Arjan; zijn leven

P.W.A. van der Elst

2

3

Het eerste levensjaar

Ook dit tweede boek wil ik opdragen aan Gerda, de moeder van onze knul.

4

5

Het eerste levensjaar 10Arjan komt thuis.........................................................11Oma komt op visite....................................................14Flesjes en de eerste crisis............................................17De eerste verjaardag van opa......................................20St. Nicolaas 1989........................................................24Bijna kerstmis.............................................................28

Het tweede levensjaar................................32

De eerste verjaardag...................................................33Oma Swinkels.............................................................37Logeerpartij................................................................42De bruiloft..................................................................46Waxweiler..................................................................49Sint Nicolaas...............................................................52Mamma’s verjaardag..................................................56

Het derde levensjaar. 60Arjan wordt 2..............................................................61Wandelen met de hond...............................................65Zorgen op het werk en thuis.......................................70Oplossingen................................................................73Een woelige dag.........................................................77Zomer 1991................................................................81Logeren bij opa...........................................................85

6

Arjan; zijn leven

Het vierde levensjaar.90Speelhuisje..................................................................91Mijn verjaardag..........................................................95Bassie en Adriaan.......................................................99Schade......................................................................103Thalfang....................................................................107Winterpret.................................................................111Een ongelukje...........................................................114

Het vijfde levensjaar120Arjan wordt 4 jaar.....................................................121Skelteren...................................................................125Koninginnedag.........................................................129Korte vakantie..........................................................133In het ziekenhuis.......................................................137Vakantie in het Zwarte Woud..................................141De Efteling...............................................................145

Het zesde levensjaar150Pappa in het ziekenhuis............................................151Skelterrace................................................................154Plaswijck park..........................................................158Gehrden....................................................................161Veranderingen en een kinderfeestje.........................165Een nieuw bedrijf.....................................................168Bedrijfsopening........................................................171

7

Het zevende levensjaar...............................176

Verhuizen.................................................................177Een dagje uit.............................................................180Op bezoek bij Maurice.............................................183De juf trouwt............................................................187Pappa wordt gearresteerd.........................................192Kerstmis 1995...........................................................19631 december 1995....................................................199

Het achtste levensjaar...............................204

Arjan is 7 jaar...........................................................20530 April 1996............................................................209Naar Houten.............................................................213Gebruiksaanwijzing..................................................217Een ongelukje...........................................................221Ik wil wel koning worden.........................................2251 Januari 1997..........................................................229

Het negende levensjaar...............................234

Onenigheid...............................................................235Opa...........................................................................239IJspret.......................................................................243Eerste Heilige Communie........................................246Euro Disney..............................................................250Intocht St. Nicolaas..................................................254Onderzoeken.............................................................257

8

Arjan; zijn leven

Het tiende levensjaar...............................260

Brakel.......................................................................261Verhuizen naar Brakel..............................................265De eerste schooldag in Brakel..................................269Wendy......................................................................273Arjan en Wendy........................................................277Slot Loevestein.........................................................282Mamma is jarig.........................................................286

Het elfde levensjaar.290Strafwerk..................................................................291Tafeltennissen...........................................................296Rondvaart op de Linge.............................................300Pokémon...................................................................304Mooie vragen............................................................309Visite uit Australie....................................................313Een nieuw millennium..............................................317

Het twaalfde levensjaar...............................320

Voorlezen.................................................................321Nog een ongelukje....................................................325Pa plagen..................................................................330Loreley......................................................................334Waterskiën................................................................338Weekend Ouddorp....................................................342Voorbereidingen voor de middelbare school...........347

9

Het dertiende levensjaar...............352

Inschrijven op het Cambium....................................353Kleren kopen............................................................358Afscheid van de basisschool.....................................362Vakantie 2001...........................................................366Eindelijk brugpieper.................................................371De eerste ouderavond...............................................375Naar de film..............................................................380

Het veertiende levensjaar...............384

Verbouwing..............................................................385Pinksteren 2002........................................................389Arjan gaat met z’n ooms op vakantie.......................393Mevrouw Pot............................................................397Een verkeersongeluk................................................401Leonie.......................................................................405Ouderavond..............................................................409

Het vijftiende levensjaar...............416

Alle troep op een hoopje..........................................417Vakantie 2003...........................................................420Vakantie 2003 (2).....................................................427Uit het gips...............................................................432Voel je beter schop een skater..................................436De pennen worden verwijderd.................................440Kerstige baby’s.........................................................445

10

Arjan; zijn leven

Het zestiende levensjaar...............448

28 januari 2004.........................................................449Sollicitatiebrief.........................................................453Spijbelen...................................................................456Logeerpartij..............................................................46114 mei 2004..............................................................465Woord van dank.......................................................478

11

Het eerste levensjaar

12

Arjan; zijn leven

13

Het eerste levensjaar

Arjan komt thuis

Vandaag is het de grote dag, vandaag mag ik Gerda en Arjan op gaan halen uit het ziekenhuis in Delft, waar Arjan de eerste 2 weken van zijn leventje heeft “gewoond” samen met zijn mamma. Arjan is op de vroege ochtend van 28 januari 1989 geboren in het ziekenhuis. Omdat zijn mamma in de 7e maand van de zwangerschap een longembolie bleek te hebben moest mamma Gerda 2 weken opgenomen worden om haar stevig onder controle te houden. Ik heb dus naast mijn werk in die 2 weken zo ongeveer een geul in de weg van Poeldijk naar Delft gereden. Maar goed, dat is nu voorbij, ik mag mijn vrouw en kind gaan halen, wij kunnen ons nieuwe leventje van “ouders” laten aanvangen.Voordat ik wegrijd loop ik nog eenmaal alles na, de babykamer, het bed waar Gerda in komt te liggen, de papieren, alles is oké. Ik pak de reiswieg en loop naar mijn auto om daar nog eens te controleren of de 3 weken geleden door de garage aangebrachte extra gordel om de reiswieg vast te zetten, goed en stevig zit. Alles is oké en met een heerlijk blij gevoel start ik de auto. Een half uurtje later kom ik in het ziekenhuis aan. Gerda is er al helemaal klaar voor en staat te popelen om met me mee te gaan naar huis. Natuurlijk zorgen we er samen voor dat Arjan keurig in zijn reiswiegje wordt gelegd en nemen we afscheid van de lieve verpleegsters op de afdeling. Als ik dan eindelijk weg wil lopen met in mijn hand de reisweg met Arjan, word ik toch nog staande gehouden door onze gynaecoloog dr. Van Muyden. “Zo gaat de

14

Arjan; zijn leventrotse vader nu met moeder en zoon naar huis?” vraagt hij. “Ja”, fluister ik met een schorre stem van de emoties, “ik ga het nu van U overnemen, nu is het mijn beurt hen te verwennen.” De dokter pakt mijn vrije linkerhand, kijkt me aan en zegt: “Zorg goed voor hen beide, ze zijn dat beide meer dan waard.” Het kost me moeite mijn gelukstranen te onderdrukken, samen met dr. Van Muyden hebben wij immers 5 lange jaren geknokt om dit moment mee te mogen maken. Nee er komen geen tranen, ik blijf ze de baas. Met een grote glimlach bedank ik de dokter voor alles wat hij voor ons en Arjan heeft gedaan. Samen met Gerda en natuurlijk in mijn hand de reiswieg met onze zoon, loop ik naar buiten. Het ziekenhuis ligt vlakbij het plaatsje Den Hoorn, de woonplaats van mijn oudste zus, die iedere dag van de afgelopen 2 weken koffie is gaan brengen bij Gerda, koffie die ze dan samen hebben gedronken. Ik moet om in Poeldijk te komen door een stukje van Den Hoorn heen en tot onze verrassing zien wij dan mijn oudste zus met haar jongste dochter langs de weg staan om ons uit te zwaaien. Thuisgekomen breng ik Arjan snel naar boven, naar zijn bedje. Arjan slaapt en ik wil hem niet wakker maken. Cheetha onze Duitse herder is enorm nieuwsgierig en stuift achter mij aan de trap op. Ik besef: dit wordt een vuurdoop, immers voor Cheetha gaat er nu ook heel veel veranderen. Zij zal moeten accepteren dat er nieuw leven in ons huisje is, zij zal moeten accepteren dat wij heel veel aandacht zullen hebben voor dit nieuwe leven, maar, ik heb Cheetha een beetje voorbereid: ik heb haar verteld van ons kindje, ik heb haar laten ruiken aan de kleertjes van Arjan, ik heb haar geprobeerd te laten voelen hoe

15

Het eerste levensjaarbelangrijk Arjan is voor ons en voor haar. Cheetha komt de kamer in en kijkt naar ons, dan stapt ze naderbij, gaat bij mijn benen zitten terwijl ik Arjan uit het reiswiegje haal. Ze kijkt me aan met van die grote trouwe ogen, ze wil kennis maken. Heel voorzichtig zak ik door mijn knieën en laat ik Cheetha snuffelen aan ons kind, ze snuffelt even en geeft dan Arjan met die enorme tong een kus, midden op zijn hoofdje. Het ijs is gebroken, Cheetha gaat een trouwe bondgenoot zijn voor onze knul.Arjan? Arjan is niet eens wakker geworden van die kus. Ik leg mijn kind in zijn bedje en neem Cheetha mee naar beneden, waar net een enorme bos bloemen wordt gebracht, bloemen van de buren.Nu is het tijd voor Gerda, zij is een beetje moe, dus ik vind dat zij even moet gaan rusten. Toch komt dat er niet van, want als ze onderweg naar boven is gaat de bel weer. De bakker, hij komt een mooie taart brengen van de mensen van mijn werk. Tsja, zo’n taart moet je natuurlijk wel even proberen, dus zitten we in minder dan geen tijd te snoepen van de taart. De rest van de dag verloopt vrij rustig. Het is mooi zonnig voorjaarsweer, dus als Arjan “gegeten” heeft, besluiten wij hem even goed aan te kleden en met hem te gaan pronken in de buurt. De meeste mensen kennen ons, dus dat “pronken” wordt echt pronken, maar de mensen zijn rustig en lief voor ons en onze knul.We besluiten de dag af te sluiten met een heerlijke maaltijd en dan na een filmpje ons bed maar eens te gaan opzoeken. Arjan moet nog een voeding krijgen, ook om een uur of 4 nog een, dus het is slopend genoeg.Voor het slapen gaan, lopen we samen nog even de kamer van Arjan in. Hij slaapt heerlijk vredig, hij straalt

16

Arjan; zijn levenrust en vrede uit. De rust en vrede die wij later zo enorm zouden gaan herkennen.......

Oma komt op visite

Met een enorme sprong spring ik uit bed als de wekker om 04:00 uur begint te piepen. Arjan moet eten, dringt het tot me door, ik klik het schemerlampje aan en kijk of Gerda wakker is, ja dat is ze. “Zal ik Arjan even halen?” vraag ik haar. “Ja dat is goed, breng hem maar hier, dan doe ik het even hier in bed, dat ging in het ziekenhuis ook perfect”. Ik loop naar de babykamer en tref daar Arjan wakker aan, met zijn grote blauwe ogen ligt hij te kijken naar al die mooie glinsterdingetjes die aan een koordje boven zijn bedje hangen. Ik pak onze knul op en voel dat hij nat is, tsja dan maar eerst even verschonen, anders is het zo vervelend voor Gerda. Als een volleerd verpleger (met dank aan de verpleging in het ziekenhuis) krijgt Arjan een schone broek aan en breng ik hem bij zijn mamma. Ja Arjan wil wel eten en heeft zijn weg in minder dan geen tijd gevonden. Als ik een half uurtje later even wakker schrik en naast me kijk zie ik Arjan heerlijk slapen in die veilige omgeving van zijn moeder’s armen. Gerda is ook moe, dus ik neem Arjan van haar over en leg hem voorzichtig terug in zijn bedje.Ik lig wat te woelen in mijn bed, de slaap wil niet erg komen, ik voel me zo heerlijk, zo gelukkig, ik heb geen tijd om te slapen, ik wil leven en dat geluksgevoel zo lang mogelijk tot in mijn diepste ervaren.Natuurlijk ben ik wel in slaap gesukkeld en word ik wakker als Gerda opstaat om onze knul weer een nieuwe voeding te geven. “Zal ik hem halen?”, vraag ik. “Ja dat

17

Het eerste levensjaaris goed” zegt Gerda, “dan doen we het net als vannacht.” Beseffend dat het inmiddels 08:00 uur is, loop ik naar de babykamer. Arjan slaapt nog, maar niet voor lang, want als ik hem oppak is hij direct klaarwakker. Ik brabbel wat tegen hem, pak hem op en breng hem bij zijn mamma. Nou Arjan weet duidelijk de weg en hij laat het zich heel goed smaken. Ik heb vandaag vrij, ik heb de komende 2 weken vrij, dus ik draai me nog eens om......Met een schok word ik wakker en zie ik dat het 10:00 uur is. Arjan en Gerda slapen allebei, Arjan voelt zich duidelijk heel veilig, heel comfortabel in de armen van zijn mamma. Met een glimlach op mijn snuit kijk ik dit schouwspel aan en besef ik me ten volle hoe mooi dit eigenlijk is. Als even later de bel gaat, ben ik nog helemaal verdiept in mijn mijmeringen, ik schrik op en ren (in pyama) naar beneden me herinnerend dat Gerda’s moeder vandaag zou komen. Jawel hoor, het is Gerda’s moeder met een zus van Gerda. Ik maak de deur open en verontschuldig me voor mijn kledij. Gerda’s moeder glimlacht stil voor zich heen en zegt: “Jullie zijn allebei moe. Magda zet jij eens even koffie, dan kunnen Gerda en Piet zich even aankleden”.Als de wiedeweerga wil ik me uit de voeten maken, maar dat blijkt helemaal niet nodig. Gerda komt, keurig aangekleed, de trap al af en de begroeting met haar moeder en zus is hartelijk. “Piet, ik heb Arjan nog niet verschoond, zou jij dat willen doen?”, vraagt Gerda. Natuurlijk wil ik dat doen, ik kleed me aan en loop naar de babykamer. Arjan is wakker en duidelijk goed geluimd. Ik verschoon de luier en neem hem mee naar beneden, hetgeen me op een liefdevol standje komt te staan van schoonmamma, want zij vindt toch wel dat Arjan moet gaan slapen. Nou, de nieuwbakken ouders

18

Arjan; zijn levenzijn het daar niet helemaal mee eens, dus Arjan mag nog wel even in de armen van zijn oma liggen.Na de perfecte koffie van Magda is het dan toch wel tijd om Arjan in zijn bedje te stoppen en een broodje klaar te gaan maken. Als we na een enkel uurtje afscheid moeten nemen van schoonmamma en Magda, wordt het de hoogste tijd om Arjan weer een beetje te verzorgen en hem weer wat eten te geven. Gerda neemt dat op zich, ik trek me wat terug en loop een beetje doelloos in de tuin rond te kijken. Dit was een mooie dag, Gerda’s moeder was duidelijk gelukkig en blij met haar jongste kleinkind. Deze dag zal ik me nog lang, heel lang herinneren.

19

Het eerste levensjaar

Flesjes en de eerste crisis

Het is een mooie voorjaarsdag, het zonnetje schijnt en de natuur bruist van het nieuwe leven. Met Arjan gaat het boven verwachting goed, hij groeit als kool en we mogen hem nu ook zo nu en dan een flesje geven met wat appelsap. ’s Nachts hoeven we niet meer op te staan voor hem, hij slaapt de hele nacht in een ruk door, om dan ‘s morgens kraaiend wakker te worden, zodra hij de wekker bij zijn pa hoort. Alsof hij zeggen wil: “Ha fijn, ze worden wakker... lol maken...”Omdat ik maar een kiloomter of 5 van mijn werk af woon, neem ik de lunchpauze thuis. Ik rij dus iedere dag vanuit zuid-west Den Haag naar Poeldijk en eet daar samen met Gerda mijn boterhammetje. Arjan hoort hier inmiddels ook helemaal bij, als ik tussen de middag thuiskom is Arjan aangekleed en ligt hij in de box of in de armen van zijn mamma. Dan komt het mooie ritueel, pappa gaat hem een flesje lekkers geven...Zo ook vandaag, vandaag is sowieso een bijzondere dag, vanmorgen toen ik Arjan ging halen om hem bij zijn mamma te brengen, zag ik hem in zijn bedje heel serieus zijn handjes en vingertjes bestuderen. Hij was helemaal geobsedeerd door zijn eigen vingertjes, zodra hij mijn hoofd zag, boven zijn bedje, kraaide hij van vreugde en er verscheen een hele lieve glimlach op zijn gelaat.Ik zit hieraan te denken, terwijl ik mij naar Poeldijk spoed. Thuis aangekomen, zie ik Gerda bij de box: “Kijk Piet, Arjan probeert zich op te richten....” en ja hoor hij ligt op zijn buikje, maar drukt zichzelf een beetje omhoog om dan een rollende beweging te maken zodat hij op zijn

20

Arjan; zijn levenruggetje rolt, ondertussen heeft onze knul plezier voor 10!Ik kijk het schouwspel even aan, ik zie het enthousiasme van moeder en zoon en ik geniet...!Snel maakt Gerda het flesje klaar voor Arjan en ik pak hem op uit de box, Arjan is blij dat hij even bij zijn pa mag zitten en schenkt mij weer een heerlijke glimlach. Wat is het toch wonderlijk mooi, op de bank te mogen zitten met je kind en hem gewoon een beetje te verwennen met liefde en zijn appelsap. Omdat Arjan er nu echt is, is ons leven volkomen veranderd. Beiden zijn we 24 uur per dag met Arjan bezig, beiden genieten wij hier enorm van. Gerda is overdag de hele dag “druk” met Arjan, ‘s avond probeer ik wat taken over te nemen, zo leg ik hem 9 van de 10 avonden in bed, nadat ik hem een beetje gewassen heb en we samen het “warm badje spel” met de eendjes en visjes hebben gespeeld. Vaak neem ik hem nog even in de armen, voor ik hem in zijn bedje stop en maak ik op de overloop een danspasje met hem op de muziek van “Slaap kindje slaap”. Hij geniet hier enorm van, zozeer dat ik me echt moet inspannen om hem niet te laten vallen zulke jonge kinderen, kunnen enorm beweeglijk zijn.Samen kijken we nog even naar de plaatjes van Winnie de Poeh en het kleine wolfje. Als Arjan dan langzaam maar zeker toch te moe wordt leg ik hem voorzichtig in zijn bedje en sluip ik zachtjes weg. Huilen? Huilen doet Arjan niet. Ik geloof warempel dat ons manneke heerlijk gelukkig en tevreden is. Hij voelt zich geborgen en leeft als geen ander.

21

Het eerste levensjaarToch is er in die eerste periode een moeilijke dag geweest en ik weet nog altijd niet wat er aan de hand is geweest.Toen ik thuis kwam hing er paniek in de lucht. Gerda begroet me op de gebruikelijke manier en zegt direct, dat er iets mis moet zijn met Arjan, hij huilt al uren en zij krijgt hem niet getroost. Ik hoor het “gekrijs” over de babyfoon en ja, het is duidelijk, dit is niet goed! Samen met Gerda loop ik naar boven, naar de babykamer ik til Arjan uit zijn bedje, hij blijft huilen. “Moeten we de dokter bellen?” vraag ik Gerda. Gerda twijfelt, ze wil geen paniek maken, ze weet het niet. Ik zie de angst in haar ogen en zeg: “Kom maar, het gaat ons wel lukken”. Ik kijk naar mijn verdrietige mannetje, geef hem een kus op zijn voorhoofdje en ga met hem in mijn armen op de grond zitten. Arjan wordt stiller en stiller en Gerda lacht haar wijze glimlach...Na een kwartiertje, sta ik op... protest...“Ja kerel, zo zijn we niet getrouwd”, zeg ik. Ik neem hem goed in mijn armen en dans nog even rond op zijn lievelingsmuziek. Arjan wordt weer rustig, glimlacht naar zijn pa en... valt in slaap.Ik stop hem in zijn bedje en hij slaapt heerlijk door, tot de volgende morgen 06:00 uur. Ik word wakker van Arjan, hij ligt te kraaien in zijn bedje, de crisis is voorbij. Blij sta ik op, ik verschoon mijn kind en breng hem bij zijn mamma, waar hij in haar armen in minder dan geen tijd in slaap valt.Als ik om 12:00 uur eindelijk weer even thuis mag kijken, is het weer helemaal oké, Gerda is blij, Arjan is blij en geniet weer van de aandacht en de appelsap. 

22

Arjan; zijn leven

De eerste verjaardag van opaIn de familie van Gerda is het een goede gewoonte om rond of op de verjaardag van Gerda’s vader een dagje te organiseren voor de hele familie. Meestal worden er dan wat activiteiten gepland, waarna er gelegenheid is om bij te kletsen en te genieten van een heerlijke maaltijd. Zo ook dit jaar en zo klein als Arjan dan ook nog maar is, ook hij wordt door zijn opa en oma nadrukkelijk samen met ons uitgenodigd om hier acte de presence te geven. Natuurlijk Arjan is nog heel klein, maar toch besluiten wij dat we aan deze uitnodiging gehoor willen geven. Oma zal dat heerlijk vinden!Op die wat koude zondagmorgen vertrekken wij dan ook al vroeg in de richting van Eindhoven. Alle spulletjes die we wellicht nodig hebben in de loop van de dag, hebben we naar onze vaste overtuiging ingepakt.Na 2 uurtjes rijden komen we op de plaats van bestemming aan, een restaurant met midget golfbaan. We worden allerhartelijkst verwelkomd en oma rust niet voordat ze haar jongste kleinkind in haar armen heeft en hem eens even heerlijk heeft kunnen knuffelen. Ik vind dit moeilijk, natuurlijk zal oma Arjan geen kwaad doen en hem met heel veel liefde behandelen, maar Arjan is mijn kind en met mijn kind mag niets gebeuren...Uiteindelijk weet Gerda mij over te halen, na haar belofte dat ze steeds heel dicht bij Arjan blijft, even met de zwagers te gaan golfen.Golfen... nou dat is een verhaal apart, ik kan er niets aan doen, ik zie er niets in, sta je zo dom tegen een balletje aan te slaan ten einde dat balletje precies in dat gaatje te mikken. Na 5 pogingen hield ik het voor gezien en na een

23

Het eerste levensjaaruitleg mijnerzijds hoe je veel efficiënter dat balletje in dat gaatje krijgen kan, raap ik het balletje op met mijn handen en werp het met een keurige beweging exact midden in de “hole”.Wat ik niet begrijp is dat de zwagers mij dat niet echt in dank afnemen, er volgt wat beschaafd protest en ik word gediskwalificeerd. Nou vind ik dat niet echt erg, het is koud buiten en dat “geknoei” met zo’n balletje en een club ligt me voor geen meter. Oké de zwagers begrijpen het wel en gaan gewoon verder zonder mij, waarna ik even rondkijk op de golf-course en dan stiekem snel naar binnen verdwijn.Arjan zit bij Gerda en laat zich het flesje heel goed smaken, totdat hij zijn vader ziet. Oh, hij drinkt nog wel, maar laat zich ook heel gemakkelijk afleiden door zijn pa. Ik besluit dat ik Gerda en Arjan niet zo mag plagen en stel mijn knul tevreden met het heerlijke sapje dat zijn moeder hem nu geeft. Het lijkt nu al wel of hij mij helemaal begrijpt als ik zachtjes tegen hem zeg: “Nu even lekker drinken, lieve jongen, dan zal pappa jou zo dadelijk in je bedje leggen, dan mag je even met mij praten en kan je even rusten”. Arjan drinkt zijn flesje leeg en laat zich even heerlijk knuffelen door zijn mamma. Als Gerda (eindelijk) Arjan aan mij geeft, is hij moe, tevreden en voldaan. Samen met Gerda verschoon ik hem en leg ik hem te rusten in dat kamertje dat oma speciaal voor hem geregeld heeft. Als Arjan slaapt gaan wij weer terug naar de verzamelde familie. We praten wat met de ouders, broer en zussen van Gerda en natuurlijk word ik toegelachen vanwege mijn enorme golftalent. Dat vind ik overigens niet erg hoor, ik laat ze kletsen en na een poosje dollen ook zien hoe gemakkelijk ook ik in maximaal 5 slagen een balletje in de hole kan slaan...

24

Arjan; zijn leven Het is tijd voor het diner. Ook aan Arjan is gedacht er is een heerlijk fruithapje voor hem gemaakt en de kinderstoel wordt aangeschoven aan de tafel. Ik wil Arjan graag zijn fruithapje geven en Gerda, och Gerda gunt het mij zo graag, dus ik ga Arjan halen en zet hem in de kinderstoel. Mijn stoel pal naast de zijne. Ik geef mijn knul een hapje en ontferm me daarna over mijn eigen bord, maar... zo werkt het toch niet helemaal meent Arjan, zeker niet als het een ietsje te lang duurt alvorens hij het volgende hapje krijgt. “Oké lieve jongen”, zeg ik zachtjes, “wij zullen hen eens wat laten zien.....” Ik voer Arjan het hele schaaltje leeg en haal hem uit de kinderstoel ten einde hem op schoot te nemen. Arjan vindt het heerlijk om bij zijn pa te zitten en af en toe eens naar de vork te grijpen die pa zo behendig hanteert, dan al heeft hij er plezier in zijn vader te plagen en ik, ik vind het heerlijk. Af en toe geef ik Arjan kleine geprakte stukjes van mijn bord, onder protest, maar ik weet wel wat ik doe, ik geef hem geen vlees, maar wel geprakte doperwtjes, kleine geprakte stukjes aardappel en heerlijke vla. Hij vindt het heerlijk en geniet voor 10. Na een uurtje wordt Arjan wat hangerig, wat moe. Ik vraag excuus en trek me even terug met hem, even rusten, even slapen voor hem. Gerda komt al snel kijken hoe het gaat en zegt dat we Arjan beter even kunnen verschonen en omkleden. Oké, dat is goed, dus samen verzorgen we ons kind en leggen hem in bed. Ehhhhhhh, niet dus, Arjan protesteert, hij wil helemaal niet naar bed, hij wil erbij zijn, dat is wel duidelijk. Voorzichtig pakt Gerda Arjan op en neemt hem weer mee de zaal in. Om beurten zijn we bezig met onze knul, het is zo wonderlijk mooi om te zien hoe hij zich laat “verwennen” door oom Peter of tante Henriette. Arjan lacht naar hen maar wil

25

Het eerste levensjaarwel steeds bij mamma en pappa zijn, totdat... totdat ik hem de vrijheid geef en hem even laat rondkruipen over de vloer van het restaurant. Na 10 minuten is het mooie lichtgele speelpakje niet geel, maar zwart. Als een klein poesje, kruipt hij achter een biscuitblikje aan, dat hij zodra hij het heeft met een handje wegduwt om het daarna weer te proberen te pakken. Als we in de avond afscheid nemen van opa en oma en huiswaarts keren weten we dat we kunnen terugkijken op een mooie dag en Arjan, Arjan slaapt in zijn reiswiegje zijn gelukzalige slaap. 

26

Arjan; zijn leven

St. Nicolaas 1989

Omdat onze hond zich als het even kan “ontfermt” over de post zodra de postbode die bezorgt, heb ik een poosje geleden een brievenbus gemaakt in de voortuin, dan kan de hond er niet bij. Op deze morgen heeft Gerda een beetje haast en voordat ze met Arjan en Cheetha gaat wandelen doet ze nog even snel de post via een kiertje in de deur, de gang in. Het is wat fris, dus Arjan is warm aangekleed en samen met Cheetha begrint Gerda aan een wandelingetje. Cheetha blij snuffelend voorop en dan Gerda met de wandelwagen. Tijdens zulke wandelingetjes komen er nog wel eens moeders naar Arjan kijken en even praten met Gerda. Gerda is dan altijd op haar qui vive, want Cheetha is enorm “waaks” als het om Arjan gaat. Zo ook vandaag. Maar Cheetha luistert goed naar het vrouwtje en staat de buurvrouw toe even naar Arjan te kijken en hem even te knuffelen. De wandeling gaat, zoals dat mag worden verwacht, even naar mijn jongste zus Ineke, even naar mijn andere zus Bernadette en dan weer rap naar huis. Thuisgekomen is het de hoogste tijd voor Arjan’s fruithapje, Gerda haalt Arjan uit de wandelwagen en doet hem zijn “jas” uit. Ze neemt Cheetha mee naar de keuken en maakt voor Arjan zijn fruithapje klaar terwijl Arjan even gezellig rond mag kruipen in de kamer.Die blauwe enveloppe die de postmeneer heeft gebracht is wel erg interessant daar moet onze “kleine Pietje” toch wel even het zijne van hebben, dus de enveloppe wordt besnuffeld, geproefd en verscheurd. Als Arjan bijna klaar is met zijn werk mij de belastingdienst van het lijf te houden, komt pa thuis en vindt de nodige snippers

27

Het eerste levensjaaraanslagbiljet; midden in de kring van snippers een triomfantelijke Arjan.Ik kan een grijns niet onderdrukken, het is zo’n prachtig mooi gezicht. Zo klein als hij is, weet hij al precies wat wel en niet belangrijk is.Voor de zekerheid bel ik toch maar even met het belastingkantoor. Als ik de ambtenaar vertel wat er is gebeurd, is deze “not amused” en geeft hij mij de nodige tips om te voorkomen dat dit vaker gebeurt. Ik word er een beetje kribbig van en vraag hem of hij kinderen heeft “Nee, nog niet” zegt de man verbaasd. “Ohh,” roep ik, “dat verklaart Uw onbegrip, nou komt U maar eens terug bij mij met Uw tips, als U zelf kinderen heeft en voor nu, stuurt U mij a.u.b. een kopie aanslag, dan komt het helemaal voor elkaar.” Het is vandaag ook 5 december, St. Nicolaas en ondanks de wetenschap dat Arjan hier nog niet zo veel van snapt, hebben wij voor hem een mooi cadeau uitgezocht. Een enorm ding met toeters en bellen dat je in de box kan vastmaken en waarmee Arjan dan de mooiste geluidjes kan maken. Die avond zitten we even gezellig met ons drietjes op de bank. Arjan kijkt zijn ogen uit naar de tv. Het moet voor zo’n klein mannetje ook enorm interessant zijn, al die kleurtjes, die vrolijke feestelijke muziek, die juichende kinderen... hij kijkt er gebiologeerd naar en probeert mee te klappen, steeds weer.Dan is het tijd voor het cadeau van Arjan. Nou hij heeft goed gerepeteerd vanmorgen met de post van de belastingdienst, dus hij mag proberen zelf zijn cadeau uit te pakken, maar heeft toch nog wel een beetje hulp nodig van zijn pa en ma. Eindelijk lukt het dan om het papier van het pakje af te scheuren en mamma maakt voor hem de doos open en haalt de “playstation” er uit. Met ogen

28

Arjan; zijn levenzo groot als schoteltjes kijkt hij naar al dat moois en probeert alle knopjes uit. Het kind vindt het prachtig en het kost me dan ook de grootste moeite om hem zo ver te krijgen dat we aan het slaapritueel kunnen gaan beginnen. Arjan is dan wel nog een heel klein mannetje, maar die eigen wil, die wij later zo enorm zullen herkennen, manifesteert zich nu al. Het cadeau moet en zal mee...Nou oké dan, in mijn ene arm heb ik Arjan, in mijn andere arm zijn nieuwe schat en zijn pluche aap. Zo trekt de karavaan naar boven. Het badritueel gaat anders dan normaal, Arjan heeft geen tijd voor het bad, hij wil spelen met zijn nieuwe speelgoed. Ik laat hem maar even en probeer hem wat te helpen. Arjan wordt moe, ik besluit hem alleen te verschonen en het baden voor deze avond even over te slaan, maar daar is zoonlief het niet mee eens. Hij wil nu toch ook wel even in bad, als het nieuwe speelgoed ook mee mag. Dat lijkt me niet zo’n heel goed idee. Och ik tuttel nog wat met hem en laat hem lekker even poedelen en spelen met het eendje en de visjes. Arjan is duidelijk moe, dus tijd om te gaan slapen. Ik kleed hem aan en leg hem in zijn bedje, aan de ene kant zijn pluche beer en aan de andere kant zijn pluche aap. Hij pakt zijn beer, kijkt er even naar en valt in slaap. Voor even is de nieuwe schat vergeten, voor even neemt meneer zijn rust. Heel zachtjes ruim ik de badspullen op en neem de playstation mee naar beneden. Ik wil het ding in de box hangen, zodat hij er morgen en verder, mee kan spelen. Als ik de volgende ochtend de deur van de kamer van Arjan open doe, is ons mannetje klaar wakker en kijkt hij me vrolijk en met een grote glimlach aan. Hij vindt het

29

Het eerste levensjaarheerlijk om even naar zijn mamma gebracht te worden even lekker veilig in haar armen te zijn, maar na een kwartiertje wordt hij wat ongeduldig en wil hij dat er wat beweging komt. Ik pluk Arjan uit het grote bed en kleed hem aan, terwijl Gerda zichzelf aankleedt. Gedrieën gaan we naar beneden, waar Gerda een heerlijk hapje maakt voor Arjan. Ik moet nu snel gaan, dus ik “parkeer” Arjan even in de box. Terwijl ik mijn spullen bij elkaar pak zie ik onze knul in de box staan, met een van pijn verwrongen gezichtje, ik schrik, kijk nog eens goed en zie dat een van zijn vingertjes klem zit tussen de playstation en een spijl van de box. Arjan geeft geen kick, maar hij heeft duidelijk pijn. Ik loop snel naar de box en trek het touw van de playstation los, hij trekt zijn handje terug en kijkt me aan, in zijn oog een traan en om zijn mond zijn gulle lieve glimlach...

30

Arjan; zijn leven

Bijna kerstmis

Zo in de aanloopdagen naar kerstmis verandert de sfeer in huis. Buiten is het wat somber, de winter doet zijn intrede, maar binnen is het behaaglijk en gezellig. We hebben een heuse kerstboom aangeschaft en Gerda heeft die heel mooi opgesierd. Er hangt zelfs een aparte kerstbal in van Arjan.Arjan vindt de kerstboom prachtig, hij is helemaal verrukt als Gerda of ik de lichtjes aandoen. Inmiddels kan Arjan aardig lopen, weliswaar heeft hij af en toe nog een tafel of stoel nodig om te steunen, maar langzaam maar zeker wordt het kruipen lopen. Af en toe laat hij zich nog vallen op zijn bips om kruipend zijn weg te vervolgen, maar meestal weet hij op zijn voeten zijn doel te bereiken. Op deze avond zitten we nog even gezellig bij elkaar. Arjan staat aan de salontafel en speelt wat met een houten puzzel. Ik doe de lichtjes in de kerstboom aan, wat Arjan in extase brengt. Steunend op de tafel, hobbelt Arjan naar zijn pa. Nou wil hij toch ook wel eens ontdekken wat dat wonder van al die mooie lichtjes is. Ik zie hem aankomen en vang hem op. Samen lopen we naar de kerstboom en hij kijkt zijn ogen uit. Hij wil de lampjes of de ballen pakken. Nou ben ik daar wel op berekend, dus ik pak zijn eigen bal uit de boom. Die is van plastic, dat kan niet zo heel veel kwaad. Met de kerstbal in zijn kleine knuistjes lopen we terug naar de bank. We spelen wat door de bal over de tafel te laten rollen, waarbij de bal, door de weerspiegeling van de kerstboom de mooiste kleurcombinaties vertoont. Nou

31

Het eerste levensjaardat is het wel voor onze kleine man, dat is een prachtig spelletje voor hem, een spelletje waar hij helemaal in opgaat. Steeds weer laat hij de bal over de tafel rollen in de richting van zijn ouders en als ik of Gerda de bal dan terugspelen, dan is hij helemaal blij. Het is een mooi spelletje, maar het wordt ook de hoogste tijd voor onze kleine man om te gaan slapen. Als ik hem oppak en dat tegen hem zeg, dan is hij dat eigenlijk wel met zijn pappa eens en na nog één maal naar de mooie boom te hebben gekeken, geeft hij zijn mamma een kus en laat hij zich gemakkelijk naar boven dragen.Ik was Arjan in zijn badje, laat het eendje zijn haartjes natspuiten, droog hem af en kleed hem aan. Dan gaan we samen nog even gewoon op de grond in zijn kamer zitten en vertel ik verhaaltjes van Donald Duck, Winnie de Poeh of het kleine hertje. Arjan luistert aandachtig en wijst af en toe op de plaatjes als hij het beeld van wat ik zeg herkent. Dit zijn de mooiste momenten op een dag, gewoon zo even samen met je kind, verhaaltjes maken, “praten” over dieren, bloemen en mensen. Arjan is één en al oor, maar hij wordt ook stilaan moe, ik moet er een eind aan brouwen en hem in zijn bedje stoppen. Dus ik neem mijn knul in de armen, zet zijn lievelingsmuziek aan en begin met hem te dansen, zijn kamer door en dan via de overloop naar onze slaapkamer en dan weer terug. Hij vindt het heerlijk en pappa mag niet ophouden... Na een kwartiertje is hij dan toch echt wel helemaal op, hij slaapt bijna met zijn hoofd op mijn schouder, dus ik dans terug in de richting van zijn kamer en leg hem voorzichtig in zijn bed. Hij pakt zijn pluche beer en trekt die op zijn buik. Ik mag hem nog net een kus geven en dan slaapt onze kleine prins. 

32

Arjan; zijn levenAls de wekker afloopt word ik met een putdiepe zucht wakker. Ik sla de dekens opzij en loop naar beneden om een potje koffie te zetten, ik ben vrij vandaag, we mogen nog even lui zijn, maar dan wel samen met onze knul, dus ik loop naar zijn kamer... Arjan slaapt nog, dat is geloof ik voor het eerst, dat ik eerder wakker ben dan hij. Ik besluit hem toch nog maar even te laten slapen, echter niet voor lang, want als ik de deur van de kamer achter me dicht doe, hoor ik een zwak protest. Onze jongen wil ook genieten en even bij mamma en pappa zijn. Ik pak mijn ventje op, geef hem een droge luier aan en neem hem mee, naar ons bed. Onmiddellijk, als ik hem in ons bed heb neergevlijd zoekt hij de bescherming van zijn moeders armen. Hij is wat verbaasd want ook pappa komt er bij liggen. Ohhhhh dit is leuk, dan kan ik ook bij pappa kruipen..... In minder dan geen tijd, ligt Arjan tussen ons in en speelt hij de grootste woelwater die er bestaat. Niets luieren voor pa en ma, met Arjan “kiekeboe” spelen dat is veel leuker. Toch wordt Arjan na een halfuurtje wat moe en kan ik even koffie halen voor Gerda en mezelf. Als ik terugkom met de koffie ligt Arjan heerlijk te slapen in dat grote bed, hij is gelukkig en tevreden.Samen drinken wij op de rand van ons bed, onze koffie en genieten van ons mannetje, dat daar zo heerlijk slaapt. Ik kan het niet laten hem zachtjes een kus op zijn voorhoofd te drukken, ons mannetje, het doel van ons bestaan...

33

Het eerste levensjaar

34

Het tweede levensjaar

35

Het tweede levensjaar

De eerste verjaardag

Hoera, Arjan wordt vandaag 1 jaar en het is zondag, ik ben vrij!De afgelopen dagen hebben we Arjan steeds verteld dat hij vandaag jarig zal zijn. Ik geloof niet dat hij er veel van heeft begrepen, want ik word wakker en tref een verdrietige Arjan aan in zijn bedje, of het moet zijn dat hij verdrietig is, omdat zijn pa zo lang wegblijft. Ik loop naar mijn mannetje en neem hem op uit bed: “Ga je mee, dan gaan we cadeautjes uitpakken, je bent jarig vandaag!” zeg ik tegen hem. Arjan vindt het helemaal prima, kijkt nog eens in zijn bed en reikt naar zijn pluche beer. Beer moet ook mee. Ik pak de beer en geef die Arjan in zijn handjes.Snel verschoon ik Arjan en zet hem op de grond, zodat ik mijn handen vrij heb om even de grootste rommel op te ruimen. Het gaat goed met Arjan, hij groeit als kool en niet alleen in lichamelijk opzicht. Hij begint een beetje te praten en het allermooiste is dat je kan zien hoe enorm ons mannetje geniet. Ons kind is echt gelukkig en dat maakt ons dan weer heel gelukkig. Vandaag wordt Arjan 1 jaar en automatisch keren mijn gedachten terug naar die zaterdagochtend nu precies 1 jaar geleden. Ik denk aan mijn moedige en vooral sterke Gerda, ik denk aan dat moment dat ik de schaar in de handen kreeg gedrukt om de navelstreng door te knippen. Ik zie weer hoe de gynaecologe controleert of alles goed is met onze knul, ik zie hoe serieus en vakbekwaam zij Gerda helpt en hecht.

36

Arjan; zijn levenArjan was de baby van de maand in Delft en dat was geheel en al terecht, vind ik. Uit mijn overpeinzingen komend kijk ik mijn mannetje aan, hij is weer vrolijk, hij wil bij mamma gaan kijken, dus ik doe de deur voor hem open en hij vindt feilloos zijn weg naar het grote bed van zijn ouders.Inmiddels heeft Gerda zich ook aangekleed. Ze vangt Arjan op en geeft hem een dikke kus op zijn hoofd. “Gefeliciteerd”, roept Gerda en Arjan steekt zijn kleine armpjes op alsof hij wil zeggen: “Hoera”.Gerda heeft het cadeau voor Arjan op het bed gelegd en dus is het nu tijd voor cadeautjes uitpakken, nou daar is onze knul wel voor te porren, in minder dan geen tijd, heeft hij het hele bed bezaaid met papiersnippers en is het cadeau, een mooie trein met wagons, uitgepakt. Natuurlijk help ik hem even om de rails goed op de vloer uit te stallen, maar als hij eenmaal begrijpt hoe het werkt, is hij heel druk met “Tsjoek, tsjoek...” Gisteravond hebben we nog even snel slingers opgehangen in de woonkamer en ballonnen, heel veel ballonnen. We hebben zijn kinderstoel versierd en een heerlijke taart geregeld. Als wij dus besluiten dat we naar beneden gaan, neem ik mijn ventje op in mijn armen, reuze benieuwd hoe hij zal gaan reageren op al dat moois beneden. Nou, Arjan overtreft mijn stoutste ver-wachtingen. Het woord “verrukt”, benadert nog maar half, wat ons mannetje is als hij de mooie versiering ziet. Hij grijpt naar de ballonnen en wil ze allemaal bij zich hebben, dus werk aan de winkel voor pa. Ik zet hem in zijn kinderstoel en mamma zet een feestmuts op zijn hoofdje, maar dat is niet genoeg. “Die” roept Arjan en wijst naar een ballon en naar de volgende en volgende...

37

Het tweede levensjaarNatuurlijk, pak ik de ballonnen voor mijn knul en dus ligt al snel de keukenvloer bezaaid met ballonnen en heeft onze knul de grootste lol.Nu moeten we toch iets gaan eten, wij hebben honger en Arjan zal ook wel iets lusten, dus maakt Gerda snel een hapje voor hem klaar, maar Arjan heeft helemaal geen tijd om te eten, hij wil spelen met de ballonnen.... Ik probeer Arjan toch iets te laten eten en zijn aandacht te vangen, maar dat lukt slechts ten dele, want die ballonnen zijn echt wel heel mooi.Na een half uurtje van ijverig proberen, gaat de bel, onze buurvrouw is gekomen, ze weet dat Arjan vandaag jarig is en ze wil hem en ons even feliciteren. Arjan vindt de buurvrouw heel erg lief, kruipt bij haar op haar schoot en wijst naar de nog hangende ballonnen, “Die....”, de buurvrouw laat zich vermurwen en pakt de aangewezen ballon, maar oeffffff, Arjan wil meer: “Die...”.De buurvrouw is een al wat oudere dame, ze is ook grootmoeder, dus ze is duidelijk iets gewend. Ze laat Arjan even heerlijk spelen en als ze hoort dat hij niet echt eten wil, zegt ze: “Laat mij maar even....” Nou hoe ze het voor elkaar krijgt weet ik niet, maar Arjan eet... en na ieder hapje wijst hij en zegt: “Die...” Inmiddels is het 15:00 uur en Arjan en de buurvrouw zijn moe. Ik bedank haar voor haar visite en hulp en leg ons mannetje voor een uurtje in zijn bed. Het was voor hem duidelijk zeer vermoeiend, binnen enkele minuten gaan zijn oogjes dicht. Echter niet voor lang, want als Arjan een half uurtje slaapt gaat weer de bel, tante Ineke (mijn jongste zus) en oom Marco staan op de stoep. Arjan is duidelijk hoorbaar klaarwakker als ik hen binnen laat, dus haal ik hem uit zijn bed. Arjan is gek op tante Ineke

38

Arjan; zijn levenen als zij ook nog eens van die mooie cadeau’s meebrengt, dat is het ijs helemaal gebroken.De jarige Job laat zich enorm verwennen en is ondanks zijn leeftijd (1 jaar) steeds overal heel dichtbij. Na tante Ineke volgen er nog een paar ooms en tantes en Arjan, Arjan vindt het helemaal geweldig. Als ik nu, nu ik dit schrijf (september 2010), terugdenk aan die dag, die eerste verjaardag van ons kind, dan voel ik weer de warmte van het geluk dat ons mannetje daar beleefde.

39

Het tweede levensjaar

Oma Swinkels

Al geruime tijd, gaat het niet zo goed met Gerda’s moeder. Er is slokdarmkanker gediagnosticeerd. Gisteren is ze naar huis gekomen, maandag a.s. moet ze weer naar het ziekenhuis voor bestraling.Wij besluiten van de gelegenheid gebruik te maken om dit weekend in Deurne bij Gerda’s ouders door te brengen, dus pakken we het hoognodige in, jawel ook de boekjes, autootjes, tekenmaterialen en trein van Arjan.Gerda is er niet echt gerust op, de berichten uit Deurne zijn de laatste weken best wel somber.Het is zaterdagmorgen, dus niet echt druk op de weg, de reis van zo’n 150 km. verloopt voorspoedig.Gerda’s vader is blij als hij ons ziet, hij weet dat het zijn vrouw goed zal doen, als zij haar jongste dochter bij zich weet. Gerda maakt even een heerlijke kop koffie en mijn schoonvader bereidt zijn vrouw voor op het feit dat wij zojuist met Arjan aangekomen zijn.Mijn schoonmoeder is inderdaad blij met onze komst, ze slaat een duster om zich heen en komt even gezellig bij ons zitten. Arjan herkent oma en wil even bij haar zijn, ik zit op dat moment even met hem op mijn schoot en kijkt mijn schoonmamma vragend aan. Ja hoor, ze wil Arjan wel even knuffelen en vasthouden, ook al is ze best wel moe...Arjan is ook moe, hij lacht wat naar oma, maar valt al snel in haar armen in slaap. Ik neem Arjan over van mijn schoonmoeder om haar even de gelegenheid te geven vertrouwelijk met Gerda te praten.Dat beeld vergeet ik nooit meer, Gerda, die in de stoel van haar vader gezeten de handen van haar moeder pakt

40

Arjan; zijn levenen haar probeert een beetje op te beuren. Het is zo’n mooi vertrouwd plaatje...Ik zet Arjan op de grond, ik besef dat Gerda’s moeder afscheid aan het nemen is van Gerda. Nog voor ik de 3 passen die nodig zijn om Gerda en haar moeder te bereiken heb gezet, zakt Gerda’s moeder in elkaar, haar hoofd rustend op Gerda’s schoot.Even is er een moment van paniek, maar dat ebt snel weg, zowel Gerda als ik weten dat hier handelen geboden is. Met de hulp van Gerda breng ik haar moeder naar de slaapkamer en leg haar in bed, terwijl mijn schoonvader zijn dochter Magda belt.... Als schoonmamma eindelijk goed ligt, ze leeft nog maar is duidelijk buiten kennis, begint de ernst van de situatie door te dringen. Wij zijn geen van allen medisch voldoende onderlegd om te weten hoe te handelen. We besluiten het spoednummer van de huisarts te bellen.Samen met zus Magda komt de dokter aan. Wij trekken ons terug in de woonkamer, in spanning afwachtend.Plotseling klinkt er lawaai en gehuil....... Het is Arjan, jemig door alle hectiek was ik ons kleine ventje helemaal vergeten. Zich van geen probleem bewust, heeft hij heerlijk zitten spelen, maar in zijn spel een stoel bij de eettafel omver getrokken en die stoel heeft hem in zijn val geraakt in zijn gezicht. Arjan is verdrietig en heeft pijn, anders dan anders laat hij zich maar moeizaam troosten door zijn pa. Hij voelt de spanning die in het huis van zijn grootouders hangt...Ik neem Arjan bij me op schoot en probeer hem te troosten. Na een poosje komt de dokter de woonkamer binnen, mijn schoonmoeder blijkt een herseninfarct te hebben gehad die haar heeft geveld. Wij horen dit “nieuws” aan

41

Het tweede levensjaaren allerlei herinneringen dringen zich aan mij op, het overlijden van mijn eigen ouders, 5 en 9 jaar eerder. Ik voorvoel dat mijn schoonmoeder ook niet meer lang zal hebben...Als de dokter weg is, ga ik even met Gerda en Magda in overleg. Ik begrijp best dat Gerda nu bij haar moeder wil zijn, maar zo’n klein mannetje en onze hond, dat is wellicht, gezien de omstandigheden veel te veel. We besluiten dat ik met Arjan en Cheetha terug naar huis ga rijden en dat Gerda voorlopig in Deurne blijft. Met lood in mijn schoenen vang ik de reis naar huis aan, ik voel me eenzaam, ik weet niet hoe dit moet. Ergens onderweg besluit ik mijn jongste zus om raad te vragen, Ineke zal wel helpen.Thuisgekomen, stop ik onze knul, na het badritueel zo goed mogelijk te hebben afgewerkt, in bed en bel ik Ineke. Ineke schrikt van het bericht en is direct bereid even te komen kijken of het allemaal goed gaat met Arjan en haar broer. Binnen 5 minuten staat ze op de stoep, ze rent naar boven en plukt Arjan uit zijn bed. Als ze ziet dat het allemaal oké is, wordt ze rustig en speelt even met onze knul. Ik sta er wat onbeholpen naar te kijken, even weet ik het totaal niet meer. Als Arjan een kwartiertje later, weer heerlijk in zijn bedje ligt, spreek ik af met Ineke, dat als het nodig blijkt te zijn, zij voor ons kind zal zorgen. Zij heeft nog geen kinderen, het is voor haar geen probleem om tijdelijk bij ons in te trekken en de zorg voor Arjan op zich te nemen. Samen met Ineke, bel ik naar Deurne...In Deurne is de situatie stabiel, Gerda wil graag naar huis komen. We spreken af, dat Gerda de volgende morgen met de trein naar Delft reist en dat ik haar op het station

42

Arjan; zijn levenvan Delft oppik. Zo gezegd, zo gedaan, met zus Ineke op de achtergrond voel ik me sterk en gedekt. Ik wacht Gerda op, op het station van Delft en rijd met haar terug naar Poeldijk. Arjan vindt het heerlijk dat zijn tantetje voor hem zorgt, hij is niet bij haar weg te slaan en wij, wij vinden het heel fijn dat Ineke zo’n goed contact heeft met Arjan. We praten wat met Ineke en gaan dan, nadat ook Marco (de vriend van Ineke) zijn intrek heeft genomen in ons huis, getroost naar bed. Al heel vroeg in de morgen van die 26ste maart worden we gebeld, door Magda, de zus van Gerda. Het gaat niet goed met moeder, de kinderen moeten afscheid komen nemen...Ik kan niet weg, ik heb mijn werk... Ik bel naar mijn werk om te zeggen dat ik later kom en breng Gerda naar Delft, naar het station. Ineke is in ons huis om voor Arjan te zorgen dat geeft een rustig en veilig gevoel. Als ik op mijn werk kom, loop ik direct door naar de directeur. Ik heb een speciale band met hem, we liggen elkaar goed en hij begrijpt mijn zorgen. Van hem krijg ik dan ook direct alle ruimte die ik nodig heb, om alles in goede banen te leiden. Het leven gaat door, het werk gaat door...‘s Avonds de 27ste maart belt Gerda mij, ze vertelt me, dat haar moeder stervende is. “Moet ik komen?”, vraag ik haar, “Nee”, zegt ze “blijf daar, blijf bij Arjan, we hebben je straks nog hard genoeg nodig!” Het zit me niet lekker, ik ben bang dat ik te weinig doe...Uiteindelijk weet Ineke me ervan te overtuigen, dat het goed is, wat ik, wat wij doen. We moeten er immers ook zijn voor ons kind!

43

Het tweede levensjaarNa twee lange uurtjes belt Gerda weer, haar moeder is overleden, maar ze heeft nog in volle bewustzijn van haar moeder afscheid kunnen nemen, ook namens mij en Arjan. Dat laatste doet mij goed, ik heb echt veel van mijn schoonmoeder gehouden, zij was en is een lief mens! 28 Maart, na overleg met de directie, besluit ik af te reizen naar Deurne, ik moet nu bij mijn vrouw zijn, voor Arjan wordt goed gezorgd dat is geen probleem... Tsja, wat kan ik nog zeggen, we hebben moeder een mooie begrafenis gegeven, wij allen waren er, ook de kleinkinderen, ook Arjan, we hebben hem opgehaald, ook hij was erbij...

44

Arjan; zijn leven

Logeerpartij

Als Gerda en ik, na een pittige werkdag even zitten uit te puffen, rinkelt plotseling de telefoon. Het is broer Kees, hij is net terug uit het ziekenhuis, waar zijn vrouw is opgenomen. Zij heeft een serieuze poging gedaan zichzelf van het leven te beroven...Het jongste dochtertje (3 jaar) heeft kans gezien de buren te alarmeren en zij hebben de hulpdiensten en broer Kees gebeld. De kinderen liggen inmiddels in bed, maar broer Kees voorziet enorme problemen. Het moet traumatisch zijn voor de 3 meisjes, dat hun moeder zo ziek is, maar ook: Kees heeft zijn werk, hij kan niet zomaar wegblijven om voor zijn dochters te zorgen...Ik hoor het verhaal van Kees aan en neem een spontaan besluit: “Pak de meisjes goed in Kees en kom maar naar hier met hen.” zeg ik. We spreken af dat Kees dit meteen gaat doen, dat betekent dat wij slechts een kwartiertje hebben, om ons voor te bereiden en ervoor te zorgen dat er een slaapplaats is voor de meisjes. Ik kijk Gerda aan, leg haar de situatie uit en samen pakken we aan. De logeerkamer is niet helemaal in orde. Er liggen nogal wat spulletjes die we moeten uitzoeken, wat weg kan en wat nog niet. Ik zeg: “Joh kom maar, dat breng ik wel naar mijn werkkamer, dan kunnen we van daaruit rustig aan bekijken wat we er mee willen!”. Nou zo gezegd, zo gedaan. Een tiental minuten later liggen de spullen op zolder, in mijn werkkamer en kunnen we een drietal bedden opmaken voor de meisjes. Als we bijna klaar zijn gaat de bel, daar is Kees, de hond slaat aan en maakt met zijn geblaf Arjan wakker, die dat overigens helemaal niet erg vindt en heel graag wil weten wat er allemaal

45

Het tweede levensjaargebeurt. We laten Kees en de meisjes (7, 5 en 3 jaar) binnen. Dan is het even een drukte van belang, want de meisjes vinden Arjan echt wel heel erg leuk.Samen met Kees loop ik naar boven, om hem even te laten kijken of het zo wel kan, met zijn dochters. Kees is duidelijk blij, dat wij dit zo voor zijn meisjes doen. Hij zegt dat ook en geeft daarbij aan, dat hij zo snel mogelijk een definitieve oplossing zal creëren. Ik schrik hier eigenlijk een beetje van. “Hoezo, definitieve oplossing? Carla (zijn vrouw) wordt toch weer beter?” “Daar hebben we het straks wel even over”, zegt Kees.Inmiddels heeft Gerda de meisjes verwend met wat limonade en Arjan met een kopje Fristi. De meisjes vinden het prachtig om Arjan een beetje te bemoederen, vooral Mariëlle (5 jaar) is druk met hem in de weer, maar de meisjes en Arjan moeten ook gaan slapen, morgen is er voor 2 van de 3 weer school en er moet van alles worden geregeld. Terwijl Kees en Gerda, de 3 meisjes in bed stoppen, leg ik onze knul in zijn bedje. Hij is niet moe te krijgen nu, hij wil steeds kijken bij zijn nichtjes... Toch lukt het me na een poosje Arjan tevreden en wel in te stoppen, met in zijn armen Beer valt hij toch in slaap.Zachtjes sluip ik naar beneden. Gerda en Kees zijn dan al bezig een plan van aanpak op te maken. Het wordt me snel duidelijk, het gaat al maanden helemaal niet goed tussen Kees en Carla. Carla kan het leven gewoon niet aan en Kees weet daarin geen weg te vinden en vlucht weg voor de problemen in zijn werk. Gerda zegt terecht dat dat natuurlijk niet kan en dat Kees moet proberen zijn huwelijk te redden in het belang van hun 3 kinderen.We spreken af dat de kinderen zo lang mogen blijven als nodig is, dat wij morgen de school in Poeldijk zullen bezoeken om te kijken of we de meisjes voor de laatste weken van het schooljaar in Poeldijk op school kunnen

46

Arjan; zijn levenlaten gaan en ik verplicht Kees om zich morgen ziek te melden bij zijn werkgever. Er zijn nu belangrijker zaken dan werk, af te wikkelen.Kees stemt in en met een zucht van verlichting gaat hij naar huis, naar zijn eigen bed om de volgende ochtend vroeg Marijke en Mariëlle op te halen, zodat zij op tijd op hun school in Maassluis zijn.Gerda en ik vinden het heerlijk om de meisjes in huis te hebben, ook al beseffen wij best, dat er heel veel zal gaan veranderen, voor ons, voor Arjan... Als ik dan wakker word, hoor ik wat geluid op de logeerkamer en bij Arjan. De kinderen zijn mij duidelijk voor. Ik steek mijn hoofd om de deur van Arjan’s kamer en zie, hoe Mariëlle probeert Arjan een bekertje Fristi te geven. Ik kan een glimlach niet onderdrukken want het is aandoenlijk om te zien, hoe lief zij eigenlijk is voor onze knul. Mariëlle schrikt een beetje van mij en zegt dat ze de afgelopen avond heeft gezien dat tante Gerda de Fristi aan Arjan gaf. “Het is goed, lieve schat, je hoeft niet te schrikken, oom Piet is helemaal niet boos of zo, maar... Arjan moet ook niet te veel krijgen hè.” Mariëlle kijkt me aan met een vertederende stralende glimlach en doet nog meer dan voorheen haar best Arjan iets te laten drinken. “Vind je het leuk, Arjan een beetje te helpen?”, vraag ik. Ja dat vindt ze heerlijk. “Okë,” zeg ik, “dan mag je mij wel even helpen. Dan proberen we Arjan even te laten plassen op het potje en geven we hem een schone luier. Jij mag hem dan straks wel even een fruithapje geven, oké?” Mariëlle is helemaal vereerd en loopt samen met Arjan naar de badkamer om hem op het potje te zetten. Het lukt allemaal niet zo goed, maar met wat hulp gaat het stukken beter.

47

Het tweede levensjaarAls Kees om 08:00 uur op de bel drukt, is het een drukte van belang. Mariëlle is druk bezig met Arjan, Marijke probeert haar jongste zusje aan te kleden en Gerda en ik lopen ook nog in pyjama...Kees, kijkt het tafereel een enkele seconde aan en weet in minder dan geen tijd zijn “meiden” in het gareel te krijgen, zij het dat Arjan nog wat protesteert, want het fruit van Mariëlle is wel heel erg lekker. Kees glimlacht en geeft onze Arjan een kus op zijn voorhoofd: “Ja, ik moet Mariëlle nu meenemen, maar straks komt ze terug.” Het lijkt wel of Arjan het begrijpt, hij staakt zijn protest en laat zijn moeder de taak van Mariëlle naadloos overnemen.Snel kleden we ons aan en zwaaien we Kees met zijn 2 oudsten uit, na te hebben afgesproken dat Kees en ik, om 12:30 uur samen even naar de basisschool gaan om een en ander te regelen. Het is goed gekomen met de school, de meisjes zijn helemaal welkom, een verademing voor Kees, een opluchting voor ons!De meisjes van Kees hebben enkele maanden bij ons gelogeerd. Zij hebben genoten van ons drietjes en wij van hen.

48

Arjan; zijn leven

De bruiloft

Vandaag trouwt mijn jongste zus. We zijn uitgenodigd met de meisjes van Kees en onze Arjan, voor de hele dag! Het is druk in huis, de kinderen moeten op hun paasbest gekleed worden en ook wij dienen er netjes uit te zien. Door de spanningen lopen de gevoeligheden wat op, vooral Joanne en Arjan, voelen zich niet echt fijn. Ik besluit in te grijpen voordat het echt uit de hand gaat lopen. Ik ben bezig Arjan aan te kleden en roep Joanne: “Wil je me even helpen, Joanne, het lukt me niet zo goed om Arjan zijn blouse aan te krijgen”, vraag ik haar. Natuurlijk wil Joanne even helpen. Ze pakt Arjan’s handje en stopt die in de mouw van zijn blouse. “Zo moet je dat doen, oom Piet”, zegt ze terwijl ze de mouw over Arjan’s armpje schuift. Prachtig, ik heb moeite om niet in de lach te schieten. Samen met Joanne kleed ik Arjan aan, maar nu is het Joanne’s beurt...Arjan, toen al niet voor een kleintje vervaard, pakt Joanne’s jurk en drapeert deze over haar hoofd. Joanne laat zich helpen door haar kleine neefje, de jongste 2 zijn in minder dan geen tijd klaar. Gerda heeft nog wat moeite met Marijke, maar ook dat verloopt toch heel goed, dus als we om 11:00 uur klaar staan om naar het gemeentehuis af te reizen, zijn we ook werkelijk klaar. We wachten nog even op broer Kees en gaan dan met z’n allen naar het gemeentehuis. De trouwplechtigheid duurt niet zo lang, dus de kinderen zijn redelijk tot goed in de hand te houden, behalve Arjan, want ohh, wat vindt hij zijn tante Ineke mooi! Steeds wil hij naar haar toe en in een onbewaakt ogenblik, komt dat er ook van. Tante

49

Het tweede levensjaarIneke, pakt hem op en neemt hem op schoot, met de woorden: “Zo nu heb ik een hele speciale getuige!” Als het “ja” woord gegeven is en Ineke en Marco dat bestendigen met een kus, klapt Arjan in zijn handjes, hij vindt het helemaal oké. Samen met tante Ineke en oom Marco maakt hij nog een dansrondje door de trouwzaal en zo stelen zij gedrieën uiteindelijk de show. We rijden naar de zaal, waar een mooi feest is gepland. Op de achterbank van de auto, zijn de meisjes druk met Arjan, ze vinden het zo leuk, zo’n klein neefje. Onderweg als we op een strobreed ons huis passeren, maken we nog even een sanitaire stop en pakken we nog wat extra kleren mee voor noodgevallen. De kinderen zijn vrolijk, Kees is in zijn element en wij, och wij genieten van het mooie moment.Als we in de zaal aankomen, staat mijn oudste zus ons al op te wachten. Ze heeft iets in haar hoofd, een act, op te voeren door de kinderen. Pppffftttt dat wordt oefenen. De meisjes vinden het prima, maar Arjan heeft niet zoveel zin. Arjan gaat veel liever zijn eigen weg en laat mijn zus kletsen. Hij vlucht weg, jawel, naar zijn pa. Tsja, pa Piet is nu eenmaal pa Piet en neemt het op voor Arjan: “Laat hem toch, je zal zien dat Arjan zijn tante Ineke straks enorm blij maakt!”Als Ineke en Marco eindelijk komen, staat Arjan voorop en trekt tante Ineke aan haar arm. Tante Ineke kijkt hem aan, glimlacht naar hem en neemt hem in haar armen. Zo schrijdt zij met haar man Marco in de ene arm en onze Arjan in de andere arm de zaal binnen. Het is een mooi feest geworden en Arjan en de meisjes hebben ten volle genoten, maar het klokje tikt door. Als ik om 10:30 uur eens goed kijk zie ik dat mijn ventje wat

50

Arjan; zijn levenhangerig wordt en ook Joanne is moe. Ik denk dat het tijd wordt huiswaarts te keren. Arjan is het niet helemaal eens met zijn pa, hij wil nog even naar tante Ineke. Op een afstandje volg ik hem en zie ik hoe hij bij tante Ineke op schoot kruipt. Tante Ineke vindt dat helemaal geen probleem, pakt Arjan op, geeft hem een dikke pakkerd en loopt met hem de dansvloer op. Er wordt een wals ingezet en Ineke danst met in haar armen onze zoon, zij stopt met dansen vlak bij mij en vraagt mij ten dans...Ik ben verlegen, zelfs naar mijn eigen zus, maar dit is zo mooi, dit wil ik wel...Samen met Ineke en Arjan dansen wij de wals uit! Hiermee is een trend gezet, want Arjan vindt het dansen heerlijk. Voortaan zal ik nog heel veel met hem dansen over de overloop op zijn lievelingsmuziek vlak voordat hij naar bed gaat, maar ook op feestjes, ook later als hij al wat groter is, dan weliswaar niet met zijn vader, maar met een tante, een nichtje of vriendinnetje... Na deze dans wensen wij Ineke en Marco veel geluk en keren we voldaan naar huis terug. Kees legt zijn meisjes in bed en ik ontferm me over Arjan. Als Kees dan later naar huis is gegaan, kruip ik dicht tegen mijn Gerda aan. Mijn Gerda, die me geruststelt, die me troost en me kracht geeft. Ik geloof dat ik begrijp, wat Arjan zo heerlijk vond met tante Ineke... 

51

Het tweede levensjaar

Waxweiler

Het gaat goed met de 3 meisjes van Kees. De oudste 2 zijn inmiddels weer aan het nieuwe schooljaar begonnen. Joanne, de jongste, laten we nog even heerlijk thuis. Al in het najaar van 1989, hebben wij een vakantie besproken, voor september 1990, in Waxweiler (de Eifel). We bespreken dit met broer Kees, want de vakantie laten schieten willen we liever niet. Voor Kees is het geen enkel probleem in ons huisje in te trekken en zo voor zijn meisjes te zorgen. Samen met broer Kees en Gerda, laad ik op die vroege zaterdagochtend in september de auto in. Als alles goed in de auto ligt, voert Kees nog even een laatste controle uit en wijst me op de kleine maar niet onbelangrijke details waar ik op moet letten onderweg. Ondertussen zijn de meisjes druk bezig met Arjan. Ze hebben hem keurig netjes aangekleed en vermaken zich uitstekend met hem. Arjan vindt het prima en laat het allemaal met veel plezier over zich komen.Als ik binnenkom om nog een laatste kop koffie te drinken en het allemaal aanzie, denk ik stiekempjes: “Jij wordt een echte rokkenjager...!” Arjan is zich van geen kwaad bewust. Hij houdt gewoon van zijn nichtjes, punt uit! Dan komt onvermijdelijk het afscheid. De meisjes moeten, uiteraard Arjan nog even zoenen... ehhhh, dat liever niet. Arjan houdt helemaal niet van zoenen, dus dat wordt kort maar hevig. Ik zet Arjan goed vast in zijn stoeltje en ja, nu kunnen we de reis aanvangen. We gaan op vakantie, even wij met ons eigen gezin! Als ook de

52

Arjan; zijn levenhond en wij goed zitten, worden we door Kees en de meisjes uitgezwaaid. Alles is geregeld, we mogen nu even tijd voor onszelf nemen. De reis verloopt voorspoedig, dankzij de aanwijzingen van broer Kees, rijd ik na een kleine 5 uur het plaatsje Waxweiler in. Arjan zit heerlijk te slapen, alles gaat goed. Al snel vind ik de aanwijzingsbordjes naar de camping en staan we bij de receptie om ons in te schrijven. Ik spreek behoorlijk Duits, maar ben toch wel blij dat er mensen bij de receptie Nederlands spreken, dat maakt het gemakkelijker. Wij krijgen bungalow 78 toegewezen en laten ons begeleiden naar het betreffende huisje. Inmiddels is Arjan ook wakker geworden en hij kijkt zijn ogen uit. Hij vindt het allemaal geweldig en kraait van plezier achter in de auto.Het uitladen levert geen problemen op, in minder dan geen tijd, staan de spullen in de bungalow en is de auto op de parkeerplaats weggezet. Het wordt tijd, om aan de inwendige mens te denken, dus na een koffiepauze, besluit Gerda alvast de aardappelen te gaan koken. Als de aardappeltjes staan door te koken, gaan we samen even naar buiten, even genieten van het mooie uitzicht. Ik pak een glaasje wijn.... Klang.... met een klap slaat de schuifdeur van onze bungalow dicht, Gerda en ik kijken om en zien, hoe Arjan achter de schuifdeur zich van geen kwaad bewust, staat te lachen naar ons.Ik schrik op, het gas brandt en Arjan is daar alleen binnen. Met gebaren proberen wij onze knul te doen begrijpen dat hij die stang van de deur naar beneden moet drukken, zodat we de deur weer open kunnen maken, maar wat we ook proberen, Arjan begrijpt het niet en ik raak een beetje in paniek. Wat te doen? Arjan begrijpt het niet?

53

Het tweede levensjaarGerda blijft rustig en loopt om de bungalow heen. Al snel ziet ze dat het toiletraampje open staat. “Daar ga ik door naar binnen”, roept ze, “Piet help me even!” Via mijn handen en schouders, klimt Gerda de bungalow in, sluit het gas af en maakt de deur naar het terras weer open... en Arjan...? Arjan vindt het heerlijk, loopt naar zijn pa en lacht zijn lieve lach... Hij wil met pa, naar die glijbaan, hij wil schommelen, hij is zich van geen kwaad bewust...!Ik besef dat en ik geef hem zijn zin. Samen wandelen we naar de glijbaan, samen gaan we naar de schommels... samen lopen we over het terrein van het vakantiepark, Arjan, ondernemend voorop... Het is nacht, ik schrik wakker van gehuil en herken de stem van onze knul. Ik heb moeite om mijn weg in de bungalow te vinden, ik hoor mijn kind en ik wil voorkomen dat Gerda wakker wordt. Dan voel ik onze knul, ik neem hem op en probeer hem te troosten. Hij is bang, zo bang.... ik neem hem mee naar onze kamer en Gerda zegt: “Leg hem maar tussen ons in, dat is oké!”. Nou, zo gezegd zo gedaan. Arjan vindt het heerlijk zo bij zijn ouders en laat zich nu wel troosten. Weldra valt hij in mijn armen in slaap. 

54

Arjan; zijn leven

Sint Nicolaas

De vakantie is al weer een poosje voorbij, inmiddels wonen de meisjes van Kees weer thuis bij hun pa. In oktober zijn zij terugverhuisd naar Maassluis en heeft Kees de voogdij gekregen over zijn kinderen. Hij is nu “huisman” zoals hij dat noemt en heeft zijn handen vol aan de verzorging van de meisjes. Natuurlijk rijden wij regelmatig naar Maassluis om hem een handje te helpen of om er gewoon van te genieten dat Arjan zo heerlijk spelen kan met zijn nichtjes.Voor Arjan breekt er nu een leuke tijd aan “Klaas” is in het land en als hij dat op de tv ziet, is hij helemaal verrukt en staat hij te dansen en te springen voor de buis. Het gaat wonderbaarlijk goed met Arjan, hij ontwikkelt zich in een razendsnel tempo, hij is al helemaal zindelijk, hij kan complete zinnen formuleren en geniet ervan om zijn pa te helpen in de tuin, of met zijn mamma naar het strand in Monster te gaan. Het avondritueel is ook veranderd. Na het baden volgt er nog even “boekje lezen”. Soms kunnen de verhaaltjes Arjan tot tranen toe roeren. Vooral het verhaaltje van het kleine verdwaalde hertje, dat uiteindelijk toch zijn weg weer terugvindt naar zijn huis, is immens populair bij Arjan.Na het voorlezen, stop ik hem dan in bed en inmiddels liggen daar naast aap en beer, ook Bert en Ernie in. Arjan is een fan van Sesamstraat. Als ik Bert dan Kees noem en Ernie Paul, dan krijg ik de wind gigantisch van voren, zo’n domme pa, die niet eens weet wie Bert is en wie Ernie! Hij noemt mij dan steevast “Koekiemonster”, tot die ene avond, als ik zeg: “Oh ja, ben ik Koekiemonster,

55

Het tweede levensjaarnou pas maar op, want ik houd niet alleen van koekjes...” Hij kijkt me wat onzeker aan, geeft me een kus en zegt: “Nee hoor, jij bent niet Koekiemonster. Ik vind jou lief!” Ik schrik een beetje van zijn reactie, dit heb ik niet verwacht en zeg: “Ik vind jou ook lief, jij bent mijn lieve knul altijd, niet vergeten hoor!” Hij kijkt me aan met die grote vragende ogen en begrijpt... pappie heeft hem slechts wat willen plagen... Om de spanning wat te breken. pak ik hem nogmaals op uit zijn bedje en neem hem goed in mijn armen. “Kom ik ga nog even met jou dansen” Arjan is wild enthousiast en ik heb de grootste moeite hem goed vast te blijven houden. Ik heb ergens gelezen dat “Klaas” a.s. zaterdag in Poeldijk wordt ingehaald, dat is wellicht heel leuk voor onze knul. Wij besluiten daar even heen te gaan. Als we dan eindelijk op een plekje staan waar Arjan zittend op de schouders van zijn pa, alles goed kan overzien, komt in de verte de “stoomboot” aan! Arjan vindt het heerlijk en wil naar “Klaas”. Als ik met hem wat dichterbij de “stoomboot” kom, wordt hij toch wat afgeschrikt door de Pieten. Hij is bang. “Pappa is bij jou, lieve knul, die Pieten doen jou niets hoor, geef ze maar een handje...” Schuchter steekt Arjan zijn handje uit naar de eerste de beste Piet, die daar prompt iets lekkers in stopt en Arjan even van mij overneemt... Arjan schrikt hiervan en kijkt heel beduusd. Deze zwarte Piet is duidelijk iets gewend en stelt het kind op zijn gemak. Hij/zij danst even met hem in het rond, geeft hem nog een heerlijk snoepje en brengt hem naar Sinterklaas. Oeps... dat was eigenlijk niet mijn bedoeling, maar ik kan het niet echt stoppen. Als Arjan bij Sinterklaas op schoot zit, kijkt hij wat om zich heen, hij zoekt zijn pa. Zo snel als ik kan, dring ik naar voren. Zodra Arjan zijn vader ziet, is het goed... De

56

Arjan; zijn levengoede Sint heeft de verwarring ook wel in de gaten, hij kent ons goed, hij is een kennis en vriend vanuit de winkeliersvereniging waar ik bestuurslid van ben. “Zo Arjan”, zegt hij, “nu mag ik jou eindelijk eens een beetje verwennen, want jij bent een hele lieve jongen hè, jij bent lief voor jouw pappa en mamma en voor jouw nichtjes...” Arjan kijkt hem aan en knikt, zwaar onder de indruk. “Ik vind jou lief”, zegt Arjan en even wordt het de goede Sint te veel...De Sint moet zijn aandacht ook richten op de andere kinderen, dus hij knuffelt even met Arjan en roept mij: “Piet, wees altijd goed voor jouw knul, hij is een lieve jongen, zorg goed voor hem, wil je?” “Ja Sint”, roep ik, “dat wil ik graag!” De Sint lacht naar mij, geeft Arjan een heerlijk stukje chocolade en wendt zich tot een ander kind. Arjan klimt van zijn schoot en rent naar zijn pa, helemaal verrukt en biedt zijn pa een stukje van de heerlijke chocolade aan. Voorzichtig probeer ik met Arjan, door de menigte heen te dringen, op zoek naar Gerda. Als we Gerda eindelijk zien, wordt zij, zich van geen kwaad bewust net “gearresteerd” door een van de zwarte Pieten. Dit pikt Arjan duidelijk niet. Hij sleept zijn vader mee naar de plek waar zijn mamma en die zwarte Piet staan en zegt dat die Piet moet stoppen... “Dit is mijn mamma...” Arjan is woest en bereid te vechten voor zijn mamma. Met een glimlach op mijn gezicht, zie ik aan, hoe Gerda haar kleine mannetje oppakt en hem geruststelt. De zwarte Piet, inmiddels van de schrik bekomen, strijkt Arjan door zijn haar en verwent hem met nog meer snoep.“We moeten hier weg”, fluister ik Gerda in het oor, “Arjan wordt schroomlijk verwend.” Gerda, met Arjan in haar armen en ik verdwijnen geruisloos in de menigte,

57

Het tweede levensjaarom na een kwartiertje weer heerlijk thuis aan te komen. Arjan is nog steeds verontwaardigd over die zwarte Piet die zijn mamma wilde meenemen, hoezeer wij hem ook vertellen dat die zwarte Piet zich heeft vergist. Als ik na een roerige nacht Arjan de volgende morgen uit zijn bedje haal, rent hij naar onze slaapkamer teneinde zelf te kunnen zien, dat zijn mamma er gewoon nog is. Het zal ons nog heel veel moeite kosten Arjan ervan te overtuigen, dat die zwarte Piet zich heeft vergist... Het wantrouwen in de richting van “zwarte Pieten” is geboren en heeft wortel geschoten. Arjan laat zich duidelijk niet paaien met snoep...

58

Arjan; zijn leven

Mamma’s verjaardag Vandaag is Gerda jarig, vandaag is het feest. Al enkele dagen wacht Arjan in spanning af. Hij voelt aan dat dit belangrijk is en wil zijn bijdrage leveren. Gisteren zijn we (Arjan en ik) naar de bloemist geweest en Arjan heeft daar het cadeau dat hij aan zijn mamma wil geven uitgezocht. Een prachtige witte orchidee met een roodpaars hartje. Zijn mamma houdt van orchideeën, hoe hij dat wist? Ik heb het hem niet ingefluisterd. Natuurlijk heb ik ook een mooie bos bloemen georganiseerd en een heel mooi collier.Gisteren hebben Arjan en ik samen alles nog eens ingestudeerd en afgesproken. Vandaag is dan dus de dag. Het is zaterdag, ik ben dus niet echt vroeg op, maar als ik wakker word, zie ik dat Gerda dat inmiddels ook is. Ze houdt zich stil, maar ik zie hoe ze naar de geluidjes in het huis luistert. Ze heeft natuurlijk allang in de gaten, dat haar “mannen” een en ander hebben voorbereid en ze is nieuwsgierig, naar wat er nu komen gaat. Ik feliciteer mijn vrouw met haar verjaardag en geef haar een kus. Het is niet eerlijk om Gerda langer in spanning te laten wachten, dus sta ik op en loop naar de kamer van Arjan. Arjan is ook wakker. Hij staat rechtop in zijn bed (dat doet hij anders nooit), hij wil eruit en aangekleed worden, hij wil naar zijn jarige mamma. Vlot verzorg ik Arjan en kleed ik hem aan. Dan gaan we zoals afgesproken samen stilletjes naar beneden om de cadeau’s te halen en snel even koffie te zetten. Arjan is enthousiast als ik zeg dat hij zelf zijn cadeau aan mamma mag geven, het kost me toch wel wat moeite om hem wat te temperen, hij kan

59

Het tweede levensjaarniet langer dralen. Als ik dan boven kom met de koffie en “mijn” bloemen, zie ik hoe onze jongen heerlijk vertrouwd bij zijn mamma zit en haar helpt met het uitpakken van zijn cadeau. Mamma is enthousiast en geeft Arjan een dikke kus, Arjan is daar wat beduusd van, maar het smaakt toch naar meer.“Paps mag ik ook jouw cadeau geven?” vraagt hij. Ik heb de bloemen inmiddels in een vaas gezet en die vaas is zwaar, te zwaar voor Arjan, maar daar weet ik wel wat op, “Nou kom maar”, zeg ik tegen Arjan, “dan doen we het samen!” Arjan is helemaal blij en komt naar me toe, samen dragen wij de bloemen naar het bed, waar Gerda wijselijk, op de rand is gaan zitten, zodat dadelijk niet de hele vaas bloemen in het bed belandt. Terwijl ik de bloemen nog even stevig vasthoud, krijgt Arjan weer een dikke pakkerd. Hij kijkt naar zijn vader en moeder en vindt dat het nu de hoogste tijd is dat zij elkaar een kus geven... Als ik dan de bloemen even neerzet op het nachtkastje en met mijn mond de mond van Gerda zoek, dan is Arjan verrukt!Gerda is blij met de bloemen, maar zij weet wel dat er meer volgt, meer moet volgen. Zij kent haar “mannen” een beetje te goed.“Hé Arjan, heb jij nog een cadeautje voor mamma?”, vraagt ze. Ja, dat heeft hij wel, zo snel als zijn kleine beentjes hem dragen kunnen gaat hij naar zijn kamer en pakt de tekening die hij voor mamma heeft gemaakt onder zijn bedje vandaan. Dolenthousiast komt hij met de tekening aangestapt en zegt: “Kijk mamma, dit ben jij en dit ben ik, ik vind jou lief!” Samen bewonderen Gerda en Arjan dan de tekening en Arjan zegt: “Kijk mamma hier staat mijn naam, die heeft pappa erop gezet” 

60

Arjan; zijn levenAls het wat rustiger wordt, Gerda en ik even koffie hebben gedronken en Arjan van zijn Fristie genoten heeft, roep ik Arjan en geef hem mijn verjaardagscadeau. Hij kijkt me aan, dit is een verrassing, hij weet niet wat voor cadeau zijn pa nog heeft. “Geef maar aan mamma” zeg ik en dus loopt hij met het klein pakje naar zijn mamma: “Kijk mamma, dit is van paps, ik weet niet wat het is.” Gerda neemt het pakje van hem aan en samen pakken ze het uit. Gerda is blij verrast met het mooie collier, ze had hier al vaker naar gekeken. Spontaan geeft ze Arjan weer een dikke pakkerd, maar deze protesteert nu echt. “Dat is het cadeau van paps hoor, je moet pappa zoenen.” Nu is het dus mijn beurt om gekust te worden en Arjan vindt het heerlijk dat zijn ouders zoveel van elkaar houden. Hij klapt in zijn handjes en is oprecht enthousiast. In de middag komt er dan wat visite, broers en zussen van mij, die Gerda willen feliciteren. Als de bel gaat is Arjan er steeds als een haantje de voorste bij en roept hij tegen iedereen die het maar horen wil “Mijn mamma is jarig! Kijk dit (op de orchidee wijzend) heb ik haar gegeven!”Het is een mooi feest voor Gerda en ook voor haar knul, maar om 20:00 uur, wordt het toch wel de hoogste tijd voor Arjan om te gaan slapen. Hij is ook moe en protesteert niet eens, als ik hem oppak om hem naar bed te helpen. Hij wil nog wel even mamma een kus geven en vraagt haar: “Ben je nu nog jarig?” Als mamma bevestigt dat ze nog jarig is, vraagt hij: “en morgen?” Gerda kijkt haar zoon aan en zegt: “Morgen ben ik ook nog jarig, dan vieren wij het samen nog een keer!” Arjan is duidelijk blij met deze toezegging en loopt gewillig met zijn pa mee. “Paps, geven we mamma morgen weer cadeautjes”,

61

Het tweede levensjaarvraagt hij. Ik krijg niet eens de kans meer om hem goed te beantwoorden hij is moe en valt, nog voor ik hem goed heb omgekleed en ingestopt, in slaap.

62

Het derde levensjaar

63

Het derde levensjaar

Arjan wordt 2

Vandaag wordt onze jongen 2 jaar. Samen hebben we al een hele week het aantal nachtjes afgeteld en Arjan kan al aangeven door 2 vingertjes omhoog te steken, hoeveel jaartjes hij wordt. Deze week vroeg hij iedere morgen en iedere avond steevast: “Paps, hoeveel nachtjes nog voor mijn verjaardag?”Gisteravond heb ik hem op de gebruikelijke manier in bed gestopt en hem verteld dat als hij wakker wordt dat hij dan jarig is. Even was ik bang dat de spanning te groot zou worden voor hem, dat hij niet zou kunnen slapen, maar dat viel alles mee. Arjan was wel moe en viel, nadat ik de hele santenkraam van aap, beer, Bert en Ernie in zijn bed had gelegd, heel snel in slaap met in zijn kleine knuistjes beer vastgeklemd. Deze ochtend moet ik nog een paar uurtjes werken, dat kon niet anders, maar vanmiddag ben ik vrij, heerlijk! Ook voor Gerda en mij is het spannend, dus ik schrik toch best wel snel wakker van de wekker en sta op. Ik loop naar de kamer van Arjan, hij is ook wakker en vraagt: “Ben ik nu jarig paps?” “Ja”, bevestig ik, “je bent jarig, hoeveel jaartjes ben je nu?” Arjan lacht, hij vindt het duidelijk heerlijk en hij steekt 2 vingertjes omhoog.Ik haal mijn jarig Jobje uit bed, laat hem even naar het toilet gaan en geef hem schone kleren aan. Arjan voelt zich nu toch best wel groot, dus vindt hij dat hij zelf zijn t-shirt en broek wel aan kan trekken en het lukt hem nog ook. Alleen de knoopjes zijn nog een probleem, maar natuurlijk wil zijn pa hem daar wel even bij helpen.

64

Arjan; zijn levenInmiddels is Gerda ook opgestaan en feliciteert zij haar zoon. Oeps, dat had pappa nog niet gedaan, in de herhaling dus. Ik geef hem een kus op zijn voorhoofd en pak zijn handje: “Gefeliciteerd, mijn jongen, je wordt een grote kerel nu.” zeg ik, “Word ik net zo groot als jullie ?” vraagt Arjan, “Nog groter”, roep ik, “kijk maar” en terwijl ik de verbouwereerde Arjan oppak en hem op mijn schouders zet, heeft hij plezier voor 10. Zo gaan we voorzichtig met z’n drietjes naar beneden. Arjan is jarig er zijn cadeau’s!Net als vorig jaar hebben we de woonkamer een beetje opgesierd. Arjan is gelukkig met zoveel slingers voor hem en dan weet hij: “Het zijn er nog veel meer dan bij de verjaardag van mamma”, “Ja”, zeg ik, “het zijn er veel meer, maar dat komt omdat jij nog zo klein bent en toch al bijna net zo belangrijk als mamma.” Arjan kijkt me eens aan, vindt dit duidelijk maar dommigheid.” Na enkele minuten zegt hij dan: “Paps je moet de volgende keer voor mamma ook zoveel slingers ophangen, anders ben je niet lief!” (Wie voedt wie op?) Ik laat mijn knul van mijn schouders afglijden en zet hem op een stoel. Ik pak zijn lieve hoofdje in mijn handen, kijk hem aan en zeg: “Je hebt gelijk, pappa mag wel iets liever zijn voor mamma hè?” “Je bent wel lief voor mamma paps, maar zij verdient ook zoveel slingers.” Ik geef hem weer een kus op zijn voorhoofd en besef dat ik van lieverlede een beetje haast moet gaan maken. “Zullen we de cadeautjes uitpakken?” vraag ik hem, nou daar heeft hij wel oren naar en samen met mamma pakt hij eerst het allergrootste pakje uit. Het is een driewielertje, dat vindt hij helemaal te gek en in minder dan geen tijd, zit hij op het zadel en maakt hij de woonkamer onveilig. Dan ontdekt hij nog een enkel ander cadeau, tsja dat moet ook worden uitgepakt, dus.. Weldra ligt de

65

Het derde levensjaarhuiskamervloer bezaait met stukjes papier en staan de cadeau’s op tafel. Een kassa met een heuse lopende band, van opa, een mooie brandweerauto met sirene, ook van opa, mooie boekjes van Donald Duck, van pappa en mamma, een leuke puzzel, van tante Ineke en nog veel, heel veel meer. Het is de hoogste tijd, ik moet naar Den Haag, dus geef ik Gerda een kus en zeg Arjan gedag. Hij heeft geen tijd, hij is even druk bezig met zijn brandweer- en politieauto en fantaseert er stevig op los.Als ik om 12:00 uur weer huiswaarts rijd, heb ik een heerlijk gevoel. Ik ga de 2e verjaardag vieren van mijn zoon! Thuisgekomen, tref ik “een hok vol herrie”, tante Ineke is er en tante Roos met haar dochtertje Iris, de buurvrouw is er met haar zoontje Maurice, tante Bernadette is er met haar zonen Peter en Klaas, tante Annemieke is er met haar dochter Cindy en Arjan is het middelpunt. De bakker heeft taart gebracht en Arjan mag de 2 kaarsjes uitblazen, maar zover komt het nog niet, want juist dan komt pappa binnen. Arjan ziet zijn pa en rent naar hem toe, pakt mijn hand en roept: “Kom paps, ik ga de kaarsjes uitblazen”. Met een glimlach op mijn gezicht loop ik met hem mee en zie ik hoe hij enthousiast de kaarsjes uitblaast. Ik zie hoe gelukkig ons kleine mannetje is, zeker als hij me later meeneemt naar zijn “nieuwe schatten”. Hij is zo heerlijk echt helemaal jarig, hij geniet ten volle en ik, ik geniet met hem mee. Het is koud buiten, maar toch wil Arjan even buiten op zijn 3-wieler door de tuin racen, dus pa gaat met hem mee en helpt hem op de 3-wieler. Als een speer gaat het

66

Arjan; zijn levendoor de tuin en Arjan is in zijn nopjes, zeker als ook Maurice, Peter en Klaas mee gaan doen en op hun verschillende vervoermiddelen gaan crossen door de tuin.Gelukkig voor mij, is Arjan het racen na een half uurtje zat, hij kan nog niet echt op tegen Maurice en zijn neefjes, hij wil naar binnen, iets drinken en de behaaglijkheid weer opzoeken.Dan komt oom Kees met de meisjes, dat bevalt hem beter en in minder dan geen tijd is Arjan weer in de tuin, maar nu met Mariëlle en Joanne. Ze rennen en racen door de tuin en zowel Kees als ik laten het gewoon even gaan. Langzaam aan wordt het bedtijd voor onze kleine man. De visite is naar huis, we hebben heerlijk gegeten en samen even tv gekeken. Nu moet Arjan weer gaan rusten. Hij is ook moe, onze jarige Job, dus als oom Jan en tante Atty komen, kan er niet veel meer dan een kleine lieve glimlach vanaf. De mooie auto, die zij voor hem meebrengen wordt in dank aanvaard, maar ons mannetje is ook op. Ik excuseer ons beide en breng hem naar zijn bedje... Het is een mooie dag geweest!

67

Het derde levensjaar

Wandelen met de hond

Het is koud vandaag, maar ook helder weer. Koud of niet de hond moet uitgelaten worden en wij eigenlijk ook.We besluiten even naar Ockenburg te rijden, een park aan het randje van zuid-west Den Haag. Het park grenst aan Kijkduin. Als Arjan lekker warm is aangekleed, zijn driewieler in de auto is gezet en ook Cheetha zijn plaatsje in de auto gevonden heeft, zet ik Arjan in zijn stoeltje in de auto en verlaten we goed geluimd Poeldijk.Het is maar een minuut of 10 rijden naar Ockenburg, dus al snel komen de bomen in zicht, wat Cheetha heerlijk vindt. Dus parkeren en rennen is de boodschap. Ik zet de auto netjes weg en laat Cheetha alvast uitstappen, want als zij een boom ziet, moet ze hevig nodig. Ik zet Arjan zijn muts weer op, doe hem nog wanten aan zijn handjes en bevrijd hem uit zijn stoeltje. Hij wil zijn driewieler, ja daar hebben we op gerekend, dus die heeft Gerda al voor hem gepakt. Arjan klimt op de driewieler en gaat er als een speer vandoor, achter Cheetha aan. Plotseling realiseer ik me dat er na een kleine 100 meter een sloot ligt met een bruggetje. Ik ren naar voren om te kijken of dit allemaal wel goed gaat. In een flits zie ik hoe Cheetha over het bruggetje loopt en ja gelukkig Arjan volgt dat goede voorbeeld. Het bruggetje is een beetje steil voor Arjan, dus hij gebaart hevig dat pappa hem even moet helpen. Nou dat is goed, ik zie dat de sloot bevroren is en ook het door de brandweer opgespoten grasveld om er een ijsbaan te laten ontstaan.Arjan roept weer om hulp, hij wil de heuvel die een twintigtal meters achter het bruggetje ligt beklimmen, maar dat lukt hem niet, de heuvel is te steil. Natuurlijk

68

Arjan; zijn levenhelp ik hem even en als we bovenop de heuvel staan, draait Arjan de driewieler om en ziet hij beneden zijn mamma staan. “Mamma” roept hij, “ik kom...” In een flits zie ik hem al in het water racen, dus roep ik: “Nee Arjan, niet zelf, pappa helpt jou naar beneden.” Nou, dat wil Arjan duidelijk niet en hij zet af. Gelukkig sta ik er erg dicht bij en kan ik hem tegenhouden. Dat vindt Arjan niet fijn, hij wil naar beneden racen en dat laat hij merken ook. “Nou oké dan jongen, je mag naar beneden, maar pappa houdt jou vast”, roep ik. Cheetha is inmiddels ook bij ons opgedoken en dus roep ik haar en zeg haar naast Arjan te gaan lopen. De hond volgt gehoorzaam en houdt Arjan stevig in de gaten. Ik hou Arjan een beetje tegen zodat hij niet al te veel vaart krijgt. Ongeveer halverwege de “afdaling” wil Arjan toch dat ik hem loslaat. Het is nu veel minder steil dan het eerste stuk. Ik zie dat Gerda’s aandacht helemaal op ons is gericht, dus ik laat hem los en ren naast hem mee om in te kunnen grijpen als dat nodig is. Cheetha volgt mijn voorbeeld en rent aan de andere zijde met Arjan mee. Als we bijna bij mamma zijn, pak ik Arjan weer vast, zodat hij niet met een klap tegen zijn mamma aanknalt, maar ook Cheetha voorzag een klap en met 8 à 9 stappen is zij als eerste bij Gerda en gaat voor haar liggen. Een botsing is uitgebleven, maar wel een knap staaltje van onze dappere en loyale viervoeter. Arjan is een beetje beduusd, klimt van zijn driewieler af en geeft Cheetha een aai over haar kop, zachtjes rijdt de onbeheerde driewieler nog een metertje naar voren en raakt Cheetha. Dit vindt Arjan duidelijk “gemeen” van die driewieler, hij is boos op het fietsje en wil er eigenlijk niet meer op. Mamma troost haar zoon, terwijl ik even met Cheetha de heuvel op ren. Als ik rustig naar beneden loop en Cheetha heen en weer rent tussen Gerda met Arjan en mij, dan roept Arjan: “Pappa,

69

Het derde levensjaarrennen” hij heeft plezier voor 10 als hij ziet hoe zijn pappa met Cheetha naar beneden rent. Natuurlijk wint Cheetha, maar dat komt omdat pappa oud is.. Kinderen...We wandelen nog wat door het bos en ja hoor Arjan op zijn driewieler. Je gaat immers niet lopen als het op wielen kan.We slaan het pad in, terug naar de auto en juist op dat moment besluit Arjan dat hij nu toch lopen wil. Dus ik help hem van zijn fietsje af en neem het ding in mijn linkerhand, in mijn rechterhand het kleine knuistje van Arjan.We lopen weer langs het opgespoten weiland als Arjan zich plotseling en onverwachts lostrekt uit mijn hand. Zo snel als zijn kleine beentjes hem dragen kunnen, rent hij naar een gat in het hekwerk wat rond het opgespoten weiland staat. Het heeft pas 1 nacht echt gevroren, het ijs kan nog niet sterk genoeg zijn. Ik zet de driewieler op het pad en roep tegen Cheetha “Blijf”, zo snel als ik kan ren ik achter Arjan aan de ijsbaan op. Ik zie dat hij er niet doorzakt, maar dat doe ik dus wel en oké het is niet echt diep, maar het lopen wordt zo echt wel moeilijk en ik zie dat er aan de andere kant van het grasveld een heuse sloot ligt. Ik word bang en met de moed der wanhoop “strompel” ik zo snel als ik kan achter mijn kind aan. Langzaam maar zeker wordt de afstand kleiner tussen ons beide en als ik dan een vijftal stappen zetten kan zonder door het ijs te zakken, ben ik bij hem. Ik til hem op en prompt zak ik waarschijnlijk door het extra gewicht, weer door het ijs. Dan zie ik een tiental meters verderop Gerda staan. Ze is helemaal om de ijsbaan heen gerend en heeft nog een opening in het hekwerk ontdekt. Ze roept me, voorzichtig loop ik met Arjan in mijn armen naar Gerda en ja ik zak met iedere stap weer door het ijs. Gerda kan haar lachen niet inhouden als ze ziet, dat ik

70

Arjan; zijn levenook bij die laatste stap, weer wegzak. Och ik lach maar mee, we hebben ons mannetje weer heelhuids terug daar heb ik wel een paar natte voeten voor over. “Joh, waar is Cheetha?”, roep ik als Gerda haar kind even geïnspecteerd heeft en vastgesteld heeft dat hij helemaal oké is. “Ik weet het niet, zegt Gerda, ik heb daar niet opgelet!” Arjan zet het op een brullen, Cheetha weg, dat kan niet. Ik kijk even intensief rond en zie aan de andere kant van de ijsbaan een kleurrijk iets (de driewieler) en een zwarte “schaduw” die daarbij ligt. “Daar”, wijs ik, “daar is Cheetha, hij is bij jouw driewieler!” Arjan ziet het duidelijk ook en is enthousiast, zo enthousiast dat hij bijna weer via de ijsbaan terug gaat rennen, het is dat zijn mamma hem zo stevig vast heeft, want anders...We lopen om de ijsbaan heen, naar Cheetha en de driewieler. Als we aan komen lopen heft Cheetha zijn trouwe kop op en kijkt ons aan, alsof hij zeggen wil: “Hèhè, zijn jullie daar eindelijk?”Cheetha is vandaag wel heel erg braaf en dus wordt zij even hevig geknuffeld door ons alle drie. Mijn voeten beginnen pijn te doen van de kou. Ik heb de ziekte van Raynaud, dat betekent dat ik slecht tegen kou kan, vooral mijn handen en voeten worden dan een probleem. Zo snel als we kunnen, lopen we terug naar de auto. Gerda heeft daar nog een handdoek in liggen, misschien biedt die handdoek wat verlichting. Gerda zet Arjan en Cheetha in de auto en ondertussen wrijf ik mijn koude voeten droog en warm. Gerda is geweldig, want als zij het wrijven van mij overneemt, beginnen mijn voeten na enkele minuten al weer te tintelen ten teken dat er weer leven in komt.

71

Het derde levensjaarOp blote voeten rijd ik naar huis. Gerda regelt snel even droge sokken en schoenen, zodat ik “normaal” gekleed de afstand van de auto naar huis kan overbruggen, Arjan in mijn armen, onze lieve viervoeter, trots en fier aan mijn rechterzijde... Het was een mooie trip, het gaat goed met mijn voeten, maar Gerda staat erop dat ik een warm voetenbad neem. Nou als Arjan ook vindt dat dat moet, staak ik mijn verzet en loop naar boven naar de badkamer. Als ik even in een heerlijk voetenbadje zit, hoor ik geluid achter me, het is Arjan. Hij komt even bij zijn pappa kijken. “Heb je nog zere benen paps” vraagt hij. “Nee hoor jongen”, zeg ik “het is alweer over”. “Ohhh, dan is het goed”, roept hij en voor ik er erg in heb zit hij met zijn met sokken bedekte voeten in het voetenbad...

72

Arjan; zijn leven

Zorgen op het werk en thuis

Het is een rustige voorjaarsdag, ik ben op mijn werk, straks heb ik nog een vergadering met de verschillende vertegenwoordigers over de omzetcijfers. AEG Olympia is wereldwijd in ruw weer terecht gekomen, de omzet staat onder druk, de verliezen geconsolideerd, lopen op tot 600 miljoen DM. Het moederbedrijf AEG wil AEG Olympia als geheel verkopen. AEG Olympia Nederland draait redelijk goed, vooral omdat we in de computers zijn gestapt. In Nederland wordt winst gemaakt. In de voorbije maanden heb ik met afgrijzen kennis genomen van de ontwikkelingen in Duitsland. Er is een koper voor het bedrijf als geheel, maar die haakt de volgende dag al weer af. Ik heb het naar mijn zin bij AEG Olympia, ik zie al die ontwikkelingen met lede ogen aan, totdat..., totdat ik zelf besluit de stap te wagen en een businessplan op te stellen voor AEG Olympia Nederland. Als boekhouder ken ik alle cijfers van “mijn” bedrijf, het is een simpele rekensom om te bepalen wat de Nederlandse vestiging waard is. Op basis van mijn businessplan geeft de bank een heuse financieringsofferte af en ik heb de directie van AEG in Frankfurt per brief een bod gedaan op AEG Olympia Nederland van ruim 3 miljoen gulden.Plots rukt de telefoon me uit mijn mijmeringen los. Het is Gerda. “Piet”, zegt ze met een door angst afgeknepen stem, “ze hebben net de koelkast gebracht, maar toen die man binnenkwam is de voordeur even open blijven staan. Arjan is weggelopen en ik kan hem nergens vinden! Ik heb ook nog samen met meneer van Spronsen lopen zoeken, maar hij is nergens!” “Ik kom eraan”, zeg ik,

73

Het derde levensjaargrijp mijn sleutels en loop naar het trappenhuis, bij de receptie meld ik nog even, dat ik zo terug ben.Ons huis in Poeldijk ligt langs de doorgaande weg van De Lier naar Den Haag. Een hele drukke weg, waarover duizenden auto’s per dag denderen. In de directe omgeving van ons huis kan Arjan die weg niet bereiken, maar als hij 300 meter loopt dan kan dat wel.Als ik mijn auto over die weg in de richting van Poeldijk stuur, vraag ik me af waar ik zal moeten zoeken. Waar loopt zo’n klein ventje heen. Dan schiet me door mijn hoofd, de Leuningjes, dat is een soort gemeenschapshuis, daarin is onder andere ook een crèche en bij de creche staan speeltoestellen... De Leuningjes is ca 80 meter bij ons huis vandaan. Ik besluit niet eerst naar huis te rijden, maar rijd meteen door naar de Leuningjes. Als ik het parkeerterrein opdraai, zie ik een kindje van ongeveer een jaar of 5 met een ander kindje in een wel heel bekend blauw vestje. Rustig parkeer ik de auto niet al te ver van de kinderen vandaan. Als ik uitstap herkent Arjan zijn vader en rent op me af. Hij is zich van geen kwaad bewust, hij is blij dat hij mij ziet. Arjan zegt tegen het meisje: “Kijk, dit is mijn pappa!”, “Ja, dat weet ik wel” zegt het meisje, “ik ken jouw pappa wel!” Dan herken ik het meisje, ze woont bij ons in de straat. “Weet jouw mamma, dat je hier bent?”, vraag ik haar. Ze haalt haar schouders op en zegt:”Dat weet ik niet.” “Nou, kom maar” zeg ik “dan breng ik jou ook even thuis.” Met zijn drietjes lopen we terug naar de Mauritslaan. Ik bel bij mevrouw Witkamp aan en vertel haar kort wat er is gebeurd. Nee ze heeft Melanie nog niet echt gemist. Ze denkt dat Melanie in de straat aan het spelen is. Mevrouw Witkamp biedt me een kop koffie aan, maar beleefd sla ik dat af, ik moet naar Gerda want die loopt op haar tandvlees van de zenuwen. Samen met Arjan

74

Arjan; zijn levenloop ik het kleine stukje door, naar ons huisje. Als ik de deur opendoe, zie ik dat Gerda staat te bellen: “Ohhhh, daar is Piet, met Arjan”, roept ze in de telefoon. “Dank je wel Marina” en “ja ik stuur hem snel terug naar de zaak!” Marina is mijn secretaresse bij AEG Olympia. Gerda heeft in haar ongerustheid nog een keer naar de zaak gebeld, Marina heeft haar te woord gestaan en haar een beetje bemoedigd.Gerda loopt op ons af en vraagt: “Hoe heb je hem zo snel gevonden?” “Tsja”, zeg ik “ik gokte op de Leuningjes omdat daar die speeltoestellen staan. Die gok was raak!”Met een lieve glimlach pakt ze Arjan op en geeft hem een enorme kus op zijn hoofdje. “Ja, en ik”, vraag ik haar. Ze kijkt me aan en met Arjan tussen ons ingeklemd, krijg ik de allerdikste kus, die ik ooit van haar gehad heb. Arjan vindt dat prachtig. Hij geniet er van dat zijn mamma en pappa elkaar zo lief vinden: “Nog een keer”, roept hij “nog een keer!” en dus doen we het nog eens dunnetjes over.“Ohhh Piet, je moet snel terug naar de zaak, de vertegenwoordigers zijn er, je hebt een vergadering.”“Ja, ik weet het”, zeg ik en na mijn zoon nog een knuffel te hebben gegeven, ren ik zo snel als mogelijk naar de parkeerplaats bij de Leuningjes om snel terug te keren naar de zaak. Als ik ‘s avonds thuis kom, vind ik Gerda met Arjan op haar schoot. Ze is hem aan het voorlezen. Een verhaal van een klein hertje dat is weggelopen en de weg terug naar huis niet meer vinden kan. Arjan is ontroerd, de tranen lopen over zijn gezicht, dat arme hertje.Ik denk niet dat hij het begrijpt, immers zijn pappa had hem in minder dan geen tijd gevonden...

75

Het derde levensjaarOplossingen

Vandaag heb ik een afspraak met de directie van AEG in Frankfurt. Ik heb besloten te gaan vliegen, omdat ik dat eind rijden heen en weer op één dag een beetje te gortig vind. Mijn vliegtuig vertrekt om 10:00 uur vanaf Schiphol, dus nadat ik Arjan en zijn moeder een stevige knuffel heb gegeven stap ik om 07:30 uur in de Renault Safrane op weg naar Amsterdam. De drukte op de weg valt mee, om 08:15 uur sta ik al in de parkeergarage. Ik loop naar buiten en kijk eens naar de lucht, de hemel is wolkeloos, het wordt vandaag goed weer. Even op het vliegveld een kop koffie scoren ik heb tijd genoeg.De vlucht verloopt voorspoedig, ruimschoots op tijd stap ik in Frankfurt in een taxi om me naar het hoofdkantoor van AEG te laten rijden, maar dan ontstaat er toch een klein probleem. De taxichauffeur weet niet precies de weg en vraagt het aan een collega. De collega weet wel te vertellen waar het hoofdkantoor van AEG is, ik geef mijn taxichauffeur 5.00 DM en stap bij de collega in de taxi, dat lijkt me beter. De taxichauffeur protesteert, maar ja als je als taxichauffeur in je eigen stad niet eens de weg weet...Na een toch best lange rit zie ik dan het complex van AEG liggen, dit is niet een eenvoudig hoofdkantoor, dit is een compleet dorp! Ik word keurig bij de hoofdingang afgezet en loop naar binnen, naar de receptie. Als ik me voorgesteld heb en de reden van mijn komst uiteen heb gezet, wordt mij verzocht even plaats te nemen. Het is 11:30 uur, de afspraak is om 12:00 uur, dus ik ben keurig op tijd. De minuten verstrijken en ik begin me toch wat nerveus te voelen. Eindelijk komt er dan om 11:45 beweging in

76

Arjan; zijn levenhet geheel er komt een dame op me afgelopen en vraagt: “Herr van der Elst”, “Jawohl”, zeg ik en zij zegt: “Kommen Sie”.Langzaam maar zeker wordt me duidelijk, waarom dat allemaal zo lang moest duren, gang in, gang uit, een binnenplaats over, de lift naar de 12e verdieping en weer gang in gang uit. Ik zeg tegen de dame: “Sie brauchen ein Fahrrad hier.” De dame glimlacht en zegt: “Unserer Eingang, liegt am andere Ende des Gebaudes, dann ist der Weg kurzer.” Dan reikt de dame naar een deur en laat mij in een mooie ruime kamer binnen. Er is niemand in de kamer? “Herr Kohlmann, ist noch nicht hier, er wird gleich kommen.” Ik knik om aan te geven dat ik het heb begrepen en ga in een van de fauteuils zitten. Als ik op mijn horloge kijk zie ik dat het bijna 12:00 uur is. Ik krijg een heerlijke kop koffie aangeboden en genietend van mijn koffie wacht ik op de dingen die komen gaan.Om 12:45 uur zwaait de deur open. In de deuropening een breedgeschouderde man van middelbare leeftijd, goed in het pak, met een handje dossiermappen onder zijn arm. Hij kijkt naar mij en ik zie direct dat ik letterlijk en figuurlijk “te licht bevonden” ben.“Nou Kohlman”, denk ik, “zo kom je niet van mij af.” Ik besluit niet te buigen voor dit figuur.“Mr. Kohlman, I presume?”, zeg ik, doelbewust in het Engels sprekend, “you are late, my time is limited!”Nou is het de heer Kohlman die uit het veld geslagen is.“I am so sorry”, zegt hij “I had soom business.” “I have business, too, can we coom to the point? Did you receive my offer for Olympia Holland?” De heer Kohlman heeft mijn bod, hij wil daarover praten. Uitgebreid ontvouwt de heer Kohlman de plannen die AEG heeft met Olympia, in die plannen past geen

77

Het derde levensjaarverkoop van een enkele dochter. Olympia dient als geheel te worden verkocht, het liefst aan een beursgenoteerd bedrijf. Tsja, ik ben geen beursgenoteerd bedrijf en ik heb ook niet het vermogen heel Olympia, met haar 17 dochters en 2 fabrieken, even te kopen. Nou dat had de heer Kohlman ook niet verwacht, hij had zich duidelijk voorbereid en weet verduiveld goed wie hij voor zich heeft. Hij kijkt me aan, er verschijnt een glimlach op zijn gezicht en zegt: “You are a real Dutchie, can you manage Olympia Holland for us?” Ik antwoord simpel “Yes I can!” Weer een glimlach, het ijs is dan toch gebroken. Dan vertelt de heer Kohlman mij, dat ze een directeur zoeken voor Olympia Nederland en hij vraagt me of ik interesse heb in die functie. Nu is het mijn beurt om te glimlachen, want ik heb wel degelijk interesse in die functie.De heer Kohlmann vertelt me dat er een nieuwe koper is die Olympia wil over nemen, maar op voorwaarde dat de vestigingen in Nederland, België en Luxemburg worden samengevoegd, het liefst in Brussel. Hij vraagt me om samen met de directies van België en Luxemburg de fusie vorm te geven. Als directeur van Olympia Nederland kan ik solliciteren naar de functie van directeur voor de hele Benelux. Dit is te mooi om waar te kunnen zijn, ik wil best op termijn naar België verhuizen en als ik directeur mag zijn van Olympia Benelux...We wisselen nog de nodige beleefdheden uit en dan is het al snel de hoogste tijd voor mij om te vertrekken. Door de chauffeur van de heer Kohlmann word ik keurig op tijd op de luchthaven van Frankfurt afgezet. Ik heb nog even tijd om iets lekkers te kopen voor Gerda en een mooi autootje voor mijn kleine mannetje.De douanecontrole verloopt vlot, maar niet de controle op verdachte zaken. De metaaldetector geeft een signaal

78

Arjan; zijn levenen als men mij uit de rij haalt ontdekt de beambte al heel snel het autootje en begrijpt. Ik mag doorlopen. Als ik moe, maar voldaan het luchthavengebouw in Amsterdam verlaat en naar de parkeergarage loop, weet ik niet meer waar mijn auto precies staat. Dat wordt zoeken. Ik raak een beetje in paniek en vraag iedereen die ik tegen kom of men misschien een donkergroene Safrane heeft zien staan. Na 45 minuten zoeken, zie ik dan toch eindelijk mijn auto staan en met een putdiepe zucht van verlichting stap ik in mijn voiture. Het is al laat, Gerda heeft Arjan vast al in bed gestopt, dus ben ik enorm verrast als ik Gerda met Arjan in onze woonkamer zie. Gerda heeft Arjan helemaal gewassen en verzorgd, maar hij wil niet gaan slapen, hij wil wachten op pappa, want pappa moet hem instoppen. Arjan is zielsgelukkig dat ik er weer ben en rent op me af en als ik dan ook nog een mooie Audi Quatro uit mijn zak tover, is hij niet meer te houden. Hij vraagt welk merk het is en wil er nog even mee spelen. Och we laten hem maar en terwijl ik Gerda vertel hoe mijn dag is geweest, verandert de woonkamervloer in een racebaan...

79

Het derde levensjaar

Een woelige dag

Arjan is nu 2 jaar en ruim 4 maanden, vandaag gaat Gerda voor de eerste keer met Arjan naar de crèche. Spannend!We zijn al vroeg in touw want Arjan wordt straks om 10:00 uur verwacht. Jammer genoeg kan ik er niet bij zijn, ik heb een aantal vergaderingen vandaag.Arjan ontwikkelt zich in een razendsnel tempo. Dat betekent dat we ook allerlei “ingesleten” gewoontes wat aanpassen en veranderen, zo ook het ochtendritueel. Niet meer snel aankleden en naar beneden, maar even met pappa samen uitkijken over de doorgaande weg van de Lier naar Den Haag. Auto’s hebben zijn diepe interesse en al snel kent hij verschillende autoomrken en types. Natuurlijk de Renault Safrane, maar dat is niet zo moeilijk, die hebben we zelf, maar ook de Volkswagen Golf, de Citroën (ik meen) Picasso Of de BMW ??? Als we zo samen naar buiten kijken, klinkt regelmatig de vraag: “Paps welke auto is die blauwe?” Als ik dan het merk noem, neemt hij de naam in zich op en hij weet die foutloos een volgende keer te noemen. Oh jee, als ik het verkeerd zeg -vaak om hem te testen- dan is zijn antwoord steevast: “Nee joh, dat is een ...” Ik ervaar veel plezier in dit vader / zoon contact, het is zo heerlijk om te beleven hoe ons kleine mannetje met zevenmijls stappen tegelijk zich ontwikkelt.Zo ook op deze morgen, hij maakt plaats op de vensterbank om even naar buiten naar de auto’s te kijken. Samen benoemen we de auto’s en ik geniet. Trots kijk ik naar mijn knul die enthousiast wijst naar allerlei auto’s en

80

Arjan; zijn levende namen roept. Veel te snel is het dan tijd voor mij om naar mijn werk te gaan. Tussen de middag als ik even thuis ben vertelt Gerda, van deze leuke ochtend. De juf op de crèche is heel lief voor Arjan, hij mocht naast haar zitten en in minder dan geen tijd, had hij contact met vriendjes en vriendinnetjes. Arjan laat zich even knuffelen als ik hoor hoe goed hij het heeft gedaan. We besluiten dat het goed is als we hem 2 ochtenden per week naar de crèche brengen, zodat hij een beetje kan socialiseren. Gerda zal hem dan steeds wegbrengen en ophalen, want ze blijft er verder niet bij, dat leidt maar af. Als ik tegen de avond thuiskom is Arjan wat moe, we denken dat het, ondanks dat het heel goed is gegaan, van Arjan best veel energie vergt om al die indrukken van vandaag te verwerken. We besluiten snel te gaan eten en hem dan te verzorgen en in bed te stoppen.Als ik hem dan instop, valt hij vrijwel direct in slaap. Ik doe ik de extra overgordijnen dicht -het is nog volop licht- en sluip zijn kamer uit.Ik loop nog even naar boven, naar mijn werkkamer. Het raam staat hier open, want het is best warm vandaag. Na een uurtje hoor ik piepend remmen en een afgrijselijke klap, even is het stil en dan hoor ik huilen, krijsen. Het gaat door merg en been, het komt van buiten. Ik kijk uit het raam of ik iets kan zien, dan zie ik een “auto”. Ik zie een kleine jongen van een jaar of 6, die hevig huilt. Het kind zit nog vast in de gordel op de bank. Het wrak staat midden op de weg en rechts op de weg staat een bestelbus met een kapotte koplamp, de chauffeur ligt met zijn hoofd op het stuur. In een oogwenk besef ik: dit is ernstig. Snel bel ik het alarmnummer en vraag de

81

Het derde levensjaartelefoniste om naast de politie, ook de brandweer en de ambulance te sturen, dat zal nodig zijn.Dan hoor ik Arjan, hij huilt zachtjes. “Zou hij hier iets van meegekregen hebben?” vraag ik me af. Gerda is eerder bij hem dan ik en heeft hem al uit bed als ik beneden kom. “Wat is er allemaal aan de hand?” vraagt Gerda. “Er is op de weg een ongeluk gebeurd, vlak bij ons huis er is een kind bij betrokken!” Of Arjan mij op dat moment begrepen heeft, weet ik niet, ik zie schrik in zijn ogen en hij begint weer zachtjes te huilen. Ik neem mijn mannetje van Gerda over en ga even met hem op ons bed zitten. Ik probeer hem uit te leggen dat het ook wel eens fout gaat in het verkeer. Dan horen we de sirenes, Arjan rukt zich los uit mijn armen en rent naar zijn kamer, hij wil kijken. Dat lijkt me niet zo’n goed idee, dus nog voor hij de gordijnen weet te bereiken, pluk ik hem van de vloer en ga weer even met hem op ons bed zitten. Ik vertel hem zo rustig mogelijk dat er nu allemaal mensen bezig zijn om de mensen die gewond geraakt zijn te helpen. “Ook dat kind?” vraagt Arjan. “Ja, als het nodig is, ook dat kind” zeg ik. “Heeft dat kind zeer paps, het huilde”, vraagt Arjan met een benepen stemmetje. Ik zeg hem dat ik dat niet weet, dat het ook kan zijn dat het kindje huilde van de schrik. Dan vindt Arjan dat ik even moet gaan kijken en gaan helpen. “Dat is goed, lieve jongen, als jij belooft dat je keurig bij mamma blijft”, zeg ik. Met die intense blik in zijn ogen, die ik inmiddels heel goed ken, knikt Arjan dat hij bij mamma blijft. Gerda neemt hem van me over en pakt een nieuw boekje van Walt Disney. Even kijk ik het aan, “ja dit gaat wel lukken”, bedenk ik en ik loop snel naar buiten, naar de weg.Het is echt ernstig, het kind is zwaar gewond, maar niet levensbedreigend, voor het leven van de vader wordt

82

Arjan; zijn levengevreesd, de moeder is er wonder boven wonder zonder noemenswaardig letsel vanaf gekomen en zit bij haar zoontje zachtjes te huilen. De chauffeur van het bestelbusje is door het ambulancepersoneel verzorgd en wacht op collega’s die hem naar huis zullen brengen. De politie neemt van iedereen verklaringen op, ook van mij, omdat ik als eerste de hulpdiensten heb gebeld.Als ik na een uurtje weer huiswaarts keer, is het rustig in ons huis. Zachtjes loop ik naar boven en vind Gerda slapend met in haar ene hand het boekje van Walt Disney en in haar andere arm onze slapende knul. Zachtjes pak ik Arjan op om hem in zijn bedje te leggen, maar hij wordt toch wakker, hij kijkt me vragend aan. “Het komt goed, lieve knul” zeg ik zachtjes. “Ook met het kindje?” vraagt hij nog, ik krijg niet eens meer de tijd zijn vraag te beantwoorden, hij valt in mijn armen in slaap. Later hoor ik via de politie wat er is gebeurd. Het bestelbusje heeft bij een inhaalmanoevre de tegen-liggendepersonenauto geraakt. Door de klap is de personenauto gaan tollen en heeft een lantaarnpaal geraakt en een betonnen beschermingswal, langs de sloot. Het kind heeft flinke verwondingen aan benen en buik, waarschijnlijk door de lantaarnpaal, die is door de klap op de auto gevallen en dwars door het dak van de auto gegaan tot op het chassis. De vader heeft vermoedelijk stukken lantaarnpaal op zijn hoofd en nek gekregen, maar ook hij heeft het evenals zijn vrouw en kind overleefd. De chauffeur van het bestelbusje is licht gewond, maar kan na een kort ziekbed zijn werk weer hervatten, hopelijk nu toch wat voorzichtiger, wat minder gehaast.

83

Het derde levensjaarZomer 1991

Deze zomer wil ik de tuin een beetje veranderen. We hadden een tweetal vijvers in de tuin, maar toen Arjan eenmaal een beetje ging lopen, heb ik die vijvers voor de zekerheid, snel dicht gemaakt. Het ziet er eigenlijk een beetje rommelig uit. Ik besluit zoveel mogelijk tijd te besteden in de tuin, zodat het werk ondanks dat ik overdag gewoon op de zaak ben, toch lekker doorgaat.Uiteraard krijg ik heel veel “hulp” van Arjan, hij vindt het prachtig om in de tuin met paps te “werken” en het kost mij heel wat geduld en verbeeldingskracht om hem dan maar datgene te laten doen, waarvan ik zo weinig mogelijk extra werk krijg. Hij heeft een mooie traptractor met een aanhangwagentje, als pappa nou even het aanhangwagentje vol schept met tuinaarde dan kan Arjan dat naar de borders rijden en keurig netjes glad in de border uitstrooien. U begrijpt het al, ik ren van hot naar her, want ik moet snel zijn met mijn spoorbielzen en het volscheppen van het aanhangwagentje van Arjan, want als zoonlief eenmaal aan de 30 meter begint die hij moet afleggen vanaf de berg tuinaarde dan is hij best wel snel bij de border. Tegelijkertijd geeft het me een heerlijk gevoel zo samen met mijn enige kind bezig te zijn in de tuin. De border is klaar en met z’n drietjes gaan we naar het tuincentrum om mooie planten uit te zoeken. Ik zoek wat vaste planten en Arjan vindt de viooltjes erg mooi. Natuurlijk geef ik mijn kind zijn zin en koop een vijftigtal viooltjes extra: “Dan maken we een extra plekje, speciaal voor jou”, zeg ik, Arjan is verrukt en wil dan zelf de plantjes “in de gond gaven”. (Arjan kan nog

84

Arjan; zijn levensteeds de r niet zeggen, hij heet ook altijd Ahjan). Thuisgekomen, moet ik zijn schepje voor hem zoeken, dan gaan we samen de tuin weer in. “Paps, waar komt mijn plekje?” vraagt Arjan. Hij wil het eigenlijk vlak bij het huis hebben, niet zo ver in de tuin. Nou dat is oké. Snel leg ik wat bielzen net voorbij het terras en Arjan zorgt weer voor de aanvoer van tuinaarde.“Paps, is het zo genoeg, mag ik nu mijn plantjes gaven”, vraagt hij ongeduldig. Ik regel wat extra aarde en laat hem zijn gang gaan. Ik concentreer me weer op de borders en begin de planten in de grond te werken, af en toe eens kijkend bij onze kleine man. Arjan is wild enthousiast, maakt iedere keer weer netjes een kuiltje in de tuinaarde, zet daar het viooltje in en maakt de aarde weer keurig vlak met zijn kleine knuistjes. Dan komt hij eens bij pappa kijken en ziet hij, dat paps steeds de plastic potjes van de planten verwijdert. Hij kijkt dit even aan en vraagt dan plotseling: “Pappa, moet dat plastic eraf?” “Ja”, zeg ik de betekenis van de vraag nog niet helemaal begrijpend, “dat moet eraf.” Arjan kijkt me beteuterd aan en begint dan echt te huilen. “Wat is er lieve jongen, daar hoef je toch niet om te huilen?” vraag ik. “Ik heb dat plastic bij mij er niet vanaf gehaald.” zegt Arjan met een door tranen verstikte stem. “Ohhhhh, maar lieve jongen, dat is niet erg...”“Dat is wel erg”, roept Arjan, “straks gaan mijn plantjes dood!” Eindelijk begrijp ik het probleem. “Oké”, zeg ik, “dan gaan we samen even van jouw plantjes de potjes afhalen.” Nou snapt Arjan er helemaal niets meer van, een potje is toch om te plassen, toch niet om plantjes in te doen. Ohhhhh, heerlijk kind, schiet het door me heen, ik neem hem bij zijn handje en loop naar zijn plekje. Voorzichtig trek ik een voor een de plantjes uit de grond en poot ze zonder potje terug in de border.

85

Het derde levensjaarArjan kijkt dit allemaal eens aan en besluit dan dat hij dat ook wel kan, dus zijn we heel snel samen bezig de 50 viooltjes keurig te poten. Als we klaar zijn, kijken we samen even naar ons werk, het ziet er mooi uit al die bloeiende viooltjes. Voorzichtig besprenkel ik Arjan’s plekje met wat water. Nou dat is helemaal geweldig voor onze knul, hij haalt zijn gietertje uit huis en dat moet pappa met water vullen zodat hij zijn plantjes extra kan geven. Ik moet op gaan schieten, straks komen Bassie en Adriaan weer op de tv. Arjan zal dat zeker willen zien en hij zal willen dat ik meekijk.Gerda komt naar buiten en zegt dat we met een half uurtje kunnen eten. Enthousiast trekt Arjan zijn mamma naar zijn border en zegt: “Mooi hè mam, dat heb ik met pappa gemaakt!” Natuurlijk vindt Gerda het mooi, ze glimlacht en kijkt eens naar haar zoon. Oeps... hij is nu wel erg vuil. “Zal ik Arjan even in bad doen?” vraagt ze. Als ik zeg dat dat goed is, komt er luid en duidelijk protest, want “Pappa moet dat doen!”Ik moet nog even de planten poten in “mijn” borders, dus ik pak mijn zoon en zeg: “Je hebt hard gewerkt lieve knul, nu mag je je laten opfrissen, pappa komt zo, nog even die laatste planten poten.” Hij kijkt me aan met die intense blik en geeft zijn protest op. Alle planten staan in de grond en hebben water gekregen, het werk is klaar. Snel ga ik naar binnen om mezelf een beetje op te frissen, we gaan zo eten. Het is een drukte van belang in de badkamer, Arjan probeert geloof ik, zijn moeder zo nat mogelijk te gooien. Gerda heeft er wel plezier in en plaagt hem glimlachend terug. Als Arjan zijn vader ziet, tsja, dan is pa de klos...

86

Arjan; zijn levenIk pak mijn kleine boef in mijn armen en zo stap ik samen met hem onder de douche. Na een paar minuten, geef ik Arjan terug aan zijn moeder, zodat zij hem even aan kan kleden en ik mezelf even wassen kan.Gerda heeft snel een heerlijke maaltijd bereid en ook Arjan, laat zich heel gemakkelijk helpen, als pappa het maar doet...Samen ruimen Gerda en ik de vaat weg en ja hoor, ook hier laat Arjan zich van zijn beste kant zien, hij wil ook helpen. Nou dat mag. Hij krijgt van mamma de lepels om af te drogen met zijn eigen kopjesdoek. Steeds pakt hij de lepel aan en droogt die heel secuur af om hem dan aan zijn pa te geven, want hij kan nog niet bij de besteklade. (Zo geeft hij mij de kans de lepel nog even na te drogen).Mamma heeft hem verteld dat Bassie en Adriaan op de tv komen, dus, als ik nog even de gereedschappen in de tuin wegruim, klinkt het ineens: “Pappa kom, Bassie en Adhiaan beginnen!” “Ik kom”, roep ik terug, maar dat is niet genoeg, Arjan komt op zijn blote voetjes de tuin in om zijn pa te halen...

87

Het derde levensjaar

Logeren bij opa

Arjan is nu 2 jaar en 8 maanden. Vakantie! Ik heb 2 weken vrij. We hebben afgezien van een reis maken. We blijven heerlijk thuis en trekken er als het weer het toestaat, gewoon vanuit ons eigen huis op uit. Wel hebben we met tante Mieke (de oudste zus van Gerda) afgesproken dat we een weekje bij opa in Deurne zullen zijn. Nu opa alleen in zijn huis woont in Deurne, wordt er veel van de oudste zussen die in Deurne wonen gevraagd. Zij regelen zo ongeveer alles voor hem door de week, Margriet, Henriette en Gerda komen vaak in het weekend om een beetje voor hem te koken en het huishouden te doen. Arjan is gek op zijn opa, het is de enige grootouder, die hij nog heeft en opa heeft veel plezier in ons kleine manneke.Vandaag is het een beetje een druilerige dag. Vandaag moeten we gewoon een keer helemaal niets en mogen we van alles. Behalve de hond, daar moeten we wel even heerlijk mee wandelen, maar dat is geen straf. Arjan en Gerda zijn dol op het strand en juist als het dit type weer is kunnen Cheetha en ik ook wel genieten van het spel van de wolken, het water en het zand. Omdat Arjan snel last heeft van oorontstekingen -een Elstenkwaaltje- pakken wij hem goed in en gewapend met de camera en een paraplu vertrekken we al snel in de richting van het strand. Poeldijk ligt slechts 2 km. van het strand af, maar voor de zekerheid nemen we toch maar de auto, want de fiets dat is nu even te nat.Arjan wil op het strand rennen, dat gaat als het zand nat is wat gemakkelijker dan als het droog is, dus geeft Gerda hem zijn regenjasje met capuchon aan en samen

88

Arjan; zijn levenmet Cheetha rent ”ons kaboutertje” in de richting van de zee. Arjan vindt het prachtig, die grote plas water en nee, dit is helemaal niet gevaarlijk, Cheetha let heel erg goed op het kleine baasje. Zij zorgt ervoor dat Arjan niet het water in loopt en als de golven te dicht bij Arjan komen, dan drijft zij Arjan als het ware terug het strand op door steeds vlak voor zijn voetjes te gaan lopen. Het hondeninstinct vertelt haar precies wat zij moet doen, zonder Arjan pijn te doen. Als de “kinderen” zich zo een uurtje hebben vermaakt, besluit ik dat het mooi is geweest en roepen we Arjan, zodat we huiswaarts kunnen keren. Arjan protesteert, hij wil helemaal nog niet terug naar huis, hij wil het water in, “maar Cheetha loopt steeds in de weg!” “Oké”, zeg ik, “dan gaan we even samen het water in.” Ik doe mijn sokken en schoenen uit stroop de pijpen van mijn en Arjan’s broek wat omhoog en geef mijn zoon een hand. Samen lopen we een stukje de zee in en Arjan vindt het heerlijk om het water over zijn voetjes te voelen stromen. Dit vind ik wel een beetje gevaarlijk omdat ik weet hoe snel Arjan zich losrukken kan, dus pak ik hem op en loop wat verder de zee in. Cheetha luid blaffend naast me alsof ze zeggen wil: “Pas toch op, als jullie vallen...”Arjan vindt het heerlijk, zeker als ik hem even met zijn voeten in de golven laat bungelen.Toch wordt het tijd om te gaan, zowel Gerda als ik zijn verkleumd, dus draai ik me om en ren met Arjan in mijn armen en Cheetha in mijn kielzog de zee uit in de richting van Gerda. Arjan? Arjan vindt het geweldig zo door zijn vader over het strand gedragen te worden en roept alsmaar: “Harder paps, harder, Cheetha komt...”Gerda neemt Arjan van mij over en geeft hem droge sokjes en schoentjes aan. Ondertussen maak ook ik mijn voeten droog en doe ik mijn slippers aan. Het is

89

Het derde levensjaaropgehouden met regenen en een bleek zonnetje breekt door.Tijdens de rit terug naar huis, besluiten we opa en Mieke te bellen om af te spreken dat we morgen naar Deurne komen om een weekje bij opa te logeren. Het wordt immers beter weer.Natuurlijk vindt opa het prima dat wij willen komen en tante Mieke is het er ook helemaal mee eens. Arjan is ook blij om naar opa te gaan en begint al zijn autootjes alvast in zijn koffertje in te pakken. Pappa moet het koffertje alvast in de auto zetten, zodat we het niet kunnen vergeten.De volgende morgen schijnt de zon. Dat verhoogt het vakantiegevoel en dus stappen we om 9:30 uur al in de auto. Op weg naar Deurne, naar opa. Als we in Deurne aankomen, kijkt opa al naar ons uit. Hij is blij zijn jongste dochter en zijn jongste kleinkind te zien en neemt Arjan snel van ons over. Enkele minuten later, zit opa in zijn gemakkelijke stoel, met Arjan op zijn benen, samen kijken ze naar de mooie boekjes van Arjan en vertelt opa van de dieren die Arjan hem steeds laat zien. Gerda en ik kijken dit even aan. Het is zo’n mooi gezicht, de hoogbejaarde man (87) en dat kleine ventje zo heerlijk vertrouwd.Snel halen Gerda en ik de spullen uit de auto en zorgen we dat we straks heerlijk slapen kunnen, dan gaan we terug naar de woonkamer. Opa en Arjan zijn nog steeds in het boekje bezig en hebben samen best plezier. Gerda denkt aan het eten dat ze straks op tafel zal moeten toveren en kijkt even wat er in huis is. Haar vader wil wel even helpen met het schillen van de aardappelen en het klaarmaken van de groente. Het is mooi weer, dus we besluiten met z’n allen even in de tuin van opa te gaan zitten. Opa en ik krijgen van Gerda een

90

Arjan; zijn levenheerlijk glaasje wijn. Terwijl ik even hiervan zit te genieten en Arjan druk bezig is op het grasveld met zijn autootjes, vliegt er een helikopter over. Ik kijk even naar de “Libelle” en zie hoe mooi het zonlicht reflecteert op de vleugels en romp van het toestel. 10 minuten later hoor ik weer het motorgeluid van een helikopter, ik kijk omhoog en zie dezelfde heli weer overvliegen. “Waar zou die zijn geweest?” vraag ik me hardop af. “Bij het postkantoor”, weet Arjan en samen met zijn grootvader schiet ik in de lach. Het zijn gezellige en leuke dagen bij opa. We hebben verschillende tripjes gemaakt vanuit Deurne, naar de Beekse bergen, naar de Efteling en naar het Eurostrand. Het is ook gezellig bij opa, hij heeft zichtbaar plezier in ons en dat is geheel wederzijds.

91

Het derde levensjaar

92

Het vierde levensjaar

93

Het vierde levensjaar

94

Arjan; zijn leven

Speelhuisje

Tijdens onze vakantie in 1990 hebben we in Duitsland een heel leuk “speelhuisje” gezien, de kinderen konden daar inklimmen, of gewoon lekker op een bankje zitten. Het lijkt ons een leuk idee om zoiets voor Arjan in de tuin te maken. Samen met broer Kees heb ik het plan uitgewerkt en Kees heeft een mooie partij gebruikt hout op de kop getikt. De voorbije weken heb ik alle plankjes flink opgeschuurd en met een impregnerende verf behandeld. Het is nu weekend en Gerda en Arjan zijn even in het dorp boodschappen doen. Ik besluit dat het nu tijd wordt het huisje te gaan bouwen. Op advies van broer Kees, graaf ik eerst 4 gaten in de grond om de 4 staanders in de grond te kunnen plaatsen. De gaten worden volgegoten met Cedarpoeder, dat is een product dat heel snel droogt en de eigenschappen heeft van beton. In de nog natte Cedar, plaats ik paal voor paal. Na een uurtje is de Cedar helemaal uitgehard en staan mijn 4 palen keurig recht en stevig, zo’n 2 meter hoog. Het geraamte is klaar als Gerda en Arjan terugkeren uit het dorp.Arjan ziet dat zijn vader bezig is in de tuin en wil pappa helpen, dus Gerda geeft hem andere kleren aan en Arjan komt naar buiten, gewapend met zijn gereedschappen die we hem voor zijn 3e verjaardag hebben gegeven. “Pappa, waar moet ik boren?”, vraagt hij en hij pakt zijn “boormachine” met een enorme blauwe “boor” in de boorkop. Zijn boormachine kan niet echt boren, maar hij kan wel door aan een slingertje te draaien een beetje ronddraaien, dus ik laat hem binnen het geraamte maar wat gaten in de grond boren, dat kan geen kwaad. Waarschijnlijk begrijpt Arjan dat die gaten in de grond

95

Het vierde levensjaarmaar onzin zijn en dus is hij in minder dan geen tijd bezig pappa te helpen met het aanleggen van het zandbed, voor onder het huisje. Met zijn kleine handjes maakt hij het zandbed keurig vlak en al snel, kan ik gaan beginnen met de vloer van het huisje. Het moet een mooi huisje worden, met een soort veranda, zodat er een hoog en een laag stuk ontstaat. In de veranda moeten bankjes en een vast tafeltje komen, zodat we straks, als we dat willen, buiten in Arjan zijn huisje, een boterhammetje kunnen eten. In het hoge gedeelte komt een schommel en daarboven weer een vloer met aan de ene kant een glijbaan en aan de andere kant een trapje. Zo kan Arjan gemakkelijk op de 2e etage komen om uit te kijken over het Westland of naar beneden te glijden.De palen onderling met elkaar verbinden en de fundering maken voor de veranda is snel klaar, maar Arjan heeft inmiddels gezien, dat pappa steeds kleine gaatjes in het hout boort en dan met een elektrische schroevendraaier de latten en paaltjes bevestigt aan het frame. Pappa legt die boormachine na gebruik even (onbeheerd) op de grond en Arjan ziet zijn kans... Hij pakt de boormachine, maar oef, die is zwaar “Nou geen probleem”, moet hij hebben gedacht “dan boor ik een gaatje in de grond”! Op dat moment zie ik wat hij doet en trek meteen de stekker uit het stopcontact, waardoor trouwens ook de elektrische schroevendraaier niets meer doet. Ik loop naar Arjan, ja, hij is teleurgesteld, hij wil immers alleen maar helpen! Ik ga even met hem op de zandbak zitten en vertel hem, dat pappa niet boos is, maar wel bang dat er iets naars met hem ons kleine mannetje, gebeurt. Een paar jaar geleden, nog voordat Arjan geboren is, ben ik eens uitgeschoten met een boormachine, toen ik een pergola aan het maken was. De boormachine belandde in mijn arm en het litteken zit er nog altijd. Dat vertel ik mijn ventje en ik

96

Arjan; zijn levenlaat hem het litteken zien. Arjan vraagt benepen: “Doet het nog zeer?” “Nee, nu niet meer”, zeg ik, “maar toen wel! Laat de gereedschappen van pappa maar liggen lieve jongen, want dat is allemaal scherp en kan behoorlijk pijn doen.” “Oké”, zegt Arjan en hij klimt van mijn schoot en loopt naar zijn gereedschap. Hij pakt zijn plastic schroevendraaier en probeert de schroefjes die pappa zojuist heeft vastgezet nog vaster te draaien. Ik besef dat dit voor Arjan niet echt leuk is, maar wat kan ik hem laten doen?Inmiddels ligt de vloer er zo goed als in en kan je al wel iets herkennen van wat het worden moet. Arjan is druk bezig de schroefjes verder aan te draaien, hij krijgt er geen millimeter beweging in, maar dat mag de pret niet drukken. Ondertussen ben ik me alsmaar aan het afvragen, wat ik hem kan laten doen. Dan weet ik het. Er moeten natuurlijk ook plantjes aan en om het huisje komen. Ik heb behoorlijk wat stekjes en zaden van allerlei planten in de tuin en ik heb nog wat plantenbakken en tuinaarde. “Kom eens Arjan”, vraag ik hem. Als hij bij me staat, vertel ik hem mijn plan. Arjan reageert meteen zeer enthousiast en in minder dan geen tijd, is hij heel serieus bezig de zaadjes van de Afrikaantjes die wij vorig najaar hebben geoogst, voorzichtig in de plantenbakken met tuinaarde te drukken, heel secuur, zaadje voor zaadje.Als hij klaar is met deze klus, heb ik de veranda al aardig op weg. Nu moet ik nog even de beugels monteren waar de plantenbakken in kunnen hangen, maar dat is geen punt. Ik monteer die ongeveer 30 cm. boven de grond.Arjan is verrukt, als wij samen de plantenbakken in de beugels tillen en wil steeds helpen met “dragen”. Hij is

97

Het vierde levensjaarnog zo’n klein mannetje, maar hij werkt ontzettend hard en wil dat ook, dus laat ik hem helpen. Als alle bakken goed hangen vraagt Arjan: “Moeten de plantjes nog water hebben?” “Ja”, zeg ik, “dat moet ook”. Hij haalt zijn gietertje, ik moet dat vullen en dan besprenkelt hij heel voorzichtig iedere milimeter tuinaarde in de plantenbakken. Ons kind is duidelijk een enorm serieus manneke. Het moet echt goed zijn, eerder is hij niet tevreden.“Zijn er morgen al bloemetjes?” vraagt Arjan met een stem vol van verwachting. “Nee”, zeg ik, “morgen nog niet, “maar als jij goed voor de zaadjes zorgt, dan zie je over een paar weken, dat de zaadjes uitgroeien tot plantjes en weer een paar weken later, hebben we dan bloemetjes.” Arjan neemt zich voor, goed voor de zaadjes te gaan zorgen. Afijn, het huisje is er gekomen, met de hulp van oom Kees heb ik het zo stevig kunnen maken dat alle kinderen uit de buurt ervan kunnen genieten en bij Arjan van de glijbaan kunnen glijden, of even kunnen schommelen. De Afrikaantjes van Arjan zijn ook opgekomen in mei 1992 hebben we de eerste bloemetjes tot vreugde en enthousiasme van onze knul.

98

Arjan; zijn leven

Mijn verjaardag

Vandaag is het mijn verjaardag, vandaag word ik 41 jaar. Ik heb vandaag vrij genomen, dus mag ik even uitslapen. Ehhhh, toch niet zo lang.Gerda is stilletjes opgestaan om Arjan aan te kleden en samen hebben ze een ontbijtje gemaakt. Op het dienblad liggen ook een paar pakjes. Arjan loopt voorop naar boven en Gerda volgt met het dienblad. “Pappa, wakker worden, je bent jarig!” schettert Arjan in mijn oor en als ik dan eindelijk langzaam een oog open doe is hij helemaal blij en klautert hij op het bed. “Pappa, kijk, dat is mijn cadeautje, zal ik het voor je uitpakken?” vraagt Arjan hoopvol. Och natuurlijk is dat goed en al snel zie ik wat het cadeautje is. Een prachtige foto van onze jongen. Arjan vertelt dat hij met mamma bij een meneer in een winkel is geweest en die heeft foto’s van hem gemaakt. Arjan heeft deze foto uit de serie uitgezocht, werkelijk een prachtige opname en Gerda heeft er een mooie lijst omheen laten maken. Ik ben blij met dit oh zo mooie cadeau en geef mijn knul enthousiast een kus op zijn voorhoofd. “Nou jij mamma, nou moet jij.” roept Arjan. Hij is jariger dan de jarige Job zelve, geloof ik. Gerda geeft mij een pakje aan en Arjan vraagt: “Mag ik het uitpakken?” Langzaam maar zeker komt er een fotoboekje tevoorschijn en dan komt Arjan even heel dicht bij me zitten om al die mooie foto’s van hem te laten zien en het verhaal verder te vertellen, van die meneer in die winkel. Hij heeft het duidelijk heel interessant gevonden om door een echte fotograaf te worden gefotografeerd. Ik vraag Gerda wanneer die foto’s zijn gemaakt. “Half februari” antwoordt Gerda en

99

Het vierde levensjaarik ben verbaasd, verbaasd omdat mijn kleine man nooit iets heeft gezegd. Hij weet het allemaal nog precies en heeft dit “geheimpje” dus ruim 2 weken met zich meegedragen om pappa te kunnen verrassen. Niets heeft hij hierover gezegd, terwijl ik hem toch iedere morgen heb aangekleed en iedere avond heb uitgekleed en gewassen. Iedere morgen en iedere avond die uurtjes samen en hij heeft nooit iets gezegd. Dat moet moeilijk voor hem zijn geweest, maar nu mag hij het vertellen, nu mogen alle remmen los en die gaan ook los. Hij is zo verschrikkelijk blij en gelukkig dat de verrassing helemaal is geslaagd, het lijkt wel of hij begrijpt, hoe belangrijk dit voor mij is. Hij vindt het heerlijk steeds maar weer de verschillende foto’s te laten zien. Hij is verrukt als ik zeg welk een mooi en knap mannetje hij eigenlijk is en dat pappa en mamma heel veel van hem houden.Ondertussen staat de koffie op het nachtkastje koud te worden en dus grijpt Gerda in: “Arjan nu moet pappa even koffie drinken, hier heb ik voor jou wat Fristi”. Arjan klimt van het bed af en pakt zijn bekertje Fristi aan, hij loopt om het bed heen, terug naar mij en als ik een slokje van mijn koffie neem, vraagt hij: “Is het lekker?”. “Ja heerlijk” antwoord ik “en jouw Fristi?”. “Ja heerlijk.” echoot hij me na.Als ik mijn koffie op heb, loopt Arjan weer naar zijn mamma: “Mamma je had toch nog een cadeautje?” vraagt hij. “Ja”, zegt Gerda en geeft me een dikke pakkerd “gefeliciteerd.” Hier Arjan geef maar aan pappa. Arjan pakt het cadeautje van zijn mamma aan. Hij bestudeert het betrekkelijk kleine pakje en vraagt nieuwsgierig: “Wat zou dit nu zijn?” “Kom maar lieve jongen, dan maken we het open.” zeg ik en Arjan begint voor de zoveelste keer zijn “reis” om het grote bed. Als

100

Arjan; zijn levenhij het papier van het cadeautje heeft afgescheurd houdt hij een klein doosje in zijn knuistjes. Hij krijgt het doosje niet open dus: “Pappa wil jij het openmaken?” vraagt hij. Ja natuurlijk wil ik het openmaken, Arjan is verbaasd als hij de zwaar verzilverde dasspeld ziet, die in het doosje zit. Je ziet hem gewoon denken:”Wat is dat nou, wat moet je daarmee?”  Het speldje is een ankertje, maar wat achter de speld verborgen zit? Als ik later een das omdoe en hem laat zien wat ik met de dasspeld doe, dan begrijpt hij het niet meer. Het grootste stuk van die dasspeld immers zit buiten het zicht achter de das, hij ziet alleen nog het (betrekkelijk) kleine ankertje. Ik moet even naar Den Haag, naar de zaak, even gebak brengen voor het personeel. Arjan wil graag mee. Nou dat is prima, ik ben vrij, dus hij mag even mee. Via de bakker rijd ik naar Den Haag en lever het gebak af in de kantine. Als ik terugloop naar de auto, komt er toch wat protest van Arjan. Hij wil wel eens zien waar pappa werkt. Ik vind het wel lollig om “mijn” mensen eens voor te stellen aan ons kind, het kind waar ik zo heel vaak over praat, dus loop ik terug met hem en stap de lift in naar de 2e verdieping, de kantoren. Boven aangekomen, worden Arjan en ik van alle kanten gefeliciteerd. De receptioniste vindt Arjan een heerlijk kind, de secretaresse is ietwat gereserveerd, maar ja, dat is een vrijgezelle oude tang. De mannen op de verkoopafdeling vinden het prachtig en proberen Arjan van alles wijs te maken, hij kijkt hen aan, haalt zijn schouders op en zegt: “Dat geloof ik niet” (3 jaar!) Als ik weer beneden ben loop ik ook nog even naar de technische dienst, daar zitten de mensen waar ik eigenlijk het meeste contact mee heb. Philip, de chef van de TD ziet ons binnenkomen en weet gelijk wie dat kleine mannetje is. Hij pakt Arjan op en roept: “Kijk, hier

101

Het vierde levensjaarhebben we onze nieuwe chef.” Hij zeult Arjan de hele TD rond, terwijl de monteurs heel hard voor mij beginnen te zingen. Arjan vindt het prachtig en Philip laat hem zien, zonder het kind maar een moment uit het oog te verliezen, hoe een schrijfmachine met hoge druk wordt gereinigd. Arjan mag zelfs even het drukpistool in zijn kleine knuistjes pakken, de grote handen van Philip op maar enkele centimeters afstand. Ik verbaas me over het gemak waarmee Philip met Arjan omgaat. Twee weken later hoor ik dat hij een tweeling heeft, 2 jongetjes, slechts 4 dagen ouder dan Arjan. Voldaan rijden we naar huis, waar Gerda inmiddels visite heeft opgevangen. Ik plof na de gebruikelijke plichtplegingen neer op de bank en Arjan klimt op mijn schoot. Hij is moe, ik zie het aan hem. Hij kijkt naar mijn dasspeld, rommelt er even mee, zodat deze weer recht zit en valt in mijn armen in slaap.

102

Arjan; zijn leven

Bassie en Adriaan

Vandaag is dan de grote dag. Vandaag komen Bassie en Adriaan naar Poeldijk om hun show op te voeren. Natuurlijk gaat het hier al weken over in huize van der Elst en Arjan heeft er ook over gesproken met zijn vriendje Maurice. De mannetjes willen hier samen heen, dus hebben de beide pappa’s de hoofden bij elkaar gestoken en zijn er kaartjes geregeld.Met Simon, de pappa van Maurice heb ik afgesproken dat wij, de vaders, de voorstelling ook zullen bijwonen, want al zijn de mannetjes toch al 3 en 4 jaar, het is toch wel heel erg klein.De “stressmeter” schiet vervaarlijk in de richting van het rode vlak, als het klokje 1 uur slaat. Nog maar een klein uur en dan begint de show, dus Arjan zet mij meer en meer aan tot haast. Pappa is inmiddels aardig bedreven (al zeg ik het zelf) in het wassen en aankleden van Arjan, dus dat is zo gepiept. Om 1.30 uur lopen we dan de 20 meter naar het huis van Maurice. Nou hier nog meer stress, want het zusje van Maurice, Lizanne, wil ook mee. Moeder Margreet is hier wat huiverig voor, Lizanne is pas 2 jaar, maar vader Simon vindt het geen punt om ook zijn dochter mee te nemen en de beide jongens zijn meer dan enthousiast. Dan komt plots het argument: “We hebben geen kaartje voor Lizanne”. “Nou”, zeg ik, “dat is geen probleem, als jullie even op Arjan willen letten loop ik naar de Leuningjes en kijk ik of ik nog een kaartje versieren kan”. De beide jongens kijken vragend naar mij, ze willen mee, maar ik moet snel zijn, het aantal plaatsen in de Leuningjes is beperkt. Dus ik zeg: “Nee jongens, blijven jullie nu even hier, ik ben zo terug!”

103

Het vierde levensjaarOké, de mannetjes gaan akkoord en als ik 15 minuten later terug ben met een extra kaartje, is het feest compleet.Gerda is inmiddels ook naar het huis van Maurice gelopen. De beide vrouwen hebben besloten daar even heerlijk samen koffie te gaan drinken en de middag in elkaars gezelschap door te brengen. Met Lizanne in de wandelwagen voortgestuwd door haar vader en de beide jongens ieder in een van mijn handen, lopen we de 80  meter snel naar de Leuningjes. We komen keurig op tijd aan en worden naar onze plaatsen begeleid, niet al te ver van het podium, zodat de kinderen alles kunnen zien en volgen. Dan begint het gespannen afwachten.“Pappa, wanneer beginnen ze nu?” vraagt Arjan mij, na een minuut of vijf. “Ik weet het niet precies”, zeg ik, “ik denk dat ze wachten totdat iedereen een plaatsje heeft.” Arjan kijkt eens om zich heen en ziet dat er nog heel wat mensen door de paden lopen. “Jullie moeten gaan zitten,” roept hij zo hard als hij kan, “Bassie en Adhiaan, komen zo!” Ik weet niet of het in het schemerdonker van de zaal zichtbaar is, maar ik voel dat ik een hoofd krijg als een biet. Simon kijkt mij eens aan en glimlacht en gelukkig gaat Arjan zonder verdere aansporingen, mijnerzijds, weer zitten.Dan komt plotsklaps Adriaan in zijn blauwe overhemd en zwarte broek het podium opgerend. “Bassie, Bassie”, roept hij, “waar zit je nou, we moeten op!” Adriaan verdwijnt weer in de coulissen, maar we horen hem nog steeds Bassie roepen. Bassie verschijnt in zijn Bassie-outfit en begint Adriaan te beantwoorden, maar het lijkt of ze elkaar niet verstaan. Uiteraard wijzen de kinderen Bassie de weg die Adriaan is gegaan. Het publiek komt heerlijk in de stemming en laat zich meeslepen. Lizanne

104

Arjan; zijn levenzit bij haar pappa op schoot en laat niet veel horen, Arjan en Maurice daarentegen zijn behoorlijk luidruchtig. Glimlachend zie ik dit schouwspel aan. De kinderen (niet alleen de onze) gaan helemaal mee in het spel van Bassie en Adriaan. Natuurlijk vinden Bassie en Adriaan elkaar uiteindelijk en is iedereen verheugd.Van de rest van de show, kan ik me op het moment van dit schrijven, niet meer zo veel herinneren. Ik weet alleen nog dat de mannetjes zich uitstekend vermaken en dat zelfs Lizanne stevig meegaat en in haar kleine handjes klapt. Natuurlijk komt er ook weer een einde aan zo’n mooie happening, maar dat is niet erg, de kinderen zijn voldaan, zij hebben genoten en hoe! Vader Simon en ik keren rustig huiswaarts, terwijl de jongens nog even stevig napraten met elkaar en met ons, over wat zij hebben beleefd. Lizanne is moe en is in de wandelwagen in slaap gevallen. In het huis van Simon en zijn gezin, praat Arjan vol verve honderd uit over de afgelopen uren, zo hier en daar aangevuld door Maurice. Gerda en Margreet gaan helemaal mee in het enthousiasme van de beide mannetjes en om hen te stimuleren, stellen ze om beurten een vraag.Dan moet Margreet Arjan onderbreken, Lizanne moet even in bed gebracht worden. Simon staat op en zegt: “Oh, dat doe ik wel even.” en pakt zijn dochtertje op. Margreet glimlacht naar Arjan en vraagt: “en toen?” Arjan vindt het helemaal geweldig dat hij vertellen mag en ratelt maar door, af en toe steun zoekend bij zijn pa of bij Maurice.Als Margreet en Gerda helemaal bijgepraat zijn door de mannen, wordt het voor ons de hoogste tijd huiswaarts te keren. Ik pak Arjan’s jas en hij geeft er duidelijk blijk

105

Het vierde levensjaarvan moe te zijn. Gedwee laat hij zich helpen in zijn jas. Ik neem hem op en draag hem het stukje terug naar ons huis.Het is nog vroeg en dus besluiten wij Arjan nog even te laten spelen, maar onze jongen heeft niet zo veel zin, hij wil nog wel even kijken naar een videoband van Bassie en Adriaan. Ik geef Gerda een knipoog en zeg: “Nou oké, dan gaan we nog even naar Bassie en Adriaan kijken.” Ik pak de band stop hem in de recorder en start de film. Ik ga op de bank zitten en Arjan kruipt dicht tegen me aan. In minder dan geen tijd, slaapt ons mannetje en is hij eigenlijk druk bezig al die indrukken van vandaag te verwerken. Voorzichtig breng ik hem naar boven, kleed hem uit en leg hem in bed. Het is dan 17:30 uur.Na een uurtje begint Gerda zich wat zorgen te maken, Arjan moet immers nog eten en wij ook. “Laat hem nog maar even” zeg ik, “als het niet anders kan, maak ik hem over een uur wakker en dan eten we.”Als Arjan zich eindelijk meldt om 19:00 uur, heeft Gerda snel een maaltijd gereed. Arjan is weer helemaal wakker en is vol van Bassie en Adriaan, dus het kost me de grootste moeite hem weer rustig te krijgen, maar ik besef dat dat niet erg is. Veel belangrijker is dat onze knul zo enorm genoten heeft.

106

Arjan; zijn leven

Schade

Als ik ‘s middags thuis kom is er wat paniek in huis. Arjan loopt te huilen, dat is echt ongewoon en Gerda is druk bezig met de video. Ik vraag wat er aan de hand is en Arjan komt op me afgerend. Ik neem Arjan troostend op en vraag: “Waarom zulke dikke tranen?” “Ik heb de video kapot gemaakt.” snikt Arjan. “Ohhhh, oeps!” zeg ik, “nou moet pappa dan maar even kijken?” Arjan knikt en stopt met huilen, want als pappa gaat kijken, dan komt het vast weer goed.“Wat is er gebeurd?” vraag ik aan Gerda. Gerda zegt: “ik weet het niet, hij gooit de banden er steeds weer uit als ik ze erin stop.” Ik heb niet veel tijd, over een half uurtje moet ik weer op de zaak zijn, maar ik besluit toch even te kijken of ik het probleem snel oplossen kan. Ik ren naar boven om een schroevendraaier te halen, trek de kabels van de videorecorder los en schroef de beschermingskap er af. Het probleem zie ik meteen. Het inwendige van de videorecorder ligt bezaaid met broodkruimels en op de plek waar normaal de band komt te liggen vind ik stukken boterham. Ik begrijp het niet helemaal goed, hoe komt er nu een boterham in de videorecorder. Het is een recorder waarvan de lade naar buiten komt als je op een knopje drukt, om de band er op te leggen en de recorder in te voeren zoals met een moderne cd of dvd-recorder.Natuurlijk staat Arjan met zijn grote neus vlak naast me naar het inwendige van de videorecorder te kijken. Al die snaartjes, videokoppen en elektronica is machtig interessant. Langzaam maar zeker begin ik te begrijpen wat er moet zijn gebeurd. “Heb jij de video jouw boterhammetje gegeven?” vraag ik aan Arjan. Hij kijkt

107

Het vierde levensjaarme beteuterd aan en knikt met een ernstig gezicht ja. Het kost me de grootste moeite niet in een onbedaarlijke lach te schieten. “Waarom stop je een boterham in de videorecorder lieve knul?” vraag ik. Arjan begint weer een beetje te huilen, niet zo zeer omdat hij bang is maar veel meer omdat hij beseft dat dit niet zo’n goede actie is geweest. Ik pak mijn ventje op, zet hem op mijn schoot en geef hem een stevige knuffel. Arjan is helemaal onthutst, want pappa is duidelijk helemaal niet boos en mamma? Arjan wurmt zich los laat zich van mijn benen glijden en loopt naar Gerda die in de keuken mijn boterhammetje staat te smeren. “Ben je niet boos, mamma?” hoor ik hem vragen. Gerda begrijpt wat Arjan bedoelt pakt hem op en geeft hem een dikke kus: “als je zoiets nooit meer doet ben ik niet boos.” zegt ze, ze geeft hem een zoen en vraagt: “beloof je dat?” Nou dat wil Arjan wel beloven. Ondertussen heb ik de stofzuiger gepakt en zuig ik heel voorzichtig het inwendige van de videorecorder schoon. Ik ben geen videotechneut, maar het komt mij voor dat het allemaal wel meevalt. Losjes schroef ik de kap weer op het toestel, ik pak een willekeurige band en probeer het apparaat. De band gaat erin en laat zich netjes heen en weer spoelen. Verder durf ik even niet te gaan, ik weet niet of de videokoppen misschien vuil of beschadigd zijn en ik besluit Philip op de zaak hier even naar te laten kijken. Ik vertel Gerda en Arjan dat ik de videorecorder even meeneem naar de zaak om de mensen daar er even naar te laten kijken. Arjan is duidelijk blij dat het probleem opgelost gaat worden en vraagt: “Doet dat die meneer met dat geweer?” Ik begrijp hem even niet, dan zegt hij: “nou je weet wel, die meneer, die mij geholpen heeft met het schoonmaken van die typemachine toen ik bij jullie was.” Dan dringt het door “ja die meneer” zeg

108

Arjan; zijn levenik een glimlach onderdrukkend. “Mag ik mee paps”, vraagt Arjan en kijkt mij verwachtingsvol aan. Tsja, wat moet je daar nu mee. Gelukkig lost Gerda het probleem heel snel op: “Dat gaat niet Arjan, jij hebt gymles vanmiddag.” “Oh ja”, weet Arjan, weer, “paps zeg maar tegen die meneer dat ik het nooit meer zal doen. Arjan meent het serieus dat is wel duidelijk en ik beloof hem zijn boodschap over te zullen brengen.Met de videorecorder onder mijn arm ga ik zo snel mogelijk terug naar de zaak. Daar aangekomen zie ik Philip net teruglopen uit de kantine. Ik stap op hem af en vertel hem het verhaal. Philip is duidelijk geamuseerd en neemt de recorder van mij over: “Ik maak hem wel even schoon dan zal ie het best wel weer doen” zegt hij en met een glimlach op zijn gezicht loopt hij in de richting van de werkplaats. In mijn kantoor staan de deuren altijd open. Mensen mogen bij mij binnenvallen met ieder probleem, zij doen dat ook en wat mij betreft versterkt dat juist de band tussen de mensen onderling. Ook al ben ik dan directeur, ik heb mijn mensen nodig en zij mij.Verbaasd kijk ik op als ik een klop hoor op de openstaande deur. Het is een breedgrijnzende Philip met de videorecorder onder zijn arm. “Ik heb hem even helemaal onder hoge druk gereinigd, ik heb de koppen schoongemaakt. Hij werkt weer perfect!” “Dank je wel” zeg ik eenvoudig “En Arjan?” vraagt Philip. Ik kan een glimlach niet onderdrukken en vertel deze vader van het verdriet van ons kind toen hij ontdekte dat hij iets doms had gedaan. “Oké”, zegt Philip, “ik heb de jongens beneden verteld van het probleem van Arjan. Ik en zij vinden dat jij en jouw vrouw niet boos mogen zijn op Arjan!” “Oh maar wij zijn ook niet boos op hem dat heb

109

Het vierde levensjaarik hem ook gezegd”, verdedig ik Gerda en mezelf. Philip kijkt me aan, glimlacht en haalt een videoband van Bassie en Adriaan uit zijn binnenzak: “Geef die maar aan die kleine jongen, hij heeft het weliswaar niet verdiend, maar hij is wel lief en dus heeft hij het toch verdiend!” Nu is het mijn beurt: “Jij boef!” roep ik. “Arjan is een lief kind, Piet, hij lijkt heel veel op zijn ouders, hou van hem!” zegt Philip mysterieus. Ik krijg niet eens de tijd meer om te protesteren, Philip is al weg. ‘s Avonds als ik thuis kom kijken we even met z’n drietjes naar de band van Philip en zijn mensen. Arjan vindt het helemaal geweldig dat hij zo’n mooi cadeautje heeft gehad van die “meneer”. Gerda vraagt: “Zullen we die meneer dan morgen even gaan bedanken?” Ja dat wil Arjan wel en saampjes regelen Gerda en Arjan dat ze morgenochtend even met de bus naar Den Haag zullen gaan. Philip is blij verrast als hij Gerda en Arjan de werkplaats ziet binnenstappen. Snel word ik gealarmeerd en ik krijg nog mee hoe Arjan zijn kleine handje legt in de grote hand van de volwassen man. Philip is duidelijk geëmotioneerd door dit gebaar van onze kleine man en geeft hem een knuffel.

110

Arjan; zijn leven

Thalfang

De zoomr van 1992 begint langzaam maar zeker naar zijn einde toe te kruipen. Omdat Arjan nog zo jong is, kunnen wij onze vakantieplannen buiten het hoog seizoen maken. Dat hebben we dan ook gedaan en dus rijden wij op deze zonnige nazoomrdag in september 1992 goed geluimd, in de richting van de Nederlands - Duitse grens. Onze reis voert ons naar Thalfang een klein plaatsje in de Hunsrück in de kreiss Bernkastel Wittlich. De reis verloopt prima, we verkeren in een echte vakantiestemming. Als we de grens passeren van de deelstaat Rijnland Palts, wordt dit gevoel nog eens extra versterkt. Nog even en we zijn in Thalfang, alwaar we op een Ferienpark een heuse bungalow hebben gehuurd. Ook Arjan heeft het enorm naar zijn zin, omdat hij het op het laatste moment nog voor elkaar gekregen heeft na veel aandringen. dat ook de videorecorder ingepakt wordt. Dan kan hij als dat nodig is, naar zijn favoriete videobanden kijken want de bungalow heeft ook tv.Het is niet moeilijk het Ferienpark te vinden en al snel, staan wij bij de receptie om ons in te checken. We rijden met de auto naar het huisje, de auto mag daar blijven staan en dat is best wel prettig. Snel halen we de bagage uit de auto en Gerda maakt een begin met het in orde maken van de bedden en de keuken. Ondertussen probeer ik me een beetje wegwijs te maken in de omgeving door de brochures en folders die we bij de receptie hebben gekregen te bestuderen. Arjan heeft zijn “straatkleed” midden in de kamer op de vloer gedrapeerd en is ijverig bezig met zijn auto’s.

111

Het vierde levensjaarPlotseling ontdekt Gerda, dat ze niets aan etenswaar heeft ingepakt. Het is zaterdag, de meeste winkels sluiten in Duitsland dan al om 14:00 uur, maar gelukkig heeft het park een winkel en die is nog open. Snel lopen we met z’n drietjes naar de winkel om even het hoognodige te halen. In de winkel ontdek ik dat er in een naburig dorp een kermis is. “Misschien is dat wel iets voor onze kleine man”, opper ik, op de affiche wijzend. Gerda heeft niet zo veel zin in een kermis, maar Arjan des te meer. We besluiten dat Gerda de keuken in gaat en dat Arjan en ik even naar het andere dorp rijden om de kermis te bezoeken.De kermis is druk, maar ook leuk. In minder dan geen tijd zit Arjan in een mooie auto in de draaimolen. Het kost me echt moeite onze 3 jarige kleuter bij te benen. Hij rent van de ene attractie naar de volgende. Het is heerlijk om te zien hoezeer mijn jongen geniet! Dan is het toch al snel tijd om terug te rijden naar de bungalow. Gerda zit met het eten op ons te wachten en ja: “je moet de meisjes niet al te lang en te veel laten wachten” vertrouw ik hem toe, “dat vinden ze niet leuk.” Arjan kijkt me eens aan alsof hij vragen wil of ik wel helemaal spoor. Hij weet wel dat wachten niet leuk is, maar hij weet ook dat mamma het helemaal niet erg vindt om even op hem en zijn pa te wachten. Toch is Arjan het er wel mee eens, we moeten naar mamma gaan. We hebben heerlijk gegeten en ik help Gerda even met de afwas. Straks zal ik Arjan even douchen en in bed stoppen, maar eerst heb ik nog iets anders in mijn hoofd.Na de afwas fluister ik Gerda toe: “Ik ga nog even het park verkennen, ik neem Arjan mee. Wil je ook meelopen of blijf je liever hier?” Gerda wil zich graag even gaan opfrissen, het is voor haar een vermoeiende

112

Arjan; zijn levendag geweest, dus we besluiten dat ik even alleen met Arjan en Cheetha ,onze hond, een rondje ga maken. Hiermee is een traditie geboren. Arjan en ik zullen in de toekomst, waar we ook zijn, steeds aan het einde van de middag of in het begin van de avond, even samen een wandelingetje maken met de hond. Samen met Arjan en Cheetha loop ik het pad af in de richting van de ingang van het park. Samen bewonderen we de bungalows en samen uiten we onze ideeën, hoe het anders / beter kan.Arjan ontdekt een glijbaan, tsja Cheetha moet even wachten, die glijbaan moet natuurlijk worden uitgeprobeerd. Maar Arjan is ook lief en laat Cheetha niet al te lang wachten.De volgende morgen (zondag) gaan we te voet naar het dorp, gewoon even sfeer proeven, even kijken. Arjan ontdekt een speelgoedwinkeltje en staat verlekkerd voor de etalage te kijken naar een mooie vrachtwagen. “He paps die, die heb ik nog nodig!” klinkt het al snel. Ik kan een glimlach niet onderdrukken en weet dat ik morgen hier terug zal komen om die auto te kopen. Ach, mijn kind verdient dat ook wel. Als we de volgende dag de auto gekocht hebben, besluiten we wat door te rijden om de omgeving een beetje te verkennen. Al snel ontdekken we een leuke speeltuin en Arjan wil schommelen. Terwijl ik even met Cheetha wat rondwandel blijft Gerda bij onze knul. Als ik terugkom zie ik Arjan -tot mijn verbazing- enthousiast spelen met twee oudere, Duitse meisjes. Arjan verstaat of begrijpt de meisjes niet echt, maar dat is duidelijk geen probleem. Ze helpen hem met zijn “zandkasteel”, ze vinden het heerlijk hem te horen praten ook al weten ze

113

Het vierde levensjaarecht niet wat hij zegt. Ik vertaal het voor de meisjes en ik vertaal hun antwoorden voor Arjan terug. Als de mamma van de meisjes na een uurtje komt kijken hoe het met haar dochters is, zie ik een grote glimlach op het gelaat van deze jonge vrouw. We maken nader kennis en al snel blijkt dat de meisjes met hun ouders vlakbij wonen. We worden uitgenodigd voor de thee. Arjan vindt dat helemaal perfect. Hij wil best wel eens zien waar en hoe zijn vriendinnetjes wonen en dus zet ik Cheetha in de auto en lopen we gezamenlijk naar het huis van de meisjes en haar ouders. Duitsers zijn gastvrij, we worden meer dan ruim voorzien van allerlei lekkers en de kinderen hebben veel plezier met elkaar. Deze vakantie gaat bestaan uit het met elkaar spelen van deze twee meisjes en onze knul en ach, Gerda en ik zijn wat verbaasd over het gemak waarmee Arjan contact weet te leggen. In Poeldijk is dat vaak niet zo gemakkelijk, maar hier in Thalfang is het een kleinigheid. 

114

Arjan; zijn leven

Winterpret

Het is koud, het heeft gesneeuwd. Ik vind er niets aan!Arjan vindt het wel heel leuk en wil naar buiten. Snel kleed ik mijn ventje warm aan, pak mijn camera en loop met hem de tuin in. Het is net weer begonnen met sneeuwen. Arjan heeft dolle pret, hij vindt het heerlijk om over het besneeuwde grasveld te rennen, totdat hij uitglijdt en valt. Als ik op hem af loop komt hij al weer overeind, met een pijnlijk gezicht wrijft hij over zijn zere armpje. Voor de zekerheid neem ik hem even mee naar binnen, even kijken wat er loos is. Ik stroop zijn mouw op en zie dat hij zijn arm geschaafd heeft. “Daar zal ik maar even wat zalf opsmeren” zeg ik, terwijl ik heel snel met wat Dettol de plek desinfecteer. Dat doet pijn, ik weet het, maar mijn kleine man geeft geen krimp. Ik pak het potje vaseline en smeer een beetje op zijn arm. “Meer pappa, meer” zegt Arjan, “het moet snel over gaan, want ik wil weer naar buiten. “Oké, oké”, zeg ik, “je mag weer naar buiten, maar ik moet nog wel even jouw arm verbinden, dan gaat het snel weer over”. Ik draai een verband losjes om zijn arm, zodat hij niet al te veel beperkt wordt in zijn bewegingsvrijheid en tegelijkertijd zijn kleren niet onder de vaseline komen.“Arjan, wat denk je, zullen we gaan sleeën, dan zal ik jou voorttrekken”. Nou dat is natuurlijk helemaal te gek, daar is mijn mannetje wel voor te vinden, dus loop ik naar boven om de slee van zolder te halen terwijl ik Arjan achter me hoor roepen dat mamma ook moet meekomen. Nou Gerda vindt dat prima en trekt ook een lekkere warme jas aan. Ik maak de voordeur open en Arjan vraagt verbaasd: “gaan we op de straat?” “Ja” zeg ik, “in

115

Het vierde levensjaarde tuin hebben we te weinig ruimte om goed te kunnen sleeën. Het is weekend dus er rijden bijna geen auto’s, dan kunnen we wel even de straat op.”Gerda gaat met Arjan op de slee zitten en ik begin aan mijn studie “hoe word ik paard”. In het begin lukt het me niet echt het gevaarte een beetje vooruit te krijgen, Gerda helpt mee, door zich met haar voeten een beetje af te zetten en ja hoor dan gaat het wel. Ik trek vrouwlief en zoonlief het hele blok van 12 huizen rond en langs de andere kant weer terug. Verschillende kinderen uit de straat zien mij ploeteren en rennen, ze willen mee! Voor ik echt door heb wat er gebeurt, heb ik niet 1 maar 4 sleeën achter mij. De kinderen haken gewoon aan, aan elkaar, zodat we een soort treintje vormen. 4 Sleeën tegelijk in beweging krijgen is nog niet zo gemakkelijk, maar met de hulp van Gerda en de kinderen gaat het toch weer lukken. Langzaam maar zeker komt er beweging in de trein en als het geheel eenmaal gaat glijden dan glijdt het ook... In een flits besef ik dat dit ook een beetje gevaarlijk kan zijn, wat als we plotseling moeten stoppen voor een auto of zo? Langzaam komt onder protest de trein weer tot stilstand. Ik spreek met de kinderen af dat ik ze een voor een, een rondje rond het huizenblok trek. Dan komt Simon de vader van Maurice naar buiten en we spreken af dat hij de ene slee trekt en ik de andere. Zo gaat het vlotter en hoeven de kinderen niet zo lang te wachten.Natuurlijk wordt dit uiteindelijk een wedstrijdje wie er sneller is vader Simon, of vader Piet. Nou het wedstrijdje heb ik jammerlijk verloren, maar genoten heb ik wel en de kinderen ook.Na een uurtje zijn Simon en ik helemaal opgebrand, maar de kinderen willen meer. Op initiatief van Gerda stellen we dan voor een mooie sneeuwpop te gaan maken, dus

116

Arjan; zijn levenzijn we al snel bezig grote sneeuwballen te maken, eerst een wat kleinere bal, dan daar bovenop een wat grotere bal en daar weer bovenop een kleine bal. Gerda haalt twee knopen en een wortel uit ons huis, voor de ogen en de neus en ik probeer samen met Simon armen te boetseren, teneinde de gebruikelijke bezem in zijn hand te stoppen. Als we eindelijk klaar zijn, staat Arjan van een afstandje het geheel eens te bestuderen. Hij kijkt er naar alsof hij zeggen wil: “Hier klopt iets niet”, hij kijkt en kijkt en roept dan ineens: “Die sneeuwman heeft geen benen....” Oeps, ik heb duidelijk even buiten de waard gerekend. Arjan onze kleine perfectionist is en blijft alert.Heel voorzichtig maak ik in de onderste bal een gat en werk dit verder bij, zodat de middelste bal op 2 staanders rust. Het werkt, ook Arjan is nu tevreden. De sneeuwpop is klaar en hongerig lopen we terug naar huis. Even eten en dan moeten we nodig met Cheetha gaan wandelen, dat lieve dier verdient ook een beetje aandacht van ons. Als Arjan zijn boterhammetje eet en Cheetha niet van zijn zijde is weg te slaan vanwege de stukjes die Arjan “verliest”, pakt hij Cheetha plotseling bij zijn kop en zegt: “Huil maar niet hoor Cheetha, nu gaan we eerst met jou wandelen en mag je even naar de sneeuwman kijken. We hebben hem voor jou gemaakt.” Cheetha kijkt mijn mannetje met zijn bruine trouwe ogen aan. Iedere vezel in mijn lijf is gespannen want “hoe zal het dier reageren?” Zijn staart gaat een beetje omhoog en doet ijverige pogingen te gaan zwaaien, de spanning ebt bij me weg en Cheetha geeft Arjan een enorme kus, midden in zijn gezicht. Arjan schrikt daar een beetje van, maar vindt het ook wel fijn dat Cheetha van hem houdt. Zachtjes geeft hij haar een kusje op de neus.

117

Het vierde levensjaarEen ongelukje

In ons huisje in Poeldijk hebben wij een mooie open haard. Onder de open haard, zo’n 30 cm. boven de vloer is een plateau gemaakt van tegelwerk afgezet met bakstenen. De open haard brandt nu niet zo vaak, omdat we het wat gevaarlijk vinden in verband met Arjan. Als ik even thuiskom om het middagboterhammetje te nuttigen is Arjan heerlijk aan het spelen met zijn autootjes op het plateau van de open haard. Blij verrast kijkt hij op als ik de kamerdeur open doe en roept: “Pappa!” Hij staat op om naar me toe te rennen en stapt daarbij op een van zijn autootjes die op de grond liggen. Hij verstapt zich en valt achterover met zijn hoofd op de stenen rand van het plateau. Ik schrik me een ongeluk en loop met grote stappen naar het kind toe. Arjan is stil, eng stil... Ik raap hem op en loop met hem naar de bank, dan begint hij te huilen, heel hard te huilen. Het doet enorm pijn. Gerda komt naar beneden gelopen om te kijken wat er aan de hand is en roept met angst in haar ogen en stem: “Piet, hij bloedt enorm!” Voorzichtig neem ik Arjan’s hoofdje tussen mijn handen en zie ik een behoorlijke wond in zijn achterhoofd. Mijn colbertjasje is rijp voor de stoomrij, maar daar maak ik me niet zo druk om. “Wil jij even de dokter bellen?” vraag ik Gerda “en ook de zaak, zeg maar dat ik later kom.” Zo voorzichtig en tegelijkertijd zo snel mogelijk doe ik Arjan zijn jas aan. Inmiddels heeft Gerda de doktersassistente aan de telefoon, we mogen even komen, maar dan wel nu. Ik draag Arjan naar de auto, zet hem er voorzichtig in en rijd de 500 meter naar de praktijk van onze huisarts. Ik ben bang...

118

Arjan; zijn levenDe dokter staat ons al op te wachten en neemt Arjan van mij over. De dokter heeft het snel gezien. In zijn spreekkamer, wijst hij mij op een stoel en zet Arjan achterstevoren op mijn schoot. “Nu moet jij hem goed vasthouden, dan ga ik hem desinfecteren en hechten.” zegt hij. De dokter heeft engelengeduld en haalt met een pincet haartje voor haartje uit de wond. Voorzichtig knipt hij rondom de wond nog wat haren weg. Arjan is een kleine, hele grote held, want ik zie dat het soms pijn doet, maar hij geeft geen krimp. Vakkundig wordt de wond gedesinfecteerd en gehecht. Tenslotte krijgt Arjan ook nog een mooie tulband om en zegt de dokter: “Jij bent een grote vent! Nu moet je me nog beloven dat je niet aan je zere hoofd gaat krabben en zo en dat je mijn mooie tulband goed laat zitten.” Arjan kijkt de dokter met die voor mij zo bekende serieuze blik aan. Hij knikt naar de dokter, ten teken dat hij dat belooft.“Piet, ik geloof dat het meevalt, maar we moeten hier wel heel serieus mee zijn. Ik geef je wat tabletjes mee, zodat jouw zoon minder pijn heeft en wat kan gaan slapen. Morgenmiddag kom ik even bij jullie langs om de wond nogmaals te bekijken en te controleren of er soms meer beschadigd is. Dat kan ik nu nog niet, je zoon heeft nog te veel pijn en is nog te veel geschrokken.”Ik bedank de dokter voor zijn hulp en snel rijden we terug naar huis, naar Gerda, die waarschijnlijk op van de zenuwen is. Thuisgekomen vertel ik Gerda wat er is gebeurd en wat de dokter heeft gezegd. “Piet, ik wil dat jij er morgenmiddag bij bent als de dokter komt”, zegt Gerda. Snel loop ik naar mijn aktetas en pak mijn agenda. Er zijn geen afspraken morgenmiddag, dus ik zeg: “Oké, ik wil er ook wel bij zijn.”Arjan moet een tabletje innemen en eigenlijk gaan slapen, nou dat is een probleem. Toen al hield Arjan niet

119

Het vierde levensjaarvan pilletjes, maar na even aandringen van mijn kant slikt hij het tabletje met een slokje water dan toch door. Ik neem hem weer op mijn schoot om hem even heerlijk te knuffelen en blijf zo met hem zitten. Langzaam zie ik hem wegzakken, het tabletje begint zijn werk te doen. Na een kwartiertje breng ik hem naar boven en leg ik hem voorzichtig in zijn bedje. Als ik Bert en Ernie en aap en beer bij hem heb gestopt, slaapt hij.Ik loop naar beneden, het is inmiddels 14:30 uur, ik ben al anderhalf uur te laat. Snel werk ik het boterhammetje dat Gerda voor me heeft gemaakt naar binnen en dan gaat de telefoon. Natuurlijk het is de zaak, er wordt met smart op me gewacht. Ik roep dat ik er aan kom, geef Gerda een dikke kus en vertrek met gezwinde spoed naar Den Haag. Het is maar 5 minuten rijden vanaf mijn huis, maar toch maak ik meer haast dan anders. Immers ook meneer de directeur moet zich houden aan de werktijden.Als ik het kantoortje van mijn secretaresse, Marina, binnenstap en haar het verhaal vertel, zie ik dat ze wat wit wegtrekt: “Piet, je kostuum..., je zit onder het bloed!” Jemig helemaal vergeten mezelf om te kleden en ik heb zo dadelijk een belangrijke vergadering. Terugrijden naar Poeldijk is geen optie, dan ben ik geheid te laat, dus besluit ik mijn jasje snel naar de auto te brengen en het daar te laten. Ik zal de vergadering voorzitten in mijn overhemd, ook al is het dan helemaal niet zo warm. Met enige moeite heb ik me losgerukt van de zaak. Marina vindt dat ik niet zomaar een vrije middag kan nemen. Ik heb haar gezegd dat ik maling heb aan haar mening en dat ik te maken heb met allemaal volwassen mensen. “De kleutertijd ligt allang achter hen en jij zou er verstandig aan doen de mensen eens met respect voor wie ze zijn en wat ze doen te bejegenen in plaats van de

120

Arjan; zijn leveneeuwige criticaster uit te hangen! Jij bent niet meer dan Phillip, Jaap of Erwin. Wat ben jij nu helemaal, een typemuts, die niet eens kan omgaan met een pc. Je mag de post voor je baas openmaken en inschrijven in een mooi boek, waar niemand meer naar kijkt. Word jij eerst eens mens en kom dan met jouw kwalificaties over anderen!” Zo loop ik weg in het besef dat ik een vijand heb gemaakt, maar dat kan me niet zo heel veel schelen.De dokter komt om ongeveer 14:00 uur, Arjan is levendig en weer druk met zijn autootjes. We hebben hem nu aan de andere kant van de kamer een plek gegeven, niet meer zo dicht bij die scherpe stenen.Als de dokter binnen is observeert hij Arjan even. Hij vraagt: “Wat vind je van mijn mooie tulband?” Arjan kijkt hem aan en zegt kort en krachtig: “stom!” De dokter maakt de tulband los en controleert de wond. “Ohh, maar dat ziet er mooi uit! Wil je me even helpen Arjan, dan ga ik kijken of het goed met je gaat?” Nou dat wil Arjan wel en hij werkt graag mee aan alle testjes. De dokter is dik tevreden, het valt allemaal enorm mee en na een kwartiertje is hij ijverig bezig met Arjan om al die verschillende autootjes te duiden qua merk en type.Alles is goed er is gelukkig geen probleem met onze knul en we maken een afspraak om volgende week nog een keertje langs te komen met Arjan.Als de dokter goed en wel weg is, rinkelt de telefoon. Het is de hoofddirectie van AEG. Uit dit gesprek blijkt dat Marina (mijn secretaresse) hen van mijn “wangedrag” op de hoogte heeft gebracht. Er wordt dus aan de poten van mijn stoel gezaagd. “Och” zeg ik simpel, “het lijkt me dat U meer en beter te doen heeft. Ik los dat probleem wel op.”De volgende morgen besluit ik direct aan de oplossing te beginnen. Ik haal zelf, hoogst persoonlijk, de post op bij

121

Het vierde levensjaarhet postkantoor en op het kantoor aangekomen roep ik Marina bij mij binnen om haar haar ontslagbrief te dicteren. Ze weigert tot drie maal toe de brief ook daadwerkelijk te schrijven, dus doe ik het zelf en wijzig ik de reden in werkweigering.Soms moet je als leidinggevende ook echt leiding geven...

122

Arjan; zijn leven

123

Het vijfde levensjaar

124

Arjan; zijn leven

Arjan wordt 4 jaar

Vandaag is het feest, vandaag wordt Arjan vier jaar.De wekker komt tot leven en dus krijgt het apparaat een “oplawaai”. Ik hoor wat geluidjes uit de kinderkamer komen. De jarige Job is dus al wakker. Met een glimlach op mijn gezicht, loop ik naar de kinderkamer. Arjan staat rechtop in zijn bedje en is dolenthousiast als hij mij ziet: “Pappa, ik ben jarig!” roept hij. “Ja, lieve jongen, dat weet ik, jij bent jarig vandaag. Ik til hem uit z’n bed en pak z’n kleren, maar dat is niet wat Arjan wil. Hij kan niet langer wachten, hij wil weten wat voor cadeau wij voor hem hebben gekocht. “Pappa, ik wil naar beneden”, zegt hij. “Ja, dat begrijp ik wel, maar je moet toch ook heel mooi zijn vandaag? Kom dan gaan we even naar de wc en dan gaat pappa jou mooi maken.” “Nou oké dan”, geeft Arjan zich gewonnen. Dan komt Gerda de kamer binnen, pakt haar ventje op en geeft hem een dikke knuffel. Arjan is niet zo voor knuffels, maar die van mamma, die zijn helemaal heerlijk. Samen helpen we Arjan een beetje in de kleren. Hij krijgt een mooi chique T-shirt aan, op de voorkant een bedrukking van de Turtles, een van zijn favorieten. Straks moet hij naar de peuterspeelzaal, dus hij wil graag “mooi zijn”. Als Arjan klaar is, gaan we gedrieën naar beneden. Wederom hebben we de woonkamer mooi versierd, met slingers en ballonnen en op de schouders van zijn pa gezeten, wil hij ze allemaal pakken. Zijn stoel is prachtig mooi versierd met slingers en in de kamer staat een groot pak, helemaal ingepakt. Arjan vindt het allemaal helemaal geweldig, ook de wat kleinere pakjes die op de tafel liggen. Ik zet hem op de grond en hij rent naar het

125

Het vijfde levensjaargrote pak, toch wel heel nieuwsgierig wat daar nu inzit. Snel wordt het papier eraf gescheurd en even zo snel wordt er een skelter zichtbaar. Arjan is blij met zijn nieuwe vervoermiddel en bestudeert het apparaat van voor naar achter en van links naar rechts. Hij gaat er eens op zitten, maar hij is naar nu blijkt nog net even te klein. Hij kan niet goed bij de trappers. “Oh, dat is geen probleem, Arjan”, zeg ik “straks zal ik het zadel wat naar voren en lager zetten, dan kan je ook goed bij de trappers.” Dat stemt mijn mannetje tevreden en met heel veel enthousiaste kreten worden de andere cadeau’s uitgepakt. Een videoband van zijn sterren Bassie en Adriaan, een mooi voorleesboek, een mooie brandweerauto, een hele set van 25 autootjes, een nieuw “straatkleed” en noem maar op. Arjan is het gelukkigste mannetje op aarde.Dan wordt het toch de hoogste tijd om wat te eten, ik moet naar de zaak en Arjan moet trakteren in de peuterspeelzaal. Snel eten we onze boterhammetjes en maken we ons klaar om aan onze plichtplegingen te kunnen voldoen. Gerda gaat mee met Arjan om hem te helpen en ik vertrek naar Den Haag, naar mijn werk. Vanmiddag ben ik vrij, vanmiddag kunnen we Arjan’s verjaardag echt vieren. Het werk is gedaan, ik mag naar huis, ik mag me nu echt gaan bezighouden met onze knul. Ik bel nog even met Duitsland om ook hen te laten weten, dat ze mij indien nodig thuis kunnen bereiken en verlaat de zaak.Als ik thuis kom is het een drukte van belang. Maurice (Arjan’s vriendje) is er, maar ook de nichtjes Iris en Merel en de andere kinderen zijn heel druk bezig. Als ik even zit komt zoonlief naar me toe: “Pappa, jij zou nog mijn skelter repareren, zodat ik bij de trappers kan.” Hij

126

Arjan; zijn levenkijkt me vol verwachting aan, hij wil gaan skelteren. Ik glimlach naar hem en zeg: “Natuurlijk dat heb ik beloofd!” Ik sta op en haal even wat gereedschap, snel is het zadel een vijftal centimeters naar voren gezet. Ik draai het zadel los van zijn as en stel het zo laag mogelijk in, dan pak ik mijn mannetje op en parkeer hem op het zadel. Het past goed, Arjan kan gaan skelteren.Maurice, die een jaar ouder is dan Arjan, heeft ook een skelter en samen racen ze er op los, door de tuin. Arjan is in zijn nopjes, hij geniet ervan samen met Maurice door de tuin te racen, maar nog mooier is het als ook pappa naar buiten komt en de mannetjes een beetje helpt.Dan roept Gerda, want de bakker is langsgekomen en heeft speciaal voor Arjan een taart gebracht. We mogen taart gaan eten! Nou dat is niet aan dovemansoren verteld. In minder dan geen tijd zijn we binnen en staat Arjan gebogen over de taart om de 4 kaarsjes uit te blazen. Als we dan allemaal heerlijk zitten te snoepen van de taart, neemt Iris Arjan onder haar hoede, samen kijken ze naar de mooie boekjes die hij gekregen heeft en samen smullen ze van de taart.Rrrring, de bel..... Het is tante Annemieke, mijn oudste zus, die ook even acte de présence wil geven en Arjan feliciteren wil. Zoals we van Annemieke gewend zijn, is ze al snel bezig met de jeugd, hen helpen waar nodig, hen aanmoedigen en met hen spelen. Er worden treintjes gemaakt, er worden kronen voor Arjan gemaakt en er komt een heus toneelspel.Arjan? Arjan geniet en is gelukkig. Stilletjes kruipt hij steeds dichter bij mij, langzaam beginnen zijn krachten en energie uitgeput te raken.Ik begrijp dat wel, het is allemaal zo spannend geweest de afgelopen dagen en nu, nu hij dan eindelijk jarig is begint de spanning zijn tol te eisen. “Wil je even slapen?”

127

Het vijfde levensjaarvraag ik aan hem, eigenlijk wil hij dat niet, maar hij is ook moe, onnoemelijk moe. Ik beloof hem dat ik hem over een uurtje weer naar beneden haal en stop hem even in bed. Arjan is weer wakker, tante Annemieke is er nog, maar de rest van de visite is naar huis. Samen met tante Annemieke haal ik hem uit bed, we moeten iets gaan eten.Na het eten, ruimen we samen even de boel op en dan gaat de bel. “Nog meer visite”, weet Arjan blij verrast, het is tante Ineke, mijn jongste zusje, zij komt om haar “grote neef” te feliciteren. Arjan kijkt het eens aan als ik mijn jongste zus een welkomstkus geef en weert het af om ook te zoenen met tante Ineke. Ineke? Och, Ineke begrijpt dat wel: “Stoere mannen zoenen niet.” zegt ze en ze geeft hem haar cadeau. Snel scheurt Arjan het papier los en dan zie ik hem helemaal blij worden. Het is een videoband van “Belle and the beast” een populaire Walt Disney film. Hij rent naar zijn tante, klimt op haar schoot en geeft de verbouwereerde Ineke een kus, vol op haar mond.... 

128

Arjan; zijn leven

Skelteren

Vandaag heb ik een pittige dag, vergaderen met Mita over de kopieermachines, vergaderen met Philip over de herinrichting van de TD en afspraken maken met een VAG-garage over de nieuwe leasecontracten van de technische mensen en de vertegenwoordigers. Moe rijd ik naar huis. Als ik het woonerf bij mijn huis opdraai zie ik een skelter met daarin onze 4-jarige kleuter. Ik stop even om Arjan te begroeten en rijd weer verder. In mijn spiegel zie ik dat Arjan achter mij aankomt en dus ga ik wat langzamer rijden, zodat hij kans krijgt zijn vader bij te houden. Arjan is slim. Als ik de rijbaan moet vervolgen en enkele bochten moet nemen, schiet hij het pad op achter de huizen langs, zo snijdt hij een heel stuk af. Ik parkeer mijn auto, maar wat raar, Arjan is nog niet op dat punt. Ik loop naar het pad en zie Arjan midden op het pad staan, met enkele kinderen om hem heen. Arjan wordt belaagd, door een grotere jongen van een jaar of tien. Die knul probeert Arjan van de skelter af te duwen, twee kleine meisjes zijn het daar duidelijk niet mee eens en proberen die jongen tegen te houden. Arjan en de meisjes kunnen deze strijd niet winnen en Arjan wordt van de skelter geduwd. Hij valt en in plaats van dat hij gaat huilen, zie ik drift. Arjan staat op en geeft die knul met zijn vuist een klap midden in het gezicht en begint aan de beduusde jongen te trekken, onder het uitroepen van: “Dit is mijn skelter!” “Tijd om in te grijpen”, schiet het door me heen en net als die jongen wil gaan uithalen ben ik bij de skelter. Ik pak dat ventje in zijn nek en trek hem van de skelter af: “Wat denk jij dat jij aan het doen bent?” vraag ik. Het kind staat stijf van angst en de

129

Het vijfde levensjaarmeisjes vertellen wat er is gebeurd. Die jongen is de hele tijd al aan het vervelen, maar Maurice -het vriendje van Arjan- en de meisjes hebben hem steeds tegen kunnen houden totdat Arjan alleen lijkt te zijn. Dan heeft die jongen op zijn fiets enorm zitten hinderen zodat Arjan vaart vermindert en gaat stoppen. Dat heeft het ene meisje gezien en ze is zeer verontwaardigd en stellig. Het andere meisje is haar komen helpen toen ze het voor Arjan op kwam nemen. Ondertussen probeert die jongen weg te komen, maar dat sta ik niet toe. Arjan begint zachtjes te huilen als hij ziet hoe boos zijn pappa is en dat heeft hij goed gezien want ik ben door het dolle heen en heb de grootste moeite me te beheersen: “Wie ben jij en wat doe jij hier, jij woont hier niet.” roep ik. De jongen wil niet zeggen wie hij is, maar dat is geen probleem, de meisjes kennen hem en Arjan kent hem ook. Ze zitten allemaal op dezelfde school, aan het einde van dat pad. Alleen de jongen zit een aantal klassen hoger. Ik besef dat ik hier een einde aan moet maken, Arjan raakt overstuur, die jongen raakt overstuur en eigenlijk is er, lijkt het, niet zo heel veel aan de hand. “Hij heeft Arjan ook in zijn hand gebeten!” roept het ene meisje “en in zijn rug geschopt”, voegt het andere meisje er aan toe. Nu moet ik echt tot 10 tellen, ik heb nog nooit een kind geslagen, maar nu ben ik echt in staat dat kind tegen de grond te slaan... Ik weet mijn zelfbeheersing te herwinnen, laat die jongen los en loop naar mijn eigen kind: “Laat maar pappa” zegt Arjan. Hij voorziet problemen. Ik kijk even naar de hand van Arjan, hij heeft een wond op zijn pols: “Is dat van het bijten?” vraag ik, Arjan knikt ja. Voorzichtig doe ik Arjan’s sweater omhoog om naar zijn rug te kijken. Er zit een schaafwond op zijn rug... Op dat moment zie ik in een ooghoek hoe die jongen op zijn fiets stapt en wegrijdt:

130

Arjan; zijn leven“Dat dacht ik niet!” roep ik en ik ren hem achterna. Met alle kracht die ik in me heb pluk ik hem van zijn rijdende fiets, die nog enkele meters doorrijdt en dan valt. Ik sleur die jongen mee terug naar Arjan en vraag hem: “Heb jij dat gedaan?” Het mannetje weet zich geen raad en ik eerlijk gezegd ook niet. Ik ben zo ontzettend boos, nog nooit ben ik zo boos geweest. Toch moet ik dit zien op te lossen, ik wil dat kind eigenlijk niet nog meer door de mangel halen, want ook al is hij meer dan twee keer zo oud als Arjan, hij is echt nog wel een kind. “Oké,” zeg ik tegen de jongen, “jij gaat naar huis en laat ik jou hier nooit meer zien!” Ik kijk de meisjes aan, ze staan er wat verlegen bij: “dank je wel jullie, jullie zijn lieve meisjes”, zeg ik. Ondertussen maakt de jongen dat hij weg komt. Ik loop naar Arjan, kijk hem eens aan en geef hem een knuffel, dan komt het eerste meisje erbij, ze geeft Arjan een kus op zijn wang en zegt: “wij helpen jou wel, jij bent lief!” Het tweede meisje geeft Arjan ook een kus en samen lopen de meisjes naar huis.“Pappa, ben je nog boos?” vraagt Arjan. Ik kijk hem even aan en zeg: “Arjan, dit is niet jouw schuld! Jij mag opkomen voor jouw spullen, die jongen had het recht niet jou te belagen!” Ik weet niet of Arjan het begrijpt, maar hij is zichtbaar blij met mijn veranderende opstelling.Als ik goed en wel thuis ben en de skelter netjes opgeborgen is, gaat de bel. Er staat een buurvrouw voor de deur, met aan haar hand het meisje dat Arjan zo fel en enorm verdedigd heeft. “Mag ik even met U praten?” vraagt de buurvrouw. Natuurlijk mag dat, ik laat haar binnen en Gerda, zorgt snel voor een heerlijke kop koffie. De kinderen hebben elkaar snel gevonden en zijn even heerlijk bezig met de autootjes van Arjan. De buurvrouw vertelt me, dat die jongen de buurt al langer terroriseert, dat ook haar dochtertje en het vriendinnetje geslagen

131

Het vijfde levensjaarzijn: “We moeten hier iets aan doen, meneer Van der Elst, dit gaat de spuigaten uitlopen!” Ik wil er ook iets aan doen, maar weet niet zo heel goed wat. Dat vertel ik deze vrouw. “Zullen we samen naar school gaan en daar de zaak ter tafel brengen?” vraagt ze. Dat zou kunnen werken, besef ik. De school kent die jongen, kent zijn achtergrond. Misschien kan de school iets doen. We spreken af dat de buurvrouw en ik de volgende morgen onze kinderen naar school brengen en even met het hoofd van de school zullen spreken. De buurvrouw kijkt eens naar de kinderen en als ze ziet hoe lief Arjan met het meisje omgaat zegt ze met een glimlach: “Hij is wel heel sociaal hè, Margot heeft ook al een middag hier mogen schommelen en glijden. Arjan is een lieve jongen...” Het valt me helemaal niet moeilijk om het daarmee eens te zijn.De volgende morgen tref ik de buurvrouw op het schoolplein en samen stappen we naar het hoofd van de school. De buurvrouw kent de naam van de jongen in kwestie, dat maakt het gemakkelijker.Wat het schoolhoofd precies heeft gedaan weet ik niet en hoef ik ook niet te weten. Wel weet ik dat Arjan en ook de meisjes geen last meer hebben gehad van die jongen.

132

Arjan; zijn leven

Koninginnedag

Het is vrijdag vandaag en ook nog eens Koninginnedag, de zaak is vandaag gesloten. Heerlijk een lang weekend.We hebben Arjan beloofd dat als het weer het toestaat, we dan naar Avifauna in Alphen aan den Rijn zullen gaan. Het is een mooie voorjaarsdag dus we zijn al snel bezig alles klaar te maken voor deze trip. Snel laat ik Cheetha nog even uit, zij kan helaas niet mee vandaag. Om 10:00 uur stappen we in de auto.Alphen aan den Rijn is niet zo verschrikkelijk ver weg, dus we draaien rond het klokje van 11 uur het parkeerterrein op. Ik ben hier wel vaker geweest met mijn ouders, dat vertel ik Arjan en dan komen de vragen als vanzelf. Avifauna is een mooi park met heel veel vogels en een prachtige speeltuin. Als Arjan bij de vogelkooien staat moet ik steeds iets over die vogels vertellen. Gelukkig zetten ze goede informatie op de kooien. Het is nog best een pittige wandeling voor Arjan, maar hij wil het toch allemaal zien. Vooral de flamingo’s hebben zijn interesse. Hij vindt het prachtig als ze op één been gaan staan en probeert dat na te doen. “Oeps, het is maar goed dat pappa zo dicht bij jou staat, anders lag je nu op de grond.” zeg ik met een grote glimlach.Arjan vindt het allemaal heerlijk en geniet voluit. Als we de ronde hebben gemaakt wordt het tijd voor de speeltuin. Terwijl Arjan op mijn nek zit, lopen we terug naar de speeltuin. Weg is de vermoeidheid. Arjan veert weer helemaal op als hij de mooie speeltuin ziet. Het is wel druk, maar dat is voor Arjan geen probleem.  Hij wil dat ik hem op de grond zet, zodat hij zijn weg kan gaan.

133

Het vijfde levensjaar“Oké”, vraag ik, “waar wil je heen?” Hij wil naar de glijbaan, nou dat is niet moeilijk, hoog boven alle speeltoestellen uit tekent zich een complete “glijtoren” af met wel zes of meer glijbanen. De ene steeds een stukje hoger dan de andere. Ik breng hem bij het trapje en roep hem na: “Niet te hoog hè”, Arjan heeft me wel gehoord, maar reageert niet meer. Even later zie ik hoe hij vanaf de derde glijbaan naar beneden suist. Hij is wildenthousiast en wil nog een keer. Terwijl wij toekijken hoe onze kleine man naar boven klautert, worden we door zijn enthousiasme aangestoken. Het is zo heerlijk om te zien dat onze knul zo enorm geniet. Hij gaat de derde glijbaan voorbij en klautert verder omhoog naar de vierde. Gelukkig, hij pakt die baan en raast weer naar beneden. “Nog een keer” roept hij en hij rent weer naar het trapje. Als hij bij de vierde baan is, zie ik hem even zwaaien en hij klautert door, de vijfde baan voorbij, dan zie ik bij de zesde baan een klein, piepklein figuurtje in een blauw jasje, dat is onze Arjan. Onverschrokken gaat hij zitten en zet zich af. Het is een mooie glijbaan en ik besef dat er eigenlijk niets gebeuren kan, maar ik vind het wel afschuwelijk hoog.Arjan geniet met volle teugen en dat maakt me blij maar ik word nog blijer, omdat hij nu met de botsautootjes wil gaan racen. Samen stappen we in zo’n voertuig en samen racen we over de baan, niet om te botsen maar juist om zoveel mogelijk botsingen te vermijden. Dat lukt natuurlijk niet altijd, maar pa bewijst toch aardig zijn stuurmanskunst aan zoonlief. Arjan wil zelf gaan rijden en natuurlijk mag hij dat. Ik laat hem achter het stuur plaatsnemen en ga naast hem zitten, maar zijn beentjes zijn te kort, hij kan niet bij het “gaspedaal”! “We doen het samen”, zeg ik, “ik geef gas en jij stuurt”, nou dat is helemaal geweldig natuurlijk. Al snel racen we weer over

134

Arjan; zijn levenhet parcours en Arjan geeft er blijk van iets van zijn vaders stuurmanskunst te hebben geërfd. Het wordt een sport voor hem om botsingen te vermijden en voor de anderen wordt het een sport om juist met ons te botsen. We hebben veel plezier, zo samen, maar ons kleine mannetje wordt ook duidelijk moe. Ik besluit te stoppen en zeg: “We gaan eens even een ijsje voor jou scoren.” Nou daar is Arjan wel voor te vinden en dus parkeren we de auto netjes aan de kant en stappen uit. Gerda heeft inmiddels ontdekt waar je heerlijke ijsjes kan kopen en in minder dan geen tijd zitten we alle drie met een heerlijke sorbet voor onze neus.Het is inmiddels 17:00 uur, tijd om over de terugreis te gaan denken. Arjan wil nog een keer van de glijbaan, “van de allerhoogste”. Ik kan het niet zien, ik kan het echt niet aanzien, die hoge glijbaan maakt mij bang. Ik heb me zorgen om niets gemaakt, want na een tiental minuten staat Arjan weer naast me te vertellen hoe heerlijk die glijbaan glijdt. Hij wil nog één keer, de laatste keer. Ik kijk Gerda aan, zij vindt het goed, dus rent Arjan weer naar het trapje. Vanuit de speeltuin komen we weer langs verschillende vogels in hun kooien. “Arjan, weet je nog hoe deze vogel heet?” vraag ik, “dat is een Aalschover” zegt Arjan helemaal correct “en die”, vraag ik, “dat is een papagaai”, zegt Arjan.“Is een papagaai ook een pappa?” vraagt hij. “Ja soms wel”, zeg ik, “maar dat hoeft niet zo te zijn hoor. Papagaai dat is eigenlijk een verzameling van vogels, een vogelsoort.” “Ik snap het” zegt Arjan eenvoudig, of hij het echt toen al begreep... ik weet het niet. 

135

Het vijfde levensjaarAls ik in mijn spiegeltje kijk, zie ik mijn kleine jongen heerlijk zitten slapen in zijn stoeltje. Hij heeft een leuke dag gehad, maar het is ook heel enerverend geweest voor hem, hij is aan het einde van zijn Latijn.Als ik het woonerf in Poeldijk opdraai, hoor ik wat gerommel achter mij, plotseling klimt er een klein mannetje over de rugleuning van mijn stoel. Arjan legt zijn kleine handjes op het stuur van de auto. “Ehhhh, dit is geen botsauto hè”, zeg ik nog. “Dat weet ik”, zegt Arjan enorm zelfverzekerd. Voorzichtig brengen we samen de auto thuis.

136

Arjan; zijn leven

Korte vakantie

Gisteren ben ik teruggekomen van een zakenreis uit Mexico. We hebben daar een meeting gehad van alle 17 directeuren van de AEG Olympia-vestigingen in de wereld. In Mexico staat een van de twee fabrieken die AEG Olympia rijk is. We hebben de fabriek bezichtigd en gezamenlijk een toekomstplan en -strategie uitgezet. Ik heb aan het bezoek aan Mexico een aantal vrije dagen gekoppeld, zodat wij er met ons drietjes even tussenuit kunnen. Gerda heeft alles geregeld met de school en ze heeft een bungalow geboekt nabij Hoenderloo. Vandaag gaan we vertrekken naar Hoenderloo, de koffers zijn gepakt, het is heerlijk weer en we zijn in een prima stemming. Zodra de auto geladen is rijden we weg. We hebben besloten de rit ongeveer halverwege even te onderbreken, om op een rustig plekje even de klaargemaakte boterhammetjes op te eten en Cheetha even uit te laten. Dus om ongeveer 12:00 uur draai ik weg van de snelweg, niet zo ver van Nunspeet. We zitten hier in een uitloper van de Veluwe, dus er moet hier wel iets te vinden zijn. Al snel zie ik een bospad, ik draai hier in en zet de auto netjes aan de kant. Het uitklapbare tafeltje met de stoeltjes is snel opgezet, de boterhammetjes liggen op tafel en Arjan vermaakt zich even met zijn nieuwe Ferrarimodel, dat ik uit Mexico voor hem heb meegebracht. Het is heerlijk in het bos, dat vindt Cheetha ook, zij wil wandelen. Als we allemaal gegeten hebben, zetten we de spullen in de auto en gaan we allemaal even heerlijk wandelen met onze lieve hond. Na een half uurtje komen we bij de auto terug en maken we aanstalten om onze reis voort te zetten.

137

Het vijfde levensjaarOm 15:00 uur rijden we keurig op tijd de oprit op naar het vakantiepark. Even inchecken, de spullen uit de auto halen, de bedden dekken, de keuken in orde maken en dan kan de pret beginnen. Met z’n allen lopen we even het vakantiepark rond om uit te zoeken waar wat zit. We ontdekken dat het park een leuke kinderboerderij heeft, dat vindt Arjan geweldig, maar ook een sfeervol ingericht restaurant, niet verkeerd voor mamma en pappa en een goede supermarkt. We besluiten vandaag heel chique in het restaurant te gaan eten en voor morgen kopen we wat boodschappen in de supermarkt.Snel brengen we Cheetha terug naar de bungalow, wij willen een vorkje gaan prikken. Arjan blijft nog even dralen bij Cheetha, hij vindt het duidelijk sneu dat Cheetha niet mee kan: “Stil maar hoor Cheetha, we komen zo terug en dan ga ik een heel eind met jou wandelen.” Arjan pakt zijn Ferrari zet die tussen de voorpoten van het dier en zegt: “Jij mag wel even met mijn Ferrari spelen.” Ik zie dit tafereeltje aan, het emotioneert me te zien hoe het kind zijn hartje open stelt voor het dier. Het maakt me helemaal blij van binnen.Onderweg naar het restaurant heb ik echt al mijn tact nodig om Arjan uit te leggen, waarom Cheetha alleen moet achterblijven in de bungalow. Hij blijft het maar raar vinden dat Cheetha niet mee mag, immers: “Hij kan toch onder de tafel gaan liggen, Cheetha doet nooit iets verkeerds.” Wat ik ook aanvoer, ik krijg Arjan niet uitgelegd, dat een hond in een restaurant eigenlijk niet gaat. Arjan vindt de mensen “stom”, die bang zijn van zo’n grote hond, hij is immers ook niet bang en hij is nog wel kleiner dan Cheetha. Arjan vindt de mensen “stom” die hebben bedacht dat het niet “netjes” is als een hond gaat bedelen. “Cheetha moet toch ook eten paps, waarom maken ze dan niet in het restaurant een plek waar de

138

Arjan; zijn levenhonden kunnen eten?” Tegen zoveel rechtlijnige kinderlogica kan ik niet op, ik kijk mijn kereltje aan en zeg: “Weet je, lieve knul, ik zou Cheetha ook graag meenemen, maar dat gaat niet, dat wil de meneer van het restaurant niet!” “Die meneer is stom”, is Arjan’s commentaar. “Als Cheetha niet mag, dan wil ik ook niet!”Oeps, probleem. Ik kijk Gerda aan, tsja zij weet het ook even niet. “Nou laten we maar even gaan kijken”, zeg ik, “misschien hebben ze wel heerlijke patatjes.” Mokkend loopt Arjan met ons mee.Als de ober onze bestelling op komt nemen, vraagt Arjan: “Mag Cheetha hier echt niet komen?” De ober kijkt me aan, maar ik hou even wijselijk mijn mond en vraagt dan aan Arjan: “Wie is Cheetha?” “Dat is onze hond” zegt Arjan, “ik vind het stom dat Cheetha niet gewoon mee mag, zij gaat alleen maar onder de tafel liggen, zij gaat niet bedelen, zij gaat geen mensen bang maken.” “Ohhh Cheetha is jouw hond” begrijpt de ober. “Nou als ze keurig onder de tafel gaat liggen en daar blijft dan mag ze wel komen!” Arjan is helemaal blij, dat heeft hij toch maar mooi voor elkaar gebokst en roept: “Paps kom, we gaan Cheetha halen!”In het besef dat die ober niet weet dat Cheetha een Duitse herder is, sta ik op en loop met Arjan terug naar de bungalow, nadat ik als drankje een heerlijk glas wijn heb besteld. Ik durf het wel aan met Cheetha, zij is een lief dier en inderdaad, daarin heeft Arjan gelijk, heel erg rustig.Cheetha is uiteraard blij als zij ons ziet, ze laat zich graag aanlijnen en samen lopen we weer terug naar het restaurant. Als Arjan en ik goed en wel zitten, komt de ober er weer aan, met de drankjes en een kommetje water voor de hond, ehhh een heel klein kommetje. Als de

139

Het vijfde levensjaargoede man onze hond ziet, begrijpt hij zijn vergissing. Hij is ervan uitgegaan dat het een kleine hond zou zijn, omdat Arjan zo geprotesteerd heeft. De man is sportief. Hij excuseert zich en haalt een grotere bak water voor onze Cheetha.Natuurlijk heeft Cheetha zich voorbeeldig gedragen en Arjan ook. Als we na een heerlijke maaltijd het restaurant verlaten, staat de ober bij de deur, hij geeft Arjan een hand en een heerlijke reep chocolade. Voor Cheetha heeft hij ook een traktatie een hele zak vol met vleesresten en rauwe bouten. Ik kijk de ober aan en reik hem mijn hand: “Dank U wel.” De ober zegt: “Graag gedaan.” en knipoogt vertrouwelijk.

140

Arjan; zijn leven

In het ziekenhuis

Vandaag is een spannende dag voor onze kleine man. Vandaag moet hij naar het ziekenhuis om wat vocht achter zijn linkertrommelvlies te laten verwijderen en de dokter gaat ook gelijk even goed kijken naar de neus- en keelamandelen.Een tijdje geleden hebben we ontdekt dat Arjan wat “dovig” lijkt, nou is het wel een mannetje dat erg in zijn eigen wereldje leeft, dus voor de buitenwacht valt het niet echt op, maar wij zien het wel degelijk. Arjan kan ons soms niet goed horen. In het Juliana kinderziekenhuis heeft men vastgesteld dat Arjan inderdaad niet goed hoort en zij hebben ons doorgestuurd naar een KNO-arts. Natuurlijk hebben wij gekozen voor het Reinier de Graaf ziekenhuis in Delft. Het ziekenhuis waar Arjan geboren is, het ziekenhuis ook waar wij, voor zover je dat zo kan zeggen, een hechte band mee hebben.Vandaag moet het gaan gebeuren. Ik heb een vrije dag genomen, want ik wil bij mijn kind zijn als hij het moeilijk heeft, ik wil hem troosten als hij uit de narcose komt, ik wil er zijn voor hem.Als we aankomen op de 4e verdieping van het ziekenhuis, is Arjan best wel druk, ik denk door de spanning. Het is niet niets natuurlijk als je als 4-jarige al onder het mes moet. Al snel komt er een lieve verpleegster die Arjan even op haar schoot neemt en hem een beetje gerust stelt. Zij vertelt ons dat we vanmiddag als alles goed gaat onze jongen weer mee naar huis mogen nemen. Ze vertelt ons wat we zo’n beetje kunnen verwachten. Dan is de behandelkamer gereed en wordt Arjan geroepen. De dokter vraagt ook een van de ouders om te helpen bij de

141

Het vijfde levensjaarnarcose. Dat verrast ons een beetje, maar oké het zal er wel bij horen. Ik kijk Gerda aan en vraag: “Zal ik dat doen?” Gerda knikt en zegt: “dat is goed”. Ik loop de behandelkamer in en ben er nog net getuige van hoe enkele ziekenbroeders Arjan stevig vastzetten op de schoot van een ziekenbroeder. “Ohh, de vader, dat is prima. Heeft U een hechte band met Uw kind?” “Ja, dat kan je wel zeggen, hij roept eerst paps en dan mamma.” Ondertussen denk ik: “Wat een mafkees, hij heeft nog altijd niet door dat vaders ook heel belangrijk zijn voor kinderen!” “Oké, dat moeten we hebben.” zegt de narcotiseur, “wij gaan Arjan nu onder narcose brengen, het is de bedoeling dat U, Uw kind een beetje gerust stelt.” “Oké” zeg ik en ik pak Arjan’s kleine handjes in mijn handen en kijk hem aan: “Arjan, deze mensen gaan jou nu helpen, je hoeft niet bang te zijn, want pappa zal steeds heel dicht bij jou zijn.” Ondertussen heeft de narcotiseur een kapje over de mond en neus van Arjan gelegd en ik zie hoe langzaam maar zeker zijn ogen wegdraaien. Dit gaat me echt door merg en been! De ziekenbroeder die Arjan op zijn schoot heeft ziet de opwellende tranen in mijn ogen en zegt: “Het komt goed lieve pappa, wij zullen goed voor Uw zoontje zorgen.”De dokter vraagt me de behandelkamer te verlaten. Het kost me moeite om te gaan, toch hervind ik mezelf en sta op om de kamer te verlaten. Gerda zit op de gang en is ook niet helemaal zichzelf. “Kom” zeg ik “we gaan even naar buiten, ik heb behoefte aan frisse lucht en een beetje wind om de muizenissen uit mijn hoofd te blazen.” Samen lopen we hand in hand naar buiten.We weten dat Arjan over ongeveer een uur uit de narcose komt. We roken samen buiten een sigaretje en ik vertel Gerda wat er in die behandelkamer is gebeurd. Gerda is

142

Arjan; zijn levenook een beetje uit haar doen. De anders zo sterke Gerda zegt niet veel, ze maakt zich duidelijk zorgen.Na 45 minuten gaan we terug naar de 4e verdieping van het ziekenhuis. Als we goed en wel zitten, zien we hoe Arjan, staande in een ledikantje naar de afdeling wordt gereden. “Hij is weer bij, het is goed gegaan”, fluister ik in Gerda’s oor. Gerda heeft het ook gezien en wil die verplegers met dat ledikantje achterna. Juist op dat moment komt die lieve verpleegster van vanmorgen weer: “Uw kind wordt nu naar mijn afdeling gebracht, U mag zo dadelijk bij hem zijn. U en Uw kind zullen dat nodig hebben.” Ze blijft even bij ons zitten en loopt dan met ons mee naar de afdeling. Arjan is daar al geïnstalleerd en krijgt net een overheerlijk ijsje. Maar Arjan wil geen ijsje, Arjan wil naar huis en wel zo snel mogelijk. “Kom maar” zeg ik met een glimlach op mijn gezicht tegen de verpleegster. Ik neem het ijsje van haar over en pluk Arjan uit zijn bedje en zet hem op mijn schoot. Arjan heeft ons nu pas in de gaten en tsja als mamma en pappa er zijn, dan is het goed. Ik geef hem het ijsje en voorzichtig smikkelt hij eraan. Zijn keeltje doet zeer, hij kan niet gemakkelijk slikken, maar hij eet zijn ijsje en even later nog een.Ik leg Arjan weer terug in bed en lees hem voor uit zijn lievelingsboekje. Af en toe komt er een verpleegster kijken of het goed gaat. Na enkele uren blijkt Arjan goed te drinken en gaat het duidelijk beter met hem. Hij wordt weer levendig en vraagt: “Pappa wanneer gaan we naar huis?” “Dat weet ik niet zo precies” zeg ik “dat moet de dokter zeggen.” Even later komt er weer een verpleegster kijken, Arjan vraagt: “Mevrouw, bent U dokter?” “Nee”, zegt ze, “ik ben geen dokter, waarom vraag je dat?” “Ik wil met mijn mamma en pappa naar huis!” roept Arjan. “Jij mag zo naar huis Arjan, even nog dit glas limonade

143

Het vijfde levensjaardrinken en dan neem ik jouw temperatuur nog eens op. Als dat allemaal goed is mag je naar huis”. Gedwee werkt Arjan de limonade weg, maar als de verpleegster met de thermoomter komt, volgt er een stevig protest. Hij wil dit niet, heel duidelijk niet. Het kost me moeite een glimlach te onderdrukken, ik herken zo onnoemelijk veel. “Geef maar”, zeg ik tegen de verpleegster en in minder dan geen tijd heb ik het voor elkaar en meet ik zijn temperatuur. De dokter moet het nog goed vinden dat Arjan naar huis gaat, maar Arjan duldt geen uitstel meer, dus beginnen wij hem alvast aan te kleden. De dokter komt en ziet direct dat Arjan helemaal klaar is om huiswaarts te gaan. Hij geeft Arjan een hand en zegt: “Jij bent een kleine held, jij mag naar huis, maar wil je dan wel over twee weekjes nog even bij mij komen. Ik wil graag weten of het goed met jou blijft gaan.” Arjan kijkt de dokter aan, met die zo bekende intense blik, hij begrijpt wat de dokter bedoelt en knikt: “Hoef ik dan niet zolang in het ziekenhuis te blijven?” vraagt onze kleine onderhandelaar. De dokter glimlacht, hij begrijpt Arjan wel: “nee dan hoef je niet zo lang te blijven, ik wil alleen maar zien dat het goed gaat met jou.” “Oké” zegt Arjan, “dan kom ik wel.” De dokter knijpt even zachtjes in de hand van ons kind en geeft ons glimlachend een hand: “U heeft een prachtzoon die weet wat hij wil!” Ik kan slechts beamend knikken.

144

Arjan; zijn leven

Vakantie in het Zwarte Woud

Momenteel zijn we op vakantie in het Zwarte woud in Duitsland. We hebben in de omgeving van Todtmoos een appartementje gehuurd. Jaren geleden ben ik al eens in deze buurt geweest met mijn ouders. Ik mocht toen met hen mee op vakantie omdat ik geslaagd was voor het gymnasium.Als we hier rondrijden, herken ik vele plaatsjes bij naam. Natuurlijk is er hier veel veranderd, maar de plaatsnamen herken ik wel. We besluiten ook eens naar Falkau te rijden, daar heb ik destijds met mijn ouders in Haus Sonnenbuhl gelogeerd. Ik ben benieuwd of het pension nog bestaat.Als we in Falkau aankomen is het eerste wat ik zie Haus Sonnenbuhl. Aan het gebouw is op het eerste gezicht niets veranderd, de omgeving wel, links van ons ligt Haus Sonnenbuhl en rechts ligt een mooie speeltuin. “Die was er 25 jaar geleden nog niet” weet ik. Natuurlijk wil Arjan even in de speeltuin en dat is natuurlijk helemaal oké. We lopen met z’n drietjes naar de speeltuin en al snel heeft Arjan plezier voor 10 op de schommel of op zo’n toestel met zo’n grote stalen veer eronder zodat het ding alle kanten op beweegt. Gerda en ik zitten even op een bankje te genieten van onze zoon. Arjan is enig kind en weet al heel goed zich te vermaken zonder hulp van broertjes of zusjes. Toch is Arjan nu al ook een sociaal kind, als er een ander kind komt aangelopen die graag even op de wip wil met Arjan is dat voor hem geen enkel probleem, zelfs de taal vormt geen enkele barrière. Van pappa heeft Arjan geleerd dat “ik begrijp het niet” in het Duits is “ich versteh nicht”. Kinderen, ze lossen zo’n

145

Het vijfde levensjaarprobleem heel simpel op. Het meisje loopt naar Arjan, pakt zijn handje en begeleidt hem naar de wip. Nou, dan begrijpt Arjan het wel. Aan zijn kant tilt hij de wip omhoog, zodat het meisje er gemakkelijk op kan stappen. Dan wordt het tijd voor wat actie van de zijde van pa. Ik druk de wip aan de zijde van Arjan naar beneden en laat hem plaatsnemen. Voorzichtig zet Arjan af en ik heb in de gaten dat de kinderen elkaar qua gewicht niet veel ontlopen. De kinderen vinden het heerlijk samen even op de wip en hebben veel plezier. Dan roept Arjan dat het meisje eraf wil, “Pappa je moet even helpen.” Ik druk de wip bij Arjan naar beneden en laat Arjan afstappen terwijl ik de wip vasthoud, dan laat ik de wip voorzichtig omhoog komen zodat die aan de zijde van het meisje naar beneden gaat, dan kan zij afstappen. Handje in handje lopen de kinderen naar een ronddraaiend ding en laten ze zich even heerlijk ronddraaien. Ik kijk het allemaal eens even aan en denk: “wat is het leven toch heerlijk eenvoudig en liefdevol, als je als mensen, zonder al te veel toeters en bellen, gewoon van en met elkaar kan genieten.”Het meisje moet naar huis en de kinderen nemen afscheid van elkaar. Het meisje geeft Arjan spontaan een kusje op zijn wang en zegt: “tschüss”. Arjan is helemaal verbouwereerd en vraagt: “Pappa wat betekent tschüss”, “dat betekent dag, of tot ziens en dat kusje betekent dat dat meisje jou lief vindt.”, leg ik hem uit. Arjan roept heel hard in de richting van het meisje “tschüss” en steekt zijn duim omhoog, een gebaar dat hij nog heel vaak zal herhalen. We lopen naar de andere kant van de weg, naar Haus Sonnenbuhl. Ik zie dat het inmiddels geen pension meer is, het huis is van binnen onderverdeeld in appartementen

146

Arjan; zijn levener wonen zo’n acht gezinnen in. We lopen rustig over de paden rond het huis, we willen de mensen niet storen, maar ik ben wel nieuwsgierig. Wederom stel ik vast dat er weinig tot niets veranderd is. Ik zie en herken de karakteristieke veranda. Het mooie houten trappetje naar de voordeur. Het is een mooi gebouw en men heeft het in de oorspronkelijke staat gehouden en goed onderhouden. Langzaam gaan mijn gedachten terug naar 25 jaar geleden. Ik herbeleef hoe mijn ouders daar op die veranda hebben staan zingen samen en hoe alle gasten van het pension applaudisseren, als het lied ten einde is. Ik zie de trots die uit de ogen van mijn pappa spreekt, als ik eerst met mijn mamma en later met hem tweestemmige liederen ten beste geef. Ik hoor weer de vele complimenten van de mensen als wij met z’n drieën het drinklied zingen uit La Traviata van Verdi, ieder van ons een eigen partij. Ik word uit mijn mijmeringen gehaald door Arjan. Hij heeft gezien dat het meisje weer in de speeltuin is. Hij wil er nog even heen. Nou dat kan wel, dus lopen we weer terug naar de andere kant van de weg. Het meisje zit eenzaam op een schommel. Dan ziet ze ons, het kind veert op en rent naar Arjan. Ze neemt hem mee, naar de andere kant van de speeltuin, daar is een enorme zandbak en samen gaan ze zandkastelen bouwen en “taartjes maken.”De kinderen hebben het enorm naar de zin, er rijst dan ook protest op als we terug moeten gaan rijden. “Ik kom weer terug”, zegt Arjan heel zelfverzekerd tegen het meisje. Het meisje kijkt hem aan, begrijpt hem waarschijnlijk en geeft hem weer een kus op zijn wang. Nu is Arjan niet verbouwereerd hij geeft haar een kus op

147

Het vijfde levensjaarhaar wang en zegt: “tschüss”. Het meisje lacht naar hem en steekt haar duim omhoog. Kinderen leren snel.

148

Arjan; zijn leven

De Efteling

Vandaag gaan we met opa en de hele familie van Gerda’s kant naar de Efteling. Ik ben wat verbaasd als de uitnodiging komt, want ik dacht dat de Efteling altijd sluit na het zoomrseizoen. Voor de zekerheid belt Gerda even haar oudste zus en krijgt te horen dat het echt wel klopt en dat we om 11:00 uur worden verwacht. De Efteling is bij Kaatsheuvel, toch wel gauw 90 minuten rijden voor ons, dus ondanks het feit dat het weekend is moeten we redelijk vroeg uit de veren. Natuurlijk hebben we Arjan verteld dat we naar de Efteling gaan met de hele familie, we hebben hem verteld van het sprookjesbos en dat we een paar jaar geleden er met hem ook al een keer zijn geweest. Ik geloof niet dat Arjan zich er nog veel van herinnert, maar de boeken met plaatjes die wij hebben van de Efteling zijn de laatste dagen immens populair.Door onze “natuurlijke wekker” worden we ruimschoots op tijd gewekt. Arjan heeft een manier gevonden om uit zijn bedje te klauteren en staat om 06:30 uur bij ons bed. Ik neem hem even tussen ons in, terwijl ik hem vertel dat we nog even hebben voordat we moeten gaan vertrekken.Van slapen komt niet veel meer, want “Joris Woelwater” ligt geen seconde stil, maar toch wij houden van ons mannetje en vinden het ook wel heel erg fijn te ervaren dat hij zich zo geborgen voelt.Om Gerda toch nog even de kans te geven een uurtje te slapen, sta ik om 07:00 uur op en neem ik Arjan mee naar beneden. Samen kijken we even naar Bassie en Adriaan en maak ik een boterhammetje voor hem klaar. Arjan wil koffie gaan brengen bij mamma. Nou dat is goed. Ik zet

149

Het vijfde levensjaarsnel even een kan koffie. Arjan wil zelf de koffie brengen, dat vind ik een minder goed plan. Na enig “overleg” besluiten we dat pappa de koffie in een thermoskan giet en dat Arjan deze heel voorzichtig naar boven draagt. Snel pak ik kopjes en schotels en doe in het ene kopje alvast wat suiker en melk. Gerda drinkt haar koffie zwart, ik niet. Inmiddels is Arjan naar de trap gelopen, dus ik volg hem zo snel als ik kan, zodat ik vlak achter hem de trap oploop.Gerda is al aangekleed, maar ze vindt het heerlijk dat haar mannen met koffie komen. “Pappa, zet hier mamma’s kopje maar neer, dan zal ik het volgieten.” roept hij. Oeps...... koffie is heet! Ik zet het kopje op het nachtkastje en help Arjan met het inschenken van de koffie. Nee, ik ben nog niet klaar, want nu moet pappa’s kopje ook nog vol. Arjan begrijpt geloof ik wel waarom pappa zo voorzichtig doet, maar hij wil ook heel graag lief zijn voor zijn pappa en mamma. Heel voorzichtig schenk ik samen met hem ook mijn kopje koffie in. Arjan is enthousiast omdat het zo goed is gelukt en vraagt of de koffie lekker is. “Oh, jij wil natuurlijk ook wat drinken”, schiet het door mijn hoofd. Snel loop ik naar beneden en maak voor hem een heerlijke beker Yogho Yogho. Zo zitten we een minuutje later met z’n drietjes op dat grote bed. Gerda en ik genieten van de koffie en Arjan kletst ons de oren van het hoofd. Om 09:15 uur rijden we weg, we hebben een heerlijk ontbijtje gehad, Arjan en ik hebben even een blokje om gelopen met Cheetha, we zijn er helemaal klaar voor.Als we bij de Efteling aankomen zien we als eerste opa en tante Mieke lopen. We zijn goed op tijd, maar zij zijn toch nog net even eerder. Arjan heeft opa herkend en wil

150

Arjan; zijn levennaar hem toe, dus laat ik Gerda en Arjan uitstappen, zodat ik de gelegenheid krijg de auto netjes te parkeren.Als ik bij de kassa ben zie ik dat er inmiddels al meer familieleden zijn gearriveerd. Ze staan allemaal bij elkaar te wachten op de mensen die nog moeten komen. Omdat we met ruim 20 mensen zijn, willen de schoonzussen proberen wat groepskorting te krijgen, maar Arjan heeft helemaal geen zin in wachten en vindt dat we naar binnen moeten gaan. Toch schikt onze kleine man zich gedwee in de wens van de anderen met zijn ouders voorop en zegt “Oké”, als ik hem uitleg dat we echt nog even moeten wachten. Als tante Henriette met haar twee zoons aankomt en we dus een groepskaartje kunnen regelen zegt Arjan: “Hè, hè, eindelijk.....”Met z’n allen gaan we het park in en lopen we naar het restaurant. Maar dat is helemaal niet wat Arjan wil. Nu hij in de Efteling is wil hij het sprookjesbos zien en spelen in de speeltuin. Arjan heeft al zo lang gewacht, ik wil hem niet verder teleurstellen, dus ik glip uit de groep en loop met mijn kind de sprookjestuin in.Als we zo ongeveer de hele sprookjestuin hebben gezien, kom ik mijn nichtje Anne Meike tegen, zij is ook weggeglipt uit de groep, want om nu als je in de Efteling bent de hele tijd in zo’n duf restaurant te gaan zitten, dat ziet zij ook niet. Ze pakt Arjan op en loopt met hem naar de speeltuin. Ja ik heb mijn zorgen en drempels, maar Anne Meike is inmiddels 16 jaar...Ik loop even achter die twee aan, als ik zie dat het echt uitstekend gaat -Anne Meike is heel lief voor Arjan- besluit ik, nadat ik Anne Meike heb gevraagd goed op onze knul te letten om me weer bij de rest van het gezelschap te voegen. Ik zie het, Gerda maakt zich inmiddels zorgen om haar mannen, maar als ik haar vertel dat Arjan met Anne

151

Het vijfde levensjaarMeike in de speeltuin is, is het ook voor haar helemaal oké.Een uurtje later komen Anne Meike en Arjan ook bij ons. De kinderen zijn moe, dat is duidelijk, maar Anne vertelt ook heel vertrouwelijk aan haar mamma en aan Gerda hoe heerlijk ze het samen in de speeltuin hebben gehad.Arjan loopt naar zijn paps, klimt op mijn schoot en in minder dan vijf minuten is hij onder zeil...... Dit is een heerlijke dag voor hem geweest, nu is hij moe, nu kan hij slapen in die vertrouwde geborgenheid van zijn mamma en pappa.

152

Arjan; zijn leven

153

Het zesde levensjaar

154

Arjan; zijn leven

155

Het zesde levensjaar

Pappa in het ziekenhuis

Vandaag is een spannende dag voor mij. De huisarts heeft me doorgestuurd naar het ziekenhuis vanwege problemen met mijn bloedvaten. Vandaag gaan ze in het ziekenhuis van Delft met een of ander apparaatje via de lies het systeem van (slag)aders in om te onderzoeken waarom de doorbloeding zo slecht is bij mij. De huisarts vermoedt dat ik lijd aan de ziekte van Raynaud.De vader van Arjan’s beste vriendje heeft beloofd me naar het ziekenhuis te zullen rijden, dan komen Gerda en Arjan mij vanmiddag weer ophalen.Ik ben keurig op tijd in het ziekenhuis en vanaf dat moment verloopt alles op rolletjes. Ik word naar de afdeling gebracht en klaargemaakt voor de ingreep. Ik word naar de onderzoeksruimte gereden en de dokter geeft me een verdovingsspuitje. Er wordt een kleine incisie gemaakt in de lies om een slangetje in te brengen. Er wordt contrastvloeistof ingespoten en vanaf dat moment kan ik zelf op een beeldscherm zien, wat er allemaal met me gebeurt. Het hele slagadersysteem wordt in wezen in beeld gebracht en al snel is zichtbaar dat de contrastvloeistof zich maar moeilijk in de handen en benen kan verspreiden. Als de dokter gezien heeft wat hij moest zien worden er nog foto’s gemaakt en is het onderzoek klaar. Heel behendig word ik verbonden, men heeft een slagader opengesneden, dus ik moet vooral heel rustig blijven liggen om de wond de kans te geven zich te dichten. Als ik op de afdeling lig en vooral heel veel limonade moet drinken, wordt het eigenlijk wel grappig. Ik lig daar

156

Arjan; zijn levenmet nog vijf mannen en in minder dan geen tijd vliegen de sterke verhalen me om de oren. Als men mij vraagt waarom ik hier lig doe ik het luchtig af met: “Een onderzoek naar de gesteldheid van de bloedvaten...”. Dit komt me op een reprimande van de verpleegkundige te staan, ik mag daar niet zo luchtig over doen, ik heb wel een slagaderlijke bloeding en ik moet vooral veel drinken en rustig blijven. Hoe die twee “eisen” te combineren is me niet geheel en al duidelijk, maar ik laat het maar zo. Om 14:00 uur komt Gerda met Arjan op bezoek, ik lig me peentjes te vervelen dus zij zijn meer dan welkom. Arjan staat in de deuropening, ziet zijn paps, rukt zich los uit mamma’s handen en rent op mijn bed af. Met een snoekduik zit hij boven op het bed en oeps dat doet wel pijn. “Voorzichtig Arjan” roept Gerda en de verpleegkundige komt naar mij toe. Ze plukt Arjan van het bed en controleert even of de wond niet opnieuw open is gegaan. Gelukkig niet.Arjan staat naast het bed, heel sip te kijken, hij voelt wel aan dat hij iets te enthousiast is geweest. Ik glimlach naar hem en zeg: “Kom maar hier zitten” op mijn kussen wijzend. Nou dat laat hij zich geen twee keer zeggen. Voorzichtig klimt hij weer op het bed en komt even heel dicht bij me zitten. Oeps, een tweede reprimande van de verpleegkundige..... “Ach mens”, zeg ik, “doe toch niet zo spastisch die wond is allang dicht en springt echt niet meer open.” En ja hoor, een derde reprimande, die ik beantwoord met: “U heeft geen kinderen zeker, nou ik heb er slechts één en die telt voor tien, daar heeft mijn lichaam zich allang op ingesteld!” “Nou dat merk ik”, klinkt het bits “maar als U maar weet dat ik verantwoordelijk ben...” Ik laat haar niet uitpraten, ik voel dat Arjan er gestrest van raakt. “Ik en alleen ik ben

157

Het zesde levensjaarverantwoordelijk voor mijn lichaam. Ik ben ook verantwoordelijk voor een fijne jeugd van mijn enige kind, ik laat me voor wat mijn verantwoordelijkheden betreft, door niemand de les lezen. Ook niet door een omhooggevallen verpleegkundige. U mag mij helpen hier zo snel mogelijk weg te komen, ik zal goed naar U luisteren, maar wat ik ook doe, het is en blijft mijn verantwoordelijkheid.” De verpleegkundige blijft stil. Hier heeft ze geen antwoord op en ik, ik houd me bezig met Arjan en Gerda.Na een uurtje komt de dokter, wil mij een hand geven, maar Arjan is me voor en pakt de hand van de dokter: “Mag pappa nu mee naar huis?” vraagt hij. De dokter kijkt hem glimlachend aan en zegt: “Ik moet even kijken of het allemaal goed gaat met jouw pappa.” Ik pak zijn hand en de dokter controleert of de wond goed dicht is. Dan loopt hij even de gegevens door en zegt: “U kunt zich klaarmaken U mag naar huis.” Arjan hoort dit aan en steekt zijn armpjes omhoog. Hij heeft het goed begrepen. De dokter geeft mij, Gerda en Arjan een hand en gaat verder naar de volgende patiënt.Terwijl ik me aankleed regelt Gerda een taxi bij de portier van het ziekenhuis, Arjan blijft bij mij en praat honderduit. De andere mannen op de zaal hebben duidelijk plezier in onze jongen en laten hem gewoon lekker zijn gang gaan en ik, ik ben de gelukkigste vader op aarde met zo’n heerlijk betrokken kind.In de taxi naar huis kruipt Arjan dicht tegen me aan: “Pappa ik heb jou vandaag gemist....”

158

Arjan; zijn leven

Skelterrace

Vanwege koninginnedag zijn er aardig wat feestelijkheden georganiseerd in Poeldijk. Zo ook een skelterrace voor de kleintjes. Arjan heeft van ons al gehoord dat er een skelterrace komt en dus wil hij meedoen en winnen.In een aantal rondes van steeds twee deelnemers tegen elkaar wordt uiteindelijk de winnaar bepaald. Arjan zit in dezelfde klasse als zijn vriendje Maurice, dus dat gaat spannend worden. Maurice is een jaar ouder dan Arjan, hij is ook wat steviger. Arjan is een geroutineerd skelteraar, maar dat is Maurice ook. Ik ken de ambities van beide kinderen. Beiden zullen ze er helemaal voor gaan.Na een uurtje is het dan zo ver en ja, wat ik verwacht heb gebeurt de finale is tussen Arjan en Maurice.De mannen maken er een spannende strijd van en Simon en ik staan beiden onze zoons aan te moedigen. Arjan verliest met een verschil van nog geen meter, maar eerlijk is eerlijk Maurice heeft echt gewonnen. Arjan is zwaar teleurgesteld, want nu heeft hij die mooie medaille niet gewonnen. Hij wil zelfs Maurice geen hand meer geven. Ik neem Arjan even apart en zeg: “Je kunt niet altijd winnen, Arjan, Maurice heeft eerlijk van jou gewonnen, maar jij bent een fantastische tweede lieve knul. Hoeveel kinderen heb jij verslagen?” Arjan kijkt me aan, ik zie dat de zon weer doorbreekt op zijn gezicht, “een heleboel,” antwoordt hij “volgens mij wel acht.” Arjan loopt terug naar Maurice en geeft hem een hand: “Gefeliciteerd,” zegt hij “je bent een geduchte tegenstander.” Omdat Arjan dat zo heerlijk pedant zegt,

159

Het zesde levensjaarmoeten we er allemaal om lachen en is het ijs weer helemaal gebroken. Als we samen teruglopen naar ons huis vraagt Simon -de vader van Maurice- waar Arjan dat woord “geducht” vandaan heeft. “Ik weet het niet”, antwoord ik “misschien van een sportwedstrijd op de tv of zo, maar je moet toch toegeven, dat hij het keurig in de juiste betekenis gebruikt heeft.” “Dat is waar, maar dat verbaast mij niet met zo’n vader. Arjan is Maurice daarin mijlenver voor!” Ik kijk Simon aan en zie dat hij echt meent wat hij zegt. “We kunnen allebei trots zijn op onze kinderen.” antwoord ik, ”Arjan is intelligent, Maurice is enorm handig, goed met zijn armen en benen.” Ik geef Simon een knipoog en zwijgend lopen we door. Thuisgekomen eten we even een heerlijke lunch. Gerda wil vanmiddag nog even naar de rommelmarkt en ook Arjan is “dol op rommel”.Plotseling zegt Arjan: “Paps, eigenlijk heb ik ook een medaille verdiend, ja, echt, want ik ben de op een na snelste met de skelterrace.” Ik had dit wel verwacht, heimelijk moet ik glimlachen om mijn voorspelbare zoon. “Oké”, zeg ik “daarin heb je wel gelijk, ik heb een plannetje.” Verwachtingsvol kijkt Arjan mij aan, maar als ik verder niets zeg begint hij door te vragen.Vanuit mijn functie als penningmeester van de winkeliersvereniging weet ik in de Lier een bedrijfje dat medailles, bekers en dergelijke heeft en deze ook met een inscriptie kan graveren. We besluiten daar even heen te gaan en Arjan een mooie medaille te laten uitzoeken. Als Arjan “zijn” medaille gevonden heeft, vraag ik de eigenaar of hij er direct even in kan graveren “voor de allerbeste tweede”. De man wil dat wel doen en als ik

160

Arjan; zijn levenafgerekend heb, is onze allerbeste tweede zo trots als een pauw.Snel rijden we terug naar Poeldijk en brengen wij een bezoek aan de rommelmarkt. Hier vindt Arjan nog mooi speelgoed van de Turtles en tsja die vragende ogen, ik kan er geen weerstand aan bieden. Na een tijdje bij de zoveelste vraag zeg ik: “nu stoppen we en gaan we naar huis, anders krijg ik straks pijn in mijn portemonnee.” Arjan kijkt me eens aan alsof ik van een andere planeet kom, met zijn kleine handje wrijft hij eens over zijn kin en zegt: “Hoe kan dat nou? Jouw portemonnee heeft toch geen gevoel?” “Nee geen gevoel, maar wel honger, want er zit niets meer in!” roep ik. Nou hier moet Arjan duidelijk even over nadenken. Stilletjes loopt hij met ons mee. “Pappa ben jij arm?” vraagt hij plotseling. “Nee lieve jongen”, zeg ik, “ik ben rijk want ik heb jou en mamma!” Weer volgt er een stilte, weer moet hij even denken. Dan zegt hij plotseling: “Oké, ik snap het, ik ga straks mijn spaarpot leegmaken en geef de centjes aan jou, dan heb je geen pijn meer in je portemonnee.” Ik weet zeker dat Arjan dat wil gaan doen, dus ik houd even halt, buig me door de knieën en kijk Arjan doordringend aan: “nee, jij gaat niet jouw spaarpot leegmaken, de pijn in mijn portemonnee wordt wel minder als ik weer salaris ontvang, daar moet jij je niet druk om maken.” “Ja maar, als je nu geen centjes meer hebt, hoe moet mamma dan morgen boodschappen doen?”Jemig hoe krijg je dat over, vraag ik me af. Ik besluit zo eenvoudig en eerlijk mogelijk te zijn. “Pappa heeft nog centjes op de bank, lieve jongen, daarmee kan mamma boodschappen doen, maar dan moet ik natuurlijk die centjes niet gebruiken om nog meer spulletjes voor jou te kopen nu. Begrijp je dat?” Arjan knikt, maar moet nog steeds een beetje nadenken. Het gaat allang niet meer om

161

Het zesde levensjaarhet speelgoed wat hij heeft gezien en zou willen hebben. Onze kleine man maakt zich zorgen om onze financiële positie, een jongetje van 5 jaar oud!Ik til Arjan op en zet hem op mijn schouders, zo lopen we samen door naar huis.Als we thuis zijn klautert Arjan de trap op naar boven. Even later komt hij terug. Hij heeft 25 gulden uit zijn spaarpot gehaald en geeft het bankbiljet aan Gerda. “Hier mamma, dan kun je boodschappen doen en hoef je niet naar de bank.” Heel doordringend daar achteraan: “Jullie moeten een beetje sparen.” Gerda is helemaal beduusd maar krijgt van Arjan nauwelijks de kans te reageren. Hij loopt naar mij en klimt op mijn schoot, helemaal tevreden met deze oplossing.Natuurlijk stopt Gerda die 25 gulden weer in de spaarpot van Arjan. Nooit hadden we zelfs maar kunnen vermoeden, dat onze kleine man zo intens begaan was met zijn mamma en pappa.

162

Arjan; zijn leven

Plaswijck park

Dit belooft weer een bijzondere dag te worden. We gaan vandaag naar het Plaswijck park in Rotterdam. Dat is een heel leuk park, met voor ieder wat wils. Het park grenst aan een chique buurt o.a. de woonomgeving van onze premier Ruud Lubbers, maar dat mag de pret niet drukken. Het park heeft een hele mooie verkeerstuin. Spelenderwijs worden de kinderen daar de basale regels van het verkeer bijgebracht. Ik zie dat wel zitten, want Arjan is meer en meer bezig met zijn skelter.Al snel krijgt Arjan in het park een skelter toegewezen en mag hij zijn eerste rondjes draaien. Zo af en toe grijpt de instructeur in, maar na een half uurtje is dat niet meer echt nodig. Arjan is een hele snelle leerling of hij heeft een hele goede instructeur.Serieus volgt hij alle aanwijzingen op en ik zie duidelijk hoe trots hij is als hij complimentjes krijgt.De instructeur zegt dat hij benzine moet gaan tanken, de tank is bijna leeg. Voorzichtig manoeuvreert Arjan de skelter voor de zogenaamde benzinepomp en pakt de slang. “Er is nergens een tankdop”, roept Arjan als hij de trapskelter rondom heeft bestudeerd. Natuurlijk heeft Arjan al lang door dat dit nep is, maar nu is het even zijn beurt. “Voorin” roept de instructeur. Arjan klemt het pistool ergens voorin vast en tankt zogenaamd benzine. De pomp geeft aan dat de tank vol is, dus Arjan plaatst de slang terug en gaat op de skelter zitten. “Je mag wegrijden”, roept de instructeur, maar Arjan blijft gewoon zitten. “Je mag wegrijden”, klinkt het nog een keer. Vanuit Arjan geen beweging. Langzaam maar zeker bekruipt me een vermoeden, langzaam maar zeker vraag

163

Het zesde levensjaarik me af wie wie nu in de maling neemt en ik loop naar Arjan bij de pomp. “Waarom rijd je niet weg?” vraag ik. “Hij start niet meer”, zegt Arjan, “de benzinetank is nog steeds leeg”. “Je hebt toch net getankt?” vraag ik nog, terwijl ik het antwoord al weet. “Ja, maar dat was niet in de benzinetank, de benzinetank ligt achterin”, antwoordt Arjan. Het kost me moeite niet in een schaterlach uit te barsten.“Nou, kom knul, even benzine tanken en dan gaan we verder”, roep ik. Met een grote mensenzucht stapt Arjan van de skelter af en loopt weer naar de slang. Hij pakt het pistool en zegt: “Kijk paps, die benzine moet hierin.” terwijl hij wijst naar een soort van doosje achter op de skelter. Hij houdt het pistool bij het doosje en spuit daar schijnbaar de benzine in. Dan hangt hij de slang weer weg, stapt in de skelter en begint te trappen. De instructeur heeft het allemaal gevolgd en ligt volgens mij helemaal in een deuk, Arjan daarentegen is bloedserieus. Keurig geeft hij het verkeer wat voorrang heeft voorrang en dan zet hij zijn spieren aan om weg te spurten. Langs de weg staat een klein meisje dat wil oversteken, het kind gaat lopen en Arjan rijdt al...Ik schrik, zie van alles voor me gebeuren, maar vooral hoe Arjan in een flits zijn stuur omgooit en terugtrapt. Abrupt komt de skelter tot stilstand, het meisje loopt vrolijk door en zwaait naar Arjan. Arjan glimlacht en zwaait terug. Mijn hart heeft een slag overgeslagen en terwijl ik in de verte hoor hoe Arjan een compliment krijgt van de instructeur, laat ik me op een bankje vallen. Ik word oud. Later die middag, als Arjan allang zijn diploma heeft gekregen, rijdt hij op een vrij parcours zijn rondjes. Hij heeft er plezier in, hij is niet van die skelter af te slaan.

164

Arjan; zijn leven“Arjan je moet nu gaan tanken, anders kan je zo dadelijk gaan duwen.” roep ik, hij draait af in de richting van de benzinepomp en staat als een volleerd automobilist zijn skelter vol te tanken. Hij spurt weer weg en vermaakt zich uitstekend.Het is leuk en het doet oneindig veel goed onze jongen zo bezig te zien. Hij begrijpt de basale verkeersregels en past die toe, maar hij is ook vriendelijk en geeft voorrang als dat nodig is. Mijn trots in de richting van onze zoon begint te groeien. Hij ontwikkelt zich vind ik, tot een mooi en betrokken mens, een mens om trots op te zijn. Rustig rijden we terug naar huis, Arjan is blij met zijn diploma en praat honderduit over deze dag. Het is duidelijk, hij heeft geleerd, maar vooral ook veel genoten. Als ik Poeldijk in draai en het stoplicht vlak voor mijn snufferd op oranje springt komt dat mij op een reprimande van mijn zoon te staan. Het helpt niet als pappa zegt dat hij niet meer remmen kon voor dat stoplicht. “Laat mij maar”, zegt Arjan en voordat ik echt besef wat er gebeurt zit hij op mijn schoot en pakt het stuur. Het is niet druk in Poeldijk, ik laat het gas wat los en Arjan stuurt keurig de vele bochten door terwijl hij steeds roept: “Pappa, je hoeft niet te helpen, ik kan het wel.”Als ik hem instop vraagt hij nogmaals waarom ik hem toch steeds help met sturen. Tsja.. ik vertel hem, dat er een heel groot verschil is tussen een skelter op een verkeerspark en een auto in het echte verkeer. Ik probeer hem duidelijk te maken dat je in een auto net als bij een skelter je handen en voeten nodig hebt en dat zijn beentjes nog te kort zijn om de auto echt helemaal te kunnen besturen. Hij kijkt me aan met die doordringende blik en zegt: “Oké, ik snap het...”

165

Het zesde levensjaar

Gehrden

Dit jaar hebben we voor de zoomrvakantie een bungalow gehuurd in Gehrden (Nordrhein Westfalen). Het is zover, alle spullen staan in de auto. Na een laatste controle in ons huis lopen Gerda en Arjan naar de auto, ik volg met Cheetha. Als we allemaal comfortabel zitten in de ruime Renault Safrane start ik de motor en kan de reis gaan beginnen. Het is niet zo heel ver Duitsland in, dus ik reken op tijd in het Ferienpark te zullen zijn.De reis verloopt voorspoedig en we zijn eigenlijk veel te vroeg in het stadje Gehrden. Nou dat is niet echt een probleem, we besluiten even de omgeving te verkennen en even de benen te strekken in het bos. Voor onze trouwe viervoeter is dat eigenlijk ook de hoogste tijd. We wandelen een tijdje heerlijk door het bos en na een uurtje rijden we door naar het Ferienpark. Het is een mooi park, opgebouwd tegen de helling van de heuvels. We krijgen een bungalow toegewezen naast de tennisbaan en tegenover de keurig geasfalteerde weg naar de volgende laag. Die oplopende weg is “kaassie” voor Arjan, hij kan dan mooi even van boven naar beneden racen met zijn step.We laden de auto uit en richten het huisje een beetje in, Arjan en Cheetha zijn achter de bungalow zodat wij voor even de vrije hand hebben om alles in orde te maken.Als ik naar buiten kijk, zie ik een afvalcontainer staan met daaromheen een hele zwerm wespen. Arjan en Cheetha zijn daar vlakbij. Ik roep hen binnen, ik heb geen trek in een wespensteekdrama. Als Arjan binnen is, zie ik iets vreemds op zijn been, een klein zwartgeel

166

Arjan; zijn levenbeestje zit op zijn knie. Met een snelle beweging van mijn rechterhand sla ik de wesp van Arjan’s knie af zonder Arjan pijn te doen. De wesp, confuus van de klap ligt op de grond, maar is niet dood. Snel stamp ik het beestje tot moes, geheel tegen mijn natuur in overigens, maar ik wil het risico niet nemen dat het insect mijn kind gaat steken. Arjan is enorm geschrokken van deze actie van zijn pa en het kost me moeite hem uit te leggen waarom pappa zo snel en drastisch ingreep.Met z’n vieren gaan we na dit voorval even de camping onveilig maken. Even rondkijken, bij de tennisbaan, de receptie en natuurlijk de speeltuin. Langzaam slenteren we terug naar de bungalow. Gerda wil het eten op gaan zetten en Arjan wil nu eindelijk die “afdaling” voor onze bungalow eens uitproberen met de step.Ik help Gerda een handje in de keuken en kijk steeds even naar buiten -vanuit de keuken kan je de “afdaling” overzien- om te zien wat Arjan uitspookt. Alles gaat goed, Arjan vindt het heerlijk om naar beneden te steppen, hij geniet daar zichtbaar van. Totdat, totdat hij plotseling wegglijdt in de bocht vlak voor onze bungalow. Arjan heeft te veel vaart, hij kan niet overeind blijven en valt met een smak op het asfalt, de step hobbelt nog enkele meters door. Ik ren de bungalow uit naar mijn kind. Hij ligt stil op het asfalt, er klinkt geen geluid. Ik raap mijn ventje op en zie enkele behoorlijke schrammen op zijn gezicht en schaafwonden op zijn knie en handen...Voorzichtig draag ik Arjan de bungalow in, hij is begonnen te huilen, het lieve kind heeft echt pijn. Voorzichtig maak ik zijn wonden schoon en smeer ik wat zalf op de wonden. “Ik loop even naar de receptie”, zeg ik tegen Gerda, “ik wil dat hier een dokter naar kijkt!” Gerda gaat bij haar zoontje zitten en troost hem met

167

Het zesde levensjaarkusjes en lekkernijen. Ik loop snel naar de receptie en vertel hen wat er is gebeurd. De dienstdoende dokter is snel ter plaatse en loopt met mij mee naar onze bungalow. Hij onderzoekt onze knul, maar kan gelukkig geen botbreuken of erger vinden. De dokter is een aardige man en heel lief voor Arjan. Ik krijg een compliment omdat ik de wonden zo mooi schoon heb gemaakt en Arjan krijgt een compliment omdat hij zo’n “ruhiger und lieber” patiënt is. Arjan huilt niet meer, glimlacht naar de dokter en laat hem rustig begaan. Als de dokter klaar is vraagt Arjan plotseling: “Pappa, zullen we maar naar huis gaan, ik vind het hier niet meer leuk. Ik word gestoken door wepsen, ik val hier!” De dokter verstaat hem half en kijkt mij een tikje schuldbewust aan: “Nein”, zeg ik “es ist nicht Ihre Schuld, unsere Jungen ist ein bisschen entäuscht, aber nicht von Ihnen!” Arjan begrijpt wat ik zeggen wil en loopt naar de dokter. Hij pakt zijn hand en zegt: “Dank U wel, nee het is niet Uw schuld, ik ben zelf gevallen.” De dokter begrijpt het wel en geeft onze zoon een aai over zijn bolletje. Samen met de dokter loop ik terug naar zijn auto. Ik krijg nog de nodige adviezen en neem bij zijn auto afscheid van de dokter. Nee we zijn niet teruggegaan naar huis, wat Gerda heeft gezegd tegen Arjan weet ik niet, maar hij wilde in ieder geval niet meer direct terug naar huis. Ik ga even bij hem zitten om hem te helpen met dat ingewikkelde spel van auto’s, ambulances en brandweer. Hij knapt duidelijk heel snel weer op en de pijn en het verdriet is snel vergeten.De vakantie verloopt verder heel voorspoedig en gezellig. We trekken er iedere dag op uit om de

168

Arjan; zijn levenomgeving te verkennen met de auto of via een heerlijke wandeling.Al snel weet Arjan hoe het gaat, als we met de auto een wat langere sightseeing doen. Pappa rijdt niet echt heel snel op al die “bochtige weggetjes” en als pappa dan de kant in wordt gedrukt door een automobilist met haast, zegt Arjan: “Oh neem het mijn pappa maar niet kwalijk, hij rijdt gewoon te langzaam.” Het is tijd om terug te keren naar Poeldijk. De koffers zijn gepakt, de auto is geladen. Voldaan stappen we allemaal in de auto en gaan we terug naar huis. Ook de terugreis verloopt voorspoedig. Als we goed en wel bij Bodegraven zijn, ziet Arjan van verre al de grote paal met daar bovenop die grote M. Hij is gek op eten bij de M en laat dat duidelijk weten. Ik kijk Gerda aan en zie dat zij het prima vindt. Het is goed weer, wellicht kunnen we even buiten een snel hapje eten. Ik stop bij het restaurant en geef onze bestelling door. Ik parkeer de auto en met z’n drietjes gaan we even vlakbij de auto zitten. Dan komt er een andere auto aanrijden en parkeert zich naast de onze. “Kijk paps, ook een Renault Safrane,” roept Arjan, “en nog dezelfde kleur ook!” Enthousiast springt Arjan overeind. Glimlachend stapt de automobilist uit: “Ja, dit is een fijne auto,” zegt hij tegen Arjan, “is dat jouw auto?” vraagt hij wijzend op onze Safrane. Arjan knikt ja. De automobilist knikt glimlachend naar ons: “Jouw pappa heeft een goede smaak”, zegt hij en geeft onze knul een hand(je).

169

Het zesde levensjaar

Veranderingen en een kinderfeestje

Ons leven is al sinds een paar maanden drastisch veranderd. Ik werk inmiddels niet meer bij AEG Olympia, de reorganisatie is met succes afgerond in de afgelopen maand juni en ook mezelf heb ik weggereorganiseerd. De Nederlandse markt wordt nu vanuit Brussel benaderd en in Duitsland heeft men ervoor gekozen de daar zittende directeur te handhaven. Het aanbod om de persoonlijke “secretaris” te worden van de heer Galmaerd (directeur België) heb ik afgeslagen, niet uit hoogmoed maar vanwege naar mijn inzicht, onverenigbare karakters. Ik heb besloten een bedrijf voor mezelf te gaan opzetten en de tweede helft van dit jaar wil ik gaan gebruiken om mijn plannen helemaal uit te werken, een ondernemingsplan te maken, een en ander te laten toetsen bij MKB Nederland en eventueel een financiering aan te vragen.Voor Arjan betekent dat ook een hele verandering want nu is pappa bijna altijd thuis! Als hij uit school komt is het eerste wat hij doet zo snel als hij kan naar boven klauteren (via de trap) om aan zijn pa te gaan vragen: “Hey paps, gaan we nog iets leuks doen vanmiddag?” Eigenlijk moet hij ‘s middags ook naar school, maar het komt regelmatig voor dat wij hem in de middag thuis houden. Immers studeren kan hij nog zo lang, wij willen hem ook gewoon een beetje kind laten zijn en met een kind zoals Arjan valt dat vaak nog niet eens mee. Hij is enorm betrokken en leeft met alles en iedereen mee, vooral met zijn ouders. Arjan is een eerlijk en heerlijk kind en het is gewoon helemaal goud om met hem op te trekken. We wandelen veel samen met Cheetha, hij helpt

170

Arjan; zijn levenme in de tuin, of kruipt bij mij op schoot als ik even druk ben op de pc. Alles wat er gebeurt heeft zijn interesse en hij vraagt me dan ook honderduit.Vaak trekken we er ‘s middags even op uit. Even naar het strand of naar Ockenburg, even naar tante Carla of naar oom Kees. Voor Arjan, maar zeker ook voor ons, is dit heerlijk en naar mijn overtuiging leert Arjan hier meer, veel meer van dan hij op school ooit kan leren.Natuurlijk trek ik ook heel veel tijd uit voor zijn interesses, vaak zitten we op de grond met zijn autootjes te spelen, of bouw ik een mooie garage met en voor hem. Vaak zitten we samen op de bank gebogen over zijn atlas en vertel ik hem verhalen over de landen die hij aanwijst. Vaak lees ik hem voor uit zijn lievelingsboekjes van Donald Duck of Pluk van de Petteflat. Arjan groeit en bloeit, hij straalt gewoon uit dat hij heel gelukkig is en Gerda en ik genieten enorm van hem. Voor ons wordt meer en meer duidelijk, hoe geweldig mooi het eigenlijk is om een kind te mogen begeleiden naar volwassenheid. Wij zijn enorm dankbaar voor dit kind, want wat is hij eigenlijk een prachtkind. Vandaag is een vriendje van Arjan jarig, Arjan is uitgenodigd voor het feest. Als wij Arjan even wegbrengen -het is helemaal buiten het dorp- worden Gerda en ik binnen gevraagd. De kinderen zijn druk in de serre met elkaar aan het spelen, de ouwetjes zitten bij elkaar en genieten van de heerlijke koffie. Het vriendje van Arjan heeft een grote broer van een jaar of 18. Deze jongeman komt ook even bij de ouwetjes zitten en als ik zie hoe mooi vader en zoon met elkaar omgaan, dan denk ik: “dat wil ik ook, over 13 jaar wil ik ook zo met Arjan om kunnen gaan.” Ik spreek dat uit. De vader kijkt mij

171

Het zesde levensjaareven aan en zegt: “Dat heb je allang, ik heb nog nooit een vader zoon relatie gezien, die zo hecht is als die van jullie..!” Als ik weg wil gaan, ik moet nog wat aan mijn plannen sleutelen, komt er protest van de zijde van Arjan. Pappa moet nog even blijven, want Arjan wil pappa nog even laten zien, welke mooie auto’s het vriendje allemaal heeft en echt niet omdat hij die ook allemaal wil hebben, maar “omdat ik ze jou wil laten zien!” “Zie je wel, Piet”, zegt de vader van het vriendje, “jij hebt allang zo’n enorme hechte band met Arjan.” Mijn hart maakt een luchtsprongetje van trots, ja ik ben trots op en heel gelukkig met wat wij hebben. Ik loop naar mijn knul en ga op mijn knietjes bij hem zitten. Ik laat me helemaal vertellen welke auto een Jaguar is en welke een Ferrari. Als hij me wijst op een model van Lamborghini val ik door de mand. Het model van Lamborghini is rood, dat zet me op het verkeerde been, want ik zeg vanwege de rode kleur, dat het een Ferrari is. “Nee joh”, roept Arjan, “dat is een Lamborghini, kijk dat kan je zien aan de koplampen!” Hij pakt er een Ferrari bij en wijst me uitgebreid op de verschillen...

172

Arjan; zijn leven

Een nieuw bedrijfDe voorbereidingen om een nieuw bedrijf op te zetten verlopen voorspoedig. We hebben een mooie locatie gevonden, de plannen zijn goedgekeurd, de financiering is rond. Er moet een huurovereenkomst worden getekend, dat gaan we vandaag doen.We hebben Arjan thuisgehouden vandaag. Hij wilde mee naar Utrecht en als “toekomstig directeur” mag hij dat ook van mij. Het is een beetje koud vandaag we kleden onszelf en onze jongen maar goed aan en vangen de reis naar Utrecht aan.Na een heerlijke kop koffie en een Fristi voor Arjan kunnen we het huurcontract even doorspreken en zet ik de benodigde handtekeningen. De huisbaas heeft zijn kantoor op nog geen 100 meter afstand van het pand waarin ik mijn bedrijf wil huisvesten. We besluiten er even te voet heen te gaan. Gezamenlijk gaan we op weg. Arjan met zijn heerlijke warme bodywarmer aan loopt voorop, af en toe eens omkijkend om vast te stellen dat wij hem op een steenworp afstand volgen. Als we bij het pand aankomen blijft Arjan even keurend staan kijken naar de buitendeur. Het zint hem om de een of andere reden niet... “Paps, die deur daar moet je wat aan doen, die is te kaal. Niemand weet dat jij hier zit.” De huisbaas kijkt Arjan lachend aan: “dat komt allemaal nog knul, er komt een bordje langs de doorgaande weg en jouw pappa krijgt een mooi reclamebord aan de gevel of op de deur, wat jouw pappa wil.” Ik kijk en hoor dit met een glimlach aan en kan het niet laten een knipoogje te geven aan Arjan. Hij heeft me zojuist enkele honderden zo niet duizenden guldens bespaard.

173

Het zesde levensjaarWe gaan naar binnen en lopen de verschillende ruimtes door. Het is een grote hal met daarachter een drietal afgesloten kantoorruimtes, een keukentje, een douche en een toiletruimte. Arjan loopt met grote stappen door het geheel te banjeren, hier en daar is er een goedkeurend knikje, maar er zijn ook zaken die zijn goedkeuring niet kunnen wegdragen. “Paps, als er nu een raam komt in die muur, dan kan je vanuit jouw kantoor zien wat er in de winkel gebeurt.” oppert hij. De huisbaas biedt aan zijn mensen een kozijn in de muur te laten plaatsen, zodat er vanuit de kantoorruimtes altijd zicht op de winkelruimte is. We spreken nog enkele zwakke punten door en maken dan de nodige afspraken over oplevering en zo, zodat ik definitief kan gaan beginnen. Ik ben heel tevreden over het verloop van de besprekingen en de contractafhandeling. De huisbaas werkt goed mee en als alles loopt zoals gepland kan ik over een week of vier de zaak gaan inrichten. Het wordt tijd afspraken te gaan maken met leveranciers. We rijden terug naar huis.Als we thuis komen besluit ik mijn broer Kees even te bellen en hem te vragen mij te helpen een inrichtingsplan te maken. Kees is thuis en zijn drie meisjes ook. Met z’n vieren rijden zij naar Poeldijk en samen met Kees maak ik de schetsen hoe het allemaal worden moet. Ehhhh ondanks het feit dat zijn lievelingsnichtjes er zijn, “bemoeit” Arjan zich heel nadrukkelijk met de inrichting. Zo ontstaat er een softwarehoek en een kopieermachinehoek en een rekenmachinehoek en noem maar op. Arjan is extra verheugd als oom Kees er ook nog een “Arjanhoek” intekent. Hij wil in die ene hoek zijn eigen “winkeltje” opzetten. Nee geen winkeltje met snoepgoed, maar met standaard softwarepakketten, dan

174

Arjan; zijn levenkan hij zijn vader beconcurreren. Oom Kees heeft duidelijk lol in onze jongen. Hij tekent er op los en Arjan wordt meer en meer enthousiast. Ik merk het, onze jongen wordt moe, hij wordt wat hangerig en als Joanne hem wat al te nadrukkelijk vraagt met de knikkerbaan te gaan spelen, begint hij zowaar te huilen. “Je bent moe hé?” vraag ik. Arjan knikt ja. “Kom dan gaan we even met z’n allen iets eten en dan mag jij gaan slapen.” Gerda heeft inmiddels al een en ander in de keuken bereidt en binnen een kwartiertje zitten we met z’n allen gezellig aan tafel. Het is nu wel voor iedereen duidelijk, Arjan is letterlijk aan het einde van zijn Latijn. Marijke helpt hem een beetje, maar het valt niet mee hem te laten eten. “Wil jij me even helpen Marijke”, vraag ik, “dan leggen we samen Arjan in bed.” Kees kijkt me aan, ik geef hem een samenzweerdersknipoog, ik pak Arjan op en samen met Marijke loop ik naar boven.Met de hulp van Marijke is Arjan snel omgekleed, het wassen slaan we voor vandaag maar over, maar een verhaaltje moet natuurlijk wel. “Ga maar in die stoel zitten”, zeg ik tegen Marijke, ik zet Arjan op haar schoot en geef haar het boekje van Pluk van de Petteflat. Marijke is pas 11 jaar, maar ze kan behoorlijk goed lezen. In minder dan geen tijd valt Arjan in haar armen in slaap.

175

Het zesde levensjaar

Bedrijfsopening

Vandaag gaat de burgemeester van Utrecht de nieuwe zaak openen. Alles is klaar en ziet er heel mooi uit.Ik heb Arjan voor vandaag thuis gehouden van school. Het hoofd van de school is er niet blij mee, maar dat kan me niet zoveel schelen, morgen wordt Arjan pas 6 jaar, dus vandaag is hij nog niet leerplichtig.Al vroeg vertrekken we met z’n drietjes in de richting van Utrecht. Ik heb een cateringsbedrijf ingehuurd, maar ik wil wel zeker zijn dat alles goed gaat. De echte openingshandeling gaat vanmiddag om 2 uur plaatsvinden, dus we hebben tijd genoeg.  Arjan is in zijn nopjes. Hij heeft pappa de afgelopen dagen heel veel geholpen en heeft zijn eigen “softwarecorner” ingericht. Wat al die pakketten doen weet hij nog niet zo goed, maar samen met zijn pappa komt hij daar wel uit.Als we aankomen bij de zaak staat er al een bloemist met verschillende bloemstukken voor de deur. Het is duidelijk, als oud directeur van AEG Olympia geniet ik toch wel een zekere bekendheid in de markt. Samen met Gerda en Arjan breng ik de bloemstukken naar binnen en geven we ze een mooi plaatsje. Al snel komt ook broer Kees met zijn meisjes aangereden. We besluiten dat Mariëlle samen met Arjan het gastenboek zal “bemannen”, zij zullen iedereen die straks komt vragen zijn of haar naam in het boek te schrijven met een eventuele boodschap.Arjan gaat nog een hele belangrijke rol spelen vandaag. Hij gaat de burgemeester helpen met de

176

Arjan; zijn levenopeningshandeling. Ik neem alles nog een keer met hem door, maar Arjan begrijpt het wel en zegt: “Rustig maar paps, ik snap het, het komt goed!” Dan rijdt de auto van de burgemeester voor. De man stapt uit en komt naar binnen. Onder het genot van een kopje koffie vertel ik hem wat precies de bedoeling is.Langzaam maar zeker komen er steeds meer genodigden naar binnen en worden de ballonnen gevuld met helium en in positie gebracht. Om klokslag 2 uur loopt de burgemeester naar voren en vraagt om stilte. De man heeft zich goed voorbereid en heeft een mooie speech. Als hij klaar is met spreken steekt hij zijn hand naar Arjan uit. Hij tilt Arjan op en laat hem op het knopje drukken van de alarminstallatie. Een hels kabaal van toeters is het gevolg. Samen lopen ze dan naar buiten en maken de knoop los, die de ballonnen bij elkaar en aan de grond houdt. Naderende sirenes, ehh dat staat niet in het plot, er komen een drietal politiewagens aan, zij komen af op het alarm. Arjan staat er even naar te kijken en loopt dan naar de eerste de beste politieagent: “Het is geen echt alarm hoor, vandaag openen we de zaak van pappa!” Een andere politieman staat even te praten met de burgemeester en dan wordt me al snel duidelijk, dat de burgemeester zelf dit op de valreep geregeld heeft. Nou succes heeft het, inmiddels is het hele bedrijventerrein uitgelopen om te kijken wat er bij die V.d. Elst allemaal gebeurt. Een betere reclamestunt had ik niet kunnen bedenken! De receptie is “zakelijk gezellig” en meer en meer geeft Arjan er blijk van te beschikken over de handelaarskwaliteiten van zijn beide grootvaders. Zijn

177

Het zesde levensjaar“werk” bij het gastenboek komt hier onder te lijden, maar dat is niet erg Mariëlle en Joanne nemen daar de honneurs uitstekend waar. Arjan vertelt honderduit over rekenmachines, over faxen, over kopieermachines maar het meest over computers en software. Menige bezoeker staat ervan versteld wat Arjan allemaal inmiddels van deze materie weet. Menige bezoeker komt ons complimenteren met onze zoon en Gerda en ik staan apetrots te zijn. Het is 6 uur, tijd om op te breken. De gasten en de catering zijn al weg. Samen met Gerda, Kees en mijn vaste medewerkers ruimen we de laatste rommel even weg. Morgen is Arjan jarig, dan wordt het voor ons weer een drukke dag. De opening is zeer geslaagd er zijn zelfs enkele leuke orders geschreven. We schrijven een nieuw hoofdstuk in ons levensboek, een hoofdstuk dat een positieve start heeft.Op de weg naar huis, gaan we samen met Kees en zijn meisjes nog even bij de grote M langs. De kinderen hebben “lekkere honger” en ik moet zeggen dat ik ook wel trek heb. Arjan en de meisjes vermaken zich uitstekend in de ballenbak. Naar buiten gaan is nu geen optie, het is donker en best wel koud. Als we thuis zijn heeft Arjan toch nog een brandende vraag voor zijn pa: “Pappa, word ik nu directeur?” Ik kijk hem aan en zie die verwachtingsvolle ogen: “Worden?” vraag ik, “jij bent de directeur! Maar Arjan directeuren moeten heel veel weten, dat kunnen ze alleen leren op school, dus als jij nou goed je best doet op school, dan word jij de beste directeur die Nederland ooit heeft gezien. Zo lang jij op school bent, zal ik jouw plekje op de zaak innemen, is dat goed?” Arjan rent op me af en

178

Arjan; zijn levenspringt op mijn schoot: “Ik hoef niet de beste directeur te worden die Nederland ooit heeft gezien hoor, dat mag jij ook zijn.” Ik geef mijn knul een knuffel en zeg: “Je bent bijna jarig, hoeveel nachtjes nog?” Arjan steekt met een grote glimlach op zijn gezicht één vingertje omhoog.

179

Het zesde levensjaar

180

Het zevende levensjaar

181

Het zevende levensjaar

182

Arjan; zijn leven

Verhuizen

We gaan verhuizen. We hebben een mooi huis gevonden in Maarssenbroek en omdat dat niet al te ver van pappa’s zaak af ligt, willen we hier gaan wonen. We hebben ook al een school gevonden voor mij, een school met lieve juffen en fijne meesters. Dus op die zonnige zaterdag in mei, als alles ingeladen is vertrekken we in een bonte stoet van Poeldijk naar Maarssenbroek. Gisteren was er een afscheidsfeestje op school. Ik heb getrakteerd en ik heb een hele mooie zelfgemaakte poster gekregen van de klasgenootjes. Ze hadden er allemaal met verf hun eigen handafdruk op gezet. Die poster krijgt een mooi plekje op mijn nieuwe kamer.Het was eigenlijk een beetje een vreemd feestje, omdat ik maar zo kort in deze groep heb gezeten. Toch was de juf heel lief en de kinderen waren ook lief..Nu gaan we naar Maarssenbroek. We gaan proberen hier een nieuwe toekomst op te bouwen. Mijn pappa heeft een nieuwe zaak opgezet op bedrijventerrein Lage Weide, bij Utrecht. Maarssenbroek is daar niet zo ver vandaan, dus wordt het voor mijn pappa gemakkelijker om snel op de zaak te zijn. Eigenlijk heb ik liever dat mijn pappa thuis is. Ja ik ga wel eens naar de zaak om hem te helpen hoor, maar ik heb hem eigenlijk liever thuis, gewoon gezellig, wij met z’n drietjes, even helemaal geen zaak... Maandag ga ik naar mijn nieuwe school. Pappa komt daar ook les geven, het schijnt dat men niemand kan vinden die computerles wil of kan geven. Nou pappa wil

183

Het zevende levensjaardat wel doen. Ja, ik ga ook les krijgen van mijn pa, nou mij zal hij vast geen onvoldoende geven, toch? Inmiddels zijn we in Maarssenbroek en zijn alle dozen uitgeladen. Pappa, oom Kees en oom Gerard werken zich een slag in de rondte om overal kasten in elkaar te zetten, lampen op te hangen, bedden in elkaar te zetten.Het meeste werk is denk ik al klaar. De slaapkamer van pappa en mamma is klaar, mijn kamer is helemaal klaar en ik hoorde zojuist mamma zeggen dat ze “eindelijk weer koken kan!” Mijn ooms Kees en Gerard eten nog even mee, maar moeten dan heel snel naar huis, naar hun eigen kinderen. Wij kunnen wel verder nu, nu alles over is gebracht kan mijn pappa de zaken wel verder inrichten.Als oom Kees en oom Gerard weg zijn help ik pappa nog even met allerlei zaken in de woonkamer. Het is eigenlijk wel een mooi huis dat we hier hebben. Het is net een vakantiehuisje. In de woonkamer hebben we een open haard, die zorgt voor extra sfeer. Verder hebben we op de begane grond de keuken, een hal en een extra ruime werkkamer voor mijn paps. Boven hebben we de slaapkamer van mamma en pappa, mijn slaapkamer, nog een lege slaapkamer en de badkamer. Al snel ben ik klaar met mijn pa en kunnen we ook in de woonkamer alle lampen en gordijnen gebruiken.Ik begin een beetje moe te worden, het was vandaag best wel een enerverende dag. Pappa begrijpt me, hij pakt me op en brengt me naar boven naar de badkamer. Ik ben al groot nu, al 6 jaar, ik wil het nu zelf kunnen en dus stuur ik pappa weg en zeg ik hem dat ik het nu zelf wil doen en dat ik wel zal roepen als ik klaar ben.

184

Arjan; zijn levenIk ben toch wel heel erg blij, dat pappa er direct is als ik hem roep, ik krijg de kraan niet dicht en het water in de badkuip wordt nu toch wel heel erg warm.Pappa regelt de watertemperatuur voor mij in en plaagt me een beetje, omdat ik nog niet wist hoe dat moet. Ik laat hem lekker gaan, ik zal hem wel krijgen met zijn geplaag.Als alles goed staat maakt paps aanstalten de badkamer te verlaten. Ik heb de sproeier in mijn hand en de kraan staat open. “Hé paps”, roep ik, pappa draait zich bij de deur om. Op dat moment druk ik de knop om van “naar badkraan, naar douche”, ik richt de douche op pappa....Pappa, heeft niet zo heel veel tijd nodig, met 3 stappen is hij bij mij en heeft hij de douche in zijn handen. “Zo jongen, jij wilde jouw vader plagen? Nu is het mijn beurt...”Ik ben niet bang voor mijn pappa, maar voor de zekerheid maak ik me toch maar zo klein mogelijk. Pappa tilt me uit het bad en geeft me een dikke kus op mijn voorhoofd. Het is me duidelijk, ondanks alles heeft toch die oude pa, de zaken helemaal onder controle.

185

Het zevende levensjaar

Een dagje uit

Met oom Kees en de meisjes hebben we afgesproken dat we vandaag naar Vlaardingen komen. Zo ongeveer langs de snelweg A20 hebben ze daar een leuke waterplas gemaakt, waar het met deze warme dagen heerlijk verkoeling vinden is. Tegen het middaguur vertrekken we uit Maarssenbroek en al snel rijden we via de snelwegen A2 en A12 in westelijke richting. Na 50 minuten rijden zijn we weer op enorm bekend terrein. Schiedam en Vlaardingen worden al aangegeven, dat betekent dat we er nu binnen enkele minuten zullen zijn. Als we de auto hebben geparkeerd zien we eerst Joanne. Arjan rent naar haar toe en omhelst haar alsof hij haar in geen 25 jaar meer heeft gezien. Dan komen ook Marijke en Mariëlle aangerend en hebben de kinderen de grootste lol. Snel kleedt Gerda Arjan om in zwemoutfit, zodat hij met de meisjes een eindje in het water kan gaan lopen en spelen. De kinderen vermaken zich opperbest. Wij volwassenen doen ijverige pogingen het goede voorbeeld van de kinderen te volgen en proberen met onze voeten in het water ook een beetje afkoeling te krijgen. Het is behoorlijk warm vandaag. Joanne en Arjan zijn zandtaartjes aan het “bakken”. Mariëlle en Marijke spelen tikkertje. Gerda, Kees en ik zitten met onze voeten in het water en kletsen wat met elkaar. Het is een leuk gebied hier. Nog niet echt door het grote publiek ontdekt, dus nog niet echt enorm druk. We kijken wat om ons heen en volgen de verrichtingen van

186

Arjan; zijn levenonze kinderen. Arjan komt vragen of we een taartje lusten. Gelukkig is hij al gewend dat zijn vader nooit taart eet, dus als ik vriendelijk bedank is hij gelukkig niet teleurgesteld. Gerda en oom Kees spelen heel mooi toneel en doen net alsof ze de zandtaartjes opsmikkelen.De klok tikt de minuten weg en veel sneller dan gehoopt wordt het toch weer tijd om een beetje aan te kleden en de auto op te zoeken.Na een hartelijk afscheid gaan we ieder weer voldaan de eigen weg. Oom Kees naar Maassluis, wij naar Maarssenbroek. Om 19:00 uur parkeer ik de auto voor ons huis, het is nog volop licht. Gerda wil een beetje eten maken en ze vraagt me na het eten Arjan in het bad te doen. Als Arjan goed en wel in het bad zit, spring ik er ook maar bij, al dat zand aan mijn voeten vind ik maar niks. De plastic fles van het badschuim is leeg. Daar kan je leuke spelletjes mee doen, als je zo’n fles met de open kant loodrecht naar beneden in het water duwt en je laat die fles plotseling los dan springt die fles het water uit door de opwaartse kracht. Ik doe dat aan Arjan voor, hij vindt het prachtig en probeert de fles steeds een beetje hoger te laten springen. Al snel is het een waterfestijn van belang.“Hey......” klinkt het van beneden “wat zijn jullie aan het doen? Het regent hier!” Ik heb de grootste moeite om niet in een enorme deuk te gaan. De badkamer ligt pal boven de keuken en de badkamervloer is duidelijk niet 100% waterdicht. Snel dweil ik het water van de vloer en spreek met Arjan af dat we er zo veel mogelijk voor zorgen dat de fles niet buiten de badkuip terecht komt, zodat het water in de badkuip blijft. Zo spelen we samen nog wel een kwartiertje door, maar dan wordt het voor onze kleine boef toch wel de hoogste tijd dat hij zijn bed

187

Het zevende levensjaargaat opzoeken. Ik kleed Arjan aan, ruim de badkamer zo goed mogelijk op en loop met onze kleine jongen mee naar zijn slaapkamer. Vandaag wil hij eens niet voorgelezen worden uit Pluk van de Petteflat of Bambi, vandaag wil hij alles weten over mineralen en gesteente. Hij heeft enkele dagen geleden een tijdschrift gevonden, een tijdschrift dat handelt over gesteente. Hij mocht dat blad wel hebben van zijn moeder en nu vraagt hij honderduit aan mij. Het is een mooi blad, met mooie foto’s en heldere beschrijvingen, gelukkig wel anders had ik echt met mijn mond vol tanden gezeten.Als ik eindelijk naar volle tevredenheid alle vragen van Arjan beantwoord heb, leg ik Arjan in zijn bed, nog altijd het ledikantje uit Poeldijk, maar bij het opbouwen hier in Maarssenbroek hebben we de hekwerken aan de zijkanten er niet op gezet. Arjan is nu immers al bijna een grote man.

188

Arjan; zijn leven

Op bezoek bij Maurice

Het is nog steeds grote vakantie. We hebben een aantal uitjes gepland. Vandaag willen we Arjan’s vriendje Maurice gaan opzoeken op hun vakantieadres. Margreet en Simon, de ouders van Maurice en Lizanne, hebben ons uitgenodigd eens een dagje te komen kijken. Ze zitten in de omgeving van Maarn, niet zo verschrikkelijk ver van Maarssen dus. Gisteravond is het voorstel vandaag dit tripje te maken, door Arjan met gejuich ontvangen. Alhoewel hij al weer een enkel vriendje heeft op de nieuwe school, mist hij Maurice toch enorm. Al om 09:00 uur, word ik aan mijn grote teen getrokken, Arjan is wakker en hij vindt dat wij ook maar wakker moeten worden. Ik vertel hem maar niet, dat ik al een aardig poosje wakker ben en gewoon heerlijk lig te doezelen. Ik pak onze zoon op en met een enorme zwaai leg ik hem even tussen ons in. Even helemaal in standje “uitslapen”.Na een kwartiertje vraagt Arjan: “Pappa hebben we al genoeg uitgeslapen?”. Oh jawel ik begrijp het, voor Arjan is er niet zo heel veel aan, hij wil liever iets gaan ondernemen. “Nou oké”, zeg ik, “wij gaan alvast opstaan en aankleden, dan laten we mamma nog even met rust. We lopen even naar de kinderboerderij, is dat een goed plan?” Arjan vindt het een enorm goed plan, want vlakbij de kinderboerderij heb je ook wat speelattributen voor de kinderen.Ons huis hier in Maarssenbroek grenst van achteren aan een soort openbaar park. Heel veel huizen kijken uit op dit park. In dit park kan je mooie wandelingen maken,

189

Het zevende levensjaarhet park heeft mooie waterpartijen, een speeltuin en een kinderboerderij.Arjan staat al snel klaar en samen lopen we het park in. Het is al aangenaam weer, dat maakt het geheel nog aantrekkelijker. We wandelen naar de kinderboerderij en al snel wordt Arjan daar meegenomen door een van de verzorgsters om de lammetjes en de geitjes te voederen. Arjan geniet hier altijd enorm van en die jongedames beginnen onze zoon al aardig te kennen. Ze vinden Arjan zo’n leuke enthousiaste kleuter en dat is onze jongen ook wel, hij kletst honderduit tegen die meisjes. “Pappa, kom eens!”, hoor ik een bekende stem roepen, ik loop naar de stal en zie Arjan en een van de meisjes. Het meisje geeft een lammetje een flesje melk. “Pappa, zo meteen mag ik dat doen!” roept Arjan enthousiast!” Ik kijk het tafereeltje even aan en zie hoe het meisje het volgende lammetje pakt en Arjan een flesje aangeeft. Onze jongen gaat er eens even voor zitten. Het lammetje is heel lief, het blijft met een hongerige blik vlak bij Arjan staan. Dan reikt Arjan met het flesje naar het jonge dier en in minder dan geen tijd zijn beide “kinderen” dik tevreden en hebben ze elkaar helemaal gevonden. Inmiddels is Gerda ook opgestaan en heeft begrepen dat wij bij de kinderboerderij zijn. Met een thermoskan koffie komt ook zij naar de kinderboerderij. Samen met enkele van de verzorgsters drinken we daar even een kop koffie. Dan is het inmiddels voor ons de hoogste tijd om onze spullen te pakken en naar Maarn af te gaan reizen. Even kost het ons wat moeite Arjan bij de lammetjes los te weken, hij vindt het zo geweldig, zo lief, maar als de jonge vrouw die steeds bij hem was hem belooft dat hij morgen en verder weer mag helpen, dan is het goed, dan wil hij wel naar Maurice en Lizanne.

190

Arjan; zijn levenSnel pakken we de spullen die we nodig hebben bijeen en vertrekken vol goede zin in de richting van Maarn. De camping is snel gevonden en voor dat we echt goed beseffen wat er allemaal gebeurt, zit Arjan bij Maurice op de skelter en rijden zij samen de camping rond. Lizanne wil eigenlijk ook mee, maar ze is nog zo klein. Margreet durft het niet goed aan, haar mee te laten gaan op de skelter. De jongens zijn misschien een beetje te wild voor haar. Ik loop naar de receptie van de camping, ik heb gezien dat ze daar skelters verhuren, misschien.... Ik huur een skelter en roep Arjan “Arjan nu ga jij op deze skelter samen met Lizanne een rondje rijden, maar wel heel voorzichtig zijn hoor. Lizanne mag niet vallen en je mag haar geen pijn doen. Kan je dat?” Arjan kijkt me aan met een hele serieuze blik, ja dat kan hij wel. Hij loopt naar Margreet, die het uiteraard allemaal gevolgd heeft en vraagt haar of Lizanne met hem mee mag rijden: “Ik zal goed op haar passen.” zegt hij. Margreet ziet dat het in orde is en zet haar dochtertje op de skelter. Het kind is dolgelukkig en Arjan stapt op en heel voorzichtig rijdt hij een rondje, en nog een, en nog een. Het plezier van Lizanne werkt aanstekelijk op Maurice en afwisselend nemen Arjan en Maurice, het jonge meisje steeds een rondje mee. Als Lizanne wat moe wordt na een uur of twee, gaan de “mannen” samen nog even naar de speeltuin, even met de hijskraan of met de graafmachine aan het werk. Moegespeeld komen ze na een uurtje terug naar de bungalow. Dat is ook eigenlijk geen minuut te vroeg. Ik wil van lieverdelede huiswaarts keren. Hier heb ik toch even buiten Margreet gerekend. Ze staat er op dat wij met hen samen een hapje gaan eten. Protesteren helpt niet.... 

191

Het zevende levensjaarNa een heerlijke maaltijd en nog even gezellig natafelen, vertrekken we om 21:15 uur in de richting van Maarssenbroek. Het is een heerlijke, gezellige dag geweest. Dat vindt Arjan ook, maar hij is ook moe. Nog voor wij de camping helemaal verlaten hebben zit hij in zijn stoeltje op de achterbank te slapen. 

192

Arjan; zijn leven

De juf trouwt

Het schooljaar is nog maar net begonnen en nu al hebben de kinderen een dag vrij, dat wil zeggen, ze hebben vandaag geen school, maar toch mogen ze niet zelf bepalen wat ze willen doen vandaag. Vandaag trouwt de juffrouw, vandaag is de klas uitgenodigd op het feest. Omdat de kinderen mij goed kennen door de computerlessen, is mij gevraagd te helpen bij het begeleiden van de klas vandaag, zodat het voor de juf en de kinderen een hele mooie dag gaat worden. Op mijn beurt heb ik Gerda als “back-up” gevraagd, ik voel me echt onzeker in mijn rol van “meester”. Ja ik geef dan weliswaar computerles, maar dat is altijd individueel, in de aula van de school, ik pas me in mijn lessen dan ook steeds aan het kind aan, maar met een hele klas is dat natuurlijk andere koek...Gerda weet mij te overtuigen en me een brokje zekerheid te bieden, dus zeg ik “ja” en vol enthousiasme bereid ik samen met twee andere juffen de klas voor op het huwelijksfeest van de juffrouw van deze lieve kinderen, inclusief onze eigen heerlijke zoon.Arjan is blij en trots omdat zijn ouders hier een rol in willen spelen. Hij kent de juffrouw nog niet zo heel lang, maar hij heeft al wel geleerd van haar te houden en ik begrijp dat wel, want het is een hele lieve juf. Eindelijk is het dan de grote dag. De kinderen hebben enkele toneelstukjes en liedjes ingestudeerd. Ze zijn uitgenodigd voor de hele dag, inclusief de viering in de kerk. Dat laatste, daar zie ik een beetje tegen op, want hoe houd je 23 kinderen rustig in een kerk? Hier blijk ik

193

Het zevende levensjaarme te hebben vergist, de kinderen zijn gewoon heel rustig, heel lief en de bruidegom heeft zware concurrentie aan de jongetjes uit de klas. Oh wat vinden zij de juffrouw mooi en lief.Aan het einde van de dienst mogen de kinderen ook een liedje zingen, onder leiding van juffrouw Bianca doen zij dit als een volleerd kinderkoor. Juffrouw Ingrid, de bruid, straalt als zij “haar” kinderen hoort en ziet zingen. Het wordt een prachtige afsluiting van een mooie indrukwekkende dienst.De kinderen zijn er aan toe dat ze even naar buiten mogen, vlakbij de kerk is het party centrum en daarnaast is een speeltuin... Rustig verlaten de kinderen en wij de kerk, maar eenmaal buiten, zijn de kinderen bijna niet te houden. Zij willen spelen en ravotten. Gelukkig weet de sterk ervaren juffrouw Bianca raad. Op haar eigen manier, weet zij de “overtollige energie” van de kinderen te kanaliseren, zonder dat dit ten koste gaat van hun mooie en schone kleren. Na een half uurtje spelen, zijn de kinderen er klaar voor. Zij mogen met het bruidspaar op de foto. Dit wordt een hele happening en ik neem mijn petje af voor het geduld van juf Bianca en de fotograaf, hoe het ook zij, het lukt. Er wordt een mooie fotoserie gemaakt met het bruidspaar en de kinderen. Juffrouw Ingrid is blij met haar klas, dat is op de foto’s heel duidelijk te zien. Toch heeft de klas nog meer voor haar in petto en samen met Gerda en juffouw Bianca regel ik een verkleedpartij, zodat de kinderen hun eerste toneelstukje kunnen opvoeren.Als alle mensen een plaatsje gevonden hebben in de zaal en de spanning bij de kinderen tot een enorme climax wordt opgejaagd, mag ik het seintje geven, dat zij kunnen beginnen. De meisjes (uiteraard) voorop, maar er zijn ook jongetjes die zich niet onbetuigd laten, waaronder

194

Arjan; zijn levenonze Arjan. Zij spelen een stukje over de dagelijkse praktijk in de klas en weten dit met heel veel humor voor het voetlicht te brengen, inclusief de kusjes voor de juf... ehhh, het moge duidelijk zijn, het is Arjan die als eerste een kusje geeft aan juffrouw Ingrid en daarvoor als reactie een hele dikke knuffel van haar krijgt, waarvan hij echt moet blozen. Het is inmiddels 17:00 uur, voor de kinderen is het feest ten einde en keurig opgesteld zingen zij nog één maal het bruidspaar toe. Arjan heeft een mooie roos “gepikt” en loopt na het liedje op de juffrouw af. Hij reikt haar de roos aan en zegt: “Helemaal speciaal voor U..,” Nu is het de beurt aan de juffrouw om te blozen en inwendig ga ik helemaal in een deuk! De juffrouw pakt onze jongen op en geeft hem spontaan een dikke kus. Als Arjan van de schrik bekomen is vraagt hij: “U vindt mij lief hé?” De juffrouw kijkt hem ernstig aan en zegt: “Ja, ik vind jou een lieve jongen, ik vind de andere kinderen ook lief, maar jij bent heel speciaal.” Arjan wordt er wat verlegen onder, hij knikt naar de juf en maakt dat hij zo snel mogelijk bij zijn pappa en mamma komt. Ik kijk naar de juffrouw en ik zie in haar ogen de liefde die ze voelt voor Arjan, voor heel haar klas... We verzamelen de kinderen en brengen hen in groepjes naar huis. Als ik na een rondje Maarssenbroek alleen nog met Arjan en Gerda in de auto zit, vraagt Arjan plotseling: “Pappa, wat betekent het dat je heel speciaal bent voor de juf?” Mijn hersenen draaien overuren, want hoe vertel je een 6 jarig knulletje wat platonische liefde is? “Dat betekent denk ik, dat de juf van dat speciale kind net iets meer houdt dan van de andere kinderen. Niet omdat de juffrouw haar voorkeuren heeft, maar gewoon

195

Het zevende levensjaaromdat dat kind zo heerlijk zichzelf kan en durft te zijn, bij de juf... Heeft de juffrouw dat tegen jou gezegd?” vraag ik naar de bekende weg vragend. In mijn spiegel zie ik een ernstige Arjan. Hij denkt na, hij moet dit duidelijk allemaal even verwerken. Dan komt er een glimlach op zijn gezicht: “Ja dat heeft ze gezegd....” en “zij is ook heel speciaal voor mij...”Wat het is is het, maar de emoties gieren door mijn keel. Ik ben gelukkig en blij voor Arjan. Ik ben gelukkig en blij voor juffrouw Ingrid, maar.. ik proef ook jaloezie en ik kan het niet helpen, ik maak een fout: “Jij bent ook heel speciaal voor mamma en mij!” zeg ik.Als we thuis zijn springt Arjan in mijn armen: “Pappa, jij en mamma zijn de allerbeste, de meest speciale mensen voor mij...!”“Dat weet ik lieve jongen en dat is helemaal wederzijds, niet schrikken hoor van jouw pappa als jouw pappa even niet zo precies weet hoe te kunnen reageren.” Arjan kijkt me aan en ziet de tranen in mijn ogen: “Niet huilen pappa”, fluistert hij zachtjes in mijn oor, “ik hou echt van jou en mamma, het allermeest.”Ik breng mijn mannetje naar binnen, ik weet dat ik iets moet zeggen, iets moet doen, ik weet niet hoe, ik weet niet wat en dus volg ik maar het stemmetje van mijn hart. “Luister, lieve jongen, natuurlijk weet ik dat je heel veel van mamma en mij houdt en wij houden ook heel veel van jou. Maar dat betekent niet dat je niet van de juf of andere mensen mag houden, dat mag je wel en het is niet jouw probleem als jouw ouders daar moeite mee hebben. Het is niet zo heel gemakkelijk voor jouw mamma en pappa jou jouw eigen weg te laten gaan, maar dat zal wel moeten. Dat moeten jouw mamma en pappa gaan leren, zodat jij de kans krijgt jouw eigen leven te gaan leiden. Wil jij ons daarbij een beetje helpen?”

196

Arjan; zijn levenWeer die diepe frons in dat kleine voorhoofd en dan weer die brede glimlach: “Jullie houden echt heel veel van mij hé?” “Ja, natuurlijk”, beaam ik. “Ik hou ook heel veel van jullie, maar paps, dan is het toch ook gewoon niet moeilijk meer, dan vind je het toch ook gewoon vanzelf goed en fijn als ik ook van andere mensen hou? Want als je van iemand houdt, dan is het toch gewoon fijn dat die persoon gelukkig is...” Ik ben even stil, want deze wijsheid slecht wat mij betreft in een klap alle problemen op aarde van oorlog en vrede, van haat en liefde. Op zijn eenvoudige en kinderlijke manier biedt Arjan haar zuiver een oplossing voor de problemen van de hele mensheid.

197

Het zevende levensjaar

Pappa wordt gearresteerd

Het vorige hoofdstukje geeft een mooi beeld vind ik, van de verhoudingen zoals ze in ons gezin liggen. Vaak dringt zich de vraag op aan mij: wie voedt wie, nu eigenlijk op? Natuurlijk is er ook het 6-jarige mannetje dat graag speelt, soms weerspannig kan zijn en soms ook echt wel uit de band kan springen. Wij zijn gewoon Arjan nog naar school te brengen en hem op te halen van school omdat de route best een aantal gevaarlijke verkeersknelpunten kent. Arjan heeft inmiddels een vriendje op de (niet meer zo) nieuwe school, Robbert Jan. Vaak nemen we Robbert Jan ook gelijk onder onze hoede, zodat zijn ouders wat meer tijd hebben voor de andere kinderen in dat gezin. De mannetjes willen uiteraard wel eens samen optrekken tegen mamma en of pappa. Zo ook die vrijdag. Samen fietsen Gerda en ik om 12:00 uur naar school om Arjan op te halen. De kinderen zijn vanmorgen niet op hun eigen fietsjes naar school gegaan omdat Arjan een kapotte band had en toen wilde Robbert Jan ook liever meerijden. Dus we moeten hen weer met z’n tweeën halen, of ik moet alleen met de auto gaan, maar daar heb ik niet zo’n zin in. Ik vind het wel gezellig om even een stukje samen met Gerda te fietsen en straks met de mannetjes achterop weer terug te fietsen.Als we bij de school aankomen is de les juist afgelopen en komt de klas naar buiten. “Onze” jongens willen nog even wat spelen op het schoolplein en och we laten hen maar even, wij begrijpen best dat ze even moeten

198

Arjan; zijn leven“doorwaaien”. Na een kwartiertje komen ze naar ons toe en horen we dat ze hebben besloten het eerste stuk hard naast onze fietsen mee te rennen. Ik kijk wat bedenkelijk, maar laat mijn weerstand toch snel varen, hier zo dicht bij school in een mooie woonwijk kan dat niet zo heel veel kwaad. Rustig fietsen wij weg, direct gevolgd door de beide mannetjes. Plotseling hoor ik niet meer de snelle voetstappen van de jongens naast en achter mij, ik kijk om en ik zie de jongens niet meer... Op dat moment rijden we langs een vrij laag appartementencomplex van drie verdiepingen hoog. Ik vraag Gerda: “Waar zijn de jongens?”, “Ohhh,” zegt Gerda, maak je niet druk, “ ze vinden het heerlijk even via de galerij van die flat te gaan, ze verstoppen zich daar.” Nou, dat vind ik eigenlijk niet zo’n strak plan, het lijkt me voor de bewoners niet zo fijn als er steeds “vreemde” kinderen over de galerij lopen te rennen. “Ach, “ zegt Gerda, “ze doen geen kwaad ze lopen alleen over de galerij en zodra ze in de gaten hebben dat wij kijken, duiken ze weg.” Als ik goed kijk zie ik inderdaad twee kleine figuurtjes achter de borstwering. Ze zijn te klein om boven de borstwering uit te steken, maar er zijn steeds spijlen en kleine ruimtes tussen de melkglaspanelen die ze moeten passeren en waardoor wij ze een moment kunnen zien. Oké, denk ik dat moet dan maar even, maar dan zie ik minutenlang geen beweging meer. Ik spreek met Gerda af, dat zij bij de fietsen blijft en loop zo omzichtig mogelijk naar de ingang en trap van het gebouw. Op de eerste etage zit een deur naar de galerij, heel voorzichtig doe ik de deur een heel klein kiertje open en ja hoor, op 20 meter afstand zie ik de mannetjes, ze staan hand in hand en proberen om beurten om het hoekje van het paneel waarachter zij staan te kijken. De boefjes, schiet het door mijn hoofd. Eigenlijk wil ik hun spel niet bederven, ze hebben groot

199

Het zevende levensjaarplezier als ze zien dat Gerda nog steeds op het fietspad staat en ik heb de indruk dat zij mij niet eens missen. Gerda heeft mij gezien en roept ineens “Hey Arjan, waar is jouw vader?” Arjan kijkt verschrikt op en ziet dat zijn vader inderdaad niet meer beneden is. “Pappa, waar ben je?” roept hij zo hard als hij kan. Door mijn kiertje kijk ik toe en hoor nogmaals: “Pappa, waar ben je?”, ik hoor ook beginnende paniek in de stem van Arjan en besluit dat ik me nu maar beter kan laten zien. Ik zwaai de deur open en Arjan kijkt naar mij... Nee hij rent niet weg, hij rent naar me toe. “Zo nu heb ik jou gearresteerd, “ roept hij als hij vlakbij me is. Hij pakt mijn hand en doet daar een denkbeeldige boei om, voor ik iets kan zeggen wordt ook mijn andere hand geboeid. “Zo en nu mee, naar het bureau boef”, zegt Arjan met barse stem. “Ja maar, ik heb niets gedaan, “ zeg ik met een benepen stem. “Dat heb je wel boef, je hebt op de galerij staan gluren.” “Nou sleep me dan maar naar het bureau, “ zeg ik en ik ga pontificaal op de trap zitten. De beide jongens proberen me aan alle kanten overeind te krijgen, maar dat lukt natuurlijk niet, zij zijn geen partij voor mij. “Arjan kom,” roept Robbert Jan, “ we vragen jouw moeder om hulp.” Dus wordt Gerda erbij gehaald, maar voordat Gerda en de mannen goed en wel terug zijn, ben ik naar buiten gegaan en heb ik mij verscholen achter een paar struiken in een zijstraatje. Gerda heeft dat wel gezien maar speelt het spel mee en gaat samen met de mannetjes mij uitgebreid lopen zoeken.Als Arjan op een bepaald moment wel heel erg dichtbij is, kom ik overeind, hij schrikt van die plotselinge beweging en ik moet daar inwendig wel even om lachen. Ik reik hem mijn hand en zeg: “Ga je mee, dan gaan we nu naar huis.” Hij pakt de uitgestoken hand en samen lopen we terug naar Gerda en Robbert Jan.

200

Arjan; zijn levenRobbert Jan heeft moeite het samenspel van Arjan en zijn ouders te doorgronden, de gemene boef is ineens niet meer de gemene boef, als Arjan hem dan uitlegt: “dat is ook niet echt zo, dat is geen gemene boef, dat is mijn vader”, dan is het ook voor Robbert Jan helemaal oké.

201

Het zevende levensjaar

Kerstmis 1995

De klas is vroeg in de avond uitgenodigd voor het Kerstdiner op school. Zoals U ziet is Arjan hier ook van de partij en dat hij toen al in de smaak viel bij het “vrouwelijk schoon” dat moge uit deze foto stevig blijken J. Alhoewel ik niet helemaal zeker ben van de dame die hem ter rechterzijde flankeert. 

 We hebben Arjan even met de auto naar school gebracht. Het heeft gesneeuwd, het is donker en koud en Arjan is nog zo’n klein mannetje (bijna 7 jaar). Na Arjan keurig bij de juffrouw te hebben afgeleverd, komen we op het

202

Arjan; zijn levenidee, even te gaan kijken op de kerstmarkt die in het nabijgelegen winkelcentrum (Bisonspoor) is georganiseerd. Het is druk op de kerstmarkt, je kunt over de mensenmenigte lopen! Och het is ook gezellig. De auto hebben we op het parkeerdak geparkeerd, die staat daar prima. Na een uurtje of zo, is het tijd om onze kleine jongen op te gaan halen. We besluiten dat stukje naar de school te voet te gaan en dan met Arjan de auto te gaan oppikken om naar huis terug te rijden... Pets... Aaiiiiiiii.... een sneeuwbal in mijn nek! Ietsje te abrupt draai ik me om teneinde uit te zoeken welke onverlaat (gggrrrrrrrrrr...) en ja hoor, daar gaat pa Piet onderuit om vervolgens besprongen te worden door een klein 6-jarig mannetje, die zijn vader nu toch eindelijk wel eens wil “inzepen”. Nou U begrijpt het wel denk ik, ik kan natuurlijk nooit op tegen onze zoon... Het wordt een waar sneeuwballengevecht dat me doet denken aan mijn eigen jeugd en de sneeuwballen die wij naar elkaar gooiden op de binnenplaats van de Bartholomeusschool. Als we dan allebei behoorlijk onder de sneeuw zitten, komt Gerda spoedig toegesneld met een handdoek die zij als de brandweer uit de auto heeft gehaald. Want ja, voor een vrouw is het natuurlijk “not done” om je te mengen in zo’n echte mannenstrijd. Een vrouw zorgt dat de mannen weer worden opgelapt, toch? (Oeps, wat zeg ik nu, straks heb ik al het vrouwvolk over me heen... meisjes ogen dicht!) Nadat Arjan en ik weer een beetje ijs- en sneeuwvrij zijn lopen we dan toch naar de auto en rijden we naar huis. Onderweg vraagt Arjan nog wel met een lach in zijn stem: “Pappa, ik heb je toch geen pijn gedaan?” Ik kijk in mijn spiegel en zie onze zoon, hij wacht gespannen af, wat pappa nu zal zeggen...

203

Het zevende levensjaarWijselijk houd ik mijn mond!

204

Arjan; zijn leven

31 december 1995

Over enkele uren begint het nieuwe jaar, begint 1996. Gerda heeft wat sterretjes voor Arjan gekocht en we hebben hem beloofd dat hij (voor de eerste keer) op mag blijven tot ten minste 12:00 uur.Arjan zit te genieten van een spetterende show op de tv. Hij heeft van mamma een heerlijk glas limonade gehad en neemt net als zijn pa af en toe een slokje. Als het glaasje van paps bijna leeg is, vraagt Arjan: “Wil je misschien een glaasje van mijn kinderwijn, paps, dan neem ik straks een glaasje van jouw grote mensenwijn...” Nou dat lijkt me eigenlijk niet zo’n strak plan, dus ik zeg tegen Arjan: “Ik lust helemaal geen kinderwijn en ik denk dat jij geen grote mensenwijn lust.” Arjan kijkt me ongelovig aan. Natuurlijk lust hij grote mensenwijn, kijk maar.. Voordat ik in kan grijpen heeft hij mijn glas te pakken en neemt hij een slokje. Ik zie zijn gezicht verstarren. Ik heb namelijk een flesje droge sherry open getrokken, kinderen vinden dat niet te drinken.“Vind je het lekker Arjan?” vraag ik. “Nee, dat is vies!” zegt hij hartstochtelijk. Arjan heeft geen interesse meer in een ruil van wijn en zit een beetje in zijn stoel te mopperen. Hij heeft het duidelijk even helemaal gehad met pappa. Ik kan het niet laten, ik moet hem even een beetje plagen, dus vouw ik snel een vliegtuigje van een stukje papier en gooi dat in zijn richting. Hij kijkt op en schiet in de lach, omdat pappa rare bekken naar hem zit te trekken. Hij springt op en roept: “Jij, jij, ik ga jou kietelen!” Ik krijg nog net voldoende tijd om me schrap te zetten en Arjan goed op te vangen zodat hij zich niet stoot of anderszins pijn doet. Samen rollen we over de

205

Het zevende levensjaarbank en ja, wie nu wie gaat kietelen, ehhh dat vertelt het verhaal niet!Arjan vindt het heerlijk even met zijn pa te stoeien en de vieze smaak van de sherry verdwijnt als sneeuw voor de zon. Mamma, heeft heerlijke appelflappen gemaakt en Arjan laat zich die appelflappen goed smaken. Als hij zijn appelflap iets sneller op heeft dan ik de mijne, kijkt hij me bedelend aan, hij wil het laatste stukje van mijn appelflap. Ik pak het schoteltje op en biedt hem het laatste stukje aan. “Mag ik het echt hebben?” vraagt hij “Ja hoor jongen, jij mag dat hebben, eet het maar lekker op.” Gerda heeft nog meer appelflappen en komt met drie nieuwe aan. “Nou krijg jij een stukje van mij”, roept Arjan, “mondje open.” Het is een gezellige avond, buiten is het koud, maar hier binnen is het heerlijk warm. De open haard brandt en dat zorgt voor een heerlijke gezellige huiselijke sfeer. De tv geeft aan dat het bijna 12:00 uur is, Arjan zit gespannen het verstrijken van de laatste minuten en seconden af te wachten. Dan slaat de klok 12 uur en barst het vuurwerk los. Gerda pakt onze knul op, geeft hem een dikke knuffel en wenst hem een heel gelukkig nieuwjaar. Dan is het mijn beurt ik geef Gerda een kus, pak Arjan in mijn armen en omhels Gerda en Arjan samen. We wensen elkaar een gelukkig nieuwjaar en genieten even een ogenblik van dit heerlijke samenzijn.Natuurlijk wil Arjan even buiten kijken. Het is koud buiten dus kleden we ons even stevig aan en lopen we, Arjan gewapend met zijn sterretjes, naar buiten. Buiten moet pappa even een sterretje aansteken. Arjan pakt dat in zijn kleine knuistjes en houdt het omhoog terwijl hij

206

Arjan; zijn levengeniet van de mooie vuurpijlen die overal worden afgestoken, maar het meest geniet hij van zijn eigen sterretjes.Het is echt koud buiten, eigenlijk willen wij “ouwetjes” weer naar binnen, maar Arjan wil nog meer kijken. Ik laat Gerda naar binnen gaan, zodat Cheetha ook nog wat gezelschap heeft en loop met Arjan even een blokje om. Het is druk op straat, er zijn heel veel mensen op de been, maar ook de sfeer verandert langzaam maar zeker. Het siervuurwerk wordt meer en meer knalvuurwerk en daar heb ik het helemaal niet op. Arjan loopt nog steeds te genieten en trekt me regelmatig dan die kant op, want daar heeft men mooi vuurwerk en dan weer de andere kant op omdat het vuurwerk daar net even mooier is.Het is wel fijn te ervaren hoe heerlijk Arjan geniet en dus geef ik hem zijn zin en loop ik met hem mee. We zijn inmiddels een aardig eindje van ons huis verwijderd, ik vind dat het wel mooi genoeg is geweest en zeg tegen Arjan: “Kom knul, we lopen nu terug naar huis, want mamma zit ook maar alleen!” Oh ja, dat is waar, beseft Arjan. Hij pakt mijn hand en zegt: “Kom paps, we gaan naar mamma!” Net op dat moment zie ik in een ooghoek hoe iets brandends Arjan raakt en op de grond valt. Ik pak Arjan op en zet snel een paar stappen opzij. Dan een knal... het rotje is ontploft zonder schade te maken, maar het was op het nippertje. Arjan is enorm geschrokken en wil nu niets liever dan naar huis. Zo snel als we kunnen lopen we naar huis en vertelt Arjan, helemaal ontdaan, dat hij bijna “in brand gestoken is”. Gerda hoort het verhaal geduldig aan, kijkt mij eens aan en luistert. Ze troost haar knul en weet hem in minder dan geen tijd weer op zijn gemak te stellen.“Kom Arjan, we gaan nu slapen, zal ik je in bed stoppen of moet pappa het doen?” Natuurlijk moet pappa het

207

Het zevende levensjaardoen en terwijl Arjan nog een keer heel nadrukkelijk laat weten hoe “gevaarlijk” het is geweest, kleed ik mijn mannetje om en breng ik hem naar boven.“Pappa, waarom gooien mensen rotjes met de jaarwisseling?” vraagt Arjan. Tsja... Ik vertel Arjan dat de meeste mensen heel blij zijn met het nieuwe jaar, omdat het nieuwe jaar nieuwe kansen geeft op geluk en liefde. Ik vertel hem ook dat er mensen zijn, die het nieuwe geluk van anderen willen verstoren, waarschijnlijk omdat zij zelf niet gelukkig (kunnen) zijn. “Die laatste groep mensen, lieve jongen, die gaan dan het feestje verstoren, uit onmacht of vanwege jaloezie!” “Ja maar paps, dat is toch niet eerlijk!” protesteert Arjan. “Nee dat is niet eerlijk, maar het is eigenlijk ook niet eerlijk dat die mensen geen liefde en geluk kunnen vinden, toch?” Ja dat is Arjan wel met zijn vader eens, “maar dan moeten ze toch gewoon beter zoeken, in plaats van rotjes naar kleine kinderen te gooien!” Ik probeer mijn kind uit te leggen, dat mensen niet altijd kunnen zien waar hun voordeel ligt, ik probeer hem, ondanks alles, begrip bij te brengen voor die ene mens die hem vanavond zo heeft laten schrikken. Het komt over, op zijn eigen manier “vergeeft” Arjan die jonge man...

208

Arjan; zijn leven

209

Het achtste levensjaar

210

Arjan; zijn leven

Arjan is 7 jaar

Vandaag wordt onze knul een grote kleine man, vandaag wordt Arjan zeven jaar.Gisteren heb ik een combinatiemachine copier/fax/printer afgeleverd en geinstalleerd bij het bedrijf dat ons bedrijfsgebouw schoonhoudt. Die mensen kennen onze zoon van de keren dat hij op de zaak is om “pappa te helpen” en hebben gehoord dat Arjan vandaag jarig is. Van deze lieve mensen heb ik een heel mooi cadeau meegekregen voor onze knul. Natuurlijk hebben wij zelf ook een mooi cadeau gekocht en heeft opa zich ook niet onbetuigd gelaten.Het is vandaag zondag, tante Bernadette, de peettante van Arjan heeft laten weten dat ze vandaag ook even aan komt. Al vroeg word ik wakker van de slaapkamerdeur die zachtjes opengaat. Ik zie hoe onze jongen zachtjes de kamer in komt, ik ben wel benieuwd wat hij gaat doen, dus doe ik net of ik nog slaap. Arjan loopt naar het bed en klimt daar voorzichtig op. Heel voorzichtig kruipt hij naar het hoofdeinde en wurmt zich onder de dekens, tussen zijn ouders in. Dan hoor ik zachtjes: “Pappa, mamma, ik ben jarig....!” Ik draai me om naar hem en geef hem een kus op zijn voorhoofd: “Gefeliciteerd grote kleine man!” zeg ik en kijk mijn ventje aan, hij is blij onze jongen, blij omdat ik toch al wakker ben en blij omdat....“Ben ik nu een man, pappa?”, vraagt Arjan. “Ja”, antwoord ik, “vanaf vandaag ben je een man, weliswaar nog een kleine man, maar groter groeien dat komt

211

Het achtste levensjaarvanzelf. Zullen we als echte mannen mamma nog even laten slapen, dan gaan we samen naar beneden televisie kijken en maken we straks heerlijke koffie voor mamma, is dat goed?” Natuurlijk is Arjan nieuwsgierig naar zijn cadeaus, maar hij weet ook dat het nog erg vroeg is, hij gunt zijn mamma haar rust en stilletjes stappen we uit bed. Dan draait Gerda zich om, ze is ook wakker, natuurlijk is ze wakker: “Arjan kom eens hier”, zegt ze, Arjan loopt snel naar haar kant van het bed en laat zich even heerlijk door zijn mamma knuffelen: “Gefeliciteerd knul” roept Gerda en ze geeft hem een dikke kus. Arjan vindt het helemaal geweldig en zegt: “Kom mamma, kom mee, dan gaan we beneden cadeautjes uitpakken!” “Als we nu eerst even allemaal gaan aankleden en dan vraag ik aan pappa of hij even koffie zet, dan gaan we samen naar beneden en dan mag jij helemaal jarig zijn.” stelt Gerda voor. Arjan vindt het prima en loopt snel naar zijn kamer waar Gerda, zoals gewoonlijk zijn kleren voor hem heeft klaargelegd.Nog voordat ik klaar ben staat Arjan weer naast me. Hij heeft zich keurig aangekleed en staat ongeduldig te wachten totdat ook ik klaar ben. “Kom paps, dan gaan we koffie zetten, mamma is ook al bijna klaar..!”Samen lopen we naar beneden en terwijl ik de koffie zet staat Arjan glunderend te kijken naar de mooie slingers die zijn mamma en pappa gisteravond nog snel hebben opgehangen. Hij is gelukkig onze knul, hij is blij.De koffie is klaar, we zijn alle drie aangekleed, het feest kan beginnen.Snel pak ik de cadeautjes voor Arjan, de cadeautjes van opa, van het schoonmaakbedrijf en van ons. Arjan is perplex. Natuurlijk had hij op mooie cadeaus gehoopt, maar zoveel en zo mooi...!

212

Arjan; zijn levenVan het schoonmaakbedrijf heeft hij een mooie Lego bouwdoos gekregen van een trein, van opa heeft hij enkele computerspelletjes gekregen en van ons een heuse Nintendo spelcomputer en een gameboy voor de spelletjes als we in de auto zitten. Arjan is in de wolken. Het is zo heerlijk om te zien dat zoonlief echt gelukkig is, binnen de kortste keren krijgen we uitgebreid “les” van hem in het bedienen van de spelcomputer of de gameboy, maar ook de trein moet worden gebouwd en uitgeprobeerd. Met dat laatste mag pappa een beetje helpen, want het is toch best wel moeilijk, zo’n coupé in elkaar te zetten en ervoor te zorgen dat alles op de juiste plaats zit.Vroeg in de middag arriveert dan tante Bernadette. Zij heeft een enorme taart meegebracht en samen met Arjan snijdt ze de verjaardagstaart aan. Natuurlijk heeft ze ook mooie cadeaus voor haar petekind. Enkele ouderwetse gezelschapsspellen, zoals Stratego en Mens erger je niet. Al heel snel zitten we met z’n allen allerlei spelletjes te spelen. De tijd gaat snel als het gezellig is en dus is het voordat we het goed en wel beseffen, tijd voor tante Bernadette om de terugreis naar Nijverdal te aanvaarden. Na een dikke knuffel voor haar petekind en een hand en kus voor ons moet zij met haar man en kinderen weer terug naar huis, ons met een weemoedig gevoel achterlatend, weemoed omdat deze mooie middag alweer voorbij is.We lopen terug naar ons huis en terwijl Arjan en ik de grootste “rommel” opruimen, zet Gerda het eten op. Arjan is nog steeds jarig, hij mag nog steeds zeggen hoe hij het hebben wil, dus als Arjan uitspreekt dat hij samen met ons even wil kijken naar “the Thunderbirds” gaan we

213

Het achtste levensjaarbij hem zitten en kijken we met z’n drietjes naar de serie die hij zo graag mag zien. Als het klokje de minuten en uren weg tikt, kruipt Arjan steeds meer en meer tegen mij aan. Hij is moe, dat is duidelijk en ik... ik ben zielsgelukkig dat ik dit oh zo mooie mannetje mag helpen en begeleiden.Ik kijk naar mijn kind die in mijn armen ligt te slapen, hij ziet er zo vredig uit, hij is een gelukkig kind. Voorzichtig draag ik hem naar boven en doe ik hem zijn pyjama aan. Hij wordt niet eens wakker. Ik leg hem in bed en stop Bert en Ernie en Beer bij hem. Als hij Beer voelt slaat hij zijn armen om die knuffelpop en droomt zijn dromen...Even zie ik dit schouwspel aan, ik geef Arjan een kus op zijn voorhoofd en voel een diep heerlijk warm gevoel. Ik besef dat ik van dit mannetje houd, dit mannetje is de reden van mijn bestaan!

214

Arjan; zijn leven

30 April 1996

Vandaag is het Koninginnedag, vandaag worden er allerlei leuke spelen georganiseerd en straks is er ook een heuse rommelmarkt. Arjan wil op de rommelmarkt het een en ander verkopen en vooral niets terugkopen. Ehhhhh... of is dat laatste eigenlijk pappa’s wens?Het is niet echt heel mooi weer, het is een beetje fris, maar Arjan laat zich niet kennen en pakt de spullen die hij kwijt wil in een grote doos. Natuurlijk helpt pappa hem even om de doos naar het terrein achter ons huis te brengen waar de rommelmarkt gehouden wordt. In het besef dat we hier wel een poosje zullen zijn, komt mamma al snel met een heerlijke thermoskan koffie, een drankje voor Arjan en drie klapstoeltjes. De markt kan gaan beginnen.Al snel komt er een klein ventje met zijn ouders, het kind heeft interesse in de garage van Arjan, maar eigenlijk wil Arjan die garage helemaal niet kwijt. Arjan weet even niet hoe hij dit moet overbrengen en zegt heel cru: “Nee, die garage is niet te koop, die houd ik zelf!” Ik kijk het eens even aan en kom dan tot de ontdekking dat de handelsmentaliteit er toch wel in zit bij Arjan. Hij biedt het kind een leuk waterpistool aan voor 25 cent mag het jongetje die meenemen. De deal wordt gesloten. Het is niet heel druk bij het plekje van Arjan en Arjan begint langzaam maar zeker zijn interesse te verliezen. Eigenlijk wil hij zelf even rondkijken, eigenlijk wil hij meedoen met de wedstrijd dammen. Arjan kan redelijk goed dammen, zelfs voor zijn pa kan hij een pittige tegenstander zijn. Gerda ziet dat allemaal even aan en

215

Het achtste levensjaarbiedt dan aan om even waar te nemen voor Arjan, zodat hij samen met zijn pa even rond kan kijken. Nou, dat is niet tegen dovemansoren gezegd: “Kom paps, dan gaan we even rondlopen”. Hij pakt mijn hand en trekt me mee het pad op in de richting van de tent waar het dammen wordt gespeeld. Al snel laat hij zich inschrijven en voor ik goed en wel in de gaten heb wat er gebeurd, zit Arjan te dammen tegen een jongeman van een jaar of 25. De jongeman onderschat Arjan schroomlijk en maakt een paar forse fouten. Arjan duikt meteen in de opening en wint de game. De volgende match begint direct. Ik besluit even naar Gerda te lopen om haar te vertellen hoe de vlag erbij hangt. Er blijkt niet veel animo voor de spulletjes van Arjan. Och het is ook allemaal wat onbeduidend en oud, dus zo vreemd is dat eigenlijk niet. Gerda wordt het ook beu om daar alleen te zitten bij die spulletjes terwijl niemand er veel interesse voor heeft. Ze heeft een spel kaarten verkocht voor een dubbeltje en een knuffelbeertje (nee, niet Arjan’s lievelingsbeer) voor een kwartje en dat is alles. “Joh”, zeg ik, “dan ruimen we de boel op, brengen de handel naar huis en gaan bij het dammen kijken. Jouw zoon zit te dammen als een kampioen. Iedere misser van een tegenstander wordt meteen afgestraft!”Zo gezegd, zo gedaan. Er is niet veel verkocht, maar ach het gaat toch uiteindelijk om het plezier dat onze jongen heeft. Als we alles keurig hebben opgeruimd en thuisgebracht, lopen we samen naar de tent, waar Arjan nog steeds stevig zit te dammen. In het klassement staat hij inmiddels helemaal bovenaan en dat maakt hem apetrots. Arjan heeft echt inzicht in het spel en zo klein als hij nog is, hij blijkt toch een geduchte tegenstander. Nu moet hij

216

Arjan; zijn levennog 25 matches tegelijk spelen, hij loopt gewoon de 25 damborden langs, kijkt een moment en doet een zet, dan naar het volgende dambord. Van de 25 wedstrijden wint hij er 18, vier worden er remise en hij verliest er drie. Volgens de jury “een formidabele prestatie”. Dat jaar is Arjan de ongekroonde damkoning van Maarssen, een jongetje van zeven jaar oud!Als Arjan zijn medaille met oorkonde heeft gekregen, wil hij nog even op de rommelmarkt kijken om te zien of er nog iets van zijn gading te vinden is. Eigenlijk loopt het geheel op zijn einde, de meeste mensen zijn al naar huis gegaan. Toch vindt Arjan nog wat leuke attributen van de Turtles en tsja, tegen een damkampioen kan ik geen “nee” zeggen. Voldaan lopen we na een uurtje terug naar ons huis. Er is niet veel verkocht, maar we hebben alle drie wel een hele leuke dag gehad. Het wordt ook de hoogste tijd dat ik ga wandelen met Cheetha, het lieve dier is vanmorgen wel uitgelaten, maar verder niet. Ik doe Cheetha de halsband en riem aan, Arjan grijpt mijn hand en vraagt: “Pappa, mag ik mee?” Natuurlijk mag Arjan meelopen, ik vind dat wel gezellig. Wij beiden beseffen nog niet, dat hier een nieuwe gewoonte “wordt geboren”. Wij beiden weten nog niet dat wij vanaf vandaag de komende acht jaar dagelijks samen onze hond zullen uitlaten... Wandelen met Arjan en Cheetha is gezellig. Arjan praat honderduit en Cheetha vindt het heerlijk als het kleine baasje het balletje wil gooien dat zij feilloos uit de lucht weet te plukken en dat dan weer voor de voeten van Arjan legt. Het is een spel dat geen einde kent en Arjan speelt het spel vol verve met Cheetha mee.We lopen terug naar huis. Het is etenstijd.

217

Het achtste levensjaarGerda heeft intussen een heerlijke maaltijd bereid en we laten het ons dan ook goed smaken. Arjan zit onder het eten vol trots te vertellen hoe hij bij het dammen zijn tegenstanders verslagen heeft. Ja, hij is trots onze jongen, hij is ambitieus en dat mag hij ook zijn, want het is die ambitie die het beste uit hem naar boven haalt... 

218

Arjan; zijn leven

Naar Houten

Momenteel verandert er veel in ons leventje. Ik heb de kantoormachinehandelsonderneming inmiddels verkocht en ben doorgegaan met de ontwikkeling van software. Het ontwikkelen van software doe ik alleen, maar ik heb wel een goede vriend en kennis die me helpt met de acquisitie. Mijn vriend heeft een grote klant aan de haak geslagen en ik begin voor deze klant aan iets nieuws, iets waar ik nog nooit mee gewerkt heb. Dit betekent dat ik regelmatig contact heb met Microsoft in Hoofddorp. Dat betekent een regelmatige trip naar Hoofddorp.Voor Arjan verandert er ook veel en zal er in de nabije toekomst nog veel meer gaan veranderen. We willen gaan verhuizen, ons huis in Maarssen is prima, maar het is eigenlijk te klein voor een kantoor in en aan huis. We kijken wat rond in de regio, want het is wel heerlijk om in de buurt van de stad Utrecht te blijven, dat is lekker centraal in Nederland. Uiteindelijk vinden we een prima huisje in Houten, hier willen we naar toe gaan, maar dat betekent dat Arjan weer van school moet veranderen. We besluiten de grote vakantie te gaan gebruiken om alles rond te krijgen en de verhuizing te regelen.Al snel hebben we een mooie school voor Arjan gevonden. We hebben inmiddels samen met Arjan een gesprek gehad met het hoofd van de school. De man is best wel in zijn sas met Arjan, hij heeft duidelijk plezier in de manier waarop Arjan in het leven staat. De inschrijving gaat vlotjes zonder al te veel formaliteiten. Een school voor Arjan hebben we, maar het is ook vakantie. We hebben alle tijd om te verhuizen.

219

Het achtste levensjaar We hebben een aantal familieleden gevraagd ons te helpen met de spullen te verhuizen van Maarssen naar Houten. Verschillende mensen geven hieraan gehoor en na een uur of zes van veel gesjouw staat onze huisraad in Houten en is mijn broer Kees heel druk bezig met het aansluiten van lampen het helpen inrichten van de electra-infrastructuur voor mijn kantoor en nog wat van die zaken.Arjan voelt zich als een vis in het water en zit helemaal op z’n gemak midden tussen alle keet uitgebreid een computerspel te spelen op zijn Nintendo. Links van hem een stuk wandmeubel, rechts van hem een tafel met daar bovenop een stoel... Arjan is onverstoorbaar en speelt zijn spel.“He paps,” klinkt het opeens, “ik heb het derde level gehaald!” Ik kijk mijn broer Kees eens aan en samen schieten we in de lach. Na een aantal uren begint er dan toch schot in de zaak te komen. We kunnen inmiddels slapen. Het kantoor is klaar, ik kan werken. Gerda kan koken, nu de woonkamer nog. We besluiten even een restaurant te bezoeken om een hapje te gaan eten, daarna kan Arjan naar zijn bed en kunnen wij nog even de laatste puntjes op de i zetten. Toch gaat dit anders lopen dan gepland...We zijn even naar Nieuwegein gereden om daar een leuke tent te bezoeken. Het eten is goed en we hebben veel plezier in onze kleine man die de ober om zijn vinger weet te winden. Als we om 20:30 uur terug zijn zien we dat Cheetha helemaal van streek is. Het arme dier moet duidelijk wennen aan de nieuwe leefomgeving en is best wel nerveus: “Ach lieve Cheetha”, zegt Arjan terwijl hij zijn armpjes om de nek en hals van de hond slaat, “ik help je wel, dan heb je zo je draai gevonden.”

220

Arjan; zijn levenArjan vist de riem van Cheetha uit de doos die in de hal staat en lijnt onze hond aan. Dan gaan bij mij de lichten op alarm, want Arjan weet hier ook heg noch steg. Ik loop met Arjan en Cheetha mee naar buiten, het is nog volop licht, dus dat is prettig.Naast ons huis ligt een wal die het woonerf waar wij op wonen scheidt van de rondweg rond Houten. Het is een mooie hoge wal, toch wel zo’n drie meter hoog, je kan daartegen heel mooi een bal omhoog schieten en die bal dan achterna klauteren. Arjan en Cheetha zijn hier even heel druk mee bezig. Ik klauter de wal maar eens op en dat is voor Arjan helemaal kaassie, want dat betekent dat ik de bal terug kan schieten vanaf de wal naar Arjan. Cheetha vindt het helemaal geweldig en rent steeds vrolijk blaffend achter de bal aan, eerst naar boven en dan weer terug. Als “de kinderen” moegespeeld zijn klautert Arjan met in zijn kielzog Cheetha, hijgend en puffend de wal op. Als hij boven is en zicht heeft op de rondweg volgt er al snel een stoomcursus autoomerk- en type herkenning. Arjan vindt het heerlijk hoog boven de weg uitkijken naar al die auto”s. Het doet mij toch wel met weemoed terugdenken aan ons huis in Poeldijk, langs de doorgaande weg naar Den Haag.Na een half uurtje is de les voorbij en pakt Arjan mijn hand: “Paps, we gaan naar binnen, we moeten oom Kees nog een beetje helpen. Cheetha ga je mee?” De hond staat direct bij Arjan en laat zich heel gemakkelijk aanlijnen. Voorzichtig lopen het kind en de hond de wal af naar beneden, ik volg hen op een enkele meter afstand.Snel loopt Arjan met Cheetha naar huis, ik volg hen en zie dat het kind en de hond enorm op elkaar ingespeeld zijn. Cheetha is echt lief voor Arjan en omgekeerd. Stil, in mezelf gekeerd, kan ik hiervan genieten. Ze zijn allebei zo enorm belangrijk, zo waardevol, zo lief..

221

Het achtste levensjaar Veel later dan gedacht stop ik Arjan in bad en in bed. Het was een enerverende dag, maar we hebben hard gewerkt, oom Kees voorop. Alles is klaar en oom Kees is inmiddels al op weg naar zijn huis in Maassluis.

222

Arjan; zijn leven

Gebruiksaanwijzing

Inmiddels zit Arjan alweer ruim een maand op de nieuwe school. Het gaat goed, hij gaat met enthousiasme naar school en is nog meer blij als hij weer thuis is of een dagje vrij heeft. Op deze school heeft de onderbouw de hele woensdag vrij, dus de woensdag is voor ons inmiddels een extra leuke dag. Allerlei zaken die we mooi samen kunnen doen plannen we op de woensdag.Arjan is ook al aardig gewend aan zijn nieuwe woonomgeving. Regelmatig en graag loopt hij samen met zijn pa een rondje door de wijk of gaat hij met mamma op de fiets de wat verdere omgeving verkennen. Het samen wandelen met Cheetha is inmiddels een vast ijkpunt op de dag en Arjan is altijd in voor een praatje, over school, over Feyenoord (Arjan is fan van Feyenoord), of over mooie auto’s. De juffrouw heeft gevraagd of wij vandaag even langs willen komen, het is niet zozeer dat er problemen zijn, maar ze wil even wat doorpraten. Natuurlijk is dat helemaal oké en zorgen we dat we op de afgesproken tijd op school zijn. De eerste vraag die de juffrouw stelt is: “Wat is de gebruiksaanwijzing van Arjan?” Ik kan het niet laten, inwendig lig ik in een deuk. Arjan leeft in zijn eigen wereld, hij lijkt daardoor altijd wat afwezig, maar niets is minder waar. Hij weet exact wat er om hem heen gebeurt en dat wekt vaak nogal wat verbazing. Ik beantwoord de vraag van de juffrouw met de kwinkslag dat ik me ongelukkig gezocht heb naar die gebruiksaanwijzing, maar deze niet heb kunnen vinden. De juffrouw lacht maar even met me mee, ze kan

223

Het achtste levensjaarnatuurlijk ook niet zo heel veel anders, maar dan word ik toch wel serieus. Ik maak me ook wel een beetje zorgen om mijn kind, hij lijkt zo’n eenling. Ja hij heeft vriendjes en vriendinnetjes en ja hij kan daar goed mee overweg, maar in het spel staat hij altijd alleen, overigens net als zijn ouders. Dat vertel ik de juf en ik vertel haar erbij, dat ik als kind altijd enorm heb kunnen genieten van het spel van de andere kinderen. Voor mij was het altijd goed als ik daarnaar mocht kijken, zonder zelf mee te hoeven doen. Arjan zit ongeveer zo in elkaar. De juffrouw is blij met dit kijkje in de keuken, het helpt haar Arjan beter te begrijpen en hem in zijn waarde te laten. Met een “dank U wel” en een warme handdruk nemen wij afscheid van de juf. Ondertussen heeft Arjan zich op het speelplein van de school uitstekend vermaakt. Er heerst een “knikkerrage” en Arjan speelt daarin zijn partijtje behoorlijk goed mee. Als wij de school uitlopen, zien we hoe heerlijk hij bezig is met knikkeren met zijn leeftijdgenootjes. Eigenlijk staat dit haaks op wat we zojuist binnen besproken hebben, het valt ook de juffrouw op. We lopen alvast naar de auto, Arjan nog even de kans gevend zijn spel netjes af te maken. Vanuit de auto kijken we het allemaal nog even aan.Vanaf de andere kant van het speelplein komen er plotseling wat grotere jongens aan. Ze treiteren de kleine kinderen door dwars door de “knikkerbaan” te lopen. Natuurlijk geven “de kleintjes” hun commentaar, maar daar trekken die jongens zich niet zoveel van aan. Arjan is gewoon Arjan en gaat onverstoord verder met zijn spel. Een van die grotere jongens ziet dit en pakt de knikkerzak van Arjan, die naast zijn voeten staat  en rent weg. Dan gebeurt er iets wat ik niet voor mogelijk had

224

Arjan; zijn levengehouden, of juist wel. Arjan pikt dit duidelijk niet en rent achter die grote knul aan. Mijn kind is snel hij haalt de treiteraar in en grijpt naar de knikkerzak in de handen van die knul. Tijd om in te grijpen door pa. Ik stap uit de auto en ren het schoolplein op in de richting van de vechtende jongens. In een vlaag zie ik hoe Arjan uithaalt en met alle kracht die in hem is zijn belager met de volle vuist in het gezicht slaat. Walging is er te lezen op het gezicht van Arjan, walging en haat...Ik grijp in, ik pak die knul in zijn nek en dwing hem de knikkerzak af te geven. “Ik zie dit voor nu door de vingers, maar als ik jou nog een keer zo bezig zie, dan stap ik naar het hoofd van de school en naar jouw ouders, is dat duidelijk?” De jongen och het is ook nog maar een kind, is helemaal ontdaan en begint te huilen. Ik kijk naar Arjan, weg is de walging, weg is de haat. Arjan heeft duidelijk met zijn belager te doen: “Laat maar paps ik heb mijn knikkers toch weer terug!” Ik begrijp mijn knul en laat het voor het moment hierbij. Het leuke aardige meisje met wie Arjan aan het knikkeren was komt ook aangelopen en vraagt: “Arjan, zullen we nog even verder gaan?” Eigenlijk wil ik naar huis, maar ik wil de kinderen ook gewoon laten genieten van hun spel en van elkaar en dus zeg ik: “Toe maar Arjan, maak het spel maar af.” Hand in hand lopen de kinderen terug naar hun “knikkerbaan” en zij spelen hun spel.De juffrouw heeft het hele voorval ook gezien en ze heeft die jongens uit groep 8 bij zich geroepen. Als Arjan uitgespeeld is en wij aanstalten maken om naar huis te gaan, word ik toch nog even bij de juffrouw geroepen. Ze vraagt of ik er misschien werk van wil maken. Nee, dat wil ik eigenlijk niet, het probleem is al opgelost en ik stel me zo voor dat deze knul zich wel twee keer bedenkt

225

Het achtste levensjaaralvorens weer eens heibel te maken. Arjan staat naast me, als ik dit zeg, zijn belager staat tegenover ons. De juffrouw kijkt Arjan aan en vraagt: “En Arjan wat vind jij?” Arjan kijkt de juffrouw aan en kijkt naar mij, dan zie ik die glimlach op zijn snuit, die glimlach die alles zegt en tegelijkertijd helemaal niets: “Mijn pappa heeft gelijk, het probleem is al opgelost...” De juffrouw kijkt naar onze kleine man en zegt: “Jij bent een lieve knul, Jeffrey kan een voorbeeld nemen aan jou!” Samen lopen Arjan, Gerda en ik terug naar de auto, we zijn alle drie diep in gedachten verzonken. Als we eenmaal onderweg zijn naar huis, klinkt vanaf de achterbank: “Pappa, dank je wel voor al jouw hulp.” Ik kijk in de spiegel en zie die serieuze echt gemeende blik in de ogen van Arjan en ik zeg: “Nou jongen, ik heb jou heel graag geholpen, dank je wel, omdat jij die hulp van mij hebt willen aannemen.” Hier moet Arjan even over nadenken, dit is misschien toch nog wat te moeilijk, of toch niet? Als ik weer in de spiegel kijk zie ik dat mijn kind zijn duim omhoog steekt...

226

Arjan; zijn leven

Een ongelukje

Het is koud en nat. Omdat de school van Arjan best een behoorlijk eindje weg is, breng ik hem de laatste tijd steeds vaker met de auto naar school. Voor Arjan is dat wel fijn en och voor mij is het een kleine moeite. Het gaat goed met onze knul. Hij kan goed mee in de klas en komt heel vaak met mooie resultaten thuis.Vaak vertelt hij de annekdotes uit de klas van of naar de school. Arjan is een levendige verteller, dus dat levert vaak hele mooie verhalen op. Tussen de verhalen of juist door de verhalen, merk ik meer en meer dat Arjan een enorme humor heeft en die verder ontwikkelt. Hij weet steeds aan ieder voorval een draai te geven, zodat het voorval grappig of leuk wordt. Hij kan ook heel snel omslaan en echt intens verdrietig worden als hij iets ergs ziet of meemaakt. Ik breng Arjan met de auto naar school. Als we bijna bij de school aankomen, is er een opstopping, het verkeer staat helemaal vast. Ik parkeer de auto op een parkeerplaats en we besluiten het laatste stukje te voet af te leggen. Als we enkele honderden meters gelopen hebben, zien we wat het probleem is. Een auto van de gemeente staat dwars op de weg. De auto is geladen met een hoop zand, maar moet toch een behoorlijke schuiver hebben gemaakt want er ligt een hele hoop zand op de weg. Van een afstandje bekijkt Arjan de situatie: “Jemig dat is ook zonde van die mooie straat, al dat vieze zand ligt op die mooie stenen en de straat is nog maar twee jaar oud!”

227

Het achtste levensjaarEen van de mensen van de gemeente hoort Arjan aan: ”Ohh, maar het komt wel goed hoor knul straks komt de bezemwagen.” zegt hij met een knipoog. Arjan moet even denken: “Ohh er komt een bezemwagen, is dat niet gevaarlijk dan?” “Nee hoor dat is niet gevaarlijk”, zegt de man. “Ohh ik dacht dat dat gevaarlijk was voor al die auto’s. Het is maar goed dat mijn pappa zijn auto netjes op een parkeerplaats heeft gezet, dadelijk veegt die bezemwagen al die auto’s in de sloot!” De gemeentebeambte moet wat schaapachtig lachen om onze knul, echter zijn collega ziet de humor niet en roept: “Hé Kees, kom je nog met de scheppen?” Weer is Arjan even stil terwijl mijnheer Kees een reactie verwacht en afwacht: “Nou gaat U maar in de zandbak spelen, dan zal ik wel hard gaan werken op school!” Mijnheer Kees kan er wel om lachen, zijn collega echter niet, zwaar geïrriteerd komt hij op ons af al mopperend: “zandbak, zandbak.” “Nou doei”, roept Arjan, “ik ben weg!” en hij draait zich om en loopt rustig de straat in waar zijn school staat. Ik roep nog naar de mensen van de gemeente: “Trek het je maar niet aan, normaal gesproken is hij verschrikkelijk lief!” Mijnheer Kees zwaait ten teken van een groet en maant zijn collega tot een beetje kalmte. Met gezwinde spoed loop ik achter Arjan aan, we zijn te laat, ik moet hem even excuseren bij de juf. Samen lopen we de school in en ik klop op de deur van Arjan’s klas. De juffrouw komt hem halen, zo kan ik even snel vertellen wat er is gebeurd. De juf glimlacht naar Arjan en troont hem mee de klas in. “Ja, pappa van Arjan, U mag ook binnenkomen, want nu wil ik dat U samen het hele verhaal voor de klas vertelt.” Oeps heb ik dit? Arjan vindt het heerlijk dat zijn vader nu naast hem staat, hij ziet zijn kans schoon: “Nou zal ik maar beginnen paps?” vraagt hij. Ik knik dat dat goed is en Arjan steekt van

228

Arjan; zijn levenwal. “Gisteravond heeft mijn pappa mij beloofd dat hij mij met de auto naar school zou brengen, maar wat denk je, ik kon hem helemaal niet wakker krijgen. Eindelijk is het dan toch gelukt en heb ik nog snel een boterhammetje gegeten, terwijl mijn pappa zich aan stond te kleden.” Ik kijk eens naar mijn zoon en vraag: “Zeg Nelis, wil jij een draai om je oren?” “Nou een draai om mijn oren is niet erg als je er maar niet tegenaan slaat”, is zijn alerte antwoord. Uiteraard levert dit veel plezier op in de klas en Arjan wordt aangemoedigd om verder te vertellen. Toch komt hij zover niet. De juffrouw grijpt in: “Arjan, jij staat toch niet te jokken hè?” “Nou maar een heel klein beetje,” zegt Arjan. “Het is waar dat mijn pappa mij beloofd heeft mij naar school te zullen brengen. Het is ook waar dat ik eerder wakker ben geworden dan mijn pappa. Het is niet waar dat mijn pappa getreuzeld heeft, dat heb ik zelf gedaan!” De juffrouw kijkt eens naar vader en zoon en heeft wel in de gaten dat die twee, twee handen op één buik zijn. De kinderen willen de rest van het verhaal horen, dus zeg ik: “Nou zal ik dan maar weggaan? Dan kan je een prachtig mooi verhaal vertellen, want dan hoor ik het toch niet meer”. Arjan pakt mijn hand en zegt: “Nee, blijf nog even ik zal het echte verhaal vertellen.” En weer steekt Arjan van wal. In geuren en kleuren vertelt hij dat we eigenlijk al te laat van huis vertrokken en dat we toen vlak bij school niet meer verder konden door dat ongeluk met die auto van de gemeente. Andere kinderen uit de klas hebben ook het een en ander gezien, dus dat kan worden geverifieerd. Arjan vertelt van mijnheer Kees en dat hij even met hem heeft staan praten. Als het verhaal verteld is, mag Arjan naar zijn plaats: “Mijnheer Van der Elst”, wendt de juffrouw zich tot mij “ik moet U eigenlijk strafwerk geven. U bent te laat van huis gegaan, U heeft Arjan niet

229

Het achtste levensjaarvoldoende aangemoedigd om op te schieten en U heeft nog even bij dat ongeluk staan kijken in plaats van door te lopen. Wat moet ik toch met U?” “Tsja”, zeg ik “14 dagen eenzame opsluiting met alleen water en brood dan maar?” De klas vindt dat wel een geschikte straf, alleen Arjan niet. Hij staat op en protesteert hevig, ja hij is nu echt boos op de juffrouw, zij mag zijn pappa niet de schuld geven. De juffrouw loopt naar Arjan toe, maar zo gaat zij het echt niet redden weet ik. Arjan heeft een heel sterk rechtvaardigheidsgevoel, ze heeft hem echt geraakt. Inmiddels is Arjan weer gaan zitten er rollen tranen over zijn wangen: “Ik mag jouw pappa toch wel een beetje plagen?” vraagt de juffrouw, duidelijk geschrokken van de felle reactie van Arjan. “Nee, dat mag U niet want het is mijn pappa” reageert Arjan bits. “Maar jij hebt jouw pappa toch eerst ook even geplaagd?” Arjan kijkt even op, zijn ogen vlammen: “Ik mag dat wel, want mijn pappa weet dat ik het niet vervelend bedoel. Hij zegt zelf altijd dat plagen ook een manier is om te zeggen ik hou van jou. Nou ik hou van mijn pappa!” “Arjan”, zeg ik, “ik weet wel hoor, dat de juffrouw, mij staat te plagen. Ik heb haar knipoogje wel gezien. De juffrouw mag dat toch wel?” “Nou als jij het niet erg vindt”, zegt Arjan een beetje van zijn stuk gebracht “Houdt U dan ook van mijn pappa?”, vraagt hij nog aan de juf. “Nou, ik vind jouw pappa een aardige man en ik geloof dat hij een hele fijne pappa is voor jou!” Nou dat kan Arjan wel beamen. De juffrouw strijkt hem over zijn bolletje en vraagt: “Is het nu weer goed dan?” In reactie slaat Arjan zijn armen om haar heen...

230

Arjan; zijn leven

Ik wil wel koning worden

Het is druk in huize Van der Elst. Arjan doet dit jaar mee met een toneelstuk ter gelegenheid van het Kerstfeest. Arjan gaat de rol van koning Herodes spelen. Iedere avond wil hij even oefenen, zodat hij straks zijn tekst helemaal uit zijn hoofd kent.Het gaat goed, Arjan is best een snelle leerling, een week voor de grote dag kent hij zijn tekst helemaal uit zijn hoofd en krijgt hij complimenten van de juffrouw. Natuurlijk vertelt hij dat aan ons, want Arjan is best wel trots dat de juffrouw hem “zo goed vindt spelen”. Eindelijk is het de grote dag, vanmiddag gaan de kinderen het toneelstuk in de aula van de school opvoeren. Alle kinderen van de andere klassen komen kijken en natuurlijk ook de meesters, juffen en de ouders van de toneelspelers.Arjan is hypernerveus, eigenlijk is er geen land met hem te bezeilen, dat begint ‘s morgens al. We besluiten dat we straks zijn boterhammetje voor de lunch even met hem in het centrum van Houten opeten, zodat hij niet naar huis hoeft, want onze knul heeft het niet meer van de zenuwen. Och hij is ook pas zeven jaar, het is immers toch allemaal ook ontzettend spannend.Als we om 12:00 uur op school komen, zit Arjan bij de conrector. Nee hij is niet vervelend geweest, maar ook de juffrouw had de grootste moeite met Arjan, het leek haar beter Arjan maar even tot rust te laten komen en de conrector of eigenlijk conrectrice kan heel goed met Arjan overweg. Ze heeft hem wat werkjes laten doen en zit nu wat met hem te praten.

231

Het achtste levensjaarIn de aula wordt hard gewerkt om alles in gereedheid te brengen voor het toneelstuk. Ik zie dat even aan, dan ontdekt Arjan ons, hij staat op en rent naar zijn vader. Hij is echt van slag. Ik til hem op en vraag: “Wat is er lieve knul?” Hij kijkt me aan en beseft dat hij tegen zijn pappa alles kan zeggen: “Pappa, ik durf niet op het toneel, straks weet ik mijn tekst niet meer...” grote tranen rollen over zijn wangen. “Luister, lieve knul”, zeg ik zachtjes tegen hem, “je hoeft niet bang te zijn...” Ik loop met hem de aula in en het toneel op, ik loop naar de ruimte voor de souffleur en zeg: “iemand, waarschijnlijk de juf, gaat hier straks zitten en zegt het zachtjes voor als iemand even de tekst kwijt is.” “Ja dat weet ik,” zegt Arjan, “daar hebben we op geoefend, maar....”“Waar ben je nou toch bang voor lieve jongen?” vraag ik, “je hebt zo hard gewerkt, wil je dan geen koning meer worden?” Arjan kijkt me aan met een ernstige blik in zijn ogen, ja hij wil wel koning worden, maar eigenlijk alleen in de klas, niet in die grote zaal. Ik begin het te snappen, Arjan heeft “plankenkoorts”. “Weet je, Arjan, alle toneelspelers zijn altijd een beetje bang als ze het stuk dat ze gaan spelen voor de eerste keer in het echt gaan doen. Daar hoef je je niet voor te schamen, eigenlijk is dat heel gewoon. Meestal blijkt na afloop van het stuk dat de toneelspelers zich voor niets zorgen hebben gemaakt, want meestal loopt het perfect, omdat ze het allemaal zo goed hebben ingestudeerd. Jullie hebben het toch ook heel goed ingestudeerd?” “Ja, dat is wel waar.” beaamt Arjan. “Je weet lieve jongen dat je dit van mij niet per se hoeft te doen, maar nu afhaken, zo vlak voor de opvoering dat kan eigenlijk niet hè, want dan zit de juffrouw zonder koning Herodes. We mogen de juffrouw toch niet laten vallen?” Nou dat is Arjan met me eens, de

232

Arjan; zijn levenjuffrouw is een lieve juffrouw, die mogen we nu niet in de steek laten.Arjan kijk me aan, de tranen zijn verdwenen, hij raapt al zijn durf en moed bij elkaar, ik zie het aan zijn ogen en ik zeg: “ Als het niet lukt zeg je gewoon: Ik wil wel koning worden en als het mij niet lukt dan doet mijn pappa het wel!” Er verschijnt een glimlach op zijn gezicht; er broedt iets... Inmiddels is de juffrouw bij ons komen staan en vraagt of het gaat met Arjan: “Ja hoor,” zegt Arjan “ik wil wel koning worden.” De juffrouw lacht om onze enthousiaste jongen en nu krijg ik een compliment, maar of dat dadelijk ook nog zo zal zijn????We lopen even naar het centrum van Houten en gaan een restaurantje binnen. Dat vindt onze jongen heerlijk en heel tevreden bestelt hij een broodje gezond. Het is 13:30 uur, we moeten terug naar school, Arjan moet zich gaan kleden, dan kan om 14:00 uur het toneelstuk gaan beginnen. Ik loop met hem mee naar de kleedkamer, maar onze jongen kan het zelf. Dat kan hij ook, want tien minuten later is hij er helemaal klaar voor. De juffrouw komt hem ophalen en mijn rol is daarmee voorlopig uitgespeeld.Het toneelstuk gaat beginnen, de kinderen doen het goed, het loopt echt gesmeerd. Dan komt het moment dat Arjan op moet komen, men zoekt een koning, dus komt Arjan als een duveltje uit een doosje op en zegt: “Ik wil wel koning worden en als het mij niet lukt dan doet mijn pappa het wel!” Gelukkig is het donker in de zaal anders zou men mijn rode hoofd zien. Er heerst een euforische stemming van algehele hilariteit in de zaal en ik probeer

233

Het achtste levensjaarme zo klein mogelijk te maken. Het spel gaat door en Arjan speelt een voortreffelijke koning Herodes.Als het stuk teneinde is komt de juffrouw met een grote glimlach op mij af: “Nou pappa van Arjan, dat hebben jullie samen even heel goed gefixed. Arjan is geweldig, maar achter hem staat de schaduw van zijn pa.” Ik kijk haar aan en weet even niet wat te zeggen. De juffrouw ziet mijn verwarring en zegt: “Het is goed mijnheer Van der Elst, jullie hebben een fantastische zoon, ik ben trots op jullie alle drie!”

234

Arjan; zijn leven

1 Januari 1997

Bij de familie Van der Elst is het de gewoonte om op 1 januari van ieder jaar even bij elkaar te komen. Elkaar even gelukkig nieuwjaar te wensen en een paar uurtjes bij elkaar te zijn. Arjan vindt dit een heerlijke traditie. Hij kan dan even optrekken met zijn lievelingsneven Tim en Ben of met zijn lievelingsnichtje Joanne. We hebben gehoord dat we dit jaar in het gebouw van de scouting in Poeldijk gaan gourmetten. Nou daar is Arjan voor te porren. “Paps we gaan toch wel naar Poeldijk vandaag?” vraagt hij ‘s morgens nog eens. “Ja natuurlijk gaan we straks naar Poeldijk, we gaan om ongeveer 14:00 uur rijden zodat we er ruim op tijd kunnen zijn.”Arjan verheugt zich hier enorm op en zorgt dat hij op tijd klaar staat met zijn Power Rangers attributen, want ja, die moeten natuurlijk ook mee. Als we in Poeldijk aankomen zijn we ongeveer de eersten. Broer Gerard is al druk bezig met alles klaar zetten en dus helpen wij hem een handje. Ook Arjan steekt hierbij zijn handen uit de mouwen. Geleidelijk aan komen er meer en meer mensen. “Hey Arjan, wil jij even die kabelhaspel uit de kast pakken?” vraagt Gerard, maar de ijverige Arjan staat niet meer naast Gerard. “Waar is Arjan nou?” vraagt Gerard. “Ach Tim en Ben zijn aangekomen, Arjan ben je nu echt wel kwijt.” zeg ik met een glimlach tegen Gerard. Gerard kijkt me aan met een brede grijns, hij begrijpt het wel en zegt: “nou dan moeten wij het maar samen even doen.” Natuurlijk is dat

235

Het achtste levensjaargeen enkel probleem, samen zorgen we dat alles klaar staat en dat het feest kan gaan beginnen. Van mijn oudste zus, Annemieke, krijg ik een enorme dikke welkomstknuffel en ook mijn jongste zus Ineke is van de partij. Ik heb vijf zussen en zes broers. De meisjes zijn bij mij allemaal favoriet de een wat meer de ander wat minder. Och we zijn geloof ik, wel een hechte club ook zonder onze ouders rooien wij het wel met elkaar. Mijn ouders zijn al jaren geleden overleden, mijn vader op 20 juli 1981 en mijn moeder op 15 november 1985. Mijn gedachten gaan terug naar de kerst- en nieuwjaarsfeesten, die wij hebben gevierd toen onze ouders nog leefden. In mijn gedachten zie ik weer die lange feestelijk gedekte tafel. Mijn ouders in het midden naast elkaar, wij de twaalf kinderen daaromheen. Ik hoor weer hoe mijn moeder Maria-liedjes en kerstliedjes zingt en hoe mijn pa invalt met de tweede stem...Ik krijg een klap op mijn schouder en kijk in de lachende ogen van mijn oudste broer. “Zo jij bent een eind weg”, zegt Jan, ik kijk hem glimlachend aan en geef hem een hand. Arjan komt erbij, hij wil iets aan zijn pappa vragen, maar ziet dan oom Jan, dat is leuk, want oom Jan is wel een leuke oom: “Hey oom Jan, gelukkig nieuwjaar!” roept Arjan. Oom Jan kijkt Arjan aan, pakt zijn hand en zegt: “jij ook een heerlijk nieuwjaar, lieve knul, kom je nog met Pinksteren naar het Elstenkamp? Als je ouders niet willen, bel je me maar, dan kom ik je wel halen en dan mag je bij mij in de caravan slapen.” Ik krijg geen tijd om te protesteren, Arjan is mij voor: “dat is goed”, zegt hij, “daar hou ik U aan!” Oom Jan draait zich om naar mij en met een glimlach op zijn gezicht vraagt hij: “Je vindt het toch niet erg?” “Nee hoor, ik vind het niet erg, maar Jan je beseft toch wel dat je hier nu echt aan

236

Arjan; zijn levenvastzit. Hier kom je niet meer onderuit hoor, want Arjan is erg vasthoudend.” zeg ik. “Ohhh maar ik wil er ook helemaal niet onderuit komen, Arjan is een heerlijk joch en als jullie dat goed vinden mag hij best met ons mee naar het Elstenkamp.” Inmiddels is Arjan weer bezig met zijn “maten” Tim en Ben en praat ik even door met mijn oudste broer. Alles is klaar, we kunnen aan de gourmet beginnen, maar niet voordat de kleinsten en de wat kleineren een voordrachtje hebben gedaan. Arjan wil ook graag iets doen, maar wat?Als iedereen dan eindelijk klaar is om aan de maaltijd te beginnen, staat Arjan op en tikt zeer professioneel met een vork tegen zijn glas, verzoekend om stilte: “Ik wil iedereen een gezond en gelukkig 1997 toewensen.” roept hij als het wat stil is. “Ik hoop dat het jullie allemaal goed zal smaken en ik hoop dat het jullie allemaal goed zal gaan in het nieuwe jaar!” Geschrokken van de aandacht die hij zelf naar zich toe heeft getrokken, zakt hij weer terug op zijn stoel. Mijn broers en zussen zijn wat verbaasd, dit hadden ze van de toch wat “verlegen” en teruggetrokken Arjan niet verwacht. Ik besluit maar even in te grijpen. Ik sta op en zeg: “En ik wil een toast uitbrengen op onze zoon! Een kind nog, zeker, hij weet het ook allemaal nog niet, maar hij geeft steeds wel blijk van zijn liefde die hij voelt voor zijn familie. Moge die liefde, die Arjan voelt voor ons allemaal in 1997 zegevieren!” Het is rond, Arjan glundert en de familie toast vol enthousiasme op Arjan, op ons... We hebben lekker gegeten, bijna alles is opgegaan, maar Ben heeft nog wat trek en samen met Arjan weet hij overal nog wel wat buit te bemachtigen. Aan het einde

237

Het achtste levensjaarvan deze mooie dag zitten deze beide mannetjes nog extra na te genieten van een stukje bieflap hier of schnitzel daar. Het is mooi om te zien dat deze beide mannetjes zo heerlijk kunnen genieten en zo heerlijk kunnen eten.

238

Arjan; zijn leven

239

Het negende levensjaar

240

Arjan; zijn leven

241

Het negende levensjaar

Onenigheid

Het is koud, we hebben Arjan vanmorgen met de auto naar school gebracht. Dat betekent natuurlijk dat ik hem ook weer van school moet ophalen, dus om een uur of 3 rijd ik samen met Gerda naar de school. Als we daar aankomen zijn de kinderen nog binnen, dus we moeten even wachten. Al snel zien we hoe de deuren openzwaaien en de eerste kinderen naar buiten rennen. Arjan is nooit zo’n haantje de voorste, dus we wachten nog even rustig af. Ja hoor na enkele minuten komt Arjan naar buiten, direct achter hem de juffrouw. Ik loop het schoolplein op om Arjan op te vangen. Als ik vlak bij hem ben, vraagt de juffrouw of ik even tijd heb. Er is iets gebeurd in de klas, de juffrouw wil graag even praten. Ik kijk even naar mijn kind en zie dat hij zijn ogen neerslaat. Oef... dat is foute boel. “Arjan kan jij hier even op het schoolplein blijven spelen, dan rijden we zo dadelijk naar huis.” Arjan kijkt me aan en knikt. Ik loop snel naar Gerda die nog in de auto wacht en samen lopen we de klas in, waar de juffrouw de laatste boekjes en schriftjes keurig op een stapel legt.“De reden dat ik U gevraagd heb even te praten is dat Arjan vandaag een beetje ruzie heeft gehad met Megan, een klasgenootje van hem. Nou is Megan echt wel een meisje om rekening mee te houden, maar ik vind het heel vreemd dat juist Arjan ruzie met haar had vandaag. Arjan heeft eigenlijk nooit met iemand problemen, is er iets aan de hand met Arjan?”“Tsja,” verzucht ik, “nee, er is niets aan de hand met Arjan, we moeten ook geen problemen maken hè. Arjan

242

Arjan; zijn levenis zich er dondersgoed van bewust dat het vandaag niet goed is gegaan. Het gegeven dat wij hier nu daar over zitten te praten, maakt het voor Arjan nog moeilijker. Dat moeten we geloof ik niet doen. Arjan is een gewoon lief kind, als het even niet gaat zoals het hoort moeten we daar niet zo zwaar aan tillen anders praten we Arjan een schuldgevoel aan en daar pas ik voor. Hoe is het met Megan?” “Ohh, Megan heeft er niet zo veel last van”, antwoordt de juf, “Arjan heeft er veel meer last van. Hij is de hele middag zo enorm stil geweest, zo in zichzelf gekeerd. Ik heb alleen maar tegen hem gezegd dat hij geen andere kinderen mag plagen.”“Wat heeft U tegen Megan gezegd en wat is er precies gebeurd. Als U van mij een oordeel vraagt wil ik wel de feiten weten.” vraag ik. “Wat er precies gebeurd is weet ik niet, ik heb alleen gezien dat Arjan fel reageerde naar Megan en toen heb ik ingegrepen. U heeft gelijk, ik heb niets gezegd tegen Megan.” “Voor Arjan voelt het nu alsof het helemaal zijn schuld is. We weten niet of dat werkelijk zo is. Arjan is een mannetje met een sterk ontwikkeld rechtvaardigheidsgevoel. Als U hem wilt raken, dan moet U hem daar raken, dan is het snel klaar voor Arjan en zal hij morgen en verder niet meer met plezier naar school gaan. Is dat wat U bereiken wilt?” De juffrouw kijkt me aan en ik zie haar blozen. “U bent scherp, mijnheer V.d. Elst, maar ik geloof wel dat U gelijk heeft. U bedoelt dat ik niet direct een oordeel moet hebben hè?” Ik heb een beetje met de juf te doen, zij is immers ook maar een mens en moet er wel voor zorgen dat het allemaal goed loopt in de klas. Ik spreek dat uit en zie dat de juffrouw blij verrast is met mijn begrip. “Wat kan ik nog doen?” vraagt de juffrouw. “Hee...” roep ik, “niet zo somber hoor, praat met Arjan, praat met Megan en dan komt het goed. Eerlijk zijn en blijven is heel

243

Het negende levensjaarbelangrijk voor die kinderen!” De juffrouw heeft een glimlach op haar gezicht en zegt: “Oké, heeft U nog even?” Zonder mijn antwoord af te wachten, staat ze op en loopt ze naar buiten, ze roept het kleine meiske dat met Arjan aan het spelen is en gaat even met haar apart staan. Dan roept ze Arjan en praat even met hem. Ik zie nog dat Arjan haar een hand geeft aan het einde van het gesprekje en weer vol verve het spel met Megan hervat.. De juffrouw komt weer terug bij ons: “Opgelost....”, roept ze zodra ze in de klas is. Ik kijk Gerda aan en Gerda kijkt mij aan. “Oké, “ zeg ik, “Wat was nu het probleem?” “Och mijnheer V.d. Elst, ik heb me vergist,” antwoordt de juffrouw, “Megan heeft Arjan geplaagd en niet andersom. De kinderen hebben elkaar weer gevonden en dat is het belangrijkste.” Ik kijk eens naar de juffrouw, even weet ik niet wat ik hier nu van denken moet. De juffrouw ziet mijn verwarring en zegt: “Arjan is een ontzettend lief kind, hij kan echt vergeven en over zijn eigen schaduw heenstappen......!” “Lieve juffrouw,” zeg ik, “dat weet ik dat is wat ik U heb geprobeerd te vertellen. Ik begrijp dat het weer helemaal oké is tussen U en Arjan, daar ben ik blij om en tussen Megan en Arjan is er geloof ik al helemaal geen probleem. Graag hoor ik nog eens van U wat er allemaal is gebeurd. Voor nu geloof ik dat het het beste is als ik naar huis ga.” De juffrouw knikt en we geven haar een hand. Buiten roepen we Arjan, ja hij wil mee naar huis, maar vraagt of Megan ook mee mag komen. Ik wil weten wat er gebeurd is, dus ik wil even onder ons zijn met Arjan. De mamma van Megan staat aan de andere kant van het schoolplein en wil met haar dochter naar huis... Even lopen we naar die mamma toe en spreken we af dat Megan a.s. zaterdag bij

244

Arjan; zijn levenArjan komt spelen. Megan is blij, Arjan is blij en wij ouders zijn enorm blij. Onderweg van school naar huis, probeer ik toch nog wat wijzer te worden van Arjan ik hoor hem uit, over het voorval van vandaag. Arjan zegt niet veel, hij wil zijn vriendinnetje niet zwart maken of verraden. Als ik hem het vuur na aan de schenen leg dan zegt hij: “Nou zeg ik niets meer zonder advocaat!”

245

Het negende levensjaar

Opa

Al enkele weken bereiken ons verontrustende berichten over Gerda’s vader. De man woont ondanks zijn 93 jaar nog steeds zelfstandig in zijn eigen huis, maar dat gaat niet echt goed. Hij wordt vergeetachtig, laat het kooktoestel aanstaan en brandt vervolgens zijn vingers. Een van de zwagers heeft hem gevonden in de tuin. Hij heeft pijn in de borst. Het wordt tijd om in te grijpen.Wij weten allemaal dat opa eigenlijk niet naar een verzorgingstehuis wil, maar er is geen keuze. Afgelopen maandag is hij met spoed opgenomen in het verzorgingstehuis van Bakel (bij Helmond), daar had men direct plaats voor hem. Opa is er niet blij mee want hij belandt meteen op de ziekenafdeling. Het is nu vrijdag, we hebben de hele week al alarmerende berichten gekregen. Het komt ons voor dat het steeds slechter gaat. Arjan is vandaag vroeg thuis uit school, we besluiten dan vandaag naar Bakel te rijden en opa een beetje te ondersteunen. Als we het terrein van het verzorgingshuis oprijden herkennen we de auto van Magda, de op een na oudste zus van Gerda. Ook de Ford van Margriette (een andere zus) menen we te herkennen. Daarenboven is het ook net carnaval. Het zal dus wel druk zijn bij opa. We melden ons bij de receptie van het tehuis en worden snel begeleid naar de vleugel en kamer waar opa ligt. Als Gerda zich naar hem voorover buigt, herkent opa zijn jongste dochter en vraagt hij naar Arjan. Gerda glimlacht en schuift Arjan wat naar voren. Opa ziet ons kleine

246

Arjan; zijn levenmannetje en je kunt zien dat hem dat vreugde brengt. Arjan is wat verlegen, hij kent opa goed, maar opa zo ziek, dat is raar. Bedeesd geeft hij opa een handje, hij weet duidelijk niet wat te zeggen. Och, opa praat een beetje met hem en dan is het voor Arjan ook gemakkelijker. Hij klautert bij opa op het bed en laat aan opa zijn mooie tekenschrift zien. Het is mooi om te zien hoe het jonge kind de oude man toch weer een beetje plezier geeft.Opa is moe en moet even verzorgd worden, dus wij trekken ons even terug. In de gang staat Tessy, de oudste dochter van Margriette, een zus van Gerda. Tessy neemt Arjan onder haar hoede, in minder dan geen tijd zitten de kinderen te ganzenborden.We mogen weer bij opa, die zichtbaar aan het einde is. De man slaapt meer dan hij wakker is en ik vraag me af of hij wel weet heeft van de mensen om zich heen. Mij komt het voor dat wij opa zijn rust moeten gunnen, zelfs als die rust letterlijke en eeuwig durende rust betekent. Opa heeft een mooi en langdurig leven gehad, opa wil graag naar zijn vrouw, zijn overleden kind en zijn ouders. Het is goed zo, wij moeten hem laten gaan.Voor Gerda is dit uiteraard anders, het is immers haar vader, ik heb gemakkelijk praten. Het is al laat, wij moeten langzaam maar zeker gaan beslissen wat we gaan doen. We moeten een slaapplaats vinden voor Arjan en onszelf als we hier willen blijven of we moeten de 80 km. overbruggen die ons scheidt van ons eigen bed. Gerda praat nog even met de verpleging. Zij verwachten niet dat het heel snel afgelopen zal zijn met opa. Daarop gebaseerd besluiten wij terug naar Houten te rijden.

247

Het negende levensjaarSamen met Gerda loop ik nog even naar de kamer van opa. Hij slaapt, hij ligt er vredig bij. In gedachten bedank ik hem voor die 14 jaren waarin onze levenspaden zich hebben gekruist. Ik bedank hem omdat hij toch ook een beetje mijn vader wilde zijn, een vader die ik zo enorm meen te hebben gemist toen ik hem zo nodig had in mijn “strijd” voor vrouw en kind. Gerda’s vader is er al die jaren geweest voor Gerda, voor mij en ja, ook voor onze Arjan.Zachtjes trek ik me terug, dit is het moment voor vader en dochter. Ik zie nog hoe Gerda de hand van haar vader pakt.  Ik loop naar de recreatiezaal en kom Arjan al heel snel tegen. Ik vertel hem dat we naar huis gaan en vraag hem of hij nog even naar opa wil. Ja, Arjan wil nog even naar opa.... Ik neem mijn ventje bij de hand en loop terug naar de kamer van opa. Gerda staat nog over haar vader heen gebogen. Arjan kijkt even toe en wrikt zich dan los uit mijn greep. Hij loopt op het bed af en pakt de hand van zijn mamma: “Mamma, ik hou van opa, wil je hem dat zeggen?” vraagt hij. Gerda kijkt haar kind aan en zegt: “Dat mag je hem ook zelf zeggen, zeg maar tegen opa dat je van hem houdt!.” Gerda neemt Arjan in haar armen en met een van emotie bevend stemmetje zegt Arjan: “Opa, ik hou van jou!”Vergis ik me nu, of zie ik echt een glimlach op het gezicht van Gerda’s vader? We spreken af met de zussen van Gerda dat zij ons zo goed mogelijk op de hoogte houden en rijden terug naar huis. Het is rustig, de stilte voor de storm? 

248

Arjan; zijn levenDe volgende morgen worden we al om 08:00 uur door de telefoon gewekt. Het is Mieke, Gerda’s oudste zus. Opa is de afgelopen nacht, kort nadat wij weggereden zijn overleden...Arjan hoort ons praten en vraagt: “Pappa, is opa nu in de hemel?” “Ja”, zeg ik, “opa is nu in de hemel, bij oma.” “Dan zal opa nu heel gelukkig zijn!” is zijn antwoord.Arjan loopt naar Gerda pakt haar hand en kijkt haar doordringend aan: “Mamma, niet verdrietig zijn! Jouw vader is nu bij jouw moeder, samen zullen ze heel gelukkig zijn...!”

249

Het negende levensjaar

IJspret

Het is een koude winter dit jaar, enkele weken geleden is ook de Elfstedentocht verreden. Arjan heeft hier heel veel van gezien op de tv en hij heeft besloten dat hij ook wil leren schaatsen. In januari hebben we nog geen schaatsen voor hem en toen we die dan toch maar hebben aangeschaft, viel de dooi weer in...Maar nu is het weer koud, het heeft weer enkele nachten behoorlijk gevroren. Het meertje vlakbij ons huis ligt weer dichtgevroren. Op deze zonnige maar koude woensdag wil Arjan toch eens gaan proberen te schaatsen.Ikzelf ben een enorme koukleum, Gerda kan er veel beter tegen. Ik heb beloofd dat ik even zal helpen, maar als het me te koud wordt, ik snel terug zal keren naar huis.Met z’n drietjes lopen we stevig ingepakt naar het meertje. Voor de gelegenheid heb ik mijn oude schaatsen ook uit de mottenballen gehaald en Gerda heeft haar schaatsen keurig opgepoetst en bij zich. Bij het meertje help ik Arjan zijn schaatsen stevig onder te binden en bind ik zelf mijn schaatsen onder mijn schoenen en laat Arjan mij om mijn middel vastpakken. Heel zachtjes schaats ik een stukje en trek Arjan op die wijze als het ware vooruit. Maar onze knul wil meer, veel meer, hij wil zelf schaatsen. Natuurlijk gaat dat niet meteen, natuurlijk volgen er heel wat valpartijen maar onze jongen geeft niet op. Hij wil leren schaatsen. Inmiddels is Gerda ook op het ijs en draait zij een rondje en een mooie pirouette. Spontaan geeft Arjan haar een applaus en roept: “Nu jij pappa, nu jij!” “Zoals mamma kan ik het niet hoor”, roep ik, “ik kan aardig rechttoe,

250

Arjan; zijn levenrechtaan schaatsen, maar veel verder kom ik niet.” Arjan is hier niet tevreden mee en moedigt mij aan om het toch eens te proberen. Ondertussen krabbelt hij al heel aardig over het ijs. Ik schaats even een rondje over het meer en laat naar ik meen enkele huzarenstukjes zien. Als ik dan toch probeer een pirouette te draaien ga ik uiteraard tot algehele hilariteit van Arjan en Gerda, onderuit. “En?” vraag ik hoopvol als ik weer overeind gekrabbeld ben, “Nou als ik het zeggen mag, mamma doet het toch beter!” is het antwoord van ons kind.Gerda kijkt trots naar haar zoon: “Oké Arjan, nu jij.” zegt ze en ze leert hem behendig en snel enkele basistechnieken. Gerda is een goede lerares, niet zo ongeduldig als ik maar ook niet al te toegevend. Vanaf de kant kijk ik toe, hoe zij samen over het ijs zwieren. Arjan doet het goed en je kunt zien hoe beiden genieten van het schaatsen en van elkaar. Ik begin knap last te krijgen van mijn bloedziekte – het syndroom van Raynaud- mijn vingers en tenen doen pijn en ik weet dat ik de warmte moet gaan opzoeken. Ik schaats even naar Gerda voor wat overleg. Arjan en Gerda willen nog wat blijven schaatsen, dat is natuurlijk prima, maar ik moet echt naar binnen. We besluiten dat ik terugloop naar huis en dat Gerda en Arjan nog even blijven. Ik ben blij dat ik thuis ben, mijn tenen en vingers protesteren heel serieus. Ik stel me voor, dat een heerlijke warme douche nu het beste zal zijn, maar herinner me dat de dokter dat eigenlijk ontraadt, omdat de pijn van het forceren van de doorbloeding nog veel heftiger kan zijn. Ik ga voor een tussenweg, ik neem een teiltje en vul dat met niet verschrikkelijk warm water, mijn handen houd ik terwijl ik het water tap alvast onder de kraan. Dat is

251

Het negende levensjaareen weldaad, mijn vingers komen weer tot leven. Ik zet het teiltje bij de gemakkelijke stoel en trek mijn schoenen en sokken uit. Voorzichtig stap ik met mijn voeten in het lauwe water. Ja de reactie is heftig, maar niet pijnlijk, ik voel letterlijk het bloed weer door mijn aders stromen. Het is bekend dat bij Raynaud door kou de (slag)aders zich vernauwen, waardoor de bloedsomloop stagneert. Warmte is dan echt een weldaad en al heel snel besluit ik extra warm water bij te mengen in mijn voetenbadje. Voor mijn handen en vingers is het dan eigenlijk al klaar, omdat ik mijn handen steeds weet te warmen aan het warme water en de hete koffie die ik heb gemaakt. Mijn voeten gaan ook goed, het is heerlijk om te voelen dat de pijn wegtrekt uit mijn voeten en tenen. Een uurtje later vinden Arjan en Gerda mij met mijn voeten in een teiltje (volgens Arjan) “heel heet water”. Arjan kijkt het allemaal eens aan, hij begrijpt het niet, hoe kan je nu toch zere voeten krijgen van kou? Ik probeer het hem een beetje uit te leggen, maar nog is het hem niet echt duidelijk. Hij pakt zijn encyclopedie erbij en maakt een studie van de menselijke bloedsomloop. “Pappa, jij moet wel voorzichtig zijn en niet zo veel roken, want hier staat dat roken een negatief effect heeft op de bloedvaten, stop met roken paps, roken is niet goed voor jou!” Wat moet ik nou zeggen tegen zo’n wijze zoon, ik weet het niet, ik kijk hem aan, hopend op een opening. Hij ziet mijn doordringende blik en zegt: “Ja paps, echt, je moet stoppen met roken, doe het dan voor mamma en mij.......!”

252

Arjan; zijn leven

Eerste Heilige Communie

Al enige weken zijn de voorbereidingen voor de eerste Heilige Communie in de klas van Arjan in volle gang. Er is een ouderavond geweest en de kinderen oefenen regelmatig, de laatste dagen ook met de kapelaan erbij. Ook Arjan gaat zijn eerste Communie doen, wij lopen weliswaar niet zo hard naar de kerk, maar dit willen we toch echt wel in stand houden.Vandaag is het dan zo ver. Alle drie op zijn mooist gekleed vertrekken we naar het centrum van Houten, naar de Rooms Katholieke kerk. Op het kerkplein zien we dat Arjan z’n peetoom en -tante, oom André en tante Bernadette, al gearriveerd zijn. Zij hebben hun dochtertje Margo meegebracht, dat is wel leuk voor Arjan.  De juffrouw is er ook en roept Arjan zodra ze hem ziet bij zich. Vandaag heeft zij in de Eucharistieviering de regie en ze brengt nu alvast alle kinderen bij elkaar. Wij praten nog even met André, Bernadette en Margo en gaan dan gezamenlijk het kerkgebouw in. De kerk zit al redelijk vol, maar toch vinden we snel een mooi plekje waarvandaan wij alles best goed kunnen overzien. Er ontstaat wat rumoer in de kerk als de kinderen binnenkomen en keurig twee aan twee naar voren lopen en plaatsnemen op de extra stoeltjes die voor hen op het priesterkoor zijn klaargezet. Ik kijk eens goed om me heen en zie hoe mooi de kerk versierd is. Er is voor ieder kind als het ware wat ruimte gereserveerd op de binnenmuren van het kerkgebouw. Ieder kind heeft zo een eigen plekje waar tekeningen hangen van het kind en enkele kunststukjes staan. Bij elk plekje prijkt de naam

253

Het negende levensjaarvan het kind en het duurt dus niet lang om het plekje van Arjan te vinden. Ik zie zijn naam, ik zie een mooie tekening en een foto van onze knul met zijn ouders, een foto waar hij bloemen op heeft bevestigd.De viering gaat beginnen, de kapelaan heet ons allemaal welkom, maar natuurlijk vooral de kinderen. Het is een mooie, kindvriendelijke viering, er is heel veel tijd vrijgemaakt voor de kinderen en ze komen allemaal aan de beurt voor antwoorden op de vragen die de kapelaan stelt. Als de kapelaan bij Arjan komt, heeft Arjan een vraag voor de kapelaan: “Waarom moest Jezus zo lijden aan het kruis, voordat hij terug mocht naar zijn vader in de hemel?”De kapelaan probeert vanuit zijn beleving onze jongen een antwoord te geven, er vormt zich een glimlach op mijn gezicht, want ik weet al dat Arjan geen genoegen gaat nemen met de uitspraak dat Jezus zo heeft geleden omdat hij de zonden van de mensen op zich nam: “Ik begrijp het niet kapelaan, waarom zou God de mensen zo willen straffen en waarom neemt Jezus al die zonden van de mensen op zich? Waarom is God zo boos dat hij zijn eigen zoon aan die boosheid opoffert?” De kapelaan kijkt Arjan aan neemt de microfoon terug en geeft deze door aan het volgende kind. Arjan krijgt geen antwoord op zijn vragen, de priester heeft simpelweg geen antwoord. Natuurlijk ben ik het daar helemaal mee oneens. De viering is ten einde, de kinderen zijn allemaal voor de eerste keer ter communie gegaan. Het is goed en oké, op één puntje na. Ik wil een antwoord van de priester op de vragen van Arjan. Samen met Arjan loop ik naar het parochiecentrum. De kapelaan is er nog, hij geniet net van zijn kopje koffie. Vriendelijk en beleefd klop ik op de deur en loop naar binnen. De priester heeft wel even

254

Arjan; zijn leventijd, maar kan zoals hij zegt Arjan’s vragen niet beantwoorden, hij zegt zich niet te kunnen verplaatsen in Jezus en of God. Als ik zeg dat ik dat bepaald zwak vind van een priester (die is immers de vertegenwoordiger van Jezus op aarde), krijg ik de wind van voren. Ik laat de priester uitrazen en schets hem dan heel zwart / wit de contradictio in terminus die Arjan en ook hij heeft aangezwengeld. De man is uit het veld geslagen, weet niet goed meer wat te zeggen en geeft dat ook ruiterlijk toe. Ik geef hem een hand en zeg: “Och we weten het geen van allen hè, laten we elkaar en dus ook onze kinderen maar respecteren in wat we zijn, ik denk dat dat de boodschap moet zijn. Het katholieke geloof is mooi, maar ook het katholicisme gaat uit van een God die straft. Noch mijn zoon, noch ik kunnen geloven in een God van liefde die straft, dat straffen immers is niet erg liefdevol..!” De priester begrijpt mij wel, geeft Arjan een hand en zegt: “Jezus zal jou helpen!” Arjan kijkt hem aan en zegt: “Dat hoop ik, maar ik hoop ook dat hij me niet zal straffen als ik me af en toe vergis...!” “Jezus kijkt in de harten van de mensen en weet daarom precies wanneer het een vergissing is als het mis gaat en wanneer de mensen zelf niet willen. Als jij het goede wil zal je worden geholpen, daar mag je op vertrouwen.”Arjan is te “aards”, hij vertrouwt daar helemaal niet op. Die mannen in die jurken kunnen het misschien heel mooi zeggen, maar Arjan wil het van Jezus zelf horen! Hij spreekt dat uit en trekt mij mee, naar de uitgang van het parochiecentrum. Thuisgekomen is er taart. We gaan een feestje bouwen! Inmiddels is ook oom Kees met zijn meisjes gearriveerd Nadat de kinderen van de taart hebben geproefd gaan ze naar buiten, even genieten van de natuur en van elkaar. In

255

Het negende levensjaarminder dan geen tijd hebben ze een mooi spel opgezet en zijn ze enorm intensief bezig. Zo intensief, dat ze niet in de gaten hebben dat de kapelaan nog even langskomt.Ik spreek met de man, ik laat hem praten en vertel hem dat ik zelf priester student ben geweest. We kletsen nog lang door over geloofskwesties, zonder elkaar echt te overtuigen of te raken, ik ben nu eenmaal een kritische katholiek...

256

Arjan; zijn leven

Euro Disney

Een aantal maanden geleden heeft Arjan een prijs gewonnen met een of ander telefoonspelletje. De prijs is een geheel verzorgde reis van 4 dagen naar Euro Disney Parijs voor 4 personen. We hebben Tamara een ander nichtje van Arjan uitgenodigd ons te vergezellen, hetgeen zij uiteraard heel graag doet. Arjan heeft extra vrij gekregen van school.Wij moeten al om 08:00 uur in Prinsenbeek zijn, daar kunnen we dan de auto parkeren en op de bus stappen die ons naar Parijs zal brengen. Eigenlijk rijd ik te laat weg uit Houten en reeds onderweg zie ik dat het nog een hele opgave gaat worden om voor acht uur in Prinsenbeek te zijn. Om enkele minuten na achten draai ik het parkeerterrein op en lopen we naar de bus. De chauffeur is inmiddels wat ongeduldig geworden, wij zijn de laatsten! Ik excuseer ons en we worden snel de bus ingeloodst. Het is een dubbeldeks bus. In de onderste laag bevinden zich allerlei speeltjes en spelletjes voor de kinderen, in de bovenste laag staan de stoelen. Hier is tv en video, hier zijn boeken en kranten en je kunt je stoel zo instellen dat je even een dutje kunt doen. Slapen in zo’n bus lukt mij nooit, maar toch probeer ik even weg te zinken. Arjan is beneden met Tamara, zij vermaken zich daar samen met enkele andere kinderen. Gerda zit wat te lezen en ik probeer een uurtje slaap in te halen. Er gebeurt eigenlijk niets spectaculairs op de heenreis. Na enkele uren stoppen we even bij een restaurant voor een heerlijke lunch en gaan dan ras weer verder.

257

Het negende levensjaarEindelijk horen we via de intercom, aan het einde van de middag dat rechts van ons de stad Parijs ligt. Euro Disney ligt een aardig eindje buiten de stad, dus we zijn er nog niet, maar als we door de ramen naar buiten kijken herkennen we toch wel La Tour Eiffel (de Eiffeltoren), de karakteristieke dubbele toren van de Notre Dame (de “onze vrouwe” kerk) en de toren van le Baselique de Sacre Coeur de Montmartre (de Basiliek van het Heilig Hart van Montmartre). Arjan komt naar boven, hij wil het ook allemaal even zien en zelfs Arjan herkent direct La Tour Eiffel. Na nog een half uurtje meldt de chauffeur dat we de terreinen oprijden van de hotels van Euro Disney. Eindelijk zijn we er en kunnen we gaan inchecken.  Als we onze spullen naar onze kamers hebben gebracht, lopen we terug naar de eetzaal, alwaar een lopend buffet is georganiseerd voor de nieuwe gasten. We laten het ons allemaal eens goed smaken, “la cuisine Francaise” (de Franse keuken) is echt top! Ook Tamara en Arjan genieten van de maaltijd en Arjan proeft stiekem van de rode Bourgogne van z’n pa. Ik geloof niet dat de wijn hem goed bevalt, maar hij zegt heel dapper niets!Het wordt tijd voor de kinderen om te gaan slapen en ook Gerda en ik zijn moe. Ik stel voor dat we nog even een rondje buiten gaan lopen en dan onze kamers gaan opzoeken. Tamara en Gerda willen liever direct naar boven, Arjan is er wel voor te porren even met zijn pa een wandelingetje te maken, dus scheiden onze wegen zich voor even. Samen met Arjan loop ik in de richting van het pretpark, het is nu gesloten, maar de toegangspoort straalt trots in het licht van tientallen schijnwerpers. Morgen zullen we daar naar binnen gaan, morgen wordt het genieten voor

258

Arjan; zijn levenons, vooral voor Arjan. We lopen in gedachten verzonken terug naar het hotel. De kamers van Tamara en Arjan (zij hebben ieder een eigen kamer) grenzen links en rechts aan onze kamer. Binnendoor kunnen wij naar de kinderen lopen en kunnen zij bij ons komen.Als Arjan en ik boven op de kamer komen zit Gerda een spelletje met Tamara te doen. Arjan is moe, hij wil gaan slapen en dus loop ik met hem mee naar zijn kamer en stop hem in bed. Als we wakker worden staat Arjan bij ons bed, hij wil er op uit, hij wil naar het park. Snel kleden we ons aan, eten in de eetzaal een broodje en vertrekken naar het park. Het is nog vroeg, dus het is nog niet zo druk. We besluiten eerst eens even rond te kijken en te bepalen wat we allemaal willen gaan doen. Wild enthousiast rent Arjan van de ene attractie naar de volgende, hij is niet stuk te krijgen onze kleine man en ik ben zeer gelukkig dat Tamara bij ons is. Zij houdt Arjan in de gaten en dat doet ze werkelijk voortreffelijk. Zij heeft ook veel minder moeite om hem bij te benen dan wij, ze is nu 17 jaar en eigenlijk echt wel een beetje een moedertje voor Arjan. Samen met Arjan gaat ze in de meest enge attracties en de kinderen hebben duidelijk heel veel plezier. Arjan “zorgt” ook goed voor Tamara, want als Tamara belaagd wordt door enkele “zware jongens” staat Arjan voor haar op de bres en verdedigt hij “zijn jonkvrouwe” te vuur en te zwaard. Veel sneller dan gedacht en gehoopt gaan deze dagen voorbij. Voordat we goed en wel beseffen wat er gebeurt zitten we weer in de bus, op weg naar Nederland, naar Prinsenbeek. De auto staat nog keurig waar ik hem drie dagen geleden heb neergezet en met een rustig gangetje

259

Het negende levensjaarrijden we terug naar Houten. Arjan heeft een hele hoop souvenirs van Euro Disney en omdat zijn Mickey Mouse ballon gesneuveld is onderweg, krijgt hij er van Tamara nog enkele bij. Onderweg hebben we de ouders van Tamara al laten weten dat we om 21:30 uur in Houten zullen zijn. Als we aankomen herkennen we de auto al van Marianne en Frank, zij staan ons reeds op te wachten. We gaan nog even met z’n allen naar binnen, drinken nog een kop koffie of een glaasje wijn, terwijl de kinderen voluit blijven praten over hun belevenissen. Het wordt tijd voor Marianne, Frank en Tamara om hun reis naar Hoek van Holland aan te vangen. Wij bedanken hen voor de fijne dagen en zwaaien hen uit.  Arjan is ook moe en dus loop ik met hem mee naar boven, hij is nog altijd vol van Euro Disney en als hij in pyjama is en ik vraag wat hij voorgelezen wil hebben, pakt hij een Walt Disney boekje en zoekt een verhaaltje op. Hij klimt op mijn benen en nestelt zich heerlijk warm tegen mij aan. Ik begin te lezen, maar ik kom niet ver: “Pappa het was mooi hè, Euro Disney?” vraagt Arjan “Ja, lieve knul, we hebben geweldig genoten!” Ik kijk naar mijn manneke, hij heeft zijn ogen gesloten, hij heeft een mooie zachte uitstraling op zijn gezicht. Onze Arjan slaapt, onze Arjan is een blij en tevreden manneke. Ik houd van dit kleine ventje, ja omdat het mijn mannetje is, maar ook omdat hij het leven zo gemakkelijk aanvaarden kan en echt kan genieten van de mooie momenten in het leven. Arjan leert mij wat leven werkelijk is...

260

Arjan; zijn leven

Intocht St. Nicolaas

Sint Nicolaas komt weer in het land. Wij hebben daar niet zo heel veel mee, maar voor Arjan is het natuurlijk wel geweldig, want zoals hij het zegt: “Het sinterklaasfeest is een kinderfeest!”De plaatselijke winkeliersvereniging heeft een leuke intocht van Sint Nicolaas bedacht. Sint Nicolaas gaat met een boot aankomen via het Amsterdam Rijnkanaal dat niet ver van het centrum van Houten verwijderd ligt. De kinderen kunnen naar het Amsterdam Rijnkanaal komen om daar Sint Nicolaas te zien aankomen. Arjan wil hier ook graag even heen, dus besluiten we op de fiets naar het punt te fietsen waar Sint Nicolaas aan zal komen. Het is niet moeilijk te vinden, we hoeven eigenlijk alleen maar de horden mensen te volgen. Het is koud, het is nat, ik vind er eigenlijk weinig aan, maar als ik zie hoe enthousiast Arjan is, dan ben ik toch wel blij dat we dit zo doen. We hebben de fietsen tegen een boom gezet en lopen nu te voet naar de plek waar de boot van Sint Nicolaas zal aanmeren. Arjan wringt zich door de mensenmenigte heen en ik zie dat hij op de voorste rij staat als de boot in de verte aankomt.De boot wordt afgemeerd en de kinderen zingen een mooi liedje als welkomstlied voor Sint Nicolaas. Al snel mengen de Pieten zich onder de kinderen en delen snoepgoed en pepernoten uit, ook Arjan heeft het een en ander gekregen en komt enthousiast naar ons toe om zijn buit te laten zien. “Jullie mogen ook wel wat hebben hoor”, zegt Arjan, Gerda zegt “Welnee joh, dat is van jou, eet jij het maar lekker op!” Een zwarte Piet die dit gezien en gevolgd heeft, loopt op Arjan toe en zegt: “Jij

261

Het negende levensjaarbent een lieve knul!” Hij drukt Arjan nog wat lekkers in zijn handjes en zegt: “Dat is voor jou, jouw pappa en mamma krijgen wel iets van mij.” Voordat Gerda en ik goed en wel beseffen wat er gebeurt, geeft die Piet ons ook wat snoepgoed. Inmiddels heeft Sint Nicolaas op de mooie schimmel plaats genomen, langzaam zet de bonte stoet van de Sint, de Pieten, het fanfare corps en de kinderen zich in beweging, richting het centrum van Houten. Wij lopen snel naar onze fietsen en fietsen mee met de stoet. In het centrum is er een mooi podium gemaakt waar de goede Sint als hij daar aankomt op plaats gaat nemen. Vanaf het podium luistert de man naar alle liedjes die voor hem worden gezongen en ook naar een enkel kind dat moed genoeg heeft om de Sint te benaderen.Aan het einde van de happening roept de Sint de kinderen op vooral hun schoen te zetten... Thuisgekomen begint Arjan meteen te praten over zijn schoen zetten. Natuurlijk mag hij zijn schoen zetten, maar dan moet hij wel een mooie tekening in zijn schoen doen, voor Sint Nicolaas. Nou, dat is goed, dat wil Arjan best doen. Voordat Arjan gaat slapen zet hij in de keuken bij de radiateur (we hebben geen kachel of open haard hier in Houten) zijn beide schoenen, in beide schoenen een mooie ingekleurde kleurplaat.Als ik weer beneden ben, nadat ik Arjan heb ingestopt, zie ik Gerda hevig zoeken in de lades van haar bureautje. “Ben je iets kwijt?”, vraag ik aan Gerda. “Ja...” zegt ze, “de Sinterklaas tekeningen die Arjan vorig jaar heeft gemaakt. Ik geloof dat deze tekeningen, die hij nu in zijn schoenen heeft gestopt, van vorig jaar zijn. Dat betekent dat hij ze in mijn bureau heeft gevonden en daar lijkt het

262

Arjan; zijn levenwel op want ik kan ze hier niet meer vinden.” Ik kan het niet laten, ik schiet in de lach, dat is nu typisch iets voor Arjan, het grote Sinterklaas geheim ontdekken en ontwaren en vrolijk mee blijven doen aan de komedie..! “Stop maar iets in zijn schoen joh, ik zal morgen met hem praten.” zeg ik tegen Gerda. De volgende dag als Arjan zijn chocolade gevonden heeft, loop ik naar hem toe: “Hey knul”, vraag ik, “waar heb je die tekeningen verstopt. Je weet wel die tekeningen voor Sinterklaas?” Arjan kijkt me aan en ik zie een samenzweerderblik. Er vormt zich een glimlach rond zijn lippen: “Je mag het wel tegen mamma zeggen hoor, maar ik heb ontdekt dat mamma die tekeningen bewaart, ik heb ze uit het bureau gehaald, dan hoef ik ze nu niet meer te maken en paps, ik weet al lang dat Sinterklaas niet bestaat. Ik weet dat ik die cadeautjes van jullie krijg, ik weet dat het allemaal een beetje verzonnen is, ik weet het paps maar ik vind het toch ook leuk, ik wil jullie plezier niet verpesten, jij vindt het toch ook leuk allemaal.” Ik kijk mijn ventje aan, ik weet even niet wat te zeggen. Wat zeg je nu tegen een kind die jou met je eigen wapens bestrijdt? Hij lacht zijn gulle lach en deze keer ben ik het die mijn duim opsteekt! “Arjan, jij bent een boef,” ik knuffel hem even: “maar wel een hele lieve boef!”Arjan lacht en gooit me een kussen naar het hoofd, het is wat hem betreft quality time voor Arjan en pa en dus gooi ik het kussen terug en donderjagen we samen nog een kwartiertje door..

263

Het negende levensjaarOnderzoeken

Op school heeft de schoolarts ontdekt dat Arjan niet zo goed kan zien, dus we hebben een afspraak gemaakt met de oogarts in het Antoniushove ziekenhuis in Nieuwegein. Vandaag is de dag van de afspraak.Vanmiddag moeten we ook nog met Arjan naar het Mesos ziekenhuis in Utrecht voor een ander onderzoek. Dat onderzoek is eigenlijk een studie van de Universiteit van Utrecht naar de ontwikkeling van kinderen die geboren zijn door kunstmatige inseminatie. We houden Arjan vandaag dus maar een dagje thuis.Ruimschoots op tijd komen we aan in het ziekenhuis, Arjan is een beetje gespannen, maar laat het allemaal maar over zich heenkomen. De dokter is een ontzettend lieve vrouwelijke oogarts en stelt Arjan al heel snel op zijn gemak. Ze meet heel serieus de ogen van Arjan en komt tot de conclusie dat hij een bril nodig heeft, Arjan is zoals dat heet “verziend”. Nou is dat niet zo heel vreemd met ouders die beiden “verziend” zijn, maar het is toch wel fijn dat daar zo goed naar wordt gekeken. We rijden terug naar Houten, naar de plaatselijke opticien en laten Arjan een keurige bril aanmeten, het heeft wel iets studentikoos, onze jongen met een bril. Als we klaar zijn bij de opticien, de bril is over enkele dagen klaar, rijden we naar huis. We hebben nog tijd genoeg, dus loop ik even een straatje om met onze jongen. Hij vraagt me honderduit over een bril, het houdt hem duidelijk bezig. Op mijn vraag of hij het vervelend vindt, antwoordt hij: “Nee, niet vervelend, ik vind het eigenlijk wel stoer, maar paps, als ik niet kan wennen aan een bril, worden mijn ogen dan steeds slechter?” Ik antwoord hem dat ik

264

Arjan; zijn levendat eigenlijk niet geloof, maar dat het wel zo is, dat als hij zijn bril niet draagt hij dus minder goed kan zien en dus zijn hoofd veel meer moet belasten, om datgene wat hij moet zien, om te kunnen begrijpen, ook daadwerkelijk te kunnen plaatsen. Uit ervaring weet ik dat dat tot hoofdpijnklachten leidt. “Ik snap het”, zegt Arjan, “ik snap dat ik straks mijn bril maar beter op kan houden, oké!”Ik onderdruk een glimlach, Arjan is zo’n heerlijk joch, hij denkt overal zo diep over na! Weer thuis gekomen eten we even snel een broodje, soms maakt de tijd, zo lijkt het sprongetjes, want waar het eerst leek dat we tijd genoeg hadden, blijkt nu dat we toch wat haast moeten maken, we moeten over een uurtje in het Mesos zijn.Keurig op tijd komen we in Utrecht aan. Arjan wordt duidelijk verwacht en al heel snel worden zijn polsslag en bloeddruk gemeten. Er volgt een psychisch en lichamelijk onderzoek. Arjan blijkt in alles ver bovengemiddeld te scoren. De mensen die het onderzoek doen, feliciteren ons aan het einde van de middag, met zo’n geweldige zoon. Zij bedanken ons nadrukkelijk dat wij hebben willen meewerken aan deze studie en sturen ons helemaal gerustgesteld om een uur of vijf weer terug naar huis.“Paps, hoe komt het dat ik niet op de normale manier geboren ben?” vraagt Arjan in de auto. Ik vind dit een hele moeilijke vraag, ik ben me er sterk van bewust dat Arjan pas acht jaar oud is. Hoe vertel je een ventje van acht jaar dat? Ik besluit eerlijk te zijn en zeg hem: “Dat zal ik je zo dadelijk thuis vertellen, dan pakken we de medische encyclopedie erbij.” Nou dat is natuurlijk

265

Het negende levensjaarhelemaal goed, Arjan zit sowieso altijd te studeren in de atlas of in de encyclopedie.Thuisgekomen, ontkom ik er natuurlijk niet aan en dus vertel ik Arjan met behulp van de encyclopedie, hoe het komt dat er kinderen geboren kunnen worden, op de natuurlijke manier en ook dat het soms nodig is, dat de doctoren een handje helpen. Ik vertel hem van het “ingewikkelde systeem” van de vrouwelijke maandperiode, ik vertel hem van de eisprong en de bevruchting, ik vertel hem alles, ook dat het voor zijn pappa en mamma eigenlijk onmogelijk was om kinderen te kunnen krijgen. Arjan probeert het allemaal te begrijpen en stelt honderden vragen. Als we alles zo ongeveer benoemd hebben kijkt hij mij aan en vraagt: “Dus jullie wilden mij wel heel graag hebben?” “Ja, lieve jongen, dat heb je goed begrepen, wij wilden heel graag een kind en dat jij dat geworden bent, dat is de kroon op ons huwelijk, op ons leven, wij willen jou helpen, wij willen er altijd zijn voor jou.” Arjan kijkt mij aan en ik zie een traan opwellen in zijn ogen, Arjan is ontroerd. “Dank je wel lieve pappa, dat ik bij jullie mag zijn!” Dit was een beetje een rare dag, zo helemaal vol van ziekenhuizen en zaken waar je eigenlijk in het volle leven niet zo bij stil wil staan. Toch is het goed vinden wij, dat er zoveel aandacht is voor het geestelijk en lichamelijk welzijn van onze knul. Wij zijn blij dat dat zo is...

266

Het tiende levensjaar

267

Het tiende levensjaar

268

Arjan; zijn leven

Brakel

Gerda heeft bij ons in de krant een piepkleine advertentie gevonden van een oud boerderijtje in Brakel. We kijken al wat langer naar een ander huis, het liefst een oud karakteristiek huis.We zoeken eens even heel goed uit waar Brakel precies ligt, we hebben het al snel gevonden. Het is vandaag zondag, we besluiten naar Brakel te rijden en alvast een kijkje te nemen voordat we morgen contact zoeken met de makelaar.Na een heerlijk ontbijtje stappen we in de auto. Het is niet druk op de weg en het is best aardig weer, we besluiten er een leuke sightseeing tour van te maken. We hebben gezien dat Brakel aan de rivier de Waal ligt, dat betekent dat het via van die leuke dijkweggetjes te bereiken moet zijn. De autoroutekaart biedt uitkomst, we zien dat vanaf Zaltbommel een dijkweggetje helemaal naar Brakel voert, dus rijden we via de A27 en de A2 snel naar Zaltbommel, een stadje dat ik wel ken, omdat het pal langs de A2 ligt en ik dus heel vaak de stad heb zien liggen als ik naar mijn klanten in het zuiden moest. Na een goed half uur rijden we over de Martinus Nijhofbrug bij Zaltbommel. Men is hier nog aan de weg bezig, omdat nog niet alle drie rijstroken, aangesloten zijn op de nieuwe brug. Daardoor rijd ik de afslag Zaltbommel bijna voorbij. Op het allerlaatste moment roept Arjan: “Paps je moet er hier vanaf, kijk maar naar dat gele bordje!”. Gelukkig rijd ik niet zo hard en rijd ik rechts, dus het is een kleine moeite om de afslag toch nog netjes te nemen. Op de kaart van Zaltbommel heb ik gezien dat we de stad een stukje moeten inrijden om bij

269

Het tiende levensjaarhet dijkweggetje te kunnen komen, dus ik negeer de ANWB borden richting Brakel en rijd de stad in. Na enkele honderden meters zie ik een fietsroute richting Brakel. Ik besluit die te volgen omdat ik vermoed dat dat de dijkweg zal zijn. Na een twintigtal meters blijkt dat ik juist gegokt heb. Rechts van mij ligt de rivier, links van mij zie ik kassen, heel veel kassen. Het schiet mij te binnen dat mijn broer Hans mij weleens heeft verteld dat er nogal wat Westlandse tuinders naar de Bommelerwaard getrokken zijn. Nou dat is in ieder geval duidelijk zichtbaar. Als ik goed naar de kassen kijk herken ik chrysanten- en rozenkwekerijen. Als oud Westlander geeft me dat een goed gevoel. Ook Arjan is enorm geïnteresseerd, want ja, hij is per slot van zake ook “geboren en getogen in Delft - Poeldijk het centrum van het Westland”. Het is rustig op de weg, het is een smalle weg, maar in ieder geval vandaag kom ik geen tegenliggers tegen. Ik zie alleen enkele mensen fietsen, ja die hebben zo ook hun plezier. We passeren enkele dorpjes maar ook daar is het stil. Men respecteert hier duidelijk nog de zondagsrust. Inmiddels zijn we in de gemeente Brakel, zo blijkt uit een paal langs de weg. Rustig rijd ik verder. Dan zien we plotsklaps links een mooi landhuis liggen, een mooi onderhouden gazon ervoor, een waterpartij met in het midden een fontein. “Paps, kan je dat niet kopen, dat is wel een aardig stulpje”, roept Arjan vanaf de achterbank. Als ik een antwoord wil geven, zegt Arjan snel: “Och laat maar, je krijgt natuurlijk weer acuut last van pijn in je portemonnee!” Ik kan de glimlach op mijn gezicht niet onderdrukken.We passeren het plaatsnaambord Brakel en ik zie direct een weg linksaf het dorp in. Direct nadat ik naar links ben afgeslagen, ziet Arjan het bordje Nieuwstraat, de

270

Arjan; zijn levenstraat die we zoeken. Ik draai het smalle straatje in en zie al snel huisnummer 3. We zetten de auto een stukje verderop in de straat neer en lopen naar het huis terug. Nou, oud is het huis, dat is duidelijk te zien. Dat huis heeft wel wat onderhoud nodig, maar dat is niet erg. Wij hebben de tijd. Er komt geen reactie op ons aanbellen, de bewoners zijn duidelijk niet thuis. Nou ook dat is niet erg, zo kunnen we even op ons gemak rondkijken en een indruk opdoen. Ik probeer de breedte en de diepte met voetstappen uit te meten. Het oogt niet groot, maar is het door de enorme diepte van 16 meter en breedte van 6 meter eigenlijk wel. Ik kijk nog eens goed om me heen, aan het ene einde van de straat ligt de rivier de Waal, aan het andere einde een park of bos. Ik raak enthousiast! Dit lijkt me wel wat, ik spreek dat hardop uit en krijg bijval van Gerda en Arjan. We willen nog een beetje rondkijken in Brakel en dus stappen we in de auto en draaien de dorpstraat in. Plotseling valt me op dat we zo enorm worden nagestaard, dus ik zeg: “Zie je dat, al die mensen staan ons met open monden na te kijken!” “Ja” antwoordt Arjan, “vind je dat gek, die lui hebben nog nooit een auto gezien!”Als we Brakel bijna uitgereden zijn, laat Arjan zich plotseling tussen de voorstoelen en de achterbank op de bodem van de auto vallen. Ik zeg: “Wat krijgen we nou, kan je niet gewoon blijven zitten?” “Nee”, roept Arjan, “er rijdt daar een politiewagen, straks herkennen ze mij nog van die bankoverval in Houten van een week geleden!” Ik kijk Gerda eens aan en samen schieten we in de lach vanwege onze clown.“He joh, ga eens gewoon zitten”, roep ik naar achteren, “anders mag je op de trekhaak meerijden!” “Hahaha, die

271

Het tiende levensjaarpa,” klinkt het van achteren “dan moet je eerst wel een trekhaak laten monteren!”Nou tegen zoveel wijsheid kan ik natuurlijk niet op, dus ik speel de verstandigste en doe er het zwijgen toe. “Pappa ben je boos?” klinkt het als we bijna weer in Houten zijn. “Waarom moet ik boos zijn?” vraag ik “Nou, vanwege die trekhaak!” antwoordt Arjan. “Nee hoor, ik ben niet boos, jij mag van mij gerust een grapje maken of heel ad rem reageren, dat vind ik juist leuk!” “Oh, fijn...” zegt Arjan.

272

Arjan; zijn leven

Verhuizen naar Brakel

Eindelijk is het dan zo ver, we gaan vandaag verhuizen. Deze keer hebben we een verhuisbedrijf ingeschakeld, dus ‘s morgens om 08:00 uur gaat de bel en staan er vijf stevige mannen op de stoep en twee grote vrachtwagens vlakbij het huis. Arjan en Gerda hebben de afgelopen weken heel veel spullen ingepakt. Je struikelt bij wijze van spreken over de dozen, maar alles wat ingepakt kon worden staat klaar. De mannen pakken meteen aan en terwijl ik de bedden demonteer en de laatste spullen uit de keuken inpak, wordt het huis leger en leger. De eerste vrachtwagen is vol, de zojuist gedemonteerde bedden verdwijnen in de tweede vrachtwagen.....Om 10:30 uur is het huis op één doos na leeg. Die doos is een hele speciale doos, daarin zitten alle benodigdheden om een kop koffie te maken en even iets te eten. Met de mensen van het verhuisbedrijf drinken we even een kop koffie. Al snel is het tijd om op te breken en naar Brakel te gaan rijden. Natuurlijk gaan wij met de eigen auto, wij kunnen sneller in Brakel zijn dan de mensen en auto’s van het verhuisbedrijf en dat is nu precies de bedoeling. Snel rijden we naar Brakel, er is nog in geen velden of wegen een verhuisauto te zien, dus pakt Gerda haar doos met eerste levensbehoeften (koffie) uit en binnen enkele minuten ruikt de keuken naar heerlijke versgezette koffie.Als we nog even doorspreken hoe we het precies zullen gaan doen komt mijn broer Kees de straat inrijden. Hij komt helpen met het aansluiten van lampen, de wasmachine, de vriezer en meer van die technische toestanden. Vlak achter Kees aan komt de eerste auto van het verhuisbedrijf. Dit loopt gesmeerd. Gerda heeft het

273

Het tiende levensjaarheel goed voorbereid, op iedere doos staat een sticker waarop ze heeft vermeld naar welke kamer die doos moet en of de inhoud urgent is en dus meteen moet worden uitgepakt. In het achterhuis hebben we een ruime hoek vrijgemaakt, daar kunnen we de “niet urgente” dozen opstapelen. Het lossen van de vrachtwagens gaat razendsnel, samen met Kees breng ik de urgente dozen naar de desbetreffende kamers, terwijl Arjan en Gerda de regie voeren over de niet urgente dozen.Als de vrachtwagens leeg zijn, eten we met z’n allen even een heerlijk broodje en rijden de verhuizers terug naar Houten.Nu komen Kees en ik echt in actie, we moeten zorgen voor de verlichting, want als het straks donker is wil ik wel heel graag iets zien. Al snel hangen er overal lampen, zijn onze bedden in elkaar gezet, de wasmachine aangesloten en noem maar op. Alles verloopt heel soepel en vlot, ik ben nog nooit zo snel verhuisd! Arjan is op zijn fiets de omgeving gaan verkennen, maar hij is al ruim drie uur weg, ik begin me een beetje zorgen te maken. Ik loop eens naar buiten, naar het bos, maar geen teken van leven van Arjan. Ik loop het huis weer in om de autosleutels te halen, ik wil eens gaan kijken of ik hem kan vinden. Als ik bij de auto sta, zie ik Arjan de straat inrijden op zijn fiets. Hij is enthousiast en brengt zijn fiets keurig naar de schuur. “Waar ben je nou geweest knul?” vraag ik. “Ohh, ik ben even naar Zaltbommel gefietst, kom maar mee, dan zal ik je het wijzen.” Hij trekt me mee naar de dijk. Aan het einde van de Nieuwstraat staat een fietsroutebordje Zaltbommel 12 km. “Heb je dat hele eind gefietst?” vraag ik verbaasd. “Ja, ik ben even in Zaltbommel geweest, ze hebben daar een mooie winkel van Intertoys!” Ik kijk vol trots naar

274

Arjan; zijn levenmijn zoon, het is voor hem duidelijk heel gewoon, maar hij heeft dus wel tenminste 24 km. gefietst. “Arjan wij moeten even praten”, zeg ik. Arjan kijkt me aan, hij weet het, hij weet dat wij ongerust zijn geweest, ik zie het aan zijn blik. “Pappa, ik wist echt niet dat het zo lang zou duren voordat ik in Zaltbommel zou zijn, het is maar 12 km.” Ik kijk mijn kereltje aan en zeg: “Ik ben niet boos, ik ben trots op jou, omdat je dat toch maar even voor elkaar hebt gebokst, maar ik wil je wel nadrukkelijk vragen het ons in het vervolg even te melden, voordat je zo’n actie uitvoert...!”  Arjan knikt en zegt: “Oke!... Pappa heb jij als kind van negen ook zulke afstanden gefietst?” “Eh, nee, “ zeg ik, “dat geloof ik eigenlijk niet, wij fietsten wel van Poeldijk naar Monster maar dat is een kilometer of drie.” Arjan lacht me even stevig uit: “Ha drie km.. watjes....!” Ik moet wel lachen, ook al is het als een boer die kiespijn heeft... Samen lopen we terug naar huis en vinden we oom Kees en mamma Gerda aan de koffie. Arjan loopt naar zijn moeder: “Mamma ik ben even op en neer naar Zaltbommel geweest, het is mooi daar, zullen we morgen samen daarheen fietsen, ik weet de weg!” Gerda kijkt mij eens aan, ik geef haar een knipoog: “Nou Arjan, dat is een goed idee.” antwoordt Gerda.“Kom mensen we gaan even wat eten, ik heb gezien dat ze hier een stukje verderop een fritestent hebben.” zeg ik en met algemene instemming wordt dit idee aanvaard. We gaan even te voet, het is maar een goede 100 meter naar de fritestent. Als we daar bijna zijn, stopt er een auto aan de andere kant van de weg. Er stapt een keurig geklede heer uit die de straat oversteekt en recht op mij af loopt: “Van der Elst, is het niet?” vraagt de man aan mij. “Nou zeg,” antwoord ik, “ik wilde even anoniem zijn en

275

Het tiende levensjaarblijven!” De man glimlacht en zegt: “Ik herkende jou meteen, ik ben Harry van der Arend, een goede vriend van jouw vader, uit Poeldijk.” Nu zie ik het ook en herken ik de man, met wie ons familiebedrijf, toen mijn ouders nog leefden, heel veel heeft samengewerkt. Ik begroet de man en geef hem een hand. Ik stel Gerda, oom Kees en onze Arjan voor en we raken wat verder aan de praat. Arjan is verbaasd omdat zijn pappa zo bekend is, als hij dat zegt, dan roept oom Kees: “Ohhhh, maar dat is nog niets! Toen jouw vader in Rome was, stond hij eens naast de paus op het Sint Pietersplein. De mensen op het plein stonden allemaal te roepen en te juichen. Toen vroeg er ineens een bisschop aan zijn buurman: “wie is toch die man in die jurk naast Piet?” “Arjan kijkt mij met grote ogen aan, zodat hij de lach op de snuit van Kees niet ziet: “Is dat echt zo paps?” vraagt hij. “Nee joh, natuurlijk niet, ik ben zelfs nooit in Rome geweest. Oom Kees maakt maar een grapje.” Arjan kijkt oom Kees en dan mij eens heel serieus aan en zegt dan: “maar je bent wel heel erg bekend...”

276

Arjan; zijn leven

De eerste schooldag in Brakel

De grote vakantie is weer voorbij, vandaag beginnen de scholen weer. Arjan heeft een leuke vakantieperiode achter zich. Hij heeft veel gewandeld met pappa en heel veel gefietst met mamma. We zijn met het fietsveer naar Loevestein gevaren, we hebben het Brakelse bos onveilig gemaakt en Arjan is verschillende keren met zijn moeder naar Zaltbommel op en neer gefietst. Het zijn heerlijke weken geweest. We hebben ervaren dat Brakel eigenlijk een prachtig en rustig dorp is. De mensen zijn vriendelijk en geven ons een echt “warm welkom”. Goed vandaag gaat Arjan voor het eerst naar zijn nieuwe school, we zijn alle drie benieuwd hoe dit gaat. Ja, het gaat wel lukken, natuurlijk gaat het lukken, maar tegelijkertijd is het ook spannend. Arjan is nu negen jaar en dit is de derde keer dat hij eigenlijk weer helemaal van voren af aan moet beginnen met contacten maken. Als Arjan om 12:00 uur thuiskomt heeft hij duidelijk een hele goede bui. Hij komt even bij me zitten en vertelt over deze morgen. De klas waarin hij zit is niet zo groot en hij is meteen opgenomen in de groep. In de ochtendpauze heeft hij contact gemaakt met ene Thomas. Volgens Arjan een “aardige jongen die heel pienter is. Ik heb met Thomas afgesproken dat ik vanmiddag mijn Jaguar XK8 mee naar school neem. Vind je dat goed?” ”Nou,” zeg ik, “het is denk ik meer de vraag of de meester het goed vindt.” Ja, de meester is inmiddels al akkoord, want Thomas heeft het aan hem gevraagd: “ik heb toch gezegd dat Thomas pienter is!” De Jaguar wordt

277

Het tiende levensjaarkeurig in zijn doosje gepakt en in een plastic tas gedaan, dan kan het autootje straks mee naar school.Samen nuttigen we even een broodje en kletsen we nog wat met elkaar. Plotseling zegt Arjan: “Pappa, wanneer nemen we weer een hond?” Cheetha is een paar maanden geleden overleden, omdat we toen net dit huis hebben gekocht hebben we toen besloten te wachten met een nieuwe hond totdat we in Brakel wonen. Nu is het zover en dus wil Arjan nu een hond! “Nou ik kan wel een beetje gaan zoeken naar een hond, ik wil weer graag een puppy, heb jij nog wensen?” Arjan heeft het liefste weer een hond zoals Cheetha, een Duitse herder dus of in ieder geval een herderachtige. Ik beloof Arjan dat ik eens goed rond zal kijken en dan is het tijd voor hem om weer naar school te gaan. Om een uur of vier, komt Arjan terug uit school, met een vriendje. Het is een keurig kind, zodra hij mij ziet, geeft hij mij een hand en zegt: “Dag meneer, ik ben Thomas van der Maas.” “En ik ben vader Van der Elst, de pappa van Arjan.” zeg ik, “ja dat dacht ik al.” zegt Thomas. “Mag ik even mijn moeder bellen om haar te vertellen dat ik bij Arjan ben?” vraagt Thomas en dus geef ik hem de telefoon aan. Thomas belt zijn moeder en vertelt haar waar hij zit. Natuurlijk vindt Helga het allemaal prima nee wij kennen elkaar dan nog niet, later hebben wij door de vriendschap van onze zoons elkaar wel heel goed leren kennen.Arjan heeft een mooie Nintendo spelcomputer en wil graag met Thomas een paar spelletjes spelen. Daarom moest natuurlijk ook de Jaguar mee naar school, want een van de Nintendo spellen is een soort autorace. Ik kan het nooit winnen van Arjan, maar Thomas toch ook niet. De jongens hebben duidelijk hoorbaar veel plezier.

278

Arjan; zijn levenDan roept Gerda de mannen naar beneden om even samen iets te drinken. Als we zo bij elkaar zitten vertelt Thomas dat hij nog een oudere zus heeft, Stephanie, die op het VWO in Zaltbommel zit. Het wordt tijd voor Thomas om naar huis te gaan en Arjan besluit dat hij even een eindje met Thomas mee gaat fietsen. Waar dat goed voor is, is me niet helemaal duidelijk, maar ik laat het maar even zo, per slot van zake woont Thomas helemaal aan de andere kant van het dorp. Na een uurtje gaat de telefoon, het is Helga, de moeder van Thomas: “Nou, we hebben Arjan de deur uit gekregen. “ klinkt het uit de telefoonhoorn. Ik ben wat verbaasd en vraag Helga wat ze bedoelt. Dan komt het hele verhaal. Arjan is meegereden naar het huis van Thomas. Hij heeft toen zijn fiets tegen de garagemuur geparkeerd. De jongens zijn nog even gaan ping pongen in de garage, maar Helga wil graag gaan eten, dus roept ze Thomas binnen en zegt tegen Arjan dat hij nu naar huis moet gaan omdat zijn moeder ook met het eten wacht. “Dat is goed mevrouw Van der Maas,” moet Arjan hebben gezegd, maar na 5 minuten staat Arjan op de keukendeur te kloppen. Helga gaat eens kijken, wat dat geklop te betekenen heeft en ziet Arjan: “Mevrouw Van der Maas, heeft U misschien een zaklamp, ik kan mijn fiets niet meer vinden.” moet Arjan hebben gezegd. Helga kijkt eens naar de lucht, het is nog volop licht en kijkt dan naar onze jongen: “Oh ja, ik heb wel een zaklamp.” ze loopt even naar binnen en komt dan terug met een minuscuul klein lampje: “Is deze goed?” vraagt ze. “Ja hoor, dank U wel mevrouw Van der Maas, nu gaat het wel lukken.” Arjan loopt met het lampje gewapend terug naar de garage, pakt zijn fiets en zet deze aan het einde van de oprit. Hij loopt terug naar het huis en geeft Helga haar zaklampje terug. Helga, die het

279

Het tiende levensjaarallemaal gevolgd heeft, kan haar lachen nauwelijks verbergen, maar ze houdt zich goed: “Fijn dat je je fiets weer gevonden hebt en nu als de wiedeweerga naar jouw moeder!” "Dank U wel mevrouw,” moet Arjan hebben gezegd “en ja ik ga al.”De familie Van der Maas heeft duidelijk plezier in Arjan en zijn grappen en grollen, tsja en wij, wij vinden het heerlijk dat het Arjan steeds weer lukt zo snel en zo gemakkelijk contacten te leggen. Als ik Arjan in bed stop, vertel ik hem dat ik niet ver van Brakel vandaan een nest Schotse Collie’s heb gevonden en dat we a.s. zaterdag even gaan kijken. Onze jongen is blij verrast en roept: “Pappa, nog even een kussengevecht?”...

280

Arjan; zijn leven

Wendy

Op die mooie nazomerdag van 1998 hebben wij een afspraak gemaakt met de familie bij wie een nest Schotse Collie’s is geboren. Goedgeluimd stappen we in de auto en vangen de reis aan. Aangekomen op het opgegeven adres vinden wij lieve mensen en een heel mooi “Collie gezin”. De moederhond, ook al een Wendy loopt wat nerveus om ons heen als we bij haar kleintjes gaan kijken maar staat toch Arjan toe dat kleine beestje met die mooie tekening in de kop en een wit en bruin voorpootje op te pakken. Het is liefde op het eerste gezicht, tussen Arjan en de pup! Met het pupje in zijn armen loopt Arjan op ons af: “Paps, dit is een mooi hondje”, zegt hij “ik wil deze graag hebben.” De fokker en zijn vrouw zien het glimlachend aan en prijzen Arjan, omdat hij zo lief is voor het kleine diertje. Wendy de moederhond, is er ook weer bijgekomen en springt tegen Arjan op. Arjan lacht naar haar en geeft haar een aai over haar mooie kop. “Wendy”, zegt de fokker, “ga eens keurig liggen”. Wendy gehoorzaamt maar het gaat niet helemaal van harte. “Och, Wendy wil haar kindje bij zich hebben, dat mag ze toch wel?” Arjan zet het pupje tussen de voorpoten van haar mamma, die meteen haar “kindje” begint te likken. “Kijk paps het is net als bij mensen, die mammahond houdt echt van haar kinderen!” roept Arjan enthousiast. De fokker en zijn vrouw vinden het heerlijk Arjan zo bezig te zien en horen. Zij nemen hem en de beide honden mee naar de schuur, daar mag Arjan dan even helpen om alle jonge hondjes een beetje bij te

281

Het tiende levensjaarvoeren en natuurlijk kwijt Arjan zich enorm serieus van deze taak.De koop is snel rond we zitten nog even gezellig na te praten, terwijl Arjan nog even bij de honden is. Hij vindt het geweldig daar. Dan komt hij naar ons toe en vraagt hij wanneer we “onze Wendy” mee mogen nemen. “Tsja dat duurt nog een aantal dagen, het hondje krijgt nog een wormenkuur en de dierenarts moet haar nog even heel goed onderzoeken en controleren, maar over een week of twee dan kunnen jullie haar komen halen.” zegt de fokker. 

Een tiental dagen later is het dan zo ver, we mogen onze Wendy op gaan halen. Al vroeg is Arjan in touw, gespannen naar wat deze dag brengen gaat.We worden hartelijk begroet door de fokker en zijn vrouw. Inmiddels zijn de meeste pups afgehaald en het is zichtbaar dat het deze mensen moeite doet de op een na laatste pup nu toch ook te moeten afstaan. We lopen naar het hondenverblijf en ja, daar komt onze Wendy al naar ons toe en werpt nieuwsgierige blikken op ons. Dan pakt de fokker haar op, geeft haar een kopje en legt het hondje in de armen van Arjan: “Hier knul, jij bent een lieve rustige jongen, ik vertrouw haar aan jou toe, zorg goed voor haar!”

Arjan is trots op en gelukkig met zijn nieuwe vriendinnetje en kan niet wachten totdat we weer in Brakel zijn om met haar te spelen en haar kunstjes te leren. Natuurlijk moet het hondje nog heel veel leren, maar samen met zijn ouders leert Arjan haar de basis en kent Wendy binnen afzienbare tijd de juiste commando’s en is ze keurig zindelijk.

282

Arjan; zijn levenWandelen met Wendy is dolle pret, lekker rennen door het bos of met de bal gooien, de bal die Wendy feilloos uit de lucht weet te plukken! Arjan heeft een nieuw maatje en wat voor een!Arjan vindt het heerlijk zich in het bos te verstoppen voor Wendy, vooral omdat Wendy hem altijd weer vindt en het dan dolle pret is tussen het hondje en haar baasje. In het begin is Wendy nog wat angstig voor de houten bruggetjes in het bos, nou, voor Arjan is dat geen punt, hij pakt haar gewoon op en tilt haar over het bruggetje heen. “Nou”, zeg ik als hij dat een keer of tien heeft gedaan, “dat doe je over een jaar niet meer, want als Wendy volwassen wordt dan weegt ze al snel zo’n 20 kg.” Je ziet bij wijze van spreken de radertjes gaan in het hoofd van Arjan: “ja, dat is natuurlijk zo, Wendy wordt groter en is straks te zwaar.” Hij loopt met Wendy naar het volgende bruggetje en zet haar ongeveer in het midden op de brug, dan loopt hij twee stappen door en gaat op de brug zitten: “Wendy kom dan, ik heb een heerlijk koekje.” Heel voorzichtig gaat Wendy op haar vier pootjes staan en heel voorzichtig beweegt ze zich naar voren in de richting van Arjan. Wendy zet de eerste stap en dan de tweede en dan is ze met een sprong bij Arjan en krijgt ze haar beloning. Arjan vindt het heerlijk dat dit experiment zo goed is geslaagd en wil Wendy nu de hele brug laten oversteken. Ik kijk even toe, zal dit goed gaan, vraag ik me af. Arjan zet het hondje vlak voor de brug en steekt dan snel de brug over. Hij roept Wendy, maar door de helling in de brug kan Wendy Arjan niet meer zien. Ze piept een beetje, het arme diertje durft niet goed. Ik pak de kleine Wendy op en breng haar een stukje de brug op, dan zet ik haar neer en met de moed der wanhoop rent Wendy regelrecht naar Arjan toe, naar haar veilige haven.

283

Het tiende levensjaarWendy heeft ervaren dat er niets is om je zorgen over te maken op zo’n brug en Arjan heeft haar niet meer over de brug heen hoeven dragen.Arjan groeit in zijn rol van baasje en laat Wendy overal waar dat maar even kan vol trots aan de mensen zien. Het kind en het jonge dier raken enorm met elkaar vertrouwd en beginnen al heel snel een soort van eenheid te vormen. Als Arjan thuis is ligt Wendy vlak bij hem en is ze rustig en tevreden, als Arjan niet thuis is omdat hij op school is of zo, dan ligt Wendy bij mij en knaagt aan de houten poten van mijn bureau...

284

Arjan; zijn leven

Arjan en Wendy

Inmiddels is Wendy nu zo’n twee maanden bij ons, het gaat heel erg goed met haar en ze groeit als kool. Arjan en Wendy trekken veel met elkaar op. Natuurlijk Wendy blijft een dier, maar toch durf ik te zeggen dat ze elkaar aanvullen zoals dat alleen maar lukt tussen dieren en mensen die zulke dieren met enorm veel liefde en respect begeleiden. We denken dat het goed is om Arjan en Wendy naar een hondentraining te laten gaan, want weliswaar heb ik best behoorlijk ervaring met dieren, maar ook Arjan moet het een en ander zich eigen kunnen maken teneinde Wendy zo goed mogelijk te kunnen verzorgen. Arjan stemt in met het plan en via de dierenarts, die praktijk houdt in onze straat en ons inmiddels kent, komen we aan een adres van een hondenvereniging in Gorinchem. Ik bel de secretaresse van die vereniging op en krijg te horen dat ze over twee weken een nieuwe puppytraining starten op de zaterdag. Arjan is wildenthousiast en roept: “Wendy, dan zullen wij die andere mensen eens een poepje laten ruiken!” Wendy kijkt naar z’n baasje, herkent het enthousiasme en rent met zwaaiende staart op Arjan af. Even dollen met Arjan, dat is haar lust en leven en dat doen “de kinderen” dan ook.“Paps, wat moet ik Wendy nog leren, voordat we naar de training gaan?” vraagt Arjan. Ik moet hier toch wel even om lachen, Arjan is zo heerlijk enthousiast “nee paps, serieus, we moeten natuurlijk straks wel de beste zijn!”“Oké,” zeg ik, “maar als je echt de beste wilt zijn, dan moet je beginnen met aan jezelf te werken. Dan moet je leren begrijpen dat Wendy een dier is, geen mens, dan

285

Het tiende levensjaarmoet je weten met je hart dat Wendy niet zoals jij kan redeneren, maar altijd handelt vanuit instinct.” “Paps, wat is instinct,” onderbreekt Arjan mijn woordenstroom. “Instinct is het diepe onberedeneerde gevoel dat mensen en dus ook dieren hebben om in alle situaties, die handelingen te doen om te kunnen overleven. Instinct is angst, maar ook zelfvertrouwen. Instinct is houden van maar ook de drang om lief gevonden te worden. Instinct is willen leven, met door en voor anderen. Begrijp je dat?” Ik kijk mijn zoon glimlachend aan, hij denkt erover na en knikt.“Dus, lieve vriend”, Arjan kijkt op en glimlacht, vanwege mijn “lieve vriend”, “probeer altijd te aanvaarden dat het aan jou ligt, als het niet goed gaat met Wendy, als je dat kan dan worden jullie een geweldig team. Heb en houd respect voor het lieve dier en aanvaard haar tekortkomingen met liefde. Het is niet erg als Wendy bepaalde dingen (nog) niet kan, het is wel erg als Wendy gedwongen wordt dingen te kunnen die tegen haar natuur indruisen!”Hier moet Arjan duidelijk even over nadenken...“Ohhhhh, maar dan is het net als tussen ouders en kinderen”, roept Arjan uit “als ouders te veel verlangen van hun kinderen dan gaat het ook niet goed, dat zeg je zelf altijd!” Oeps, Arjan is wel heel erg pienter.. “Ehhhhh, ja, van mij mag je het zo vergelijken, ik zeg niet dat wij het altijd perfect doen met jou, maar kijk maar eens hoe wij omgaan met jou, ik ben er zeker van als jij dat zo met Wendy doet, dat jullie dan samen een heel sterk team zijn, zoals wij drietjes dat zijn!” “Wij viertjes paps, Wendy hoort er ook helemaal bij! Maar ik snap het. Ik vind Wendy een heel lief dier, dus dat gaat wel lukken!”

286

Arjan; zijn leven“Goed zo,” zeg ik, “dan gaan we nu nog even wat oefenen. Het belangrijkste is dat je de goede dingen beloont en de verkeerde dingen door de vingers ziet. Je bent voor Wendy zichtbaar blij als zij het goed heeft gedaan, want dat is wat Wendy wil, zij wil jouw liefde, zij wil jou gelukkig zien en voor jou is het dan weer heerlijk omdat Wendy jou zo dankbaar is, want jij bent blij en gelukkig met haar.” We lopen samen even naar het bos, het waait behoorlijk, maar dat is niet erg en onze Wendy moet ook gewoon even uitgelaten worden. Samen verzinnen we enkele oefeningen waarvan we zeker weten dat Wendy die wel kan, juist en vooral om Wendy te kunnen laten voelen hoeveel Arjan van haar houdt. Wendy is razendenthousiast. Ze is een ijverige leerlinge, wat dat betreft doet ze niet onder voor haar kleine baasje. De ochtend van de eerste cursusdag is aangebroken. Arjan is gespannen. “Het komt goed, lieve jongen, heb maar een beetje vertrouwen in Wendy”, zeg ik als we in de auto stappen om naar Gorinchem te rijden. Arjan glimlacht naar me en controleert nog even snel of hij wel koekjes bij zich heeft voor Wendy. Wendy gaat even heerlijk dicht bij Arjan op de achterbank liggen en in de spiegel zie ik hoe Arjan haar even snel een koekje geeft. Ze spannen samen “de kinderen”, maar ik vind dat niet erg het geeft me eigenlijk een goed gevoel.De training gaat geweldig, Arjan en Wendy doen het uitstekend, dat zegt de leidster ook keer op keer. Wendy gedraagt zich voorbeeldig en Arjan is een uitstekende begeleider. Nu mogen de honden nog even spelen, ze mogen los en ravotten met elkaar. Ik sta even te praten met de leidster,

287

Het tiende levensjaarze is vol lof over Arjan en de colliepup. Als ik opkijk, zie ik dat Arjan een beetje afzijdig staat met Wendy aan de riem, de andere honden hebben dolle pret met elkaar. Mijn “twee kinderen” staan er een beetje verloren bij. “Oeps, zo moet het niet”, schiet het door mijn hoofd. Ik loop naar Arjan en zeg: “Laat Wendy maar even los joh, dan kan ze ook even spelen.” “Ze mag wel spelen hoor paps, maar die andere honden zijn zo wild. Ik durf haar niet los te laten, stel dat een andere hond Wendy bijt...” Ik kijk naar mijn ventje, ik zie een traan in zijn oog, hij meent het, hij is bang...Ik ga op mijn hurken bij Arjan en Wendy zitten en zeg: “Laat Wendy maar los, schenk haar maar jouw vertrouwen, laat haar maar zien dat jij haar durft te vertrouwen. Die andere honden zijn niet wild, maar speels, die willen even ravotten. Het is net eender als bij ouders en kinderen, weet je nog?” Arjan kijkt me aan: “Oké dan”, zegt hij met een putdiepe zucht. Hij maakt de riem los en net op dat moment komt er een bouvierpuppy heel dichtbij. Wendy is blij met haar vrijheid en rent op de bouvier af. De bouvier snuffelt eens aan Wendy en dan begint het spel. De dieren rennen en hollen beurtelings achter elkaar aan en zijn gewoon zichtbaar gelukkig. Wendy komt op ons afgerend, met in haar kielzog de bouvier. Wendy springt tegen Arjan op en de bouvier volgt haar voorbeeld. Dit is voor Arjan te veel, hij valt achterover door het gewicht van beide honden en ik kan hem nog net opvangen. Wendy deinst terug, maar de bouvier geeft Arjan een enorme lik over zijn gezicht. Arjan klautert overeind, begrijpt het spel van de dieren en roept: “Kom maar!” Arjan heeft er een vriendje bij. De bouvier vindt Arjan enorm lief en ja onze Wendy natuurlijk ook. 

288

Arjan; zijn levenDe hele cursus van zo’n zes maanden lang hebben Arjan, Wendy en die bouvier met elkaar opgetrokken. Vaak, heel vaak, loopt Arjan met beide honden door de straten van Gorinchem of over het veldje waar de training wordt gehouden. De beide honden zijn gek op Arjan, maar de bouvier accepteert ook dat Wendy Arjan’s hond is en Arjan? Arjan geniet en groeit in z’n rol.

289

Het tiende levensjaar

Slot Loevestein

Vandaag is oom Eijmert (Gerda’s broer) samen met zijn vrouw tante Wilma een dagje overgekomen uit Deurne. Ze willen wel eens met eigen ogen zien hoe het ons vergaat en ze hebben begrepen dat slot Loevestein vlak bij Brakel ligt, zelfs onderdeel is van de gemeente Brakel. Ze willen slot Loevestein wel eens zien... Natuurlijk drinken we eerst gezellig met z’n allen een kop heerlijke koffie, maar dan wordt Arjan toch wat ongeduldig want wij hebben hem beloofd dat hij zijn oom en tante een beetje rond mag leiden op het terrein van de burcht. Hij is er nu een paar maal geweest, ook met de klas en hij kent er aardig de weg.We stappen in de auto en rijden rap de vier km. die wij van slot Loevestein vandaan wonen. Als we de auto op de parkeerplaats hebben weggezet, zeg ik: “Nou Arjan, nu is het jouw beurt!” “Oké”, roept Arjan, “volg mij maar.” Zoals een goede gids betaamt, wijst Arjan zijn gasten even op het plateau, voorstellende de Vesting3hoek Gorinchem, Brakel (ehh sorry slot Loevestein) en het vestingstadje Woudrichem. Keurig vertelt Arjan dat de Vesting3hoek een onderdeel is van de Hollandse Waterlinie, die tot en met de Tweede Wereldoorlog een van de grootste verdedigingswerken van Holland is geweest. Oom Eijmert, vindt het reuzenknap dat Arjan dit allemaal weet en laat zich graag een en ander tot in detail uitleggen. “Zullen we ook even naar Woudrichem gaan?” vraagt Arjan “dat is een klein vestingstadje aan de andere kant van de Afgedamde Maas.” Nou dat willen zijn gasten wel

290

Arjan; zijn levenen dus stappen we even stevig door van de parkeerplaats in de richting van het slot. “Paps, wat denk je, zullen we eerst even naar Woudrichem gaan, dan kunnen we even met het voetveer, dat is niet zo ver van hier”, vraagt Arjan “Ja, maar jongen, ik denk niet dat het voetveer vaart, we zitten helemaal buiten het seizoen, ik denk zelfs dat de pont naar Gorinchem niet vaart.” antwoord ik. Arjan kijkt beteuterd, maar laat zich ook niet uit het veld slaan: “Oké,” zegt hij, “dan gaan we eerst Loevestein in en als er dan nog genoeg tijd is rijden we wel met de auto naar Woudrichem!” We lopen over de brug de burcht binnen en Arjan regelt even de kaartjes om straks het eigenlijke kasteel te bezichtigen. Op de binnenplaats van de burcht is het zoals gewoonlijk gezellig druk. We scoren even een drankje en lopen dan in de richting van het kasteel. De rondleiding gaat over enkele minuten beginnen. Arjan vertelt nog enkele wetenswaardigheden over het kasteel en de kruittoren, recht tegenover het kasteel en dan wordt het tijd de houten ophaalbrug over te steken en het eigenlijke kasteel binnen te gaan. Voor gids Arjan is het nu even pauze, want de bezichtiging van het kasteel gaat met behulp van een officiële Loevestein gids die alle wetenswaardigheden kent en daar mooi over weet te vertellen. De rondleiding gaat zo ongeveer door het hele kasteel en we leren iedere keer weer wat bij over Hugo de Groot en zijn ontsnapping in de boekenkist, over de heren van Gelre en Holland en hun eeuwigdurende strijd, over ridders en hovelingen en noem maar op.Als we op de zolder van het kasteel zijn gekomen laat de gids nog even de hijsinstallatie zien, waarmee de zakken meel enkele eeuwen geleden naar boven werden gehesen. De gids legt uit dat je met behulp van steeds grotere raderen, ook steeds meer hefvermogen creëren kan. Als

291

Het tiende levensjaarbewijs mag Arjan zijn oom Eijmert van ca. 75 kg zwaar even een stukje omhoog hijsen. Nou dat lukt, in minder dan geen tijd, hijst Arjan zijn oom enkele meters boven de vloer!Via de keuken gaan we terug naar buiten, de rondleiding is klaar. Onder de indruk van wat we hebben gezien en van Arjan’s enorme krachten, verlaten wij het kasteel. Oom Eijmert wil nog even in de soldatenhuisjes en het museum kijken en dus is Arjan weer aan de beurt om ons versteld te doen staan door wat hij er eigenlijk allemaal van weet en wat ook steeds door de aanwezige mensen en/of de tekstuele uitleg aan de wanden wordt bevestigd. We verlaten de burcht. Er is nog wel wat tijd om even naar Woudrichem te rijden en dus wandelen we terug naar de auto om dan snel via de Wilhelminasluis aan de andere kant van de Afgedamde Maas te komen. Na een kwartiertje rijden we de vesting Woudrichem binnen. Arjan is in zijn element en wil dat ik de auto zo snel mogelijk parkeer, zodat we te voet allerlei bezienswaardigheden kunnen bewonderen. Als de auto goed en wel staat, begeleidt Arjan ons snel naar de binnenste ring van dit vestingstadje en vertelt hij ons allerlei wetenswaardigheden over Woudrichem en haar bewoners van weleer. Ik ben niet alleen trots op mijn mannetje, maar het treft mij bijzonder hoeveel hij er eigenlijk van weet. “Hoe weet je dat eigenlijk allemaal?” vraag ik hem. “Ohhh, dat weet ik van meester Van Strien, we zijn met de klas een keer hier geweest, dat heb ik toch verteld?” Oh ja, nu weet oude pa het weer, Arjan heeft er zelfs een opstel over geschreven. Oom Eijmert en tante Wilma zijn weer naar huis, het is bedtijd voor Arjan en dus loop ik met hem mee naar

292

Arjan; zijn levenboven, naar zijn kamer nog even een spelletje op de Nintendo en dan stop ik Arjan in. Als ik weg wil lopen hoor ik Arjan vragen: “Paps, ik ben sterk hè, ik kan zomaar oom Eijmert ophijsen.” “Ja”, antwoord ik, “jij bent sterk, maar niet alleen met lichamelijke kracht, jij bent ook sterk met je hoofd, daar mag je gelukkig van zijn, want dat is een gave, een gave speciaal voor jou. Zo’n gave verlangt overigens ook van jou dat jij haar goed gebruikt en haar bij wijze van spreken de kans geeft om te groeien, want dat lieve knul, dat is Arjan, de combinatie van lichaam en geest. Wees jij maar trots op wat je bent en kunt, want lieve jongen, jij bent het waard om trots op te zijn!” Arjan kijkt me aan met die doordringende blik en als hij ziet dat ik het meen, vormt zich een glimlach op zijn gezicht. “Dank je wel paps, ja ik ben trots op jou en op mamma, maar ook wel een beetje op mezelf..!”Ik geef mijn knul een kus op z’n voorhoofd en “sluip” de kamer uit.

293

Het tiende levensjaar

Mamma is jarig

Arjan is leergierig en ambitieus. Hij zit veel met z’n neus in de boeken. Het is leuk om te zien en te ervaren hoeveel Arjan opsteekt van zijn atlas, de geschiedenisboekjes die pa her en der heeft staan en zijn encyclopedie. Hij begint ook meer en meer interesse te krijgen in het serieuze computerwerk en vraagt me soms honderduit over Word, Excel en Powerpoint. Binnenkort is mamma jarig, Arjan wil een heuse Powerpointpresentatie voor haar maken. Hij heeft inmiddels een eigen pc en hij wil dat ik daar Powerpoint en Paint Shop Pro op installeer. Natuurlijk doe ik dat voor mijn kleine man. Hij kan zo lekker overweg met de pc en heeft onlangs zelfs een eigen website gebouwd, uiteraard met zijn lievelings autootjes en muziek van Maria Callas. Arjan heeft met PSP een paar mooie plaatjes bewerkt. Hij zet zijn mamma behoorlijk in de bloemen. Nu moet hij het geheel gaan samenbrengen in Powerpoint, dat is nog lastig, maar na een paar avondjes knutselen, heeft hij het helemaal voor elkaar.“Ik wil dat die presentatie in de nacht van 21 op 22 december om 12 uur op mamma’s bureaublad staat, kun jij dat regelen pa?” We werken hier met een netwerk en ja dan zijn zulke trucs niet echt moeilijk, dus zeg ik: “Ja hoor, dat kan ik regelen, ik maak wel een stukje script dat die opdracht uitvoert, dan heb je er geen omkijken naar, je moet alleen dan jouw pc wel aan laten staan, die van mamma staat altijd aan, dus dat is geen probleem.” “Ga je dat met script doen?” vraagt Arjan, “mag ik helpen?”

294

Arjan; zijn leven“Ja hoor, jij mag helpen, kom maar naast me zitten, dan kun je goed zien wat ik allemaal zit te typen.” Er volgt een uurtje van heel veel vragen, antwoorden en nog meer vragen. Arjan wil het allemaal heel precies weten. We hebben afgesproken dat ik het zo zal maken dat de Powerpoint gewoon zelfstandig start om klokslag 12 uur. We testen het nog even allemaal uit en het werkt prima. Morgen is mamma’s verjaardag. Arjan heeft inmiddels al kerstvakantie, dus hij wil opblijven tot tenminste 12 uur. Hij wil zelf zien hoe zijn mamma reageert. Arjan blijft bij me zitten, hij is gespannen, hij is zo enorm benieuwd naar de reactie van zijn mamma... Om 23:40 uur komt Gerda even naar me toe, ze is moe, ze wil eigenlijk dat we even met ons drietjes (ehhh viertjes) in de kamer gaan zitten en zo haar nieuwe levensjaar gaan inluiden. Arjan kijkt me aan, dit is duidelijk een teleurstelling, maar ik weet wel raad: “Ik heb net een offerte op jouw bureaublad gezet, die moet morgen naar de post, wil je nog even kijken of er niet al te veel taalfouten in zitten, dan kan ik de order hopelijk nog voor Kerstmis in de wacht slepen.” Snel klik ik met een paar muiskliks een offerte (die ik allang heb en eigenlijk pas in het nieuwe jaar bij de klant moet zijn) naar het bureaublad van Gerda. “Ja dat is goed,” zegt Gerda, “maar als ik klaar ben wil ik in de kamer gaan zitten hoor!” “Oké”, roepen Arjan en ik in koor en zelfs Wendy doet mee, door even Gerda’s hand te likken.Als Gerda teruggelopen is naar haar kamer, sluipt Arjan stilletjes weg, ik hoor hem wat rommelen in de woonkamer en ik besef dat hij nog meer voor zijn moeder in petto heeft. Ja ik weet dat hij wat zakgeld bij elkaar heeft gespaard en ben eigenlijk schreeuwend benieuwd, naar wat hij heeft.

295

Het tiende levensjaarHet is 12 uur, op de monitor kan ik zien dat er extra “netwerkverkeer” ontstaat, het script doet zijn werk. Dan hoor ik het een beetje rommelen in Gerda’s kamer, snel loop ik naar de woonkamer om Arjan te waarschuwen, maar dat is al niet meer nodig, Arjan is al naar de kamer van Gerda gelopen. Als ik daar ben zie ik nog net hoe Arjan zich over zijn moeder buigt en haar een kus geeft. Op het beeldscherm zie ik de Powerpoint lopen...Gerda vindt het helemaal geweldig, ze is verrukt en enthousiast en vraagt: “Heb je dat helemaal zelf gemaakt?” “Ja” zegt Arjan, “alleen het script om de Powerpoint te starten, dat heeft pappa gemaakt.” “Dat dacht ik al, dat je vader in het complot zat, want die offerte hoeft helemaal niet morgen weg.. Wat mooi gemaakt Arjan, ik vind het echt ontzettend mooi!” Gerda pakt het hoofd van haar knul en trekt dat naar zich toe, geeft hem een dikke kus en dan ziet ze mij, ik krijg niet eens de kans haar te feliciteren, ik moet eerst kijken naar de mooie Powerpoint die Arjan heeft gemaakt. Het doet me goed dat Gerda zo heerlijk verrast is.Nu mag ik mijn cadeau geven en zoals altijd is Arjan er als de kippen bij om zijn moeder te helpen met uitpakken. Soms is hij al behoorlijk volwassen, maar vaker is hij gelukkig nog een heerlijk en nieuwsgierig kind!“Laat die offerte maar,” zeg ik tegen Gerda als we alle drie weer een beetje tot rust gekomen zijn “we gaan ons nu bezighouden met jouw verjaardag, die offerte hoeft er pas begin volgend jaar uit.” Gerda kijkt me aan: “Ja dat heb ik gezien, floepbeer”, zegt ze en we lopen naar de huiskamer. Als Gerda het licht aandoet in de huiskamer, is de verrassing compleet, midden op de salontafel staat een

296

Arjan; zijn levenprachtig mooi kerststukje, nog helemaal ingepakt in cellofaan. Gerda is gek op kerststukjes en ik moet denken aan die keer, jaren geleden nog voor dat Arjan geboren was, toen zij ook zo’n prachtig kerststukje gehad heeft van haar moeder. Gerda is verrukt en roept: “Is dat voor mij?” Arjan en ik kijken elkaar eens aan, ik zie pretlichtjes in zijn ogen, hij weet dat hij succes heeft. Deze keer hoeft Arjan niet te helpen met uitpakken, deze keer mag Gerda het helemaal zelf doen. Gerda pakt het stukje uit en leest op het kaartje: “Mamma, jij bent de allerliefste, daarom op jouw verjaardag dit..!”“Kon je dat wel betalen?” vraagt Gerda aan Arjan “of heeft pappa hier ook geholpen?” voegt ze er met een glimlach aan toe. “Nee, pappa heeft niet geholpen, maar de mevrouw van de bloemenwinkel heeft me wel wat korting gegeven. Ik zei dat ik niet meer geld had, toen heeft ze me gematst en er nog een extra kaarsje bijgezet...” We kijken elkaar eens aan en Gerda en ik zien het voor ons, dat leuke jochie, dat zijn moeder extra wil verrassen op haar verjaardag, maar net twee gulden te kort komt. Welke mevrouw van welke bloemenwinkel gaat daar niet voor opzij...

297

Het elfde levensjaar

298

Arjan; zijn leven

299

Het elfde levensjaar

Strafwerk

Het is een aardige voorjaarsdag, het is nog wel wat fris, maar het gevoel van lente is ook duidelijk aanwezig. Wendy ligt aan mijn voeten, maar springt plotseling op, ze heeft het tuinhekje gehoord, Arjan komt er aan. Wendy rent hem snel tegemoet. Anders dan gebruikelijk komt Arjan even niet bij me zitten, hij is verdrietig dat is wel duidelijk. Ik loop naar hem toe en vraag hem wat er aan de hand is: “Ik heb strafwerk gekregen van meester Van Strien.” antwoordt Arjan. Ik ben verbaasd, natuurlijk Arjan is een gewoon kind en zal best wel eens kattenkwaad uithalen, maar meester Van Strien heb ik staan als een fijne onderwijzer die dat wel hebben kan. Ik vraag Arjan wat er precies is gebeurd, al snel wordt me duidelijk dat de meester even in moet springen in Arjan’s klas en dat hij zodoende twee klassen tegelijk heeft. De meester besluit beide klassen tegelijk een gymles te geven, zo kan hij de circa 40 kinderen beter overzien en onder controle houden dan wanneer hij steeds heen en weer moet gaan van de ene naar de andere klas. Het is wat rumoerig in de gymzaal en de meester vraagt om stilte. Natuurlijk gaat er een aantal kinderen nog even door, waaronder Arjan. “Maar ik ben echt niet de enige”, zegt Arjan, “anderen waren ook nog aan het praten en die krijgen geen strafwerk, ik wel. Ik vind dat niet eerlijk, ik maak dat strafwerk niet!” De meester heeft Arjan er uit gepikt en hem opgedragen de zin die hij voorschrijft, steeds over te schrijven totdat hij vier kantjes van een schrift vol heeft. Ik vind dit een beetje flauw en besluit eens even te kijken of ik er iets aan kan doen. Arjan gaat dat strafwerk niet maken, zover

300

Arjan; zijn levenken ik mijn jongen wel, maar we moeten ook ervoor zorgen dat er geen al te grote problemen komen met de school. Ik bel de school op en vraag naar meester Van Strien. Ik zeg hem wat ik zojuist van Arjan heb gehoord en ik vertel er direct maar even bij dat Arjan dat strafwerk niet gaat maken, niet omdat ik daar tegen ben, maar omdat hij dat zo echt niet neemt. Als hij strafwerk verdiend heeft omdat hij nog wat door zat te praten, dan hebben de anderen die ook doorgingen met kletsen dat ook verdiend. De meester is heel redelijk en hij geeft mij ook wel gelijk, hij vertelt erbij dat het waar is dat er meerdere kinderen zijn blijven kletsen, maar dat hij niet precies weet wie dat waren: “Ja, maar meneer Van Strien...” verder kom ik niet, ik word onderbroken door de heer Van Strien: “U heeft gelijk mijnheer Van der Elst en Arjan heeft ook gelijk, toch moet ik een voorbeeld stellen, nou oké als Arjan één kantje volschrijft is het wat mij betreft in orde.” “Goed mijnheer van Strien ik beloof niets, want ik ken mijn kind, maar ik zal proberen hem zo ver te krijgen dat hij 25% van het opgedragen strafwerk maakt. Daarenboven wil ik hier verder nooit meer iets van horen hè, ik vind het prima dat U een voorbeeld moet stellen, maar waarom dat dan precies Arjan moet zijn, dat begrijp ik niet.” “Het is ook niet echt eerlijk, meneer Van der Elst, dat ben ik wel met U eens, maar ik kan het als meester me niet permitteren Arjan nu het strafwerk helemaal kwijt te schelden, dan verlies ik mijn gezag over de kinderen.” “Nou, dat ben ik helemaal niet met U eens, maar daar hebben we het nog wel eens over, U kunt ook gewoon praten met die kinderen en eens laten zien dat ook U een feilbare mens bent. Dan verliest U geen gezag, dan wint U aan gezag en niet geheel en al onbelangrijk, ook aan respect, ook van de kinderen! Ik zal proberen Arjan één kantje te laten volschrijven, maar

301

Het elfde levensjaarnogmaals, ik beloof niet dat Arjan het ook zal doen, want als hij echt in zijn rechtvaardigheidsgevoel is gekwetst, dan doet hij het niet!” We sluiten op een respectvolle wijze het telefoongesprek af en ik loop naar Arjan. Ik vertel hem van mijn telefoontje en dat hij nog maar één kantje hoeft vol te schrijven Arjan vindt het duidelijk helemaal niets, maar ziet wel in dat hij geen ruzie moet maken met de meester. Hij mag die meester ook wel, de man kan zo ontzettend mooi vertellen en tekenen. Eindelijk klinkt er dan het “nou oké dan omdat jij het zegt!”Ik vraag waar die papieren zijn: “Ohhh, die heb ik in de container gegooid”, antwoordt Arjan. “Nee hè...” roep ik uit, “nou goed, ik ga wel even kijken.” Ik loop naar de container en bovenop vind ik inderdaad een aantal lege velletjes schriftpapier, op één velletje staat een met een keurig handschrift geschreven zin: “Ik moet altijd goed naar de meester luisteren.” Mijn maag keert zich bij wijze van spreken om. Wat ontzettend kinderachtig, Arjan is tien, geen zes. Ik moet de neiging onderdrukken om de boel in 100 stukjes te verscheuren en loop met de velletjes papier naar Arjan. Ik vertel hem eerlijk dat ik het nogal kinderachtig vind maar voeg daaraan toe dat het nu aan Arjan is om te laten zien dat hij zichzelf kan overstijgen. Arjan denkt na, ik zie pretlichtjes in zijn ogen: “Paps, hoeveel talen spreek jij?” Oeps, ik begin iets te herkennen: “nou jongen, inclusief Grieks zijn dat er zes!” “Ohhh, kan je dan voor mij deze zin in al die talen vertalen?” “Ja ja, jij heet zeker Van der Elst? Nou goed, ik zal het voor je vertalen in het Duits, Frans, Engels en Latijn. Grieks zal ik maar niet doen, het is enorm lastig om de originele Griekse letters na te tekenen.” Op een apart velletje papier vertaal ik voor Arjan de zin in vier extra talen en Arjan gaat aan de slag.

302

Arjan; zijn levenAls ik later even bij hem kom kijken is hij al helemaal klaar, hij heeft het keurig gedaan, Nederlands in het blauw, Duits in het groen, Engels in het bruin, Frans in het zwart en Latijn in het rood. De volgende morgen besluit ik even mee te gaan met Arjan naar school, als de meester nog wat te meuten heeft dan mag hij dat doen, waar ik bij ben....Als ik op school aankom met mijn zoon, komt meester Van Strien gelijk op ons af: “Kom maar even mee”, zegt hij en gaat ons voor naar de klas. “En Arjan, ik zie dat je versterking hebt meegebracht, heb je je huiswerk (niet meer strafwerk dus) gemaakt?” “Meester,” ben ik Arjan even voor, “ik wil een en ander wel even heel duidelijk stellen, Arjan heeft geen versterking meegebracht, ik heb me juist meer aan hem opgedrongen, ik hoop dat hij daar blij mee is, maar laat helder zijn dat hij het niet van een vreemde heeft dat hij zo slecht tegen onrecht kan”. Ja mijn toon is scherp en Arjan merkt dat ook: “Laat maar paps de meester begrijpt het wel” zegt hij “ja, ik heb mijn huiswerk gemaakt, ik heb er maar gelijk een les in talen van gemaakt.” beantwoordt Arjan de meester. De heer Van Strien hoort het met een glimlach aan: “Nou, ik ben benieuwd!” Arjan overhandigt hem het papier. De meester kijkt ernaar en ik zie zijn gezicht vertrekken in een hele vrolijke grimas: “Oef, zelfs Latijn, daarmee heeft jouw vader jou zeker geholpen?” vraagt hij “Ja”, geeft Arjan toe, “mijn paps heeft die zin in vier talen vertaald, ik hoefde het alleen maar over te schrijven.” De meester steekt zijn hand uit naar Arjan en zegt: “Geweldig knul, dat heb je goed gedaan en nog mijn excuses omdat ik alleen jou eruit heb gepikt!” Arjan neemt de handreiking aan en zegt: “Dank U voor het compliment en excuses aanvaard”.

303

Het elfde levensjaar“U heeft een geweldige zoon” zegt de meester terwijl hij mij aankijkt “en U kent vlotjes Engels, Frans, Duits en Latijn”. Ik kan het niet laten en met een glimlach op mijn gezicht neem ik de uitgestoken hand aan en zeg: “Tsja, gymnasium alpha...”

304

Arjan; zijn leven

Tafeltennissen

Het schoolplein heeft een opknapbeurt gekregen, er zijn enkele speeltoestellen vervangen en er is een heuse pingpongtafel geplaatst, een hele mooie met een granieten blad en het netje is van metaal. Thomas, het kameraadje van Arjan, kan leuk tafeltennissen. Er is een stevige rage ontstaan op school, er worden competities georganiseerd. Thomas wordt de beste van de school, maar als Arjan hoort dat zijn pa twee jaren achtereen op het seminarie de kampioen pingpongen van het huis is geworden, ziet Arjan zijn kans schoon: “Zeg paps, kan jij mij niet trainen met tafeltennissen?” Natuurlijk wil ik dat wel doen, maar ik ben nu 48 jaar, geen 16 meer en nog belangrijker waar moeten we gaan trainen. We hebben eigenlijk geen ruimte die groot genoeg is. Arjan komt met de oplossing: “We doen het gewoon buiten op de achterplaats!” Ik heb geen echte speeltafel, maar met wat schragen en een grote plaat hechthout is dat probleem snel getackeld. Na een kwartiertje zagen en sjouwen staat er een heerlijke pingpongtafel op het binnenplaatsje. De ruimte is niet overweldigend, maar het is te doen. Ik loop naar de zolder om mijn netje, de batjes en enkele balletjes te halen. Arjan is enthousiast: “Nu ga ik leren hoe ik Thomas kan verslaan.” “Nou,” zeg ik “daar heb je best wel even training voor nodig, dat lukt niet meer deze week. Je moet niet vergeten dat Thomas al jaren speelt en jij begint net!” Arjan laat zich niet uit het veld slaan en mept de bal in de richting van zijn pa. “Zullen we dan maar beginnen met de opslag?” vraag ik met een grimas. Ik doe Arjan voor hoe je het beste kunt serveren en leer hem enkele tactiekjes, zoals op de backhand spelen van

305

Het elfde levensjaarde tegenstander, of opslaan met effect, zodat de bal wegdraait als hij de tafel raakt. Arjan is een vlotte leerling, hij heeft het heel snel door en kan weldra een goede opslag afgeven, ook het meegeven van het effect heeft hij snel onder controle. Dat gaat nog wat worden, nog even en de kampioen van het seminarie wordt van de troon gestoten door zijn eigen zoon! “Zullen we een wedstrijdje doen, paps?” vraagt Arjan. Ik stem toe en laat Arjan beginnen met serveren. Arjan is watervlug, nu merk ik toch wel dat ik ouder ben. Op een gegeven moment sta ik 5 punten achter. Dat kan natuurlijk niet, dus gooi ik nog wat andere technieken in de strijd zoals, dropshots of spin effect. Arjan staat er een beetje beteuterd bij als ik na enkele minuten de wedstrijdwinst op mijn naam boek: “Hoe doe je dat nu, paps?”, vraagt Arjan. Ik kijk hem aan en zeg: “Ja, als ik de hele trukendoos opentrek, dan moet je wat in je mars hebben.... ik zal het je leren.”Na een uurtje oefenen kent Arjan heel wat trucjes en ruimen we de tafel op, zodat we kunnen gaan eten en met Wendy wandelen. De volgende dag als Arjan uit school komt vertelt hij enthousiast dat Thomas hem gevraagd heeft waar hij die trucjes van kent. Arjan heeft lopen opscheppen over zijn oude pa en Thomas is heel benieuwd naar de pingpongkwaliteiten van pa Piet. Dan gaat de bel en staat Thomas voor de deur. Oh jee, nu zal ik het moeten gaan waarmaken, geloof ik. Maar ik hou wel van zo’n uitdaging, dus zetten we snel de tafel op en nemen we onze positie in. Als een heuse professional bepaalt Thomas wie er mag beginnen met serveren. Thomas krijgt de eerste beurt. Als Thomas zijn eerste opslag

306

Arjan; zijn levenafgeeft, begin ik te begrijpen, waarom hij de kampioen van de school is, ik zal hier even mijn handen vol aan hebben. Maar al snel kom ik lekker in mijn spel en krijgt Thomas niet echt nog veel kansen, ik daarentegen wel... “Jemig, U weet wel wat met effect spelen is hè?” vraagt Thomas. “Ja, ik ben niet meer zo vlug hè, dus moet ik het van de techniek hebben” beantwoord ik hem. Thomas moet met lede ogen aanzien, hoe ik de drie sets en dus de match win, maar hij vindt het niet erg en Arjan is in zijn nopjes, dat kan zijn vader hem immers wel leren.In gedachten ga ik terug in de tijd, de tijd toen ik het van mijn vader heb geleerd. Mijn vader was in zijn jeugd kampioen geweest van de Poeldijkse Jeugd Vereniging, zo geven wij dat blijkbaar door van vader op zoon.Arjan wil nog even met zijn vader pingpongen, hij wil nog even oefenen, maar de match tegen Thomas eist haar tol, ik ben moe en tot algehele vreugde van de jongens, moet ik het nu toch echt afleggen tegen mijn watervlugge zoon. Arjan is sneller dan Thomas, daar zit zijn kracht, dat kan hij uitbuiten. Ik zeg hem dat en daar gaan we de volgende dagen een beetje op oefenen. Ik ken nu Thomas z’n spel, dat is een voordeel voor Arjan en dus leer ik Arjan hoe hij heel gemakkelijk door snelheidswisselingen zijn tegenstander op het verkeerde been kan zetten.Arjan doet het goed, het kost me meer en meer moeite hem de baas te blijven. Maar Arjan is ook een betrokken mannetje, hij voelt het aan als zijn pa vermoeid raakt en neemt dan zelf ook wat gas terug. Je zou het niet direct verwachten van zo’n ambitieuze jonge knul, maar hij gunt zijn pa dus ook de overwinning!  Na twee weken oefenen en trainen komt Arjan glunderend thuis. Hij heeft gewonnen van Thomas.

307

Het elfde levensjaarMeester Jan wil nu tegen Arjan gaan spelen en als Arjan dat wint, is hij de kampioen van de school. Meester Jan is ongeveer 35 jaar, jonger dus dan zijn pa, maar hij denkt wel meester Jan te kunnen verslaan.Arjan is heerlijk fanatiek als hij de volgende morgen naar school gaat. Ik weet dat de wedstrijd om 15:15 uur gespeeld gaat worden, ik ben benieuwd en besluit even “stiekem” te gaan kijken.Als ik bij de school kom is de wedstrijd al in volle gang. Arjan heeft de eerste set verloren met 6-4. De tweede set begint en Arjan mag serveren. Arjan heeft vleugeltjes en wint de game met 11-1. Uiteindelijk trekt Arjan de tweede set naar zich toe, hij verslaat de meester met 6-2. Tijd voor de derde en beslissende set. De eerste game is voor de meester. Ze gaan draaien en dus fluister ik naar Arjan: “Denk aan de tempowisselingen...” Arjan heeft het begrepen en “hakt op de meester in”. Arme meester Jan, hij heeft geen schijn van kans meer, Arjan is simpelweg te snel en ja, zoals ik heb ervaren, gaan ook bij de meester de jaren tellen.. Samen lopen we terug naar huis, na alle complimentjes te hebben aangehoord. Meester Jan heeft zich “een winnaar getoond in het accepteren van zijn verlies”. Hij heeft Arjan enorm in het zonnetje gezet en hem een prachtig cadeau gegeven, een boek over sporten en sporthelden.Arjan is blij met z’n titel (Tafeltenniskampioen van de OBS van Dam van Brakel 1999). “Paps, zullen we dadelijk thuis nog even een wedstrijdje pingpongen?” vraagt hij... 

308

Arjan; zijn levenRondvaart op de Linge

Tijdens een van onze bezoekjes aan het stadje Gorinchem hebben we gezien dat er van daaruit rondvaarten worden georganiseerd over het riviertje de Linge. Het lijkt ons leuk om dat ook eens te doen. Gerda heeft het allemaal geregeld met de betreffende rederij, vandaag is het zover. Het is goed weer. Pa Piet heeft geen zin om met de auto te gaan. We besluiten met de fiets naar Loevestein te rijden en van daaruit het fietsveer te nemen naar Gorinchem. We zijn eigenlijk alle drie gek op varen en wat dat betreft kan men hier in de regio het hart ophalen. We hebben bij Poederoyen de Maas, bij Brakel ligt de Waal, bij Loevestein komen de Maas en de Waal samen en vormen dan de Merwede, vanaf Loevestein gaan we dus via de Merwede richting Gorinchem. Het veer is eigendom van de gemeente Gorinchem en wordt enorm goed onderhouden. De boot vaart heerlijk en we zitten alle drie te genieten van het prachtige uitzicht op de rivier, met links en recht de uiterwaarden. Nederland is een prachtig mooi land! Na een half uurtje varen meert de pont aan op de kade in Gorinchem. Snel vervolgen we onze weg vanaf de kade naar hartje Gorinchem, waar de opstapplaats is voor het tochtje over de Linge. We zijn mooi op tijd, Gerda heeft het formidabel goed uitgekiend, we mogen direct opstappen en om alvast in de stemming te komen krijgen we een drankje naar keuze geserveerd. Arjan kiest een jus d’orange, mamma ook en ik ga voor een goed glas witte wijn. Langzaam maar zeker komen er meer mensen aan boord en na een goed kwartier worden de trossen

309

Het elfde levensjaarlosgemaakt en zet de boot zich in beweging. Het vraagt nog heel wat stuurmanskunst om de stad Gorinchem uit te varen, er is best wel wat toeristenverkeer op de Linge en in Gorinchem zelf is het druk. Maar de schipper verstaat zijn vak en loodst de boot keurig over het smalle water. Hier is de Linge niet veel meer dan een behoorlijke sloot, maar eenmaal buiten het centrum van Gorinchem wordt de Linge allengs breder. Er is ook een heuse gids aan boord, die ons vertelt over de toch wel rijke historie van de Gorinchemse industrie en scheepsbouw. Hier in dit waterrijke stukje van Nederland woont, werkt en leeft men met en door het water. Dat geldt voor de Merwede, maar zeker ook voor de Linge. Als we de stad helemaal achter ons hebben en onder de rijksweg A15 door varen verandert het landschap, het wordt weidser en door de prachtige bebossing ook mooier. We varen nu in de richting van Leerdam. Die stad die beroemd is vanwege zijn glasindustrie. Na enige tijd varen we langs en later ook door het Lingebos waar ook nog een prachtige camping is. Arjan herkent het Lingebos direct, omdat wij daar met een zekere regelmaat naar toe gaan om heerlijk te wandelen met z’n allen. Arjan geniet van het uitzicht en vraagt de gids honderduit. Arjan is de jongste (tien jaar) gast aan boord en de gids heeft duidelijk schik in onze knul. Steeds weer komt hij vragen of Arjan nog iets wil weten. Arjan speelt het spel mee en komt direct weer met vijf nieuwe vragen, over Leerdam, het Lingebos of verderop over Beesd en de Heerlijkheid Mariënwaerdt. Als we eenmaal ruimschoots voorbij Beesd zijn moeten we gaan draaien, verderop wordt de Linge te smal en te ondiep.De gids daagt Arjan uit en laat nu hem vertellen over de bezienswaardigheden die we op de terugweg zien. Arjan

310

Arjan; zijn levenneemt deze uitdaging vol verve aan en vertelt over Mariënwaerdt, Beesd, Leerdam, het Lingebos en al die andere mooie plekken alsof hij dat werk al jaren doet. Dan komt de sluis bij Gorinchem al weer in zicht en krijgt Arjan een enorm applaus, omdat hij het allemaal, met humor doorspekt, heeft kunnen terug vertellen. Als we aanmeren staat Arjan in het brandpunt van de belangstelling en op zijn eigen jeugdige wijze spreekt hij respectvol met de oudere mensen en vertelt hen over zijn leven, zijn school, zijn ouders. Een enkele gast komt naar ons toe om ons te complimenteren met onze “geweldige” jongen. Gerda en ik staan te gloeien van trots... Arjan, wat een geweldig kind...! Als wij als laatsten van de boot op de kade willen stappen, pakt de gids nog even Arjan bij de schouders: “Dat heb jij mooi en goed gedaan, jongen, mijn complimenten!” De man kijkt ons aan en geeft ons een knipoog. Arjan staat er een beetje verlegen bij, zoveel complimenten is hij niet gewend, maar hij hervindt zijn balans, zijn humor. Hij kijkt de gids aan over de rand van zijn bril en steekt zijn duim omhoog...! In gedachten verzonken gaan we terug naar de Merwede kade om de pont te kunnen nemen naar Loevestein. Plotseling ontwaakt Arjan uit zijn overpeinzingen: “Paps, heb ik het allemaal echt zo goed naverteld op de terugreis?” Ik krijg een warme glimlach op mijn gezicht, Arjan, nog zo heerlijk onzeker, nog zo heerlijk kind... “Nou, lieve jongen”, zeg ik, “je hebt het uitstekend gedaan, ik denk niet dat er iemand anders op de boot was die dat zo goed had gekund!” Arjan is blij met dit compliment en zegt: “Jawel hoor, de gids wist het allemaal nog beter.” 

311

Het elfde levensjaarAls we weer thuis zijn en we even heerlijk gewandeld hebben met Wendy, komt Arjan nog een keer op deze mooie middag terug: “Paps het was heerlijk hè, vanmiddag op de Linge, ik zou dat best nog eens over willen doen” zegt hij. “Ja lieve jongen,” zeg ik “het was voor herhaling vatbaar.” Ik kijk hem aan en zie de pretlichtjes in zijn ogen. Hij heeft genoten, onze jongen, dat is overduidelijk...

312

Arjan; zijn leven

Pokémon

Het is heerlijk weer vandaag. Arjan heeft vakantie en is samen met Gerda een lekker eindje gaan fietsen. Ze gaan even naar Leerdam of Gorinchem, arme ik moet werken, ik ben vandaag bij de KPN in Amersfoort.Als ik terug naar huis rijd gaat de mobiele telefoon, ik heb een car kit, dus ik neem het gesprek aan. Het is Arjan die met het toestelletje van Gerda belt: “Paps, waar zit je?” “In de auto.” antwoord ik. “Ja dat weet ik wel, maar heb je nog veel tijd nodig om hier te komen?” “Nou,” zeg ik, “dat is natuurlijk sterk afhankelijk van waar hier is.” “Paps, zit me niet voor de gek te houden, let liever een beetje op het verkeer, hoe eerder dit gesprek afgelopen is hoe beter het is voor jou en ons. Dus, waar zit je?” “ Nou jij bent een mooie boef”, roep ik, “jij belt mij hoor, ik niet jou. Maar je hebt gelijk ik zit je te plagen. Ik ben bij Utrecht, ik heb nog een half uur nodig om in jullie richting te komen.” “Oké”, zegt Arjan, “kom dan maar naar Gorinchem. Ik heb een hele mooie Pokémon kaart gezien, maar die is nogal duur. Ik wil die heel graag hebben, maar mamma zegt dat ik het aan jou moet vragen.” “Ja, ja, ik snap het al, je bent weer stevig aan het marchanderen. Maar goed, ik kom naar Gorinchem, ik zal daar over ongeveer een half uurtje zijn. Ik zal de auto bij de molen parkeren, die weten jullie wel te vinden hè?” “Ja, daar staan we nu,” zegt Arjan, “maar ik ga nog even met mamma de stad in ik weet misschien nog wel iets...” Arjan beëindigt het telefoongesprek, mij met grote vraagtekens opzadelend, of toch niet? :-))Ik denk wel te weten wat Arjan in gedachten heeft. Voor twee gulden kun je bij Blokker een pakje Pokémon

313

Het elfde levensjaarkaartjes kopen waar er dan een stuk of tien inzitten. Als je dan doublures hebt kun je proberen die met een ander kind te ruilen, maar in Gorinchem zit ook een winkeltje dat Pokémon kaartjes los verkoopt en ook ruilt eventueel met bijbetaling. Arjan heeft echt wel handelsgeest, daarbij vergeleken zijn Amsterdamse Sammy en Moos kleine jongens. Ik moet hevig lachen bij die gedachte, ik zie het hem echt doen... Als ik de straat indraai naar de Gorinchemse molen, zie ik Gerda en Arjan al van verre staan. Ze staan op het gemakje te genieten van een zo te zien, heerlijk ijsje. Ik parkeer de auto en ik loop op hen toe: “Piet, kan jij allebei onze fietsen hebben, in de auto?” vraagt Gerda. Ik heb een vrij grote stationcar, ik denk dat dat wel gaat lukken, dus gooi ik de achterbank plat en til Gerda’s fiets in de auto. Die gaat er gemakkelijk in, de achterklep kan gewoon dicht. Arjan’s fiets is kleiner, dus dat moet lukken. Ik leg ook Arjan’s fiets in de bagageruimte en vraag: “Hoe is het nu met die Pokémon kaartjes?” “Daar gaan we nu iets aan doen,” zegt Arjan, “ik heb van mamma twee pakjes gekregen en ik heb er vijf dubbel, waaronder één zeldzame. Ga je mee, dan gaan we naar dat winkeltje waar je de kaartjes kan ruilen, ik ga proberen die ene bijzondere te pakken te krijgen. Als ik die zo kopen moet kost dat 30 gulden, maar ik wil hem ruilen...”We lopen terug naar het centrum, ik heb hier veel plezier in. Arjan is zo’n heerlijke boef. Gerda gaat even een boekwinkel binnen en wij lopen door naar dat winkeltje waar Arjan zo graag komt. Arjan staat wat te kijken bij alle kaartjes en als hij geholpen wordt, vraagt hij naar dat kaartje dat hij zo graag hebben wil. De winkelier pakt het kaartje en stopt het in een cellofaantje, hij loopt naar de

314

Arjan; zijn levenkassa: “Dat is dan 30 gulden.” zegt de winkelier, maar zo gaat dat dus niet bij onze kleine man. Arjan pakt een van de dubbele kaartjes die hij heeft, uit zijn tasje en vraagt: “Wat geeft U voor deze?” De man biedt twee gulden, dat vindt Arjan wat mager, maar ik bespeur dat Arjan aanvoelt dat hij beet heeft: “En als ik deze erbij doe?” vraagt Arjan weer en pakt die ene zeldzame. De winkelier kijkt begerig naar het kaartje, ik heb er geen kaas van gegeten, maar ik voel wel aan dat hier een strijd wordt geleverd op enorm hoog niveau. “Voor dat kaartje bied ik je 25 gulden”, zegt de winkelier. Arjan kijkt mij aan en vraagt: “Paps, wat denk jij?”. Ik heb de neiging om te zeggen dat hij het moet doen, dan geef ik hem die drie gulden erbij die hij nog te kort komt. Gelukkig weet ik dat nog in te slikken, want Arjan stopt zijn kaartjes weg en zegt: “Nee ik doe het niet U biedt te weinig voor mijn kaartjes, kom paps, we gaan” en hij loopt in de richting van de deur.....“He jongeman, waarom zo haastig?” vraagt de winkelier. “Ik bied je 30 gulden en dan krijg je deze er ook nog bij” de winkelier houdt een ander kaartje omhoog, eentje die Arjan best wel hebben wil, dat zie ik aan zijn ogen.Arjan haalt quasi ongeïnteresseerd zijn schouders op en zegt: “Nou nee, ik kijk wel verder....” De winkelier beseft dat hij iets zal moeten doen als hij het kaartje dat Arjan heeft echt hebben wil, dus vraagt hij: “Wat stel jij voor dan?” Dit is het moment, ik zie het aan Arjan, hij loopt naar een vitrinekast en wijst een bijzonder mooi kaartje aan. “Die wil ik hebben, samen met die andere van 30 gulden, dan krijgt U mijn kaartje.” Ik zie in de vitrinekast dat het kaartje dat Arjan aangewezen heeft geprijsd is voor 75 gulden... Arjan wil dus twee kaartjes hebben ter waarde van 115 gulden voor zijn zeldzame kaartje! Even wil ik Arjan terecht wijzen, maar voor ik dat kan doen,

315

Het elfde levensjaarhoor ik de winkelier zeggen: “Oké, deal”. De ruil wordt gesloten, handen worden geschut en Arjan verlaat als een gelukkig mensje de winkel twee mooie kaartjes rijker en één doublure armer waar hij 20 cent voor had betaald.“Jemig jongen, wat gebeurde daar allemaal?” “Die kaartjes paps, zijn hardstikke zeldzaam, ik heb het geluk dat ik dat kaartje dubbel had. Op het internet worden die kaartjes verkocht voor tussen de 125 en 150 gulden. Die winkelier heeft ook een goede deal hoor, want hij kan mijn kaartje voor een hogere prijs verkopen dan hij heeft betaald en hij heeft ook zijn winst op de kaartjes die ik nu heb. Vol bewondering kijk ik naar mijn kind en zeg: “Jij gaat niet over één nacht ijs hè...” Arjan begrijpt me niet helemaal, dus ik maak het duidelijker voor hem: “Je hebt je wel heel goed voorbereid.” “Ja,” zegt Arjan, “ik moet wel, die man verdient anders een vermogen aan jochies zoals ik!”Ik onderdruk een enorme schaterlach, ik heb enorm veel lol in onze kleine man en zeg hem dat. Hij draait zich naar mij om en kijkt me zeer serieus aan: “Ik vind het niet eerlijk paps, zoals die man dat doet, hij bood mij eerst 25 gulden, als ik daar was ingetrapt, had hij mij ruim 100 gulden door de neus geboord. Dat vind ik niet eerlijk!” “Ik begrijp het”, zeg ik tegen hem, “je lijkt op je vader en op je opa en je hebt ook wel gelijk, dat is helemaal niet eerlijk. Kom we gaan naar huis, daar loopt mamma.”Arjan rent naar zijn moeder en laat haar zijn nieuwe “schatten” zien. Gerda is blij voor haar knul dat het allemaal zo goed is gelukt, dankzij de pakjes Pokémon kaarten die zij voor hem heeft gekocht.Als we bij de auto aankomen, moeten we toch even serieus bekijken waar we allemaal gaan zitten. Uiteindelijk zet ik Arjan, bij Gerda op schoot, dat mag

316

Arjan; zijn levenwel niet, maar tussen die fietsen is natuurlijk ook niets. Ik zeg tegen Arjan dat hij weg moet duiken als hij een politieauto ziet, nou dat is feest natuurlijk, want Arjan ziet meer politieauto’s in deze regio rondrijden dan heel Nederland in gebruik heeft...

317

Het elfde levensjaar

Mooie vragen

Meer en meer, merk ik aan Arjan dat hij hevig bezig is met de grotere vraagstukken van het leven. Op de meest onmogelijke momenten kan hij komen met een vraag over leven en dood of een vraag over het waarom van de jaargetijden. Het is niet altijd even eenvoudig zijn vragen te beantwoorden, maar ik merk wel dat we er samen toch een heel eind mee komen, als ik het een keer niet precies weet. Zo ook vandaag.Het is lekker weer vandaag en we besluiten de “lange tocht” met Wendy te wandelen. Arjan heeft het naar zijn zin en praat wat over de voetbal, zijn Nintendo en Microsoft, ja, Arjan is de laatste tijd enorm geïnteresseerd in computertechnologie. Plotseling vraagt hij: “Paps, hoe zit het nu met God, wie en wat is God?” “Ohh, dat kan ik heel simpel beantwoorden“, zeg ik, “kijk eens om je heen, zie je die mooie bomen, zie je de schaapjes in de weide, zie je die mooie blauwe lucht? Dat is God, Arjan. Als je alles wat leeft, groeit en bloeit samenvoegt dan heb je God! De hele natuur, inclusief de mensen vormen samen God.” Arjan moet hier eens over nadenken. Hij ziet toch wel tegenstrijdigheden, want: “hoe zit het dan met het ene dier dat het andere opeet, denk aan de meeuw die kleine visjes uit de zee oppikt en verschalkt.” “Ja,” zeg ik, “dat lijkt tegenstrijdig hè, maar zulke dingen kun je ook zien als het compleet samengaan van vogel en visje waardoor de vogel weer verder leven kan omdat het visje zijn leven gegeven heeft ten behoeve van die meeuw en het grote geheel dat God heet.” “Ja maar,” vraagt Arjan door, “dat is toch zielig voor dat visje, die mag niet meer doorleven, die wordt

318

Arjan; zijn levenopgevreten.” “Ja, opgevreten wordt het visje,” zeg ik, “maar het visje leeft wel voort in en door die meeuw, snap je?” Arjan is het nog steeds niet met me eens, wat hem betreft is er te veel geweld, te veel agressie, te veel egoïsme in de wereld, ook onder de dieren. Op dat moment zien we het kadaver van een muis op het pad liggen. Een zwarte kraai vliegt op als wij naderbij komen: “Neem nou dit,” zegt Arjan, “waarom moest dat muisje dood?” “Nou, dat is duidelijk,” antwoord ik, “om die kraai te voeden. Overigens denk ik niet dat die kraai dat muisje heeft gedood, ik denk dat dat muisje door ziekte is gestorven. Nu dient dat muisje door zijn dood een hoger doel, namelijk het voortleven van zijn muizenleven in en door die kraai. Ze zijn samen nu en vormen samen één.” “Ja maar paps,” is Arjan nog altijd niet tevreden, “hoe zit het dan met de mensen, die slachten elkaar ook zomaar af, neem de Jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog of het meer en meer toenemende terrorisme. Die mensen hebben het toch niet nodig om het leven van een ander mens te nemen om te kunnen voortleven?” “Dat is een waar woord, lieve knul en dat is denk ik tegelijkertijd ook een groot probleem”, zeg ik, “de mens is als enige natuurobject begenadigd met daadwerkelijke intelligentie, zodat je er vanuit mag gaan dat de mens weet wat hij of zij doet. Toch gaat het vaak helemaal fout en verstoort de mens het ecologisch evenwicht, niet alleen door andere mensen te vernietigen, maar ook dieren en flora. Ik denk dat dat komt door het egoïsme van de mens, mensen hebben de neiging alles voor zichzelf te willen hebben soms uit materialistische overwegingen maar ook vaak uit machtswellust. Het is niet het grote geheel dat natuur heet, dat de Tweede Wereldoorlog heeft veroorzaakt, dat was Adolf Hitler samen met een handje trawanten. Er bestaat geen

319

Het elfde levensjaarnatuurlijke of Goddelijke sturing achter zulke acties, zoals het verstoren van het ecologisch evenwicht door mensen. Mij lijkt het vaak dat de natuur zich dan afwendt van de mensen en we een natuurramp over ons heen krijgen. In het geval van een oorlog zijn het andere mensen die de krachten bundelen om de agressieve vijand te verslaan. Dat zie je door alle eeuwen heen.” “Toch snap ik het nog niet,” zegt Arjan, “want waarom grijpt God dan niet in, in zo’n situatie als de Tweede Wereldoorlog, waarom moeten er zoveel mensen worden vermoord voordat het eindelijk tot een einde komt?” “Laten we nou eens aannemen dat God niet een machtige alleenheerser is, hoog verheven boven alles en iedereen”, zeg ik, “laten we nu eens aannemen dat God het samengaan is van de hele natuur. Hoe moet die God dan ingrijpen in zo’n oorlog? God doet niet aan zelfkastijding hoor.” “Nee,” zegt Arjan, “maar nu wordt zijn linkerarm geamputeerd door de moffen en zijn rechterarm door de geallieerden” “Oeps,” roep ik, “touché!” “Ja, steek jij er maar de draak mee, maar hoe zit het nu precies?” vraagt Arjan. “Ik weet het ook niet, lieve jongen”, zeg ik, “ik weet alleen dat ik God overal in zie, in mooie bloemen, in onze Wendy, in een mooie boom, in jou...” “Ik denk wel dat je gelijk hebt, paps,” zegt Arjan, maar toch blijft het moeilijk te geloven en te begrijpen”. “Dat is zo”, zeg ik, “dat is al 21 eeuwen zo. We zijn heel knap tegenwoordig, we kunnen onnoemelijk veel, maar deze vragen beantwoorden en oplossen kan de mensheid niet en misschien is dat ook helemaal niet de bedoeling. Misschien moeten we dat ook wel helemaal niet willen.” Arjan kijkt me aan en zegt: “Oké..”Zwijgend lopen we terug naar huis. Als we het kerkhof van Brakel passeren vraagt Arjan plotseling: “Dood is niet echt dood hè?” “Nou”, zeg ik, “ik heb nog nooit

320

Arjan; zijn leveniemand gesproken die uit het graf is opgestaan, hoor.” “Nee, dat bedoel ik niet,” roept Arjan, “ik bedoel dat er toch eigenlijk nog iets moet zijn na het leven.” “Ik denk dat dat zo is”, zeg ik, “ik denk dat er zoiets als een hemel bestaat, waar we allemaal samenkomen en heel gelukkig mogen zijn. Ik heb een tante, je weet wel tante Dora uit Australië, die zegt dat ze met overledenen kan praten.” “Dat kun jij ook paps, dat kun jij ook, als je je daarop gaat concentreren kun jij dat ook...!”

321

Het elfde levensjaar

Visite uit Australie

Een tijdje geleden al heeft een neef van mij uit Australië ons laten weten dat hij een reis door Europa gaat maken. Hij wil met zijn vrouw de familie van zijn vader bezoeken in Frankrijk en in Zweden, zij willen ook de familie van zijn moeder gaan bezoeken in Nederland. Ik heb regelmatig contact met mijn tante in Australië, Rick heeft veel over mij gehoord. Nou wil hij toch ook wel eens kennis maken met die neef Piet en zijn gezin.Wij hebben hen uitgenodigd een aantal dagen hier te komen logeren.Arjan vindt het allemaal machtig interessant en vraagt: “Spreken Rick en Sophie ook Nederlands?” “Nou, dat denk ik niet”, antwoord ik, “ze zijn geboren en opgegroeid in Australië, de voertaal is daar Engels”. “Ohh, dan moet ik nog even een beetje Engels leren”, roept Arjan, “Paps, wat is ‘je bent welkom hier in ons stulpje’?” “You are welcome here in our little cottage”, vertaal ik voor hem.Op school heeft Arjan verteld van het bezoek uit Australië, dus de meester helpt Arjan ook wat verder met het Engels. Eindelijk is het dan zo ver Rick en Sophie zullen vandaag aankomen in Brakel. Ze hebben in Parijs een auto gehuurd en rijden in één ruk vanuit Parijs naar Brakel. Arjan is al lang thuis uit school als de bel gaat, natuurlijk is Arjan een echt haantje de voorste en maakt hij de voordeur open. Rick en Sophie worden hartverwarmend begroet door Arjan. Hij doet het helemaal niet slecht in het Engels, totdat Rick in het Nederlands een antwoord

322

Arjan; zijn levengeeft. Arjan kijkt hem verbaasd aan. “Ja, ik spreek ook een beetje Nederlands, per slot van zake is mijn moeder Nederlandse”. Voor Arjan is dit toch wel een opluchting. Het valt ook niet mee om steeds datgene wat je zeggen wil in je hoofd te vertalen naar het Engels.Rick en Sophie hebben wel schik in onze jongen en ze vragen of hij even met hen mee mag om de omgeving een beetje te verkennen. Nou dat is wel een goed idee, dan neemt Arjan ook Wendy gelijk mee: “dan kan zij ook even heerlijk wandelen”. Na een uurtje komt het gezelschap terug. Ze zijn over de dijk een heel eind gelopen in de richting van Zuilichem, ze hebben genoten van het uitzicht over de rivier en de bebossing in de uiterwaarden. Gerda is klaar met de maaltijd, dus wordt de tafel snel gedekt en kunnen we het ons goed laten smaken. Tijdens het eten vertelt Arjan honderduit over de wandeling en begint hij heel veel vragen af te vuren op Rick en Sophie. Rick werkt bij de Australische luchtmacht, de Royal Australian Air Force en kan daar veel en mooi over vertellen. Sophie is verpleegkundige in het militaire hospitaal. Ze hebben elkaar leren kennen toen Rick een ongelukje had gehad en voor enkele dagen opgenomen moest worden in het militaire hospitaal. Hij vertelt erbij dat hij nog altijd niet weet wat nou erger is, dat ongeluk of de verpleging door Sophie. Sophie kijkt Rick aan met een vernietigende blik en Arjan zegt: “Maar Sophie is toch wel heel lief!” “Met jou kan ik praten.” zegt Sophie en ze geeft Arjan spontaan een kus op zijn wang. Arjan schrikt hiervan terug, hij heeft het niet zo op kussende vrouwen, maar laat het dan toch maar gebeuren. Rick ziet het allemaal glimlachend aan en zegt: “Wij moesten eigenlijk ook maar eens voor wat nageslacht zorgen, Sophie, zo’n kleine man in huis is toch wel heel erg

323

Het elfde levensjaarleuk!” “Met jou zeker,” plaagt Sophie terug, “ik ga van jou scheiden en trouw met Arjan, dat is tenminste een man die weet wat het meisje horen wil!” Rick lacht als de beroemde boer met kiespijn, maar dan kruipt Arjan uit zijn schulp: “Nee joh, U bent veel te oud voor mij, U bent minstens al 30 jaar, ik ben pas 10” Sophie moet hier toch wel wat van blozen, ze kijkt Arjan aan en geeft hem weer een kus: “Dank je wel voor het compliment, maar ik ben toch echt nog iets ouder, ik ben 38, maar dat geeft toch niet joh, ik ben heel erg lief en met jou naast mij, ga ik vast veel jonger lijken.” Arjan, kan dit allemaal zo snel niet bijbenen, hier moet hij even over nadenken en dus zoekt hij oogcontact met zijn pa: “Oeps”, zeg ik, “ik wil een jong opbloeiende idylle niet verstoren hoor, maar ik wil Arjan toch echt nog een paar jaar bij me houden. Australië is ook zo’n rot eind weg, ik kan nog niet zonder mijn kind, dus Sophie, blijf jij nou maar veel van Rick houden, dan komen wij jullie over een paar jaar opzoeken in Australië en dan kunnen jullie eens genieten van een puberende kleine man!” Arjan kijkt zijn pa eens aan, hij weet niet goed of hij blij moet zijn met deze “reddingsboei”, ik voel een zacht tikje tegen mijn kuit, het komt van rechts, van Sophie. Ik kijk haar aan, ze glimlacht en wil met haar ogen zeggen dat ik Arjan niet helpen mag en zeker niet plagen mag. Sophie richt zich weer op Arjan: “Nou ik ben niet bang hoor voor een puberende kleine man, daar kan ik wel tegen. Als het al te moeilijk wordt heb ik nog wel een medicijntje dat jou rustig maakt!” Arjan springt quasi verschrikt op, natuurlijk weet hij dat Sophie met hem zit te dollen, en roept: “Nee, geen medicijntjes, ik haak af!” Met vier grote stappen is hij de kamer uit en rent hij de trap op naar boven. Rick en Sophie kijken elkaar aan, ze zijn geschrokken van de reactie van Arjan. “Tsja”, zeg ik,

324

Arjan; zijn leven“wie houdt nu wie voor de gek? Kom maar kijken.” zachtjes lopen we de kamer uit, ik wijs Rick en Sophie op het plafond in de gang. Aan het einde van het plafond, boven het trapgat bungelen een paar mensenbenen. Arjan heeft zijn benen weer door het traphekje gestoken en ligt nu boven in een deuk. Sophie herstelt zich razendsnel en gaat de trap op. “Jij kleine schavuit”, roept ze, “jij verdient de kietelstraf.” Als de wiedeweerga bevrijdt Arjan zich van het traphekje en trekt zich terug in de slaapkamer van zijn ouders. Als Sophie de slaapkamer binnenkomt krijgt ze een kussen vol op haar hoofd... Sophie is een lieve jonge vrouw, ze kan dit wel hebben, ze raapt het kussen op en gooit het naar Arjan terug, tegelijkertijd loopt ze op hem af en plukt hem van het bed: “Niet doen, Arjan,” zegt ze, “ik weet niet of je vader en moeder dit leuk vinden.” De manier waarop ze dit zegt ontwapent Arjan, het zet hem weer terug in de realiteit en hij laat zich even heerlijk knuffelen door Sophie. Samen lopen ze dan naar beneden, voor even zijn ze dikke maatjes.  Als we enkele dagen later afscheid nemen van Rick en Sophie -ze gaan nu door naar Leiden en Delft- zegt Sophie tegen Arjan: “Mag ik je nu een kus geven, of ben je nog steeds zo verlegen?” Arjan glimlacht, hij vindt Sophie erg leuk en lief en is haar voor, hij geeft haar een kus nog voordat ze zo ver is met hem...

325

Het elfde levensjaar

Een nieuw millennium

Straks om 24:00 uur gaan we de 20ste eeuw afsluiten en begint de 21ste eeuw. Al een aantal dagen kijkt Arjan hier naar uit, hij heeft wat vuurwerkpijlen gekocht, want zo’n millenniumwisseling kun je natuurlijk niet onopge-merkt voorbij laten gaan.Het is een gezellige avond, we hebben monopoly met Arjan gespeeld en onze kleine zakenman heeft Gerda en mij met verve verslagen. We hebben nog even naar de tv gekeken, maar vinden er geen van drieën veel aan. Och het is al bijna middernacht, we kletsen de tijd wel vol tot het klokje van 12 uur.Om klokslag 12 uur wensen we elkaar een gelukkig Nieuwjaar en gaan we even gedrieën naar buiten. Arjan heeft zijn vuurpijlen meegenomen, want die mogen nu de lucht in. De fles die we al eerder met wat zand hebben gevuld breng ik mee. We lopen even naar het marktplein, midden op dat plein kunnen we weinig schade aanrichten, zo is de gedachte. Ik zet de fles stevig op de grond en Arjan stopt er de eerste vuurpijl in. Met een brandende sigaret steek ik het lontje aan en ja, na enkele seconden verdwijnt de pijl hoog in de lucht een schitterend spoor van mooie kleine gekleurde sterretjes uitspuwend. Arjan is in zijn nopjes. De volgende pijl wil hij zelf aansteken. “Ik kan dat wel”, roept hij. Ik steek een nieuwe sigaret op en geef de brandende sigaret aan Arjan nadat hij de pijl in de fles heeft gezet. Hij heeft het goed afgekeken van zijn pa en na enkele seconden verdwijnt ook de tweede pijl hoog in de lucht. Zo steekt Arjan nog een drietal pijlen af en dan is hij (gelukkig) door zijn vuurwerk heen. Arjan vindt het allemaal

326

Arjan; zijn levengeweldig en wil nog even een rondje Brakel lopen. Nog even genieten van het vuurwerk en de sfeer, want het is best behoorlijk druk op straat. Aan alle kanten worden we begroet en een gelukkig Nieuwjaar toegewenst. Ondanks het gegeven dat wij nog niet zo heel lang in Brakel wonen, kennen de mensen ons toch behoorlijk goed.Na een halfuurtje wordt het rustiger op straat en besluiten ook wij maar weer eens de warme kachel op te gaan zoeken. Het is best fris! Wendy is enorm onrustig van al het geknal en laat dat merken ook. Als we weer thuis zijn is het eerste wat Arjan doet Wendy een beetje op haar gemak proberen te krijgen. Met engelengeduld blijft Arjan haar aanhalen en lieve woordjes influisteren als zij weer eens schrikt. “Paps, Wendy is bang hè, van het vuurwerk?” vraagt hij. “Ja, Wendy heeft het niet zo op dat geknal, maar dat geldt niet alleen voor Wendy hoor, dat geldt voor heel veel dieren”, antwoord ik. “Eigenlijk moeten we geen vuurwerk afsteken”, zegt Arjan, “het maakt die arme dieren enorm bang!” “Jij hebt toch ook vuurwerk afgestoken, Arjan?” vraag ik naar de bekende weg. “Ja maar toen wist ik nog niet dat het voor de dieren zo angstig is”, zegt Arjan, “zij schrikken steeds en kunnen niet denken zoals wij!” “Zo is het”, zeg ik, “Ga je nu volgend jaar weer vuurwerk kopen en afsteken?” “Nee”, zegt Arjan resoluut, “als het de dieren zo bang maakt, dan doe ik het niet meer. Ik vind dat we meer rekening moeten houden met de dieren, zij moeten ook een beetje gelukkig kunnen leven, toch?” Dat ben ik uiteraard wel met onze zoon eens, maar de hele mensheid even in een half uurtje doen zien, dat lijkt me schier onmogelijk. Ik zeg dat tegen Arjan, hij kijkt me aan en zegt: “Ja, maar we moeten toch ergens beginnen?” Ik kijk mijn knul eens

327

Het elfde levensjaaraan, hij is zo serieus, zo fanatiek. Weer een knal, weer schrikt Wendy enorm op. Arjan troost haar en aait haar met beide handen, het is aandoenlijk om te zien hoe zeer Arjan begaan is met zijn lieve hond. “Kom Arjan, we gaan een beetje slapen” zeg ik en samen lopen we naar boven gevolgd door Wendy. Arjan kleedt zich snel om -dat doe ik ook maar alvast- en duikt in zijn bed. Als ik in zijn kamer kom om hem in te stoppen, zie ik nog net hoe Wendy op zijn bed springt en er direct weer vanaf springt als zij mij in de gaten heeft. “Paps, Wendy is echt bang, mag ze echt niet bij me liggen, dan kan ik haar een beetje troosten.” “Nee lieve jongen”, zeg ik, “dat moet je niet doen, dat moet je niet willen. Ja, Wendy is wel bang, maar Wendy weet jou ook heel goed te paaien. Vandaag is het dit en morgen is het weer wat anders. Jouw vader en moeder vinden het niet goed als Wendy op de bedden of de bank ligt, dus moet je daar heel rechtlijnig in zijn, anders is het echt niet tegen te gaan.” Arjan begrijpt het wel, maar vindt het toch heel erg zielig voor Wendy. Wendy weet het ook, voelt aan dat ze bij het kleine baasje moet zijn en gaat met een diepe zucht pal naast het bed liggen, zodat Arjan haar nog even over haar mooie koppie kan aaien. Natuurlijk doet Arjan dat, een enorme kus op zijn hand is zijn beloning. “Wendy, ga je mee?” vraag ik zachtjes als ik zie dat Arjan slaapt. Duidelijk zichtbaar tegen haar zin komt Wendy overeind en loopt de kamer uit. Ik doe de deur dicht en zeg: “Jij bent een brave hond.” Enthousiast springt Wendy tegen me op en laat zich nog eens heerlijk aanhalen. Ver weg horen we de slaperige stem van Arjan: “Welterusten pappa en Wendy, tot morgen.”...

328

Het twaalfde levensjaar

329

Het twaalfde levensjaar

330

Arjan; zijn leven

Voorlezen

Jemig het eerste kwartaal van 2000 is al weer voorbij, wat gaat de tijd enorm snel. Het is gewoon allemaal niet meer bij te benen.Arjan gaat meedoen aan een voorleeswedstrijd in de Bommelerwaard. De leerling die wint mag door voor de competitie in heel Gelderland. Arjan is door zijn klas voorgedragen. Arjan heeft stevig geoefend zowel met de meester op school als ‘s avonds bij zijn pa. Hij heeft een leuk verhaal uitgezocht van “Pietje Bell”, het verhaal kan hij inmiddels dromen. Toch is het voorlezen lastig voor hem, zijn hoofd is heel vaak verder dan zijn ogen en dat geeft soms behoorlijk storing. Ik probeer Arjan zo ver te krijgen dat hij echt blijft lezen in plaats van uit z’n hoofd op te dreunen wat er in het boekje staat, maar Arjan heeft heel veel moeite zijn hoofd gelijke tred te laten houden met zijn ogen en zijn stem.Nou vandaag gaat het gebeuren. We moeten om 14:00 uur in Aalst zijn, in het dorpszaaltje, daar zal de voorleeswedstrijd worden gehouden.Arjan is op van de zenuwen, hij wil steeds maar het verhaal nog eens voorlezen, terwijl we toch hebben afgesproken dat hij het nu zou laten rusten en het gewoon allemaal over zich zou laten komen.“Kom Arjan”, zeg ik, “dan gaan we even wandelen, even ontstressen.” Arjan vindt dat wel een goed idee en doet de riem bij Wendy om de hals. In het bos praten we even over de wedstrijd van straks, ik probeer mijn ventje wat minder gespannen te krijgen, dat lukt niet echt, het houdt Arjan enorm bezig. Volgens de meester maakt hij een redelijk goede kans, maar Arjan wil zekerheid, Arjan wil

331

Het twaalfde levensjaarwinnen. We praten hier samen nog even over en ik probeer over het voetlicht te krijgen dat er ook een kans is dat Arjan niet gaat winnen. Ja hij beseft dat terdege en zegt: “Nou, als ik dan verlies, dan wil ik toch echt door een hele goede tegenstander worden overwonnen!” Nou, daar kan ik me natuurlijk wel in vinden. We rijden rustig naar Aalst, we zijn goed op tijd, Arjan hoeft zich geen zorgen te maken dat we te laat zullen zijn. In Aalst worden we direct al door de meester opgevangen en hij praat ook nog even met Arjan. De meester stelt Arjan op zijn gemak en rustig wachten we af wat er nu komen gaat.Een lief meisje van Arjan’s leeftijd, Suzie, zal de spits afbijten, zij gaat beginnen, daarna volgt Arjan en dan komen er nog een stuk of tien kinderen. De jury bestaat uit vertegenwoordigers van iedere deelnemende school, leerlingen en docenten. Het gaat spannend worden, dat is duidelijk, want iedere school heeft het beste beentje voorgezet.Eindelijk gaat het beginnen. Suzie komt met haar boek in haar handen naar voren en neemt plaats op de stoel van de lector. Ze doet het goed, ze doet het echt goed, ik besef dat Arjan hier een zware dobber aan gaat krijgen. Als het meisje haar verhaal helemaal foutloos voorgelezen heeft, is de beurt aan Arjan. Hij is slim onze jongen, hij heeft zijn voorgangster aangehoord en beseft dat hij, als hij wil winnen iets extra zal moeten geven. Hij loopt over het prodium en pakt de microfoon: “Ik vind dat Suzie het geweldig heeft gedaan, ik vraag nogmaals een enorm applaus voor Suzie!” als het applaus is weggeëbd, kijkt Arjan zijn toehoorders aan en zegt: “ik beloof U dat ik mijn uiterste best zal doen om het nog beter te doen dan Suzie, maar ik weet niet of ik haar zal

332

Arjan; zijn levenkunnen verbeteren. Ik hoop dat U in Uw overwegingen zult willen betrekken dat ik een jongen ben en het dus bijna automatisch zal moeten opgeven tegenover mijn vrouwelijke leeftijdsgenootjes. Natuurlijk ga ik U voorlezen uit “Pietje Bell”, want zo’n mannetje wil ik zijn, een schavuit, een boef. U zult wel begrijpen dat mijn vader, Piet, heel wat te stellen heeft met mij, maar dat is een beetje zijn eigen schuld, want hij zegt altijd dat ik tel voor tien. Nou dat zal ik dan maar waarmaken, in positieve en in negatieve zin..!” Er klinkt gelach op uit de zaal en van alle kanten worden Gerda en ik aangegaapt... Arjan neemt het woord weer: “Ik heb hele lieve ouders hoor, ik ben hun enige kind en zij zijn fantastisch voor mij. Mijn vader is net zo’n vader als de vader van Pietje Bell, hij kan genieten van mijn schelmenstreken, och en ik laat hem graag genieten...Nu ga ik beginnen, pappa en mamma voor jullie..!” Arjan loopt naar de stoel van de lector en leest zijn verhaal, zoals hij het nog nooit gelezen heeft. Als hij klaar is volgt er een daverend applaus en ik kan het niet laten, ik sta op, kijk over de rand van mijn bril naar mijn zoon en steek mijn duim omhoog! Arjan heeft een paar kleine foutjes gemaakt, ik besef dat, maar ik durf hem toch ook een goede kans te geven.  Inmiddels is het 16:15 uur, alle kinderen hebben hun stukjes voorgelezen en de jury gaat zich beraden. In de zaal is het gezellig rumoerig en menige ouder komt eens even praten met Arjan en met ons. Arjan heeft een stevige indruk gemaakt en dat is wel leuk.Als de jury eruit is komt de voorzitter naar voren met de puntenlijst. De voorzitter zegt een vriendelijk woord over ieder kind en geeft dan de einduitslag, te beginnen met het kind met het laagste aantal punten. Als hij de naam

333

Het twaalfde levensjaarvan het tiende kind opleest en dat niet Arjan blijkt te zijn, beginnen we te hopen. “Dan volgt nu de tweede plaats, Arjan van der Elst van de OBS van Dam van Brakel uit Brakel”, zegt de voorzitter, daarmee onze hoop de grond instampend. Arjan heeft het niet kunnen winnen van Suzie, zij is de kampioen. Arjan springt op en beent naar Suzie en haar ouders. Het wordt stil in de zaal... Als Arjan bij Suzie staat geeft hij haar een kus op beide wangen en zegt: “Gefeliciteerd, de beste heeft gewonnen!”. Terwijl Arjan de ouders van Suzie feliciteert klinkt er applaus op uit de zaal, applaus voor Arjan, omdat hij zijn verlies zo groots dragen kan.

334

Arjan; zijn leven

Nog een ongelukje

Het is een beetje rommelig vandaag. We hebben onze tijd verslapen en moeten haast maken zodat Arjan niet te laat op school komt. Als Arjan goed en wel weg is, gaat de bel. Ik maak de voordeur open en kijk in het betraande gezicht van onze knul. Zijn kleren zijn vuil, zijn hand bloedt, hij heeft een van pijn vertrokken gezicht. “Jemig jongen wat is er gebeurd?” vraag ik. “Ik ben gevallen in de Flegelstraat.” Het gebeurt niet vaak meer maar Arjan staat nu echt te huilen. “Kom maar”, zeg ik “dan gaan we even naar jou kijken.” Ik vraag Gerda even de school te bellen om te zeggen dat Arjan later komt door een valpartij. Voorzichtig ontsmet ik de schaafwond op zijn hand, dan zie ik bloed in zijn zij op zijn T-shirt, voorzichtig trek ik zijn shirt omhoog en zie dan een lelijke wond in zijn zij. Ik hoef niet lang na te denken om een beslissing te nemen. Ik bel direct de “spoedlijn” van de huisarts. Met de doktersassistente spreek ik af dat ik direct even met Arjan naar de praktijk kom, dan zal de dokter Arjan even bekijken en verzorgen. “Heb je ook een zeer been jongen?” vraag ik, “Je loopt zo moeilijk.” “Ja,” antwoordt Arjan, “mijn knie is denk ik ook kapot.” Gerda heeft het allemaal aangezien en loopt nu snel naar boven. Binnen enkele seconden is ze weer terug, met een schoon T-shirt en een korte broek. Ik pak wat verband uit de verbandtrommel en ontsmet de wond in Arjan zijn zij. Ik leg daar even een verband op, zodat het schone T-shirt niet ook gelijk onder het bloed komt. Voorzichtig helpen we Arjan uit zijn broek en trekken we hem de schone broek aan. Gerda pakt de autosleutels van het haakje en

335

Het twaalfde levensjaargeeft die aan mij. Het is maar een klein stukje naar de dokter, maar ik zie ook wel in dat als Arjan zo’n pijn in zijn been heeft dat ik dan beter even met de auto kan gaan.Ik pak mijn ventje op en breng hem naar de auto waarvan Gerda alvast het portier geopend heeft. Bij de dokter mogen we gelijk doorlopen. Binnen enkele minuten komt de dokter de spreekkamer binnen en onderzoekt ons kind. Gelukkig valt het mee, er lijkt niets gebroken of gekneusd, maar vooral de wond in Arjan’s zij is gemeen en diep. De dokter denkt dat Arjan behoorlijk pijn moet hebben en wil hem een pijnstiller geven. Arjan heeft het allemaal gelaten over zich heen laten gaan, maar als de dokter met de pijnstiller op de proppen komt, dan volgt er toch protest. Arjan houdt helemaal niet van medicijnen, hij wil het tabletje eigenlijk niet. De dokter probeert hem te overreden. “Laat mij maar even” zeg ik tegen de arts en ik neem het tabletje en het glaasje water van de dokter over. “Nou, als pappa denkt dat het goed is, dan moet het maar” moet Arjan hebben gedacht want moeiteloos lukt het mij Arjan het tabletje te laten slikken. De dokter ontsmet de wonden en “pakt Arjan keurig in”. Als hij klaar is, vraagt hij: “Heb je nog meer blauwe plekken of schaafwonden?” Arjan schudt nee. De dokter geeft mij de goede raad mee Arjan nu eerst een poosje te laten slapen en belooft dat hij vanmiddag nog even zal komen kijken bij zijn kleine patiënt.Voorzichtig zet ik Arjan weer in de auto en rij terug naar huis. Gerda is opgelucht als ik haar vertel dat het gelukkig allemaal meevalt. Ik draag Arjan naar boven en stop hem in zijn bed. Wendy zijn trouwe viervoeter, gaat naast het bed liggen en ik krijg haar daar niet meer weg:

336

Arjan; zijn leven“Och, laat ook maar,” zeg ik tegen haar “zorg jij maar goed voor jouw baasje, dat is helemaal oké!” Ten teken dat Wendy het “begrepen” heeft zwaait ze even met haar staart en gaat ze parmantig naast het bed zitten. “Kun je denk je een beetje slapen Arjan?”, vraag ik. “Ik ga het proberen” antwoordt hij, “dan heb ik misschien niet zo’n last van de pijn.”Zachtjes loop ik de kamer uit en naar beneden, beseffend dat ik de school iets zal moeten laten weten. Ik besluit even naar de school toe te stappen, dat vind ik gemakkelijker dan door de telefoon. Het is dan 10:25 uur.Als ik op het schoolplein aankom is de pauze net begonnen. De meester van Arjan ziet mij aankomen en komt direct naar me toe: “Hoe is het met Arjan?” vraagt hij. Ik vertel hem zo goed mogelijk wat ik weet en zeg hem dat ik Arjan, zodra dat mogelijk is, weer naar school zal sturen. “Nou, doe maar rustig aan,” zegt de meester, “geef hem maar even zijn rust, ik kom vanmiddag na schooltijd wel even bij hem kijken.” Van de meester heb ik gehoord, dat verschillende kinderen het ongeluk hebben gezien. Arjan moest uitwijken voor een klein meisje op een stepje. Hij heeft de stoeprand geraakt en is daardoor gevallen, volgens een klasgenootje, met zijn hoofd op de stoeprand. Arjan moet ook even zijn blijven liggen. Bewusteloos? Ik besluit hier toch iets mee te gaan doen, straks toch nog even goed naar zijn hoofd kijken. Met gemengde gevoelens loop ik terug naar huis. Ik maak me een beetje zorgen. Het is niets voor Arjan om te huilen, het is ook niets voor Arjan om zo gedwee mee terug te gaan naar huis en naar bed.Thuis aangekomen kijk ik eens goed naar de fiets van Arjan. Nou de klap op de stoeprand moet hard geweest zijn, de velg van het voorwiel vertoont een deuk, de band is geklapt. Het stuur staat scheef, maar goed dat kan. Er

337

Het twaalfde levensjaarsteekt een vreemd stuk hout uit een van de zadelveren. Ik trek het stuk hout eruit, maar heb best wel wat kracht daarvoor nodig. Langzaam maar zeker begin ik te begrijpen hoe Arjan aan die wond in zijn zij komt. Hij is natuurlijk door de klap gedeeltelijk in de struiken terecht gekomen, die wond in zijn zij is veroorzaakt door een tak!Ik loop naar boven, even kijken hoe het met mijn ventje is. Arjan slaapt, Wendy zit nog altijd trouw naast zijn bed, zijn kop rustend op het bed. Af en toe jankt onze Wendy zachtjes. Als de dokter komt, vertel ik hem even wat ik inmiddels allemaal gehoord heb. Samen lopen we naar boven. Arjan is wakker en Wendy trekt zich heel lief terug, alsof ze begrijpt. De dokter vraagt nogmaals aan Arjan of hij weet wat er is gebeurd, maar Arjan weet het echt niet. Dan kijken we allebei nog eens goed naar Arjan’s hoofd. De dokter ziet het het het eerst, een nare plek 4 cm boven zijn oor. Heel voorzichtig knipt de dokter de haren weg en dan wordt zichtbaar waar ik bang voor was. Arjan heeft ook een wond op zijn hoofd. De dokter verzorgt de wond en controleert nogmaals Arjan’s reflexen. Die zijn toch wel goed. Dan klaagt Arjan over hoofdpijn. “Ja,” zegt de dokter, “dat dacht ik wel, je hebt denk ik een lichte hersenschudding, jongen, je moet een paar dagen rust houden!” Arjan kijkt wat sip, morgen moet hij oefenen met de muzieklerares voor het schoolorkest. Arjan speelt keyboard in het schoolorkest, hij kan niet worden gemist. “Nou, dat zal dan toch moeten,” zegt de dokter, “want zo kan je niet goed spelen.” Dan gaat de bel, meester Jan staat voor de deur, Gerda laat hem binnen en brengt hem naar boven. Als meester Jan bij Arjan binnen komt wendt Arjan zich direct tot hem met

338

Arjan; zijn levende nieuwste onheilstijging “Ohhh, Arjan, maak je je daar maar geen zorgen over,” zegt de meester, “ik zal dat wel regelen met Anne Marie, desnoods kruip ik zelf achter het keyboard.” Er verschijnt een glimlach op Arjan’s gezicht (eindelijk): “Nou, als dat maar goed gaat dan,” zegt hij, “volgens mij kunt U geen Bes van een C onderscheiden...” Ik kijk de meester eens aan, hij knipoogt naar me en zegt: “Ohhhh, ik zie het al, je begint al weer aardig op te knappen, nou dan hoef ik tenminste niet de school te terroriseren met mijn keyboardspel”.We laten Arjan met rust en Wendy gaat weer bij hem zitten, zij zal niet van zijn zijde wijken, totdat hij beter is. Ik kijk nog even achterom en zie hoe mijn knul en zijn lieve trouwe hond er zijn voor elkaar. Het geeft me een enorm goed gevoel...

339

Het twaalfde levensjaar

Pa plagen

Inmiddels is Arjan weer heel goed opgeknapt, zijn wonden zijn genezen en hij klaagt al lang niet meer over pijn.Het is een heerlijke zomerse dag vandaag, we zitten met z’n vieren op het plaatsje achter ons huis en genieten van het heerlijke weer, de vogeltjes in de coniferen en de rust. Zo meteen is het weer pezen en jagen, maar nu is het even quality time voor ons.Ik zit Wendy eens even te bestuderen, het lieve dier is in complete rust, maar als Arjan een boek pakt, is voor haar de rust ook voorbij. Ze gaat bij Arjan zitten, legt haar kop op zijn benen en geeft hem een pootje, Arjan pakt het pootje en aait Wendy over de kop. Wat een heerlijk mooi en liefdevol beeld, het kind en zijn trouwe hond.Wendy vindt het heerlijk, wat extra aandacht te krijgen van het jonge baasje. Ze heft haar kop op en kijkt Arjan vol verwachting aan. “Wat heeft die hond eigenlijk een prachtig mooie kop” zeg ik in gedachten verzonken. “Ja,” antwoordt Arjan, “dat kan je van jouw kop niet zeggen...”Arjan kijkt me ietwat schuldbewust aan, hij is duidelijk benieuwd hoe ik zal reageren. Nee, ik ben niet blij met zijn reactie, maar ik weet wie het zegt en daarom weet ik ook dat het niet onvriendelijk of beledigend is bedoeld. “Tsja,” zeg ik, “soms is het beter te zwijgen...”Arjan heeft van alles verwacht, maar dit niet: “Je bent toch niet boos paps?”, vraagt hij. Ik kijk hem aan en vraag: “Zou ik boos moeten zijn dan?” Arjan begrijpt het, springt op uit zijn stoel en roept: “Jij, jij..!” Ik zet me schrap want dit wordt weer een rondje stoeien met mijn zoon. Arjan springt op mijn schoot en begint me in de

340

Arjan; zijn levenhoudgreep te nemen, maar ja, hij is pas 11, hij is geen partij voor mij. In minder dan geen tijd, heb ik hem in “de dubbele Nelson” en roep ik: “Zeg genade, lieve pappa!” “Nou, mooi niet...” roept Arjan en tot zijn verbazing laat ik hem los. Hij kijkt me eens aan en vraagt dan: “Ben je echt niet boos?”, “Nee jongen, ik ben niet boos, ik ben zelfs niet verdrietig, dat komt omdat ik het wel kan waarderen dat je zo alert kunt reageren. Let wel, ik kan dat waarderen, dat geldt niet voor alle mensen, dus je moet daar wel voorzichtig mee zijn!” Arjan begrijpt wel dat zijn vader zeer serieus is en dat afleidingsmanouvres nu niet echt helpen, dus gaat hij weer in zijn stoel zitten en zegt: “Dat weet ik wel hoor paps, maar soms vliegt het er gewoon uit.” Ik kan het niet bedwingen, ik krijg een enorme glimlach op mijn snuit... Arjan zit duidelijk een beetje met zichzelf in de knoop. “Kop op, knul”, zeg ik, “je mag zijn wie en wat je bent altijd, alleen is het niet altijd verstandig dat ook hardop uit te dragen of te laten blijken. Heel vaak is spreken zilver en zwijgen goud! Tegen mij mag je altijd eerlijk zijn en je mag me ook af en toe plagen, niet te vaak graag. Zorg dat je niet het slachtoffer wordt van je eigen plagerijtjes, want je trekt het je enorm aan, je bent enorm betrokken bij de mensen om wie je geeft, dat is een mooie eigenschap lieve jongen, daar mag je trots op zijn. Maar je bent daardoor ook kwetsbaar, want als ik nu wel boos zou zijn?” “Ja, dat zou ik niet fijn vinden,” antwoordt Arjan. “Nou jongen, ik ben niet boos, ik vind jou een heerlijk manneke en ik probeer jou te accepteren zoals je bent. Dat is geloof ik, waar het om draait in relaties...! Ik hoor wat je letterlijk zegt, maar ik probeer ook te horen wat je bedoelt te zeggen..., begrijp je dat?”

341

Het twaalfde levensjaarArjan kijkt me aan, met die intense blik er zijn geen pretoogjes, hij meent wat hij wil gaan zeggen en hij wil het heel duidelijk gaan zeggen...“Jullie zijn hele lieve mensen, hele lieve en fijne ouders voor mij, ik houd van jullie allebei!”Ik moet even slikken, Arjan is zo’n enorm betrokken manneke, ik wil hem niet schaden, ik wil hem niet kwetsen...“Luister, lieve jongen, wij houden ook intens veel van jou, daarom mag en kun je altijd jezelf zijn bij ons. Je hebt gezien, dat ik me niet uit het veld laat slaan, door een opmerking, die niet erg lovend is, van jou. Ik probeer jouw opmerking te plaatsen in de context van onze relatie en het moment waarop de opmerking komt. Jij mag erop vertrouwen dat ik als jouw vader dat ook kan en dus niet heel boos word. Ik begrijp het wel, jij bent bang dat ik boos zal worden, maar je vergeet dat ik heel graag blijf meewegen van wie de opmerking komt en op welke manier. Jij bent mijn vlees en bloed, lieve knul, ik ken jou vermoedelijk beter dan dat jij jezelf kent. In een relatie is het belangrijk dat je elkaar goed kent en dat je steeds kunt zien op welke wijze en in welke context een opmerking wordt geplaatst. Het is ook goed als je in een relatie, en het maakt echt niet uit of dat een relatie tussen ouder en kind is of tussen vriend en vriend, of tussen vriend en vriendin, zaken durft te benoemen en er eerlijk over durft te praten. Daar is vaak moed voor nodig. Jij hebt die moed, dus kom maar op, wat mankeert er aan mijn hoofd?”“Ik maakte maar een grapje, paps, een kwinkslag...”“Dat weet ik lieve jongen, ik zit je alleen nog maar een beetje te plagen, maar nog even serieus, begrijp je wat ik zeggen wil?”

342

Arjan; zijn leven“Ja natuurlijk begrijp ik dat en ik vind het zeker ook heel fijn dat jullie zo openstaan voor mij, maar pa, dat weet ik allemaal allang, vertel me nu eens iets nieuws!”Zucht, kinderen... Ik kijk mijn ventje aan en zeg: “Ga je mee, we gaan even wandelen, jouw vader heeft even het bos nodig...!”Arjan springt op en loopt naar binnen om de riem van Wendy te pakken. Even wandelen, dat wil hij wel en Wendy mag mee...

343

Het twaalfde levensjaarLoreley

Een tijd geleden al heeft Gerda een heerlijke vakantie geboekt. We zitten deze keer niet ver van de stad Koblenz af. In de receptie van de camping heeft Arjan een folder gezien over de Loreley, een 132 meter hoge rots langs de rechteroever van de Rijn. In de geschiedenis zijn veel schepen bij de Loreley verongelukt. De Rijn, die met een scherpe bocht om de rots heen slingert, is er op dat punt op zijn smalst (slechts 113 meter), maar met 25 meter ook op zijn diepst. Bovendien staat er een gevaarlijke stroming. Hoewel de gevaarlijkste stukken van de Loreley al in de jaren dertig zijn verwijderd, wordt de scheepvaart ook heden ten dage nog voor de passage gewaarschuwd.Arjan wil hier graag eens kijken en dus besluiten we vandaag af te reizen naar Koblenz en van daaruit richting Sankt Goarshausen. Koblenz ligt in de monding van de Moezel en de Rijn en we besluiten op onze weg naar de Loreley hier even te stoppen en de cultuur op te snuiven. We worden gegrepen door de schoonheid van het spel van lucht, water en de oude historische gebouwen. In de verte ligt een mooi kasteel, we lopen die kant eens op. Het is gezellig druk op straat, overal staan er kraampjes met mooie of leuke hebbedingetjes. We kijken onze ogen uit! Dan plotseling is Arjan in geen velden of wegen meer te zien, zo liep hij nog een tiental meters voor ons en zo is hij gewoon weg... Toch wel een beetje bezorgd versnellen we onze pas, waar kan die jongen nu toch zo plotseling heengelopen zijn? Gerda is extra bezorgd, Arjan spreekt geen Duits, maar dat is wel het laatste waar

344

Arjan; zijn levenik me druk om maak, als de mensen echt willen kunnen ze hem verstaan en ook helpen. Maar er is toch niets te helpen, we moeten hem gewoon zo gauw mogelijk vinden. Na een half uur is er nog steeds geen spoor van Arjan, nu begin ik echt ongerust te worden. Ik heb geen flauw idee wat ik doen moet, doen kan. Een tiental meters rechts van mij staat een politieman, Zal ik hem aanspreken? Ik vraag het Gerda, zij weet het ook niet. Dan neem ik een besluit en loop op de politieman af. Als ik bijna bij hem ben, de man heeft zich al in mijn richting gekeerd en vermoedt waarschijnlijk dat ik hem iets vragen wil, zie ik in mijn ooghoek iets blauws (Arjan draagt een blauw trainingspak). Ik kijk nog eens goed en herken dan mijn kleine grote man, ik zwaai naar de politieman en ren met een vaartje naar Arjan toe. Arjan kijkt enorm sip. Hij is ons ook heel duidelijk kwijt geweest en, zo vertelt hij, was eerst vooruit gaan zoeken, terwijl wij toch steeds achter hem hebben gelopen. Maar goed op een gegeven moment is hij tot het besef gekomen, dat wij ook achter hem kunnen lopen en vanaf dat moment is hij terug gaan lopen. “Waar wilde je dan naar toe gaan lopen?” vraag ik hem, “Nou naar de auto natuurlijk, daar moeten jullie uiteindelijk ook komen...” is zijn antwoord. Dat vind ik heel slim gezien en ik geef hem een dikke pluim. De politieman is naderbij gekomen en ziet wel dat het hier een kwestie is van een kind die zijn ouders zoekt en omgekeerd. “Ahhhh Feyenoord,” zegt hij op het logo wijzend dat op Arjan’s trainingspak is genaaid “Kommen sie aus den Niederlanden?” “Ja,” zeg ik “wir sind hier im Urlaub, unser Sohn, war ein bisschen zu schnell vorausgelaufen, wir konnten ihn nicht mehr sehen oden zuruckfinden. Aber hier ist er zum Gluck wieder!” De politieman glimlacht en geeft Arjan een hand: “Ich sehe das du ein guter Jungen bist, ich bin

345

Het twaalfde levensjaarfroh dass du deine Eltern wieder gefunden hast. Liebst du Feyenoord?” De politieman heeft een grote glimlach op zijn gezicht en Arjan antwoord: “Ja, Feyenoord is de beste club van Nederland!” “Das meine ich auch,” zegt de politieman, ”meine Ehefrau komst aus Rotterdam, ich bin ein Fan von Feyenoord!” Arjan kijkt de agent aan en steekt zijn duim omhoog! De politieman heeft duidelijk schik in onze knul. Met een brede grijns op zijn gezicht krijgen we alle drie nogmaals een hand. Als we de Loreley nog willen zien moeten we nu toch een beetje haast gaan maken, het is al 15:30 uur. We lopen snel terug naar onze auto die Arjan overigens feilloos weet terug te vinden. Ik bestudeer de kaart en besluit langs de rivier te gaan rijden. Na een uur nog geen Loreley, ik stop en ga nog eens stevig op de kaart studeren. Dan zie ik wat er is gebeurd. Ik rijd niet langs de Rijn, maar langs de Moezel. Arjan kijkt mee op de kaart: “Laat mij maar paps, jij hebt het oriëntatievermogen van een blinde kip, je bent veel te ver zuidwest gereden, je moet meer noordwest waards”. Met Arjan als kaartlezer achter/naast me vinden we toch nog redelijk snel de Loreley. Wat doe je als je bij de Loreley bent? Juist, dan stop je even om de rots te beklimmen, zelfs als het al bijna 17:00 uur is. Dus we parkeren de auto en vangen de niet kinderachtige klimpartij aan. Arjan is onze gids en binnen afzienbare tijd staan we op een soort plateau van waaruit je een prachtig uitzicht hebt op de bijna haakse bocht in de rivier de Rijn. Daar op dat plateau vertel ik Arjan de legende van de Loreley. Ik vertel hem hoe een beeldschone jonge vrouw het hoofd van de schippers op de Rijn op hol bracht met haar prachtige gezang. Ik vertel hem dat er in het verleden

346

Arjan; zijn levenheel wat schippers zijn geweest die zich tegen de rots van de Loreley te pletter hebben gevaren en met bemanning en al verdronken zijn.“Hoe kan dat dan, paps?”, vraagt Arjan, “als je hier gaat zingen dan hoor je dat toch niet op de rivier?” “Oh jawel hoor,” antwoord ik, “die rotsen echoën en versterken het geluid, dat draagt heel ver, luister maar eens,” zachtjes begin ik te zingen, maar dan steeds luider en inderdaad het geluid komt van alle kanten versterkt terug. Dat wil Arjan uiteraard ook wel eens proberen en dus geeft ook Arjan een aria ten beste. “Pas op,” roep ik, “leid de schippers van die schepen niet af hé!” Arjan kijkt me vragend aan. Ik wijs naar de rivier daar varen twee schepen elkaar tegemoet. Nu is de eerste halverwege de bocht en kan hij zijn tegenligger zien, het gaat allemaal goed.“Had dat echt een ongeluk kunnen worden, paps?” vraagt Arjan terwijl hij de schepen gadeslaat. “Nou, dat denk ik niet hoor,” antwoord ik, “die schepen hebben radar, die hebben elkaar allang gezien.”Arjan kijkt me aan en schudt het wijze hoofd, alsof hij zeggen wil: “wat een maffe pa..!”

347

Het twaalfde levensjaar

Waterskiën

We hebben nog altijd vakantie, het is heerlijk weer en we zitten in een mooie omgeving. Naast de camping ligt een groot waterbassin, daar wordt op geskied met een soort van “skibovenrails”. Dat wil zeggen dat er een stellage boven het bassin is gebouwd, waarop een aantal bevestigingsdingen op gelijke afstand van elkaar ronddraaien. Als je wilt skiën dan haak je aan op zo’n bevestigingsding (geen idee hoe dat heet) en dan word je het water ingetrokken. Arjan heeft hier al een paar keer verlekkerd naar staan kijken, hij zou dat ook wel eens willen proberen, maar zijn ouders hè...Tot nu toe hebben we Arjan in veel zijn zin gegeven. Ik ben met hem wezen zwemmen, we hebben getennist, ik heb met hem samen bouwdozen van metalen autootjes in elkaar gezet en noem maar op. Dat skiën, dat zie ik niet echt. Arjan kan goed zwemmen hoor, maar ik vind het 3x niks.Als we weer eens staan te kijken, komt er een jonge man van een jaar of 25 op ons af: “Wil je het ook een keer proberen?” vraagt hij Arjan in perfect Holländisch. “Ja graag”, zegt Arjan en wat doe je dan als oude pa, dan laat je het maar gaan en probeer je vooral niet te kijken, wat natuurlijk ook niet lukt...De jonge man ziet mijn vertwijfeling en zegt: “Er kan niets gebeuren en de eerste ronden zal ik hem helpen, als hij goed naar mij luistert kan er echt niets mis gaan.” “Oké”, zeg ik en ik geef me gewonnen. Arjan gaat met de jongeman mee een kleine cabine in en even later komt hij er gekleed in zwembroek (die hij toch al droeg want we willen ook nog even gaan zwemmen) en met onder zijn

348

Arjan; zijn levenarmen heuse ski’s weer uit. De jongeman helpt hem de ski’s onder zijn voeten te bevestigen en doet dan een paar maal voor hoe Arjan aan moet haken. Dan komt het moment dat Arjan het moet gaan proberen, daar komt dat sleepding en prik, Arjan zit er aan vast en wordt het water ingetrokken. Hij weet zich nog op te richten ook, maar dan gaat het toch niet goed en moet Arjan loslaten. Zwemmend keert hij terug naar de steiger. Nogmaals doet de jonge man het voor en weer komt er het moment waarop Arjan aan gaat haken. Nu gaat het toch stukken beter, Arjan richt zich op en hij staat op zijn ski’s. Het gaat goed, al heel snel heeft hij de eerste ronde gemaakt. Hij staat wel een beetje als een “houten Klaas”, maar hij is aan het waterskiën. Na de tweede ronde haakt Arjan zich los en laat zich uitglijden in de richting van de steiger. Arjan is wildenthousiast, hij wil meer. Hij wil leren op één been te skiën en eventueel van de schans, die in het midden van de piste ligt, te springen.De skileraar geeft hem complimenten en zegt: “Oké, het is nu toch niet druk, we gaan eens even oefenen op de techniek.” De skileraar doet een aantal bewegingen voor en dan mag Arjan het gaan proberen. Arjan heeft het bewonderenswaardig goed opgepikt, na een uurtje van heel vaak kopje onder gaan, heeft hij toch best wel een en ander aardig in de vingers. Hij kan sturen, hij kan op één been skiën, hij doet al een kleine slalom. Gerda en ik staan vol trots en met heel veel bewondering te kijken hoe onze zoon het er vanaf brengt en dat is in onze ogen helemaal geweldig. De skileraar is ook dik tevreden en ze spreken af dat Arjan morgen terugkomt, dan gaan ze nog even een paar uurtjes oefenen. De volgende dag is Arjan al vroeg in touw. Hij wil naar de skibaan, hij wil gaan skiën. Onze remmingen zijn

349

Het twaalfde levensjaareigenlijk wel verdwenen en dus lopen we met hem mee, ook Wendy is er vandaag bij. Zij wil natuurlijk ook wel eens zien wat haar baasje kan. De skileraar is er al en hij begroet Arjan al van verre. Arjan krijgt zijn ski’s aangereikt en moet nu laten zien dat hij geen hulp meer nodig heeft om die dingen onder z’n voeten te krijgen. Het lukt hem goed, in minder dan geen tijd staat Arjan klaar om aan te haken. De skileraar is even druk met een ander kind en voordat hij het in de gaten heeft, is Arjan aangehaakt en halverwege de piste. Maar dat is geen probleem, Arjan doet het goed en komt keurig terug naar de steiger op het teken van de leraar. De leraar legt uit dat het de bedoeling is dat Arjan nu direct achter hem aan gaat skiën en probeert na te doen wat de leraar voordoet. Het gaat goed, Arjan kan enorm goed volgen. Dan komen ze weer even naar de kant. De leraar wil nu samen op één aanhaakpunt gaan skiën, maar Arjan moet beloven dat hij meteen loslaat als hij bang is of als het niet goed gaat. Arjan knikt. Hij is zich bewust van het feit dat het een gevaar kan worden als hij niet goed luistert.De eerlijkheid gebiedt me te zeggen, dat ik best wel een beetje bang word als ik dit alles aanzie en hoor, maar ik heb ook wel vertrouwen in onze zoon en die leraar. Dan komt het moment van aanhaken en beiden scheren ze weg. Beiden sturen ze van elkaar af, zodat er ruimschoots ruimte blijft tussen Arjan en de leraar. Zo draaien ze twee rondes, dan geeft de leraar het seintje dat hij een slalom gaat doen. Voorzichtig maakt Arjan nog wat meer ruimte voor zijn leraar en deze slalomt heen en weer. Het gaat echt enorm goed en na enkele ronden komen ze weer even naar de kant. De leraar wil nog één ding doen en dat is schansspringen. Arjan vindt dat uiteraard heerlijk en stemt enthousiast in.  Ze haken beiden weer aan op één punt, ze hebben afgesproken dat de leraar het eerst drie

350

Arjan; zijn levenmaal voordoet en dan mag Arjan als hij dat aandurft het proberen.Na drie rondjes is het dus de beurt voor Arjan, hij stuurt in op de schans, komt omhoog uit het water en verliest dan de controle. De leraar geeft het teken dat Arjan de aandrijving moet loslaten en Arjan gaat achter de schans kopje onder. Beheerst zwemt de leraar naar Arjan toe en samen zwemmen ze terug naar de steiger. De leraar neemt het geheel nog eens goed met Arjan door en hoppa, daar gaan ze weer. Eerst drie maal de leraar en dan mag Arjan het proberen.  Wederom stuurt Arjan in op de steiger, hij weet nu wat hem te wachten staat en vangt “de klap” veel beter op. Hij heeft het onder controle en komt een meter of vijf voorbij de schans met een klap op het water, maar ook die klap weet hij op te vangen. De leraar geeft het teken oké, nog een keer, en weer weet Arjan keurig te springen van de schans. Als de les voorbij is kijk ik eens vol trots naar mijn zoon. Ik vind het geweldig wat hij heeft laten zien en zeg hem dat. Hij kijkt me aan en glimlacht, hij zegt: “Nou paps, nou jij...”

351

Het twaalfde levensjaar

Weekend Ouddorp

Alweer bijna een jaar werk ik voor een detacheringbureau bij Mega Limburg, het energiebedrijf van de provincie Limburg. Het detacheringbureau werkt veel met freelancers en organiseert één keer per jaar een uitje of een feestje voor de freelancers die geruime tijd via hen aan een project werken. Wij zijn dit jaar ook uitgenodigd. Het bureau heeft een aantal bungalows gehuurd op de camping bij Ouddorp (Zeeland). We gaan daar heerlijk als een groep freelancers met hun gezinnen een weekendje “feestvieren”, zoals Arjan dat pleegt te noemen. Nou of het echt allemaal “feest” gaat worden weet ik zo net nog niet, want dat detacheringbureau heeft uiteraard ook een zakelijk belang voor ogen. Maar goed, even het nuttige met het aangename verenigen kan nooit kwaad en dus vertrekken we op deze nazomerse ochtend om een uur of tien in de richting van Zeeland. We hebben afgesproken dat we om 13:00 uur bij de receptie van de camping zullen verzamelen, maar wij zijn veel te vroeg. Om 12:00 uur rijden we Ouddorp binnen. Och, dat we te vroeg zijn is niet erg, we gaan gewoon Ouddorp even onveilig maken, dus we parkeren de auto en lopen deze mooie plaats in. Al snel ontdekt Arjan Tim de zoon van een collega, Glenn. Arjan en Tim zijn ongeveer even oud, samen nemen zij het voortouw en geven de ouders van Tim, met zijn broertje Ivo, zusje Nina en ons een mooie rondleiding door het dorp. Nee, ze kennen de weg helemaal niet, die kleine mannetjes, maar dat mag de pret niet drukken. Na ongeveer 45 minuten staan we toch weer op het parkeerterrein waar overigens allebei onze auto’s staan. Glenn, de vader van Tim, weet de weg en ik

352

Arjan; zijn levenzeg hem dat ik achter hem aan zal rijden, dat spaart mij weer een stief kwartiertje zoeken. Als we bij de receptie van de camping aankomen is het daar een drukte van belang. We zijn hier met 12 gezinnen en er moet natuurlijk best wel een en ander geregeld worden. Richard de eigenaar van het detacheringbureau, wil dat we als groep de bungalows dicht bij elkaar hebben, zodat ieder gezin weliswaar privacy heeft, maar toch ook snel contact kan hebben met de rest van de groep. Dit lukt niet helemaal, er zijn een aantal bungalows die op een wat grotere afstand staan van de rest van de groep. Als men ons vraagt of wij het erg vinden als we wat verder verwijderd bivakkeren van de groep, kan ik alleen maar zeggen dat ik het prima vind. Doorgaans hebben wij genoeg aan onszelf, dus voor ons is dat geen enkel probleem. De groep wordt ingeschreven en we krijgen onze huisjes toegewezen. We rijden naar onze bungalow en brengen de spullen naar binnen. Arjan vraagt waar Tim “woont”, maar ik hoef dat al niet meer uit te leggen, want Tim en zijn vader komen juist aangelopen. Glenn, de vader van Tim, werkt als account manager bij het detacheringbureau en samen met Richard zorgt hij voor de organisatie van het geheel. Glenn komt even vragen of ik om 17:00 uur in de bungalow van Richard wil komen. Hij wil daar een vergadering beleggen met alle freelancers. Natuurlijk is dat prima, ik heb al langer vermoed, dat er ook een zakelijk aspect zou zijn. Inmiddels zijn Tim en Arjan vertrokken, die knapen zijn iets van plan. Tijdens de vergadering wordt duidelijk waar het om gaat. Het detacheringbureau zit in financieel zwaar weer. Ze hebben 25 vaste krachten, waarvan er 15 op dit moment

353

Het twaalfde levensjaargeen project onder handen hebben terwijl het maandsalaris wel gewoon doorbetaald moet worden. Daarnaast huren ze ons in (12 mensen) om de projecten die ze hebben toch te kunnen doen uitvoeren. Richard is een beetje ongelukkig geweest in zijn personeelsbeleid. Nog één maal kan hij twee ton in het bedrijf pompen, maar als hij niet snel projecten vindt voor zijn eigen mensen zal het bureau ondanks kapitaal injectie ten onder gaan."Wat staat je voor ogen, Richard?” vraag ik, “dat wij ons terugtrekken van ons project ten behoeve van jouw eigen mensen?” Nee, dat is niet wat Richard bedoelt, immers hij heeft niet voor niets ons ingehuurd, zijn mensen kunnen de projecten die wij draaien niet aan, nog niet. Zijn vraag is een eenvoudige, hij vraagt ons, ieder op onze eigen manier een van zijn mensen onder de hoede te nemen, zodat hij de wat zwaardere projecten kan binnenhalen en die onder supervisie van ons kan laten uitvoeren door zijn eigen mensen. Wij zijn met 12 mensen, het moet toch raar lopen, als dit niet zou kunnen, dus we stemmen hiermee in en verdelen onderling de taken en leggen onze specialismen vast, zodat we van elkaar weten op wie er een beroep kan worden gedaan als dat nodig is. Richard is zichtbaar blij met deze oplossing en belooft ons de kapitaalinjectie in de aankomende week te zullen doen zodat het bureau niet in korte tijd in solventie problemen kan komen.De vergadering is teneinde, we nemen er nog een drankje op en dan gaat de bel.De beide mannetjes staan voor de deur: “Paps,” zegt Arjan als ze binnen gekomen zijn, “als we nu gaan eten, dan is het straks donker en dan kunnen we een spooktocht gaan doen. Tim en ik hebben de tocht al voorbereid.” Ik kijk Richard aan. Richard is nog een

354

Arjan; zijn levenjonge vent, ongeveer 28 jaar, hij ziet dit wel zitten en zegt: “Oké, dat is een goed idee, maar kunnen de kleintjes dan ook mee?” “Ja, dat kan wel,” vindt Arjan, “als alle ouders zorgen voor zaklampen zodat ze elkaar steeds kunnen zien, dan komt het helemaal goed.” Richard ziet het enthousiasme van Arjan en stemt toe: “Oké, dan gaan we nu even gezamenlijk eten in het restaurant en daarna krijgen jij en Tim de regie!” Na het eten komt het grote moment voor de twee mannetjes, ze harken de groep bij elkaar en we vertrekken naar de uitgang van de camping. Het is duidelijk, de jongens hebben zich goed voorbereid, steeds is een van beiden even weg om dan later als “spook” plotseling op te duiken uit een kuil of vanachter de dijk. Vooral de kinderen vermaken zich uitstekend, ook voor hen is het helemaal niet eng of angstig, omdat de jongens als ze als spook opduiken hun gezicht verlichten, zodat iedereen weet wie het spook is. Nina, het kleine dochtertje van Glenn, wordt overmoedig en wil met Arjan mee als hij weer een van zijn “spokenacts” gaat doen. “Ik zal goed op haar passen, mevrouw” zegt hij tegen Arja, de moeder van Nina. Als Arjan even later begint te spoken zit Nina op zijn nek, stevig vastgehouden door Arjan. Hij heeft geen handen meer vrij om zijn gezicht te verlichten, maar dat is geen probleem, het “spook” wordt snel gevangen in een twaalftal bundels van licht. Arjan helpt Nina van zijn nek en rug af, maar het meisje wil meer, ze vindt het helemaal geweldig en dus neemt Arjan haar weer op zijn nek. De tocht is voorbij, we keren terug naar de camping, Nina nog altijd op Arjan’s nek. Ik hoor aan Arjan’s stem dat het moeilijk wordt, het gewicht van Nina wordt hem

355

Het twaalfde levensjaarte veel. Ik zeg: “stop maar even, als ze allemaal voorbij zijn, neem ik Nina wel even van jou over.” We stoppen even en laten iedereen passeren, dan pak ik Nina en til haar uit Arjan’s nek. Nina slaapt bijna, ze is aan haar einde. Ik zet haar op mijn nek en zo lopen we het terrein van de camping op. Arja en Glenn, de ouders van Nina, staan ons al op te wachten. Als ze zien dat Arjan en ik even gewisseld hebben moeten ze even glimlachen. Arja neemt Nina van mij over en zegt tegen Arjan: “Je hebt het goed gedaan knul, dank je wel.”

356

Arjan; zijn leven

Voorbereidingen voor de middelbare school

“Paps, weet jij wat Carpe diem betekent?” Ik kijk op vanaf mijn pc, Arjan zit aan de andere kant van de kamer op zijn pc te lezen. “Carpe diem is Latijn, het betekent: pluk de dag. Carpe diem quam minimum credula postero, dat betekent pluk de dag, zo min mogelijk gelovend in de volgende. Dat is zo een filosofische uitspraak van, ik meen, Plato.” “Het is van Horatius, staat hier.” verbetert Arjan zijn pa, “Maar hoe weet je dat allemaal zo precies?” “Je weet toch wel dat ik een paar jaar Latijn heb gestudeerd, amicus (vriend)?” antwoord ik “Oh ja,” roept Arjan “ik wil ook Latijn gaan doen, volgend schooljaar op het VWO, wat denk je, zou dat kunnen?”Het antwoord moet ik Arjan schuldig blijven, het is niet eens zeker dat hij het VWO kan gaan doen, qua uitslag Cito toets en dan is het nog de vraag of het Cambium ook lessen geeft in Latijn. Arjan is enorm ambitieus en ik ben een beetje huiverig voor eventuele teleurstellingen, aan de andere kant wil ik hem ook weer niet te veel afremmen en of demotiveren. “We kijken wel hoe het loopt knul en anders kun je altijd nog wat Latijn bij je vader leren.” Ohh, dat is leuk, Latijnse les gaan nemen bij je eigen pa. Daar heeft Arjan wel oren naar en dus rust hij niet totdat ik een paar oude boeken van de zolder heb gevist en Arjan een paar Latijnse spreuken heb geleerd. Ook de meester moet het de volgende dag ontgelden want als Arjan een compliment krijgt omdat hij zijn werk zo goed heeft gemaakt, antwoordt Arjan “Ohhh, het was gemakkelijk, veni, vidi, vici.” De meester kijkt Arjan aan: “Dat is mooi, weet je ook wat dat betekent?” vraagt meester Jan. “Natuurlijk”, zegt Arjan, “ik kwam, ik zag,

357

Het twaalfde levensjaarik overwon of letterlijk vertaalt: ik ben gekomen, ik heb gezien,  ik heb overwonnen, want de laatste i van die 3 woordjes betekent dat het een voltooid deelwoord is.” De meester kijkt vol bewondering naar Arjan. Hij doet dit werk toch al heel wat jaren, maar een kind van 11 jaar dat al een mondje Latijn spreekt en ook nog eens weet wat het zegt, dat heeft hij nog niet eerder gezien. “Hoe weet je dat allemaal?” wil de meester weten. “Van mijn vader, ik krijg van hem een beetje Latijnse les”, geeft Arjan ten antwoord. Als de school afgelopen is gaat hier de telefoon, de meester wil hier toch wel meer van weten. Hij vertelt het verhaal en ik krijg er meer en meer plezier in. Ik hoor de verbazing in de stem van de meester. “Ja”, zeg ik, “ik heb een jaar of vier Latijn gestudeerd. Ik heb de Odyssee van Homerus gedeeltelijk vertaald vanuit het Latijn en meer van dat soort zaken. Ik gebruik vaak Latijn, ook in het Nederlands.” Ondertussen is Arjan binnen gekomen en hij heeft geraden dat de meester aan de telefoon hangt. “Ave, pater mihi  (gegroet mijn vader)”, klinkt het luid uit zijn keel. Ik moet lachen, dat kleine ventje van ons staat gewoon te genieten van de verbazing van zijn meester en heel eerlijk gezegd, geniet ik met hem mee.Nu ik de meester toch aan de telefoon heb, vraag ik hem naar de kansen voor Arjan voor een VWO opleiding. De meester is er van overtuigd dat Arjan dat zal kunnen. Nee hij deelt mijn vrees niet dat het wellicht te hoog gegrepen is voor onze knul. “Hij kan het mijnheer Van der Elst, hij kan het echt. Ik weet zeker dat Arjan een hele stevige Cito toets gaat maken!” Echte warme trots vloeit als een warme golf door mijn aderen. We hebben een geweldige zoon, hij is intelligent, hij is betrokken, hij heeft humor, hij weet zich overal staande te houden. Arjan is een lieve,

358

Arjan; zijn levengoede knul. Terwijl dit door mijn hoofd gonst, sluit ik het telefoongesprek af en ga ik me even bezig houden met onze jongen. Even kletsen, even de problemen van vandaag doorspreken, even de mannen onder elkaar. We besluiten even te gaan wandelen met Wendy. Het is best aardig weer, buiten lokt, maar mamma is nog niet thuis, die zal niet weten waar wij “uithangen”. Nou, dat is voor Arjan geen probleem. Hij pakt een plankje dat weg mag en schrijft daar met potlood op: “Even weg met de hond.”. Hij zet dat bordje, schuin op de aanrecht zodat mamma het meteen ziet als ze binnenkomt.Ik weet dat Gerda een sleutel heeft, dus ik sluit de boel af en we lopen naar het bos. Het is inmiddels duidelijk najaar, de natuur gaat in winterslaap. Toch is dit op haar eigen manier ook weer mooi. Zeker die bomen die nog bladeren hebben, vertonen prachtige herfsttinten. Samen staan we even stil bij deze mooie, natuurlijke pracht en genieten hier stilletjes van. Arjan raapt een verdwaalde kastanje op en verbaast zich over de mooie diepbruine glans van de kastanje. Dan vraagt Wendy toch weer even een beetje aandacht, zij komt met een stok aangesjouwd en laat die pontificaal voor onze voeten vallen. Of we maar even als de wiedeweerga die stok weg willen gooien zodat zij er achteraan kan rennen. Nou, Arjan is de beroerdste niet en gooit de stok een eind voor zich uit. Daar gaat Arjan tenminste vanuit. Hij heeft buiten het reactievermogen van Wendy gerekend. Nog voor de stok de grond kan raken, plukt Wendy die uit de lucht en rent naar Arjan om de stok weer voor zijn voeten te laten vallen. Het spel wordt herhaald en weer en nog een keer.Dan wordt het tijd om terug te lopen naar huis. Als we thuis aankomen, zien we al snel dat Gerda nog niet thuis is, het bordje is dus voor niets gemaakt... Nou even niet

359

Het twaalfde levensjaardus, Arjan draait het bordje om en schrijft op de andere kant: “We zijn weer terug van het wandelen met de hond.” Het bordje wordt weer op de aanrecht gezet met op de voorkant de toevoeging z.o.z. “. Anders denkt mamma misschien dat we nog steeds in het bos zijn.”

360

Arjan; zijn leven

361

Het dertiende levensjaar

362

Arjan; zijn leven

363

Het dertiende levensjaar

Inschrijven op het Cambium

Vanavond gaan we naar de scholengroep Cambium in Zaltbommel om Arjan te doen inschrijven voor het voortgezet onderwijs. Arjan gaat voor het VWO, ik twijfel nog altijd. Zijn Cito toets was zeer goed 547 punten, maar ik ken mijn kleine ventje, als het echt niet lukt raakt hij enorm teleurgesteld en zal hij afhaken. Dat wil ik kost wat kost voorkomen.Het is gezellig druk bij de school, er zijn toch wel enkele honderden mensen op de been. Duidelijk is te merken dat de school dit vaker heeft georganiseerd. Overal zijn er kleine kraampjes waar je vragen kunt stellen, ook de ouders zijn welkom met hun vragen. Plotseling komt de ceremoniemeester naar de centrale hal en maakt een einde aan het geroezemoes. Hij vraagt de mensen om stilte en legt uit wat ons te wachten staat. Straks gaan we eerst naar de aula, alwaar enkele brugklassers van dit schooljaar (2000 / 2001) een leuke voorstelling zullen geven die ze samen hebben voorbereid. Daarna zal de rectrice algemene informatie geven over de werkwijze van de school en de verschillende richtingen en scholingsvormen. Daarna wordt de groep mensen onderverdeeld in kleine groepjes van ca 30 mensen die per groep dan een rondleiding krijgen door het schoolgebouw en verder “klassikaal” door een docent worden geïnformeerd. Dan zal er ook gelegenheid zijn tot het stellen van vragen door de ouders en de kinderen. Daarna is er gelegenheid om in te schrijven. Dat zal wederom gebeuren in de aula en dan mag men nog zelfstandig door het gebouw dwalen en gewoon eens binnenlopen in een klas naar keuze waar de

364

Arjan; zijn levendocent een stukje van zijn of haar specialisme laat zien en zich wat breder voorstelt. De ceremoniemeester verzoekt de mensen zich naar de aula te begeven. In de aula is het gezellig druk, op het podium speelt een orkestje bestaande uit jonge mensen een gezellig stukje muziek. Er komt een meisje, van een jaar of 13, naar de microfoon, het orkestje zet de muziek in en dan klinkt “Somewhere between” uit de luidsprekers. Ik ben verkocht. Dit is een oud country & western nummer uit mijn “jeugd”. In Nederland is het in de jaren 70 een enorme hit geweest van de Tumbleweeds. Ik vertel dat aan Arjan, hij vindt het heerlijk. Het meisje kan verrassend goed zingen en doet duidelijk enorm haar best. De school begint enorm te stijgen in mijn achting, ik krijg meer en meer waardering voor de mensen die dit zo met elkaar hebben opgezet en uitvoeren.Dan wordt het stil in de zaal en maakt het orkest plaats voor de brugklassers. De “kinderen” spelen een dag op school en alle leuke, moeilijke, lastige en verdrietige momenten komen aan bod. Een van de docenten speelt voor pedagogisch medewerkster en vangt de kinderen steeds weer enorm op. Het is echt geweldig, als dat de praktijk is hier op school, nou dan komt het vast wel goed met onze kleine man.De rectrice houdt een duidelijk verhaal. Natuurlijk weten we al heel veel van wat er wordt verteld, maar omdat de rectrice zo heerlijk compleet is wordt het ons een stuk duidelijker.Aan het einde van haar betoog, vraagt de rectrice de mensen zich in groepen te formeren onderverdeeld naar de richtingkeuze van het kind. Havo / VWO is achter in de zaal links. Maar wat is VWO en wat is Havo? We

365

Het dertiende levensjaarlopen met z’n drieën naar achteren in de zaal. We weten niet goed waar we moeten gaan staan. Arjan wil naar VWO, ik kies voor Havo. Een lieve docente komt naar ons toe, ze heeft onze vertwijfeling gezien: “Hallo, ik ben Ina Noordeloos, docente Nederlands, kan ik U helpen?” Arjan is mij voor, hij geeft de docente een hand en zegt: “Ik ben Arjan, ik wil graag naar het VWO, maar mijn vader denkt dat de Havo beter is, ik ben niet echt sterk in het Nederlands, maar ik heb wel 547 punten voor de Cito toets.” Mevrouw Noordeloos kijkt Arjan glimlachend aan: “Maar dat is geweldig, 547 punten, dat is echt niet mis, jij bent een echte VWO kandidaat. Er zijn heel veel ouders en kinderen met dit probleem, de overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs is best heel groot en het is heel goed te begrijpen dat jouw vader voorzichtig is met jou. Hier op het Cambium hebben we geen aparte brugklassen voor VWO en Havo. VWO en Havo leerlingen beginnen in de brugklas met elkaar en gaandeweg dat eerste schooljaar wordt er dan bekeken wat voor jou het beste is, maar.. ik denk dat ik het voor jou nu al weet, jij bent een VWO’er, dat zal blijken! Jullie mogen daar gaan staan.” Ze wijst op de groep mensen waarvan het kind gekozen heeft voor Havo of VWO. Ze geeft Arjan nog een aai over zijn bol en loopt dan snel door, naar de volgende twijfelende ouders. Geen van allen kunnen we bevroeden hoe belangrijk deze kanjer van een docente later voor Arjan zal blijken te zijn als hij het moeilijk heeft in het tweede semester van de brugklas. Geen van allen kunnen we bevroeden dat keuzes maken moeilijk en gezien de onvoorspelbare eindigheid van het leven eigenlijk “onzinnig” is. Geen van allen kunnen we op dat moment bevroeden dat Ina Noordeloos slechts 14 dagen na het overlijden van Arjan

366

Arjan; zijn levenzal bezwijken aan borstkanker. Op dat moment is zij een rots in de branding, een reddende engel. We worden ingedeeld in een groepje van een kleine 30 mensen. De heer Venrooij neemt ons onder zijn hoede en brengt ons naar zijn klas. Hij is zelf op dit moment mentor van een groep brugklassers en geeft ons vanuit die achtergrond de informatie die wij zo nodig hebben. De heer Venrooij laat zich kennen als een aardige man, hij komt op voor zijn leerlingen, dat is duidelijk, maar hij verwacht ook wel van hen, dat ze ervoor willen gaan “zeker VWO’ers” Als de heer Venrooij klaar is met zijn betoog en de mensen de klas verlaten, blijft Arjan even dralen. Dan stapt hij op de docent af en zegt: “Dag meneer, ik ben Arjan, ik wil graag naar het VWO en ik wil U als mentor, kan dat?” De heer Venrooij is blij verrast, maar wordt dan ook helemaal eerlijk: “Ik weet niet of dat kan, ik weet niet of ik volgend jaar nog een VWO-brugklas als mentor heb, maar ik kan je wel beloven dat ik jouw tekenleraar word!” Arjan glimlacht dankbaar, steekt zijn duim omhoog en zegt: “Top!”We lopen terug naar de aula en schrijven Arjan in. De teerling is geworpen..! Arjan wil nog even rondkijken in de school en dus lopen we nog wat rond. In het scheikunde lokaal geeft de leraar een kleine demonstratie in scheikunde, Arjan wil dat even zien en sluipt naar binnen. Na een kwartiertje komt hij weer naar buiten, helemaal enthousiast. Hij heeft gewerkt met kolven en vloeistoffen en is enorm verbaasd over wat hij heeft gezien. Gerda en ik zijn blij met en voor onze knul, de vooruitzichten zijn mooi. We passeren een nieuwe klas, op de deur hangt een briefje: “Latijn, bij genoeg aanmeldingen, kunnen wij Latijnse les

367

Het dertiende levensjaarverzorgen.” Arjan glipt naar binnen, daar staan mevrouw Noordeloos en mevrouw Pot, beide docenten Nederlands, beide docenten Latijn. De dames vertellen Arjan het een en ander over Latijn, Arjan hoort hen aan en zegt dan: “Het is net of ik mijn paps hoor praten!”. De dames begrijpen het en vragen: “Spreekt jouw vader ook Latijn?” “Ja”, zegt Arjan, “ik krijg les van hem... Carpe diem quam minimum credula postero, dat betekent pluk de dag, zo min mogelijk gelovend in de volgende.”“Zo.., dat is knap, jij mag bij ons in de les komen, wil je dat?” Arjan knikt ja en duikt snel weg achter zijn pa.Verder gaat het de gang in, we passeren het leslokaal voor Duits. De heer Huisjes (die wij nu nog niet kennen) staat bij de deur en lokt de mensen binnen. Arjan durft wel, hij geeft de leraar een hand en zegt: “Ik ben Arjan.” “Ik ben meneer Huisjes”, zegt de leraar, “kom jij bij mij in de klas voor Duits?” “Daar kunnen we wel van uitgaan...” zegt Arjan met een brede grijns.  Voldaan verlaten we de school, het is een heerlijke en leerzame avond geweest. Arjan is enorm enthousiast en is zich helemaal aan het voorbereiden, wat hem betreft kan het niet snel genoeg, september worden.......

368

Arjan; zijn leven

Kleren kopen

Arjan heeft nieuwe kleren nodig, een nieuwe jas, enkele broeken en enkele shirts, een paar schoenen en noem maar op. Gerda vindt het lastig te winkelen met Arjan. Hij loopt maar door zo’n winkel heen te rennen, niets is goed en passen dat is voor de dommen. Ik begrijp Arjan wel, dat gedoe met die kleren kopen... “Ik weet het goed gemaakt”, zeg ik tegen Gerda, “ik ga wel met Arjan mee, moet jij eens opletten, wedden dat het goed komt?” Nou veel vertrouwen heeft Gerda er niet in, want Arjan heeft zijn manier van kleren uitzoeken “echt niet van een vreemde”, toch geeft ze zich uiteindelijk gewonnen. Op deze woensdagmiddag rijden we even met onze jongen naar Leerdam. Gerda loopt even naar de kantoorboekhandel en Arjan en ik verdwijnen in een kledingzaak van Hamberg. Het is even zoeken voor me, maar na enkele minuten vind ik dan toch de kinderafdeling. Nou, dat is tegen het zere been van Arjan, hij is geen kind meer, hij moet nu bij de heren zijn. “Oké, dan gaan we even bij de heren kijken”, zeg ik en met de roltrap gaan we een verdieping lager. Al snel wordt me duidelijk, wat Gerda bedoelt. Alsof hij de TT van Assen moet winnen zo rent hij over de afdeling. Stopt af en toe bij een rek, kijkt het kledingstuk aan en rent weer verder. Na 10 minuten ben ik het helemaal zat. Ik pak Arjan bij een arm beet en zeg: “We gaan dit even anders doen. Ik ga hier op dit krukje zitten, jij kijkt even rond en als je iets van je gading vindt, dan breng je dat hier bij mij.” Arjan vindt dat wel een strak plan, dan kan hij gewoon even zelf rommelen. Na een minuut of 15 komt hij bij me met een leuk jack, maar...

369

Het dertiende levensjaarhet is veel te groot! “Wat geeft dat,” roept Arjan “dan kan ik er nog ingroeien!” Ik vind dat verrassend gevonden, maar heb toch wel wat bezwaar. Arjan geeft zich gewonnen en hangt het jack terug. Even later komt hij met een keurige broek, maar wederom veel te groot. De jongen gaat zijn benen breken over de veel te lange pijpen en hij zal bretels nodig hebben, want de taille is veel te wijd! “Dit wordt hem niet, lieve jongen,” zeg ik. “Ja maar welke maat heb ik dan?” vraagt Arjan. “Ik heb geen idee,” zeg ik, “zullen we dat eerst eens uitzoeken?” Een stukje verderop staat een verkoopster, we lopen op haar af en vragen of zij Arjan even de maat wil nemen. Tsja, dan wordt al heel snel duidelijk dat Arjan naar boven moet, naar de kinderafdeling. De verkoopster heeft wel in de gaten, dat Arjan dat niet echt leuk vindt, dus zegt ze: “Kom, dan help ik je wel even, jij valt in de grootste maten!” Met een glimlach loop ik achter de verkoopster en Arjan aan. Boven aangekomen, loopt de verkoopster naar een kledingrek. Ze pakt daar een rood T-shirt uit en schiet daarmee midden in de roos. Op de voorkant staat in witte letters het woord Nintendo, nou dat maakt heel veel goed! “Pas dit eens aan”, vraagt de verkoopster en ja, weer wordt duidelijk dat vreemde ogen kunnen dwingen. Zonder mopperen verdwijnt Arjan in de paskamer om er binnen luttele minuten uit te komen met een mooi nieuw shirt aan. De verkoopster kijkt even of het goed zit, ze heeft het inderdaad goed gezien, het past prima. Ik laat die lieve dame maar even begaan met Arjan en binnen een half uurtje staan we buiten met 2 nieuwe shirts, 2 nieuwe broeken, een leuk nieuw jack en een paar extra sets ondergoed.  We lopen terug naar de boekwinkel om Gerda te zoeken en zien haar al snel staan. Gerda is blij dat het zo goed

370

Arjan; zijn levengelukt is met de kleren, maar we moeten nog een paar schoenen scoren voor onze zoon en Arjan wil eigenlijk nog een nieuw Feyenoord trainingspak. Okay, ik weet nog een behoorlijk grote sportwinkel hier in Leerdam. Arjan draagt graag sportschoenen en trainingspakken zullen ze daar ook wel hebben. De sportwinkel zit aan de rand van de stad, boven een bouwmarkt. We stappen in de auto en rijden daarheen.Al heel snel vindt Arjan een Feyenoord trainingspak en hij vindt er nog een T shirt bij met de opdruk en het logo van Feyenoord. Nu nog schoenen, dan zijn we helemaal klaar. Als we bij de schoenen komen, word ik even stil. Er staan hier honderden schoenen, dat wordt nog lastig om de schoenen te vinden die Arjan graag hebben wil. Nou, Arjan ziet er niet tegenop: “Paps, mamma, als jullie nu hier blijven zitten dan kijk ik even rond” en weg is Arjan. Gerda en ik kijken elkaar eens even aan en ik knipoog even naar Gerda. Al heel snel komt Arjan terug met onder zijn arm een doos schoenen: “Paps ik neem deze, deze zijn afgeprijsd. Je krijgt hier 60 Euro korting op”, roept Arjan. “Oké,” zeg ik, “maar passen ze ook?” “Ja zegt Arjan het is maat 41, dat is mijn maat.” Gerda staat erop dat Arjan ze toch even past, maar onze jongen heeft gelijk, de schoenen passen perfect.“Nou, dan afrekenen die hap en naar huis, ik heb zin in koffie!” zeg ik. “Je kunt hier ook koffiedrinken hoor paps“, roept Arjan, “gaan jullie mee, ik tracteer.”Ik kijk mijn zoon eens aan, ergens voel ik dat hier weer een mooie redenering achter zit. Arjan heeft wel zakgeld, maar dat staat op de bank daar kan hij niet aankomen. Arjan ziet mijn vragende blik en zegt: “Ja, ik heb zojuist voor jullie 60 Euro uitgespaard, daarvan trakteer ik jullie nu op koffie en mezelf op Cola. Enne paps... wat je van die 60 Euro overhoudt mag je zelf houden, je hoeft het

371

Het dertiende levensjaarniet aan mij te geven...” “Nou”, zeg ik tegen Gerda, “volgens mij is die koffie een sigaar uit eigen doos!” We genieten even van onze koffie en Arjan van zijn Cola. Arjan is dik tevreden met zijn nieuwe uitrusting en wij zijn blij omdat hij zo gelukkig is. Dan keren we weer snel huiswaarts. Thuisgekomen loop ik naar boven, naar mijn kantoor ik start de pc op en begin een overboeking van 60 Euro aan te maken naar Arjan’s spaarrekening. Arjan is me achterna gelopen: “Wat doe je, paps?” vraagt hij. “Ik maak een overboeking aan”, zeg ik. Arjan komt bij mij zitten: “Nee paps, dat hoeft niet, je mag dat geld houden, ik heb dat voor jou verdiend!” Ik kijk mijn mannetje aan: “Ach jongen,” zeg ik “ik wil het jou graag geven, omdat ik trots ben op jou, omdat ik vind dat jij het allemaal zo enorm goed doet, ik mag het jou toch wel geven?” Arjan kijkt me aan, hij knikt en ik zie weer die doordringende blik in zijn ogen, die blik die veel meer zeggen wil dan dat ik dan kan bevroeden...

372

Arjan; zijn leven

Afscheid van de basisschool

Al geruime tijd wordt er door de school van Arjan geoefend op een afscheidstoneelstuk. Een van de onderdelen van het stuk is de Hokkie Tokkie show. Arjan moet in dit stuk als Sjaak Trekhaak de uitgenodigde gasten inleiden waarna de showmaster een gesprekje met de gast gaat voeren. De showmaster zit in het stuk nogal te hakken op zijn gasten en dit onderdeel eindigt dan, doordat Arjan eerst alleen, maar later met de hele groep het “hakke - takke” ten beste geeft en maf over het podium heen en weer loopt. Vooral de laatste twee maanden, heb ik zo ongeveer iedere avond met Arjan zitten repeteren. Nu is de grote dag... De aula van de basisschool is al redelijk druk bezet als wij een kwartiertje voor de aanvang van het stuk de school binnenstappen. We zijn best gespannen, want ook al heb ik dan menig uurtje met Arjan zitten oefenen, ik weet niet precies wat ons te wachten staat. Op klokslag 20:00 uur opent de directeur van de school de avond, hij stelt de kinderen voor en hun enorme meester. Dan kan het spel gaan beginnen.Je kunt zien dat er ruimschoots aandacht is geweest voor het toneelstuk, op een enkel momentje na kennen de kinderen hun rol en weten zij het geheel tot het niveau van een meesterwerk te tillen.Als het stuk ten einde is, volgt er een daverend applaus. De mensen hebben genoten van het luchtige toneelstuk en feliciteren de kinderen en hun meester met dit enorme resultaat. 

373

Het dertiende levensjaarMorgen gaan de kinderen met de hele klas een weekje kamperen in de omgeving van Harderwijk en daarna hebben ze acht weken(!) vakantie. We zien er naar uit, heerlijk acht weken Arjan thuis.In de aula praten we nog wat na met Helga en Tom v.d. Maas, de ouders van Thomas, Arjan’s beste vriend en met Gerda en Ton v.d. Linden, de ouders van Kevin, ook een hele goede vriend van Arjan. Het volgende schooljaar gaan deze drie jongens gezamenlijk naar de brugklas VWO / Havo op het Cambium in Zaltbommel. Voor ons, de ouders van die mannen is dit toch best wel spannend allemaal. Helga en Tom hebben nog een oudere dochter Stephanie, zij is net dit jaar geslaagd voor het examen VWO en zal in Tilburg economie gaan studeren. Voor Gerda en Ton is het allemaal net zo nieuw als voor ons, hun zoon Kevin is het oudste kind.Arjan staat inmiddels naast ons, hij is klaar, hij wil naar huis. Als we gedrieën terug naar huis lopen, vraagt Arjan plotseling: “Paps, wat doen we nu met die telefoon?” Het gaat al enige tijd over de aanschaf van een mobiele telefoon voor Arjan. Ik vind dat eigenlijk onzin, voor mij is zelfs het “smoesje” van de lekke band apekool, want op zijn weg van Brakel naar Zaltbommel struikelt hij zo ongeveer over de huizen, die hebben allemaal telefoon. “Tsja”, zeg ik, “ik wil daar eigenlijk nog niet aan Arjan. Ik vind het zulke onzin, kinderen van 12 jaar met een mobiele telefoon.” Arjan kent zijn vader, hij weet dat verder aandringen zinloos zal zijn en dus zegt hij: “Oké...” Ik weet dat hij een weg zoekt om mij te overtuigen, ik weet dat hij die weg ook zeker zal weten te vinden, want als puntje bij paaltje komt, dan staat het

374

Arjan; zijn levengeluk en het belang van Arjan voor ons beiden op de eerste plaats. Wij brengen Arjan met zijn bagage naar het schoolplein, het verzamelpunt. Van daaruit gaat men straks vertrekken in de richting van Harderwijk. Meester Jaap heeft met zijn drie volwassen zonen en meester Jan de leiding over het kamp en dat begint uiteraard al bij het inladen van de bagage in de verschillende auto’s. Dus als Arjan nog eenmaal zijn blauwe bril van gisteravond opzet en het “hakke takke” ten beste geeft wordt hij redelijk snel gecorrigeerd. “We moeten nu in gaan laden Arjan, straks mag je nog wel even hakke takke doen, maar kom nu maar op met die tas.” zegt meester Jaap. Arjan pakt zijn tas op en brengt hem bij de meester: “Ja in de auto hè, ik neem dat ding niet op mijn rug”, zegt de meester quasi geïrriteerd. “Ook dat nog...” kreunt Arjan. Inmiddels is Arjan vier dagen weg. We hebben een kaart van hem gehad, maar verder niets gehoord. Via het hoofd van de school weten we dat het goed gaat en dat de kinderen zich uitstekend vermaken. Dan gaat op dag vijf de telefoon (morgen komen ze terug), het is Arjan. Hij wil nu dan toch wel eens even met zijn vader en moeder praten. Hij vertelt dat ze vanmiddag in Harderwijk zijn geweest en dat ze daar ook even hebben gewinkeld: “en paps, ik heb een telefoon gekocht...” Arjan maakt een pauze, hij vist naar de reactie van zijn pa, maar die reactie komt niet, nog niet..Ik ben niet blij met het gegeven dat Arjan een telefoon gekocht heeft, maar och hij is nog minderjarig, als ik het nodig acht draai ik die koop middels één enkel briefje wel weer terug......

375

Het dertiende levensjaarHet is zover, we kunnen Arjan gaan ophalen bij de school. Ik ben blij dat hij weer thuiskomt. Ik gun hem zijn plezier van harte, maar het is zo leeg en stil in huis als hij er niet is. Samen lopen we de 800 meter naar school. De auto’s komen net aanrijden, de kinderen zijn weer thuis! Na het afscheidritueel, pak ik Arjan’s tas en lopen we met z’n drietjes terug naar huis. Arjan heeft duidelijk lol, er broedt iets in dat kleine koppie en ik, ik zet me schrap.Als we goed en wel thuis zijn en Gerda een prachtig boeket van kunstbloemen heeft gekregen, kan ik mijn nieuwsgierigheid niet langer bedwingen en vraag: “En hoe zit het nu met die telefoon?” Arjan kijkt me met glinsteroogjes aan: “Even wachten,” zegt hij, “die zit in mijn tas.” Hij maakt zijn tas open en pakt daar een in feestpapier ingepakt pakje uit; “Kijk paps, dit is voor jou!” Ik pak het pakje uit en heb een speelgoed telefoontje in mijn handen... “Kijk paps zo kan hij bellen”, zegt Arjan terwijl hij op een wit knopje drukt. Zachtjes rinkelt er een belletje in de speelgoed telefoon...

376

Arjan; zijn leven

Vakantie 2001

Dit jaar gaan we op vakantie in Denemarken, ja, we gaan met de auto. Het is de bedoeling dat we bij Puttgarden (Duitsland) overvaren naar Rodby (Denemarken). Alles is geregeld, we zijn er helemaal klaar voor.Het is heerlijk weer, het belooft een warme dag te gaan worden, maar dat is niet erg, onze auto heeft “arko” (alle ramen kunnen open), dus dat komt helemaal goed. Het is best nog een stevig stuk rijden naar Puttgarden, maar we zijn goed op tijd vertrokken, dus het zal allemaal best wel goed komen. We moeten voor 20:00 uur intekenen op de camping, maar dat moeten we gemakkelijk kunnen halen. Om 15:00 uur staan we op de kade bij Puttgarden, maar het is hier enorm druk. Ieder uur komt er een schip, dat een behoorlijke hoeveelheid auto’s meeneemt, maar er zijn nog heel veel wachtenden voor ons. Och we lopen maar wat rond, terwijl ik er steeds voor zorg goed in mijn rij te blijven als er weer een schip volgeladen wordt. Achter mij staan inmiddels ook weer heel wat auto’s en als ik niet goed oplet en mee oprijd sta ik hier morgen nog. Om 18:00 uur, rij ik als laatste auto van deze lading het schip op, de tijd begint nu toch wel te dringen, want de overtocht duurt ook nog eens zo’n 45 minuten. Gelukkig ligt de camping niet ver van Rodby af, maar we zullen straks moeten haasten.Als de boot eenmaal vaart wil Arjan wel eens een beetje rondkijken. Het is een mooie boot, volgens Arjan mooier dan de Discovery van de Stena Line, op dat schip is zijn oom Frank de kapitein. We regelen even iets tegen de dorst en lopen nog wat rond, dan zijn de drie kwartieren voorbij en gaan we snel terug naar het autodek. Wendy

377

Het dertiende levensjaarzit achterin -wij hebben een stationcar- enorm te jengelen, hij wil bij Arjan zitten op de achterbank. Ik stap uit, haal de hond uit de auto en laat hem bij Arjan instappen. Arjan vindt het prima en zegt: “Goed zo paps, anders gaat Wendy straks over alle bagage heen liggen kruipen...” Ik moet even lachen, die Arjan, hij vindt het dus maar niks als Wendy alleen helemaal achterin zit, tussen al die bagage en och Arjan heeft ook wel een beetje gelijk.De routebeschrijving die we gekregen hebben is goed en duidelijk. Toch lukt het mij om nog een keer verkeerd te rijden, maar gelukkig ontdek ik dat vrij snel, keer om en vind de juiste weg.Om 20:10 uur draai ik het parkeerterrein van de camping op. De receptie is stil en verlaten...We stappen uit, op dat moment komt er nog een auto aan, een auto met een Nederlands kenteken. Bij de receptie vinden we een bel, ik druk hier op en hoor al snel een vrouw spreken in een taal die ik niet machtig ben. “Do you speak English” vraag ik, “no, no English”. “Sprechen sie Deutsch”, probeer ik het weer. Weer een heel verhaal wat ik niet kan verstaan. “Laat U mij maar even”, hoor ik dan een dame achter mij zeggen. Dat zijn natuurlijk die mensen uit die andere Nederlandse auto, schiet het door me heen. Ik zet een stap opzij en de dame begint in de intercom te spreken. “Moet U ook nog inschrijven” vraagt ze mij, ik knik ja en de dame geeft die informatie door. Na enkele ogenblikken wordt het gesprek beëindigd, de dame zegt: “Ze komt er aan.” “U spreekt goed Deens”, zegt Arjan vol bewondering. “Ja”, zegt ze, “ik ben Deense, ik ben met een Hollander getrouwd.” “Nou,” antwoordt Arjan, “dan spreekt U zeer goed Nederlands!” De dame kijkt hem aan en glimlacht, dan

378

Arjan; zijn levenvolgt er uiteraard een heel gesprek over Denemarken en Nederland. Er komt een auto aan, ik hoop dat het de mensen van de camping zijn. De reis is goed gegaan, maar al dat wachten eerst in Duitsland en nu weer hier, daar word ik wat ongedurig van.Snel worden we binnen gelaten en met de hulp van onze “tolk” staan we ook weer snel bij de auto met de sleutel van “onze” bungalow. We rijden het terrein op en staan binnen enkele seconden voor de bungalow die de komende 14 dagen ons thuis zal zijn. Arjan en ik helpen Gerda even met uitladen en de boel een beetje installeren, dan wil Arjan toch nodig even rondlopen even de sfeer proeven: “Nu is het nog licht...” Gerda vindt het prima en dus vertrekken we met Wendy om een rondje camping te doen. Het is een prachtige camping, mooi groots opgezet en heel veel voorzieningen. We moeten nog eten... ik ren snel even terug naar Gerda: “Zal ik wat frites scoren, dan hoef je niet te koken?” vraag ik, Gerda vindt het prima en besluit met mij mee terug te lopen naar Arjan, zij wil ook even rondkijken.Een half uurtje later zitten we dan in onze bungalow aan de frietjes. “En...?” vraag ik aan Arjan, “wat...?” is zijn antwoord. “Gaat het lukken hier de aankomende 14 dagen?” vraag ik “Nou...” is zijn antwoord, dus ik weer: “heb je even?” Er volgt een monoloog van 20 minuten, waar die knul het vandaan haalt weet ik niet, maar hij zit dus echt 20 minuten aan een stuk te kletsen en te zwetsen. Gerda en ik rollen om van het lachen en ondertussen worden de frietjes koud...Als Arjan eindelijk zijn klep houdt en wij pijn in de buik hebben van het lachen, besluiten we nog even terug te

379

Het dertiende levensjaarlopen naar die snackbar, want koude frietjes, dat is niet lekker.“Ik eet het hier op, want als meneer daar, weer begint...”, zeg ik als we weer wat warme frietjes hebben gekregen.“Zeg paps, heb ik je al verteld wat ik van Rodby vind?” Ik kijk mijn kereltje aan en zie de pretlichtjes in zijn ogen, hij gaat weer preken...“Niet nu hè”, zeg ik, “ik wil mijn frites warm eten en jij ook!” Arjan kijkt me quasi geïrriteerd aan en zegt: “Nou dan niet...!”Als we na heerlijk gegeten te hebben teruglopen naar de bungalow zegt Arjan: “Zeg mam, heb ik jou al verteld wat ik van Rodby vind?” Gerda en ik kijken elkaar aan, de floepdoos zit ons uit te proberen. “Nee, nog niet geloof ik”, zegt Gerda, “vertel...!” Er volgt weer een monoloog van hier tot Tokio en we moeten allebei onderweg zo nu en dan even gaan zitten, want wat kan die knul op een mooie humoristische wijze een partij gebakken lucht verkopen...!We zijn weer in de bungalow. “Zo, het is elf uur,” zeg ik, “nu ga jij horizontaal, want ik wil nu even rust.” “Ja maar,” antwoord Arjan, “ik wil vertikaal.” “Oh, dat mag ook”, zeg ik met een glimlach op mijn gezicht, ”ga maar tegen het stapelbed staan, maar uit mijn ogen, nu!” Arjan loopt naar me toe, geeft me een hand en zegt “welterusten”, hij loopt naar Gerda en zegt: “jij krijgt een nachtzoen, hij niet...” op mij wijzend, “hij is te bozig en te bazig...”Ja ja, denk ik, hoe lang hou je dat vol???? Even later klinkt er uit de slaapkamer een bons. “Niet reageren”, zeg ik zachtjes tegen Gerda, “dat is weer een van zijn apenstreken.” Na een minuut of 2 gaat de deur van de slaapkamer open: “Ik ben gevallen hoor” klinkt het. “Hoe komt dat dan?” vraag ik naar de bekende weg

380

Arjan; zijn levenvragend. “Nou...” begint hij maar deze keer is pa wijs en vraagt niet “heb je even” “ik probeer vertikaal te gaan slapen, maar toen viel ik om!” Het stalen gezicht waarmee hij dat weet te zeggen werkt weer enorm op mijn lachspieren. “Nou kom maar,” zeg ik, “wil je nog iets doen?” Ja hij wil nog een potje dammen met zijn pa. “Nou okè dan, maar daarna gaan slapen he.” Arjan knikt ja en zegt: “dat is goed, als jij me instopt...”

381

Het dertiende levensjaar

Eindelijk brugpieper

Vandaag de eerste echte schooldag op het Cambium. Officieel is de school gisteren al begonnen, maar de brugklassers hadden gisteren nog een dagje vrij. Vandaag moet Arjan op school zijn rooster halen en is er een “les” om kennis te maken met de mentrix. De rest van de week doen ze ook nog rustig aan, ze hebben korte dagen en nog niet echt les, maar iedere dag gaan ze naar een paar docenten om kennis te maken en worden ze zo goed mogelijk wegwijs gemaakt in het schoolgebouw. Het Cambium heeft ruim 1600 leerlingen, verspreid over 2 locaties. Vooral het gebouw waar Arjan zit is groot, je kan er echt verdwalen.Ik heb besloten Arjan even naar Zaltbommel te rijden, Thomas en Kevin rijden ook mee, dan gaan Gerda en ik even de stad in en dan pikken we ze na een uurtje weer op school op.Ik zet de mannen af bij de hoofdingang van de school. Dat is uiteraard helemaal verkeerd, want ze worden aan de achterkant verwacht, bij de fietsenstalling. Maar Thomas weet raad, hij is hier wel eens met zijn zus geweest, dus hij vindt in minder dan geen tijd de fietsen-stalling en de achteringang.We zwaaien de jongens na en rijden even door naar het centrum van Zaltbommel. Zaltbommel is een oud vestingstadje, ik mag hier altijd graag een beetje rondlopen, dus terwijl ik even naar de gasthuiskapel loop met haar karakteristieke toren, doet Gerda haar boodschappen en pikt me op, terwijl ik ijverige pogingen onderneem om een paar mooie foto’s te maken. Samen lopen we naar de auto, het is lekker weer en we hebben

382

Arjan; zijn leveneven de tijd aan onszelf. De mannen kunnen nog niet klaar zijn, dus gaan we even het stadspark in, even wandelen.  Als we aankomen bij het Cambium, staan de jongens ons al op te wachten. Als Arjan de groene Renault van zijn pa herkent, loopt hij naar de weg: “Tsja, als ik nu een mobiele telefoon had, had ik je kunnen bellen....” roept de wijsneus. “Dat is een strak idee”, zeg ik, dan had misschien de buurman in Brakel de telefoon gehoord, hem opgepakt en jullie opgepikt.” “Heb je je telefoon niet bij je?” vraagt Arjan wijs. “Zo, jij bent snel van begrip”, zeg ik, “nee jongen, die ligt nog op mijn bureau, ik ben dat ding weer eens vergeten...” Arjan zucht diep en schudt het wijze hoofd over zoveel dommigheid van zijn oude pa.“Hoe was het?”, vraag ik als de mannen in de auto zitten en ik de motor start. “Nou...”, zegt Arjan, “nee, ik heb niet even,” zeg ik met een glimlach op mijn snuit, “dus....” De jongens branden los, mevrouw van Hoorn de mentrix en docente wiskunde, schijnt een pittige tante te zijn. Ze heeft wat afspraken gemaakt met de klas en die zijn vooral Arjan in het verkeerde keelgat geschoten. “ Als ze maar niet denkt, dat ik....” “Nou dat denkt ze vast niet.” onderbreek ik hem. In mijn spiegel zie ik dat Arjan dat niet fijn vindt, dus voeg ik er aan toe: “ze is vast best wel lief, want dat moet je wel zijn als je docent wilt worden, maar je moet ook streng en rechtvaardig kunnen zijn, anders wordt het een enorme keet”. “Streng en rechtvaardig?” roept Thomas, “nou Jolanda van Hoorn is niet streng en rechtvaardig, die is alleen maar dik!” “Ja, dat is waar,” voegt Arjan daar aan toe, “als ze wieltjes had, dan was het een bus.” “Ik heb gehoord,” doet Kevin een duit in het zakje, “dat toen ze vorig schooljaar

383

Het dertiende levensjaarklassenfoto’s gingen maken en mevrouw van Hoorn ook apart op de foto ging, dat de fotograaf toen vroeg: “mevrouw wilt U zoveel mogelijk bij elkaar gaan staan?”“ Algehele hilariteit. “Die foto hangt nu in de gang zeker”, vraag ik, “met als onderschrift van links naar rechts mevrouw van Hoorn.” De jongens komen niet meer bij en ik heb moeite de auto in het spoor te houden.De mannen vinden het heerlijk met de auto naar school te gaan. Als we Brakel binnenrijden vraagt Kevin: “Rijd U morgen weer, meneer V.d. Elst?” “Ehhh, nou nee,” antwoord ik, “het is goed weer, jullie kunnen best wel gaan fietsen.” De jongens moeten om 08:30 uur op school zijn en spreken af om 07:30 uur bij de supermarkt. Als we doorrijden naar huis zeg ik tegen Arjan, “Mamma heeft voor jou een mobiele telefoon gekocht, die moeten we even activeren. Het is een prepaid toestel, je krijgt van ons 10 Euro in de maand extra om beltegoed te kunnen kopen. Ik heb geen idee of dat voldoende is, maar dat moeten we dan maar even bekijken.” “Echt...?” vraagt Arjan en hij geeft zijn moeder spontaan een kus, dan komt hij naar mijn kant. Ik ken deze grappen en grollen en trap op de rem.... Ook ik word omhelsd en Arjan zegt: “Wat lief, dank jullie wel.” Natuurlijk wil hij thuis direct met het telefoontje aan de slag. Arjan is niet dom, dus ik laat hem maar even gaan. Na een half uurtje komt hij gedesillusioneerd naar me toe. Het telefoontje kan niet bellen. Ik kijk er even naar en zie dan al gelijk wat het probleem is. Het toestel heeft geen bereik! We lopen samen even naar de dijk en ja, daar kan Arjan wel bellen...Ik besluit de klantenservice van Dutchtone te bellen, na een kwartiertje wachten krijg ik dan eindelijk een dame aan de telefoon en ik leg haar ons probleem voor: “Ohhhhh,” zegt de dame, “maar met die Ericsson kunt U

384

Arjan; zijn levenleuke spelletjes spelen.” “Oké...” zeg ik en vraag: “mevrouw, als U een telefoon koopt, waar koopt U die dan voor?” “Om te bellen, natuurlijk” is het snibbige antwoord. Het mensje heeft het waarschijnlijk enorm druk, ze heeft in ieder geval geen zin in strikvragen. “Ik ook,” antwoord ik, “ik ook, nou heb ik een telefoontje van U, ik kan daar wel spelletjes mee spelen, maar niet mee bellen, doe mij een lol en stuur mij een telefoontje waarmee ik kan bellen, spelletjes dat hoeft niet.” Mevrouw is niet blij met mij en begint omstandig uit te leggen waarom er hier geen bereik is. Ja dat wist ik allemaal al wel maar de KPN heeft hier wel bereik! Ik sluit het gesprek af, duik even in mijn kastje met oude “rommel” om mijn oude prepaid telefoon van KPN te voorschijn te halen. Ik haal de simcard eruit en stop die in de Ericsson: “Zo Arjan, nu heb je ook bereik!” Gerda fietst nog even snel naar de supermarkt om een telefoonkaart te kopen zodat Arjan wat beltegoed heeft. Arjan kijkt het allemaal eens even aan, maar als zijn beltegoed opgewaardeerd is en ik hem even op zijn eigen telefoon bel, dan is hij weer helemaal blij!

385

Het dertiende levensjaar

De eerste ouderavond

Vanavond is er voor het eerst een ouderavond op de Arjan’s school.Als ik met Arjan even in het bos wandel nadat hij thuisgekomen is, vraag ik hem of hij nog opmerkingen heeft die ik misschien mee moet / kan nemen. Het gaat niet zo heel goed op school, Arjan heeft het moeilijk. Hij moet best stevig blokken en maakt zich zorgen. De vakken Frans, Duits, Engels, geschiedenis en aardrijkskunde gaan goed, maar wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie, tekenen en verzorging gaan niet zo goed. Arjan is een duidelijke alphastudent, nou dat heeft hij niet van een vreemde. Nederlands vormt inmiddels ook een probleem, omdat de docente Nederlands, mevrouw Noordeloos wegens ziekte, dit schooljaar nog niet op school is geweest. Heel veel lessen Nederlands vallen uit en het klinkt misschien wat vreemd, maar ook daarover maakt Arjan zich oprecht zorgen. “Misschien kan ik je helpen met Nederlands”, zeg ik. “Jij hebt het al zo druk paps, ik heb op school bijles aangevraagd. Ik kijk mijn kereltje eens aan, ja, Arjan heeft het echt moeilijk, het is hem aan te zien. “Hoe is het met de punten, haal je ook onvoldoendes?” vraag ik ”Nee, dat niet, maar het kost wel best veel tijd om het huiswerk te maken en goed te leren, er blijft bijna geen tijd meer over voor leuke dingen” “Nou, daar gaan we dan samen iets aan doen, want ontspanning is ook heel belangrijk, hoor.” zeg ik. “Wat wil je dan gaan doen, paps?”, vraagt Arjan. “Nou, we gaan een schema maken van jouw dagindeling en we gaan precies afspreken hoeveel uren jij thuis nog aan jouw huiswerk besteedt. Ik denk, lieve jongen, dat je te

386

Arjan; zijn levengeforceerd bezig bent. Goed studeren doe je door regelmatig te studeren. Vakken die er niet zo toe doen, zoals verzorging, behoeven niet al jouw aandacht, richt je maar op de vakken die er echt toe doen, je talen, wiskunde, natuurkunde, scheikunde e.d.”Thuisgekomen maken we samen een schema, ook Gerda wordt hierbij betrokken, omdat het tijdstip van het avondeten een belangrijke functie krijgt, dat wordt het draaipunt. Als Arjan na school thuiskomt moet / gaat hij eerst even ontspannen, even met de hond wandelen, dan vrij vroeg, om 17:00 uur al, eten en daarna even stevig aan het werk. Om 20:00 uur samen met pa nieuws en netwerk kijken en daarna nog een uurtje werken. Dan wordt het tijd voor de broodnodige rust, dus even met pappa en mamma kletsen en dan naar bed. Arjan vindt het geweldig, maar zegt: “Toch houd ik ook mijn oude methode er nog in, namelijk het huiswerk dat ik vandaag op krijg, ook zoveel mogelijk vandaag maken.” “Dat is alleen maar prima jongen, als je tenminste ook gewoon je ontspanning neemt.” We rijden naar school, Arjan zit nog even te studeren thuis. Ik ben best wel gespannen, want als het het VWO moet worden voor Arjan, dan moet in ieder geval de mentrix meewerken. Uit de verhalen van Arjan heb ik wel begrepen dat het niet echt lekker loopt tussen Arjan en zijn mentrix. Ik zal hier iets aan moeten doen, maar ik besef dat dat best nog lastig wordt. Arjan is niet haar enige protegé. Bovendien vermoed ik dat mevrouw Van Hoorn ook wel iets te vragen heeft, ze heeft voor ons de dubbele tijd uitgetrokken en heeft heel nadrukkelijk via Arjan gevraagd ons te mogen spreken.Als we bij de klas van mevrouw Van Hoorn komen mogen we vrij snel doorlopen, de docente laat de vorige

387

Het dertiende levensjaarbezoekers uit als wij net de gang opkomen. De ontvangst is beleefd, maar ook gereserveerd. Alle lichten staan bij mij op oranje...“We gaan het eens even over Arjan hebben” zegt Jolanda terwijl ze in haar map bladert. “Nou, dat kan niet moeilijk zijn, Arjan is het braafste jongetje van de klas” zeg ik cynisch. “Nou nee,” zegt ze, “Arjan heeft zo’n grote mond.” Ik kijk Jolanda doordringend aan, ze kan mijn vragende en doordringende blik niet weerstaan... “Mevrouw”, zeg ik ijzig kalm, “wat zegt hij dan als hij een grote mond heeft en spreekt hij met stemverheffing?” “Nee,” zegt ze eerlijk, “hij spreekt nooit met stemverheffing en hij is in zijn uitspraken nooit vervelend, maar hij is zo enorm ad rem!” “Tsja” zeg ik, “voor 100% een kind van zijn ouders. Gaat U hem daarop afrekenen?” Ze kijkt me aan en ik zie de verwarring in haar ogen: “Nee meneer Van der Elst ik reken niet met hem af, ik zal hem in zijn waarde laten, maar ik vind het wel moeilijk om de juiste snaar bij hem te vinden.” “Nou mevrouw dan heb ik voor U een advies, stopt U maar met zoeken naar die juiste snaar, die zult U niet vinden. Arjan is niet zomaar een kind van 12 uit een dozijn. Arjan is een uniek kind zoals alle kinderen dat eigenlijk zijn. U kunt Arjan niet archiveren in Uw mooie multoband, U kunt hem observeren en gewoon echt aandacht hebben voor hem. Arjan zal dat merken en pas dan komt hij letterlijk en figuurlijk naar U en kunt U met hem een band opbouwen. Maar dat geldt niet alleen voor Arjan, dat geldt voor alle kinderen.”Jolanda kijkt me aan, ze is nog zo ontzettend jong, maar ze wil duidelijk leren.“Luister mevrouw Van Hoorn, Arjan heeft het ontzettend moeilijk op dit moment. Met hart en ziel gaat hij voor het VWO, maar het is stevig aanpoten voor hem, hij is

388

Arjan; zijn levenambitieus, hij is een vechter, maar hij voert in zijn eentje zijn eigen strijd. Hij zal anderen nooit opzetten tegen U, maar als U het bij hem verbruit, dan vergeet hij dat nooit!” “Oh, meneer Van der Elst, U maakt het mij moeilijk!”, verzucht Jolanda. “Nee, ik maak het U niet moeilijk”, antwoord ik, “ik zeg U waar het op staat, zoals Arjan dat ook doet. U ervaart dat als moeilijk, maar lieve mevrouw, dat is helemaal niet moeilijk, U hoeft alleen maar Uw eerlijke zelf te zijn! Help die kinderen mevrouw, help hen door Uw eigen zelf te durven laten zien, dat is goed voor hen, dat is nog beter voor U.”Jolanda kan me niet aankijken, ik besef dat ik haar enorm heb geraakt, er valt een traan op de aantekeningen...“U heeft gelijk”, erkent ze groots: “U heeft wel gelijk, maar kan ik de klas dan wel in de hand houden?” “Ja lieve mevrouw,” zeg ik, “dat kunt U en geloof me dat kunt U alleen als U zich eerlijk en kwetsbaar durft op te stellen. Als U dat kan, dan zullen de kinderen het voor U opnemen in plaats van recalcitrant te zijn!” Nu kijkt Jolanda me wel aan: “Ik wist echt niet dat Arjan het zo moeilijk heeft, waarmee heeft hij dan problemen?” Ik vertel haar van zijn zorgen over Nederlands en dat hij veel te veel uren huiswerk maakt. Ik vertel haar dat hij er bijna aan onderdoor gaat. “Is het zo erg mijnheer Van der Elst? Ja, ik weet dat hij moeite heeft met wiskunde, ik weet ook dat hij bijles Nederlands heeft aangevraagd, maar dat dat allemaal zo inwerkt op hem, dat wist ik eerlijk niet!” Dan wint haar innerlijke kracht het van haar twijfel: “We gaan hem helpen, ik zal die bijles Nederlands voor hem in orde maken, ik zal de coördinator vragen een gesprek met U aan te gaan en ik zal hem wat extra begeleiden met wiskunde, hij kan het wel, het inzicht is er, maar zijn methode..!” “Juist,” zeg ik, “exact zijn vader, ik haalde op het gymnasium drieën

389

Het dertiende levensjaaren vieren voor algebra en meetkunde, maar ik ben nu wel computerprogrammeur. De uitkomst was altijd goed, riep de leraar, maar hoe ik eraan gekomen was???” Jolanda kijkt me aan, nu is het haar moment om een glimlach tevoorschijn te toveren... We zijn inmiddels twee weken verder. Ik ben weer samen met Gerda op school, de coördinator wil ons spreken. We worden keurig naar een kantoortje gebracht, na een kort moment komt daar mevrouw Noordeloos binnen... Ja, we kennen haar nog van die inschrijvingsavond. Ze is inmiddels weer een beetje aan het werk, ze heeft borstkanker gehad, maar alles is nu rustig en ze mag proberen wat te gaan doen. Ze wil weer graag iets gaan betekenen voor jonge mensen en toen ze van Jolanda van Hoorn het verhaal van Arjan hoorde, heeft ze erop gestaan, het gesprek van ons met de heer van Keulen over te nemen. Zij wil Arjan wel helpen, ze is docente Nederlands, ze geeft momenteel weliswaar geen les, maar ze wil best een paar uurtjes uittrekken voor Arjan.Mevrouw Noordeloos en Arjan hebben elkaar gevonden, Arjan is een fanatieke leerling, de problemen die hij heeft met Nederlands worden razendsnel opgelost. Mevrouw Noordeloos leert Arjan nog meer, nog veel meer. Ze leert hem goed om te gaan met zijn werk, ze leert hem studeren. Ook met mevrouw Van Hoorn gaat het nu stukken beter, Arjan en zij hebben veel meer begrip voor elkaar, maar ook met de andere kinderen en mevrouw Van Hoorn gaat het veel beter.Het is enorm spijtig en voor Arjan extreem verdrietig, dat mevrouw Noordeloos zes maanden later weer moet afhaken er zijn uitzaaiingen gevonden...

390

Arjan; zijn leven

Naar de film

We kunnen aan Arjan heel goed merken dat het weer stukken beter met hem gaat. Hij is weer vrolijk en niet zo gestrest. Hij komt even bij me zitten even praten met z’n pa. Op zijn eigen “bloemrijke” manier vertelt hij verhalen over school en wat hij daar zoal meemaakt. Hij vertelt ook over de bijles die hij krijgt van mevrouw Noordeloos, je kunt het merken, hij heeft een diep respect voor deze docente.Morgen begint de kerstvakantie, volgende week komen zijn neven Tim en Ben logeren. Arjan verheugt zich daar enorm op, maar eerst gaat hij morgenavond met Thomas, Kevin en nog een aantal klasgenoten naar ‘s Hertogenbosch, naar de film. Met de verschillende ouders hebben wij afgesproken dat de vader van Thomas de jongens wegbrengt, ik zal ze dan om 10:30 uur weer ophalen. Ze hebben het helemaal geregeld met elkaar en tsja als vader heb je niet zo heel veel inspraak meer... Arjan is er klaar voor. Hij zit bij de tv te wachten totdat de vader van Thomas voorrijdt. Ik loop even naar de kamer om te kijken of hij echt helemaal klaar staat. Nou, dat is in orde, dan zie ik dat de Mercedes van de vader van Thomas vlak voor onze deur stopt. Arjan ziet het ook, staat op, trekt zijn jas aan, doet de voordeur open en drukt op de bel...“Waarom ga je nu staan bellen?,” vraag ik verbaasd. “Nou”, is het antwoord, “dan hoeft Thomas niet uit te stappen en dat te doen......”

391

Het dertiende levensjaarThomas die inmiddels uitgestapt is, kijkt mij eens aan met zo’n blik van “nee hè, daar heb je hem weer!” Hij haalt zijn schouders op, pakt Arjan bij de kraag en trekt hem mee naar de wachtende auto. Als ze ingestapt zijn, steken ze beiden de hand omhoog ten teken van afscheid.

Goed, het is de hoogste tijd, ik moet de jongens gaan halen in ‘s Hertogenbosch. Ik stap in mijn auto en ga op weg. Als ik de stad inrijd gaat mijn mobiele telefoon, ik zie dat het Arjan is. Het toestel zit in de car kit, ik kan hem wel even nemen. “Ja”, zeg ik “Hay paps, waar zit je?” “Op mijn stoel.” antwoord ik. “Nee paps nu even geen geintjes, ben je al onderweg?” “Ik maak helemaal geen geintje,” zeg ik, “ik zit op mijn stoel en ja, ik ben zelfs al in ‘s Hertogenbosch.” “Oké,” antwoord Arjan, “wanneer kun je hier zijn?” vraagt Arjan. Ik begrijp dat de film al afgelopen is en dat de mannen staan te wachten. “Als jullie nu even daar blijven, bij de bioscoop dus, dan ben ik daar over vijf minuten ook. Maar wel daar blijven hè, ik heb geen zin om midden in de nacht half ‘s Hertogenbosch op de kop te zetten voor een paar jongens die niet even kunnen wachten...” “Okay, okay paps, wij blijven hier, tot zo”, zegt Arjan en verbreekt de verbinding.Even later draai ik de straat in waar de bioscoop gevestigd is en ik zie een groepje mensen op de stoep staan. Arjan maakt zich uit het groepje los en gaat met beide handen in de lucht op de straat staan zwaaien. Ik stop vlak bij hem en stap uit “Ja,” zegt Arjan, “ Ik ben maar even gaan staan zwaaien, want ik ken jou, jij rijdt ons rustig voorbij.” Gelukkig voor mij glimlacht hij tijdens het uitspreken van zijn volzin, hij meent het allemaal niet zo. “Stap in, ouwe kletskous...” zeg ik

392

Arjan; zijn levenbars. De jongens stappen keurig in en we rijden terug in de richting van Zaltbommel en Brakel.De jongens hebben een heerlijke avond gehad en de film was geweldig. Ze hebben alleen een foutje gemaakt de film duurde een kwartiertje korter dan verwacht...Als ik de jongens thuis heb afgezet en met Arjan naar ons eigen huisje rijd, zegt Arjan: “Je bent een fijne vader, paps, dank je wel dat je ons hebt opgepikt.” Ik kijk even snel opzij, ik zie aan zijn blik dat hij dat oprecht meent. Enkele dagen later... Het huis is in rep en roer, binnen enkele minuten kunnen Tim en Ben arriveren. De jongens worden door hun vader, mijn broer Paul, gebracht en hij brengt ook ons nichtje Joanne mee. We moeten slaapplaatsen organiseren, we moeten het allemaal nog een beetje in orde maken. Arjan is een beetje gestrest. Hij wil het allemaal zo goed doen. Samen met hem sleep ik de bedden op hun plaats en maken we die zo goed mogelijk op. Joanne krijgt de kamer van Arjan, de jongens kunnen wel bij elkaar op de zolder slapen. Omdat de zolder alleen via een smal laddertje bereikbaar is, geeft dit toch wel de nodige uitdagingen, maar voordat de mensen aankomen hebben we drie keurige extra slaapplaatsen gereed.“Kunnen we even met Wendy gaan wandelen, paps?”, vraagt Arjan. “Nou”, antwoord ik “ze kunnen elk moment hier zijn, we kunnen beter even wachten.” “Maar,” begint Arjan “mamma kan ze toch wel even opvangen, ik moet echt even naar buiten, ik heb een probleem.” Ik kijk Arjan aan, ik zie dat het menens is en dus zeg ik: “Oké....” Ik vertel Gerda even wat de bedoeling is en we vertrekken samen met Wendy naar het bos....”

393

Het dertiende levensjaar“Paps, Tim en Ben willen met oud en nieuw vuurwerk afsteken, maar ik wil dat niet, ik vind het zo zielig voor Wendy en eigenlijk voor alle dieren.” Ohhhhh, dit is weer zo typisch Arjan....“Oh jongen” zeg ik, “je bent een held! Als je dat niet wilt, dan doe je het gewoon niet en als je Tim en Ben niet kunt overtuigen, dan is dat spijtig, maar jij bent tenminste consequent. Blijf altijd eerlijk, vooral tegenover jezelf en als dat betekent dat ze je niet meer aardig vinden, dan is dat maar zo. Belangrijker is dat jij het goed met jezelf kunt blijven vinden, toch?” Arjan moet hier even over nadenken en zegt dan: “Je hebt gelijk, paps, het is belangrijk dat ze mij aardig vinden om wat ik ben, niet om wat ik wel of niet doe....”

394

Het veertiende levensjaar

395

Het veertiende levensjaar

Verbouwing

Wij wonen nu bijna vier jaar in Brakel. Ons huis is een oud huis en behoeft hoognodig enig onderhoud. Zowel om redenen van tijd als van financiën zijn we hier nog niet eerder aan begonnen, maar nu kan het wel. Het meest noodzakelijke is het dak. Het huis is zo’n 150 jaar geleden gebouwd als een kleine boerderij, dat betekent dat er aan de straatzijde een woonruimte is met keuken. Op de eerste verdieping zijn er twee slaapkamers en een douche. Achter de keuken ligt een grote open ruimte, daar hebben vroeger enkele dieren gestaan. Ik noem dat “de stal”, maar hier in de regio spreekt men van “de deel”. Nu gebruiken wij de stal alleen maar in met houten wandjes afgetimmerde kamertjes als werkruimte, voor Gerda, Arjan en mezelf, maar het is er altijd koud. Inmiddels heeft mijn broer Kees in de verschillende werkruimtes extra radiatoren geplaatst, maar het huis is oud en slecht geïsoleerd. Boven de stal is er dan een ruime zolder, die wordt hoegenaamd niet gebruikt. De zolder kan alleen bereikt worden via een oud en gammel laddertje, dus dit moet anders.We hebben wat plannen gemaakt om het dak te gaan vervangen en de zolder bij het woongedeelte te betrekken. Het dak is te groots, dat willen we door een aannemersbedrijf laten doen. Zij kunnen dan wellicht ook een doorgang maken in de muur tussen de zolder en de slaapkamers. Met eigen mensen willen we dan op de voormalige zolder twee extra kamers maken, een “balzaal” voor Arjan en een werkkamer voor mij. Gerda wil liever beneden blijven en als het dak goed geïsoleerd

396

Arjan; zijn levenwordt kan dat ook. De plannen zijn getekend, de aannemer is gevonden. Op deze maandagmorgen gaat al vroeg de bel. Er staat een ploeg werklui voor de deur. Tegen de zin in van de aannemer hebben wij besloten tijdens de verbouwing in ons huis te blijven wonen, dus we hebben beneden in de stal een slaapkamer ingericht waar we alle drie kunnen slapen. Ik heb mijn computer en Arjan’s machine naar de woonkamer verplaatst. De bovenverdieping is leeg. Na drie dagen, redelijk mooie dagen qua weer, van slopen en breken is het dak er af. Het is een raar gezicht van buitenaf. Je ziet de voorgevel, een open ruimte, een tussenmuur, aan de ene kant op die muur “autootjes” behang, dan weer een muur, daar hangt een verwarmingsketel aan die stevig hangt te branden in een schijnbaar niets, dan een hele grote loze ruimte en dan de achtergevel. Het ziet er zo vreemd uit...Het weer gaat omslaan er wordt regen en storm verwacht, dat kunnen we nu niet zo heel goed gebruiken. Maar goed het dak ligt er af, er is geen terugkeer mogelijk, we moeten door. Het aannemersbedrijf werkt met man en macht om ons huis zo snel mogelijk weer “dicht” te krijgen, toch zal dat niet gaan lukken voor het weekend, daarvoor is de klus te groot.Die vrijdagmiddag pakken de mensen van het aannemingsbedrijf ons huis met enkele grote zeilen in. De wind begint aan te trekken, het regent al de hele dag...Om 18:00uur komen Arjan en ik terug uit het bos, we zijn even met Wendy gaan wandelen, maar het is echt gewoon onaangenaam met deze regen en wind. Als ik vlak bij ons huis ben zie ik dat er hele grote “zakken” zijn ontstaan in het zeil. Die zakken staan vol met water, als dat zeil losscheurt...

397

Het veertiende levensjaarIk besluit hier iets aan te doen. Ik loop de trap op en schuif het luik opzij dat de bovenverdieping tijdelijk scheidt van de begane grond. De zeilen zijn steeds vanaf de goot van onze buren op ca 150 cm van de vloer van de bovenverdieping, naar de zijkant van ons huis gespannen, zodat er een helling is van 150 cm naar 0 cm. Het is de bedoeling dat het water dus zo langs het huis gaat lopen, maar over een spanwijdte van 24 meter, hier en daar onderbroken door muren is dat niet zo heel eenvoudig. Aan de linkerkant zit de goot van de buren, daar gaat het allemaal goed, aan de rechterkant hebben we het laagste punt in het zeil en daar zit ook het probleem. Ik wil proberen zo ver mogelijk onder het zeil te kruipen en dan met mijn voeten het zeil omhoog te drukken, zodat het water door gaat stromen en langs het huis naar beneden plenst.Arjan is achter me aangekomen. Omdat hij nog behoorlijk kleiner is dan ik, kan hij nog verder komen in de punt en zo drukken we samen heel wat water van het dak af.Onze buurman ziet en hoort ons tobben en komt met een geniaal idee. Als het meeste water van het zeil af is, maakt de buurman een extra aantal ogen in het zeil. Ieder oog krijgt een eigen trekband en spanveren. Na een uurtje stoeien, ligt het zeil, mooi strak gespannen op het huis. Het regenwater kan nu niet zo gemakkelijk meer “zwembaden” vormen. We zijn inmiddels twee weken verder, het dak is weer helemaal dicht. De mensen van het aannemingsbedrijf hebben hard gewerkt onder soms hele moeilijke omstandigheden, maar ze hebben de klus geklaard. Wij willen hen laten weten, dat wij blij zijn met hen, dat wij dankbaar zijn dat zij voor ons zo hard hebben gewerkt.

398

Arjan; zijn levenOp deze vrijdagmiddag hebben wij hen gevraagd even iets met en bij ons te komen drinken. Met de uitvoerder hebben we afgesproken dat we zullen wachten totdat Arjan uit school thuis is, want uiteraard hoort Arjan er ook helemaal bij.Als Arjan thuiskomt geeft hij het seintje aan de uitvoerder dat het “borreltijd” is. In de woonkamer hangt een grote foto van Arjan, van toen het nog zo’n heerlijk klein mannetje was. Arjan zit bij de mannen en doet mee aan de gesprekken over de politiek, over Pim Fortuyn. Hij heeft zojuist een heel betoog afgesloten om duidelijk te maken dat je niet op Pim Fortuyn moet gaan stemmen..De uitvoerder kijkt op, wijst op de foto van Arjan en vraagt: “Ben jij dat Arjan?” Arjan ziet wat de man bedoelt en zegt: “Ehhhhh, nee, dat is mijn broer..!”

399

Het veertiende levensjaar

Pinksteren 2002

De familie Van der Elst organiseert ieder jaar met Pinksteren een zogenaamd “Elstenkamp”. Voor Arjan is dit helemaal geweldig, lekker een lang weekend rommelen met je neven en nichten, heerlijk bij het kampvuur sterke verhalen gaan zitten vertellen, spooktochten organiseren en noem maar op.Ieder jaar weer wordt hier door Arjan stevig naar uitgekeken, weken van te voren begint hij al over het Elstenkamp.Voor ons zijn ouders, is het allemaal wat minder, het overnachten in een tentje lukt ons niet meer. Een paar jaar geleden al hebben wij met broer Paul de afspraak gemaakt, dat hij ‘s nachts een oogje op Arjan houdt, wij zorgen dan dat wij ‘s morgens niet al te laat in Alphen zijn en rijden in de avond de 50 kilometertjes terug naar Brakel.Zo ook dit jaar. Arjan is vroeg thuis deze vrijdag. Omdat hij haast heeft om zich aan te sluiten bij de anderen die er ongetwijfeld al wel zullen zijn, heeft hij het zo geregeld, dat zijn pa hem oppikt op school om 11:30 uur. Dan is het nog een kwestie van de tassen inladen, Wendy even uitlaten en in de auto zetten en dan kunnen we vertrekken. De door Gerda gemaakte lunchpakketjes nuttigen we wel in het bos. Het is lekker weer, goed gemutst vangen we de trip aan. Na 45 minuten draaien we het kampeerterrein op.... Alleen Annemieke, mijn oudste zus, is er al uiteraard met haar echtgenoot en hond. Het stelt Arjan een beetje teleur dat Paul er nog niet is met Tim en Ben. “Nou kom,” zeg

400

Arjan; zijn levenik, “dan gaan we eerst even jouw tent opzetten, de anderen zullen zo wel komen.” Arjan helpt me van de wal in de sloot met het opzetten van zijn tent hij is er niet bij met zijn hoofd en ik schiet een keer danig uit mijn rol van liefdevolle vader. Annemieke hoort dit en kijkt naar haar neefje die beteuterd staat te tobben met tentpalen en haringen. “Kom Arjan,” zegt ze, “wij gaan samen even wandelen met de honden, oom Cees (haar man) zal je vader wel even helpen met de tent. Kom, waar is die vrolijke Elstenkamp-lach? Je vader moet even mopperen, laat hem maar even...” Nou daar kan ik het dus mee doen, want voordat ik kan gaan reageren, is Annemieke al weg met Arjan en de honden. Cees komt aangelopen en helpt me even. In een goed kwartiertje staat de tent overeind en is het luchtbed opgepompt. Na een half uurtje komt Arjan dolenthousiast terug met zijn tante: “Paps, we hebben een leuk plekje gevonden, aan de andere kant van het ven. Kom mee dan zal ik het je laten zien,” en op samenzweerdertoon: “daar kunnen we ons mooi verstoppen voor een speurtocht, dan moeten de anderen ons vinden.” Het is heerlijk om te zien dat Arjan weer helemaal is opgepept en natuurlijk loop ik met hem mee. Ze hebben inderdaad een plek ontdekt die niet gemakkelijk gevonden kan worden en dus zetten we met takjes, dennenappels, gras, steentjes en dergelijke een spoor uit. Arjan vindt het heerlijk en als ik op een gegeven moment zeg: “Sorry knul, dat ik zo uitviel tegen jou daarstraks.” zegt hij: “Het geeft niet paps, zand erover, per slot van zake ben jij ook maar een mens!” Hij meent het, mijn kleine man, ik zie hoe hij mijn reactie bestudeert, ik zie die bemoedigende glimlach op zijn gezicht en zeg: “Wie voedt hier nu eigenlijk wie op?” Samen moeten we er om lachen en samen leggen we

401

Het veertiende levensjaarweer een keurige nieuwe pijl aan van takjes, eikeltjes en gras. Als we terug zijn op het kampeerterrein zijn Paul, Tim, Ben en Dionne gearriveerd. Vanaf nu heeft Arjan nog weinig tijd voor zijn paps, vanaf nu moet hij dollen en spelen met Tim en Ben en ik vind dat alleen maar heel gezond!Na een uur zijn er voldoende mensen om de speurtocht te gaan doen. Arjan wil graag samen met Ben de boeven spelen die gevonden moeten worden, dus die vertrekken een kwartiertje eerder en omdat tante Annemieke en paps de geheime plek al kennen, besluiten zij op het kampeerterrein te blijven, zodat het allemaal zo eerlijk mogelijk gaat.Ik zit even heerlijk bij te praten met mijn oudste zus. Mijn broer Gerard is ook op het kampeerterrein gebleven, hij wil nog even goed zorgen voor de tenten van zijn gezin en als een echte scoutingleider de “hudo” (dat is zeg maar de toilettent) in orde maken. Gerard komt er even bij zitten en drinkt een kop koffie mee. Ineens zie ik Tim en Gerda aankomen, Gerda zwaar steunend op Tim. Gerda is in een plankje met een spijker getrapt. De spijker is dwars door de zool van haar schoen gegaan en heeft een fors bloedende wond in haar voet veroorzaakt. Tim heeft het plankje uit haar voet en schoen getrokken, maar Gerda kan bijna niet meer staan op die voet, dus heeft Tim als stoere jongen van al 14 jaar aangeboden zijn tante naar “huis” te brengen. Ik loop snel naar de auto om de verbandtrommel te halen, maar ik ben niet snel genoeg. Gerard heeft de scoutingverbandtrommel al te pakken en geopend. Vakkundig ontsmet hij de voet van Gerda en met de hulp van Annemieke zit ze in minder dan geen tijd met haar voet in het verband. “Je

402

Arjan; zijn levenmoet hier eigenlijk mee naar de dokter” zegt Gerard, maar Gerda protesteert, daar heeft ze helemaal geen zin in. Gerard laat haar maar even, maar wenkt mij als hij terugloopt naar zijn tent. “Het is een gemene wond Piet, ze moet eigenlijk even nagekeken worden, misschien een tetanus injectie krijgen. Rijd anders even naar de EHBO post van het Tilburgse ziekenhuis..” Ik weet niet goed hoe ik dit moet aanpakken, als Gerda niet wil dan wil ze echt niet... De groep is terug, ze hebben de boeven Arjan en Ben gearresteerd. Arjan ziet dat zijn moeder’s voet in het verband zit, rukt zich los en rent naar zijn moeder: “Wat is er mam?” vraagt hij. Gerda vertelt hem wat er is gebeurd. Arjan zucht diep, hij heeft een EHBO diploma, dus weet er ook wel iets van en zegt: “Mamma, hier vlakbij is een ziekenhuis (Tilburg), laten we daar even naar toegaan. Je moet er even naar laten kijken! Paps kom, we gaan even met mamma naar het ziekenhuis.” Zonder verdere plichtplegingen trekt Arjan zijn moeder overeind en ondersteunt haar terwijl ze naar de auto hinkelt.In het ziekenhuis wordt Gerda heel snel geholpen. Gelukkig valt het mee, het is wel een vervelende wond, maar de wond is goed schoon. “Vakkundig gedesinfecteerd”, de dokter is best tevreden. Hij kijkt naar Arjan: “Heb jij jouw moeder verbonden?” Arjan knikt nee, “maar jij hebt er wel voor gezorgd dat ze hier naartoe kwam hè?” Arjan knikt ja en zegt: “wij samen”, op mij wijzend...

403

Het veertiende levensjaar

Arjan gaat met z’n ooms op vakantie

Door allerlei omstandigheden gaan wij dit jaar niet op vakantie. Arjan vindt dit niet echt leuk maar heeft zich er bij neergelegd. Totdat hij hoort dat oom Kees, oom Paul en oom Gerard met hun gezinnen samen op vakantie zullen gaan in de Belgische Ardennen. Het lijkt Arjan helemaal te gek als wij ons hierbij aansluiten. Ik kan echt niet weg, maar ik heb wel een idee. Ik bel mijn broer Paul en vraag hem of Arjan met hen mee kan en mag gaan. Paul vindt het prima en we maken de nodige afspraken. Arjan is helemaal gelukkig als ik hem vertel dat hij van de partij zal zijn in de Belgische Ardennen.Ik heb afgesproken dat wij Arjan zelf naar de camping zullen brengen. De auto’s van de anderen zitten bomvol, dus de extra bagage van Arjan alsmede Arjan zelf kunnen er anders niet bij. Ik heb nog steeds een stationcar, ik kan wellicht wel wat bagage overnemen. We hebben ook afgesproken elkaar om 12:00 uur deze dag te ontmoeten op de parkeerplaats langs de A16 vlak voor de Belgische grens.  Wendy laten we vandaag thuis. Ze is niet heel erg dol op autorijden en we komen vanavond weer terug dus onze trouwe viervoeter hoeft ons maar enkele uren te missen en is dat ook wel gewend. Voordat we wegrijden lopen Arjan en ik nog even de grootste ronde (ca 90 minuten) met haar hier in het bos, dan gaat Arjan zijn tassen in de auto laden. Wendy kijkt het allemaal een beetje bedroefd aan. “Je mag mee hoor Wendy, als je dat wilt.” roept Arjan en Wendy springt blij tegen hem op. “Kom maar”, zegt Arjan, “dan zet ik je in de auto.” Wendy loopt met

404

Arjan; zijn levenArjan mee, maar als Arjan de deur van de auto openzet om haar te laten instappen, draait ze zich om en rent terug het huis in. Arjan komt haar achterna en gaat bij haar op zijn hurken zitten. “Je hoeft niet mee hoor Wendy als je dat niet wilt”, zegt hij en hij aait Wendy over z’n mooie kop. Wendy vindt dat heerlijk en geeft Arjan een enorme “kus” op zijn gezicht. “Ik ga je verschrikkelijk missen de komende twee weken, maar ik ga ook heerlijk vakantie vieren en over twee weken ben ik weer terug. Ik zal iets lekkers voor jou meebrengen en na de vakantie gaan we weer heerlijk met z’n drietjes wandelen, okay?” Arjan krijgt een pootje van Wendy en nog één en nog één, het lieve dier is enorm enthousiast en vindt de aandacht van het kleine baasje geweldig. Emotioneel nemen die twee afscheid van elkaar. Om 11:50 uur draaien we het grote parkeerterrein op, we rijden even rustig rond, maar nog geen spoor van mijn broers. We lopen even naar de benzinepomp en scoren een ijsje, dan zie ik plotseling een bekende auto. Arjan heeft het ook gezien en rent al naar de auto’s toe. Hij is het eerste bij Paul, klopt op het raampje en ja hoor dan gaat het portier open en stapt Paul uit. De begroeting is allerhartelijkst en in minder dan geen tijd staan er 11 jongeren / kinderen en 6 volwassenen even bij elkaar, even kletsen, sanitair ontspannen, iets happen en dan weer verder in de richting van Antwerpen / Luik.Ik heb Joanne en Ben overgenomen van respectievelijk Kees en Paul, de drie jonge mensen zitten nu bij ons op de achterbank en zijn al stevig plannen aan het maken voor de komende twee weken. Ze hebben er zin in, onze kinderen. Joanne heeft zich goed voorbereid, ze weet dat er door de camping tochten worden georganiseerd, waarin de mensen ook kunnen abseilen. Ik hoor dit met

405

Het veertiende levensjaarenige angst aan, maar Arjan is dolenthousiast, dat abseilen, dat vooral wil hij wel gaan doen.Wij rijden rustig door noord oost België, het is niet echt enorm druk en we hebben heerlijk weer. Kees weet behoorlijk goed de weg in de omgeving van Luik en weet zodoende die lastige stad keurig te omzeilen. Als we ten zuiden van Luik zijn, gaat het verder zuidoostwaarts de Ardennen in. Na nog een half uurtje draait Kees die voorop rijdt, een klein smal weggetje in, ik zie een bordje met camping ... (ik ben de naam kwijt). “Arjan we zijn er” zeg ik, de kinderen veren overeind en proberen een indruk te krijgen van de camping. Kees en Paul zijn uitgestapt en lopen naar de receptie. Na tien minuten komen ze terug, zwaaien naar ons dat we mee moeten komen en rijden het kampeerterrein op. Dan stopt Kees en achter hem stoppen Paul, Gerard en ik. De jongens bekijken even hoe ze de tenten het beste kunnen opzetten en dan wordt er hard gewerkt. De tenten staan in minder dan geen tijd zoals ze moeten staan, ook de tent van Arjan. Het is prachtig om te zien hoe zowel de volwassenen als de kinderen elkaar helpen. Als alles goed staat is er even pauze, een groepje van onze kinderen, waaronder Arjan, loopt even naar de receptie om zich te oriënteren en wij krijgen een heerlijk kopje koffie. We willen vanaf nu eigenlijk zo snel mogelijk terug naar Brakel gaan rijden. Mijn broers begrijpen dat wel, maar ik wil niet weggaan zonder nog even afscheid te hebben genomen van Arjan. Na een kwartiertje komt hij aan. Enthousiast vertelt hij dat hij zich heeft laten inschrijven voor een tocht met abseilen. Ondanks mijn angst moet ik wel glimlachen, wat kan Arjan er toch allemaal heerlijk voor gaan!Ik loop nog even een rondje over de camping met mijn kind en dan wordt het toch voor ons de hoogste tijd. Het

406

Arjan; zijn levenafscheid is eigenlijk moeilijk van twee kanten... Als we de auto starten zwaait Arjan en rent via een korter weggetje dan welk wij moeten nemen naar de uitgang van de camping. Daar staat hij dan als wij daar aankomen, hij zwaait, ik zie die blik in z’n ogen, het afscheid doet hem veel meer dan hij wil laten blijken. Ik stop nog even naast hem en nu steek ik mijn duim omhoog.... Een klein glimlachje is het antwoord... De vakantie is voorbij, we gaan Arjan vandaag halen...Als we aankomen op de camping is het al een bedrijvigheid van belang, de mensen zijn druk bezig de tenten op te vouwen en de bagage in te pakken. Arjan helpt een ons onbekend meisje met haar tent. Als hij ons ziet, komt hij hand in hand met het meisje aangelopen: “Dag paps, dag mamma,” zegt hij, “dit is Sterre, mijn kampeervriendin.” “Dag mevrouw, meneer.” zegt Sterre. Het is een lief meisje om te zien, een beetje jonger dan Arjan. Al snel kom ik te weten dat Sterre uit Utrecht komt en dat haar ouders gescheiden zijn. Sterre reist vandaag ook met haar moeder terug naar huis. Arjan en Sterre wisselen adressen en telefoongegevens uit...Dit is een geweldige vakantie geworden voor onze knul, hij is in de vleermuizengrotten geweest met oom Kees, hij heeft bergen beklommen en heeft leren abseilen, hij heeft samen met neef Tim een glaasje bier gedronken in de kantine, maar is tot de conclusie gekomen dat de wijn van zijn vader lekkerder is, hij heeft een vriendinnetje gescoord...Met een kus nemen Arjan en Sterre afscheid van elkaar...

407

Het veertiende levensjaarMevrouw Pot

Inmiddels zit Arjan in klas 2a1. De a staat voor atheneum. Hij heeft het dus voor elkaar gekregen. Hij zit op het VWO. In zijn enthousiasme heeft hij zich ook opgegeven voor Latijn, hetgeen menige discussie oplevert tussen hem, zijn pa en de docente Latijn, mevrouw Gerda Pot. Hij heeft mevrouw Pot ook als docente Nederlands, mevrouw Noordeloos is inmiddels gestopt met les geven, haar lichaam laat haar in de steek. Ook mevrouw Pot heeft problemen, haar jongste zoon is een aantal maanden geleden overleden. Tijdens een les Nederlands wordt het mevrouw Pot te machtig. Arjan heeft gezien dat ze huilt en hij is daar enorm van geschrokken. Het blijft maar door zijn hoofd malen, zijn lievelingsdocente heeft verdriet, daar moet hij iets aan doen. Hij staat op, pakt zijn pakje tissues van zijn tafel en loop naar de lerares. Hij geeft haar een zakdoekje, niet beseffend dat hij het haar daarmee eerder moeilijker maakt dan gemakkelijker. Mevrouw Pot pakt het zakdoekje aan, droogt haar tranen en geeft Arjan een aai over zijn bol: “Je bent geschrokken hè Arjan?” vraagt ze, “jullie zijn misschien allemaal geschrokken, maar het is denk ik goed als jullie weten dat mijn jongste zoon van 16 jaar oud, in april jongstleden overleden is. Ik heb daar nog veel verdriet van en soms kan ik mijn tranen niet meer verbergen, zoals daar straks. Arjan heeft dat gezien en heeft mij willen troosten, dat vind ik grandioos van hem!” De klas is stil de jonge mensen hebben een diep respect voor het verdriet van mevrouw Pot.Als Arjan ‘s middags thuis komt is hij nog vol van deze gebeurtenis. Hij moet hier duidelijk even met zijn vader over praten, want hij zou wel iets willen doen voor

408

Arjan; zijn levenmevrouw Pot, haar echt troosten en sterken. “Dat kun jij Arjan”, zeg ik, “door lief voor haar te zijn en het haar niet al te lastig te maken. Als het lukt, praat dan eens in de pauze met haar, vraag haar naar haar zoon. Wees niet bang, als ze het niet aankan zal ze dat echt wel aangeven.” De volgende morgen loopt Arjan tijdens de middagpauze, als hij zijn boterhammetje naar binnen gewerkt heeft, naar het lokaal van mevrouw Pot. Ze zit daar wat huiswerk te corrigeren, Arjan klopt op de deur en loopt naar binnen. “Dag Arjan, kan ik iets voor jou doen?” vraagt Gerda Pot. “Nou,” begint Arjan, “de vraag is meer of ik iets voor U kan doen. Ik vind het zo verschrikkelijk erg voor U dat U Uw jongste zoon, zo jong al, moet missen, kan ik U misschien ergens mee helpen?” Mevrouw Pot is overdonderd, ze kijkt onze jongen aan en ziet dat hij het voor de volle 100% meent. Ze glimlacht naar hem en zegt: “Nou Arjan, kom maar even hier naast me zitten, je mag mijn hand even vasthouden als je dat wilt dan zal ik je over Peter Jan vertellen.” Arjan schuift een stoel bij en laat zijn lerares vertellen. Hij is zo begaan met zijn docente. Stil luistert hij naar haar, zonder haar te onderbreken of in de rede te vallen laat hij haar praten. Hij huilt met haar mee en biedt haar dat stukje troost dat zij nu zo keihard nodig heeft...Mevrouw Pot kijkt Arjan doordringend aan: “Jij bent een lieve jongen,” zegt ze, “wil je me beloven dat je altijd heel erg voorzichtig zult zijn en dat je goed voor jouw ouders zal zorgen, want jij bent hun enige kind, als jou iets overkomt...” Dikke tranen rollen over de wangen van Arjan: “Ik weet het mevrouw,” zegt Arjan, “ik hou heel veel van mijn ouders en ja, ik wil U wel beloven dat ik heel voorzichtig zal zijn en goed voor hen zal zorgen!”

409

Het veertiende levensjaarHet is bijna tijd voor de volgende les, mevrouw Pot maant Arjan zich een beetje op te kalefateren en ondanks alles te proberen de les zo goed mogelijk te volgen. Dat is nodig, want Arjan’s volgende les is wiskunde, daar is hij niet erg sterk in. Precies op tijd, komt Arjan de klas binnen bij mijnheer Straver, de wiskundedocent. Arjan is niet echt goed in wiskunde maar kan het wel enorm goed vinden met de docent en dat is helemaal wederzijds. Als Arjan de klas binnenkomt, tikt mijnheer Straver eens nadrukkelijk op zijn horloge. Arjan kijkt schijnbaar verschrikt en vraagt: “Hoe laat is het dan?” De heer Straver zegt: “12:39 uur...” Arjan tilt zijn rechterbeen op en kijkt op zijn horloge dat om zijn enkel zit: “Ja dat klopt,” zegt hij, “de les begint om 12:40 uur, dus ik ben precies op tijd!” Natuurlijk is er algehele hilariteit in de klas, de heer Straver is wijs en zegt niets... De les begint met het uitdelen van de gecorrigeerde schriftelijke overhoring. Die is in algemene zin niet bijzonder goed gemaakt. Mijnheer Straver begint bij de mensen die de slechtste resultaten hebben geboekt. Zijn kritiek is niet mals. De bewuste mensen letten te slecht op, hebben geen zin in huiswerk en gooien er met de pet naar.Dan komt de middenmoot te beginnen bij Arjan. Arjan heeft een mager zesje, eigenlijk is Arjan daar wel blij mee, want hij begrijpt de stof niet goed en heeft de avond voor de overhoring nog even bijles gehad van oom Paul, ook een docent wiskunde. De heer Straver weet dat Arjan moeite heeft met het begrijpen van de stof, maar kan zich toch niet echt goed inleven in de “blijdschap” van Arjan met dat zesje: “Zit maar niet zo triomfantelijk over jouw

410

Arjan; zijn levenbrilletje heen te kijken, een 6 is veel te weinig, jij moet ook beter kunnen.” zegt de heer Straver streng. Arjan staat op en vraagt: “Wat heeft dat nu met mijn bril te maken. Ik heb mijn uiterste best gedaan hoor, ik heb nog bijles gekregen van mijn oom..!” Arjan gaat weer zitten. De leraar kijkt naar hem en zegt: “Ik wil graag dat mijn leerlingen eerlijk zijn...” Dit pikt Arjan niet, hij is en blijft voor 100% een zoon van zijn vader en zegt: “meneer, die snor..!” De leraar antwoordt ongeduldig: “Ja, wat heeft dat nu weer met mijn snor te maken?” Arjan kijkt hem glimlachend aan, hij heeft zijn docent waar hij hem hebben wil..: “Nou niets,” zegt Arjan, “dat wil zeggen, net zoveel als met mijn bril.” “Ik wil graag dat mijn leerlingen eerlijk tegen me zijn.” zegt de leraar weer. “Okay,” zegt Arjan, “ik zal eerlijk zijn. Meneer U met Uw snor, bent lelijk...!”

411

Het veertiende levensjaar

Een verkeersongeluk

Geheel ontdaan komt Arjan vandaag al vroeg uit school. Er is iets afschuwelijks gebeurd. Een meisje van pas 12 jaar oud, uit een van de brugklassen van het Cambium, is gisteren op haar weg van school naar huis aangereden door een vrachtwagen. Het meisje is ter plaatse overleden.Ik heb het bericht inmiddels ook al in de krant gelezen, dus gelukkig ben ik op de hoogte en weet ik ook wat er zo ongeveer moet zijn gebeurd. Het meisje heeft de N322, een hele drukke provinciale weg, moeten oversteken om naar haar woonplaats te kunnen komen. De oversteekplaats ligt een meter of 20 voorbij een bocht. De weg is slecht te overzien door een boom die in de bocht staat. De chauffeur van de vrachtwagen heeft het meisje pas op het allerlaatste moment gezien, waarschijnlijk heeft het meisje de vrachtwagen helemaal nooit gezien. De chauffeur heeft uit alle macht geremd, maar heeft niet kunnen voorkomen dat hij het meisje raakte. Uiteindelijk is het meisje een aantal meters door de vrachtwagen meegesleurd...Het gebeuren heeft een diepe impact op Arjan ondanks het feit dat hij het meisje helemaal niet kent. Het blijft maar door zijn hoofd malen. De school is in rep en roer. De komende dagen zullen er geen lessen worden gegeven, dit om zoveel mogelijk mensen de gelegenheid te geven een beetje tot rust te komen na deze onheilstijding en voor wie dat wil acte de presence te geven tijdens de verschillende afscheidsvieringen in de kerk van Rossem. De school is

412

Arjan; zijn levenwel open en men heeft de GGZ ingeschakeld voor mensen die dat nodig hebben. Men heeft een rouwkamertje ingericht, speciaal voor Jessica, de scholieren, hun ouders, docenten en begeleiders. Zij kunnen hier even stilstaan bij Jessica en eventueel een berichtje voor haar en of aan haar ouders schrijven.Arjan blijft maar praten over dit ongeluk, hij kan echt niet begrijpen dat zoiets kan gebeuren. Hoe kun je nu voorzichtig genoeg zijn en blijven, als zoiets afschuwelijks constant op de loer ligt? Waarom ligt er aan de andere kant van de weg geen fietspad, zodat fietsers niet over hoeven te steken? Waarom wordt die boom niet beter gesnoeid, zodat het zicht beter wordt, want als die boom in oktober nog het zicht zo sterk belemmert, hoe moet dat dan in de zomer zijn? Arjan heeft honderden vragen en ik heb geen enkel fatsoenlijk antwoord.“Kom,” zeg ik, “we gaan even wandelen, even het bos in en met de bomen praten.” Arjan weet wat ik bedoel, we hebben al vaker samen ervaren dat wanneer het moeilijk wordt een wandeling door het bos een probaat middel kan zijn. Het is rustig, vriendelijk weer, dus is het ook aantrekkelijk even naar buiten te gaan, ook voor Wendy is dat fijn.Tijdens de wandeling probeer ik Arjan wat af te leiden, ik probeer de scherpe kantjes van zijn verdriet, want dat heeft hij echt en oprecht, weg te nemen, iets waar ik overigens slechts ten dele in slaag. “Paps, jij zit vaak bij beleidsmakers, kun je niet wat meer aandacht vragen voor de gevaren van het verkeer? Dit mag toch gewoon niet gebeuren paps?” vraagt Arjan. Ik schaam me een beetje, ik kom inderdaad zeer regelmatig in contact met mensen die het beleid maken, met gemeentes, provincies, de rijksoverheid. Rijkswaterstaat is een goede klant van

413

Het veertiende levensjaarmij. We hebben het eigenlijk nooit over de bescherming van fietsers en voetgangers. Het gaat altijd over verlichting, aansluitpunten, stoplichten, kabels en dat soort zaken. Het is natuurlijk ook niet mijn werk, ik word niet geacht kaas te hebben gegeten van het scheiden van verkeersstromen, maar ik heb dat wel. Ik heb daar mijn ideeën over, maar ik breng ze nooit ten gehore. Ik zeg dat eerlijk tegen Arjan, waarop hij antwoordt: “Dat moet je wel gaan doen paps, dat moet je echt gaan doen!” Als we na een onrustige nacht weer wakker worden, geeft Arjan te kennen dat hij even naar Zaltbommel wil. Hij wil even naar school en even kijken op de plaats van het ongeluk. Hij loopt al naar zijn fiets, om de 15 km lange enkelvoudige reis aan te vangen. “We gaan even samen Arjan”, zeg ik, “laat je fiets maar staan, ik rijd wel even met de auto. Arjan knikt, hij is duidelijk blij met dit steuntje in de rug. Natuurlijk wil Gerda ook wel even meegaan, ook Gerda is behoorlijk van streek door dit ongeluk, het komt allemaal zo akelig dichtbij...Als we in de auto stappen zegt Arjan: “Ik wil even een bloemetje neerleggen op de plaats van het ongeluk, een bloemetje voor Jessica en haar ouders.” Dat lijkt me een prima idee, dus rijd ik eerst even langs de plaatselijke bloemist. Arjan zoekt daar een prachtig mooi bloemstukje uit, witte rozen gecombineerd met witte lelies. “Zullen we het bloemetje naar de ouders van Jessica brengen?” vraag ik Arjan. Nee dat durft hij eigenlijk niet, maar hij durft wel een bloemetje te laten bezorgen bij de ouders van Jessica, dus er wordt nog een bloemetje “geregeld”, Arjan schrijft zelf het kaartje: “Ik wil U heel veel sterkte wensen in dit onbeschrijfelijke verdriet. Arjan van der Elst leerling van het Cambium en ouders.”

414

Arjan; zijn leven In de school hangt een bedrukte stemming, niet het gebruikelijke geroezemoes, niet honderden rennende leerlingen. Enkele mensen staan zachtjes met elkaar te praten. Arjan wordt al snel opgevangen door mevrouw Gerda Pot, zijn lerares Nederlands en Latijn. Ik vind het moeilijk om hier tussen te komen, dus bewaar ik wat afstand en laat Arjan met zijn docente begaan. Ze praten even met elkaar in het rouwkamertje, mevrouw Pot kent Jessica wel. Dan komen ze samen naar ons terug, ik geef mevrouw Pot een hand en zeg eenvoudig: “Dank U wel”. Ze kijkt me aan en we weten beiden dat we elkaar begrijpen.Stilletjes lopen we terug naar de auto. Arjan wil zijn bloemetje nog even brengen op de plaats van het ongeluk. Ik draai de provinciale weg op en na enkele kilometers zoek ik even naar een goede parkeergelegenheid. Stil en verdrietig lopen we met z’n drietjes terug naar de plaats van het ongeluk. Vele mensen zijn ons hier al voorgegaan, de berm van de weg ligt bezaaid met bloemen. Arjan kijkt de verkeerssituatie aan en zegt: “Het is een wonder dat hier nog niet eerder iets is gebeurd..” Hij legt zijn bloemen zwijgend neer in het gras. Grote tranen rollen over zijn wangen als hij daar op dat plekje staat, een vrachtwagen rijdt denderend langs... “Wat moet dit afschuwelijk zijn voor die ouders...” zegt Arjan.

415

Het veertiende levensjaar

Leonie

Het is alweer november. Nog even en dan is het weer kerstvakantie. “De zalige dagen der vrijheid”, zoals Arjan dat pleegt te noemen. Er worden al wat voorbereidingen getroffen voor een logeerpartijtje. In de herfstvakantie is Arjan een paar dagen in Zoeterwoude geweest, bij zijn neven Tim en Ben, dus in de kerstvakantie komt “het spul” Brakel weer eens onveilig maken. Natuurlijk vinden wij dat prima.In de herfstvakantie heeft Arjan Leonie, het vriendinnetje van Tim, leren kennen. Arjan heeft met Leonie te doen, omdat Tim zo “slordig” omgaat met haar, met de relatie. Zo af en toe hebben Leonie en Arjan telefonisch contact. Ik vind dat eigenlijk een beetje zo, zo, omdat het de vriendin van Tim is, maar als ik Arjan mag geloven is het allemaal heel onschuldig en bovendien: “Ik heb hier mijn eigen vriendinnen.” Natuurlijk word ik enorm nieuwsgierig, naar zijn vriendin(nen), maar ik laat hem maar even. Hij zal het vertellen als het nodig is dat ik iets weet... Ik weet dat Suzy gek op hem is en ook Corina, maar dat is geloof ik niet wederzijds, dan is er nog Ilse, daar staat geloof ik wel iets te gebeuren. Maar och Arjan is nog jong, pas 13 jaar, er komen als het goed is nog zoveel vrouwen op zijn pad. Nee, wat dat betreft maak ik me geen zorgen. De telefoon doet me opschrikken uit mijn mijmeringen, het is een nummer uit Leiden en omstreken, ik pak de telefoon op: “Met Leonie, ik kan Arjan niet op zijn mobiele telefoon bereiken, is hij thuis?” Waarschijnlijk is de accu van Arjan’s telefoon leeg, dus ik loop met de

416

Arjan; zijn levenhandset van onze vaste telefoonaansluiting naar de kamer van Arjan en geef hem de telefoon. Als ik weer terug ben op mijn kamer, komt Arjan al snel de handset terugbrengen en zegt: “Tim heeft het uitgemaakt met Leonie, ze is nu alleen thuis, haar ouders zijn een avondje uit en ze is heel verdrietig, ze zit te huilen aan de telefoon...” Ik schrik hier een beetje van, Leonie is een meisje van 15 jaar, uiterst serieus, maar ook heel stil, een binnenvetter...“Paps, kan ik iets doen?” vraagt Arjan, ik zie dat het verdriet van Leonie hem raakt. “Het enige dat ik kan verzinnen is, dat je met haar praat,” zeg ik, “bel haar terug en laat haar weten, dat ze een geweldig meisje is, laat haar voelen dat er ook mensen zijn die van haar houden, zoals haar ouders, maar ook een verre vriend zoals Arjan. Leonie zit denk ik een beetje in de put nu, aan jou de nobele taak om te proberen haar uit die put te krijgen.” “Ja, zoiets dacht ik zelf ook al, geef de telefoon eens, paps.” Ik reik hem de telefoon aan en Arjan vist haar nummer uit het geheugen van het toestel. Ja, ik zit er met mijn grote oren bij en krijg al heel snel in de gaten dat het meer dan menens is. Arjan staat op en wandelt onder het spreken naar onze slaapkamer, de deur gaat dicht...Na een eindeloze 30 minuten, komt Arjan de slaapkamer uit, hij is moe, hondsmoe, maar ook opgelucht. Hij komt bij me zitten en vertelt wat er is gebeurd. Leonie wilde proberen haar polsen door te snijden met een Stanleymes van haar vader. Toen Arjan haar belde stond ze al in de badkamer en juist doordat hij haar belde was ze afgeleid en ging ze terug naar de woonkamer om de telefoon aan te nemen. Eerst wilde Leonie niet erg praten maar omdat Arjan nogal aandrong kwam het hele verhaal eruit. Arjan heeft met haar zitten praten en praten, totdat ze wat

417

Het veertiende levensjaarrustiger werd. Dan wordt onze kleine man heel erg slim, hij vraagt Leonie of haar ouders te bereiken zijn. “Wat ga je dan doen, Arjan?” vraagt Leonie. “Ik ga jouw ouders proberen te bellen, jij hebt hen nu even nodig.” “Ja maar...” “Ik weet wat je wilt zeggen, Leonie”, valt Arjan haar in de rede, “maar denk je niet dat zij dit heel graag willen weten, omdat ze jou heel graag willen helpen. Nee, ik ga niet vertellen dat je met een Stanleymes bezig bent geweest, dat mag je zelf doen als je dat wilt. Ik wil hen vertellen dat jij heel verdrietig en wanhopig bent en dat ik me zorgen maak.” Leonie geeft Arjan het mobiele nummer van haar vader en hij belt haar vader...“Heb ik het goed gedaan, paps?” vraagt Arjan, “Ja, ik denk het wel, jongen, je hebt wellicht dat meisje haar leven gered!” Een uurtje later gaat de telefoon, wederom het nummer van Leonie... Ik moet erkennen dat ik een beetje onzeker ben en neem op: “Ja, U spreekt met de vader van Leonie, mag ik Arjan spreken?” “Natuurlijk mag U Arjan spreken”, zeg ik, “maar hoe is het met Uw dochter?” “Oh, U weet het ook,” stelt de man vast, “het gaat weer goed met Leonie, haar moeder is nu bij haar.”Ik verontschuldig me even voor mijn “nieuwsgierigheid” en leg deze vader uit dat Arjan ons enige kind is en dat wij geen geheimen voor elkaar hebben. “Ohh, Arjan is Uw enige kind, dat is frappant, want Leonie is ook ons enige kind. Het is zo goed wat Arjan heeft gedaan door ons te bellen, hij heeft het helemaal begrepen! Hoe oud is Arjan?” vraagt de pappa van Leonie. Als ik hem vertel dat Arjan pas 13 jaar is, is deze vader best wel verbaasd: “Een knul van 13 die zo kan optreden, dat is een bijzonder kind...!”  Op dat moment komt Arjan mijn kamer binnen en kijkt mij vragend aan: ”U wilt Arjan

418

Arjan; zijn levenspreken he?” vraag ik in de telefoon, “ja graag” is het korte antwoord. Ik geef de handset aan Arjan en zeg: “de vader van Leonie.” Het gezicht van Arjan klaart op, hij verwacht duidelijk goed nieuws. Arjan zet het toestel op de luidspreker en zegt: “Met Arjan, ik heb U even op de luidspreker gezet, want mijn pappa mag weten, wat U zeggen wilt.” “Dat weet jouw vader al,” antwoord die pappa aan de andere kant, “maar het is okè hoor, Arjan, dank je wel, voor wat je hebt gedaan vanavond. Het gaat nu goed met Leonie, haar mamma is nu bij haar. Jij bent een fijne knul en wij zijn heel blij dat jij ons “uitje” hebt verstoord, want daarom zijn we nu thuis en kunnen we Leonie helpen, het heeft niet veel gescheeld.” “Dat weet ik”, zegt Arjan, “ik zag geen andere oplossing dan U te bellen, Leonie was zo enorm wanhopig!” “Je hebt er goed aangedaan, beste knul, je hebt er enorm goed aan gedaan.” klinkt het van de andere kant. Dan komt de moeder van Leonie nog even: “Arjan, dank je wel knul,” zegt ze eenvoudig, maar de snik in haar stem is onmiskenbaar, “Leonie slaapt nu, morgen ga ik even met haar naar de dokter, als ik dat mag wil ik je morgen nog even bellen om te vertellen hoe het met haar gaat.” “Als u dat wilt doen, graag”, antwoordt Arjan.Het gesprek wordt beëindigd, ik zie een enorme grijns van oor tot oor over het gezicht van Arjan . Hij is gelukkig en tevreden met wat hij heeft bereikt vandaag...

419

Het veertiende levensjaar

Ouderavond

Vanavond is er weer een ouderavond op school. Het gaat redelijk goed op school dat weet ik, dus ik maak me niet al te veel zorgen. Alleen Duits loopt wat moeilijk de laatste weken. Arjan heeft vorige week een 3 gekregen voor een schriftelijke overhoring en dat zint hem helemaal niet omdat hij nu gemiddeld een onvoldoende heeft. Arjan zit hard te blokken, want volgende week is er weer een schriftelijke overhoring Duits. Hij wil dan per sé een 8 halen dat staat hij op een gemiddelde 6. Hij kan dat halen, hij tobt wat met de naamvallen, maar als ik hem laat zien hoe dat in het Latijn gaat en dat dat in het Duits in wezen hetzelfde is, dan begrijpt hij het en kan hij feilloos de verbuigingen maken van “der - dem - das - ein – eine” en de zelfstandige naamwoorden. Ik laat hem wat voorbeelden zien van oud Nederlands, in het Nederlands kennen we ook verbuigingen van het lidwoord en het zelfstandig naamwoord, ook al gebruiken we ze nog maar zelden. “Wat denk je hoe onze voorouders in de naam van de vader hebben gezegd?” vraag ik, Arjan denkt even na en zegt dan foutloos: “in de naam des vaders.” Dat Duits gaat wel goed komen, hij kan, als uitzondering, uitstekend met de heer Huisjes -de leraar Duits- overweg. Mijnheer Huisjes heeft hem al aangeboden het nog eens uit te leggen in de pauze. “Dat hoeft niet meneer” zegt Arjan, “mijn vader heeft het me uitgelegd, ik begrijp het nu.” De heer Huisjes wil dat even zeker weten en vraagt Arjan toch even te komen. Natuurlijk gaat Arjan in de pauze bij zijn docent langs, alwaar het al snel duidelijk wordt dat Arjan het echt begrijpt. “Zo, jouw vader heeft dat goed uitgelegd,

420

Arjan; zijn levenspreekt jouw vader Duits?” vraagt de leraar. “Ja, Duits ook,” schept Arjan op, “maar ook Nederlands, Latijn, Engels, Frans een beetje Grieks en een beetje Spaans. Mijn vader heeft het gymnasium gedaan, hij heeft een echte talenknobbel.” De leraar vindt dat prachtig en heeft dus gevraagd of wij vanavond ook even bij hem willen binnenlopen, hij wil wel eens kennis maken met een “echte talenknobbel”.Er is iets anders dat wellicht gaat spelen. Arjan heeft het me in geuren en kleuren verteld. Hij heeft een beetje ruzie gehad met een klasgenoot, hij heeft toen het broodtrommeltje van die jongen afgepakt en in de struiken gegooid. Dat zijn van die geniepige stekelstruiken, waar je echt niet voor je plezier even een broodtrommeltje uit gaat vissen. Joost, de klasgenoot, kon zijn broodtrommeltje niet meer te pakken krijgen en werd zeer verdrietig. Toen Arjan dit opmerkte zei hij: “Ach joh, maak je niet druk, ik pak hem wel voor jou!” Hij stapte de struiken in en viste het broodtrommeltje eruit. “Hier,” heeft Arjan gezegd, toen hij het trommeltje aan Joost gaf “en nu niet meer zo klieren hè.” Arjan’s benen en onderarmen zitten onder de schrammen. Het muisje heeft een staartje gekregen, de moeder van Joost is boos naar de school gestapt omdat haar zoon steeds zo geplaagd wordt en nu dit met het broodtrommeltje, dat is de druppel. De school zit een beetje met de kwestie in de maag. Joost wil niet dat Arjan wordt gestraft, want Arjan heeft het allang weer goed gemaakt en Arjan, och Arjan is Arjan, hij haalt zijn schouders op over zoveel dommigheid.Toch verwacht ik hier nog wel iets over te horen vandaag, maar goed, ik wacht het maar even af. 

421

Het veertiende levensjaarWij zijn ruimschoots op tijd op school en ik zie al heel snel de heer Huisjes staan. Ik loop op hem toe, geef hem een hand en zeg: “Dag mijnheer Huisjes, ik ben Piet van der Elst, U wilde mij spreken?” “Ohhh, de vader van Arjan,” zegt de docent, “wat leuk. Dus u hebt een talenknobbel?” Ik moet wel even slikken maar dan kan ik zijn glimlach wel beantwoorden met een grote grijns. We kletsen even over Arjan en ik krijg een stevige bevestiging van wat ik eigenlijk al weet. De heer Huisjes heeft veel plezier in Arjan. “Och meneer Van der Elst, die 3 loopt Arjan op zijn sloffen weer in, hij heeft een 8 voor het proefwerk van vandaag (dat weet Arjan nog niet) en volgende week haalt hij vast ook weer een goed punt. Zegt U hem maar dat we die 3 weer wegpoetsen.Ik neem afscheid van de heer Huisjes, het is de hoogste tijd om naar de mentor, de heer Niessen, te gaan. Het gesprek met de mentor is kort maar heftig. Al direct bij binnenkomst krijgen we het verwijt dat Arjan samen met Kevin en Thomas, Joost met schoenen zou hebben geslagen. Ik ben uit het veld geslagen...Als ik mijn balans weer een beetje hervonden heb, vraag ik de mentor wat er is gebeurd. Ik krijg een heel verhaal te beginnen met het broodtrommeltje en wat dan eindigt met: “bij de gymzaal hebben ze met z’n drietjes Joost te pakken genomen en hem met schoenen geslagen. De gymleraar heeft dat bij mij gemeld.” Ik kan de mentor niet geloven, het is zo niet Arjan en toch geloof ik hem. De mentor wil de drie Brakelnaren morgen even spreken en de affaire dan opnemen in de dossiers van de jongens. “Tsja, wat wilt U van mij horen meneer,” vraag ik, “ik ben geneigd te zeggen, dat U ook de positieve zaken van Arjan in zijn dossier moet vastleggen, ik weet zeker dat die zwaar, maar dan ook zwaar opwegen tegen zijn

422

Arjan; zijn levenuitglijders!” Ik sta op, geef de man een hand en vertrek. Ik heb geen zin meer in dit gesprek....Terwijl ik naar de uitgang van de school loop en tegen Gerda zeg dat dit me niet lekker zit, zie ik de coördinator, de heer Bonnemayers. We kennen elkaar een klein beetje en ik waag de gok: “Mijnheer, ik wil een afspraak met U maken, het gaat over Arjan. Nee niet nu, ik ga nu eerst naar huis, ik wil eerst Arjan’s kant van het verhaal weten.” De coördinator fronst zijn wenkbrauwen en vraagt: “Zijn er problemen?” “Nog niet,” zeg ik, “maar die kunnen er komen en dat wil ik voor zijn en blijven!” "Okay,” zegt de heer Bonnemayers, “praat U met Arjan dan bel ik U morgenochtend en maken we een afspraak.” Ik dank de man voor zijn begrip en verlaat de school. Thuisgekomen loop ik meteen door naar de kamer van Arjan en confronteer ik hem met het verhaal van de heer Niessen, zijn mentor. Voor de tweede keer deze avond voel ik de grond onder mijn voeten wegzinken. Arjan is woest, woest over dat stomme verhaal en diep enorm diep teleurgesteld dat zijn vader, nota bene zijn vader, dat nog kan geloven ook! Letterlijk stuitert hij van zijn stoel omhoog, springt op zijn bed en is in staat uit het raam te springen. Ik neem mijn knul in de houtgreep en druk hem op zijn bed: “Okay, vertel jij me dan wat er is gebeurd, je weet dat ik jou op je woord geloof maar dan moet ik wel het verhaal kennen.” Als Arjan wat rustiger geworden is, vertelt hij snikkend en met horten en stoten wat er is gebeurd. Joost had de hele middag al de drie jongens zitten treiteren. Toen ze naar de gymzaal liepen, liep dat een beetje uit de hand en pakte Thomas Joost even beet om hem in de kleedkamer van de gymzaal op het bankje te doen belanden. Dat ging een beetje mis, Joost viel en bezeerde zich. Arjan heeft toen samen met Thomas Joost

423

Het veertiende levensjaarop het bankje gezet en hem geholpen... “We hebben niet geslagen, paps en zeker niet met schoenen!” Ik weet genoeg, meer heb ik niet nodig, het is het woord van de mentor en of gymleraar tegen dat van Arjan, Kevin en Thomas. Daarenboven geloof ik in de eerlijkheid en integriteit van mijn knul. Als hij iets verkeerds had gedaan, dan had hij dat gezegd. Ik praat nog even na met Arjan. Hij wil graag weten wat ik denk te gaan doen, maar dat vertel ik nog even niet. Ik geef hem alleen mee, dat hij morgen het gesprek met de mentor aan moet gaan en eerlijk moet blijven.De volgende morgen bel ik eerst even de school en vraag naar de gymleraar. Kort en bondig leg ik hem uit wat ik van hem wil weten: “Ik heb helemaal niets gezien van slaan met schoenen, hoe komt de heer Niessen daarbij? Het is trouwens helemaal niets voor Arjan om te gaan slaan!” “Okay, dank U,” zeg ik, “ik weet genoeg.” ik leg de hoorn op de haak.De telefoon gaat, het is de heer Bonnemayers, we maken een afspraak voor volgende week donderdag. Arjan komt thuis en uiteraard ben ik enorm nieuwsgierig naar het gesprek dat hij met de mentor heeft gehad. Natuurlijk krijg ik een heel verhaal, Arjan voelt zich sterk, hij weet dat zijn pa bezig is... Het verhaal komt er op neer, dat Arjan een contract moet tekenen waarin hij zich vastlegt aan bepaalde regels van de school en of de mentor. “Ohhh, dat vind ik knap,” zeg ik, “jij moet een contract tekenen, nou, jij bent minderjarig, jij kunt helemaal geen contract tekenen, dat zal ik dan moeten doen als jouw wettelijke voogd en ik doe dat niet!” Arjan kijkt wat beduusd, wat geeft dat immers nou om je te conformeren aan de regels van de school? “Nee, dat is het punt ook niet,” zeg ik, “maar dit contract is gemaakt

424

Arjan; zijn levenop oneigenlijke gronden. Thomas, Kevin en jij worden belasterd, ik weet niet wat de ouders van Thomas en Kevin daarvan vinden, maar ik pik dat in ieder geval niet!”In het stuk staat ook dat de jongens iedere dag na schooltijd bij de mentor verslag moeten uitbrengen van die dag en dat eventueel schriftelijk moeten doen, nou ik dacht van niet!Ik loop naar de telefoon en bel de school. De heer Niessen is nog in het gebouw en komt aan de lijn: “Nou moet jij eens goed luisteren, Niessen, dat je tegen mij liegt, neem ik je giga kwalijk, dat je daarenboven probeert mijn kind in de beklaagdenbank te zetten en daarin volhardt dat pik ik niet en dat je dan ook nog aankomt met een vodje dat jij contract noemt om jouw gelijk te halen... Dat contract, dat overigens wemelt van de taalfouten, wordt niet getekend. Ik kom Arjan morgen om stipt 15:10 uur afhalen van school, hij komt dus niet bij jou verslag uitbrengen en voor het overige wens ik geen contact meer met jou, je bent me te min!” Ik geef de man geen kans op een weerwoord dat heb ik niet meer nodig, ik weet wat ik weten moet.Natuurlijk haal ik Arjan de komende dagen steeds op van school, ik heb geen zin in verdere escalatie, ik wil eerst het gesprek met de coördinator. Ook Thomas en Kevin, ze rijden meestal mee, gaan geen verslag uitbrengen bij de mentor. Het gesprek met de coördinator verloopt voorspoedig, de man heeft zich duidelijk voorbereid en weet wat er speelt. Hij weet ook dat het verhaal van de “schoenenmeppende” jongens niet waar is, hij heeft met de mentor, de gymleraar en Joost gesproken. De heer Bonnemayers biedt namens de school excuses aan, dat

425

Het veertiende levensjaarvind ik groots, nog grootser vind ik, dat hij dat ook doet aan Arjan, Thomas en Kevin. De aantekening is al uit de dossiers verwijderd.“Ik heb geen andere mentor, mijnheer Van der Elst, de heer Niessen zal de mentor van Arjan blijven voor dit schooljaar”, zegt de coördinator. “Ohh, dat is geen punt”, zeg ik, “Arjan heeft de nodige docenten met wie hij het heel goed kan vinden, hij heeft geen andere mentor nodig, hij heeft er al genoeg!” “Dat is duidelijk”, zegt de coördinator glimlachend.

426

Het vijftiende levensjaar

427

Het vijftiende levensjaar

428

Arjan; zijn leven

Alle troep op een hoopje

Een aantal maanden geleden al is Arjan benaderd om de redactie van de schoolkrant te versterken. Natuurlijk heeft hij daarin toegestemd, hij vindt het leuk, kan het enorm goed vinden met de voorzitter van de raad -een 6de klasser VWO- en hij kan het goed vinden met de jongste dochter van onze huisarts die ook in de redactieraad zit. Arjan helpt mee met het controleren van de ingezonden stukjes, haalt daar hier en daar wat taalfouten uit en houdt contact met degene die het stukje geschreven heeft teneinde het eindresultaat zo origineel mogelijk te krijgen. Hij pakt dit werk enorm serieus aan en ondanks het feit dat hij nog “maar” een tweedeklasser is, wint hij snel aan populariteit, vooral bij medescholieren in de bovenbouw.Arjan wil zelf een column gaan schrijven en van de redactieraad krijgt hij het groene licht. Zo komt hij op een mooie avond even bij zijn pa zitten met een A4tje in de hand. “Paps, wat vind je hiervan?” vraagt Arjan. Ik lees het stuk..., ik ben echt perplex. Ik weet dat Arjan enorm kan “preken”, maar op papier, voor de schoolkrant, dat vraagt toch wel moed. Ik lees het nog eens door kijk mijn zoon aan en zeg: “Dit is geweldig...!” Ik geef het woord nu aan Arjan:Alle troep op een hoopjeIk kijk vandaag weer eens naar het nieuws, en ik zie daar allemaal klote zooi. Oké, niet echt verwonderlijk, maar het is allemaal zo doelloos. Voorbeelden genoeg: Nederland dat nog steeds geen kabinet heeft, Irak dat zonder een duidelijk doel wordt aangevallen, twee

429

Het vijftiende levensjaarkinderen die waarschijnlijk zonder enige reden zijn gewurgd, en zo zijn er vast nog wel genoeg dingen te noemen. Allemaal zonder een duidelijke reden.

Nederland is nog steeds onbestuurd, omdat Bos en Balkenende geen “chemie” hadden. Daar had het magische (?) duo best een paar dagen eerder achter kunnen komen, en dat de kiezer wil dat CDA en PvdA samen gaan regeren lijkt mij sterk. Dit doet mij denken aan wat ik een politicoloog heb horen zeggen: ,,Iedereen die een rechts kabinet wilde heeft op het CDA gestemd en iedereen die een links kabinet wilde heeft op de PvdA gestemd.” Als de wijze heren in Den Haag daar eerder aan hadden gedacht, hadden we nu waarschijnlijk wel een kabinet.

Dan Irak. Bush heeft maanden bij de VN zitten zeiken over die oorlog, en nu hij zijn zin niet heeft gekregen, valt hij maar alleen aan. Net een klein kind, jammer dat hij de president van Amerika is. Ach, hij heeft het Irakese volk bevrijd na 30 jaar terreur van Saddam Hoesein, maar voor welke prijs? Waarschijnlijk ligt half Bagdad en een groot deel van Irak plat. Er zijn tijdens de bombardementen honderden tot duizenden slachtoffers gevallen. Dat zullen er vast erg weinig zijn in vergelijk met andere oorlogen, maar íéder slachtoffer dat er valt, is er een te veel, en om het erger te maken deden de Amerikanen niks tegen de zinloze plunderingen die in Bagdad plaats vonden, daar waren ze niet voor opgeleid, en dat moesten de Irakezen maar zelf doen. Bij mij heet zoiets: “Lui zijn”. Nou ja, gelukkig hadden ze nog zin om het ministerie van Olie te bewaken. Jammer dat iemand het heeft gezien, dadelijk gaan de mensen nog denken dat Amerika de oorlog voert voor de olie. Maakt niks uit, dat

430

Arjan; zijn levenAmerika de oorlog onder andere voert voor de olie had je zo al kunnen bedenken.

En toen waren er nog twee gewurgde kinderen in Duitsland. Dit is een duidelijk voorbeeld van stompzinnige, idiote, godvergeten hufters.En het is totaal doelloos, zinloos en alle andere loosheden die ik kan bedenken. Twee kinderen wurgen, waar ben je dan in weet ik het wie zijn naam mee bezig. Kleine, weerloze kinderen wurgen, dan ben je totaal van God los en je overziet de gevolgen totaal niet!  De ouders van die kinderen zijn voor het leven getekend. Ze zijn hun meest dierbare “bezit” verloren en ze hebben er niets tegen kunnen doen. Levenslang (en dus echt de rest van hun leven) de cel in met die hufters (en dat is zacht uitgedrukt).

Met deze drie voorbeelden zijn we er volgens mij wel weer achter gekomen hoe ziek, kortzichtig en egoïstisch de mensheid kan zijn.

Moge het menselijk ras ooit de wijsheid vinden om dit te stoppen. 

Le Moi------------------------------------

Arjan gebruikt voor zijn column het pseudoniem “Le moi”, letterlijk vertaald betekent dat “de mijne”. Ik heb het hem nooit gevraagd maar ik denk dat hij bedoelde “mijn ikje” en dan nog eens hevig cynisch......

431

Het vijftiende levensjaarVakantie 2003

Het leven van Arjan “kabbelt” rustig voort. Op het Elstenkamp met Pinksteren heeft hij zijn “woonboot” ritueel verbrand. Deze “woonboot” was een of ander werkstuk dat hij voor handenarbeid had moeten maken. Arjan houdt helemaal niet van handenarbeid en daar ziet hij echt niets in, als ik even “doorzeur” dat het toch wel fijn is als je zelf iets kan repareren of van scratch kunt maken, zegt Arjan: “Nou, voor mij hoeft het niet, als dat nodig wordt, dan heb ik daar mijn mensen voor...” Nou ja, daar zit je dan als vader met je goedbedoelde “wijze” raad. Hoe het ook zij, onder heel veel belangstelling heeft Arjan zijn “woonboot” ritueel verbrand...Arjan heeft ook een nieuwe ontspanning, of zoals hij dat noemt “sport” ontdekt, namelijk skateboarden. Het begint een complete rage te worden hier in de regio en Arjan doet daar met veel plezier aan mee. Hij heeft een heel mooi skateboard van ons gekregen op zijn 14e verjaardag en hij oefent zeer regelmatig met een paar vrienden. Het lukt hem goed en hij heeft al heel wat “sprongen” onder de knie. Maar goed, we gaan vandaag op vakantie en ja, het skateboard gaat mee. We rijden naar Stadtkyl in de Eifel, niet ver van Prum, een stadje dat we kennen van vorige vakanties. De reis verloopt voorspoedig en ruimschoots op tijd rijden we de camping op. De camping ligt langs de helling van een bergtop, het hoogste punt van de camping ligt zo’n 400 meter hoger dan de receptie en de toegangspoort tot de camping. We krijgen een bungalow toegewezen op zo’n 10 meter onder het hoogste punt. Boven ons bevindt zich nog slechts 1 laag met

432

Arjan; zijn levenbungalows, voorbij die laag zijn we op de top van de berg.“Nou paps, laat dat Franse paard (de Renault dus) maar eens steigeren,” roept Arjan als hij het weggetje aanschouwt dat wij zullen moeten beklimmen“. Ik kom achter jou aan op het skateboard.” Eigenlijk wil ik protesteren, maar och het is echt rustig op de camping en Arjan kan goed skaten, dus ik laat hem maar begaan. Als ik de auto rustig naar boven laat klauteren, zie ik in mijn spiegel steeds mijn knul, die ons heel goed weet bij te houden. Ik temper de snelheid nog verder, Arjan moet en zal ons bijhouden, maar met 20 kilometer per uur zo’n steile helling op, dat lijkt me niet te doen. De auto begint tegen te sputteren, de snelheid is te laag... Ik stop even aan de kant van de weg en laat Arjan langszij komen: “Arjan, niet proberen ons bij te houden, dat trek je niet knul, ik moet meer vaart maken anders slaat de motor af, doe maar rustig aan en probeer te genieten van de omgeving en het skaten.” Arjan die de redelijkheid wel ziet zegt: “Okay.” Hij maakt ruimte voor mij en laat mij optrekken, ik laat de auto snel doortrekken naar 25 kilometer, zodat Arjan niet in de verleiding komt; en toch, en toch is hij eerder bij de bungalow dan wij, hij heeft een binnendoor weggetje gevonden en heeft met het skateboard onder zijn arm een heel stuk afgesneden. Als wij bij de bungalow stoppen staat Arjan ons uitgebreid uit te lachen: “Nou, breng dat Franse paard maar naar een Duits autokerkhof, op mijn sloffen haal ik die Renault in.” zegt hij smalend. Ik heb wel lol in onze kleine man, hij weet echt overal wel weer zo’n mooie draai aan te geven...Snel pakken we de spullen uit en richten we de bungalow een beetje in. Arjan is inmiddels weer gaan skaten. Het weggetje voor deze rij bungalows is redelijk vlak en

433

Het vijftiende levensjaaromdat het is geasfalteerd leent het zich uitstekend voor het skateboarden. Dan hoor ik tsrrrrrrr, klats, boink, ik spring op en zie hoe mijn kereltje met een van pijn vertrokken gezicht opstaat. Hij heeft duidelijk last van zijn rechterbeen en hinkelt naar zijn skateboard en raapt dat op. Snel loop ik naar hem toe: “Heb je je bezeerd, jongen, ben je gevallen?” vraag ik naar de bekende weg. “Nee” zegt Arjan, “ik stap altijd zo af.” “Geen kniebeschermers zeker?” vraag ik nog. “Zeg pa doe niet zo vervelend, ik heb een zeer been hoor. Zit me niet te plagen!” “Kom,” zeg ik, “laat me jouw been eens even bekijken.” Arjan draagt een lange broek daar is niet veel aan te zien, dus ik hoop dat het meevalt. Voorzichtig stroop ik de rechterpijp van zijn broek omhoog. Op zijn knie zit een oppervlakkige schaafwond, een schaafwond die best pijnlijk zal zijn. “Ohhhh, dat valt wel mee,” zegt Arjan zelf met het kennersoog van de EHBO’er. “Nee knul”, zeg ik “we gaan hier wel serieus mee om, kom even mee naar de bungalow, dan zal ik de wond even ontsmetten en er een verband om doen.” Met tegenzin loopt Arjan met me mee, ondertussen zijn skateboard bestuderend. Dan klinkt plots: “Nee he..” Ik kijk naar mijn ventje en zie dat er iets behoorlijk mis is. “Wat is er?” vraag ik. “Mijn skateboard is gescheurd!” roept Arjan uit. Ik pak het skateboard van hem aan en zie het scheurtje: “Daar zullen we iets aan moeten doen, want als dat scheurtje verder trekt, kun je het skateboard weggooien, maar daar heb ik wel iets voor..... eerst jouw been!” “Nee,” zegt Arjan, “eerst het skateboard.” Ik kijk hem aan en zie dan weer de pretlichtjes in zijn ogen, hij is weer bezig met de actie “pa plagen”!Ik verzorg Arjan zo goed als ik kan. Natuurlijk krijg ik steeds protest, ik mag het verband niet te strak doen, want dan kan meneer niet meer skaten. “Nou dat skaten

434

Arjan; zijn levenmoet je vandaag toch maar laten, ik ga zo dadelijk het skateboard lijmen en dat moet eerst goed uitharden voordat je weer kunt skaten.” Arjan is hier niet blij mee, maar hij begrijpt het wel en samen bekijken we serieus de schade aan het skateboard. Ik heb “toevallig” een hele sterke contactlijm in de auto en ik heb zelfs twee houtklemmen. Nee ik wist niet dat het skateboard zou gaan sneuvelen, zulke attributen heb ik bijna altijd standaard bij me. Ik trek de scheur een beetje open en vraag Arjan voorzichtig op beide breukvlakken wat lijm te smeren. Na een tiental minuten druk ik de breukvlakken op elkaar en zet ik de houtklemmen erop. Ondertussen vraagt Arjan honderduit. Waarom niet gelijk samendrukken en zo. Ik leg hem uit dat het contactlijm is, dat die zich eerst moet hechten aan het materiaal alvorens het zich kan hechten aan de contactlijm op het tegengestelde breukvlak. “Ik begrijp het,” zegt Arjan, “paps, heb ik je al gezegd dat je...” “Ja laat maar,” zeg ik met een glimlach op mijn snuit. “Nee ik meen het serieus paps, ik plaag jou niet, jij bent een fijne pa!” “En jij bent de allerbeste zoon die een mens zich wensen kan.”, zeg ik. Arjan kijkt me aan met een grote grijns van oor tot oor, hij is gelukkig onze knul, ik zie het en dat doet me heel veel goed. De volgende dag is de lijm op het skateboard goed uitgehard. Er is geen millimeter beweging meer te krijgen in de breuk. Ik laat Arjan nog even wachten maar tegen 17:00 uur is hij niet meer te houden. Hij moet skaten...Nou ja, zijn been geneest best goed, het skateboard is weer stevig, dus ik laat hem gaan. Enthousiast komt hij even later vertellen dat hij nu weer een nieuwe truc onder de knie heeft, dan zoeft hij weg; tsrrrrrrr, klats, boink, “Nee hè”, drenst het door mijn hoofd. Ik loop naar het

435

Het vijftiende levensjaarweggetje en zie Arjan op het asfalt liggen, twee kinderen staan er beteuterd bij te kijken, een jonge vrouw buigt zich over hem. Ik heb het niet meer en ren in de richting van mijn kind. Als de jonge vrouw mij ziet komt ze overeind en zegt: “Ik denk dat hij zijn arm gebroken heeft, hij is gevallen. Ik ben verpleegkundige, heeft U een natte doek? Alles is goed. Nog even rustig blijven liggen jongen.” zegt ze nog tegen Arjan. Ik ren terug naar de bungalow, pak een theedoek en maak die nat, ik ren weer naar Arjan en geef de natte theedoek aan de verpleegkundige. Ze windt de doek om Arjan’s arm en zegt: “U moet hiermee naar een EHBO post, naar een ziekenhuis, zijn arm staat in een hele rare hoek die moet misschien opnieuw gezet worden.” De moed zakt me in de schoenen, ik ben hier in Duitsland, het is zaterdag avond, waar vind ik een EHBO post of een dokter? Ik weet het, ik moet iets doen...“Arjan, kun je lopen?” vraag ik “Ja natuurlijk kan ik lopen, ik heb mijn arm gebroken hoor, niet mijn been.” zegt Arjan. Ik krijg een rood hoofd maar de verpleegster zegt: “Och, trekt U het zich niet aan, dat is de schrik.” Ze helpt Arjan overeind en we lopen naar de auto. Ik loop nog snel even de bungalow in om Gerda, die onder de douche staat, te vertellen wat er is gebeurd en haar te laten weten dat ik met Arjan naar een ziekenhuis rijd. Beneden bij de receptie vraag ik naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis, dat is Prum krijg ik te horen en dus ren ik naar de auto en scheur ik naar het stadje Prum. Arjan heeft pijn in zijn arm dat is heel duidelijk en ik, ik voel die pijn... Ik wil dat die pijn overgaat, ik wil dat mijn knul weer gelukkig is.In minder dan geen tijd ben ik in Prum en zie ik de richtingaanwijzingen naar het ziekenhuis. Ik parkeer de auto niet ver van de ingang “spoedeisende hulp” en loop

436

Arjan; zijn levenmet Arjan daar naar binnen. Nu moet ik het gaan overgeven aan onbekende mensen. Ik heb mijn kind hierheen gebracht en ik hoop met alles wat ik heb dat zij heel goed voor hem gaan zorgen. Ik meld ons aan bij de receptie en dan valt me meteen op dat hier toch wel even anders wordt gereageerd dan bij ons in Nederland. Geen gezanik over verzekeringen, geen gechicaneer over buitenlanders... De receptioniste drukt een paar knoppen in op haar dashboard en binnen twee minuten staan we oog in oog met een radioloog. Deze wil een paar foto’s maken van de arm van Arjan en dan een zuivere diagnose laten stellen door een chirurg. Ik word na tien minuten bij Arjan geroepen. Op de foto’s is duidelijk te zien dat beide beenderen van Arjan’s onderarm zijn gebroken. Het ene bot is zelfs over een lengte van vijf cm helemaal verbrijzeld. Arjan zal moeten worden geopereerd. Men vraagt mij toestemming voor de operatie. De chirurg vertelt Arjan en mij zo goed mogelijk wat hij wil gaan doen om onze knul te helpen. Ik vertaal het zo goed als ik kan, allemaal voor Arjan, maar of hij het echt helemaal begrijpt....?De chirurg vertelt me dat hij Arjan onder narcose zal laten brengen en dat Arjan tenminste twee dagen zal moeten blijven. De operatie gaat ongeveer twee uur duren, ik mag blijven wachten...Ik hoor het allemaal, ik geloof dat ik het ook wel begrijp, maar ik kan het niet plaatsen, niet voelen met mijn hart. Dit mag toch niet waar zijn, niet met mijn kind...Ik besluit te blijven wachten en loop naar buiten, naar de auto om Gerda te bellen, zij zal ook wel op van de zenuwen zijn... Ik kan Gerda niet te pakken krijgen, ik doe waarschijnlijk iets verkeerd en dus vraag ik de receptioniste haar te bellen. Wat mij niet lukt, lukt die jonge vrouw wel, heel snel heeft zij Gerda aan de

437

Het vijftiende levensjaartelefoon en ik vertel haar zo nuchter mogelijk wat er aan de hand is.Eindelijk, eindelijk komt de dokter bij me. De operatie is goed geslaagd, men heeft botsplinters kunnen verwijderen en pennen in de beide beenderen gezet om een en ander weer zo goed mogelijk te laten genezen.Met dit positieve nieuws in mijn achterhoofd loop ik uiteindelijk naar “het Franse paard” en rijd ik terug naar de camping, naar Gerda. Onderweg dringt zich een gedachte aan mij op, wij moeten terug naar huis, immers Arjan moet de beste verzorging krijgen die maar denkbaar is...

438

Arjan; zijn leven

Vakantie 2003 (2)

Gisteren in het ziekenhuis heb ik afgesproken dat we vandaag om 10:00 uur even langs komen dan mogen we even bij Arjan kijken en dan kunnen we bij de administratie ook alle gegevens laten invoeren, dan komt het ook met de rekeningen goed. Stipt 09:30 uur zijn wij in het ziekenhuis. Het is druk bij het loket van de administratie, maar goed we mogen pas om 10:00 uur bij Arjan, dus we hebben nog wel even. Om 09:55 uur zijn we eindelijk aan de beurt. Ik overleg de verzekeringspapieren en het paspoort, maar ja overal moeten kopieën van gemaakt worden, dus dat vraagt toch even tijd. De mensen op de administratie proberen ons zo snel mogelijk te helpen, toch is het al weer 10:10 uur als we eindelijk naar de afdeling kunnen gaan lopen waar Arjan wordt verzorgd.Als ik de juiste kamer gevonden heb en de deur opendoe, tref ik daar een huilende Arjan... Hij heeft gewoon heimwee... Op de rand van zijn bed zit een nog jonge verpleegster van ik schat, zo’n 24 jaar. Ze probeert Arjan te troosten en hem ervan te overtuigen dat zijn ouders er elk moment kunnen zijn: “Guck mal”, roept ze uit, “da sind deinen Eltern!” Arjan’s gezicht klaart op, hij is echt blij dat hij ons ziet: “Paps, ik wil hier weg..” zegt hij uit de grond van zijn hart en dan naar de verpleegster: “Verzeihung, dass war nicht gegen Sie gemeint.” De verpleegster glimlacht, ze begrijpt het wel, ze geeft Arjan een aai over zijn bol en verlaat de zaal. Arjan wil echt graag weg uit dat ziekenhuis, een ziekenhuis dat is helemaal niets voor hem.

439

Het vijftiende levensjaarWe praten wat met onze knul en proberen hem een beetje te kalmeren, hij zal het nog bijna twee dagen moeten volhouden. Dan komt de verpleegster weer terug, ze moet de wonden aan Arjan’s elleboog verzorgen en dat is nog een hele klus, eerst een hele hoop verband van zijn arm af, dan voorzichtig de beide gipsschalen van zijn arm “afwrikken”, dan weer een beetje verband en dan kan ze bij de wonden. Ze vertelt dat de dokter die wonden heeft moeten maken om de pennen in zijn arm te zetten. Als je heel goed kijkt kun je het uiteinde van die pennen nog net zien. Ook op z’n pols heeft Arjan een paar kleine wondjes, dat is de andere kant van die pennen. Ik stel me voor dat het nog een hele tour wordt om die dingen er over zo’n week of tien uit te halen, maar goed dat moeten ze maar in het Jeroen Bosch ziekenhuis voor elkaar boksen.In heel rustig Duits, zodat Arjan het ook kan volgen vertelt de verpleegster wat de dokter heeft gedaan. Ze vraagt heel nadrukkelijk aan Arjan en ons om het te melden als Arjan last krijgt van die wondjes, want onder dat verband en gips loopt het genezingsproces niet echt gemakkelijk. Als alles in orde bevonden is wordt Arjan weer opnieuw verbonden en worden de gipsschalen weer stevig aangebracht, zodat Arjan’s arm goed gespalkt is. “So,” zegt de verpleegster quasi streng, “und nun gehen Sie mit deinen Eltern spazieren, dass soll gut sein fur dich!” Ik kijk de jonge vrouw glimlachend aan, wat is het een schat van een mens, wat zorgt ze goed voor onze knul. Arjan moet even naar het toilet en ik maak van de gelegenheid gebruik nader kennis te maken met die jonge en oh zo lieve verpleegster. Ze vertelt dat ze toen haar dienst begon vanmorgen, Arjan buiten bij de achteringang gevonden heeft, ze heeft zich over hem ontfermd en al snel begrepen dat dit die Nederlandse

440

Arjan; zijn levenjongen moest zijn die de afgelopen nacht is binnengebracht. Arjan is opstandig geworden vertelt ze, daarom is ze even bij hem gaan zitten, zodat ze hem even kon troosten en op zijn gemak stellen. Arjan is een lieve jongen, zegt ze, ze heeft bijna geen moeite met hem gehad. Ik zie een grote glimlach op het lieve gelaat van deze jonge vrouw. “Hij is ook een lieve jongen,” zeg ik, “ik had het U kwalijk genomen als U gezegd zou hebben dat U heel veel moeite met hem heeft gehad...!” Ze kijkt me aan, ziet waarschijnlijk de pretlichtjes in mijn ogen en zegt: “Uw zoon lijkt op U...” Nu is het mijn beurt om te glimlachen.Ik spreek af met de verpleegster, dat we met Arjan over 90 minuten terugkomen, zodat zij hem nog even kan controleren en dan zullen we even met z’n drietjes in het ziekenhuis eten: “dass brauchen Sie schon.” voegt ze er eigenwijs aan toe en deze keer heeft zij pretlichtjes in haar ogen...Het wordt een dag van stukjes lopen, even terug naar het ziekenhuis en weer stukjes lopen, een beetje een saaie dag, maar toch zijn we blij in elkaars gezelschap te zijn en ik heb heel veel waardering voor de verpleging. Zij maken het allemaal mogelijk voor ons.Arjan heeft heel duidelijk kenbaar gemaakt dat hij zo snel als maar mogelijk is, terug wil naar de camping. Zijn lievelingsverpleegster heeft daar een aantekening van gemaakt, zodat het team dat weet en in overweging kan nemen om Arjan sneller dan gepland te laten gaan. De mensen gunnen het Arjan zo graag, ze zijn oprecht begaan met onze knul.‘s Avonds, als Arjan toch een beetje moet proberen te slapen, keren wij terug naar de camping, het voelt allemaal een beetje onplezierig. Vandaag was wel een goede dag in die zin dat we heerlijk zijn opgetrokken met

441

Het vijftiende levensjaarelkaar maar om Arjan weer achter te laten voor een nacht, voelt niet fijn. De volgende morgen zijn we al om 09:00 uur bij het ziekenhuis, maar Arjan is ons voor, hij staat al bij de hoofdingang te wachten, hij wil naar de camping... “Kom knul”, zeg ik, “we moeten dit even serieus doen, ik wil niet jouw gezondheid in de waagschaal stellen, dus als de dokter het beter vindt dat je nog een dagje blijft, dan blijf je nog een dagje.” Arjan is hier niet blij mee, maar weet best dat de mensen van het ziekenhuis en zijn ouders het beste met hem voor hebben. Gedwee loopt hij met ons mee naar de verpleegafdeling. Al snel zie ik die lieve verpleegster weer en spreek haar aan. Ze is blij verrast dat Arjan er toch nog is, ze waren hem al kwijt.... Ze piept de afdelingsarts op, die komt even bij Arjan kijken. De dokter heeft geen bezwaar om Arjan nu al te laten gaan, “aber ich schon”, zegt de verpleegster met een knipoog in de richting van Arjan. Arjan kan er niet om lachen, hij wil gewoon weg.  De jonge vrouw ziet dat en wil het goedmaken met Arjan. Ze pakt zijn hoofd in beide handen en geeft hem een kus op zijn voorhoofd. Arjan is helemaal confuus van deze reactie, heel voorzichtig, heel verlegen geeft hij de verpleegster een kus op haar wang...De dokter wil een afspraak maken voor de controle. “Ik denk dat wij nu zo snel mogelijk teruggaan naar Nederland”, zeg ik. Arjan schrikt op: “Terug naar Nederland, paps ben je gek? Nee, we gaan niet terug naar Nederland, ik ben al twee dagen van de vakantie verloren...” Ik kijk mijn knul aan, ik zie dat hij het meent. “Okay,” zeg ik, “we blijven hier.” We maken een afspraak voor de volgende week en lopen naar de auto.

442

Arjan; zijn levenArjan mag mee, hij moet nog even een dag wat rustig aan doen, maar hij mag in ieder geval mee met ons... “Rustig aandoen,” vraagt Arjan, “hoe spel je dat? Ik ga skaten...” “Nou, mijn jongen dat dacht ik niet,” zeg ik, “zolang jij in het gips loopt heeft het skateboard vakantie. En Arjan, echt, als jij je daar niet aan houdt dan sla ik het skateboard aan puin.” Arjan kijkt me aan, hij weet dat ik het meen: “Je zou het echt doen...” zegt hij, “paps ga je mee even wandelen, ik moet even met jou praten?...”

443

Het vijftiende levensjaar

Uit het gips

De vakantie is weer voorbij, de scholen zijn weer begonnen. Arjan loopt deze eerste week van het nieuwe schooljaar nog wel met zijn arm in het gips, maar aan het einde van de week mag het gips eraf en moet het verder zonder gips of verbandmiddelen genezen. De stalen pennen zullen er dan ergens in oktober worden uitgehaald.Ik heb voet bij stuk gehouden en Arjan heeft dus niet meer op het skateboard gestaan. Maar ik heb toch wel een concessie moeten doen..., want als het te gevaarlijk is om te skaten, is het ook te gevaarlijk om te fietsen, “dus paps, dat wordt iedere dag mij naar school brengen en weer halen.” Vandaag gaat het gips van Arjan’s arm af, hij is er blij mee, want dat betekent dat hij weer kan skaten “en kan fietsen” vul ik hem aan. Ik moet vanmiddag naar Eindhoven dus ik kan Arjan waarschijnlijk niet ophalen van school. Ik kan wel uit het ziekenhuis vandaan zijn fiets ophalen in Brakel en hem met fiets bij school afzetten, zodat hij terug kan fietsen. Maar eigenlijk vinden we dat beiden niets. We hebben liever dat Arjan dan maar met de bus terugkomt. De bus stopt pal naast de school en gaat 1 maal per uur “als de grote wijzer op de 3 staat”, zegt Gerda plagerig tegen Arjan. Uiteindelijk stemt Arjan in en blijft de fiets in Brakel, “maar paps, als je het wel kan halen en me op kan pikken, bel je me dan even?” Natuurlijk wil ik dat doen, maar die kans is ongeveer 0%, Arjan hoopt tegen beter weten in. 

444

Arjan; zijn levenIn het ziekenhuis gaat het vlotjes, Arjan wordt snel verlost van “die loden last” zoals hij de klomp gips is gaan noemen. We moeten nog even bij de heelkunde langs om een afspraak te maken voor het verwijderen van de pennen en dan is het probleem weer helemaal opgelost. De dokter vindt het maar onzin dat men in Duitsland pennen heeft gebruikt, dat stoort me een beetje, dat superieure gedoe van een Nederlandse dokter in de richting van een Duitse collega vind ik vervelend. Ik vertel dat open en eerlijk, ik vertel daarbij dat die Duitse dokter wel zijn uiterste best heeft gedaan, om voor onze knul toch in ieder geval nog een aantal dagen een hele fijne vakantie te kunnen regelen. De dokter kijkt me wat onthutst aan en ik vraag: “Heeft U die röntgenfoto’s gezien die men in Duitsland heeft gemaakt?” Ja, die heeft de dokter gezien. “Heeft U ook gezien dat het spaakbeen over een stukje van 5 cm verbrijzeld was,” vraag ik door. Ja dat heeft de dokter ook gezien... “Dokter, vertel toch geen onzin, zonder pennen kon die breuk niet genezen, dat weet U net zo goed als ik.” zeg ik. ”Och, nu heeft U toch weer een klusje dat U kunt declareren?”, voeg ik er vals aan toe.De dokter geeft geen krimp, maar ik ben in zo’n bui en ik heb echt maling aan die arrogante kwal.“Medicijnen gestudeerd,” vraagt de dokter, “nee, amicus, dat niet, wel heel goed opgelet bij de biologieles. Nogmaals U moet geen onzin verkopen.”De dokter geeft het op..., hij vraagt ons nog een afspraak te maken voor over een week of zes om de pennen te laten verwijderen.We regelen gelijk maar even alle formaliteiten, dus moet Arjan bloed prikken, een hart filmpje laten maken en een gesprekje hebben bij opname. Arjan wil niet onder algehele narcose. Hij heeft daar in Duitsland nog heel

445

Het vijftiende levensjaarlang last van gehad, dus wordt er gekozen voor een plaatselijke verdoving en algemene pijnbestrijding. Voor Arjan is het allemaal heel eenvoudig, zolang hij er geen last van heeft, dan vindt hij het best..:-)) In het ziekenhuis zijn alle zaken geregeld, we kunnen Arjan naar school brengen even doorrijden naar Brakel en samen iets eten en dan wordt het voor mij de hoogste tijd voor mijn klanten...Als ik bij de school aankom tref ik net mevrouw Bongers de mentrix van Arjan. Ze is blij dat Arjan er weer is en voorzichtig geeft ze hem een hand waarbij ze naar zijn rechterhand tast. Ja, de rechter arm was de kapotte arm dat heeft mevrouw Bongers goed onthouden.Arjan neemt de hand aan en krimpt ineen van de pijn. De docente schrikt, maar ik ken Arjan langer dan vandaag: “Nou joh, doe gewoon”, zeg ik tegen Arjan. Mevrouw Bongers neemt het me bijna kwalijk dat ik zo uitval tegen Arjan, totdat ze zijn gezicht ziet en begint te begrijpen dat Arjan haar heeft staan bedotten...Arjan wordt snel naar zijn klas gedirigeerd en wij vertrekken richting Brakel. Als om 15:15 uur, Arjan’s les afgelopen is, haast hij zich naar de bushalte. Zijn pa heeft hem niet gebeld, die is dus nog in Eindhoven. Nou dan moet hij maar met de bus terug. Zo snel als Arjan kan, haast hij zich naar de bushalte, maar hij is net te laat... De bus rijdt net weg als Arjan het schoolgebouw uitstapt. Dat wordt een heel uur wachten, daar heeft Arjan weinig trek in en dus gaat hij lopen. Hij loopt de route die hij normaal gesproken altijd fietst. Hij loopt en loopt... na zo’n kilometer of acht komt hem een auto achterop, het is de vader van zijn vriend Kevin. Ton van der Linden stopt en laat Arjan bij hem

446

Arjan; zijn leveninstappen: “Kom maar Arjan, dan breng ik je even thuis.” zegt vader Van der Linden...

447

Het vijftiende levensjaar

Voel je beter schop een skater

Zoals gezegd is Arjan al een aardig poosje lid van de redactieraad van de schoolkrant. De schoolkrant verschijnt vier maal per jaar en het is de bedoeling dat Arjan voor iedere uitgave een column schrijft. Dat gaat hem, vind ik, goed af. Arjan kan redelijk goed schrijven. In een razendsnel tempo ontpopt Arjan zich tot een volwassene een mannetje met een eigen visie, een mening waar hij voor uit durft te komen. Afgelopen zondag heb ik Arjan naar de skatebaan gebracht in Zaltbommel met Robin, een goede vriend, heeft hij afgesproken hier een uurtje te gaan skaten. Hij heeft hier een figuurlijke botsing gehad met enkele schoolgenoten, hetgeen hem de navolgende gedachten ontlokte. Ik laat Arjan weer even aan het woord:Voel je beter schop een skaterWat een doelloze zin eigenlijk.Dan sta je op de skatebaan en krijg je dat naar je hoofd gegooid. Ik was even stil en ik was geschokt hoe makkelijk mensen elkaar voor rotte vis uit maken. Waarom “haat” onder verschillende groepen? Is het te moeilijk om respect te hebben voor anderen? Eigenlijk wel, of toch niet?De strijd tussen verschillende groepen is menselijk. Mensen komen op voor hun eigen belangen en hebben daardoor voor anderen geen respect. Het is zelfs zo erg, dat er oorlogen over worden gevoerd.

448

Arjan; zijn levenDe meeste mensen zeggen dat ze wel respect voor een ander hebben of dat de ander ook geen respect heeft. Het is natuurlijk dat mensen voor hun eigen belangen opkomen en daardoor andere mensen minder gunnen, maar iedereen heeft anderen nodig. Dus waarom anderen uitbannen?Ik doe dit soort dingen soms zelf ook, ondanks dat ik weet dat het niet strak is. Vaak doe ik dit als een reactie tegen een bepaald iets, maar ook lok ik zelf soms iets uit (je weet wel, op zo’n moment dat je high, stoned dronken en alles tegelijk bent). En ik ben dan niet wijzer, andere zijn het af en toe ook niet en een geintje, lolletje, grapje, weet ik het wat moet kunnen, maar zonder overdrijven.  Geen respect voor elkaar hebben is de basis voor iedere ruzie, vechtpartij, oorlog en nog meer van dat soort dingen. Door elkaar te respecteren bereik je veel meer, dan door elkaar voor rotte vis uit te maken.Er zijn genoeg voorbeelden hiervan: een jonge man die in coma wordt geslagen, omdat hij iemand aanspreekt op zijn gedrag; president Bush die president Chirac negeerde, omdat president Chirac tegen de oorlog in Irak was. Dit zijn twee voorbeelden van hoe het niet moet. Er zijn natuurlijk ook voorbeelden die wel goed zijn, zoals: president Poetin en president Bush die ongeveer bevriend (lijken te) raken, door gewoon naar elkaar te luisteren en zo zijn er nog veel meer voorbeelden.Anderen respecteren kan dus wel en is eigenlijk zo makkelijk. Er hoeft alleen een beetje verdraagzaamheid of tolerantie te zijn. Zo worden oorlogen vechtpartijen, vechtpartijen ruzies en ruzies meningsverschillen of goede gesprekken.  

449

Het vijftiende levensjaarRespecteer anderen, om wat ze zijn en om wat ze doen. Oordeel niet bij de eerste keer, maar pas als je kan zeggen dat je iemand kent. Probeer dingen niet te overdrijven, zie de dingen zoals ze zijn. Zo wordt het voor iedereen gemakkelijker, maar het belangrijkste is en blijft respect. Le moi--------------------------------------- Arjan laat me dit stukje lezen en vraagt me wat ik er van vind...Tsja, het is gewoon weer typisch Arjan, niet bang om een controversieel onderwerp aan te snijden, niet bang om zijn mening in niet mis te verstane woorden te ventileren. Ik kijk naar mijn knul en zeg hem dat ik trots op hem ben omdat hij dit zo enorm goed oppakt. Hij schopt niet letterlijk terug, hij “schopt terug” met de “wapens” die hij heeft zijn intelligentie, zijn pen en dat doet hij op een manier waardoor niemand zich gekwetst kan voelen.

We praten hier nog even over na, dan zegt Arjan plotseling: “Paps, ik moet je nog iets opbiechten, ik heb in de grote vakantie toen ik bij Tim en Ben logeerde een joint gerookt. Tim rookt joints en hij had er één voor mij gemaakt.” Ik kijk Arjan aan, hij slaat zijn ogen neer (dat doet hij anders nooit), hij weet hoe wij over drugs denken... “En,” vraag ik, “vond je het lekker?” Arjan trekt een vies gezicht: “Nee, vies!” roept hij uit. Ik heb een trekje genomen en toen het shagje uitgetrapt, daar was Tim helemaal niet blij mee.” “Maar jij wel, denk ik zo, want Tim zal wel geen jointjes meer voor jou hebben gemaakt.” zeg ik. “Nee, hij zei dat hij mij dat dure spul niet meer zou geven, nou dat vond ik best, want ik vind

450

Arjan; zijn levendie zooi maar troep. Daar ga ik mijn kostbare lichaam niet mee verpesten!”

451

Het vijftiende levensjaar

De pennen worden verwijderd

Eindelijk is het dan zo ver, vandaag gaat Arjan onder het mes, vandaag worden de pennen uit zijn arm verwijderd.Arjan is behoorlijk nerveus, maar wil dat eigenlijk niet erkennen.... Net voordat we wegrijden naar het ziekenhuis gaat de telefoon. Het is mevrouw Bongers de mentrix van Arjan. Ik schrik er een beetje van als ik haar hoor, we hebben toch duidelijk aan de school doorgegeven dat Arjan vandaag naar het ziekenhuis moet? “Ik weet het mijnheer Van der Elst, ik wil Arjan even sterkte wensen. Vanmiddag bel ik nog een keer om te vragen hoe het met hem gaat.” Ik geef de telefoon aan Arjan en even laat hij zich een hart onder de riem steken door deze fantastische docente.Met de tranen van ontroering in zijn ogen zegt hij als het gesprek beëindigd is: “Ze meent het, ze meent het echt...!” Rustig aan rijden we naar ‘s Hertogenbosch en melden ons bij de dagopname. Dan gaat alles voortvarend en snel. Er komt een verpleegster om Arjan op te halen en hem naar de zaal te brengen waar hij straks als het achter de rug is even kan rusten en tot zichzelf kan komen. Ze brengt hem twee paracetamol tabletten die Arjan vervolgens weigert in te nemen. Hij heeft het niet op medicijnen. Met heel veel moeite krijg ik er uiteindelijk één tabletje in, Arjan is zo enorm tegen “die chemische troep” zoals hij dat noemt, maar ja, pijn is ook niet lekker. Dan wordt Arjan opgehaald en mogen we meelopen naar het portaal van de operatiekamer. Hier spreek ik met de verpleegkundige af dat wij in het

452

Arjan; zijn levenrestaurant van het ziekenhuis zullen wachten. Men denkt dat het ongeveer drie kwartier gaat duren, dus we kunnen even rustig een kop koffie drinken. Straks mogen we dan bij de operatiekamer Arjan oppikken en met hem mee gaan naar de verpleegafdeling. Ik ben ook gespannen, ik zal blij zijn als dit allemaal weer achter ons ligt. Gerda is, zoals te doen gebruikelijk, uiterlijk de rust zelve. Zij heeft er wel vertrouwen in, ik ook wel, maar ik hoop toch dat onze zoon de pijnstilling gewoon accepteert en dus niet al te veel pijn zal hebben. Hoe het ook zij, we laten ons de koffie in ieder geval goed smaken.Veel sneller dan verwacht komt de verpleegkundige ons roepen. “De Duitse dokters hebben het heel goed gedaan, de pennen verwijderen was een peulenschil. Arjan ligt nu op de uitslaapkamer ik ga hem nu halen, gaat U mee?” Natuurlijk lopen wij mee, wij willen onze “held” heel graag begeleiden. De anesthesist heeft geen moeite gehad met Arjan, hij heeft het zekere voor het onzekere genomen en Arjan een “lichte roes” toegediend. Het is allemaal heel goed gegaan en Arjan is al bijna weer bij kennis. Als we bij de operatiekamer aankomen, zien we onze jongen al door de glazen wanden liggen, hij wordt net even gecontroleerd. Het blijkt allemaal in orde te zijn, Arjan mag naar de verpleegafdeling. De verpleegkundige haalt Arjan uit de uitslaapkamer en komt met hem door de brede deuren de gang op. Daar ligt toch die knul gewoon te protesteren... “Ik kan zelf wel lopen, hoor”, roept hij. “Nou, doe maar,” daagt de verpleegkundige hem met een glimlach uit. Nou dat is niet tegen dovemansoren gezegd, Arjan komt overeind een beetje gammel, maar hij laat zich niet kennen en komt uit het bed, dat de zuster gelukkig even heeft gestopt. Ze is snel

453

Het vijftiende levensjaardie verpleegster, nog voor ik me echt realiseer wat er gebeurt, heeft ze Arjan opgevangen, hij kan niet op zijn benen staan...Ik besef van wie Arjan dat heeft.... Toen ik in 1985 geopereerd ben, wilde ik ook opstaan, ik moest naar het toilet... Gelukkig was mijn eigen moeder net even bij mij, ik stond op en ... hing in de armen van mijn moeder... Als 34-jarige man moest ik me echt even door mijn moeder laten helpen.De verpleegster begrijpt Arjan’s onrust wel: “Vind je het prettiger in een rolstoel?” vraagt ze. Nou dat vind Arjan wel een goed idee. Hij heeft begrepen dat hij nog even niet kan lopen, nou dan is een rolstoel toch veel beter dan een bed. De verpleegster wijst mij waar de rolstoelen staan en binnen enkele minuten kom ik met zo’n onhandig ding terug. We parkeren Arjan in de stoel, maar jemig hij is enorm suf. “Als U het bed meeneemt, dan neem ik hem wel, ik ben dat wel gewend.” zegt de verpleegkundige en dus loop ik achter haar aan met het bed naar de verpleegafdeling.“Nou moet je toch nog even in bed Arjan, je moet nog een beetje uitslapen, je ouders blijven nu bij jou, dat is toch fijn?” vraagt de zuster als we op de verpleegafdeling zijn. Arjan knikt, hij heeft het begrepen en laat zich heel gewillig in bed helpen. Ik pak zijn hand en zie dat Arjan al in slaap gesukkeld is.Zo zitten we een hele poos bij hem, ik realiseer me hoe enorm belangrijk dit mannetje eigenlijk is voor ons en ik bid dat het goed gaat komen met hem. Eindelijk wordt onze knul wakker, ik heb afgesproken met de verpleging dat ik het melden zou als Arjan wakker is, dus loop ik even naar de balie: “Oh, dat is keurig op tijd,” krijg ik als antwoord, “ik kom zo bij U

454

Arjan; zijn levenmet een heerlijke kop soep voor hem en als U ook wilt...” Zo beleefd mogelijk accepteer ik de soep, ook voor Gerda, zij zal net als ik, wel trek hebben.Ik loop terug naar Arjan. Hij zit overeind in bed, geanimeerd met zijn moeder te kletsen. “Ik moet naar het toilet” zegt Arjan, “paps wil jij me even helpen?” Ik kijk even bedenkelijk. “Kom pa, help me even, jij bent toch ook een man? We zien er zo ongeveer hetzelfde uit, hoor!” “Oké knul,” zeg ik “kom maar.” Ik laat hem uit bed stappen en houd hem vast. Natuurlijk krijg ik meteen commentaar: “Niet zo knijpen pa, je knijpt me bijna fijn.” Arjan kan toch best weer redelijk goed lopen. Ik ondersteun hem een beetje, maar hij is redelijk vast ter been. Ik doe de deur van het toilet voor hem open en laat hem zelfstandig begaan. Dat gaat prima. “Nou ik zie het al,” zeg ik als hij terugkomt van het toilet en het stuk zonder hulp zelf loopt, “jij kan weer mee naar Brakel, hoe voel je, je?” “Nog een beetje gaar”, zegt Arjan. Dan komt de verpleegster binnen en zet drie heerlijke koppen soep op het tafeltje bij het raam. “Arjan, als je dat kunt, mag je daar je soep opeten, lust je een kopje soep?” “Nou, graag.” zegt Arjan en hij loopt naar het tafeltje. “Ik kom straks nog even kijken of alles goed is en als dat zo is dan mogen jullie naar huis. Arjan doet het goed, zo te zien, dus dat zal wel gaan lukken.” zegt de zuster en ze laat ons achter met de overheerlijke soep. Daar hebben we onze verpleegster weer. De soep heeft heerlijk gesmaakt en ik zit even met Arjan een kruiswoordraadsel op te lossen. Arjan wil niet meer in bed, hij wil naar huis en heeft zich inmiddels ook al aangekleed. “Ohhh, ik zie het al, jij wil naar huis,” zegt de zuster, “ben je niet tevreden met mij?” “Nee, dat is het niet zuster, ik ben wel tevreden met U, U heeft heerlijke

455

Het vijftiende levensjaarsoep, maar ziekenhuizen vind ik gewoon niet fijn...” De zuster glimlacht en vraagt: “wil je nog een kop soep, dat mag hoor.” Arjan kijkt haar aan en steekt zijn duim omhoog, voor de zekerheid voegt hij daaraan toe: “graag!”Als Arjan zijn tweede kom soep op heeft controleert de zuster nog even de temperatuur en bloeddruk. Alles is goed, Arjan doet het voorbeeldig, we mogen naar huis.Als we net thuis zijn gaat de telefoon, het is mevrouw Bongers weer, ze wil weten hoe het met Arjan is. Arjan neemt de telefoon van mij over en vertelt haar enthousiast dat het allemaal goed is gegaan en dat hij blij is dat hij dit weer achter zich heeft. Ze spreken met elkaar af, dat ze even dagelijks contact houden, zolang Arjan nog niet echt naar school kan gaan. Het is nu vrijdag, Arjan denkt dat hij maandag weer op school zal zijn... 

456

Arjan; zijn leven

Kerstige baby’s

Nog één maal heeft Arjan een column geschreven voor de schoolkrant. Het is de column die mij het meeste aanspreekt, een stukje waar ik echt beretrots op ben. Een stukje ook dat mijn liefde voor hem voedt. Ik ervaar Arjan nog altijd als een geschenk van God en ik ben door en door gelukkig vanwege dit oh zo mooie geschenk... Okay, ik laat wederom Arjan aan het woordKerstige baby’sZo zo, het is alweer bijna kerst (vakantiel!!) en ik kwam erachter dat ik nog een column moest schrijven voor het krantje. Maar, er is geen inspiratie, geen tijd en geen reden. Iedereen weet toch wel hoe hij/zij zich moet gedragen en hoe het allemaal moet, enzovoorts, enzovoorts. Dus waarom stop ik dan niet gewoon met dit gezeur? Nou, ik ga een verhaaltje vertellen. Een verhaaltje over baby’s en kerst. En dan begint het verhaal met de baby’s. Er schijnt een hele epidimie te zijn, want hier zijn veel leraressen zwanger (uitval!!!) en zelfs Maximpje doet gezellig mee. Ooit worden die baby’s geboren als lieve en schattige mensjes, nog niks wetend van de grote boze buitenwereld om hen heen en nog niet wetend wat hen te wachten staat. En dan groeien ze op, tot een iets groter mensje. En dat wordt erg spannend, want dan kunnen ze van alles gaan doen, ze kunnen een goed en normaal leven gaan leiden en lijden zoals die grappige jongetjes die midden in de zomer vuurwerk gaan afsteken. Maar die lieve en schattige baby’s kunnen zich ook tot het slechte bekeren, de dark side betreden, en in het kwade vallen, zoals

457

Het vijftiende levensjaarSaddam Hoessein, Ali Chemikalie of de standaard docent. En dan zijn er weer andere slechte mensen nodig, die die kwade mensen moeten verdrijven, zoals (je raadt het al) Bush, Blair en Balkenende (jammer dat ze alleen Saddam en Alie uit hun holen willen roken). Maar ja, weer even genoeg over al die “slechte dingen” in de grote boze buitenwereld. Ik zou het ook nog hebben over kerst en dat is meestal leuker. Nou, kerst. Met Kerstmis is 2000 jaar geleden een man geboren die het nodig vond om de wereld te verbeteren. En gelijk had hij, ik zou wel eens willen dat hij terugkwam, maar dan moet hij niet worden gedood bij een aanslag in Israel. Of als hij in Irak terecht komt, dat hij niet wordt neergeschoten door een halfbezopen Amerikaan die denkt, dat hij weer eens beschoten wordt.

Nu het alweer bijna kerst is en het weer eens tijd wordt voor vrede op aarde, denk ik: je kan als Amerikaan twee dingen doen, of je vertrekt uit Irak, of je gaat naar Israel en je vist die gast daar ook uit een kruipruimte. Maar dat ben ik zeker weer. Irak wel, omdat Saddam te lelijk is en Israel niet, omdat Sharon een te stomme hoed op heeft of zo? Ben ik zeker weer. Ho, begin ik weer over de “slechte dingen”. Het gaat toch niet echt lekker. Ehhmmm, godsdienst. Kerst en godsdienst hebben ook iets met elkaar, geen kerst zonder Christendom en dat is nog steeds een godsdienst. Het Christendom, de Islam, het Jodendom en nog wat van die “jongens” hebben veel geweldige verhalen en gebeurtenissen voor ons achtergelaten, waar we allemaal dagelijks nog inspiratie en ideeën uithalen. Verschillende voorbeelden zijn: De tien geboden, de verhalen van Jezus, Mohammed en Mozes, de kruistochten en de Jihad.

458

Arjan; zijn levenEhhh, die laastste twee zijn ook niet al te positief, het is wel erg moeilijk.

Ach ja, het zou ook wel erg makkelijk zijn, als niemand zich meer tot het slechte bekeert en als niemand meer uit een kruipruimte gevist hoeft te worden en als iedereen het gewoon best vindt welke godsdienst zijn/haar buurman/vrouw aanhangt. Dan heb ik ook niks meer te doen.

Maar ik zou het niet erg vinden. Lekker rustig.

En dan............ is er echt vrede op aard.

Le Moi--------------------------------------------- Hier word ik nog altijd stil van. Een jongen van nog geen 15 jaar... 

459

Het zestiende levensjaar

460

Arjan; zijn leven

461

Het zestiende levensjaar

28 januari 2004

Er is er één jarig ten huize van Van der Elst. Onze zoon wordt vandaag 15 jaar. Ja, hij moet natuurlijk vandaag ook wel gewoon naar school, maar dat gaat de pret niet drukken. We staan gewoon alle drie een uurtje eerder op en ik breng straks de drie Brakelnaren wel met de auto naar school. Dat geeft ons nu een beetje tijd om Arjan te feliciteren, even gezellig met hem te ontbijten en hem zijn cadeaus te laten uitpakken.Wij hebben voor hem een Nintendo games console gekocht. Hij heeft er al wel één, maar die is behoorlijk verouderd, je kunt voor dat apparaat bijna geen spellen meer kopen. In de afgelopen zomervakantie heeft Arjan een weekje bij Tim en Ben gelogeerd. Ben heeft ook zo’n spelcomputer en daar heeft Arjan toen veel mee kunnen en mogen spelen. Nu wilde hij er graag één voor zijn verjaardag hebben, dus.... Als Arjan het grote pak uitpakt is hij toch wel verheugd verbaasd. Enkele dagen geleden, toen hij kenbaar heeft gemaakt dat hij die Nintendo graag zou krijgen voor zijn verjaardag, heb ik gezegd dat ik niet zeker wist of dat ging lukken in verband met de financiën: “Hee paps, het is je dus toch gelukt? Is dat schip met geld binnengekomen?” Glimlachend knik ik naar hem en zeg: “Ja, twee weken geleden al..” Arjan kijkt me eens aan en begrijpt dat ik hem een paar dagen geleden even heb zitten plagen.Onverstoorbaar pakt hij zijn Nintendo verder uit en laat ons zien waar al die toeters en bellen voor dienen. Als

462

Arjan; zijn levenalles klaar is loopt hij naar zijn moeder en geeft haar een dikke kus “Dank je wel, mam” zegt hij en loopt naar mij geeft mij een hand en zegt: “Dank je wel, pa en ......... ik hou ook veel van jou.” Ik begrijp hem meteen, ik roep altijd dat plagen ook betekent dat je veel van de persoon houdt die je zit te plagen. “Straks als ik jullie van school ga halen wil ik even met jou de stad in, even naar Intertoys, want we hebben je nog meer beloofd, weet je wel. Omdat je zo’n mooi kerstrapport had heb je ook nog een paar extra spellen verdiend, maar jij moet die even uitkiezen, want ik weet niet wat je hebben wil.” Arjan is hier blij mee, dat is duidelijk.  Het is 15:00 uur, de hoogste tijd om de jongens te gaan halen. Kevin en Thomas vinden het prima dat ik even met Arjan naar Intertoys ga, ze lopen mee en helpen Arjan een paar mooie games uit te zoeken. Dan gaan we snel naar Brakel, want ja nu heeft hij een Nintendo, nu wil hij gamen. Kevin en Thomas gaan ook nog even mee naar ons huis, hen breng ik later nog wel even thuis, dat is geen probleem. Ik bel Helga, de moeder van Thomas, even om te melden dat Thomas hier is en te vragen hoe laat zij Thomas thuis verwacht. “Ohhh, dan haal ik Thomas straks wel even,” zegt ze, “dan neem ik Kevin ook gelijk mee, die woont hier vlak achter, dat laatste stukje kan hij dan wel lopen.” Het is heerlijk dat Helga dat aanbiedt, dan kan ik verder thuis blijven.De jongens hebben veel plezier met de Nintendo. Als zij de taart geproefd hebben en Helga voor komt rijden hebben we toch wel een beetje moeite om hen achter het apparaat vandaan te halen :-))

463

Het zestiende levensjaarHelga feliciteert Arjan en geeft hem nog een boekje van Metallica, nou, dat is een schot in de roos. Helga kan niet meer stuk. We hebben afgesproken dat Arjan zijn verjaardag aanstaande zaterdag, voor zijn vrienden viert. Er worden een stuk of vijf mensen verwacht, nee geen meisjes, het wordt een echte jongensparty ;-)Met Arjan nemen we nog even door wat hij precies wil gaan doen en wat hij van ons verwacht. Samen stellen we een boodschappenlijstje op, dan blijkt dat Arjan ook graag een paar blikjes bier wil regelen. Wij zijn daar niet zo voor, maar zwichten uiteindelijk voor zijn argumenten: “Okay, dan halen we ook zes blikjes bier, want ik wil niet dat één van jullie ziek wordt of zo.” zeg ik, Arjan stemt toe, hij weet hoe wij over zulke zaken denken. Het is zaterdagavond, het feestje kan beginnen. We hebben met Arjan afgesproken dat hij beneden zijn gang kan gaan en dat wij niet de hele tijd daarbij gaan zitten. Uiteraard vindt Arjan dat prima. Hij heeft de woonkamer gezellig verbouwd, ze kunnen met de Nintendo spelen, of gewoon gezellig gaan zitten kletsen, of wat luisteren naar muziek. Langzaam druppelen de jongens binnen, enkele op de fiets en twee worden er door hun ouders gebracht. Arjan krijgt hartelijke felicitaties en speelt zijn rol van gastheer uitstekend. De jongens hebben het naar hun zin, ze zijn niet al te druk en de muziek staat op een alleszins redelijk niveau. Dit gaat helemaal goed. De jongens spelen hun spel, de Nintendo is erg populair, maar er zijn er ook twee bezig met Yu-ghi-yo kaarten.

464

Arjan; zijn levenOm een uur of 11 wordt het tijd voor de mannen om naar huis te gaan. De twee jongens die met de auto zijn worden al opgehaald, de andere drie vertrekken ook. Ik kijk de kamer eens rond. Ze hebben het keurig gedaan, ze hebben zelfs Arjan nog even geholpen met de boel op te ruimen en de meubels weer op de oorspronkelijke plaats terug te zetten. Arjan koppelt de Nintendo af van de tv en brengt deze naar zijn kamer. Gerda is in de keuken gedoken om de glazen en gebaksbordjes af te wassen. “Arjan,” vraagt ze “waar heb je die lege blikjes van het bier gelaten?” “Ohhh, we hebben geen bier gedronken mam, alleen sinas en cola.” Ik kijk Gerda aan en knipoog veelbetekenend naar haar.. Als alles klaar is komt Arjan nog even bij ons zitten: “Het was een heerlijke verjaardag, jullie zijn top! Volgend jaar weer zo?” We kijken elkaar aan en zeggen in stereo: “Dat is prima...”

465

Het zestiende levensjaar

Sollicitatiebrief

Op school vervult Arjan steeds meer een voortrekkersrol. Als er iets is met iemand uit de klas is het heel vaak Arjan die het probleem aankaart bij de mentrix, een bepaalde docent of de schoolleiding. Zo ook nu. In de klas zitten een paar leerlingen die moeite hebben met het schrijven van een goede brief. Niet zo zeer taalkundig maar meer hoe men kort en duidelijk onder woorden kan brengen wat men de lezer wil laten weten of duidelijk wil maken.Arjan brengt dit probleem ter tafel bij zijn docent Nederlands, de heer Caarls. “Nou,” zegt de docent, “daar gaan we aandacht aan besteden. Jij kunt goed schrijven, jij hebt een beeldende fantasie, schrijf jij voor de les van volgende week eens een goede brief, dan gaan we die als voorbeeld gebruiken.” “Dat is goed,” zegt Arjan, “heeft U nog voorkeur voor het type brief?” “Schrijf maar een sollicatiebrief”, zegt de heer Caarls spontaan”. Arjan knikt en komt die avond met zijn brief even bij mij. “Paps, wat denk je, is dit een beetje goede sollicitatiebrief?” vraagt hij: 

466

Arjan; zijn levenBrakel, 4 Februari 2004

Wereldwinkel ABALCeintuurbaan 238Amsterdam

Geachte mijnheer/mevrouw,

In de Volkskrant van 18 januari las ik uw advertentie voor een mederwerker voor de verkoop. Dit lijkt mij een interessante baan.

Momenteel heb ik de leeftijd van 21 jaar, ik heb een vwo-diploma en werk aan een studie van psychologische criminologische politieke economie, waarvoor mijn slagingskans reëel is.Persoonlijk verwacht ik dat ik niet helemaal in aanmerking kom voor deze baan, maar ik moest het proberen van het CWI. Van mij kan gerust verwacht worden, dat ik zelfstandig kan functioneren. Daarnaast ben ik een neerlandicus pur sang, ik heb dan ook les gehad van dhr. Caarls. Mijn affiniteit met de derderwereldproblematiek mag dan weliswaar waarschijnlijk wat te weinig zijn, maar ik ben wel een halfjaar beschikbaar. Helaas zijn uw werktijden minder geschikt, doordat ik dan colleges heb, maar misschien mogen we van de hogere macht een gaatje vinden.

Uw vacature spreekt mij vooral aan op het gebied van zelfstandigheid en het werken in een winkel. Mijn ervaring met kassa’s is in alle, echt alle, opzichten

467

Het zestiende levensjaargrenzenloos. Daarnaast sta ik bekend als goudeerlijk en prettig in de omgang.

Uw baan lijkt mij dus op het lijf geschreven en ik hoop dat u in al uw wijsheid mij uitnodigt voor een gesprek.Met vriendelijk groet,

 Arjan van der ElstNieuwstraat 35306 AT BrakelTelefoon: 0418-677277E-mail: Arjan@esom.nl  “Ik vind het een prachtbrief,” zeg ik tegen Arjan, “jij moet uit gaan kijken, dadelijk heb je nog een baan!” Beiden moeten we even lachen om mijn spontane reactie. Natuurlijk gaat de brief mee naar school de leraar is in zijn nopjes met zo’n mooi voorbeeld van een goede sollicitatiebrief. Hij is ook afgedrukt in de volgende editie van de schoolkrant, dat heeft Arjan zelf, spijtig genoeg, niet meer mee kunnen maken...

468

Arjan; zijn leven

Spijbelen

Spijbelen, wat is dat? Spijbelen is een fenoomen dat wij eigenlijk niet kennen. Arjan spijbelt nooit, nee hij gaat ook niet echt graag naar school “School zuigt” is een door hem vaak gebezigde uitdrukking, maar spijbelen staat eigenlijk niet in zijn vocabulaire. Hij weet dat hij diploma’s nodig heeft als hij hogerop wil komen. Hij wil straks bedrijfseconomie en wellicht politicologie gaan studeren, als het even kan aan de universiteit van Leiden, dan is hij lekker dicht bij zijn neven Tim en Ben...Arjan weet dat hij nu even door moet zetten, om straks over drie jaar naar de universiteit te kunnen gaan.Ik ben dan ook zeer verbaasd als vanmiddag de telefoon gaat. Op de display zie ik dat het Arjan is, dus ik neem op met: “Hé knul, vertel het eens”.  “Pa, ik ben iets geks aan het doen!” roept Arjan.  “Hoezo jongen, wat ben je aan het doen dan?” vraag ik. “Ik ben in z’n soort aan het spijbelen!” zegt Arjan met een omfloerste stem. “Aan het spijbelen, hoezo dan knul?” Arjan antwoordt: “Ja, je weet wel, ik heb een proefwerk wiskunde, ik ken dat nog niet zo goed en het was ineens in een ander lokaal, ik kon het niet zo gauw vinden, toen ben ik maar naar mijn fiets gelopen en weggefietst!” Ik schrik hier een beetje van en mijn hersenen beginnen op volle toeren te draaien: “Waar ben je dan, jongen?” Arjan antwoordt: “Ik ben nu bij Gameren, ik kom naar huis!” Nou, dat lijkt mij niet zo’n goed idee, dus zeg ik: “Arjan, wees verstandig, jongen en ga terug naar school!” Arjan (bijna huilend): “Dat kan niet pa, dan krijg ik een 1 en moet ik strafwerk maken!”

469

Het zestiende levensjaarIk ken een paar mensen op de school die Arjan zullen helpen als dat nodig is, Arjan moet terug naar school gaan voordat er onomkeerbare zaken een rol gaan spelen. Ik zeg: “Jongen, luister, ga terug naar school dan zal ik de school bellen en zorg ik dat je daar opgevangen wordt en van strafwerk zal er dan zeker geen sprake zijn. Is dat goed?” Arjan twijfelt: “Paps, denk je dat dat kan, gaat dat lukken?” “Natuurlijk gaat dat lukken en knul, hoe laat ben je uit, dan kom ik je wel even met de auto halen.” zeg ik om hem dat laatste duwtje nog te geven. “Oké paps, dan ga ik nu terug naar school, ik weet nog niet hoe laat ik uit ben, maar dan bel ik wel weer.” klinkt het aan de andere kant met toch weer dat typische Arjan enthousiasme.Natuurlijk bel ik de school meteen, ik weet nog niet precies hoe ik het aan moet pakken en dus vraag ik naar de p.m. Ik krijg een hele lieve pedagogisch medewerker aan de lijn, die meteen wist, dit is menens want “spijbelen is niets voor Arjan!”Enfin, de p.m. heeft Arjan keurig opgevangen op school en hem wat geholpen, toch begin ik me om een uur of vier wat zorgen te maken, omdat hij nog steeds niet heeft gebeld. Om 16:30 uur komt dan toch het telefoontje: “Paps, ik ben klaar!”  Ik stap in de auto om mijn knul op te pikken, maar heb toch het angstige vermoeden, dat men op school toch niet gereageerd heeft zoals beloofd en hem heeft laten nablijven. Nou, hier heb ik me dan eens schroomlijk vergist, Arjan is perfect opgevangen door de p.m. en zijn wiskundedocente, mevrouw Van Hoorn, die het uiteindelijk geen probleem vindt een uurtje extra op

470

Arjan; zijn levenschool te blijven, om Arjan de gelegenheid te geven, zijn proefwerk alsnog te maken! Later zal blijken dat Arjan dat proefwerk uitstekend heeft gemaakt, hij krijgt er een 8+ voor, voor Arjan exorbitant hoog.Als Arjan in de auto naast me zit en het hele verhaal op de Arjan manier -dus in geuren en kleuren, doorspekt met humor,- vertelt komt net mevrouw Van Hoorn de school uitwandelen, samen met mevrouw Bongers, zijn mentrix. “Paps, wacht nog even.” zegt Arjan. “Nee he,” denk ik, als ik raad wat hij wil. Ik zet de motor, die ik net gestart heb, weer af en loop me een beetje opgelaten voelend, achter Arjan aan naar de beide docenten. Arjan geeft mevrouw Van Hoorn een hand en zegt: “Dank U wel”, dan krijgt ook mevrouw Bongers een hand, natuurlijk kent mevrouw Bongers het verhaal inmiddels en ze zegt: “Dat was moeilijk voor je vanmiddag, denk ik, Arjan.” Arjan glimlacht en zegt een beetje raadselachtig: “nee, het was niet echt moeilijk, ik heb een hele knappe vader.” Nu worden alle ogen uiteraard op mij gericht, ik weet me niet zo goed raad met de situatie. Natuurlijk weten de dames dat ik de school gebeld heb, maar weten zij ook, dat Arjan en ik elkaar enorm aanvoelen? Mevrouw Van Hoorn doorbreekt het stilzwijgen en zegt: “Het is mooi om te zien meneer Van der Elst, dat U zo’n stevige relatie hebt met Uw zoon. Wat U beiden vanmiddag samen heeft laten zien is een mooi voorbeeld van hoe het eigenlijk ook kan. Het samenspel van school, leerlingen en ouders. Arjan, ik ben trots op jou en op jouw ouders!” “En ik ben trots op mijn ouders en op U” voegt Arjan daar op zijn eigenwijze manier aan toe, terwijl hij zijn duim opsteekt. De beide leraressen moeten daar wel even om lachen. We schudden nog even handen en dan is het

471

Het zestiende levensjaarde hoogste tijd voor allemaal om de reis huiswaarts te aanvaarden. Arjan is gezellig druk in de auto, hij is duidelijk enorm opgelucht dat dit alles zo goed afgelopen is, dus ik kan het niet laten toch nog een kleine waarschuwing af te geven: “Kijk nu is het zo goed afgelopen, dat zal echt niet altijd en in alle gevallen zo mooi eindigen. Wat als je een leraar hebt die wat minder geduld heeft met jou?” “Ja, dat is waar,” zegt Arjan, “daarom ben ik ook zo blij met mevrouw Van Hoorn, mijnheer Straver (de wiskundeleraar van het vorige jaar) had dat zo niet gedaan, dat weet ik zeker. Ze heeft me ook nog een beetje geholpen met het proefwerk.” voegt hij er met een knipoog aan toe. “Ja knul,” zeg ik “jij bent populair en niet alleen bij de klasgenoten, maar ook bij de docenten. Blijf jezelf, beste jongen, want juist daardoor ben je populair en kunnen jouw leraren en leraressen het van jou hebben als het eens een keertje niet goed gaat, echt!” Arjan wordt stil, hij broedt op iets..Dan komt het: “Paps, ik wil Latijn gaan laten vallen, het is allemaal te veel zo, ik heb bijna geen tijd meer voor leuke dingen..” Nee ik schrik hier niet echt van, ik heb al langer in de gaten dat Arjan moeite heeft het tempo bij te benen. Misschien is het toch ook wel zinnig als hij Latijn kan laten schieten, anderzijds zou het toch wel jammer zijn, want voor de talen kan hij zo verschrikkelijk veel hebben aan Latijn, ik weet dat uit ervaring.“Kijk, jongen,” zeg ik, “als je het niet meer kan bijbenen dan mag je wat mij betreft Latijn laten schieten, maar besef goed dat je er ook veel aan hebt als je de basisgramatica van het Latijn onder de knie hebt, dan

472

Arjan; zijn levenwordt Frans gemakkelijker en later misschien Spaans of Portugees, maar niet alleen de Romaanse talen, ook Duits, Nederlands en zelfs Engels... Praat er eens over met mevrouw Vermeulen (docente Latijn) en mijnheer Huisjes (docent Duits).” “Ik weet het, paps,” zegt Arjan, “ik heb er al met mevrouw Vermeulen over gesproken, zij vindt het enorm jammer als ik het Latijn laat vallen. Ik zal het ook met mijnheer Huisjes bespreken.” Thuisgekomen helpt Arjan me even met het uitladen van zijn fiets, dan zegt hij ineens: “Paps, ik ga door met Latijn, ik weet het zeker, ik wil het nu helemaal afmaken...”

473

Het zestiende levensjaar

Logeerpartij

Vandaag rijden we naar Zoeterwoude, om de neven Tim en Ben op te halen. Ze komen weer een aantal dagen logeren in Brakel. Het is gezellig bij de jongens. Arjan is met Ben op de Nintendo bezig en Tim vertelt weer de mooiste verhalen. Waar die jongen het allemaal vandaan haalt weet ik niet, maar hij kan in ieder geval stevig concurerren met Arjan. Ik besluit ergens de komende dagen Arjan en Tim eens een wedstrijdje kletsverhalen opdissen te laten doen. Om 17:00 uur rijden we terug naar Brakel met de drie mannetjes achterin. Ze zijn heerlijk druk “mijn” jongens, kletsen over muziek -ze zijn alle drie gek op metall- ze zitten de nieuwste nummers van Metallica, Cradle of Filth, Nirvana, System of a dawn en noem maar op te bespreken.Dan brengt Arjan het gesprek plotseling op Leonie, de ex vriendin van Tim. Het wordt stil in de auto. Arjan wil weten hoe het met Leonie gaat, maar hij krijgt geen antwoord. “Tim ik begrijp jou niet,” zegt Arjan. “Dat meisje heeft echt van jou gehouden, ze was er stuk van toen jij het uitmaakte, waarom help je haar niet? Heb jij zo weinig om haar gegeven?” “Oeps...” denk ik, ja dit zat er aan te komen. Arjan is enorm begaan met Leonie, ook al heeft ze hem ook wel een beetje verdriet gedaan en heeft hij geen contact meer met haar. “Ze zat altijd zo te zeuren”. verdedigt Tim zich. Arjan wordt kribbig: “Dat is onzin, Tim en dat weet je zelf ook. Jij hebt dat meisje alleen maar gebruikt en toen jij het niet meer zag zitten

474

Arjan; zijn levenheb je haar aan de kant gezet als een oud stuk speelgoed. Jij hebt dat meisje heel diep gekwetst, ze heeft bijna zelfmoord gepleegd.” “Dat weet ik”, zegt Tim, “ik weet ook dat jij haar weerhouden hebt.” “Nou, doet jou dat dan niets?” vraagt Arjan indringend. “Ja dat moet Leonie toch zelf weten”, is het slappe verweer van Tim. “Nou”, zegt Arjan, “dat denk ik toch niet. Het is niet stoer, Tim, om meisjes zo te misbruiken, jij bent daar niet groter door, zelfs kleiner. Je moet met Leonie gaan praten, je moet haar je excuses maken, zij heeft het niet verdiend zoals jij haar behandeld hebt.” Tim heeft geen weerwoord meer, het is te moeilijk voor hem om zijn intelligente, jongere neefje te weerstaan. Het is stil in de auto, nee, de jongens zijn niet boos of zo, maar Arjan heeft uitgesproken wat hij al maanden op zijn lever heeft. Hij moest dit zeggen en wel nu. Tim weet dat zijn neefje gelijk heeft, maar is bang aan populariteit in te boeten als hij nu als een watje zich excuseert bij Leonie. Arjan maakt het hem niet gemakkelijker, pakt zijn telefoon en draait het nummer van Leonie. “U spreekt met Arjan van der Elst,” hoor ik hem zeggen, “is Leonie thuis, Tim wil haar namelijk even iets heel belangrijks zeggen.” Arjan geeft de telefoon aan Tim. Uit het veld geslagen neemt hij het toestel aan en zegt: “Dag Leonie, Tim hier, ik heb al zo’n tijd niets van je gehoord, ik vraag me af hoe het met je gaat.” Er volgt een lange stilte en dan horen we Tim een paar maal zeggen: “dat begrijp ik.” of woorden van gelijke strekking. Dan zegt Tim: “Leonie, het spijt me wat er allemaal is gebeurd. Ik heb het niet goed gedaan, maar ik heb wel van jou gehouden, ik beschouw jou nog altijd als een vriendin. Kunnen we dit niet een beetje uitpraten? Jij hebt nu een nieuwe

475

Het zestiende levensjaarvriend en ik hoop dat hij jou een beetje gelukkig maakt, maar ik wil niet dat jij je nog langer rot voelt vanwege ons.” Die twee mensen maken een afspraak om elkaar te ontmoeten a.s. zondag als Tim weer in Zoeterwoude is. Dan vraagt Leonie of ze Arjan even aan het toestel mag. Tim geeft Arjan de telefoon en ik hoor Arjan zeggen: “ja...” even is Arjan stil, maar het is duidelijk dat Leonie een boodschap voor hem heeft, dan zegt Arjan: “je bent een lieve schat, dank je wel.” Het gesprek wordt beëindigd en Tim vraagt: “Wat zei Leonie nou?” “Oh,” zegt Arjan, “ze heeft mij haar excuses gemaakt, omdat zij mij zo afgeblaft heeft een tijdje geleden.” “Leonie is veel meer jouw vriendin dan de mijne.” stelt Tim nuchter vast. We zijn weer thuis en de mannen zijn druk doende Gerda te helpen met bedden van beneden naar boven te slepen, zodat ze allemaal in de kamer van Arjan kunnen slapen. Het is gezellig in huis met deze drie jongens, ze maken grappen, maar hebben ook een diep respect voor vooral Gerda. Onder haar regie zijn er in minder dan geen tijd drie bedden opgedekt en kunnen de jongens slapen als ze dat willen.We gaan gezellig samen aan tafel om een vorkje te prikken. De jongens proberen elkaar de loef af te steken, maar Gerda heeft ze nog steeds stevig onder de duim, dus het blijft gezellig.Als de keuken weer aan kant is gaan we even met z’n allen in de woonkamer zitten, even kletsen, even een film kijken. De jongens hebben hun eigen videoband en wij verbazen ons erover hoe ze enorm in een deuk kunnen gaan om een hele flauwe film. Als de film afgelopen is voel ik wel voor een wedstrijdje slap zwetsen, dus zeg ik:

476

Arjan; zijn leven“Tim en Arjan, ik heb iets voor jullie, namelijk wie kan het langste aan een stuk zwetsverhalen ophangen. Het moet een beetje netjes blijven, want het is de bedoeling dat jullie ook zo’n voorstelling gaan geven bij het kampvuur op het Elstenkamp over een paar weken.”“Het Elstenkamp over een paar weken,” zegt Arjan, “je denkt toch niet dat ik daar een zwetsverhaal ga ophangen, dat is niet goed voor mijn imago. Nee op het Elstenkamp vertel ik alleen maar waar gebeurde stories zoals die keer dat ik me heb geabonneerd op de Playboy. Daar was jij niet blij mee, hè pa. Goh ik heb wel heel hard moeten lopen toen ik jou vertelde dat ik gezegd had dat ik een vies oud mannetje van 50 was, jij was toen net 50...”Afijn, Arjan weet 35 minuten vol te kletsen met fratsen, onzin en kritiek op reclameboodschappen. Dan is de beurt aan Tim. Tim schraapt zijn keel, steekt nog een peukje op en kletst 45 minuten vol... Arjan heeft verloren, maar dat is niet erg, we hebben alle vijf enorm gelachen...

477

Het zestiende levensjaar

14 mei 2004

Na een paar dagen van ziek zijn heeft Arjan besloten vandaag weer naar school te gaan. Hij heeft steeds contact gehad met klasgenoten en of met mevrouw Bongers, zijn mentrix. Gisteren heeft hij wat huiswerk gemaakt, maar hij is nog niet helemaal bij want er ligt nog een aantal boeken in zijn kluisje, op school.Arjan staat al vroeg op en komt even bij mij op bed zitten. Ik ben nog niet goed wakker, dus tot een echt gesprek komt het niet. Dan gaat hij naar beneden en eet samen met Gerda een sneetje brood. Ik ben weer weggedommeld want ik hoor niet dat Arjan teruggekomen is. Plotseling zit hij weer op mijn bed en zegt: “Paps, tot straks.” “Tot straks knul, als ik straks terug ga rijden vanuit Eindhoven, zal ik je wel even bellen, misschien kan ik je oppikken.” Arjan steekt zijn duim omhoog, ten teken dat hij dat een strak plan vindt en loopt terug naar beneden. Mij met een onbestemd gevoel achterlatend, het lijkt erop dat er ergens iets niet klopt.

In Eindhoven loopt het werk niet helemaal zoals verwacht. De software vertoont nog een enkel probleem, maar als dat opgelost is kan Philips in het weekend de software uitrollen naar de dochtersvestigingen wereldwijd. Ik begin een “turn around” te programmeren. Dat zal ongeveer een half uurtje in beslag nemen en dan moet het werken zoals bedacht. Op dat zelfde moment stapt Arjan in Zaltbommel op zijn fiets. Het eerste stuk fietst hij samen met zijn vriend Robin, maar bij Gameren

478

Arjan; zijn levenmoet Robin een andere route nemen, dus Arjan is vanaf Gameren alleen. Natuurlijk hoopt hij dat tegen die tijd zijn pa zich bij hem heeft gemeld, zodat hij de laatste 10 kilometer met de auto mee kan. Het is goed weer, Arjan besluit zijn jas uit te doen en bindt deze onder de snelbinders achter op de fiets samen met zijn schooltas die hij vaak op zijn rug heeft tijdens het fietsen.Bij Gameren nemen de vrienden afscheid van elkaar. Arjan overweegt even zijn vader te bellen, maar ziet hier toch weer van af, want als zijn pa nog bij de klant is weet hij dat dat heel vervelend is. Och, het maakt hem ook niet uit, het is eigenlijk best fijn weer om een stukje te fietsen. Arjan pakt zijn MP3 speler, zoekt een aardig stukje muziek op, doet zijn oortjes in en stapt op de fiets. Op dat moment start een jonge Poolse automobilist in Gameren, zijn VW transporter. De werkweek zit er voor hem op. Hij kan naar Oosterhout gaan, weekend vieren met zijn landgenoten die daar allen bij elkaar op een camping bivakkeren.Het is rustig op de smalle polderweg. Arjan rijdt zoals gewoonlijk uiterst rechts op de weg, zodat hij niet steeds aan de kant moet voor auto’s. Arjan wordt ingehaald door een VW golf met aan het stuur een jonge tuinarbeider. Als het Golfje hem gepasseerd heeft zwaait Arjan even, de automobilist ziet dit in zijn spiegel en geeft even een knipperlichtsignaal als reactie. Op dat moment besluit de loonwerker die de hele dag op het land bezig is geweest dat het tijd wordt voor moeder de vrouw. Hij draait zijn tractor in de richting van de weg. In de verte ziet hij een donkere gestalte fietsen. Voor hij de weg opdraait verleent hij voorrang aan een groene VW transporter en ziet hij nog net hoe deze

479

Het zestiende levensjaargeniepig wordt gesneden door een bromfietser gekleed in het zwart. De tractorchauffeur draait de weg op. De Poolse automobilist moet zich stevig geërgerd hebben aan de manoeuvre van de bromfietser en besluit de achtervolging in te zetten. Die bromfiets rijdt hard, zeker 70 kilomter per uur, dus de Poolse automobilist geeft gas bij, dan doemt er een donker geklede gestalte voor hem op, in zijn dolle drift ziet hij niet dat dat een fietser is. Hij stuurt naar rechts en raakt Arjan rechts met de voorkant van zijn auto.Door de klap wordt Arjan met zijn hoofd op de voorruit van de VW geslagen en verliest hij zijn bril en schoenen. Dan wordt Arjan door het grote verschil in snelheid een 20 tal meters weggeslingerd en belandt hij in het gras, met zijn benen op de weg. De automobilist wijkt uit naar links teneinde om Arjan heen te rijden en stopt dan een meter of 10 voor Arjan. Dan pas ziet hij dat hij geen bromfietser heeft geschept, maar een fietser. Hij ziet wat hij heeft gedaan en belt in blinde paniek 112. De man spreekt heel slecht Nederlands, de hulpdiensten kunnen er geen appelmoes van maken. De tractorchauffeur is ter plaatse en stopt. “Zal ik even 112 bellen?” vraagt de hevig geschrokken man. De Poolse automobilist gebaart dat dat al is gebeurd en loopt naar zijn auto. De tractorchauffeur, stapt achter hem aan en trekt de sleutel uit het contact. “U gaat niet weg, U blijft hier!” roept hij. Op dat moment stopt er een jonge tuinder aan de andere kant van de weg. Hij ziet een schoen een verwrongen fiets en iets zwarts liggen in de berm. Snel loopt hij op Arjan af en ziet meteen dat dit ernstig is. Hij vraagt de omstanders nogmaals 112 te bellen en te melden dat haast geboden is. Zelf belt hij zijn broer, die als

480

Arjan; zijn levenvrijwillige brandweerman ook een EHBO diploma heeft. Zijn broer woont vlakbij en is binnen twee minuten ter plaatse. De beide broers ontfermen zich over Arjan en geven hem mond op mond beademing. In de verte horen zij de sirene van de ambulance.De ambulance is om 17:20 uur ter plaatse (acht minuten na de eerste melding). Wat de ziekenbroeders daar aantreffen doet hun maag in het lichaam omdraaien. Een jonge jongen, bewusteloos, stervende, twee mannen, die blijkbaar alles op alles zetten om het leven van dat kind te behouden en een jonge automobilist die in elkaar gezakt zit tegen een boom!Het is de ziekenbroeders meteen duidelijk, haast is hier geboden, dus vragen zij assistentie van het traumateam. Inmiddels hebben de ambulancebroeders de verzorging van ons kind, van de broers overgenomen en arriveert ook de politie op de plaats des onheils.Samen met de politie proberen de broers nu de identiteit van dit kind te achterhalen, om de ouders te kunnen verwittigen. Dat is niet echt gemakkelijk. Arjan kwam van school af, had een tas vol met boeken en lesmateriaal bij zich, maar geen ID-kaart of identiteitsbewijs. Na het doorzoeken van z’n tas vinden ze het rapport van Arjan (hetgeen zijn laatste en allerbeste rapport zou blijken te zijn), waarop de school de volledige naam en adresgegevens van Arjan heeft ingevuld.Nu is het een kwestie van slechts enkele seconden om Gerda te laten weten dat er een ongeluk is gebeurd en dat haar zoon hierbij betrokken is. De politie vraagt haar zo snel mogelijk naar de Uilkerweg te komen, dus na enige verwarring over en weer, besluit Gerda de buurman te vragen haar naar Zuilichem te rijden.

481

Het zestiende levensjaarOndertussen is de traumaheli op het weiland naast de weg geland en wordt Arjan “klaar gemaakt” om zo snel mogelijk naar het Academisch Ziekenhuis van Utrecht te worden overgevlogen.Juist op het moment dat Gerda met de buurman arriveert, stijgt de helikopter op, om onze zoon naar Utrecht te vervoeren. Gerda wil graag met Arjan mee in de heli maar dat gaat niet. Dus biedt de buurman aan haar naar Utrecht te brengen.

Natuurlijk heeft Gerda direct nadat zij door de politie is gebeld mij gealarmeerd en ben ik inmiddels onderweg vanuit Eindhoven. De buurman belt mij op om me te vertellen dat Arjan met een traumaheli overgevlogen wordt naar het AZU. Ik ken dat ziekenhuis, het is voor mij geen probleem mijn route een beetje aan te passen en naar Utrecht te rijden. Het zweet breekt me uit tijdens deze dolle rit. Ik kan best een beetje autorijden, maar in de vrijdagmiddagspits? Met een gemiddelde snelheid van ruim 100 kilometer per uur, race ik langs files en druktes. Alle inhaalmanoeuvres heb ik op dat stuk uitgeprobeerd en een minuut of vijf nadat Gerda in het ziekenhuis is aangekomen, ben ik daar ook en staan we samen angstig te wachten op de gebeurtenissen die nu onvermijdelijk op ons af zullen komen.

De verzorging in het ziekenhuis is prima in orde, men heeft koffie en thee voor ons geregeld en we kunnen als we dat willen ook een broodje krijgen. Beleefd, maar heel direct, slaan wij dat laatste af. Ons hoofd staat helemaal niet naar eten.

482

Arjan; zijn levenAl na een minuut of vijf nadat ik in het ziekenhuis ben aangekomen, komt er een verpleegkundige binnen met de kapot geknipte kleren van Arjan. Zij vertelt ons dat het er heel erg slecht voorstaat, de doktoren zijn nu bezig met een hersenscan en zullen alles op alles zetten om zijn leven te redden. Ook geeft ze ons de goede raad familie en/of vrienden te bellen, omdat wij dat waarschijnlijk nodig zullen hebben. Nog steeds niet echt beseffend hoe slecht het dan wel met onze jongen is gesteld, zie ik hier nou niet direct de noodzaak van in, maar die verpleegkundige weet ons te overreden en dus belt Gerda haar zus Magda en probeer ik, via Atty, het telefoonnummer van Annemieke boven tafel te krijgen. Aan Atty heb ik al verteld dat Arjan onderweg van school naar huis is aangereden en dat hij in kritieke toestand in het AZU is. Annemieke heeft maar heel weinig woorden nodig: “Jezus, Piet, hoe ernstig is het?” Als ik Annemieke alleen maar kan zeggen dat het “een vechten is op leven en dood”, dringt bij mezelf langzaam maar zeker het besef door dat de doktoren enkele meters verderop, aan het vechten zijn voor het leven van het allerliefste dat wij op deze wereld hebben... Gerda staat erop ook de mentrix te bellen, zij ziet er tegenop om dat maandagmorgen te moeten doen. Na enige weerstand mijnerzijds, heeft ze dat nog geprobeerd maar kreeg het antwoordapparaat waarop zij toen een boodschap heeft ingesproken. Nog dagelijks hoor ik haar angstige woorden klinken: “Arjan heeft een ongeluk gehad, hij gaat dood...”

483

Het zestiende levensjaarVrij snel na deze telefoontjes, komen er drie doktoren de wachtkamer binnen, ik denk nog “Dit is niet goed!”, maar ook de hoop op een goede afloop vlamt op.“Het is niet goed met Uw zoon, hij heeft een miltfractuur. Die kan nog wel te genezen zijn, maar zijn hersenen hebben een enorme klap gehad!” De dokter die half met de rug naar mij toe zit omdat hij de reacties van Gerda wil zien, zegt: “Door de inwendige bloedingen in de schedel wordt de druk op de hersenen al maar groter!”. Op dat moment dringt het afschuwelijke besef tot mij door, zij komen vertellen dat zij voor Arjan niets meer kunnen doen. Langzaam schreeuw ik vol overtuiging: “Nee... dat kán niet!”. Als door een horzel gestoken draait de dokter zich naar mij om en kijkt mij aan als een “verschrikt konijn”. Nooit heeft hij verwacht dat ik zou kunnen reageren zoals ik doe en op een excuserende toon probeert hij ons uit te leggen dat Arjan nog maar enkele uren te leven heeft. Geduldig probeert deze man ons het onmogelijke duidelijk te maken. Ik ga naast Gerda zitten zodat zij een beetje op mijn schouder kan uithuilen, maar de tranen komen niet, nog niet..............Dan wordt er op de deur geklopt en staat mijn broer Paul in de deuropening. Ook voor hem hebben de doktoren wel even tijd, ook Paul wordt door de dokter volledig bijgepraat. Als eenmaal duidelijk is dat wij de situatie begrijpen, rust op de tweede dokter de ondoenlijke taak ons te vragen hoe we tegenover orgaandonatie staan. Op dit moment komt er een serene kalmte over mij. Arjan zal dat willen, ik weet het zeker, pas enkele weken geleden hebben we hier nog over gepraat en is heel duidelijk naar voren gekomen dat hij daar positief tegenover staat. Met een

484

Arjan; zijn levenvragende blik kijk ik Gerda aan, ik zie de twijfel in haar ogen, maar ik weet het zeker, dit is de wens van Arjan. Op deze wijze kan hij toch nog iets voor anderen betekenen. Dit spreek ik uit en samen stemmen wij toe in orgaandonatie. De dokter vertelt ons dat we straks van Arjan afscheid kunnen nemen, maar dat zodra hij overleden is er direct geopereerd zal moeten worden om de “bruikbare” organen te verwijderen. Op de vraag of wij behoefte hebben aan de ondersteuning van een geestelijke kunnen wij beiden met een volmondig “ja” antwoorden. Er is op dit moment geen katholiek priester in het ziekenhuis maar wel een heel fijne dominee die zijn uiterste best wil doen om ons te helpen en naar onze principes te handelen. Nou, dat heeft die man voor de volle 100% waargemaakt!

De doktoren lopen weer terug naar Arjan om erop toe te zien dat hij op de juiste manier op de IC afdeling wordt verzorgd. Als alles in orde is, mogen wij even naar hem toe.

Langzaam maar zeker komen er steeds meer familieleden binnendruppelen. Magda (zus van Gerda) heeft Eijmert (broer van Gerda) en alle zussen ingelicht en Annemieke heeft alle broers en zussen van mij op de hoogte gebracht. Zo rond een uur of tien is het een drukte van belang, want vele ooms, tantes, neven en nichten van Arjan hebben de moeite genomen naar het AZU te komen. Nu is ook de tijd gekomen dat wij even bij Arjan mogen kijken. Eigenlijk is er niet veel van verwondingen aan hem te zien, zij het dat hij bloedt aan zijn

485

Het zestiende levensjaarachterhoofd. Hij ligt daar heel rustig en vredig in dat ziekenhuisbed met op de achtergrond het geluid van de mij zo bekende beademingsmachine. Zijn gezicht is, met uitzondering van enkele kleine schaafwondjes, nog helemaal gaaf en straalt een vrede uit, alsof hij wil zeggen: “Pap, het is goed zo, ik heb een mooi leven gehad, tot straks!”

Nadat de dominee Arjan het sacrament van de zieken heeft gegeven en wij samen met hem een gebed mogen opzeggen, kunnen we de handen van onze jongen in de onze nemen en zien we hoe langzaam maar zeker het levenslicht uit zijn ogen, uit zijn gezicht verdwijnt.Op een gegeven moment komen ook Bernadette en André (de peetouders van Arjan) op de IC binnen, dat geeft mij een geweldige steun. Dat troostende gebaar en de woordjes “stil maar” die Bernadette uitspreekt als ik haar zeg dat ik toch wel vind dat ik Arjan te kort heb mogen lenen, zal ik mij altijd blijven herinneren!

Het is doelloos en zinloos om dit leven nog langer te rekken. Arjan mag en kan overgaan omringd door mensen die hem op deze aarde het meest dierbaar zijn geweest. Zijn ouders, zijn lievelingsneven en -nichtje, zijn tante Det, zijn oom Paul en al die andere ooms en tantes, neven en nichten die hij nooit echt goed heeft leren kennen! Ons wordt verzocht de IC even te verlaten, zodat men Arjan een beetje kan verzorgen en de apparatuur kan worden “afgekoppeld”.

486

Arjan; zijn levenNa een paar minuten mogen we weer bij onze jongen. Je kan het zien, hij is er klaar voor, hij gaat aan zijn laatste reis beginnen.

Gerda maakt ruimte voor mij bij het hoofdeinde van Arjan. Zo kan ik mijn hand op zijn voorhoofd leggen om hem met dit gebaar te laten voelen dat hij mag gaan, dat het goed is zo, dat wij, zijn moeder en ik, zullen proberen met dit enorme verlies toch nog iets te maken van onze levens.

Om 23:25 uur druk ik Arjan een kus op zijn voorhoofd en zeg ik hem in gedachten: "Arjan het is goed zo, lieve knul, wij houden van jou, dank je wel lieve jongen voor die 15 mooie jaren! Ik beloof je, lieve jongen, dat mamma en ik zullen proberen nu, zonder jou, door te gaan".

Om 23:28 uur blaast Arjan zijn laatste adem uit. Ons leven ligt in gruzelementen en zal nooit meer worden zoals het hiervoor is geweest. Een vage angst voor de toekomst maakt zich van mij meester. “Komen wij dit ooit te boven?, kunnen wij het redden zonder onze jongen...?”

Al heel snel wordt ons verzocht de IC te verlaten, zodat men het lichaam gereed kan maken voor de operatie in verband met de orgaandonatie.Dan sta je daar op de gang, helemaal verloren, nog even de steunende woorden van familieleden te absorberen en dan wordt daar onder je neus langs het lichaam weggereden van diegene die je het allerliefste is op deze

487

Het zestiende levensjaarwereld. De betonnen vloer van het ziekenhuis stort, voor mijn gevoel, onder me ineen! Ons ventje is niet meer..., nooit meer zullen wij met hem kunnen praten, lachen, tennissen of gewoonweg een partijtje opscheppen over zijn enorme prestaties op welk gebied dan ook!

De verpleegkundigen van de IC hebben ons beloofd dat wij nog een moment mogen hebben om op een waardige wijze afscheid te kunnen nemen van onze lieve jongen. Samen met de aanwezige familie en de dominee hebben wij hierop gewacht! Als dus de doktoren na zo’n twee uur klaar zijn met Arjan komt hij terug op de IC en mogen wij weer even bij hem.In een kleine, korte bijeenkomst hebben wij met alle liefde en respect die wij voor onze jongen voelen daar afscheid van hem kunnen nemen, totdat het voor mij als vader van dit enorme mensenkind echt te veel wordt. Ik herinner me dat ik de hand van mijn enige en zozeer beminde kind loslaat en wegvlucht van die kamer. In mijn vlucht kom ik toch niet zo heel erg ver. Ik word staande gehouden door een verpleegkundige die mij weet te melden dat de politie onderweg is en gevraagd heeft, ons, de ouders, nog even vast te houden voor een officiële bevestiging dat het hier echt wel handelt om ons kind! Alle opgekropte emoties van die voorgaande uren breken door: “Nee,” roep ik, “nee, ik ga nu niets meer tekenen. Ik ben lang genoeg hier geweest om verklaringen te kunnen afleggen, zij hadden geen tijd, nu heb ik geen tijd meer!”Daarna ren ik het ziekenhuis uit!

488

Arjan; zijn leven

489

Woord van dank

Graag wil ik aan het einde van dit boek mijn dank uitspreken aan zoveel mensen in de Bommelerwaard en aan familie en vrienden die mijn vrouw en mij in de bijna acht jaar na het heengaan van Arjan enorm hebben gesteund en ertoe hebben bijgedragen dat wij steeds de nodige energie en kracht hebben mogen vinden, om het draadje van het leven op te pakken en vast te houden. Zonder deze mensen zou dat ons niet zijn gelukt.Het benoemen van al die mensen is niet goed mogelijk en zal vrijwel zeker leiden tot onvolkomenheden.

Desalniettemin zijn er een tweetal mensen waar ik veel heel veel dank aan verschuldigd ben. Ik denk dan aan mevrouw Danielle van der Elst – Lammers, een schoonzus en aan mijn vrouw Gerda, de moeder van Arjan. Zonder hun nimmer aflatende steun had dit boek nooit kunnen verschijnen.

Piet van der Elst Brakel december 2011

490