antikoagulantët oral dhe parenteral1

8/13/2019 Antikoagulantt oral dhe parenteral1

1/28

Antikoagulantt oral dhe

parenteral

Prof. Dr. Gani Dragusha


2/28

Antikoagulantt oral (1)

Tipet e ndryshme t antikoagulantveoral, prparsit kryesore dhe mekanizmi iveprimit t tyre;

Mbikqyrja e interaksionit tantikoagulantve oral dhe barrave tjeragjat aplikimit t njkohshm;

Rregullat gjat monitorimit tantikoagulantve oral;
http://www.eusi-stroke.com/stroke_prevention/sp_anticoagulants.shtmlhttp://www.eusi-stroke.com/stroke_prevention/sp_anticoagulants.shtml


3/28


Kufiri maksimal terapeutik i lejuar;

Komplikimet kryesore dhe EfektetAnsore t Pa Dshirueshme

(EAPD) gjat aplikimit t terapis

me antikoagulant oral;


4/28


Arsyeshmria e prdorimit t

antikoagulantve oral;

Indikacionet teorike t prdorimit t

antikoagulantve oral te parandalimi i

infarktit, me prjashtim t fibrilacionitatrial;


5/28

Tipet e antikoagulantve oral,

prparsit kryesore dhe mekanizmi i

veprimit (1)

Antikoagulantt oral antagonist t

vitamins K;1. Derivatet e kumarins:

Warfarina;

Etilbiskumacetati; Fenprokumoni;

Acenokumaroli.


6/28

Tipet e antikoagulantve oral,

prparsit kryesore dhe mekanizmi i

veprimit (2)

2. Derivatet e indanedionit:

Anisindioni.


7/28

Mbikqyrja e interaksionit t

antikoagulantve oral dhe barrave

tjera(1)

Monitorimi i dozimit ndryshon prgjegjja nterapi prej pacientit n pacient;

Prgjegjja n dozim varet nga dy faktorfarmakokinetik - diferenca n absorbim dhediferenca n koncentrim;

Barrat e ndryshme ndikojn nfarmakokinetikn e Warfarins e ulin apo errisin efektin.


8/28

Barrat q e ulin efektin e

antikoagulantve (2)

Barbituratet;

Karbamazepina;

Antihistaminikt;

Antitiroidt;

Rifampicina;

Viatmina K.


9/28

Barrat q e rrisin efektin e

antikoagulantve oral (3)

Alkooli;

Allopurinoli;

Amiodaroni

Steroidet anabolike; Antibiotikt:

Erythromycin,

Metronidazole,

Kinolonet,

Trimethoprim,

Sulfamethoksazole,

Imidazole.

Analgjezikt dheanti-inflamatort:1. Aspirina.

Phenylbutazone;

Cimetidine;

Disulfiram;

Heparine;

Phenytoin;

Sulfinpyrazone;

Thyroxine;

Antiinflamatortjosteroid.


10/28

Rregullat gjat monitorimit te

aplikimi i antikoagulantve oral (1)

Gjysmkoha e elimiminit:

gjysm koha e eliminimit t Warfarins

sht 2.5 dit;

Testet laboratorike pr matjen e

aktivitetit biologjik t antikoagulantveoral;

Koha e protrombins (PT).


11/28

Rregullat gjat monitorimit te

aplikimi i antikoagulantve oral (2)

M 1983, OBSH paraqet vlerat referente tkrahasimit t shkalls sPT me tromboplastinnlokale sipas shkalls internacionale t

standardizuar(INR);

INR = shkalla e protrombins s kontrolluar engjizur nga fuqia e C;

C paraqetIndeksin Internacional tNdjeshmris (IIN) raporti n mes tndjeshmris s tromboplastins lokale dhe

tromboplastins referente sipas OBSH-s.


12/28

Kufiri maksimal terapeutik i

lejuar

Kufiri terapeutik i lejueshm sipas

OBSH-s;

Rekomandohen dy nivele t intenzitetit:

1. Me intenzitet t ult INR i ult (2.0

3.0),2. Me intenzitet t lart INR i lart (2.5

3.5).


13/28

Komplikimet kryesore dhe Efektet

Ansore t Pa Dshirueshme (EAPD) t


Komplikimet kryesore

Gjakderdhjet m sshpeshti intrakraniale;

Faktort e rrezikut:

1. Hipertensioni;

2. Deficiti i vitamins K;

3. Ulqera peptike aktive;

4. Alkoolizmi;

5. Aspirina;

6. Smundjet e mlqis;

7. Smundjet e veshkve.

Gjakderdhjet me prfundimfatal:

1. 1% te prdorimi 6 mujor;

2. 5% te prdorimi 1 vjear;dhe

3. 7% pas prdorimit 2 deri 3vjet t terapis afatgjate


14/28

Komplikimet kryesore dhe Efektet

Ansore t Pa Dshirueshme (EAPD) t


EAPD:

Nekroza e lkurs

paraqitet n mest dits s 3 8 pas fillimit t terapis;

Shkaktohet nga tromboza e gjr e

venulave dhe kapilarve brenda shtresssubkutane;

Kombinimi i Warfarins me heparin

alternativ e mundshme.


15/28

Arsyeshmria e prdorimit t

antikoagulantve oral

Prdorimi i antikoagulantve oral sht

efikas n:1. Prevencn e trombembolis venoze primare

dhe sekondare;

2. Prevencn e Infarktit akut t miokardit tepacientt me smundje arteriale;

3. Prevencn e embolis arteriale sistemike tepacientt me valvula mekanike t zemrs; dhe

4. Prevencn e prsritjes s IAM.


16/28

Indikacionet teorike t prdorimit t


Kardioembolia

Shkaktart m t shpesht t

kardioembolis:1. Fibrilacioni atrial mbi 60% t rasteve;

2. Smundjet ishemike t zemrs 30% trasteve;

3. Smundjet joreumatike t valvulave tzemrs 30% t rasteve, dhe

4. Smundjet reumatike t zemrs n10% trasteve.


17/28

Indikacionet teorike t prdorimit

t antikoagulantve oral (2)

Embolia me origjin kardiake:

Implantet e valvulave t zemrs:

1. mekanike, dhe

2. biologjike

Smundjet valvulare t zemrs:

1. Smundjet reumatike t valvuls mitrale; Kardiomiopatia e dilatuar;

Prolapsi i valvuls mitrale.


18/28

Antikoagulantt parenteral

Heparina bar i zgjedhjes n shrimine komplikimeve akute t aterosklerozs,

shrimin dhe prevencn etrombembolis venoze;

Heparina mund t jet:

1. Me pesh t madhe molekulare (MM 15000 dalton);

2. Me pesh t vogl molekulare (MM 4500 5 000 dalton).


19/28

Preparatet e Heparins

Heparinat me pesh molekulare t vogl

LMWH

Lloji i Heparins Doza profilaktike Doza terapeutike

Dalteparin 5.000 nj.i 200 nj.i / kg

Enoksaparin 4-6.000 nj.i. 200 nj.i / kgNadroparin Ca 40-60 nj.i. / kg 170 nj.i. / kg

Reviparin 4.200 nj.i. 7.000-12.000 nj.i.

Tinzaparin 75 nj.i. 175 nj.i / kg

Ardeparin

Certoparin 3.000 nj.i.

Parnaparin

Danaparoid 1.500 nj.s.c.2.220nj.bolus vazhdohet me 400 nj

/ 24h doza e mbajtjes 150-200 nj.i.


20/28

Heparina e Pafraksionuar (NH) dhe

Heparina me pesh t vogl molekulare

(LMWH)

Aplikohen n tri mnyra:

1. Parenterale;

2. Intravenoze;3. Subkutane.


21/28

Indikacionet klinike pr aplikimin

e Heparins

Trombembolia venoze;

Smundjet koronare t zemrs:

1. Angina jostabile dhe IM pa terapitrombolitike;

2. IAM pas terapis trombolitike.


22/28

Efektet ansore t Heparins (1)

Gjakderdhjet: mikro dhe makrohematuria

hematomat, ekhimozat, gjakderdhjet prej

mukozave, gjakderdhjet vaginale;Reakcionet alergjike: temperatura, astma,

riniti;

Trombocitopenia: TIH (trombocitopenia e

indukuar me heparin);

Alopecia: kalimtare 3 4 muaj pas aplikimit

t terapis me Heparin;


23/28

Efektet ansore t Heparins (2)

Osteoporoza: aplikimi afatgjat iheparins m shum se 6 muaj dhe

doza ditore m shum se 20.000 nj.i.Frakturat spontane;

Tromboza paradoksale: zvoglimi apomungesa e AT-s;

Supresioni selektiv;

Rritja e vlerave t transaminazave;

Nekroza e lkurs.


24/28

Fibrinolitikt

Fibrinolitiktaktivizojn plazminogjenin dhe

stimulojn krijimin e plazmins;

Plazminazbrthen fibrinn, respektivisht

trombin;

Prfaqsues jan:

1. Streptokinaza;

2. Alteplaza;3. Duteplaza;

4. Reteplaza;

5. Tenekteplaza.


25/28

Indikacionet pr aplikimin e

fibrinolitikve n IAM

Indikacionet klinike:

1. Dhembje gjoksi q zgjasin 12h; EKG Elevimi i ST segmentit:

1. 1 mm n derivacionet e

ekstremiteteve;2. 2mm n derivacionet prekordiale(sidomos V1 V3);

Blloku i rikrijuar i degs s majt.


26/28

Kundrindikacionet pr terapi

trombolitike

Kundrindikacionet absolute:

Lndimet;

Ndrhyrjet kirurgjike;

Lndimet e koks brenda 3 javve;

Gjakderdhjet prej traktit gastrointestinal

brenda muajit t fundit;

Qrregullimi i koagulimit;

Aneurizma disekante.


27/28

Kundrindikacionet pr terapi

trombolitike

Kundrindikacionet relative:

Ishemia tranzitore e trurit

n 6 muajt efundit;

Terapia me antikoagulant (p.sh.

Warfarin)

Shtatznsia;

Hipertensioni refraktar (shtypja sistolike

> 180mmHg dhe diastolike > 110mmHg).


28/28

Ju falemnderitpr vmendje

antikoagulantët oral dhe parenteral1

Documents