหวานจากดอกไม
เปนอาหารสวนเพศเมยจะกนเลอดจากสตวตางๆ
ยงทคอยมากดเรานนจะเปนตวเมยเปนสตวทพบ
ไดโดยทวไป
ยงเปนพาหะนโรคราย ตางๆมาสคน
สตวอนตรายในปา
เรยนรธรรมชาต28
เหบแหลงทอย : ปา ปาหญา บรเวณทมหนองบง
เวลาออกหากน : ตลอดเวลา
ดงดดโดย : สมดๆ
ไมดงดดโดย : สสวาง ๆ
ขอมลเบองตน : เปนแมลงทมขนาดเลกถงเลกมากตวจะมลกษณะ
กลม กนเลอดเปนอาหาร
ผง ตอ แตนแหลงทอย : ทำรงอยบนตนไมหรอตามชองตนไม
เวลาออกหากน : กลางวน
ดงดดโดย : สสวาง กลนออกหวานๆ การเคลอนไหวทรวดเรว
ไมดงดดโดย : สขาวและสธรรมชาต
ขอมลเบองตน : ผงและตอจะมสเหลองดำ มเหลกในทใชปองกนตว
อาหารของผงจะเปนนำหวานจากดอกไมสวน
ตวตอนนจะกนแมลงขนาดเลกเปนอาหาร
ลกษณะของเหบ ตวเมย ตวผ และตวออน
ผง ตอ แตน จะไมทรายเราถาเราไมทใหมนตกใจ
สตวอนตรายในปา
29เรยนรธรรมชาต
วธปองกนแมลง
หลกเลยงสารโพแทสเซยมและโซเดยม สารเหลานจะพบมากในอาหารทเคม เชน
เกลอและนำปลา ซงจะมคณสมบตทำใหรางกายเกดการเผาผลาญทสมดลหากเราไดรบสาร
พวกนมากเกนไป จะมผลทำใหรางกายเกดการเรงการเผาผลาญสงผลทำใหรางกายขบกาซ
คารบอนไดออกไซดออกมามากกวาปรกต ซงสารนจะชวยดงดดแมลงใหเขามา
หลกเลยงผลตภณฑทมกลนแรง นำหอม นำยาดบกลน
สบ แชมพ ผลตภณฑเหลานจะทำใหรางกายคณมกลนตดตว
ซงจะเปนทดงดดแมลง และอาจจะทำใหสตวปาบรเวณนนตกใจและ
ไมมาหากนบรเวณนน ถงแมวาเราจะยายทพกแรมไปแลวกตาม
ใสเสอแขนยาวและกางเกงขายาว การใสเสอแขนยาว
กางเกงขายาว ถงเทา เพอปกปองผวหนง จะมสวนชวยในการปองกน
แมลงมากดเราไดมากขน
ใสเสอผาสออน เสอผาสเขมมกจะดงดดแมลงมากกวาเสอผา
สออน เราจงควรสวมเสอผาสออนเพอเปนการปองกนแมลงอกทาง
หนงดวย
กอไฟเพอไลแมลง ควนไฟจะมสวนชวยในการไลแมลงได
หากบรเวณนนๆ มแมลงมาก กอาจจะกอไฟกองเลกๆ เพอไลแมลง
เหลานนพกยารกษาแมลงกดตอยไปดวยเราไมสามารถปองกนแมลง
ได 100% ฉะนนกอาจจะมบางทโดนแมลงกด เราจงควรจะพกยาทา
สำหรบรกษาแผลแมลงกดตอยไวใชดวย
สตวอนตรายในปา
เรยนรธรรมชาต30
เมอแมงปองตอยทำใจเยนๆ พษของแมงปองจะทำใหเหยอรสกวตกกงวล ดงนนควร
หลกเลยงอาการตนตระหนก แมงปองสวนใหญมพษนอยจนถง
ปานกลาง และไมสามารถทำอนตรายผใหญจนถงกบชวต เพยงแค
กอใหเกดอาการเจบปวดอยางรนแรงเทานน
ใชถงรอนหรอถงเยนประคบบรเวณรอยตอยเพอบรรเทาอาการ
เจบปวดอาการเจบปวดมกเกดขนมากทสดทบรเวณรอยตอย
ถาจำเปนอาจตองใชยาแกปวด
ถามอาการแพ ใหใชยาแกแพ พษของแมงปองจะมสารทอาจกอใหเกด
อาการแพ เชน นำมกไหล หด หรอรอยผนแดง ในคนทแพ
สงเกตอาการหวใจเตนผดปกต ความรสกชาทปลายนวมอ
นวเทาแขนขา หรอนวมอเคลอนไหวไมได หรอการหายใจตดขด
พษเหลกในของแมงปองจะทำใหรสกปวดบรเวณทถกตอยทนท
ทงหมดนเปนอาการปกต และไมเปนอนตรายถงชวตมกจะหายไป
ในเวลา 1-3 ชวโมง แตบรเวณทถกตอยจะยงคงเจบปวดหรอไวตอ
การสมผสหรอความรอนเยนอกราว 1-3 วน
พษของแมงปอง ไมรนแรงมากถงตาย แตไมควรโดนตอย
1
2
3
4
สตวอนตรายในปา
31เรยนรธรรมชาต
ถามอาการขางตน ควรเขารบการรกษาอยางเรงดวน เดกๆทถกตอย
ควรนำไปพบแพทยทนท แตผใหญยงพอมเวลาอยางนอย 12 ชวโมง
ทจะไปโรงพยาบาล อยางไรกตามแทบไมเคยพบการเสยชวตหรอ
เจบปวยอยางรนแรงจากการถกแมงปองตอย
อยาใชสายรดหามเลอด เพราะพษทมอยเพยงเลกนอยจะแพรขยาย
จากบรเวณทถกตอยออกไปอยางรวดเรว การใชสายรดหามเลอดไมได
ชวยใหดขน แตอาจทำใหเกดอนตรายมากขนถาทำไมถกวธ
อยากรดบาดแผลเพอดดเอาพษออกเพราะบาดแผลอาจเกดการ
ตดเชอ หรอทำใหพษกระจายเขาสกระแสเลอดของคนทพยายาม
ดดเอาพษออก
ขอควรระวง
แมงปองจะกระตอรอรนในเวลากลางคนเมอมนออกลาเหยอ หรอหาค ในชวงเวลา
กลางวนแมงปองจะซอนในร รอยแตก หรอในหลบอาคาร (ขนอยกบชนดของมน)
แมงปองมกจะหาทหลบซอน เชน รองเทา เสอผผา เตยง และผาเชดตว ถาเราอยในบรเวณ
ทมแมงปองชกชม ควรตรวจดสงของเหลานกอนการใชงานและตรวจดใหทวเตยงกอนนอน
แตโดยปกตแลวมนจะไมทำรายผคนถาไมถกรบกวน
แมงปองไมมพษมากพอทจะคราชวตผใหญทมสขภาพแขงแรง
พษของแมงปองจะรนแรงแคไหนขนกบชนดของมน ซงเมอเทยบกน
ออนซตอออนซแลว พษของมนจะรนแรงกวาพษของงเหา แตโชคดท
แมงปองจะปลอยพษในปรมาณทนอยมาก (เมอเทยบกบง) ดงนนพษ
จากเหลกในของแมงปองจงไมรนแรงถงขนทำใหเสยชวตได
5
6
7
สตวอนตรายในปา
เรยนรธรรมชาต32
การกำจดทากดดเลอดอยาพยายามกำจดทากโดยการดงกลางลำตวมนออกมาหรอ
โดยการใชเกลอ ความรอน หรอยาไลแมลง การบบ ใสเกลอ เผา หรอ
วธการอนๆ จะทำใหทากรสกถกรบกวนในขณะทกำลงดดเลอด และ
ขยอนสงทอยภายในตวมนออกมา ซงเปนการแพรกระจายแบคทเรย
ทอยในระบบยอยอาหารของมนเขาสบาดแผล จนเกดการตดเชอได
หาสวนปากดดของมน ทากดดเลอดจะมลำตวเรยวยาว ปลายดาน
หนงจะมขนาดใหญกวาอกดาน ปากของมนจะอยในสวนปลายดาน
ทมขนาดเลกกวา คนสวนใหญเขาใจวาปากของทากอยทปลายดาน
ทมขนาดใหญกวา
กดเลบลงบนผวหนง (อยากดลงบนตวทาก) ใกลกบบรเวณ
ปากดดของมน
คอยๆ เลอนเลบเขาไปใกลบรเวณทมนใชปากเจาะ และดนสวนปาก
ของมนออกไปทางดานขาง เมอปากของทากเขยอนหลดจากบรเวณ
รอยดดมนกจะหยดดดเลอด หลงจากนนมนจะเรมมองหาตำแหนง
ใหมทจะดดเลอด และอาจจะเขามาเกาะทบรเวณปลายนวซงมาแตะ
ทสวนหวของมนอยางรวดเรว แมวาทากจะเกาะอกครง แตมนกไม
สามารถเรมดดเลอดไดทนท
ทาก ไมไดเปนพาหะนโรคมาสคน
1
2
3
4
สตวอนตรายในปา
33เรยนรธรรมชาต
จบปลายสวนทายของมน ในขณะทใชปลายนวหลอกลอสวนปลาย
ทเลกกวา ใหใชปลายเลบดนหรอจบสวนปลายทมขนาดใหญกวา
เพอไมใหมนมโอกาสใชปากเจาะทผวหนงไดอก
จบมนออกไปทง ถงขนตอนน ทากอาจจะหนตวมาและใชปากดดเกาะ
ตดกบเลบทเราใชดนมนออกไป คราวนเราสามารถดงมนออกไดงายๆ
จากนนเราอาจจะใชเกลอหรอยาฆาแมลงฉดใสมนเพอไมใหมนม
โอกาสทำรายใครอก
รกษาบาดแผล หลงจากสารกนเลอดแขงตวของทากหมดฤทธลงรอย
แผลจะสมานตวอยางรวดเรว พยายามรกษาบาดแผลใหสะอาด และ
ถาจำเปนใหปดดวยพลาสเตอรขนาดเลก หลกเลยงการคยแคะ
แกะเกาบาดแผล ถามอาการคนอยางรนแรงควรทานยาแกแพ
ขอควรระวง
การเสยเลอดจากบาดแผลทถกทากดดเลอดไมมากพอทจะเปนอนตรายตอรางกาย
บรเวณแผลจะยงคงมเลอดไหลตอไปอกสกพกหลงจากทากดดเลอดเสรจ แตการสญเสยเลอด
นไมอยในระดบทจะเปนอนตราย
ทากมกจะอยในบรเวณนำนงมากกวาในแมนำหรอลำธาร และมกจะพบในบรเวณ
ใกลกบรมนำใสสะอาดมากกวาในบงทนำขน
ทากจำเปนจะตองหาพนทแขงๆ เพอยดตวแมแตในเวลาทมนไมไดหาอาหาร
เราสามารถหลกเลยงทากโดยการอยในพนทเปดโลง วายนำในบรเวณนำลกหรอแมนำ
อยใหหางทาจอดเรอ และอยาเขาไปในบรเวณทมซากกงไมใบไม หรอกอนหน เมอเขาไป
ในปาควรอยแตบนเสนทางเดนทกำหนด และคอยระวงทากจากกงไมหรอเถาวลย
ทากบกและทากนำมประสาทสมผสทดมาก มนจะรสกไดถงแรงสนสะเทอนและ
ความรอนจากรางกายของเหยอ ทากมตาถง 10 คในการจบความเคลอนไหว ดงนนเมอจำเปน
ตองเดนเขาไปในพนททมทากชกชม ควรเดนไปเรอยๆและหมนตรวจดตวเราและเพอนรวมทาง
ของเราอยเสมอ
5
6
7
สตวอนตรายในปา
เรยนรธรรมชาต34
อปกรณในการเดนทาง กอนอน เราควรจะคดถงสงทควรจะเอาใสเปไปดวยเวลาไปเดนปา วาควรจะมอะไร
ไปบาง ซงของใชจำเปนในการเดนปาทกครง พอจะแบงออกไดตามประเภทตางๆ ดงน
ถงนอน เปล
แบบสเหลยมผนผา รปทรงนไดรบความนยม ทนยมใชกนในปจจบนคอแบบมมงและไมมมง
มากทสด เพราะขยบพลกตวไปมาไดสบาย หาซอไดทวไปไมยากเยน
เสอผา (ปกตเวลาเดนอยในปาเรามกจะตองการแคชดทใสตอนนอนอกเพยงชดเดยว สวน
ตอนกลางวนทเดนปากมกจะใสชดเดม ควรจะเตรยมชดเอาไวใสในวนกลบ1ชด)
อปกรณทจำเปนในการเดนทาง
อปกรณจำเปนในการเดนทาง
35เรยนรธรรมชาต
ของใชสวนตว เชน แปรงสฟน ยาสฟน สบ แชมพ ผาเชดตว ผาถง ผาขาวมาและยาแกแพตางๆ
ของใชอนๆ เชน ไฟฉาย เสอกนฝน นำดม ชดปฐมพยาบาลเบองตน เขมทศถงพลาสตกหรอถงดำ
ใบใหญๆ นกหวด และของขบเคยวระหวางทางสวนใหญมกจะนยมชอกโกแลตทชวยใหพลงงาน
อาหารหลกและอาหารสำรอง ซงจะเปนขนมปงหรออะไรเลกๆ นอยๆ ควรจะเกบเอาไวจน
ถงวนสดทายของการเดนทาง เผอเอาไวหากมกรณฉกเฉนททำใหไมสามารถออกจากปาได
ตามทกำหนดไว
อปกรณจำเปนในการเดนทาง
เรยนรธรรมชาต36
วธการเลอกซอรองเทาเดนปา
คำแนะนำสำหรบการเลอกรองเทาใชเดนปา
การทดสอบรองเทาทเหมาะสม
กอนทจะซอรองเทาคณควรจะเดน
เลอกดรองเทาในแบบทคณชอบกอน เมอได
แบบทคณชอบแลวกบอกใหพนกงานนำ
รองเทามาใหคณลอง 1 ค ซงในการลอง
รองเทานนคณควรจะนำถงเทาไปดวย 2 คคอ
คหนาหนงคและคทบางกวาอกหนงคเพอใส
ลองกบรองเทา
รองเทาทดควรจะเลอกซอดวยตวคณเอง
รองเทาเดนปาแบบ Combat Boot
รองเทาแตะ ควรมไวใสในแคมปหรอทพก
ทำไมรองเทาทเหมาะกบเพอนคณไมเหมาะกบคณ สาเหตเปน
เพราะวารองเทาแตละแบบแตละยหอจะมการออกแบบไมเหมอนกน
เชนรองเทาทสำหรบคนยโรปกจะมการวจยถงรปเทาของชาวยโรป
และมการออกแบบใหเหมาะกบเทาลกษณะนนๆ หากชาวเอเชยนำ
รองเทาลกษณะนมาใสกมความเปนไปไดวาอาจจะใสไมสบายเพราะ
รปทรงของเทาไมเหมอนกน เพราะรปรางของเทากจะมความแตกตาง
กนระหวางตวบคคลดวย
อปกรณจำเปนในการเดนทาง
37เรยนรธรรมชาต
เชคดจากความคบของนว เมอใสลงไป
รองเทาทดควรจะเลอกซอดวยตวคณเอง
รองเทาเดนปาแบบ Combat Boot
การทดสอบโดยนว ประการแรก คณควรจะลองใสถงเทากอนจะสวมรองเทาแลว
ลองเลอนเทาเขาไปดานในสดเทาทเทาคณจะเขาไปได แลวลองเอา
นวชสอดเขาไปหลงรองเทา รองเทาทเหมาะสมควรจะมทวางสำหรบ
นวของคณทจะสอดเขาไปได ถาคณไมสามารถสอดนวชลงไปหลง
รองเทาไดกควรจะลองรองเทาขนาดใหญขนอกนด หรอหากพนท
มขนาดมากเกนไปกควรใชรองเทาขนาดเลกลง
การเดนทดสอบ เมอคณลองกาวหรอกระโดดขนลงเกาอหรอมานงแลว
ส งทคณจำเปนจะตองสงเกตกคอวา เวลาคณกาวขาขนนน
สนเทาคณลอยขนมากไปหรอเปลา หรอเวลาคณกระโดดลงพน
คณรสกเจบนวเทาหรอรสกวานวเทากระแทกกบรองเทามาก
หรอเปลา ถาใช คณกควรจะลองผกเชอกรองเทาใหม ใหหลวม
หรอแนนกวาเดมแลวลองดอกครง หากยงรสกแบบเดม กควรจะ
เปลยนขนาดหรอเปลยนแบบรองเทาไปเลย
รองเทาเดนปาดๆ สกคหนงไมใชถกๆ เลย เพราะฉะนน คณค
วรจะใชเวลาพถพถนในการเลอกสกหนอย เลอกรองเทาทสบายทสด
สำหรบเทาของคณและคมกบเงนในกระเปาตงคของคณดวยจะดกวา
อปกรณจำเปนในการเดนทาง
เรยนรธรรมชาต38
การเตรยมตวสำหรบปญหาทอาจจะเกดขน ถงแมวารองเทาค ใหมของคณจะผานการทดสอบทก
ขนตอนแลววาเหมาะสมและสบายสำหรบเทาของคณทสดแลว
บางครงหากคณเดนปานานๆ ในบางเสนทางทโหดๆ ตอใหรองเทา
ดแคไหนกอาจจะทำใหเทาคณเกดปญหาไดเชนกน ฉะนนการเตรยม
พรอมในกรณเชนนกไมนาจะเสยหาย เชน คณอาจจะทาครมหรอ
ปโตรเลยมเจลบนรองเทาในบรเวณทอาจจะเกดการเสยดสกบเทา
ของคณหากเดนนานๆ ได หรอบางครงอาจจะตองทาลงเทาของคณ
เองบาง หรอหากคณรลวงหนาแลววาเสนทางทคณจะไปผจญภยนน
ขนชอวาโหดมาก คณกอาจจะเตรยมยาทาหรอนวดสำหรบการนวด
เทาในกจกรรมยามคำทแคมปกได
ซอรองเทาในตอนเยน เทคนคเลกๆ นอยๆ แตสำคญสำหรบการลองรองเทากคอวา
ไมควรจะไปเลอกซอหลงจากทคณนงนานๆ เชน การนงทำงานมาทงวน
หรอการเลอกซอในตอนเชา ซงคณยงไมไดใชเทาของคณเดนไปไหน
มาไหนสกเทาไหร คณควรจะไดเดนหรอออกกำลงเทาของคณ
มาพอประมาณแลว กอนทจะมาลองสวมรองเทา เนองจากเทาของคณ
จะบวมขนจากขนาดปกตหลงจากการเดนตดตอกนสกพกซงเวลา
เดนปากเชนกน เทาของคณกจะบวมมากกวาปกตหลงจากท
คณเดนมาทงวน การลองรองเทาในเวลานนจะทำใหคณเลอก
รองเทาทใสสบายสำหรบเทาของคณมากทสด
ลองเตะของแขงๆ ดบาง เมอลองใสรองเทาดแลว คณควรจะลองเตะวตถแขงๆด
เพอทดสอบวานวเทาของคณเลอนไปมาหรอไม หากคณรสกวานวเทา
ของคณเลอนไปขางหนาเวลาคณเตะของแขงๆ กลองผกเชอกใหม
แลวลองอกครง หากยงเปนแบบเดมอยอาจจะเปนเพราะรองเทาคนน
ใหญเกนไป หรอหากคณลองเตะแลวนวเทาของคณสามารถรบรการ
กระแทกไดอยางดเยยม แสดงวารองเทาคนนเลกเกนไป และคณก
ควรจะเปลยนรองเทาเบอรใหญขนนนเอง
อปกรณจำเปนในการเดนทาง
39เรยนรธรรมชาต
รองเทาคเดยวไมสามารถใช ไดในทกสถานการณ คณอาจจะเหนจาก “ชนดของรองเทาเดนปา” แลววารองเทา
แตละชนดกมจดประสงคในการออกแบบมาแตกตางกนไปตาม
ลกษณะการใชงาน เพราะฉะนน คณควรจะรกอนทจะซอรองเทาค
ใหมวาคณจะซอไปสำหรบกจกรรมประเภทใด
การซอรองเทาโดยไมไดลอง อาจทใหคบหรอมปญหาในการเดนทางได
อยาซอรองเทาผานอนเทอรเนต ยงสำหรบนกเดนปามอใหมดวยแลว คณควรจะไดลองและเลอกรองเทาทเหมาะสม
สำหรบขาของคณดวยตวคณเองทราน นกเดนปาทเดนมานานแลวกเชนกน เพราะรองเทา
เดนปาไมเหมอนอปกรณประเภทอน คณจำเปนทจะตองไดลองและไดสมผสดวยตวคณเอง
มากกวาแคการอานคณสมบต เลอกแบบ และสในหนาจอเทานน อยางไรกด คณอาจจะ
ใชอนเทอรเนตเปนเครองมอในการคนหารองเทาตามแบบและคณสมบตทคณตอง
การและคดวานาจะเหมาะสำหรบคณ แลวไปหาลองตามรานและหากคณอยากจะ
ซอผานอนเทอรเนตจงคอยไปสงซอหลงจากคณไดเลอกและมนใจแลววารองเทาทจะซอเปน
คและรนและเบอรทคณเลอกและลองแลว
อปกรณจำเปนในการเดนทาง
เรยนรธรรมชาต40
วธการจดกระเปาเดนทาง
เมอรวาควรจะนำอะไรตดตวเขาไปในปาแลวเรากมาดวธการจดเปกนวาควรจะ
วางอะไรไวตรงไหนบาง หลกการงายๆ
อยางแรกกคอ วางของทคดวาจะใชทหลงสดไวลางสด สำหรบนกเดนปามอใหม กคงจะ
สงสยวา แลวจะร ไดอยางไรวาจะใชอะไรตอนไหน ใหทานนนลองจนตนาการดงายๆ
โดยไลไปตงแตเชาจรดเยน สงทเราจะใชเปนสงสดทายกควรจะเปนถงนอน เพราะกวาจะ
นอนไดกตองเดนไปถงจดหมายทตงแคมปแลว ถงนอนจงเปนสงทมกจะวางไวสวนลาง
สดของเป และเปโครงในรนใหมสวนใหญกมกจะมชองแยกตางหากไวใหเกบถงนอนไว
ดานลางดวยเชนกน
การจดกระเปาเดนทาง
ควรคนงถงความจเปนในหารใช
ขอควรจำอกอยางสำหรบการเดนปาในเมองไทย
ทกครงทจดของลงเปเพอความปลอดภยเราควรจะใส
ของทกอยางในถงพลาสตกอกชนกอนทจะใสลงในเปเพราะสมยน
เมองไทยฝนตกแทบทงป ไมวาจะเดนปาฤดไหนหรอถงแมจะไมม
ฝนตก บางครงการเดนปากจำเปนจะตองมการเดนขามนำหรอปนปา
ยตามนำตกบาหรอแมกระทงนำคางในตอนเชา การหอหมของใชตางๆ
ในถงพลาสตกอกชนจงเปนสงจำเปนและไมไดทำใหนำหนกของ
กระเปาหนกขนแตอยางใด
ตรงกนขามหากไมไดใสของตางๆ ในถงพลาสตกแลว เกดกระเปา
ของเรามอนเปนไปแอบหนไปนอนเลนในนำหรอมฝนตกระหวางเดน
ทงเปทงของในเปกคงเปยกหมด ทนละ คงจะไดนำหนกสวนเกน
เพมขนมาอยางหลกไมไดแนนอน
อปกรณจำเปนในการเดนทาง
41เรยนรธรรมชาต 41เรยนรธรรมชาตอปกรณจำเปนในการเดนทาง
เรยนรธรรมชาต42
การเลอกทำเลและการตงแคมป
การเลอกทำเลในการพกแรม
หลงจากเดนทางมาไกล รางกายเรมเหนอยลา คงจะตองมอง
หาทพกแรมสกคนแลวคอยออกเดนตอวนพรงน แลวเราจะตงแคมป
พกแรมทไหนด สงททกคนตองการกคอทนอนทนอนสบาย ปลอดภย
บรรยากาศด ฯลฯ ลองมาดเทคนควธการแบบงายๆ ในการพจารณา
เลอกทำเลในการพกแรม ระดบความลาดเอยงของพนดนเปนสงท
สำคญมาก หากเรานอนบนพนททมความชน จะทำใหมอาการปวดหลง
และเวลานอนตวเรากจะไหลไปยงสวนทตำกวา เราจงควรจะหลกเลยง
พนดนทเปนลกษณะนหากหลกเลยงพนทลกษณะเชนนไมได กควร
นอนใหหวอยสงกวาเทาไมควรนอนเอาศรษะไวทตำกวา
ตรวจสอบสภาพพนดน หากเรานอนเตนท หลงของเราจะสมผสกบพนดนดานลาง
หากสภาพพนดนแขง ไมเรยบหรอมสงแปลกปลอมอยอาจจะทำให
นอนไมสบาย ควรจะหาพนทเปนหญาหรอดนทมสภาพออนนมซง
พนดนเหลานจะเปรยบเสมอนเบาะธรรมชาตททำใหเรานอนสบาย
การเลอกทเลทตง ในการพกแรมกลางปา
การเลอกทำเลและการตงแคมป
43เรยนรธรรมชาต
ตรวจสอบตนไมหรอกงไมเหนอทพก หลงจากตรวจสอบสภาพพนดนแลวเราควรตรวจสอบสภาพ
ของดานบนดวย เราควร หลกเลยงบรเวณทมตนไมผหรอตายเพราะ
กงไมอาจจะหลนลงมาทบได และควรจะหลกเลยงบรเวณทอยใตผาชน
เพราะมโอกาสทจะมหนหรอดนถลมลงมาได
หลกเลยงพนททมแมลง กอนกางเตนทควรจะตรวจสอบพนทกอนวามพวกมด แมลง
หรอไม บางครงเราอาจจะไปกางเตนทบนรงมดโดยทเราไมรกเปนได
ซงพวกมดเราจะสามารถสงเกตไดดวยตาเปลาถาเปนพวกยง
ซงมกจะออกมาตอนหวคำ บางครงเราอาจจะไมทราบวาบรเวณนนม
ยงจนกระทงตงแคมปเรยบรอยแลว วธสงเกตแบบงายๆ คอ หากเปน
จดทมลมไหลผานพวกยงมกจะไมคอยมแตหากเปนจดอบลม
โอกาสทมยงกจะมมากขน
ตรวจสอบทางนำไหล เราควรจะตรวจสอบทศทาการไหลของนำ เพอไมใหนำขงใน
บรเวณทพกแรม ควรหลกเลยงพนททเปนแองกระทะ เพราะถาฝนตก
กจะกลายเปนบงขนาดเลกๆ บางครงในฤดฝนเราอาจจะทำการขด
หลมรอบๆ เตนทเพอใหนำไหลไปในทศทางทเราตองการ
ตรวจสอบทศทางลม หากพนททเราจะพกแรม เปนจดทมลมโกรก หรอ ลมแรง
กควรจะตงเตนทหลงกอนหน หรอลงไปในหบสกเลกนอย เพอปองกนลม
หากหลกเลยงไมไดกจะตองปกสมอบกใหแขงแรง มฉะนนเตนทอาจ
จะปลวไปตามลมได
ตรวจสอบผคนทตงแคมปอยรอบๆ สำหรบจดพกแรมตามสถานทคนมากๆ ควรหลกเลยงทำเลท
อยใกลกบกลมคนมากๆ หรอพวกทชอบกนเหลาเพราะคนเหลานมก
จะสงเสยงดง อาจจะทำใหเรานอนไมหลบ
การเลอกทำเลและการตงแคมป
เรยนรธรรมชาต44
ขอแนะนำเพมเตมกรณตงแคมปในปา
หลกเลยงการตงแคมปรมนำ ทพกแรมควรจะอยหางจากสายนำ (ลำธาร , คลอง)
สกเลกนอย ไมควรตงแคมปกนรมนำเพราะหากฝนตกหนกอาจจะ
เกดนำปาได
หลกเลยงพนททบอบบาง บางภมประเทศอาจจะมพวกดอกไมข นตามพนดน
ซงหลายชนดจะเปนพชหายาก เชน สถานททเปนลานหน (ภวว,
ทงโนนสน ฯลฯ) ซงดอกไมมกจะขนตามพนดนและกอนหนและ
ทพกแรมกจะอยบรเวณเดยวกน เราควรจะหลกเลยงการพกแรม
บรเวณนเพราะถาเรากางเตนทพกแรม ดอกไมเหลานอาจจะโดน
ทำลายไปกได
พจารณาถงสตวปา เราควรพจารณาถงผลกระทบตอสตวปาดวย เชน บางครงเรา
ไปตงแคมปบรเวณทางสตวผาน เมอสตวไดกลนมนษยกจะไมกลา
เขามาและจะหลกเลยงไปยงเสนทางอนซงถงแมเราจะพกแคคนเดยว
แตกลนของเราและเศษอาหารของเราจะยงคงอย ซงอาจจะทำให
วถชวตการหากนของสตวปาเหลานเปลยนไป และยงอาจจะเปนอน
ตรายตอสตวปาในตอนกลางคนอกดวย
ใชแคมปพกแรมทมอยกอนแลว ในบางครงอาจจะมทพกแรมเกาทมคนเคยใชแลว เรากอาจ
จะสามารถใชสถานทนนเปนทพกแรมไดเลยโดยไมจำเปนตองหาทำเล
ใหม ซงสวนใหญพนทเหลานมกจะมการปรบสภาพพนทไวเรยบรอย
อาจจะมรอยกองไฟเกาทเคยกอไว ซงเรากสามารถกอไฟในบรเวณ
เดมไดเลย โดยไมทำลายธรรมชาตโดยการปรบพนทใหม
การเลอกทำเลและการตงแคมป
45เรยนรธรรมชาต
วธการผกเปลนอน
เมอเดนทางในฤดฝนแลวกเลอกใชเปล เราควรมความรและเทคนคนดหนอยเพอ
ปองกนการเปยกของเปล และทสำคญกคออปกรณตางๆ นนเองครบ
สงทควรคำนงถงในการเตรยมการผกเปลนอนกคอ
1. พนทสำหรบผกเปลนอนกลางสายฝน
เปนสงทตองใสใจ ตองเลอกทำเลทมตนไม
ลอมรอบสามารถผกเปลได เปนททใหรมเงา
พอสมควรรวมทงตองมความปลอดภย
2. ผาใบ สำหรบใชกางเปนหลงคากนฝน
ตองมความกวางและขนาดท เหมาะสม
วสดทใชจะตองมความคงทนและสามารถ
กนนำได
3. สายเปลและหวงรปตว S จะตองมความ
คงทน หนาแนนและยดหยนไดด
4. สายเชอก ตองมความเหนยวและแขงแรง
สามารถรบนำหนกได
ผาใบ สารผดประโยชนการผกเปล ตองผกกบตนไมทใหรมเงาไดด
เชอกเปล มความเหนยวเปนพเศษสายเปล และหวงรปตว S
การเลอกทำเลและการตงแคมป
เรยนรธรรมชาต46
วธการผกเปลนอน
การผกเปลนอนกลางสายฝนเชนนตองมเทคนคนดหนอยไมเชนนนนำฝนจะเขาเปล
ไดงาย เทคนคงายๆ ทนยมใชกนกคอ
1. นำสายเปลมาผกกบตว S ซงตว S ทวา
นคอเหลกเสนขนาด 2 หนทดดแปลงเปน
รปตว S นนเอง
3. นำสายเชอกเปลสนามทผกกบหวงแลวไปผกกบตนไม โดยวดระยะใหดทงสองดาน
ใหตำแหนงของตว S อยใตชายคาของผาใบ ถงจะดทสด
2. นำสายเปลมาผกกบหวงรปตว S ดานหนง
อกดานหนงนำสายเชอกเปลสนามมาผกไว
หวงรปตว S จะตองมความแขงแรงเปนพเศษ
รปแบบการผกเปลทถกตอง
การผกเชอกเปลเขากบหวงรปตว S
การเลอกทำเลและการตงแคมป
47เรยนรธรรมชาต
เชอกทผกสวนทผกอยกบตนไมจะเปนสวนทโดนนำฝน ซงนำ
จะไหลมาตามเชอกเปลจนกระทงมาถงหวงนำ จะไมสามารถไหลเขา
เปลไดแตจะหยดลงหมดกอนจะถงสายเปลชวงท 2
สดทายการทเราจะเขาไปพกแรมท ใดกควรจะทำการขอ
อนญาตใชพนทนนๆกอนหากเปนอทยานควรจะตดตอของกางเตนท
ณ.บรเวณททำการอทยานใหเรยบรอยหรอหากเปนการเขาไปในปาลก
ควรจะแจงเจาหนาทไวลวงหนาและตดตอคนนำทางใหเรยบรอย
ไมควรแอบเขาไปโดยไมไดรบอนญาตเพราะหากเกดอนตรายจะไม
มใครทราบ
ขนตอนการผกเชอกเปล เบองตน
ขนตอนการผกเชอก
การเลอกทำเลและการตงแคมป
เรยนรธรรมชาต48
เตรยมตวกอนการเดนทาง
ควรตดเลบใหเรยบรอย
เพราะเลบทยาวมโอกาสทจะเกดการ
เลบขบ และเลบหลดไดมากกวาเลบทสน
การเตรยมรองเทา รองเทาทใช ไมควรเปนรองเทาทซอ
มาใหม เพราะรองเทาใหมมกจะมโอกาสกด
เทาไดมากกวา ควรจะเปนรองเทาทใสมาแลว
สกพก และรองเทาควรจะพอดกบเทาของเรา
นอกจากนเราควรจะเตรยมรองเทาแตะไว
อกสกคเพอใชเดนในแคมป รองเทาแตะจะ
ทำใหเราเดนไปสบายกวาและเปนการใหเทา
ไดมการระบายอากาศ
การเตรยมถงเทา ถงเทาทจะใชเดนควรจะนำไปสก 2 ค
และควรใชถงเทาทมตะเขบขนาดเลก เพราะ
ตะเขบทเลกจะทำใหเกดความเสยดสของเทา
กบถงเทานอยกวาตะเขบขนาดใหญ และควร
จะเลอกเนอผาทด
ควรตดเลบใหสนเพอปองกนปญหาตางๆ
ถงเทาเดนปาทด ควรมตะเขบทเลก
ไมควรใชรองเทาทซอมาใหม
การดแลรกษาเทา
การดแลรกษาเทา
49เรยนรธรรมชาต
แปง แปงจะเปนตวชวยลดความเสยดส
ระหวางเทากบถงเทาได และยงชวยใหเทาแหง
เพราะแปงจะชวยดดความชนสำหรบแปง
ทใชทาเทาโดยเฉพาะ ซงจะจำหนวยตามราน
อปกรณแคมปงค จะมคณสมบตมากกวา
แปงทาตวปรกตคอจะสามารถดดความชน
ไดดเปนพเศษ
ผาเทป ควรจะนำผาเทปตดตวไปดวยเผอ
เกดตมทเทาขนจะไดนำผาเทปมาปดบรเวณ
ตมนนเพอลดแรงเสยดสระหวางผวหนง
กบถงเทาได
ขอแนะนำ
อยาลมวาเทาของคณสำคญทสดในการเดนเทยวปา เพราะฉะนนการถนอมเทา
อยางถกวธจะทำใหคณสามารถเดนเทยวปาอยางมความสขไปไดอกนาน
แปงสหรบทาเทาโดยเฉพาะ
ผาเทปนกกฬา ชวยลดการเสยดสไดเปนอยางด
การดแลรกษาเทา
อยอยางพราน
2
อยอยางพราน52
สาเหตการหลงปา
การเดนทางในปานนมอปสรรคมากมายและมสาเหตหลกๆของการหลงปาดงน
1.นำปาไหลหลาก 2.ไฟปา
สาเหตการหลงปา
นปานนเกดจากฝนตก และเขอนพง มความหนาแนนของนสง
นำปา นำปาหรอนำทวมฉบพลน (องกฤษ: flash flood) คอนำทวม
ทเกดขนอยางรวดเรวในบรเวณทลมตำ ในแมนำ ลำธารหรอ
รองนำทเกดจากฝนทตกหนกมากตดตอกนหรอจากพายฝนทเกด
ซำทหลายครง นำปาอาจเกดจากทสงปลกสรางโดยมนษย เชน
เขอนหรอฝายพงทลาย
สาเหตการหลงปา
อยอยางพราน 53
สาเหต
สาเหตของนำปาเกดจากการอมตวของผนดนจากฝนทตก
มากเกนขดความสามารถในการดดซบนำ ทำใหปรมาณของนำฝน
ทตกลงมาทงหมดไหลไปตามผวพนดนจากทเคยถกซมซบไว ได
นำจะรวมตวไหลสทตำอยางรวดเรว ในระหวางทางกจะมนำปา
สวนอนเพมปรมาณสมทบทลกลงไปตามรองนำอยางรวดเรว
ยงชนและมพนทรบนำมาก กยงมความเรวและพลงทรนแรงมากขน
ผลทตามมาคอการเพมระดบนำตามทางนำอยางรวดเรวนบเปนวนาท
จนอพยพหนไมทน นำปาอาจเกดไดจากเหตอน เชน การอดขวาง
ทางนำโดยกอนนำแขงในประเทศเขตหนาว หรออาจเกดจากการ
แตกราวพงทลายของเขอนกนนำดงกลาวมาแลว ซงเปนปรากฏการณ
ทเกดขนบอยครงในประเทศตางๆ
มาตรการหลกเลยง
มาตรการปองกนนำปาไดแกการไมเขาไปทำกจกรรมในทาง
นำธรรมชาตโดยเฉพาะในฤดฝนหากสงเกตเหนวาอาจมฝนตกบน
ภเขาใหรบยายขนทสงไวกอนในกรณทนำปาเรมหลากลงมา แมแลด
วายงตนเดนลยหรอขบรถขามโดยงาย กอยาเสยง จงหลกเลยงรบ
หนกลบขนทสงอยางรวดเรวไวกอนเพราะนำปาประมาทมได
นำปามอนตรายสงยงเนองจากเปนการเกดตามธรรมชาตโดย
กะทนหนทนททนใด การนงอยในรถเกงปดกระจกเพราะเกดความ
มนใจวาปลอดภยกวาไมอาจชวยอะไรได รถจะลอยและถกพดพาไป
อยางรวดเรว ในตางประเทศ การเสยชวตจากนำปามากกวาครงนงอย
ในรถทพยายามแลนขามทางนำปาทดไมลกมาก ระดบนำปาทสงเพยง
15 เซนตเมตร สามารถพดรถเกงขนาดยอมไหลไปไดอยางไมนาเชอ
สาเหตการหลงปา
อยอยางพราน54
ไฟปา ไฟปา คอ เพลงทไหมอยางเปนอสระในชนบทประเทศหรอ
ถนทรกนดารไฟปาตางจากอคคภยรปแบบอนเพราะกนอาณาบรเวณ
กวางขวาง ลกลามรวดเรวและคาดเดายาก กบทงไหมผานแมนำ ถนน
หรอแนวกนเพลงไดดวย
ไฟปาเกดไดในทกท ยกเวนแอนตารกตกา ซากดกดำบรรพ
และประวตศาสตรมนษยชาตเปนเครองยนยนความถของไฟปา
และบงบอกวา บางแหงไฟปาเกดขนมกำหนดแนนอนไฟปาอาจ
สรางความเสยหายใหญหลวงทงตอชวตและทรพยสนของมนษย
แตเปนประโยชนตอพชพนธบางชนด เชน เหดเผาะ ซงเจรญดดวยไฟ
อยางไรกตาม ไฟปาขนาดใหญยอมยงผลรายสระบบนเวศ ในแตละ
สมยมการคดยทธศาสตรปองกนไฟปามากมาย แตผเชยวชาญ
การควบคมไฟปาระหวางประเทศกระตนใหชวยกนพฒนาและวจย
มากกวาน หนงในเทคนคการดบไฟปาทถกโตแยงมากทสด คอ
การเผาคมหรอการยอมวางเพลง เพอใหไหมทำลายเชอเพลงเสย
ไฟปาเกดขนไดตลอดเวลา และลกลามไดอยางรวดเรว
สาเหตการหลงปา
อยอยางพราน 55
สาเหต
ไฟปาอาจเกดขนตามธรรมชาตเพราะเหต 4 ประการ คอ ฟาผา
ภเขาไฟระเบด ประกายไฟจากหนถลม และสนดาปเอง อนง ถานหน
จำนวนมากทอยใตพภพรอบโลก เชน ทในเซนทราเลย เขาเบรนนง
และประเทศจน บางคราวกอาจประทและตดเพลงใหแกวตถไวไฟ
ใกลเคยงได
ไฟปาสวนใหญนนเกดเพราะมนษย ตงแตลอบวางเพลง
ทงบหรเรอยเปอย ประกายไฟจากอปกรณ ไปจนถงกระแสพลงงาน
ในการเชอมโลหะ การทำไรเลอนลอย ซงเตรยมดนโดยวธถางแลวเผา
นน แมประหยดทสด แตกเปนสาเหตของไฟปาไดเชนเดยวกบการโคน
ไมทจะเพมจำนวนเชอเพลงในปา อทาหรณเดนชดทสด คอไฟปาอน
เกดทกปในเวยดนามใต มสาเหตประการหนงถอยหลงไปถงในสงคราม
เวยดนาม ทกองทพสหรฐอเมรกาเขายดพนท แลวทำลายปาดวยเคม
ระเบด และจกรกล
อยางไรกด เหตไฟปานนยอมแตกตางกนไปตามพนท
เชน ในสหรฐอเมรกา แคนาดาและภาคตะวนตกเฉยงเหนอของจน
ฟาผาเปนปจจยหลกของการตดเพลง สวนในเมกซโก อเมรกาใต
แอฟรกา เอเชยใต ฟจ และนวซแลนด ไฟปาเกดเพราะกจกรรม
ของมนษยเปนหลก เชน การบำรงพนธสตว เกษตรกรรม
และการปรบปรงดนดวยการเผา อนง ในทองทอนๆ ของจนความ
เลนเลอของมนษยกอไฟปาบอยครง และในออสเตรเลยไฟปา
เกดเพราะฟาผาและพฤตกรรมของมนษยพอๆกนโดยเฉพาะการทง
บหรไปเรอย และประกายไฟจากเครองกล
สาเหตการหลงปา
อยอยางพราน56
การเอาตวรอดเมอหลงปา
การแก ไขปญหาหากวาเราเกดหลงปาขนมานน พรานหลายๆ ทานไดแนะนำและ
กบอกกบวธมาดงนครบ
การเอาตวรอดเมอหลงทางในปา
การสงเกตใบไมทเขยว แสดงวาใกลๆนนมแหลงน
ใหสงเกตทวไม ถาหลงปาใหพยายามเดนขนทสง เอาไว ใหสงเกตวา
ชายเขาอยท ไหนใหยดแนวนนเปนหลกเพราะสดชายเขามกจะ
มลำธารอยเสมอ ชาวบานปามกจะอาศยอยตดกบตนนำลำธาร
เมอพบลำธารกจะพบบานคน พรอมกนนนใหสงเกตทวไมชายเขา
ดสของใบไมของปาบรเวณนนเปนหลก ชวงทมนำอดมสมบรณใบไม
จะเขยว แตผดจากใบไมในสวนอนๆ ทจางกวามงไปไดเลย รบรองวา
เจอนำในจดนนอยางแนนอน แลวจงคอยๆเดนตามนำทไหลลงไป
รบรองวาไดรอดออกจากปาแนนอนครบ
การเอาตวรอดเมอหลงทางในปา
อยอยางพราน 57
ใหสงเกตรากไม บอยครงทความแหงแลงเกดขน หากเดนไปพบลำธารท
แหงแลวกจะร ไดอยางไรวายามมนำจะไหลลงไปทางไหน พรานปา
สอนไววาใหสงเกตรากไมในลำธารทแหงวา รากไมลไปทางทศไหน
กใหไปทางนน เพราะยามลำธารมนำ รากไมจะลไปตามนำเสมอไป
ใหทานเดนไปแลวจะพบนำหรอบานคนแนนอน
การสงสญญาณ
หากทำไดใหกอกองไฟโดยสมใบไมสด จะทำใหไดควนสขาว
เหนไดไกลหลายกโลเมตร เคาะกงไมหนกบตนไมจะทำใหไดเสยง
ดงกงวาล อยาพยายามตะโกนเพราะจะทำใหเสยแรงมากขน
และหวนำเรวขน ใชสงของทสะทอนแสงไดด เชนเลนสกลอง
แวนตากนแดดเสอผาแขวนไว ในทสง และแสงแดดสองถง
มนจะแกวงไปมา และสงเกตได งายการกอกองไฟใหกอสาม
กองเปนสามเหลยม หรอ เปนแนวยาว ซงเปนเครองหมายสากลวา
ตองการความชวยเหลอ
สญญาณทดนนควรม 3 สง
1. เคลอนไหว
2.เดนชดตดกบพนหลง
3.เหนไดไกล
การสงเกตรากใม เพอหาทศ
การจดไฟดวยใบไมสด จะใหควนสขาว
การเอาตวรอดเมอหลงทางในปา
อยอยางพราน58
พยายามรกษาอณหภมรางกาย ไมใหรอน หรอหนาวเกนไป และเคลอนไหวใหนอย รางกาย
คนเราสามารถเกบสะสมไขมนและใชมนตอนทอดอาหาร ซงจะถกใช
ในการเผาผลาญพลงงานตลอดเวลา หากอากาศหนาว รกษาอณหภม
ใหเหมาะสมจะทำใหเราตองการอาหารและนำนอยลง
หามดมนำหรอกนอาหารทไมสะอาด
การตดเชอในระบบลำใส จากแบคทเรยนบลานๆในอาหารไม
สะอาดเพยง 1 คำ หรอนำเพยง 1 อก อาจทำใหเราเสยนำจากทองรวง
รนแรง ถงตายไดภายใน 48 ชม. เราอดอาหารและนำไดหลายวน
ไมตองกลวอดตายอยาทำตามในทวครบ เขาทำใหมนดตนเตน
นาตดตามเฉยๆ ควรตมนำและทำอาการใหสกทงหมดกอนกน
กำลงใจ
ความกลวเปนศตรทนากลวทสด นกถงแตสงดๆ คนทบาน
ไหวเจาปาเจาเขาเพอความสบายใจ และกลบความกลว วางแผน
ประหยดพลงงานและนำใหไดมากทสด วเคราะห ใชสต และสงทเคย
รำเรยนมาใหเปนประโยชน
ขอควรระวง
กอนการเดนทางเขาไปในพนททหางไกล ควรใชเวลาศกษาแผนท ใหละเอยด
สงเกตสภาพพนท ถนน และทางนำทอยใกลเสนทางทเราจะเขาไป ถาหลงทางเราอาจจำเปน
ตองรถงทศทางทเราจะมโอกาสไดพบกบถนนหรอทางนำ ซงจะนำเรากลบมาสชมชน
อกครง เขมทศอาจเปนอปกรณเพยงชนดเดยวทชวยบอกทศทางในปาทรกทบจนไม
สามารถมองเหนดวงอาทตย ได และความรกทบแบบเดยวกนนอาจทำใหผชวยเหลอไม
สามารถพบหรอมองเหนเราจากเครองบน
สถตกลาววา ใน 72 ชม. คนทหลงปาสามารถดำรงชวตอยไดโดยไมไดรบอนตราย และมกจะ
ถกพบตวไมไกลจากจดทหลง หรอทางหลกมากนก ทางทดทสดคออยาพยายามออกจาก
จดสดทายทเราหลง เพราะในปาเราจะเดนเปนวงกลมหรอหลงออกจากเสนทางไปไกล
การเอาตวรอดเมอหลงทางในปา
อยอยางพราน 59
การกระโดดจากนำตก
สดหายใจใหเตมปอด กอนจะกระโดดออกจากหนาผา เราอาจจะ
ควบคมตวเองไมได ขณะทอยในอากาศ และนำอาจจะลก
ใหขาลงไปกอน อนตรายทอาจเกดขนหากเรากระโดดลงจากยอด
นำตกโดยพงหลาวลงไปคอการทหวของเราอาจไปกระแทกกบสงทอย
ใตนำและ หมดสต วธทดทสดคอใหกระโดดโดยเอาขาลงไปกอน
แมวาอาจจะเสยงทขาจะหกกตาม ระหวางกระโดดลงมาใหบบขาเขา
หากนใหแนน และพยายามรกษาตวใหตรงในแนวดง
กระโดดใหหางจากขอบผา กอนทเราจะตกลงไปเราตองพยายาม
หลกเลยงการชนกบกอนหนทอยทางดานลางของนำตก
ใหเอาแขนปกปองสวนศรษะเอาไว
เรมวายนำทนททตกกระทบนำ กอนทเราจะขนถงผวนำการวายนำ
จะชวยลดระยะทางทเราจะจมลงไปใตนำ
วายนำไปทางปลายนำ ใหหางจากตวนำตกเพอหลกเลยงการเขาไปตด
อยดานหลงนำตก หรอตดอยกบกอนหนใตนำตก
เมอเราตองผานออกจากนตก ดวยการกระโดด
1
5
6
2
3
4
การเอาตวรอดเมอหลงทางในปา
อยอยางพราน60
วธการหาทศเหนอ การหาทศในปาเมอเราไมมอปกรณใดๆ หลายคนอาจจะคดวาเปนเรองยาก ทจรงแลวเรา
สามารถใชเทคนคตามธรรมชาต เชน การดยอดไม การดเงา ดดาว ฯลฯ เพอใชในการสงเกตทศได
ลองดเทคนคตางๆ เหลาน
การหาทศเมอไมมเขมทศ
วธการหาทศจากตนไมเปนสงททไดงาย และนยมใชกนมาก
การสงเกตจากยอดไมและเถาวลย วธนใชเมอบรเวณปาทเราอยนนเปนปาดงดบหรอปารกทบ
แสงแดดสองลงมาไมถงพนดน ใหสงเกตยอดไมของตนใมขนาดใหญ
โดยปกตแลวตนไมจะแผกงกานสาขาไปทางทศตะวนออก จงใหสงเกต
ยอดไมสวนใหญจะหนไปทางทศตะวนออกเพอรบแสงแดด และ
เถาวลยสวนใหญจะหมนตามเขมนาฬกาและจะแทงยอดไปทาง
ทศตะวนออกเชนเดยวกนจงทำใหสงเกตไดงาย
มอสมกจะเตบโตไดดในบรเวณทมรมเงาและชมชน รวมถงบน
สวนทเยนและชนแฉะของตนไม โดยปกตลำตนตนไมดานทศเหนอ
จะมรมเงาและชนแฉะมากกวาดานใต เพราะฉะนนมอสจะเตบโตไดด
ทางดานเหนอของตนไม อยางไรกตาม วธการนเชอถอไมไดมากนก
เพราะตนไมทงสองดานอาจตกอยในรมเงาและชนแฉะไดเทาๆกน
การหาทศเมอไมมเขมทศ
อยอยางพราน 61
การสงเกตดวงดาว มองหาดาวเหนอ ดาวเหนอจะเปนดาวดวงสดทายทสวนปลาย
ของกลมดาวหมเลกการเดนตรงไปในแนวทางนนจะหมายถงเรา
กำลงมงขนเหนอ เราสามารถใชกลมดาวหมใหญหรอกลมดาวจระเข
เพอมองหาดาวเหนอไดเชนกน โดยลากเสนในจนตนาการพาดผาน
ระหวางดาวสองดวงทสวนปลายของกระบวยของกลมดาวหมใหญ
เสนนจะนำเราไปพบกบดาวเหนอ โดยดาวเหนอจะอยหางออกไป
ราวหาเทาของระยะทางระหวางดาวชนำสองดวงนน
มองหากลมดาวกางเขนใต กลมดาวกางเขนใตเปนกลมของดาวทสกสวาง 4 ดวงเรยงตว
ในรปของกางเขนและเอยงเลกนอย ลองลากเสนยาวๆ ในใจออกไป
หาเทาความยาวของไมกางเขนแกนยาว จดทเสนสนสดคอทศใต
ถาเราสามารถมองเหนขอบฟา ใหลองลากเสนตรงลงไปทพนเพอ
สรางจดสงเกตทางทศใต
มองดเมฆวามนจะเคลอนไปในทศทางใด โดยทวไปลมจะพด
จากทศตะวนตกไปตะวนออกวธการนอาจใชไมไดในเขตภเขา แตก
เปนวธการทดและอาจชวยเราหาทศทางได
การดดาวเพอหาทศอาจไมแนนอนขนอยกบสภาพภมประเทศ
การหาทศเมอไมมเขมทศ
อยอยางพราน62
การหานำในปา
เกบนำฝน
ใชภาชนะทกชนดทสามารถถอไปไดชาม จานทเกบนำไดและ
เสอผาในพนทแหงแลงนำจะกลนตวในเวลากลางคนใหใชผาใบหรอ
ผาอนๆทำใหเปนแองเพอเกบนำ
เกบนำคาง
ใหผกเศษผาหรอมดกอหญาใบเลกๆ ไวทขอเทาระหวางท
เดนเขาไปในกหญาหรอทองทงในชวงพระอาทตยขน นำคางจะเกาะ
รวมอยทเศษผาหรอกอหญาซงสามารถนำมาบดนำใสภาชนะได
มองหาตนกลวย
ตดตนกลวยใหสงกวาพนราว 1 ศอก และขดสวนแกนกลาง
ของตนกลวยออกจนมลกษณะเหมอนอาง รากของตนกลวยจะยง
ดดนำเขามาจนเตมอางซงอาจกผเวลาราว 4วน นำในสาม
อางแรกอาจจะขมอยบาง แตหลงจากนนแลวจะขมนอยลง
การหานำและทำนำใหบรสทธ
การเกบนฝนในขณะทฝนตกหรอหยดตกแลว
1
2
3
การหานำและทำนำใหบรสทธ
อยอยางพราน 63
การทำนำใหบรสทธ
วธทำนำใหบรสทธม 3 วธในการหานำสะอาดสำหรบดมในสภาพทรกนดาร ไดแก
การกรอง การตมและการกลน
การกรองนควรกรองหลายๆครง เพอความสะอาด
การกรอง นำในธรรมชาต ไมวาจะเปนลำธารทไหลจากภเขา บอนำพ
แมนำ ทะเลสาบ หรอสระ สามารถนำมากรองได
จดหาหรอทำเครองกรองดวยตวเอง
แผนกรองกากกาแฟ กระดาษซบ กระดาษพมพดด หรอแม
แตเสอผากอาจนำมาใชเปนตวกรองได (ยงทอแนนกยงด) เราอาจทำ
เครองกรองทมประสทธภาพโดยการนำขนกรองอยางถานบด หนบด
และทรายใสลงในถงเทา
เทนำผานตวกรอง
ทำซำหลายๆ ครง เพอกรองสงสกปรกออกไป
1
2
การหานำและทำนำใหบรสทธ
อยอยางพราน64
การกลน เครองกลนโดยใชความรอนจากแสงอาทตย จะทำงาน
โดยทำใหนำทระเหยออกจากผนดนเกดการกลนตวเปนหยดนำ
และไหลลงสภาชนะเพอใชดม วธการทำเครองกลนโดยใชแสงอาทตย
มขนตอนตอไปน
ขดหลมใหมความลกราว 30 เซนตเมตรและกวางพอทจะใสภาชนะ
นำภาชนะทสะอาดไปวางไวกลางหลม
ปดหลมดวยแผนพลาสตก
ปกกงไมหรอใชกอนหนทบลงบนแผนพลาสตกบรเวณปากหลมเพอ
ตรงใหมนแนนอยกบท และทำใหอากาศและความชนไมสามารถ
เลดรอดออกไปได
เจาะรขนาด 1-1.5 เซนตเมตร ทกลางแผนพลาสตกและวางกอ
นหนกอนเลกๆ ขางๆร จนกระทงมนดเหมอนกรวยตองแนใจวา
รนนอยเหนอภาชนะ โดยไมมสวนใดสมผสกบสวนบนสดของภาชนะ
รอความรอนจากแสงอาทตยจะทำใหนำในดนระเหยออกมา
เกดการควบแนนทแผนพลาสตก และหยดลงในภาชนะ แมวา
นำท ไดจากเครองกลนดวยแสงอาทตยน จะมนำไมมากนก
(นอยกวา 1 ถวย) แตกปลอดภยพอทจะดมไดทนท วธการนสามารถ
นำไปใช ไดทกท(แตอาจตองใชเวลานบชวโมง หรอนานเปนวน
ขนอยกบปรมาณนำในพนดน และความรอนแรงของแสงอาทตย)
ขนตอนการกลนจะกนเวลานานมาก แตนทไดนนสะอาด และดมไดทนท
1
5
6
2
3
4
การหานำและทำนำใหบรสทธ
อยอยางพราน 65
การตม ตมนำใหเดอดอยางนอย 1 นาทและบวกอกหนงนาททกๆ
ระยะ 300 เมตร เหนอระดบนำทะเลแตถามเชอเพลงมากพอกควร
ตมนำใหเดอดเปนเวลาอยางนอย 10 นาทกอนนำมาดม ยงตมนาน
เทาใดกยงฆาเชอโรคไดมากเทานน อยางไรกตาม การตมนานเกนกวา
10 นาท ไมไดชวยใหนำบรสทธขน และควรทงไวใหเยนกอนดม
การตมนควรตมอยางนอย 10 นาท จงจะดทสด
ขอควรระวง
ไมควรดมนำทะเล เพราะปรมาณเกลอทมอยในนำทะเลอาจเปนอนตรายตอไต
ยงไปกวานนในการกำจดของเสยทเกดจากนำเกลอหนงควอรตรางกายตองดงนำออกมา
ใชถง 2 ควอรต อยางไรกตาม เมอไมมทางเลอกจรงๆ นำทะเลกเปนทางเลอกสดทาย
ทอาจชวยใหเราอยรอดได โดยคนเราสามารถดมนำทะเลไดไมเกน 32 ออนซตอวน นำฝน
ทขงอยตามภาชนะสามารถนำมาใชดมได แตทงนภาชนะนนจะตองสะอาด และนำ
ไมควรขงนงเปนเวลาหลายๆ วน เพราะนำนงอาจเปนแหลงเพาะเชอแบคทเรยได
การกรองจะชวยเพยงแคกนสงสกปรกหรอฝนผงออกจากนำ แตไมสามารถฆา
แบคทเรยหรอเชอโรคอนๆ ได วธทดทสดเมออยในปาคอ นำนำมากรองเสยกอน จากนน
จงทำการฆาเชอโรคโดยใชสารเคมหรอการตม
การหานำและทำนำใหบรสทธ
อยอยางพราน66
การทำกบดกสตว
การหาอาหารประทงชวต
อปกรณในการทกบดกหวง คอลวด และกงไม
กบดกชนดบวง
ใหใชกบดกชนดบวงเพอจบสตวขนาดเลกทหากนบนพนดน
กบดกชนดนจะไมทำอนตรายสตวจนเสยชวต
ใชลวดยาวราว 60 เซนตเมตร และกงไมขนาดเลกๆ ลวดเปนสงจำเปน
เพราะหากใชเชอกอาจถกสตวกดแทะจนขาดได
ผกปลายลวดดานหนงเขากบกงไม บดกงไมระหวางการพนปลายลวด
ทงสองดานเขากบกงไมดวยนวหวแมมอและนวช วธการนเราจะทำ
หวงขนาดเลกรอบกงไมไปพรอมๆกบการทำใหลวดพนกนเปนเกลยว
เอากงไมออกโดยหกมนบรวณใกลเสนลวด ดนปลายออกถงตอนน
เราจะไดหวงเลกๆ ทปลายดานหนงของเสนลวด
ใชปลายอกดานหนงของเสนลวดสอดเขาไปในหวง เราจะไดกบดก
ชนดบวง ซงจะผกรดแนนขนเมอสตวดน บวงดกสตวนควรม
เสนผาศนยกลางราว 12-15 เซนตเมตร
1
2
3
4
การหาอาหารประทงชวต
อยอยางพราน 67
บดและผกปลายลวดดานหนงเขากบเสาไมทสงราว 1 ศอก
นำกบดกไปวางบนเสนทางเดนของสตว หรอบรเวณปากหลม หรอ
ทอยของสตวเราควรทำกบดกขนอยางนอยสองอน โดยนำอนหนงไป
วางถดจากอนแรกเพอเพมโอกาสในการจบสตว สตวทดนรนหลดจาก
กบดกอนแรก มกจะถกจบดวยกบดกอนทอยถดมา
ปกเสาไมลงบนพนดน วางตำแหนงของกบดกในบรเวณทสตวมองไม
เหนทำเครองหมายไวเพอทเราจะตามหามนไดในภายหลง
ตรวจสอบกบดกวนละหนงถงสองครง หากไปตรวจสอบกบดกบอย
เกนไปจะทำใหสตวพากนตนตกใจและหนไป เมอสตวมงหนากลบบาน
มนจะตดกบ และดนรนทจะหนซงทำใหลวดรดแนนขน
กบดกแบบหวง ใชจบสตวขนาดเลก
5
6
8
7
การหาอาหารประทงชวต
อยอยางพราน68
กบดกแบบกลไก ใชจบสตวทมขนาดกลาง
กบดกแบบกลไก
กบดกแบบกลไกจะทำงานโดยใชหลกการแรงโนมถวง
ของโลก กบดกแบบกลไกแบบทงายทสดจะเปนแบบทตกลงมา
โดยเมอสตวไปกระทบกบไก จะทำใหหนหรอชนไมหนกๆ ทอยดาน
บนหลนลงมาทบมนจนตาย
หากงไมหรอทอนไมตรงๆ 3 ชน ทมความยาวและเสนผาศนยกลาง
เทาๆกน และกอนหนหรอทอนซงทมขนาดใหญและมนำหนกพอควร
บากรองสเหลยมทสวนกลางของไมทอนทหนง เหลาปลายดาน
หนงของไมทอนนใหบางและเรยบจนดเหมอนไขควงชนดปลายแบน
ทอนไมนจะใชเปน ไมแกนแนวตง ของกบดก
บากสวนกลางของไมอกทอนหนงใหเปนรปสเหลยม (โดยใหมขนาด
เดยวกบรอยบากบนไมทอนแรก) จากนนทำรอยบากเปนรปสามเหลยม
หางจากปลายดานหนงราว 5 ซ.ม.และเหลาปลายอกดานใหแหลม
ทอนไมนใชเปนไมเกยวเหยอดกสตว
1
2
3
การหาอาหารประทงชวต
อยอยางพราน 69
บากสวนกลางของทอนไมทอนทสามใหเปนรปสามเหลยม รอยบากน
ควรมขนาดพอดกบสวนบนสดของไมแกนแนวตง ตดสวนปลายดาน
หนงของไมทอนนใหมลกษณะคลายสวนปลายของไขควงชนดปลาย
แบน เพอนำไปเสยบเขากบรอยบากรปสามเหลยมของไมเกยวเหยอ
และตดปลายอกดานหนงใหเรยบ ทอนไมนจะเปนไมกลไก
ปกไมแกนแนวตงใหตงฉากกบพนดนและนำเศษเนอหรออาหาร
เกยวหรอเสยบ เขาทปลายของไมเกยวเหยอ และดนรอยบากรป
สเหลยมบนไมเกยวเหยอเขากบรอยบากของไมแกนแนวตงตรวจด
ใหตงขนานกบพนดน
นำปลายสวนแบนของไมกลไกเสยบเขากบรอยบากรปสามเหลยม
บนไมเกยวเหยอ โดยให ไมแกนแนวตงเสยบเขากบรอยบากรป
สามเหลยมจดใหไมกลไกทำมม 45 องศา กบไมเกยวเหยอสวนปลาย
แบนของไมกลไกควรเสยบเขาพอดกบรอยบากทสวนปลายของ
ไมเกยวเหยอ และสวนปลายของไมแกนแนวตงจะสวมเขารอยบาก
รปสามเหลยมทกลางไมกลไก
เอนกอนหนหรอทอนซงใหสวนปลายดานบนวางอยสวนบนของไม
กลไก เมอสตวเดนผานมาตามเสนทาง มนจะเขาไปกดแทะเหยอทเรา
วางไว ทำใหไมเกยวเหยอเคลอนไหวไปมา และไมกลไกหลดออกจน
หนหรอทอนซงตกลงมาทบสตวนน
ควรใชดลยพนจในการเลอกความยาวและ
ความหนาของกงไม โดยใหมขนาดเหมาะสมกบกอน
หนหรอทอนซงทจะนำมาใช
5
6
7
4
การหาอาหารประทงชวต
อยอยางพราน70
ขอควรระวง
เพอเพมโอกาสในการดกสตว พยายามทำกบดกหลายๆ อน (ราว 8-10 อน)
วางกบดกบรเวณทสตวอาศยอย หรอในพนททสตวผานไปมาบอยๆ เชน ใกลแหลงนำ
หรอเขตหาอาหาร
ตรวจสอบกบดกวนละ 1-2 ครง สตวทเสยชวตจะเนาสลายอยางรวดเรว หรอ
กลายเปนอาหารของสตวอนๆ เพอไมใหสตวตนตกใจหรอไดกลนของเรา อยาสรางกบดก
ในบรเวณทจะตงใจจะวางกบดก ควรสรางกบดกในทพกแลวนำไปตดตงในบรเวณทเลอกไว
พยายามซอนกบดกโดยใชใบไมหรอกงไมเพอลดกลนของเรา
วางกบดกในสวนทแคบทสดบนทางเดนสตว เชน ระหวางกอนหนหรอในบรเวณ
ทมพมไมหนาประกบสองขาง เชนเดยวกบคน สตวจะเดนไปตามทางทสะดวกทสด ดงนน
ถาทำใหสตวไมมทางเลอกทดกวา มนจงจำเปนตองเดนผานกบดกทเราตงไว
อยาทงกบดกไวเมอเราเดนทางออกจากบรเวณนน
การหาอาหารประทงชวต
อยอยางพราน 71
บรรณานกรม
เนอหาหลกรวบรวมจากหนงสอและ เวบไซต
บรรณานกรม
- Joshua Piven and David Borgenicht. รอดตาย ฉบบนกเดนทาง.
กรงเทพฯ : นายสวฒน ปยะธนาพงษ, 2545.
- “เทคนคการเดนปา.” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :
http://www.mrbackpacker.com/index.html
(วนทคนขอมล : 22 กรกฎาคม 2555)
- ทาคาโอะ ไซโต. ตองรอด. พมพครงท 2. กรงเทพฯ :
วบลยกจ คอมมกส, 2545.
เนอหาเสรมรวบรวมจากเวบไซต
- “ประเภทของปาไมในประเทศไทย.” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :
http://www.108wood.com/index.php?lay=show&ac=article&I
d=578655&Ntype=6 (วนทคนขอมล : 31 กรกฎาคม 2555)
- “สตวอนตรายในปา.” [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :
http://www.tourdoi.com/general/camping/danger_animal.htm
(วนทคนขอมล : 21 กรกฎาคม 2555)
top related