15 Mayıs ayı 2017

ASTANA ANLAŞMASI : SORU UYANDIRAN ENDiŞELER

BiR DURUM DEĜERLENDiRMESi

Haramoon Çağdaş Araştırma Merkezi, Genel olarak Arap bölgesi özel olarak da Suriye ile ilgili araştırmalar ve bilimsel çalışmalar üreten, Medya, kültür ve araştırma alanlarında faaliyet gösteren ve kar amacı gütmeyen bağımsız bir kuruluştur. İnsan Haklarıyla ilgili diyalog ve saygı değerlerinin yaygınlaştırılması, demokratik bilincin yayılması, Sivil toplumun performansının geliştirilmesi ve Kültürel gelişim gibi konularla da ilgilenmektedir. Bununla Birlikte, Suriye Toplumuna hizmet veren bazı kuruluşlara da Suriye ulusal kimliği altında Siyasi ve medya alanlarında danışmanlık ve eğitim hizmetleri sunmaktadır.

Haramoon Çağdaş Araştırma Merkezi, hedefini geçekleştirmek için (Politika Çalışmaları Birimi, Sosyal Araştırmalar Birimi, Kitap İnceleme Birimi, Hukuki Araştırmalar Programı, Çeviri Birimi) gibi bir dizi Uzman birimden oluşmaktadır. Ayrıca (Siyasi Girişim Programı, Hizmet ve Medya Kampanyası Programı, Kamuoyu Oluşturma Programı, Kültür ve Diyalog Destek Programı, Belgelendirme ve Gözetim Programı ve Suriye’nin Geleceği Programı) gibi çeşitli programlar ile de desteklenmektedir. Suriye durumu ve bölgeni ihtiyaçları kapsamında merkezimiz yeni programlar açabilir. Söz konusu programları gerçekleştirmek için dersler, seminerler, konferanslar ve eğitim kursları gibi birçok organizasyonlar tertip etmektedir.

1

iÇERiK

SUNUM ....................................................................................................................................................... 2

BiR : TUTMLAR........................................................................................................................................... 3

iKi : OLUMSUZLUKLAR ......................................................................................................................... 4

ÜÇ : OLUMLULUKLAR ............................................................................................................................. 8

DÖRT : SONRASI NEDiR ......................................................................................................................... 9

DiPNOTLAR .............................................................................................................................................. 10

2

SUNUM

Dört mayıs 2017 tarihinde Astana 4 konferansı, RUSYA, TÜRKiYE ve IRAN 'NIN 2016

yılının sonlarında uzlaşamasına varılan Suriye' ye ilişkin ateş keş anlaşmasının"garantör

ülkeleri sıfatyla, SURiYE'de"gerginliĝi azaltıılma bölgesi"ve"çatışmasızlık bölgeleri"ile bilinen

bölgeleri inşa etmek için imzalamış oldukları mutabakat açıklandı. ancak bu üçlü

mutabakatın nekadar ciddi olduĝu, birçok soru uyandırdı. Suriyeli'ler bunu, hem metin

açısından hemde bölgesel bir anlaşma ya da olası bir uluslararası strateji olarak

olumluluklarını, olumsuzluklarını ve onu saran belirsizliĝi anlamaya çalıştılar.

Mutabakat bildirgesinin ana bentlerinde (iDLiP, HUMUS'un kuzeyi, ŞAM kırsalı ve

SURiYE'nin güneyi) olmak üzere dört"askeri çatışmasızlık"bölgesinin aranmasına, rijim ile

mühalefet arasındaki"düşmanca eylemlerin"durdurulmasına, hava silahlari dahil, silahların

kullanılmasının durdurulmasına, denetleme ve izleme noktalarının oluşturulmasına,

mültecilerin geri dönüş şrtlarının temin edilmesine , insani durumun iyileştirmesi ve

geliştirilmesine, iki tarafın terör örgütlere karşı birlikte mücadele etmesi ve siyasi çözüm

sürecinin ilerlemesi için elverişli zeminin hazırlanmasına ilişkin konular öngörüldü.

Bu mutabakata istinaden çalışmalar, "garantör devletlerin onayı ile otomatikman

uzatılmak üzere"alt ay sürecektir

Protokol sunumlarından sonra, altı meddeden oluşan mutabakat bildirgesinde, Suriye

muhalefetinin talep ettiĝi ve son dönemlerde de Amerika Birleşik Devletlerinin önermiş

olduĝu"güvenli bölge" terimine paralel ve ona karşı, Rusya ve iran'ın getirmiş olduĝu

(Eskalasyonu durdurma) gibi"çatışmasızlık bölgeleri"terimi olarak ilk defa uluslararası yeni bir

terim kullanıldı. ancak bu anlaşmada, Waşington'un oluşturulması için telmih

ettiĝi"çatışmasızlık bölgeleri"ile"güvenli bölgeler arasındaki farklarla ilgili bir açıklama

bulunmayıp, detaylı yürütme mekanizmalarına deĝinilmedi. bu bölgelerin sınırlarını ve

yüzölçümlerini tespit edecek ölçü ve standartlar belirlenmedi.

Mutabakat bildirgesine göre, bu bölgelerin kontrolünü ve izlemciliĝini (Suriye

muhalefetinin , bölgesel ve ya uluslararası hiç bir anlaşmaya katılmasını ısrarla istemedıĝi iran

dahil olmak üzere) ateş kes anlaşmasının garantör ülkelerinin koymuş olduĝu tanımlara göre

3

, çatışmasızlık noktalarını güvenli sınırları, ve silahtan arıtılacak bölgelerin sınırlarını

belirlemek ve tespit etmekle mükelkef (ortka çalışma ekibi) ile bilinen ekip yapacaktır.

BiR : TUTMLAR

KAZAKiSTAN'nın Astana müzakerelerine katılmasına raĝmen, Amerika Birleşik Devletleri

bu üçlü anlaşmada taraf olmamıştır

Amerika savunma bakanlıĝı (pentagon) sözcüsü Adriyan Rankin Galawi, Amerikan

hükümetinin Kazakistan'da anlaşılmasına varılan ateş keş anlaşması müzakerelerinde taraf

olmadıĝını vurguladı, ancak bu ittifakın, Amerika liderliĝinde uluslararası müttefilerin

Suriye'de (ışid) örgütüne karşı düzenlemiş olduĝu hava operasyonunu etkilemeyeceĝini

sözlerine ekleyip, müttefik kuvvetleri terör örgütünün militanlarının hiç bir barınaĝı

kalmayacaĝının garantisi olarak nerede olurlarsa olsunlar hedef alacaĝını söyledi.

Diĝer taraftan, (pentagon)'nun açıklamalarına karşı, Rus dış işleri bakanlıĝı, Amerika

Birleşik Devletleri'nin , Suriye'de"çatışmasızlık mutabakat"ile ilgili bilgi sahibi olduĝunu beyan

etti. Rus dış işleri bakanı Sergey Lavrov ise, anlaşmada Amarikanın bu hususta önerileri itibara

alındıĝını söyledi. ve Rusya Cumhurbaşkanı Viladimir Putin, Amerikan mevkidaşı Donald

Tramp'ı, astana görüşmelerinin dördüncü turu öncesi Suriye sorunu hususunda atılması

gereken adımları tebliĝ etti.

Bu adımların , sivil halkı korumak için koşulları ve ziminileri yaratmak ve çatışma yaşanan

bölgelerde hükümetle muhalefet kuvvetleri arasındaki çatışmaları sona erdirmek amacıyla

Amerika Birleşik Devletlerinin bu yıl başında önerdiĝi girişimlerle, mutabık olduĝuna işaret

etti.

Ancak, Rusya genelkurmay başkanlıĝı ivedilikle bu anlaşmayı ihlal edenler hakkında

alacaĝı önlem ve tedbirlei belirledi. Rusya genelkurmay harekat daire başkan yardımcısı

Stanislaf Haci Mahmadof, birnici aşamada ince ve dakik bir soruşturma gerçekleşip ardından

ihlal edenlerin hakkında alınacak tedbirlerle ilgili karar alınacaĝını ve ateşli araçlar yolu ile

pastırılması da uzak bir seçenek olmayacaĝını söyledi. çatışmasızlık mutabakatını, gerginliĝi

azaltma bölgelerinde aktiv olan 27 birlik saha komutan ile görüşüp anlaştığïnı tekid etti.

4

Suriye rejimi ise kendi yönünden, Rusya - iran - Türkiye'nin önerisini teyidetti, ancak kendi

anlayışına göre Suriyeli tüm silahlı muhalif güçlerin çoĝunu kapsayan"terör örgütlerine"karşı

savaşını sürdüreceĝini vurguladı.

Silahli Suriye muhalefeti bu anlaşmayı, Suriye'nin toprak bütünlüĝü ve "çatışmasızlık

bölgelerinin" kurulması, Suriye'yi bölmeye yol açacaĝı endişesi itibarları ile saklı tuttu. ancak

tutumu, anlaşmayı reddetme ya da zirveden çekilme derecesine ulaşmadı.

Diĝer yandan, Suriye muhalefet güçlerinin coĝu bu anlaşmaya karşı gelip olumsuzluklarını

ispat etmeye çalıştı. (müzakere yüksek komisyonun) bunu belisiz ve gayri meşru (hukuka

aykırı) olduĝunu vurgularken, Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu ise,

yerde başarıya kavuşma imkanının şüphe taşıdıĝını ، iranın çözümden bir parça olmayıp

problemin bir parcası ve temsilcisi olduĝunu, ayrıca Rusyanın niyetinin şüpheli olduĝunu

vurguladı. koalisyonun informasyon daire başkanı Ahmet Ramazan, anlaşmanın, bir taraftan

önemli konuların biçoĝunu icerdiĝini, diĝer taraftan da kimi konuları göz ardı ettiĝini. ayrıca

Birleşmiş Milletler'in 2254 sayılı kararını aştıĝını ve Ankara ateş keş anlaşmasıyla

uzlaşmadıĝını, üstelik güvenlik konseyi ile anlaşmazlık teşkil edebilecek noktalar içerdıĝini

ifad etti. öte yandan, Rusya'nın, gerginliĝi azaltma bölgelerini iran ve rejim güçleri vasıtası ile

kuşatmasına ve rejimin kontrolü altında geçitler açaıp, yerel meclis teşkillerine el ataması için

çalışacaĝına dair kanaatini bildirdi. Suriye'yi bölgeleler haline bölüp, tüm bölgeleri kapsayan

bir ateş kes uygulanmamasını şiddetle kınadı.

iKi : OLUMSUZLUKLAR

Suriye muhalafetinin bu anlaşmaya büyük eleştirileri vardı, ve baĝımsız muhalafet ve

guruplar, bu anlaşmadan doĝabilecek askeri, meydani, siyasi, hatta beşeri ve insai yönleri

kapsayan bir takım şüphe ve riski öne sürüp, anlaşmanın terazisinin olumluluklarla

kıyaslanmayacak şekilde olumsuzluklar tarafına aĝır bastıĝını vurguladı, hatta bunların bir

kısmı, içeriĝinde hehangi bir olumluluĝun kesinlikle bulunmadıĝını tekid etti.

Tutumlar ve görşüler incelendiĝinde, bu dönemde siyasi ve askeri baĝlama, bölgesel

ve uluslararası güçlerin tutumuna baĝlandıĝında, yerde bu ittifaka ilişkin hayata

5

geçirilebilecek pratik bir fiiin olmaması durumunda, genel olarak olumsuzluk sayılabilecek bir

takım endişe sergilenebilir. bunların en önemlisi :

A - Bu anlaşma, mayıs / 2017 ortasında geçekleşmesi planlanan Cenevre zirvesinin yeni

bir turu öncesi gelmesi, Cenevre zirvesinin ilerideki turu tamamen deĝişik olacaĝının inancına

itmektedir. ve ondan önceki turların devamı olarak kalmayacaĝı mümkün olabilecektir .

Özellikle de ، oyun kurallarının tamamen deĝişmesi ، yerde güç dengelerinin deĝişmesi ve

uzlaşmalar, yerde sözü geçen ülkeler ve Suriye rejim kuvvetleri ile Suriye silahlı muhalefet

birlikleri arasındaki ilişkilerin mahiyetinin deĝişmesiyle, (Cenevre 6)'nın yerine (Cenevre B)

gercekleşebilir.

B - Bu anlaşma, Suriye muhalefetinin ve başta Türkiye olmak üzere, birçok "Suriye

muhalefetinin dostu"ülkelerinin istemiş olduĝu,"güvenli bölge"ve"uçuşa yasak bölgelerin

"oluşturulma düşüncesinin yolunu kesmeye , çalışmaktadır.

Ancak Amerika Birleşik Devletletleri başkan Tramp'ın görevi teslim almasıyla bu bölgelerin

kurulmasına ilke olarak mani olmadıĝının sinyallerini göndermiş, Elşueyrat havaalanını

bombalayıp Suriye'nin kuzeyinde ve doĝu'sunda askeri varlıĝını arttırması ile desteklemiştir.

C - Anlaşmanın, Tutukluların serbest bırakılmasına ilişkin Viyana ve Cenevre konferansları

ve diĝerlerinde öne sürülen hazırlık zorunlu şartları göz ardı ettiĝi ve önemsemediĝi

görülmekte, Bu da önceki uluslararası konferanslarda, Suriye rejimine yüklenmiş olan zorunlu

hazırlık şartların Rusya ve iran tarafından yıkılması demektir. ayrıca Suriye sorunu ile ilgili hiç

bir uluslararası kararın uygulanması için güvence ve taahhut içermemesidir.

Ç - Coĝu, bu anlaşmanın Suriye'yi, garantörler ve rijimle müttefik olanların hakimiyeti

altında olacak dört coĝrafi kesime parçalayacaĝının vesilesi olacaĝından endişe duymaktadır

, oysaki rejim yandaşları ve destekçileri tarafından Suriye'nin en mühim bölgesi

sayılan"faydalı suriye"Rusya'nın güdümüyle, Esad tejimi ve iran tarafından kontrol

edilebilecektir

D - Suriye muhalefeti, anlaşmaya garantörlük eden iki devlete karşı itiraz hakkının

bulunduĝunu görüyor. çünkü Rusya'nın Suriye'ye dolaysız askeri müdahale ettiĝi günden

beri, silahlı Suriye muhalefetini ve şehirleri bombalamaya, sivilleri katletmeye devam etmiş,

altyapıları, hastaneleri ve imdad merkezlerini imha ve yok etmiştir. ayrıca Suriye rejimine,

6

başta kimyasal silahlar olmak üzere, kitle imha silahları kullandıĝından ötürü hiç bir baskı

yapmayıp aksine defalarca (veto) hakkını kullanarak güvenlik konseyinde onu korumaya

çalışmış ve Suriyedeki dramı sona erdirmek icin uluslararası tüm çabaların önüne geçip

engellemeye çalışmıştır.

E - ikinci garantör ulkesi iran ise, Lübnanlı, Iraklı ve Afganistanlı militanların desteĝi

ile,Suriye rijiminin savaşına , imha etmesine, kuşatmasına ve savaş suçlarına ortak olmuş,

Suriyede demografik dengesizlik ve deĝişiklikte rol alıp, mezhebseĺ provokatörlüĝü arttırmış

ve bölgesel gücünün kaderini rejimin başının kalmasına baĝlamış.

F - Anlaşma, Rus kuuvvetlerinin hava bombardımanını, termobarik ve sarsıntı füzeleri

saldırılarını kapsamazken şiddetli mudahalesini sınırlamamış, ayrıca ne iran 'nın askeri

mudahalesini ne de ona tabi olan militanların savaş suçlarını önleyebilmiş.bu da anlaşmanın

güvenirliĝini ve doĝruluĝunu azaltmıştır.

G - Anlaşma, Suriye muhalefetinin kontrolü altında olan bölgeleri kesimler haline

bölüneceĝine yol açacak. ve bu bölgeler bir yandan silahlı muhalif bilikleri komutanları gibi

askerlerin kontrolünde, diĝer taraftan da rijim kuvvetlerinin ve militanların kontrolünde

olacaktır. başka bir deyişle, bu bölgelerin hakimiyetini, yardımların girişini, insanların

kareketletini ve yasaların yüklemesini. Suriye'deki insani acıların daha da derinleşmesine yol

açacak şekilde asker ve savaş emirleri eline teslim etmek demektir.

H - Anlaşmanın özünde, Suriye mhalefeti ile Suriye rejimi, işbirliĝi içerisinde terör

örgütlerine karşı savaşmak zorundadır. yani Suriye muhalefetinin, iran'la rejim ve onlara baĝlı

militanlar ile savaşmak yan hedef olmakla birlikte ana hedefi terör örgütleryle mücadele

etmek olacaktır. diĝer yandan, (Hizbullah), (Elnüceba), (Fatimiyyun), (Ezzeynebiyyun)

tugayları gibi birliklerin terör örgütü olarak sayılmazken, (isalm devleti örgütü) ve

(Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin

uĝraşlarını iç savaşa dönüştürecektir.

J - Anlaşmaya göre, Suriye rejimi uluslararası meşruiyet sahibi olup, muhalefet güçleri ise

uluslararası bir tanıma ya da dekta, yolsuz, mezhepçi ve baskıcı bir rejimden kurtulmayı

amaçlayan bir devrimci güç olarak tanıma elde edemeyip, isyancı güç olarak kalacaktır.

7

K - Anlaşma, Suriye hükümetinin, muhaliflerin elinde olan bölgelere yönelik hiçbir

yükümlülük güvencesi vermez iken, rejimin bircok bölgede izlemiş olduĝu üslupa göre su,

elektirik ve yakıtı men ederek muhasaraya benzer bir baskı politikası uygulayacaĝının inancını

arz ediyor,

L - Anlaşmaya göre,"güvenli bölge"ve"silahlı muhalefet"tanımları açık bırakılacak, Rusya

ve iran'nın standartlarına uymadıĝı veya rejimle birlikte terör örgütleryle savaşmadıĝı

takdirde, muhalefetin boynuna musallat bir kılıç olacaktır.

M - Şüphe uyandıran başka bir konu ise bu anlaşmada Amerika'nın askeri desteĝi ile

kürtletin ele geçirmiş olduĝu Suriye'nin kuzey ve doĝu bölgelerinin yer almaması. anlaşmanın

temelde bölgesel ve uluslararası güçlerin nüfuz paylasımı uĝruna geçekleştiĝine işaret

etmektedir.

N - Anlaşma, iran'nın daimi garantör devleti olması nedeniyle Suriye'deki varlıĝını

pekiştirmiş. bu baĝlamda astana açılışı öncesi, Esad kuvvetlerine destek vermek makssdıyla,

Suriye'ye askeri müşavir gönderilmesinin devam edeceĝini hiç de ilginç gelmeyecek şekilde

hızlıca ilan etmiştir. devrim muhafızları ordusu kara kuvvetleri komutanı, Muhammed

Bakbur ' un söylediĝine göre"devrim muhafızları ordusuna baĝlı kara kuvvetleri, (Elkuds

tugayı'nı) desteklemek için Suriye'de bulunuyor dedi.ve desteĝin sadece planlamayla sınırlı

olmayacaĝını, bu sebeple de bütün kuvvetlerin savaş meydanïnda olması gerektiĝini dile

getirdi".

N - Politik olarak anlaşma , Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2015 (2254) sayılı

kararına (çekingelikle)işaret etti, tam yetkili geçici hüküm heyeti liderliĝinde , geçici süreçten

bahseden 2012 Cenevre 1 belgesine hiç deĝinmedi, bu da, Rusya, Türkiye ve iran'nın, Suriye

sorununu çözme yolunda sıfır noktasına geri dönmeye anlaşmış olmaları demektir.

O -"Çatışmazılık bölgelerinin ve"güvenli bölgelerin"haritası coĝrafi açıdan tam olarak

belirlenmemesi, güvenli bölge planını yeniden yok etmiş olup, muhaliflerin açacaĝı herhangi

bir ateşe karşı Rusya'nın askeri karşılık verecek şeklide, çatışma ve ihlallere yol açma

ihtimalini açık bırakmaktadır. bu askeri ve coĝrafi daĝılım, bölgeler arasında demografik

deĝişime ve halkı göç etmeye zorlayacaktır .üstelik, sınırların tayin edilmemesini kaplayan

8

endişe, anlaşmaya yuz yıl geçmesine raĝmen çözülemeyecak patlama unsurları taşıyan

(Sayks - Biko) anlaşmasının getirmiş olduĝu endişeye benzemektedir.

P - Anlaşma , kesinlikle Suriye meselesini devrimsel boyutundan sıyırıp, rejim ile

isyancılar, bölgesel ve uluslararası güçlerin acenteleri arasında olan bir soruna dönüştürmüş,

siyasi sürecte rejimin deĝiştirilmesinin gerçekleşmesi uzak olduĝu, ve Suryeli'lerin

önceliklerini - mecburen - siyasi boyutu olmayan şartsız bir ateşkese doünüştürmüştür,

ÜÇ : OLUMLULUKLAR

A - Suriyeli'lerin, sadece bu dört bölgede deĝil de tüm Suriye toprakları üzerinde

istemelerine raĝmen, rejimin hava silahlarını ve ağır silahlarının kullanmadını bu durdurması

elzem ve olumlu bir konu sayılabilir. çünkü bu daha az ölüm ve katletmek, ve bu bölgelerde

hayatın derece derece kademeli şekilde yeniden döneceĝi demektir

B - Bircok ihtiyat ve sakıntılarla, varsayılan bölgelerde ateşkesin tespit edilmesinden sonra,

astana anlaşmanın ilanı sonrası, Rus yetkililerinin konuşmalarında ima etmeye çalışmaarına

göre iran'a baĝlı ve onun komutu altında olan birilkerin Suriye'den çekilmesinin olanaĝı

konuşuabilir.

C - Olumlulukların en sonu, Amerikalıların bu anlaşmayla ilgili ön bilgi ve onayı olduĝu

Rus iddiasının duĝru olduĝunu varsaydıĝımızda, Amerikanın Suriye sorununa daha fazla

girişip katılmasıdır. ve iran'nın Suriye'deki varlıĝına karşı, Amerikan - Rus ve uluslararası ortak

bir çözüm formülüne yol açabilecek (özellikle TRAMP'ın iran'a karşı açık ve aşırı tutumu ndan

dolayı) bir Amerikan harekatı başlayabilir.

9

DÖRT : SONRASI NEDiR

Astana 4, gündeminde ittifakına varılan : (Ateşkesi pekiştirmek - kuşatma, yardım ve

tutuklular - mayınlar ve anayasa) olmak üzere dört nokta (madde) vardı. ancak üzerine

çalışılan birnici bentti, ikinci bende ise marjinal bir şekilde deĝinildi. Ruslar gündemi, rejim ve

muhalefet kabul etse de etmese de, tamamen deĝiştirebildiler.

Rusya'nın bu başarısına raĝmen, herhangi bir siyasi çözüm yerine geçmesi zor bir mesele

olup, Suriye'de tarihi bir felakete sebep olan baskıcı, dikta, ve kalıtsal rejimden kurtulmaya

götürecek geçici bir süreç saĝlaması ve Suriye sorununa çözüm getirecegi de imkansız bir

meseledir. ondan dalayı, Suriye'nin durumu yüzbinlerce kurbanlardan sonra, ancak özgür ve

eşit vatandşlar devleti ile düzelecektir.

Suriye muhalefetinin askeri ve siyasi yapıtlarının güçsüz ve zayif dağınık ve rehin olaması

sebebiyle, Suriye sorununu çözüm anahtarları tamamen bölgesel ve uluslararası dış güçlerin

eline geçmesine raĝmen, halkın ve devrimin yükünü taşıyabilecek güçlü ve sabit bir

muhalefet gücü aramaya mani olamamıştır. omdan dolayı devrimi, tüm tarafların karşısında

muzakere masaları üzerinde sunulmasını saĝlayabilecektir.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin ilgili kararlarına ve Cenevre 1 bildirisine göre,

Suriye'de ateşkesin saĝlanması ve geçici siyasi süreci tesis edecek askeri çözümler icad

edilmelidir, fakat Ruslar, bu savaşın sonsuz olup içine müdahil olabileceklerinin bilincinde

olduklarından dolayı, bunun gibi çözümler aramaktadırlar. ve muhtemelen de rejim başının

geçici süreçte kalması için tutunmalarını deĝiştirmedikçe münasip br çözüm

bulamayacalardır.

Suriye muhalefetinin tüm tarafları, geçici adalete tutunup, Suriye'de katletmeye ortak

olanları, savaş suçları ve insanlıĝa karşı işlenen suçuların işlenmesine katkısı olanları

yargılamalı, Suriye'deki katli ve terörü sona erdirmenin güvence şartı olan ve Suriye'yi

coĝulculuk,dolaşımlı medeni bir demokrasiye, hukuk, adalet ve kurumsalaşmış bir devlet

haline götütebilecek tek yolu olan geçici siyasal sürece tutunmalıdır.

10

DiPNOTLAR

(1) SURiYE ARAP CUMHURIYETi iLE iLGiLi ÇATIŞMAZILIK BÖLGELERi OLUŞTURMA

HAKKINDA ASTANA ANLAŞMASI METNi

IRAN iSLAM CUMHURiYETi, RUSYA FEDERASYONU ve TÜRKIYE CUMHURIYETI 'NiN

(daha sonra garantörler olarak adlandırılacaklar) ateşke anlaşmasının garantör devletler

olmaları sıfatı ile , Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı esasına göre

SURiYE ARAP CUMHURiYETi 'NDE ateşkesin saĝlanmasını , SURiYE ARAP

CUMHURiYETi'NiN egemenliĝini ve toprak bütünlüĝünün korunacaĝını askeri gerginliĝin

seviyesinin düşürülmesini israr ve azimle dile getirerek , ve SURiYE ARAP CUMHURiYETi'NDE

sivil halk'a güven saĝlamak amacıyla aşaĝıdaki şekilde mutabakata vardılar :

1 - Şiddet olaylarına derhal son vermek ve SURiYE ARAP CUMHURiYETi'NDE insani

durumu iyileştirmek ve sorunun siyasi çözüme ulaşmasında bir ilerleme saĝlayacak zemini

yaratmak amacıyla aşağıdaki çatışmazlık bölgelerini kurmak :

- iDLiP pölgesi ve (Lazkiye, Hama ve Halep) gibi civar kırsalların bazı belirli kesimleri.

- Humus'un kuzey kırsalında bazı belirli kesimler.

- Elguta Elşarkiyye ' de

- (Daraa ve Elkuneytıra) gibi Suriye güneyinde belirli kesimler.

Çatışmazılık ve güvenli bölgelerin kurulması, başlangıç olarak 6 aylık bir süre olmak üzere

gecici bir tedbirdir. ancak garantörlerin (oybirliĝiyle) onay sonucu, otomatiken yenilenebilir.

2 - Çatışmasızlık bölgelerinin sınırları içerisinde şunlar gerçekleşecek :

- (Suriye Arap Cumhuriyeti'nin hükümeti ile ateşkes anlaşmasına katılmış ya da katılacak

olan silahlı muhalefet gurupları) olmak suretiyle, çatışan taraflar arasında, hava silhları dahil

tüm silahların kullanılmasının durdurulması.

- (Suriye Arap Cumhuriyeti'nin hükümeti ile ateş kes anlaşmasına katılmış veya katılacak

olan silahlı muhalefet gurupları) olmak suretiyle, çatışan taraflar arasında düşmanca

eylemletin durdurulması.

- insanı yardıların herhangi bir engel olmadan, güvenli ve hızlı girişinin saĝlanması.

11

- Sivillerin temel ihtiyaçlarını karşılayacak ve yerel halk'a tıbbi yardımların ulaşabilmesi

için mülaim koşulların saĝlanması.

- Mültecilerin ve dahili ĝöçe mahküm kalan kişilerin gönüllü ve güvenli şekilde geri

dönüşleri için münasip şartların temin edilmesi.

3 - Taraflar arasında herhangi bir olay ya da askeri çatışma meydana gelmemesi için,

çatışmasızlık bölgeleri sınırları içerisinde güvenli bölgelerin oluşturması.

4 - Güvenli bölgeler şunları kapsar :

- Silahsız sivil halhın, hiç bir engel olmadan taşınabilmesi ve hareket edebilmesi, insani

yardımların ulaştırılması, ekonomik faaliyetlerin kolaylastırlması için denetleme noktaları

kurmak

- Ateşkes anlaşmasının bentlerine (maddelerine) baĝlı kalmak için izleme noktaları

kurmak

Anlaşma gereĝince, denetleme ve izleme noktarının, ve güvenli bölgelerin yönetimi, görevi

ve harekatları, garantörler tarafïndan belirlenir, ancak gerek görüldü takdirde garantörlerin

(oybirliĝiyle) onayı sonucu, üçüncu bir tarafın katılabilmesi mümkün olabilir.

5 - GARANTÖRLER :

- Çatışan tarafların ateşkes anlaşmasına baĝlı kalmaları için gereken tüm tedbir ve

önlemleri alırlar.

- Çatışmasızlık bölgeleri içinde ve dışında, ışid ve cebhetünnusraya, ve Birleşmiş Milletler

Güvenlik Konseyi' nin belirtmiş olduĝu, Elkaide'ye baglı olan tüm diger birey, gurup ve yapıt

lara karşı mücadeleyi devam ettirecek gereken tüm tedbirleri alırlar.

- Ateşkes anlaşmasına henüz katılmayan silahlı muhalefet guruplarını katmak için çabaları

devam ettirirler.

6 - Garantörler, anlaşmanın imzalanmasını müteakkiben iki hafta içerisinde, anlaşmanın

uygulamasına ilişkin tekink ve pratik sorunları düzeltecek, çatışmasızılık bölgelerinin

sınırlarını tespit edecek yetkili temsilcilerden oluşan (daha sonra ortak çalışma ekibi olarak

adlandırılacak) ortak çalışma ekibini teşkil ederler.

12

Garantör devletler, çatışmasızlık ve güvenli bölgelerin haritalarını 4 haziran 2017

tarihinde hazırlamasına ilişkin, ve anlaşmanın 5.fıkrasında zikredilen terör örgütlerini

silahlı muhalefet guruplarından ayıracak gereken adımları atar.

Ortak çalışma ekibi, yukarıda geçen tarihte, garantör devletlerin onaylaması ile

çatışmasızlık bölgelerinin haritaları ile ortak Çalışma ekibinin düzenleme müsveddesini

hazrlar.

Ortak Çalışma ekibi, çalışmaları ve faaliyetleriyle ilgili raporu, astana'da toplanacak

uluslararası yüksek düzey toplantı esnasında sunacaktır.

Bu anlaşma, imzalndıĝı tarihin ertesi günü itibariyle yürürlüĝe girecektir.

iş bu anlaşma, 4 mayıs 2017 tarihinde, ingilizce ile üç nüshadan oluşup ve nüshaların eşit

geçerliliĝi ile Astana'da imzalanmıştır.

iMZALAR :

IRAN iSLAM CUMHURiYETi

RUSYA FEDERASYONU

TÜRKIYE CUMHURiYETi