“i thusim’u ana sun hon, ama ama umna muncheh’a haosa ho...

4
c my k c my k c m y k c m y k Eimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer, Tuibuong Bazar, Ccpur • TVS Tollen, Ccpur • AG Computer, Kangpokpi • Full Moon Computer, Sapormeina • Ngailut Computer, Saikul. Bi-lingual daily in Thadou-Kuki & English E-mail: [email protected] / Website : www.eimitimes.in RNI No. MANBIL/2012/49972 Rs. 5/- Lha khat : Rs 150/- Inform to Transform I m p h a l , Gansemni ( Friday) , L H A LAM ( September) 8, 2017 • Vol. IV • Issue 1205 Thusoh Lahchom Gas News Page 3 “I thusim’u ana sun hon, ama ama umna muncheh’a haosa ho adoh uva anasut jeh uvin jalhang’a pomthei/lahthei ahipoi” ti’a Dr. Robert Thongkholal Haokip in Recons conclave a sei Imphal, Sept., 7 (ET): Reconciliation conclave kipat kal nithum achelhah tolhon in tuni jingkah nidan 9:30 don in Upa J.Lhungdim IDAS (Principal Integrated Financial Advisor) in Psalm 133:1-3 mangcha in sopi khat le khat kipumkhat'a achenkhom teng iti phat'a pha hitam ti thupi mangcha in houlimna aneiyin hitolhon chun nikho thumna kihoulimna lolhingtah a achelhah theina ding in pathen heng'a lhandohna aneiyin ahi. Lhandohna taona kichai chun Dr Robert Thongkholal Haokip, Asst. Professor, JNU in "Naming a tribe: Exploring the contexts of colonial and Missionary Writing" thupi mangcha in power point presentation abol in ahi. Aman aseidan in Colonial writers ho , hetthei ding in Alexander Mackenzie, William Shaw, hin alekhabu sutna'uva eiho chungchangthu anasut nau'va research methodology ana juipo'uvin, ama ho posting na mun a haosa len khat le ni thusei dungjuiya lekha ana mohsut'u ahijeh'a jalhang'a pomthei/lahthei hilou ahi ati. Aman aseibena'a chun William Shaw hi Tamenglong a posting ana hijeh'a Thadou Kuki ti'a eina minvo'u ahi'n, South Manipur lang'a posting anahi Gasper chun anasut hileh'Haokip Kuki' joh einati maithei'u ahi. Chuto bang chet'a chu Ukhrul lang' a Kuki ti'a eina minvo uva Ukhrul SDO LL Peter jong chu 'Kuki pao" exam ana pass jeh'a dk.1000 kipaman anamu ahidan aseiyin ahi. Dr.Seikhohao Kipgen, Associate Professor, Manipur College le Secretary Thadou Kuki Lieterature Council in aseidan in Ipao u hi minthangtah ahivang'a, amin thu'a ikikoi jing jeh un literature lam'a minung iphalal'uve ati. Amin'a iki boina'u hi seilhap ahitengle literature jong achamlouva hung khantou jeng ding, literature ahung khantou (Page 3 a banjom ding) Journalist Gauri Lankesh kitha thu’a AMWJU in toumun kiphinna bol; EGM injong demna nei Imphal,Sep7(NENA):All Manipur Working Journalist Union(AMWJU) member hon tuni in senior journalist le Editor Gauri Lankesh kitha na chunga lungkimlou vetsah nan toumun kiphinna ana nei uvin ahi. Gauri Lankesh hi Bengaluru munna ana kikap lih ahi. Hiche kiphinna hi Manipur pRess Club munna ana um ahi in akiphin member ho chun placard jat chom chom jong ana dom uvin ahi. Hiche toumun kiphin na achun AMWJU president Wangkehmcha Semjai in Gauri Lankesh kitha hi nasatah in demna akinei e ati. Aman asei na a Manipur in jonghitabang kita na hi aki toh jing in hijeh chun hiche tabang thilsoh hi press ki chou na in akila in aki jah nompoi ati.Aman asei be na a hitabang thilsoh hi khonung le aum kit lou an dingin temna ahin nei in ahi. Alangkhat ah Editors Guild Manipur in senior journalist leh Editor Gauri Lankesh kitha demna anei uvin, Karnataka sorkar in numeinu kitha thu’a themmo akichan diuvin thumna anei uvin ahi. Editor Guild Manipur in Imphal khopi’a toukhomna anei uchun thuso chule adang dang’a hangsan tah’a lekha jih’a numeinu kitha kidang asah nau thu asei uvin ahi. Thilsoh hi gamdang dang’a thuso mihon jong demna anei ahi. Manipur gam’a um editor hon Gauri kitha hi lunggel sei nading’a chamlhatna eikipe kibulu na ahi, tia alah ahi’in chule ama kitha douna’a kiphinna bol ho jouse atosot’e, tin asei uvin ahi. Manipur gamsung tobang’a hitobang buluna thilsoh hohi thu thah ahilou jeh in angailu ho pohnatna akihetpeh’e, tin EGM in thuso anei uvin, Karnataka thuso miho adinpi na thu aseibe uvin ahi. ‘Human trafficking case’ a kiman mi 6 lhingta Kuki Inpi thalheng kihoulimna'a panla hon Oct. 17 nikho le Anglo- Kuki Gal Nikho nit ding'a thulhuhna semdoh'u Mi 9 thi Tuni (Thrusday) nichun vangset um tah in Coimbatore hopsung Somanur mun'a um bus stand khat achung khu achim lhah jeh in alhom pen in mi 9 in thina anatoh in ahi. Thulhut kimu dungjui in athi jong apunbe nalai ding ahi tin aginchat nathu aseibe toh lhon in mi 20 val lam jong hiche mun'a chun akitang den nalai uvin ahi ati. KCP 1 kiman Hijam Irabot United Youths’ Club (UYC) Khangabok in Hijam Irabot Memorial Function akichai toh kilhon in ‘5-Days Residential Social Service Cum Awareness Camp’ abol uvin ahi. Kin-gon khumkha na UYC mun’a abol uvin, Khangabok Vice president, BJP, Thokchom Jadumani, Deputy Commissioner, Thoubal district, L Nakeshwor Singh, IAS leh OC, Thoubal Police Commando jin-gun’a apang uvin ahi. Hijam Irabot lim kitahna’a pahcha akoi uvin jana vetsahna anei uvin chule gamkaiya um simlai leh meira paibi hon ‘march past’ abol uvin ahi. Imphal, Sept., 7: Ipu ipate'u vin 1917-1919 laiya gam le go huhbitna ding'a gal anabolna'u nikho kitohtah'a nikho khat'a mankhom theina ding in September nisim 4 nikho chun Assam, Delhi, Manipur, Meghalaya, Mizoram a kon Kuki Inpi thalheng ho le civil organization phabep in kihoulimna ana nei'uvin ahi. Hiche kihoulimna'a chun kitoh tah in October nisim 7 nikho hi Anglo Kuki Gal Nikho ti'a man ding in thulhuhna anei'uvin ahi. Chuleh athupi ding in "Pu le Pa Gam le Chamlhat Huhna Gal" (In defence of Our Ancestral Land and Freedom) phatsahna anei'uvin ahi. Tumasang'a hiche nikho hi achom cheh in ana kimangjong le tukum'a pat October nisim 17 nikho le mancheh ding in kihoulimna'a panla ho chun thulhuhna asem'uvin ahi. Anglo Kuki Gal hi thusim'a kimu dungjuiya 1761/1777 lampeh'a chu British te in igamsung'u ahin lahgot uva pat Chittagong Hills Tract lama ihin dou pat'u ana hitan hijongle akhohse deh le hatah'a Pu le Pa Gam le chamlhatna ihuhnau Thusimbu a Kuki Rebellion ti'a kijuh chu 1917- 1919 hi kum jakhat ahung lhin tah jeh'a Kum 2017-2019 hi Centenary Year ti'a phondoh ding in kihoulimna'a panla ho chun kilungtoh tah in thulhuhna asemdoh'uvin ahi. Centenary year sung'a hi Pugam Pagam huhna thusim le akisaipi ho kihilna le Nampi khonung pansatna lhokhon pha kisemdohna'a neiding in kihoulimna neiho chun mipi ho heng'a temna anei'uvin ahi. Achapa kamsona thu'a Dy CM in haina neidia Muslim kiloikhomna hon ngehna nei 1993 Mumbai blast: Mi 2 thichan gotna kipe, 2 life sentence leh mi 1 kum 10 soungkul tang dia gotna kipe Minister Shyamkumar in Kanglatongbi Forest Beat Official ho gotna peh ding'a thupeh nei Imphal, Sept., 7 (ET): Forest and Environment Minister Thounaojam Shyamkumar in tuni chun Kanglatongbi Forest Beat Office'a um Beat Office le subordinate staff ho apet pet'a transfer ahina ding'uvin thupeh aneiyin ahi. Hetthei khat chu Shyamkumar in tuni'a chu Kanglatongbi Forest Beat Office a surprise visit ana bolna'a asung'a natong hon atohding'uva lom ho atohlou'u agamudoh ahi. Forest beat office a natongho hin forest product po gari ho transit pass pelouva asolji'u ahi. Minister Th. Shyamkumar in aseidan in tu'a pat forest official hon na atoh'u le atohlou'u hetdohna ding'a surprise visit aboljing ding ahidan transit pass neilou forest product ho hinpo truck khat jong ana man in ahi. Kangchup Chingkhong Bazar a jong leipo gari khat amandoh in ahi. K.Geljang , Kangpokpi district a jong Forest area a kon lei anala truck phabep agamudoh in ahi. Leila truck ho chu Environment Department heng'a phalna akilah ding'uvin Minister in athumop in ahi. Maibam Lotpa Ching, Bishnupur district a thingkeh kitu ho vilna aneina'a chun official hon thingkeh ho phatah'a asasahdan'u agamudoh in achung'uva akipana thu aphongdoh in ahi. Chuleh September lha'a kon Vanamahotsava laiya ana kitu thingkeh ho phatah'a kakhol chil jing ding ahi tin jong aseiyin ahi. aphongdoh in ahi. Chuleh department rule sukeh official ho dan dungjuiya gotna kipeding ahi tin jong aseiyin ahi. Forest Department ho hin global warming control bolna ding'a panmun lentah alo'u ahi Kangpokpi avil jouva Bishnupur jon'a achena'a chun Minister Th.Shyamkumar in Sekmai-Ukhrul lamlen'a Mumbai, Sept 7 (Zeenews): Special Terrorist and Disruptive Activities (Prevention) Act (TADA) court in Thursday nikhon 1993 Mumbai serial blast thu in Tahir Merchant leh Feroz Khan thina chan gotna ape tan ahi. Court in Abu Salem leh Karimullah Khan hi hinkho lhung keiya songkul'a tang ding chule dangka lakh ni cheh leuding in thutanna aneiyin chule Riyaz Ahmed Siddique kum 10 songkul'a tang ding'a thulhuhna anei uvin ahi. Court in mi 6- Abu Salem, Mustafa Dossa, Firoz Khan, Mohammed Tahir Merchant alias Tahir Taklya, Karimullah Khan leh Riyaz Ahmed Siddique Mumbai kibuluna thilsoh toh kisaiya athu tan lhahna anei ahi. Dossa hi themmo akichan masang June 28 nikho'a thi ahitan, ama chung'a case kisem kikhah ahitai. "Themmona neiho songkul'a tu masang'a aum- u phat hohi kisimtha ding ahi", tin Public Prosecutor Ujjawal Nikam in aseiyin ahi. TADA court dan noiya hinkho lhung keiya songkul'a tang ding kiti hi a- itih'a ding ahi'in, ahin, extradition law dungjuiya gotna sangpen hi kum 25 songkul'a tang ding'a kisei ahi. Tu'a hi Salem leh Khan hi kum 25 jouteng songkul'a kon apotding leh aumden ding thu India sorkar in asei ding ahi. 1993 kum'a Mumbai (Page 3 a banjom ding) Imphal, Sep 7: Manipur a Muslim kiloikhomna hon Deputy Chief Minister Yumnam Joykumar chu, achapa'n tunaicha Eid-ul-Adha kin'a 'qurbani' kilhaina-satha taitomna thu Facebook a tahlangna ana nei tolhon chun, anatoh-mopohna akon haina neiding ngehna aneiyun ahi. Tuni Thursday nikho'a hung vailhung Chief Minister N Biren in hiche chungthu'a hi, 'thilkhoh tahkhat' ahitotoh'a kalson nakhat ahin neitei ding tahsan aumme tin political sources hon aseiyun ahi. Hetthei khatchu, Dy CM chapa Y Debajit hin Eid-ul-Adha a gan kithat ho chungthu'a "Qurbani min'a gancha kithat hohi thildang ima ahipon mihem tha nading kichuhna ahibouve" tia ana sei ahi. Hito lhon chun Wednesday nikho chun amapa chung'a action lah'a aumding ngehna in kijotna ana umin ahi. Hiche'a chun, Debajit in (Facebook'a) a-thusei hin Muslims ho hou- bol nalam lunggil tongkha'n alainatpi'uvin ahi, tin Muslim activists ho chun ana seiyuve. (Page 3 a banjom ding) DC Ccpur District Administration, Churachandpur in ahunglhung ding September nisim 9, 2017 , Saturday nikho jingkahlam nidan 9 a pat nilhahlam nidan 2 kikah'a DC Office, Churachandpur sung'a one-day free Medical Camp abolding ahi tin Ccpur, DC Shyamlal Poonia a kon kimu thulhut in aseiye. Free Medical Camp hi Mother's Care Children Hospital and research Centre, Imphal toh kikhujopna noiya kibol ding ahi. Medical camp'a hi Paediatrician, neonatologist, Paediatric Hemato Oncology, Paediatric Surgeon culeh Cardiothoracic Surgeon ho jong pang ding'u chuleh lou le ai jong manbeiya kihom ding ahi. Kivetsah nom hon September nisim 9 jingkahlam nidan 8:30 masang'a amin'u akisuhlut thei ding'u ahi. Assam Rifles hon St Xavier’s High School, Moirang a jilkung 6 le simlai 150 panna a plastic kiman mipi dinga aphat loudan thu’a lecture anabol Ccpur, Sept, 7 (NENA): Special Investigation Team (SIT) akisemdoh jouva konin Churachandpur district’a ‘human trafficking case’ toh kisaiyin mi 6 aman tauvin ahi. Tengnoupal Police leh Child Welfare Committee (CWC), Churachandpur tosotna in achesa ni-ni sung’a Myanmar gam’a konin mi thum ahuhdoh uve, tin Additional Superintendent of Police (L & O), Churachandpur leh SIT Chairman in Thursday nikhon thuso aneiyin ahi. Irene Ngaihoih (35), d/o Toulkhom, IB, Tang Churachandpur’a cheng leh Nengneingai (25), w/o Ginminthang Simte, Thingkangphai kho, CHurachandpur’a cheng teni amat be uvin, amani hi mi kipuimang’a kijoh doh na’a pan la’a ngohna kisemkhum ahi’in, ni 8 police custody’a umlhon ding ahi. Amani akimat toh (Page 3 a banjom ding) India-Myanmar kikom matna visa bailam'a mulou akhoh'e tia RK Shivachandra in sei Yangon, Sep 7: Asia- Pacific gamkai sunglam tohgon asem India in 'Act East' policy chungthu hatah a seiphong'a aum vangin akigam gitpi Myanmar to visa beilam'a mu nathei ding tohgon machalna aneilou tahlang in aumin ahi tin kisaiya Manipur a R.K Shivachandra, convenor of 'Operationalising Act East Committee" in tunikho chun ana seiye. Hiche'a R.K Shivachandra in aseina'a, "India in hitia gam vil nathei ding visa beilam a muthei na tohgon nahsa'a akoilou hi, Myanmar sung'a lhalenom leh kikoimatna neinom Manipur chule Northeast India a um keiho adin lunglhai aumpoi. India sunglam - mainland akon Indian ho sangin Myanmar a aki-hasunglhah jon, chutima chun visa muna din aki-hapeh dohjon ahi" ati. India pumpi'a Manipur state hin Myanmar to kikommatna hoipen anei ahi tia asei tolhon chun, Shivachandra chun India le Myanmar gam teni hin, agammi ho adia border checkpost mun Moreh le Tamu kho ho'a 'visa on arrival arrangements' akoidiu dol ahi, ati. Tupet'a Indian Ministry of External Affairs hin gonna kin khat adia Yangon a gache Shivachandra in aseibena'a, "Burmese national ho Manipur a kijen dia ahung tengule, Yangon ahiloule Mandalay a Indian Embassy akon visa akilah cheh cheh angaiyin, chutima bangchun Manipur akon Myanmar jon ding hon sum tamtah senga Kolkotta gache ngai, chule flight hahjeh'a Bangkok (Page 3 a banjom ding) Tbl CrPC 144 5th Panchayat election to kisaiyin District Magistrate of Thoubal district chun Thoubal district hopsung jouse'a section 144 of the CrPC dan-gahna aneitai. Election to kimat'a, mihem hinkho venna aum'a, japi hinkho man boinan alhutkhum nalou ding le thil- le-lo setna thilsoh ima aum nalou dina Magistrate in hiche CrPc noilhah gahna ahin koi ahi. Police hon tuni in Kangleipak Communist Party (KCP) galguh bol mikhat sum doh jeh in ana man uvin ahi. Akiman pa hi Laishram Oken Singh akum 46 ,apa min L Angou , Sekmaijin Bazar akon ahi akiti. Akiman pa akon ahin phone khat le Sim Card ana man uvin ahi. Laishram Oken hin Kakching ,Mayang Imphal le mun dang dang a party fund dinga Councillor ho koma sum ana don ji ahi. Akimat jou in Mayang Imphal Police station a letter head achoi hotoh ana kipe lut in ahi. Trump vaihomna in India henga F-16, F-18 jets johding aphatsahna Congress a hetsahna nei

Upload: others

Post on 26-Aug-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: “I thusim’u ana sun hon, ama ama umna muncheh’a haosa ho …eimitimes.in/wp-content/uploads/2017/09/ET-September-8... · 2020. 3. 24. · power point presentation abol in ahi

cmyk cmyk

cmyk cmykEimi Times Adv. Sub-Centers: • First Choice Computer, Tuibuong Bazar, Ccpur • TVS Tollen, Ccpur • AG Computer, Kangpokpi • Full Moon Computer, Sapormeina • Ngailut Computer, Saikul.

Bi-lingual daily in Thadou-Kuki & English

E-mail: [email protected] / Website : www.eimitimes.in

RNI No. MANBIL/2012/49972 Rs. 5/- Lha khat : Rs 150/-Inform to TransformI m p h a l , Gansemni ( Friday) , L H A LAM ( September) 8, 2 0 1 7 • Vo l . I V • I s s u e 1 205

Thusoh Lahchom

Gas News Page 3

“I thusim’u ana sun hon, ama ama umna muncheh’a haosa hoadoh uva anasut jeh uvin jalhang’a pomthei/lahthei ahipoi”ti’a Dr. Robert Thongkholal Haokip in Recons conclave a sei

Imphal, Sept., 7 (ET):Reconciliation conclavekipat kal nithum achelhahtolhon in tuni jingkahnidan 9:30 don in UpaJ.Lhungdim IDAS (PrincipalIntegrated FinancialAdvisor) in Psalm 133:1-3mangcha in sopi khat le khatkipumkhat'a achenkhomteng iti phat'a pha hitam tithupi mangcha in houlimnaaneiyin hitolhon chun

nikho thumna kihoulimnalolhingtah a achelhah theinading in pathen heng'alhandohna aneiyin ahi.

Lhandohna taona kichaichun Dr RobertThongkholal Haokip, Asst.Professor, JNU in "Naming atribe: Exploring the contextsof colonial and MissionaryWriting" thupi mangcha inpower point presentationabol in ahi. Aman aseidan in

Colonial writers ho , hettheiding in AlexanderMackenzie, William Shaw,hin alekhabu sutna'uvaeiho chungchangthuanasut nau'va researchmethodology anajuipo'uvin, ama ho postingna mun a haosa len khat leni thusei dungjuiya lekhaana mohsut'u ahijeh'ajalhang'a pomthei/lahtheihilou ahi ati. Aman

aseibena'a chun WilliamShaw hi Tamenglong aposting ana hijeh'a ThadouKuki ti'a eina minvo'u ahi'n,South Manipur lang'aposting anahi Gasper chunanasut hileh'Haokip Kuki'joh einati maithei'u ahi.Chuto bang chet'a chuUkhrul lang' a Kuki ti'a einaminvo uva Ukhrul SDO LLPeter jong chu 'Kuki pao"exam ana pass jeh'a dk.1000kipaman anamu ahidanaseiyin ahi.

Dr.Seikhohao Kipgen,Associate Professor,Manipur College leSecretary Thadou KukiLieterature Council inaseidan in Ipao u himinthangtah ahivang'a,amin thu'a ikikoi jing jeh unliterature lam'a minungiphalal'uve ati. Amin'a ikiboina'u hi seilhap ahitengleliterature jong achamlouvahung khantou jeng ding,literature ahung khantou(Page 3 a banjom ding)

Journalist Gauri Lankesh kitha thu’aAMWJU in toumun kiphinna bol;

EGM injong demna nei

Imphal, Sep 7 (NENA): AllManipur Working JournalistUnion(AMWJU) memberhon tuni in senior journalistle Editor Gauri Lankesh kithana chunga lungkimlouvetsah nan toumun kiphinnaana nei uvin ahi. GauriLankesh hi Bengaluru munnaana kikap lih ahi. Hichekiphinna hi Manipur pRessClub munna ana um ahi inakiphin member ho chunplacard jat chom chom jongana dom uvin ahi. Hichetoumun kiphin na achunAMWJU presidentWangkehmcha Semjai inGauri Lankesh kitha hinasatah in demna akinei e ati.

Aman asei na a Manipur injonghitabang kita na hi akitoh jing in hijeh chun hichetabang thilsoh hi press kichou na in akila in aki jahnompoi ati. Aman asei be na ahitabang thilsoh hi khonungle aum kit lou an dingin temnaahin nei in ahi.

Alangkhat ah EditorsGuild Manipur in seniorjournalist leh Editor GauriLankesh kitha demna aneiuvin, Karnataka sorkar innumeinu kitha thu’a themmoakichan diuvin thumna aneiuvin ahi.

Editor Guild Manipur inImphal khopi’a toukhomnaanei uchun thuso chule

adang dang’a hangsan tah’alekha jih’a numeinu kithakidang asah nau thu asei uvinahi. Thilsoh hi gamdangdang’a thuso mihon jongdemna anei ahi.

Manipur gam’a um editorhon Gauri kitha hi lunggel seinading’a chamlhatna eikipekibulu na ahi, tia alah ahi’inchule ama kitha douna’akiphinna bol ho jouseatosot’e, tin asei uvin ahi.Manipur gamsung tobang’ahitobang buluna thilsoh hohithu thah ahilou jeh in angailuho pohnatna akihetpeh’e, tinEGM in thuso anei uvin,Karnataka thuso miho adinpina thu aseibe uvin ahi.

‘Human trafficking case’ a kiman mi 6 lhingta

Kuki Inpi thalheng kihoulimna'a panla hon Oct. 17 nikho le Anglo-Kuki Gal Nikho nit ding'a thulhuhna semdoh'u

Mi 9 thiTuni (Thrusday) nichun

vangset um tah inCoimbatore hopsungSomanur mun'a um busstand khat achung khuachim lhah jeh in alhom penin mi 9 in thina anatoh in ahi.Thulhut kimu dungjui in athijong apunbe nalai ding ahi tinaginchat nathu aseibe tohlhon in mi 20 val lam jonghiche mun'a chun akitangden nalai uvin ahi ati.

KCP 1 kiman

Hijam IrabotUnited Youths’ Club

(UYC) Khangabok in HijamIrabot Memorial Functionakichai toh kilhon in ‘5-DaysResidential Social ServiceCum Awareness Camp’ aboluvin ahi. Kin-gon khumkhana UYC mun’a abol uvin,Khangabok Vice president,BJP, Thokchom Jadumani,Deputy Commissioner,Thoubal district, LNakeshwor Singh, IAS lehOC, Thoubal PoliceCommando jin-gun’a apanguvin ahi. Hijam Irabot limkitahna’a pahcha akoi uvinjana vetsahna anei uvinchule gamkaiya um simlai lehmeira paibi hon ‘march past’abol uvin ahi.

Imphal, Sept., 7: Ipu ipate'u vin 1917-1919 laiya gam lego huhbitna ding'a gal anabolna'u nikho kitohtah'a nikhokhat'a mankhom theina ding in September nisim 4 nikhochun Assam, Delhi, Manipur, Meghalaya, Mizoram a konKuki Inpi thalheng ho le civil organization phabep inkihoulimna ana nei'uvin ahi. Hiche kihoulimna'a chunkitoh tah in October nisim 7 nikho hi Anglo Kuki Gal Nikhoti'a man ding in thulhuhna anei'uvin ahi. Chuleh athupiding in "Pu le Pa Gam le Chamlhat Huhna Gal" (In defenceof Our Ancestral Land and Freedom) phatsahna anei'uvinahi. Tumasang'a hiche nikho hi achom cheh in anakimangjong le tukum'a pat October nisim 17 nikho lemancheh ding in kihoulimna'a panla ho chun thulhuhna

asem'uvin ahi.Anglo Kuki Gal hi thusim'a kimu dungjuiya 1761/1777

lampeh'a chu British te in igamsung'u ahin lahgot uva patChittagong Hills Tract lama ihin dou pat'u ana hitanhijongle akhohse deh le hatah'a Pu le Pa Gam le chamlhatnaihuhnau Thusimbu a Kuki Rebellion ti'a kijuh chu 1917-1919 hi kum jakhat ahung lhin tah jeh'a Kum 2017-2019 hiCentenary Year ti'a phondoh ding in kihoulimna'a panla hochun kilungtoh tah in thulhuhna asemdoh'uvin ahi.Centenary year sung'a hi Pugam Pagam huhna thusim leakisaipi ho kihilna le Nampi khonung pansatna lhokhonpha kisemdohna'a neiding in kihoulimna neiho chun mipiho heng'a temna anei'uvin ahi.

Achapa kamsona thu'a Dy CM in haina neidiaMuslim kiloikhomna hon ngehna nei

1993 Mumbai blast: Mi 2 thichan gotna kipe, 2 lifesentence leh mi 1 kum 10 soungkul tang dia gotna kipe

Minister Shyamkumar in Kanglatongbi Forest Beat Official ho gotnapeh ding'a thupeh nei

Imphal, Sept., 7 (ET):Forest and EnvironmentMinister ThounaojamShyamkumar in tuni chunKanglatongbi Forest BeatOffice'a um Beat Office lesubordinate staff ho apetpet'a transfer ahinading'uvin thupeh aneiyinahi. Hetthei khat chuShyamkumar in tuni'a chuKanglatongbi Forest BeatOffice a surprise visit anabolna'a asung'a natonghon atohding'uva lom hoatohlou'u agamudoh ahi.Forest beat office anatongho hin forestproduct po gari ho transitpass pelouva asolji'u ahi.

Minister Th.Shyamkumar in aseidan intu'a pat forest official honna atoh'u le atohlou'uhetdohna ding'a surprisevisit aboljing ding ahidan

transit pass neilou forestproduct ho hinpo truckkhat jong ana man in ahi.Kangchup ChingkhongBazar a jong leipo gari khatamandoh in ahi. K.Geljang, Kangpokpi district a jongForest area a kon lei analatruck phabep agamudoh inahi. Leila truck ho chuEnvironment Departmentheng'a phalna akilahding'uvin Minister inathumop in ahi. MaibamLotpa Ching, Bishnupurdistrict a thingkeh kitu hovilna aneina'a chun officialhon thingkeh ho phatah'aasasahdan'u agamudoh inachung'uva akipana thuaphongdoh in ahi. ChulehSeptember lha'a konVanamahotsava laiya anakitu thingkeh ho phatah'akakhol chil jing ding ahi tinjong aseiyin ahi.

aphongdoh in ahi. Chulehdepartment rule sukehofficial ho dan dungjuiyagotna kipeding ahi tin jongaseiyin ahi. ForestDepartment ho hin globalwarming control bolna

ding'a panmun lentah alo'uahi

Kangpokpi avil jouvaBishnupur jon'a achena'achun MinisterTh.Shyamkumar inSekmai-Ukhrul lamlen'a

Mumbai, Sept 7(Zeenews): Special Terroristand Disruptive Activities(Prevention) Act (TADA)court in Thursday nikhon1993 Mumbai serial blast thuin Tahir Merchant leh Feroz

Khan thina chan gotna apetan ahi.

Court in Abu Salem lehKarimullah Khan hi hinkholhung keiya songkul'a tangding chule dangka lakh nicheh leuding in thutanna

aneiyin chule Riyaz AhmedSiddique kum 10 songkul'atang ding'a thulhuhna aneiuvin ahi. Court in mi 6- AbuSalem, Mustafa Dossa,Firoz Khan, MohammedTahir Merchant alias Tahir

Taklya, Karimullah Khan lehRiyaz Ahmed SiddiqueMumbai kibuluna thilsohtoh kisaiya athu tan lhahnaanei ahi. Dossa hi themmoakichan masang June 28nikho'a thi ahitan, amachung'a case kisem kikhahahitai.

"Themmona neihosongkul'a tu masang'a aum-u phat hohi kisimtha dingahi", tin Public ProsecutorUjjawal Nikam in aseiyin ahi.TADA court dan noiyahinkho lhung keiyasongkul'a tang ding kiti hi a-itih'a ding ahi'in, ahin,extradition law dungjuiyagotna sangpen hi kum 25songkul'a tang ding'a kiseiahi. Tu'a hi Salem leh Khanhi kum 25 jouteng songkul'akon apotding leh aumdending thu India sorkar in aseiding ahi.

1993 kum'a Mumbai (Page3 a banjom ding)

Imphal, Sep 7: Manipur a Muslimkiloikhomna hon Deputy Chief MinisterYumnam Joykumar chu, achapa'n tunaichaEid-ul-Adha kin'a 'qurbani' kilhaina-sathataitomna thu Facebook a tahlangna ana neitolhon chun, anatoh-mopohna akon hainaneiding ngehna aneiyun ahi.

Tuni Thursday nikho'a hung vailhungChief Minister N Biren in hiche chungthu'ahi, 'thilkhoh tahkhat' ahitotoh'a kalsonnakhat ahin neitei ding tahsan aumme tinpolitical sources hon aseiyun ahi.

Hetthei khatchu, Dy CM chapa Y Debajithin Eid-ul-Adha a gan kithat ho chungthu'a"Qurbani min'a gancha kithat hohi thildangima ahipon mihem tha nading kichuhnaahibouve" tia ana sei ahi. Hito lhon chunWednesday nikho chun amapa chung'aaction lah'a aumding ngehna in kijotna anaumin ahi. Hiche'a chun, Debajit in(Facebook'a) a-thusei hin Muslims ho hou-bol nalam lunggil tongkha'n alainatpi'uvinahi, tin Muslim activists ho chun anaseiyuve. (Page 3 a banjom ding)

DC CcpurDistrict Administration,

Churachandpur inahunglhung ding Septembernisim 9, 2017 , Saturday nikhojingkahlam nidan 9 a patnilhahlam nidan 2 kikah'a DCOffice, Churachandpursung'a one-day free MedicalCamp abolding ahi tin Ccpur,DC Shyamlal Poonia a konkimu thulhut in aseiye. FreeMedical Camp hi Mother'sCare Children Hospital andresearch Centre, Imphal tohkikhujopna noiya kibol dingahi. Medical camp'a hiPaediatrician, neonatologist,Paediatric Hemato Oncology,Paediatric Surgeon culehCardiothoracic Surgeon hojong pang ding'u chuleh loule ai jong manbeiya kihomding ahi. Kivetsah nom honSeptember nisim 9jingkahlam nidan 8:30masang'a amin'u akisuhlutthei ding'u ahi.

Assam Rifles hon St Xavier’s HighSchool, Moirang a jilkung 6 le simlai 150panna a plastic kiman mipi dinga aphatloudan thu’a lecture anabol

Ccpur, Sept, 7 (NENA):Special Investigation Team(SIT) akisemdoh jouvakonin Churachandpurdistrict’a ‘human traffickingcase’ toh kisaiyin mi 6 amantauvin ahi.

Tengnoupal Police lehChild Welfare Committee(CWC), Churachandpurtosotna in achesa ni-ni

sung’a Myanmar gam’akonin mi thum ahuhdohuve, tin AdditionalSuperintendent of Police (L& O), Churachandpur lehSIT Chairman in Thursdaynikhon thuso aneiyin ahi.Irene Ngaihoih (35), d/oToulkhom, IB, TangChurachandpur’a cheng lehNengneingai (25), w/o

Ginminthang Simte,Thingkangphai kho,CHurachandpur’a chengteni amat be uvin, amani himi kipuimang’a kijoh dohna’a pan la’a ngohnakisemkhum ahi’in, ni 8police custody’a umlhonding ahi.

Amani akimat toh (Page3 a banjom ding)

India-Myanmar kikom matna visa bailam'a mulouakhoh'e tia RK Shivachandra in sei

Yangon, Sep 7: Asia-Pacific gamkai sunglamtohgon asem India in 'ActEast' policy chungthuhatah a seiphong'a aumvangin akigam gitpiMyanmar to visa beilam'amu nathei ding tohgonmachalna aneilou tahlang inaumin ahi tin kisaiyaManipur a R.KShivachandra, convenor of'Operationalising Act EastCommittee" in tunikho chunana seiye.

Hiche'a R.KShivachandra in aseina'a,"India in hitia gam vil natheiding visa beilam a muthei

na tohgon nahsa'a akoilouhi, Myanmar sung'alhalenom leh kikoimatnaneinom Manipur chuleNortheast India a um keihoadin lunglhai aumpoi. Indiasunglam - mainland akonIndian ho sangin Myanmara aki-hasunglhah jon,chutima chun visa muna dinaki-hapeh dohjon ahi" ati.

India pumpi'a Manipurstate hin Myanmar tokikommatna hoipen anei ahitia asei tolhon chun,Shivachandra chun India leMyanmar gam teni hin,agammi ho adia bordercheckpost mun Moreh le

Tamu kho ho'a 'visa onarrival arrangements'akoidiu dol ahi, ati.

Tupet'a Indian Ministryof External Affairs hingonna kin khat adia Yangona gache Shivachandra inaseibena'a, "Burmesenational ho Manipur a kijendia ahung tengule, Yangonahiloule Mandalay a IndianEmbassy akon visa akilahcheh cheh angaiyin,chutima bangchun Manipurakon Myanmar jon dinghon sum tamtah sengaKolkotta gache ngai, chuleflight hahjeh'a Bangkok(Page 3 a banjom ding)

Tbl CrPC 1445th Panchayat election to

kisaiyin District Magistrateof Thoubal district chunThoubal district hopsungjouse'a section 144 of theCrPC dan-gahna aneitai.Election to kimat'a, mihemhinkho venna aum'a, japihinkho man boinanalhutkhum nalou ding le thil-le-lo setna thilsoh ima aumnalou dina Magistrate inhiche CrPc noilhah gahnaahin koi ahi.

Police hon tuni inKangleipak CommunistParty (KCP) galguh bolmikhat sum doh jeh in anaman uvin ahi. Akiman pa hiLaishram Oken Singh akum46 ,apa min L Angou ,Sekmaijin Bazar akon ahiakiti. Akiman pa akon ahinphone khat le Sim Card anaman uvin ahi. Laishram Okenhin Kakching ,MayangImphal le mun dang dang aparty fund dinga Councillorho koma sum ana don ji ahi.Akimat jou in MayangImphal Police station a letterhead achoi hotoh ana kipelut in ahi.

Trump vaihomna in India henga F-16,F-18 jets johding aphatsahna Congressa hetsahna nei

Page 2: “I thusim’u ana sun hon, ama ama umna muncheh’a haosa ho …eimitimes.in/wp-content/uploads/2017/09/ET-September-8... · 2020. 3. 24. · power point presentation abol in ahi

To d a y i n h i s t o r y

Eimi Times 2Gansemni (Friday) | Lhalam (September) 8, 2017

Friday, Lhalam (September) 8Eimi Times

Article, Ngaidan, lekhathot ho liem ahijing’e. Ahinahung kipe jouse sotei ding tina aumpoi. Kitomona

theiya kigel ho kisolou ding ahi. Article le Ngaidan kisoho Editorial Board lunggel ahi deh poi.

-Ed. Board

EDITORIAL

BLANKFIRE

SCRIPTURE OF THE DAY

QUOTE OF THE DAY

SEE & SMILE

E T J O K E S

DISTRICT HOSPITAL, CCPURDUTY ROSTER OF OPD

PATIENT’S VISITING HOURS:Morning : 6:00AM to 8:00AMEvening : 4:00PM to 8:00PM

Gansemni (Friday) Lhalam 8, 2017ENT DEPT :

Dr. Tunlalmuan, DLOOBST & GYNAE :

Dr. Kimboi, DBO, Dr. Vunghoihching, MO& Dr. Niangngaihlian, MO

PHYCHIATRIST :Dr. Chinggouman Guite, MD

MEDICINE :Dr. C. Lalbiakdiki, MD, Dr. K. Amarjit Singh, MD,

Dr. Priscilla Chingbiakhoih, MO& Dr. Junney Ngailunching, MO

SURGERY :Dr. Khamlalmuan, MO, Dr. Dilo Kumar, MS (MO),

& Dr. Mary Jone, MOORTHOPEDIC : Operation Day

SKIN :Dr. Thangzamang Haokip, MD

AYUSH :Dr. Kiran Bala, Ayush

PEDIATRIC :Dr. Lalzarzolien Sanate, MO, Dr. Bidyarani Devi, MO

& Dr. C. Tombing, MDADOLESCENT CLINIC :Dr. Nengkhanmang, SMO

PMR CLINIC :Dr. Alex Thangzalet, PMR Specialist

DENTAL SURGEON OPD :Dr. T. Gomti Devi & Dr. N. Thangginmang

Three doctors are discussing which types of patients they prefer.Doctor John says, ''I prefer librarians. All their organs are alphabetized.''Doctor Len says, ''I prefer mathematicians. All their organs are numbered.''Doctor Paopu says, ''I prefer lawyers. They're gutless, heartless, brainless,

spineless, and their heads and rearends are interchangeable.”Paopu & Len weresearching for their lost wifes in a festival.

*****Paopu: What does your wife look like?Len: She is 5'7", 36-24-36 sexy figure, fair, sweet,

beautiful, green sexy eyes, brown hair, and yours?Paopu: Forget mine, let us look for yours.

Mihem hinkho dan (Step) somle khatBy: Thanglam Manlun NGV.

Jaova Pahcha pah tabang hinkho hi nop nalegentheina kipana le lunggim'na kihal hinkho ahi.Anom'e itilai le hahsatna ahunglhungyin,kagentheiye kahahsa'e itilai le kipana ahung lhungkityin hinkho hi vah le muthim tabang ahi. Mihemhinkho hi dan somle dan khat aum'in hiche holah'aamanlu pen chu ipi hinte nati em? Noiya hin anavelhau hite.

NAOBUSUNG'A UMLAI: Hiche hi saptepaovin prebirth akitin hiche phatsung hi kipana lelunggim'na phatsung ahi. Mihemkhat naobu sung'aakijiltai ti aw kijahin lungthim'a kipana apensah'in,hinla ahungpeng ding naosen chu tibukim'a damsel'ahungpeng ding hinam ti lung-gimna aumkit yin ahi.Hijeh chun hiche phatsung hi chingthei tah'a hinkhoman'na ding phat sung chu ahi. Pu le pate khanglaiyinnaovop sung'a numei le pasal'in je-chan ding thutampi ana umsah'un hinla hiche hochu kisei le tulaiChristian tahsan toh kitohlou tampi umding ahijeh'inseida tau hitin, Christian hina'a taona toh tho'amedical care lah'a kisutheng jing'a hinkho mandingphat ahi. Ajeh chu ahung pengding naosen chu MCS/MPS, IAS/IPS ahilou le chief Minister le primeMinister jong hung hithei ahi.

AHUNGPEN: Naosen ahung pen'a akanaawcheng ungnge...ungnge... ti'a akana aw hinmihem lungsung'a um lungimna le lungkhamna jouseasubeiyin lungsung'ah kipana apensah'in ahi.Chukeu hilouvin naosen melthah hin mihem lung-gel dihlou asubeiyin, lung-gel dih (optimism) tichulungsung'a um lung-gel phalou jouse asutheng'ininnsung houbung leh van-noiya din kinepna (hope)thah apensah'in ahi. Hijehchun FitzgeraldKennedy'n hitin anaseiyin ahi " children are the mostvaluable resource and its best hope for the futureanatin ahi. Kinepna kitihi mihem hinkho'a ding'aapoimo pen ahin hichu naosen melthah'in apetheiyinahi.

KUM 0-3 : Hiche phat sunghi sapaovin infancyakitin eipaova din naocha ana timaiyu hitin, naochakum 0-3 sung hohin mihem lungsung'a um thahat'naavetsah'in ahi. Naocha chu anu/apan atouthei dingangahlel'in, ahung touthei teng adinthei dingangahlel'in ahung dinthei teng achethei dingingahlel'un ahi. Chuti chun Pathen thilbol theina lemihem sung-gil thanei'na chun naocha chu akhanletsah'in, ahung che theiya mama, papa, pipi, pupuahinti theiya eihinkou teng'u le lungsung'a umlunggim'na chol'na le lungkham'na jouse asubeiyitanahi. Chule naocha amajeng tahjong thachol louvinakisaiyin, atoiyin achejing theiyin ahi. Hijeh chunmiching Bilber'in Akbar lengpa naocha umchanthoding'a aseile anajolou ahi. Naocha kum 0-3sunghi mihem'a ding'a lung-gel suthoule thahatsah'apang ahin chintup'a vetsui ding aphatcha ann

nehsah'a siltheng jingding angaiyin ahi.KUM 3-6 : Hiche phatsunghi chapang neo (early

childhood) ahin hiche phat sung'a chapang hohinkichep dingbou akhohsah'un, aloi agoltoh akichep'uhi amaho ding'a angaichat khohpen tah'u chu ahi.Hijeh chun minu mipaten hetthem peh'a aloi agolakicheppi ding gonpeh'a aphat neiya kichepsah dingangaiyin ahi. Chapang moh pho pho'a akichepdingjahda jong thilpha ahidehpon ahi. Ajeh chu aphatleh akum dungjuiya akhantou na'u ahin mohsuhtangpeh chu amaho ding'a lhahsamna sohthei ahi.

KUM 6-8 : Hiche phatsung hi chapang lailah(middle childhood) ahin hiche phat sung'a chapanghohin alung thim'u ahin mangcha pan'un, van-noiyathil umho hetnom'na ahiloule thil kibol, naa-kitongho hetnom'na ahin neijutoh kilhon'in adohhat'un ahi.Hiche phat sung'a chapangho hi akum le aphatdungjuiya alung thim'u ahinman patna'u ahijeh'inchingthei tah'a kivoppi ding angaiyin ahi. Minu/ mipakonkhat'in achaten thukhat adohle dohhat hih'inchapang tin amoh phothip jiuvin hichu adihlouibolkhel'u lenpen ahi. Icha'in ahetnom khat chu vel70 vei hijong le lungdam sel'a adihchu seipeh dingahi. Moh phothip'a ahiloule hiche chapang thudohti'a geltoh louva donbut louding ahi. Ajeh chu adihlouseipehkhatale chun ahinkho'a aseiletpi ding ahitanahi. Chule chapang paosah louva moh phothip thiphin chapang alung neoden sah'in ahiding bangahijoupon ahi.

KUM 9-11 : Hiche phat sunghi chapang pilhing(Late childhood) ahin hiche phat sung'a chapanghohin thil ahetheiyun aching (memoir) theiyunalungthim'u ahat'in ahi. Hiche phat laitah hihetnom'na thepnom'na aneilaitah'u ahin lamdih'aipuikhah le amaban lampi'u jangpeh ding ahitan ahi.Hiche'a akhoh khat chu amaho hin kiloikhom'na(society) ho'a jaoding thanop'na ahin nei pan'uninn'a umsang'in aloi agol kom'a umding kidaiyakitot'a nuikhom dingbou adeiyun ahi. Hiche phatsunghi nule paten chate ding'a ajuidiu dan sempeh'ahiche dan hochu lunglhai sel'a ajuithei'na diuvagontup pehding angaiyin ahi. Achutilou lechamlhat'na aneipai'uva ahinkhou lamhilouvachethei'na phat ahi.

KUM 12-20 : Hiche phat sunghi sapte paovinAdolescence akitin hiche phat sunghi phat khohpenahi. Ajeh chu leiset chung'a um thilho ase hihen aphahijong le practical'a ahetnom laitah'u ahi. Tulaihinmihem koima apha patepding aumtapon, atamjo hiaphalou Ju, Ganja, Drugs, kitiho hi itobangham ti'apatepding athanop laitah'u ahi. Chukeu hilouvinmihem hina'a nue le paa hina hojong itobanghampatep nom'na lungthim aneipet'u ahi. Hiche phatsung'a khangdong hohin nu le pa, insungmi'a konkikangse'a changva ding adeiyun ahi. Ajeh chu

alungthim'uva keibou achingpen, ahatpen le ahoipenkahi atilaitah'u ahi. Chuti chu ahin hiche phat sung'ahi nu le pa koi hijong le achate chingtup'a tuhgah louhongaphalou akiloding, achate kivopi'a chingtup themhongapha akilodiu ahi. Hijeh chun hiche phat sung'a hikalel'e kachol'e tilouva chate ding'a golpha pen'aipandiu angaiyin ahi

KUM 20-35 : Hiche phat sunghi early adulthoodakitin khangdon thahat laitah tiding ahi. Khangdonthahat laitah hi imajouse'a ding'a kigot'na phat chu ahi.Govt. Service bolna ding'a kigot'na, Pathen natongding'a kigotna ahiloule jinei'na ding'a kigotna phat chuahi. Hiche kum sung'a kigodoh louho tichu ahina dinghidohjoulou ho chu aphat kipel hiding hinkho'a lolhin'naamutahlou maithei ahi. Ajeh chu mihem khat ahinading hidoh'na phatsung chu kum 20 apat kum 35 sunghi ahi.

KUM 35-50 : Hiche phat sunghi mid life hinkho akimlhung tiding ahitan innchen khosahna'a boiphat sungahitan ahi. Chung'a kisei bang'a innchen khosahsemna ding'a jong iphahna ding chan phah'na ding chukum 35 apat 50 sunghi ahi. Kum 50 jouteng mihema inncheng thei tapoi tina ahipon ithahat sung'a iphahnading phahding ahi tinajoh ahi. Ajeh chu kum 50 jouvapat tha lhasuh ahitah jeh'in kum 50 masang'a iboltheichan bol'a innchen semdoh ding tina ahijon ahi.

KUM 50-80 : Mature adulthood akitin eipaova seidinupa pilhing tiding ahitan, Upa pilhing hohi aphat'u a-ongthol tan houbung'a ding ahilou le society'a ding'aaphat'u apeh phat'u ahitan ahi. Ajeh chu ahet'na houle amuhou khangthah ho aseipeh'uva, ahil'uvahoubung le nampi phatchom'na ding'a amanchah diuphat chu ahitan ahi.

KUM 80 + HO : Amahohi sapte paovin Lateadulthood akitin eipaova puteh piteh itihou chu ahitanahi. Puteh/piteh hon angainom loupen chu tehse pan'nabei kiti thucheng hi ahi. Tulaiyin innsung tampi'a mouhole ajiten alunghan teng'ule gelkhen'na umlouvin tehsechavai kithip'in ti kamcheng mangjong aumjin ahileinnsung'a atute neocha chahon jong tehsepi tehsepuatiji tauvin hiche hi kampao ngeiloutah manding'a jongdei umlou tah kampao ahi. Ahatlaiya alamdohsa inehlaiya heno/hepa kiti'a ahilou le atha ajung'aahinvahdoh achapa kikichen pi'a, atha ahunglhahsam'a naa atoh theilou phat'a tehse chatmo/pan'nabei kitichu konba ajahnom dingham! Eiho jong nikhatle ihung lhanglhah ding'u puteh/piteh ihunghi ding'u ahi,hijeh chun puteh/piteh ho ngailue hite. Amahohi noiseding ahipon thugil lagil thukhoh ho chon'na khan'na hoidoh'uva idopsang johdiu angaiyin ahi.

Achai na'n hinkho dan (step) somle khat ihinseinauva hin amanlu le amanlulou aumchom ponabon'a manlusoh kei ahi, ajeh chu Pakaiyin" mipahinkho hihen lang chate hinkho hijong leh abon'a keiyaahi ati".

The best time for you to hold yourtongue is the time you feel you must

say something or bust.- Josh Billings

Kihoutoh dia kihouna(Thadou, Mate leh AKT ban’a

Tribe khat umbedi nailam)Pao min leh Tribe min chomchom a kisei pao

khat tho hole chondan kibang neiho lah a kihoutoha “kihetna” (identity) khat nei dia ‘ReconciliationForum’ (Recons) hon kikhopna (conclave) ahingon uhithil hoitah ahi. Hiche Recons Conclave tup le doithupipen chu Thadou-Kuki pao tho ho (pao kibangkhat tho ho) hi tupet dinmun dungjuiya Thadou Tribe,Mate Tribe leh Any Kuki Tribe a um (kihe) ahiuvin“khatna” kigopkhom di ti hi ahi. Hiche hi thil khohtahkhat ahithouve. Boina aumpoi tiloi aumvang’a pao leTribe thua kiboina hi athahbeh ahilouto lhon’a hichethua kihouna jong athahbeh ahipoi. 1970s leh 1980slang’a jong hiche thua kihouna ana umjia koikihoutoh malah kibungkhenna cheh anasolo titheiahi. Hiche thua boinadi aumpoi tiho sei chu ahileh hicheTribe 3 khatpenpen’a Tribe Certificate kilah thei ahi,ti ahi. 1956 a Schedule Tribe Modification dungjuiyaKuki sung’a ana um pao khat le nampon khat neijouse – Hmar, Simte, Gangte, etc. Tribe khat cheh aRecognise ana kibol phat chun chuche petnaLiterature leh Historical record umsa leh midangte hettia Thadou Tribe recognition anabol hojong themmochanthei ahipoi. Hiche (Thadou) hi mi min, pu min,phungmin ahijeh in eihuop poi tia adeilouloi hung umho jong oimo thei ahikitpoi. Thadou Tribe in ahuoploujouse ahuop theina dia AKT (Any Kuki Tribes) 2003kum’a hung kichoh hing kit, chuto lhon’a Mate Tribejong atum’a Recognition hung hidoh ahi. 1956 a ThadouTribe Recognition chun mi ahuop poi tia 2003 a AKTkibol kit ahileh adihmo chehna chu 1950 a AKT nuoiyaana umse ‘de-recognise’ (kahlhah/suhmang) anakibollou chu ahi. Mi tamnadipen AKT hi Thadou le MateTribe sang’a mi hung lhomjo ahitai. Hijeh-a tua hicheaumsa 3 ho khel’a adangkhat boldi akitileh athum’a‘de-recognise’ akibol louleh Tribe khat umbedi, 3 a kon4 hung hidi tina ahi. 3 a kon 4 kisodi hi Recons holunggel hiponte. Keiho Tribe akisuhkhahlou poulehanom nom’in Tribe dang kibolhen tiloi leh khatakikheldoh pouleh tidan’a umloi jonghikibungkhenna cheh hidi ahi.

Upat, naopat, phung thu, guinu thu ho kihaseijeh a hitobang boina loudi umdoh dan’in akimui. TribeRecognition kiti jong kiletsahpi thei hiloubeh khatahi. ‘Census’ leh govt nuoiya phatchomna munadi ho– Service leh thldang dang’a Reservation munadi,scholarship munadi, Income Tax pehlounadi hoa TribeCertificate khatpenpen ikilah a ikijihlutle kichai jengahi. Pao min jong anom nom’in Thadou pao, Kuki pao,Thadou-Kuki pao tijongle khohlou ahi. Literature(lekhabu) lang ahiteng levang Court Order dungjuiyaThadou-Kuki pao kiti hi kitonapen ahi. Ipi hilehkihoutoh kal’a pha vang umlou ahi. Akhohna lotlotnin3 holah ah Thadou le Mate Tribe hiche “kihouchamna”kingon ah ajaokit pouve. Ilunggel le ideidan thuso akisoto sanga toukhom’a kihou vang phajo tei ahi. TribeRecognition hi namchom chaga ho gam le chondan govtnin ahuhbit dia kikoi min ‘list’ (scheduled) bou ahi.Thil kiti hi aching hon phatchomna’a aneiya angol honkiboina’a anei ahi.

Social media a ET inlangneina sihneina aneije tiapenglele hohi achih lethepdan u chu advertisementcolum leh news item jonghekhenlou, ahansan dandanujong amin dihtah tahlangngamlou ho ahiuve. Solomonbanga chinga kigel mingolamomotmotna khong hohinaseidiudol aphabep u kiseileuphapenin te.

Pakai gin kiti hi Hinnatwinah tobang ahin, Hicheakona hi Min thina jongapeldoh thei ding ahi.

Proverbs 14:27

Government of ManipurJail Department

NOTICENo. 7/64/2015-IG(J): It is hereby notified that Admit Card for Written Test for the post of Asst.

Jailor & Warder (Male & Female) who have qualified in the Physical Efficiency Test (P.E.T), L.D.Cand Stenographer duly sponsored by the concerned Employment Exchanges of Manipur will be issuedfrom 08/09/2017 to 23/09/2017 during office hours except on Sundays at Manipur Central Jail, Sajiwa.

Name of Posts Date of Issue of Admit cardsAssistant Jailor, L.D.C. & Stenographer 08/09/2017 to 14/09/2017Warder (Male & Female) 15/09/2017 to 23/09/2017Therefore, all conderned candidates are informed to collect their respective Admit Card personally

from the office of the Superintendent, Manipur Central Jail, Sajiwa and the Candidates should also bring2 (two) recent passport size photographs at the time of collection of Admit Cards without fail.

8th Sept. 1944: Germany, UK V2 RocketAchesa tunikho 8th September 1944 kum chun Germany in amasapen a ding'in V2 Rocket London a

ding'in launch anabol in ahi.Hiche nikho'a kipat lha 6 jouvin Germany ten 1400 Britain ah launch anabol kit in hiche kin chu March 1945

kumchun ana kichaiyin ahi. World War II kichai lam chun US leh Soviet Union in atam theichan in V2 rocketmunading/channa ding natoh leh tohgon ho in hatahin ana kisaboi lhon in ahi. Akhohpen in hiche V2 rockethin semdoh scientist hochu khuchel in anahol lhon inahi.Washington khopi, Smithsonian Air and SpaceMuseum ah V2 rocket vetsahna/display ana kibol inchule hichu Saturn rocket toh anakoi khom uvin ahi.V2 rockt hi space rocket ho leh ballistic rocket hungkisemdohna bulpi khat jong anahi'e. V2 rocketsemdohna ding'a angaicha pipen chu thao twi tamtah,rocket a ding'a thao chule rocket engines ho,supersonic aerodynamics chule phatah a ventupna lehcontrol system kisuhsel ding tiho hi ahi.

Information Corner

Page 3: “I thusim’u ana sun hon, ama ama umna muncheh’a haosa ho …eimitimes.in/wp-content/uploads/2017/09/ET-September-8... · 2020. 3. 24. · power point presentation abol in ahi

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Gansemni (Friday) | Lhalam (September) 8, 2017 3Eimi Times

KOUNAAhunglhung ding nikho 09/09/2017 (Second Saturday) nileh Kuki Senior

Citizens' Welfare Forum Manipur Kuki Inn na 11:00 c.m leh umding ahinkouna mu hileh mulou hileh ahe phachan hiche phaat hom-a nahung pancheh diuvin ngehna ahin kineiyin ahi.

Ahunglou leh khonung thu ima seida hen.*N.B:- WELCOME COUPLED BY COUPLED.

Sd/-Pu H. Pahend Hangshing

General Secretary, KSCWFM, ImphalET-6/7/8

KABIRAJ MD ZIA-UL-HAQUECHUNG'A KIPATHUPHON

Keima Piles nat na jeh in phatsot tah pampot nop lou na,pampot teng phatsot tah tahlutji, pampot teng thisanhung pot ji,hol hung chol lha

ji, jun thah jong aphat kitup thei talou chulenehle chah jong duchat na ema kana neilouchu...Oja MD Zial-ul-Haque ama koma kakijensah a konin kahung damdoh in, hijeh chunama chung’a kaki pana kahin phong e.

Keima, S. ElezabetHeirok

ET(8250)-23 Days

AUTUMN ENGLISH COURSE1. GENERAL COURSE : For Businessmen, House-wives, Pastors,

Evangelists, Social workers, Job-seekers, Employees, etc.

2. ADVANCED COURSE : For an in-depth study on English Phonetics. Best for teachers, Students, Scholars & You.

Here in this course, you'll have everything you need to master English.

Classes : September 11, 2017 (Monday)

AddressAddressAddressAddressAddressEXCELSIOR SPOKEN ENGLISHBehind Synod Super-marketCentral Vengnuam, Lamka, Ccpur# 9612519362 # 9612692707# 7005846438ET(8269)-4/6/8/9/10

ContactContactContactContactContactS. KHUMA THANGJOMProfessional Trainer & Tesol Teacher,

Certified by Asian College of Teachers, Tesol Canada & College of Birmingham (UK)

EXCELSIOR SPOKEN ENGLISH(A Holistic Centre of English Language)

ET/AC-2/4/8

PILES TREATMENT

PH. ALAM

LOLHING TAH IN NATNAAKIJEN DAM JING'E

Pampot hahsa, Hol chollha,Pampot teng thisan jao, Holpom’ a atui lhi long, Sung poh,Hol gei bol sesu, Song nei, Sungnat, Sinus, Nahhom bing, Nah’atuilhi long’a bol, moh chitchit,Luchang nat hejing, Tahsanachet chut, Ting le kong nat,Thajung lhasam. Hiche ho jousenat hi lolhing tah in akijen damin ahi.

Ph: 9856848613/ 8787579776

Add: Next to Imphal Bazar Community Cremation GroundMINUTHONG,Hafiz Hatta, Imphal East - 795001

ET(8272)-6/8/10/12/14/16/18/20/22/24/26/28/30/2/4/

Office of the

KHOLMUN YOUTH CLUB(Regd. No. 898/69)

Affiliated to: CDSA & NYK, CCpur.Churachandpur District, Manipur.K

CIRCULARThe 5th September, 2017.

Notice is hereby served to all the intending clubs/Association/Organisationto participate at the 9th Seikam Memorial Open Football Tournament-2017at Kholmun Playground, CCpur to be commenced from 23th September,2017.

1. Forms will be available from 9th September, 2017 ata) Hoinu pharmacy, Tuibong Bazar.b) Kholmun Youth Club Office.c) Entry Form : Rs. 100/-2. Entry fee : Rs. 3000 + 1000 security3. Prizes : i) Champion: Rs. 70,000/- + Trophy + Certificateii) Runners-up: Rs. 40,000/- + Trophy+ Certificateiii) Best player: Rs. 3,000/- + Certificateiv) Top scorer : Rs. 3,000/- + Certificatev) Best keeper : Rs. 3,000 + Certificate4. Last date of form Submission 20th Sept. 2017.

For more information contact : 9612965399

Sd/- Sd/-President Secretary

Kholmun Youth Club

ET(F

C-80

63) 8

/9

Office of the

BHARATIYA JANATA PARTY59/Saikot Mandal

Mandal Office : S/L. Chavangphai VillageChurachandpur District, Manipur.795128

MEETING NOTICETu ahung lhung ding Date 09/09/2017 Saturday (10:00 AM) nileh 59/Saikot Mandal

Office S.L Chavangphai Village mun a Mandal Office Bearer le Executive Memberjouse maban a tohding ho seitoh louva khoh aum tah jeh in thonlou a hung pangteitei ding a tem nahi.

Chuleh 59/Saikot Mandal sung a Active member card nei jouse jong Mandal Officea Register nahung kibol cheh diuva tem le hetsah nahiuve

Sd/-Chochon Haokip

Secretary 59/SaikotET(FC-8063)-8

Documents LostI, have lost my original HSLC admit card bearing Roll No. 1011 of 2012 issued

by BSEM and HSE Marksheet bearing Roll No. 15560 of 2014 issued by theCOHSEM on my way between Saikul to Imphal on 4th September 2017.

Finders are requested to handover the same to the undersigned.Sd/-

Lt. Lhingneihoi Khongsai# 8974634094

NSK-8

KANGPOKPI DISTRICT GAMKAI SUNGA UM ARMYEX-SERVICEMEN HO HENG'A HETSAH LEH TEMNAAhunglhung ding date 11th September, 2017 nikho leh Generl Body meeting

inei diu ahi.Aphat : 11:00AMAmun : KSO Office Kpi (Near Brigadier Thomas Ground)Hiche Ex-servicemen Assocaition meeting a hi thonlou hella pan ilah cheh

diuvin ikitem uve. Ahideh in Veer Naries, War Widows chule district gamkaisunga ja umtah pule pate ho Hony Capt. Hony LT. Subider Major, chuleh akhoakho a Army welfare group lamkai ho hiche meetinga hi hung pang chehdingin kahin tem uve.

Hiche meetinga hi Army Ex-servicemen tilou adang Uniform service apensioner jouse jong pang cheh dingin ikitem uve.

Agenda:a) Veer Naries/War Widows ho record semtoh ding.b) Lamkai ho ngaichat nabanga lamkai phabep kilhenbe ding.c) Sadar Hills ex-servicemen registration semho ding.d) Kangpokpi District HQ minna ex-servicemen pumkhat na kiloi khom ding.e) Agamkaija mopo ding lamkai kilhen ding.f) Tu tua on service ho cheng Association na registration kibol ding thu.g) Kangpokpi HQ munna Ex-servicemen office leh zilla sainik board ngaito

ding.Avella hetsah: Tuni geiya registration kibol loulai hon hiche nikho le Pension

document nahin kipoh uva registration kibl cheh dingin ikitem uve.Chairman

Ex. Sub. L.K. KUKIEx-Servicemen

Info. SecretaryEx. NB/SUB. S. KUKI

# 9402871358

General SecretaryEx. HAV. K. AMANG KUKI

# 841474146

TM-KPI-8

ET(8280)-8

GOVERNMETN OF MANIPUROFFICE OF THE DISTRICT SUPPLY OFFICER: KANGPOKPI

NOTICEKangpokpi, the 7th September, 2017

No. 6/1/2017-CAF&PD(KPI) : In pursuance to the letter No. 9(2)/2016-PD-II dated 7th August, 2017 of the Director, Govt. of India, Minister ofconsumer Affairs Food & Public Distribution, Department of Food andPublic Distribution, Krishi Bhavan, New Delhi that the individualbeneficiaries under NFSA are required to furnish proof of Aadhaar numberor undergo Aadhaar authentication as mendatory to received subsidiesunder NFSA alongwith Bank account details. Further, it is required thatbeneficiaries who are presently not in possession of the Aadhaar numberor not yet enrolled for Aadhaar but are desirous of availing subsidies underNFSA should make an allocation for Aadhaar enrolment by 30thSeptember, 2017. This is issued to the interest of the general public ofKangpokpi District.

Sd/-L.Ibochouba Singh

Distrist Supply Officer, KangpokpiTM-KPI-8/9

“I thusim’u ana sun ho’n,...tengle inam u jong achamlouva

choisang'a umding chutengle aphatchom-pi ding le akiletsahpi ding chu eiho mamaihidiu ahi tin aseiye.

Dr. TT Haokip Professor NEHU in"Tribe le pao thua kiboina jeh a nampichehchau dan" thupi mangcha aahoulimna'a 'eiho hi a chehchao keo hil-ouva amangthah kigo joh ihitauve' ati inapohnatna thu aseiye. Nam danghonpopulation tam nading aholleh eihontribe chom chom a kikhentel a lhomchacha hinading joh idel del uhi ingahuva, kipunkhom teina dia pan ilah chehdiu apoimodan aseiyin ahi. Tulaitahichennau gam political atmosphere hoil-ou laitah a eiho tribe le pao thu a iki-boithei nalai uhi vangset umtah ahi in,hijongle kihetmosah a achama phatheiahi kitlou jeh in damnathei hol a kihou-toh loilou khohtah ahidan asei in ahi.Recons ho atepna ah tuchunga hungpanglou phunggolho jaona a khatvei ki-houkhomna agonphat diu adeisahnaaseiyin ahi.

Dr. J. Lamboi Haokip Associate Profes-sor UBS Pune in "Bible dungjuiya kihou-tohna aumdoh na dia angai cha ho" tithupi mangcha a ahoulimna ah nam sem-phatna dinga pan ilah uhi ngailutna dih-

tah puma ikibulphu uva ithusei ilasah hou-vin jong tunia hung jaolou phunggol hochangei ihopsahdiu apoimodan asei inahi. Missionary hunglut masahon tuni isociety uva khantouna muchi anatudan uvetkahna aneina a chun, William Pattigrewmissionary natoh chun society semphat-na toh anakop tha in ahile Ukhrul langmiho imalam jousen akilungtoh thei unakhangtou thei uvin ahi. Watkin Robertchun lhagao thu bouseh anaboipi a soci-ety kituptheina dinga pan anahalahlou jehchun Churachandpur gamkaiya chengKukite lah a kipumkhatna alhasam'e tinaseiyin ahi.

Resource Person jouse houlim kichai inphungpi delegates jouse a kon'a tribe lepao thu'a adinmun u le maban a pao khattho jouse kipumkhat theina ding a itobangpan alah ngapchat uvem tiho seichetna kinachelha jing in ahi. Hicheva phungpi jousengaidan ho recons panel le resource per-son ho a kon in ning le kah dohchetnajong aum in, hicheho jouse dungjuiya hijingleh conclave kilollhahna thulhuh sem-ding tohgon aum in ahi.

Tuni chun ahung kikhom mipi jouse nehding in siel nao nga nei khat akithat in jing-kah nilhah in akinekhom un, hon lim lahna(group photo) jong ana um in ahi.

1993 Mumbai blast: Mi 2 thichan...kibuluna thilsoh'a mi 257 thi'a chule 700

val kitongkha ahi'in, thilsoh'a kon Da-wood Ibrahim leh Tiger Memon minthangpan lhon ahi. Dawood hi India gam'ading'a 'most wanted man' hi'a chule US lehInterpol wanted list'a jong minchong jingahi.

Mumbai kibuluna thilsoh hi RDX kimanna masapen ahi. Abu Salem songkul'a aumkum 15 lhing ahitai. Central Bureau of In-vestigation in Salem leh mikhat hinkholhung keiya songkul'a akoi uva chuleadang mithum thina chan gotna apeh diu-va ngehna aneiyu ahi.

Achapa kamso na thu'a Dy CM...Abdullah Pathan, President of the

Manipur Muslim Welfare Organisation(MMWO), in aseina'a, "Debajit nidan 48sungkah'a mat'a aum ding ngehna ana ki-neiyin ahi" ati. Chule, All Manipur Mus-lim Organisations Coordinating Commit-tee a president Mohammad Jalal in "Joy-kumar moral grounds a haina neihen,Chief Minister henga memorandam akipe-lut in chule cyber crime unit ajong com-plaint pehlutna akineiyin ahi" tin aseiyin

chule Manipur a community jatchom chomkhang sottah lungmong'a hung ki-khosakhom ahitai, tia asei tolhon in, "Ijem tiahiche thu'a government in ahiding bang lekilom'a natoh-kalsonna aneilou le hiche'akon thilsona jouse mo akipoh diu ahi" tin-jong aseiyin ahi.

Joykumar hi National People's Partymember khat ahi. BJP tosotna nei NNP aMLA 4 jouse ministerial panmun chang'uahi.

Page 1 banjom...

‘Human trafficking case’ a...

India-Myanmar kikom matna...jotpa'a ajindoh angaijin ahi" ati."Northeast Indian le Myanmar miho beil-

am le manlhom'a kikom matna aumthei loulehitiba Act East tohgon lolhing mongdi ham,lamlen kimatna pha-pha bou ngaichaahipon, mihem le mihem kikah kikom le kijot-mat tona phatah aum nathei dia visa beilama mutheina ding tohgon poimo ahi" tiaaseibena tolhon chun, Shivachandra in tu-chung Prime Minister of India Modi kholjinkin aphatlap'a apan nathei ding chun

Bangkok jotpa (via) lenna ticket 750 USDasen minphahna neiyin ana seiyin ahi.

Hiche ho titahlou injong, Imphal-Manda-ly bus service toh-gon tahso ahiloidingthilpoimo ahi tia Shivachandra in asei tolhonchun, "Tupet adin lekha'a jihtho'a umnalaiahi; tahso ai loiding angaiyin ahi. Bengali honbeilamtah'a bus le train a Dhaka ajot theibanga Manipur mi, Nagaland mi, chule Mizo-ram a Mizo hon jong Myanmar gamsungajoptlut theiyu angaiye" atin ahi.

kilhon’a agom’a mi 6 kiman ahitan,Aadhaar Card leh EPIC card toh amat thauvin ahi. Hetthei khat chu achesa Septembernisim 2 nikho’a themmona neiya kingoh mi4 ana kiman ahitai. SIT ‘a hi Churachandpurdistrict police officer 5 pang ahi’in, Superin-tendent of Police, Churachandpur in Septem-ber nisim 3 nikho’a FIR No 8 (9) 2017 WPS-CCP u/s 370 (3) (4)/373/34 IPC leh 5 (a) leh (d)Immoral Trafficking (P) Act 1956 khol ding’aana semdoh ahi.

SIT akisemdoh’a kon asun ajan’a pan alahuva, vangsetna toh ho insung avil jing-u ahi,tin thuso chun aseibe in ahi. Tuchan geiyami 16 statement kila ahitan, vangsetna toh mi-dang ho nu-le-pa te’a kon hehna 5 akimube’e,ati. Amaho hi tuchan’a aumna kihelou lai ahi.Tamu, Myanmar gam’a um ngohnakisemkhum mi phabep mat nading lampi sem-na ding’a Superintendent of Police, Teng-noupal heng’a thuthot um ahi, tin aseibe uvinahi.

Caribbean island 'a hurricaneIrma jeh'a mi 8 thi

San Juan, Sept 7 (AFP): French gamsung Caribbeantwikol St Martin mun'a Hurrican Irma jeh in mi 8 athi'e, tinGuadeloupe prefect Eric Maire in Wednesday nikhon aseiy-inhi.

"Athi jat kipe hi achaina ahihih laiye", tin Maire in thu-so miho heng'a aseiyin ahi. "Firefighter ho panna jeng'ajong twikol (island) pumpi hi kikhol soh joulou ahi", tinaseibe in ahi. Hiche masang'a France ministry in Caribbe-an solam twikol St Barts leh St Martin 'a mi 2 athi in mi 2sangtah in akitongkha'e, tia anasei ahi. "St Martin leh StBarts mun'a dinmun ahahsa lheh in ahi. Don ding twi,meivah aumpon, inmun ho ase in chule public buildinghojong akimang theipoi. Innmun 60-70% tobang StMartin'a se ding'a kisei ahi, ati.

Hurricane Irma hi Atlantic hui-leh-go kitho ahat pen loikhat ahi'in, Wednesday nikho'a Caribbean twikol'a kithoahi. French overseas affairs minister Annick Girardin in,vangsetna toh jat tu dinmun'a peh ding ama val nalaiye, tinaseiyin chule vangsetna toh tam cheh ding'a aginmo nathu aseiyin ahi. Anguilla twikol sahlam gamkaiya um StMartin hi Netherland leh France gam kihom ahi.

GAS NEWS - GAS NEWS - GAS NEWS

Nirmala Sitharam in Defence Minister tuh tadingNew Delhi, Sept 7 : Nirmala Sitharaman in

Thursday nikhon Defence Minister panmunala pan tan, India gam’a numei defence min-ister (full-fledge) masapen ahitoh kilhon insepai ho phatchomna ding’a pan lah ding’inkitepna aneiyin ahi.

PM Modi chung’a kipathu aseiyin, “Kachung’a tahsanna aneiya hitobang portfo-lio lentah eipeh jeh in kakipah’e. Armed forc-es hi keiya ding’a kagel khoh pen hiding

ahi”, ati. Sitharaman hi Cabinet Ministerrank’a kaisangna kipe ahi. Ahin, Defence ad-ditional charge tuh’a Arun Jaitley Japangam’a akholjin jeh in Sitharaman in natoh alapan naipon ahi.

Jaitley in Sunday nikho’a Japan gam’aakholjin ding thu asei ahi. Tu masang’a PrimeMinister Indira Gandhi in defence portfolionivei- December 1-25, 1975 chule January 14,1980 ‘a kon January 15, 1982 chan anatuh ahi.

Politician ho nei-leh-gou punbe jingCentre in report peding'a SC in seiNew Delhi, Sept 7: MP leh MLA hi sung'a politician ho

nei-leh-gou hatah'a akal/atam be thu Supreme Court inhetpehna aneiyin, Centre in hiche chungchang'a ipi actionalah em ti report apeh ding'in dohna aneiyin ahi.

Thulhut dungjuiya legislator 289 val hi gou tamtah kholdoh jeh'a achungthu kholna (judicially) um ahi. Justice JChelameshwar leh S Abdul Nazeer panna bench in athuangailhah ahi'in, sum amu nao khol angaiye, tia aseilhonahi. Chule Centre in kal khat sung'a report apeh ding'a jongasei ahi.

Association for Democratic Reforms (ADR) in BJP lehCongress in FY16 (2016 kum'a) sum muna aphondoh 77%hi amuna kihelou ahi, tia asei dungjuiya court in thuhilnaanei ahi. Party tenin aphondoh gou phabep hi kimang louahi, tia ADR report in asei ahi. BJP leh Congress in 2015-16 kum'a 832.42 crore sum muna aphondoh ahi'in, hichelah'a 647 crore hi amuna kihelou ahi. Akon'a kihelou thul-hut khat in income-tax return'a kipe hohi dangka 20,000noilang ho ahi'in, hiche'a hi relief fund, miscellaneous,voluntary contribution, meeting/morcha'a kitoh sum lehadang dang ahi, tia report in aseibe ahi.

Chule Congress in 16.80 crore hi 'voluntarycontribution'a kimu ahi'in, 1.2 crore hi miscellaneous ahi, ati'achule 167 crore hi 'coupon sale' a kimu ahi, tia apeh ahi. BJPin aphon sum lah'a 23.13 percent (132.06 cr) kimang lou chuleCongress in 26.11 percent (68.30 cr) aman loulai ahi.

Hiyangthang GasService

Book : 08/06/2017Valid : 03/06/2017Stock : 306Time : 7:00-10:00AMPrice : Rs. 719.50

Js Indane KpiBook : 02/06/2017Valid : 10/05/2017Price : Rs 700/-

HS IndaneMotbung

Book : 21/06/2017Valid : 17/06/2017Time: 10:00-12:00PM

IN MUN KIJOHKin khohtah khat kaneijeh in

Churachandpur Canaan Veng'a in munkajoh e. Pata lhingset, aletdan plot ni avalin ahi. Koi tobang lunglutna neihon anoiyakipe phone no a kihou thei ahi.

# 874644074

BOLERO KHAT LEH ACTIVAKHAT KIJOH

Bolero 2009 model Hena Green leh Activa 2013model Grey Colour khat boina khohtah khat kaneijeh in kajoh in Lunglutna neihon anoiya contactNo. kipe a hi kijah mat to thei ahi.

Aman : Kihou dung juiya kheh thei ahi# 436240564 / 7005433068

ET(8279)-8

Page 4: “I thusim’u ana sun hon, ama ama umna muncheh’a haosa ho …eimitimes.in/wp-content/uploads/2017/09/ET-September-8... · 2020. 3. 24. · power point presentation abol in ahi

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Gansemni (Friday) | Lhalam (September) 8, 2017 4Eimi Times

Owned, published, edited and printed by Momoi Kipgen at Eimi Offset Printers, Bibis' Home, New Lambulane, Imphal-East, Manipur - 795001. Office Telephone: 0385-2450949. Asst. Editor: Thangzalen Ringo Lhungdim.

Shillong Golf Course in Franchise-Based League host bol ding

Meghalaya: ShillongGolf Course in amasapenading'a franchise-basedleague, North East Indiaading'a host abol dingtoh lhon in Septembernisim 10 leh kipan dingahitai. Hiche ading'a hinagom'a 15 franchises in

hapta 6 sao'a chelha dingShil long Golf League(SGL) 2017 ading'a tophonours hina kichu ding'uahitai.

September nisim 2achun team leh player auc-tion jong anakibol tan ahi.Hiche event hi team format

member 4 pan naleh lo-cal club professionalkhat, single handicap-per khat chuleh clubgolfers 2 leh combinedhandicap 30 val lou dingahi.

Kichep masapen hap-ta 3 sung hi stroke play

hiding chujou ten cut ki-mang cha ding chuleh top8 in match play competeabol ding'u ahi.

MGPS in hiche statesung'a golf promotionleh khantou sah nading inpan nasatah in ala in ahi.Hiche event kibol lo nap-en tah hi golfers khat lehkichep khom theinading'a chance kipe goahi tin Meghalaya GolfPromoters ' Society(MGPS) President lehorganizing secretarySGL Gaurav Bajaj inanasei in ahi.

Hiche events ahin nu-mei leh junior golfer hojouse in in compete abolthei nading uva chancekipe ding ahi t injongaseibe.

Amitabh Bachchan leh Hema Malini in short film "Vaadi-e-Kashmir" promote bol lhon

New Delhi: Bollywoodmegastar Amitabh Bach-chan leh veteran actresspolitician Hema Malini in"Vaadi-e-Kashmir" kiti filmchom cha khat atho khomtoh lhon in hiche film hinaseiphong nom leh a vetsahnom chu khat hi na (one-ness) ahi.

Indian mi hina jal in hiche

film'a pat kadoi nom pen chuvalley'a um sopi uleh nao teKashmir gam leh mipi hoamu teng poh nat na anei theinading uva hiche film'a hi pankana lah ahitin Hema chunanasei in ahi.

"Vaadi-e-Kashmir" hinKashmir mipi te leh valleyhoina ho akikap in hiche'ading'a hin KENT RO System

Ltd; music leh hi Shan-kar-Ehsaan-Loy lehGulzar in kithopi na apehding ahi. Hiche short filmhi filmmaker PradeepSarkar in directed abolding chuleh Chairman-Law & Kenneth Saatchi &Saatchi Praveen Kennethin conceptualised abolding ahi.

Kashmir gam'a hapta nilam film shooting anakibolna ka experience khat chukum 62 jou lam hijong lehlungset hinkho ma kit ding hiahi thei mo poi tijong kamudoh thei in ahi. Ajeh chu hichelunggel ahi Kashmir gamkache chun kamu doh in ahi.Keiding in Kashmir gam hika trip masapen hijong lehamu leh agam hi kahet sanabang jeng in ahi tin Sarkarchun anasei in ahi.

Hiche six minutes asaofilm hi Kashmir gam'a umsopi uleh nao te kom'a Indiagamsung pumpi jouse injong akidin pi jing in chulehkilungkhat leh thakhat tah'acheng khom thei nading inkot jong akihon jing'a ti avet-sah in ahi tin ChairmanKENT RO Mahesh Guptachun anasei in ahi.

"Vaadi-e-Kashmir" injong viewers hokom'awww.dilsekashmir.comlog in bol uva India pumpijouse in Kashmir gammihongailut na lekhathot aneiding uvin jong temna aneiuvin ahi.

Kalki Koechlin "Azmaish" film TIFF a screen kibol dingMumbai: Kalki Koech-

lin's documentary "Az-maish" hi Toronto Interna-tional Film Festival a kisoding in kigot najou seanachai taovin ahi. Kalkihin Pakistani filmmakerSabiha Sumar toh hichefilm project hi anabolkhom uvin ahi. Hiche filmahin numei ni hin India lehPakistan gam teni hin houlam'a epi ding'a hibang'akithet to uham ti hetchenthei nading'a akhol jin nal-hon thusim ahi.

Kalki hi hiche premiereahi pan alah ding chujouteng second screening hiSeptember nisim 15 lehkibol ding ahi. Chulehhiche film jong hi audienceaward category ading in-jong nominated anamu inahi.

Hiche film bol teni hindocumentary ading in mi121 akon in fundraisingplatform ading in dangka20 lakh jong anamu hon inahi.

"Azmaish" film hi TheBFI London film festivalleh Locarno mun'a jongscreened anakibol tan ahi.

MANIPUR STATE LEAGUE RESULT ( Thursday 07 Sept)DM Rao 3-1 Muvanlai

NEROCA FC 2-1 NISA

MANIPUR STATE LEAGUE FIXTUREVenue : Artificial Turf Ground, Khuman Lampak, Imphal

08/09/2017 01:00 PM FC ZALEN VS YPHU03:00 PM SSU VS TRAU

09/09/2017 12:15 PM AIM VS NACO3:00 PM SU VS DMRAO

10/09/2017 12:15 PM KLASA VS NEROCA FC3:00 PM Muvanlai VS YPHU

11/09/2017 12:15 PM NISA VS TRAU3:00 PM FC ZALEN VS SSU

Khongjom vadung'a asang'a sim in Langban Tarpan mang; Gamsungven nading leh kipumkhat na ding'a Radheshyam in kouna nei

Thoubal, Sept. 7 (ET):24th Khongjom Tarpan'ajana kipe'a pu-leh-pa tehohin gamsung kipunkhomnading, chon dan chomchom puikhom nading'aahinkho apehdoh-u ahi, tinEducation Minsiter Rad-heshyam Singh in Khong-jom War Memorial Trust inKhongjom Tritha, Khong-jom War Memorial Com-

plex mun'a 24th KhongjomTarpan aman na'a aseiyin ahi.

Nikho kinit mai mai hibouadih pon, gamsung ding'a athilo nau ajeh hi khangthah hoding'a kitilkhouna'a pansahding ahi, ati. Hiche hi phatah'aakihet'a ahileh jat-leh-namchule hou chom chom kikah'aboina hohi kipeldoh thei dingahi, tin aseibe in ahi.ChuleKhongjom hi tourist spot mun

ahi thu jong aseiyin ahi.Meilhei lha 'Langban'

hi agam-mi ho ding'athupi ahi'in, lha kipatnikho masapen ni'a hi in-sung jousen pu-pachule khanglui hogeldohna anei uva chulekiloikhomna chomchom in gamsung'ading'a ahinkho pe'amartyr chang ho jana

pehna'a aman-u ahi. Kumseh'a ana kibol bang'inKhongjom War MemorialTrust in Kheba Ching mol-noi Khongjom vadung'a 24vei channa kin-gon aneiuvin , hiche mun hi PaonaBrajabashi lamkaina noiyaManipuri sepai hon 1891kum'a British anasat naumun ahi. Martyr chang hohiche mun'a jana pehnaanei uvin, kin-gon hi tumasang chun Tarpon tinana sei uvin, ahin, tu'a hinphabep in 'Langban gi He-isoi Katpa' tin asei tauvinahi.

Kin-gon'a EducationMinister Th Radheshyamleh president, KhongjomWar Memorial TrustMoirangthem Hemantaalamkai in ahi. MLA DrYumnam Padheshyam,MLA L Indrajit, ThoubalDC L Nabakishore jongapang uvin ahi.

NSCN(K) in Taxi driver kithana chunga ajao loudan phondoh naneiKohima, Sep 7 (NENA): NSCN-K in taxi driver kitha

na a ajao loud an u phondoh na ahinnei uvin ahi. Taxi drivermikhat Wokha Road Kohima munna along athisa mu dohan ahi toh lhon a Nagaland police in mi ginmo mi thumana mat u ahi. September 5 le 6 a ana kiman teni hi policein NSCN-K mi ahi tia ngoh na ana nei u ahi. Tuni a thoahin so na uva kiloikhom na Ministry of Informationhiche police in mi that a angoh teni hi kiloikhom na tohakimat na um pon ahi tin ana sei uvin ahi. MIP akon thuso kimu chun akiman Daniel Yimchunger hi 2013 kum

a sergeant major khat koma ana ki pedoh mi ahinchuleh akiman doh ani na pa Toishe Aye kiti pa hiorganization min a sum ana dong ji mi ahin NSCNK minna cha loh vaal na ana nei ji toh lhon na anakiman a got na ana kipe jing mi ahin kiloikhom natoh aki mat na aum pon ahi ati. Hiche akiman tenihi Kohima le Dimapur munna phatseh a thil phalouboljeh a kiman jing a jail lut jing mi ahi lhon inkiloikhomna toh aki mat n aim aumpon ahi tin thuso chun asei in ahi.

Ajipan achung'a khut alha jeh’a ajinu in aji-inn’a kile kitlou dia kitemImphal, Sep 7 (ET): Aji to kikhen-thengna neilouva kisei

Saikhom Milanda kiti numei khatnin tunikho chun, ajipa akonachapa teni ama chan thei nadinga ngehna anei tolhon chun,authority ho henga achung'a akhutlha'n eivo'e tin ajipathemmo achan in ahi.

Saikhom Milanda hi, Imphal West kaisung LangthabalMantrikhong a cheng ahin, ajipa ahile Thoubal district sungKhagabok Lamlong Makha Leikai a chenna in-nei ahi. CRPFpersonnel Assam sunga posting hi Saikhom Anand, kum 40,hin achesa Lhajing (Aug) nisim 30 nikho a ajeh beiya einavoh ahi, tin Milanda in tunikho Press Club mun'a thuso-mihohenga aseiphong in ahi. Amanu hi, atahsa chung'a khutlha'aakivoh jeh in hatah in kitohkhahna ana changing, a-insungmi khatnin Thoubal District Hospital mun ana lhutnin ahi.

Hiche akon'a chu Regional Institute of Medical Sciences(RIMS), Imphal mun'a, aphajo'a kijenna banjom nadin refer

kibol'in eina kilhutnin ahi tin Milanda chun aseiye.Hiche'a jou, Lhalam (Sep) nisim 5 nichun, hospitalakon discharge ana hito lhon chun ama (anu-le-pa)inlang joh ana jon in ahi. "Kajipa inlang kanungjot kit-tahlou helding ahi" tin aseiye.

Hiche chungthu to kisaiya September nisim 2 ni-kho Thoubal Police Station a FIR sutlut anahi joutolhon chun police hon Saikhom Anand ana man uvinahi.

Ahin, assembly polls a Khangabok constituencyakon election ana tetna BJP candidate Jadumani kitikhat kikumna jeh in lhadoh in aumtai, tinjong Milan-da chun aseiye.

Ajipa akon achapa teni chunga thanei-na aneithei'aamanu achan nathei din authority ho heng'a ngehnaaneiyin ahi.

Cultural Heritage Of Manipur National Seminar kipan taImphal, Sept, 7 (ET): Education Minister Thokchom

Radheshyam in akichepi talou thil ho dalhah ding ahitai, tinaseiyin chule chondan (culture) jong apha leh aphalouhetkhenna neiya aphalou ho dalhah ding ahi, tin NationalSeminar on Cultural Heritage of Manipur kin-gon kiman na'aaseiyin ahi.

Anthropology, Manipur University leh Indira GandhiRashtriya Manav Sangrahalaya, Bhopal (IGRMS) in agonahi. Manipur gam'a chondan tamtah umho hi khangthah honahetna ding uva puihoi ngai ahi, tin aseiyin chule chondanlui hohi ngaisangna neiya, khantouna'a mapui ngai ahi, ati.

Ex - Director, Centre for Myanmarese Studies Prof.W. Nabakumar Singh injong houlimna aneiyin chuleDirector, IGRMS, Prof. Sarit Kumar Chaudhuri ininstitution hi gamsung pumpi'a nam chom chomcheng ho puikhom nading bidoi neiya kisem ahi, ati.

Gamsung'a chondan chom chom um ahi'in, insti-tution in nam chom chom ho puikhom nading'a panchom chom alah ahi, ati. Chule northeast'a centrekihong ding ahi, tin phondohna aneiyin ahi. Kin-gon'agam chom chom'a kon professor, research scholarchule adang dang in pan ala uvin ahi.

Bangladesh'a jamlut Rohingya galjam 250,000 alhingtai ti'a UN in seiCox`s Bazar, Sept 7:

October lhasung'a Myan-mar a pat Bangladesh a jam-lut Rohingya galjam 250,000alhingtai tin United Nation intuni chun phondohna aneiy-in ahi. Tuni mama chun Ro-hingya Galjam ho tounakong (boat) khat ana kibohjeh in asung'a tou miphabepin thina ana tohkit in ahi.

Kaal masa sung'a bouBangladesh'a ana jamlutRohingya milham 164,000an alhing in hiche jeh hinrefugee camp hon jong boi-na tampi atohta'uvin ahi.

Bangladesh Police a konkimu thulhut khat in aseidanin tuni chun Rohingya gal-jam ho thilong 17 velakimudoh'e ati. Athiho lah'aatamjo hi chapang ahi'uvinatouna'u kong Naf vadung'aakiboh jeh'a thi hiding'u gin-chat ahi.

Rohingya galjam TayebaKhatun in aseidan in, ka in-sungmite toh Bangladesh'ajamlutna ding kagot lai chunKong jouse adimjing jeh innikho li kangah'uve ati. Amanaseidan in, kong ho chu midimset set'a kitol ahijeh inakibong jing'uvin ahi. Kongkiboh tengle ahan jep ho'nvang ahinkho akihuhdohjou'uvin chapangho vang

twi'a akhelut'uvin athiji ta'uve.Bangladesh jon'a jam Ro-

hingya galjam ho hi atamjo th-achol jeh'a damlou chuleh thildang dang jeh'a damlou tamtahaum'uvin chuleh nehding chah-ding aumlou jeh in gilkel dan-gchah pum in hinkhoamang'uve tin UN thulhut chunaseiye.

Galjam ho umna ding'akisem camp ho'a tutuhi refugee400,000 vel aum in midangumbe nading munaumtheitapo'n hiche jeh hingaljam thah ho umna ding tomoin aum'uvin ahi.

Bangladeshi BusinessmanMazor Mustafa in aseidan ingaljam ho ding'a boina lenpenchu neh le chah ahi ati. Hetthei

khat chu Mzor Mustafahin galjam ho neh dingapehji ahi.

Bangladesh sorkarhin tumasangjep'a chugaljam ho agamsung'alutsahlou ding ana ti ahi.Ahinlah tulang hi alungahin heiya galjam hoagamsung'a akhopem-sah pan ahitai.

Wednesday ni chunBangladesh foreign min-istry in Myanmar am-bassador heng'a kitha ki-mat angah ding in ngeh-na ana neiyin ahi.

Hetthei khat chu Ro-hingya Muslim ho hiBuddhist Myanmar'a hicitizenship kipelou'u ahi.

UN investigator honaseidan un Rohingya mili-tant hon Myanmar army hoabulu jou'va MyanmarArmy in milham ho abol-gentheidan hiagangtheipen'a angahnakhat akisemlouva ahilehRohingya Muslim ho hi th-igam ding'u ahi ati.

Thursday nikho chungamgi chin'a um mosquekhat a Myanmar military inakaplih Rohingya mi ngathiluong vuina kin anabol'uvin ahi. Myanmar inaseidan in Rohingya thing-noi ho bolgenthei thohjou-lou jeh in Rakhine 'a konBuddhist 27,000 velahungjamlut'uvin ahi.

Edu. Minister in school 3 vil; Kum 5 school akibol loujeh'a toukhomna kouImphal, Sept, 7 (ET): Education Minister Thokchom

Radheshyam Singh in Thursday nikhon Canchipur'a schoolkhat leh Lilong'a school ni avil in, hetsah masatna umlouvaschool mun avil jouva Education Department official holehLilong school'a headmaster teni panna'a 'emergencymeeting'akouvin ahi.

Hoareibi Makha Leikai LP Madrassa avil'a chun vengsungmihon school hi achesa kum nga sung'a kitup tah'a kipo talouahi'in, headmaster panna'a teacher 5 um ahi, tin aseipeh uvinahi. School dinmun aset dan amu in Minister pa alunghangin, school 'a hi room 5 tobang um ahi'in, manchah thei khatchaumlou ahi. Inn bang chule window ho abon'a se soh ahitan,ahin, school hi akibol'a ahileh simlai umding ahi, tin veng-sung mihon asei uvin ahi.

Hiche jouva Minister pa Haoreibi Makha Leikai Lairakhong

LP (M) 'a ache in, school pamlang kot'a akikha ato-hkha in chule school veranda ho'a vatot phabep aumamudoh in ahi. 1960 kum'a kisemdoh hiche school'a room ni bou um ahi. Nilhah lang'a Minister pa inDirector Education (S) Th Kirankumar leh officialdang dang ho, Zonal Education Officer, Thoubal lehakisei school teni'a headmaster teni kihouna ding'akouna apeh ahi. Director pa amatah in school avilding'in thuhilna aneiyin chule institution lamkaiho'explanation call'apeh ding'in jong thupeh aneibein ahi.

Hiche masang'a Minister pa in Canchi High School,Canchipur vilna aneiya, teacher holeh simlai ho akimupiahi. Minister pa in teacher ho leh simlai ho attendancechule midday meal record vetlhahna aneiyin ahi.