the welsh 26treasures
Post on 22-Mar-2016
231 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Gruffudd Antur
Gorymdaith Merched y Maerdy (llun)
Diamser fu dyfnderoedd – eu hysbryd, ond ar hyd y strydoedd rhyw frwydr ofer ydoedd rhoi her i’r amser a oedd.
Mae’r glofeydd mor rhugl o fud – a bywiog eiriog eu seguryd;
y glo fel gwagle hefyd, ond argoel iaith drwy’r glo o hyd.
Un her ydy’r faner fyw - un brotest yn barhad diledryw
am nad safiad eiliad yw: brwydr a bery ydyw.
1
Cyfieithwyd gan / Translated by Matthew Club
Maerdy Womens Support Group (photo)
Their ocean of spirit is timeless;But this surge through the street,A battle now obsolete,
The tide’s turned, the time’s gone.
Eloquent, silent pits – a stillnessAlive with words;
Through the rock’s empty innardsA seam of language, still here.
One banner alive, one protest, endless,An iron link unbroken;
Not one moment, stilled, done,The fight goes on: no end
2
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Ifor ap Glyn
Evan Roberts (sain)
(Silindr cwyr gyda recordiad o Evan Roberts
yn arwain cyfarfod yn ystod Diwygiad 1904-5)
...dyma gannwyll anghyflawn
a’r llais
sy’n weindio’n gylchoedd o’i chwmpas,
yn llosgi yn nychymyg yr hil o hyd;
llais gwaredigol
yn gaddo ein golchi
(er bod rhyddmau londri y silindr hwn
yn bygwth ei foddi);
llais nodwydd
sy’n cyson hercian dros y craciau,
mewn ail iaith,
wrth ddringo i’w ddiwygiol hwyliau...
...ac erys y cyfarfod cwyr hwn
ar ei hanner
hyd dragwyddoldeb...
3
Cyfieithwyd gan / Translated by Gwyneth Owen
Evan Roberts (sound)
(Wax Cylinder with a recording of Evan
Roberts leading a Revival meeting 1904-5)
...here is an imperfect candle,
with the voice
circling its perimeter
still burning a flame in the nation’s consciousness;
the redeeming voice
promising to launder our sins,
almost drowned
by the cylinder’s washing machine rhythms.
the needle’s voice,
persistently tripping over the cracks
in an unfamiliar tongue,
to reach a revivalist crescendo...
...the fervour of this waxen service
remains paused
for ever.
4
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Annes Glynn
Lineage since the age of Adam(Ach, ar femrwn, o linell frenhinol Prydain a Lloegr o Adda i Edward IV - ail hanner y bymthegfed ganrif)
Llinach
Gwreiddyn
|
ein gofyn
|
i gyd:
|
“Pwy wyf i?’’
O frenin i’r werin, turiwn rhwng plygion hen femrynau, ein bysedd yn dawnsio dros y clytwaith cnotiog, pwythau’r genynnau’n
edafedd gwydn dan ein dwylo.
Dadrolio’r sgrôl anystwyth, hir nes canfod, yn disgwyl amdanom yn ei phen draw, Adda ei hun. Yn dyllau pryfed byw. Staen tywyll ac wyneb cwyr. A chwestiwn lond ei galon.
5
Addasiad gan / Adaptation by Paul Henry
Lineage since the age of Adam
Lineage
Who am I?
Root the centuries for an answer.
From King Primate to refugeeI scratched the parched earth for water,food, unstitching my lineagefrom the cracked plains,
believing in it.
Here, read this… read my dead palm.
Who am I?
An unravelled scroll of hungerWith Darwin tattooed on my brow.
Flies bore into me, settle on my son’s eyes.
6
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Hywel Meilyr Griffiths
Hengwrt, Chaucer
TeilwerFouke Dutton, teiliwr a maer Caer yn yr unfed ganrif ar bymtheg, oedd un o geidwaid cynta’r llawysgrif.
I deilwyr y dudalen,
Rheiny fu’n dilladu llên,
Nid yw yn hawdd mynd yn hen.
Nid yw’r ddalen ddienw
Yn ddalen wen, iddyn nhw Y lliw hýn sy’n ei llanw.
Mae ôl ar ei hymylon.
Hen eisiau am hanesion,Geiriau’n drwch dan lwch y lôn.
O gam i gam, mor gymen Yw’r hen inc, fel camau’r hen Straeon yn nhrwst yr awen.
7
Cyfieithwyd gan / Translated by Gwen Davies
Hengwrt, Chaucer
THE DRAPER(Fouke Dutton, a sixteenth-century Chester draper, was one of the first keepers of the Hengwrt Chaucer manuscript. Adam Pinkhurst may be one of its main scribes. A haberdasher, close in trade to a draper, is one of the pilgrims named in The Canterbury Tales’ ‘General Prologue’, whose beginning is the opening folio of the Hengwrt Chaucer ms.)
Yes, clothes make the manyet I make others
provide the covers
of books for authors:
soft cloth, staining brown,label stitched behind.
**
from stile to waypost
relooping traces
these leaves tattle – tales
across ages – shred
unravel – drape; frill
twigs pointing this way:
leafless m.s. lane –
a snow satin bolt
awaits shears, pinking
signature, my thin-
veiled style, veining Pink-hurst, Dutton, Pilgrim,
Haberdash-anon.
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Mererid Hopwood
Llyfr Mawr y Plant
’Mond codi’r clawr,
fy mhlentyn glân,
cei estyn y cloc mawr,
a’i droi ymla’n
ar ras sbid whiw,
troi trefn y sgweiar plwy’,heb siw na miw,
a’i phen i lawr,
a thrwy’r straeon sgrifen llaicei dyfu’n fwy.
A phan ddaw’r dydd i estyn gwên dy blant dy hun i’th gôl,
cei ddysgu, fesul llun,
i droi’r hen gloc yn ôl.
9
Cyfieithwyd gan / Translated by Elin ap Hywel
Storybook
Just lift the cover,
blue-eyed one;
reach for the long-case clock,wind it on.
At breakneck pace
you’ll turn the squire’s rule,quiet as can be
into a ship of fools:
as print grows finer,
so will you.
And when time gathers up your smiling children on your lapyou too will learn, scene by scene,to turn the old clock back.
10
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Jerry Hunter
Awdl Hedd Wyn
Mae seremoni’r Cadeirio yn Eisteddfod Penbedw yn un o’r digwyddiadau hanesyddol hynny sydd wedi magu grym chwedl. Mae’n stori eiconaidd sy’n crisialu difrod rhyfel. Cofiwn y bardd na ddaeth yn ôl o gaeau Passchendaele i hawlio’i gadair. Cofiwn y golled.
Cawn stori wahanol yn y llawysgrif hon. Llaw’r bardd byw ar waith. Dyhead awen. Dyma fywyd.
11
Cyfieithwyd gan / Translated by Damian Walford Davies
Hedd Wyn’s poem
Staged history, soon draped in myth: that black congress of Bards at Birkenhead. A very parable of war’s sheer waste. The icon: a chair, untenanted by a poet’s Passion in the mire of Passchendaele. That emptiness; lest we forget.
But these drafts, they tell a different tale. Here’s the living poet’s longhand; you can see it labouring. Inspiration’s reveille. This is life.
12
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Christine James
Llyfr Du Caerfyrddin
cerdd darogan
Caewyd Llyfr Du Caerfyrddin:
mud o hyn allan Myrddin,
rhoed taw ar lais Taliesin.
Aeth pob llythyren yn llwch
heb dân Sgolan. Daeth t’wyllwch,
a’n hen lên yn ddirgelwch.
Bu bwystfil trwy’r bedwenni
a bawa ar y beddi.
Gogonedd yn llaid y lli.
Nid cain yn awr cyntefin:
distaw cogau, cnydau crin.
Heb gâr hyd byth mab Erbin.
Caewyd Llyfr Du Caerfyrddin.
13
Cyfieithwyd gan / Translated by Katie Gramich
Black Book of Carmarthen
poem of prediction
They shut the Black Book of Carmarthen:
Merlin is mute, forever hidden,
Taliesin’s voice will not speak again.
Every letter is crumbled to cinders
without Scolan’s fire. Nothing hinders
The darkness; our pages are tinder.
A beast breaks through the birches,
the ancient graves besmirches;
Cuckoos are silent, withered the corn;
Geraint forever is lovelorn.
They shut the Black Book of Carmarthen.
14
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Sian Northey
Map Humphre y Llwyd
Dwi isio mynd tua’r de i dý fy nghariad. Rhwng gronnynau papur y Traeth Bychan dwi’n llithro i’th greadigaeth ac yn teithio heibio’th goedwigoedd inc a thrwy dy drefi bychain a’u baneri’n cwhwfan yn eu manylder. Rhywle ar y daith fe’th gwelaf di, y dyn â thalcen uchel ac egin gwên, ac rwy’n dy sicrhau y pery clod yn hwy na golyd.
15
Cyfieithwyd gan / Translated by Tony Bianchi
Humphre y Llwyd’s Map
I seek my lover’s house in the south. Between Traeth Bychan’s sheaves of sand I slip into your universe. Skirting your ink woods, I thread through the little towns, wave back at their meticulous flags. And then, somewhere en route, I see you, high browed, offering the merest hint of a smile when I assure you that fame does, indeed, outlive fortune.
16
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Angharad Price
Llyfr Coffa Aberfan
‘Tawelwch’
(geiriau’r tystion)
‘Roedd y swn yn ofnadwy, fel rhu jet.’
‘Duodd y swn y ffenest
A’i thorri.’
‘Yn y tawelwch wedyn
nid oedd aderyn
na phlentyn i’w glywed.’
‘Dim cri. Dim adlais.
Dim ond tawelwch angau.’
‘Daeth llais trwy’r tawelwch.
Pen pin o oleuni.
Rhoddais fy mys ynddo
A dringo allan.’
‘Tawelwch y gweddill ohonom
Ar yr iard.’
‘Tawelwch lle bu cant o blant.’
17
Cyfieithwyd gan / Translated by Elisabeth Roberts
Aberfan Remembrance Book
‘Silence’
(witness accounts)
‘A terrible noise, like a jet’s roar.’
‘It blackened the window,
Breaking it.’
‘Afterwards, in the silence,
not a bird
nor a child to be heard.’
‘No cry. No echo.
Death’s silence.’
‘A voice through the silence.
A pinprick of light.
I put my finger in it
And climbed out.’
‘Our survivors’ silence
In the yard.’
‘Silence for a hundred children slain.’
18
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Dafydd John Pritchard
Cyflwyniad PowerPoint ar Y Lleuad Uwch Pumlumon
A beth yn union sy’n naïf am hwn?
• Ai’r cymylau hyn a’u plygion hufen iâ?
• Ai’r graig fan hyn fel patio drud, dichwaeth?
• Ai’r carwr hwn a’i bicwarch stiff a’i ystol fach, rhy fach i gyrraedd Gwen?
• Ai’r pentre’ cerdyn Dolig yn y bryniau?
• Neu’r ffaith fod heno’n olau dydd ar lawr y dyffryn?
Cwestiwn: ai’r cwestiwn, fy nghwestiwn, falle, sy’n naïf?
19
Cyfieithwyd gan / Translated by Eurig Salisbury
A ‘PowerPoint’ Presentation on‘The Moon Rising Over Plinlimon’
So what exactly is it that’s naive about this?
• These pillowed, ice-cream clouds?
• This rock, a tasteless, chic patio?
• This lover with his pitchfork erect and his ladder too short, too short to reach Gwen?
• This picture postcard hamlet in the hills?
• Or the fact that the night is awash with sunlight?
Question: is it the question, my question, maybe, that’s naive?
20
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Aled Jones Williams
‘Hwyl a Sbri gyda Sefydliad y Merched, a Thrip Ysgol Sul Brynsiencyn’ (ffilm)
Heddiw y mae chwe deg a dau o eiriau yn llawer rhy ychydig i sôn am y Cymry Cymraeg hyn- mae gennyf ddigon a mwyi’w benthyg iddynt -
yn eu mudandod
yn chwerthin,
yn hapus. Ond
a ddaw dydd pan fydd hynny’n ormod?Mi wnaiff deg. Mi wnaiff tri. Mi wnaiff un.I genedl gyfan, ddistaw
mewn arch
-if
ar ffilm
heb ‘run.
21
Cyfieithwyd gan / Translated by Marged Haycock
Fun and Games with the Women’s Institute, and Brynsiencyn Sunday School Outing (film)
Today, three score words and two are far too few — I’ve got plenty to lend them, and more — to talk about these Welsh speakersin their muteness,
laughing, chwerthin,
happy, hapus. But
will there come a day when that’s just too many?when ten words will do; three; one,for a whole people, silent,unspooling
in a vault
with none.
22
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Tony Bianchi
Kyffin Williams(Hunan Bortread 1958)
Mae hwn yn gwisgo caeau ar ei ysgwydd –
rhai bach sgwâr, caregog
ar lethrau serth.
Mae’r pridd yn drwm
ond yn gynnes,
a’r walydd yn gadarn.
Yn ei gefn y mae’r haul,
heb ffiniau,
yn llachar fel pwl o’r bendro.
Dwg ohono
edafedd coch a melyn
a’u gweu trwy’r clai,
trwy’r cnawd.
Brethyn cartref.
23
Cyfieithwyd gan / Translated by Alison Layland
Kyffin Williams(Self Portrait 1958)
The shoulders of this man’s shirt are fields –
small, square and stony
on the steep slopes.
The earth is heavy
but yet it is warm,
and the walls stand firm.
At his back the sun,
with boundless light,
is bright like a dizzying spell.
Draw from him now
red and yellow yarns
and weave them through the clay,
through the flesh.
Homespun.
24
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Karen Owen
Yn Y Llyfr Hwn
Geiriau mud fu’n gramadegers brawddegau’r dechrau’n deg:
anghyfarwydd fu’n gwyddor a’n dweud yn ddweud hwnt i ddôr:
ar ddalen anllythrennog geiriau rhad fu gweddi’r grog:
a gardd hardd y werin hon oedd gywilydd y galon
am mai oer fu tymhorau
yr hil ar femrwn parhau:
O Breis i Breis mae byw’r iaith - ni’n hunain ydyw’n heniaithym mwlch yr argraffu maith.
25
Cyfieithwyd gan / Translated by Angharad Brown
In this Book
Mute words were our grammarfrom sentences of first endeavour:
unfamiliar our own knowing, bound and bordered our saying:
on illiterate paper
cheap words the rood’s prayer:
this peasantry’s cultivated placewas the heart’s disgrace:
for cold were the seasonsof the parchment’s chosen ones:
From Price to Price lives the language - ourselves the quickened pagein printing’s pause, age to age.
26
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Gillian Clarke
Llyfr Aneirin
The Book of Aneirin
Sorrow sharp as yesterday, a lamentpassed down and learned by heart until that moment
when the scribe began to write.
Fifteen centuries later,
words still hymn their worth, young men, all but one slaughtered, lost in the hills of the Old North.
Blood-ballad
of the battlefield
on quires of quiet pages, laid leafon leaf like strata of stone, Aneirin’s grief.
27
Cyfieithwyd gan / Translated by Twm Morys
Llyfr Aneirin
Llyfr Aneirin
Roedd y gyflafan ar gân gynt,A’r gofid i gyd ar go’.
Yna, ysgrifennu:
Roedd y gwae ar ddu a gwyn.
Bu pymtheg canrif... Ond ifancY daw’r gwr drwy’r geiriau,I gyd namyn un yn gyrff Ym medd ein Hen Ogledd ni.
Fesul dalen sgrifennwyd
Y cur, fel haenau carreg,
A’r faled waed ar felwm,
Ar glawr yn awr: galar Aneirin.
28
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by John Simmons
Mary Dilwyn photo album, 1853
Fall and spring
Mary, are you now weeping
over your snowman sleeping?
As I sit here staring
at monochrome fading
with memory melting
at edges of pages ageing
to feel snow slipping
in my mind recalling
a winter’s ice thawing
whiteness withdrawing
leaving landscape flowering
distant voices shouting.
Jessie, are you seeing
star crystals falling?
Is the snowman there for forming
before your twinkling eyes?
29
Cyfieithwyd gan / Translated by Sian Melangell Dafydd
Albwm luniau Mary Dilwyn, 1853
Hydref a gwanwyn
Mary, wyt ti rwan yn crio
dros bendwmpian dy ddyn eira?
Eisteddaf yma’n syllu
wrth i fonocrom bylu
a chof doddi
ar ymylon tudalennau’n heneiddio
teimlaf eira’n llithro
yn fy atgof
o rew gaea’n toddi
gwynder’n cilio
rhyddhau tirwedd i flodeuo
lleisiau pell i floeddio.
Jessie, weldi
ddymchwel crisialau sêr?
Yw’r dyn eira yna i lunio’i hun
o flaen pefriad dy lygaid?
30
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Anita Holford
Map of the British islesPtolemy, 200 A.D; Johann Reger,1486
Whatever people say I am ... I’m not
I am not what I seem.
An anomaly in cartography,my longitude and latitude,meridians and idioms,
created, fêted, and then lost.
Time passed.
Great nations rose and fell,the world turned,
knowledge froze, until
Rediscovered in Corinthium,Dark Ages turned to light,they printed me, pressed me, and shared my truth:perhaps the distance in between us,is small, after all.
31
Cyfieithwyd gan / Translated by Sian Northey
Map o Ynysoedd Prydain Ptolemy, 200 A.D; Johann Reger,1486
Beth bynnag a ddywedant... gwahanol wyf.
Rwy’n gamarweiniol.
Gwyriad mewn cartograffeg,fy hydred a fy lledred,
fy nawnlin, fy idiomau
oll wedi’u creu, eu cyfarch ac yna’u colli.
Treiglodd amser.
Aeth y mawr yn bethau bychain,trodd y rhod,
ceulodd gwybodaeth, ac yna
Yr ailgaffael yn Nghorinthium,Yr Oesau Tywyll eto’n oleuedig,a hwythau’n fy argraffu a rhannu fy ngwirioneddau:efallai nad yw’r pellter rhyngddomond megis cam.
32
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Paul Murphy
Self-portrait, Siani Rhys James
Studio in Gloves
Sweet transient taste of innocence
so early imbibed
lingers but fleetingly
Light turns to shade
brilliance leaches away
Horizons shorten, perspectives distort
Falling, falling, falling from grace
Pitilessly the mind’s eye cuts
through layers of artifice
so contrived
worrying, distressing
raw ulcerous weeping sores below
Trapped and bereft
she silently screams
“out, out damn spot”
echoing soundlessly down all those
empty years.
33
Cyfieithwyd gan / Translated by Geraint Løvgreen
Hunan bortread Siani Rhys James
Stiwdio mewn Menyg
Prin y pery
blas melys byrhoedlog diniweidrwydd
a sugnwyd mor fore
Try goleuni’n gysgod
pyla disgleirdeb
Byrha gorwelion, ystumia safbwyntiau
Wrth syrthio, syrthio, syrthio oddi wrth ras
Yn ddidostur treiddia llygad y meddwl
drwy haenau ffug
hynod ffals
gan boenydio, blino
briwiau diferol dolurus cignoeth islaw
Yn gaeth ac amddifad
sgrechia’n ddistaw
“ymaith, ystaen damnedig”
gan atseinio’n fud drwy’r holl
flynyddoedd gweigion.
34
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Elise Valmorbida
Illustrated pamphlet of Humpty
Dumpty rhyme in seven languages
Humpty Dumpty saved by the
National Library of Wales
All things fall and break and die—
Even a king’s favourite, saluted in seven tongues,
falls off his wall, tiny Icarus legs waving in the
upside-down air—
One must break an egg to make an omelette—
Here lies his life-story, conserved in vaults of
concrete and steel, braced against force, flood
and fire—
And yet
All things fall and break and die.
35
Cyfieithwyd gan / Translated by Gareth Miles
Taflen darluniedig o rigwm Humpty
Dumpty mewn saith o ieithoedd
Llyfrgell Genedlaethol Cymru
yn achub Humpty Dumpty
Cwympo, malurio a threngi yw tynged popeth
heb ethrio anwylyn y teyrn, a folir mewn saith iaith
Cwymp oddi ar ei fur a’i goesau bach Icaraidd yn
chwifio’n y wybren wyneb-i-waered –
Ni cheir omlet heb dorri wy –
Wele ei gofiant, mewn seler o ddur a choncrit,
yn ddiogel rhag terfysg, dwr a thân –
Serch hynny
Cwympo, malurio a threngi yw tynged popeth
36
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Elen Lewis
Film of Lloyd Georgemeeting Hitler
Megan eats grapes
Father, I say
If only poetry could tell it backwards, true,Cariad, he says
Begin with the truth against the world.
Father, we are
Playing shadows pinned against Bavarian skyMegan, he says
Under that hat, you’re a cross, a crossing out.
Father, I watch
Sideways, beneath, at his faceI see, the white
Knife flash, slicing hills with blood red flags.
37
Cyfieithwyd gan / Translated by Rhys Iorwerth
Ffilm o Lloyd George yn cyfarfod Hitler
Megan yn bwyta grawnwin
Tada, ebe fi,
Pe na baem ond yn gweld y gwir i gyd.Cariad, ebe fe,
Dechreua â’r gwir yn erbyn y byd.
Tada, cysgodion
Yn y llwydni dros Fafaria ydym ni. Megan, ebe fe,
Creu llun o groes trwy wisgo’r het wyt ti.
Tada, rwy’n gweld
Drwyddo, heibio i bob boch,Y llafn sy’n hollti’r
Bryniau’n waed o dan faneri coch.
38
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Jo Thomas
Inspired by a volume of The North American Indian by Edward S. Curtis
Stopped on a stepping stoneA feather caught by water-withered leavesStaring down into the turquoise bowl of the sky
Waiting for a cloud to greet the groundA cupped hand, uncreased and categorisedCarved on the day’s silver surface
Wrapped in a tissue paper twistA hidden face crossed by thought and thunderReady to be sown into the treeless earth
39
Cyfieithwyd gan / Translated by Siôn Aled Owen
Ysbrydolwyd gan un o gyfrolau The North American Indian gan Edward S. Curtis
Yno’n stond ar garreg sarn pluen a ddaliodd y dail yn henaint y dwrsy’n syllu i ddyfnder gwyrddlas y nen
yn aros am gwmwl i gusanu’r ddaearllaw ddisgwylgar heb na chraith na labela gerfiwyd ar wyneb arian y dydd
mewn darn o hances bapurwyneb cudd yn taranu dirnadaeth yn holi am ei hau mewn daear nad adwaen bren
40
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Alastair Creamer
Hen Wlad Fy NhadauSung by Madge BreeseRecorded in London on 11 March 1899The first known recording of the Welsh National Anthem
I draw the rise and fall of the quivering tuneAnd like a brass rubbing, a mountain range reveals itselfPeaks, valleys, Snowdonia – Hen Gymru fynyddigShe’s singing her land into existence – a SonglineThe piano is the rock
The static is the atmosphere, the air, the electricityHer voice is all contour and shape, vulnerableAnd as fine as Welsh lace
41
Cyfieithwyd gan / Translated by John Rowlands
Hen Wlad Fy NhadauCenir gan Madge BreeseRecordiwyd yn Llundain ar Fawrth 11eg 1899Y recordiad cyntaf y gwyddys amdano o Anthem Genedlaethol Cymru
Rwy’n amlinellu llanw a thrai yr alaw grynedigAc fel wrth grafu pres, daw cadwyn o fynyddoedd i’r golwgCopaon, dyffrynnoedd, Eryri – Hen Gymru fynyddigMae’n canu ei gwlad i fodolaeth –
rhyw Linell o Gân Aborigineaidd
Y piano yw’r graig
Y cracio yw’r awyrgylch, yr awyr, y trydanMae’i llais yn llawn amlinellau a ffurf, brau Ac mor fain â sidan Cymreig
42
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Chris Bird
Dylan Thomas word list
Above the gull-strewn, sand-duned bay
Where water rip-curls, spurting spray
At sullen skies that threaten rain,
He crumples paper; tries again
Lighting his umpteenth cigarette,
Sifting thesaurus and alphabet,
He aspirates and assonates as he inscribes
The creamy page with blue word-tribes
Striving, in the ever-creeping gloom
Of his womb-like, tomb-like room,
Though brain-wracked and battle-scarred,
To be THE poet; THE bard
43
Cyfieithwyd gan / Translated by Hilma Lloyd Edwards
Rhestr eiriau Dylan Thomas
Uwch twyni’r bae a’i wylain lu
Lle troella dwr, tasgu ewyn fry
At awyr flin sy’n bygwth glawio,
Gwasga bapur; cynnig eto.
A’i gant-a-milfed sigarét ynghyn,
Gogrwn geiriadur a gwyddor fyn,
Treiglo, cyseinio, rhoi â blas
Ar ddalen wen llwyth geiriau glas.
Ymdrechu ’ngwyll ymledol ’stafell
Sydd megis croth, megis claddgell,
Er meddwl ysig, creithiau brwydr,
I fod Y bardd; YR awdur.
44
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Lin Sagovsky
Old banknotesFollowing Which Messrs. Evans, Jones and Davies Sacked the Agency and Later Went Into Liquidation
Aber & Treg – for when your sheep comes in.
Safely graze – because things aren’t always black and white.
Get the daggy habit.
Mint source!
Shear ewesury.
The ultimate droving experience.
Who puts the ram in your ram-a-lamb-a chink-chink?
Take a gambol!
The bank that likes to say flock.
Tup quality from your local baa.
Sheep like Dolly like lolly.
Folding. We are.
45
Cyfieithwyd gan / Translated by Hywel Meilyr Griffiths
Hen arian papurYn Dilyn Hyn Saciodd Messrs. Evans, Jones a Daviesyr Asiantaeth cyn Mynd yn Fethdalwyr eu Hunain
Aber & Treg – yn corlannu’r praidd.
Banc Alun Mamon – i’r bugail newydd.
Hel a didol yn deidi.
Cneifio’r costau.
Banc yr Hwrdd - arian i’r meheryn!
Yswiriant - rhag y ddafad golledig.
Prancio wrth fancio.
Yn brefu o brofiad.
Wyt ti’n arbed arian? Oen i!
Peidiwch bod yn ddafad ddu.
Banc y Famog, - lleol i’w chnu.
Aeth yr hwch drwy’r siop.
46
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Kate Elliott
Aunt Gwen’s Map
The Weight
Stooped and stoic,
The burden of work never easing,
Always propelling.
A journey in stasis, the borders hold her back,
But this is her home.
The weight she feels is a comfort,
Laden with treasures and memories within,
The figurine looks back as she roves and roams,
Reminding her of what has been.
Looking forward, never tiring, always striding,
Our Modryb Gwen.
47
Cyfieithwyd gan / Translated by Glenys Roberts
Map Modryb Gwen
Dan ei phwn
Crwm yw hon, a dyfal;
y gwaith di-ildio ar ei chefn yn bwysau
a’i gyr ymlaen.
Taith ar ei hanner, y ffiniau’n ei thynnu’n ôl,
ond dyma’i chartref.
Y baich iddi’n gysur -
trysorau, atgofion o’i fewn.
Edrych yn ôl mae’r ladi fach,
ei hatgoffa o’r hyn a fu.
Ond ymlaen yn ddiflino, gan ddal i frwydro,
â hi,
ein Modryb Gwen.
48
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Charli Matthews
Geoff Charles Tryweryn (photo)
They walk and they shout. Can you hear us Liverpool? Liverpool will reply ‘the water is coming, keep walking.’ So the town will put down their banners and pick up their lives and lock their houses to the uninvited caller who will come in anyway. And the people who spilt the water will say they’re sorry, but it will be too late.
49
Cyfieithwyd gan / Translated by Diarmuid Johnson
Tryweryn Geoff Charles (llun)
Cerdded y maent a bloeddio. A glywch ni, Lerpwl? Ateb Lerpwl fydd: ‘dod mae’r dwr, cerddwch rhagoch’. Felly rhoi ei baneri i lawr wnaiff y dref, a gafael yn eu bywydau, a chloi eu tai rhag yr ymwelydd nas gwahoddwyd, er y daw hwnnw i mewn ta beth. Ac ymddiheuro wnaiff y sawl ollyngodd y dwr, ond fe fydd yn rhy hwyr.
50
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
Made by Fabric Studio
Ysgrifennwyd gan / Written by Fiona Egglestone
The Two Sisters of Llanfechell
(photo)
Don’t know what to make of this portrait business.
Gentleman arrives, middle of the afternoon
Doesn’t he know it’s laundry day?
Upstairs will be complaining
if their tea’s late.
What does he want to take our picture for?
Us in our everyday clothes
Work still in our hands
Sit down, as you are, says he.
Is it going to take much longer?
51
Cyfieithwyd gan / Translated by Meg Elis
Dwy Chwaer Llanfechell
(llun)
Ddim yn siwr be i neud o’r miri llun ‘ma.
Dyn diarth yn cyrraedd, landio fel huddug i botas
A hitha’n ddwrnod golchi.
Fydd ‘na hen gwyno gynno nhw’r byddigions
os na ddaw eu te mewn pryd.
I be ma isio tynnu llun?
Ninna fel rydan ni
a gwaith lond yn haffla.
Eisteddwch, fel yna’n deg, medda fynta.
Fyddwn ni yma’n hir?
52
O DrysorauBu i ‘26 Trysor o Gymru’ baru 26 sgwennwr gyda 26 o drysorau
o Lyfrgell Genedlaethol Cymru. Roedd y trysorau’n amrywio o
lyfr canoloesol Aneirin i restr o eiriau nodwyd gan Dylan Thomas,
ynghyd â’r recordiad cyntaf o Anthem Genedlaethol Cymru. Roedd
y brîff yn syml - ysgrifennu darn mewn 62 gair a ysbrydolwyd
gan eich trysor. Cafwyd 13 darn o waith yn y Gymraeg, ac 13 darn
o waith yn Saesneg. Tý Cyfieithu Cymru (sef partneriaeth rhwng
Cyfnewidfa Lên Cymru a Thý Newydd, sy’n rhan o Llenyddiaeth
Cymru) fu’n gyfrifol am baru pob darn gwreiddiol gyda chyfieithydd.
Bydd y cyfieithiadau oll yn cael eu beirniadu a’u harddangos yma
yn Eisteddfod Genedlaethol Wrecsam a’r Fro.
‘26 Treasures Wales’ paired 26 writers with 26 artefacts from the
National Library of Wales. The treasures ranged from the medieval
book of Aneirin to a list of words by Dylan Thomas and the first
recording of the Welsh national anthem. The brief was simple –
write a 62-word poem inspired by your object. One group of 13
writers created work in Welsh, and the other 13 wrote in English.
Translators House Wales (partnership between Welsh Literature
Wales and Tŷ Newydd, which is part of Literature Wales), paired
each piece of work with a translator. The translations of all the
pieces will be judged and displayed here at the National Eisteddfod
in Wrexham.
www.26treasures.com
top related