astana anla masi : soru uyandiran endi eler · (fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör...
TRANSCRIPT
![Page 1: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/1.jpg)
15 Mayıs ayı 2017
ASTANA ANLAŞMASI : SORU UYANDIRAN ENDiŞELER
BiR DURUM DEĜERLENDiRMESi
![Page 2: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/3.jpg)
Haramoon Çağdaş Araştırma Merkezi, Genel olarak Arap bölgesi özel olarak da Suriye ile ilgili araştırmalar ve bilimsel çalışmalar üreten, Medya, kültür ve araştırma alanlarında faaliyet gösteren ve kar amacı gütmeyen bağımsız bir kuruluştur. İnsan Haklarıyla ilgili diyalog ve saygı değerlerinin yaygınlaştırılması, demokratik bilincin yayılması, Sivil toplumun performansının geliştirilmesi ve Kültürel gelişim gibi konularla da ilgilenmektedir. Bununla Birlikte, Suriye Toplumuna hizmet veren bazı kuruluşlara da Suriye ulusal kimliği altında Siyasi ve medya alanlarında danışmanlık ve eğitim hizmetleri sunmaktadır.
Haramoon Çağdaş Araştırma Merkezi, hedefini geçekleştirmek için (Politika Çalışmaları Birimi, Sosyal Araştırmalar Birimi, Kitap İnceleme Birimi, Hukuki Araştırmalar Programı, Çeviri Birimi) gibi bir dizi Uzman birimden oluşmaktadır. Ayrıca (Siyasi Girişim Programı, Hizmet ve Medya Kampanyası Programı, Kamuoyu Oluşturma Programı, Kültür ve Diyalog Destek Programı, Belgelendirme ve Gözetim Programı ve Suriye’nin Geleceği Programı) gibi çeşitli programlar ile de desteklenmektedir. Suriye durumu ve bölgeni ihtiyaçları kapsamında merkezimiz yeni programlar açabilir. Söz konusu programları gerçekleştirmek için dersler, seminerler, konferanslar ve eğitim kursları gibi birçok organizasyonlar tertip etmektedir.
![Page 4: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/4.jpg)
1
iÇERiK
SUNUM ....................................................................................................................................................... 2
BiR : TUTMLAR........................................................................................................................................... 3
iKi : OLUMSUZLUKLAR ......................................................................................................................... 4
ÜÇ : OLUMLULUKLAR ............................................................................................................................. 8
DÖRT : SONRASI NEDiR ......................................................................................................................... 9
DiPNOTLAR .............................................................................................................................................. 10
![Page 5: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/5.jpg)
2
SUNUM
Dört mayıs 2017 tarihinde Astana 4 konferansı, RUSYA, TÜRKiYE ve IRAN 'NIN 2016
yılının sonlarında uzlaşamasına varılan Suriye' ye ilişkin ateş keş anlaşmasının"garantör
ülkeleri sıfatyla, SURiYE'de"gerginliĝi azaltıılma bölgesi"ve"çatışmasızlık bölgeleri"ile bilinen
bölgeleri inşa etmek için imzalamış oldukları mutabakat açıklandı. ancak bu üçlü
mutabakatın nekadar ciddi olduĝu, birçok soru uyandırdı. Suriyeli'ler bunu, hem metin
açısından hemde bölgesel bir anlaşma ya da olası bir uluslararası strateji olarak
olumluluklarını, olumsuzluklarını ve onu saran belirsizliĝi anlamaya çalıştılar.
Mutabakat bildirgesinin ana bentlerinde (iDLiP, HUMUS'un kuzeyi, ŞAM kırsalı ve
SURiYE'nin güneyi) olmak üzere dört"askeri çatışmasızlık"bölgesinin aranmasına, rijim ile
mühalefet arasındaki"düşmanca eylemlerin"durdurulmasına, hava silahlari dahil, silahların
kullanılmasının durdurulmasına, denetleme ve izleme noktalarının oluşturulmasına,
mültecilerin geri dönüş şrtlarının temin edilmesine , insani durumun iyileştirmesi ve
geliştirilmesine, iki tarafın terör örgütlere karşı birlikte mücadele etmesi ve siyasi çözüm
sürecinin ilerlemesi için elverişli zeminin hazırlanmasına ilişkin konular öngörüldü.
Bu mutabakata istinaden çalışmalar, "garantör devletlerin onayı ile otomatikman
uzatılmak üzere"alt ay sürecektir
Protokol sunumlarından sonra, altı meddeden oluşan mutabakat bildirgesinde, Suriye
muhalefetinin talep ettiĝi ve son dönemlerde de Amerika Birleşik Devletlerinin önermiş
olduĝu"güvenli bölge" terimine paralel ve ona karşı, Rusya ve iran'ın getirmiş olduĝu
(Eskalasyonu durdurma) gibi"çatışmasızlık bölgeleri"terimi olarak ilk defa uluslararası yeni bir
terim kullanıldı. ancak bu anlaşmada, Waşington'un oluşturulması için telmih
ettiĝi"çatışmasızlık bölgeleri"ile"güvenli bölgeler arasındaki farklarla ilgili bir açıklama
bulunmayıp, detaylı yürütme mekanizmalarına deĝinilmedi. bu bölgelerin sınırlarını ve
yüzölçümlerini tespit edecek ölçü ve standartlar belirlenmedi.
Mutabakat bildirgesine göre, bu bölgelerin kontrolünü ve izlemciliĝini (Suriye
muhalefetinin , bölgesel ve ya uluslararası hiç bir anlaşmaya katılmasını ısrarla istemedıĝi iran
dahil olmak üzere) ateş kes anlaşmasının garantör ülkelerinin koymuş olduĝu tanımlara göre
![Page 6: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/6.jpg)
3
, çatışmasızlık noktalarını güvenli sınırları, ve silahtan arıtılacak bölgelerin sınırlarını
belirlemek ve tespit etmekle mükelkef (ortka çalışma ekibi) ile bilinen ekip yapacaktır.
BiR : TUTMLAR
KAZAKiSTAN'nın Astana müzakerelerine katılmasına raĝmen, Amerika Birleşik Devletleri
bu üçlü anlaşmada taraf olmamıştır
Amerika savunma bakanlıĝı (pentagon) sözcüsü Adriyan Rankin Galawi, Amerikan
hükümetinin Kazakistan'da anlaşılmasına varılan ateş keş anlaşması müzakerelerinde taraf
olmadıĝını vurguladı, ancak bu ittifakın, Amerika liderliĝinde uluslararası müttefilerin
Suriye'de (ışid) örgütüne karşı düzenlemiş olduĝu hava operasyonunu etkilemeyeceĝini
sözlerine ekleyip, müttefik kuvvetleri terör örgütünün militanlarının hiç bir barınaĝı
kalmayacaĝının garantisi olarak nerede olurlarsa olsunlar hedef alacaĝını söyledi.
Diĝer taraftan, (pentagon)'nun açıklamalarına karşı, Rus dış işleri bakanlıĝı, Amerika
Birleşik Devletleri'nin , Suriye'de"çatışmasızlık mutabakat"ile ilgili bilgi sahibi olduĝunu beyan
etti. Rus dış işleri bakanı Sergey Lavrov ise, anlaşmada Amarikanın bu hususta önerileri itibara
alındıĝını söyledi. ve Rusya Cumhurbaşkanı Viladimir Putin, Amerikan mevkidaşı Donald
Tramp'ı, astana görüşmelerinin dördüncü turu öncesi Suriye sorunu hususunda atılması
gereken adımları tebliĝ etti.
Bu adımların , sivil halkı korumak için koşulları ve ziminileri yaratmak ve çatışma yaşanan
bölgelerde hükümetle muhalefet kuvvetleri arasındaki çatışmaları sona erdirmek amacıyla
Amerika Birleşik Devletlerinin bu yıl başında önerdiĝi girişimlerle, mutabık olduĝuna işaret
etti.
Ancak, Rusya genelkurmay başkanlıĝı ivedilikle bu anlaşmayı ihlal edenler hakkında
alacaĝı önlem ve tedbirlei belirledi. Rusya genelkurmay harekat daire başkan yardımcısı
Stanislaf Haci Mahmadof, birnici aşamada ince ve dakik bir soruşturma gerçekleşip ardından
ihlal edenlerin hakkında alınacak tedbirlerle ilgili karar alınacaĝını ve ateşli araçlar yolu ile
pastırılması da uzak bir seçenek olmayacaĝını söyledi. çatışmasızlık mutabakatını, gerginliĝi
azaltma bölgelerinde aktiv olan 27 birlik saha komutan ile görüşüp anlaştığïnı tekid etti.
![Page 7: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/7.jpg)
4
Suriye rejimi ise kendi yönünden, Rusya - iran - Türkiye'nin önerisini teyidetti, ancak kendi
anlayışına göre Suriyeli tüm silahlı muhalif güçlerin çoĝunu kapsayan"terör örgütlerine"karşı
savaşını sürdüreceĝini vurguladı.
Silahli Suriye muhalefeti bu anlaşmayı, Suriye'nin toprak bütünlüĝü ve "çatışmasızlık
bölgelerinin" kurulması, Suriye'yi bölmeye yol açacaĝı endişesi itibarları ile saklı tuttu. ancak
tutumu, anlaşmayı reddetme ya da zirveden çekilme derecesine ulaşmadı.
Diĝer yandan, Suriye muhalefet güçlerinin coĝu bu anlaşmaya karşı gelip olumsuzluklarını
ispat etmeye çalıştı. (müzakere yüksek komisyonun) bunu belisiz ve gayri meşru (hukuka
aykırı) olduĝunu vurgularken, Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu ise,
yerde başarıya kavuşma imkanının şüphe taşıdıĝını ، iranın çözümden bir parça olmayıp
problemin bir parcası ve temsilcisi olduĝunu, ayrıca Rusyanın niyetinin şüpheli olduĝunu
vurguladı. koalisyonun informasyon daire başkanı Ahmet Ramazan, anlaşmanın, bir taraftan
önemli konuların biçoĝunu icerdiĝini, diĝer taraftan da kimi konuları göz ardı ettiĝini. ayrıca
Birleşmiş Milletler'in 2254 sayılı kararını aştıĝını ve Ankara ateş keş anlaşmasıyla
uzlaşmadıĝını, üstelik güvenlik konseyi ile anlaşmazlık teşkil edebilecek noktalar içerdıĝini
ifad etti. öte yandan, Rusya'nın, gerginliĝi azaltma bölgelerini iran ve rejim güçleri vasıtası ile
kuşatmasına ve rejimin kontrolü altında geçitler açaıp, yerel meclis teşkillerine el ataması için
çalışacaĝına dair kanaatini bildirdi. Suriye'yi bölgeleler haline bölüp, tüm bölgeleri kapsayan
bir ateş kes uygulanmamasını şiddetle kınadı.
iKi : OLUMSUZLUKLAR
Suriye muhalafetinin bu anlaşmaya büyük eleştirileri vardı, ve baĝımsız muhalafet ve
guruplar, bu anlaşmadan doĝabilecek askeri, meydani, siyasi, hatta beşeri ve insai yönleri
kapsayan bir takım şüphe ve riski öne sürüp, anlaşmanın terazisinin olumluluklarla
kıyaslanmayacak şekilde olumsuzluklar tarafına aĝır bastıĝını vurguladı, hatta bunların bir
kısmı, içeriĝinde hehangi bir olumluluĝun kesinlikle bulunmadıĝını tekid etti.
Tutumlar ve görşüler incelendiĝinde, bu dönemde siyasi ve askeri baĝlama, bölgesel
ve uluslararası güçlerin tutumuna baĝlandıĝında, yerde bu ittifaka ilişkin hayata
![Page 8: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/8.jpg)
5
geçirilebilecek pratik bir fiiin olmaması durumunda, genel olarak olumsuzluk sayılabilecek bir
takım endişe sergilenebilir. bunların en önemlisi :
A - Bu anlaşma, mayıs / 2017 ortasında geçekleşmesi planlanan Cenevre zirvesinin yeni
bir turu öncesi gelmesi, Cenevre zirvesinin ilerideki turu tamamen deĝişik olacaĝının inancına
itmektedir. ve ondan önceki turların devamı olarak kalmayacaĝı mümkün olabilecektir .
Özellikle de ، oyun kurallarının tamamen deĝişmesi ، yerde güç dengelerinin deĝişmesi ve
uzlaşmalar, yerde sözü geçen ülkeler ve Suriye rejim kuvvetleri ile Suriye silahlı muhalefet
birlikleri arasındaki ilişkilerin mahiyetinin deĝişmesiyle, (Cenevre 6)'nın yerine (Cenevre B)
gercekleşebilir.
B - Bu anlaşma, Suriye muhalefetinin ve başta Türkiye olmak üzere, birçok "Suriye
muhalefetinin dostu"ülkelerinin istemiş olduĝu,"güvenli bölge"ve"uçuşa yasak bölgelerin
"oluşturulma düşüncesinin yolunu kesmeye , çalışmaktadır.
Ancak Amerika Birleşik Devletletleri başkan Tramp'ın görevi teslim almasıyla bu bölgelerin
kurulmasına ilke olarak mani olmadıĝının sinyallerini göndermiş, Elşueyrat havaalanını
bombalayıp Suriye'nin kuzeyinde ve doĝu'sunda askeri varlıĝını arttırması ile desteklemiştir.
C - Anlaşmanın, Tutukluların serbest bırakılmasına ilişkin Viyana ve Cenevre konferansları
ve diĝerlerinde öne sürülen hazırlık zorunlu şartları göz ardı ettiĝi ve önemsemediĝi
görülmekte, Bu da önceki uluslararası konferanslarda, Suriye rejimine yüklenmiş olan zorunlu
hazırlık şartların Rusya ve iran tarafından yıkılması demektir. ayrıca Suriye sorunu ile ilgili hiç
bir uluslararası kararın uygulanması için güvence ve taahhut içermemesidir.
Ç - Coĝu, bu anlaşmanın Suriye'yi, garantörler ve rijimle müttefik olanların hakimiyeti
altında olacak dört coĝrafi kesime parçalayacaĝının vesilesi olacaĝından endişe duymaktadır
, oysaki rejim yandaşları ve destekçileri tarafından Suriye'nin en mühim bölgesi
sayılan"faydalı suriye"Rusya'nın güdümüyle, Esad tejimi ve iran tarafından kontrol
edilebilecektir
D - Suriye muhalefeti, anlaşmaya garantörlük eden iki devlete karşı itiraz hakkının
bulunduĝunu görüyor. çünkü Rusya'nın Suriye'ye dolaysız askeri müdahale ettiĝi günden
beri, silahlı Suriye muhalefetini ve şehirleri bombalamaya, sivilleri katletmeye devam etmiş,
altyapıları, hastaneleri ve imdad merkezlerini imha ve yok etmiştir. ayrıca Suriye rejimine,
![Page 9: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/9.jpg)
6
başta kimyasal silahlar olmak üzere, kitle imha silahları kullandıĝından ötürü hiç bir baskı
yapmayıp aksine defalarca (veto) hakkını kullanarak güvenlik konseyinde onu korumaya
çalışmış ve Suriyedeki dramı sona erdirmek icin uluslararası tüm çabaların önüne geçip
engellemeye çalışmıştır.
E - ikinci garantör ulkesi iran ise, Lübnanlı, Iraklı ve Afganistanlı militanların desteĝi
ile,Suriye rijiminin savaşına , imha etmesine, kuşatmasına ve savaş suçlarına ortak olmuş,
Suriyede demografik dengesizlik ve deĝişiklikte rol alıp, mezhebseĺ provokatörlüĝü arttırmış
ve bölgesel gücünün kaderini rejimin başının kalmasına baĝlamış.
F - Anlaşma, Rus kuuvvetlerinin hava bombardımanını, termobarik ve sarsıntı füzeleri
saldırılarını kapsamazken şiddetli mudahalesini sınırlamamış, ayrıca ne iran 'nın askeri
mudahalesini ne de ona tabi olan militanların savaş suçlarını önleyebilmiş.bu da anlaşmanın
güvenirliĝini ve doĝruluĝunu azaltmıştır.
G - Anlaşma, Suriye muhalefetinin kontrolü altında olan bölgeleri kesimler haline
bölüneceĝine yol açacak. ve bu bölgeler bir yandan silahlı muhalif bilikleri komutanları gibi
askerlerin kontrolünde, diĝer taraftan da rijim kuvvetlerinin ve militanların kontrolünde
olacaktır. başka bir deyişle, bu bölgelerin hakimiyetini, yardımların girişini, insanların
kareketletini ve yasaların yüklemesini. Suriye'deki insani acıların daha da derinleşmesine yol
açacak şekilde asker ve savaş emirleri eline teslim etmek demektir.
H - Anlaşmanın özünde, Suriye mhalefeti ile Suriye rejimi, işbirliĝi içerisinde terör
örgütlerine karşı savaşmak zorundadır. yani Suriye muhalefetinin, iran'la rejim ve onlara baĝlı
militanlar ile savaşmak yan hedef olmakla birlikte ana hedefi terör örgütleryle mücadele
etmek olacaktır. diĝer yandan, (Hizbullah), (Elnüceba), (Fatimiyyun), (Ezzeynebiyyun)
tugayları gibi birliklerin terör örgütü olarak sayılmazken, (isalm devleti örgütü) ve
(Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin
uĝraşlarını iç savaşa dönüştürecektir.
J - Anlaşmaya göre, Suriye rejimi uluslararası meşruiyet sahibi olup, muhalefet güçleri ise
uluslararası bir tanıma ya da dekta, yolsuz, mezhepçi ve baskıcı bir rejimden kurtulmayı
amaçlayan bir devrimci güç olarak tanıma elde edemeyip, isyancı güç olarak kalacaktır.
![Page 10: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/10.jpg)
7
K - Anlaşma, Suriye hükümetinin, muhaliflerin elinde olan bölgelere yönelik hiçbir
yükümlülük güvencesi vermez iken, rejimin bircok bölgede izlemiş olduĝu üslupa göre su,
elektirik ve yakıtı men ederek muhasaraya benzer bir baskı politikası uygulayacaĝının inancını
arz ediyor,
L - Anlaşmaya göre,"güvenli bölge"ve"silahlı muhalefet"tanımları açık bırakılacak, Rusya
ve iran'nın standartlarına uymadıĝı veya rejimle birlikte terör örgütleryle savaşmadıĝı
takdirde, muhalefetin boynuna musallat bir kılıç olacaktır.
M - Şüphe uyandıran başka bir konu ise bu anlaşmada Amerika'nın askeri desteĝi ile
kürtletin ele geçirmiş olduĝu Suriye'nin kuzey ve doĝu bölgelerinin yer almaması. anlaşmanın
temelde bölgesel ve uluslararası güçlerin nüfuz paylasımı uĝruna geçekleştiĝine işaret
etmektedir.
N - Anlaşma, iran'nın daimi garantör devleti olması nedeniyle Suriye'deki varlıĝını
pekiştirmiş. bu baĝlamda astana açılışı öncesi, Esad kuvvetlerine destek vermek makssdıyla,
Suriye'ye askeri müşavir gönderilmesinin devam edeceĝini hiç de ilginç gelmeyecek şekilde
hızlıca ilan etmiştir. devrim muhafızları ordusu kara kuvvetleri komutanı, Muhammed
Bakbur ' un söylediĝine göre"devrim muhafızları ordusuna baĝlı kara kuvvetleri, (Elkuds
tugayı'nı) desteklemek için Suriye'de bulunuyor dedi.ve desteĝin sadece planlamayla sınırlı
olmayacaĝını, bu sebeple de bütün kuvvetlerin savaş meydanïnda olması gerektiĝini dile
getirdi".
N - Politik olarak anlaşma , Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2015 (2254) sayılı
kararına (çekingelikle)işaret etti, tam yetkili geçici hüküm heyeti liderliĝinde , geçici süreçten
bahseden 2012 Cenevre 1 belgesine hiç deĝinmedi, bu da, Rusya, Türkiye ve iran'nın, Suriye
sorununu çözme yolunda sıfır noktasına geri dönmeye anlaşmış olmaları demektir.
O -"Çatışmazılık bölgelerinin ve"güvenli bölgelerin"haritası coĝrafi açıdan tam olarak
belirlenmemesi, güvenli bölge planını yeniden yok etmiş olup, muhaliflerin açacaĝı herhangi
bir ateşe karşı Rusya'nın askeri karşılık verecek şeklide, çatışma ve ihlallere yol açma
ihtimalini açık bırakmaktadır. bu askeri ve coĝrafi daĝılım, bölgeler arasında demografik
deĝişime ve halkı göç etmeye zorlayacaktır .üstelik, sınırların tayin edilmemesini kaplayan
![Page 11: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/11.jpg)
8
endişe, anlaşmaya yuz yıl geçmesine raĝmen çözülemeyecak patlama unsurları taşıyan
(Sayks - Biko) anlaşmasının getirmiş olduĝu endişeye benzemektedir.
P - Anlaşma , kesinlikle Suriye meselesini devrimsel boyutundan sıyırıp, rejim ile
isyancılar, bölgesel ve uluslararası güçlerin acenteleri arasında olan bir soruna dönüştürmüş,
siyasi sürecte rejimin deĝiştirilmesinin gerçekleşmesi uzak olduĝu, ve Suryeli'lerin
önceliklerini - mecburen - siyasi boyutu olmayan şartsız bir ateşkese doünüştürmüştür,
ÜÇ : OLUMLULUKLAR
A - Suriyeli'lerin, sadece bu dört bölgede deĝil de tüm Suriye toprakları üzerinde
istemelerine raĝmen, rejimin hava silahlarını ve ağır silahlarının kullanmadını bu durdurması
elzem ve olumlu bir konu sayılabilir. çünkü bu daha az ölüm ve katletmek, ve bu bölgelerde
hayatın derece derece kademeli şekilde yeniden döneceĝi demektir
B - Bircok ihtiyat ve sakıntılarla, varsayılan bölgelerde ateşkesin tespit edilmesinden sonra,
astana anlaşmanın ilanı sonrası, Rus yetkililerinin konuşmalarında ima etmeye çalışmaarına
göre iran'a baĝlı ve onun komutu altında olan birilkerin Suriye'den çekilmesinin olanaĝı
konuşuabilir.
C - Olumlulukların en sonu, Amerikalıların bu anlaşmayla ilgili ön bilgi ve onayı olduĝu
Rus iddiasının duĝru olduĝunu varsaydıĝımızda, Amerikanın Suriye sorununa daha fazla
girişip katılmasıdır. ve iran'nın Suriye'deki varlıĝına karşı, Amerikan - Rus ve uluslararası ortak
bir çözüm formülüne yol açabilecek (özellikle TRAMP'ın iran'a karşı açık ve aşırı tutumu ndan
dolayı) bir Amerikan harekatı başlayabilir.
![Page 12: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/12.jpg)
9
DÖRT : SONRASI NEDiR
Astana 4, gündeminde ittifakına varılan : (Ateşkesi pekiştirmek - kuşatma, yardım ve
tutuklular - mayınlar ve anayasa) olmak üzere dört nokta (madde) vardı. ancak üzerine
çalışılan birnici bentti, ikinci bende ise marjinal bir şekilde deĝinildi. Ruslar gündemi, rejim ve
muhalefet kabul etse de etmese de, tamamen deĝiştirebildiler.
Rusya'nın bu başarısına raĝmen, herhangi bir siyasi çözüm yerine geçmesi zor bir mesele
olup, Suriye'de tarihi bir felakete sebep olan baskıcı, dikta, ve kalıtsal rejimden kurtulmaya
götürecek geçici bir süreç saĝlaması ve Suriye sorununa çözüm getirecegi de imkansız bir
meseledir. ondan dalayı, Suriye'nin durumu yüzbinlerce kurbanlardan sonra, ancak özgür ve
eşit vatandşlar devleti ile düzelecektir.
Suriye muhalefetinin askeri ve siyasi yapıtlarının güçsüz ve zayif dağınık ve rehin olaması
sebebiyle, Suriye sorununu çözüm anahtarları tamamen bölgesel ve uluslararası dış güçlerin
eline geçmesine raĝmen, halkın ve devrimin yükünü taşıyabilecek güçlü ve sabit bir
muhalefet gücü aramaya mani olamamıştır. omdan dolayı devrimi, tüm tarafların karşısında
muzakere masaları üzerinde sunulmasını saĝlayabilecektir.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin ilgili kararlarına ve Cenevre 1 bildirisine göre,
Suriye'de ateşkesin saĝlanması ve geçici siyasi süreci tesis edecek askeri çözümler icad
edilmelidir, fakat Ruslar, bu savaşın sonsuz olup içine müdahil olabileceklerinin bilincinde
olduklarından dolayı, bunun gibi çözümler aramaktadırlar. ve muhtemelen de rejim başının
geçici süreçte kalması için tutunmalarını deĝiştirmedikçe münasip br çözüm
bulamayacalardır.
Suriye muhalefetinin tüm tarafları, geçici adalete tutunup, Suriye'de katletmeye ortak
olanları, savaş suçları ve insanlıĝa karşı işlenen suçuların işlenmesine katkısı olanları
yargılamalı, Suriye'deki katli ve terörü sona erdirmenin güvence şartı olan ve Suriye'yi
coĝulculuk,dolaşımlı medeni bir demokrasiye, hukuk, adalet ve kurumsalaşmış bir devlet
haline götütebilecek tek yolu olan geçici siyasal sürece tutunmalıdır.
![Page 13: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/13.jpg)
10
DiPNOTLAR
(1) SURiYE ARAP CUMHURIYETi iLE iLGiLi ÇATIŞMAZILIK BÖLGELERi OLUŞTURMA
HAKKINDA ASTANA ANLAŞMASI METNi
IRAN iSLAM CUMHURiYETi, RUSYA FEDERASYONU ve TÜRKIYE CUMHURIYETI 'NiN
(daha sonra garantörler olarak adlandırılacaklar) ateşke anlaşmasının garantör devletler
olmaları sıfatı ile , Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı esasına göre
SURiYE ARAP CUMHURiYETi 'NDE ateşkesin saĝlanmasını , SURiYE ARAP
CUMHURiYETi'NiN egemenliĝini ve toprak bütünlüĝünün korunacaĝını askeri gerginliĝin
seviyesinin düşürülmesini israr ve azimle dile getirerek , ve SURiYE ARAP CUMHURiYETi'NDE
sivil halk'a güven saĝlamak amacıyla aşaĝıdaki şekilde mutabakata vardılar :
1 - Şiddet olaylarına derhal son vermek ve SURiYE ARAP CUMHURiYETi'NDE insani
durumu iyileştirmek ve sorunun siyasi çözüme ulaşmasında bir ilerleme saĝlayacak zemini
yaratmak amacıyla aşağıdaki çatışmazlık bölgelerini kurmak :
- iDLiP pölgesi ve (Lazkiye, Hama ve Halep) gibi civar kırsalların bazı belirli kesimleri.
- Humus'un kuzey kırsalında bazı belirli kesimler.
- Elguta Elşarkiyye ' de
- (Daraa ve Elkuneytıra) gibi Suriye güneyinde belirli kesimler.
Çatışmazılık ve güvenli bölgelerin kurulması, başlangıç olarak 6 aylık bir süre olmak üzere
gecici bir tedbirdir. ancak garantörlerin (oybirliĝiyle) onay sonucu, otomatiken yenilenebilir.
2 - Çatışmasızlık bölgelerinin sınırları içerisinde şunlar gerçekleşecek :
- (Suriye Arap Cumhuriyeti'nin hükümeti ile ateşkes anlaşmasına katılmış ya da katılacak
olan silahlı muhalefet gurupları) olmak suretiyle, çatışan taraflar arasında, hava silhları dahil
tüm silahların kullanılmasının durdurulması.
- (Suriye Arap Cumhuriyeti'nin hükümeti ile ateş kes anlaşmasına katılmış veya katılacak
olan silahlı muhalefet gurupları) olmak suretiyle, çatışan taraflar arasında düşmanca
eylemletin durdurulması.
- insanı yardıların herhangi bir engel olmadan, güvenli ve hızlı girişinin saĝlanması.
![Page 14: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/14.jpg)
11
- Sivillerin temel ihtiyaçlarını karşılayacak ve yerel halk'a tıbbi yardımların ulaşabilmesi
için mülaim koşulların saĝlanması.
- Mültecilerin ve dahili ĝöçe mahküm kalan kişilerin gönüllü ve güvenli şekilde geri
dönüşleri için münasip şartların temin edilmesi.
3 - Taraflar arasında herhangi bir olay ya da askeri çatışma meydana gelmemesi için,
çatışmasızlık bölgeleri sınırları içerisinde güvenli bölgelerin oluşturması.
4 - Güvenli bölgeler şunları kapsar :
- Silahsız sivil halhın, hiç bir engel olmadan taşınabilmesi ve hareket edebilmesi, insani
yardımların ulaştırılması, ekonomik faaliyetlerin kolaylastırlması için denetleme noktaları
kurmak
- Ateşkes anlaşmasının bentlerine (maddelerine) baĝlı kalmak için izleme noktaları
kurmak
Anlaşma gereĝince, denetleme ve izleme noktarının, ve güvenli bölgelerin yönetimi, görevi
ve harekatları, garantörler tarafïndan belirlenir, ancak gerek görüldü takdirde garantörlerin
(oybirliĝiyle) onayı sonucu, üçüncu bir tarafın katılabilmesi mümkün olabilir.
5 - GARANTÖRLER :
- Çatışan tarafların ateşkes anlaşmasına baĝlı kalmaları için gereken tüm tedbir ve
önlemleri alırlar.
- Çatışmasızlık bölgeleri içinde ve dışında, ışid ve cebhetünnusraya, ve Birleşmiş Milletler
Güvenlik Konseyi' nin belirtmiş olduĝu, Elkaide'ye baglı olan tüm diger birey, gurup ve yapıt
lara karşı mücadeleyi devam ettirecek gereken tüm tedbirleri alırlar.
- Ateşkes anlaşmasına henüz katılmayan silahlı muhalefet guruplarını katmak için çabaları
devam ettirirler.
6 - Garantörler, anlaşmanın imzalanmasını müteakkiben iki hafta içerisinde, anlaşmanın
uygulamasına ilişkin tekink ve pratik sorunları düzeltecek, çatışmasızılık bölgelerinin
sınırlarını tespit edecek yetkili temsilcilerden oluşan (daha sonra ortak çalışma ekibi olarak
adlandırılacak) ortak çalışma ekibini teşkil ederler.
![Page 15: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/15.jpg)
12
Garantör devletler, çatışmasızlık ve güvenli bölgelerin haritalarını 4 haziran 2017
tarihinde hazırlamasına ilişkin, ve anlaşmanın 5.fıkrasında zikredilen terör örgütlerini
silahlı muhalefet guruplarından ayıracak gereken adımları atar.
Ortak çalışma ekibi, yukarıda geçen tarihte, garantör devletlerin onaylaması ile
çatışmasızlık bölgelerinin haritaları ile ortak Çalışma ekibinin düzenleme müsveddesini
hazrlar.
Ortak Çalışma ekibi, çalışmaları ve faaliyetleriyle ilgili raporu, astana'da toplanacak
uluslararası yüksek düzey toplantı esnasında sunacaktır.
Bu anlaşma, imzalndıĝı tarihin ertesi günü itibariyle yürürlüĝe girecektir.
iş bu anlaşma, 4 mayıs 2017 tarihinde, ingilizce ile üç nüshadan oluşup ve nüshaların eşit
geçerliliĝi ile Astana'da imzalanmıştır.
iMZALAR :
IRAN iSLAM CUMHURiYETi
RUSYA FEDERASYONU
TÜRKIYE CUMHURiYETi
![Page 16: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: ASTANA ANLA MASI : SORU UYANDIRAN ENDi ELER · (Fethuüşşam - cebhetünnusra)'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması, Suriye muhalefetimin uĝraşlarını iç savaşa](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022041214/5e03198bd9e2ea2f2041c1b0/html5/thumbnails/17.jpg)