aspekty logist sytuacji kryzysowych
TRANSCRIPT
ASPEKTY LOGISTYCZNE ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHSYTUACJI KRYZYSOWYCH
AKADEMIA OBRONY NARODOWEJAKADEMIA OBRONY NARODOWEJINSTYTUT LOGISTYKIINSTYTUT LOGISTYKI
WARSZAWA WARSZAWA 20092009
Prowadzącypłk prof.dr hab.inż.Eugeniusz NOWAK
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Układ zajęcia
1. Sytuacja kryzysowa w ocenie logistyka
2. Czynniki determinujące organizację zabezpieczenia logistycznego ludności poszkodowanej w sytuacjach kryzysowych
3. Specyfika realizacji zadań logistycznych w sytuacjach kryzysowych
2/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Literatura przedmiotu
1. E. Nowak, Logistyka w sytuacjach kryzysowych, Wydanie II poprawione i poszerzone. Wyd. AON, Warszawa 2009.
2. Zarządzanie kryzysowe w sytuacjach zagrożeń niemilitarnych, [red.] E. Nowak, Wyd. AON, Warszawa 2007.
3. E. Nowak, Zarządzanie logistyczne w sytuacjach kryzysowych, Wyd. AON, Warszawa 2008.
4. Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007r. o zarządzaniu kryzysowym, Dz.U. z 2007r. Nr 89, poz. 590.
5. Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002r. o stanie klęski żywiołowej, Dz.U. z 2002r. Nr 62, poz. 558.
3/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
MottoMotto
W sytuacjach kryzysowych podstawowymW sytuacjach kryzysowych podstawowym zadaniem logistyki jest zapewnienie ludności zadaniem logistyki jest zapewnienie ludności poszkodowanej możliwości przetrwania.poszkodowanej możliwości przetrwania.
4/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Zagadnienie 1. Sytuacja kryzysowa w ocenie logistykaSytuacja kryzysowa w ocenie logistyka
1.1. Sytuacja kryzysowa może być spowodowana: katastrofą naturalną, awarią techniczną, przestępczością o różnym stopniu zorganizowania, zdarzeniem terrorystycznym, rozpowszechnianiem broni masowego rażenia (BMR), a ponadto przez czarny rynek, narkomanię, głód, uchodźców, nacjonalizmy, nadmierne różnice kulturowe i religijne, dysproporcje w rozwoju cywilizacyjnym i społecznym itp.
1.2. Sytuacja kryzysowa to stan narastającej destabilizacji, niepewności i napięcia społecznego, naruszenia więzi społecznych, możliwość utraty kontroli nad przebiegiem wydarzeń oraz eskalacja zagrożenia,
a w szczególności sytuacja stanowiąca zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia, dziedzictwa kulturowego lub infrastruktury krytycznej, w tym spowodowana zdarzeniem o charakterze terrorystycznym.
5/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
1.3. Wśród czynników wywołujących sytuację kryzysową można wyróżnić cztery zasadnicze zdarzenia, którymi są katastrofa naturalna, awaria techniczna, zdarzenie (akt) terrorystyczne oraz niepokoje społeczne.
1.4. Katastrofa naturalnaKatastrofa naturalna to zdarzenie związane z siłami natury, w szczególności: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne , silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur, osuwiska ziemi, pożary, susze, powodzie, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, masowe występowanie szkodników, choroby roślin lub zwierząt, choroby zakaźne ludzi oraz działanie innego żywiołu.
1.5. Awaria technicznaAwaria techniczna to gwałtowne, nieprzewidziane uszkodzenie lub zniszczenie obiektu budowlanego, urządzenia technicznego, systemu urządzeń technicznych, w tym zakładów używających toksyczne środki chemiczne itp., powodujące przerwę w ich używaniu, utratę ich właściwości, skażenie chemiczne terenu itd.
UWAGA!UWAGA! Katastrofę naturalną lub awarię techniczną może spowodować również zdarzeniezdarzenie (akt, działanie) terrorystyczneterrorystyczne.
6/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
1.6. Zdarzenie terrorystyczneZdarzenie terrorystyczne (terroryzm) to przemyślane użycie przemocy lub zagrożenia w celu wywołania strachu, przemyślane wymuszenie lub zastraszenie rządów lub społeczeństw w celu nacisku politycznego, religijnego lub ideowego. A także:
- stosowanie gwałtu do osiągnięcia celów politycznych lub ekonomicznych, forma interwencji zbrojnej;
- forma przemocy polegająca na przemyślanej akcji wymuszenia bądź zastraszenia rządów lub określonych grup społecznych w celach politycznych, ekonomicznych i innych.
7/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
1.7. Niepokoje społeczneNiepokoje społeczne mogą być spowodowane: wewnętrznym kryzysem politycznym (niestabilność rządu, chaos wewnętrzny), wewnętrznym kryzysem gospodarczym (czarny rynek, głód, bezrobocie, drożyzna), wewnętrznym kryzysem społecznym (nacjonalizmy, separatyzm, waśnie religijne, dysproporcje cywilizacyjne, narkomania, przestępczość), lokalnym zagrożeniem zewnętrznym. Mogą one przyjmować formę masowych strajków, manifestacji i innych wystąpień publicznych społeczeństwa.
8/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
NIEPOKOJE NIEPOKOJE SPOŁECZNESPOŁECZNE
ZDARZENIE ZDARZENIE TERRORYSTYCZNETERRORYSTYCZNE
KATASTROFA KATASTROFA NATURALNANATURALNA
AWARIA AWARIA TECHNICZNATECHNICZNA
SYTUACJASYTUACJAKRYZYSOWAKRYZYSOWA
Rys.1. Zdarzenia powodujące sytuację kryzysową
9/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
STAN BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO
POKÓJ KRYZYS WOJNA
STANY NADZWYCZAJNE
Katastrofa naturalna Niepokoje
społeczneZdarzenie
terrorystyczne
Stan klęski żywiołowej
Stan wyjątkowy
Stan wojenny
SYTUACJA KRYZYSOWA
Awaria techniczna
Rys.2. Usytuowanie sytuacji kryzysowej w stanie bezpieczeństwa państwa
10/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Zagadnienie 2.Zagadnienie 2. Czynniki determinujące organizację zabezpieczenia Czynniki determinujące organizację zabezpieczenia logistycznego ludności poszkodowanejlogistycznego ludności poszkodowanej
2.1. Zjawisko dychotomii wynikające z następujących uwarunkowań
Pierwsze - zapewnienie poszkodowanej ludności warunków przetrwania (w tym, w razie potrzeby niezbędnej pomocy medycznej), czyli organizacja dostaw zaopatrzenia i usług logistycznych organizowana jest wg minimalnych norm należności;
Drugie - występowanie dużej, czasami bardzo dużej, liczby poszkodowanych (oraz ekstremalnych warunków realizacji zadań logistycznych) powoduje, że konieczne staje się zmasowane użycie dostępnego potencjału (sił i środków) logistycznego.
11/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
2.2. Konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami logistycznymi, wyrażającego się m.in. w integracji działań w całym łańcuchu logistycznym, w którym przemieszczane są środki zaopatrzenia i usługi na rzecz poszkodowanej ludności.
UWAGA!
Integracja działań logistycznych powinna tworzyć warunki do dotarcia zaopatrzenia i usług logistycznych do odbiorcy:
- we właściwym czasie;
- we właściwych (niezbędnych) ilościach;
- o właściwej jakości;
- we właściwym miejscu.
12/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
2.3. Duża różnorodność zjawiskDuża różnorodność zjawisk towarzyszących katastrofom naturalnym i awariom technicznym, które mogą powodować zagrożenie dla życia i zdrowia ludności poszkodowanej (np.: silne wiatry, wstrząsy sejsmiczne,
intensywne opady atmosferyczne, ekstremalne temperatury, pożary, susze, powodzie, masowe wystąpienia szkodników, choroby roślin lub zwierząt, choroby zakaźne ludzi, braki w dostawach mediów komunalnych: woda, energia elektryczna, ciepło, gaz).
2.4. W zdarzeniach terrorystycznychW zdarzeniach terrorystycznych może wystąpić duża (bardzo duża) liczba rannych i zabitych, znaczne straty w mieniu i infrastrukturze krytycznej, natomiast podczas niepokojów społecznych mogą wystąpić np. masowe strajki, demonstracje, rozruchy uliczne itp.
13/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
2.5. Napięte terminy docierania z pomocąNapięte terminy docierania z pomocą do poszkodowanych
(czas przeprowadzenia akcji ratunkowej, w tym udzielenia pomocy
logistycznej, jest decydującym czynnikiem warunkującym jej powodzenie.)
2.6. Ekstremalne warunkiEkstremalne warunki, w których udzielana jest pomoc logistyczna
(stałe zagrożenie życia i zdrowia zespołów niosących pomoc, które wynika
np. z ich działania: w warunkach powodzi, pożarów, skażeń, działalności
grup terrorystycznych oraz przestępczych itp.)
14/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
2.7. BlokadaBlokada (izolacja) obszarów objętych sytuacją kryzysowąobszarów objętych sytuacją kryzysową
(potrzeba organizacji kontroli ruchu na drogach do rejonów objętych
kryzysem, ewidencja ruchu pojazdów i osób, wystawianie zaświadczeń
i przepustek na wjazd do blokowanych rejonów, kontrola sanitarna itp.)
2.8. Inne czynnikiInne czynniki (np. reglamentacja zaopatrzenia, brak „połączeń”
lądowych z rejonem objętym kryzysem itp.)
15/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Zagadnienie 3.Zagadnienie 3. Specyfika realizacji zadań logistycznych w sytuacjach kryzysowychSpecyfika realizacji zadań logistycznych w sytuacjach kryzysowych
3.1. Zmienność priorytetów w realizacji zadań logistycznych na rzecz poszkodowanej ludności, w zależności od rodzaju i skali zagrożenia zdrowia
i życia ludności poszkodowanej.
a) podczas katastrofy naturalnej i awarii technicznej: pomoc medyczna rannym i chorym, dostawy podstawowych środków zaopatrzenia, ewakuacja z rejonów zagrożeń, usługi transportowe na rzecz działań zmierzających do ochrony: mienia, infrastruktury krytycznej i środowiska;
b) podczas zdarzenia terrorystycznego: pomoc medyczna rannym i chorym, ewakuacja ludności (osób) ze stref zagrożeń, usługi transportowe i inne zmierzające do ochrony: mienia, infrastruktury krytycznej i środowiska;
c) podczas niepokojów społecznych: pomoc medyczna rannym i chorym, usługi transportowe związane z dostawą dla ludności niezbędnych środków zaopatrzenia i inne usługi logistyczne.
16/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
3.2. Pomoc medyczna rannym i chorymPomoc medyczna rannym i chorym podczas katastrofy naturalnej, awarii
technicznej oraz zdarzenia terrorystycznego będzie z reguły polegała na:
wyszukiwaniu rannych i chorych; udzielaniu im pierwszej pomocy;
ewakuacji do miejsc zbiórki rannych i chorych, w których będzie udzielona
pierwsza pomoc lekarska; segregacji medycznej (niezbędnej do ustalenia
priorytetów dalszej ewakuacji i udzielania pomocy kwalifikowanej
i specjalistycznej), organizacji ewakuacji ciężko rannych
i chorych do szpitali, organizacji przedsięwzięć sanitarnohigienicznych
i przeciwepidemicznych (w tym m.in. związanych ze zbiórką zabitych,
izolacją zakaźnie chorych itp.); szczepieniach ochronnych itp.
17/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
3.3. Dostawy podstawowych środków zaopatrzeniaDostawy podstawowych środków zaopatrzenia będą polegały na dostarczaniu: wody pitnej, środków żywnościowych, lekarstw, środków czystości, odzieży itp. Zwykle realizowane są na zasadach reglamentacji oraz ograniczenia norm zaopatrzenia do niezbędnego minimum.
3.4. Ewakuacja ludności z rejonów zagrożeńEwakuacja ludności z rejonów zagrożeń będzie miała miejsce wówczas gdy likwidacja jej skutków będzie trwała przez długi okres czasu, a przebywanie osób w tych rejonach będzie niebezpieczne dla ich zdrowia i życia. Od samego początku ewakuacji obowiązują priorytety. W pierwszej kolejności powinny być ewakuowane dzieci, osoby chore i w podeszłym wieku oraz osoby nie biorące udziału w akcji ratunkowej. Ewakuacja powinna odbywać się przy kompleksowym wykorzystaniu wszystkich dostępnych i przydatnych do przewozu ludzi środków transportu. Jest ona zwykle organizowana w połączeniu z dostawami, tzn. wykorzystaniem rejsów powrotnych transportu po dowozie zaopatrzenia.
18/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
3.5. Usługi transportoweUsługi transportowe na rzecz działań zmierzających do ochrony mienia,
infrastruktury krytycznej i środowiska organizowane są po udzieleniu
niezbędnej pomocy ludności poszkodowanej. Ich natężenie zależeć będzie
od skali podejmowanych przedsięwzięć. Z logistycznego punktu
widzenia, środki transportu samochodowego oraz sprzęt przeładunkowy
wykorzystywany do świadczenia tych usług powinien być obsługiwany na
zasadzie „podwójnej obsady”, tj. w systemie pracy dwuzmianowej.
19/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH
Pytania?
20/21
ASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCHASPEKTY LOGISTYCZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH