uluslararasi İktisat konuları İtü
Post on 30-May-2018
247 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
1/36
Uluslararas ktisat
Prof. Dr. N. Lerzan zkale
T 2003
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
2/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 2
Figure 1-1 Exports and Imports as a Percentage of U.S. National Income
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
3/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 3
Exports and imports as a percentage of Turkish GNI
0
5
10
15
20
25
30
35
1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999
years
Exports,
Imports(percentageofTurkishGNI)
Exports/GNI Imports/GNI
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
4/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 4
Figure 1-2 Exports and Imports as Percentages of National Income in 1994
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
5/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 5
1.1 Size of the economy
Population Gross national Gross nation PPP gross national Gross
income income per ca income a domestic product
Per Per
capita capita
millions $ billions $ $ billions $ % grow th % grow th
1999 1999 b 1999 b 1999 1999 1998-99 1998-99
Turkey 64 186,5 2.900 415 6.440 -5,1 -6,6
United States 278 8.879,5 31.910 8.878 31.910 3,6 2,4World 5.978 s 29.994,6 t 5.020 w 41.053 t 6.870 2,6 1,2 w
Low income 2.417 1.008,4 420 4.522 1.870 4,1 2,1
Middle income 2.665 5.285,0 1.980 13.843 5.200 3,0 1,9
Low er middle income 2.093 2.508,3 1.200 8.887 4.250 3,6 2,5
Upper middle income 571 2.782,5 4.870 5.009 8.770 2,6 1,2
Low & middle income 5.082 6.292,1 1.240 18.321 3.610 3,2 1,7
East Asia & Pacific 1.837 1.854,5 1.010 6.876 3.740 6,8 5,6
Europe & Central Asia 474 1.023,9 2.160 2.836 5.980 1,0 0,9Latin America & Carib. 508 1.932,9 3.800 3.364 6.620 0,0 -1,5
Middle East & N. Africa 290 598,4 2.060 1.452 5.000 2,6 0,6
South Asia 1.329 581,3 440 2.804 2.110 6,0 4,0
Sub-Saharan Africa 643 315,8 490 966 1.500 2,0 -0,5
High income 896 23.701,7 26.440 23.032 25.690 2,4 1,7urope . , . . . , ,
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
6/36
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
7/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 7
Uluslararas ktisat Genel iktisat kuram, bir tek kapal ekonominin sorunlar
ile ilgilenirken;
uluslararas iktisat iki ya da daha ok da ak
ekonominin sorunlar ile ilgilenir. Ksaca U genel iktisadn ele ald konular uluslararas
ortamda inceler.
Bu anlamda U, birbirinden ayr birka ekonominin kt
kaynaklar bireylerin gereksinimlerini karlamak zerekullanma srecinde birbirleri zerindeki etkilerini
inceler.
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
8/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 8
ULUSLARARASI KTSAT
ULUSLARARASI TCARET ULUSLARARASI PARASALLKLER
(Uluslararas Finans Teorisi)
Uluslararas UluslararasTicaret TicaretTeorisi Politikas
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
9/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 9
DI TCARET : MAL VE HZMET AKIMLARI+ EMEK
+ SERMAYE+ TEKNOLOJ
DI EKONOMK LKLER
Serbest d ticaret ve uluslararas uzmanlama gerekeleriylebirlikte, Batl gelimi lkeler d ticaret ve kambiyokstlamalarn kaldrarak dnya ticaretini gelitirme yolunda
abalamaya balamlardr.
Az gelimiler, youn mdahelelerle d ticareti ekonomikkalknmalarnn bir arac olarak dzenlemeyealmaktadrlar.
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
10/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 10
DI TCARETN NEDEN
1- YERL RETMN YETERSZL DOAL KAYNAKLARIN DENGESZ DAILIMI
TEKNK BLG VE UZMAN GC YETERSZL
EKONOMK GELME FARKLILIKLARI
2- ULUSLARARASI FYAT FARKLILIKLARI
RETM MALYETLERNDEK FARKLI.
VERMLLK FARKLARI
KARILATIRMALI STNLKLER
3- MAL VE FYAT FARKLILATIRMASI
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
11/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 11
FYAT FARKLILATIRMASIStandart rnler
MAL FARKLILATIRMASIleri teknoloji rnleri
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
12/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 12
NEDEN-SONU LKS
1. HANG MALLAR THAL/HRA EDLYOR?
NEDEN?
2. MALLAR HANG FYATLARDAN DETRLYOR?
TCARET HADLER3. ULUSLARARASI TCARETN SALADII KAZANLAR NELERDR?
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
13/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 13
MERKANTLSTLER
MLL SERVET = ALTIN + GM
HRACAT > THALAT
DNYA EKONOMS STATK
DNYA SERVET SABT
EN Y POLTKA = THALATI KISIP, HRACATI ARTIRMAK
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
14/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 14
OYSA SMTH VE KLASK KTSATILAR
TOPLAM DNYA SERVET SABT DEL VE
SERBEST TCARET LKELERN SERVETLERN, DOLAYISIYLA DNYASERVETN ARTIRIR.
UZMANLAMA + BLM VERMLLK DNYA RETM
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
15/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 15
Klasik Liberalizmin temel
ilkeleri Aklclk
kiisel giriim haklar (piyasaya giri-k
serbestisi) bireylerin kar maksimizasyonu, toplumun
karn da maksimize eder.
Grnmez el (fiyat mekanizmas, yanimdahale yok)
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
16/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 16
ARZ YNNDENBASTLATRC VARSAYIMLAR
K LKE, K MAL, HER KS DE RETYOR, MALLARHOMOJEN
PARA YOK, MAL MALLA DETRLYOR.
FYATLAR REEL (MAL YA DA FAKTR MKTARI)
MAL, FAKTR PYASALARINDA TAM REKABET DEVLET MDAHALES YOK: VERG, KOTA vb
GC LKE NDE TAM HAREKETL, LKELERARASITAM HAREKETSZ.
EKONOM TAM ALIMA DURUMUNDA
TAIMA GDERLER SIFIR
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
17/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 17
Ricardonun Karlatrmal
stnlk TeorisiBir lkenin tm emek faktrnn bir gnderetebildii
KUMA(m) ARAP (lt)ngiltere 80 40
Portekiz 10 20
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
18/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 18
Ricardoya gre iki lke arasnda d ticaretinbalayabilmesi iin zorunlu olan koul, bulkelerde i maliyetlerin (fiyatlarn) birbirinden
farkl olmasdr.
ngilterede i fiyatlar: 1 birim kuma: 1/2 birim arap
Portekizde i fiyatlar: 1 birim kuma: 2 birim arap
Emek-deer teorisi.
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
19/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 19
RCARDO MODELNN EKSKLER
Emek-Deer teorisine dayanr
(Klasik Teori dier faktrlerin farknda ancak
doal kaynaklar retilmediinden maliyetunsuru deil. Sermaye somutlatrlm emek)yalnz emek
emek homojen
her i herkese aktam rekabet geerli
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
20/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 20
D ticaretin nedeni: i gc verimliliinin farkl oluu
ancak neden ileri geldii ile ilgilenmiyor: faktr stoku,
teknoloji, retim organizasyonu
gc lke iinde tam hareketli, lkeleraras tam hareketsiz
Arz teorisi
(uluslararas fiyatlarn dzeyi aklanmam, bunun iintalebe de yer verilmeli)
Tam uzmanlama
(artan-azalan maliyetler yok)
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
21/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 21
Figure 2-1 Homes Production Possibility Frontier
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
22/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 22
Figure 2-2 Foreigns Production Possibility Frontier
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
23/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 23
Figure 2-4 Trade Expands Consumption Possibilities
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
24/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 24
Prices of goods in two countries
Wheat Machine Paper Vine
Turkey 2 20 10 6
(TL)
USA 2 6 4 8($)
Determination of Exchange Rates
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
25/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 25
TURKEY
Vine Wheat Paper Machine
4:3 1:1 2:5 3:10
USA
Upper limit for 1 TL = 4/3 $Lower limit for 1 TL = 3/10 $
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
26/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 26
Arz ve talep modelleri
Uluslararas greli fiyatlarn oluumu
rnek:Sabit verimTrkiye ve ABD ticareti
maliyet oranlar
Trkiyede 1 buday: 1/2 katABDde 1 buday: 2 kat
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
27/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 27
Arz ve talep modelleri
ABD iin
dticaretkarldeil
Trkiye iinticaret karl deil
ki tarafiin karlticaret alan
ABDnin imaliyet dorusu
Trkiyenin imaliyet dorusu
Buday
Kat
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
28/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 28
Uluslararas greli fiyatlarn oluumu (devam)
Karlkl talep kanunu:
John Stuart Mill (1806-1873)
ki lkeli iki mall bir modelde bir lkeninkarlkl talebi, onun kendi malndanverecei bir ibrim iin, dierinin malndan
talep edecei miktarlarla llr.
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
29/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 29
Karlkl talep kanunu (devam)
Teklif erileri: Alfred Marshall (1842-1924)n Millin teorisini gelitirmek iin
kulland aklamalkenin belli bir miktardaki ithal mal
karlnda nerdii ihra mal teklif (offer):
hra miktarthal miktar
uluslararas fiyat oran
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
30/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 30
Teklif erileri (devam)
thal mal bir birim artrlrken, bunlarnkarlnda lkenin kendi malndan nerecei
miktarlar gsteren eriye teklif erisi denir.
Erinin her noktas ayn anda ihra miktarn,
ithal miktarn ve uluslararas fiyat oranngsterir.
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
31/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 31
Teklif erileri (devam)
Trkiyenin teklif erisi
Buday
Kat
5
21
A(10k:20b)B(10k:15b)
C(10k:10b)
D(10k:5b)
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
32/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 32
Teklif erileri (devam)
Teklif erileri ve denge ticaret hadleri
Buday
Kat
M
L
P
Trkiyenin fiyatoran
ABDninteklif erisi
Trkiyeninteklif erisi
ABDnin fiyatoran
O
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
33/36
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
34/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 34
nemsiz olmann nemi
Motor
Tereya
5
21
A(10k:20b)Lks
embur
gun
d
ticaretkaza
nc
ABDninteklif erisi
ABDnin d ticaret kazanc
Lksemburgunteklif erisi
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
35/36
2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 35
Kaytszlk erileri ile analiz
Trkiye
Buday
Kat
R
SP
T
F
D(10k:5b)
F
T
I1
I2D
L
Tketim ve retim kazanlar
-
8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t
36/36
2003 N L k l Ul l kti t 36
Kaytszlk erileri ile analiz
Trkiye
Buday
Kat
R
SP
T
F
D(10k:5b)
F
T
I1
I2D
L
top related