ผลกระทบของสารเคมีกําจัดศัตรูพืชในนาข้าว...
TRANSCRIPT
ผลกระทบของสารเคมีกาํจดัศัตรูพชืในนาข้าวและแนวทางการขึ!นทะเบียนสารที#ใช้ในนาข้าว
วนัทนา ศรีรัตนศักดิ& สุกัญญา อรัญมิตร จินตนา ไชยวงค์
ศัตรูธรรมชาต ิ(แมลงและแมงมุมที#มีประโยชน์ในนาข้าว หรือเรียกว่า ตวัหํ!า)ศัตรูธรรมชาต ิ(แมลงและแมงมุมที#มีประโยชน์ในนาข้าว หรือเรียกว่า ตวัหํ!า)
เพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล
ชื#อวทิยาศาสตร์ Nilaparvata lugens (Sta l) ชื#อสามญั brown planthopper, BPH อนัดบั Homoptera วงศ์ Delphacidae
7
อาการไหม้ “hopperburn”
อ.ศรีประจันต์ จ.สุพรรณบุรี มกราคม ปี 2553
8
อ.ศรีประจันต์ จ.สุพรรณบุรี มกราคม ปี 2553
อ.องค์รักษ์ จ.นครนายก กมุภาพนัธ์ ปี 2555
ประวตักิารระบาดปีที#ระบาด พนัธุ์ข้าว พื!นที#การระบาด
2515 กข1 สล.บางเขน
2517-27 กข7(1.07 ล้านไร่)
ภาคกลาง
2532-33 สุพรรณบุรี 60(2.3-3.8 ล้านไร่)
ภาคกลาง/เหนือตอนล่าง(13 จังหวดั 72 อาํเภอ)
9
2541-42 ชัยนาท 1(3.34 และ 1.64 ล้านไร่)
ภาคกลาง/เหนือตอนล่าง(45 จังหวดั )
2552/53 ปทุมธานี 1(1.3 และ 2.38 ล้านไร่)
ภาคกลาง/เหนือตอนล่าง(18 จังหวดั)
ที�มา : วนัทนา และคณะ (2555)
ประวตักิารระบาด 2555
พนัธุข์้าวพนัธุข์้าวพนัธุข์้าวพนัธุข์้าว พืน้ทีก่ารระบาดพืน้ทีก่ารระบาดพืน้ทีก่ารระบาดพืน้ทีก่ารระบาดปทมุธานี ปทมุธานี ปทมุธานี ปทมุธานี 1111
ภาคกลางภาคกลางภาคกลางภาคกลาง////เหนือเหนือเหนือเหนือตอนลา่งและตอนลา่งและตอนลา่งและตอนลา่งและ
10
ปทมุธานี ปทมุธานี ปทมุธานี ปทมุธานี 1111และพนัธุท์ี่และพนัธุท์ี่และพนัธุท์ี่และพนัธุท์ี่ไมไ่ด้ไมไ่ด้ไมไ่ด้ไมไ่ด้รบัรอง รบัรอง รบัรอง รบัรอง เช่น เช่น เช่น เช่น เบอร ์เบอร ์เบอร ์เบอร ์ 17171717((((1111....24242424 ลา้นไร่ลา้นไร่ลา้นไร่ลา้นไร)่)))
ภาคกลางภาคกลางภาคกลางภาคกลาง////เหนือเหนือเหนือเหนือตอนลา่งและตอนลา่งและตอนลา่งและตอนลา่งและเหนือตอนบนเหนือตอนบนเหนือตอนบนเหนือตอนบน
ที�มา : กรมส่งเสริมการเกษตร (2555)
� ปลกูข้าวพนัธุค์อ่นข้างออ่นแอตอ่เนื่องกนันานปลกูข้าวพนัธุค์อ่นข้างออ่นแอตอ่เนื่องกนันานปลกูข้าวพนัธุค์อ่นข้างออ่นแอตอ่เนื่องกนันานปลกูข้าวพนัธุค์อ่นข้างออ่นแอตอ่เนื่องกนันาน� ใช้อตัราเมล็ดพนัธุส์งู ใช้อตัราเมล็ดพนัธุส์งู ใช้อตัราเมล็ดพนัธุส์งู ใช้อตัราเมล็ดพนัธุส์งู ((((30303030----40404040 กกกกกกกก././././ไร่ไร่ไร่ไร)่)))� ทาํนาโดยไมเ่ว้นช่วง ทาํนาโดยไมเ่ว้นช่วง ทาํนาโดยไมเ่ว้นช่วง ทาํนาโดยไมเ่ว้นช่วง ((((5555 ครัง้ ตอ่ ครัง้ ตอ่ ครัง้ ตอ่ ครัง้ ตอ่ 2222 ฤดูฤดูฤดูฤดู
ปลกูปลกูปลกูปลกู)))) ใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละ
สาเหตุการระบาด
ปลกูปลกูปลกูปลกู))))� ใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละใช้สารฆา่แมลงทีม่พีษิสงูตอ่ศัตรธูรรมชาตแิละ
สิ่งมชีวีติในระบบนิเวศของนาข้าวสิ่งมชีวีติในระบบนิเวศของนาข้าวสิ่งมชีวีติในระบบนิเวศของนาข้าวสิ่งมชีวีติในระบบนิเวศของนาข้าว
ตารางที# 2 การใช้สารฆ่าแมลงเพื#อควบคุมเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลของเกษตรกรในแต่ละพื!นที# ปี 2553-2554
ชนิดของสารฆ่าแมลงการใช้สารฆ่าแมลง (%)
พษิณุโลก ชัยนาท สุพรรณบุรี อ่างทอง นนทบุรี นครนายก เฉลี#ย
abamectin 13.11 2.86 26.91 6.97 1.49 6.36 9.62
cypermethrin 8.40 0.44 7.64 0 4.09 10.31 6.18
dinotefuran 7.99 2.42 5.45 3.70 5.76 3.51 4.80
2. การใช้สารฆ่าแมลงของเกษตรกร
16
dinotefuran 7.99 2.42 5.45 3.70 5.76 3.51 4.80
chlorpyrifos 8.40 7.71 3.64 1.74 0 0.88 4.48
Single 34.97 24.45 25.45 15.25 44.61 11.64 26.06
Mixture (2 type) 19.67 44.49 30.18 48.15 42.94 45.39 38.47
Mixture (3 type) 12.91 14.32 5.09 20.26 4.09 21.27 12.9
Mixture (4 type) 4.10 5.29 1.09 7.63 2.42 4.17 4.12
Mixture (5 type) 0.82 0.44 0 0.44 0.19 0 0.47
Mixture (6 type) 0.61 0 0 0 0.19 0 0.40
ที#มา : วนัทนา และคณะ (2554)
3. ผลกระทบของการใช้สารฆ่าแมลงในนาข้าว
Cyrtorhinus lividipennisมวนเขียวดูดไข่ (Mirid bug,Cyrtorhinus lividipennis Reuter) : ศัตรูธรรมชาติที#สําคญั
ตารางที# 1 ประสิทธิภาพของสารเคมทีี#แนะนําให้ใช้ในนาข้าวเพื#อควบคุมเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล ในสภาพที#มีการระบาดรุนแรง ที#แปลงเกษตรกร อ.ศรีประจันต์ จ.สุพรรณบุรี ในฤดูนาปรัง ปี 2553
ชนิดของสารเคมีอตัราการใช้ หลงัจากพ่นสารครั!งที# 1 หลงัจากพ่นสารครั!งที# 2 หลงัจากพ่นสารครั!งที# 3 ผลผลติ
(gm, ml/นํ!า 20 liters) 7 DAS2/ 15 DAS 7 DAS 15 DAS 7 DAS 15 DAS (กก./ไร่)
buprofezin (Applaud 10%WP) 25 gm -12.6 36.18 43.62 1.26 -13.04 19.89 266.35 b
buprofezin + isoprocarb(Applaud 10%WP + Mipcin 50%WP)
25 gm 9.26 23.74 -22.80 21.34 8.70 20.17 306.40 ab
etofenprox (Trebon 10%EC) 20 ml 10.47 49.25 37.64 32.64 56.52 26.99 358.55 a
ethiprole (Curbix 10%SC) 40 ml 27.78 78.89 74.18 17.15 34.78 13.35 350.80 a
thiamethoxam(Actara 25%WG) 2 gm -22.06 10.47 -68.64 -14.64 39.13 13.35 258.08 b
dinotefuran (Starkle 10%WP) 15 gm 14.49 11.28 -96.93 -4.18 34.78 20.74 283.85 ab
clothianidin (Dantaosu 16%SG) 9 gm -27.05 -26.24 -115.78 -52.30 4.35 -19.89 247.15 b
carbosulfan (Posse 20%EC) 110 ml 19.65 35.81 -46.88 20.50 26.09 46.59 283.88 ab
buprofezin (Napam 25%WP) 30 gm 10.95 25.45 29.38 56.07 39.13 32.10 302.23 ab
imidacloprid 15 ml 10.47 -5.13 -92.28 31.80 30.43 15.34 244.73 b
Untreated - - - - - - - 242.30 b
ตารางที# 2 สัดส่วนของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลต่อมวนเขยีวดูดไข่หลงัจากพ่นสารแต่ละชนิดเพื#อควบคุมเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล ในสภาพที#มกีารระบาดรุนแรง ที#แปลงเกษตรกร อ.ศรีประจันต์ จ.สุพรรณบุรี ในฤดูนาปรัง ปี 2553
ชนิดของสารเคมีอตัราการใช้ ก่อนพ่นสาร หลงัจากพ่นสารครั!งที# 1 หลงัจากพ่นสารครั!งที# 2 หลงัจากพ่นสารครั!งที# 3
(gm,ml/ นํ!า 20 liters) ครั!งที# 1 7 DAS2/ 15 DAS 7 DAS 15 DAS 7 DAS 15 DAS
buprofezin (Applaud 10%WP) 25 gm 8:1 73:1 4:1 5:1 6:1 4:1 8:1
buprofezin + isoprocarb(Applaud 10%WP + Mipcin 50%WP)
25 gm 17:1 71:1 6:1 11:1 5:1 6:1 17:1
etofenprox (Trebon 10%EC) 20 ml 14:1 55:1 4:1 6:1 5:1 6:1 14:1
ethiprole (Curbix 10%SC) 40 ml 11:1 42:1 2:1 3:1 5:1 6:1 11:1
thiamethoxam(Actara 25%WG) 2 gm 8:1 108:1 6:1 14:1 6:1 5:1 8:1
dinotefuran (Starkle 10%WP) 15 gm 10:1 96:1 7:1 15:1 6:1 6:1 10:1
clothianidin (Dantaosu 16%SG) 9 gm 14:1 123:1 8:1 16:1 5:1 6:1 14:1
carbosulfan (Posse 20%EC) 110 ml 13:1 74:1 4:1 12:1 7:1 6:1 13:1
buprofezin (Napam 25%WP) 30 gm 11:1 56:1 6:1 7:1 4:1 4:1 11:1
imidacloprid 15 ml 9:1 74:1 7:1 16:1 6:1 5:1 9:1
Untreated - 12:1 46:1 5:1 7:1 3:1 5:1 12:1
ตารางที# 3 ประสิทธิภาพของสารเคมทีี#แนะนําให้ใช้ในนาข้าวเพื#อควบคุมเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล ในสภาพที#มีการระบาดรุนแรง ที#แปลงเกษตรกร อ.ศรีประจันต์ จ.สุพรรณบุรี ในฤดูนาปรัง ปี 2552
ชนิดของสารเคมีจาํนวนเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล/กอ (ตวั) ประสิทธิภาพ (%)
ก่อนพ่นสาร ข้าวอายุ 45 วนัหลงัหว่าน หลงัพ่นสาร 3 วนั หลงัพ่นสาร 5 วนั หลงัพ่นสาร 3 วนั หลงัพ่นสาร 5 วนั
dinotefuran 10%WP 117.2 120.5 92.7 38.3 34.2
thiamethoxam 25%WG 110.0 112.0 96.8 38.9 26.8
ethiprole 10%SC 118.5 117.2 109 40.6 23.5ethiprole 10%SC 118.5 117.2 109 40.6 23.5
buprofezin 25%WP 129.0 140.0 120.7 34.8 22.2
buprofezin/thiamethoxam 114.0 132.7 106.7 30.1 22.2
buprofezin+thiamethoxam 127.0 119.5 104.7 43.5 31.5
dinotefuran+white oil 67%EC 115.2 89.2 89 53.5 35.8
Untreated 118.2 172.0 142.2 - -
ที�มา: สุเทพ และคณะ (2553)
การปรับตวัต่อสารเคมีป้องกนักาํจดั
• สารแนะนําเกอืบทุกชนิดมีประสิทธิภาพไม่แตกต่างจากการไม่ใช้สาร ในสภาพที#มีการระบาดรุนแรง ถึงแม้ว่าจะแตกต่างทางสถิตแิต่ไม่คุ้มค่าต่อการใช้เพราะต้องใช้สารอย่างน้อยถึง 3 ครั!งต่อฤดูปลูกการใช้เพราะต้องใช้สารอย่างน้อยถึง 3 ครั!งต่อฤดูปลูก
• ไม่แนะนําให้ใช้สารเคมีป้องกนักาํจัดแมลงในสภาพที#มีการระบาดรุนแรง
4. ปริมาณการนําเข้าสารฆ่าแมลงในนาข้าว
10,000,000
12,000,000
14,000,000
16,000,000
18,000,000
20,000,000
ปริมาณ (กก.)
-
2,000,000
4,000,000
6,000,000
8,000,000
10,000,000
พ.ศ. 2551 พ.ศ. 2552 พ.ศ. 2553 พ.ศ. 2554
5. ปัญหาการใช้สารฆ่าแมลงของชาวนา
1. ใช้สารเคมีกาํจัดแมลงที#มีพษิร้ายแรง เป็นพษิต่อสัตว์นํ!า และสิ#งมีชีวติิ1. ใช้สารเคมีกาํจัดแมลงที#มีพษิร้ายแรง เป็นพษิต่อสัตว์นํ!า และสิ#งมีชีวติิที#เป็นประโยชน์ เช่น abamectin และสารกลุ่มไพรีทรอยด์สังเคราะห์
2. ใช้สารเคมีกาํจัดแมลงชนิดที#ไม่แนะนําให้ใช้ในนาข้าวที#ก่อให้เกดิการเพิ#มการระบาดของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล (resurgence)
23
เพิ#มการระบาดของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล (resurgence)
3. ใช้สารไม่ถูกชนิดและขาดองค์ความรู้เกี#ยวกบัการใช้สารที#ถูกวธิี
4. ใช้สารผสมกนัหลายชนิด (กาํจัดวชัพชื กาํจัดแมลง กาํจัดโรค)
ตารางที# 4 สารเคมกีาํจัดแมลงที#มรีายงานทาํให้เพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลเกดิการระบาดเพิ#ม
กลุ่มไพรีทรอยด์สังเคราะห์
กลุ่มสารผสมที#มสีารในกลุ่มไพรีทรอยด์สังเคราะห์
กลุ่มออร์กาโนฟอสเฟต กลุ่มคาร์บาเมต
1. alpha-cypermethrin 1. BPMC/alpha-cypermethrin 1. cyanofenphos 11. isazofos 1. benfuracarb
2. cyhalothrin-L 2. buprofezin/cyhalothrin 2. methyl-parathion 12. diazinon 2. methomyl
3. cypermethrin 3. buprofezin/deltamethrin 3. isozathion 13. etrimfos 3. carbofuran
4. deltamethrin 5. carbosulfan/cypermethrin 4. phosalone 15. salithion
5. esfenvalerate 6. fenitrothion/fenvalerate 5. pyridaphemthion 16. terbufos5. esfenvalerate 6. fenitrothion/fenvalerate 5. pyridaphemthion 16. terbufos
6. fenvalerate 6. quinalphos 17. fonofos
7. permethrin 7. tetrachlorvinphos 18. endosulfan/BPMC
8. triazophos 19. phenthoate
9. fenitrothion/BPMC
10. chlorpyrifos
สารฆ่าแมลงที#ก่อให้เกดิการระบาดเพิ#มของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล
1. ผลกระทบของการใช้สารฆ่าแมลงคาร์โบฟูราน มผีลกระทบโดยตรงกบัตัวหํ!า มวนเขยีวดูดไข่ (เป็นแมลงศัตรูธรรมชาติที#สําคญัของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล)
2. ผลกระทบของการใช้สารฆ่าแมลงไพรีทรอยด์สังเคราะห์2. ผลกระทบของการใช้สารฆ่าแมลงไพรีทรอยด์สังเคราะห์มพีษิสูงต่อศัตรูธรรมชาติของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล
ผลจากการใช้สารฆ่าแมลงที#ไม่ถูกวธิี
1. ประสิทธิภาพลดลง
2. แมลงสร้างความต้านทาน
2. มกีารระบาดรุนแรงมากขึ!น
3. เกดิแมลงศัตรูข้าวชนิดใหม่
มาตรการของกรมการข้าว ปี 2552-25551. จัดตั!ง war room เพื#อแก้ไขปัญหาเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล2. ดาํเนินการเพื#อควบคุมสถานการณ์การระบาด
2.1 ประกาศเผยแพร่และรณรงค์ให้คาํแนะนําทางวชิาการให้เกษตรกร- คาํแนะนําให้เกษตรกรเลอืกใช้สารเคมอีย่างถูกวธิีในการป้องกนักาํจัดเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล- คาํแนะนํา สารฆ่าแมลงที#ไม่แนะนําให้ใช้ในนาข้าว2.2 บริการหน่วยเคลื#อนที#เร็ว2.2 บริการหน่วยเคลื#อนที#เร็ว2.3 ผลติและเผยแพร่สื#อเพื#อถ่ายทอดความรู้2.4 ติดตามและเฝ้าระวงัสถานการณ์การระบาด
3. ดาํเนินการรณรงค์เพื#อลดการระบาดในระยะยาว3.1 ประชุมชี!แจงและถ่ายทอดเทคโนโลยกีารป้องกนักาํจัดเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาล3.2 การเผยแพร่ประชาสัมพนัธ์ข่าวสารเตือนการระบาดและการควบคุม
การปรับตัวต้านทานต่อสารเคมีกาํจัดแมลงของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลปัจจุบัน
o นครปฐม
o สุพรรณบุรี
o ชัยนาท
o อุทยัธานี
สิงห์บุรี
o สระบุรี
o พระนครศรีอยุธยา
o นนทบุรี
o ปทุมธานี
นครนายก
พื!นที#ระบาด 20 จังหวดั
o สิงห์บุรี
o อ่างทอง
o ลพบุรี
o พจิติร
o เพชรบูรณ์
o ขอนแก่น
o นครนายก
o ฉะเชิงเทรา
o นครสวรรค์
o พษิณุโลก
o กาํแพงเพชร
o นครราชสีมา
Pichit, Nakhon Sawan, Chachoengsao, Kumpaeng PhetPhetchabun, Suphan Buri,Uthai Thani, AngThong, SingBuri,Saraburi, Lop Buri,Khon Kaen, Nakhon Nayok
Chai Nat,Phitsanulok,Nakhon Pathom,Nonthaburi,Phra Nakhon Si Ayutthaya,Nakhon Ratchasima
carbosulfan
Khon Kaen, Nakhon NayokPathum Thani
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Phitsanulok,NakhonSawan, Phetchabun,Nakhon Pathom,Uthai Thani,AngThong,SingBuri,
Pichit,Chachoengsao,Kumpaeng Phet
Chai Nat,Suphan
clothianidin
Uthai Thani,AngThong,SingBuri,Phra Nakhon Si Ayutthaya,PathumThani,Lop Buri,KhonKaen,Nakhon Ratchasima
Chai Nat,SuphanBuri,Nonthaburi,Saraburi,Nakhon Nayok
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Pitsanulok, Kamphaeng Phet,Chai Nat, Suphan Buri,Nakhon Pathom, Uthai Thani,Ang Thong, Sing Buri, Saraburi, Lop Buri, Nakhon Nayok,Khon Kaen,Nakhon Rstchasima
NakhonSawan,ChachoensaoPhetchabun,Pathum Thani,
Phichit,Nonthaburi,
dinotefuran
Khon Kaen,Nakhon RstchasimaPhichit,Nonthaburi,Phra Nakhon Si Ayutthaya
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Khon Kaen
Nonthaburi, Saraburi,
Phichit,Pitsanulok,Nakhon Sawan,Lop BuriPhetchabun,Uthai Thani,Phra Nakhon Si Ayutthaya
Ang Thong,Chai Nat
ethiprole
Nonthaburi, Saraburi,Chachoengsao,Nakhon Ratchasima
Ang Thong,Chai Nat
Kamphaeng Phet, Sing Buri, Suphan Buri, Nakhon Pathom,Nakhon Nayok
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Pitsanulok, Kamphaeng Phet, Chai Nat, Pichit, NakhonSawan, Nakhon Pathom, Uthai Thani, Ang Thong, Sing Buri, Saraburi,Lop Buri, Nakhon Nayok,Khon Kaen, NakhonRatchasima, Phetchabun,
Suphan Buri,Phra Nakhon Si Ayutthaya
etofenprox
Khon Kaen, NakhonRatchasima, Phetchabun, Nonthaburi, Pathum Thani, Chachoengsoa
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Chai Nat, Uthai Thani,Kamphaeng Phet, Nakhon Pathom, Phetchabun, Nonthaburi, Saraburi,Phra Nakhon Si Aytthaya, Lop Buri,Nakhon Nayok, Pathum Thani,Khon Kaen, Nakhon Ratchasima
Phitsanulok, Ang Thong,Sing Buri,
Nakhon Sawan, Suphan Buri
fenobucarb
Chachoesao, Phichit
Nakhon Sawan, Suphan Buri
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Phichit,Suphan Buri,Chai Nat,Phra Nakhon Si AyutthayaNakhon Pathom,Uthai Thani,Sing Buri,Saraburi,Lop Buri,Nakhon Nayok,Khon Kaen,Nakhon Rstchasima,
Nonthaburi, Pathum ThaniKamphaeng Phet, Phetchabun, Phitsanulok, Nakhon Sawan, Ang Thong
fipronil
Khon Kaen,Nakhon Rstchasima,Chachoengsoa
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Phichit, Phitsanulok, Sing BuriNakhon Pathom, Ang Thong,Saraburi, Lop Buri, Nakhon Nayok,NakhonRstchasima, Chachoengsoa
Nonthaburi, Pathum ThaniKamphaeng Phet,Phetchabun,Nakhon Sawan, Chai Nat,Uthai Thani, Khon Kaen,Phra Nakhon Si Ayutthaya
imidacloprid
Suphan Buri
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Phichit, Phitsanulok,Kamphaeng Phet, Ang ThongUthai Thani, NonthaburiSing Buri, Saraburi, Chachoengsoa, Khon Kaen, Nakhon Ratchasima
Nonthaburi, Pathum ThaniPhetchabun, Lop BuriNakhon Sawan, Chai Nat,Nakhon Nayok, Suphan Buri
isoprocarb
Phra Nakhon Si Ayutthaya
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
Phichit, Phetchabun,Ang Thong, Phathum Thani,Nonthaburi, Nakhon NayokLop Buri, Saraburi , Khon Kaen,Nakhon Ratchasima
Phitsanulok, Kamphaeng Phet,Uthai Thani, Sing Buri,Phra Nakhon Si Ayutthaya,Nakhon Sawan, Chai Nat,Nakhon Pathom
thiamethoxam
Suphan Buri, Chachoengsao
0-5 เท่า = ไม่ต้านทาน
> 5-10 เท่า = ต้านทานตํ#า
> 10-40 เท่า = ต้านทานปานกลาง
> 40-100 เท่า = ต้านทานสูง
> 100 เท่า = ต้านทานสูงมาก
สรุปการปรับตวัต้านทานต่อสารเคมกีาํจัดแมลงของเพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลปัจจุบัน
เพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลในพื!นที#ระบาดส่วนใหญ่สร้างความต้านทาน• เพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลในพื!นที#ระบาดส่วนใหญ่สร้างความต้านทานต่อ ethiprole และ fenobucarb
• เพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลประชากรในจังหวดัสุพรรณบุรีและจังหวดั• เพลี!ยกระโดดสีนํ!าตาลประชากรในจังหวดัสุพรรณบุรีและจังหวดัพระนครศรีอยุธยา สร้างความต้านทานต่อสารเคมีกาํจัดแมลงมากชนิดที#สุด
ข้อเสนอในการพจิารณาการขึ!นทะเบียนสารเคมีกาํจดัแมลงในนาข้าว
1. ไม่อนุญาตให้มกีารนําเข้าสารเคมีกาํจัดแมลง 36 ชนิด (สารในตารางที# 4 1. ไม่อนุญาตให้มกีารนําเข้าสารเคมีกาํจัดแมลง 36 ชนิด (สารในตารางที# 4 และ abamectin) สําหรับใช้ในนาข้าว
2. ประกาศจํากดัการใช้สารทั!ง 36 ชนิด (สารในตารางที# 4 และ abamectin) ในนาข้าวกรณทีี#ทะเบยีนวตัถุอนัตรายยงัไม่หมดอายุ
3. ขอให้กรมการข้าวได้มีส่วนร่วมในการพจิารณาข้อมูลวชิาการในกรณทีี#3. ขอให้กรมการข้าวได้มีส่วนร่วมในการพจิารณาข้อมูลวชิาการในกรณทีี#สารเคมีกาํจัดศัตรูพชืชนิดนั!นๆ ขอขึ!นทะเบยีนวตัถุอนัตรายทางการเกษตรเพื#อใช้ในนาข้าว
4. ขอให้กรมวชิาการเกษตร กาํกบัดูแลและกวดขนัร้านค้าสารเคมีให้ขายสารตามคาํแนะนําของราชการอย่างจริงจัง
มาตรการที#ต้องพจิารณาอย่างรอบคอบ
การอนุญาตหรือไม่อนุญาต ให้มีการใช้สารกาํจัดศัตรูข้าวที#มีข้อมูลชัดเจนว่าก่อให้เกดิปัญหาในระบบนิเวศของการปลูกข้าว
� สารที#มีคุณสมบัติที#ทาํให้เกดิการระบาดเพิ#ม
� สารที#มีรายงานว่าแมลงศัตรูข้าวสร้างความต้านทานต่อสาร� สารที#มีรายงานว่าแมลงศัตรูข้าวสร้างความต้านทานต่อสารนั!นๆ แล้ว
� สารที#มีรายงานว่าทาํให้เกดิการระบาดของศัตรูข้าวชนิดใหม่หรือศัตรูพชืชนิดรอง