werkgroep toekomst pgdawpgdaw.protestantsekerk.net/uploads/klant371/files/presentatie wg... ·...

Werkgroep Toekomst PGDAW

“We beginnen opnieuw…” Presentatie

1

Opbouw van de presentatie1. Noodzaak tot verandering

2. Fundamenten voor het geloofsleven 2.1 Betekenis van geloofsleven 2.2 Voeding aan geloofsleven

3. Organisatie 4. Gebouwen 5. Beroepskrachten 6. Financieel Effect

2

Advies

Fundament

Inleiding

PAUZE

Inleiding -

Leeswijzer

Hoofdstukindeling dia’s presentatie = hoofdstukindeling rapport

Verkorte versie van presentatie (langere versie beschikbaar als bijlage van het rapport)

Gele titels: Klankbord uitkomsten & onderzoek

3Inleiding -

1. NOODZAAK TOT VERANDEREN

4Inleiding -

Ontwikkeling ledenbestand 2012-2016

2012 2013 2014 2015 2016

Belijdende leden

3.027 2.969 2.898 2.805 2.700

Doopleden 2.350 2.320 2.215 2.148 2.062

Totale leden 5.377 5.289 5.113 4.953 4.762

Pastorale eenheden

3.266 3.221 3.024 2.947 2.823

Inleiding - 5

Trend ledenaantal 25% daling t/m 2025

Inleiding -

0

1.200

2.400

3.600

4.800

eind 2016eind 2017eind 2018eind 2019eind 2020eind 2021eind 2022eind 2023eind 2024eind 2025

6

Jaar Begrotingstekort2017 - € 117.000 2018 - € 70.0002019 - € 103.000 2020 - € 125.0002021 - € 153.0002022 - € 180.0002023 - € 210.000 2024 - € 240.0002025 - € 270.000

Financiële tekorten bij ongewijzigd beleid

Totaal tekort t/m 2025 opgeteld: € 1.468.000

Inleiding - 7

Huidig bijdrage van leden (opbrengsten)

Overzicht bijdragen naar leeftijd

t/m 19 jaar 1%20 t/m 39 jaar 4%40 t/m 64 jaar 30%

65 jaar en ouder 65%Totaal 100%

De groep 65 jaar en ouder meer gespecificeerd:65-74 jaar 25%75 jaar en ouder 40%Totaal 65%

Inleiding - 8

2. FUNDAMENTEN VOOR GELOOFSLEVEN

- Betekenis geloofsleven - Voeding aan geloofsleven

9Fundamenten -

2.1 Betekenis van geloofsleven

• Omgang met God • Liefde in Christus ervaren • Inspiratie vinden

• Beeld van God uitdragen • Handreikingen voor het dagelijks leven • Ervaringen delen en band met elkaar krijgen

10Fundamenten -

2.1 Betekenis van geloofsleven

• Omgang met God • Liefde in Christus ervaren • Inspiratie vinden

• Beeld van God uitdragen • Handreikingen voor het dagelijks leven • Ervaringen delen en band met elkaar krijgen

11Fundamenten -

Gebouwen, structuren en financiële middelen zijn

slechts middelen die het mogelijk maken om met elkaar gemeente te zijn.

2.2 Wat kan ons “geloofsleven” voeden?• Aansprekende identiteit en kleur van gemeente

• De zondagse eredienst

• Pastoraat

• Bijbellezen en bidden

• Ontmoeting met gemeenteleden en samenleving (buiten de eredienst)

• Praktisch actief binnen gemeente en samenleving (buiten de eredienst)

12Fundamenten -

IDENTITEIT / KLEUR ZONDAGSE EREDIENST PASTORAAT BIJBELLEZEN ONTMOETING PRAKTISCH ACTIEF

13Fundamenten -

Klankborduitspraken – identiteit / kleurDat ieder zijn eigen identiteit kan behouden. Snel in elkaar schuiven heeft tijd nodig en zou nu een ramp zijn en leegloop tot gevolg hebben

Het lijkt misschien soms heel mooi om een veelzijdig bloemenboeket te zijn als gemeente, maar als gemeenteleden onderling niet openstaan voor elkanders veelkleurigheid en alleen op de momenten komen die hen zelf aanspreken wordt de kloof in de gemeente alleen maar groter.

Per wijk wil men verschillende dingen, er is zelfs sprake van rivaliteit tussen de wijken. Dat is jammer en maakt het werk van de jeugdwerkster lastig, ze werk nu feitelijk voor 3 kerken.

14Fundamenten -

Klankborduitsprakenmoderamina – identiteit / kleur• Geloof wordt voor groot deel gevoed

door “gemeente zijn”.

• Identiteit van de gemeente bepaalt mede: ➢ je thuis voelen ➢ de “geloofsvoeding” die wordt aangeboden

15Fundamenten -

Gemeente-avond 2016 – openstaan voor veelkleurigheid

“meer onderlinge contacten

“Samen op Weg”

samen verbonden

vertrouwen en verdraagzaamheid

elkaar ruimte geven

eenheid in verscheidenheid”

16Fundamenten -

Conclusie Klankborden – identiteit / kleur• Kleur, identiteit van een (wijk)gemeente helpen om het

geloofsleven te voeden. • Nadeel scherp afgetekende kleur

kans op rivaliteit en/of verminderde samenwerking binnen de PGDAW.

• Er zijn aanwijsbare elementen in de gemeente die kleur bepalen.

• Op korte termijn mengen van (wijk)gemeentekleuren is een grote stap.

• Kleurgevoelige organisatiedelen groeperen per kleur ➢ b.v. eredienst

• Minder kleurgevoelige onderdelen ➢ b.v. scribaat, diaconie, vorming en toerusting

17Fundamenten -

Gemeentekleur wordt zichtbaar in en hangt samen met:

• Gekozen profiel voor de predikant door wijkgemeente

• Stijl van predikant ➢ in pastoraat ➢ tijdens eredienst

• Wijze van vieren

• Invulling van het pastoraat

• Kerkgebouw en inrichting

• Leeftijdsopbouw binnen de wijkgemeente

Zichtbaarheid van identiteit

18Fundamenten -

Identiteit en wijkgemeenten

• Er tekent zich een kleurenpalet af binnen 3 wijkgemeenten met elk een eigen identiteit.

• We moeten op zoek naar vormen van “gemeente zijn” waarin de identiteit/kleur herkenbaar is…

• …en waarin we ook open staan voor veelkleurigheid

19Fundamenten -

IDENTITEIT / KLEUR

ZONDAGSE EREDIENSTPASTORAATBIJBELLEZEN ONTMOETINGPRAKTISCH ACTIEF

20Fundamenten -

Klankborduitspraken – eredienst (1)“Meer interactie tijdens de dienst….misschien andere vormen in groepsgesprekken…”

“Maatschappij wordt sneller, dus daar in meegaan. Duur van de eredienst is wel goed, maar tempo in afwisseling is laag.”

“Natuurlijk zijn er nu wel diensten met andere muziek, maar jongeren benoemen vaak dat dat als speciale diensten worden omschreven, maar waarom? Waarom wordt het orgel niet meer een uitzondering.”

21Fundamenten -

Klankborduitspraken – eredienst (2)“Leiding van de dienst: iemand moet wel boven de materie staan om de dienst te leiden en dat is meestal de dominee, maar evt. ook andere sprekers met getuigenissen/ervaringen kunnen dat zijn.”

Kanselruil “Predikanten laten rouleren....”

“Eredienst blijft nodig: in tegenstelling tot een praatgroep doe je dit met het gezin.”

22Fundamenten -

Klankborduitspraken – eredienst (3)“Jeugddiensten zijn belangrijk en moeten blijven.”

“Als kinderen het naar de zin hebben, ga je als ouder ook sneller naar de kerk.”

“Veel metaforen sluiten niet meer aan bij beleving van kinderen; b.v. het Lam Gods. Taal is belangrijk.”

23Fundamenten -

Conclusie klankbord – eredienst• Eredienst is belangrijke pijler !

relevantie verschuift naar andere vormen van ontmoeting.

• Bijwonen van zondagse eredienst wordt meer bepaald door de kleur van de dienst.

• Er is behoefte aan speelsere vormen / experiment ! aansluiting jongere doelgroepen

• Voorbeeld experimentgebieden: • liedkeuze • begeleidingsinstrumenten • liturgische vormgeving • tempo en afwisseling • interactie tijdens verkondiging

24Fundamenten -

Eredienst

• Karakter/identiteit tijdens eredienst is belangrijk als voeding voor geloof

• Vorm kan – naast inhoud – helpen om geloof te voeden

• Er zijn “ruimtes” nodig voor verschillend karakter van viering ➢ Bekende vormen ➢ Experimentele vormen

25Fundamenten -

Bekende vormen Experimentele vormen

Eredienst - muziek

26Fundamenten -

Bekende vormen Experimentele vormen

Eredienst – liturgische vormgeving

27Fundamenten -

Bekende vormen Experimentele vormen

Eredienst - overdenking

28Fundamenten -

Bekende vormen Experimentele vormen

Eredienst - kerkindeling

29Fundamenten -

IDENTITEIT / KLEUR ZONDAGSE EREDIENST

PASTORAATBIJBELLEZEN ONTMOETINGPRAKTISCH ACTIEF

30Fundamenten -

Onderzoek “Ontmoeten” – pastoraat• Vraag gestuurd: < 55 jaar

Pastoraal bezoek op verzoek van gemeentelid.

• Aanbod gestuurd: > 55 jaar Periodiek pastoraal bezoek door bezoeker (of ambtsdrager)

• Vraag gestuurd: de drempel verlagen om de pastorale vraag te stellen

31Fundamenten -

Onderzoek “Ontmoeten” – pastoraat - aanbevelingen• Verhelderen ! van het begrip “pastoraat”

➢ Begripsdefinitie pastoraat ➢ Duidelijke verwachtingen ➢ Toerusting en scholing ➢ Heldere structuur

• Verbinden ! met de visie van de kerk ➢ Link met visie van PGDAW ➢ Wat betekent pastoraat voor kerkzijn ➢ Verbindingen met andere taken binnen kerkenwerk

32Fundamenten -

Onderzoek “Ontmoeten” – pastoraat• Verdiepen ! door het goede te waarderen

➢ Verbeter de rol van bezoekers ➢ Goede communicatie over “lief en leed”, ➢ Attentie bij levensgebeurtenissen en speel daar op in

• Vernieuwen ! onderzoek andere vormen van pastoraat ➢ Nieuwe vormen ➢ Social Media ➢ Korte lijnen, vaste aanspreekpunten ➢ Kleine vacatures ➢ Zorg voor momenten waarop kerk open is, maak drempel

laag

33Fundamenten -

IDENTITEIT / KLEUR ZONDAGSE EREDIENSTPASTORAAT

BIJBELLEZEN EN BIDDEN ONTMOETINGPRAKTISCH ACTIEF

34Fundamenten -

Klankborduitspraken – Bijbellezen en bidden“Meer context rondom een verhaal uit de Bijbel (b.v. geschiedenis rondom het ontstaan van de “brieven van Paulus”), maar ook de vertaling naar de toekomst.”

“Een zekere gemeenschappelijk basis is wel belangrijk: de Bijbel als kapstok.”

35Fundamenten -

• Gebedsgroepen (blijven) belangrijk

• Onderwijs ➢ Theologische uitleg ➢ Verschillende kennisniveaus ➢ Plaatsing van Bijbelverhaal in de tijdsgeest

- Verleden - Heden

36Fundamenten -

Conclusie Klankborden – Bijbellezen en bidden

IDENTITEIT / KLEUR ZONDAGSE EREDIENSTPASTORAATBIJBELLEZEN

ONTMOETINGPRAKTISCH ACTIEF

37Fundamenten -

Klankborduitspraken – ontmoeting

“Als je bij elkaar bent kun je kerk zijn. Werken aan de betrokkenheid bij elkaar.”

“Ook in een kleine groep kun je je geloof goed beleven. In de kerk zit je vaak anoniemer, meer voor jezelf.”

Gastvrijheid “Een groet van andere gemeenteleden en een praatje. Zeker voor nieuwkomers of onbekende gemeenteleden.”

38Fundamenten -

Klankborduitspraken – ontmoeting (jongeren)“Generatie verschillen worden steeds zichtbaarder. Daardoor wordt tolerantie richting elkaar ook steeds kleiner. De kunst is om bruggen te slaan en die bruggen zullen heel belangrijk worden voor de toekomst ...”

"Toch blijft wel de kracht van het persoonlijk contact vele malen groter. Jongeren individueel benader via WhatsApp of direct contact is van grote waarde. Dit kan wanneer er de tijd is om in elkaar te investeren. Als kerk zal daar oog voor moeten blijven."

“Een eigen plek voor de jeugd waar ze heen kunnen gaan en hun gang kunnen gaan is heel belangrijk maar niet speciaal aan een locatie gebonden.“

“Toch verbroedert de groep jongeren wel en worden ze tijdens kerkelijke bijeenkomst ‘vrienden’ van elkaar terwijl ze op school of straat nooit vrienden zouden worden. Hier zit echter wel vaak de stimulatie van ouders achter dat ze uitdragen wat voor hen belangrijk is.”

39Fundamenten -

Conclusie Klankborden – ontmoeting• Geloof beleven gaat soms intenser in een kleine groep.

• Voor het organiseren van ontmoeting tussen jongeren kan meer Social Media worden ingezet.

• Het gaat bij jongeren vooral om de zoektocht naar rust, schoonheid en misschien wel zichzelf. Waardevolle herinneringen maken.

• Bij jongeren is er behoefte aan eigen fysieke ruimten om te ontmoeten.

• Generatieverschillen steeds scherper zichtbaar. ! bruggen staan richting behoeften van jongeren.

40Fundamenten -

• Noodzakelijk om gemeente te zijn

• Elkaar ontmoeten, los van kleur/identiteit:

➢ Paasevent ➢ Oecumene ➢ Vorming en Toerusting ➢ Gespreksgroepen ➢ Op reis gaan ➢ Kookgroep ➢ Werkgroep Laage

41Fundamenten -

Ontmoeting tussen gemeenteleden en samenleving (1)

Ontmoeting tussen gemeenteleden en samenleving (2)

• Netwerken met de samenleving stimuleren (kerk naar buiten) ➢ Joris’ kerstboom

• Aansluiten bij de moderne (sociale) media/communicatie (jongeren)

42Fundamenten -

IDENTITEIT / KLEUR ZONDAGSE EREDIENSTPASTORAATBIJBELLEZEN ONTMOETING

PRAKTISCH ACTIEF43Fundamenten -

Klankborduitspraken – praktisch actief“Dienstbaar maar niet zonder nadenken“

“ Bij de vrijwilligers zou wat meer roulatie kunnen zijn en meer inzet van jonge leiding die nog niet gehinderd wordt door “zo doen we dat altijd”. “

“Geen verplichtingen, dat zou meer automatisch moeten ontstaan.”

“Voorwaarde is eerst “gemeenschapszin” creëren.“

“Samen bezig zijn met een project (goed doel) versterkt de saamhorigheid.“

“Wat voor taken zijn er. Dat meer in beeld brengen.“

44Fundamenten -

Gemeente-avond 2016 – praktisch actief“Samenwerking met b.v. een gemeentelijk noodfonds een voorwaarde”

“Meer aandacht voor de wereld en vluchtelingen moet zijn”

45Fundamenten -

Conclusie Klankborden – praktisch actief• Functies en taken die gemakkelijker aansluiten

op talenten van gemeenteleden.

• Functies en taken kerkenwerk in balans met privé/werk.

• Geborgen (veilig) gevoel is nodig om kerkenwerk uit te voeren.

• De pastorale kant van het diaconale werk meer aandacht.

46Fundamenten -

Praktisch actief binnen gemeente en samenleving

“We hebben verschillende gaven, onderscheiden naar de genade die ons geschonken is” (Romeinen 12: 6)

• (Kerk)bestuurlijk • Participatie in vrijwilligerswerk

Aandachtspunten:

• veilige cultuur / respect / geborgenheid • focus in de taak om talenten te benutten • in balans met privéleven

• variëren in tijd (klein houden) • variëren in intensiteit

47Fundamenten -

Diaconaal actief

• Actie minima • Voedselbank • Schuldhulpverlening • Kerk in Actie • Samenwerking met burgerlijke gemeente • Sunof • Stichting Present • Stichting Welzijn Bolwerk

Praktisch actief binnen gemeente en samenleving

48Fundamenten -

3. ORGANISATIE

- Gemeentestructuur - Kerkbestuur - Pastoraat - Diaconie

49Advies -

Uitgangspunten Gemeentestructuur• Duurzaam en toekomstgericht • Eenheid in verscheidenheid • Heldere organisatie / korte lijnen • Talent- en taakgericht

• Structuur die leidt tot een cultuur van: ➢ eenheid ➢ saamhorigheid ➢ verbinding ➢ veiligheid

50Advies -

Gemeentestructuur

• Van drie wijkgemeenten naar één gemeente

• Georganiseerd rondom twee vierplekken met een herkenbare kleur en identiteit

51Advies -

Eénheid in verscheidenheid

De gemeente bestaat uit mensen, die het geloof in God op verschillende manieren verwoorden, vormgeven en beleven en de ander daarvoor ook de ruimte geven…… ………..Zo wordt ook de verscheidenheid benut voor de opbouw van de gemeente.

Uit “BEGINNEN BIJ DE TOEKOMST – gemeente-zijn na 2000”(1998)

52Advies -

Eénheid in verscheidenheid

........... Vanuit dat perspectief zien zij het als hun opdracht te groeien naar één wezenlijke geloofsgemeenschap. Daarom zullen ze van nu af aan wat samen gedaan kan worden ook werkelijk samen doen.

Uit “BEGINNEN BIJ DE TOEKOMST – gemeente-zijn na 2000”(1998)

53Advies -

Kerkbestuur• Eén gemeente = één kerkenraad • Eén gemeente = één diaconie

• Draagt zorg voor ➢ variatie in vieringen ➢ variatie in toerustingsaanbod

• Ambtsdragers van geografische oriëntatie naar taak (diaconie, eredienst, toerusting, pastoraat) ➢ Mensen makkelijker beschikbaar

• Maak onderscheid in ➢ Bestuurlijk werk: ambtsdragers (geven leiding) ➢ Uitvoerend werk: niet-ambtsdragers

• Maakt ambtsdragerschap lichter • Meer aansluiting bij voorkeuren en talenten

54Advies -

Kerkenraad met taakgroepen Taakgroep

Taakgroep

Diaconie

Taakgroep

Taakgroep

Taakgroep

CvK (KLEINE)

KERKENRAAD

Taakgroep

55Advies -

Voorbeeld Kerkenraad

Alle ambtsdragers

Taakgroep Eredienst

Taakgroep Vorming & toerusting

Taakgroep Pastoraat

Taakgroep communi-catie

Diaconie CvK Taakgroep Jeugd

Taakgroep gemeente- opbouw

Avondmaal Liturgie Muziek Bijzondere diensten Oecumene ……………

Winterwerk Leerhuis Toerusting ……….

Organisatie Doel- groepen Crisis- pastoraat ……..

Website Geandewei Publiciteit Folders Fotograaf Roosters Notulisten Leden adm. ………..

KerkinActie Collecten Actie minima Noodhulp Kerstactie …………

Taken CvK Topaz Qrius Catechese Tiener-nevendienst Leerhuis Oppas ……………

Missionaire gemeente ………..

56Advies -

Kleur bepalende taakgroepenPGDAW

Dia

coni

e

Jeug

dwer

k

Ker

kren

tmee

ster

-sch

ap

Vorm

ing

en T

oeru

stin

g

Ere

dien

st

Pas

tora

at

Scr

ibaa

tKleur voor groot deel bepaald door: • Eredienst – gebouw / predikant • Pastoraat - predikant

Gem

eent

e-op

bouw

/ M

issi

onai

r wer

k

57Advies -

Pastoraat - indeling• Pastorale indeling op andere grondslag

dan “geografisch” (wijken) -> doelgroepenpastoraat b.v.: ➢ Jongeren ➢ Jong volwassenen ➢ Ouderen

• Diverse vormen van pastoraat ➢ Groepspastoraat ➢ 1 op 1 pastoraat

58Advies -

Gelaagdheid in het pastoraat:

59Advies -

Diaconie

• Delen wat haar aan gaven geschonken is.

• Helpen waar geen helper is. • Getuigen van de

gerechtigheid van God waar onrecht geschiedt.

• Is kerk in uitvoering

60Advies -

Diaconie• Er is één diaconie met werkgroepen

• Voorzitter van werkgroep is diaken

• Er wordt meer met vrijwilligers/vakspecialisten gewerkt

• Diaconie participeert / werkt nauw samen met publieke instanties ➢ noodhulp, cliëntenraad gemeente, gebiedsteams, stichting Welzijn

• Meer samenwerking tussen pastoraat en diaconie ➢ Ouderling als “voelsprieten” voor diaconale hulp ➢ Diaken als “voelsprieten” voor pastorale hulp ➢ Let op “geheimhouding”

61Advies -

4. GEBOUWEN

62Advies -

Gemeenteleden en kerkgang

63Advies -

0

1.250

2.500

3.750

5.000

eind 2016eind 2017eind 2018eind 2019eind 2020eind 2021eind 2022eind 2023eind 2024eind 2025

GemeenteledenBezoek eredienst

Gebouwen – capaciteit en gebruik

KerkHuidige

Zitplaatsen

Maximale Capaciteit

Gem. Bezoek (oktober en november)

Multifunctionele ruimten

Catharina kerk 170 170 57 Geen

Herberg 380 500 340 8

Grote Kerk / Martinushuis

325 400 198 6

De Fontein 450 500 345 8

Pastorie - - -

Totaal 940

64Advies -

Gebouwen – capaciteit en gebruik

Kerk

Huidige Zitplaatsen

Gem. Bezoek (oktober en november)

Multifunctionele ruimten

Catharina kerk 170 57 GeenHerberg 380 340 8

Grote Kerk / Martinushuis 325 198 6De Fontein 450 345 8Pastorie - - -Totaal 940

2017: 4762 gemeenteleden, waarvan 2017: 1000 kerkgangers (ong. 1/5 van gemeenteleden)

2025: 700 kerkgangers

Er is ruimte nodig voor jeugd.

Optimale capaciteit gebruiken t.a.v. multifunctionele ruimten.

65Advies -

Gebouwen - uitbreidingsmogelijkheden

Kerk Verbouw-mogelijk-heden

Uitbreiding buiten

Voldoende parkeer-plaatsen bij uitbreiding zitplaatsen

Bijzonder-heden

Catharina kerk

Nee Nee - Monumentaal pand

Herberg Ja Ja Ja Naast maatschappelijk ook hotel-bestemming / Monument

Grote Kerk / Martinushuis

Ja Nee Ja (deels binnenstad)

Martinushuis is monument

De Fontein Ja Ja Nee

Pastorie - - -

66Advies -

Gebouwen - uitbreidingsmogelijkheden

Kerka Verbouw-mogelijk-heden

Uitbreiding buiten

Voldoende parkeer-plaatsen bij uitbreiding zitplaatsen

Bijzonder-heden

Catharina kerk

Nee Nee - Monumentaal pand

Herberg Ja Ja Ja Naast maatschappelijk ook hotel-bestemming / Monument

Grote Kerk / Martinushuis

Ja Nee Ja (deel binnenstad)

Martinushuis is monument

De Fontein Ja Ja Nee

Pastorie - - -

Parkeerplaatsen:

Bij eventuele uitbreiding is het parkeren bij de Fontein een probleem. (Aldus gemeente Dongeradeel)

67Advies -

Gebouwen - financiënKerk

Taxatie Waarde Jaarlijkse exploitatielast (excl. baten)

Catharina kerk € 62.500,- € 2.100,-

Herberg € 557.500,- € 42.300,-

Grote Kerk / Martinushuis

€ 492.500,- € 46.500,-

De Fontein € 257.500,- € 35.400,-

Pastorie € 250.000,- (schatting)

€ 5.150,-

68Advies -

Gebouwen - afwegingen

Kerk

Maximale capaciteit

Benodigde capaciteit (2017)

Inschatting benodigde capaciteit (2025)

Voldoende capaciteit voor Eredienst

Multifunctionele ruimt

en

Verkoop-mogelijkheden (bron: taxatierapport)

Bijdrage aan sfeer/identiteit neigt naar

Flexibiliteit

Catharina kerk

170 57 - + Bekende vormen

Nee

Herberg 500 340 ++ ++ +++ Experi-mentele vormen

Ja

Grote Kerk / Martinushuis

400 198 ++ ++ + Bekende vormen

Ja

De Fontein 500 345 ++ ++ ++ Experi-mentele vormen

Ja

Totaal 924 724

69Advies -

Gebouwen – nieuwbouw

70

Nieuwbouw hal met bijgebouwen

€ 2.000.000,-

Installatie / duurzaamheid / voorschriften brandweer

€ 500.000,-

Onvoorzien € 100.000,-Aankoop bouwrijpe grond

€ ?,-

Gebouwen – nieuwbouw

71

Nieuwbouw hal met bijgebouwen

€ 2.000.000,-

Installatie / duurzaamheid / voorschriften brandweer

€ 500.000,-

Onvoorzien € 100.000,-Aankoop bouwrijpe grond

€ ?,-

Op dit moment acht de werkgroep nieuwbouw niet

haalbaar.

Gebouwen - overwegingen

• Kerkgebouw bepaalt in grote mate sfeer van dienst

• Daarmee geeft het mede invulling aan identiteit

• Daarom twee vierplekken die verschillend zijn in sfeer: ➢ Bekende vormen ➢ Experimentele vormen

72Advies -

Gebouwen - overwegingen• Welk soort gebouw en/of ruimte heb je

nodig om gemeente te zijn? (identiteit)

• Oude fundamenten van kerkelijk leven ➢ Grote Kerk ➢ Catharina Kerk

• Moderne Kerken 20ste eeuw ➢ De Fontein ➢ De Herberg

73Advies -

Gebouwen - advies• Onderzoek of de monumentale

kerkgebouwen in een stichting kunnen worden ondergebracht.

• Afstoten Catharinakerk voor 1 juli 2019.

• Afstoten De Herberg of De Fontein voor 1 juli 2020.

74Advies -

Pastorie

• Op dit moment is de opbrengst uit verhuur hoger dan de rente op het kapitaal

• Verkoop is een mogelijkheid wanneer investeringen moeten worden gedaan.

75Advies -

Ander onroerend goed

Diaconie en kerk hebben land in bezit

Op veel landerijen zit erfpacht en vormt een belemmering voor verkoop

76Advies -

5. BEROEPSKRACHTEN

77Advies -

Beroepskrachten: huidige situatie - pastoraat

• Predikanten: taakomvang 3,00 fte • Kerkelijk werkers: taakomvang 1,55 fte • Jeugdwerker: taakomvang 0,35 fte

78Advies -

Beroepskrachten: huidige situatie

• Kosters: 2,40 fte (5 medewerkers)

• Kerkelijk bureau: 0,95 fte (2 medew.)

• Begraafplaats: 0,05 fte (1 medew.)

79Advies -

Beroepskrachten: toekomst

Bij natuurlijk verloop, werken naar:

• Predikanten (1,60 fte voor 2 predikanten) Evt. aanvullen met inzet 0,40 fte in regio / cluster ➢ 2 vierplekken ➢ Vorming en toerusting ➢ Toerusting ambtsdragers (b.v. pastoraat) ➢ Pastoraat (op aangeven van ambtsdrager)

Startpunt voor gesprek

80Advies -

Beroepskrachten: toekomst

Bij aflopen van contractperiode, werken naar: • Jeugdwerker (0,35 fte) • Kerkelijk werkers (0,85 fte)

Te denken valt aan: ➢ Missionair / diaconaal werker ➢ (Ouderen) Pastorale werker ➢ Opbouwwerker Evt. aanvullen in regio / cluster

Startpunt voor gesprek

81Advies -

Beroepskrachten: toekomst

Bij natuurlijk verloop, werken naar:

• Koster (1,50 fte, 2 kosters) ➢ Vrijwilligersbeleid onderzoeken

• Administratief medewerker (0,80 fte) ➢ Begraafplaatsen ➢ Financiën ➢ Ledenadministratie

82Advies -

Beroepskrachten: toekomstUitgaan van een natuurlijk verloop betekent…

…het accepteren van een teruglopend eigen vermogen.

Gebruik beslismomenten: - Pensioen - Emeritaat - Aflopen contractperiode

83Advies -

Regelruimte t/m 2025 Predikanten: • AOW-leeftijd

➢ 1,00 fte per juni 2020 (emeritaat)

Advies - 84

Regelruimte t/m 2025

Kosters: • AOW-leeftijd

➢ 0,60 fte per december 2019 ➢ 0,25 fte per juni 2020 ➢ 0,30 fte per november 2021 ➢ 0,25 fte per mei 2022 ➢ 1,00 fte per november 2025

Advies - 85

Regelruimte t/m 2025

Kerkelijk werker / jeugdwerker • Einde contract:

➢ 0,33 fte per sept. 2018 – jeugdwerker ▪ in begroting opnemen conform klankborden/

moderamina ➢ 0,50 fte per sept. 2018 – pastoraal werker

Administratief medewerkers Geen regelruimte voor 2025

Advies - 86

Vrijwilligers

• Er is vrijwilligersbeleid nodig ➢ Arbo ➢ Verzekeringen ➢ BHV ➢ Toerusting ➢ Vergoeding

• Minder ambtsdragers maar meer taakgerichte vrijwilligers

• Kerkmuzikanten

• Opleiden van vrijwilligers voor het leiden van uitvaartdiensten

87Advies -

6. FINANCIEEL EFFECT

88Advies -

Hoe ziet onze gemeente eruit in 2025 ?• (Prognose) ledenaantallen: in 2016: 4.762 leden in 2025: 3.620 leden

Gemiddelde daling 2012-2016: 155 leden per jaar (3% per jaar)

Advies - 89

Eenmalige positie 2025

€ 1.468.000 > tekorten 2017 t/m 2025 € 1.314.000 > Eigen vermogen eind 2016 € -154.000 > Eigen vermogen eind 2025

Conclusie: eigen vermogen is in 2025 uitgeput, bij ongewijzigd beleid

Advies - 90

Structurele positie 20252025: € 270.000 tekort, bij ongewijzigd beleid

Voorgestelde bezuinigingen: € 37.100 gebouwen (26% van huidige kosten) € 98.600 predikanten (16% van huidige kosten) € 48.500 kosters (8% van huidige kosten) € 21.400 kerkelijk werkers (4% huidige kosten) € 0 admin. medew. (0% huidige kosten) € 205.600 totaal te realiseren bezuiniging

Advies - 91

Financieel effect van de aanbevelingen

A: Begrotingssaldo bij ongewijzigd

beleid €

B: Totaal effect Rapport "We

beginnen opnieuw“ €

Begrotingssaldo incl. voorstellen

Rapport "We beginnen

opnieuw" (A+B) €2017 -117.000 - -117.000 2018 -70.000 2.300 -67.700 2019 -103.000 12.500 -90.500 2020 -125.000 113.700 -11.300 2021 -153.000 174.000 21.000 2022 -180.000 180.000 0 2023 -210.000 183.700 -26.300 2024 -240.000 187.500 -52.500 2025 -270.000 205.600 -64.400

Advies - 92

Vermogenspositie o.b.v. opnieuw beginnen

stand per 1-1onttrekking begrotingstekort stand per 31-12

2017 € 1.314.100 € -117.000 € 1.197.100

2018 € 1.197.100 € -67.700 € 1.129.400

2019 € 1.129.400 € -90.500 € 1.038.899

2020 € 1.038.899 € -11.300 € 1.031.100

2021 € 1.031.100 € 21.000 € 1.059.200

2022 € 1.059.200 € 0 € 1.066.100

2023 € 1.066.100 € -26.300 € 1.046.700

2024 € 1.046.700 € -52.500 € 969.800

2025 € 969.800 € -64.400 € 905.400

Advies - 93

7. SAMENVATTING VAN ADVIEZEN

94Advies -

Samenvatting adviezen (1)

• Van drie wijkgemeenten naar één gemeente

• Georganiseerd rondom twee vierplekken met een herkenbare kleur en identiteit

• Werken met taakgroepen ➢ kleurbepalende taken ! rondom 2 vierplekken organiseren ➢ minder kleurbepalende taken ! PGDAW-breed organiseren

• Pastoraat vraag gericht, met een gelaagdheid en op andere basis dan “geografisch gebied” (bijv. doelgroepen)

• Diaconie PGDAW-breed georganiseerd met een taakgroepenstructuur.

95Advies -

Samenvatting adviezen (2)

• Twee kerkgebouwen in 2020 ➢ Grote Kerk ! bekende vormen ➢ De Fontein of De Herberg ! speelsere /

experimentele vormen

• Beroepskrachten ➢ Predikanten (1,60 fte / 2 predikanten) ➢ Jeugdwerker (0,35 fte) ➢ Kerkelijk werkers (0,85 fte) ➢ Koster (1,50 fte / 2 kosters) ➢ Administratief medewerker (0,80 fte)

96Advies -

Samenvatting adviezen (3)

• Vermogenspositie

➢ 2017 € 1.314.100

➢ 2025 bij ongewijzigd beleid - € 154.000,-

➢ 2025 bij voorgestelde maatregelen € 905.400,-

97

Tot slot…

• Wees er bewust van dat er ingrijpende

veranderingen nodig zijn

• Denk vanuit een wijk overstijgend belang

• Denk toekomstgericht

98Advies -