analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie ... · analiza finansowa ekonomicznej...
TRANSCRIPT
Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie przedsiębiorstwa
produkcyjnego z branży budowlanej.
K. Kuropka, Wroclaw University of Economics
Streszczenie:
Przedstawiona praca jest analizą oraz oceną kondycji finansowej podmiotu prowadzą-
cego działalność gospodarczą w latach 2006-2011. Dla określenia poziomu finansowego oraz
wskazania efektywności podmiotu, obliczono wskaźnik Financial Health Index. Sposób ana-
lizy został zaproponowany przez profesora finansów Johna Zietlowa oraz opublikowany w
pracy: „A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability”. Wskaź-
niki pogrupowano w cztery kategorie w zależności od analizowanego horyzontu czasowego
(ogólnego, natychmiastowego, krótkoterminowego, średnioterminowego) wskazując tenden-
cje podmiotu w tym okresie. Tak przeprowadzona szczegółowo analiza podmiotu jest pomoc-
nym narzędziem w reagowaniu na działania otoczenia1. Niniejsza praca zawiera ocenę, inter-
pretację oraz sformułowane wnioski, których podstawą są otrzymane wyniki.
Słowa kluczowe: kondycja finansowa, analiza, płynność, wypłacalność, elastyczność finan-
sowa.
1 Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa, Robert Kowalak, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. z
o.o., Gdańsk, (2003), ISBN 83-71877-39-0, s. 5
Financial analysis of the economic health of the example of a manufacturing enterprise
in the construction industry.
Summary:
The presented work is the analysis and evaluation of the financial condition of
the entity doing business in the period 2006-2011. To determine the level of financial and
indicate the effectiveness of the entity, calculated index Financial Health Index. The method
of analysis has been proposed by Professor John Zietlowa Finance and published work:
"A Financial Health Index for Nonprofit Achieving Financial Sustainability". The indicators
are grouped into four categories, depending on the analyzed time horizon (general, immediate,
short-term, medium-term) trends indicating the entity during that period. Yes carried out
detailed analysis of the company is a helpful tool in responding to environmental action.
This work includes the evaluation, interpretation and formulated conclusions, which are based
on the results obtained.
Keywords: financial health, analysis, liquidity, solvency, financial flexibility
Klasyfikacja JEL: C00, G33, L30, L33, O12, O22, Y10
Recenzent 1: M.Kołodziej
Link do recenzji 1:
http://figshare.com/articles/Refleksje_na_temat_pracy_Analiza_finansowa_ekonomicznej_ko
ndycji_na_przyk_adzie_przedsi_biorstwa_produkcyjnego_z_bran_y_budowlanej_/884587
Recenzent 2: D.Serwińska
Link do recenzji 2:
http://figshare.com/articles/Refleksje_na_temat_pracy_Analiza_finansowa_ekonomicznej_ko
ndcji_na_przyk_adzie_przedsi_biorstwa_produkcyjnego_z_bran_y_budowlanej_autorstwa_K
_Kuropki/884637
Wstęp:
Celem niniejszej pracy jest analiza sytuacji finansowej podmiotu gospodarczego będą-
cego spółką handlową. Pojęcie sytuacji finansowej należy rozumieć jako zdolność do po-
większania zasobów majątkowych, wypłacalności podmiotu oraz jako zdolność do genero-
wania zysków2. Dane przedsiębiorstwo zostało wybrane do badania, gdyż charakteryzuję się
długoletnim stażem na rynku ( powstała w 1995 r.) i jest traktowany jako jednego z liderów
w swojej branży. Jest to firma międzynarodowa, która od początku istnienia wprowadzała na
rynek polski wysokiej jakości produkty wykonane z tworzyw sztucznych, przeznaczone dla
budownictwa. Firma jest traktowana jako ekspert w zakresie systemów odwodnień, techniki
złączy do sieci gazowych i wodnych oraz w najbardziej wymagających aplikacjach pomp i
armatury dla przemysłu.
W celu przeprowadzenia analizy sytuacji finansowej w oparciu o model J. Zietlowa w
pracy wykorzystano sprawozdania finansowe badanego podmiotu. Są one głównym źródłem
informacji o kondycji finansowej jednostki.
Treść pracy:
Model J. Zietlowa bazuje na 15 wskaźnikach obrazujących kondycję finansową
przedsiębiorstwa. Ich podstawą jest płynność, wypłacalność oraz elastyczność finansowa.
Płynność jest rozumiana jako zdolność do terminowego regulowania bieżących zobowiązań.3
Podmiot powinien posiadać odpowiednią ilość gotówki aby móc wywiązać się z swoich zo-
bowiązań w terminie zapłaty4. Wskaźniki bazują również na pojęciu wypłacalności przedsię-
biorstwa, co oznacza, że jednostka jest zdolna do zapłaty swoich zobowiązań ogółem i dal-
szego kontynuowania swojej działalności5. Natomiast elastyczność finansowa pozwala na
2 Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa, Robert Kowalak, wyd. ODDK, Gdańsk (2003), str. 11.
3 Decyzje finansowe w przedsiębiorstwie, Anna Motylska-Kuźma, Joanna Wieprow, wyd. Difin, Warszawa
(2013), str. 52. 4 Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego, Dariusz Wędzki, wyd. Wolters Kluwer Polska, Kraków
(2006), str. 270. 5 Dostępne na: http://www.accountingcoach.com/blog/what-is-solvency (ostatni dostęp: 15.12.2013r).
reakcje podmiotu w bieżących możliwościach inwestycyjnych, aby przedsiębiorstwo mogło
dążyć do maksymalizacji wartości oraz działać w momencie nieprzewidzianych zmian w
przepływach pieniężnych.6
Dla obliczania wyników cząstkowych wskaźnika Financial Health Index wykorzystuj
się następujące wzory7:
1. Ln(wieku)
2. Ln(rozmiaru)= Ln(łączne przychody ze sprzedaży+ dotacje(subwencje, darowizny)-
zrealizowane i niezrealizowane starty na rynku nieruchomości i inwestycji)
3. √∑
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
6 Journal of Corporate Finance 17, David Denis, „Financial flexibility and corporate liquidity” (2011), dostępne
na: www.elsevier.com/locate/jcorpfin, (ostatni dostęp: 12.12.2013). 7 A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability, John Zietlow (Wrzesień 26,2012),
str.49-53, dostępny na SSRN: http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2049022 (ostatni dostęp: 15.12.2013).
12.
8
13. |∑
∑
|
14.
15.
Pierwsza grupa wskaźników, będąca częścią wskaźnika FHI, dotyczy kategorii ogól-
nej. Są to wskaźniki dotyczące wieku, rozmiaru oraz niestabilności aktywów. Wiek i rozmiar
wyznaczony jest przez obliczenie logarytmu. Wyznaczają one reputacje podmiotu, która
wpływa na efektywność w pozyskiwaniu środków pieniężnych, pożyczek, kredytów oraz in-
nych sposobach finansowania. 9Indeks niestabilności aktywów jest wskaźnikiem, pokazują-
cym zmienność aktywów w przedsiębiorstwie. Jest on obliczany na podstawie linii trendu.
Tabela 1. Ogólny wynik cząstkowy w latach 2006-2012 dla analizowanego podmiotu.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: „A Financial Health…”, J.Zietlow (Wrzesień
26,2012), str.55-56,
W analizowanym przedsiębiorstwie ogólny wynik cząstkowy stopniowo rośnie
(7,11-7,48). Widoczny wzrost wskaźnika wieku pokazuje trwałość podmiotu ze względu na
zwiększający się okres istnienia działalności podmiotu. W efekcie zwiększa się reputacja fir-
my i dzięki temu staję się ona bardziej wiarygodna. Natomiast logarytm rozmiaru obrazuje
9Eccles, Robert G.; Newquist, Scott C.; Schatz, Roland, Harvard Business Review, Vol. 85 Issue 2, (February,
2007), dostępny na: http://www.hbs.edu/faculty/Pages/item.aspx?num=31109 (ostatni dostęp 16.12. 2013), s. 104-114.
elastyczność finansową podmiotu oraz poziom ryzyka który, pozostaje na ustabilizowanym
poziomie. Indeks niestabilności aktywów w latach 2006-2010 spada, co jest zjawiskiem po-
żądanym dla podmiotu, gdyż świadczy to o spadku ryzyka finansowego, natomiast w 2011
wzrasta. Jednakże, nie wypływa to znacząco na ogólny podwynik.
Druga grupa wskaźników odnosi się do kategorii natychmiastowej. Są to wskaźniki
uwzględniające oczekiwane oraz nieoczekiwane przepływy pieniężne w okresie do 3 miesię-
cy. Wskaźnik wystarczalności rezerwy gotówkowej oraz zmodyfikowany wskaźnik gotów-
kowy pomagają stwierdzić czy podmiot utrzymuje poziom wydatków na odpowiednim po-
ziomie. Wskaźnik wystarczalności gotówkowej wyznacza się jako iloraz gotówki do kosztów
pomniejszonych o amortyzacje. Zmodyfikowany wskaźnik gotówkowy określa ilość gotówki
w aktywach całkowitych. Wzrost wartości tego wskaźnika jest pożądany. Kolejną miarą jest
cel płynności Lambda, który umożliwia porównanie środków płynnych ze zmiennością prze-
pływów pieniężnych. Wzrost tego wskaźnika zmniejsza ryzyko utarty płynności, 10
charakte-
ryzuje podmioty o stałych przepływach pieniężnych.11
Ostatnim z tej kategorii jest bieżący
indeks płynności. Miara ta jest stosunkiem ilości posiadanych środków pieniężnych i płyn-
nych inwestycji do otrzymanych płatności. Jego wyższa wartość oznacza wyższą płynność,
czyli lepszą kondycję finansową i mniejsze ryzyko w danej instytucji.12
10
Business Credit, Gary W.Emery, Ronald G.Lyons, “The Lambda Index:Beyond the Current Ratio”,(1991), dostępne na: http://www.public.asu.edu/~bac524/lambda_index.pdf,( ostatni dostęp:14.12.2013) 11
Finance for Executives: Managing for Value Creation: Managing for Value Creation, Gabriel A. Hawawini, Claude Viallet Cengage Learning, (2010), s.381. 12
Short-Term Financial Management, Terry S.Maness, John T.Zietlow, Thomson South-Western, (2005), str.35
Tabela 2.Natychmiastowy wynik cząstkowy w latach 2006-2011 dla analizowanego podmiotu.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: „A Financial Health…”, J.Zietlow (Wrzesień
26,2012),str.55-56.
W tej kategorii natychmiastowy wynik cząstkowy wzrasta w latach 2006-2010
( z 2,35-6,08), jednak w 2011 spada do wartości 2,57. Wskaźnik wystarczalności gotówki w
badanym okresie prezentuje wartości poniżej jedności, co nie jest dobrym sygnałem dla
płynności gotówkowej spółki. Zmodyfikowany wskaźnik gotówkowy również nie wskazuje
dobrej sytuacji wypłacalności, ponieważ obliczone wartości są również na relatywnie niskim
poziomie. Może być to spowodowane faktem, iż w przedsiębiorstwie przeważają zobowiąza-
nia krótkoterminowe nad wolnymi środkami pieniężnymi. Natomiast cel płynności Lambda
wskazuje wyższe wartości w latach 2006-2010, co jest dobrym sygnałem dla przedsiębior-
stwa, natomiast spadek w 2011r. jest spowodowany obniżeniem poziomu gotówki w tym
roku. CLI nie może zostać obliczony z powodu braku stałych zobowiązań finansowych w
badanym okresie.
Kolejną kategorią są wskaźniki krótkoterminowe ( od 3 do 12 miesięcy), bazujące na
bieżącej działalności operacyjnej. W niej zostały uwzględnione następujące wskaźniki: prze-
pływów operacyjnych, aktywów, kosztów administracyjnych. Celem przedsiębiorstwa po-
winno być dążenie do generowania takich przepływów pieniężnych, pozwalających na spłatę
bieżących zobowiązań13
. Ważnym aspektem tej kategorii są aktywa płynne. Im większa ich
13
Financial statement analysis: A global perspective, Julia Grant, Paul Munter, Thomas Robinson, Pearson Edu-cation International Upper Saddle River, New Jersey (2004), str.245
wartość do aktywów ogółem, tym mniejsze prawdopodobieństwa niewypłacalności w krótkim
okresie czasu. Firma jest w stanie w krótkim czasie sprzedać część swojego majątku ,aby
móc pozyskać środki na finansowanie działalności. Natomiast zarządzanie kosztami admini-
stracyjnymi przez ich obniżenie pozwala zarządowi spółki poprawić kondycje finansową,
dlatego ich wzrost jest pożądany14
. Wysoki poziom udziału kosztów administracyjnych
zwiększa wartość wskaźnika FHI.
Tabela 3.Krótkoterminowy wynik cząstkowy w latach 2006-2011 dla analizowanego podmiotu.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: „A Financial Health…”, J.Zietlow (Wrzesień
26,2012),str.55-56.
Uzyskanie wyniki cząstkowego w kategorii krótkoterminowej są na dość wysokim po-
ziomie, co świadczy o dobrej sytuacji podmiotu w krótkim okresie czasu. Wskaźnik prze-
pływów operacyjnych wzrasta do roku 2010 a następnie obniża się kolejnego roku ( z 1,06 do
0,05). Może być to spowodowane zmniejszeniem się w tym roku wielkości przepływów ope-
racyjnych oraz bieżących zobowiązań. Wskaźnik aktywów jest na utrwalonym poziomie, co
może oznaczać ustabilizowany poziom ich wypłacalności. Z kolei poziom kosztów admini-
stracyjnych wzrasta z roku na rok (od 2006 do 2011r. wzrosły o 32 %).W momencie proble-
mów z płynnością firma będzie mogła nimi manewrować aby utrzymać odpowiednią kondy-
cje finansową.
Ostatnią grupa wskaźników jest kategoria średnioterminowa ( 12-36 miesięcy). W niej
zawarte są takie wskaźniki jak: nadwyżka netto, współczynnik udziału, wskaźnik samofinan-
14
Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, Maria Sierpińska, Tomasz Jachna, wyd.PWN, Warszawa (1993)str.96
sowania, wskaźnik zadłużenia finansowego, wskaźnik kosztu pozyskania. Nadwyżka netto
jest to zmiana aktywów netto. Dla podmiotu generowanie nadwyżki jest zjawiskiem pożąda-
nym, gdyż daje to możliwość dalszego przetrwania oraz rozwoju. Współczynnik udziału ob-
licza się dla instytucji które finansowane są poprzez dotacje, otrzymane zadatki, oraz darowi-
zny. Co ważne, jego wysoki poziom może być problemem dla firm charakteryzujących się
mniejszą przewidywalnością strumienia środków niezbędnego do pokrycia kosztów. Wskaź-
nik samofinansowania jest ilorazem sumy przepływów operacyjnych do sumy przepływów
inwestycyjnych. Do jego obliczenia wykorzystuje się dane z 3 ostatnich lat. Obrazuje on sytu-
acje przedsiębiorstwa czy jest ono zdolne do finansowania swojej działalności z środków
własnych15
. Wskaźnik zadłużenia jest stosunkiem długu do całkowitej wartości pasywów.
Wzrost tego wskaźnika powoduje zwiększenie ryzyka kredytowego podmiotu16
.Ostatni ze
wskaźników jest miarą kosztów pozyskania środków przez przedsiębiorstwo, który jest po-
równaniem kosztów poniesionych w celu pozyskania funduszy do otrzymanych z tego tytułu
przychodów.
Tabela 4. Średnioterminowy wynik cząstkowy w latach 2006-2011 dla analizowanego podmiotu.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: „A Financial Health…”, J.Zietlow (Wrzesień
26,2012), str.55-56.
15
Finanse przedsiębiorstwa, red. Jan Szczepański, Lech Szyszko, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa (2007), str.70. 16
Metody podejmowania decyzji finansowych: Analiza przykładów I przypadków. Maria Sierpińska, Tomasz Jachna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (2007), str.89.
Wynik cząstkowy w kategorii średnioterminowej rośnie (z 3,29 do 15,75), a następnie
spada aż do wartości 6,91. Wpływa na to spadek aktywów netto w badanym okresie czasu. W
jednostce nadwyżka netto obniża się, a powstały deficyt w 2011 roku jest spowodowany
znacznym spadkiem aktywów netto w porównaniu do roku poprzedniego, co nie jest pozy-
tywnym symptomem. Jednakże widoczny jest wzrost wskaźnika samofinansowania. Podmiot
nie musi poszukiwać alternatywnych, zewnętrznych źródeł finansowania swojej działalności.
Wskaźnik zadłużenia finansowego pomniejsza się w badanym okresie o 37%, co świadczy o
obniżeniu się poziomu długu i jednocześnie zmniejszeniu się ryzyka niewypłacalności17
. W
podanej kategorii nie został obliczony wskaźnik udziału ani kosztu pozyskania funduszy,
gdyż podmiot nie korzysta z dotacji. Podmiot nie jest organizacją pożytku publicznego, gdzie
powinno się obliczyć obydwa wskaźniki, ze względu na specyfikę prowadzonej przez nie
działalności.
Tabela 5. Wskaźnik kondycji finansowej w latach 2009-2011 analizowanego podmiotu.
WSKAŹNIK KONDYCJI FINANSOWEJ 2006 2007 2008 2009 2010 2011
50,91 72,70 98,45 74,19 87,37 60,16
Źródło: opracowanie własne na podstawie: „A Financial Health…”, J.Zietlow (Wrzesień
26,2012), str.55-56.
Omówione wskaźniki tworzą kondycję finansową podmiotu bazując o model zrów-
noważonego rozwoju J. Zietlowa. Wyliczenie indeksu FHI w badanym okresie pozwala na
określenie sytuacji finansowej analizowanego podmiotu. W okresie 2006-2011 wskaźnik FHI
nie utrzymał jednakowej tendencji. W latach 2006-2008 wzrasta o 49 %. Organizacja powin-
na być zadowolona z otrzymanego wyniku w tym okresie, gdyż świadczy to efektywnych
działaniach podmiotu, poprawiających ich kondycje oraz ich ciągłym rozwoju. W kolejnych
latach wskaźnik FHI nie oscyluje na tym samym poziomie. Finalnie kończy obniżeniem się
17
Zarządzanie finansami, Andrzej Rutkowski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa (2003), str.90.
0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
120,00
2006 2007 2008 2009 2010 2011
WSKAŹNIK KONDYCJI FINANSOWEJ
WSKAŹNIK KONDYCJIFINANSOWEJ
wskaźnika o 39%w porównaniu do 2008r, kiedy podmiot utrzymał najlepszą kondycję finan-
sową. Obniżenie indeksu FHI nie jest dobrym sygnałem. Jednakże, należy zauważyć, że w
analizowanym okresie pomimo tego, że jednostka nie utrzymuje stałego poziomu Financial
Health Index to jednak wykazuje dostateczny poziom kondycji finansowej.
Wykres 1. Wskaźnik kondycji finansowej w latach 2006-2011 w analizowanym podmiocie.
Źródło: opracowanie własne na podstawie: „A Financial Health…”, J.Zietlow (Wrzesień
26,2012), str.55-56.
Zakończenie:
Zamierzeniem pracy była analiza ekonomiczna kondycji przedsiębiorstwa w oparciu o
Model Zrównoważonego Rozwoju Finansowego. Kondycja finansowa obrazuje stan finanso-
wy, który można określić za pomocą takich kategorii jak: elastyczność finansowa, płynność,
wypłacalność. Przeprowadzona analiza podmiotu gospodarczego została oparta na wielo-
płaszczyznowych wskaźnikach finansowych, co dało pełniejszy obraz informacji na temat
kondycji finansowej na przestrzeni lat 2006-201118
. Cel jakim było uzyskanie wskaźnika Fi-
nancial Health Index został w pełni zrealizowany. Analizowanie jednostki w oparciu o model
Zietlowa wskazuje jej dobre strony jak i mankamenty poszczególnych obszarów. Otrzymane
18
Przedsiębiorstwo & finanse 2012/2, „Metody oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa”, Krzysztof Miciu-
ła, Białystok (2012), str.1,11, dostępne na: http://www.pif.wsfiz.edu.pl/index.php/pl/wydania/p-f-2012-2.html,
(ostatni dostęp: 15.12.2013r).
informacje z badania mogą z pewnością być pomocne w efektywnym i kompleksowym za-
rządzaniu jednostką.
Bibliografia:
1. A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability, John
Zietlow (Wrzesień 26,2012), dostępny na SSRN:
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2049022 (ostatni dostęp:
15.12.2013)
2. Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego, Dariusz Wędzki, wyd. Wolters
Kluwer Polska, Kraków (2006).
3. Business Credit, Gary W.Emery, Ronald G.Lyons, “The Lambda Index:Beyond the
Current Ratio”,(1991),dostępne na:
http://www.public.asu.edu/~bac524/lambda_index.pdf, (ostatni dostęp:14.12.2013)
4. Decyzje finansowe w przedsiębiorstwie, Anna Motylska-Kuźma, Joanna Wieprow,
wyd. Difin, Warszawa (2013).
5. Eccles, Robert G.; Newquist, Scott C.; Schatz, Roland, Harvard Business Review,
Vol. 85 Issue 2, (February, 2007), dostępny na:
http://www.hbs.edu/faculty/Pages/item.aspx?num=31109 (ostatni dostęp 16.12.
2013).
6. Financial statement analysis: A global perspective, Julia Grant, Paul Munter, Thomas
Robinson, Pearson Education International Upper Saddle River, New Jersey (2004).
7. Finanse przedsiębiorstwa, red. Jan Szczepański, Lech Szyszko, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa (2007).
8. Finance for Executives: Managing for Value Creation: Managing for Value Crea-
tion,Gabriel A. Hawawini, Claude Viallet, Cengage Learning, 2010, s.381.
9. http://www.accountingcoach.com/blog/what-is-solvency (ostatni dostęp:
15.12.2013r).
10. Journal of Corporate Finance, David Denis, „Financial flexibility and corporate liquid-
ity” (2011), dostępne na: www.elsevier.com/locate/jcorpfin , (ostatni dostęp:
12.12.2013)..
11. Metody podejmowania decyzji finansowych: Analiza przykładów I przypadków. Ma-
ria Sierpińska, Tomasz Jachna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa (2007).
12. Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa, Robert Kowalak, Ośrodek Doradztwa i
Doskonalenia Kadr Sp. z o.o., Gdańsk, (2003), ISBN 83-71877-39-0, s. 5
13. Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, Maria Sierpińska, Tomasz
Jachna, wyd.PWN, Warszawa (1993).
14. Przedsiębiorstwo & finanse 2012/2, „Metody oceny kondycji finansowej przedsiębior-
stwa”, Krzysztof Miciuła, Białystok (2012), str.1,11, dostępne na:
http://www.pif.wsfiz.edu.pl/index.php/pl/wydania/p-f-2012-2.html (ostatni dostęp:
15.12.2013r).
15. Short-Term Financial Management, Terry S.Maness, John T.Zietlow, Thomson
South-Western, (2005).
16. Zarządzanie finansami, Andrzej Rutkowski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,
Warszawa (2003).