yetkilendirilmiş maden danışmanlığı
Post on 21-Jan-2018
146 Views
Preview:
TRANSCRIPT
ULUS
21 Temmuz 2017
Mehmet Aslan
• Yetkilendirilmiş Maden
Danışmanlığı
Madencilik
1
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• Yetkilendirilmiş Maden Danışmanlığı
Madencilik
MADEN MÜŞAVİRLİK ( YETKİLİ TÜZEL KİŞİ )
Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler (Kişilik)YTK
Madencilik alanında ruhsatlı sahası (arama ve işletme ruhsatı) bulunan tüm firmaların
01.01.2017 tarihinden sonra ruhsatlarla ilgili tüm teknik belgeler Yetkili Tüzel Kişilikler
(Kişiler) tarafından verilecektir.
Arama ve İşletme ruhsat sahipleri Çalışacakları Yetkili Tüzel Kişiler ile sözleşme
imzalayıp Maden İşleri Genel Müdürlüğü'ne (MİGEM) sunacak ve bu tarihten sonra tüm
hizmetleri YTK lar tarafından verilecektir.
Maden İzinleri Alınması konusunda T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maden İşleri
Genel Müdürlüğü tarafından Yetkili Tüzel Kişilik olarak yetkilendirilmektedir.
Maden projesi için uygun tesis yerinin belirlenmesi aşamasından başlayarak, tesisin
kurulması, faaliyete hazır hale gelmesi ve işletmeye alınmasına süreçlerinde ilgili
mevzuatlar çerçevesinde gereken tüm izin ve belgelerin alınması sürecinde işletme
sahiplerine bilgi ve tecrübeyle çözüm ortaklığı sunulmaktadır.
Alan sorgulama, İlk Müracaat işlemleri
Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması Arama Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alınması
İşletme Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi İşletme Projesi Hazırlanması (Açık / Kapalı İşletme)
Birleştirme Talepli İşletme Projesi Hazırlanması İşletme İzni, Sevk Fişi Alımı ve Nezaretçi Ataması 29. Madde Evraklarının Hazırlanması (İmalat Haritası Hariç)
İmalat Haritası Hazırlanması (Sahanın İşletme Yönetimine ve Ölçüm Yapılacak Alana Göre Belirlenecektir.)
Saha Mülkiyet Belirleme İşlemleri Patlayıcı Madde İzin Yazısı Alınması Mera Vasfı Değişikliği Dosyanın ve Toprak Koruma Projelerinin
Hazırlanması
İlk Müracaat İşlemleri
3213 sayılı maden kanunu değişik 6592 maden kanunu madde 16 gereğince, II. Grup (b)
bende ve IV. Grup madenler dışındaki ruhsatlar ihale ile verilir. I. Grup, II. Grup (a) ve
(c) bendi madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir. II. Grup (b) bendi III. Grup ve
IV. Grup madenler arama ruhsatı, V. Grup madenler arama sertifikası ile aranır. II. Grup
2
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
(b) bende ve IV. Grup madenler için yapılan müracaatların işletme ruhsat taban bedeli
ödenerek yapılması zorunlu olup müracaatlarda öncelik hakkı esastır.
Maden Alanı İlk müracaat yapılarak hak sahibine tanınan iki aylık sürede maden arama
ruhsat bedeli yatırılarak, ön inceleme raporu, maden arama projesi ve mali yeterliliği (2B.
ve 4. Grup) içeren yönetmelikte belirtilen hususlara uygun bir şekilde müracaat evrak
ekleri tamamlanarak arama ruhsatı almak üzere Maden İşleri Genel Müdürlüğüne
başvuruda bulunulur.
Maden Arama Projesi, Arama Faaliyet Raporları Hazırlanması
Maden Arama Projesinde; projenin amacı açık bir şekilde ifade edilerek müracaat
sahibinin beklentisi ortaya konulur. Arama yapılacak sahanın seçiminden başlayıp, kaynak
ve rezervinin belirlenmesi, değerlendirilip sınıflandırılması, raporlama aşamasının sonuna
kadar geçen tüm maden arama süreci (ön arama, genel arama, detay arama) bir termin
planı kapsamında belirtilir. Bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesine yönelik yatırım ve mali
yeterlilik bilgileri belgelenir.
Hazırlanan ön inceleme raporu, mali yeterliliği içeren maden arama projesi gerekli ve
diğer evraklarla beraber Maden İşleri Genel Müdürlüğüne verilerek ruhsat müracaatı
tamamlanır. Ruhsat müracaatının yapılması ve ruhsata hak sağlanması halinde sahada
yapılan her çalışma dönemi sonunda ilgili raporlar tarafımızdan hazırlanarak Maden İşleri
Genel Müdürlüğüne sunulur. Ilgili üç dönem sırasıyla;
a) Ön Arama Dönemi Faaliyet Raporu
b) Genel Arama Dönemi Faaliyet Raporu
c) Detay Arama Dönemi Faaliyet Raporu
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliğinin 21.
Maddesinde belirtildiği üzere gerekli izinlerin alınması ve Maden İşleri Genel
Müdürlüğüne ibraz edilip Üretim İzin Belgesinin alınması hizmetidir.
3
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Madde 21- Arama ruhsatı döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve
pazar araştırmaları yapmak üzere genel/detay arama faaliyet raporu ile birlikte
müracaat eden ruhsat sahibine, görünür rezervi ortaya çıkarılan ve Genel Müdürlükçe
uygun bulunan II (b), III. ve V. Grup madenlerde genel arama döneminde, IV. ve VI. Grup
madenlerde ise genel veya detay arama döneminde görünür rezervin %10'una kadar Ek
Form-23'te yer alan maden üretim izin belgesi verilebilir.
MADEN İŞLETME PROJELERİ, (İŞLETME PROJELERİ)
Kurumumuzun verdiği hizmetler açık ocak işletmeciliği ve yeraltı maden ocağı
işletmeciliği için detaylı bir made tasarımı ve maden yerleşim planlaması, üretim
zamanlaması ve ekipman seçimini de içeren iş tanımlanm ası/fizibilite ve ekonomik
değerlendirme çalışmalarını da kapsar.
I (b) ve II (a) grubu madenlerin işletme ruhsatı müracaatı MADDE 22 - (1) I (b) ve II
(a) G rubu madenlere işletme ruhsat müracaatı için talep harcı yatırılıp Ek Form-1'de
örneği verilen dilekçe ile maden ismi belirtilerek işletme r uhsat müracaatı yapılır. Uygun
olan alanlar müracaat tarihi itibarıyla iki ay süre ile rezer ve edilir. Bu sürede müracaat
sahibi, işletme ruhsat talep harcını, işletme ruhsatı harcı ve teminatını, Ek Form-2'de
istenen belgeleri, görünür rezerv bilgilerini, çevre ile uyum planını da içeren E k Form-
10'a uygun olarak hazırlanmış ve imzalanmış işletme projesini Genel Müdürlüğe vermesi
halinde işletme ruhsat hakkı doğar. Aksi halde bu alanlar 2 ay sonunda müracaatlara açık
hale gelir. Bu durumda talep harcı hariç ruhsat harç ve teminatı iade edilir.
II (b), III., IV. ve VI. grup madenlere işletme ruhsatı düzenlenmesi ve işletilmesi ile
ilgili genel ilkeler MADDE 26 - (1) Arama faaliyeti sonrası görünür , muhtemel ve mümkün
rezerv sınırlarının ve büyüklüğünün tespit edilebilm esi için madenin ortalama tenörü,
kalitesi veya madenin cinsine göre cevher damar kalınlıkları, kömür için kalori değeri,
mermer için üretim kapasitesi, su ve gazların konsantrasyonu, debisi, kapasitesi
4
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
belirlenir. İşletme projesinin hazırlanmasında kullanılacak verilerin belirlenebilmesi için
gerekli aramaların yapılmış olması ve bu faaliyetlerin rezerv bilgilerini içeren II ( b) ve
III . Gruplar için hazırlanmış genel arama faaliyet raporu, IV. ve VI. Gruplar için ise
detay arama faaliyet raporu ile belgelenm esi zorunludur.
3 BOYUTLU MODELLEME VE OCAK TASARIMI
Fizibilite edilecek maden yatağında bazı aramalar yapılarak miktar ve kalitenin yani
rezerv ve tenör miktarı hakkında bilgi toplamak gerekir. Tespit edilen maden rezervi ve
tenörüne göre ocağın üretim yöntemi, üretim planı, üretim miktarı, maden yatağının ömrü
gibi birçok parametrede planlamalara gidilmektedir. Bu nedenle yüksek miktarlarda
yapılacak yatırım öncesi bu süreç çok önem arz etmektedir. Maden yatağının 3 boyutlu
olarak ortaya çıkarılarak haritalanması, "6592 sayılı kanunla değişik 3212 sayılı Maden
Kanunu" ile getirilen arama dönemi sırasında yapılması mecbur olan çalışmalar arasında
bulunmaktadır.
Yetkilendirilmiş Tüzel Kişilik Nasıl Kurulur (Kurma Esasları)
1. Meslek alanında en az 5 yıl çalışmış bir maden, bir jeoloji mühendisi istihdam
etmek
2. Diger mühendislik dallarından bir mühendis istihdam etmek
3. Yine deneyimsiz bir maden ve bir jeoloji mühendisi istihdam etmek
4. YTK talep eden firmanın %51 mühendis hissesine sahip olmak
Esaslarını içermektedir.
MADENCİLİK BİRİMİ ( YETKİLİ TÜZEL KİŞİLİK )
5
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Yetkilendirilmiş Maden Danışmanlığı
Maden İşleri Genel Müdürlüğü (Migem) İş Takipleri
İşletme Ruhsatı - Arama Ruhsatı Alınması
Arama Faaliyet Raporları
29. Madde evrakları hazırlanması
Harita Hizmetleri (İmalat haritası ve halihazır harita çizimleri
3B (Boyutlu) Modelleme İle Madencilik Metodu Belirleme
Kademeli Kapatma Planı
Fizibilite Raporları (Açık Ocak İşletme Tasarımları, Ulaşım Yolu Tasarımları,
Yeraltı İşletme Tasarımları)
Atık Depolama Tesisi Tasarımı, Atık Barajı Uygulama Projeleri
Jeolojik Etüt , Jeofizik Etüt
Hidrolojik Etüt, Hidrojeolojik Etüt
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı Hazırlanması
Toprak Koruma Projelerinin hazırlanması
Sulak alan izin işlemleri
Mera Geri Dönüşüm Projeleri
Toprak Koruma Projesi,
Orman İzinleri, Rehabilitasyon Projeleri
Deşarj İzninin Alınması (Alıcı ortam dışındaki deşarjlar için)
GSM (Gayrı Sıhhi Müessese) İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatının Alınması
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED)
Sosyal Etki Değerlendirmesi (SED)
Proje Tanıtım Dosyası (PTD)
Mevcut Çevresel Durum Tespit Raporları
Ekosistem Değerlendirme Raporu
Ekolojik Peyzaj Değerlendirme Raporu
Su Kullanım Hakları Planlama Raporu
Acil Durum / Afet Müdahale Planları
Nihai ÇED İzleme ve Kontrolü
Maden Sahalarının İhale Müracaatlarında İstenen Belgeler
1- Talep harcı iptal edildiğinde talep harcı yerine 10.000,00 TL tutarındaki İşletme
ruhsat taban bedelinin yatırıldığına dair makbuzun aslı
2- 6183 sayılı kanunun 22/A maddesi kapsamında Vadesi Geçmiş Borcun bulunmadığına
dair belgenin ibrası gerekmektedir.
İhaleye katılacaklar ilan ile duyurulur.
6
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden İşleri Genel Müdürlüğü nün (MİGEM) Görevleri Nelerdir.
Maden İşleri Genel Müdürlüğünün görevleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:
1. Maden hakları ile ilgili ruhsatları vermek ve bu ruhsat sahalarındaki madencilik
faaliyetlerini takip etmek,
2. Madenlerin aranmasını ve üretimini teşvik etmek amacıyla, mali olanaklar getirici
arama ve üretimle ilgili faaliyetleri destekleyici tedbirler almak,
3. Madencilik faaliyetlerinin ülke ihtiyaçları, yararı, güvenliği ve gelişen teknoloji
doğrultusunda yürütülmesini sağlayacak tedbirleri almak ve teşvik için gerekli önerilerde
bulunmak,
4. Madencilik faaliyetlerini çevre ve kaynak koruma ilkesine uygun olarak yürütmek, ilgili
kuruluşlar ile işbirliği içinde izlemek ve gerekli tedbirleri almak,
5. Maden kaynaklarının ülke menfaatlerine en uygun şekilde değerlendirilmesi için gerekli
arama, üretim, stoklama ve pazarlama politikalarının esaslarını tespit etmek,
6. Ülke ve dünya madencilik faaliyetlerini takip etmek, bilgileri derlemek,
değerlendirmek ve yayınlamak,
7. Maden sicilini tutmak, madenlerin genel envanterini yapmak,
8. Bakanlığımızca verilecek benzeri görevleri yapmak.
7
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden Müracaatı Nasıl Yapılır
İlk Müracaat ruhsat taban bedeli yatırılarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne (MİGEM)
e yapılmaktadır.
Öncelikle müracaat yapılan alanın 6 derecelik koordinatları ve pafta adı
belirlenmelidir.
Müracaat yapılacak alanın Yasada belirtilen alanı aşmadığına dikkat edilmelidir.
Müracaat yapılacak alanın MİGEM den boş olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Müracaatın hak sağlayıp sağlamadığı MİGEM tarafından aynı gün bildirilir.
Müracaatların hak sağlaması halinde iki ay içinde ruhsat bedeli ve müracaat
formunda
belirtilen evraklar ile ön inceleme raporu, maden arama projesi, mali yeterlik
belgeleri,
Ruhsat bedelleri tamamlanarak ruhsat alımına hak kazanılır
8
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
MİGEM'e İlk Müracaat Nasıl Yapılır
İlk Müracaat ruhsat taban bedeli yatırılarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne (MİGEM)
e yapılmaktadır.
Öncelikle müracaat yapılan alanın 6 derecelik koordinatları ve pafta adı
belirlenmelidir.
Müracaat yapılacak alanın Yasada belirtilen alanı aşmadığına dikkat edilmelidir.
Müracaat yapılacak alanın MİGEM den boş olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Müracaatın hak sağlayıp sağlamadığı MİGEM tarafından aynı gün bildirilir.
Müracaatların hak sağlaması halinde iki ay içinde ruhsat bedeli ve müracaat
formunda
belirtilen evraklar ile ön inceleme raporu, maden arama projesi, mali yeterlik
belgeleri,
Ruhsat bedelleri tamamlanarak ruhsat alımına hak kazanılır
Maden Arama Ruhsatı İçin Birden Fazla Poligon/Kesişen Alan Varsa Müracaat Edilir
mi?
Bu tür müracaatlar reddedilir, talep harcı iade edilmez.
3B (Boyutlu) Modelleme İle Madencilik Metodu Belirleme
Her maden yatağına özgü cevherleşme şekli değişebilmektedir. Buna bağlı olarak yapılan
arama çalışmaları kapsamında elde edilen veriler ışığında belirlenen cevher seviyeleri
çeşitli programlar ile 3 boyutlu hale getirilerek üretim planlamasına hazır hale
getirilmektedir.
9
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Elde edilen cevher kütlesi için aşağıda sıralanan adımlar değerlendirilmelidir.
Karakteristik özelliklerinin detaylı olarak değerlendirilmesi,
Cevher geometrisi ve tenör dağılımları (cevherin genel şekli ve tipi, cevher
kalınlığı ve dış sınırı, cevherin dalım yönü ve eğimi, tenör dağılımı ve topografyaya
göre derinliği),
RMR değer sınıflamaları (cevher zonu, tavan taşı ve taban taşı) ve kaya kütlesi
dayanımları (cevher zonu, tavan taşı ve taban taşı),
Sübsidans, teknoloji, seyreltme-geri kazanım ve cevher uniform durumu
belirlenmesi
Bu teknik değerlendirmelerin yapılması ile birlikte açık işletme veya kapalı işletme
(uzun ayak, geri dönümlü uzun ayak, oda topuk, kesme/doldurma, arakatlı
göçertme, arakatlı kazı, blok göçertme vb.) üretim yöntemi seçimi yapılabilir.
Üretim yöntemi seçimine bağlı olarak, ocak tasarımı, maden işletme tasarımı,
maden ömrünün belirleme, üretim zamanlama planlarının çıkarılması ve iş akışları
gerçekleştirilmesi gibi ön fizibilite çalışmaları yapılabilir.
10
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden Ruhsatlarına Uygulanan İdari Para Cezaları
1- Ruhsat bedelinin yatırılmaması veya eksik yatırılması hâlinde 20.000 TL idari para
cezası verilir ve ruhsat bedelinin üç ay içinde tamamlanması istenir. Bu süre içinde
ruhsat bedelinin yatırılmaması durumunda ruhsat iptal edilir. Verilen sürede yatırılmayan
ruhsat bedelinin %70’ine tekabül eden tutar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip ve
tahsil edilmek üzere ilgili tahsil dairesine bildirilir.
2-Çevresel etki değerlendirmesi ile ilgili karar, işyeri açma ve çalışma ruhsatı, mülkiyet
izni olmadan veya on üçüncü fıkraya aykırı faaliyette bulunulduğunun tespiti hâlinde
30.000 TL tutarında idari para cezası uygulanarak bu alandaki işletme faaliyetleri
durdurulur. Bu ihlallerin üç yıl içinde üç kez veya daha fazla yapıldığının tespiti hâlinde
ise ruhsat iptal edilir.
3- Beyanlardaki hata ve noksanlıklar, idarenin tespiti ve sorumluların uyarılmasından
itibaren iki ay içerisinde düzeltilir. Bu sürede gerekli düzeltmenin yapılmaması halinde
20.000 TL idari para cezası uygulanır.(1)
4-Daimi nezaretçi defterini, daimi nezaretçi ile ruhsat sahibi veya vekili imzalar.
Defterin ibraz edilmemesi veya düzenli tutulmaması hâlinde, ruhsat sahibine 20.000 TL
idari para cezası verilir.
11
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
5- Gerçek dışı veya yanıltıcı beyanda bulunmak suretiyle Kanun hükümlerinin
uygulanmasını engelleyen ve haksız surette hak iktisap eden ruhsat sahiplerine 50.000
TL idari para cezası verilir. Bu fıkranın ikinci kez ihlâli halinde bir önceki ceza katlanarak
uygulanır. Üç yıl içinde madde hükümlerinin üç kez ihlâl edilmesi halinde ruhsat iptal
edilir.
6-Ruhsat sahibi veya vekilinin mahallinde yapılan tetkik ve incelemelere katılmaması veya
ruhsat sahibince herhangi bir nedenle tetkik ve incelemelerin engellenmesi hâlinde
20.000 TL, bu fiilin tekrarı hâlinde ise iki katı tutarında idari para cezası uygulanır.
7-Sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin, mülkî idare amirlikleri veya il özel idareleri
tarafından tespit edilmesi halinde, sevk edilen madene el konulur. Söz konusu madenin
ocak başı satış bedelinin beş katı tutarında idari para cezası verilir
8-Ruhsat alanında ruhsat grubu dışında üretim yapıldığının tespiti halinde faaliyetler
durdurularak üretilen madene mülkî idare amirliklerince el konulur. Bu fiili işleyen
kişilere, bu fıkra kapsamında üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan
kalkmış olan tüm madenin, ocak başı satış bedelinin iki katı tutarında idari para cezası
uygulanır
9- Ruhsatlı, ancak üretim veya işletme izni olmadan aynı grupta üretim yapıldığının
tespiti halinde, üretim faaliyetleri durdurularak 20.000 TL idari para cezası
uygulanır.(2)
10-. Devlet hakkı ve teminatın eksik yatırılması veya hiç yatırılmaması hâlinde 20.000 TL
idari para cezası verilir ve üç ay içinde tamamlanması istenir. Aksi hâlde üretim faaliyeti
durdurulur.
11- Arama ruhsatının düzenlenmesinden sonraki ilk bir yıl ön arama dönemidir. Ön arama
süresi sonuna kadar, asgari faaliyetlerin tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin yatırım
harcamalarını gösteren ön arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Bu süre içinde
raporun verilmemesi hâlinde 20.000 TL idari para cezası verilir. Genel Müdürlüğe verilen
raporların veya yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması hâlinde
eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir. Tebliğ
tarihinden itibaren eksikliklerin bu sürede tamamlanmaması veya verilen raporların ya da
yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması hâlinde de 20.000 TL idari
para cezası verilir.
12-Genel arama dönemi süresi sonuna kadar maden arama projesinde belirtilen maden
kaynağına ilişkin bilgilerin ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım
harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Bu süre
içinde raporun verilmemesi hâlinde 20.000 TL idari para cezası verilir. Genel Müdürlüğe
verilen raporların veya yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması
12
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
hâlinde eksikliklerin bir ay içinde giderilmesi ruhsat sahibine yazılı olarak bildirilir.
Tebliğ tarihinden itibaren eksikliklerin verilen sürede tamamlanmaması veya verilen
raporların ya da yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması hâlinde
20.000 TL idari para cezası verilir.
Projedeki teknik eksiklikler, 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi kapsamında vadesi
geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge ve işletme ruhsat bedeli yapılan bildirimden
itibaren üç ay içinde tamamlanır. Eksikliklerini verilen sürede tamamlamayanlara 20.000
TL idari para cezası uygulanarak süre üç ay daha uzatılır. Bu süre sonunda eksikliklerini
tamamlamayanların talepleri kabul edilmez ve yatırılan işletme ruhsat bedeli iade edilir.
7 nci maddeye göre gerekli izinlerin alınmasından itibaren işletme izni verilir. Bu iznin
verildiği tarihten itibaren Devlet hakkı alınır. Ruhsat sahibince, işletme ruhsatı yürürlük
tarihinden itibaren üç yıl içinde 7 nci maddeye göre alınması gerekli olan çevresel etki
değerlendirme kararı, mülkiyet izni, işyeri açma ve çalışma ruhsatı ile Genel Müdürlüğün
kayıtlarına işlenmiş alanlar ile ilgili izinlerin Genel Müdürlüğe verilmesini müteakip,
işletme izni düzenlenir. Süresi içinde yükümlülükleri yerine getirilmeyen ruhsatlar için
her yıl 50.000 TL idari para cezası verilir.
Daimi nezaret ve Teknik eleman istihdam şartlarını sağlamadan maden işletme
faaliyetinde bulunulması hâlinde 30.000 TL idari para cezası uygulanarak maden işletme
faaliyetleri durdurulur. İstihdam şartlarının sağlanması hâlinde faaliyete izin verilir.
Ruhsat sahibi, her yıl nisan ayı sonuna kadar bir önceki yıl içinde gerçekleştirdiği işletme
faaliyeti ile ilgili teknik belgeleri, işletme faaliyet raporunu ve işletme sahasında arama
yapmış ise arama ile ilgili bilgileri Genel Müdürlüğe vermekle yükümlüdür. Yükümlülüğün
yerine getirilmemesi hâlinde 30.000 TL idari para cezası uygulanır. Yükümlülük yerine
getirilinceye kadar üretim faaliyeti durdurulur.
IV Grup Maden Müracaat Üzerine III. Grup Müracaat Yapılabilir mi ?
III. ve IV. Grup ruhsatlara üst üste müracaat yapılabilir. Müracaat işletme izni dışında
kalan alana hak sağlar.
Projeyi imzalayan mühendisin oda sicil kayıt belgesi projeyle birlikte verilmesi
zorunludur.
Maden Arama Ruhsatı / Sertifikası İçin Posta İle Müracaatta Bulunabilir Miyim ?
Posta ile yapılan müracaatlar kabul edilmez.
Ruhsat Müracaatını Yaptıktan Sonra Ne Yapmalıyım ?
Bilgisayar işletim sisteminden kaynaklanan herhangi bir olumsuzluk olmaz ise 5 dakika
içinde müracaatınıza cevap verilecek, hak sağlamanız durumunda hak sağladığınız alan
miktarı tarafınıza
13
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
hemen bildirilecek, ayrıca yazılı bildirimde bulunulmayacaktır. Bu alan altmış gün süreyle
sizin adınıza rezerve edilecektir
Ön İnceleme Raporu ve Maden Arama Projesi
Müracaat edilerek hak kazanılan alan ya da ihale yoluyla alınan maden ruhsatları için
arama dönemlerinde yapılacak olan çalışmaların beyan edildiği rapordur.
İmalat Haritası - İmalat Haritası Nedir ?
Üretim yapılan her yıl, üretim yapılan yerleri, miktarını ve yapılış şeklini gösteren
haritalardır. Ölçümlerden sonra gerekli ölçeğe göre (1/1000, 1/2000) çizimler yapılır ve
o yılki imalat haritası tamamlanmış olur.
- İmalat Hatirası, İşletilmekte olan bir maden damarının ve damar çevresindeki
madencilik yapılarının muayyen bir ölçekle plan düzlemi üzerine çizilmesi suretiyle elde
edilen haritalardır.
Bu haritada ramble edilmiş kısımlar farklı tarama çizgileriyle ifade edilir. Damar
istikamet ve yatımı, senklinal ve antiklinaller, tektonik arızalar özel işaretlerle
belirtilirler. İmalat haritası, ocak emniyeti bakımından yangın çıkan kısımları, yeraltı suyu
sahalarını, barajları, emniyet topuklarını ve ruhsat sınırlarını da gösterir.
- İşletmelerde üretim yapılan yerleri, miktarları ve yapılış şeklini gösterir, ölçekli, beyan
niteliğinde harita.
Arama Ruhsatı Alımı Ve Raporların Hazırlanması
Arama Dönemleri Ve Faaliyet Raporları
Arama faaliyetleri II(b), III, IV. ve VI. grup madenler için arama ruhsatı, V. Grup
madenler için arama sertifikası alınarak yapılır. I. Ve II(a) grup madenler için doğrudan
işletme ruhsatı verilir.
Arama Ruhsat Müracaatı
Müracaat sahibi ön inceleme raporu ve maden arama projesi ile mali yeterlilik
belgelerinin Genel Müdürlüğe eksiksiz olarak teslim etmesine müteakip ruhsat/sertifika
düzenlenir.
Ön Arama Dönemi Ve Faaliyet Raporu
14
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Arama ruhsatının düzenlenmesinden 1 yıla kadar ön arama dönemidir. Ön arama dönemi
sonuna kadar maden arama projesi ekinde verilen termin planında belirtilen faaliyetlerin
tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin yatırım harcamalarını gösteren ön arama
faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Yükümlülüğün yerine getirilmesi durumunda IV.
ve VI. Grup madenlerde iki yıl, II(b), III. ve V. grup madenlerde bir yıl olmak üzere
genel arama dönemine hak sağlanır.
Genel Arama Dönemi Ve Faaliyet Raporu
Genel arama dönemi sonuna kadar maden arama projesi ekinde verilen termin planında
belirtilen kaynak/rezerv raporuna ait bilgiler ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine
ilişkin yatırım
harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. II(b),
III. Ve V. gurup ruhsatlı sahalar için faaliyet raporu ile birlikte işletme projesi verilerek
işletme ruhsat talebinde bulunulur. Genel arama dönemine ilişkin yükümlülüğünü yerine
getiren ruhsat sahipleri IV. ve VI. Grup madenlerde dört yıl detay arama dönemine hak
sağlar.
Detay Arama Dönemi Ve Faaliyet Raporu
Genel arama döneminde her yıl görünür maden rezervine ilişkin bilgileri ve bu dönemde
yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını gösterir detay arama faaliyet
raporunun verilmesi zorunludur. Arama ruhsat süresi sonunda işletme ruhsat talebi
faaliyet raporu ile birlikte işletme projesi verilerek yapılır.
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı (DYKP); maden arama ve işletme faaliyetleri esnasında
veya sonucunda topoğrafik özellikleri değişen alanların, çevre emniyetinin sağlanarak
ıslah edilmesi, çevre ile uyumlu hâle getirilmesi ve doğaya yeniden kazandırılması
işlemlerinin tümünü kapsayan ve düzenleyen rapordur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
Tarafından 23.01.2010 tarih ve 27471 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
giren “Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması
15
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Yönetmeliği” ilgili hükümleri gereğince 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi
Gazete'de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin EK-I Listesinde yer
alan Madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan kazıları içeren
projeyi gerçekleştirmeyi planlayan faaliyet sahipleri Çevresel Etki Değerlendirmesi
Raporunun eki olarak, 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin EK-I Listesinde yer alan madencilik
faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan kazıları içeren projelerin
faaliyet sahipleri Proje Tanıtım Dosyasının eki olarak, 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin EK-I ve EK-
II listeleri dışında yer alan madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için
arazide yapılan kazıları içeren projelerin faaliyet sahipleri, Çevre ve Şehircilik İl
Müdürlüğüne sunmak üzere, Doğaya Yeniden Kazandırma Planını hazırlamakla
yükümlüdürler. İlgili yönetmeliğin hükümleri uyarınca söz konusu “Doğaya Yeniden
Kazandırma Planı” (DYKP) ÇED Yeterlilik Belgesi almış kuruluşlar tarafından
hazırlanmalıdır.
Kimler Doğaya Yeniden Kazandırma Planı Hazırlaması Gerekir
1-16/12/2003 tarih ve 25318 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Çevresel Etki
Değerlendirmesi Yönetmeliğinin ekinde yer alan Ek-I kapsamındaki madencilik
faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan kazıları içeren projeyi
16
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
gerçekleştirmeyi planlayan faaliyet sahipleri, çevresel etki değerlendirmesine tabi
projeler için çevresel etki değerlendirmesi raporunun eki olarak Madencilik Faaliyetleri
İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği ekinde yer alan (Ek-I)
Doğaya Yeniden Kazandırma Planını hazırlamakla yükümlüdürler.
2- Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin ekinde yer alan Ek-II'ye tabi
madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan kazıları içeren
projelerin faaliyet sahipleri, Proje Tanıtım Dosyasının eki olarak Madencilik Faaliyetleri
İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması ekindeki Ek-I'de formatı verilen
Doğaya Yeniden Kazandırma Planını hazırlamakla yükümlüdürler.
3- Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümleri gereği değerlendirilerek
Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı verilen madencilik faaliyetleri,
malzeme ve toprak temini için arazide yapılan kazıları içeren projelerin faaliyet sahipleri
ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamı dışındaki faaliyet sahipleri
Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği
ekinde yer alan Ek-I Doğaya Yeniden Kazandırma Planını hazırlamakla yükümlüdürler.
Ruhsat İçin Vermem Gereken Belgeleri Verdikten Sonra Ruhsat Ne Zaman Düzenlenir ?
Ruhsatın/sertifikanın düzenlenebilmesi için vermem gereken belgeleri verdikten sonra
ruhsatım/sertifikam ne zaman düzenlenecektir?
Evrakların tam ve eksiksiz olarak teslim edildiği günü takip eden ilk iş gününde arama
ruhsatı/sertifikası verilir.
Maden Müracaatında Mali Yeterlilik Belgeleri ve Hangi Şartlarda Geçerlidir ?
Maden Müracaatında Mali Yeterlilik Belgeleri Ne Kadar Süre İle ve Hangi Şartlarda
Geçerlidir ?
Mali yeterlilik belgesi, belgenin düzenlediği tarihten itibaren zaman olarak altı (6) ay
süreyle, mali yeterlilikte bildirilen mali tutarın yeni müracaatlara için de yeterli olduğu
sürece geçerlidir.
Maden Müracaatında Mali Yeterlilik nedir ? Hangi Belgeler Kabul Edilmektedir ?
Maden Müracaatında Mali Yeterlilik nedir ? Hangi Belgeler Mali Yeterlilik İçin Kabul
Edilmektedir ?
Mali yeterlilik, ruhsat müracaatında bulunulabilmesi için gerekli olan ve Madencilik
Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliğinin Ek-2’deki tabloda belirtilen miktardaki menkul
17
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ve/veya gayrimenkuldür. Gerçek ve tüzel kişiler EK-2’de belirtilen mali yeterlilik
tutarındaki varlıklarına dair gayrimenkulleri ve menkullerini; banka mevduat bilgisi, hisse
senedi, ortaklık payı, sermaye piyasası araçları, iş makineleri ve taşıt araçları gibi
değerleri ile belgelemek zorundadır.
Gerçek ve tüzel kişiler gayrimenkullerini belediye emlak vergi değerleri, iş makineleri ve
taşıt araçlarının kasko değerleri, hisse senedi ve sermaye piyasası araçları ile özkaynak
veya özkaynaktaki ortaklık payını ise yeminli mali müşavir onayı ile ortaklık payına karşılık
gelen değeri belgelemek durumundadır.
29. Madde Evrakları Hazırlanması
MADEN KANUNUNUN İLGİLİ MADDESİ GEREĞİ 29. MADDE EVRAKLARININ
HAZIRLANIP RESMİ MAKAMLARA SUNULMASI HİZMETİDİR.
Madde 29. - İşletme faaliyeti, projesine ve Kanunun ilgili hükümlerine göre yürütülür.
İşletme projeleri ve değişiklikleri uygulamaya konulmadan önce Genel Müdürlük onayının
alınması zorunludur. Aksi takdirde faaliyet durdurulur.
İşletme açısından tehlikeli durumların tespiti halinde, bu halleri gidermek için ruhsat
sahibine altı aya kadar süre verilir, mücbir sebepler dışında bu süre uzatılmaz. Bu süre
sonunda projeye uygun faaliyette bulunulmaması veya tehlikeli durumun ortadan
kaldırılmaması halinde teminat irad kaydedilerek işletme faaliyeti durdurulur.
Ruhsat sahibi, her yıl nisan ayı sonuna kadar bir önceki yıl içinde gerçekleştirdiği işletme
faaliyeti ile ilgili teknik belgeleri, satış bilgi formunu, faaliyet bilgi formunu ve işletme
sahasında arama yapmış ise arama ile ilgili bilgileri Genel Müdürlüğe vermekle
yükümlüdür. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde teminat irad kaydedilir.
Yükümlülük yerine getirilinceye kadar faaliyet durdurulur.
I. Grup (a) bendi madenler için ruhsat sahibi, her yıl nisan ayı sonuna kadar bir önceki yıl
içinde gerçekleştirdiği işletme faaliyeti ile ilgili satış bilgi formunu, faaliyet bilgi
formunu il özel idaresine vermekle yükümlüdür. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi
halinde teminat il özel idaresi hesabına irad kaydedilir. Yükümlülük yerine getirilinceye
kadar faaliyet durdurulur.
Ulaşım Yolu Tasarımları ve Fizilibilite Raporları
İşletme çalışmaları kapsamında elde edilen veriler ışığında belirlenen bütün maden
tasarımlarına ait alanlar arasında çeşitli programlar ile 3 boyutlu hale getirilerek tesis,
altyapı tesisi ve ocak alanları arasında servis yolları planlanmaktadır.
Yapılacak servis yolu tasarımları aşamasında ise;
18
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Açık işletme ya da kapalı işletme madencilik faaliyetlerinin olduğu bölgeler ile
bağlantı yollarının oluşturulması, yatay güzergâh kurblarının oluşturulması, düşey
güzergah eğimlerinin belirlenmesi
Yol kazı-dolgu miktarları raporlarının alınması ve keşif metraj özetinin çıkarılması
gibi işletme sürecinde hem işletme trafiğini etkileyecek, hemde işletme
maliyetlerini etkileyecek kıstaslar göz önünde bulundurulmaktadır.
Maden Ruhsatı Ön İnceleme Raporu Uygun Bulunmazsa Telafisi Mümkün mü ?
Eğer iki aylık rezervasyon süresi dolmuş ise ön inceleme raporu uygun bulunmadığı
takdirde müracaat kabul edilmez.
Maden İlk Müracaat Sonrasında Tanınan İki Aylık Sürede Yapılacak İşlemler
Nelerdir ?
İlk müracaat sonrasına hak sahibine tanınan iki aylık sürede maden arama ruhsat harç ve
teminatları yatırılarak, ön inceleme raporu ve mali yeterliliği içeren maden arama projesi
yönetmelikte belirtilen hususlara uygun bir şekilde hazırlanır, müracaat evrak ekleri
tamamlanarak arama ruhsatı almak üzere kurumumuza başvuruda bulunulur.
Kademeli Kapatma Planı
Yığınların üst tabakaları suyun yerçekimi ile drenajına imkân verecek eğime sahip ve aynı
zamanda su erozyonuna karşı korunmayı sağlayıcı şekilde biçimlendirilir. Bu şekildeki
pasa oluşumlarında rehabilitasyon projesine ek olarak kademeli kapatma planı da
düzenlenir.
Kademeli kapatma planı, pasa döküm ve atık barajı gibi döküm alanlarında orman
ekosisteminin tesisi maksadıyla ağaçlandırma ve silvikültür tekniklerine uygun, iznin
başlangıcından sona ermesine kadar geçen sürede, izin alanının kapatılmasını takiben
öngörülen nihai haline uygun olarak kapatılmasını ve tabiata kazandırılmasını gösterir
plandır.
Fizibilite Raporları ve Açık Ocak İşletme Tasarımları
Arama çalışmaları kapsamında elde edilen veriler ışığında belirlenen cevher seviyeleri
çeşitli programlar ile 3 boyutlu hale getirilerek üretim planlamasına hazır hale
getirilmektedir.
Elde edilen cevher kütlesinin, karakteristik özellikleri, cevher geometrisi detaylı olarak
incelendikten sonra açık işletme planlaması yapılabilmektedir.
Yapılacak açık ocak işletme tasarımları aşamasında ise;
19
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Jeoistatistiksel yöntemlere (En yakın komşu, ters uzaklık, simple-ordinary-
indikator kriging, GSLIB uygulamaları ve bu sonuçlar ile tenör-tonaj eğrilerinin
oluşturulması) göre oluşturulan mineral kaynağının, ekonomik mineral rezerv haline
getirme ve nihai açık ocak paremetreleri ve örtü-kazı oranlarının tespiti
Açık ocak yatırım maliyetlerini üretim öncesi, üretim sırası ve gelecekteki
yatırımlara bağlı olarak değerlendirme ve işletme maliyet kalemleri oluşturma
Maksimum net bugünkü değer, maden ömrü ve minimum risk değerlendirmelerine
bağlı açık ocak optimizasyonu yapılması
Hassas net bugünkü değer çizelgeleri ile yatırım-işletme gelir ve gider
kıyaslamaları
Madencilik faaliyetlerinde cevher-pasa-tesis bölgeleri arasındaki nakliye
ücretleri belirleme
Çalışma faktörlerine bağlı olarak cevher bloklarının seyreltilmesi ve minimum
maden işletme kalınlığı belirleme
Jeoteknik özelliklere bağlı basamak eğim zonlarının oluşturulması ve rezerv risk
değerlendirmesi
Sınır tenör değerinin, madencilik, zenginleştirme, rafine ürün ve satış maliyetleri
baz alınarak tesis geri kazanım oranlarına ve satış fiyatlarına bağlı olarak tespiti,
Cevher ve pasa tonajlarının maksimum potansiyel geri kazanım, orta derece geri
kazanım ve minimum geri kazanım durumlarına bağlı olarak gelir bileşenlerini
değerlendirme ve optimum açık ocak grafikleri oluşturarak üretim planı ve
zamanlama programı oluşturma
Stabilite testlerine bağlı olarak, açık ocak tasarım parametreleri belirleme
(basamak yüksekliği, basamak genişliği, basamak şev açısı, genel şev açısı)
Ocak rampa geometrisini belirleme,
Ocak ulaşım yollarını belirleme (maden sahası, pasa depolama sahası, cevher
depolama sahası, tesis alanları arası servis yolları)
Üretim kapasitesi ve maden ömrüne bağlı olarak makine ekipman seçimi (delme-
patlatma, yükleme-taşıma, ana ve yardımcı ekipmanlar)
Üretim kapasitesine bağlı patlatma paterni belirleme ve tenör kontrol ve benzeri
konular irdelenerek nihai işletme modeli oluşturulabilir.
20
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Hidrolojik - Hidrojeolojik Etüt
Havza bazında veya münferit Hidrolojik - Hidrojeolojik etüt, kaynak geliştirme ve ıslahı
çalışmaları, yeraltı suyu planlaması(yer altı su seviyeleri, sudan kaynaklı alterasyonlar,
akifer özelliklerinin belirlenmesi, yer altı suyunun akım debileri ve yönü) bu çalışmalara
ait modellerin oluşturulması, hidrojeolojik haritalarını ve raporlarını hazırlanması.
Maden Ruhsatı Almak İstediğim Alanın Koordinatlarını Ve Paftasını Nasıl
Belirleyebilirim ?
Ruhsat almak istediğiniz alanın koordinatları 6 Derecelik dilim esasına göre hazırlanmış
1/25000 ölçekli topografik pafta üzerinden, her bir noktanın değeri Y (sağa,), X (yukarı)
eksenleri üzerinden yedişer nümerik değer okunmak suretiyle belirlenebilir. Pafta adı ve
koordinatların doğru yazılması gereklidir.
Devlet Memurları Maden Arama Ruhsatı / Sertifikası İçin Müracaat Edebilir Mi ?
Devlet memurları, diğer kamu görevlileri, Genel Müdürlüğün merkez ve taşra teşkilatında
çalışan yevmiyeli ve mukaveleli personel, arama ve işletme ruhsatı alamaz. Ayrıca yabancı
uyruklu vatandaşlar ve T.C. Kanunlarına göre kurulmamış yabancı şirketler Maden Kanunu
kapsamında arama ve işletme ruhsatı alamaz.
Ruhsat Müracaat Eden Şahıs Ya Da Şirket Olursa Aralarında Herhangi Bir Fark Var
Mı ?
Şahıs, diğer bir ifadeyle gerçek kişilerin yapacağı müracaat ile şirket yani tüzel kişiler
arasında hak sağlama önceliği yönüyle bir fark yoktur. Sadece müracaat sonrası hak
sağladığında verilmesi gereken belgeler de farklar vardır.
Maden İşletme İzni Nedir ?
Madencilik faaliyetleri İzin Yönetmeliğinin 9. Maddesinde belirtildiği gibi işletme
ruhsatının düzenlenmesine müteakip üretime başlanılması için 3 ay içerisinde (Çevre İl
Müdürlüğü, Orman Bölge Müdürlüğü, İl Özel İdaresi) resmi kurumlara izin başvurularının
yapılması ve sonuçlandırılması hizmetidir.
İzinler için müracaat
Madde 9 - (Değişik fıkra: 21/03/2007 - 2007/11932 S.Yön./3. md.) Maden ruhsat
sahibi, işletme ruhsatı veya sertifikasını aldıktan sonra, izin için ilgili bakanlıklar ile
diğer kamu kurum ve kuruluşlarına üç ay içinde müracaat etmek zorundadır. Maden
ruhsat sahibinin izin için ilgili bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına üç ay
içinde müracaat etmemesi halinde yatırılan teminat irat kaydedilerek Kanunun 10 uncu
maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında işlemler devam ettirilir.
21
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden ruhsat sahibi, çevresel etki değerlendirmesi uygulanacak projelere tabi olması
durumunda ruhsatın yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde Çevre ve Orman Bakanlığına
müracaat ederek format almak zorundadır. Maden ruhsat sahibi formatın alınış
tarihinden itibaren çevresel etki değerlendirmesi raporunu Çevre ve Orman Bakanlığına
bir yıl içinde sunmakla yükümlüdür.
Maden ruhsat sahibinin seçme, eleme kriterleri uygulanacak projelere tabi olması
durumunda ise, Proje Tanıtım Dosyasını hazırlayarak ruhsatın yürürlük tarihinden
itibaren üç ay içinde Çevre ve Orman Bakanlığı ve/veya valiliğe müracaat eder.
Bu işlemlerin başlama tarihi, maden ruhsat sahibinin çevresel etki değerlendirmesi
raporunu Çevre ve Orman Bakanlığına, Proje Tanıtım Dosyasını Çevre ve Orman Bakanlığı
ve/veya valiliğe verdiği tarihtir. Diğer izinlerin alınması ile ilgili işlemler bu süreç içinde
yürütülür. Bu işlemlerin başlatılması için "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu veya
Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir kararının alınması gerekmez. Çevresel
etki değerlendirmesi işlemleri Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından, diğer izinlere ilişkin
işlemler de ilgili bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca çevresel etki
değerlendirmesi sürecinde, en geç üç ay içinde bitirilir.
(Değişik fıkra: 21/03/2007 - 2007/11932 S.Yön./3. md.) Çevresel Etki Değerlendirmesi
Olumlu veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir kararı ve gerekli diğer
izinlerin alınmasından itibaren yedi gün içinde işletme izni verilir. Bu izin ile maden
ruhsat sahibi, ruhsat alanı içinde projesi kapsamında faaliyetlerini sürdürür.
(Ek fıkra: 21/03/2007 - 2007/11932 S.Yön./3. md.) Maden ruhsat sahibi, çevresel etki
22
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
değerlendirmesi prosedürü dışındaki maden projeleri için, üretim faaliyetlerine
başlamadan önce, bu Yönetmelikte belirtilen izinlerin alınması için işletme ruhsatı veya
sertifikasının yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde gerekli belgelerle birlikte ilgili
bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına müracaat eder. Maden ruhsat sahibinin
izin için ilgili bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarından herhangi birine üç ay
içinde müracaat etmemesi halinde yatırılan teminat irat kaydedilerek Kanunun 10 uncu
maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında işlemler devam ettirilir.
(Ek fıkra: 21/03/2007 - 2007/11932 S.Yön./3. md.) İşyeri açma ve çalışma ruhsatı
dışındaki izinlerin alınmasını müteakip işletme izni düzenlenir. 5/6/2004 tarihinden önce
alınmış işletme ruhsatlarının temdit işlemlerinde, gerekli izinler işletme izni
düzenlendikten sonra alınır.
Mera Geri Dönüşüm Projeleri
4342 sayılı mera kanunun 14. maddesine göre; Arama ruhsatı alınan alanlar ve işletme
ruhsatı alınan alanlar, 6326 sayılı Petrol Kanunu ve 3213 sayılı Maden Kanununa göre
arama ruhsatı verilen yerlerin tamamı veya bir kısmının mera, yaylak, kışlak alanları
içerisinde kalması halinde geri dönüşümlü yatırımlarda teminata esas olacak şekilde "Geri
Dönüşüm Projesi" hazırlanır.
Bu kapsamda Tahsis amacı değişikliğine konu geri dönüşümü mümkün olan yatırımlarda
teminata esas olacak şekilde "Mera Geri Dönüşüm Projesi" hazırlanır. Söz konusu proje
için gerekli olan Serbest Mühendislik Müsavirlik Belgeli (SMMB belgeli), mera konusunda
eğitim almış konu uzmanı ziraat mühendisi şirketimiz bünyesinde mevcuttur.
2012-2013 yıllarında Ardahandan Edirneye 40 İlde 100 nin üzerinde her maden ile ilgili
Mera Geri Dönüşüm Projesi hazırlayan kuruluşumuz konusunda uzmandır.
Mera geri dönüşüm projeleri genellikle mera alanlarındaki maden işleme sahaları için veya
HES proje alanları için yapılmaktadır. Bu projelerle işletme ocağının işletme süresi
dolduğunda meranın eski haline getirilmesi için yapılacak masrafların belirlenmesidir.
Projede belirtilen bu değer esas alınarak Tarım İl Müdürlüğü Mera komisyonunun
belirlediği hesaba yatırılır veya komisyona teminat (banka teminatı vb.) olarak verilr.
23
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Bu değeri Mera komisyonu; yatırımcıya işletme süresi sona erdikten sonra ve mera eski
haline getirildikten sonra geri verilmek üzere teminat olarak alır. Geri dönüşüm bedeli
yatırıldıktan sonra işletmeci mera alanında çaılşma yapabilmektedir. Ayrıca bu değer
sonraki yıllar itibariyle meranın geri dönüşüm maliyeti revize edilerek yeniden
hesaplanırken, bu geri dönüşüm projesi ile hesaplanan maliyetin o yıl için devlet istatistik
enstitüsü tarafından açıklanan Yıllık Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) oranı dikkate
alınacak ve maliyet güncellemesi TÜFE oranında yapılacaktır.
Bu nedenle geri dönüşüm projesini hazırlayan kişi veya firmanın bu konudaki tecrübesi
çok önemlidir. Düşük maliyetli Mera proje geri dönüşüm projeleri genellikle İl mera
komisyonları tarafından yatırımcı bırakır gider diye kabul edilmemektedir. Çok yüksek
bedelli projeler içereğine bakılmadan kabul edilmektedir ancak bu durum yatırımcı içinde
büyük kayıptır. zira yatırılan geri dönüşüm bedeli işletme süresi bitene kadar yıllarca (20
- 49 yıl) hazine hesabında kalmakta ve her yıl tüfe oranında revize edildiğinden bu değer
daha da yükselmektedir.
Şirketler geri dönüşüm projesi hazırlatırken projeyi hazırlayana proje hazırlama
bedelinden önce; bu konudaki referanslarını, smm belgesinde bu projeleri yapmaya
yeterli olup olmadığını araştırmalıdır. Projeyi hazırlıyacak kişi; yerin özelliklerini
öğrendikten sonra ortalama bir maliyet verebilmelidir.
Geri dönüşümlü yatırımlarda çalışmalara başlayabilmek için Komisyonca öngörülen
teminatın yatırılması ve sözleşmenin imzalanmış olması gerekir.
Orman İzni Müracaat Belgeleri
ORMAN KANUNUNUN 17/3 ÜNCÜ MADDESİNE GÖRE VERİLECEK İZİNLER
6831 sayılı Orman Kanununun 17/3 üncü maddesi gereğince; orman sayılan alanlarda
"kamu yararı ve zaruret olması" halinde; Savunma, ulaşım, enerji, haberleşme, su, atık su,
petrol, doğalgaz, altyapı, katı atık bertaraf ve düzenli depolama tesislerinin; baraj,
gölet, sokak hayvanları bakımevi ve mezarlıkların; Devlete ait sağlık, eğitim ve spor
tesislerinin ve bunlarla ilgili her türlü yer ve binaya, ayrıca 19/4/2012 tarihli ve 6292
sayılı Kanunla 6831 sayılı Orman Kanununun Ek 9 uncu maddesine eklenen üçüncü fıkra
gereğince gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri ya da vakıflar tarafından kurulan
yükseköğretim kurumları hariç olmak üzere; yükseköğretim kurumlarına eğitim ve
araştırma maksatlı tesisler yapılması için bu Kanunun 17 nci maddesinin üçüncü fıkrası
esaslarına göre orman sayılan alanlardan bedelli izin verilebilir.
Ayrıca, izin verilen bu alan içinde izin sahibi yükseköğretim kurumuna veya Yüksek
Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne yurt yapılması maksadıyla bedelli
24
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
izin verilebilmektedir. Söz konusu Kanun maddesince verilecek izinlere ilişkin iş ve
işlemler 15/9/2011 tarihli ve 28055 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Orman Kanununun
17 ve 18 inci Maddelerinin Uygulama Yönetmeliği” hükümlerine göre yürütülmektedir.
Buna göre orman sayılan alanlardan izin verilmesi istisnai bir hüküm olup verilecek
izinlerde aranacak başlıca şart “kamu yararı ve zaruret olması” dır. Kanunda izin
verilebileceği sıralanmış olanlardan eğitim, sağlık ve spor tesislerinin
yalnızca Devletçe yapılması halinde izne konu edilebileceği açıkça belirtilmiştir.
6831 sayılı Orman Kanununun Ek 9 uncu maddesi gereğince Kamu Kurum ve Kuruluşu olan
Spor Genel Müdürlüğünce yapılacak spor tesislerine de izin verilebileceği ayrıca
düzenlenmiştir. Devlet idareleri; genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri olup bu
idareler 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun ekli
(I) sayılı cetvelinde listelenmiştir.
Genel bütçe kapsamı dışında yer alan idareleri ise Kamu Kurum ve Kuruluşu olarak
tanımlanmaktadır.
Talep sahibi izin talep edilen yerin ilini, ilçesini, köyünü, mevkiini ve yüzölçümünü belirten
yazılarına,
a) 1/25000 ölçekli harita veya krokisini,
b) Meşcere haritasını,
c) 1/1000 veya uygun ölçekli vaziyet planını,
ç) Orman kadastro haritasını,
d) Koordinat özet çizelgesini,
dört takım ekleyerek ÖN İZİN için,2
Bu belgelere ilave olarak;
a) Bina tesislerine ait avan projesini,
b) 1/1000 veya uygun ölçekli ağaç röleve planını,
c) 1/1000 ölçekli mevzii imar planını,
ç) İlgili kanunlar uyarınca alınması gereken ÇED, sit, su tahsis, lisans ve benzeri belge,
görüş, karar veya muvafakatı,
d) Talep edilen sahada yapılacak tesislerin, metraj cetveli ile Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı, ilgili Devlet idareleri veya kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenecek cari yıl
birim fiyatlarına veya proforma faturalarına göre hazırlanmış keşif özetlerini,ekleyerek
doğrudan KESİN İZİN için müracaat ederler. Orman sayılan alanlarda yapılan izin
müracaatları öncelikle Bölge Müdürlüğünce evrak üzerinde incelenir, eksik veya yanlış
evrak varsa müracaat sahibine bildirilir. Belgeler tamamlanıncaya kadar talep
değerlendirmeye alınmaz. Evrakın tam olması halinde heyet tarafından arazi üzerinde
gerekli incelemeler yapılarak, tesislerin Devlet ormanlarında yapılmasında kamu yararı
ve zaruret olup olmadığı hususunu da içeren ön veya kesin izin raporu düzenlenir.
Ön izin raporu düzenlenenlerden uygun görülenlere Bakanlıkça yirmi dört aya kadar ön
25
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
izin verilebilir. Kesin izin raporu düzenlenenlerden uygun görülenlere Bakanlıkça kırk
dokuz yıla kadar kesin izin verilebilir. Verilen izin ilgiliye tebliğ edilir. Bir ay içinde
taahhüt senedi, bedeller ve teminat alınır. Aksi halde verilen izin resen iptal edilir. İptal
işlemi ilgiliye tebliğ edilir.
Yapılan izin müracaatları öncelikle evrak üzerinde değerlendirildikten sonra oluşturulan
komisyon marifetiyle mahallinde incelenerek formatına uygun izin raporu tanzim
edilir.Rapor ekinde; talep dilekçesi, bölge müdürlüğünce onaylı 1/1000 ölçekli vaziyet
planı, 1/25000 ölçekli harita, Orman Mühendisleri Odasınca onaylı varsa orman kadastro
haritası ile renklendirilmiş meşçere haritası, memleket nirengisine bağlı yersel ölçü
yapıldığına dair ölçü ve hesap cetvelleri, talep sahasının koordinatları, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığının ve ilgili kurumların ait olduğu yılı birim fiyatları veya proforma faturalara
göre hazırlanmış Makine İkmal Şube Müdürlüğünce onaylı metraj ve keşif özetleri, imar
gerektiren bina tesislerinde ilgili birimlerce onaylı 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile
bölge müdürlüğünce ve Orman Mühendisleri Odasınca onaylı ağaç röleve planı,Ayrıca
diğer Kanunlar uyarınca alınması gereken görüş, belge ve muvafakat (ÇED, sit, su tahsis,
üretim lisansı, katı atık bertaraf izinlerinde İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı, Çevre
Yönetimi Genel Müdürlüğünce onaylı uygulama projesi ve vaziyet planı) yer alır. Orman
kadastrosu yapılmayan yerlerde öncelikle bu yerlerin orman sayılan yerlerden olup
olmadığına karar verilmelidir.
Mülkiyeti konusunda uyuşmazlık bulunması nedeniyle mahkemeye intikal etmiş yerlerde
dava sonucuna kadar izin verilmez. Ancak ilgili birimlerce izne konu projenin yapılmasına
ilişkin kamulaştırma maksadıyla kamu yararı kararı alınması halinde; mahkeme kararına
göre ihtilaflı yerin orman sınırları dışında kalması durumunda, talep sahibinden,
kamulaştırmadan doğacak bedellerin ödeneceğine ve her türlü sorumluluğun yerine
getirileceğine dair taahhüt senedi alınarak izin verilebilmekte olup mahkeme neticesinde
ihtilaflı yerin orman sınırları dışında kalması halinde verilen izin iptal edilmektedir.
Ancak teminat faizsiz olarak iade edilirken alınan bedeller iade edilmez.
Ön İzin;
Ön izinlerde bir defaya mahsus ön izin bedeli alınır. Süre uzatmalarında bedel alınmaz.
Ön izinlerde, izin alanının metre karesi ile o yılın yapraklı ormanlar için belirlenen
ağaçlandırma
birim metrekare bedelinin 1/10’u ile çarpımı sonucu bulunacak bedel ön izin bedeli olarak
bir defaya mahsus alınır, süre uzatmalarında bedel alınmaz. Devlet İdareleri ile kamu
kurum ve
kuruluşlarından ön izin süresi içinde herhangi bir bedel alınmaz.Ön izin süresi içinde saha
teslimi yapılmaz ve hiçbir inşaat faaliyetine müsaade edilmez. Ön izin devredilemez.
26
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Harp, deprem, sel, yangın, toprak kayması gibi mücbir sebepler ile kendi kusuru dışındaki
sebepler nedeniyle istenen belgelerin tamamlanamadığının bildirilmesi halinde veya uygun
görülecek hallerde, ön izin sahibine ek süre verilebilir. Ön izin süresi uzatmalar dahil
toplam 36 ayı geçemez. Ancak nükleer tesisler için 60 aya kadar ön izin süresi
uzatılabilir.
Kesin İzin;
Verilen izinler maksadı dışında kullanılamaz. Kesin izin; taahhüt senedi hükümlerine ve
sürelerine bağlı kalmak kaydıyla talep edilmesi halinde Bakanlıkça devir edilebilir. Devir
alanın, devir eden adına olan ruhsat, lisans, tahsis belgesinin devrini alması, taahhüt
senedi ve teminat vermesi zorunludur. Aksi halde devir edenin orman idaresine karşı
sorumlulukları aynen devam eder.
Kesin izin süresi izin sahibinin talebi halinde uzatılabilir. Kesin izin süresi,
uzatmalar dahil toplam 49 yılı geçemez. Ancak izin amaç ve şartlarına uygun olarak
faaliyet gösteren hak
sahiplerinin izin süreleri; yer, bina ve tesislerin rayiç değeri üzerinden belirlenecek yıllık
bedelle doksan dokuz yıla kadar uzatılabilir. Tesislerin orman idaresine devir işlemleri bu
süre sonunda
yapılır. İzin süresinin dolması, izin sahibinin vazgeçmesi, bu Yönetmelik ve taahhüt senedi
hükümlerine aykırı davranılması halinde ise kesin izin iptal edilerek sona erer. İptal
işlemi ilgiliye tebliğ edilir. İznin herhangi bir şekilde sona ermesi halinde; sahalar orman
idaresince teslim alınır. İzin sahaları takvim yılı içinde en az bir defa heyetçe kontrolü
yapılarak tutanak tanzim edilir.
27
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden Arama Ruhsatı Almak İçin Müracaat Ettikten Sonra Ne Yapmalıyım ?
Öncelikle ruhsat alınmak istenilen alanın koordinatlarının ve paftasının belirlenmelidir
Maden Arama Ruhsatı / Sertifikası İçin Kimler Müracaat Edebilir
Maden hakları, medeni hakları kullanmaya ehil T.C. vatandaşlarına, madencilik
yapabileceği statüsünde yazılı Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarına göre kurulmuş tüzel
kişiliği haiz şirketlere, bu hususta yetkisi bulunan kamu iktisadi teşebbüsleri ile
müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ile diğer kamu kurum, kuruluş ve idarelerine
mali yeterliliği bulunanlar verilir. Maden hakları gerçek veya tüzel tek kişi adına verilir.
İmalat Haritası
5995 sayılı kanun ile değişik, 3213 sayılı maden kanunu ve ilgili kanunun uygulama
yönetmeliği kapsamında, üretim yapılan her maden sahası için, her yıl nisan ayı sonuna
kadar, ait olduğu ve daha önceki yıllara ait üretimin gösterildiği, gelecek yıl için yapılması
planlanan üretimi gösteren, 6 derece dilim esasına göre (UTM ED- 50) hazırlanan büyük
ölçekli (1/1000-1/500) haritalara maden imalat haritaları denmektedir.
Diğer bir ifade ile maden işletmelerinde üretim yapılan yerleri, miktarları ve üretim
şeklini gösterir, uygun ölçekli, beyan niteliğindeki haritalardır. Yine bilindiği üzere,
kamunun ortak malı olan maden varlığı ülke yararına, bu konuda ki düzenlemelere uygun
28
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
olarak işletilmesinde, denetiminde ve yönetiminde imalat haritaları büyük önem
taşımaktadır.
Özellikle yeraltı maden işletmeleri ile ilgili, işçi sağlığı ve iş güvenliği uygulamalarında,
riskli bölgelerin kolayca tespit edilebilmesinde, yapılmış olan işletme faaliyetlerinin ve
rezerv durumlarının sürekli olarak izlenebilmesinde imalat haritaları ve bu haritalar ile
oluşturulan model ve grafik dokümanlar faaliyet planlamada temel gereksinimlerdir.
Bunun gibi önemleri nedeniyle bu haritaların, mevzuata ve genel harita yapım
tekniklerine, madencilik gereksinimlerine uygun olarak, ulusal standartlara uyumlu olması
önem taşımaktadır.
Toprak Koruma Projelerinin Hazırlanması
Arazi kullanımını gerektiren her türlü girişim ve yatırım sürecinde toprakların korunması,
doğal ve yapay olaylar sonucu meydana gelen toprak kayıplarının önlenmesi; arazi kullanım
plânları, tarımsal amaçlı arazi kullanım plân ve projeleri ile toprak koruma projelerinin
uygulamaya konulması ile sağlanır.
5403 sayılı Kanunun 12. Maddesi kapsamında, kentsel yerleşim amaçlı imar plânı bulunan
yerler dışında, zorunlu olarak kazı veya dolgu gerektiren herhangi bir arazi kullanım
faaliyeti sonucu toprak kayıpları ve arazi bozulmaları söz konusu ise araziyi kullananlar
tarafından toprak koruma projeleri hazırlanır veya hazırlattırılır.
Toprak koruma projeleri arazi bozulmalarını ve toprak kayıplarını önlemek için gerekli
olan sekileme, çevirme, koruma duvarı, bitkilendirme, arıtma, drenaj gibi imalat, inşaat
ve kültürel tedbirleri içerir, en az bir uzman ziraat mühendisi sorumluluğunda hazırlanır
ve valilik tarafından onaylanır.
Uzman Ziraat Mühendisleri ise, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve
bu kanuna bağlı olarak 15 Aralık 2005 tarih ve 26024 sayı ile çıkarılan Toprak Koruma ve
Arazi Kullanımı Kanunu uygulama yönetmeliği kapsamında ön görülen projeleri hazırlamak
üzere verilen eğitime katılıp Toprak Koruma Projesi Eğitimi Sertifikası almış kişilerdir.
Yapılacak madencilik faaliyetleri neticesinde oluşacak toprak kayıplarını önlemek için
valilikler, toprak koruma projelerini hazırlatarak uygulamasını yapar veya yaptırır.
Sadece Yetki Belgesine sahip Ziraat Mühendisleri toprak koruma projesi hazırlayabilir.
Maden Ruhsat / Sertifika Müracaat Sayısında Sınırlama Var Mıdır ?
Müracaat sayısında sınırlama yoktur. Mali Yeterliliğe göre istenilen sayıda müracaatta
bulunulabilir.
29
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
VI. Grup Denizlere Yapılan Ruhsat Müracaatlar Nasıl Yapılır ?
Denizlerde yapılan Kokolit-Sapropel ve Hidrojen Sülfür ile ilgili arama ruhsatı
müracaatları maden ismi belirtilerek yapılır. Maden ismi belirtilmeyen müracaatlar bu
madenlere hak sağlamaz.
Maden Ruhsat Grupları Ve Alanları Nelerdir ?
I (b) Grubu madenler 50 hektarı, II. (a) ve II. (b) Grubu madenler 100, III. Grup
madenler 500, IV. Grup madenler 2.000, VI. Grup madenler 5.000 hektarı, V. Grup
madenler 1.000 hektarı, tamamı denizlere yapılan III., IV. ve VI. Grup ruhsat 50.000
hektardır.
Verilen Sürede Eksik Ruhsat Harç ve Teminatı Yatırılırsa Müracaat Kabul Edilir Mi ?
İki Aylık Sürenin Sonunda Güncel Birim Fiyatlardan Eksik Ruhsat Harç ve Teminatı
Yatırılırsa Müracaat Kabul Edilir Mi ?
Müracaat günüden itibaren iki aylık süre içerisinde harç ve teminattaki eksiklik farkları
tamamlanabilir. İki aylık sürenin sonunda harç ve teminattaki eksiklik farklarının
tamamlanması halinde müracaat iptal edilir. Bununla birlikte iki aylık süre içerisinde harç
ve teminatın tam olarak yatırılmasına rağmen bu süre içerisinde Genel Müdürlüğümüze
dekontların verilmemesi halinde de müracaat iptal edilir.
Arama Ruhsatı / Sertifika Talep Harcı Nerelere Yatırılır ?
Arama ruhsatı/sertifika talep harcı vergi dairelerine, ya da Genel Müdürlüğümüzde
bulunan banka şubesine yatırılır. Banka dekontu ve daha önceden doldurulmuş bulunan üç
adet müracaat formu ile Genel Müdürlüğümüz İlk Müracaat Şubesi bünyesinde bulunan
ilk müracaat birimine müracaat edilir.
Madencilik Arama Faaliyetleri Raporları
3213 Maden kanunun, 6592 sayılı MADEN KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN 18-02- 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
II-b grubu ve IV grup madenler dışındaki ruhsatlar ihale ile verilir. I. grup ve II- a, II-c
grubu madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir. II-b grubu, III. Grup ve IV grup
ruhsatlar arama ruhsatı, V grup ruhsatlar arama sertifikası ile aranır.
Bu kanunla birlikte arama ruhsatı almak isteyen tüzel ve gerçek kişiler, II-b, III ve IV
grup ruhsatlarda talep ettikleri yıl için açıklanan mali yeterlilik evrakları ile birlikte
vermek zorunda olduğu maden arama projesi içeriğinde; arama yapılacak sahanın
seçiminden başlayıp, kaynak ve rezervin belirlenmesi, değerlendirilip sınıflandırılması,
30
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
raporlama aşamasının sonuna kadar geçen tüm maden arama sürecini (ön arama, genel
arama, detay arama) bir termin planı kapsamında belirtir. Talebin değerlendirilmesi
sonucu arama ruhsatı düzenlenir.
Arama ruhsatının düzenlenmesinden itibaren bir yıla kadar ön arama dönemidir. Ön
arama süresi sonuna kadar, maden arama projesi ekinde verilen termin planında belirtilen
faaliyetlerin tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin yatırım harcamalarını gösteren ön
arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Yükümlülüğünü yerine getiren ruhsat
sahipleri IV. Grup madenlerde iki yıl, II (b), III. ve V. Gruplarda bir yıl olmak üzere
genel arama dönemine hak sağlar. Ruhsat sahibi, Genel arama dönemi süresi sonuna kadar
maden arama projesi ekinde verilen termin planında belirtilen kaynak/rezerv raporuna
ait bilgiler ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını da
gösteren genel arama faaliyet raporunun vermek zorundadır.
Ancak, IV. Grup dışındaki ruhsatlar, bu dönemin sonunda işletme ruhsat talebinde
bulunmalıdır, işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal edilir. IV.
Grup maden ruhsatları ise dört yıl detay arama dönemine hak sağlar. Detay arama
dönemi sonunda görünür maden kaynağına ilişkin bilgileri ve bu dönemde yapılan arama
faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını gösteren detay arama faaliyet raporunun
verilmesi zorunludur.
IV-a grup maden ruhsatlarında detay arama dönemi sonuna kadar diğer grup maden
ruhsatlarında ise genel arama dönemi sonuna kadar Genel Müdürlüğe verilen raporların ve
yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde veya arama ruhsat
süresi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal
edilir.
Arama dönemlerinin süresinden önce tamamlanması halinde dönem sonu beklenmeden
sonraki aşamalara geçilebilir.
Sulak Alan Nedir
Sulak alanlar, yeryüzünün en zengin ve en üretken ekosistemlerini oluşturmaktadır. Bu
alanlar yöre insanlarına ve ülkenin geneline geniş yelpazede hizmet veren oldukça
karmaşık doğal sistemlerdir ve yeryüzündeki başka hiçbir ekosisteml
karşılaştırılmayacak ölçüde işlev ve değerlere sahiptir.
Sulak alanlar, tropik ormanlardan sonra biyolojik çeşitliliğin en yüksek olduğu
ekosistemlerdir. Pek çok tür ve çeşitteki canlılar için uygun beslenme, üreme ve barınma
ortamı olan sulak alanlar, yalnız bulundukları ülkenin değil, tüm dünyanın doğal zenginlik
müzeleri olarak kabul edilmektedir. Yakın çevresinde yaşayan halkın yaşamında önemli
yer tutan, bölge ve ülke ekonomisine katkılar sağlayan sulak alanlar; doğal dengenin ve
31
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
biyolojik çeşitliliğin korunması yönünden de diğer ekosistemler içinde önemli ve farklı bir
yere sahiptirler.
İklim değişikliğinin insanlar ve yaban hayatı üzerinde etkileri artıkça sulak alanların hızla
değişen koşullara uyum yeteneği vazgeçilmez bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.
Dolayısıyla da dünya çapında sulak alanlara ve onların işlevlerine verilen değer üzerine
araştırmaların artması doğaldır.
Maden Ruhsat Müracaat Sırasında Verilecek Ruhsat Harcı Nereye Yatırılır ?
ilk Müracaat sırasında yatırılması gereken harçlar Vakıflar Bankası Ankara Bahçelievler
şubesine, ruhsat düzenlendikten sonraki yıllık ruhsat harçları ise bağlı olunan vergi
dairesine yatırılacaktır.
Sulak Alan Faaliyeti Taahhütname
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ….BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ …… ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ'NE
...... İli, ............... İlçesi………Köyü ...............mevkiinde bulunan sahada ……….. faaliyeti
(faaliyetin türü ve üretim miktarları) yapmak üzere, (ruhsat varsa ruhsat bilgileri
yazılacak) tarafımıza verilecek izin belgesine istinaden; • Orman Bölge Müdürlüğü ve
Maden İşleri Genel Müdürlüğü'nden gerekli izinler alınmadan üretim faaliyetlerinde
bulunmayacağımızı, • ÇED Yönetmeliği gereğini yapacağıma, • Proje kapsamında sosyal
tesisten kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıkların 14.03.1991 tarihli ve 20814 sayılı
"Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" hükümleri gereği uygun çöp alanlarına dökülmesi
sureti ile bertaraf edeceğimizi, • Proje kapsamında soysal tesisten kaynaklanacak sıvı
atıkların bertarafının ise, söz konusu atık suları atık sulan depolamak için "Su Kirliliği
Kontrolü Hakkında Yönetmelik"'e uygun inşa edilecek sızdırmaz fosseptik çukura
depolanıp vidanjörle en yakın arıtma tesisine deşarj edilmesi yolu ile bertaraf edilmesi
yolu ile bertaraf edileceği, • Kullanılacak iş makinelerinden kaynaklanacak makine yağı vb.
atıkların alıcı ortamlara verilmeyeceğini, sızdırmaz kaplarda depolanarak atık yağ işleme
tesislerine pazarlaması yolu ile bertaraf edileceğini, • Kullanılacak iş makinelerinden
kaynaklanacak gürültü seviyesinin azaltılması için 4857 Sayılı İş Sağlığı Kanunu ve
Gürültü Kontrol Yönetmeliği'nde belirtilen önlemlerin alınacağını, • Proje sahasındaki
üretim faaliyetleri sırasında sürekli olarak meydana gelen tozların "Hava Kalite Koruma
Yönetmeliği" 6. maddesinde belirtilen UVS ve KVS değerlerinin altında kalması için
gerekli spreyleme çalışmalarının düzenli olarak yapılacağını ve söz konusu değerlerin
aşılmayacağını ve Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin Önlenmesi Yönetmeliliği
hükümlerini uyulacağını, • Proje kapsamında gerçekleştirilecek üretim faaliyetleri sonucu
oluşacak paşaların düzenli olarak ruhsat alanında proje sahası dahilinde toplanacağını,
32
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ruhsat ve proje kullanılabilir molozların depolanmadan işletmelere nakledileceğini; fazla
biriken kullanılamayacak molozların depolama alanına nakledileceğini, • Sulak Alanlar
Yönetmeliği hükümlerine uyacağıma ve bu yönetmelik gereği gereği sulak alanlara ve
sulak alanları besleyen tüm sulara veya sisteme bağlantılı kuru derelere hiçbir surette
arıtılmamış evsel ve endüstriyel atık su verilmeyeceğimizi, • Üretim faaliyetleri
sonucunda sahada üretim çalışmalarının durdurularak sahanın terk edilmesinin
planlanması halinde sahanın teknik imkanlar ölçüsünde rehabilite edileceği, • Müracaat
edilen alan dışında faaliyet planlanması halinde ÇED yönetmeliği gereği müracaatta
bulunacağımızı, • 2872 sayılı Çevre Kanunu'na ve bağlı yönetmeliklere uyacağımızı kabul
ve taahhüt ederiz.
RUHSAT SAHİBİ Adres :
Doğaya Yeniden Kazandırma Planları ile ilgili Danıştay Kararı
Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği
kapsamına giren faaliyetlerde, (Kapsam: Orman sayılan alanlar dışındaki madencilik
faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan kazılar, dökümler ve araziye
bırakılan atıklar) işletmeci tarafından çalışmalara başlanmadan önce, bozulan doğal
yapının yeniden düzenlenmesi, doğal dengenin kurulması ve alanın yeniden insanların ya da
diğer canlıların güvenle yararlanabileceği hale getirmesini sağlayacak biçimde Doğaya
Yeniden Kazandırma Planı hazırlanması gerekmektedir.
Ancak söz konusu Yönetmeliğin bazı maddelerinin iptali ve yürütmenin durdurulması
talepli olarak Danıştay Başkanlığı nezdinde açılan davada, Danıştay 6. Dairesi Başkanlığı
2008/854 esas sayılı dosyada, 11.06.2008 tarihinde “orman alanlarının da Yönetmelik
kapsamında olması gerektiği kararını alarak Yönetmeliğin 1 ve 2. maddelerin
yürütülmesinin durdurulması” hükmünü vermiştir.
Bu durumda orman sayılan alanlar içerisinde yeralsın almasın, bütün madencilik
faaliyetleri için Doğaya Yeniden Kazandırma Planı hazırlanması gerekmektedir.
Madencilik Faaliyetleri ile Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği
gereğince, Doğaya Yeniden Kazandırma Planlarının en geç 14.12.2008 tarihine kadar İl
Çevre ve Orman Müdürlüklerine sunulması gerekmektedir. Söz konusu süre sonunda
Doğaya Yeniden Kazandırma Planlarını sunmayan işletme sahiplerine, 2872 sayılı Çevre
Kanununun 20. maddesinin (g) bendine istinaden 6.993 YTL idari nitelikte para cezası
uygulanacaktır.
Maden Ruhsat Müracaat Sırasında Verilecek Ruhsat Harcı Nereye Yatırılır ?
33
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ilk Müracaat sırasında yatırılması gereken harçlar Vakıflar Bankası Ankara Bahçelievler
şubesine, ruhsat düzenlendikten sonraki yıllık ruhsat harçları ise bağlı olunan vergi
dairesine yatırılacaktır.
Atık Depolama Tesisi Tasarımı - Atık Barajı Uygulama Projeleri
Madenlerin işleme tabi tutulması sonucunda ortaya çıkan atıkların üretiminden nihai
bertarafına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde yönetilmesini
sağlayan mühendislik yapıları, Atık Depolama Tesisleridir. Bu mühendislik yapısı, maden
atıkları ve/veya atık suyun tasarlanan alan içerisinde tutularak doğayla etkileşimini
imkânsızlaştırmayı amaçlamaktadır.
Bir tesisin en hassas yapılarından olan Atık Depolama Tesisleri, bölgenin depremselliği,
meteorolojisi, hidrolojik ve hidrojeolojik özellikleri, jeolojik ve jeoteknik parametreleri
göz önünde bulundurularak tasarımlanmaktadır. Aksi takdirde, sızıntı, kaçak ve taşmalar,
gövde duraysızlık problemleri, büyük ölçekli kirlilik sorunları ile çevre ve halk ciddi bir
tehditle karşı karşıya kalmaktadır.
• Halihazır Çalışmaları,
• Jeolojik ve Jeoteknik Hizmetler,
• Hidrolojik ve Hidrojeolojik Etüdler,
• Deprem Risk Analizleri,
• Baraj Yeri Seçimi ve 3B Tasarımları,
• Baraj Yardımcı Yapı Tasarımları (Kuşaklama Kanalları, Yeraltı Suları Koruma Yapıları,
Çöktürme Havuzları, Sızdırmazlık Sistemleri)
Doğaya Yeniden Kazandırma Planları Orman Alanları İçin Süre Uzatılması
“Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması
Yönetmeliği” 14.12.2007 tarih ve 26730 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girmiştir. Bu yönetmeliğin 1. ve 2. maddelerinin yürütmesi durdurularak orman sayılan
alanlarda da bu yönetmelik hükümlerine dahil edilmiştir. Orman Genel Müdürlüğü’ne
verilmiş olan rehabilitasyon projeleri geçerli olup, onaylanan rehabilitasyon projelerinin
bir örneği İl Çevre ve Orman Müdürlüklerine sunulması halinde Madencilik Faaliyetleri
İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği gereği olarak
hazırlanacak olan Doğaya Yeniden Kazandırma Planı Olarak kabul edilecektir. Özel
Kanunlar çerçevesinde korunan mera, tarım vb. gibi alanlarda yapılan madencilik
faaliyetleri sonucunda bozulan alanda Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin
Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği gereği yapılacak olan planlar ilgili Bakanlık ile
faaliyet sahibi arazinin eski haline dönüştürülmesi ile ilgili olarak yapılan protokol
sözleşme doğaya yeniden kazandırma planı olarak kabul edilecektir.
34
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Doğaya Kazandırma Planına İlişkin Esaslar Nelerdir
Madencilik ve diğer kazı faaliyetleri sonucunda bozulan alanların doğaya yeniden
kazandırılması amacı ile yapılacak çalışmalara ilişkin esaslar:
a) Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları için hazırlanan veya bu amaçla seçilen projenin
uygulanması sonucunda ortaya çıkacak yapının veya oluşan yeni alanın kullanımında, yerel
yönetim ve çevre koşullarına uyum sağlanır ve tüm canlılar için güvenli bir ortam
oluşturulur.
b) Madencilik faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan atıkların depolandığı alanlarda;
depolanan malzemenin düzenlenmesi, duraylılığın sağlanması, peyzaj ve iyileştirme
işlemleri tamamlanır.
Bu depolama alanlarında doğaya yeniden kazandırma çalışmaları, doğal ya da gerekli
tıraşlama veya dolgu ile şekillendirilmiş ortam ve malzeme üzerinde yapılır.
c) Şev açıları, kademe ve basamak boyutları uzun-süreli duraylılık dikkate alınarak
hesaplanır. Tasarım hesapları, güvenlik katsayısı dikkate alınarak yapılır ve belirlenen şev
açıları ve geometrisi, teknik sınır değerlerle uyumlu olur. Zorunlu olmadıkça bütün şev
yüzeyleri, dayanma duvarı ile tutulmaksızın doğal hali ile duraylı olacak şekilde
düzenlenir.
ç) Basamaklar arası şev açısı 30 dereceden büyük olamaz.
d) İnsanların dolaşımına açılan alanlarda 3 metreden yüksek kademe ve 5 metreden dar
basamak bulunmaz. Tüm kademeler yeterli güvenlik önlemleri ile donatılmış ve birbirleri
ile yaya olarak ulaşılır biçimde bağlantılandırılır.
e) Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları yapılan alanın öncelikle jeolojik-jeoteknik etüt
raporları hazırlatılarak arazi kullanım özellikleri belirlenir. Bu kapsamda işletme sonucu
oluşturulacak yeni morfolojisi göz önüne alınarak jeolojik-jeoteknik parametrelere dayalı
duraylılık ve/veya kinematik analizleri yapılarak jeolojik risklere karşı duraylılık sağlayıcı
mühendislik önlemleri alınır.
f) Yeraltı işletmelerinin neden olduğu ya da olması beklenen tasman etki alanlarında,
herhangi bir yapılaşmaya izin verilmez. Bu alanlarda çökmenin etkilerinin
önemsenmeyecek boyutlara indiği uzmanlarca hazırlanacak jeolojik-jeoteknik etüt
raporları ile saptandıktan sonra Afet İşleri Genel Müdürlüğünün onayı alınarak sınırlama
kaldırılır.
g) Yeraltı işlemlerinin neden olabileceği ve jeolojik-jeoteknik etüt sonucunda jeolojik
risk oluşturmadığı belirlenen yüzey yarıkları yaban hayatına zarar vermeyecek şekilde
sürekli denetim altında bulundurulur.
35
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ğ) Arazinin yeniden düzenlenmesi aşamasında, faaliyet sırasında oluşan boşluklardan
doldurulabilecek olanlar jeolojik-jeoteknik etüt sonucunda uygunluğuna karar verilen
malzeme ile doldurulur; doldurulan alanlar tesviye edilir. Bu aşamadan sonra, arazinin
duraylılığı sağlanır ve peyzaj çalışmaları gerçekleştirilerek arazi faaliyet sonrası kullanım
için hazırlanır.
h) Arazinin iyileştirilmesi aşamasında uygun olan sahalar bitkilendirilir. Kısmen ya da
tümü ile tarım alanı kazanma, ağaçlandırma veya benzeri türde bitki örtüsü ile kaplanması
öngörülen projelerde, faaliyet alanı doğal yapısına uygun olan bitkilerin bulundurulması
önerilir. Bu projelerde iyileştirilen veya taşınan toprağın su ve rüzgârla aşınma ve
dağılmaya karşı gerekli önlemler alınır.
ı) Alan sınırlaması olmaksızın, stoklama amacı ile kullanılan alanlarda sürekli ya da geçici
olarak bulundurulan pasa veya cevherlerin tozlanmaları, su ve hava akımlarına bağlı olarak
dağılmaları nedeniyle çevreyi etkilememeleri için işletmeci tarafından alınacak önlemler
Doğaya Yeniden Planları kapsamında belirtilir.
i) Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları yapılan alanlarda yaptırılacak jeolojik-jeoteknik
etütler kapsamında jeomorfolojik öğeler olan topoğrafik eğim, yamaç yönelimleri,
yüzeysel doğal drenaj ağı, obruklar, çığ yatakları, hidrolojik ve hidrojeolojik özellikler
belirlenir ve bu veriler ışığında faaliyet alanı çevresi yüzeyden akan veya yağışlar
sonrasında akması olası su akışı açısından yeterince güvenli hale getirilir. Yörenin en
yoğun yağış koşullarında da su yolları, çevre doğal drenaj sistemi yeterli olacak şekilde
planlanır ve alan çevresindeki su toplama ve akma kanalları, özellikle insanların sürekli
bulunacağı ortamın, doğal yüzeyin alt kotlarında kalacak şekilde projelendirildiği
düzenlemelerde, çukur alanın su baskınına uğraması olasılığına karşı yeterli önlemler
alınır.
En yoğun yağış akışı, yöre için elde edilebilen 15 dakikalık maksimum yağış üzerinden
hesaplanır. Özellikle çukur yapıda olduğu için doğal drenaj olanağı bulunmayan alanlarda
insanlar tarafından kullanılması öngörülen tesislerde yeterli su toplama kanalı, havuz ve
su tahliye sistemi kurularak atılan suyun ulaşacağı ana su gideri ile bağlantısının sürekli
açık olması sağlanır. Faaliyet sonrası arazi kullanımı kapsamında, süs ya da yüzme havuzu,
gölet, balık çiftliği ve benzeri tesislerin planlanması durumunda ilgili yasal hükümler esas
alınır. Özellikle kil ve killi malzemenin bulunduğu alanlarda göl yapımını öngören
projelerde arazi oturma veya kaymalarına neden olmayacak gerekli teknik önlemler alınır.
j) Dik ve yüksek şevlerle çevrili geniş ve düzgün taban yüzeyleri bulunan taşocağı ve bu
yöntemle çalışmış maden işletmesi alanlarının düzenlenmesinde, öncelikle işletme
döneminden kalma
patlatmalarla oluşmuş yarıklar için gerekli çalışmalar yapılır ve gereken önlemler alınır.
Bu kapsamda gerektiğinde şev eğimlerinin azaltılması, basamak genişliklerinin de
yeterince arttırılması ile uzun süreli duraylılık açısından güvenli ortamın sağlanması
zorunludur. Kullanımı sona ermiş ve doğaya yeniden kazandırma çalışmaları yapılmış
36
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
taşocaklarının yeniden taşocağı olarak kullanılması halinde, yeni proje için hazırlanacak
olan doğaya yeniden kazandırma çalışmaları eski sahanın etkilenen kısımlarının doğaya
yeniden kazandırma çalışmalarını da kapsar.
k) Yüzeyden alt kotlara doğru daralarak gelişen çukur şeklindeki kazı alanlarının yeniden
düzenlenmesi ve yapısal duraylılığının sağlanması projelerinde, oluşan çukurun şev
duraylılığı kesin olarak sağlanmadıkça doğaya yeniden kazandırmayla ilgili diğer
işlemlerden hiçbiri yapılamaz. Kayaçların türüne ve çukur derinliğine bağlı olarak ortaya
çıkabilen taban yükselmesi veya yüzey oynamalarının saptanması durumunda, bu
hareketliliğin kesin olarak durması sağlanıncaya kadar düzenli taban dolgusu yapılması
veya hareketliliği önleyici başka bir önlem alınması zorunludur.
Bu tür arazilerin düzenlenmesinde şev açıları ile kademe ve basamak boyutlandırmaları
uygulanır değerlere göre yeniden ve yerinde belirlenir. Oluşan ocak çukurları Doğaya
Yeniden Kazandırma Planı kapsamında su veya toprak ile doldurulabilir. Tamamen geriye
doldurmanın teknik ve ekonomik olarak mümkün olmadığı durumlarda kısmen dolgu
yapıldıktan sonra şevler uygun bir tasarıma göre boyutlandırılır ve ağaçlandırılır.
Hareketli veya bu yönde potansiyeli olan araziler için ağaçlandırma öngören projeler
öncelikli olarak değerlendirmeye alınır.
l) Yığınların üst tabakaları ve maden hafriyat yerlerinin duvarları, suyun yerçekimi ile
drenajına imkân verecek eğime sahip ve aynı zamanda su erozyonuna karşı korunmayı
sağlayıcı şekilde biçimlendirilir.
m) Zayıf zeminlerde, monolitik ve moloz taş formasyonlarında, kumlu ve ince taneli
formasyonlarda ve yığın harmanlarında şev açısı tasarım hesaplarıyla belirlenir. Yapılan
analizler ve sonuçları Doğaya Yeniden Kazandırma Planında ayrıntılı olarak yer alır.
n) Duvarlarda, tarımsal amaçla yararlanılacağı düşünülen kesimlerde eğim % 15’ten fazla
olmaz. 10 metreden yüksek duvarlarda her 6-10 metre yatay aralıkta saptırma hendeğine
sahip olur. Bunlar yığınlara doğru % 5 - % 10 eğimindeki eşyükselti çizgilerine paralel
olur.
o) Cevher stok sahalarında yangına, kundaklamaya veya kendiliğinden yanmaya karşı
tedbir alınır.
Maden Ruhsat Müraacaatında Teminat Nasıl Hesaplanır ve Nereye Yatırılır ?
Ruhsat alanı ile yıllık ruhsat harcının (%1) çarpılarak bulunur. Hesaplama sonucu ortaya
çıkan miktar yıllık ruhsat harcından az olamaz. Teminat Vakıflar Bankası Ankara
Bahçelievler şubesinde
açılan 00158007287989343 no’lu hesaba yatırılır.
Deşarj İznine Tabi Olan İşletmeler – Kimler Deşarj İzni Almalı
2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden çıkarılan ve 31.12.2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin 26.
37
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maddesinin yer altı bendi gereğince; Gerçek veya tüzel kişiler, faaliyet türlerine göre,
alıcı su ortamlarına verdikleri atıksular için, Tablo 5 ten Tablo 21 e kadar konulan deşarj
standartlarını sağlamakla yükümlüdürler.
Bu kapsamda;
1- Üretimi sırasında atıksu oluşumuna neden olan ve bu atıksularını herhangi bir alıcı
ortama ( göl, deniz, akarsu, dere yatağı vb.) veya sistemli bir şekilde yeraltına boşaltan
işletmelerin,
2- Üretimi sırasında atıksu oluşmamasına rağmen, işletmede çalışan personel sayısı 84
kişinin üzerinde olan ve çalışan personelden kaynaklanan evsel nitelikli atıksularını
herhangi bir alıcı ortama ( göl, deniz, akarsu, dere yatağı vb.) veya sistemli bir şekilde
yeraltına boşaltan işletmelerin, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nde Tablo 5’ten Tablo
21’e kadar konulan deşarj standartlarını sağlayacak uygun arıtma tesisi kurması ve İl
Çevre Müdürlüğü’nden Deşarj İzin Belgesi alması gerekmektedir.
Rehabilitasyon Projeleri
Madencilik faaliyetleri ile bütünleştirilerek, sürekli uygulanan bir kapatma ve doğaya
yeniden kazandırma planı, madencilik faaliyetinden kaynaklı olumsuz sosyal, ekonomik ve
çevresel etkilerin en aza indirilmesini sağlar.
Maden işletmesi ömrü boyunca, madencilik çalışmalarının yürütüldüğü alanlarda, özellikle
açık ocak madenciliği çalışmaları nedeniyle, başta topoğrafya, flora ve fauna, yüzey ve
yeraltı suyu olmak üzere arazide bazı değişimlerin olması kaçınılmazdır. Rehabilitasyon
projelerinin amacı, bu değişimlerin uygun çevre yönetimleri ile madencilik operasyonları
boyunca en aza indirgenmesidir.
Madencilik faaliyetleri yapılan sahanın bozulacak doğal yapısının yeniden düzenlenmesi,
doğal dengesinin kurulması, alanın yeniden insanların ya da diğer canlıların güvenle
yararlanabileceği hâle getirilmesini sağlamak amacıyla 6831 sayılı Orman Kanunu
kapsamında Rehabilitasyon Projesi hazırlanır.
Maden kapatma ve rehabilitasyon projeleri kapsamında:
Doğal ve kültürel çevrenin korunması
Saha karakterizasyonu
Açık ocağın kısmi dolumu veya şevlerin kırılarak şev eğiminin düşürülmesi
Yeraltı işletmelerinde galeri girişlerinin kapatılması
Cevher hazırlama ve zenginleştirme tesisleri ve şantiye, idari binalar vb. yardımcı
ünitelerin yıkımı ve sökümü
Zemin düzenlenmesi
38
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Pasanın uzaklaştırılması veya şevlerinin kırılması
Maden atığı karakterizasyonu ve yönetimi
Maden atık projelerinin yapımı
Yüzey sularının denetimi
Susuzlaştırma
Uygun ağaçlandırma
Çevresel Yönetim ve İzleme
Deşarj İzni Nasıl Alınır Deşarj İzni Alınması
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği esaslarına uymak şartı ile, alıcı su ortamlarına her türlü
evsel ve/veya endüstriyel nitelikli atıksuların doğrudan deşarjı için idareden izin alınması
mecburidir. Her atıksu deşarjı için Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde
idarenin istediği çıkış suyu kalitesinin ve diğer şartların sağlanması gereklidir.
Alıcı su ortamına her türlü atıksu deşarjı izni için mahalli çevre kurulunun uygun görüşü
doğrultusunda mahallin en büyük mülki amirliği (....... Valiliği İl Çevre Müdürlüğü)
yetkilidir.
Atıksu deşarjı için İdare tarafından verilen izin beş yıl süre ile geçerlidir. Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliğinde sektörler için bir sınıflama yapılmış ve bu sektörlerlerin herbiri
için deşarj standartları getirilmiştir.
Söz konusu Yönetmelikte belirlenen deşarj standartlarının sağlanabilmesi için
işletmelerin, atıksularının debi ve kirlilik yüküne göre tespit edilecek uygun bir arıtma
tesisi kurması gerekmektedir.
Madencilik Rezerv Çalışmaları
• Arama hedeflerinin tanımlanması, fizibilite çalışmaları ve çalışan maden işletmeleri için
oluşturduğumuz kaynak modelleri ve değerlendirmeleri, kaynakların oluşumuna neden olan
jeolojik sistemlerin detaylı bir şekilde anlaşılmasına dayanır.
• Jeo-istatistik yaklaşımlar ile, sizin proje kaynağınıza ve rezerv değerlendirmenize en
uygun metodu seçip uygularken proje jeolojisini, maden mühendisliğini veya ekonomiyi de
göz önünde bulundururuz.
Maden Ruhsatı Ön İnceleme Raporu Hazırlarken Dikkat Edilen Hususlar Nelerdir ?
39
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Aranacak madenin grubu ve cinsi açıkça belirtilmelidir. Madenin grubu ve adı
belirtilmemiş ise müracaat reddedilir.
Doğaya Kazandırma Planlarının Sonuçlandırılması
(1) Doğaya Yeniden Kazandırma Planı faaliyet sahibince faaliyet alanında tüm
işletme faaliyetleri tamamlandıktan sonraki iki yıl içinde son işlemler
uygulanarak bitirilir. Doğaya Yeniden Kazandırma Planının, planına uygun olarak
yapıldığı ve alanın faaliyet sonrası için öngörülen kullanım amacına uygun hale
getirildiği, Mahalli Çevre Kurulunun onayı ile kesinlik kazanır.
(2) Faaliyetin kapatma işlemleri yerine getirildikten sonra faaliyet alanı planda
öngörüldüğü şekli ile kullanıma açılır. Planına uygun olarak doğaya yeniden
kazandırılan alan beş yıl müddetle amacına uygun olarak izlenir ve faaliyet
sahibi tarafından terk edilir. Alanın kullanımı bir işletmeciye devredilmişse
kullanımı işletmecinin sorumluluğunda olmak üzere, doğaya yeniden
kazandırılmış şekli ile kullanılır ya da işletilir.
(3) Doğaya Yeniden Kazandırma Planı çalışmaları, planında öngörülen süreden
önce, yeni bir işletmeciye devir olmaksızın herhangi bir şekilde sürekli olarak
durdurulursa, durma nedenine bağlı
olmaksızın, kazı veya döküm yapılan bozulmuş arazilerin doğaya kazandırılması
işleri, işin önemi ve ivedilik durumuna göre masrafları faaliyet sahibi
tarafından karşılanmak üzere Doğaya Yeniden Kazanım Planında belirlenen
önlemler faaliyet sahibince yerine getirilir. Bu tür alanların denetimi amacıyla
yapılacak numune alma ve analiz giderleri faaliyet sahibince karşılanır.
40
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Jeolojik Etüt - Jeofizik Etüt
Madenlerin aranması, rezervlerinin belirlenmesi ile işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
jeolojik modelleme, arazi etüdü, örnek alımı, sondaj ve maden jeolojisi raporlarının
hazırlanması, istenilen her ölçekte jeolojik harita ve kesit hazırlanması,
Doğal yapı malzemeleri, endüstriyel hammaddeler ile değişik amaçlarla kullanılan kil, kum,
çakıl, kireç, çimento kili ve benzeri ocakları ile kireçtaşı, bazalt, granitik ve benzeri taş
ocaklarının aranması, rezervlerinin belirlenmesi ve işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
sondaj , jeolojik ve mühendislik jeolojisi modellemesi ile kuyu logunun ve raporlarının
hazırlanması,
Değişik amaçlı düşey, yatay veya farklı açılarda yönlendirmeli galeri, kuyu, yarma ve
sondaj yerlerinin tespit edilmesi, amaca uygun olarak örnek alınması, bunların litolojik
tanımlanması, jeolojik harita üretimi ve jeolojik modelleme, jeolojik kesit, jeolojik stamp
ve loglarının hazırlanması, yerinde deneylerin gerçekleştirilmesi
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı Hazırlanması - Doğaya Yeniden Kazandırma Nedir
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı: Madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için
arazide yapılan kazılar, dökümler ve doğaya bırakılan atıklarla bozulan sahaların geriye
düzenlenme, duraylılığı sağlama, düzeltme, üst toprağı serme, tohum ekme, fidan dikme,
arazi yapısı uygun yerlerde rekreasyon alanları oluşturulması, bitkilendirme ve
41
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ağaçlandırma işlemlerinin tümünü içeren süreci tanımlayan plandır.
Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği
kapsamına giren faaliyetlerde, işletmeci tarafından çalışmalara başlanmadan önce,
bozulan doğal yapının yeniden düzenlenmesi, doğal dengenin kurulması ve alanın yeniden
insanların ya da diğer canlıların güvenle yararlanabileceği hale getirmesini sağlayacak
biçimde Doğaya Yeniden Kazandırma Planı hazırlanır.
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı çalışmalarında, son arazi düzenlemesi için sahanın
mümkün olduğu kadar faaliyet öncesindeki ekolojik durumuna ve eşyükseltilerine
ulaştırılması hedeflenmelidir.
*
Verilen Sürede Eksik Ruhsat Harç ve Teminatı Yatırılırsa Müracaat Kabul Edilir Mi ?
İki Aylık Sürenin Sonunda Güncel Birim Fiyatlardan Eksik Ruhsat Harç ve Teminatı
Yatırılırsa Müracaat Kabul Edilir Mi ?
Müracaat günüden itibaren iki aylık süre içerisinde harç ve teminattaki eksiklik farkları
tamamlanabilir. İki aylık sürenin sonunda harç ve teminattaki eksiklik farklarının
tamamlanması halinde müracaat iptal edilir. Bununla birlikte iki aylık süre içerisinde harç
ve teminatın tam olarak yatırılmasına rağmen bu süre içerisinde Genel Müdürlüğümüze
dekontların verilmemesi halinde de müracaat iptal edilir.
Arama Ruhsatı / Sertifika Talep Harcı Nerelere Yatırılır ?
Arama ruhsatı/sertifika talep harcı vergi dairelerine, ya da Genel Müdürlüğümüzde
bulunan banka şubesine yatırılır. Banka dekontu ve daha önceden doldurulmuş bulunan üç
adet müracaat formu ile Genel Müdürlüğümüz İlk Müracaat Şubesi bünyesinde bulunan
ilk müracaat birimine müracaat edilir.
Madencilik Arama Faaliyetleri Raporları
3213 Maden kanunun, 6592 sayılı MADEN KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA
DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN 18-02- 2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
II-b grubu ve IV grup madenler dışındaki ruhsatlar ihale ile verilir. I. grup ve II- a, II-c
grubu madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir. II-b grubu, III. Grup ve IV grup
ruhsatlar arama ruhsatı, V grup ruhsatlar arama sertifikası ile aranır.
Bu kanunla birlikte arama ruhsatı almak isteyen tüzel ve gerçek kişiler, II-b, III ve IV
grup ruhsatlarda talep ettikleri yıl için açıklanan mali yeterlilik evrakları ile birlikte
vermek zorunda olduğu maden arama projesi içeriğinde; arama yapılacak sahanın
seçiminden başlayıp, kaynak ve rezervin belirlenmesi, değerlendirilip sınıflandırılması,
42
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
raporlama aşamasının sonuna kadar geçen tüm maden arama sürecini (ön arama, genel
arama, detay arama) bir termin planı kapsamında belirtir. Talebin değerlendirilmesi
sonucu arama ruhsatı düzenlenir. Arama ruhsatının düzenlenmesinden itibaren bir yıla
kadar ön arama dönemidir. Ön arama süresi sonuna kadar, maden arama projesi ekinde
verilen termin planında belirtilen faaliyetlerin tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin
yatırım harcamalarını gösteren ön arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur.
Yükümlülüğünü yerine getiren ruhsat sahipleri IV. Grup madenlerde iki yıl, II (b), III. ve
V. Gruplarda bir yıl olmak üzere genel arama dönemine hak sağlar. Ruhsat sahibi, Genel
arama dönemi süresi sonuna kadar maden arama projesi ekinde verilen termin planında
belirtilen kaynak/rezerv raporuna ait bilgiler ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine
ilişkin yatırım harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunun vermek
zorundadır. Ancak, IV. Grup dışındaki ruhsatlar, bu dönemin sonunda işletme ruhsat
talebinde bulunmalıdır, işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal
edilir. IV. Grup maden ruhsatları ise dört yıl detay arama dönemine hak sağlar. Detay
arama dönemi sonunda görünür maden kaynağına ilişkin bilgileri ve bu dönemde yapılan
arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını gösteren detay arama faaliyet
raporunun verilmesi zorunludur.
IV-a grup maden ruhsatlarında detay arama dönemi sonuna kadar diğer grup maden
ruhsatlarında ise genel arama dönemi sonuna kadar Genel Müdürlüğe verilen raporların ve
yatırım harcama kalemlerine ait belgelerin uygun bulunmaması halinde veya arama ruhsat
süresi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda ruhsat iptal
edilir.
Arama dönemlerinin süresinden önce tamamlanması halinde dönem sonu beklenmeden
sonraki aşamalara geçilebilir.
Sulak Alan Nedir
Sulak alanlar, yeryüzünün en zengin ve en üretken ekosistemlerini oluşturmaktadır. Bu
alanlar yöre insanlarına ve ülkenin geneline geniş yelpazede hizmet veren oldukça
karmaşık doğal sistemlerdir ve yeryüzündeki başka hiçbir ekosisteml
karşılaştırılmayacak ölçüde işlev ve değerlere sahiptir.
Sulak alanlar, tropik ormanlardan sonra biyolojik çeşitliliğin en yüksek olduğu
ekosistemlerdir. Pek çok tür ve çeşitteki canlılar için uygun beslenme, üreme ve barınma
ortamı olan sulak alanlar, yalnız bulundukları ülkenin değil, tüm dünyanın doğal zenginlik
müzeleri olarak kabul edilmektedir. Yakın çevresinde yaşayan halkın yaşamında önemli
yer tutan, bölge ve ülke ekonomisine katkılar sağlayan sulak alanlar; doğal dengenin ve
biyolojik çeşitliliğin korunması yönünden de diğer ekosistemler içinde önemli ve farklı bir
43
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
yere sahiptirler.
İklim değişikliğinin insanlar ve yaban hayatı üzerinde etkileri artıkça sulak alanların hızla
değişen koşullara uyum yeteneği vazgeçilmez bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.
Dolayısıyla da dünya çapında sulak alanlara ve onların işlevlerine verilen değer üzerine
araştırmaların artması doğaldır.
Maden Ruhsat Müracaat Sırasında Verilecek Ruhsat Harcı Nereye Yatırılır ?
ilk Müracaat sırasında yatırılması gereken harçlar Vakıflar Bankası Ankara Bahçelievler
şubesine, ruhsat düzenlendikten sonraki yıllık ruhsat harçları ise bağlı olunan vergi
dairesine yatırılacaktır.
Sulak Alan Faaliyeti Taahhütname
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ….BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ …… ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ'NE
…….. İli, ............... İlçesi, .................. Köyü ...............mevkiinde bulunan sahada ……….. faaliyeti
(faaliyetin türü ve üretim miktarları) yapmak üzere, (ruhsat varsa ruhsat bilgileri
yazılacak) tarafımıza verilecek izin belgesine istinaden; • Orman Bölge Müdürlüğü ve
Maden İşleri Genel Müdürlüğü'nden gerekli izinler alınmadan üretim faaliyetlerinde
bulunmayacağımızı, • ÇED Yönetmeliği gereğini yapacağıma, • Proje kapsamında sosyal
tesisten kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıkların 14.03.1991 tarihli ve 20814 sayılı
"Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" hükümleri gereği uygun çöp alanlarına dökülmesi
sureti ile bertaraf edeceğimizi, • Proje kapsamında soysal tesisten kaynaklanacak sıvı
atıkların bertarafının ise, söz konusu atık suları atık sulan depolamak için "Su Kirliliği
Kontrolü Hakkında Yönetmelik"'e uygun inşa edilecek sızdırmaz fosseptik çukura
depolanıp vidanjörle en yakın arıtma tesisine deşarj edilmesi yolu ile bertaraf edilmesi
yolu ile bertaraf edileceği, • Kullanılacak iş makinelerinden kaynaklanacak makine yağı vb.
atıkların alıcı ortamlara verilmeyeceğini, sızdırmaz kaplarda depolanarak atık yağ işleme
tesislerine pazarlaması yolu ile bertaraf edileceğini, • Kullanılacak iş makinelerinden
kaynaklanacak gürültü seviyesinin azaltılması için 4857 Sayılı İş Sağlığı Kanunu ve
Gürültü Kontrol Yönetmeliği'nde belirtilen önlemlerin alınacağını, • Proje sahasındaki
üretim faaliyetleri sırasında sürekli olarak meydana gelen tozların "Hava Kalite Koruma
Yönetmeliği" 6. maddesinde belirtilen UVS ve KVS değerlerinin altında kalması için
gerekli spreyleme çalışmalarının düzenli olarak yapılacağını ve söz konusu değerlerin
aşılmayacağını ve Endüstriyel Kaynaklı Hava Kirliliğinin Önlenmesi Yönetmeliliği
hükümlerini uyulacağını, • Proje kapsamında gerçekleştirilecek üretim faaliyetleri sonucu
oluşacak paşaların düzenli olarak ruhsat alanında proje sahası dahilinde toplanacağını,
ruhsat ve proje kullanılabilir molozların depolanmadan işletmelere nakledileceğini; fazla
44
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
biriken kullanılamayacak molozların depolama alanına nakledileceğini, • Sulak Alanlar
Yönetmeliği hükümlerine uyacağıma ve bu yönetmelik gereği gereği sulak alanlara ve
sulak alanları besleyen tüm sulara veya sisteme bağlantılı kuru derelere hiçbir surette
arıtılmamış evsel ve endüstriyel atık su verilmeyeceğimizi, • Üretim faaliyetleri
sonucunda sahada üretim çalışmalarının durdurularak sahanın terk edilmesinin
planlanması halinde sahanın teknik imkanlar ölçüsünde rehabilite edileceği, • Müracaat
edilen alan dışında faaliyet planlanması halinde ÇED yönetmeliği gereği müracaatta
bulunacağımızı, • 2872 sayılı Çevre Kanunu'na ve bağlı yönetmeliklere uyacağımızı kabul
ve taahhüt ederiz.
RUHSAT SAHİBİ Adres :
Maden izinleri (Yetkili Tüzel Kişilik), Çev-Med Çevre olarak ÇED Raporu hazırlama (ÇED
Belgesi alma), Çevre Danışmanlık ve Enerji Yatırım hizmetleri konusunda bakanlık
tarafından yetkilendirilmiş bir firma olarak çözüm ortağınız olmakta olup, her türlü soru
ve bilgilendirme için aşağıdaki irtibat numaramızdan bize ulaşabilirsiniz.
Doğaya Yeniden Kazandırma Planları ile ilgili Danıştay Kararı
Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği
kapsamına giren faaliyetlerde, (Kapsam: Orman sayılan alanlar dışındaki madencilik
faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan kazılar, dökümler ve araziye
bırakılan atıklar) işletmeci tarafından çalışmalara başlanmadan önce, bozulan doğal
yapının yeniden düzenlenmesi, doğal dengenin kurulması ve alanın yeniden insanların ya da
diğer canlıların güvenle yararlanabileceği hale getirmesini sağlayacak biçimde Doğaya
Yeniden Kazandırma Planı hazırlanması gerekmektedir.
Ancak söz konusu Yönetmeliğin bazı maddelerinin iptali ve yürütmenin durdurulması
talepli olarak Danıştay Başkanlığı nezdinde açılan davada, Danıştay 6. Dairesi Başkanlığı
2008/854 esas sayılı dosyada, 11.06.2008 tarihinde “orman alanlarının da Yönetmelik
kapsamında olması gerektiği kararını alarak Yönetmeliğin 1 ve 2. maddelerin
yürütülmesinin durdurulması” hükmünü vermiştir.
Bu durumda orman sayılan alanlar içerisinde yeralsın almasın, bütün madencilik
faaliyetleri için Doğaya Yeniden Kazandırma Planı hazırlanması gerekmektedir.
Madencilik Faaliyetleri ile Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği
gereğince, Doğaya Yeniden Kazandırma Planlarının en geç 14.12.2008 tarihine kadar İl
Çevre ve Orman Müdürlüklerine sunulması gerekmektedir. Söz konusu süre sonunda
Doğaya Yeniden Kazandırma Planlarını sunmayan işletme sahiplerine, 2872 sayılı Çevre
45
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Kanununun 20. maddesinin (g) bendine istinaden 6.993 YTL idari nitelikte para cezası
uygulanacaktır.
Maden Ruhsat Müracaat Sırasında Verilecek Ruhsat Harcı Nereye Yatırılır ?
ilk Müracaat sırasında yatırılması gereken harçlar Vakıflar Bankası Ankara Bahçelievler
şubesine, ruhsat düzenlendikten sonraki yıllık ruhsat harçları ise bağlı olunan vergi
dairesine yatırılacaktır.
Atık Depolama Tesisi Tasarımı - Atık Barajı Uygulama Projeleri
Madenlerin işleme tabi tutulması sonucunda ortaya çıkan atıkların üretiminden nihai
bertarafına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde yönetilmesini
sağlayan mühendislik yapıları, Atık Depolama Tesisleridir. Bu mühendislik yapısı, maden
atıkları ve/veya atık suyun tasarlanan alan içerisinde tutularak doğayla etkileşimini
imkânsızlaştırmayı amaçlamaktadır.
Bir tesisin en hassas yapılarından olan Atık Depolama Tesisleri, bölgenin depremselliği,
meteorolojisi, hidrolojik ve hidrojeolojik özellikleri, jeolojik ve jeoteknik parametreleri
göz önünde bulundurularak tasarımlanmaktadır. Aksi takdirde, sızıntı, kaçak ve taşmalar,
gövde duraysızlık problemleri, büyük ölçekli kirlilik sorunları ile çevre ve halk ciddi bir
tehditle karşı karşıya kalmaktadır.
• Halihazır Çalışmaları,
• Jeolojik ve Jeoteknik Hizmetler,
• Hidrolojik ve Hidrojeolojik Etüdler,
• Deprem Risk Analizleri,
• Baraj Yeri Seçimi ve 3B Tasarımları,
• Baraj Yardımcı Yapı Tasarımları (Kuşaklama Kanalları, Yeraltı Suları Koruma Yapıları,
Çöktürme Havuzları, Sızdırmazlık Sistemleri)
Doğaya Yeniden Kazandırma Planları Orman Alanları İçin Süre Uzatılması
“Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması
Yönetmeliği” 14.12.2007 tarih ve 26730 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girmiştir. Bu yönetmeliğin 1. ve 2. maddelerinin yürütmesi durdurularak orman sayılan
alanlarda da bu yönetmelik hükümlerine dahil edilmiştir. Orman Genel Müdürlüğü’ne
verilmiş olan rehabilitasyon projeleri geçerli olup, onaylanan rehabilitasyon projelerinin
bir örneği İl Çevre ve Orman Müdürlüklerine sunulması halinde Madencilik Faaliyetleri
İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği gereği olarak
hazırlanacak olan Doğaya Yeniden Kazandırma Planı Olarak kabul edilecektir. Özel
Kanunlar çerçevesinde korunan mera, tarım vb. gibi alanlarda yapılan madencilik
46
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
faaliyetleri sonucunda bozulan alanda Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin
Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği gereği yapılacak olan planlar ilgili Bakanlık ile
faaliyet sahibi arazinin eski haline dönüştürülmesi ile ilgili olarak yapılan protokol
sözleşme doğaya yeniden kazandırma planı olarak kabul edilecektir.
Doğaya Kazandırma Planına İlişkin Esaslar Nelerdir
Madencilik ve diğer kazı faaliyetleri sonucunda bozulan alanların doğaya yeniden
kazandırılması amacı ile yapılacak çalışmalara ilişkin esaslar:
a) Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları için hazırlanan veya bu amaçla seçilen projenin
uygulanması sonucunda ortaya çıkacak yapının veya oluşan yeni alanın kullanımında, yerel
yönetim ve çevre koşullarına uyum sağlanır ve tüm canlılar için güvenli bir ortam
oluşturulur.
b) Madencilik faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan atıkların depolandığı alanlarda;
depolanan malzemenin düzenlenmesi, duraylılığın sağlanması, peyzaj ve iyileştirme
işlemleri tamamlanır. Bu
depolama alanlarında doğaya yeniden kazandırma çalışmaları, doğal ya da gerekli
tıraşlama veya dolgu ile şekillendirilmiş ortam ve malzeme üzerinde yapılır.
c) Şev açıları, kademe ve basamak boyutları uzun-süreli duraylılık dikkate alınarak
hesaplanır. Tasarım hesapları, güvenlik katsayısı dikkate alınarak yapılır ve belirlenen şev
açıları ve geometrisi, teknik sınır değerlerle uyumlu olur. Zorunlu olmadıkça bütün şev
yüzeyleri, dayanma duvarı ile tutulmaksızın doğal hali ile duraylı olacak şekilde
düzenlenir.
47
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ç) Basamaklar arası şev açısı 30 dereceden büyük olamaz.
d) İnsanların dolaşımına açılan alanlarda 3 metreden yüksek kademe ve 5 metreden dar
basamak bulunmaz. Tüm kademeler yeterli güvenlik önlemleri ile donatılmış ve birbirleri
ile yaya olarak ulaşılır biçimde bağlantılandırılır.
e) Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları yapılan alanın öncelikle jeolojik-jeoteknik etüt
raporları hazırlatılarak arazi kullanım özellikleri belirlenir. Bu kapsamda işletme sonucu
oluşturulacak yeni morfolojisi göz önüne alınarak jeolojik-jeoteknik parametrelere dayalı
duraylılık ve/veya kinematik analizleri yapılarak jeolojik risklere karşı duraylılık sağlayıcı
mühendislik önlemleri alınır.
f) Yeraltı işletmelerinin neden olduğu ya da olması beklenen tasman etki alanlarında,
herhangi bir yapılaşmaya izin verilmez. Bu alanlarda çökmenin etkilerinin
önemsenmeyecek boyutlara indiği uzmanlarca hazırlanacak jeolojik-jeoteknik etüt
raporları ile saptandıktan sonra Afet İşleri Genel Müdürlüğünün onayı alınarak sınırlama
kaldırılır.
g) Yeraltı işlemlerinin neden olabileceği ve jeolojik-jeoteknik etüt sonucunda jeolojik
risk oluşturmadığı belirlenen yüzey yarıkları yaban hayatına zarar vermeyecek şekilde
sürekli denetim altında bulundurulur.
ğ) Arazinin yeniden düzenlenmesi aşamasında, faaliyet sırasında oluşan boşluklardan
doldurulabilecek olanlar jeolojik-jeoteknik etüt sonucunda uygunluğuna karar verilen
malzeme ile doldurulur; doldurulan alanlar tesviye edilir. Bu aşamadan sonra, arazinin
duraylılığı sağlanır ve peyzaj çalışmaları gerçekleştirilerek arazi faaliyet sonrası kullanım
için hazırlanır.
h) Arazinin iyileştirilmesi aşamasında uygun olan sahalar bitkilendirilir. Kısmen ya da
tümü ile tarım alanı kazanma, ağaçlandırma veya benzeri türde bitki örtüsü ile kaplanması
öngörülen projelerde, faaliyet alanı doğal yapısına uygun olan bitkilerin bulundurulması
önerilir. Bu projelerde iyileştirilen veya taşınan toprağın su ve rüzgârla aşınma ve
dağılmaya karşı gerekli önlemler alınır.
ı) Alan sınırlaması olmaksızın, stoklama amacı ile kullanılan alanlarda sürekli ya da geçici
olarak bulundurulan pasa veya cevherlerin tozlanmaları, su ve hava akımlarına bağlı olarak
dağılmaları nedeniyle çevreyi etkilememeleri için işletmeci tarafından alınacak önlemler
Doğaya Yeniden Planları kapsamında belirtilir.
i) Doğaya yeniden kazandırma çalışmaları yapılan alanlarda yaptırılacak jeolojik-jeoteknik
etütler kapsamında jeomorfolojik öğeler olan topoğrafik eğim, yamaç yönelimleri,
yüzeysel doğal drenaj ağı, obruklar, çığ yatakları, hidrolojik ve hidrojeolojik özellikler
belirlenir ve bu veriler ışığında faaliyet alanı çevresi yüzeyden akan veya yağışlar
sonrasında akması olası su akışı açısından yeterince güvenli hale getirilir. Yörenin en
yoğun yağış koşullarında da su yolları, çevre doğal drenaj sistemi yeterli olacak şekilde
planlanır ve alan çevresindeki su toplama ve akma kanalları, özellikle insanların sürekli
bulunacağı ortamın, doğal yüzeyin alt kotlarında kalacak şekilde projelendirildiği
48
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
düzenlemelerde, çukur alanın su baskınına uğraması olasılığına karşı yeterli önlemler
alınır.
En yoğun yağış akışı, yöre için elde edilebilen 15 dakikalık maksimum yağış üzerinden
hesaplanır. Özellikle çukur yapıda olduğu için doğal drenaj olanağı bulunmayan alanlarda
insanlar tarafından kullanılması öngörülen tesislerde yeterli su toplama kanalı, havuz ve
su tahliye sistemi kurularak atılan suyun ulaşacağı ana su gideri ile bağlantısının sürekli
açık olması sağlanır. Faaliyet sonrası arazi kullanımı kapsamında, süs ya da yüzme havuzu,
gölet, balık çiftliği ve benzeri tesislerin planlanması durumunda ilgili yasal hükümler esas
alınır. Özellikle kil ve killi malzemenin bulunduğu alanlarda göl yapımını öngören
projelerde arazi oturma veya kaymalarına neden olmayacak gerekli teknik önlemler alınır.
j) Dik ve yüksek şevlerle çevrili geniş ve düzgün taban yüzeyleri bulunan taşocağı ve bu
yöntemle çalışmış maden işletmesi alanlarının düzenlenmesinde, öncelikle işletme
döneminden kalma
patlatmalarla oluşmuş yarıklar için gerekli çalışmalar yapılır ve gereken önlemler alınır.
Bu kapsamda gerektiğinde şev eğimlerinin azaltılması, basamak genişliklerinin de
yeterince arttırılması ile uzun süreli duraylılık açısından güvenli ortamın sağlanması
zorunludur. Kullanımı sona ermiş ve doğaya yeniden kazandırma çalışmaları yapılmış
taşocaklarının yeniden taşocağı olarak kullanılması halinde, yeni proje için hazırlanacak
olan doğaya yeniden kazandırma çalışmaları eski sahanın etkilenen kısımlarının doğaya
yeniden kazandırma çalışmalarını da kapsar.
k) Yüzeyden alt kotlara doğru daralarak gelişen çukur şeklindeki kazı alanlarının yeniden
düzenlenmesi ve yapısal duraylılığının sağlanması projelerinde, oluşan çukurun şev
duraylılığı kesin olarak sağlanmadıkça doğaya yeniden kazandırmayla ilgili diğer
işlemlerden hiçbiri yapılamaz. Kayaçların türüne ve çukur derinliğine bağlı olarak ortaya
çıkabilen taban yükselmesi veya yüzey oynamalarının saptanması durumunda, bu
hareketliliğin kesin olarak durması sağlanıncaya kadar düzenli taban dolgusu yapılması
veya hareketliliği önleyici başka bir önlem alınması zorunludur. Bu tür arazilerin
düzenlenmesinde şev açıları ile kademe ve basamak boyutlandırmaları uygulanır
değerlere göre yeniden ve yerinde belirlenir. Oluşan ocak çukurları Doğaya Yeniden
Kazandırma Planı kapsamında su veya toprak ile doldurulabilir. Tamamen geriye
doldurmanın teknik ve ekonomik olarak mümkün olmadığı durumlarda kısmen dolgu
yapıldıktan sonra şevler uygun bir tasarıma göre boyutlandırılır ve ağaçlandırılır.
Hareketli veya bu yönde potansiyeli olan araziler için ağaçlandırma öngören projeler
öncelikli olarak değerlendirmeye alınır.
l) Yığınların üst tabakaları ve maden hafriyat yerlerinin duvarları, suyun yerçekimi ile
drenajına imkân verecek eğime sahip ve aynı zamanda su erozyonuna karşı korunmayı
sağlayıcı şekilde biçimlendirilir.
m) Zayıf zeminlerde, monolitik ve moloz taş formasyonlarında, kumlu ve ince taneli
formasyonlarda ve yığın harmanlarında şev açısı tasarım hesaplarıyla belirlenir. Yapılan
49
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
analizler ve sonuçları Doğaya Yeniden Kazandırma Planında ayrıntılı olarak yer alır.
n) Duvarlarda, tarımsal amaçla yararlanılacağı düşünülen kesimlerde eğim % 15'ten fazla
olmaz. 10 metreden yüksek duvarlarda her 6-10 metre yatay aralıkta saptırma hendeğine
sahip olur. Bunlar yığınlara doğru % 5 - % 10 eğimindeki eşyükselti çizgilerine paralel
olur.
o) Cevher stok sahalarında yangına, kundaklamaya veya kendiliğinden yanmaya karşı
tedbir alınır.
Maden Ruhsat Müraacaatında Teminat Nasıl Hesaplanır ve Nereye Yatırılır ?
Ruhsat alanı ile yıllık ruhsat harcının (%1) çarpılarak bulunur. Hesaplama sonucu ortaya
çıkan miktar yıllık ruhsat harcından az olamaz. Teminat Vakıflar Bankası Ankara
Bahçelievler şubesinde
açılan 00158007287989343 no’lu hesaba yatırılır.
Deşarj İznine Tabi Olan İşletmeler - Kimler Deşarj İzni Almalı
2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden çıkarılan ve 31.12.2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin 26.
maddesinin (e) bendi gereğince; Gerçek veya tüzel kişiler, faaliyet türlerine göre, alıcı su
ortamlarına verdikleri atıksular için, Tablo 5 ten Tablo 21 e kadar konulan deşarj
standartlarını sağlamakla yükümlüdürler.
Bu kapsamda;
1- Üretimi sırasında atıksu oluşumuna neden olan ve bu atıksularını herhangi bir alıcı
ortama ( göl, deniz, akarsu, dere yatağı vb.) veya sistemli bir şekilde yeraltına boşaltan
işletmelerin,
2- Üretimi sırasında atıksu oluşmamasına rağmen, işletmede çalışan personel sayısı 84
kişinin üzerinde olan ve çalışan personelden kaynaklanan evsel nitelikli atıksularını
herhangi bir alıcı ortama ( göl, deniz, akarsu, dere yatağı vb.) veya sistemli bir şekilde
yeraltına boşaltan işletmelerin, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nde Tablo 5'ten Tablo
21'e kadar konulan deşarj standartlarını sağlayacak uygun arıtma tesisi kurması ve İl
Çevre Müdürlüğü’nden Deşarj İzin Belgesi alması gerekmektedir.
50
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Rehabilitasyon Projeleri
Madencilik faaliyetleri ile bütünleştirilerek, sürekli uygulanan bir kapatma ve doğaya
yeniden kazandırma planı, madencilik faaliyetinden kaynaklı olumsuz sosyal, ekonomik ve
çevresel etkilerin en aza indirilmesini sağlar.
Maden işletmesi ömrü boyunca, madencilik çalışmalarının yürütüldüğü alanlarda, özellikle
açık ocak madenciliği çalışmaları nedeniyle, başta topoğrafya, flora ve fauna, yüzey ve
yeraltı suyu olmak üzere arazide bazı değişimlerin olması kaçınılmazdır. Rehabilitasyon
projelerinin amacı, bu değişimlerin uygun çevre yönetimleri ile madencilik operasyonları
boyunca en aza indirgenmesidir.
Madencilik faaliyetleri yapılan sahanın bozulacak doğal yapısının yeniden düzenlenmesi,
doğal dengesinin kurulması, alanın yeniden insanların ya da diğer canlıların güvenle
yararlanabileceği hâle getirilmesini sağlamak amacıyla 6831 sayılı Orman Kanunu
kapsamında Rehabilitasyon Projesi hazırlanır.
Maden kapatma ve rehabilitasyon projeleri kapsamında:
Doğal ve kültürel çevrenin korunması
51
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Saha karakterizasyonu
Açık ocağın kısmi dolumu veya şevlerin kırılarak şev eğiminin düşürülmesi
Yeraltı işletmelerinde galeri girişlerinin kapatılması
Cevher hazırlama ve zenginleştirme tesisleri ve şantiye, idari binalar vb. yardımcı
ünitelerin yıkımı ve sökümü
Zemin düzenlenmesi
Pasanın uzaklaştırılması veya şevlerinin kırılması
Maden atığı karakterizasyonu ve yönetimi
Maden atık projelerinin yapımı
Yüzey sularının denetimi
Susuzlaştırma
Uygun ağaçlandırma
Çevresel Yönetim ve İzleme
Deşarj İzni Nasıl Alınır Deşarj İzni Alınması
u Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği esaslarına uymak şartı ile, alıcı su ortamlarına her türlü
evsel ve/veya endüstriyel nitelikli atıksuların doğrudan deşarjı için idareden izin alınması
mecburidir. Her atıksu deşarjı için Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde
idarenin istediği çıkış suyu kalitesinin ve diğer şartların sağlanması gereklidir.
Alıcı su ortamına her türlü atıksu deşarjı izni için mahalli çevre kurulunun uygun görüşü
doğrultusunda mahallin en büyük mülki amirliği (....... Valiliği İl Çevre Müdürlüğü)
yetkilidir.
Atıksu deşarjı için İdare tarafından verilen izin beş yıl süre ile geçerlidir. Su Kirliliği
Kontrolü Yönetmeliğinde sektörler için bir sınıflama yapılmış ve bu sektörlerlerin herbiri
için deşarj standartları getirilmiştir.
Söz konusu Yönetmelikte belirlenen deşarj standartlarının sağlanabilmesi için
işletmelerin, atıksularının debi ve kirlilik yüküne göre tespit edilecek uygun bir arıtma
tesisi kurması gerekmektedir.
Madencilik Rezerv Çalışmaları
Küre Madencilik'in kaynak ve rezerv tahminlerine yönelk güçlü yaklaşımı, kapsamlı maden
işletmecilik deneyimleri ile yapısal ve alterasyon jeolojisi konularındaki uzmanlığını
birleştriilmesine dayanır.
52
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• Arama hedeflerinin tanımlanması, fizibilite çalışmaları ve çalışan maden işletmeleri için
oluşturduğumuz kaynak modelleri ve değerlendirmeleri, kaynakların oluşumuna neden olan
jeolojik sistemlerin detaylı bir şekilde anlaşılmasına dayanır.
• Jeo-istatistik yaklaşımlar ile, sizin proje kaynağınıza ve rezerv değerlendirmenize en
uygun metodu seçip uygularken proje jeolojisini, maden mühendisliğini veya ekonomiyi de
göz önünde bulundururuz.
Maden Ruhsatı Ön İnceleme Raporu Hazırlarken Dikkat Edilen Hususlar Nelerdir ?
Aranacak madenin grubu ve cinsi açıkça belirtilmelidir. Madenin grubu ve adı
belirtilmemiş ise müracaat reddedilir.
Doğaya Kazandırma Planlarının Sonuçlandırılması
(1) Doğaya Yeniden Kazandırma Planı faaliyet sahibince faaliyet alanında tüm
işletme faaliyetleri tamamlandıktan sonraki iki yıl içinde son işlemler
uygulanarak bitirilir. Doğaya Yeniden Kazandırma Planının, planına uygun olarak
yapıldığı ve alanın faaliyet sonrası için öngörülen kullanım amacına uygun hale
getirildiği, Mahalli Çevre Kurulunun onayı ile kesinlik kazanır.
(2) Faaliyetin kapatma işlemleri yerine getirildikten sonra faaliyet alanı planda
öngörüldüğü şekli ile kullanıma açılır. Planına uygun olarak doğaya yeniden
53
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
kazandırılan alan beş yıl müddetle amacına uygun olarak izlenir ve faaliyet
sahibi tarafından terk edilir. Alanın kullanımı bir işletmeciye devredilmişse
kullanımı işletmecinin sorumluluğunda olmak üzere, doğaya yeniden
kazandırılmış şekli ile kullanılır ya da işletilir.
(3) Doğaya Yeniden Kazandırma Planı çalışmaları, planında öngörülen süreden
önce, yeni bir işletmeciye devir olmaksızın herhangi bir şekilde sürekli olarak
durdurulursa, durma nedenine bağlı
olmaksızın, kazı veya döküm yapılan bozulmuş arazilerin doğaya kazandırılması
işleri, işin önemi ve ivedilik durumuna göre masrafları faaliyet sahibi
tarafından karşılanmak üzere Doğaya Yeniden Kazanım Planında belirlenen
önlemler faaliyet sahibince yerine getirilir. Bu tür alanların denetimi amacıyla
yapılacak numune alma ve analiz giderleri faaliyet sahibince karşılanır.
Jeolojik Etüt - Jeofizik Etüt
Madenlerin aranması, rezervlerinin belirlenmesi ile işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
jeolojik modelleme, arazi etüdü, örnek alımı, sondaj ve maden jeolojisi raporlarının
hazırlanması, istenilen her ölçekte jeolojik harita ve kesit hazırlanması,
Doğal yapı malzemeleri, endüstriyel hammaddeler ile değişik amaçlarla kullanılan kil, kum,
çakıl, kireç, çimento kili ve benzeri ocakları ile kireçtaşı, bazalt, granitik ve benzeri taş
ocaklarının aranması, rezervlerinin belirlenmesi ve işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
54
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
sondaj , jeolojik ve mühendislik jeolojisi modellemesi ile kuyu logunun ve raporlarının
hazırlanması,
Değişik amaçlı düşey, yatay veya farklı açılarda yönlendirmeli galeri, kuyu, yarma ve
sondaj yerlerinin tespit edilmesi, amaca uygun olarak örnek alınması, bunların litolojik
tanımlanması, jeolojik harita üretimi ve jeolojik modelleme, jeolojik kesit, jeolojik stamp
ve loglarının hazırlanması, yerinde deneylerin gerçekleştirilmesi
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı Hazırlanması - Doğaya Yeniden Kazandırma Nedir
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı: Madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için
arazide yapılan kazılar, dökümler ve doğaya bırakılan atıklarla bozulan sahaların geriye
düzenlenme, duraylılığı sağlama, düzeltme, üst toprağı serme, tohum ekme, fidan dikme,
arazi yapısı uygun yerlerde rekreasyon alanları oluşturulması, bitkilendirme ve
ağaçlandırma işlemlerinin tümünü içeren süreci tanımlayan plandır.
Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği
kapsamına giren faaliyetlerde, işletmeci tarafından çalışmalara başlanmadan önce,
bozulan doğal yapının yeniden düzenlenmesi, doğal dengenin kurulması ve alanın yeniden
insanların ya da diğer canlıların güvenle yararlanabileceği hale getirmesini sağlayacak
biçimde Doğaya Yeniden
Kazandırma Planı hazırlanır.
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı çalışmalarında, son arazi düzenlemesi için sahanın
mümkün olduğu kadar faaliyet öncesindeki ekolojik durumuna ve eşyükseltilerine
ulaştırılması hedeflenmelidir.
Maden İşleri Genel Müdürlüğü (Migem) İş Takipleri
İlk Müracaat ruhsat taban bedeli yatırılarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne (MİGEM)
e yapılmaktadır.
Öncelikle müracaat yapılan alanın 6 derecelik koordinatları ve pafta adı
belirlenmelidir.
Müracaat yapılacak alanın Yasada belirtilen alanı aşmadığına dikkat edilmelidir.
Müracaat yapılacak alanın MİGEM den boş olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Müracaatın hak sağlayıp sağlamadığı MİGEM tarafından aynı gün bildirilir.
Müracaatların hak sağlaması halinde iki ay içinde ruhsat bedeli ve müracaat
formunda
belirtilen evraklar ile ön inceleme raporu, maden arama projesi, mali yeterlik
belgeleri,
55
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Ruhsat bedelleri tamamlanarak ruhsat alımına hak kazanılır
Web Ortamında İnteraktif Ruhsat / Sertifika Müracaatında Bulunabilir Miyim ?
Bununla ilgili çalışmalar devam etmekte olup henüz hizmete girmemiştir. Çalışmalar
tamamlandığında ilan edilecektir.
Ruhsat Müracaatı İçin Gerekli Evrakları Süresi İçinde Veremezsem Ne Olur ?
Müracaatınız iptal edilir ve müracaat edilen alan 60 gün sonunda herhangi bir işleme
gerek kalmaksızın müracaat alanı aramalara yeniden açılır.
Yeraltı İşletme Tasarımları ve Fizibilite Raporu
Yeraltı işletmesi üretim faaliyetleri kapsamında elde edilen veriler ışığında belirlenen
kat planları çeşitli programlar ile 3 boyutlu hale getirilerek havalandırma tasarımları ön
değerlendirmelerine hazır hale getirilmektedir. İşletmede çalışan kişi sayısı, toz faktörü
ve kullanılabilecek ekipmanlar detaylı olarak incelendikten sonra yeraltı havalandırma
planlaması yapılabilmektedir.
Yapılacak yeraltı havalandırma tasarımları aşamasında ise;
Havalandırma modellerinin hızlı ve detaylı bir şekilde oluşturulması
Havalandırma sistemlerinin makine ekipmanların güçlerine, kullanılabilirlik ve
fayda yüzde değerlerine bağlı olarak hava miktarlarının belirlenmesi
Fan seçimi ve havayolu boyutlarının optimizasyonu
Vantilatörlerin üretim öncesi ve üretim sırasındaki günlük ilerlemelerinin
belirlenmesi
Hava miktarları sınır değerlerin oluşturulması, toplam gerekli hava miktarının
belirlenmesi,
Maksimum ve minimum hava hızlarının madenin gelişimine bağlı olarak sınır
değerlerinin oluşturulması
Maliyet etkilerinin yaratılması ve güvenli havalandırma tasarımları
Sıcaklık, soğukluk ve nem tasarımları
Hava akımının kontrol edilmesi
Gazlar, kirleticiler ve toz patlamalarının simülasyonu
Maden yangınları ve acil senaryoların oluşturulması gibi işlemler göz önünde
tutulmaktadır.
56
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Doğaya Kazandırma Planı Aşamaları - Doğaya Kazandırma Planı Aşamaları Nelerdir
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı aşağıdaki aşamalardan meydana gelir;
a) Faaliyet öncesi, faaliyet alanı ve çevresindeki flora, fauna tespiti, toprak, su, hava,
doğal ve kültürel peyzaj değerleri, jeolojik koşulları, jeomorfolojik, hidrojeolojik,
jeolojik risk, sosyo-ekonomik ve kültürel faktörler dikkate alınarak mevcut durumun
ortaya konması,
b) Faaliyet sahasının fiziksel, kimyasal ve jeolojik duraylılığının sağlanması,
c) Faaliyet sahasının yeniden düzenlenmesi,
ç) Toprak, su ve hava yönetimi çalışmalarının gerçekleştirilmesi,
d) Peyzaj çalışmalarının gerçekleştirilmesi,
e) Faaliyet alanlarının iyileştirilmesi,
f) Faaliyet alanlarının kapatılması ve terk edilmesi,
g) İzleme ve denetim yöntemlerinin gerçekleştirilmesi.
Ruhsat / Serifika Müracaatlarda Pafta Sınırlamasını Aşan Müracaatlar İçin Ne Yapılır?
Pafta sınırlaması Karada 4 pafta -Denizlerde 8 pafta olup, aşan kısım için ayrı bir
müracaat yapılmalıdır.
Maden Müracaatında Mühendisin Oda Sicil Belgesi Yoksa Maden Projesi Kabul Edilir Mi ?
Maden Müracaatında Mühendisin Oda Sicil Belgesi Yok ise Maden Arama Projesi
Kabul Edilir Mi ?
Projeyi imzalayan mühendisin oda sicil kayıt belgesi projeyle birlikte verilmesi
zorunludur.
1 b ve 2 (a) Grubu Maden Ruhsat Müracaat Nasıl Yapılır ?
I b ve II (a) Grubu müracaatlarında da EK Form 1’deki müracaat evrakı diğer
müracaatlardan farklı olarak doğrudan işletme ruhsatı talep edilir.
Maden Arama Ruhsatı / Sertifikası İçin Nasıl Müracaat Edilir ?
Öncelikle ruhsat grubuna karar verilmelidir.
Jeoloji Veri Yönetim Sistemleri
• Arama hedeflerinin tanımlanması, fizibilite çalışmaları ve çalışan
maden işletmeleri için oluşturduğumuz kaynak modelleri ve
değerlendirmeleri, kaynakların oluşumuna neden olan jeolojik
sistemlerin detaylı bir şekilde anlaşılmasına dayanır.
• Jeo-İstatistik yaklaşımlar ile, sizin proje kaynağınıza ve rezerv
57
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
değerlendirmenize en uygun metotu seçip uygularken proje jeolojisini,
maden mühendisliğini veya ekonomiyi de göz önünde bulundururuz.
Maden Ruhsat / Serifika Müracaatı Yapacağım Alanın Nokta Sayısında Kısıtlama Var
Mıdır ?
Müracaatlar 6 derecelik dilime esas alınarak, yirmi noktayı geçmeyecek şekilde, yapılır.
Mera Yönetmeliği
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, 25/02/1998 ve 4342 sayılı Mera Kanunu ile
11/06/1998 tarihli ve 4368 sayılı Mera Kanunu'nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi
Hakkında Kanun'un uygulanmasının usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik, mera, yaylak ve kışlak alanları ile umuma ait çayır ve otlak
alanlarını kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 25/02/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu'nun; 31 inci
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
a) Amenajman planı: Mera, yaylak, kışlak ile umuma ait çayır ve otlaklardan en elverişli
bir şekilde yararlanmanın sağlanması için, bakım, ıslah, otlatma, dinlendirme, tohumlama,
ilave yemleme ve yapılması gereken benzeri işleri sıralayan uygulama planını,
b) Otlatma planı: Mera, yaylak, kışlak ile umuma ait çayır ve otlakların düzenli bir şekilde
otlatılması ile ilgili olarak otlatma mevsimini, otlatma kapasitesini, otlatma sistemini,
otlatılacak hayvan cins ve miktarını, otlatmaya başlama ve son verme tarihleri gibi
ayrıntıları belirleyen uygulama planını,
c) Islah: Mera, yaylak, kışlak il umuma ait çayır ve otlakların yem verimini ve kalite
yönünden yükseltmek için sulama, gübreleme, zararlı ot mücadelesi, tohumlama ve
benzeri biyolojik tekniklerle birlikte, otlatmayı ve kolaylaştırıcı tesislerin yapılması,
toprak ve su muhafaza gibi çeşitli fiziksel ve teknik tedbirlerin alınarak uygulanmasını,
d) Göçer: Belirli bir otlatma alanına sahip olmayan, yılın her mevsiminde aile bireyleri ve
hayvanları ile birlikte başka yerlere geçici olarak konaklayarak hayvancılık yapan
insanları,
e) Mera, yaylak, kışlak ile umuma ait otlak ve çayır durum ve sınıfları: Mera, yaylak,
kışlak ile umuma ait çayır ve otlaklarda üzerinde bulunan iyi cins mera bitkilerinin ağırlık
olarak bitki örtüsündeki yüzde miktarlarına dayanan bir sınıflandırma sistemini,
58
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
f) Çiftçi ailesi: Çiftçilik işlerini sürekli ve doğrudan doğruya yapan aileyi,
g) Aile: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında karı-koca ve varsa reşit olmayan çocuklar ile
reşit olup evli olmayan ve aile reisi ile birlikte oturan çocukları,
h) Kanun: 4342 sayılı Mera Kanunu’nu,
i) Fon: Mera Fonu'nu,
j) Komisyon ve Teknik Ekipler: Mera Kanunu'nun 6 nci maddesi uyarınca oluşturulan
Komisyon ve Teknik Ekipleri,
k) (Ek:RG-25/2/2011-27857) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera: Jeolojik yapıya bağlı
olarak yerkabuğu ısısının etkisiyle sıcaklığı sürekli olarak bölgesel atmosferik yıllık
ortalama sıcaklığın üzerinde olan, çevresindeki sulara göre daha fazla miktarda erimiş
madde ve gaz içerebilen, doğal olarak çıkan veya çıkarılan su, buhar ve gazlar ile
yeraltına insan düzenlemeleri vasıtasıyla gönderilerek yerkabuğu veya kızgın kuru
kayaların ısısı ile ısıtılarak elde edilen su, buhar ve gazları kullanarak sulama, gübreleme,
iklimlendirme ve bakım gibi faaliyetlerini sürdüren seraları,
ifade eder.
İŞLETME İZNİ RUHSATININ ALINMASI
Maden Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 21. Maddesinde belirtildiği gibi gerekli izinlerin
alındıktan sonra Maden İşleri Genel Müdürlüğüne müracaatta bulunularak İşletme İzin
Ruhsat Belgesinin alınması hizmetidir.
Madde 21 - (Değişik fıkra :18/07/2006 - 26232 S.R.G Yön/4.mad) Kanunun 7 nci
maddesine göre alınması gerekli izinler için ruhsatın yürürlük tarihinden itibaren üç ay
içinde Valilik, Genel Müdürlük veya ilgili kurumdan herhangi birine müracaat edilmesi
zorunludur. Aksi halde teminat irat kaydedilerek Maden Kanununun 10 uncu maddesi
üçüncü fıkrası kapsamında işlemler devam ettirilir.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı dışındaki izinlerin alınmasına müteakip işletme izni
düzenlenir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı ile ilgili işlemler 14/7/2005 tarihli ve
2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma
Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğe göre ilgili mercilerce yürütülür.
5177 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce alınmış işletme ruhsatlarının temdit
işlemlerinde, gerekli izinler işletme izni düzenlendikten sonra alınır.
İşletme izninin verildiği tarihten sonra bir yıl içinde ruhsat sahibi madeni işletmeye
almak zorundadır.
59
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden Sahası Arama ve Maden Analizi
• Maden potansiyeli bulunan arazilerin belirlenmesi ve müşteri odaklı maden aramalarının
yapılması hizmetlerimizin başında gelmektedir.
• Bulunan arazilerin net tespiti ve maden içerik analiz hizmeti, siz değerli
müşterilerimize verdiğimiz diğer desteklerdendir.
• Cevher hazırlama ve zenginleştirme testlerinin yanısıra kaya mekaniği ve betonagrega
testleride verdiğimiz diğer desteklerdendir.
Hizmetlerimiz:
• Maden Potansiyeli Olan Arazilerin Belirlenmesi
• Prospeksiyon Çalışmaları
• Jeolojik ve Jeoteknik Çalışmalar
• Uydu Anomalileri ile Maden Arama
• Müşteri Odaklı Maden Aramalarının yapılması
• Maden Analiz Hizmeti
• XRF Analizi
• Yoğunluk ve Nem Analizi Yapılması
• Kömür Nem, Kül, Kükürt ve Kalori Analizi
• Cevher Hazırlama Testleri
• Cevher Zenginleştirme Testleri
• Kaya Mekaniği Testleri
• Beton ve Agrega Testleri
60
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden Müşavirlik Hizmetleri
Genel Müdürlükte Maden ruhsatlarınızın takip edilerek işlemlerinizin neticelendirilmesi,
ruhsatlarınızla ilgili olarak yapılması gerekenleri aylık periyotlarla tarafınızın
bilgilendirilmesi.
MADENCİLİK FAALİYETLERİ
Alan sorgulama işlemleri
Arama Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
İşletme Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alınması
İşletme Projesi Hazırlanması (Açık / Kapalı İşletme)
Birleştirme Talepli İşletme Projesi Hazırlanması
İşletme İzni, Sevk Fişi Alımı ve Nezaretçi Ataması
29. Madde Evraklarının Hazırlanması (İmalat Haritası Hariç)
İmalat Haritası Hazırlanması (Sahanın İşletme Yönetimine ve Ölçüm Yapılacak Alana
Göre Belirlenecektir.)
Saha Mülkiyet Belirleme İşlemleri
Patlayıcı Madde İzin Yazısı Alınması
Mera Vasfı Değişikliği Dosyanın ve Toprak Koruma Projelernin Hazırlanması
61
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
BİR MADENİN İŞLETMEYE AÇILABİLMESİ İÇİN ALINMASI GEREKEN İZİNLER
İşletme Projesi Hazırlanması
Arama dönemleri sonunda görünür rezervi ortaya çıkarılan ruhsatlar için işletme
döneminde üretimin nasıl yapılacağı ve yatırımın planlandığı mali yeterlilik belgelerininde
içinde bulunduğu maden mühendisi koordinatörlüğünde hazırlanan projedir.
Temdit İşletme Projesi
İşletme Ruhsat süresi sonunda ruhsat alanında hala ekonomik ve işletilebilir maden
ruhsatı bulunması durumunda Temdit işletme projesi ve ekleri haritalar hazırlanarak
Temdit İşletme Ruhsatı talebinde bulunulmasıdır.
Madde 24 - (Değişik madde: 26/05/2004 - 5177 S.K./12.mad) Sürenin bitiminden önce
yeni bir projeyle uzatma talebinde bulunulması halinde ruhsat süresi uzatılabilir. Toplam
ruhsat süresi altmış yılı geçemez. Altmış yıldan sonraki sürenin uzatılmasına Bakanlar
Kurulu yetkilidir.
SEVK FİŞİ ALINNMASI
KANUN VE YÖNETMELİĞİN İLGİLİ MADDESİ GEREĞİ SEVK FİŞİ ALINMASI
HİZMETİDİR.
Madde 12.- Üretilen madenin sevk fişi ile sevkiyatı zorunludur.
Konveyör ve boru hattı ile sevkiyat, ocak ve tesis mesafesi, nakil güzergahının durumu,
62
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
cevherin tüvanan, konsantre, yarı mamul ve mamul olarak taşınması göz önüne alınarak
sevk fişi kullanımı ile altın, gümüş, platin gibi kıymetli metallerin entegre tesislerinde ve
zenginleştirme tesisleri ile bu tesislerden elde edilen ürünlerin sevk fişi kullanımı ve
denetimi ile ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir.
Ruhsat sahibi tarafından sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin mülkî idare
amirliklerince tespit edilmesi halinde, söz konusu madenin ocak başı satış bedelinin üç
katı tutarında idarî para cezası verilir.
Denetim ve inceleme sonucunda, yaptığı üretim ve sevkiyatı bildirmediği tespit edilen
ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen miktar için
hesaplanacak Devlet hakkının on katı tutarında idarî para cezası verilir.
Ruhsat veya işletme izni olmadan üretim faaliyetinde bulunulduğunun tespiti halinde,
üretilen madene mülkî idare amirliklerince el konulur. Bu kişilere, bu fıkra kapsamında
üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak
başı satış bedelinin beş katı tutarında idarî para cezası uygulanır. Bu şekilde maden
çıkartılması ve/veya sevk edilmesi Devlet malına karşı işlenmiş fiil sayılır. Bu fiili
işleyenler adlî takibat yapılmak üzere ilgili makamlara bildirilir. El konulan madenler,
mülkî idare amirliklerince satılarak bedeli özel idareye aktarılır.
Ticarî amaç taşımayan ve köylülerin kendi zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere köy
muhtarının yazılı izni ile üretilip sevk edilen yapı hammaddeleri için bu madde hükmü
uygulanmaz. Harç ve Devlet hakkı alınmaz.
Sulak Alan Faaliyet Başvuru Formu
T.C.
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI
EK-2 FAALİYET BAŞVURU FORMU
RUHSAT BAŞVURULARI
Bilgi dökümü alınarak ruhsat varlığının olmadığını tespit ettikten sonra, 5177 Sayılı
Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanununun 2. Maddesi kapsamındaki ruhsat
gruplarına göre ilk müracaatının yapılması ve Arama Ruhsat / Sertifika Belgesinin
alınması hizmetidir.
5177 Sayılı Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanunu;
Madde 16 - II. Grup, III. Grup ve IV. Grup madenler arama ruhsatı, V.Grup madenler
63
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
arama sertifikası ile aranır. I. Grup madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir.
Müracaatların talep harcı ile yapılması zorunludur. Müracaatlarda öncelik hakkı esastır.
I. Grup (a) bendi madenler için alanlar il özel idarelerince ihale edilerek işletme ruhsatı
verilir. İhale edilecek alanlar Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak belirlenir. Bu
madenlerin ihale bedeli il özel idarelerinin hesabına yatırılır. Özel mülkiyete tâbi alanlar
ihale edilemez. Mülkiyet sahibinin kendi mülkiyeti üzerinde ruhsat talep etmesi halinde
bir bedel alınmaz. I. Grup (a) bendi maden ruhsatlarının alanları 10 hektarı
geçemez.Denizlerdeki kum ve çakıl, SiO2 oranına bakılmaksızın I. Grup (a) bendi maden
sayılır.
I. Grup (a) bendi madenlerin ihale edilmesi, ruhsatlandırılması, işletilmesi, işletmelerin
denetlenmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenir.
Genel Müdürlüğe, I. Grup (b) bendi madenler için 50 hektarı geçmeyecek şekilde
doğrudan işletme ruhsatı, II. Grup madenler için 100, III. Grup madenler için 500, IV.
Grup madenler için 2000 hektarı geçmeyecek şekilde arama ruhsatı, V. Grup madenler
için 1000 hektarı geçmeyecek şekilde arama sertifikası müracaatı yapılır.
Ruhsatlar hak sahiplerinin talep harcı ile müracaatta bulunmaları halinde birleştirilebilir.
Birleştirme sonucunda ortaya çıkan alan, bu maddede belirtilen alan sınırlamasını
geçemez. Ancak işletme ruhsatı safhasında görünür maden rezervinin mücavir ruhsat
alanlarında bir bütünlük teşkil etmesi halinde bu alan kısıtlaması aranmaz. Birleştirme
işleminde teminat güncel hale getirilir. Ruhsat küçültme işlemlerinde harç ve teminat
alınmaz.
Müracaatlar, 1/25.000 ölçekli topografik harita koordinatları esas alınarak tespit edilen
noktalarla sınırlandırılmış alanlar için I. Grup (a) bendi madenler için il özel idarelerine,
diğer grup madenler için Genel Müdürlüğe doğrudan veya elektronik posta yolu ile yapılır.
Talep edilen alanın müsait olan kısmı müracaat tarihinde müracaat edene bildirilir ve
onbeş gün içinde harç ve teminatın yatırılması halinde ruhsat verilir. Yatırılmadığı
takdirde bu alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık hale gelir.
Müracaatların değerlendirilmesi sonucunda hak sağlanan alanların ayrı alanlar şeklinde
oluşması durumunda, bu alanlardan her birine müracaat sahibinin talebi halinde ayrı ayrı
da ruhsat verilir. Ruhsatı alınmayan alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın
müracaatlara açık hale gelir.
Ruhsatlar, sicile kaydedildiği tarihte yürürlüğe girer. Bir grup için verilen ruhsat, diğer
gruptaki madenler için hak sağlamaz. Ancak ruhsata konu madenin üretilmesi için, işletme
faaliyetinin zarurî neticesi olarak çıkarılan diğer grup madenler Genel Müdürlükten izin
almak sureti ile değerlendirilebilir. İşletme projesinde belirtilen termin plânına göre
belirtilen süre içinde ruhsata konu madenin ekonomik olarak işletilmemesi halinde,
64
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
üretilmiş olan diğer grup madenlerin satış bedelinin iki katı tutarında idarî para cezası
alınarak bu madenlerin üretimi için verilmiş izin iptal edilir. Aynı grup ruhsatlar birbiri
üzerine verilemez. Kazanılmış haklar korunmak kaydı ile ayrı grup ruhsatların birbiri
üzerine verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Toprak Koruma Projeleri;
Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu 3/7/2005, 5403 Kanun Numarası ile kabul
edilmiştir. Yayımlandığı Resmi Gazete: 19/7/2005 Yürürlükteki Toprak Koruma Kanunu
ile tarım arazilerinin tarım dışı kullanımı için Toprak Koruma Projesi hazırlanması ve
Tarım Dışı Kullanım İzni alınması zorunlu hale getirilmiştir.
HALİHAZIR İMALAT HARİTASI ÇİZİMİ
Talep eden mercilere verilmek üzere; hasas ölçüm aletleri ile yerinde ölçümlerinin
yapılarak son durumunu gösterir halihazır haritasının hazırlanması hizmetidir.
Arama Faaliyet Raporu
Arama ruhsatının alındığı tarihten başlayarak 3 yıl devam eden süreç olup, 2. yılın sonuna
kadar 1, 3. yılın sonunda da 1 tane olmak üzere 2 tane arama faaliyet raporu verilmesi
gerekmektedir.
ARAMA FAALİYETİ:
Madde 17 - (Değişik madde: 26/05/2004 - 5177 S.K./11.mad) Arama ruhsatı ve sertifika
süresi üç yıldır. Bu süre, IV. Grup madenler için arama faaliyet raporları ile müracaat
edilmesi halinde iki yıl uzatılabilir. Ruhsat sahibi ikinci yılın sonuna kadar arama faaliyet
raporu vermek zorundadır. Uzatma talebinde bulunulan IV. Grup ruhsatlar için taleple
birlikte üçüncü yılın sonunda ikinci arama faaliyet raporu verilmesi gereklidir. Arama
faaliyet raporlarının süresinde verilmemesi halinde teminat irad kaydedilir. Arama
faaliyet raporları, yapılan çalışmaların niteliği dikkate alınarak jeoloji, maden, jeofizik
mühendisi veya mühendislerince hazırlanır. Arama ruhsat süresi sonunda işletme ruhsatı
talebinde bulunulmayan arama ruhsatları iptal edilerek teminatı ruhsat sahibine iade
edilir. Arama döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar
araştırmaları yapmak üzere arama faaliyet raporu ile birlikte müracaat eden ruhsat
sahibine, Genel Müdürlükçe görünür rezervin %10'una kadar maden üretim ve satış izni
verilebilir. Bu fıkraya aykırı üretim ve satış yapanlar hakkında 10 uncu maddeye göre
işlem yapılır. Arama döneminde üretim yapılması durumunda satış bilgi formunun 29 uncu
maddede belirtilen sürede verilmesi zorunludur.
Jeolojik Etüt
65
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Jeolojik Prospeksiyon
Söz konusu sahanın ekonomik değere sahip olup olmadığını belirleyen ilk arama
aşamasıdır. Bu jeolojik etüt aşamasının amacı, söz konusu saha herhangi bir değerli
mineralden kaynaklanan “potansiyel bir ekonomik değer taşıyor mu?” sorusunun cevabını
vermektir. Mümkün rezerv bu aşamada belirlenebilir.
Yetkilendirilmiş Maden Danışmanlığı
18.02.2015 tarih ve 6592 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Maden
Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da “Yetkilendirilmiş Tüzel
Kişiler: Genel Müdürlükçe yetkilendirilen, bu Kanun kapsamında Genel Müdürlüğe
verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü teknik belgeyi hazırlamaya yetkili, şirket
hisselerinin yarısından fazlasının sahibinin mühendis olduğu ya da bünyesinde nitelik ve
nicelikleri yönetmelikle belirlenen mühendisler çalıştıran maden arama ruhsat sahibi veya
işletmesi olan tüzel kişiler” olarak tanımlanmıştır.
Bahsi geçen Yönetmelik ile Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne verilmesi gereken rapor,
proje ve her türlü teknik belgenin bu tüzel kişilikler tarafından yapılması zorunlu hale
getirilmiş ve her ruhsat sahibinin tüzel kişilikler ile sözleşme yapması veya
yetkilendirilmiş tüzel kişilikler kurması zorunlu hale getirilmiştir.
1 A Grubu Ruhsat Müracaatı Nereye Yapılır ? Müracaat Nasıl Ruhsatlandırılır ?
Ruhsat alınmak istenen alanın bağlı olduğu İl Özel İdarelerine müracaat edilir. İl Özel
İdarelerince Genel Müdürlüğümüzün uygun görüşü alınır. Genel Müdürlüğümüzce, talep
edilen alanın niteliği, talep alanında diğer grup ruhsatların bulunup bulunmadığı, ruhsat
bulunması halinde yapılan nazari ve/veya mahalli inceleme sonucu dikkate alınarak
görüşünü bildirir. Diğer kamu kurum ve kuruluşların da olumlu görüşlerinin alınmasından
sonra İl Özel İdaresince ihale yolu ile işletme ruhsatı verilir.
Yerüstü Madenciliği Hizmetlerimiz
Maden Planlamasının Gözden Geçirilmesi ve Teknik Denetimler
• En Uygun Madencilik Stratejilerinin Geliştirilmesi ve Uygulanması
• Açık Ocakla ilgili Tüm Fizibilite Çalışmaları
• FinansalDeğerlendirmeler
• Risk Analizleri
• Proje Gözden Geçirilmeleri
• Teknik Değerlendirmeler
• Teknik Nezaretçilk Hizmeti
66
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• Detaylı bir maden tasarımı ve maden yerleşim planlaması , üretim zamanlaması ve
ekipman seçimini de içeren iş tanımlanması / fizibilite ve ekonomik değerlendirme
çalışmalarını da kapsar.
• Size pratik ve uygulanabilir çözümler sunarken, göz önünde bulundurulması gereken
jeoteknik ve çevresel konuları da dikkate alıyoruz.
• Küre Madencilik, yenilikçi bir maden planlama metodolojisi geliştirmiştir. Maliyetlere
dayalı ve risk faktörlerini göz önünde bulunduran bu metodoloji; maden ömrü ile
başlayarak, iş planlaması safhasını göz önünde bulundurur ve daha sonra da işletme
planlamasını kapsar. Bu presesin sonucunda ortaya çıkan Mineral Balans Dokümanı,
mineral kaynaklarının sağlıklı olup olmadığını yansıtırken aynı zamanda riskleri ve risk
yönetim stratejilerini ortaya koyar.
Madencilik Danışmanlık Hizmetleri
Bilgi Dökümü Alım Ve Sunum Raporu Hazırlanması
• İlk Müracaat(Kum, Kalker, Maden, Mermer) Dosyası Hazırlanması,Arama Ruhsat Takip
Ve Alımı
• Ön Arama, Genel Arama Ve Detay Arama Faaliyet Raporlarının Hazırlanması
• İşletme Projesi Hazırlanması
• İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması
• Ruhsat/Sertifika Devir Dosya Hazırlama Takip İşleri
• Teknik Nezaretçilik Hizmetleri
• İşletme Ruhsatı Takip Ve Alımı
• Ön İnceleme Raporu Hazırlanması
• Maden Arama Projesi Hazırlanması
• Kaynak Rezerv Raporu Hazırlaması
• İhale Müracaatı Dosya Hazırlama Hizmetleri
• Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alımı
• Terk Raporu Hazırlanması Ve Ruhsat Terk İşlemleri
• Maden Sevk Fişi Alımı
• Patlayıcı Madde Kapasite Raporu Hazırlanması Ve Kullanımı
• Topografik Ölçümleme Ve Harita Hizmetleri
• Ruhsat Süresi Uzatma (Temdit) İşlemleri
• İşyeri Açma- Çalışma (GSM) Dosyaları Hazırlanması İşlemleri
• Satış Bilgi Formu Hazırlanması
• İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması
• Rödevans Sözleşmelerinin Hazırlanması
Jeokimyasal Etüt Çalışmaları
67
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Değerli elementlerin (Au, Cu, Pb, Zn, Ag, Sb, Pt, Co, Ni vb.) arama yöntemidir. Sadece
mostradan değil, bölgedeki önemli olan tüm jeolojik yapılardan değerli elementlerin
varlığına yönelik, değişik amaçlı numuneler alınır.
- Dere kumu numunesi
- Toprak numunesi
- Kaya numunesi
- Bate numunesi
Ana elementler ve iz elementler analize tabi tutularak sonuçları değerlendirilir. Sonuçlar
doğrultusunda, uygulama alanı harita üzerinde daraltılarak değerli mineralin kaynağına
yönelik detay jeolojik etüt çalışmaları devam eder.
Jeolojik Etüt - Jeofizik Etüt
Madenlerin aranması, rezervlerinin belirlenmesi ile işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
jeolojik modelleme, arazi etüdü, örnek alımı, sondaj ve maden jeolojisi raporlarının
hazırlanması, istenilen her ölçekte jeolojik harita ve kesit hazırlanması,
Doğal yapı malzemeleri, endüstriyel hammaddeler ile değişik amaçlarla kullanılan kil, kum,
çakıl, kireç, çimento kili ve benzeri ocakları ile kireçtaşı, bazalt, granitik ve benzeri taş
ocaklarının aranması, rezervlerinin belirlenmesi ve işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
sondaj , jeolojik ve mühendislik jeolojisi modellemesi ile kuyu logunun ve raporlarının
hazırlanması,
Değişik amaçlı düşey, yatay veya farklı açılarda yönlendirmeli galeri, kuyu, yarma ve
sondaj yerlerinin tespit edilmesi, amaca uygun olarak örnek alınması, bunların litolojik
tanımlanması, jeolojik harita üretimi ve jeolojik modelleme, jeolojik kesit, jeolojik stamp
ve loglarının hazırlanması, yerinde deneylerin gerçekleştirilmesi
İşletme Faaliyet Raporu
Her yıl Nisan ayı sonuna kadar 1 önceki yıla ait üretim, satış ve işletme ile ilgili bilgileri
içeren rapordur.Üretim olan sahalarda ekinde imalat haritası verilmesi gerekmektedir.
MADENCİLİK FAALİYETLERİ
Alan sorgulama işlemleri
Arama Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
İşletme Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alınması
68
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
İşletme Projesi Hazırlanması (Açık / Kapalı İşletme)
Birleştirme Talepli İşletme Projesi Hazırlanması
İşletme İzni, Sevk Fişi Alımı ve Nezaretçi Ataması
29. Madde Evraklarının Hazırlanması (İmalat Haritası Hariç)
İmalat Haritası Hazırlanması (Sahanın İşletme Yönetimine ve Ölçüm Yapılacak Alana
Göre Belirlenecektir.)
Saha Mülkiyet Belirleme İşlemleri
Patlayıcı Madde İzin Yazısı Alınması
Mera Vasfı Değişikliği Dosyanın ve Toprak Koruma Projelernin Hazırlanması
Teknik Nezaret
Teknik Nezaretçi, Daimi Nezaretçi, Teknik Eleman Atama / İstifa / Azil işlemleri için
gerekli evrakların hazırlanması.
YILLIK HARÇ VE TEMİNAT TAKİBİ
Ruhsat sahiplerinin bilgilendirilmesi amacına yönelik müşavirlik hizmetidir.
TOPOGRAFİK HARİTA ÇİZİMİ
Ruhsatlı maden sahasının topografik haritasının hazırlanması hizmetidir.
Detay Arama Faaliyet Raporunun Hazırlanması
IV.Grup Maden Ruhsatlarında Detay Arama Dönemi 4 yıl olup; her yıl sonunda Detay
Arama Döneminin içinde bulunulduğu yılda yapılan çalışmaların beyan edildiği rapordur.
4.Yılın sonunda Detay Arama Faaliyet Raporu ile birlikte İşletme talep edilmesi
gerekmektedir.
Madencilik Faaliyetleri
Tüzel kişiler veya maden arama ya da işletmecilerinin 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı
Maden Kanunu kapsamında Genel Müdürlüğe verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü
teknik belgeyi hazırlamak için Maden İşleri Genel Müdürlüğünce tüzel kişilere yeterlik
belgesi verilmesine ilişkin 03 Haziran 2016 tarih ve 29731 sayılı Yetkilendirilmiş Tüzel
Kişiler İle İlgili Yönetmeliği yürürlüğe girmiş ve Çevmed Mühendislik Müşavirlik A.Ş. YTK
Yeterlilik Belgesi almaya hak kazanmıştır. Çevmed, geniş bilgi birikimi ve deneyimli
Mühendisleriyle birlikte Madencilik Faaliyetlerini yürütmek için aldığı YTK Yeterlilik
Belgesi ile sektör için mühendislik ve müşavirlik hizmeti vermektedir.
Madencilik Danışmanlığı,
Maden Mühendisliği ve Müşavirliği,
69
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden işletme faaliyetinin yapılabilirliğine yönelik fizibilite projesi ve raporu
hazırlanması,
Maden Mühendisliği kapsamında etüt, araştırma-geliştirme, değerlendirme
hizmetleri,
Maden Arama Projesi Hazırlanması,
Ön İnceleme Raporu Hazırlanması,
Ön Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
Genel Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
Detay Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
İşletme Projesi Hazırlanması,
İşletme İzin Genişletme Projesi Hazırlanması,
İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması,
Satış Bilgi Formu Hazırlanması,
Patlayıcı Madde Kapasite Raporu Hazırlanması,
Ruhsat Birleştirme İşlemleri,
Ruhsat Küçültme İşlemleri,
Harita Hazırlanması (İmalat, Restorasyon, Termin Planı, Hali Hazır, Topoğrafik,
Jeolojik, Hidrojeoloji, Son Durum, Arazi Varlığı, Orman İzin/Mescere vb.)
Jeolojik prospeksiyon, genel jeoloji ve detay jeolojisi, mineraloji-petrografi,
sedimantoloji-stratigrafi, tektonik, jeokimya, paleontoloji, amaca yönelik olarak
jeolojik modelleme, değişik ölçeklerde jeolojik harita üretimi, jeolojik kesit
hazırlanması, maden jeolojisi, endüstriyel hammaddeler, jeotermal kaynak
jeolojisi, doğal mineralli su ve gazlar ile ilgili etüt, analiz ve değerlendirme raporu
hazırlanması, radyoaktif mineraller, kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, kömür
jeolojisi, asfaltit ve bitümlü şeyl, hidrojeoloji, sondaj uygulamalarında jeoloji
mühendisliği hizmetleri,
Daimi Nezaretçi Atama ve azil İşlemleri,
Bilgi Dökümü Alınması,
Maden Müracaatları (her grup),
70
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
İhale İşlemleri,
Ruhsat Devir İşlemleri,
Ruhsat Alım İşlemleri,
İşletme İzni Alım İşlemleri,
Terk Raporu Hazırlanması,
Sevk Fişi Talep Müracaatları,
Sevk Fişi Alınması,
GSM İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatı Talep Dosyası Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Mera Vasıf Değişikliği Talep Dosyası Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Orman İşletme Muvafakat (İzin) Talep Projesi Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Orman Altyapı İzin Talep Projesi Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Toprak Kirliliği Tespiti
Toprak: Yerküreyi ince bir tabaka halinde kaplayan, kayaçların fiziksel ve kimyasal
prosesler sonucunda parçalanması, ayrışması ve zaman içerisinde sayısız mikroskobik ve
makroskobik organizma ve bitki kalıntılarının birikmesi sonucunda oluşan bir doğal
kaynaktır;
Toprak Kirliliği: Toprak doğal yapısının bozularak kendinden beklenilenleri
karşılayamaması halidir. Toprak kirliliği hem yer altı suları ile olan ilişkisi hem beslenme
açısından gıdalar ile olan doğrudan ilişkisi hem de içeriğindeki canlı organizmaların hayati
faaliyetlerimizi sürdürebilmemiz açısından önemi toprak kirlenmesinin ne derece ciddi
olduğunu göstermektedir.
Toprak kirlenmesinin önlenmesi için ülkemizde 08.06.2010 Tarih ve 27605 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş
Sahalara Dair Yönetmelik” yayınlanmıştır.
Yönetmeliğin amacı: Alıcı ortam olarak toprağın kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmenin
mevcut olduğu veya olması muhtemel sahaları ve sektörleri tespit etmek, kirlenmiş
toprakların ve sahaların temizlenmesi ve izlenmesi esaslarını sürdürülebilir kalkınma
hedefleriyle uyumlu bir şekilde belirlemektir.
Toprak Kirliliğine Neden Olan Faaliyetler:
Üretimi sonucu toprak kirliliğine neden olma potansiyeli olan bütün firmalar (Toprak
Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik Ek-1 ve Ek-
71
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
2) ile yönetmelikte öncelik verilen aşağıdaki sektörler toprak kirliliği tespitini yaptırmak
mecburiyetinde olup varsa neden oldukları kirlenmeyi temizletmekle yükümlüdürler.
Firmalar yönetmelikte Nace Rev.2 kodlarına göre sınıflandırılmışlardır.
1. Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik (BEKKY), Ek- 1 Bölüm 1 de
belirtilen miktarlara eşit veya daha fazla tehlikeli kimyasal barındıran veya barındırmış
tesisler
3. Havaalanları
4. Limanlar
5. Eski askeri sahalar
6. Petrol ve dolum istasyonları
7. Kuru Temizlemeciler
8. 2006/21/EC Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nde tanımlanan ekstraktif atık
tesisleri de dahil olmak üzere 96/82/EC Konsey Direktifi kapsamında olmayan maden
işletmeleri
9. 1999/31/EC Konsey Direktifi’nde tanımlanan atık depolama alanları
10. Atıksu arıtma tesisleri
11. Tehlikeli maddelerin taşındığı boru hatları
Maden İşleri Genel Müdürlüğü (Migem) İş Takipleri
İlk Müracaat ruhsat taban bedeli yatırılarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne (MİGEM)
e yapılmaktadır.
Öncelikle müracaat yapılan alanın 6 derecelik koordinatları ve pafta adı
belirlenmelidir.
Müracaat yapılacak alanın Yasada belirtilen alanı aşmadığına dikkat edilmelidir.
Müracaat yapılacak alanın MİGEM den boş olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Müracaatın hak sağlayıp sağlamadığı MİGEM tarafından aynı gün bildirilir.
Müracaatların hak sağlaması halinde iki ay içinde ruhsat bedeli ve müracaat
formunda
belirtilen evraklar ile ön inceleme raporu, maden arama projesi, mali yeterlik
belgeleri,
Ruhsat bedelleri tamamlanarak ruhsat alımına hak kazanılır
72
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Web Ortamında İnteraktif Ruhsat / Sertifika Müracaatında Bulunabilir Miyim ?
Bununla ilgili çalışmalar devam etmekte olup henüz hizmete girmemiştir. Çalışmalar
tamamlandığında ilan edilecektir.
Ruhsat Müracaatı İçin Gerekli Evrakları Süresi İçinde Veremezsem Ne Olur ?
Müracaatınız iptal edilir ve müracaat edilen alan 60 gün sonunda herhangi bir işleme
gerek kalmaksızın müracaat alanı aramalara yeniden açılır.
Yeraltı İşletme Tasarımları ve Fizibilite Raporu
Yeraltı işletmesi üretim faaliyetleri kapsamında elde edilen veriler ışığında belirlenen
kat planları çeşitli programlar ile 3 boyutlu hale getirilerek havalandırma tasarımları ön
değerlendirmelerine hazır hale getirilmektedir. İşletmede çalışan kişi sayısı, toz faktörü
ve kullanılabilecek ekipmanlar detaylı olarak incelendikten sonra yeraltı havalandırma
planlaması yapılabilmektedir.
Yapılacak yeraltı havalandırma tasarımları aşamasında ise;
Havalandırma modellerinin hızlı ve detaylı bir şekilde oluşturulması
Havalandırma sistemlerinin makine ekipmanların güçlerine, kullanılabilirlik ve
fayda yüzde değerlerine bağlı olarak hava miktarlarının belirlenmesi
Fan seçimi ve havayolu boyutlarının optimizasyonu
Vantilatörlerin üretim öncesi ve üretim sırasındaki günlük ilerlemelerinin
belirlenmesi
Hava miktarları sınır değerlerin oluşturulması, toplam gerekli hava miktarının
belirlenmesi,
Maksimum ve minimum hava hızlarının madenin gelişimine bağlı olarak sınır
değerlerinin oluşturulması
Maliyet etkilerinin yaratılması ve güvenli havalandırma tasarımları
Sıcaklık, soğukluk ve nem tasarımları
Hava akımının kontrol edilmesi
Gazlar, kirleticiler ve toz patlamalarının simülasyonu
Maden yangınları ve acil senaryoların oluşturulması gibi işlemler göz önünde
tutulmaktadır.
73
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Doğaya Kazandırma Planı Aşamaları - Doğaya Kazandırma Planı Aşamaları Nelerdir
Doğaya Yeniden Kazandırma Planı aşağıdaki aşamalardan meydana gelir;
a) Faaliyet öncesi, faaliyet alanı ve çevresindeki flora, fauna tespiti, toprak, su, hava,
doğal ve kültürel peyzaj değerleri, jeolojik koşulları, jeomorfolojik, hidrojeolojik,
jeolojik risk, sosyo-ekonomik ve kültürel faktörler dikkate alınarak mevcut durumun
ortaya konması,
b) Faaliyet sahasının fiziksel, kimyasal ve jeolojik duraylılığının sağlanması,
c) Faaliyet sahasının yeniden düzenlenmesi,
ç) Toprak, su ve hava yönetimi çalışmalarının gerçekleştirilmesi,
d) Peyzaj çalışmalarının gerçekleştirilmesi,
e) Faaliyet alanlarının iyileştirilmesi,
f) Faaliyet alanlarının kapatılması ve terk edilmesi,
g) İzleme ve denetim yöntemlerinin gerçekleştirilmesi.
Ruhsat / Serifika Müracaatlarda Pafta Sınırlamasını Aşan Müracaatlar İçin Ne Yapılır?
Pafta sınırlaması Karada 4 pafta -Denizlerde 8 pafta olup, aşan kısım için ayrı bir
müracaat yapılmalıdır.
Maden Müracaatında Mühendisin Oda Sicil Belgesi Yoksa Maden Projesi Kabul Edilir Mi ?
Maden Müracaatında Mühendisin Oda Sicil Belgesi Yok ise Maden Arama Projesi
Kabul Edilir Mi ?
Projeyi imzalayan mühendisin oda sicil kayıt belgesi projeyle birlikte verilmesi
zorunludur.
1 b ve 2 (a) Grubu Maden Ruhsat Müracaat Nasıl Yapılır ?
I b ve II (a) Grubu müracaatlarında da EK Form 1’deki müracaat evrakı diğer
müracaatlardan farklı olarak doğrudan işletme ruhsatı talep edilir.
Maden Arama Ruhsatı / Sertifikası İçin Nasıl Müracaat Edilir ?
Öncelikle ruhsat grubuna karar verilmelidir.
Jeoloji Veri Yönetim Sistemleri
• Arama hedeflerinin tanımlanması, fizibilite çalışmaları ve çalışan
maden işletmeleri için oluşturduğumuz kaynak modelleri ve
değerlendirmeleri, kaynakların oluşumuna neden olan jeolojik
sistemlerin detaylı bir şekilde anlaşılmasına dayanır.
74
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• Jeo-İstatistik yaklaşımlar ile, sizin proje kaynağınıza ve rezerv
değerlendirmenize en uygun metotu seçip uygularken proje jeolojisini,
maden mühendisliğini veya ekonomiyi de göz önünde bulundururuz.
Maden Ruhsat / Serifika Müracaatı Yapacağım Alanın Nokta Sayısında Kısıtlama Var
Mıdır ?
Müracaatlar 6 derecelik dilime esas alınarak, yirmi noktayı geçmeyecek şekilde, yapılır.
Madencilik Fiyat ve Maliyet - Piyasa Analizi
Maden sahasının değeri; rezerv miktarı, tenör/kalite düzeyi, istenmeyen mineral veya
minerallerin analzi yapılarak buna bağlı zenginleştirme kriterlerinin bulunmasının
ardından; gerekli ilk yatırım, işletme giderleri amortismanlar vb. tüm maliyetierin detaylı
olarak analiz edilmesi sonucunda tespit edilir.
Küre Madencilik, geniş müşteri ve çözüm ortağı yelpazesi sayesinde maden sahanıza
yada ürününüze yeni müşteriler bulur.
Madeninizin yerli ve yabancı pazardaki durumunu size rapor ile sunarken aynızamanda
ithalat ve ihracat olanaklarını da araştırır.
Liman Teslimi (CIF) Fiyat Hesaplamaları ve Gemi üstü (FOB) Teslimi Fiyat
Hesaplamaları ikinci hizmetimizdir.
Hizmetlerimiz:
Maden Sahası Fiyat Değer ve Maliyet Tespiti
ihracat Olanaklarının Tespiti
Yurtiçi ve Yurtdışı Fiyat Araştırması
Ürün Satış Potansiyellerinin Araştırılması
Benchmark Araştırmalarının Yapılması
işgücü Piyasa Analizi
Rekabet Seviyesinin Analizi
Etkin Piyasa Gücüne Sahip işletmelerin Analizi
Pazar Etkinliğinin Arttırılması
Liman Teslim (CIF) Fiyat Hesaplamaları
Gemi üstü (FOB) Teslimi Fiyat Hesaplamaları
Mera Yönetmeliği
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar
75
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, 25/02/1998 ve 4342 sayılı Mera Kanunu ile
11/06/1998 tarihli ve 4368 sayılı Mera Kanunu'nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi
Hakkında Kanun'un uygulanmasının usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik, mera, yaylak ve kışlak alanları ile umuma ait çayır ve otlak
alanlarını kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 25/02/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu'nun; 31 inci
maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
a) Amenajman planı: Mera, yaylak, kışlak ile umuma ait çayır ve otlaklardan en elverişli
bir şekilde yararlanmanın sağlanması için, bakım, ıslah, otlatma, dinlendirme, tohumlama,
ilave yemleme ve yapılması gereken benzeri işleri sıralayan uygulama planını,
b) Otlatma planı: Mera, yaylak, kışlak ile umuma ait çayır ve otlakların düzenli bir şekilde
otlatılması ile ilgili olarak otlatma mevsimini, otlatma kapasitesini, otlatma sistemini,
otlatılacak hayvan cins ve miktarını, otlatmaya başlama ve son verme tarihleri gibi
ayrıntıları belirleyen uygulama planını,
c) Islah: Mera, yaylak, kışlak il umuma ait çayır ve otlakların yem verimini ve kalite
yönünden yükseltmek için sulama, gübreleme, zararlı ot mücadelesi, tohumlama ve
benzeri biyolojik tekniklerle birlikte, otlatmayı ve kolaylaştırıcı tesislerin yapılması,
toprak ve su muhafaza gibi çeşitli fiziksel ve teknik tedbirlerin alınarak uygulanmasını,
d) Göçer: Belirli bir otlatma alanına sahip olmayan, yılın her mevsiminde aile bireyleri ve
hayvanları ile birlikte başka yerlere geçici olarak konaklayarak hayvancılık yapan
insanları,
e) Mera, yaylak, kışlak ile umuma ait otlak ve çayır durum ve sınıfları: Mera, yaylak,
kışlak ile umuma ait çayır ve otlaklarda üzerinde bulunan iyi cins mera bitkilerinin ağırlık
olarak bitki örtüsündeki yüzde miktarlarına dayanan bir sınıflandırma sistemini,
f) Çiftçi ailesi: Çiftçilik işlerini sürekli ve doğrudan doğruya yapan aileyi,
g) Aile: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında karı-koca ve varsa reşit olmayan çocuklar ile
reşit olup evli olmayan ve aile reisi ile birlikte oturan çocukları,
h) Kanun: 4342 sayılı Mera Kanunu’nu,
i) Fon: Mera Fonu'nu,
j) Komisyon ve Teknik Ekipler: Mera Kanunu'nun 6 nci maddesi uyarınca oluşturulan
Komisyon ve Teknik Ekipleri,
k) (Ek:RG-25/2/2011-27857) Jeotermal kaynaklı teknolojik sera: Jeolojik yapıya bağlı
olarak yerkabuğu ısısının etkisiyle sıcaklığı sürekli olarak bölgesel atmosferik yıllık
ortalama sıcaklığın üzerinde olan, çevresindeki sulara göre daha fazla miktarda erimiş
76
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
madde ve gaz içerebilen, doğal olarak çıkan veya çıkarılan su, buhar ve gazlar ile
yeraltına insan düzenlemeleri vasıtasıyla gönderilerek yerkabuğu veya kızgın kuru
kayaların ısısı ile ısıtılarak elde edilen su, buhar ve gazları kullanarak sulama, gübreleme,
iklimlendirme ve bakım gibi faaliyetlerini sürdüren seraları,
ifade eder.
İŞLETME İZNİ RUHSATININ ALINMASI
Maden Kanunun Uygulama Yönetmeliğinin 21. Maddesinde belirtildiği gibi gerekli izinlerin
alındıktan sonra Maden İşleri Genel Müdürlüğüne müracaatta bulunularak İşletme İzin
Ruhsat Belgesinin alınması hizmetidir.
Madde 21 - (Değişik fıkra :18/07/2006 - 26232 S.R.G Yön/4.mad) Kanunun 7 nci
maddesine göre alınması gerekli izinler için ruhsatın yürürlük tarihinden itibaren üç ay
içinde Valilik, Genel Müdürlük veya ilgili kurumdan herhangi birine müracaat edilmesi
zorunludur. Aksi halde teminat irat kaydedilerek Maden Kanununun 10 uncu maddesi
üçüncü fıkrası kapsamında işlemler devam ettirilir.
İşyeri açma ve çalışma ruhsatı dışındaki izinlerin alınmasına müteakip işletme izni
düzenlenir. İşyeri açma ve çalışma ruhsatı ile ilgili işlemler 14/7/2005 tarihli ve
2005/9207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İşyeri Açma ve Çalışma
Ruhsatlarına İlişkin Yönetmeliğe göre ilgili mercilerce yürütülür.
5177 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce alınmış işletme ruhsatlarının temdit
işlemlerinde, gerekli izinler işletme izni düzenlendikten sonra alınır.
İşletme izninin verildiği tarihten sonra bir yıl içinde ruhsat sahibi madeni işletmeye
almak zorundadır.
Maden Sahası Arama ve Maden Analizi
• Maden potansiyeli bulunan arazilerin belirlenmesi ve müşteri odaklı maden aramalarının
yapılması hizmetlerimizin başında gelmektedir.
• Bulunan arazilerin net tespiti ve maden içerik analiz hizmeti, siz değerli
müşterilerimize verdiğimiz diğer desteklerdendir.
• Cevher hazırlama ve zenginleştirme testlerinin yanısıra kaya mekaniği ve betonagrega
testleride verdiğimiz diğer desteklerdendir.
Hizmetlerimiz:
• Maden Potansiyeli Olan Arazilerin Belirlenmesi
• Prospeksiyon Çalışmaları
• Jeolojik ve Jeoteknik Çalışmalar
• Uydu Anomalileri ile Maden Arama
• Müşteri Odaklı Maden Aramalarının yapılması
• Maden Analiz Hizmeti
77
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• XRF Analizi
• Yoğunluk ve Nem Analizi Yapılması
• Kömür Nem, Kül, Kükürt ve Kalori Analizi
• Cevher Hazırlama Testleri
• Cevher Zenginleştirme Testleri
• Kaya Mekaniği Testleri
• Beton ve Agrega Testleri
Maden Müşavirlik Hizmetleri
Genel Müdürlükte Maden ruhsatlarınızın takip edilerek işlemlerinizin neticelendirilmesi,
ruhsatlarınızla ilgili olarak yapılması gerekenleri aylık periyotlarla tarafınızın
bilgilendirilmesi.
MADENCİLİK FAALİYETLERİ
Alan sorgulama işlemleri
Arama Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
İşletme Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alınması
İşletme Projesi Hazırlanması (Açık / Kapalı İşletme)
Birleştirme Talepli İşletme Projesi Hazırlanması
İşletme İzni, Sevk Fişi Alımı ve Nezaretçi Ataması
29. Madde Evraklarının Hazırlanması (İmalat Haritası Hariç)
İmalat Haritası Hazırlanması (Sahanın İşletme Yönetimine ve Ölçüm Yapılacak Alana
Göre Belirlenecektir.)
Saha Mülkiyet Belirleme İşlemleri
Patlayıcı Madde İzin Yazısı Alınması
Mera Vasfı Değişikliği Dosyanın ve Toprak Koruma Projelernin Hazırlanması
BİR MADENİN İŞLETMEYE AÇILABİLMESİ İÇİN ALINMASI GEREKEN İZİNLER
İşletme Projesi Hazırlanması
Arama dönemleri sonunda görünür rezervi ortaya çıkarılan ruhsatlar için işletme
döneminde üretimin nasıl yapılacağı ve yatırımın planlandığı mali yeterlilik belgelerininde
içinde bulunduğu maden mühendisi koordinatörlüğünde hazırlanan projedir
Temdit İşletme Projesi
İşletme Ruhsat süresi sonunda ruhsat alanında hala ekonomik ve işletilebilir maden
ruhsatı bulunması durumunda Temdit işletme projesi ve ekleri haritalar hazırlanarak
Temdit İşletme Ruhsatı talebinde bulunulmasıdır.
78
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Madde 24 - (Değişik madde: 26/05/2004 - 5177 S.K./12.mad) Sürenin bitiminden önce
yeni bir projeyle uzatma talebinde bulunulması halinde ruhsat süresi uzatılabilir. Toplam
ruhsat süresi altmış yılı geçemez. Altmış yıldan sonraki sürenin uzatılmasına Bakanlar
Kurulu yetkilidir.
SEVK FİŞİ ALINNMASI
KANUN VE YÖNETMELİĞİN İLGİLİ MADDESİ GEREĞİ SEVK FİŞİ ALINMASI
HİZMETİDİR.
Madde 12.- Üretilen madenin sevk fişi ile sevkiyatı zorunludur.
Konveyör ve boru hattı ile sevkiyat, ocak ve tesis mesafesi, nakil güzergahının durumu,
cevherin tüvanan, konsantre, yarı mamul ve mamul olarak taşınması göz önüne alınarak
sevk fişi kullanımı ile altın, gümüş, platin gibi kıymetli metallerin entegre tesislerinde ve
zenginleştirme tesisleri ile bu tesislerden elde edilen ürünlerin sevk fişi kullanımı ve
denetimi ile ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir.
Ruhsat sahibi tarafından sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin mülkî idare
amirliklerince tespit edilmesi halinde, söz konusu madenin ocak başı satış bedelinin üç
katı tutarında idarî para cezası verilir.
Denetim ve inceleme sonucunda, yaptığı üretim ve sevkiyatı bildirmediği tespit edilen
ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen miktar için
hesaplanacak Devlet hakkının on katı tutarında idarî para cezası verilir.
Ruhsat veya işletme izni olmadan üretim faaliyetinde bulunulduğunun tespiti halinde,
üretilen madene mülkî idare amirliklerince el konulur. Bu kişilere, bu fıkra kapsamında
üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak
başı satış bedelinin beş katı tutarında idarî para cezası uygulanır. Bu şekilde maden
çıkartılması ve/veya sevk edilmesi Devlet malına karşı işlenmiş fiil sayılır. Bu fiili
işleyenler adlî takibat yapılmak üzere ilgili makamlara bildirilir. El konulan madenler,
mülkî idare amirliklerince satılarak bedeli özel idareye aktarılır.
Ticarî amaç taşımayan ve köylülerin kendi zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere köy
muhtarının yazılı izni ile üretilip sevk edilen yapı hammaddeleri için bu madde hükmü
uygulanmaz. Harç ve Devlet hakkı alınmaz.
Sulak Alan Faaliyet Başvuru Formu
T.C.
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI
EK-2 FAALİYET BAŞVURU FORMU
RUHSAT BAŞVURULARI
79
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Bilgi dökümü alınarak ruhsat varlığının olmadığını tespit ettikten sonra, 5177 Sayılı
Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanununun 2. Maddesi kapsamındaki ruhsat
gruplarına göre ilk müracaatının yapılması ve Arama Ruhsat / Sertifika Belgesinin
alınması hizmetidir.
5177 Sayılı Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanunu;
Madde 16 - II. Grup, III. Grup ve IV. Grup madenler arama ruhsatı, V.Grup madenler
arama sertifikası ile aranır. I. Grup madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir.
Müracaatların talep harcı ile yapılması zorunludur. Müracaatlarda öncelik hakkı esastır.
I. Grup (a) bendi madenler için alanlar il özel idarelerince ihale edilerek işletme ruhsatı
verilir. İhale edilecek alanlar Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak belirlenir. Bu
madenlerin ihale bedeli il özel idarelerinin hesabına yatırılır. Özel mülkiyete tâbi alanlar
ihale edilemez. Mülkiyet sahibinin kendi mülkiyeti üzerinde ruhsat talep etmesi halinde
bir bedel alınmaz. I. Grup (a) bendi maden ruhsatlarının alanları 10 hektarı
geçemez.Denizlerdeki kum ve çakıl, SiO2 oranına bakılmaksızın I. Grup (a) bendi maden
sayılır.
I. Grup (a) bendi madenlerin ihale edilmesi, ruhsatlandırılması, işletilmesi, işletmelerin
denetlenmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenir.
Genel Müdürlüğe, I. Grup (b) bendi madenler için 50 hektarı geçmeyecek şekilde
doğrudan işletme ruhsatı, II. Grup madenler için 100, III. Grup madenler için 500, IV.
Grup madenler için 2000 hektarı geçmeyecek şekilde arama ruhsatı, V. Grup madenler
için 1000 hektarı geçmeyecek şekilde arama sertifikası müracaatı yapılır.
Ruhsatlar hak sahiplerinin talep harcı ile müracaatta bulunmaları halinde birleştirilebilir.
Birleştirme sonucunda ortaya çıkan alan, bu maddede belirtilen alan sınırlamasını
geçemez. Ancak işletme ruhsatı safhasında görünür maden rezervinin mücavir ruhsat
alanlarında bir bütünlük teşkil etmesi halinde bu alan kısıtlaması aranmaz. Birleştirme
işleminde teminat güncel hale getirilir. Ruhsat küçültme işlemlerinde harç ve teminat
alınmaz.
Müracaatlar, 1/25.000 ölçekli topografik harita koordinatları esas alınarak tespit edilen
noktalarla sınırlandırılmış alanlar için I. Grup (a) bendi madenler için il özel idarelerine,
diğer grup madenler için Genel Müdürlüğe doğrudan veya elektronik posta yolu ile yapılır.
Talep edilen alanın müsait olan kısmı müracaat tarihinde müracaat edene bildirilir ve
onbeş gün içinde harç ve teminatın yatırılması halinde ruhsat verilir. Yatırılmadığı
takdirde bu alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık hale gelir.
Müracaatların değerlendirilmesi sonucunda hak sağlanan alanların ayrı alanlar şeklinde
oluşması durumunda, bu alanlardan her birine müracaat sahibinin talebi halinde ayrı ayrı
80
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
da ruhsat verilir. Ruhsatı alınmayan alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın
müracaatlara açık hale gelir.
Ruhsatlar, sicile kaydedildiği tarihte yürürlüğe girer. Bir grup için verilen ruhsat, diğer
gruptaki madenler için hak sağlamaz. Ancak ruhsata konu madenin üretilmesi için, işletme
faaliyetinin zarurî neticesi olarak çıkarılan diğer grup madenler Genel Müdürlükten izin
almak sureti ile değerlendirilebilir. İşletme projesinde belirtilen termin plânına göre
belirtilen süre içinde ruhsata konu madenin ekonomik olarak işletilmemesi halinde,
üretilmiş olan diğer grup madenlerin satış bedelinin iki katı tutarında idarî para cezası
alınarak bu madenlerin üretimi için verilmiş izin iptal edilir. Aynı grup ruhsatlar birbiri
üzerine verilemez. Kazanılmış haklar korunmak kaydı ile ayrı grup ruhsatların birbiri
üzerine verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Toprak Koruma Projeleri;
Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu 3/7/2005, 5403 Kanun Numarası ile kabul
edilmiştir. Yayımlandığı Resmi Gazete: 19/7/2005 Yürürlükteki Toprak Koruma Kanunu
ile tarım arazilerinin tarım dışı kullanımı için Toprak Koruma Projesi hazırlanması ve
Tarım Dışı Kullanım İzni alınması zorunlu hale getirilmiştir.
HALİHAZIR İMALAT HARİTASI ÇİZİMİ
Talep eden mercilere verilmek üzere; hasas ölçüm aletleri ile yerinde ölçümlerinin
yapılarak son durumunu gösterir halihazır haritasının hazırlanması hizmetidir.
Arama Faaliyet Raporu
Arama ruhsatının alındığı tarihten başlayarak 3 yıl devam eden süreç olup, 2. yılın sonuna
kadar 1, 3. yılın sonunda da 1 tane olmak üzere 2 tane arama faaliyet raporu verilmesi
gerekmektedir.
ARAMA FAALİYETİ:
Madde 17 - (Değişik madde: 26/05/2004 - 5177 S.K./11.mad) Arama ruhsatı ve sertifika
süresi üç yıldır. Bu süre, IV. Grup madenler için arama faaliyet raporları ile müracaat
edilmesi halinde iki yıl uzatılabilir. Ruhsat sahibi ikinci yılın sonuna kadar arama faaliyet
raporu vermek zorundadır. Uzatma talebinde bulunulan IV. Grup ruhsatlar için taleple
birlikte üçüncü yılın sonunda ikinci arama faaliyet raporu verilmesi gereklidir. Arama
faaliyet raporlarının süresinde verilmemesi halinde teminat irad kaydedilir. Arama
faaliyet raporları, yapılan çalışmaların niteliği dikkate alınarak jeoloji, maden, jeofizik
mühendisi veya mühendislerince hazırlanır. Arama ruhsat süresi sonunda işletme ruhsatı
talebinde bulunulmayan arama ruhsatları iptal edilerek teminatı ruhsat sahibine iade
edilir. Arama döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar
81
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
araştırmaları yapmak üzere arama faaliyet raporu ile birlikte müracaat eden ruhsat
sahibine, Genel Müdürlükçe görünür rezervin %10'una kadar maden üretim ve satış izni
verilebilir. Bu fıkraya aykırı üretim ve satış yapanlar hakkında 10 uncu maddeye göre
işlem yapılır. Arama döneminde üretim yapılması durumunda satış bilgi formunun 29 uncu
maddede belirtilen sürede verilmesi zorunludur.
Jeolojik Etüt
Jeolojik Prospeksiyon
Söz konusu sahanın ekonomik değere sahip olup olmadığını belirleyen ilk arama
aşamasıdır. Bu jeolojik etüt aşamasının amacı, söz konusu saha herhangi bir değerli
mineralden kaynaklanan “potansiyel bir ekonomik değer taşıyor mu?” sorusunun cevabını
vermektir. Mümkün rezerv bu aşamada belirlenebilir.
Yetkilendirilmiş Maden Danışmanlığı
18.02.2015 tarih ve 6592 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Maden
Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da “Yetkilendirilmiş Tüzel
Kişiler: Genel Müdürlükçe yetkilendirilen, bu Kanun kapsamında Genel Müdürlüğe
verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü teknik belgeyi hazırlamaya yetkili, şirket
hisselerinin yarısından fazlasının sahibinin mühendis olduğu ya da bünyesinde nitelik ve
nicelikleri yönetmelikle belirlenen mühendisler çalıştıran maden arama ruhsat sahibi veya
işletmesi olan tüzel kişiler” olarak tanımlanmıştır.
Bahsi geçen Yönetmelik ile Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne verilmesi gereken rapor,
proje ve her türlü teknik belgenin bu tüzel kişilikler tarafından yapılması zorunlu hale
getirilmiş ve her ruhsat sahibinin tüzel kişilikler ile sözleşme yapması veya
yetkilendirilmiş tüzel kişilikler kurması zorunlu hale getirilmiştir.
1 A Grubu Ruhsat Müracaatı Nereye Yapılır ? Müracaat Nasıl Ruhsatlandırılır ?
Ruhsat alınmak istenen alanın bağlı olduğu İl Özel İdarelerine müracaat edilir. İl Özel
İdarelerince Genel Müdürlüğümüzün uygun görüşü alınır. Genel Müdürlüğümüzce, talep
edilen alanın niteliği, talep alanında diğer grup ruhsatların bulunup bulunmadığı, ruhsat
bulunması halinde yapılan nazari ve/veya mahalli inceleme sonucu dikkate alınarak
görüşünü bildirir. Diğer kamu kurum ve kuruluşların da olumlu görüşlerinin alınmasından
sonra İl Özel İdaresince ihale yolu ile işletme ruhsatı verilir.
Yerüstü Madenciliği Hizmetlerimiz
Maden Planlamasının Gözden Geçirilmesi ve Teknik Denetimler
• En Uygun Madencilik Stratejilerinin Geliştirilmesi ve Uygulanması
• Açık Ocakla ilgili Tüm Fizibilite Çalışmaları
82
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• FinansalDeğerlendirmeler
• Risk Analizleri
• Proje Gözden Geçirilmeleri
• Teknik Değerlendirmeler
• Teknik Nezaretçilk Hizmeti
• Detaylı bir maden tasarımı ve maden yerleşim planlaması , üretim zamanlaması ve
ekipman seçimini de içeren iş tanımlanması / fizibilite ve ekonomik değerlendirme
çalışmalarını da kapsar.
• Size pratik ve uygulanabilir çözümler sunarken, göz önünde bulundurulması gereken
jeoteknik ve çevresel konuları da dikkate alıyoruz.
• Küre Madencilik, yenilikçi bir maden planlama metodolojisi geliştirmiştir. Maliyetlere
dayalı ve risk faktörlerini göz önünde bulunduran bu metodoloji; maden ömrü ile
başlayarak, iş planlaması safhasını göz önünde bulundurur ve daha sonra da işletme
planlamasını kapsar. Bu presesin sonucunda ortaya çıkan Mineral Balans Dokümanı,
mineral kaynaklarının sağlıklı olup olmadığını yansıtırken aynı zamanda riskleri ve risk
yönetim stratejilerini ortaya koyar.
Madencilik Danışmanlık Hizmetleri
Bilgi Dökümü Alım Ve Sunum Raporu Hazırlanması
• İlk Müracaat(Kum, Kalker, Maden, Mermer) Dosyası Hazırlanması,Arama Ruhsat Takip
Ve Alımı
• Ön Arama, Genel Arama Ve Detay Arama Faaliyet Raporlarının Hazırlanması
• İşletme Projesi Hazırlanması
• İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması
• Ruhsat/Sertifika Devir Dosya Hazırlama Takip İşleri
• Teknik Nezaretçilik Hizmetleri
• İşletme Ruhsatı Takip Ve Alımı
• Ön İnceleme Raporu Hazırlanması
• Maden Arama Projesi Hazırlanması
• Kaynak Rezerv Raporu Hazırlaması
• İhale Müracaatı Dosya Hazırlama Hizmetleri
• Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alımı
• Terk Raporu Hazırlanması Ve Ruhsat Terk İşlemleri
• Maden Sevk Fişi Alımı
• Patlayıcı Madde Kapasite Raporu Hazırlanması Ve Kullanımı
• Topografik Ölçümleme Ve Harita Hizmetleri
• Ruhsat Süresi Uzatma (Temdit) İşlemleri
• İşyeri Açma- Çalışma (GSM) Dosyaları Hazırlanması İşlemleri
83
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• Satış Bilgi Formu Hazırlanması
• İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması
• Rödevans Sözleşmelerinin Hazırlanması
Jeokimyasal Etüt Çalışmaları
Değerli elementlerin (Au, Cu, Pb, Zn, Ag, Sb, Pt, Co, Ni vb.) arama yöntemidir. Sadece
mostradan değil, bölgedeki önemli olan tüm jeolojik yapılardan değerli elementlerin
varlığına yönelik, değişik amaçlı numuneler alınır.
- Dere kumu numunesi
- Toprak numunesi
- Kaya numunesi
- Bate numunesi
Ana elementler ve iz elementler analize tabi tutularak sonuçları değerlendirilir. Sonuçlar
doğrultusunda, uygulama alanı harita üzerinde daraltılarak değerli mineralin kaynağına
yönelik detay jeolojik etüt çalışmaları devam eder.
Jeolojik Etüt - Jeofizik Etüt
Madenlerin aranması, rezervlerinin belirlenmesi ile işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
jeolojik modelleme, arazi etüdü, örnek alımı, sondaj ve maden jeolojisi raporlarının
hazırlanması, istenilen her ölçekte jeolojik harita ve kesit hazırlanması,
Doğal yapı malzemeleri, endüstriyel hammaddeler ile değişik amaçlarla kullanılan kil, kum,
çakıl, kireç, çimento kili ve benzeri ocakları ile kireçtaşı, bazalt, granitik ve benzeri taş
ocaklarının aranması, rezervlerinin belirlenmesi ve işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
sondaj , jeolojik ve mühendislik jeolojisi modellemesi ile kuyu logunun ve raporlarının
hazırlanması,
Değişik amaçlı düşey, yatay veya farklı açılarda yönlendirmeli galeri, kuyu, yarma ve
sondaj yerlerinin tespit edilmesi, amaca uygun olarak örnek alınması, bunların litolojik
tanımlanması, jeolojik harita üretimi ve jeolojik modelleme, jeolojik kesit, jeolojik stamp
ve loglarının hazırlanması, yerinde deneylerin gerçekleştirilmesi
İşletme Faaliyet Raporu
Her yıl Nisan ayı sonuna kadar 1 önceki yıla ait üretim, satış ve işletme ile ilgili bilgileri
içeren rapordur.Üretim olan sahalarda ekinde imalat haritası verilmesi gerekmektedir.
MADENCİLİK FAALİYETLERİ
84
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Alan sorgulama işlemleri
Arama Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
İşletme Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alınması
İşletme Projesi Hazırlanması (Açık / Kapalı İşletme)
Birleştirme Talepli İşletme Projesi Hazırlanması
İşletme İzni, Sevk Fişi Alımı ve Nezaretçi Ataması
29. Madde Evraklarının Hazırlanması (İmalat Haritası Hariç)
İmalat Haritası Hazırlanması (Sahanın İşletme Yönetimine ve Ölçüm Yapılacak Alana
Göre Belirlenecektir.)
Saha Mülkiyet Belirleme İşlemleri
Patlayıcı Madde İzin Yazısı Alınması
Mera Vasfı Değişikliği Dosyanın ve Toprak Koruma Projelernin Hazırlanması
Teknik Nezaret
Teknik Nezaretçi, Daimi Nezaretçi, Teknik Eleman Atama / İstifa / Azil işlemleri için
gerekli evrakların hazırlanması.
YILLIK HARÇ VE TEMİNAT TAKİBİ
Ruhsat sahiplerinin bilgilendirilmesi amacına yönelik müşavirlik hizmetidir.
TOPOGRAFİK HARİTA ÇİZİMİ
Ruhsatlı maden sahasının topografik haritasının hazırlanması hizmetidir.
Detay Arama Faaliyet Raporunun Hazırlanması
IV.Grup Maden Ruhsatlarında Detay Arama Dönemi 4 yıl olup; her yıl sonunda Detay
Arama Döneminin içinde bulunulduğu yılda yapılan çalışmaların beyan edildiği rapordur.
4.Yılın sonunda Detay Arama Faaliyet Raporu ile birlikte İşletme talep edilmesi
gerekmektedir.
Madencilik Faaliyetleri
Tüzel kişiler veya maden arama ya da işletmecilerinin 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı
Maden Kanunu kapsamında Genel Müdürlüğe verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü
teknik belgeyi hazırlamak için Maden İşleri Genel Müdürlüğünce tüzel kişilere yeterlik
belgesi verilmesine ilişkin 03 Haziran 2016 tarih ve 29731 sayılı Yetkilendirilmiş Tüzel
Kişiler İle İlgili Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir.
Madencilik Danışmanlığı,
Maden Mühendisliği ve Müşavirliği,
85
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Maden işletme faaliyetinin yapılabilirliğine yönelik fizibilite projesi ve raporu
hazırlanması,
Maden Mühendisliği kapsamında etüt, araştırma-geliştirme, değerlendirme
hizmetleri,
Maden Arama Projesi Hazırlanması,
Ön İnceleme Raporu Hazırlanması,
Ön Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
Genel Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
Detay Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
İşletme Projesi Hazırlanması,
İşletme İzin Genişletme Projesi Hazırlanması,
İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması,
Satış Bilgi Formu Hazırlanması,
Patlayıcı Madde Kapasite Raporu Hazırlanması,
Ruhsat Birleştirme İşlemleri,
Ruhsat Küçültme İşlemleri,
Harita Hazırlanması (İmalat, Restorasyon, Termin Planı, Hali Hazır, Topoğrafik,
Jeolojik, Hidrojeoloji, Son Durum, Arazi Varlığı, Orman İzin/Mescere vb.)
Jeolojik prospeksiyon, genel jeoloji ve detay jeolojisi, mineraloji-petrografi,
sedimantoloji-stratigrafi, tektonik, jeokimya, paleontoloji, amaca yönelik olarak
jeolojik modelleme, değişik ölçeklerde jeolojik harita üretimi, jeolojik kesit
hazırlanması, maden jeolojisi, endüstriyel hammaddeler, jeotermal kaynak
jeolojisi, doğal mineralli su ve gazlar ile ilgili etüt, analiz ve değerlendirme raporu
hazırlanması, radyoaktif mineraller, kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, kömür
jeolojisi, asfaltit ve bitümlü şeyl, hidrojeoloji, sondaj uygulamalarında jeoloji
mühendisliği hizmetleri,
Daimi Nezaretçi Atama ve azil İşlemleri,
Bilgi Dökümü Alınması,
Maden Müracaatları (her grup),
86
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
İhale İşlemleri,
Ruhsat Devir İşlemleri,
Ruhsat Alım İşlemleri,
İşletme İzni Alım İşlemleri,
Terk Raporu Hazırlanması,
Sevk Fişi Talep Müracaatları,
Sevk Fişi Alınması,
GSM İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatı Talep Dosyası Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Mera Vasıf Değişikliği Talep Dosyası Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Orman İşletme Muvafakat (İzin) Talep Projesi Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Orman Altyapı İzin Talep Projesi Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Toprak Kirliliği Tespiti
Toprak: Yerküreyi ince bir tabaka halinde kaplayan, kayaçların fiziksel ve kimyasal
prosesler sonucunda parçalanması, ayrışması ve zaman içerisinde sayısız mikroskobik ve
makroskobik organizma ve bitki kalıntılarının birikmesi sonucunda oluşan bir doğal
kaynaktır;
Toprak Kirliliği: Toprak doğal yapısının bozularak kendinden beklenilenleri
karşılayamaması halidir. Toprak kirliliği hem yer altı suları ile olan ilişkisi hem beslenme
açısından gıdalar ile olan doğrudan ilişkisi hem de içeriğindeki canlı organizmaların hayati
faaliyetlerimizi sürdürebilmemiz açısından önemi toprak kirlenmesinin ne derece ciddi
olduğunu göstermektedir.
Toprak kirlenmesinin önlenmesi için ülkemizde 08.06.2010 Tarih ve 27605 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş
Sahalara Dair Yönetmelik” yayınlanmıştır.
Yönetmeliğin amacı: Alıcı ortam olarak toprağın kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmenin
mevcut olduğu veya olması muhtemel sahaları ve sektörleri tespit etmek, kirlenmiş
toprakların ve sahaların temizlenmesi ve izlenmesi esaslarını sürdürülebilir kalkınma
hedefleriyle uyumlu bir şekilde belirlemektir.
Toprak Kirliliğine Neden Olan Faaliyetler:
Üretimi sonucu toprak kirliliğine neden olma potansiyeli olan bütün firmalar (Toprak
Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik Ek-1 ve Ek-
87
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
2) ile yönetmelikte öncelik verilen aşağıdaki sektörler toprak kirliliği tespitini yaptırmak
mecburiyetinde olup varsa neden oldukları kirlenmeyi temizletmekle yükümlüdürler.
Firmalar yönetmelikte Nace Rev.2 kodlarına göre sınıflandırılmışlardır.
1. Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik (BEKKY), Ek- 1 Bölüm 1 de
belirtilen miktarlara eşit veya daha fazla tehlikeli kimyasal barındıran veya barındırmış
tesisler
3. Havaalanları
4. Limanlar
5. Eski askeri sahalar
6. Petrol ve dolum istasyonları
7. Kuru Temizlemeciler
8. 2006/21/EC Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nde tanımlanan ekstraktif atık
tesisleri de dahil olmak üzere 96/82/EC Konsey Direktifi kapsamında olmayan maden
işletmeleri
9. 1999/31/EC Konsey Direktifi’nde tanımlanan atık depolama alanları
10. Atıksu arıtma tesisleri
11. Tehlikeli maddelerin taşındığı boru hatları
Madenlerin Kullanım Alanları
BAKIR
Bakır, üstün fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı endüstride yaygın olarak
kullanılmaktadır. Sektörlere göre bakırın tüketiminin dağılımı aşağıda verilmiştir:
.Elektrik ve elektronik sanayi
.İnşaat sanayi
.Ulaşım sanayi
.Endüstriyel ekipman
.Diğerleri
.Kimya
.Kuyumculuk
.Boya sanayi
88
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
.Turistik eşya
________________________________________
KURŞUN - ÇİNKO - KADMİYUM
Kurşun’un en önemli tüketim alanı akü imalatıdır. Yeraltı haberleşme kablolarının
kurşunla izolasyonu diğer önemli tüketim alanı olarak göze çarpar. Korozyonu önleyen
kurşun oksit boyalar çelik konstrüksiyonlarda kullanılır. Kurşun tetraetil ve tetrametil
benzin içinde oktan ayarlayıcı olarak kullanılan kurşun bileşikleridir. Kurşun radyasyonu
en az geçiren metal olması nedeniyle bu ışınlardan korunmada, renkli televizyon
tüplerinin yapımında ve mühimmat imalinde de önemli miktarlarda kullanılmaktadır.
Çinko en çok galvanizlemede kullanılmaktadır. İnşaat sektöründeki galvanizli saçlar ve
konstrüksiyon malzemeleri ile elektrik ve diğer havai hat direkleri galvanizlemenin en
çok kullanıldığı alanlardır. Pirinç alaşımı ile bilhassa otomotiv sanayinde döküm kalıpları
yapımında kullanılan çinko alaşımları çinko’nun kullanıldığı diğer önemli alanlardır. Çinko
oksit yağlı boya ve lastik üretiminde kullanılmaktadır.
Kadmiyum özellikle deniz ve alkali ortam korozyonuna karşı mukavemeti nedeniyle
demir, çelik, pirinç ve alüminyum kaplamasında kullanılmaktadır. Kadmiyum kaplamaları
elektrik, elektronik, otomotiv ve Uzay sanayisinde çok yaygındır. Kadmiyumun en önemli
kullanım alanı Ni - Cd, Ag - Cd ve Hg - Cd pilleridir. Normal Ni - Cd pilleri günlük hayatta
kullanılan elektronik cihazlarda, büyük kapasiteli olanları ise uçak ve gemilerde geniş bir
tüketim alanı bulmuştur. Kadmiyumun yoğun olarak kullanıldığı diğer bir alan da boya
endüstrisidir.
Kadmiyum bunlardan başka stabilizör olarak plastik ve sentetik elyaf sanayinde,
televizyon tüpleri ve florasan lamba imalinde, nükleer reaktör kontrol sistemlerinde ve
alaşımlarda kullanım alanı bulmuştur.
________________________________________
DEMİR
Demir cevherinin tüketildiği iki ana üretim dalı yüksek fırın pik demir üretimi ile direk
redüksiyon tesisleridir. Demir cevheri yüksek fırınlara ya direk şarj cevheri olarak parça
cevher halinde veya ince tozlar sinterlenerek sinter halinde veya daha ince tozların
peletlenmesiyle pelet halinde kok kömür ve cüruf yapıcı katkı maddeleriyle birlikte
verilerek kullanılır.
________________________________________
KROM
Krom cevheri başlıca metalurji, kimya, refrakter ve döküm kumu sanayinde kullanılır.
89
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Metalurji sanayinde krom ; ferrokrom, ferro-siliko-krom, krom bileşikleri, ekzotermik
krom katkıları, diğer krom alaşımları ve krom metali şeklinde tüketilir.
Metalurji endüstrisinde krom cevherinin en önemli kullanım alanı paslanmaz çelik
yapımında kullanılan ferrokrom üretimidir. Paslanmaz çelik metal ve silah endüstrisinin
çok önemli bir maddesidir. Krom çeliğe sertlik, kırılma ve darbelere karşı direnç, aşınma
ve oksitlenmeye karşı koruma sağlar. Bu kapsamda kromun çeşitli alaşımları mermi,
denizaltı, gemi, uçak, top ve silahlarla ilgili destek sistemlerinde kullanılır.
Krom kimyasalları paslanmayı önleyici özellikleri dolayısıyla uçak ve gemi sanayinde
yaygın olarak ; kimya endüstrisinde de sodyum bi-kromat, kromik asit ve boya
hammaddesi yapımında, metal kaplama, deri tabaklama, boya maddeleri (pigment),
seramikler, parlatıcı gereçler, katalistler, boyalar, organik sentetikler, konserve yapma
ajanları, su işleme, sondaj çamuru ve diğer birçok alanda tüketilir.
Krom metali, yüksek performans alaşımlarında, Al, Ti, Cu alaşımlarında, ısıya ve elektriğe
dirençli alaşımlarda tüketilir.
Kromun süper alaşımları yüksek ısıya dayanıklı randımanı yüksek, türbin motorlarının
yapımında kullanılmaktadır.
________________________________________
BOKSİT
Boksit endüstride değişik alanlarda kullanılmaktadır. Aşağıda belirtilen kullanım alanları
kimyasal bileşimine bağlıdır.
1. Alümina ve alüminyum üretiminde % 90 oranında kullanılmaktadır. Boksitten metalik
alüminyumun yanında bazen galyum ve vanadyum gibi yan ürünler de elde edilmektedir.
2. Boksitten yapılan refrakter ürünler
. Sentetik mullit
. Yüksek alüminalı ateş tuğlası
. Döküm maddeleri
. Monolit; çimento, demir-çelik ve tuğla sanayinde çimento sanayinde fırın tuğlası
boşluklarını doldurması için
3. Boksitten yapılan kimyasal maddeler
.Su temizlenmesinde kullanılan alüminyum sülfat
.Sodyum alüminat
90
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
.Ham petrol tasfiyesinde kullanılan Al-Klorür
.Alüminyum hidrat
4. Boksitten yapılan aşındırıcılar
. Zımpara kağıdı ve tozları
. Bileme ( keskinleştirme) için zımpara taşı
. Zımpara taşı silindirleri
5. Diğer tüketim alanları
. Ham şekerin renginin giderilmesinde
. Ham şekerin temizlenmesinde yağların filtrasyonunda
. Çimento yapımında
. Ferrokrom tesislerinde cüruf önleyici olarak
________________________________________
VANADYUM
Vanadyum en çok çelik endüstrisinde tüketilmektedir. Otomobil endüstrisi, uzay
araçları ve uçak sanayinde titanyumlu alaşımlarla birlikte vanadyum kullanılmaktadır.
Sülfürik asit üretiminde katalizör olarak ayrıca seramik ve diğer kimya sanayinde
tüketilen vanadyumun bu alanlardaki tüketim miktarı oldukça azdır. Vanadyumlu alaşımlar
kıyı ötesi petrol sondajları borularının yapımında kullanılmaktadır.
Vanadyumun gelişen son kullanım alanları ise; gözlük camlarının, sanayi ve büyük bina
camlarının ultraviyole ışıklara karşı filtrasyonu sayılabilir.
________________________________________
ANTİMUAN
Antimuan, endüstride metalik ya da türevleri şeklinde kullanılmaktadır. Ancak türevleri
şeklinde kullanımı çoğunluktadır.
Metalik Antimuan Kullanımı:
Metalik antimuan sağladığı avantajlar sebebiyle kurşun ve diğer metallerle alaşım
oluşturmakta yoğun olarak kullanılmaktadır. Akümülatör imali, lehimcilik, matbaa harfi
imali, askeri amaçlı malzemeler imalinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Yüksek saflıktaki
antimuan, yarı iletken olarak elektronik ve termoelektrik alet üreticileri tarafından
intermetalik alaşım imalatında kullanılmaktadır.
91
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Metal Dışı (Ürünleri Şeklinde ) Kullanımı :
Antimuan’ın 2/3‘ünden fazlası türevleri şeklinde kullanılmaktadır.Türevleri arasında
sülfitler ve özellikle de oksitleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Antimuan penta sülfit
lastik endüstrisinde vulkanizasyon ajanı olarak, antimuan sülfit yangın kontrollerinde ve
cephane imalatında kullanılmaktadır. Antimuan trioksit plastikte, metal kaplamada,
seramik ve emayede, boya sanayinde beyaz boya maddesi olarak kullanılmaktadır.
Antimuan oksit tekstil, plastik ve kimya endüstrilerinde yangın geciktirici olarak
kullanılmaktadır.
________________________________________
TUNGSTEN
Tungusten’in ilk önemli kullanımı tungsten-mangan çeliğinin yapımı ile ortaya çıkmıştır.
Tungsten maddeleri kullanımlarına göre 4 ana grupta toplanabilir:
1. Kesici ve kaplamaya dayanıklı maddeler,
2. Öğütme ürünleri,
3. Aletler, die çelikleri, süper alaşımlar, demirsiz alaşımlar içindeki alaşım bileşeni,
4. Çeşitli kimyevi maddeler ve metalürjik olmayan uygulamalar.
Tungsten ürünlerinin kullanım alanları ise;
Tungsten karpit; madencilik ve petrol sanayilerinde, matkaplarda, delici ekipmanların
kesici kısımlarında ve kırıcı makinelerde, taşımacılık ve elektrik malzemeleri
kaplamasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Saf tungsten metal tozundan yapılan
öğütme ürünleri elektrik ve elektronik sanayinde kullanılmaktadır. Tungsten teli, elektrik
lambalarında ve elektronik tüplerde katot olarak kullanılır. Tungsten diskler otomotiv
distrübütör noktalarında ve pek çok üründe bağlantı noktası olarak kullanılır. Tungsten
metali sıcak ve radyasyon kalkanı olarak, x-ışını bileşenleri ve katot ışın tüpleri ve yüksek
ısılı fırınlarda ısıtıcı madde olarak da kullanılmaktadır. Tungsten özellikle uçak sanayinde
ağır metal olarak kullanılmaktadır.
Tungsten’in metalürjik olmayan uygulamaları ise;
Tekstil sanayinde kullanılan kimyevi maddeler, boyalar, matlaşmayan boyalar ve renkli
gazlardır. Bazı tungsten bileşikleri ışık yayarlar ve renk maddelerinde, x-ışınlı
ekranlarda, televizyon tiplerinde ve florasans ışıklandırılmasında kullanılır. Sodyum
tungstat da paslanmayı engelleyici olarak ve tekstil sanayinde yanmaz madde olarak
kullanılır.
________________________________________
92
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
MOLİBDEN
Molibden özel çeliklerde, pik demirlerde, nikel, kobalt ve titanyum bazlı alaşımlarda
kullanılan çok yönlü bir alaşım maddesidir.Molibden alaşım elementi olarak pekiştirmede,
sağlamlık ve sertlik özelliği vermede, aşınmaya dayanıklı çeliklerde, döküm demirlerinde,
demirsi metallerde kullanılır.
Molibden ihtiva eden alaşımları; paslanmaz çelik, tüp ve boru şeklindeki aletlerin
yapımında, süper ısıtıcılarda, çelik rezistanslarında, petrol ürünlerinin elde edilmesinde
ve kimyasal işlemlerde çok kullanılır.
Kimyasal olarak çeşitli ve geniş kullanım alanları olan molibden boya maddesi olarak
kumaş boyacılığında, alkol ve formaldehit elde edilmesinde de molibden katalizörleri
kullanılır.
Ayrıca, mıknatıs alaşımları, döküm karpitleri su ve gaz geçirmeyi önleyici materyallerin
imalinde ve son yıllarda da sürtünmeyi azaltıcı özelliğinden dolayı motorlu vasıtaların yağ
ve greslerine eklenmektedir.
________________________________________
NİKEL
Kimya endüstrisinde; Nikel alaşımları olarak metal korozyonuna maruz yerlerde, kostik
solüsyonların dengelenmesinde ve petrol endüstrisinde,
Fabrikasyon ürünlerde; Çatal, bıçak takımları, çekiç, pense gibi aletlerle diğer birçok ev
ve hastane aletlerinin yapımında,
Uçak ve gemi endüstrisinde; Nikel süper alaşımları yüksek ısıda basınç ve korozyona
dayanıklı olduğundan, uçakların gaz türbinlerinde, jet motorlarının yapımında, ayrıca
uçakların elektrolizle kaplanan bölgelerinde ve gemi yapımında tuz korozyonuna karşı
engelleyici olarak,
Motorlu araçlar ve parçalarında,
Elektrikli makineler ve parçalarında,
Yapı malzemelerinde, sıvı ve katı yağlarda hidrojenerasyonu sağlamak üzere batarya ve
yakıt hücrelerinde ve seramik malzemelerde emaye ile demir arasında bağlayıcı olarak
kullanılır.
________________________________________
KALAY
93
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Kalay, teneke yapımında, kaplamacılıkta, çeşitli alaşımlar, lehim ve kimyasal madde
yapımında kullanılır. Otomotiv endüstrisinde de motor yataklarında, kaporta, radyatör,
yağ ve hava filtrelerinde kullanılır. Uçak ve gemi endüstrisi ile elektronik ve elektrik
sanayinde geniş bir kullanım alanı vardır. Kimya sanayinde boya, parfüm, sabun, poliüretan
üretiminden diş macunu yapımına kadar geniş bir alanda tüketilir. Bunların yanında,
matbaacılıkta, mutfak malzemeleri ve cam endüstrisinde de kullanılmaktadır.
________________________________________
ALTIN
Altın’ın tüketildiği alanları sıralayacak olursak;
Kuyumculuk, altın kaplama ve süsleme, elektrik/elektronik, diş hekimliği, dekoratif
kullanım
madalya yapımı, resmi para, külçe stoklarıdır.
Ayrıca, gümüş, platin ve palladyum gibi metallerle alaşım halinde uzay endüstrisinde,
tekstil sanayinde altın tel ve iplik yapımında ve kimya endüstrisinde paslanmaya dayanıklı
alet yapımında kullanılmaktadır.
________________________________________
GÜMÜŞ
Gümüş’ün tüketildiği alanları sıralayacak olursak;
Fotoğraf sanayi, elektronik, para imali, süs eşyası ve takı yapımı, alaşımlar, dişçiliktir.
Ayrıca, yapay yağmur yağdırmakta, ayna sırlarının yapımında, bilgisayar röle
kontaklarında, pil yapımında da kullanılmaktadır.
________________________________________
BOR
Çok geniş ve çeşitli alanlarda ticari olarak kullanılan bor mineralleri ve ürünlerinin
kullanım alanları giderek artmaktadır. Üretilen bor minerallerinin % 10'a yakın bir
bölümü doğrudan mineral olarak tüketilirken geriye kalan kısmı bor ürünleri elde etmek
için kullanılmaktadır.
Bor mineralleri ve ürünlerinin kullanıldığı sanayi dallarına aşağıdaki gruplarda toplamak
mümkündür.
.Cam sanayi
94
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
.Seramik sanayi
.Temizleme ve beyazlatma sanayi
.Yanmayı önleyici (geciktirici) maddeler
.Tarım
.Metalürji
.Nükleer uygulamalar
.Diğer kullanım alanları
Borun cam sanayi ve diğer endüstrilerdeki kullanımına ilişkin bazı bilgiler aşağıda
özetlenmiştir.
Cam Sanayi
Bor, pencere camı, şişe camı v.b. sanayilerde ender hallerde kullanılmaktadır. Özel
camlarda ise borik asit vazgeçilemeyen bir unsur olup, rafine sulu/susuz boraks, borik
asit veya kolemanit/boraks gibi doğal haliyle kullanılmaktadır. Çok özel durumlarda
potasyum pentaborat ve bor oksitler kullanılmaktadır. Bor, ergimiş haldeki cam ara
mamulüne katıldığında onun viskozitesini arttırıp, yüzey sertliğini ve dayanıklılığını
yükselttiğinden ısıya karşı izolasyonunun gerekli görüldüğü cam mamullerine
katılmaktadır.
Seramik Sanayi
Emayelerin vizkozitesini ve doygunlaşma ısısını azaltan borik oksit % 20'ye kadar
kullanılabilmektedir. Özellikle emayeye katılan hammaddelerin % 17-32'si borik oksit
olup, sulu boraks tercih edilir. Bazı hallerde borik oksit veya susuz boraks da kullanılır.
Metalle kaplanan emaye onun paslanmasını önler ve görünüşüne güzellik katar. Çelik,
alüminyum, bakır, altın ve gümüş emaye ile kaplanabilir. Emaye aside karşı dayanıklılığını
arttırır. Mutfak aletlerinin çoğu emaye kaplamalıdır. Banyolar, kimya sanayi teçhizatı, su
tankları, silahlar v.b. de kaplanır. Seramiği çizilmeye karşı dayanıklı kılan bor % 3-24
miktarında kolemanit halinde sırlara katılır.
Temizleme ve Beyazlatma Sanayi
Sabun ve deterjanlara mikrop öldürücü (jermisit) ve su yumuşatıcı etkisi nedeniyle % 10
boraks dekahidrat ve beyazlatıcı etkisini artırmak için toz deterjanlara % 10-20
oranında sodyum perborat katılmaktadır.Çamaşır yıkamada kullanılan deterjanlara katılan
sodyum perborat (NaBO2H2O2.3H2O) aktif bir oksijen kaynağı olduğundan etkili bir
ağartıcıdır.
Yanmayı Önleyici (Geciktirici) Maddeler
95
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Borik asit ve boratlar selülozik maddelere, ateşe karşı dayanıklılık sağlarlar. Tutuşma
sıcaklığına gelmeden selülozdaki su moleküllerini uzaklaştırırlar ve oluşan kömürün
yüzeyini kaplayarak daha ileri bir yanmayı engellerler. Bor bileşikleri plastiklerde
yanmayı önleyici olarak giderek artan oranlarda kullanılmaktadır. Bu amaç için kullanılan
bor bileşiklerinin başında çinko borat, baryum meta borat, bor fosfatlar ve amonyum
fluoborat gelir.
Tarım
Bor mineralleri bitki örtüsünün gelişmesini artırmak veya önlemek maksadıyla
kullanılmaktadır. Bor, değişken ölçülerde, birçok bitkinin temel besin maddesidir. Bor
eksikliği görülen bitkiler arasında yumru köklü bitkiler (özellikle şeker pancarı) kaba
yoncalar, alfa alfalar, meyve ağaçları, üzüm, zeytin, kahve, tütün ve pamuk sayılmaktadır.
Bu gibi hallerde susuz boraks ve boraks pentahidrat içeren karışık bir gübre
kullanılmaktadır. Bu da, suda çok eriyebilen sodyum pentaborat (NaB5O8.5H2O) veya
disodyum oktaboratin (Na2B8O13) mahsulün üzerine püskürtülmesi suretiyle
uygulanmaktadır.Bor, sodyum klorat ve bromosol gibi bileşiklerle birlikte otların
temizlenmesi veya toprağın sterilleştirilmesi gereken durumlarda da kullanılmaktadır.
Metalurji
Boratlar yüksek sıcaklıklarda düzgün, yapışkan, koruyucu ve temiz, çapaksız bir sıvı
oluşturma özelliği nedeniyle demir dışı metal sanayinde koruyucu bir cüruf oluşturucu ve
ergitmeyi hızlandırıcı madde olarak kullanılmaktadır.Bor bileşikleri, elektrolit kaplama
sanayinde, elektrolit elde edilmesinde sarf edilmektedir. Borik asit nikel kaplamada,
fluoboratlar ve fluoborik asitler ise; kalay kursun, bakır, nikel gibi demir dişi metaller
için elektrolit olarak kullanılmaktadır.Alaşımlarda, özellikle çeliğin sertliğini artırıcı
olarak kullanılmaktadır. Bu konuda ferrobor oldukça önem kazanmıştır. Çelik üretiminde
50 ppm bor ilavesi çeliğin sertleştirilebilme niteliğini geliştirmektedir.
Nükleer Uygulamalar
Atom reaktörlerinde borlu çelikler, bor karbürler ve titan bor alaşımları
kullanılır.Paslanmaz borlu çelik, nötron absorbani olarak tercih edilmektedir. Yaklaşık her
bir bor atomu bir nötron absorbe etmektedir.
Atom reaktörlerinin kontrol sistemleri ile soğutma havuzlarında ve reaktörün alarm ile
kapatılmasında (B10) bor kullanılır.
Diğer Kullanım Alanları
Ahşap, malzeme prezervasyonu için sodyum oktaborat kullanılır. % 30'luk sodyum
oktaborat çözeltisi ile muamele görmüş tahta malzeme yavaş yavaş kurutulursa
bozunmadan ve küllenmeden uzun süre kullanılabilir. Silisyum üretiminde bor triklorür,
96
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
polimer sanayinde, esterleme ve alkilleme işlemlerinde ve etil benzen üretiminde bor
trifluorür katalizör olarak kullanılmaktadır. Bor karbür ve bor nitrür; döküm
çeperlerinde yüksek sıcaklığa dayanıklı (refrakter) malzeme püskürtme memelerinde de
aşınmaya dayanıklı (abrasif) malzeme olarak kullanılan önemli bileşiklerdir. Araçların
soğutma sistemlerinde korozyonu önlemek üzere boraks, antifiriz karışımına katkı
maddesi olarak da kullanılır. Tekstil sanayi inde, nişastalı yapıştırıcıların viskozitlerinin
ayarlanmasında, kazeinli yapıştırıcıların çözücülerinde, proteinlerin ayrıştırılmasında
yardımcı madde boru ve tel çekmede akılcılığı sağlayıcı madde, dericilikte kireç
çöktürücü madde olarak boraks kullanılmaktadır.
________________________________________
TRONA
Soda külünün pek çok kullanım alanı mevcut olmakla beraber en fazla cam sanayinde
hammadde olarak kullanılmaktadır.
Diğer kullanım alanları şunlardır;
Kimya sanayinde çeşitli maddelerin üretiminde; sodyum tripolyphosphate, sodyum silikat,
sodyum kromit ve sodyum dikromat, sodyum bikarbonat, sodyum karbonat
peroxhdydrate, sodyum seskikarbonat, sodyum hexacyanoferrate, chlorinemonoxide.
Deterjan sanayiinde; su tasfiyesinde, baca gazı desülfürizasyonunda, selüloz ve kağıt
sanayinde, alümina üretiminde, sondaj çamurlarında, galvaniz kaplama banyolarında,
kurşun rafinasyonunda, bakır flotasyon konsantrelerinden telleryum'un geri
kazanılmasında, rafine edilmiş diatomitin üretiminde, fotoğrafçılıkta, bromine'in
üretiminde, tar'ın distilasyonunda, hidrojen sülfitin geri kazanılmasında, döküm
kumlarında, tekstil sanayinde.
Cam endüstrisi dünya soda külü tüketiminde % 46'lık bir payla en önemli kullanım alanı
durumundadır. Bunu % 21 gibi bir payla kimya sanayi takip etmektedir.
________________________________________
SODYUM SÜLFAT
Sodyum sülfat kağıt, cam, deterjan ve tekstil sanayinde kullanılmaktadır.
________________________________________
TUZ
Tuzun kullanıldığı önemli yerler;
.İnsan gıdası
.Hayvan beslenmesi
97
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
.Kimya ve diğer sanayiler
.Karayollarının kara ve buza karı tuzlanmasıdır.
________________________________________
STRONSİYUM MİNERALLERİ
Baryum karbonat düşük derecelerde erimiş camın akışkanlığı ile camın kırılma endeksini
artırarak ekranın parlaklığını geliştirdiğinden ve röntgen ışınlarına karşı bir engel
oluşturduğundan uzun zamandır siyah-beyaz TV tüplerinde kullanılmaktadır. 1960'ların
sonunda renkli TV yapımı yüksek miktarlara ulaşmış ve kullanılan yüksek voltaj daha
yüksek seviyede X-ışını yayılımına sebep olduğundan bunun nötralize edilmesi
gerekmiştir. Ba ve Sr elementlerinin atom çapları geniş olduğundan yüksek oranda X-ışını
emicidirler. Belirli bir frekansta yayılan X-ışınları için stronsiyumun daha koruyucu
olduğu düşünülmektedir. Renkli TV tüplerinde daha yüksek voltajlar kullanıldığından Sr
kullanılmaktadır. Diğer bir kullanım alanı ile ferritlerdir. Ferritler seramik olarak
otomotiv sanayinde, demir cevheri seperatörlerinde, fotokopi makinelerinde ve özel
alaşımlarda kullanılmaktadır.
Ayrıca aleve verdiği kırmızı renk dolayısıyla havai fişekler ve sinyal maddeleri
üretiminde; cam, boya, ilaç sanayinde; çinko elektrolizinde; kuru fırın ve uçak motoru gibi
makinelerde kullanılan mil yataklarını yağlayıcı olarak kullanılmaktadır.
Genelde stronsiyum tüketimi stronsiyum karbonat şeklinde olmaktadır. Stronsiyum
karbonatın son kullanım alanlarına göre tüketimi aşağıdaki gibidir.
Stronsiyum Karbonatın Son Kullanım Alanlarına Göre Tüketimi
Kullanım Alanı % (x1000 t)
Renkli TV Tüpü
Elektroseramik
Çinko Rafinasyonu
Piroteknik
Seramik ve Cam
Havai Fişek v.s
Diğer 69,1
15,2
2,9
98
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
4,8
0,8
2,7
4,5 75,9
16,7
3,2
5,3
0,8
3,0
5,0
TOPLAM 100,0 109,9
Kaynak: Roskill Information Services Ltd., The Economics of Strontium, 1989.
________________________________________
ZIMPARA
Sentetik aşındırıcıların devreye girmesi ile doğal zımparaya olan talep azalmıştır. Ancak
aşındırıcıların pahalı olması, doğal zımparaya olan talebin bazı özel uygulama alanlarında
halen devam etmesine neden olmaktadır. Bu alanlar ticari ve halka açık bina, anayol ve
kaldırımların, aşınmaya dirençli kısımları kaymayan yüzeyleri olup yüksek alüminali
çimento sanayidir.
Doğal zımparanın geleneksel olarak kullanılabildiği alanlar aşağıda verilmektedir;
A. İnşaat Sektöründe;
1. Ticari ve halka açık binalarda aşınmaya dirençli ve kaymaz yüzeylerde,
2. Anayol ve Kaldırımlarda,
B. Nakil Vasıtalarında;
1. Otomobil parçalarında ve aksesuarlarında,
2. Çiftlik makinelerinde ve donanımlarında,
C. Makinelerde (Elektrikli aletler hariç), optik alanda yüzeylerin parlatılması cilalanması
için,
D. Ateş tuğlası yapımında.
99
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
________________________________________
KÜKÜRT
Kükürt başta gübre sanayi için gerekli sülfürik asit üretiminde olmak üzere, kimya,
lastik, boya, kağıt, demir-çelik, petrol sanayileri ile tarım ilaçları, barut, kibrit
üretiminde kullanılmaktadır. Petrol, doğalgaz ve baca gazlarından yan ürün olarak
elde edilen ucuz elementler kükürt üretimi artmakta ve, kükürt tüketiminin % 88'i
sülfürik asit üretiminde kullanılmaktadır. Kükürt ve sülfürik asit direkt veya indrekt
olarak günlük hayatımıza esas olan hemen, hemen her şeyde kullanılmaktadır. Çeşitli
endüstriyel, akademik ve kamu araştırma gurupları, artan rafine kükürt yan üretimini
sarf etmek amacıyla kükürt için yeni kullanım alanları araştırmaktadır. Büyük hacimli
potansiyel pazarlara sahip yeni kullanım alanları olarak şunları sayabiliriz.
1. Kaldırım döşemelerinde dayanıklılık sağlayan, eriticilere karşı dirençli, kükürt
asfalt bileşimleri.
2. Yüksek basınç gücüne ve yalıtkan özelliklere sahip kükürt köpüğü.
3. Gücünü, su ve aşındırıcıya karsı direncini artırmak için çeşitli materyallerle yapılan
alaşımlar.
4. Kükürt içeren betonlar, inşaat harçları ve agregatlar.
________________________________________
POTAS
Gübreler, modern ziraat için çok elzemdir. Çünkü ziraat, bir mineral tüketme işlemidir.
Potas tüketiminin yaklaşık % 94'ü zirai gübrelemede, kalan % 6'si endüstriyel sektörde
kullanılır. Zirai olmayan alanlarda potasin en önemli kullanım sahası kostik potas ve klorin
imalindedir. Diğer kullanım alanları kimya, gıda ve seramik endüstrisindedir. Son kullanımı
ise sabunlar ve deterjanlar, cam ve seramikler, kimyasal boyalar ve ilaçlar, likit gübreler
ve diğer çeşitli alanlarda olmaktadır.
Potasın kullanım alanlarına göre pazarlanabilir ürün türleri şunlardır: Potasyum klorür,
langbeinit, potasyum sülfat, potasyum nitrat (güherçile) ve gübre tuzları.
Dünya nüfusunun giderek artması, beslenmeye olan talebin de giderek artmasına neden
olmaktadır. Bu ise daha fazla ziraat demektir. Ziraat, topraktaki mineralleri azaltan bir
mineral tüketim işlemi olduğuna göre, toprakta fakirleşen minerallerin yerine konabilmesi
gübrelere ve dolayısıyla potasyumlu gübrelere olan ihtiyacın da giderek artması anlamını
taşır. Bu nedenle bazı bitkilerin yetiştirilmesinde o yöre toprağının potasyum içeriğine ve
yapılan tarımsal işlemin cinsine bağlı olarak potaslı gübreler kullanılmaktadır.
100
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Potas, bütün bitkilerde, nişasta ve şekerin sentezine devamlı katkıda bulunur. Kök
hücrelerinde topraktan karbonhidratlardan ve inorganik nitrojenlerden amino asitlerin
sentezini ve diş duvarlarının kalınlaşmasını sağlar. Bu, hububatlarda sapların
sağlamlaşması anlamına gelir. Potas, keza bitkilerin diş etkenlere karşı, hastalıklar ve
iklim şartları gibi direncini de artırır.
Potasyum sülfatlar ise bazı sebzelerde ve keza birçok meyvelerde, özellikle narenciye ve
üzümde, klorürün yol açtığı yanmayı önlemek amacıyla kullanılır. Çünkü bunların kökleri
çok derin olup, uzun seneler boyunca depolanan klorürü atma imkanı sağlar. Sülfatlar,
patates, üzüm ve tütünde, daha iyi lezzet temini için kullanılır.
Son senelerde, az miktarda potas, düşük veya hiç soda içermeyen diyet izleyen kişilerce,
direkt olarak tuz şeklinde de kullanılmaktadır.
________________________________________
FOSFAT
Fosfat kayasının % 85’I gübre olarak kullanılmaktadır. % 15’lik bölümü ise yem, gıda,
deterjan, alaşım metalürjisi, kağıt, kibrit, su tasfiyesi, harp sanayi ve kimya sanayinde
kullanılmaktadır.
________________________________________
KAOLEN
Kaolen tüketiminde parasal ve tonaj değerleri bakımından, birinci sırayı kağıt sanayi
almaktadır. Avrupa pazarında kağıt, dolgu maddesi olarak toplam tüketimin % 40'ı,
Amerika pazarında ise bu amaçla toplam tüketimin % 80'i kullanılmaktadır.Özellikle
kağıt dolguda Avrupa kaolinle birlikte kalsit de kullanmaktadır. Kuşe-kaplama kağıtta da
benzer durum söz konusu olup, özellikle kuşe kağıtta kaolenin kalite bakımından avantaj
ve üstünlüğü vardır. Dünya kağıt tüketiminde, kaolen ve kalsite ikame olarak, TiO2, talk
vb. de kullanılmaktadır. Bunların toplam tüketimleri, belirli yıllarda kaolen tüketimini
azaltmakla beraber, bu oran çok büyük boyutlarda olmamaktadır. Ancak dünya kalsit
tüketimi, kaolen tüketimini etkileyen en önemli unsurdur.
Seramikte kaolen tüketimi, en çok sıhhi tesisat, porselen ve izalatör sanayinde
olmaktadır. Fayansta tüketim maksimum % 20 dolayındadır.
Son yıllarda seramik sektörü dışında, kaolenin en büyük tüketimi çimento sanayinde olup,
kaolen tüketim oranı tüvenan üretimin % 30'u mertebesine ulaşmaktadır.
Seramik sektörü dışında kaolenin en büyük tüketimi, boya, lastik ve plastik sanayinde
dolgu maddesi olarak kullanılmasıdır.
101
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Kaolen cam elyafı, kimya sanayi, ilaç sanayi gibi sektörlerde de kullanılmaktadır. Ancak
kullanım oranlarının düşüklüğüne rağmen mali portresi yüksek tüketimlerdir.
________________________________________
SERAMİK KİLLERİ
Mineralojik özelliklerine göre sınıflandırılan killer, çeşitli fiziksel ve kimyasal
özelliklerine göre, kaba seramik kili, ince seramik kili, refrakter kil, bağlayıcı kil,
şiferton gibi fiziksel özelliklerine göre de sınıflandırılır.
Seramikte kullanılan killerin kuruma ve çekme özellikleri, plastiklik, kuru mukavemet,
pişme rengi gibi özellikleri, kullanım amacına göre bazen kimyasal bileşimden önce gelen
bir özellik olarak da kabul edilebilir.
Geology of Industrial Rock and Minerals, 1969 (Robert Bates)'de verilen, killerin
kullanım alanları sınıflandırması aşağıda sunulmuştur;
A. Pişirilen Kil Ürünleri (% 35)
.Tuğla, kiremit
.Drenaj boruları
.Yapısal karo
.Pis su borusu
B. Fayans, yer karosu, cam, çini, çanak, çömlek, porselen, sıhhi tesisat, elektro porselen
(% 40)
C. Diğer Tüketim (% 25)
.Refrakter sanayi
.Çimento
.Sondaj Çamuru
.Dolgu maddesi
.Kaplama malzemesi
________________________________________
Madenlerin Kullanım Alanları
BAKIR
Bakır, üstün fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı endüstride yaygın olarak
kullanılmaktadır. Sektörlere göre bakırın tüketiminin dağılımı aşağıda verilmiştir:
102
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
.Elektrik ve elektronik sanayi
.İnşaat sanayi
.Ulaşım sanayi
.Endüstriyel ekipman
.Diğerleri
.Kimya
.Kuyumculuk
.Boya sanayi
.Turistik eşya
________________________________________
KURŞUN - ÇİNKO - KADMİYUM
Kurşun’un en önemli tüketim alanı akü imalatıdır. Yeraltı haberleşme kablolarının
kurşunla izolasyonu diğer önemli tüketim alanı olarak göze çarpar. Korozyonu önleyen
kurşun oksit boyalar çelik konstrüksiyonlarda kullanılır. Kurşun tetraetil ve tetrametil
benzin içinde oktan ayarlayıcı olarak kullanılan kurşun bileşikleridir. Kurşun radyasyonu
en az geçiren metal olması nedeniyle bu ışınlardan korunmada, renkli televizyon
tüplerinin yapımında ve mühimmat imalinde de önemli miktarlarda kullanılmaktadır.
Çinko en çok galvanizlemede kullanılmaktadır. İnşaat sektöründeki galvanizli saçlar ve
konstrüksiyon malzemeleri ile elektrik ve diğer havai hat direkleri galvanizlemenin en
çok kullanıldığı alanlardır. Pirinç alaşımı ile bilhassa otomotiv sanayinde döküm kalıpları
yapımında kullanılan çinko alaşımları çinko’nun kullanıldığı diğer önemli alanlardır. Çinko
oksit yağlı boya ve lastik üretiminde kullanılmaktadır.
Kadmiyum özellikle deniz ve alkali ortam korozyonuna karşı mukavemeti nedeniyle
demir, çelik, pirinç ve alüminyum kaplamasında kullanılmaktadır. Kadmiyum kaplamaları
elektrik, elektronik, otomotiv ve Uzay sanayisinde çok yaygındır. Kadmiyumun en önemli
kullanım alanı Ni - Cd, Ag - Cd ve Hg - Cd pilleridir. Normal Ni - Cd pilleri günlük hayatta
kullanılan elektronik cihazlarda, büyük kapasiteli olanları ise uçak ve gemilerde geniş bir
tüketim alanı bulmuştur. Kadmiyumun yoğun olarak kullanıldığı diğer bir alan da boya
endüstrisidir.
Kadmiyum bunlardan başka stabilizör olarak plastik ve sentetik elyaf sanayinde,
televizyon tüpleri ve florasan lamba imalinde, nükleer reaktör kontrol sistemlerinde ve
alaşımlarda kullanım alanı bulmuştur.
103
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
________________________________________
DEMİR
Demir cevherinin tüketildiği iki ana üretim dalı yüksek fırın pik demir üretimi ile direk
redüksiyon tesisleridir. Demir cevheri yüksek fırınlara ya direk şarj cevheri olarak parça
cevher halinde veya ince tozlar sinterlenerek sinter halinde veya daha ince tozların
peletlenmesiyle pelet halinde kok kömür ve cüruf yapıcı katkı maddeleriyle birlikte
verilerek kullanılır.
________________________________________
KROM
Krom cevheri başlıca metalurji, kimya, refrakter ve döküm kumu sanayinde kullanılır.
Metalurji sanayinde krom ; ferrokrom, ferro-siliko-krom, krom bileşikleri, ekzotermik
krom katkıları, diğer krom alaşımları ve krom metali şeklinde tüketilir.
Metalurji endüstrisinde krom cevherinin en önemli kullanım alanı paslanmaz çelik
yapımında kullanılan ferrokrom üretimidir. Paslanmaz çelik metal ve silah endüstrisinin
çok önemli bir maddesidir. Krom çeliğe sertlik, kırılma ve darbelere karşı direnç, aşınma
ve oksitlenmeye karşı koruma sağlar. Bu kapsamda kromun çeşitli alaşımları mermi,
denizaltı, gemi, uçak, top ve silahlarla ilgili destek sistemlerinde kullanılır.
Krom kimyasalları paslanmayı önleyici özellikleri dolayısıyla uçak ve gemi sanayinde
yaygın olarak ; kimya endüstrisinde de sodyum bi-kromat, kromik asit ve boya
hammaddesi yapımında, metal kaplama, deri tabaklama, boya maddeleri (pigment),
seramikler, parlatıcı gereçler, katalistler, boyalar, organik sentetikler, konserve yapma
ajanları, su işleme, sondaj çamuru ve diğer birçok alanda tüketilir.
Krom metali, yüksek performans alaşımlarında, Al, Ti, Cu alaşımlarında, ısıya ve elektriğe
dirençli alaşımlarda tüketilir.
Kromun süper alaşımları yüksek ısıya dayanıklı randımanı yüksek, türbin motorlarının
yapımında kullanılmaktadır.
________________________________________
BOKSİT
Boksit endüstride değişik alanlarda kullanılmaktadır. Aşağıda belirtilen kullanım alanları
kimyasal bileşimine bağlıdır.
1. Alümina ve alüminyum üretiminde % 90 oranında kullanılmaktadır. Boksitten metalik
alüminyumun yanında bazen galyum ve vanadyum gibi yan ürünler de elde edilmektedir.
104
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
2. Boksitten yapılan refrakter ürünler
. Sentetik mullit
. Yüksek alüminalı ateş tuğlası
. Döküm maddeleri
. Monolit; çimento, demir-çelik ve tuğla sanayinde çimento sanayinde fırın tuğlası
boşluklarını doldurması için
3. Boksitten yapılan kimyasal maddeler
.Su temizlenmesinde kullanılan alüminyum sülfat
.Sodyum alüminat
.Ham petrol tasfiyesinde kullanılan Al-Klorür
.Alüminyum hidrat
4. Boksitten yapılan aşındırıcılar
. Zımpara kağıdı ve tozları
. Bileme ( keskinleştirme) için zımpara taşı
. Zımpara taşı silindirleri
5. Diğer tüketim alanları
. Ham şekerin renginin giderilmesinde
. Ham şekerin temizlenmesinde yağların filtrasyonunda
. Çimento yapımında
. Ferrokrom tesislerinde cüruf önleyici olarak
________________________________________
VANADYUM
Vanadyum en çok çelik endüstrisinde tüketilmektedir. Otomobil endüstrisi, uzay
araçları ve uçak sanayinde titanyumlu alaşımlarla birlikte vanadyum kullanılmaktadır.
Sülfürik asit üretiminde katalizör olarak ayrıca seramik ve diğer kimya sanayinde
tüketilen vanadyumun bu alanlardaki tüketim miktarı oldukça azdır. Vanadyumlu alaşımlar
kıyı ötesi petrol sondajları borularının yapımında kullanılmaktadır.
Vanadyumun gelişen son kullanım alanları ise; gözlük camlarının, sanayi ve büyük bina
camlarının ultraviyole ışıklara karşı filtrasyonu sayılabilir.
105
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
________________________________________
ANTİMUAN
Antimuan, endüstride metalik ya da türevleri şeklinde kullanılmaktadır. Ancak türevleri
şeklinde kullanımı çoğunluktadır.
Metalik Antimuan Kullanımı:
Metalik antimuan sağladığı avantajlar sebebiyle kurşun ve diğer metallerle alaşım
oluşturmakta yoğun olarak kullanılmaktadır. Akümülatör imali, lehimcilik, matbaa harfi
imali, askeri amaçlı malzemeler imalinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Yüksek saflıktaki
antimuan, yarı iletken olarak elektronik ve termoelektrik alet üreticileri tarafından
intermetalik alaşım imalatında kullanılmaktadır.
Metal Dışı (Ürünleri Şeklinde ) Kullanımı :
Antimuan’ın 2/3‘ünden fazlası türevleri şeklinde kullanılmaktadır.Türevleri arasında
sülfitler ve özellikle de oksitleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Antimuan penta sülfit
lastik endüstrisinde vulkanizasyon ajanı olarak, antimuan sülfit yangın kontrollerinde ve
cephane imalatında kullanılmaktadır. Antimuan trioksit plastikte, metal kaplamada,
seramik ve emayede, boya sanayinde beyaz boya maddesi olarak kullanılmaktadır.
Antimuan oksit tekstil, plastik ve kimya endüstrilerinde yangın geciktirici olarak
kullanılmaktadır.
________________________________________
TUNGSTEN
Tungusten’in ilk önemli kullanımı tungsten-mangan çeliğinin yapımı ile ortaya çıkmıştır.
Tungsten maddeleri kullanımlarına göre 4 ana grupta toplanabilir:
1. Kesici ve kaplamaya dayanıklı maddeler,
2. Öğütme ürünleri,
3. Aletler, die çelikleri, süper alaşımlar, demirsiz alaşımlar içindeki alaşım bileşeni,
4. Çeşitli kimyevi maddeler ve metalürjik olmayan uygulamalar.
Tungsten ürünlerinin kullanım alanları ise;
Tungsten karpit; madencilik ve petrol sanayilerinde, matkaplarda, delici ekipmanların
kesici kısımlarında ve kırıcı makinelerde, taşımacılık ve elektrik malzemeleri
kaplamasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Saf tungsten metal tozundan yapılan
öğütme ürünleri elektrik ve elektronik sanayinde kullanılmaktadır. Tungsten teli, elektrik
lambalarında ve elektronik tüplerde katot olarak kullanılır. Tungsten diskler otomotiv
106
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
distrübütör noktalarında ve pek çok üründe bağlantı noktası olarak kullanılır. Tungsten
metali sıcak ve radyasyon kalkanı olarak, x-ışını bileşenleri ve katot ışın tüpleri ve yüksek
ısılı fırınlarda ısıtıcı madde olarak da kullanılmaktadır. Tungsten özellikle uçak sanayinde
ağır metal olarak kullanılmaktadır.
Tungsten’in metalürjik olmayan uygulamaları ise;
Tekstil sanayinde kullanılan kimyevi maddeler, boyalar, matlaşmayan boyalar ve renkli
gazlardır. Bazı tungsten bileşikleri ışık yayarlar ve renk maddelerinde, x-ışınlı
ekranlarda, televizyon tiplerinde ve florasans ışıklandırılmasında kullanılır. Sodyum
tungstat da paslanmayı engelleyici olarak ve tekstil sanayinde yanmaz madde olarak
kullanılır.
________________________________________
MOLİBDEN
Molibden özel çeliklerde, pik demirlerde, nikel, kobalt ve titanyum bazlı alaşımlarda
kullanılan çok yönlü bir alaşım maddesidir.Molibden alaşım elementi olarak pekiştirmede,
sağlamlık ve sertlik özelliği vermede, aşınmaya dayanıklı çeliklerde, döküm demirlerinde,
demirsi metallerde kullanılır.
Molibden ihtiva eden alaşımları; paslanmaz çelik, tüp ve boru şeklindeki aletlerin
yapımında, süper ısıtıcılarda, çelik rezistanslarında, petrol ürünlerinin elde edilmesinde
ve kimyasal işlemlerde çok kullanılır.
Kimyasal olarak çeşitli ve geniş kullanım alanları olan molibden boya maddesi olarak
kumaş boyacılığında, alkol ve formaldehit elde edilmesinde de molibden katalizörleri
kullanılır.
Ayrıca, mıknatıs alaşımları, döküm karpitleri su ve gaz geçirmeyi önleyici materyallerin
imalinde ve son yıllarda da sürtünmeyi azaltıcı özelliğinden dolayı motorlu vasıtaların yağ
ve greslerine eklenmektedir.
________________________________________
NİKEL
Kimya endüstrisinde; Nikel alaşımları olarak metal korozyonuna maruz yerlerde, kostik
solüsyonların dengelenmesinde ve petrol endüstrisinde,
Fabrikasyon ürünlerde; Çatal, bıçak takımları, çekiç, pense gibi aletlerle diğer birçok ev
ve hastane aletlerinin yapımında,
Uçak ve gemi endüstrisinde; Nikel süper alaşımları yüksek ısıda basınç ve korozyona
dayanıklı olduğundan, uçakların gaz türbinlerinde, jet motorlarının yapımında, ayrıca
107
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
uçakların elektrolizle kaplanan bölgelerinde ve gemi yapımında tuz korozyonuna karşı
engelleyici olarak,
Motorlu araçlar ve parçalarında,
Elektrikli makineler ve parçalarında,
Yapı malzemelerinde, sıvı ve katı yağlarda hidrojenerasyonu sağlamak üzere batarya ve
yakıt hücrelerinde ve seramik malzemelerde emaye ile demir arasında bağlayıcı olarak
kullanılır.
________________________________________
KALAY
Kalay, teneke yapımında, kaplamacılıkta, çeşitli alaşımlar, lehim ve kimyasal madde
yapımında kullanılır. Otomotiv endüstrisinde de motor yataklarında, kaporta, radyatör,
yağ ve hava filtrelerinde kullanılır. Uçak ve gemi endüstrisi ile elektronik ve elektrik
sanayinde geniş bir kullanım alanı vardır. Kimya sanayinde boya, parfüm, sabun, poliüretan
üretiminden diş macunu yapımına kadar geniş bir alanda tüketilir. Bunların yanında,
matbaacılıkta, mutfak malzemeleri ve cam endüstrisinde de kullanılmaktadır.
________________________________________
ALTIN
Altın’ın tüketildiği alanları sıralayacak olursak;
Kuyumculuk, altın kaplama ve süsleme, elektrik/elektronik, diş hekimliği, dekoratif
kullanım
madalya yapımı, resmi para, külçe stoklarıdır.
Ayrıca, gümüş, platin ve palladyum gibi metallerle alaşım halinde uzay endüstrisinde,
tekstil sanayinde altın tel ve iplik yapımında ve kimya endüstrisinde paslanmaya dayanıklı
alet yapımında kullanılmaktadır.
________________________________________
GÜMÜŞ
Gümüş’ün tüketildiği alanları sıralayacak olursak;
Fotoğraf sanayi, elektronik, para imali, süs eşyası ve takı yapımı, alaşımlar, dişçiliktir.
Ayrıca, yapay yağmur yağdırmakta, ayna sırlarının yapımında, bilgisayar röle
kontaklarında, pil yapımında da kullanılmaktadır.
108
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
________________________________________
BOR
Çok geniş ve çeşitli alanlarda ticari olarak kullanılan bor mineralleri ve ürünlerinin
kullanım alanları giderek artmaktadır. Üretilen bor minerallerinin % 10'a yakın bir
bölümü doğrudan mineral olarak tüketilirken geriye kalan kısmı bor ürünleri elde etmek
için kullanılmaktadır.
Bor mineralleri ve ürünlerinin kullanıldığı sanayi dallarına aşağıdaki gruplarda toplamak
mümkündür.
.Cam sanayi
.Seramik sanayi
.Temizleme ve beyazlatma sanayi
.Yanmayı önleyici (geciktirici) maddeler
.Tarım
.Metalürji
.Nükleer uygulamalar
.Diğer kullanım alanları
Borun cam sanayi ve diğer endüstrilerdeki kullanımına ilişkin bazı bilgiler aşağıda
özetlenmiştir.
Cam Sanayi
Bor, pencere camı, şişe camı v.b. sanayilerde ender hallerde kullanılmaktadır. Özel
camlarda ise borik asit vazgeçilemeyen bir unsur olup, rafine sulu/susuz boraks, borik
asit veya kolemanit/boraks gibi doğal haliyle kullanılmaktadır. Çok özel durumlarda
potasyum pentaborat ve bor oksitler kullanılmaktadır. Bor, ergimiş haldeki cam ara
mamulüne katıldığında onun viskozitesini arttırıp, yüzey sertliğini ve dayanıklılığını
yükselttiğinden ısıya karşı izolasyonunun gerekli görüldüğü cam mamullerine
katılmaktadır.
Seramik Sanayi
Emayelerin vizkozitesini ve doygunlaşma ısısını azaltan borik oksit % 20'ye kadar
kullanılabilmektedir. Özellikle emayeye katılan hammaddelerin % 17-32'si borik oksit
olup, sulu boraks tercih edilir. Bazı hallerde borik oksit veya susuz boraks da kullanılır.
Metalle kaplanan emaye onun paslanmasını önler ve görünüşüne güzellik katar. Çelik,
alüminyum, bakır, altın ve gümüş emaye ile kaplanabilir. Emaye aside karşı dayanıklılığını
109
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
arttırır. Mutfak aletlerinin çoğu emaye kaplamalıdır. Banyolar, kimya sanayi teçhizatı, su
tankları, silahlar v.b. de kaplanır. Seramiği çizilmeye karşı dayanıklı kılan bor % 3-24
miktarında kolemanit halinde sırlara katılır.
Temizleme ve Beyazlatma Sanayi
Sabun ve deterjanlara mikrop öldürücü (jermisit) ve su yumuşatıcı etkisi nedeniyle % 10
boraks dekahidrat ve beyazlatıcı etkisini artırmak için toz deterjanlara % 10-20
oranında sodyum perborat katılmaktadır.Çamaşır yıkamada kullanılan deterjanlara katılan
sodyum perborat (NaBO2H2O2.3H2O) aktif bir oksijen kaynağı olduğundan etkili bir
ağartıcıdır.
Yanmayı Önleyici (Geciktirici) Maddeler
Borik asit ve boratlar selülozik maddelere, ateşe karşı dayanıklılık sağlarlar. Tutuşma
sıcaklığına gelmeden selülozdaki su moleküllerini uzaklaştırırlar ve oluşan kömürün
yüzeyini kaplayarak daha ileri bir yanmayı engellerler. Bor bileşikleri plastiklerde
yanmayı önleyici olarak giderek artan oranlarda kullanılmaktadır. Bu amaç için kullanılan
bor bileşiklerinin başında çinko borat, baryum meta borat, bor fosfatlar ve amonyum
fluoborat gelir.
Tarım
Bor mineralleri bitki örtüsünün gelişmesini artırmak veya önlemek maksadıyla
kullanılmaktadır. Bor, değişken ölçülerde, birçok bitkinin temel besin maddesidir. Bor
eksikliği görülen bitkiler arasında yumru köklü bitkiler (özellikle şeker pancarı) kaba
yoncalar, alfa alfalar, meyve ağaçları, üzüm, zeytin, kahve, tütün ve pamuk sayılmaktadır.
Bu gibi hallerde susuz boraks ve boraks pentahidrat içeren karışık bir gübre
kullanılmaktadır. Bu da, suda çok eriyebilen sodyum pentaborat (NaB5O8.5H2O) veya
disodyum oktaboratin (Na2B8O13) mahsulün üzerine püskürtülmesi suretiyle
uygulanmaktadır.Bor, sodyum klorat ve bromosol gibi bileşiklerle birlikte otların
temizlenmesi veya toprağın sterilleştirilmesi gereken durumlarda da kullanılmaktadır.
Metalurji
Boratlar yüksek sıcaklıklarda düzgün, yapışkan, koruyucu ve temiz, çapaksız bir sıvı
oluşturma özelliği nedeniyle demir dışı metal sanayinde koruyucu bir cüruf oluşturucu ve
ergitmeyi hızlandırıcı madde olarak kullanılmaktadır.Bor bileşikleri, elektrolit kaplama
sanayinde, elektrolit elde edilmesinde sarf edilmektedir. Borik asit nikel kaplamada,
fluoboratlar ve fluoborik asitler ise; kalay kursun, bakır, nikel gibi demir dişi metaller
için elektrolit olarak kullanılmaktadır.Alaşımlarda, özellikle çeliğin sertliğini artırıcı
olarak kullanılmaktadır. Bu konuda ferrobor oldukça önem kazanmıştır. Çelik üretiminde
50 ppm bor ilavesi çeliğin sertleştirilebilme niteliğini geliştirmektedir.
110
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Nükleer Uygulamalar
Atom reaktörlerinde borlu çelikler, bor karbürler ve titan bor alaşımları
kullanılır.Paslanmaz borlu çelik, nötron absorbani olarak tercih edilmektedir. Yaklaşık her
bir bor atomu bir nötron absorbe etmektedir.
Atom reaktörlerinin kontrol sistemleri ile soğutma havuzlarında ve reaktörün alarm ile
kapatılmasında (B10) bor kullanılır.
Diğer Kullanım Alanları
Ahşap, malzeme prezervasyonu için sodyum oktaborat kullanılır. % 30'luk sodyum
oktaborat çözeltisi ile muamele görmüş tahta malzeme yavaş yavaş kurutulursa
bozunmadan ve küllenmeden uzun süre kullanılabilir. Silisyum üretiminde bor triklorür,
polimer sanayinde, esterleme ve alkilleme işlemlerinde ve etil benzen üretiminde bor
trifluorür katalizör olarak kullanılmaktadır. Bor karbür ve bor nitrür; döküm
çeperlerinde yüksek sıcaklığa dayanıklı (refrakter) malzeme püskürtme memelerinde de
aşınmaya dayanıklı (abrasif) malzeme olarak kullanılan önemli bileşiklerdir. Araçların
soğutma sistemlerinde korozyonu önlemek üzere boraks, antifiriz karışımına katkı
maddesi olarak da kullanılır. Tekstil sanayi inde, nişastalı yapıştırıcıların viskozitlerinin
ayarlanmasında, kazeinli yapıştırıcıların çözücülerinde, proteinlerin ayrıştırılmasında
yardımcı madde boru ve tel çekmede akılcılığı sağlayıcı madde, dericilikte kireç
çöktürücü madde olarak boraks kullanılmaktadır.
________________________________________
TRONA
Soda külünün pek çok kullanım alanı mevcut olmakla beraber en fazla cam sanayinde
hammadde olarak kullanılmaktadır.
Diğer kullanım alanları şunlardır;
Kimya sanayinde çeşitli maddelerin üretiminde; sodyum tripolyphosphate, sodyum silikat,
sodyum kromit ve sodyum dikromat, sodyum bikarbonat, sodyum karbonat
peroxhdydrate, sodyum seskikarbonat, sodyum hexacyanoferrate, chlorinemonoxide.
Deterjan sanayiinde; su tasfiyesinde, baca gazı desülfürizasyonunda, selüloz ve kağıt
sanayinde, alümina üretiminde, sondaj çamurlarında, galvaniz kaplama banyolarında,
kurşun rafinasyonunda, bakır flotasyon konsantrelerinden telleryum'un geri
kazanılmasında, rafine edilmiş diatomitin üretiminde, fotoğrafçılıkta, bromine'in
üretiminde, tar'ın distilasyonunda, hidrojen sülfitin geri kazanılmasında, döküm
kumlarında, tekstil sanayinde.
Cam endüstrisi dünya soda külü tüketiminde % 46'lık bir payla en önemli kullanım alanı
durumundadır. Bunu % 21 gibi bir payla kimya sanayi takip etmektedir.
111
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
________________________________________
SODYUM SÜLFAT
Sodyum sülfat kağıt, cam, deterjan ve tekstil sanayinde kullanılmaktadır.
________________________________________
TUZ
Tuzun kullanıldığı önemli yerler;
.İnsan gıdası
.Hayvan beslenmesi
.Kimya ve diğer sanayiler
.Karayollarının kara ve buza karı tuzlanmasıdır.
________________________________________
STRONSİYUM MİNERALLERİ
Baryum karbonat düşük derecelerde erimiş camın akışkanlığı ile camın kırılma endeksini
artırarak ekranın parlaklığını geliştirdiğinden ve röntgen ışınlarına karşı bir engel
oluşturduğundan uzun zamandır siyah-beyaz TV tüplerinde kullanılmaktadır. 1960'ların
sonunda renkli TV yapımı yüksek miktarlara ulaşmış ve kullanılan yüksek voltaj daha
yüksek seviyede X-ışını yayılımına sebep olduğundan bunun nötralize edilmesi
gerekmiştir. Ba ve Sr elementlerinin atom çapları geniş olduğundan yüksek oranda X-ışını
emicidirler. Belirli bir frekansta yayılan X-ışınları için stronsiyumun daha koruyucu
olduğu düşünülmektedir. Renkli TV tüplerinde daha yüksek voltajlar kullanıldığından Sr
kullanılmaktadır. Diğer bir kullanım alanı ile ferritlerdir. Ferritler seramik olarak
otomotiv sanayinde, demir cevheri seperatörlerinde, fotokopi makinelerinde ve özel
alaşımlarda kullanılmaktadır.
Ayrıca aleve verdiği kırmızı renk dolayısıyla havai fişekler ve sinyal maddeleri
üretiminde; cam, boya, ilaç sanayinde; çinko elektrolizinde; kuru fırın ve uçak motoru gibi
makinelerde kullanılan mil yataklarını yağlayıcı olarak kullanılmaktadır.
Genelde stronsiyum tüketimi stronsiyum karbonat şeklinde olmaktadır. Stronsiyum
karbonatın son kullanım alanlarına göre tüketimi aşağıdaki gibidir.
Stronsiyum Karbonatın Son Kullanım Alanlarına Göre Tüketimi
Kullanım Alanı % (x1000 t)
Renkli TV Tüpü
112
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Elektroseramik
Çinko Rafinasyonu
Piroteknik
Seramik ve Cam
Havai Fişek v.s
Diğer 69,1
15,2
2,9
4,8
0,8
2,7
4,5 75,9
16,7
3,2
5,3
0,8
3,0
5,0
TOPLAM 100,0 109,9
Kaynak: Roskill Information Services Ltd., The Economics of Strontium, 1989.
________________________________________
ZIMPARA
Sentetik aşındırıcıların devreye girmesi ile doğal zımparaya olan talep azalmıştır. Ancak
aşındırıcıların pahalı olması, doğal zımparaya olan talebin bazı özel uygulama alanlarında
halen devam etmesine neden olmaktadır. Bu alanlar ticari ve halka açık bina, anayol ve
kaldırımların, aşınmaya dirençli kısımları kaymayan yüzeyleri olup yüksek alüminali
çimento sanayidir.
Doğal zımparanın geleneksel olarak kullanılabildiği alanlar aşağıda verilmektedir;
113
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
A. İnşaat Sektöründe;
1. Ticari ve halka açık binalarda aşınmaya dirençli ve kaymaz yüzeylerde,
2. Anayol ve Kaldırımlarda,
B. Nakil Vasıtalarında;
1. Otomobil parçalarında ve aksesuarlarında,
2. Çiftlik makinelerinde ve donanımlarında,
C. Makinelerde (Elektrikli aletler hariç), optik alanda yüzeylerin parlatılması cilalanması
için,
D. Ateş tuğlası yapımında.
________________________________________
KÜKÜRT
Kükürt başta gübre sanayi için gerekli sülfürik asit üretiminde olmak üzere, kimya,
lastik, boya, kağıt, demir-çelik, petrol sanayileri ile tarım ilaçları, barut, kibrit
üretiminde kullanılmaktadır. Petrol, doğalgaz ve baca gazlarından yan ürün olarak
elde edilen ucuz elementler kükürt üretimi artmakta ve, kükürt tüketiminin % 88'i
sülfürik asit üretiminde kullanılmaktadır. Kükürt ve sülfürik asit direkt veya indrekt
olarak günlük hayatımıza esas olan hemen, hemen her şeyde kullanılmaktadır. Çeşitli
endüstriyel, akademik ve kamu araştırma gurupları, artan rafine kükürt yan üretimini
sarf etmek amacıyla kükürt için yeni kullanım alanları araştırmaktadır. Büyük hacimli
potansiyel pazarlara sahip yeni kullanım alanları olarak şunları sayabiliriz.
1. Kaldırım döşemelerinde dayanıklılık sağlayan, eriticilere karşı dirençli, kükürt
asfalt bileşimleri.
2. Yüksek basınç gücüne ve yalıtkan özelliklere sahip kükürt köpüğü.
3. Gücünü, su ve aşındırıcıya karsı direncini artırmak için çeşitli materyallerle yapılan
alaşımlar.
4. Kükürt içeren betonlar, inşaat harçları ve agregatlar.
________________________________________
POTAS
Gübreler, modern ziraat için çok elzemdir. Çünkü ziraat, bir mineral tüketme işlemidir.
Potas tüketiminin yaklaşık % 94'ü zirai gübrelemede, kalan % 6'si endüstriyel sektörde
kullanılır. Zirai olmayan alanlarda potasin en önemli kullanım sahası kostik potas ve klorin
114
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
imalindedir. Diğer kullanım alanları kimya, gıda ve seramik endüstrisindedir. Son kullanımı
ise sabunlar ve deterjanlar, cam ve seramikler, kimyasal boyalar ve ilaçlar, likit gübreler
ve diğer çeşitli alanlarda olmaktadır.
Potasın kullanım alanlarına göre pazarlanabilir ürün türleri şunlardır: Potasyum klorür,
langbeinit, potasyum sülfat, potasyum nitrat (güherçile) ve gübre tuzları.
Dünya nüfusunun giderek artması, beslenmeye olan talebin de giderek artmasına neden
olmaktadır. Bu ise daha fazla ziraat demektir. Ziraat, topraktaki mineralleri azaltan bir
mineral tüketim işlemi olduğuna göre, toprakta fakirleşen minerallerin yerine konabilmesi
gübrelere ve dolayısıyla potasyumlu gübrelere olan ihtiyacın da giderek artması anlamını
taşır. Bu nedenle bazı bitkilerin yetiştirilmesinde o yöre toprağının potasyum içeriğine ve
yapılan tarımsal işlemin cinsine bağlı olarak potaslı gübreler kullanılmaktadır.
Potas, bütün bitkilerde, nişasta ve şekerin sentezine devamlı katkıda bulunur. Kök
hücrelerinde topraktan karbonhidratlardan ve inorganik nitrojenlerden amino asitlerin
sentezini ve diş duvarlarının kalınlaşmasını sağlar. Bu, hububatlarda sapların
sağlamlaşması anlamına gelir. Potas, keza bitkilerin diş etkenlere karşı, hastalıklar ve
iklim şartları gibi direncini de artırır.
Potasyum sülfatlar ise bazı sebzelerde ve keza birçok meyvelerde, özellikle narenciye ve
üzümde, klorürün yol açtığı yanmayı önlemek amacıyla kullanılır. Çünkü bunların kökleri
çok derin olup, uzun seneler boyunca depolanan klorürü atma imkanı sağlar. Sülfatlar,
patates, üzüm ve tütünde, daha iyi lezzet temini için kullanılır.
Son senelerde, az miktarda potas, düşük veya hiç soda içermeyen diyet izleyen kişilerce,
direkt olarak tuz şeklinde de kullanılmaktadır.
________________________________________
FOSFAT
Fosfat kayasının % 85’I gübre olarak kullanılmaktadır. % 15’lik bölümü ise yem, gıda,
deterjan, alaşım metalürjisi, kağıt, kibrit, su tasfiyesi, harp sanayi ve kimya sanayinde
kullanılmaktadır.
________________________________________
KAOLEN
Kaolen tüketiminde parasal ve tonaj değerleri bakımından, birinci sırayı kağıt sanayi
almaktadır. Avrupa pazarında kağıt, dolgu maddesi olarak toplam tüketimin % 40'ı,
Amerika pazarında ise bu amaçla toplam tüketimin % 80'i kullanılmaktadır.Özellikle
kağıt dolguda Avrupa kaolinle birlikte kalsit de kullanmaktadır. Kuşe-kaplama kağıtta da
benzer durum söz konusu olup, özellikle kuşe kağıtta kaolenin kalite bakımından avantaj
115
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ve üstünlüğü vardır. Dünya kağıt tüketiminde, kaolen ve kalsite ikame olarak, TiO2, talk
vb. de kullanılmaktadır. Bunların toplam tüketimleri, belirli yıllarda kaolen tüketimini
azaltmakla beraber, bu oran çok büyük boyutlarda olmamaktadır. Ancak dünya kalsit
tüketimi, kaolen tüketimini etkileyen en önemli unsurdur.
Seramikte kaolen tüketimi, en çok sıhhi tesisat, porselen ve izalatör sanayinde
olmaktadır. Fayansta tüketim maksimum % 20 dolayındadır.
Son yıllarda seramik sektörü dışında, kaolenin en büyük tüketimi çimento sanayinde olup,
kaolen tüketim oranı tüvenan üretimin % 30'u mertebesine ulaşmaktadır.
Seramik sektörü dışında kaolenin en büyük tüketimi, boya, lastik ve plastik sanayinde
dolgu maddesi olarak kullanılmasıdır.
Kaolen cam elyafı, kimya sanayi, ilaç sanayi gibi sektörlerde de kullanılmaktadır. Ancak
kullanım oranlarının düşüklüğüne rağmen mali portresi yüksek tüketimlerdir.
________________________________________
SERAMİK KİLLERİ
Mineralojik özelliklerine göre sınıflandırılan killer, çeşitli fiziksel ve kimyasal
özelliklerine göre, kaba seramik kili, ince seramik kili, refrakter kil, bağlayıcı kil,
şiferton gibi fiziksel özelliklerine göre de sınıflandırılır.
Seramikte kullanılan killerin kuruma ve çekme özellikleri, plastiklik, kuru mukavemet,
pişme rengi gibi özellikleri, kullanım amacına göre bazen kimyasal bileşimden önce gelen
bir özellik olarak da kabul edilebilir.
Geology of Industrial Rock and Minerals, 1969 (Robert Bates)'de verilen, killerin
kullanım alanları sınıflandırması aşağıda sunulmuştur;
A. Pişirilen Kil Ürünleri (% 35)
.Tuğla, kiremit
.Drenaj boruları
.Yapısal karo
.Pis su borusu
B. Fayans, yer karosu, cam, çini, çanak, çömlek, porselen, sıhhi tesisat, elektro porselen
(% 40)
C. Diğer Tüketim (% 25)
.Refrakter sanayi
116
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
.Çimento
.Sondaj Çamuru
.Dolgu maddesi
.Kaplama malzemesi
________________________________________
Migem(Maden İşleri Genel Müdürlüğü) Hizmetleri
MİGEM Hizmetleri
• Ruhsat Alanları Sorgulaması
• Ruhsat Başvuruları
• Arama Faaliyet Raporları Hazırlanması
• Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi
• Arama Dönemi Sevk Fişi
• İşletme Projesi Hazırlanması
• İşletme İzinlerinin Alınması
• Mera Vasıflarının Kaldırılması
• İrtifak İntifa Hakkı
• İşletme İzni Ruhsatının Alınması
• Teknik Nezaretçilik Hizmetleri
• Sevk Fişi Alınması
• 29. Madde Evraklarının Hazırlanması
• Femdit Projelerinin Hazırlanması
• Ruhsat Devir İşlemleri
• Yıllık Harç ve Teminat Takibi
• Patlayıcı Kullanma İzin İşlemleri
• İhale Takibi ve İhale Dosyaları Hazırlanması
• Rödevans Sözleşmesi Hazırlanması
• Hukuk Müşavirliği
117
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• MİGEM İş Takipleri
Doğaya Yeniden Kazandırma Planlarının Hazırlanması;
Madencilik faaliyetleri ile bozulan arazilerin “Doğaya Yeniden Kazandırılması
yönetmeliği” gereği madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için arazide yapılan
kazılar, dökümler ve doğaya bırakılan atıklarla bozulan doğal yapının yeniden
kazanılmasına ilişkin çalışmaların planlandığı, önlemlerin belirlendiği faaliyetin planlanması
aşamasında ÇED sürecinde gerçekleştirilen bir çalışmadır.
RÖDÖVANS SÖZLEŞMELERİ HAZIRLANMASI
Ruhsat sahibi ile işletmecinin menfaatleri doğrultusunda maden kanunları ve
yönetmelikleri esas alınarak hazırlanan sözleşmedir.
İŞYERİ AÇMA İZNİ İÇİN GEREKLİ HARİTA ÇİZİMİ
Yönetmeliklerde belirtilen haritaların hazırlanması hizmetidir.
RUHSAT DEVİR İŞLEMLERİ:
Maden Kanunun Uygulama Yönetmeliği; Madde 70 - Maden ruhsatları ve sertifikaları
talep halinde, hukuki bir sakınca bulunmadığı taktirde, Kanunun 6’ncı maddesindeki maden
haklarını kullanma ile ilgili şartları taşıyan gerçek veya tüzel kişilere Genel Müdürlükçe
devir edilebilir. Buluculuk hakkı sahibi, bu hakkını ruhsat ile birlikte devir edebilir. Devir
işlemleri yapılacak ruhsatların yıllık harçları ile Devlet hakkının eksiksiz ödenmiş olması
ve devredildiği tarihe kadar geçen süre için satış bilgi formu ile işletme faaliyeti bilgi
formunun verilmesi zorunludur. Ruhsatı veya sertifikayı devir alacak kişinin; devir alacağı
ruhsata ait Kanundan doğan bütün hak ve vecibelerini, ruhsata uygulanmış yaptırımlar ile
yükümlülükleri kabul ettiğini; ruhsat sahibinin de ruhsatını bütün hak ve vecibeleri ile
devir etmek isteğini belirten Ek Form-15'deki örnek dilekçe ile Genel Müdürlüğe
müracaat etmeleri gerekir. Devir alan kişinin, ruhsat ile ilgili uygulanmış teminat iratları
esas alınarak hesaplanacak güncel teminat üzerinden ruhsat teminatını ve ruhsatın yıllık
harcı kadar devir harcını yatırması zorunludur. Devir sonrası devredenin teminatı iade
edilir. Devir Sırasında İstenen Evraklar;
DEVİR EDEN ŞAHIS EVRAKLARI Ruhsat aslı,Vekaletname, Banka Hesap No.
DEVİR EDEN ŞİRKET EVRAKLARI Ruhsat aslı,Şirket Kararı,Şirket Ticaret Sicil
Gazetesi (En son Yönetim) Banka Hesap No (Şirkete Ait) Vekaletname (Devir etmeye
ait)
118
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
DEVİR ALAN ŞAHIS EVRAKLARI Vatandaşlık numarasını içeren onaylı nüfus cüzdanı
örneği Bağlı olduğu vergi dairesi, ili ve vergi numarasını gösterir belge Onaylı imza
sirküleri Vekaletname,Devir Harcı, Devir Teminatı.
DEVİR ALAN ŞİRKET EVRAKLARI Şirket Kararı,Şirket Ticaret Sicil Gazeteleri (
Kuruluş, En son Yönetim vs.) Şirket İmza Sirküsü Vergi Levhası Vekaletname(Devir
almaya ait) Devir Harcı Devir Teminatı.
NOT: Yukarıda belirtilen şirket ve şahıs evrakları Noter Onaylı birer asıl olması
gerekmektedir
Madencilik Projeleri
ÇEV-MED ÇEVRE konusunda Dünya ölçeğinde ün kazanmış akademisyen danışmanları ve
tecrübeli profesyonelleri ile anahtar teslimi madencilik projeleri geliştirmektedir. Hem
yer altı hem de yer üstü madencilik faaliyetleri konusunda projeler yürütülmektedir.
Projeler kapsamında aşağıdaki hizmetler ayrı ayrı veya bütün olarak ta verilmektedir.
1. Uzaktan algılama ve CBS (LANDSAT TM Uydusu ) kullanarak, deneyimli danışman
kadrosu, akademisyenler ve üniversiteler ile gerçekleştirilen işbirliği sayesinde
potansiyel rezerv alanları belirlenmektedir.
2. Potansiyel rezerv alanlarının belirlenmesinin ardından sahada GPS cihazları ile uygun
çalışma alanlarının koordinatlarıalınmaktadır.
3. Koordinatları alınan sahalar için Maden İşleri Genel Müdürlüğü veritabanında ruhsat
sorgulaması yapılmaktadır.
4. Sorgula sonucu belirlenen uygun sahalar için Maden Arama Ruhsatı alınmaktadır.
5. Sahada sondaj ve detaylı rezerv tespiti çalışmaları yapılmaktadır.
6. Yapılan çalışmaların değerlendirildiği Arama Faaliyet Raporu hazırlanmaktadır.
Madencilik faaliyetleri uygulama yönetmeliği ile birlikte arama ruhsatı almak isteyen
gerçek ve tüzel kişiler, ruhsat talep ettikleri yıl için açıklanan mali yeterlilik evrakları ile
birlikte vermek zorunda olduğu maden arama projesi içeriğinde arama yapılacak sahanın
seçiminden başlayıp kaynak ve rezervin belirlenmesi, değerlendirilip sınıflandırılması,
raporlama aşamasının sonuna kadar geçen tüm maden arama sürecini (ön arama, genel
arama, detay arama ) bir termin planında belirtir. Talebin değerlendirilmesi sonucu
arama ruhsatı düzenlenir. Arama ruhsatının düzenlenmesinden itibaren bir yıla kadar ön
arama dönemidir. Ön arama süresisonuna kadar, maden arama projesi ekinde verilen
termin planında belirtilen faaliyetlerin tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin yatırım
harcamalarını gösteren ön arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Yükümlülüğünü
yerine getiren ruhsat sahipleri IV. ve VI. Grup madenlerde iki yıl II{b}, III. ve V.
Gruplarda bir yıl olmak üzere genel arama dönemine hak sağlar. Ruhsat sahibi, genel
119
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
arama dönemi süresi sonuna kadar maden arama projesi ekinde verilen kaynak planında
belirtilen kaynak/rezerv raporuna ait bilgiler ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine
ilişkin yatırım harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunu da vermek
zorundadır. II{b}, III. ve V. Gruplardaki ruhsatlar bu dönemin sonunda işletme ruhsatı
için başvurularını yapmakzorundadır. IV. ve VI. Grup maden ruhsatları ise dört yıl detay
arama dönemine hak sağlar. Detay arama döneminde her yıl, görünür maden rezervine
ilişkin bilgileri ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını
gösteren detay arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Faaliyet raporlarının (ön
arama, genel arama, detay arama) zamanında verilmemesi durumunda teminat irat
kaydedilerek ruhsat iptal edilir. Arama dönemlerinde bir sonraki aşamaya geçilmesi
durumunda veya işletme projesi verilmesi durumunda, önceki aşamalara ait faaliyetlerin
yerine getirilmiş olması şartı aranır.
7. Madencilik Projeleri için ÇED Raporu hazırlanmaktadır. ÇED Raporu kapsamında Toz
Dağılım Modellemesi ve Patlatma Vibrasyon Modellemesi yapılmakta, açık alanda çalışan
iş makineleri ile ekipmanların çevresel gürültü etkilerini görebilmek amacı ile Akustik
Rapor hazırlanmaktadır.
8. Tarım arazileri üzerinde gerçekleştirilmesi planlanan madencilik projeleri için Toprak
Koruma Projesi hazırlanmaktadır.
9. Orman alanları üzerinde gerçekleştirilmesi planlanan madencilik projeleri için
Rehabilitasyon Projesi hazırlanmaktadır.
10. Madencilik faaliyetleri için çalışmalara başlanmadan önce, bozulacak doğal yapının
yeniden düzenlenmesi, doğal dengenin kurulması, alanın yeniden insanların ya da diğer
canlıların güvenle yararlanabileceği hale getirilmesini sağlayacak biçimde Doğaya Yeniden
Kazandırma Planı hazırlanmaktadır.
11. Madencilik işletmesi için işyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı(Gayrisıhhi Müessese
Ruhsatı) alınmaktadır.
12. Maden üretim faaliyetleri ile bu faaliyetlere dayalı ruhsat sahasındaki geçici tesisler
için işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı, il özel idareleri tarafından verilir. Maden üretim
faaliyetleri ile bu faaliyetlere bağlı geçici tesislere dayalı olarak üretim yapmak isteyen
gerçek veya tüzel kişiler il özel idaresine başvurur. Gayrisıhhi müesseseler kapsamına
giren maden üretim faaliyetleri ile bu faaliyetlere dayalı olarak üretim yapılan geçici
tesisler için birlikte veya ayrı ayrı verilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı, ÇED
kapsamındaki madencilik faaliyetleri için ÇED koordinatları içindeki alanı, bunun dışındaki
madencilik faaliyetleri için maden ruhsat alanının tamamı ile geçici tesisleri kapsar.
Maden arama faaliyetleri işyeri açma ve çalışma ruhsatına tabi değildir. Ancak, arama
120
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ruhsat dönemi içinde üretim yapılması halinde işyeri açma ve çalışma ruhsatı alınması
zorunludur.
13. İşletme ruhsat sahası içerisinde belirlenen alan için İşletme İzni alınmaktadır.
14. Faaliyete yeni başlayacak veya faaliyetine devam etmekte olan madencilik işletmeleri
için Teknik Nezaretçilik Hizmetiverilmektedir.
15. Faaliyete yeni başlayacak veya faaliyetine devam etmekte olan madencilik işletmeleri
için Çevre Görevlisi Hizmeti verilmektedir.
16. Madencilik işletmeleri için Çevre izni alınması çalışmaları yürütülmektedir
17. Madencilik işletmelerinin ruhsat temdit işlemleri gerçekleştirilmektedir.
18. Madencilik işletmelerinden kaynaklanan atıkların yönetimi konusunda danışmanlık
hizmeti vermektedir.
Gerekli bilgi ve detaylar için bize ulaşabilirsiniz;
Çev-Med Çevre olarak ÇED Raporu hazırlama (ÇED Belgesi alma), Maden izinleri (Yetkili
Tüzel Kişilik), Çevre Danışmanlık ve Enerji Yatırım hizmetleri konusunda bakanlık
tarafından yetkilendirilmiş bir firma olarak çözüm ortağınız olmakta olup, her türlü soru
ve bilgilendirme için aşağıdaki irtibat numaramızdan bize ulaşabilirsiniz.
Genel Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması
Ön Arama Döneminden Genel Arama Dönemine geçen ruhsatlar için II-B, III ve V.Grup
maden ruhsatlarında Genel Arama Dönemi 1 yıl olup bu süre sonunda yapılan çalışmaları
içeren Genel Arama Faaliyet Raporu ile birlikte İşletme Projesi verilmektedir.İşletmeye
geçilmesi talep edilmemesi durumunda ruhsat iptal edilir.IV.Grup Maden ruhsatların
Genel Arama Dönemi 2 yıl olup her yıl Genel Arama Faaliyet Raporu verilir.IV.Grup
Maden Ruhsatlarında 2. Yılın sonunda Detay Arama Dönemine geçilir.
ÇEV-MED ÇEVRE; Yetkili Tüzel Kişilik olarak Maden projesi için uygun tesis yerinin
belirlenmesi aşamasından başlayarak, tesisin kurulması, faaliyete hazır hale gelmesi ve
işletmeye alınmasına süreçlerinde ilgili mevzuatlar çerçevesinde gereken tüm izin ve
belgelerin alınması sürecinde proje/işletme sahiplerine bilgi ve tecrübelerimizle çözüm
ortaklığı sunmaktayız. Madencilik faaliyetleriniz için gerekli olan izinlerin alınması ve ileri
teknoloji taramalar ve 3 Boyutllu modelleme ile rezerv ve değer tespiti çalışmaları
sonucunda, yatırımızın uygulanabilirliğini en doğru şekilde ortaya koymaktadır
Genel Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması
Ön Arama Döneminden Genel Arama Dönemine geçen ruhsatlar için II-B, III ve V.Grup
maden ruhsatlarında Genel Arama Dönemi 1 yıl olup bu süre sonunda yapılan çalışmaları
121
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
içeren Genel Arama Faaliyet Raporu ile birlikte İşletme Projesi verilmektedir.İşletmeye
geçilmesi talep edilmemesi durumunda ruhsat iptal edilir.IV.Grup Maden ruhsatların
Genel Arama Dönemi 2 yıl olup her yıl Genel Arama Faaliyet Raporu verilir.IV.Grup
Maden Ruhsatlarında 2. Yılın sonunda Detay Arama Dönemine geçilir.
ÇEV-MED ÇEVRE; Yetkili Tüzel Kişilik olarak Maden projesi için uygun tesis yerinin
belirlenmesi aşamasından başlayarak, tesisin kurulması, faaliyete hazır hale gelmesi ve
işletmeye alınmasına süreçlerinde ilgili mevzuatlar çerçevesinde gereken tüm izin ve
belgelerin alınması sürecinde proje/işletme sahiplerine bilgi ve tecrübelerimizle çözüm
ortaklığı sunmaktayız. Madencilik faaliyetleriniz için gerekli olan izinlerin alınması ve ileri
teknoloji taramalar ve 3 Boyutllu modelleme ile rezerv ve değer tespiti çalışmaları
sonucunda, yatırımızın uygulanabilirliğini en doğru şekilde ortaya koymaktadır
Maden Arama Dönemlerinde Asgari Faaliyet Yeterlilikleri
ÖN ARAMA DÖNEMİ:
1-Yüzey/mostradan örnek(numune) alınarak test/analiz yapılması/yaptırılması ve
sonuçların teslim edilmesi,
2-Çalışma alanı/alanlarının yüzey jeoloji haritasının hazırlanması, görülen/tespit edilen
mineral/maden kaynaklarının harita üzerinde gösterilmesi.
3-Maden jeolojisi öngörüleri veya maden jeolojisi haritasının hazırlanması ve jeolojik
kesitlerinin yapılması,
4-Kaynak/rezerv raporu hazırlanması.
GENEL ARAMA DÖNEMİ:
A) II (b), III. ve V. GRUP;
1-Çalışma alanının detay topografik haritasının hazırlanması ve yarma, kuyu, galeri,
sondaj yerleri ile örnek(numune) alınan yerler ve benzeri noktaların gösterilmesi,
2-Yapılan yarma, galeri, kuyu, sondaj veya benzeri çalışmaların sonuçlarının verilmesi,
3-Ruhsat sahasının detay jeoloji haritasının hazırlanması ve kesitlerinin yapılması,
4-Çalışma alanını temsil edecek sayıda örnek(numune) alınarak test/analiz
yapılması/yaptırılması ve sonuçlarının verilmesi,
5-Detay maden jeolojisi haritasının hazırlanması ve jeolojik kesitlerinin yapılması,
6-Kaynağın/rezervin üç boyutlu olarak modellenmesi,
7-Kaynak/rezerv raporu hazırlanması.
122
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
B) IV. ve VI. GRUP;
1-Ruhsat sahasının genel topografik haritasının hazırlanması ve yarma, kuyu, galeri
sondaj yerleri ile örnek(numune) alınan yerler ve benzeri noktaların gösterilmesi,
2-Mostra haricinde ayrıca yarma ve/veya galeri, kuyu, sondaj ve benzeri çalışma
yapılması ve sonuçlarının verilmesi,
3-Örnek(numune)/örnekler alınarak test/analiz yapılması/yaptırılması ve sonuçlarının
verilmesi,
4-Ruhsat sahasının detay jeoloji haritasının hazırlanması ve kesitlerinin yapılması,
5-Maden jeolojisi haritasının hazırlanması ve jeolojik kesitlerinin yapılması,
6-Kaynağın/rezervin iki boyutlu olarak modellenmesi,
7-Kaynak/rezerv raporu hazırlanması.
DETAY ARAMA DÖNEMİ:
1-Çalışma alanının detay topografik haritasının hazırlanması ve yarma, kuyu, galeri,
sondaj yerleri ile örnek(numune) alınan yerler ve benzeri gibi noktaların gösterilmesi,
2-Yarma, galeri, kuyu, sondaj veya benzeri çalışmaların yapılması ve sonuçlarının
verilmesi,
3-Çalışma alanını temsil edecek sayıda örnek(numune) alınarak test/analiz
yapılması/yaptırılması ve sonuçlarının verilmesi,
4-Yapılan detay jeokimya haritaları ve/veya jeofizik haritalarının verilmesi,
5-Detay maden jeolojisi haritasının hazırlanması ve jeolojik kesitlerinin yapılması,
6-Yeraltı işletmeleri için detay yeraltı jeoloji haritasının hazırlanması ve kesitlerinin
yapılması,
7-Kaynağın/rezervin üç boyutlu olarak modellenmesi,
8-Kaynak/rezerv raporu hazırlanması.
***NOT: a) Ön/Genel/Detay arama dönemlerine göre yukarıda belirtilen grubuna uygun
asgari faaliyetlerin yapılması zorunludur.
b) Yapılan asgari faaliyetlerin, ruhsatın verildiği grup ve maden için yeterli olması gerekli
Maden Yasasında Ruhsat ve İzin
Maden işletme ruhsatının alınmasından itibaren, işletme faaliyetine başlayabilmek için,
Yasa’nın 7. maddesinde belirtilen zorunlu izinlerin alınması gerekecektir. Temel üç izin
123
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
ise, ÇED Belgesi, Mülkiyet İzni ile İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı’dır. İzinlerin işletme
ruhsatı alınmasından itibaren üç yıl içinde tamamlanmasının gerekmektedir.
Maden Yasasında Ruhsat ve İzin
Maden Yasası’nın tanımlar başlıklı 3. maddesinde; “İşletme Ruhsatı: İşletme
faaliyetlerinin yürütülebilmesi için verilen yetki belgesi. İşletme İzni: Bir madenin
işletmeye alınabilmesi için izin” olarak tanımlanmaktadır.
Uygulama Yönetmeliğinin 4. maddesinde;
Maden İşletme Faaliyetleri: Üretime yönelik hazırlık çalışmaları ve üretim yapılması için
gerekli faaliyetler, olarak tanımlanmıştır.
Yukarıda aktarılan tanımların İşletme Ruhsatı ve İşletme İzninin ne olduğunu tam olarak
karşılamamaktadır. Ruhsat ve izin sözcüklerine, Maden Yasası ve uygulamalarında farklı
anlamlar yüklenmiştir. Ruhsat; maden sahasını çevreleyen sınırları gösteren ve bu sınırlar
içerisine aynı grup ruhsatların başkalarına verilmesini engelleyen bir bütün olarak kabul
edilirken, İzin; fiili olarak ruhsat sınırları içerisinde maden işletme faaliyetlerinin
yapıldığı ya da yapılacağı yer olarak kabul edilmiştir. Ruhsat sahibi; ruhsat sahası
sınırları içinde kalmak kaydıyla ve görünür rezervi belirlemek suretiyle işletme izin alanı
oluşturabilir. İzin alanı işletme ruhsatı verilmesi aşamasında idare tarafından yerinde
görülerek kesinleştirilir.
Ancak, Yasa’nın 7. maddesinin zorunlu kıldığı izinlerin (ÇED, Mülkiyet, İşyeri Açma ve
Çalışma Ruhsatı) alınmasından sonra bu alana işletme izni verilir. İşletme izni olmadan
çalışılması halinde ise faaliyet durdurulur, teminat irad kaydedilir ve faaliyetin devam
ettirilmesinin, itiyat haline getirilmesi durumunda da ruhsat iptal edilir.
İşletme ruhsatı, işletme projesinin uyumluluğu sonucu ruhsat alanında görünür+muhtemel
rezervin belirlenmesi üzerine verilen bir belge, işletme izni ise işletme ruhsatının
alınmasından sonra Yasa’nın zorunlu kıldığı izinlerin alınarak üretim faaliyetlerinin
yapılabileceği yer olarak tanımlanabilir.
İşleme izni için alınması gereken üç temel izin belgesi ;
1- ÇED
2- Mülkiyet İzinleri
3-İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı’dır.
MADEN ARAMA AŞAMASINDA FİNANSMAN SORUNLARI VE MTA’NIN ROLÜ
Madenciliğe ihtiyaç bir ülkenin nüfus artışı ve çok düşük büyümeler göstermesi halinde
bile, genellikle % 3’ün üzerinde bir artış göstermektedir. Bu da içinde bulunduğumuz son
124
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
yüzyılda madencilik üretiminin bu yüzyılın sonuna kadar iki kat artacağını
göstermektedir. Bu gösterge, arama faaliyetlerinin artması gerekliliğini, proje uygulama
ve işletme yatırım finansmanının da daha büyük boyutlara çıkacağı sonucunu
göstermektedir.
Madencilikteki büyüme oranının büyük payının gelişmekte olan ülkelerde gerçekleşeceği
görülmektedir. Bu nedenle, bu ülkelerde yüzyılımızın sonuna kadar dört katına çıkacağı
öngörülmektedir.
Madencilik sektörü, emtia fiyatları nedeni ile madenci kuruluşları ve madencilik dışı
yatırımcıları sektörden uzaklaştırmaktadır. Bu nedenle özellikle ülkemizdeki yeni
madencilik projelerine finansman sağlanması, birçok projenin önünü tıkayan ve
gecikmelerine neden olan bir süreç olarak gözlenmektedir.
Ayrıca madencilik yatırımlarının uzun süreli ve büyük finansmanlar istiyor olması, geri
dönüş sürecinin çoğu projede uzun sürmesi ve emtia fiyatlarına bağlı olarak projelerin
karlılıklarının sürekli değişmesi, yatırımcıları madenciliğe daha mesafeli durmaya
zorlamakta ve öz kaynaklarına etki etmeyecek farklı finans arayışlarına girmektedirler.
Sektörün bu tür piyasa koşullarından etkilenmesini en aza indirmek ve ilk yatırım
aşamasında sektörü desteklemek için dünyada farklı ülkelerde farklı destek yöntemleri
uygulanmaktadır. Ülkemizde de bu tür uygulamalara geçilmesi gerekmekte olup, gerekli
mevzuatın tamamlanarak hayata geçirilmesi sektör için son derece önemlidir.
Bir maden projesini destekleme aşamasında kullanılacak olan yatırım finansı da iyi
irdelenmeli, doğru, net, kabul edilebilir ve öngörülen projeyi tamamlayacak tüm etmenler
göz önüne alınarak hazırlanmış olmalıdır. Bunun yanı sıra, kullanılacak olan finansman da
aktarılacağı işin çeşidine ve alınan riske göre madencilikte 2 ana gruba ayrılmaktadır.
Bunlar :
• Arama ve Rezerv Geliştirme Aşamaları için Yüksek Riskli Finansman
• İşletmeye Geçiş ve Üretim Aşamaları için ise Düşük Riskli Finansman
olarak adlandırılabilir.
Yüksek riskli ve düşük riskli finansman için bulunacak fon ve finans kaynaklarının
yapısında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Madencilik projelerinde yüksek riskli
finansman için kıt olan finansman kaynaklarının sağlanıp, arama çalışmalarının
tamamlanmasından sonra, eğer proje ekonomik ise işletmeye geçiş ve üretim aşamaları
için gerekli olan finansman daha kolay olarak çözülebilmektedir.
Arama, Rezerv Geliştirme Aşamalarında Riskli Finansman
125
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Bu aşamada ana finans kaynakları genellikle çalışmanın yapıldığı yerin bulunduğu yurt içi
kaynaklarından oluşur. Bunlar; kamu fonları ve özel sermaye olarak 2’e ayrılabilir. Bazı
durumlarda ise yabancı fonlardan küçük yardımlarda sağlanabilir. Türkiye’de en güçlü
kamu fonlarını maden arama için kullanabilen kamu kuruluşu, Maden Tetkik ve Arama
Enstitüsüdür. (MTA) Ancak ülkemizde tüzel kuruluşlara ve şahıslara verilen ruhsatlar
üzerindeki arama faaliyetlerin de MTA’nın veya diğer hiçbir kamu katkısı
bulunmamaktadır. Kamu kuruluşları sadece kendi girişimleri olarak faaliyet gösterdikleri
faaliyetlerde kendi kaynaklarını kullanmaktadır. (Eti Maden, TKİ vb.)
Dünyada çoğu ülkede, özel sektör madencilerinden maden aramada kullanılan kamu
fonlarına öz kaynak katkısı veya kamu maden arama kuruluşlarına bir miktar fon-finans
aktarılması zorunludur. Hatta bu oran madencilikte gelişmiş olan ülkelerde toplam arama
finansmanının %80’ine kadar çıkmakta, madencilikte en büyük ülke olan Amerika,Kanada
ve Avusturalya’da kamu fonlarının arama çalışmalarına yaptığı finans desteği ortalaması
da %69 seviyelerindedir.
Dünyada böyle olmasına rağmen, ülkemizde toplanan ruhsat harçları ve ruhsatlara ilişkin
alınan hiç bir nakit girdi, şu ana kadar sektörün gelişmesine yönelik hiç bir alanda
kullanılmamakta, direkt olarak hazine hesaplarına aktarılmaktadır. Buna paralel olarak
ülkemizde arama çalışmalarında yapılacak faaliyetlerin tamamı ruhsat ve sahibinin teknik
altyapısına ve finansal gücünden beklenmektedir.
Türkiye’de 2016 yılında hali hazırdaki işletme ruhsatlarından tahsil edilecek olan ruhsat
sayısı ve alan büyüklüğüne göre alınacak olan minimum tutarlar üzerinden MİGEM
aracılığı ile tahsil edilen ruhsatların harçları büyüklüğü aşağıdaki tabloda görülmektedir.
Bu tabloda anlaşılacağı üzere sadece işletme ruhsat harçlarının büyüklüğü 414,5
milyonTL’dir. Sadece bu harçlar üzerinden diğer arama çalışmalarında kullanılmak üzere
%20’lik bir fon MTA’a aktarılsa, 82,9 milyon TL civarında bir kaynak oluşturulmuş olur.
Bu rakamlar ile Türkiye şartlarında yaklaşık 331.000 metre karotlu sondaj, 250 metre
derinliğinde 1325 sondaj kuyusu yapılabilir.
Türkiye’de MTA’nın 2012,2013 ve 2014 yıllarında yaptığı sondaj metraj miktarı yıllık
150.000-175.000 metre arasında arasında olduğu bilinmektedir. Bu fon ile sadece
MTA’nın sondaj yapabilme kapasitesi 3,2 kat artmaktadır.
Veya benzer şekilde ayrılacak olan bir yıllık bu fon ile, yaklaşık 1500 saha üzerinde
1/1000 ölçekli detay jeoloji ve jeofizik çalışması yapılabilir.
Arama süreci, hem teknik bir yük olarak, hemde finansal yük olarak sadece özel sektör
olarak faaliyet gösteren firmaların üzerine bırakılmaktadır. Bu nedenle Türkiye’de
verilmiş olan arama ruhsatlarının üzerinde yeterli büyüklükte, yeterli detayda yani sahayı
aydınlatacak yeterli arama çalışmaları yapılamamakta, bunun neticesinde de ya ruhsatın
126
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
atıl durumda beklemesine yada yanlış ve yetersiz arama çalışmaları neticesinde kötü ve
verimsiz maden projelerine dönüşmektedir.
Yukarıda bahsi geçen noktada ülkemizde MTA bu noktada aktif olarak görev alabilir.
MTA’nın arama ruhsatlarında arama çalışmalarına dahil edilmesi sayılamayacak birçok
avantaj sağlayacaktır. Bunlardan en önemlileri:
• Sahadaki aramalar yeterli teknik altyapı ile desteklenebilir.
• Aramalar bir kamu kurumunda olması sebebi ile daha objektif değerlendirilebilir
• Gruplandırılacak ve paylaşılacak iş terminleri ile daha çabuk ve etkili neticeler
alınabilir.
• Arama safhasında, sık sık karşılaşılan ruhsat sahibi girişimci kuruluşun arama
sürecinden çeşitli nedenlerden ötürü vazgeçmesi durumunda ruhsat MTA’nın
denetiminde çalışmalarına devam edilerek saha kamuya veya başka özel sektöre
gerçekleşebilecek bir yatırım için devredilebilir.
• Arama çalışmalarından çıkan neticelere göre, MTA vasıtası ile manüpüle
edilmemiş, şeffaf, kamu onayından geçmiş bir rezerv tesbiti sonucu alınacağından ileri
aşama finansman sorunun üzerindeki güvenilirlik baskısıda büyük ölçüde azaltılmış
olacaktır.
• Arama çalışmaları aşamasında özel yatırımcının karşılaştığı kamuoyu baskısı ve
çevresel yanlış anlaşılmalar da MTA gibi bir kamu kurumunun da işin içinde olması sebebi
ile azalmış olacaktır.
• Alınacak olan izin, veya arama aşamasında bazı yatırımcıların yaptığı izinsiz arama
çalışmaları gibi faaliyetler MTA’dan ötürü kolaylıkla engellenmiş olacaktır.
• Arama faaliyetleri sonrası, ruhsatın ve sahanın detay bilgileri kamu arşivinde
kalmış olacak, özel yatırımcının sahadan çekilmesi durumunda dahi bu değerli veriler bir
sonraki yatırımcı için sayısız avantajlar sağlayacaktır.
Bu yazımda üzerinde durduğum ve geliştirilmesi gereken konu olan, Migem’e (Maden
İşleri Genel Müdürlüğü) verilen ruhsat harçları, teminatları ve diğer ödenen tutarların
bir kısmının MTA’a aktarılmasıdır. Bu konuda MTA’nın yaklaşımı da önemli olup, gerekli
görülmesi durumunda farklı bir kamu kurumu da bu alanda aktive edilebilir.
alıntı: mehmet saatçi maden mühendisi
ARAMA DÖNEMİNDE SEVK FİŞİ
İşletme ruhsatı ve izin ruhsatının düzenlenmesine müteakip, üretilen maden sevk fişi
olmadan nakledilemez. Kullanılması zorunludur. Bu suretle talebiniz üzere Maden İşleri
127
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Genel Müdürlüğüne bedellerini yatırarak alınacak fişlerinin tarafınıza gönderilmesi
hizmetidir.
5177 Sayılı Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanunu;
Madde 12.- Üretilen madenin sevk fişi ile sevkiyatı zorunludur. Konveyör ve boru hattı ile
sevkiyat, ocak ve tesis mesafesi, nakil güzergahının durumu, cevherin tüvanan,
konsantre, yarı mamul ve mamul olarak taşınması göz önüne alınarak sevk fişi kullanımı ile
altın, gümüş, platin gibi kıymetli metallerin entegre tesislerinde ve zenginleştirme
tesisleri ile bu tesislerden elde edilen ürünlerin sevk fişi kullanımı ve denetimi ile ilgili
hususlar yönetmelikle belirlenir.
Ruhsat sahibi tarafından sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin mülkî idare
amirliklerince tespit edilmesi halinde, söz konusu madenin ocak başı satış bedelinin üç
katı tutarında idarî para cezası verilir.
Denetim ve inceleme sonucunda, yaptığı üretim ve sevkiyatı bildirmediği tespit edilen
ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen miktar için
hesaplanacak Devlet hakkının on katı tutarında idarî para cezası verilir.
Ruhsat veya işletme izni olmadan üretim faaliyetinde bulunulduğunun tespiti halinde,
üretilen madene mülkî idare amirliklerince el konulur. Bu kişilere, bu fıkra kapsamında
üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak
başı satış bedelinin beş katı tutarında idarî para cezası uygulanır. Bu şekilde maden
çıkartılması ve/veya sevk edilmesi Devlet malına karşı işlenmiş fiil sayılır. Bu fiili
işleyenler adlî takibat yapılmak üzere ilgili makamlara bildirilir. El konulan madenler,
mülkî idare amirliklerince satılarak bedeli özel idareye aktarılır.
Ticarî amaç taşımayan ve köylülerin kendi zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere köy
muhtarının yazılı izni ile üretilip sevk edilen yapı hammaddeleri için bu madde hükmü
uygulanmaz. Harç ve Devlet hakkı alınmaz.
MERA VASIFLARININ KALDIRILMASI
Üretim faaliyeti gerçekleştirilen alanın mülkiyeti mera arazisi olarak planlara işlenmiş
ise bu alanının madencilik faaliyetinde süreli kullanılması için mera vasfının kaldırılması
hizmetidir.
Migem İş Takibi, Maden İşleri Genel Müdürlüğü
MİGEM'e İlk Müracaat Nasıl Yapılır ?
İlk Müracaat ruhsat taban bedeli yatırılarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne (MİGEM)
e yapılmaktadır.
128
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• Öncelikle müracaat yapılan alanın 6 derecelik koordinatları ve pafta adı
belirlenmelidir.
• Müracaat yapılacak alanın Yasada belirtilen alanı aşmadığına dikkat edilmelidir.
• Müracaat yapılacak alanın MİGEM den boş olup olmadığı kontrol edilmelidir.
• Müracaatın hak sağlayıp sağlamadığı MİGEM tarafından aynı gün bildirilir.
• Müracaatların hak sağlaması halinde iki ay içinde ruhsat bedeli ve müracaat
formunda
• belirtilen evraklar ile ön inceleme raporu, maden arama projesi, mali yeterlik
belgeleri,
• Ruhsat bedelleri tamamlanarak ruhsat alımına hak kazanılır
Mera Vasfı Değişikliği
İşletme İzin Alanı içerisinde kalan mera arazinsin Mera Kanunu kapsamında vasfının
değiştirilerek madencilik yapılması için tahsis edilmek üzere bu kapsamda hazırlanan
projedir.
MADENCİLİK FAALİYETLERİ
ma Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
Alımı ve Devir İşlemi
ma Faaliyet Raporu Hazırlanması
mi Üretim İzin Belgesi Alınması
lanması (Açık / Kapalı İşletme)
li İşletme Projesi Hazırlanması
, Sevk Fişi Alımı ve Nezaretçi Ataması
lanması (İmalat Haritası Hariç)
ak Alana
Göre Belirlenecektir.)
ha Mülkiyet Belirleme İşlemleri
Madde İzin Yazısı Alınması
129
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Ön Arama Faaliyet Raporunun Hazırlanması
5995 sayılı kanunla değişik 3212 sayılı maden kanunu uygulama yönetmeliğine göre arama
ruhsatının düzenlemesinden itibaren bir yıla kadar ön arama dönemidir. Bu kanuna göre
bu süreç içerisinde ön arama faaliyet raporunun verilmesi zorunludur.
Maden Arama Projelerinin Hazırlanması
2b, 3, 4 ve 5.grup madenlere arama ruhsatı almak için MİGEM’ e müracaat yapılır. İlk
müracaattan sonra hak sağlayan tüzel ya da gerçek kişiler 2 aylık süre içerisinde maden
arama projesi ile MİGEM’e başvuruda bulunmak zorundadırlar.
Ön İnceleme Raporunun Hazırlanması
5995 sayılı kanunla değişik 3212 sayılı maden kanunu uygulama yönetmeliğine göre 1.
Grup ve 2a grup madenler dışındaki gurupların ilk müracaat sonrası verilen 2 aylık süre
içerisinde arama projesi ile birlikte ön inceleme raporu vermesi zorunludur.
Maden Ocağı Detay Arama Dönemi
Detay arama dönemi: Yükümlülüğünü yerine getiren ruhsat sahipleri IV. ve VI. Grup
madenlerde dört yıl detay arama dönemine hak sağlar. Detay arama döneminde her yıl,
görünür maden rezervine ilişkin bilgileri ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine
ilişkin yatırım harcamalarını gösteren detay arama faaliyet raporunun ( ek form-9)
verilmesi zorunludur. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ve/veya arama ruhsat
süresi sonuna kadar işletme ruhsat talebinde bulunulmaması durumunda teminat irad
kaydedilerek ruhsat iptal edilir.
- Diğer gruplardaki ruhsatlarda ( IV. ve VI. Grup madenler hariç) genel arama dönemi
sonuna kadar rezerv bilgilerini de içeren arama faaliyet raporu ile birlikte işletme
projesinin verilmesi zorunludur.
- Arama döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar
araştırmaları yapmak üzere arama faaliyet raporu ile birlikte müracaat eden ruhsat
sahibine, Genel Müdürlükçe görünür rezervin %10'una kadar maden üretim ve satış izni
verilebilir. Burada dikkat edilecek durum arama döneminde yapılacak üretimde mülkiyet
izinleri ve CED izinin de alınacak olmasıdır.
Maden Ocağı Ön Arama Dönemi
n arama dönemi: Arama ruhsatının düzenlenmesinden sonraki ilk bir yıl ön arama
dönemidir. Ön arama süresi sonuna kadar, maden arama projesinde belirtilen
faaliyetlerin tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin yatırım harcamalarını gösteren ön
arama faaliyet raporunun ( ek form-7) verilmesi zorunludur. Aksi takdirde teminat irad
kaydedilerek ruhsat iptal edilir. Yükümlülüğünü yerine getiren ruhsat sahipleri IV. ve VI.
130
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Grup madenlerde iki yıl, diğer gruplarda bir yıl olmak üzere genel arama dönemine hak
sağlar.
Madencilikte Muhtemel Rezerv
İki boyutu ile belirlenmiş olan ve devamlılığı konusunda görünür rezerve nazaran daha
büyük risk taşıyan maden kütlesini belirleyen bir kavramdır.
Prospeksiyon çalışmaları, jeolojik ve jeofizik etüdleri tamamlanan, madenin muhtemel
bulunduğunu gösteren jeolojik etkenler bu aşamada bilinmektedir. Kuyu, yarma, galeri
gibi madencilik faaliyetlerinin veya sondajların çok geniş aralıklarla yapılmış olması
nedeniyle sınırları ve devamlılığı görünür rezervde olduğu kadar gerçekçi ve etkili
değildir. Dolayısıyla işletme hesaplarına ve planlama çalışmalarına esas teşkil edilebilecek
belirliliğe erişmesi için ilave arama çalışmalarını gerektiren rezerv sınıfıdır. Pratikte
muhtemel rezervin hata sınırı genellikle ± % 20-40 olarak kabul edilir.
I,II,III,IV,V. Grup Ruhsat Müracaatları ve Alınması
I,II,III,IV,V. grup ruhsat müracaatı, takibi ve müracaat alanının boş olması durumunda
harç ve teminatı yatırılarak ruhsatın alınması ve tarafınıza teslim edilmesidir.
Gerekli Belgeler
Gerçek Kişilik için;
Nufüs Cüzdanı Noter Onaylı
Vergi Numarası
Tüzel Kişilik için;
Yetki Belgesi
Oda Kaydı
İmza Sirküsü
Ticaret Sicil Gazetesi
Vergi Levhası
TEMDİT PROJELERİ HAZIRLANMASI
Maden işletme ruhsatlarının ilgili kanun ve yönetmelikler çerçevesinde süresi sonunda
temdit işlemleri için gerekli proje ve haritaların hazırlanması hizmetidir. Süresi sonuna
kadar temdit projesi ile talepde bulunulmaz ise ruhsatınız iptal edilir.
5177 Sayılı Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanunu;
Madde 24
131
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Sürenin bitiminden önce yeni bir projeyle uzatma talebinde bulunulması halinde ruhsat
süresi uzatılabilir. Toplam ruhsat süresi altmış yılı geçemez. Altmış yıldan sonraki
sürenin uzatılmasına Bakanlar Kurulu yetkilidir.
MADEN RUHSATI NASIL ALINIR
Maden ruhsatları Enerji Bakanlığına Bağlı Maden işleri Genel Müdürlüğünden alınır. Bu
birimdeki maden ruhsatları 6 ana grupta toplanmıştır. Bu gruplar 3213 sayılı maden
kanununa göre aşağıdaki şekilde gruplandırılmıştır.MarblePort Türkiye'nin Doğal Yapı
Taşları Maden Ve Mermer Portalı
MARBLEPORT
I. Grup madenler
a) İnşaat ile yol yapımında kullanılan ve tabiatta doğal olarak bulunan kum ve çakıl.
MarblePort Türkiye'nin Doğal Yapı Taşları Maden Ve Mermer Portalı
b) Tuğla-kiremit kili, Çimento kili, Marn, Puzolanik kayaç (Tras) ile çimento ve seramik
sanayilerinde kullanılan ve diğer gruplarda yer almayan kayaçlar.
II. Grup madenler
a) Kalsit, Dolomit, Kalker, Granit, Andezit, Bazalt gibi kayaçlardan Agrega, mıcır veya
öğütülerek kullanılacak kayaçlar. MARBLEPORT
b) Mermer, Traverten, Granit, Andezit, Bazalt gibi blok olarak üretilen taşlar ile
dekoratif amaçla kullanılan doğal taşlar. MARBLEPORT
III. Grup madenler
Deniz, göl, kaynak suyundan elde edilecek eriyik halde bulunan tuzlar, karbondioksit
(CO2) gazı (jeotermal, doğal gaz ve petrollü alanlar hariç). Hidrojen Sülfür (7/3/1954
tarihli ve 6326 sayılı Petrol Kanunu hükümleri mahfuz kalmak kaydıyla)
IV. Grup madenler
a) Kaolen, Dikit, Nakrit, Halloysit, Endellit, Anaksit, Bentonit, Montmorillonit, Baydilit,
Nontronit, Saponit, Hektorit, İllit, Vermikülit, Allofan, İmalogit, Klorit, Sepiyolit,
Paligorskit (Atapuljit), Loglinit ve bunların karışımı killer, Refrakter killer, Jips,
Anhidrit, Alünit (Şap), Halit, Sodyum, Potasyum, Lityum, Kalsiyum, Magnezyum, Klor,
Nitrat, İyot, Flor, Brom ve diğer tuzlar, Bor tuzları (Kolemanit, Uleksit, Borasit, Tinkal,
Pandermit veya bünyesinde en az %10 B2O3 içeren diğer Bor mineralleri), Stronsiyum
tuzları (Selestin, Stronsiyanit), Barit, Vollastonit, Talk, Steattit, Pirofillit, Diatomit,
Olivin, Dunit, Sillimanit, Andaluzit, Dumortiorit, Disten (Kyanit), Fosfat, Apatit, Asbest
(Amyant), Manyezit, Huntit, Tabiî Soda mineralleri (Trona, Nakolit, Davsonit), Zeolit,
132
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Pomza, Pekştayn, Perlit, Obsidyen, Grafit, Kükürt, Flüorit, Kriyolit, Zımpara Taşı,
Korundum, Diyasporit, Kuvars, Kuvarsit ve bileşiminde en az %80 SiO2 ihtiva eden
Kuvars kumu, Feldispat (Feldispat ve Feldispatoid grubu mineraller), Mika (Biyotit,
Muskovit, Serisit, Lepidolit, Flogopit), Nefelinli Siyenit, Kalsedon (Sileks, Çört).
MarblePort Türkiye'nin Doğal Yapı Taşları Maden Ve Mermer Portalı
MARBLEPORT'tan
b) Turba, Linyit, Taşkömürü, (ömüre bağlı metan gazı , Antrasit, Asfaltit, Bitümlü Şist,
Bitümlü Şeyl, (*)Kokolit ve Sapropel (Petrol Kanunu hükümleri mahfuz kalmak kaydıyla)
MARBLEPORT
c) Altın, Gümüş, Platin, Bakır, Kurşun, Çinko, Demir, Pirit, Manganez, Krom, Civa,
Antimuan, Kalay, Vanadyum, Arsenik, Molibden, Tungsten (Volframit, Şelit), Kobalt,
Nikel, Kadmiyum, Bizmut, Titan (İlmenit, Rutil), Alüminyum (Boksit, Gipsit, Böhmit),
Nadir toprak elementleri (Seryum Grubu, Yitriyum Grubu) ve Nadir toprak mineralleri
(Bastnazit, Monazit, Ksenotim, Serit, Oyksenit, Samarskit, Fergusonit), Sezyum,
Rubidyum, Berilyum, İndiyum, Galyum, Talyum, Zirkonyum, Hafniyum, Germanyum,
Niobyum, Tantalyum, Selenyum, Telluryum, Renyum. MarblePort Türkiye'nin Doğal Yapı
Taşları Maden Ve Mermer Portalı
V. Grup madenler
Elmas, Safir, Yakut, Beril, Zümrüt, Morganit, Akuvamarin, Heliodor, Aleksandirit, Agat,
Oniks, Sardoniks, Jasp, Karnolin, Heliotrop, Kantaşı, Krizopras, Opal (İrize Opal, Kırmızı
Opal, Siyah Opal, Ağaç Opal), Kuvars kristalleri (Ametist, Sitrin, Neceftaşı (Dağ
kristali), Dumanlı Kuvars, Kedigözü, Avanturin, Venüstaşı, Gül Kuvars), Turmalin (Rubellit,
Vardelit, İndigolit), Topaz, Aytaşı, Turkuaz (Firuze), Spodümen, Kehribar, Lazurit
(Lapislazuli), Oltutaşı, Diopsit, Amozonit, Lületaşı, Labrodorit, Epidot (Zeosit, Tanzonit),
Spinel, Jadeit, Yeşim veya Jad, Rodonit, Rodokrozit, Granat Minarelleri (Spesartin,
Grosüllar Hessanit, Dermontoit, Uvarovit, Pirop, Almandin), Diaspor Kristalleri,
Kemererit. MarblePort Türkiye'nin Doğal Yapı Taşları Maden Ve Mermer Portalı
VI. Grup madenler
Radyoaktif Mineraller ve diğer radyoaktif maddeler.
Bu gruplarda yer alan madenlerin özellikleri ile bu maddede yer almayan bir madenin
grubunun tespitine ait esas ve usuller Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
MarblePort Türkiye'nin Doğal Yapı Taşları Maden Ve Mermer Portalı
Ruhsatlandırma işlemi gerçek kişiler ve tüzel kişiler adına yapılabilmektedir. Grubu
tespit edilen maden öncelikle grubuna göre maden işleri genel müdürlüğünden, o sahanın
133
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
daha önce ruhsatlı olup olmadığını öğrenmek için, sorgulatma yapılır. Eğer bu sorgulatma
sonucunda alanın yada sahanın boş olması durumunda;
Alanın mühendislik çalışması yapılarak uygun gruba, uygun koordinatlar atanarak bir alan
oluşturulur. Bu alanlar;
I.Grup madenler için 50 HA, II. Grup madenler için 100 HA, III. Grup madenler için 500
HA, IV. Grup madenler için 2000 HA, V. Grup madenler için 5000 HA geçmeyecek
şekildedir. MarblePort Türkiye'nin Doğal Yapı Taşları Maden Ve Mermer Portalı
Alan çalışması yapıldıktan ve alan koordinatlı olarak belirlendikten sonra, Maden İşleri
Genel müdürlüğüne ilk başvuru yapılır. Bu işlem için
1. Ruhsat /sertifika müracaat formu
2. İlk müracaat taahhütnamesi
3. Ruhsat talep harcı
Hazırlanarak ve ruhsat talep harcı yatırılarak başvuruda bulunulur. Ma
29.MADDE EVRAKLARI HAZIRLANMASI
MADEN KANUNUNUN İLGİLİ MADDESİ GEREĞİ 29. MADDE EVRAKLARININ
HAZIRLANIP RESMİ MAKAMLARA SUNULMASI HİZMETİDİR.
Madde 29. - İşletme faaliyeti, projesine ve Kanunun ilgili hükümlerine göre yürütülür.
İşletme projeleri ve değişiklikleri uygulamaya konulmadan önce Genel Müdürlük onayının
alınması zorunludur. Aksi takdirde faaliyet durdurulur.
İşletme açısından tehlikeli durumların tespiti halinde, bu halleri gidermek için ruhsat
sahibine altı aya kadar süre verilir, mücbir sebepler dışında bu süre uzatılmaz. Bu süre
sonunda projeye uygun faaliyette bulunulmaması veya tehlikeli durumun ortadan
kaldırılmaması halinde teminat irad kaydedilerek işletme faaliyeti durdurulur.
Ruhsat sahibi, her yıl nisan ayı sonuna kadar bir önceki yıl içinde gerçekleştirdiği işletme
faaliyeti ile ilgili teknik belgeleri, satış bilgi formunu, faaliyet bilgi formunu ve işletme
sahasında arama yapmış ise arama ile ilgili bilgileri Genel Müdürlüğe vermekle
yükümlüdür. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde teminat irad kaydedilir.
Yükümlülük yerine getirilinceye kadar faaliyet durdurulur.
I. Grup (a) bendi madenler için ruhsat sahibi, her yıl nisan ayı sonuna kadar bir önceki yıl
içinde gerçekleştirdiği işletme faaliyeti ile ilgili satış bilgi formunu, faaliyet bilgi
formunu il özel idaresine vermekle yükümlüdür. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi
halinde teminat il özel idaresi hesabına irad kaydedilir. Yükümlülük yerine getirilinceye
kadar faaliyet durdurulur.
134
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
SEVK FİŞİ ALINNMASI
KANUN VE YÖNETMELİĞİN İLGİLİ MADDESİ GEREĞİ SEVK FİŞİ ALINMASI
HİZMETİDİR.
Madde 12.- Üretilen madenin sevk fişi ile sevkiyatı zorunludur.
Konveyör ve boru hattı ile sevkiyat, ocak ve tesis mesafesi, nakil güzergahının durumu,
cevherin tüvanan, konsantre, yarı mamul ve mamul olarak taşınması göz önüne alınarak
sevk fişi kullanımı ile altın, gümüş, platin gibi kıymetli metallerin entegre tesislerinde ve
zenginleştirme tesisleri ile bu tesislerden elde edilen ürünlerin sevk fişi kullanımı ve
denetimi ile ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir.
Ruhsat sahibi tarafından sevk fişi olmaksızın maden sevk edildiğinin mülkî idare
amirliklerince tespit edilmesi halinde, söz konusu madenin ocak başı satış bedelinin üç
katı tutarında idarî para cezası verilir.
Denetim ve inceleme sonucunda, yaptığı üretim ve sevkiyatı bildirmediği tespit edilen
ruhsat sahiplerine, ödenmesi gereken Devlet hakkına ilaveten bildirilmeyen miktar için
hesaplanacak Devlet hakkının on katı tutarında idarî para cezası verilir.
Ruhsat veya işletme izni olmadan üretim faaliyetinde bulunulduğunun tespiti halinde,
üretilen madene mülkî idare amirliklerince el konulur. Bu kişilere, bu fıkra kapsamında
üretilmiş olup el konulan ve el konulma imkânı ortadan kalkmış olan tüm madenin, ocak
başı satış bedelinin beş katı tutarında idarî para cezası uygulanır. Bu şekilde maden
çıkartılması ve/veya sevk edilmesi Devlet malına karşı işlenmiş fiil sayılır. Bu fiili
işleyenler adlî takibat yapılmak üzere ilgili makamlara bildirilir. El konulan madenler,
mülkî idare amirliklerince satılarak bedeli özel idareye aktarılır.
Ticarî amaç taşımayan ve köylülerin kendi zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak üzere köy
muhtarının yazılı izni ile üretilip sevk edilen yapı hammaddeleri için bu madde hükmü
uygulanmaz. Harç ve Devlet hakkı alınmaz.
RUHSAT DEVİR İŞLEMLERİ
Ruhsat devri için gerekli evrakların hazırlanması, Maden İşleri Genel Müdürlüğüne
sunulması ve sonuçlandırılması hizmetidir.
Maden Kanunun Uygulama Yönetmeliği;
Madde 70 - Maden ruhsatları ve sertifikaları talep halinde, hukuki bir sakınca
bulunmadığı taktirde, Kanunun 6’ncı maddesindeki maden haklarını kullanma ile ilgili
şartları taşıyan gerçek veya tüzel kişilere Genel Müdürlükçe devir edilebilir. Buluculuk
hakkı sahibi, bu hakkını ruhsat ile birlikte devir edebilir.
135
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Devir işlemleri yapılacak ruhsatların yıllık harçları ile Devlet hakkının eksiksiz ödenmiş
olması ve devredildiği tarihe kadar geçen süre için satış bilgi formu ile işletme faaliyeti
bilgi formunun verilmesi zorunludur.
Ruhsatı veya sertifikayı devir alacak kişinin; devir alacağı ruhsata ait Kanundan doğan
bütün hak ve vecibelerini, ruhsata uygulanmış yaptırımlar ile yükümlülükleri kabul
ettiğini; ruhsat sahibinin de ruhsatını bütün hak ve vecibeleri ile devir etmek isteğini
belirten Ek Form-15'deki örnek dilekçe ile Genel Müdürlüğe müracaat etmeleri gerekir.
Devir alan kişinin, ruhsat ile ilgili uygulanmış teminat iratları esas alınarak
hesaplanacak güncel teminat üzerinden ruhsat teminatını ve ruhsatın yıllık harcı kadar
devir harcını yatırması zorunludur. Devir sonrası devredenin teminatı iade edilir.
RUHSAT TERK İŞLEMLERİ
Ruhsatlı saha madencilik faaliyetleri açısından ekonomik değerini yitirdi ise ruhsat
sahibinin isteği doğrultusunda ruhsat sicilinin iptali için gerekli proje ve belgelerin
hazırlanıp sonuçlandırılması hizmetidir.
5177 Sayılı Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanunu;
Madde 32 - Ruhsat sahibi sahasında gerekli emniyet tedbirlerini almak ve sahanın son
durumunu gösterir imalât haritası ve maden jeoloji haritasını Genel Müdürlüğe vermek
suretiyle terk talebinde bulunabilir.
ELEKTRİK NAKİL HATTI İZNİ ALINMASI
Maden kanununun 7 maddesi gereği alınması gerekli izinler kapsamında değerlendirilen ve
orman sayılan arazilerde maden faaliyetinde kullanılacak elektrik nakil hattı için yapılan
ölçümler doğrultusunda hazırlanan proje ve ekleridir.
REHABİLİTASYON PROJELERİNİN HAZIRLANMASI
Kanunun ilgili maddesi gereği orman sayılan alanlarda, rehabilitasyon projesi ve
haritalarının hazırlanması hizmetidir.
ARAZİ ETÜD ÇALIŞMALARI
Uzman teknik personel tarafından maden sahasının incelenmesi hizmetidir.
*Saha genelinde incelemelerin yapılarak maden cinsinin tespiti
*Saha genelinde incelemelerin yapılarak rezerv tespitinin yapılması.
*Saha genelinde incelemelerin yapılarak maden oluşum ve yataklanma tiplerinin tespiti.
*Saha genelinde incelemelerin yapılarak cevherli zonun hangi açı ve kalınlıkta olduğunun
tespiti
136
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
*Cevherin üretimi aşamasında yapılacak dekapaj hesapları
*Sondaj noktalarının tespiti
*Mermer sahalarında blok verimliliği tespiti
*Maden ve mermer sahalarında üretim için doğru ocak ağzının tespiti
*Yol ve elektrik hattının güzergahının tespiti
ve daha bir çok konuda maden, jeoloji, jeofizik mühendisliği hizmetlerini içeren arazi
etüd çalışmalarıdır.
ARAZİ JEOFİZİK ETÜDLERİ
Jeofizik mühendisi tarafından yapılan ölçüm ve değerlendirme hizmetidir.
ORMAN İZİNLERİ HARİTALARI ÇİZİLMESİ
Orman alanlarında izin işlemleri sırasında talep edilen haritaların hazırlanması
hizmetidir.
Maden Ruhsatları İçin İhale Dosyalarının Hazırlanması
-B ve II-A Grup Maden ruhsatları ihale yoluyla verilmekte olup; Genel Müdürlük
tarafından ihalesi yapılan diğer grup ruhsatlar için gerekli evrakları içeren ihale
dosyalarının hazırlanması.
Madencilik Detay Arama Faaliyet Raporu
Detay Arama Dönemi Faaliyet Raporu ; Genel Arama Faaliyet Raporu kabul edilen
ruhsatlar için IV ve VI grup da 4 yıl detay arama ruhsatına geçiş sağlanırken II(b),III
ve V. grup işletme ruhsatı hakkı kazanılır. IV ve VI grup da 4 yıllık sürede her yıl Detay
Arama Dönemi Faaliyet Raporu Form-9 deki yeterlilik şartlarına göre tarafımızdan
hazırlanır;
- Maden yatağının sistemi, tipi, şekli ve modeli gibi nitelikleri ile boyutları dikkate
alınarak, 1/2000 veya daha büyük ölçekli topografik harita yapılır ve bu harita üzerine
ayrıntılı bir maden jeolojisi işlenerek, jeoloji kesitleri hazırlanır.
- Litoloji birimleri ile maden yatağının jeolojik konumları ve ilişkileri dikkate alınarak,
maden yatağının uzanımı, dalımı ve devamlılığı, tavan ve taban kayaçları, ana kaya, yan
kaya tanımlamaları ve bunlarıncevherleşme ile ilişkileri ortaya çıkarılır.
- Yeraltı jeolojisi verilerinin elde edilmesine ve maden yatağının üç boyutuyla yüksek
güvenilirlikte ortaya konulmasına yönelik yarma, kuyu, sondaj ya da galeri gibi
çalışmaların lokasyon sıklığı ve aralıkları ile yerleri belirlenir.
137
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
- Alınan örneklerin jeokimyasal analiz sonuçları, jeoistatistik yöntemler kullanılarak
değerlendirilir, 1/2000 veya daha büyük ölçekte jeokimya haritaları hazırlanır.
- Sondajlama sistematiği ve lokasyon haritası, sondaj kod ve koordinat tabloları, derinlik,
sondaj yöntemi, eğim ölçümleri, cevher ve yan kayaçta karot yüzdeleri, karotlardan
örnek alma tekniğine ilişkin bilgiler açıklanır.
- Tesis ve altyapı çalışmaları için yer seçimi yapılır ve bu alanların jeolojik-jeoteknik
özellikleri belirlenir, dekapaj ve atık sahası olarak kullanılabilecek alanlar saptanır
- Rezerv sınıflama sistemi ve rezerv hesabında kullanılacak yöntem ve yöntemin esasları
ile bu yöntemin seçilme nedenleri açıklanır.
- Maden yatağının ve jeolojik ortamının üç boyutuyla modellenmesi yapılır.
- Detay arama dönemi faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamaları belgelenir.
Detay Arama Dönemi Faaliyet Raporları her yıl firmamız jeoloji mühendisi tarafından
gerekli düzende hazırlanarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne sunulmaktadır.
Maden Genel Arama Faaliyet Raporu
Genel Arama Dönemi Faaliyet Raporu ;Ön Arama Dönemi Faaliyet Raporu kabul edilen
ruhsatlar için IV ve VI grup da 2 yıl, II(b),III ve V. grup için1 yıllık Genel Arama
Dönemine hak sağlanır. Bu süreler sonunda ruhsat sahasında yapılan çalışmalar Genel
Arama Dönemi Faaliyet Raporu Form-8 deki yeterlilik şartlarına göre tarafımızdan
hazırlanır;
- Bu dönem, madenin genel özellikleriyle belirlenmesine yönelik arama dönemidir. Amaç,
bir cevherleşme ya da maden yatağının temel jeolojik özelliklerini belirlemek, boyut,
biçim, yapı, tenör/kalite ve rezervin kabul edilebilir bir güvenilirlik düzeyinde tahmin
edilebilmesini sağlamaktır.
- Ruhsat sahasında gözlenen litolojik birimler uygun ölçekli olarak hazırlanan maden
jeolojisi haritasında gerekli tüm detaylarıyla yer alır.
- Cevherleşme/maden yatağının jeolojik ortamı, litoloji birimleriyle alt-üst, yanal ilişki ve
geçişleri mostra gözlemleri, yarma, sondaj, kuyu, galeri gibi yöntemlerle yeraltı
jeolojisine yönelik ve yüzeye ait veriler toplanarak belirlenir ve maden jeolojisi
haritasına işlenir.
- Yeraltı jeolojisi verilerinin elde edilmesine yönelik olarak uygulanacak sondaj, galeri,
kuyu ve/veya yarmalar belirli bir sistematik dahilinde, cevherleşme/maden yatağının,
138
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
yayılımı, uzanımı, eğimi doğrultusu ve benzeri gibi konumu ve boyutları hakkında yeterli
bilgi elde edilebilmesine yönelik olarak planlanır.
- Sondajlardan alınan numuneler, uygun görülen aralıklarda ve yeterli sayıda mineralojik-
petrografik, jeokimyasal analizlerinin yapılması için örneklenir.
- Genel arama dönemi faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamaları belgelenir ve bir sonraki
dönemde yapılması öngörülen yatırımlar belirtilir. Genel Arama Dönemi Faaliyet Raporları
firmamız jeoloji mühendisi tarafından istenen düzende hazırlanarak Maden İşleri Genel
Müdürlüğüne sunulmaktadır.
Maden Ön Arama Dönemi Faaliyet Raporu
Ön Arama Dönemi Faaliyet Raporu; Ara Ruhsatının düzenlenmesinden sonraki 1 (bir) yıllık
süreç sonunda Ön Arama Dönemi Faal Rap. Form-7 deki yeterlilik şartlarına gore; o
Uygun ölçekli olarak yapılacak olan maden jeolojisi haritası kapsamında; ruhsat sahasının
litolojik, litostratigrafik, mineralojik-petrografik, tektonik ve benzeri özelliklerinin
belirlenmesine yönelik saha çalışması yapılarak, yüzey verileri toplanır, örnekleme ve
ölçümler ile bunların sonuçları jeoloji haritası ve kesitler üzerine işlenir. o Ruhsat
sahasındaki mineralizasyon/cevherleşme zonunun yan kayaçla alt- üst, yanal ilişki ve
geçişleri belirlenir, cevherleşmenin olası sınırları tespit edilir, tüm bu veriler jeoloji
haritası ve kesitler üzerine işlenir. o Ön arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamaları
belgelenir ve bir sonraki dönemde yapılması öngörülen yatırımlar belirtilir.
Ön Arama Dönemi Faaliyet Raporları firmamız jeoloji mühendisi tarafından istenen bir
düzende hazırlanarak Maden İşleri Genel Müdürlüğüne sunulmaktadır.
Maden Sahası Fiyat Değer ve Maliyet Tespiti
• Maden sahasının değeri; rezerv miktarı, tenör/kalite düzeyi, istenmeyen mineral veya
minerallerin analizi yapılarak buna bağlı zenginleştirme kriterlerinin bulunmasının
ardından; gerekli ilk yatırım, işletme giderleri, amortismanlar vb. tüm maliyetlerin
detaylı olarak analiz edilmesi sonucunda tespit edilir.
• Çevmed Madencilik, geniş müşteri ve çözüm ortağı yelpazesi sayesinde maden sahanıza
ya da ürünüze yeni müşteriler bulur.
• Madeninizin yerli ve yabancı pazardaki durumunu size rapor ile sunarken aynı zamanda
ithalat ve ihracat olanaklarını da araştırır.
• Liman Teslimi (CIF) Fiyat Hesaplamaları ve Gemi üstü (FOB) Teslimi Fiyat
Hesaplamaları ikinci hizmetimizdir.
Maden Danışmanlığı
139
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Çevmed madencilik sektöründe mühendislik ve danışmanlık alanında konusunda uzman
kadrosu ile hizmet vermektedir. İlkeli ve kaliteli bir çalışma anlayışını benimseyen
firmamız, madencilik faaliyetlerinizin tüm aşamalarında karşınıza çıkabilecek teknik ve
hukuki sorunları, en iyi şekilde çözmeyi amaç edinmiştir. Müşterilerimize yeni maden
yatırımlarında ya da mevcut madenlerinde en iyi verimliliği, planlamayı ve karı sağlamayı
hedefliyoruz.
ARAMA RUHSATI ALIMI VE RAPORLARIN HAZIRLANMASI
Arama Dönemleri Ve Faaliyet Raporları
Arama faaliyetleri II(b), III, IV. ve VI. grup madenler için arama ruhsatı, V. Grup
madenler için arama sertifikası alınarak yapılır. I. Ve II(a) grup madenler için doğrudan
işletme ruhsatı verilir.
Arama Ruhsat Müracaatı
Müracaat sahibi ön inceleme raporu ve maden arama projesi ile mali yeterlilik
belgelerinin Genel Müdürlüğe eksiksiz olarak teslim etmesine müteakip ruhsat/sertifika
düzenlenir.
Ön Arama Dönemi Ve Faaliyet Raporu
Arama ruhsatının düzenlenmesinden 1 yıla kadar ön arama dönemidir. Ön arama dönemi
sonuna kadar maden arama projesi ekinde verilen termin planında belirtilen faaliyetlerin
tamamlandığını ve bu faaliyetlere ilişkin yatırım harcamalarını gösteren ön arama
faaliyet raporunun verilmesi zorunludur. Yükümlülüğün yerine getirilmesi durumunda IV.
ve VI. Grup madenlerde iki yıl, II(b), III. ve V. grup madenlerde bir yıl olmak üzere
genel arama dönemine hak sağlanır.
Genel Arama Dönemi Ve Faaliyet Raporu
Genel arama dönemi sonuna kadar maden arama projesi ekinde verilen termin planında
belirtilen kaynak/rezerv raporuna ait bilgiler ve bu dönemde yapılan arama faaliyetlerine
ilişkin yatırım harcamalarını da gösteren genel arama faaliyet raporunun verilmesi
zorunludur. II(b), III. Ve V. gurup ruhsatlı sahalar için faaliyet raporu ile birlikte
işletme projesi verilerek işletme ruhsat talebinde bulunulur. Genel arama dönemine
ilişkin yükümlülüğünü yerine getiren ruhsat sahipleri IV. ve VI. Grup madenlerde dört yıl
detay arama dönemine hak sağlar.
Detay Arama Dönemi Ve Faaliyet Raporu
Genel arama döneminde her yıl görünür maden rezervine ilişkin bilgileri ve bu dönemde
yapılan arama faaliyetlerine ilişkin yatırım harcamalarını gösterir detay arama faaliyet
140
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
raporunun verilmesi zorunludur. Arama ruhsat süresi sonunda işletme ruhsat talebi
faaliyet raporu ile birlikte işletme projesi verilerek yapılır.
Sulak Alan Faaliyet Başvuru Formu
T.C.
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI
EK-2 FAALİYET BAŞVURU FORMU
Faaliyet bilgileri
Projenin adı
Proje sahibi
Projenin adresi
ÇED/PTD raporunu hazırlayan kuruluş adı
Faaliyetin etkileri
GENEL Beyan Edilen
Üretim yöntem ve teknolojisi
Üretim sonucu oluşan ürün ve yan ürünler
Tesisin kapasitesi
Çalışacak personel sayısı
Dolgu ile yapılan işlemler
Ruhsat sahası koordinatları
ÇED izni için başvurulan alanın koordinatları
Yapılacak Tesisler
HAVA Beyan Edilen
Üretimde kullanılan yakıt türü ve miktarı
Baca gazları için kullanılan arıtım yöntemleri
Emisyon
Baca gazı emisyon değerleri Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
141
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
sınır değerlerini sağlıyor mu?
İnşaat/işletme aşamasında toz oluşumu var mı?
Toza karşı alınan önlemler nelerdir?
Emisyon açısından çevre iznine tabi mi?
ATIK SU
Kullanılacak suyun nereden temin edileceği ve oluşacak atık suyun bertarafı
Arıtma tesisi var mı? Varsa arıtım
yöntemi ve kapasitesi
Fosseptik var mı?
(sızdırmalı/sızdırmasız)
Deşarjın yapılacağı alıcı ortam
Deşarj açısından çevre iznine tabi mi?
Diğer
KATI ATIK Beyan Edilen
(Ton/yıl)
Atıkların toplanması ve bertarafı
Atıklar nerede berteraf edilmektedir?
GÜRÜLTÜ Beyan Edilen
İşletmede gürültü kaynağı var mı?
var ise ölçüm düzeyi
Gürültüye karşı alınan önlemler nelerdir?
REHABİLİTASYON Beyan Edilen
İşletme kapatıldıktan sonra ne tür
işlemler yapılacaktır?
RUHSAT BAŞVURULARI
142
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Bilgi dökümü alınarak ruhsat varlığının olmadığını tespit ettikten sonra, 5177 Sayılı
Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanununun 2. Maddesi kapsamındaki ruhsat
gruplarına göre ilk müracaatının yapılması ve Arama Ruhsat / Sertifika Belgesinin
alınması hizmetidir.
5177 Sayılı Kanun İle Değişik 3213 Maden Kanunu;
Madde 16 - II. Grup, III. Grup ve IV. Grup madenler arama ruhsatı, V.Grup madenler
arama sertifikası ile aranır. I. Grup madenler için doğrudan işletme ruhsatı verilir.
Müracaatların talep harcı ile yapılması zorunludur. Müracaatlarda öncelik hakkı esastır.
I. Grup (a) bendi madenler için alanlar il özel idarelerince ihale edilerek işletme ruhsatı
verilir. İhale edilecek alanlar Genel Müdürlüğün uygun görüşü alınarak belirlenir. Bu
madenlerin ihale bedeli il özel idarelerinin hesabına yatırılır. Özel mülkiyete tâbi alanlar
ihale edilemez. Mülkiyet sahibinin kendi mülkiyeti üzerinde ruhsat talep etmesi halinde
bir bedel alınmaz. I. Grup (a) bendi maden ruhsatlarının alanları 10 hektarı
geçemez.Denizlerdeki kum ve çakıl, SiO2 oranına bakılmaksızın I. Grup (a) bendi maden
sayılır.
I. Grup (a) bendi madenlerin ihale edilmesi, ruhsatlandırılması, işletilmesi, işletmelerin
denetlenmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenir.
Genel Müdürlüğe, I. Grup (b) bendi madenler için 50 hektarı geçmeyecek şekilde
doğrudan işletme ruhsatı, II. Grup madenler için 100, III. Grup madenler için 500, IV.
Grup madenler için 2000 hektarı geçmeyecek şekilde arama ruhsatı, V. Grup madenler
için 1000 hektarı geçmeyecek şekilde arama sertifikası müracaatı yapılır.
Ruhsatlar hak sahiplerinin talep harcı ile müracaatta bulunmaları halinde birleştirilebilir.
Birleştirme sonucunda ortaya çıkan alan, bu maddede belirtilen alan sınırlamasını
geçemez. Ancak işletme ruhsatı safhasında görünür maden rezervinin mücavir ruhsat
alanlarında bir bütünlük teşkil etmesi halinde bu alan kısıtlaması aranmaz. Birleştirme
işleminde teminat güncel hale getirilir. Ruhsat küçültme işlemlerinde harç ve teminat
alınmaz.
Müracaatlar, 1/25.000 ölçekli topografik harita koordinatları esas alınarak tespit edilen
noktalarla sınırlandırılmış alanlar için I. Grup (a) bendi madenler için il özel idarelerine,
diğer grup madenler için Genel Müdürlüğe doğrudan veya elektronik posta yolu ile yapılır.
Talep edilen alanın müsait olan kısmı müracaat tarihinde müracaat edene bildirilir ve
onbeş gün içinde harç ve teminatın yatırılması halinde ruhsat verilir. Yatırılmadığı
takdirde bu alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın müracaatlara açık hale gelir.
Müracaatların değerlendirilmesi sonucunda hak sağlanan alanların ayrı alanlar şeklinde
oluşması durumunda, bu alanlardan her birine müracaat sahibinin talebi halinde ayrı ayrı
143
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
da ruhsat verilir. Ruhsatı alınmayan alanlar başka bir işleme gerek kalmaksızın
müracaatlara açık hale gelir.
Ruhsatlar, sicile kaydedildiği tarihte yürürlüğe girer. Bir grup için verilen ruhsat, diğer
gruptaki madenler için hak sağlamaz. Ancak ruhsata konu madenin üretilmesi için, işletme
faaliyetinin zarurî neticesi olarak çıkarılan diğer grup madenler Genel Müdürlükten izin
almak sureti ile değerlendirilebilir. İşletme projesinde belirtilen termin plânına göre
belirtilen süre içinde ruhsata konu madenin ekonomik olarak işletilmemesi halinde,
üretilmiş olan diğer grup madenlerin satış bedelinin iki katı tutarında idarî para cezası
alınarak bu madenlerin üretimi için verilmiş izin iptal edilir. Aynı grup ruhsatlar birbiri
üzerine verilemez. Kazanılmış haklar korunmak kaydı ile ayrı grup ruhsatların birbiri
üzerine verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.
Toprak Koruma Projeleri;
Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu 3/7/2005, 5403 Kanun Numarası ile kabul
edilmiştir. Yayımlandığı Resmi Gazete: 19/7/2005 Yürürlükteki Toprak Koruma Kanunu
ile tarım arazilerinin tarım dışı kullanımı için Toprak Koruma Projesi hazırlanması ve
Tarım Dışı Kullanım İzni alınması zorunlu hale getirilmiştir.
HALİHAZIR İMALAT HARİTASI ÇİZİMİ
Talep eden mercilere verilmek üzere; hasas ölçüm aletleri ile yerinde ölçümlerinin
yapılarak son durumunu gösterir halihazır haritasının hazırlanması hizmetidir.
Arama Faaliyet Raporu
Arama ruhsatının alındığı tarihten başlayarak 3 yıl devam eden süreç olup, 2. yılın sonuna
kadar 1, 3. yılın sonunda da 1 tane olmak üzere 2 tane arama faaliyet raporu verilmesi
gerekmektedir.
ARAMA FAALİYETİ:
Madde 17 - (Değişik madde: 26/05/2004 - 5177 S.K./11.mad) Arama ruhsatı ve sertifika
süresi üç yıldır. Bu süre, IV. Grup madenler için arama faaliyet raporları ile müracaat
edilmesi halinde iki yıl uzatılabilir. Ruhsat sahibi ikinci yılın sonuna kadar arama faaliyet
raporu vermek zorundadır. Uzatma talebinde bulunulan IV. Grup ruhsatlar için taleple
birlikte üçüncü yılın sonunda ikinci arama faaliyet raporu verilmesi gereklidir. Arama
faaliyet raporlarının süresinde verilmemesi halinde teminat irad kaydedilir. Arama
faaliyet raporları, yapılan çalışmaların niteliği dikkate alınarak jeoloji, maden, jeofizik
mühendisi veya mühendislerince hazırlanır. Arama ruhsat süresi sonunda işletme ruhsatı
talebinde bulunulmayan arama ruhsatları iptal edilerek teminatı ruhsat sahibine iade
edilir. Arama döneminde teknolojik araştırma, geliştirme, pilot çalışmalar ve pazar
144
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
araştırmaları yapmak üzere arama faaliyet raporu ile birlikte müracaat eden ruhsat
sahibine, Genel Müdürlükçe görünür rezervin %10'una kadar maden üretim ve satış izni
verilebilir. Bu fıkraya aykırı üretim ve satış yapanlar hakkında 10 uncu maddeye göre
işlem yapılır. Arama döneminde üretim yapılması durumunda satış bilgi formunun 29 uncu
maddede belirtilen sürede verilmesi zorunludur.
Jeolojik Etüt
Jeolojik Prospeksiyon
Söz konusu sahanın ekonomik değere sahip olup olmadığını belirleyen ilk arama
aşamasıdır. Bu jeolojik etüt aşamasının amacı, söz konusu saha herhangi bir değerli
mineralden kaynaklanan “potansiyel bir ekonomik değer taşıyor mu?” sorusunun cevabını
vermektir. Mümkün rezerv bu aşamada belirlenebilir.
Yetkilendirilmiş Maden Danışmanlığı
18.02.2015 tarih ve 6592 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Maden
Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da “Yetkilendirilmiş Tüzel
Kişiler: Genel Müdürlükçe yetkilendirilen, bu Kanun kapsamında Genel Müdürlüğe
verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü teknik belgeyi hazırlamaya yetkili, şirket
hisselerinin yarısından fazlasının sahibinin mühendis olduğu ya da bünyesinde nitelik ve
nicelikleri yönetmelikle belirlenen mühendisler çalıştıran maden arama ruhsat sahibi veya
işletmesi olan tüzel kişiler” olarak tanımlanmıştır.
Bahsi geçen Yönetmelik ile Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne verilmesi gereken rapor,
proje ve her türlü teknik belgenin bu tüzel kişilikler tarafından yapılması zorunlu hale
getirilmiş ve her ruhsat sahibinin tüzel kişilikler ile sözleşme yapması veya
yetkilendirilmiş tüzel kişilikler kurması zorunlu hale getirilmiştir.
1 A Grubu Ruhsat Müracaatı Nereye Yapılır ? Müracaat Nasıl Ruhsatlandırılır ?
Ruhsat alınmak istenen alanın bağlı olduğu İl Özel İdarelerine müracaat edilir. İl Özel
İdarelerince Genel Müdürlüğümüzün uygun görüşü alınır. Genel Müdürlüğümüzce, talep
edilen alanın niteliği, talep alanında diğer grup ruhsatların bulunup bulunmadığı, ruhsat
bulunması halinde yapılan nazari ve/veya mahalli inceleme sonucu dikkate alınarak
görüşünü bildirir. Diğer kamu kurum ve kuruluşların da olumlu görüşlerinin alınmasından
sonra İl Özel İdaresince ihale yolu ile işletme ruhsatı verilir.
Yerüstü Madenciliği Hizmetlerimiz
Maden Planlamasının Gözden Geçirilmesi ve Teknik Denetimler
• En Uygun Madencilik Stratejilerinin Geliştirilmesi ve Uygulanması
• Açık Ocakla ilgili Tüm Fizibilite Çalışmaları
145
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• FinansalDeğerlendirmeler
• Risk Analizleri
• Proje Gözden Geçirilmeleri
• Teknik Değerlendirmeler
• Teknik Nezaretçilk Hizmeti
• Detaylı bir maden tasarımı ve maden yerleşim planlaması , üretim zamanlaması ve
ekipman seçimini de içeren iş tanımlanması / fizibilite ve ekonomik değerlendirme
çalışmalarını da kapsar.
• Size pratik ve uygulanabilir çözümler sunarken, göz önünde bulundurulması gereken
jeoteknik ve çevresel konuları da dikkate alıyoruz.
• Küre Madencilik, yenilikçi bir maden planlama metodolojisi geliştirmiştir. Maliyetlere
dayalı ve risk faktörlerini göz önünde bulunduran bu metodoloji; maden ömrü ile
başlayarak, iş planlaması safhasını göz önünde bulundurur ve daha sonra da işletme
planlamasını kapsar. Bu presesin sonucunda ortaya çıkan Mineral Balans Dokümanı,
mineral kaynaklarının sağlıklı olup olmadığını yansıtırken aynı zamanda riskleri ve risk
yönetim stratejilerini ortaya koyar.
Madencilik Danışmanlık Hizmetleri
Bilgi Dökümü Alım Ve Sunum Raporu Hazırlanması
• İlk Müracaat(Kum, Kalker, Maden, Mermer) Dosyası Hazırlanması,Arama Ruhsat Takip
Ve Alımı
• Ön Arama, Genel Arama Ve Detay Arama Faaliyet Raporlarının Hazırlanması
• İşletme Projesi Hazırlanması
• İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması
• Ruhsat/Sertifika Devir Dosya Hazırlama Takip İşleri
• Teknik Nezaretçilik Hizmetleri
• İşletme Ruhsatı Takip Ve Alımı
• Ön İnceleme Raporu Hazırlanması
• Maden Arama Projesi Hazırlanması
• Kaynak Rezerv Raporu Hazırlaması
• İhale Müracaatı Dosya Hazırlama Hizmetleri
• Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alımı
• Terk Raporu Hazırlanması Ve Ruhsat Terk İşlemleri
• Maden Sevk Fişi Alımı
• Patlayıcı Madde Kapasite Raporu Hazırlanması Ve Kullanımı
• Topografik Ölçümleme Ve Harita Hizmetleri
• Ruhsat Süresi Uzatma (Temdit) İşlemleri
• İşyeri Açma- Çalışma (GSM) Dosyaları Hazırlanması İşlemleri
146
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
• Satış Bilgi Formu Hazırlanması
• İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması
• Rödevans Sözleşmelerinin Hazırlanması
Gerekli bilgi ve detaylar için bize ulaşabilirsiniz;
Jeokimyasal Etüt Çalışmaları
Değerli elementlerin (Au, Cu, Pb, Zn, Ag, Sb, Pt, Co, Ni vb.) arama yöntemidir. Sadece
mostradan değil, bölgedeki önemli olan tüm jeolojik yapılardan değerli elementlerin
varlığına yönelik, değişik amaçlı numuneler alınır.
- Dere kumu numunesi
- Toprak numunesi
- Kaya numunesi
- Bate numunesi
Ana elementler ve iz elementler analize tabi tutularak sonuçları değerlendirilir. Sonuçlar
doğrultusunda, uygulama alanı harita üzerinde daraltılarak değerli mineralin kaynağına
yönelik detay jeolojik etüt çalışmaları devam eder.
Jeolojik Etüt - Jeofizik Etüt
Madenlerin aranması, rezervlerinin belirlenmesi ile işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
jeolojik modelleme, arazi etüdü, örnek alımı, sondaj ve maden jeolojisi raporlarının
hazırlanması, istenilen her ölçekte jeolojik harita ve kesit hazırlanması,
147
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Doğal yapı malzemeleri, endüstriyel hammaddeler ile değişik amaçlarla kullanılan kil, kum,
çakıl, kireç, çimento kili ve benzeri ocakları ile kireçtaşı, bazalt, granitik ve benzeri taş
ocaklarının aranması, rezervlerinin belirlenmesi ve işletilmesi kapsamındaki jeolojik etüt,
sondaj , jeolojik ve mühendislik jeolojisi modellemesi ile kuyu logunun ve raporlarının
hazırlanması,
Değişik amaçlı düşey, yatay veya farklı açılarda yönlendirmeli galeri, kuyu, yarma ve
sondaj yerlerinin tespit edilmesi, amaca uygun olarak örnek alınması, bunların litolojik
tanımlanması, jeolojik harita üretimi ve jeolojik modelleme, jeolojik kesit, jeolojik stamp
ve loglarının hazırlanması, yerinde deneylerin gerçekleştirilmesi
İşletme Faaliyet Raporu
Her yıl Nisan ayı sonuna kadar 1 önceki yıla ait üretim, satış ve işletme ile ilgili bilgileri
içeren rapordur.Üretim olan sahalarda ekinde imalat haritası verilmesi gerekmektedir.
Tüzel Kişilik olarak Maden projesi için uygun tesis yerinin belirlenmesi aşamasından
başlayarak, tesisin kurulması, faaliyete hazır hale gelmesi ve işletmeye alınmasına
süreçlerinde ilgili mevzuatlar çerçevesinde gereken tüm izin ve belgelerin alınması
sürecinde proje/işletme sahiplerine bilgi ve tecrübeleriyle çözüm ortaklığı
148
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
sunulmaktadır. Madencilik faaliyetleri için gerekli olan izinlerin alınması ve ileri teknoloji
taramalar ve 3 Boyutllu modelleme ile rezerv ve değer tespiti çalışmaları sonucunda,
yatırımızın uygulanabilirliğini en doğru şekilde ortaya koymaktadır
MADENCİLİK FAALİYETLERİ
Alan sorgulama işlemleri
Arama Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
İşletme Ruhsat Alımı ve Devir İşlemi
Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması
Arama Dönemi Üretim İzin Belgesi Alınması
İşletme Projesi Hazırlanması (Açık / Kapalı İşletme)
Birleştirme Talepli İşletme Projesi Hazırlanması
İşletme İzni, Sevk Fişi Alımı ve Nezaretçi Ataması
29. Madde Evraklarının Hazırlanması (İmalat Haritası Hariç)
İmalat Haritası Hazırlanması (Sahanın İşletme Yönetimine ve Ölçüm Yapılacak Alana
Göre Belirlenecektir.)
Saha Mülkiyet Belirleme İşlemleri
Patlayıcı Madde İzin Yazısı Alınması
Mera Vasfı Değişikliği Dosyanın ve Toprak Koruma Projelernin Hazırlanması
Teknik Nezaret
Teknik Nezaretçi, Daimi Nezaretçi, Teknik Eleman Atama / İstifa / Azil işlemleri için
gerekli evrakların hazırlanması.
YILLIK HARÇ VE TEMİNAT TAKİBİ
Ruhsat sahiplerinin bilgilendirilmesi amacına yönelik müşavirlik hizmetidir.
TOPOGRAFİK HARİTA ÇİZİMİ
Ruhsatlı maden sahasının topografik haritasının hazırlanması hizmetidir.
Detay Arama Faaliyet Raporunun Hazırlanması
IV.Grup Maden Ruhsatlarında Detay Arama Dönemi 4 yıl olup; her yıl sonunda Detay
Arama Döneminin içinde bulunulduğu yılda yapılan çalışmaların beyan edildiği rapordur.
4.Yılın sonunda Detay Arama Faaliyet Raporu ile birlikte İşletme talep edilmesi
149
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
gerekmektedir.
150
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Madencilik Faaliyetleri
Tüzel kişiler veya maden arama ya da işletmecilerinin 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı
Maden Kanunu kapsamında Genel Müdürlüğe verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü
teknik belgeyi hazırlamak için Maden İşleri Genel Müdürlüğünce tüzel kişilere yeterlik
belgesi verilmesine ilişkin 03 Haziran 2016 tarih ve 29731 sayılı Yetkilendirilmiş Tüzel
Kişiler İle İlgili Yönetmeliği yürürlüğe girmiştir.
Madencilik Danışmanlığı,
Maden Mühendisliği ve Müşavirliği,
Maden işletme faaliyetinin yapılabilirliğine yönelik fizibilite projesi ve raporu
hazırlanması,
Maden Mühendisliği kapsamında etüt, araştırma-geliştirme, değerlendirme
hizmetleri,
Maden Arama Projesi Hazırlanması,
Ön İnceleme Raporu Hazırlanması,
Ön Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
Genel Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
Detay Arama Faaliyet Raporu Hazırlanması,
İşletme Projesi Hazırlanması,
İşletme İzin Genişletme Projesi Hazırlanması,
İşletme Faaliyet Bilgi Formu Hazırlanması,
Satış Bilgi Formu Hazırlanması,
Patlayıcı Madde Kapasite Raporu Hazırlanması,
Ruhsat Birleştirme İşlemleri,
Ruhsat Küçültme İşlemleri,
Harita Hazırlanması (İmalat, Restorasyon, Termin Planı, Hali Hazır, Topoğrafik,
Jeolojik, Hidrojeoloji, Son Durum, Arazi Varlığı, Orman İzin/Mescere vb.)
151
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
Jeolojik prospeksiyon, genel jeoloji ve detay jeolojisi, mineraloji-petrografi,
sedimantoloji-stratigrafi, tektonik, jeokimya, paleontoloji, amaca yönelik olarak
jeolojik modelleme, değişik ölçeklerde jeolojik harita üretimi, jeolojik kesit
hazırlanması, maden jeolojisi, endüstriyel hammaddeler, jeotermal kaynak
jeolojisi, doğal mineralli su ve gazlar ile ilgili etüt, analiz ve değerlendirme raporu
hazırlanması, radyoaktif mineraller, kıymetli ve yarı kıymetli taşlar, kömür
jeolojisi, asfaltit ve bitümlü şeyl, hidrojeoloji, sondaj uygulamalarında jeoloji
mühendisliği hizmetleri,
Daimi Nezaretçi Atama ve azil İşlemleri,
Bilgi Dökümü Alınması,
Maden Müracaatları (her grup),
İhale İşlemleri,
Ruhsat Devir İşlemleri,
Ruhsat Alım İşlemleri,
İşletme İzni Alım İşlemleri,
Terk Raporu Hazırlanması,
Sevk Fişi Talep Müracaatları,
Sevk Fişi Alınması,
GSM İşyeri Açma Ve Çalışma Ruhsatı Talep Dosyası Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Mera Vasıf Değişikliği Talep Dosyası Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Orman İşletme Muvafakat (İzin) Talep Projesi Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Orman Altyapı İzin Talep Projesi Hazırlanması Ve Takip İşleri,
Toprak Kirliliği Tespiti
Toprak: Yerküreyi ince bir tabaka halinde kaplayan, kayaçların fiziksel ve kimyasal
prosesler sonucunda parçalanması, ayrışması ve zaman içerisinde sayısız mikroskobik ve
makroskobik organizma ve bitki kalıntılarının birikmesi sonucunda oluşan bir doğal
kaynaktır;
Toprak Kirliliği: Toprak doğal yapısının bozularak kendinden beklenilenleri
karşılayamaması halidir. Toprak kirliliği hem yer altı suları ile olan ilişkisi hem beslenme
açısından gıdalar ile olan doğrudan ilişkisi hem de içeriğindeki canlı organizmaların hayati
152
• Y
etk
ilen
dir
ilm
iş M
aden
Dan
ışm
anlı
ğı
| 2
1.0
7.2
01
7
faaliyetlerimizi sürdürebilmemiz açısından önemi toprak kirlenmesinin ne derece ciddi
olduğunu göstermektedir.
Toprak kirlenmesinin önlenmesi için ülkemizde 08.06.2010 Tarih ve 27605 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan “Toprak Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş
Sahalara Dair Yönetmelik” yayınlanmıştır.
Yönetmeliğin amacı: Alıcı ortam olarak toprağın kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmenin
mevcut olduğu veya olması muhtemel sahaları ve sektörleri tespit etmek, kirlenmiş
toprakların ve sahaların temizlenmesi ve izlenmesi esaslarını sürdürülebilir kalkınma
hedefleriyle uyumlu bir şekilde belirlemektir.
Toprak Kirliliğine Neden Olan Faaliyetler:
Üretimi sonucu toprak kirliliğine neden olma potansiyeli olan bütün firmalar (Toprak
Kirliliğinin Kontrolü ve Noktasal Kaynaklı Kirlenmiş Sahalara Dair Yönetmelik Ek-1 ve Ek-
2) ile yönetmelikte öncelik verilen aşağıdaki sektörler toprak kirliliği tespitini yaptırmak
mecburiyetinde olup varsa neden oldukları kirlenmeyi temizletmekle yükümlüdürler.
Firmalar yönetmelikte Nace Rev.2 kodlarına göre sınıflandırılmışlardır.
1. Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik (BEKKY), Ek- 1 Bölüm 1 de
belirtilen miktarlara eşit veya daha fazla tehlikeli kimyasal barındıran veya barındırmış
tesisler
3. Havaalanları
4. Limanlar
5. Eski askeri sahalar
6. Petrol ve dolum istasyonları
7. Kuru Temizlemeciler
8. 2006/21/EC Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi’nde tanımlanan ekstraktif atık
tesisleri de dahil olmak üzere 96/82/EC Konsey Direktifi kapsamında olmayan maden
işletmeleri
9. 1999/31/EC Konsey Direktifi’nde tanımlanan atık depolama alanları
10. Atıksu arıtma tesisleri
11. Tehlikeli maddelerin taşındığı boru hatları
top related