anders begaafd en oud worden rev
DESCRIPTION
Wanneer mensen met verminderde begaafdheid ouder worden...TRANSCRIPT
Psychiatrische hulp bij ouderen
Gewoon oud, of niet zo gewoon?
Kees Spapens
Sociaal deviantie perspectief
Ouderen, kinderen, mensen met een lichamelijke handicap, etc.
En ook mensen met een verstandelijke beperking.
Kenmerken van een groep, maar ze willen er niet bij horen.
Specifieke ouderenproblemen
Psycho-organische stoornissen Aanpassen aan verlies en dood;
kwetsbaarheid Gebrek aan zingeving (?) Vasthouden aan
patronen
Specifiek voor ouderen
Depressie gesomatiseerd Altijd rekening houden met dat
geheugen Ouderen vermijden gemakkelijker Therapeutisch nihilisme
(ze vragen niet gemakkelijk om hulp)
Omgeving stuurt in Voldoende basisvaardigheden?
Herkenbaar?
Differentieert dit ook bij ouderen met een verstandelijke beperking?
Werkwijze Riagg Ouderen
Disciplines: Soc. Geriater / psychiater Psycholoog / psychotherapeut Sociaal psychiatrisch verpleegkundige
DSM IV TR
As I: de psychiatrische stoornis As II: de persoonlijkheidsstoornis As III: somatische problemen As IV: Psychosociale en
omgevingsproblemen As V: algehele beoordeling van het
functioneren
cognitieve gedragstherapie eerste keus bij de volgende stoornissen:
Depressie Angststoornissen Somatoforme stoornissen Psychotische achterdocht en stemmen
horen Impulscontroleproblematiek Persoonlijkheidsproblematiek Relatieproblematiek Seksuele problematiek
Et cetera…..
Om rekening mee te houden 1 Lichamelijke toestand (frailty) Veranderende sociale situatie Polyfarmacie Religiositeit (?) Sexualiteit Op tijd toedekken
Om rekening mee te houden 2
Verdere wilsonbekwaamheid en nog meer communicatieve beperkingen
Geringe coöperatie en motivatie Hoge drop-out Ethiek van de bemoeizorger DSM minder geschikt Speciaal zorgcircuit
Depressie bij ouderen
Achter een lachend gezicht Somatisering Niet somber maar mat Traag of juist rusteloos Nog meer besluiteloos Doodswens voor de hand liggender Niet verwarren met rouw
Depressie
13% van de mannen en 20% van de vrouwen krijgt minstens éénmaal in hun leven een depressie
Angst bij ouderen
Voor misdrijven (bv. op straat) Om te vallen Om dement te worden of voor de dood Voor onbekende omgeving Vermijden valt niet op Angst als symptoom
Angststoornissen
20% van de mensen krijgtminstens éénmaal in hun leven een angststoornis.
Enkele angststoornissen
Paniekstoornis met of zonder agorafobie Gegeneraliseerde angst Dwangstoornis Sociale fobie Specifieke fobie Posttraumatische stress-stoornis (PTSS) Etc…
Dementie
1. Geheugenstoornissen2. Cognitieve stoornissen
> afasie> apraxie> agnosie> uitvoerende functies
3. Progressief
Delier
Kenmerkend: traagheid of juist hyper.
Doe lichamelijk onderzoek.
> bloedscreening
Behandelen met antipsychotica
Persoonlijkheid
In aanleg aanwezig Door de tijd vorm gekregen
Persoonlijkheid; 3 clusters:
Paranoïde/ schizoïde Impulsief affectieve
> antisociale> Borderline> Theatrale> Narcistische
Angst en vreesachtige> ontwijkende> afhankelijke> obsessieve-compulsieve
Persoonlijkheid anders op leeftijd
Cluster B: > afname van agressie en impulsiviteit> toename hypochondrie en depressie
Cluster A en OCP:> Iets meer rigide en achterdochtig> meer zelfverwaarlozing en bizar gedrag
Cluster C:> verder redelijk constant
Gedragsbeïnvloeding
Basis: De vier G’s
Gebeurtenis Gedachte Gevoel Gedrag
TIPS
Let op je communicatie- houding- lichaamscontact- spreeksnelheid / intonatie
Ga niet in diskussie Houd de reactie eenvoudig Doe beroep op meer zintuigen tegelijk
ABC’s. Stap 1: de Actie
Rino Zuid
Omschrijf de gewenste actie
Wat willen we, dat cliënt doet? Kan dit in een keer? Is de actie duidelijk en concreet? Is de actie haalbaar?
ABC’s. Stap 2: de Bewegers
Rino Zuid
Bedenk nieuwe bewegers.
Welke oude bewegers kunnen uitgeschakeld of veranderd worden?
Welke nieuwe bewegers kunnen gebruikt worden om de gewenste actie te verkrijgen?
ABC’s. Stap 3: de Consequenties
Rino Zuid
Bedenk nieuwe consequenties.
Welke oude consequenties kunnen we weglaten?
Welke nieuwe consequenties stimuleren nieuwe acties?
Spreek deze mogelijkheden door met collega’s en maak een plan.
Docentencursus ABC
Evidence based
Waar? Rino Zuid in Eindhoven
Aandacht voor ouderen
Veel succes met de studie dag, vandaag!