analiza techniczna wykład 11
DESCRIPTION
Analiza techniczna wykład 11. OSCYLATORY (c.d.). Średni indeks kierunkowy Average Directional Index ADX Indeks ruchu kierunkowego Directional Movement Index DMI Wskaźniki związane z wolumenem Wskaźnik równowagi wolumenu On Balance Volume OBV Linia akumulacji / dystrybucji - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Analiza technicznaAnaliza technicznawykład 11 wykład 11
OSCYLATORY (c.d.)Średni indeks kierunkowyAverage Directional Index ADX
Indeks ruchu kierunkowegoDirectional Movement Index DMI
Wskaźniki związane z wolumenemWskaźnik równowagi wolumenu
On Balance Volume OBV
Linia akumulacji / dystrybucjiAccumulation / Distribution Line
Oscylator przepływu gotówki ChaikinaChaikin Money Flow Oscillator
Average Directional Index (ADX)Średni indeks kierunkowy
J. Welles Wilder wynalazł ADX . Jego zadaniem jest pomiar wielkości i siły trendu, jednak bez wskazania jego kierunku. Rosnące wartości wskaźnika informują o wzroście siły dominującego trendu.
Spadek wskaźnika mówi o słabnięciu trendu sugerując jego bliskie przełamanie.
Wskaźnik może też być wykorzystany do rozróżnienia trendów (up, down) od ruchu bocznego. Wskaźnik ten jest najczęściej używany łącznie z liniami DMI.
Average Directional Index (ADX)
ADX jest oscylatorem fluktuującym między wartościami 0 i 100.
Odczyty powyżej 60 są raczej rzadkie, podobnie jak odczyty poniżej 20.
Spadek poniżej 35 oznacza wejście w ruch boczny Wzrost ADX ponad poziom 20 oznacza
rozpoczęcie budowania trendu ADX < 20 - ruch boczny 20< ADX < 35 słaby trend ADX > 35 – mocny trend (spadkowy
lub wzrostowy, ADX nie odróżnia)
Average Directional Index (ADX)
Wzrost wskaźnika ADX – wzrost siły trendu Spadek wskaźnika ADX – spadek siły trendu
Wskaźnik ADX wykazuje dość znaczącą bezwładność (z opóźnieniem pokazuje siłę trendu, wskazuje na trend jeszcze wtedy, gdy mamy do czynienia z ruchem bocznym)
Average Directional Index (ADX)widoczne opóźnienia we wskazaniu trendu
Positive/Negative Directional Indicators
ADX pochodzi z dwóch wskaźników, tzw. Positive Directional Indicator (+DI) oraz Negative Directional Indicator (-DI).
(nazywane często odpowiednio linią popytu, linią podaży) +DI mierzy siłę tendencji wzrostowej -DI mierzy siłę tendencji spadkowej w wybranym okresie
(domyślnie 14 dni). Sygnałami są przecięcia +DI/-DI : kupna: +DI przechodzi powyżej -DI sprzedaży: -DI przechodzi powyżej +DIUwaga 1. W trendzie bocznym mogą powstawać fałszywe
sygnały. Uwaga 2 Przecięcia +DI/-DI powinny być rozważane z innymi
narzędziami A T
+DI zielony, -DI czerwony, ADX niebieskiWIG-Chemia
WIG-Paliwa
Porównanie: ADX i Stochastic
Porównanie niebieskiej średniej
kroczącej (45) z niebieskim ADX
+DI – zielony, -DI – czerwony, ADX-czarny
+DI, -DI, ADX
Uwaga 1. W trendzie bocznym mogą powstawać fałszywe sygnały.
Uwaga 2 Przecięcia +DI/-DI powinny być rozważane z innymi narzędziami analizy technicznej
Uwaga 3. Większa liczba okresów wygładza linię ADX (charakteryzuje się wtedy mniejszą zmiennością). Jej wskazania są bardziej wiarygodne ale spóźnione.
.
Sygnały Przecięcia +DI/-DI
Wskaźniki przepływu gotówki (money flow indicators)
On Balance Volume OBV –
Wskaźnik równowagi wolumenu Accumulation / Distribution Line
Linia akumulacji / dystrybucji Chaikin Money Flow Oscillator Oscylator Chaikina przepływu gotówki
OBV / On Balance Volume
OBV wprowadził Joe Granville w 1963, w książce „Granville's New Key to Stock Market Profits”.
Wskaźnik był jednym z pierwszych i najbardziej popularnych mierzących dodatni i ujemny przepływ gotówki
Dzienna wartość obrotu jest dodawana do wartości OBV z dnia poprzedniego, gdy cena zamknięcia papieru wzrasta, natomiast jest odejmowana, gdy cena spada. Jeżeli cena pozostaje niezmieniona, także OBV nie zmienia się.
Jako wartość początkową można przyjąć dowolną liczbę
OBV
Jeśli dzisiejsza cena zamknięcia jest większa niż wczorajsza
Dzisiejsze OBV = wczorajsze OBV + dzisiejszy wolumen
Jeśli dzisiejsza cena zamknięcia jest mniejsza niż wczorajsza
Dzisiejsze OBV = wczorajsze OBV - dzisiejszy wolumen
Jeśli dzisiejsza cena zamknięcia jest równa wczorajszej
Dzisiejsze OBV = wczorajsze OBV
OBV – charakterystyka, stosowanie
Wykres OBV jest porównywany z wykresem ceny w aspekcie potwierdzenia lub dywergencji
Okazuje się,że OBV ma własność wyprzedzania ceny
Rosnący OBV wskazuje, że wolumen w dniach charakteryzujących się wzrostem ceny przewyższa wolumen w dniach spadkowych. Oznacza to przewagę strony popytowej oraz możliwą akumulację akcji w „silnych rękach”.
Taka sytuacja skłania innych inwestorów do nabywania akcji, co sprzyja wzrostowi jej ceny
OBV – charakterystyka, stosowanie
Jeśli cena jest w trendzie wzrostowym rosnący OBV jest potwierdzeniem trendu (rosnący popyt jest warunkiem „zdrowego” umotywowanego trendu)
W przypadku rosnącej ceny i spadającego OBV mamy do czynienia z negatywna dywergencją, co stanowi ostrzeżenie przed możliwością zakończenia trendu wzrostowego.
Wartość liczbowa OBV nie jest istotna, ważny jest kierunek zmian oraz ewentualny trend OBV oraz relacja do ceny
OBV – przykład potwierdzenia
trendu
OBV - wady
Wskaźnik jednakowo traktuje wolumen niezależnie od skali wzrostu (lub spadku) ceny akcji, liczy się tylko znak „+” lub „-”
Accumulation/Distribution Line
Cel konstrukcji wskaźnika
zmierzenie wolumenu oraz kumulatywnego przepływu pieniądza dla akcji, indeksu bądź papieru wartościowego
rozstrzygnięcie: czy pieniądz „wpływa” do akcji (akumulacja) czy „wypływa” z akcji (dystrybucja)
Zmierzenie wczesnych przyrostów „dodatniego” bądź „ujemnego wolumenu” by przewidzieć ruch ceny
bądź indeksu
Accumulation/Distribution Line
Przesłanką do jego konstrukcji jest fakt
wyprzedzania ceny przez wolumen – okres zwiększonego
wolumenu poprzedza wzrost ceny (tak jak w przypadku wskaźnika
OBV) oraz
usytuowanie ceny zamknięcia w stosunku do zakresu dziennego zmiany ceny.
Przyjmuje się że
dodatnie wartości CLV (następny slajd) oznaczają przewagę kupujących, zaś ujemne - sprzedających
Accumulation/Distribution Line
Konstruując wskaźnik Marc Chaikin zignorował zmiany ceny między
dniami (tygodniami lub miesiącami) – w odróżnieniu do OBV - i skupił się na ruchu ceny w ciągu trwania okresu bazowego (dnia, tygodnia lub miesiąca)
Skonstruowany wzór na tzw. "Close Location Value" (w skrócie CLV) dotyczy relacji położenia ceny zamknięcia do przedziału ceny zaistniałej w okresie bazowym. Dla każdego okresu np. dnia liczymy wartość CLV według wzoru
CLV = [ (C - L) - (H - C) ] / (H - L)
C cena zamknięcia, H, L cena najwyższa, najniższa.
CLV zmienia się w granicach od –1 do 1
Jeśli C = H to CLV = 1
Jeśli C = L to CLV = -1
Jeśli C = (H+L)/2 to CLV = 0
Konstrukcja: słupkowy dzienny wykres ceny akcji, wykres słupkowy dziennego CLV (czarny) wykres słupkowy dziennego wolumenu (niebieski)wykres słupkowy iloczynu CLV*wolumen (zielony)wykres A/D line
Sygnały „rynku byka”
Sygnały pochodzące z tego wskaźnika koncentrują się wokół zagadnień dywergencji oraz potwierdzenia
Sygnał: Linia A/D formująca pozytywną dywergencję.
Uwagi. 1. Kolejne szczyty Linii A/D powinny być wyraźnie
wyższe 2. Dywergencja musi trwać pewien czas: dwa tygodnie
może być okresem niewystarczającym, kilka miesięcy daje zdecydowanie bardziej wiarygodny sygnał
Przykład pozytywnej 3 - miesięcznej dywergencji
Potwierdzenie
Linia A/D może służyć o potwierdzenia siły trendu lub zdolności do jego podtrzymania
W klasycznym trendzie wzrostowym ceny akcji wskaźnik powinien przyjmować wysokie wartości lub przynajmniej pozostawać w trendzie wzrostowym
Jeżeli szybkiemu wzrostowi cen akcji nie towarzyszy ustalanie nowych maksimów wskaźnika, oznacza to relatywnie słabą presję kupujących
Potwierdzenie wzrostu – sierpień, październikosłabienie presji kupujących - grudzień
Sygnały „rynku niedźwiedzia”
Negatywna dywergencja.
Trend spadkowy linii A/D , wzrost ceny akcji
Uwaga 1. Kluczową sprawą jest – jak zwykle - rozpoznanie trendu ceny i trendu wskaźnika. Nie należy traktować poważnie dywergencji trwającej dość krótko, bądź takiej przy której spadek trendu linii A/D jest nieznaczny
Uwaga 2.
Na wykresie Wal-Mart – u mamy do czynienia z relatywnie płaską negatywna dywergencją trwającą ponad miesiąc. Cena akcji pozostaje pomimo to na wysokim poziomie. Przedłużająca się dywergencja może być zwiastunem odwrócenia trendu
Opadająca linia A/D potwierdza dominujący trend spadkowy.W czasie letniej korekty wzrostowej kurs akcji odnotował nowe maksima, przy spadkowym trendzie linii A/D formując tym samym negatywną dywergencję.
Wady wskaźnika
Wskaźnik zaniedbuje skoki ceny (ewent. luki cenowe) między rozważanymi okresami bazowymi (np.. dniami), a nawet serie takich skoków
Cena akcji, po wzroście między kolejnymi dniami, zamykając się z CLV=0 nie zmienia wartości A/D
W niektórych przypadkach powstają trudności w wykryciu nieznacznych zmian w przepływie wolumenu
Niektóre wady A/D Line są usunięte w innym wskaźniku zwanym Chaikin Money Flow
Chaikin Money Flow Oscillator
Tak jak A/D wskaźnik Chaikin Money Flow został skonstruowany przez Marca Chaikina
Oscylator jest obliczany z dziennych odczytów wskaźnika Accumulation/Distribution
Formuła obliczenia Chaikin Money Flow dla (typowego parametru) 21 dni jest następująca:
Wartość bieżąca CMF = Suma ostatnich 21 wartości wskaźnika A/D podzielona przez sumę ostatnich 21 wartości wolumenu
Chaikin Money Flow Oscillator
Chaikin Money Flow Liczba okresów może być obrana indywidualnie do
konkretnej spółki 21-dniowy Chaikin Money Flow jest dobrym
reprezentantem presji popytu i podaży dla ostatniego miesiąca
Poprzez sumowanie 21 składników odfiltrowuje się losowe wahania
Biorąc do obliczeń dłuższy okres czasu otrzymujemy wskaźnik o mniejszej zmienności oraz bardziej odporny na fałszywe sygnały
Przy wykresach tygodniowych lub miesięcznych rozważa się mniejszą liczbę okresów niż przy dziennych.
Chaikin Money Flow - stosowanie
CMF wskazuje na
rynek byka, gdy jego odczyty są dodatnie
rynek niedźwiedzia, gdy ujemne Istotnym elementem jest oszacowanie długości przedziału
czasu dla którego CMF pozostaje dodatni lub ujemny. Ważne są – jak przy innych oscylatorach – dywergencje wartość bezwzględna wskaźnika kierunek jego ruchu
Wskazanie na akumulację
Trzy elementy decydują o tym, czy następuje akumulacja akcji. One także określają jej siłę
1. ZNAK CFM : dodatni - akumulacja 2. Długość przebywania powyżej poziomu
zerowego. Im dłuższy tym akumulacja jest bardziej wiarygodna, sentyment do akcji – pozytywny
3. Wartość oscylatora Ważne jest nie tylko przebywanie w przedziale
dodatnich wartości ale także osiąganie pewnego poziomu wartości
Wskazanie na akumulację
Większe wartości są dowodem większej presji popytu oraz akumulacji akcji
Poziom alertów wskaźnika należy dobrać indywidualnie, na podstawie jego poprzednich poziomów.
Na ogół wzrost powyżej 0.10 jest sygnałem rynku byka
Wartości powyżej 0.25 jest dowodem silnej presji kupujących.
Przykład pozytywnej dywergencji trwającej od 16 sierpnia
Pozytywna dywergencja
(sierpień- październik)
CMF potwierdza dystrybucję
Wskazanie na dystrybucję
1. Ujemny odczyt CMF.
2. Długość przebywania poniżej poziomu zerowego.
Im dłuższy tym presja sprzedaży lub dystrybucja jest bardziej wiarygodna a sentyment do akcji – negatywny
3. Wartość oscylatora Ważne jest nie tylko przebywanie w przedziale
ujemnych wartości ale także osiąganie odpowiedniego poziomu wartości
Znaczenie wartości płynie z analizy historycznych odczytów CMF dla poszczególnych papierów
Wskazanie na dystrybucję
Odczyty wskaźnika poniżej -0.10 oznacza sygnał siły rynku niedźwiedzia
Każdy dalszy spadek świadczy o pogłębieniu presji sprzedających
Wartości poniżej -0.25 to wskazanie dużej przewagi sprzedających
(wymienione poziomy służą jedynie jako ogólne wskazanie, istotne są historyczne indywidualne poziomy tego wskaźnika).
Podsumowanie
Wskaźnik Chaikin Money Flow daje dobre rezultaty, jeśli jest używany z innymi narzędziami analizy technicznej
Choć to stwierdzenie dotyczy wszystkich oscylatorów, jednak w tym przypadku jest to szczególnie ważne
CMF – inaczej niż np.. momentum oscillator – nie zależy od zmian ceny z dnia na dzień,
zależy natomiast od ulokowania ceny zamknięcia na dziennym zakresie zmian ceny
Ta ostatnia cecha może okazać się słabością wskaźnika, szczególnie wtedy, gdy cena w dniu następnym otwiera się luką.
Wtedy CMF może poruszać się całkiem „niezasłużenie” w kierunku przeciwnym niż wykres ceny, generując fałszywe sygnały
Fałszywy sygnał: gwałtownemu spadkowi ceny towarzyszy wzrost CMF, ze względu na wysokie zamknięcie w białej długiej świecy i duży obrót
Fałszywy sygnał (powód - niskie zamknięcie w czarnej świecy po luce, przy wysokim wolumenie)