atlas dergisi - kayıp masallar

7/23/2019 Atlas Dergisi - Kayp Masallar

1/68


2/68


3/68

ATJ \s

II

YaY1nO

Dogan Burda

Dergl Yaymc1rik ve Pazarlama A. .

lcr Kurulu S.fluon

Mrhmet Y. Yllmaz

Tllzel Kltl TemJIIciJI ve Ya) ln Dlrektll rll

Murat Ktiksal

Ya) ln

Yonetmenl

Ozcan Yiil


4/68


5/68

M S LL R

Bizi KoRuR

Diin 160 bitki tiirii ve hay-

van

tiirii, diinyanm

~ u r a s m -

da, burasmda yok oldu. Bir

daha gelmemek iizere kaybo-

lup gitti.

Kimse

s a y m a m a ~ n r Diin

k a ~ rna sal kayboldu?

Emin olabilecegimiz bir

~ e y var ki en ~ o k bitki

veya

hayvan tiirii, masallann hala

anlattldaga topraklarda vardar.

Ve yine emin olabiliriz ki

bir yerde masallar yitiyorsa, o

topraklarda, bir daha

asia geri

gelmeyecek ~ i t ; e k l e r b ek-

ler hatta daha biiyiik hayvan-

lar memeliler, siiriingenler,

k u ~ l a r da yitiyordur.

Kayap masallar, doganm

kaybolmasadar.

Masallar dogaya koruyor-

du. Masallardaki periler, cin-

ler

hiikiimdarlar,

~ e h z a d e l e r

prensler, prensesler,

Kelog-

lan, Alaaddin, Dede Korkut,

dogaya korumak i ~ i n vardrlar.

Dahasa

var.

Masallar in-

sanlann

algalayamadaga

zaman

boyutuna sahiptir. Masallar-

da

nasal

ki devler vardar ha-

lalar u ~ a r lambadan

cin

~ a k a r

bunlar g e r ~ e k diinyamazda

y o k m u ~

gibi goziikiir. Diger

taraftan g e r ~ e k diinyada olup

da bizim algalayamadaklanma-

zt

da

masallar goriir.

Ttpka

biz

bir daga hareket etmiyor gibi

goriirken, aslmda onun hare-

ket ediyor

olmast gibi.

Ma-

sal

g e r ~ e g i n

kendisini kendi


6/68

egretileme yontemiyle bize

giizelce anlam.

Biz

g e r ~ e g i

ya var ya

da

yok goriiriiz ve oyle kabul

ederiz. Oysa masalm g e r ~ e

gi ele a h ~

b i ~ i m i

bizden daha

dogrudur. Masal ~ o y l e der:

Bir v a r m t ~ bir y o k m u ~ .

Coca Cola'nm Hayata Artt

Programt

~ e r ~ e v e s i n d c

her ytl

g e n ~ l e r i t e ~ v i k

etmek i ~ i n dii-

zenledigi bir proje y n ~ m -

st vardtr. Kaytp Masallar.

bu

programm ji.irisinin s e ~

tigi projelerden biriydi. At-

las. Kaytp Masallar projesi-

nin fikri ~ e r ~ e v e s i n i n

ve

i ~ r i -

ginin o l u ~ m s m d katktlanm

sundu. Bugday Dernegi, bir

sivil toplum

k u r u l u ~ u

olarak

Kaytp

Masallar't arayan

g e n ~

lerin ~ h ~ m l n m ilkeli, dog-

ru ve

i.iretken

bir ~ e k i l d e ba-

~ a r m a s m t s a g l a m t ~

oldu.

S a n k c ~ i l i l e r K a r a k e ~ i l i -

ler Yori.ikler ti.im yiiri.iyen-

ler yi.iriiyi.ip gelenlcr. Onlar

yi.iriimeye devam e t t i k ~ e . yal-

mzca ki.iltiirler dcgil doga da

k o r u n m u ~ olacakttr. Yori.ik-

lerin kaybolmaya yiiz t u t m u ~

masallan, bize

u l ~ t m l m k

i.izere sineden sineye aktanl-

m t ~ . dilden dile

a n l a t t l m t ~ t J .

Bizim

gorevimiz. onlan son-

suza degin

y a ~ a t m a k .

Bi.iti.in

masallarda hep iyiler kazamr.

Eger

masal

k a y b o l m u ~ s a . ar-

ttk anlattlmtyorsa. iyiler kay-

b e t m i ~ demektir ...

~ ~


7/68

Dot;ANIN

BitGELi Ji

Bugday Dernegi nin bir

ozUr dileme gelenegi var

tUm

bas1ll malzemelerinde de rast-

layabileceginiz. Aktiviteleri-

mizde tiikenigimiz dogal

kay-

naklar ic;in tUm muhataplar-

dan ozUr diliyor ve toplamda

Urenigimiz y a ~ a m s a l degerin

bu kaytptan daha bUyUk

ol-

dugunu umuyoruz hep. Bu

hesap hazen yaplabiliyor.

c;ogu zaman da c;ok

fazla

de-

g i ~ k e n ve bilinmeyen oldugu

ic;in

hesap yapamtyoruz.

BrUksel de bir toplantt-

ya

uc;akla

gidip geldigimizde

AB TUrkiye ve diger dUn-

ya

halklan adma nasll bir

etkimiz olmall

ki

k o n u ~ t u k -

lanmtz, soylediklerimiz ve

4 ATLAS

K Jtp

~ r

duyduklanmtzla uc;ak

ve

di-

ger tUm kirleten teknolojileri

kullanmak ile verdigimiz za-

rar fazlast

ile

k a r ~ l a n s m ? Zor

bir denklem.

~ n

c;evresel

sosyal ve daha birc;ok yonU

var etki alam

ic;inde.

Hem de

tUm bu etkilerin k1sa orta,

uzun vadelerde farkh c;ar-

panlan oldugunu

iyi

biliyo-

ruz art1k.

Masallar bir

y ~ m m

ic;in-

den gcliyor, Yoriikler yUzyl-

larca

bu masallar

ile

dogdular,

bUyUdUler

goc;tiiler oldU-

ler... Bilgelik ve doga ile ba-

n ~ I k y ~ m l n n bir ogesi

ma-

sallar o l m u ~

birc;ok

gelenekte.

Bu gelenek televizyon seyre-

derek ~ a z h p c;izilerek ya

da


8/68

okunarak o l u ~ m u ~ bir kurgu

degil. Y

~ a m m i ~ i n d e n

ihti-

yaca yonelik ve biitiinciil bir

b a k t ~ ile g e ~ m i ~ i

ve

gelecegi

sayan bir iislupta a n l a t t l m t ~

ve

d i n l e n m i ~ ~ a g l a r

boyunca.

~ i z a r a ~ kullandtk: kame-

ra,

bilgisayar, baskt maki-

neleri, b i r ~ o k yapay ara


9/68

K YIP M S L I ~ R I N PE iNDE

A.:

gittik

uz

gittih,

dere

tepe

die

gittik.

h1asal

ninelerini,

dedderini aradth, 1

bin

hilometre yolaldtk imini

Sultandugt

nm ardmda,

himini Konya G vas1 nda hulduk

Onlar.

yiizlerce yrldzr siiregelen

Yoriik hiiltiiriiniin

son

tamklanydr.

Kay1p

Masallar Proje-

si

l ~ l n on a r a ~ t l r m a yapmak

iizere

Kazdaglannda Edre-

mit

Korfezi manzarah bir Yo-

riik koyiinde misafirdik. Evin

10

y a ~ m d a k i oglu

a d a ~ 1 m

Caglara Biz yakmda tekrar

gelecegiz. 0 zamana kadar

ninelerinden masal bulur mu-

sun dedim. Caglarm ceva-

bl ~ o y l e y d i : Tamam Caglar

agabey, ben internetten indi-

ririm

hemen

..

Projenin ilk arazi ~ a h ~ m a -

smda

k a r ~ l l a ~ t l g l m l z bu

du-

rum

t1pk1

masallar gibi bir-

~ o k anlam1 birden barmdJ-

nyor. Televizyon, bilgisayar

gibi

i l e t i ~ i m

a r a ~ l a n n m

ma-

sallarm yerini almas1yla

ma-

sallar h1zla unutulmaya b a ~ -

ladJ. B i l i n ~ a l t J m l z l reklamlar

ATLAS

KiZJ 1

MAS.JL.r

m e ~ g u l

ederken

c;ocuklar

kendi toplumlarmm masal-

larmdan mahrum kald1.

Bel-

ki de

en onemlisi nine

ve

de-

delerin torunlanyla i l e t i ~ i m i

koptu. K i i ~ i i k Caglar nine''

yerine interneti tercih etti...

Oysa masalm kendisi b a ~ h

b a ~ m a

bir sihirdir. Erken y a ~ -

larda b i l i n ~ a l t l m l z a g e c ; m i ~ t e n

gelen b i r ~ o k erdemin y e r l e ~ -

mesine vesile olur. Masallar

hala surma

e r i l m e m i ~

bilge-

likleri, insanhgm. hayatm gi-

zemlerini kendine ozgii

~ i f r e -

lerle

ic;inde

bulundurur. Oyle

ki bu

~ i f r e l e r i ~ o z i i m l e m e y e

omriinii

a d a m l ~

birc;ok

d i i ~ i i -

niirtin

~ a h ~ m a l a n

masallann

diinyasma

t u t m u ~ t u r

Elinize ald1gm1z

bu

ki-

t a p ~ l k bir

masal

kitab1 degil.


10/68

Masallarm hala

y a ~ a d t g m t

fa-

kat Toroslar'da nesli tiiken

mek iizere olan bir orkide ka

dar

r;aresiz

kaldtgmt vurgula

mak isteyen bir projenin iirii

nii. Kaytp Masallar, ekibi

olarak biz de masalm onemi

ne dikkat r;ekmek. unutulmak

iizere olan son masallan bul

mak iizere bir proje haznla

dtk. Yoriiklerin dogaya en ya-

km y a ~ a y a n

topluluk olmast,

bizi

ilk

olarak onlara yonlen

dirdi. Bu masallar

gor;ebe

bir

halkm, bu iilkenin toplum

sal bilinr;altmm belki de en

onemli parr;asmm biitiin diin

ya

adma sakladtgt snlan anla

ttyor.

Bu

r ; a h ~ m a

ile

belki son

masal iilkesinin, son masal

halkmm masallan toplandt ...

Atlas

ve

Bugday Dernegi

ortakhgmda,

B i r l e ~ m i ~

Mil

letler Kalkmma Programt ve

Coca Cola-Tiirkiye'nin o l u ~ -

turdugu Hayata Artt,

Genr;-

lik Programt desteginde yii-

riittiigiimiiz projede masalla

rm

yam

sua

sozlii

kiiltiiriimii

ziin

diger ogelerini de kaytt al-

tma almaya ~ a h ~ t t k

Biitiin bu

derleme, proje sonunda

bu ki-

tapr;tga

ve

ktsa

filme d o n i i ~ t i i

K.r.vrp

M uallartkilinin

uzandrgr

,wrl.:rdm

b ri

.Mersirr'in Aslanki y

lddt sivdi. Natlt' Ak,;av, t'kibt rn

.;ok

mas,zl ~ n l a t a n ki?ilerden

liti

,,l.fu.


11/68

Ktsa

filmin

ismi

ise

Kose .

Ulusal

ve

uluslararast

film

fes-

tivallerine gonderilen Kose ,

Stop-Motion (kukla canlan

duma) teknigi ile ~ e k i l d i

Kaytp

Masallar

Projesi

kap

sammda

ilk

yolculugumuz

da Bahkesir,

Ankara,

Konya,

Antalya ve

Mersin civannda

son 50-60

ytlda y e r l e ~ i k haya-

ta g e ~ e n

Yori.ikleri ziyaret ettik.

Aradtgtmtz masallar sohbetler

strasmda ortaya

~ 1 k t 1

Masal

lann bir toplumun

b i l i n ~ a l t m t

yanstmgmt

s o y l e m i ~ t i m .

Fa

kat

masalm

kendisi

de

toplumun

b i l i n ~ a l t m d a y d t .

Masallar, sa-

dece 60 y ~ m

listlindeki

in-

sanlarm zihninde vardt. Onlar

da ytllardu anlatmadtklan i ~ i n

u n u t m u ~ t u . Masallar,

Yorlik-

lerin

deyimiyle d e ~ e l e d i k ~ e

hirer hirer

su

ylizline

~ t k t l

Ger-

~ e k t e n masalct

ninelerin

varh-

gma

~ a h i t

olduk. Bize eskiden

masalctlann oldugundan,

bu

masalctlarm

koy

koy

gezerek

masal anlatttgmdan bahsettiler.

Yolculugumuzun son kts

mmda hala g o ~ e n S a n k e ~ i -

l

Yorlikleriyle beraberdik.

Mersin'in Aydmctk

i l ~ e s i n i n

etrafmdaki tepelerde

k 1 ~ 1

ge

~ i r i y o r l a r d t Yolculugumuzun

en glizel

krsmt da

burastydt.


12/68

haneyi ziyarct ettik, onlar-

ca

masah kayn altma ald1k.

Sohbetler sayesinde g e ~ t i g i -

miz

yerlerde masallann tek-

rar saysanmaya (onemsenme-

ye)

b a ~ l a d 1 g m gordiik. Biz

gittikten sonra bize yeni

rna-

sal bulduklan konusunda ha-

berler gelmeye

b a ~ l a d 1 .


13/68


14/68

BiR

YDRUK TEKERLEMESi

Ewel

biz

i i ~

k i ~ i y d i k .

Cede m

a ~ t t k .

Patladt,

g a ~ t l

d a v ~ a n .

gede i i ~ eve vardtk. ikisi yt- Bundan yok bize bir hayn de

ktk

mtktk. birinin de dart du- dik.

Bir

al horozum var, bir

de

van yok. Dort duvan yogun

hal

horozum var. AI horoza bir

i ~ i n d e i i ~

adam

yattyor. iki- gem takttm. Dsti.ine bindim.

si oli.i

moli.i,

birinin h e ~ cam

c ; a r ~ t y a

vardtm. Orda

da

bir

yok.

e ~

cam

yoga

bir depik degirmenci

var.

Eey

A r k a d a ~ .

vurduk.

Sen

emret,

biz

tuta-

biz

bunu

ne

yapacagtz dedik.

ltm dedik. Ben emredip

siz

Degirmenci dedi,

geri

dep

geri

tutacagsamz kundakstz

ti.ifegi geri u v a l a geri koy

). Orda

da

alm dedi. Anasmdan dogma- bir ceviz agact var. T a ~ l a y t

dtk, bitmedik. tespih dibinde- t a ~ l a y t ettiler bir

tarla.

Tarlaya

ki

t a v ~ a n l a n

vurun

gelin

dedi. tuttuk bir karpuz ektik.

En

bi.i

Gettik, vurduk. geldik. Bir ga- yi.igi.i Hindistan cevizi gibi, en

nya gazan istemeye vardtk. g i i ~ ~ i i g i i e ~ e k stpast gibi. Biri-

0 ~ tencere

verdi

gan. ikisi

ni

yuvarlaya

yuvarlaya kolgeye

delik

melik,

birinin dibi

yok.

(golgeye) getirdik.

Kel

anamm

Dibi

yoga gatttk,

ocaga

go- b a ~ 1 pekmez, ~ a l a n m ~ a l a n m

duk.

P i ~ i y o r

biraz

p i ~ t i .

Bu-

otmez,

goca

ganlara

gi.ici.im

nun kapagm1 bir a ~ a h m , tuzu-

yetmez,

himdiki ~ i m d i k i ) de

na

bir bakaltm dedik.

Kapagt- vire akthm yetmez

...

K_. M u JI u

TL S


15/68

Y \YIK SoquT N

K a _ , r ~ a k Ki*i: Al,,luU,lh nim

(Hc,hmll

Yiirri ii,

YagL u>glu

Kityi1,

f\,ldtl.. Auk.mz)

Bir aganm Akgi.il

admda

bir ktzt v a r m t ~ . Bir de aganm

Mehmet admda c;obam var-

m t ~ . Mchmet c;ok gi.izel

goval

(kava))

c ; a l a r m t ~

Govah

dillen-

d i r i r m i ~

Yani o

kadar

gi.izel

c;a-

l a r m t ~

Oyle

ki goyunlar onun

c ; a l t ~ m d a n her dedigini anlar-

m t ~ . Oglan k a ~ t

tepelerden

go-

val

c ; a l a r m t ~

Akgi.il e soylemek

istediklerini

hep

bOyle

soyler-

m i ~ . Ktz da oglan

ne

soylerse

a n l a r m t ~ .

Bir gi.in

si.iri.iyi.i

e ~ k t y a l a r

b a s m t ~ . Goyunlan c;alacaklar-

m t ~ .

Mchmet'i

de

kolundan

b a g l a m t ~ l a r .

Mehmet

d e m i ~

ki. siz beni

oldi.irmeye

oldiire-

ceksiniz de mi.isaade edin

ol-

meden

once bir goval c;alaytm,

sonra

bildiginizi yapm.


16/68

i ~ i r m e y e c e k .

~ giiniin ardm- b a t m r m 1 ~

~ e k e r m i ~ .

Batmr

dan goyunu dereye siiriip go-

m 1 ~

~ e k e r m i ~ . i ~ m e m i ~ de

val ile geri

dondiiriirse

giZiml

sefer ayagm1 i n d i r m i ~ .

~ t k a r

verdim gitti d e m i ~ . Mehmet e m t ~ . Adamlar bunun bir hik

ne

dersin

d e m i ~ l e r .

Mehmet

meti var

d e m i ~ l e r .

Mehmet e

bir deneyelim d e m i ~ . Tuzu bir s o r m u ~ l a r . Mehmet bu kara

giin v c r m i ~ l e r

iki

giin v e r m i ~ - goyunun ayagm1 batmp hau

ler. O ~ i i n c i i giin de verip

go-

np suyu i ~ m e d i g i n i n bir hik

yunu dereye siiriiyorlar. Co- meti

var.

Nedir bu? Mehmet,

ban

r a ~ m

iisriine orurup

go-

goyun sagarken Akgiil ii bice

vah

eline ahp bir ~ a l m t ~ . Go- ez (bir kere optiim. Ondan

yun suyu h i ~ i ~ m e d e n geri oldu, d e m i ~ . Ondan sonra aga

d o n m i i ~ .

Bir

kara

goyun. rek da kabul e t m i ~ .

Ktrk

giin kuk

bir kara goyun, ayagm1 suya

gece

diigiin e t m i ~ l e r .

K rpp \zs JJ zr TL S 3


17/68

YEDi y RD SIN

B CISI

K .l'' 'k

K i ~ i : E i i f K u ~

(1-ltHJcmtll y ;riigil

Yng1wglu

Kiiyi,,

Polc1th,

Aukcml)

Yedi erkek

g a r d a ~ m bactst

v a r m t ~ . Bu

bact

bir gUn pmann

b a ~ m a

v a r m t ~ y a t m t ~ .

Orada

i ~ i n e

ytlan

g i r m i ~ .

Gtzm

gamt

b i i y i i d i i k ~ e b i i y i i m i i ~ G a r d a ~ -

lan da bunu

hamile

s a n m t ~ .

Gotiiriin d e m i ~ babast, atm ke

sin bunu. Halbuki i ~ i n d e ytlan

v a r m t ~ . G a r d a ~ l a n

gtzt gotiir-

m i i ~

Ama

g t y a m a m t ~ l a r

pma-

nn b a ~ m d a

b u a k m t ~ l a r .

Oradan bir bey oglu geliyor

m u ~ atmt sulamaya. Soyle bir

b a k m t ~ . Orada gtz

y a t t y o r m u ~ .

Soyle

nedir derdin, d e m i ~ . Gtz

da

d e m i ~

boyle

boyle,

beni

ha

mile diye g a r d a ~ l a n m buaktt.

Bey

oglu

buna

silt i ~ i r m i ~

Yt

lanlar d t ~ a n ~ t k m t ~ . i y i l e ~ m i ~

E v l e n m i ~ l e r .


18/68

b a ~ I m d a n defet d e m i ~ .

Baba bir ~ a r e

d U ~ U n m U ~ .


19/68

~ o c u k l a r k o r k m u ~ l a r ,

k a ~ m a y a

karar v e r m i ~ l e r .

Cadt ninenin bir de

geli-

ni

v a r m t ~ . Gelin d e m i ~ ki, sizi

ben k a ~ t r a y i m , bu

sizi

de yiye-

cek, hep boyle ~ o c u k l a n yer.

Daha sonra

size

ben bir tarak

vereyim, bir tane de oklava

ve-

reyim, bir de kahp sabun vere-

yim

d e m i ~ .

Arkadan cadi gelir-

ken

ilk once taragi atm, pittrak

bitkinin dikenli p a r ~ a s t

ol-

sun, d o l a ~ s m . Ondan sonra ok-

lavayi

arm, orman olsun, onli-

ne golge olsun, sizi goremesin.

6 ATLAS K ryp/1/ u U r

Sabunu atm, online deniz

ol-

sun g e ~ e m e s i n . < ;ocuklara

bunlan v e r m i ~ . < ;ocuklar

tam

k a ~ a r k e n cadi bunlan

g o r m l i ~ .

Arkalanndan yavrulanm git-

meyin, btrakmam, ben

sizi

~ o k

sevdim d e m i ~ .

< ;ocuklardan

k l i ~ l i k

olam

s u s a m i ~ .

Abla

d e m i ~ . ben ~ o k

susuladim susadim). ben su

i ~ e c e g i m .

Orada bir yalak

var-

m i ~ Okliz

oraya

i ~ e m i ~ m i ~

Onu i ~ m e derken ~ o c u k onu

i ~ m i ~ .

Abla

bir b a k m i ~ . karde-

~ i n i g o r e m e m i ~ Hasan, Hasan


20/68

nerdesin

k a r d e ~ i m diyor.

Ha-

san mooh

d e m i ~ .

K o r k m u ~

buna

ne

oldu

diye.

ileri gidip

yine s e s l e n m i ~ . B a k m t ~ , karde

oki.iz o l m u ~ .

Ondan sonra k a r d e ~ i n i

al

m t ~ yanma. G i t m i ~ l e r , bir koy

li.iye r a s t l a m t ~ l a r .

Koyli.i

orada

d e m i ~

ki, bu oki.izi.i

bize

satar

mtsm?

Benim k a r d e ~ i m

o,

sat

roam, d e m i ~

ablast.

Oki.izi.i 90-

cugun elinden zorla a l m t ~ l a r .

Kesecekler. Ablast d e m i ~ ki,

k a r d e ~ i m

kesilme. Ktzt

dov

m i . i ~ l e r . Bu sefer,

kesil

de yi.i

zi.ilme

d e m i ~ . Gene d o v m i . i ~ l e r .

Bu sefer, yi.izi.il de dogranma

d e m i ~ .

Gene d o v m i . i ~ l e r .

Bu

sefer

ktz, dogran da

p i ~ m e

de

m i ~ .

Gene

dovi.ince

ktz. p i ~ de

bogazlannda kal d e m i ~ . Gene

d o v m i . i ~ l e r . En sonunda bunlar

oki.izi.i

yerken

ktz, bagtrsagm-

da ttkan da

9atla

d e m i ~ . Oki.izi.i

yiyen

adamlar 9atlaytp o l m i . i ~ .

Sonra

ktz

aglayarak kemikle-

rini

t o p l a m t ~ k a r d e ~ i n i n . Ke

mikleri g o t i . i r m i . i ~ dcnize a t m t ~ .

Oraya oturup a g l a m t ~ . Aglar

ken bir

aganm

oglu g e l m i ~ .

Niye agltyorsun, ne oldu de

m i ~ . 0

Strada

ktzm

atttgt

ke

mikten dalgalanan

su, ktzm

yi.i

zi.ine

y a n s t y o r m u ~ . Suyun ~ a v -

kt vurunca ktz ayna

gibi

parla-

m t ~ . Sonra aganm oglu

ktzt al

m t ~ , muradma e r m i ~ .

YIL N

NiGi

K.a_,rr.al

K4i: H1Jh,.,. Ftnt

{H,md 'h } ( i r u ~ t . r d ~ H ' : I . Kfu lc,

1 \ > l t t l ~ A n k ~ l ) ~

,

Bir v a r m t ~ ,

bir y o g u m u ~

Ewel zaman i9inde, galbur sa

man

i9inde d e m i ~ .

Biri

oglan,

biri

ktz iki

k a r d e ~ v a r m t ~ . Ora-

dan a9 g a l m t ~ bunlar. Galbur

da samanltkta olunca, saman-

ltgt e l e m i ~ l e r . Yiyecek 9tkara

caklar ya, yiyecek yok. Eleye

eleye goca

samanhgt

e l e m i ~ l e r .

iki kilo bugday

9 1 k m 1 ~ . i.i

d e c e k l e r m i ~ ( o g i . i t e c e k l e r m i ~ ).

iki kilo 91kmca

ogi.itmeye

kal

m a m t ~ . Ne edelim bunu?

Boyle

b i ~ i r e l i m

yiyelim,

d e m i ~ l e r .

Ye

mek e t m i ~ l e r .

Bunlar

gene

actk

m t ~ .

Boyle

boyle b i . i y i . i m i . i ~ l e r .

Oglan y e t i ~ m i ~ . Oglan

evle

necek o l m u ~ .

e v l e n m i ~ . Kans1


21/68

uyamk

t i t i z m i ~ .

Klzcagtz

mag-

dur k a l m 1 ~ .

Kadm

bir kumaz-

hk

d i . i ~ i . i n m i . i ~ .

Ben

buna bir

ilan ytlan)

yumurtas1

yedire-

yim

d e m i ~ .

Kamm1

~ i ~ i r e y i m

bu

koca

b u l m u ~

diyeyim bunu

yollasm diye d i . i ~ i . i n m i . i ~ . Naal

nastl) yedirdiyse p i ~ i r m e d e n

yumurtayt

y e d i r m i ~ .

Klzcagtz

gi.in gi.ine ~ i ~ m e y e b a ~ l a m 1 ~ .

Kadm da kocasma

a n l a t m l ~ .

Bu d e m i ~ gi.in

gi.ine

~ i ~ i y o r

koca

b u l m u ~

herhalde. Ee, ne-

delim bunu? GOti.ir bunu de-

m i ~ yi.ice dagm

b a ~ m a

goy

da

gel, ya goti.ir gel, ya da

kes

gel.

Oradan g o t i . i r m i . i ~ . Oglanm da

bac1s1

ya, k t y a m a m t ~ . Bir ~ e y

e t m e m i ~ .

Orada bir yi.ice

dagm

b a ~ m a

oturtup g e l m i ~ .

G e l m i ~ .

Kans1 s o r m u ~ ne

ettin diye. Kestim att1m de-

m i ~

kansma. Klzm yanma ote-

den bir koyun ~ o b a m

g e l m i ~ .

Yengem bac1m

sen

ne oturu-

yon burada

d e m i ~ . Boyle

boy-

le oldu. Ben

hasta

oldum. Kar-

d e ~ i m

vard1. Beni buraya godu

gitti d e m i ~ ktz.


22/68

unuttum gitti. Boyle

bOyle

oldu

d e m e m i ~ . a n l a t m a m i ~ . Ben de-

m i ~

~ o c u k

oraya

bir gideyim.

Cit d e m i ~ l e r

~ o c u g a .

Evveli

a g a ~ t a n at

yapard1k.

Soyle bir

c;ubuk keser de biner giderdik

c;ocukken.


23/68

y a n a r m t ~ . Bir yandan da

ne

ktzgm yatak d e n n i ~ . Gene ko-

n u ~ u r m u ~

p i ~ e r k e n .

Kadm

bu

sefer

ben yiyeyim

yutaytm

o

zaman k o n u ~ m z d e m i ~ . -

dmm bogazmda yine k o n u ~ -

m u ~ .

Yav

d e m i ~ . biz darctk so-

kaga d i i ~ t i i k d e m i ~ . buradan

nastl

g e ~ e c e g i z ?

Kadm

bunu

y u t m u ~ .

Horoz oradan kurtul-

m u ~ . midesinden

i n m i ~ a ~ a g t -

ya.

Bura

da k o k a n n t ~ d e m i ~ .

kokar

yatak

d e m i ~ .

Oradan ka-

rmm i ~ i n d e ne okuduysa kan

o l m i i ~ .

Horoz

r ; t k m t ~ d t ~ a n .

G i t m i ~

tavuklarm ir;ine ...

PADi AH

iL

(:OBAN

J : _ .

..

l..

K i ~ i : l b r ~ t J i m

1 t ~ e r l

l-lonalmll rorugu, C.mkurtur.,n

Koyu, A k ~ d r i r

Konyu

Zamanmda

p a d i ~ a h m oglu


24/68

istiyor. Ama benim ona verccek

bir goynegim bile

yok. Ben

dii

~ i i n m e y e y i m

ben dert etmeye

yim de kim dert etsin

d e m i ~ .

H \VVA

HANllvl

K '' J. Kifi: a i l e Ah,v

(. -rdaulov.

Marmtl

Bir

Hawa Hamm

v a n m ~

Bu

awa

Hamm ~ o k yiyi-

ci

b i r i y m i ~ . GOrdiigiinii soyar

m t ~ . Kimine emmim d e r r n i ~

kimine daytm

d e r m i ~ .

Bir giin

g i t m i ~

bir

zerrafa

(sarrafa)

var-

m t ~ .

Bana

bir bilezik

laztm.

(.ocugum evlenecek. Bana bir

bilezik ver.

Zerraf da, ya Hav

va

Hamm, senin gelinin vardt

d e m i ~ . N

iye

~ i m d i bana bilezi

ge geldin? i ~ t e aniden geldim

d e m i ~ .

Hemen bilezigi dart

t t r m t ~

Damtktan sonra Hav

va

Hamm,

ya

ciizdamm galdt

cvde, ben bir ciizdam getire

yim, senin o bilezik orda dur

sun d e m i ~ .

< ; t k m t ~

oradan. Yeni bir

~ t o c u k k o y m u ~ l a r m t ~ meza

ra. Mczardan

~ o c u g u

tkar

m t ~ . s a r m t ~ .

Kucagma a l m t ~ .

v a r r n t ~

zerrafa. Tamam

d e m i ~ .

ben ciizdammt aldtm geldim.

Aa

d e m i ~ .

ben

evi

anahtarla

m a m t ~ t m


25/68

seni ben

evtmtze

gotureyim.

Seni hamama

goti.ireyim.

Ben

sana bakacagtm.

Amcayt

ha-

mama

g o t i i r m i i ~ giydirip ku-

~ a t m t ~ . Giydirip

k u ~ a t t t k t a n

sonra saat bilmem

ka9ta

kaptm-

da ol

d e m i ~ .

Amcanm yorga-

nmm aras1

da

para d o l u y m u ~ .

Yorgan

da

awa

Hamm m

e v i n d e y m i ~ .

Adam

geliyor

eve,

tak tak kaptyt 9ahyor. Kim o,

d e m i ~ kadm. Adam, ben

gel-

dim d e m i ~ .

Sen

kim

sin?

Kadm

hemen bagmyor. K o m ~ u l a r

ye-

t i ~

in

imdat

Kaptmda bir adam

var.

Beni oldiirecek mi napa-

cak?

Sonra o adam da k a 9 m 1 ~ .

Aradan bir

zaman

daha za-

man

g e 9 m i ~ .

Hawa Hamm

k o m ~ u s u n a d e m i ~

ki, yav

se-

nin orda bir tavuk

var.

0 ta-

vuk bana gelip diyor

ki,

be-

nim sahibim A y ~ e o filancayt

seviyor diyor. Senin tavuk

oyle

k o n u ~ u y o r . Sonra Hawa Ha-

mm,

sen

onu getir bana, ben

onu sustururum

d e m i ~ . K o m ~ u

da

t u t m u ~ . g e t i r m i ~ tavuklan.

Hawa Hamm a l m t ~ tavuklan,

kesip y e m i ~ doldurup yemi.

22 ATLAS K rysp Mas tll rr

Onu

da

b i t i r m i ~ . Sonra kom-

~ u g e l m i ~ . hani benim tavuk-

lar

noldu

d e m i ~ . awa

Ha-

mm,

tavuk filanca tiiccar geldi,

benim

ablamt

filan

etti diyor,

d e m i ~ . Kadm

da

aman Hav-

va

Hamm, tavuklarm kimini

doldur ye, kimini p i ~ i r ye, bize

gonderme

d e m i ~ .

Aradan

birka9 zaman

g e ~ -

tikten sonra

biri oliiyor.

Orda

herkes a g l a ~ t y o r . Millet ag-

l a ~ t t k t a n sonra Hawa Hamm

v a r m t ~ .

Ya

bunun

ismi filanca

filanca

degil

mi,

d e m i ~ .

Tabii,

daha onceden o g r e n m i ~ . Kan-

st

olen

adamt da goziine kes-

t i r m i ~

V a r m t ~ yanma.

B a ~ h y o r

agtta. Vay deyzemin

oglu

vay

Filanca deyzemin

oglu

vay,

diye sanhyor kanst olen ada-

rna. k ~ a m oluyor, bir pisiye

b i i r i i n m i i ~

Bir

de

tavuk ti.iyii-

ne b i i r i i n m i i ~ V a r m t ~ . Deyze-

nin glZlnt

alacan mt diye ada-

mm omiigiine 9 o k m i i ~ . Adam

d e m i ~

ki,

amanm Hawa Ha-

mm biz buradan 9ekelim gi-

delim, biitiin mal senin olsun.

Onu

da

yemi, yiyici ya.


26/68

G e l m i ~ eve o t u r m u ~ Hawa

Hamm. Kaynanast

da

orada,

sen nerde

kaldm

gelin,

k a ~

za-

mandu yoksun ya d e m i ~ Gez-

dim, d o l a ~ t t m geldim d e m i ~

Kaynana

odadan

~ t k a r k e n ar-

kasmdan i t m i ~ . Kadm merdi-

venden a ~ a g t d U ~ m l i ~ Dilini

t s t r m t ~ .

Dili

k o p m u ~

Kaynana

k o n u ~ a m a z o l m u ~ Polisler

gel-

m i ~ Hawa Hamm kaynanan

niye d U ~ t l i

d e m i ~ l e r Gan, el-

leriyle Hawa Hamm m ettigi-

ni

anlatmaya ~ a h ~ m t ~ Adam-

lar

a n l a m a m t ~

awa

Hamm

ne

diyor senin bu kaynana

d e m i ~ l e r Blitlin mal

varhgtm

Hawa nmdtr diyor d e m i ~

Gan ~ a t l a y t p

o l m l i ~ .

awa

Hamm oturup kendi kendine

k o n u ~ u r m u ~ :

Babamdan kaldz

bir kmk oturak

Annemden kaldt bir

kmk ayna

ht

filam iittiin

yedin y ia

Havva

Hamm

Y ~ a Hawa Hamm, y a ~ a

Hawa Hamm derken polisler

bunu duyup Hawa Hamm t

a l m t ~ . g o t l i r m l i ~ . Hapse a t m t ~ -

lar. Masal da boyle b i t m i ~ .

P A D i ~ A H

iL

;IFT :i

Bir

p a d i ~ a h v a r m t ~ atma

b i n m i ~ g e z i y o r m u ~ Tarlada

bir ~ i f t ~ i g o r m l i ~ . Oklizli

ile

tarlayt slirerken v a n r m t ~ bir

donlimlin

b a ~ m d a o y n a r m t ~

sonra g i d e r m i ~ oblir donlimlin

b a ~ m d a

o y n a r m t ~ P a d i ~ a h

in-

m i ~ atmdan. Sen niye oynu-

yon d e m i ~

H i ~ i ~ t e

d e m i ~

oynamasam bitmez. Padi-

~ a h

o

~ i f t ~ i n i n p e ~ i n e d l i ~ -

m l i ~ . < ; i f t ~ i eve v a r m t ~ Ha-

mmmm birisi hemen

v a r m 1 ~

oklizleri b a g l a m t ~ Birisi suyu

a l m t ~ ayagmt ytkamaya b a ~ -

l a m t ~

Birisi

de

orda yemegi

hazultyor.

P a d i ~ a h b a k m t ~ b a k m t ~

yav

d e m i ~ biz hammtmtzt

yere

basttrmtyoruz daha bu hiz-

meti gormedik. P a d i ~ a h a ya-

rayan

avrat kocasmdan b o ~

o l u r m u ~ o zamanlarda. Padi-

~ a h d e m i ~ ki benim bir ham-

mtm var dlinyalann en

glize-

li Sana ben hammtmt vereyim.

K tJ1p

MdSdil zr

ATLAS 23


27/68

Sen

hammmm i i ~ i i n i i de bana

ver. Y

oo d e m i ~

~ o b a n onlann

sanatl kotii.

P a d i ~ a h birisine d e m i ~

ki

sen

ne ile u g r a ~ u s m ? Ben ~ a -

m a ~ m t o k u ~ altmda beyazlan-

nm. Bu ne

yapar?

Bu da hu-

S J Z m J ~ Bu neci? Bu hammm

da ars1z d e m i ~ . ama

bana

hiz-

mctlcri bOyle.

Simdi p a d i ~ a h h1rsza bana

yararsm

gel d e m i ~ . Bu evden

~ a l o eve gotiir c m i ~ .

C a m a ~ -

n t o k u ~ altmda beyazlatana da

sen de i ~ i n i yaparsm d e m i ~ . Ar-

SJza gelince hadi bakahm sen

dogru denize

d c m i ~ .

Denize

a t m J ~

Aradan bir zaman

g e ~ m i ~ .

24 ATLAS

A IIJ'p M.u.JJ..r

B a k m J ~ m ~ p a d i ~ a h ~ i f t ~ i

daha betcr o y n u y o r m u ~ . Pa-

d i ~ a h Allah Allah d e m i ~ .

Eli-

me

su dokmclcrinden g e ~ t i m

merhaba

bile

etmezler. Bunlar

sana baknklan gibi bakmyor-

lar bana.

P a d i ~ a h 1 m

sana

ben

bir ~ e y diycyim. Simdi sen pa-

d i ~ a h s m amma

demek ki bu

gorevini yapam1yorsun sadcce

p a d i ~ a h h k l a

u g r a ~ y o r s u n .

Go-

revine dikkat ct. Buradan da

git o eski hammmla giizel gii-

zel g e ~ i n iyi ol b a ~ k a bir ~

istemem.

Bir daha da beni

ta-

kip etme. Dcmck ki benim ona

gore ozelligim

var. Sen

bir pa-

d i ~ a h s m amma

ben bir ~ i f t -

~ i y i m . Demek

ki

ona gore


28/68

kcndimi sevdiriyorum. Dikkat

et kendinc... Velhastl

masal da

bOyle

b i t m i ~ .

YI

Bir

gun

koyluler daga odu-

na

g i d e r l e r m i ~ .

0 koyde

de

aya v a r m a ~ . 0 aya her

zaman

gadmlan k a ~ m r m t ~ . Goriir-

dugu gadmlan p o t u k l a r m t ~ .

Bir

magarast

v a r m t ~ .

Bir

koca

d a ~

v a r m t ~ .

Arkasma

o

t a ~ t

te-

kerledi

miydi

magaray1

kapa-

u r m a ~ .

Bir gun o l m u ~

aya

gine

Fatmacak isminde birini

ka-

~ r m t ~ . P o t u k l a m a ~

kadam.

Bir

surti

potugu

o l m u ~

kadmm.

Koylu

de buyuk bir kuyu

k a z m t ~ .

Ostune

de boyle bir

dal d o ~ e m i ~ . Bir kat toprakla-

m t ~ . Tuzak k u n n u ~ . Koylu hep

p e ~ i n d e

aymm.

Aradan

iki u ~

gun g e ~ m i ~ . Avctlar yola ~ k -

m t ~ .

Bu ay y bulaltm oldu-

relim.

Vara vara

v a r m J ~ I a n n t ~ .

Bir ine g i n n i ~ ay1. Magaranm

g i r i ~ i n e goca bir t a ~ J koyuyor-

m u ~ . Sonra ay g i t m i ~ oradan.

T a ~ 1 a l m 1 ~ l a r magaranm

agzm-

dan.

i ~ e r i

g i n n i ~ l e r

Ay1 hep

hal

ile

meyve

ile

d o l d u n n u ~

magaranm

i ~ i n i G i n n i ~ l e n n i ~

b e ~

altt tane

ay potugu kadm

da

orada. Oradan onlan a l m J ~ -

lar. Haydi bakaltm Fatma.

Kazan

g o r i i r m u ~ l e r m i ~

yan-

larmda.

Magaranm

g i r i ~ i n d c

o

potuklan kazanda kaynatlp ol-

d u n n u ~ l e r . Gcri

g e l m i ~ l e r .

Fat-

mack

bcnim

~ o c u k l n m ne-

rede diye aglamaya k o y u l m u ~ .

Koyluler de

bir

kuyu

a ~ m ~ -

lar

ya.

Ay y

oraya

d u ~ u n n u ~ -

ler. Oraya bir a t e ~

at1p aytya ol-

d u n n u ~ l e r . Ondan sonra aymm

ogrencisi gibi bir

dev

v a n n 1 ~ .

Onlann p e ~ i n e

d u ~ m i i ~ .

Tut-

m u ~ l a r o

devin arkasma

bir

te-

ker

b a g l a m 1 ~ l a r .

Tekcr

uzar

da

uzar.

Arkasmdan o teker iz ya-

p a n n a ~ .

Tekerin ardmdan

vara

vara v a n n ~ l a r aynt aymm ma-

garasma

~ k m 1 ~ . Dur

d e m i ~ l e r

stra ~ i m d i bunda.

Dev de

~ o c u k l a n y u t a r m 1 ~ .

Bu devin kulagma bir ~ y sok-

m u ~ l a r dev o l m u ~ . Devin

kar-

mm y a n n J ~ l a n n J ~ . c;ocuklarm

K..,l/

,\u.alur ATLAS 25


29/68

kimi ~ e l i k ~ o m k o y n a r r m ~ .

Devin kammda ya.

Kimi

tir

keci

o y n a m u ~ .

kimi

a t e ~

yakar

m t ~ . Sonunda

aym

o

ayt

gibi

devi de h a r c a m t ~ l a r kurtul-

m u ~ l a r . Masal da bOyle b i t m i ~ .

KIZ

KARDE

Ka_vnl ll

Kiti

Fatma

Al-.dc

Arsl,mkoy, 1 \ f c : r ~ m

Bir v n m ~ bir y o k m u ~ . Es-

kiden

bir ailenin

yedi

tane

oglu

o l m u ~ .

Bir

giin anneleri-

ne. anne bizim h i ~

ktz

k a r d e ~ i -

miz

yok

mu

d e m i ~ l e r .

Yok

-

lum,

Allah m istegi o o y l e y m i ~ .

Oyle

olmazsa biz

burayt terk

ediyoruz

d e m i ~ l e r . Daglara

yer

6

TL S ~ ~

yapmaya ~ t k m t ~ l a r .


30/68

v e r i r m i ~ .

Bir gUn

ath g e l m i ~ .

K a r d e ~ l e r d e n b i r i y m i ~ . Adamt

~ U p h e a l m t ~ . Bir de Cadt Can-

st

derler bir kadm

v a r m t ~ .

Ktza

kulak v e r i r m i ~ . Devamh takip

e d e r m i ~ .

Ktz az daha

bUyUyUnce,

anne ben bu k a r d e ~ l e r i m i bu-

lacagtm,

nastl bulurum d e m i ~ .

Bir

keseye

kUI

koyacam,

bir

k o ~ e s i n i

delicem. Tarif e t m i ~

yolu. Bu

kU nerde biterse kar-

d e ~ l e r i n i n evi

orda d e m i ~ .

Annesi keseye

kUIU k a t m t ~ .

Ktz, annesinin tarif ettigi yola

g i t m i ~ . Cele

gele

gelse ki bir

bag evi. K a r d e ~ l e r i kendile-

rine

derme

~ a t m a

bir

ev

yap-

m t ~ l a r . Her gUn o daglardan

avlamrlar, birbirleriyle yerler,

i ~ e r l e r g e z e r l e r m i ~ . Yine daga

gittikleri bir gUn bu ktz o evi

b u l m u ~ . Kimse yok. i ~ e r i gir-

m i ~ . s i l m i ~ . s U p U r m U ~ . bir de

a t e ~ y a k m t ~

yemegi

de UstUne

k o y m u ~ . Ktz onlar eve gelme-

den karntnt doyurup bir

tarafa

s i n m i ~ . K a r d e ~ l e r i bir g e l m i ~ .

Allah

Allah, ev

temiz. Son-

ra

ktz

her

gUn

boyle yapmaya

b a ~ l a m t ~ . Evin bir taztst

var-

m t ~ . Tazt a t e ~ e i ~ e r m i ~ . a t e ~ i

s o n d U r U r m U ~ . Tazt d e r m i ~ ktz

~ o c u g u benim yakttgtm a t e ~ i

elleme, ben yemek yapacagtm

k a r d e ~ l e r i m e .

Tazt da bana bir

tane UzUm

ver,

yapmaytm der-

m i ~ . DzUmU v e r i r m i ~ agzma,

gine y a p a r m t ~ . Derken gUnler

g e ~ e r her

gUn

yemeklerini ya-

par

s i n e r m i ~ .

Bir

gUn

oyle, bir

gUn boyle

gUnler

g e ~ e r m i ~ . 0

k a r d e ~ l e r i

g e l ~ e l e r

yemek ya-

ptk, gelseler yemek yaptk ...

Bir gUn o Cadt Canst kapt-

ya

g e l m i ~ .

Ac

bu kaptyt, de-

m i ~ . Ktz kaptyt

a ~ m a y t p kapt-

nm ardma bir agtrltk k o y m u ~ .

Kaptyt a ~ t v e r m e y i n c c ktz, Cadt

Canst

d i ~ i n i n

birini ~ e k i p at-

m t ~ .

0 yabani ganntn d i ~ i

ar-

ttk

neyse, ktzm

ayagma

b a t m t ~ .

K a r d e ~ l e r i yine avdan g e l m i ~ .

D a v ~ a n bulup y e r l e r m i ~ . u ~

buldu, vurup g e t i r i l e r m i ~ . Der-

ken

g e l m i ~ l e r gaptyt a ~ a m a -

m t ~ l a r . Ondan sonra naal (na-

stl ettilerse

kaptyt

k t r m t ~ l a r

a c ; m t ~ l a r . Ayagma d i ~ battk

ktz

baygm y a t a r m t ~ .

B a k m t ~ l a r

bu

K t y ~ p M ~

TL S 7


31/68

ktz nerden derken

nasii

olduy-

sa ktz

a y t l m t ~ :

Yedi kardaitn

yegeniyim

Sandal

kadmm bebegiyim

Tek tekerlegim

tek

Siz benim k a r d e ~ i m s i n i z de-

m i ~ Oyle sanltp k u c a k l a m t ~ l a r .

AKKOYUN

KARA

KOYUN

Eskiden daglarda ~ o b a n l a r

g e z e r m i ~ .


32/68

0 zamanlar yabani adamlar

v a r m 1 ~

dag

adamlan. Bunlar

iyice y a b a n i ~ i k l e r . 0 adamlar

dan birisi o guzuya heveslenir

m i ~ . Guzu ~ a l m a y a karar ver-

m i ~ . Goyunun guzusunun bi-

rini

a l m 1 ~ .

Bir

~ a r d a k v a r m 1 ~ .

Onun

i ~ i n d e

onu beslemeye

karar

v e r m i ~ .

Guzuya dil og-

retmeye

b a ~ l a m 1 ~ .

Dagda

ge-

zerken annesi guzuya dil ogre

tir de anne diye baguarak

gelir

ya.

Bu

adam da d e m i ~ ki:

Sutlegen yedim sutlendim

Kaplan yedim

kaplandzm

qtver briiuyenim

kapmz

Guzu da biiytiye biiyiiye

onun dilinden a n l a m t ~ . A ~ t -

v e r i r m i ~

kaptyl. Guzu adam1

duyunca annem

geldi

d e r m i ~ .

Adam da her

giin

guzu ile boy

le

eglence

y a p a r m t ~ .

Dagda gezen bir Ay1 P a ~ a

v a r m t ~ . 0 Ay1 P a ~ a bunlan

ta-

kip

e d e r m i ~ . Adamm

soyle-

diklerine kulak

v e r m i ~ .

Guzu

da bir giin oyle bir giin

boyle

b i i y i i m i i ~

e t l e n m i ~ .

Ay1

guzu

yu

yemek i s t e r m i ~ Adam

ay y

fark e t m i ~ . Niyetini de a n l a m 1 ~ .

Ben

bunu

haklay1m

bu benim

guzumu oldiirecek d e m i ~ . Bii-

ytik

bir ~ u k u r k a z m 1 ~ . Ostii

nii o r t m i i ~

< ; a r ~ a f

d o ~ e k

a t m l ~ .

Ben

diyeyim

ki ay1ya

gel

ar-

k a d a ~ olahm misafirim ol

yi-

yelim i ~ e l i m diye

d i i ~ i i n m i i ~

Fakat Ay1 P a ~ a daha once dav

r a n m l ~ .

Adam

gelmeden

gel-

m i ~ . kahn sesiyle guzuya:

Sutlegen yedim siitlendim

Kaplan yedim

kaplandzm

qzver briiiiyenim kapmt

Guzu

da

d e m i ~

ki

sen

be-

nim

sahibim degilsin sana

ben kap1 a ~ m a m Sonra Ay1

P a ~ a

i n c e l t m i ~

sesini. incelt

tikten sonra

guzu

da kaptyl a ~ -

m l ~ . Hemen buldu mu

avm1


33/68

guzuyu y e m i ~ . Cigerini de sok-

m i i ~ .

~ a r d a g a

a s m 1 ~ .

Ay1 k a ~ -

m l ~ .

Ay1

k a ~ t l k t a n

sonra

sahi-

bi g e l m i ~ :

Siitlegen yedim siitlendim

aplan

yedim

kaplandrm

Afrver briiiiyenim kapmr

Ses yok Ne kap1

a ~ 1 l t r

ne

de

guzudan

ses var.

Derken

ciger ses v e r m i ~ . beni

yediler,

ben

c;ardagm

b a ~ m d a y 1 m Ay1

P a ~ a beni yedi d e m i ~ . Oyle

olunca mal sahibi k 1 z m 1 ~ . Bu

diizeni k u r m u ~ .


34/68

g o n d e r m i ~ . Adam g e n e

bir sabun

e z m i ~ .

Ye

bunu yer-

sen

sana

bugday1

verecegim

d e m i ~ . Oglanlann alttsJ da her

gelmesinde aln kahp sabun ye-

t n i ~

yatagt

b a n r m 1 ~ .

Ondan

sonra

bir de en

k i i ~ i i k

olan

Ke-

loglan

v a r m 1 ~ Baba ben bug-

dayt

getiririm d e m i ~ . Nasd ge-

tirin? Ben getiririm baba.

B i n m i ~

e ~ e g e

v a r m 1 ~ ada-

rnm

yanma. Adam

t;ocuga ay-

ntsmt s o y l e m i ~ .

Tamam

de-

r n ~ Keloglan. i ~ m i ~ sabunu.

t\dam yatagt h a z t r l a m t ~ g i t m i ~


35/68

c ; i r k i n m i ~ Hantmt


36/68

Adam yukarda dayanamJ-

yor

tabii, puhuu diyerekten

ses

c ; k a r m 1 ~

Ay1

bunu du-

yunca tilkiyi

b u a k m 1 ~ .

iki ta-

rafma

c ; a g u m 1 ~

ha hu. diye-

rekten ses y a p m 1 ~ iki taraf-

tan

ay1lar tabii hep

g e l m i ~ . Ay1

yukandaki insam i ~ a r e t e t m i ~ .

Ay1lar

agacm tepesine dogru

c;tkmaya b a ~ l a m 1 ~ l a r . Adam da

elindeki baltayla aytlarm eline

vurup onlan

d U ~ U r i i y o r .

Bun-

dan cam Slkllan ay1lar

b a ~ l a -

m l ~ l a r agacm dibini e ~ e l e m e -

ye.

Agac;

y1ktlmaya

b a ~ l a y m c a

adamm ic;inde bUyUk bir kor-

ku

b a ~ l a m 1 ~ . Tamam d e m i ~ .

bizim i ~ i m i z bitti, artlk burada

bunlar beni

parc;alayacak.

Olacak ki bir kervan gel-

m i ~ .

Deve kervam. Tam

agac;

a ~ a g 1 dogru indiginde

ker-

vancJlar gelince ay1lar k a c ; m 1 ~ .

Aytlar

kac;mca adam deve-

nin UstUne

a t l a m 1 ~

ileri dog-

ru

v a r m 1 ~ l a r

ileride kervan-

Ciiar

develeri dinlendirmek

ic;in Ihktirdiklarmda c;okert-

tiklerinde) b a k m 1 ~ l a r ki deve-

nin Ustiinde bir adam. Yav sen

nap1yon da bizim devenin Us-

tUne

biniyon? Ya siz sorman,

ben

ay1lardan

kurtuldum.

Oyleyse sen bizim koyun

sUrUlerimizi gUdeceksin de-

m i ~ l e r . Adam da bil mukabil

kabul e t m i ~ .

Koyunlan otlat-

maya g o t U r m U ~ . Olacak

ya

adam koyunlan gUderken

yine vaktin nas1l gec;tigini bil-

meyerek gezerken daglan du-

man b a s m 1 ~ yagmur bastu-

m J ~ .

Bir in

bulup hayvanlan

ic;eri s o k m u ~ Magarada bir

dev

v a r m i ~ .

Eski zamanlarda

y a ~ a r m 1 ~ bu dev, gUc lU kuv-

vetli, insandan

c;ok

kuvvetli

bir m a h l i i k m u ~ . Adamm eli-

ni kolunu

b a g l a m i ~ .

Maim

birini kesip p a r c ; a l a m i ~ . koz-

lerin

UstUnde

y e m i ~ .

Ardm-

dan dev uyumaya b a ~ l a m 1 ~ .

Adam

d U ~ U n m U ~

nas1l kur-

tulurum diye. B a k m 1 ~ ki a t e ~

var, sUrUnerek a t e ~ i n yanma

v a r m 1 ~ .

Elini baglayan urga-

m yakarak

k u r t u l m u ~ .

Ama

ben bunu ne

yapay1m?

Bunu

da ben burada

oldUreyim

de-

m i ~ . Orda ~ i ~ i n birisini a t e ~ i n

K tyrp W ualJ u TL S


37/68

i ~ i n e

sokuyor. Tam devin

go-

zi.ine

b a s m 1 ~

Dev bir

~ 1 g h k

a t m l ~

o l m i i ~

...

Kayt1al Ki:oi: ZtyntJ h KciJ U

( ynumuh riirusu. Erdcmli. Mcrsm

Ewel bir aga

v a r m 1 ~

i i ~ de

oglu

v a r m 1 ~

Ewel agalann de-

digi t u t u l u r m u ~

ya.

Oglanlan

d e n e m i ~ Acaba benim oglu-

mun hangisi beni daha ~ o k se-

ver d e m i ~ Bir

gi.in

oglanlanm

sorguya ~ e k m i ~ Biri d e m i ~ ki

sen baldan tathsm baba.

Biri

de d e m i ~

ki ~ e k e r d e n

tathsm.

Digeri de d e m i ~ ki ben seni

tuz kadar severim. Baba kapJ-

da duran kahyasma goti.ir bu

oglam kes bunu istemiyorum

beni tuz kadar sever

d e m i ~

0

da g o t i i r m i i ~ Ama gence kiya-

m a m J ~

Eskiden gomlek giyer-

ler

ya.

Gomlegine kam s i i r m i i ~

g e t i r m i ~ Agam

d e m i ~ sozi.inii

yerine getirdim

oglam

kestim

geldim. Oglan

da

b a ~ k a

iilke-

ye g i t m i ~

0 zaman i.ilkeler yakm-

m J ~

i ~ t e

Orada bir

eve ~ o b a n

34 ATLAS

A


38/68

Tuzsuz

yeriz

d e m i ~ . Niye tuz-

suz yersiniz? Bizim bir

ftkra-

mtz

var.

anlataytm

da

ondan

sonra tuzu koyanz.

Bir

aga-

nm i i ~

oglu

v a r m t ~ . Oglanla-

nn sevgisini denemek i s t e m i ~ .

Biri bal.

biri ~ e k e r

biri de

tuz

d c m i ~ .

Tuz diyen

oglam

ceza-

l a n d t r m t ~

aga.

Ondan

biz

ruz

yemiyoruz.

Ya oyle olur mu d e m i ~ . Ama

d i i ~ i i n m i i ~

kendi Baba

d e m i ~ .

o cezalandtrdtgm

oglan

benim.

Ondan sonra

orda

k a v u ~ m u ~ -

lar,

b u l u ~ m u ~ l a r .

Tabii

yemege

de ruzu k o y m u ~ l a r .

SEssiz

GELiN

Bizim

eskiki torelerimizde

bir gelin geldigi zaman yedi

sene

h i ~

k o n u ~ m a z m t ~ . Ge-

linlik r u t a r m t ~ . onlar da

ge-

line bir

b a g t ~ t a

b u l u n u r m u ~ .

Gelinin biri h i ~

k o n u ~ m a m t ~

Yedi

sene

g e ~ m i ~ .

Oglan

da

b i l m i y o r m u ~ gelinin k o n u ~ -

tugunu.

gelin i ~ a r e t

ilen anh-

y o r m u ~ .

Her ~ e y i n i hizmetini

kusursuz y a p t y o r m u ~ .

Diger oglan baba beni

everin

d e m i ~ .

Tamam.

Bir

k o m ~ u

koyden bir ktz bitir-

m i ~ l e r .

Evdeki

yedi

ytlhk

ge-

lin

de

bir ~ o r b a k o y m u ~ . i ~ t e

eskiki Yoriigiin

yemegi ~ o r b a

a ~ tahtl.

..

Yani r;abuk

olan

bir

~ e y

hemen yapabilecegi bir

~ e y


39/68

gelini. Benim gelinim d e m i ~ .

demek ki bize saygtsmdan

k o n u ~ m u y o r m u ~

B B NIN

Du si

Bir ailenin iki

ktzt

v a r m t ~ .

birini gelin

e t m i ~ .

birini de

bir koye gelin e t m i ~ . Biri ta-

nmla

u g r a ~ t r m t ~ .

Y

ani

r e n ~ -

b e r m i ~ eski

dil

ile. Ekin eker-

l e r m i ~ .

Biri

de

~ a n a k

~ o m l e k

y a p a r m t ~ .

0

i ~ l

m e ~ g u l m l i ~ .

a r m t ~

adam ktzma. Yavrum

bu sene durumunuz nastl. bir

~ e y l e r kazanabilecek mtst-

niz,

d e m i ~ harmanct olanlara.

Baba d e m i ~ ktz, bu sene yag-

mur yagarsa yagmur yagarsa.

Bir ekin ektik bir ekin ektik

~ o k ekinimiz olacak i n ~ a l l a h

bu stkmttlardan kurtuluruz.

Baba

d e m i ~ .

bizim i ~ i n dua et

sen

bliylikslin sozlin i n ~ a l l a h

tutulur.

Baba

ordan

g i t m i ~

oblir

ktzma v a r m t ~ . Yavrum nastl-

smtz? iyi misiniz? G e ~ i m i n i z

nastl? Bu sene zarar.

kar.

ne

edeceksiniz? Onlar da

~ o m -

l e k ~ i y m i ~ ya. Baba d e m i ~

yagmur yagmasa

Bir

~ o m l e k

doktlik bir ~ o m l e k doktlik

d e m i ~ .

Yagmur bozmazsa bir

para kazanacagtz. Blitlin st-

kmttlan atacagtz baba d e m i ~

bizim i ~ i n dua

et.

A yavrum

d e m i ~

babast

elimin birini sana kaldtrsam

digerini de ona kaldusam de-

m i ~ . Bir a n l t ~ bir dogruyu

go-

tlirlir

d e m i ~ .

Yani yagmur yag-

sm

dese oblir

ktz

kazanacak.

yagmur yagmasm dese beriki

ktz

kazanacak. Yani zarar ede-

cek ikisinden biri. Onun i ~ i n

dua e t m e m i ~ .

G VE

< oBAN

< ocuK

Eskiden agalar o l u r m u ~ .

gerisi f a k i r m i ~ . Agamn yanma

bir sahipsiz oksliz

~ o c u k

var-

m t ~ . Benim ~ i f t ~ i m olur mu-

sun

d e m i ~

aga. Eskiden ka-

ptda duranlara ~ i f t ~ i

d e n i r m i ~ .

Biraz b l i y l i m l i ~ . Karakteri ~ o k


40/68

d i i z g i i n m i i ~ ~ o c u g u n h o ~ u -

na

g i t m i ~ aganm.


41/68

5KuRU

K . '' 'k Kiti:

Trmtn Ali


42/68

Babas1

elini

camdan u z a t t m ~

d t ~ a n y a

atacakken kolundan

t u t m u ~ .

Yapma

d e m i ~

ben

onu ne g i i ~ l i i k l e kazandtm, su-

ttmm acJsJ hala duruyor. Baba-

sJ

haa

d c m i ~ .

Sen bugiin paray1

kazandm. Diinkii ile oncesi bir

b a ~ k a s m m

parastydt. Aim teri-

nin olmadtgt belliydi...

YA LI

IRSIZ

Bir zamanlar

y a ~ h

bir hus1z

v a r m 1 ~ .

Bu

adamm

gen


43/68

Bir saat

sonra

ayak sesleri ka-

ranhgm

i ~ i n d e n gelmeye

b a ~ -

l a m l ~ .

Yakt1klan

a t e ~ i n

l ~ l g l

na g e t i r m i ~ .

k e ~ i y i g o s t e r m i ~ .

Emmi

d e m i ~ .

bu muydu say-

ledigin k e ~ i ? B a k m 1 ~ l a r ki ger-

~ e k t e n

o k e ~ i .

i ~ i n d e n

en ace-

mi

olan d a y a n a m a m 1 ~ peki

de-

m i ~ .

ya

sen

nas1l

buldun bunca

siirii i ~ i n d e o tek k e ~ i y i ? De-

m i ~

ki. yagh

hayvan

siiriiniin

i ~ i n d e durmaz.

Kesinlikle

sii-

riiniin

d 1 ~ m d a

yatar. Ostelik de

serin olur

diye

kaya iizerlerinde

yatar.

Ben

siiriiniin

~ e v r e s i n d e

bir

kez

doland1m buldum getir-

dim

d e m i ~ .

Ondan sonra onu

b a ~ k a n y a p m 1 ~ l a r . Y a ~ h adam

da dinlemeye

~ e k i l m i ~ .

V ZiR

K o ~ v r ~ A l JG:i: \fthtfltt ,\(t'TCn

( & p . ~ i a l i rt inlsu. f l c - . Mma )

P a d i ~ a h

vezirleriyle

at1yla

g i d e r m i ~ .

Bir yere v a r m 1 ~ l a r .

Yolun kcnarmda bir koca otu-

r u r m u ~ . P a d i ~ a h s o r m u ~ :

Amca

er

mi

kalktm

ge\ mi

kalktm?

Er kalkt1m cle

yarad1.

Uzag1

ile

nas1lsm?

Yakm

ile

iyiyim.

iki

ile nas1lsm?

~

ile

iyiyim.

Kaz

gondersem yolar m1sm?

Erbahiyim.

ileri

vard1ktan

sonra b a ~

ve-

zire

s o r a r m 1 ~ p a d i ~ a h . Ben ko-

caya

bir

~ e y

dedim.

Koca

da

cevaplad1.

Neydi o ogrendin

mi? Yoo. 0

zaman

ogrencen,

degilse seni alqama asanm.

B a ~ vezir

k o ~ a r orda koca otu-

rup durur. Amca dur hele dur.

P a d i ~ a h 1 m

sana

bir

soru sor-

du, neydi

o?

Amca bir san lira

ver

anlatay1m

d e m i ~ . Bir san li-

rayl a l m 1 ~ . 0 bana dedi ki cr

mi evlendin, ge\ mi evlendin?

Ben dedim ki er evlendim.

G1z

oldu

el

ald1

dedim.

Vczir pcki uzag1 ile nasil-

sm

dedi. yakm

ile

iyiyim de-

din.

Amca

bir san lira daha

ver d e m i ~ . 0 bana dedi ki

uzag1 goriiyon mu?

Yakm1 go-

riiriim dedim.

Peki, iki ile nasilsm dedi,

i i ~ ilc iyiyim dedin.

Bir

san lira daha ver.


44/68

Degneksiz gezebilin

mi

dedi,

degnek ile

gezerim

dedim.

Peki,

kaz

gondersem

yolar

mtsm

dedi, erbabtytm dedin,

o neydi?

Bir

daha ver san

lira.

i ~ t e

sen

kazsm, ben

de

yoluyorum.

Haydi

git i ~ i n e

...

AsLAN

CANAVAR

TiLKi

Asian, canavar kurt), tilki

J r k a d a ~ m J ~ . Asian k r a l m 1 ~ . Ne

bulurlarsa beraber y e r l e n n i ~ .

Tilki

g i t m i ~

bir keklik, canavar

g i t m i ~ bir d a v ~ a n ,

asian

g i t m i ~

bir

tosun v u n n u ~ .

G e t i r m i ~ l e r

bir

ycre. Kral

d e m i ~ ki

canava-

ra,

~ u n u bir taksim et bakaytm.

P a ~ a m ,

krahm, sen biiyiiksiin,

sen tosunu ye. Ben de d v ~ m

yiyeyim. Tilki de ufak, tilki de

kekligi

yesin.

Asian p e n ~ e y i bir

J t m l ~ . canavan p a r ~ a l a m 1 ~ .

Tilkiye sen taksim et baka-

ytm

d e m i ~ .

Tilki,

krahm

de-

m i ~ . Kekligi sabah kahvaltJSJ

yap,

d a v ~ a n t oglen kahvaltJSI

yap, g ~ m a k ~ a m ) da actktr-

sm.

tosunu da g ~ m

ye.

Sen

bu taksimi

nerden ogrcndin

d e m i ~ .

Kurt

babanm y a t t ~ m -

dan ogrendim.

Biraz zaman olur.

Tilkiye

benim bir katu eti yiyesim

gel-

di, git bana

kattr

getir d e m i ~ .

Orayt gezer, burayt gezer. Bir

goca kattr bulur. Tilki,

krahmtz

seninle sohbct edecek d e m i ~

kattra.

Seni yiyecek demez de.

Ordan takuduk lakuduk, taku-

duk lukuduk. kann getirir kra-

lm yanma. 0

arada

yanma bir

de maymun

getirir.

Kattr buyur

krahm, beni i s t e m i ~ s i n

d e m i ~ .

Y

v,

bir camm kattr eti iste-

di

de

d e m i ~

asian. Arttk

dana-

dan guzudan btkttm da, usan-

dtmda.

Krahm

ben

yenir miyim.

Ben y a ~ h y t m , etim sert olur.

Y ~ h oldugunu nerden bi-

leyim? Sert oldugunu nerdcn

bileyim?

Efendim, y a ~ h y t m ya

iyi. nerden bilecegim?

Kattr

nalm altm1 gosterir, al-

tmda fennan yaztyor. i ~ t c k ~

K J'P

M u Ji a ATLA l 4


45/68

y a ~ 1 m d a oldugum burda yazl-

yor.

Kral.

maymuna

d e m i ~

ki,

sen bir

oku

bakay1m. Maymun

1mh, okuyamaz.

Tilkiye

d e m i ~

ki

sen

oku. Tilki,

krahm l i ~

sene okulda okudum, iki

yaz-

bir araya geriremedim

d e m i ~ .


46/68

KOS

K )' k

K i ~ i : Cc111al

C.md

Sanktftli Y 1rusu. Mmi11

Evvcl zamanda

bir

Kose

v a r m 1 ~ . Bu Kose iki tane

t a v ~ a n

t u t m u ~ . ikisini

de eve

k o y m u ~ .

Bir giin ~ i f t ekmeye giderler-

ken k o m ~ u l a n ~ a g r m ~ Hay-

di, benim

~ i f t i

imece halinde

ckelim d e m i ~ .


47/68

Allah,

Allah

Olen bu kose

bizi atlattt herhal, biz gidip bu

paramiZI

geri

alahm.

Simdi Kose onlann gelece-

gini

tahmin

e d e r m i ~

Hammt-

na d e m i ~ ki, ~ i m d i onlar

a v ~ a m

sahverecek, t a v ~ a n k a ~ t p gidc-

cek. Onlar gelip de bizi

Uttiln,

kandudm dediklerinde

ben he-

men bir hUkelahk yapacagtm.

Dedikodu ~ t k a r a c a g t z kendi

aramtzda, seni kaldmp kese-

cegim.

Sen de oleceksin. Ben

de ~ u kavah

~ a l d t g t m d a

sen

44 ATLAS Kt1J1pM u JL r

dirilecen. Bir davar bagusagma

kan d o l d u r m u ~

kadmm omil-

gilne

b a g l a m t ~

Adamlar v a r m t ~ l a r

Kosenin

yanma. Biz t a v ~ a m saldtk, tav-

~ a n

eve

g e l m e m i ~

Yav

gelmez

olur mu? Niye oyle oldu

aca-

ba, yabanctsadt

mt?

Haytr, sen

bize

hile

yaptm.

Kose

o sua-

da gansma ters bir laf edip ba-

g t r m t ~ Oradan

kadm

da buna

~ e m k i r m i ~

ka111hk v e r m i ~ bir

b a g t r m t ~ ~ a g t r m t ~ A n l a ~ m a -

h

ya

Ne diyon sen,

d e m i ~

Kose,

ganyt ytkttgt

ilc

beraber b t ~ a g 1

k 1 y m t ~ Dur

Kose,

ganyt kestin

ya, dur kesme, kcsme Yaptlgl-

m gordiln mil Kose, ganyt ol-

dUrdiln

d e m i ~ l e r

Olsiln ya.

of-

kern

vardt

g e ~ t i d e m i ~

Bir

ga-

vah v a r m t ~ gilzel, n a k t ~ h bir

ala gaval.

Onu dirildirim ben.

Naal

nastl) dirildirsin

Kose?

Benim bir gavahm

var.

Ala

kavahm,

~ a l d m

mt dirilir o.

Kose, gavalla gan dirilir mi?

Dirilir

a r k a d a ~

Bu ala


48/68

gavah eline a l m t ~ . ~ a l m t ~ . gan

d o g r u l m u ~ .

Kose

Elini ayagmt opeyim

gavah bana sat.

Olmaz

a r k a d a ~

Ben sinirli,

asabi bir

adamtm. Ofkemi

ke-

sersem

ahyorum.

Ben de sinirliyim ya.

Olmaz

Sen

benim

haya-

umla oynuyorsun

g a r d e ~ i m

ya.

Veremem

ben

sana gavah.

Kose Elini

ayagmt

opeyim,

~ u

gavalt sat.

Deger fiyat i s t e m i ~ . Sunu

verirsen veririm,

d e m i ~ .

Tabii

o giiniin bcllinde bir

lira,

elli

k u r u ~ verdi mi biiyiik paradtr.

Gavah

a l m t ~ .

Eve

v a r m t ~ . Ga-

nya bir hiikiimliik y a p m t ~ . Ga-

nyt

bir ytktp kesip a t t v e r m i ~ .

Ahr gavah eline,

giivence var

ya.


49/68

d e m i ~ l e r . Bunlar

sopa kesme-

ye gider.

Baksa Kose'nin kula-

gma

bir goyun

~ a m

gelir.

Go-

yun suya i n m i ~ . goliin kJym-

dan

g e l i r m i ~ .

Kose,

ben almaam.

ben al-

maam diye bagmr i m i ~ ~ u v a l m

i ~ i n d e .

Cobanm

kulagma git-

m i ~

bu

ses.

Allah

Allah. neci

burada ben almam diye

bagJ-

ran?

Baksa

k harann i ~ i n d e n

geliyor ses.

Eskiden harar der-

lcrdi, k l ~ u l l a r d a n dokuma, sa-

man

~ e k e r l e r d i .

Saman haran

dcrlerdi ona. Harara

g a n l m 1 ~ ,

agz1

bagh.

H e m ~ e r i m nc o sen niye

alman?

Bana bir aga g z

veriyorlar,

ben almam.

Beni

dovccekler.

Zorla ald1racaklar. Sen

ahrmm

(ahr

m1sm)

a r k a d a ~ ?

Ben

almm.

Ahrsan

sen ~ o z ~ u v a l m agzJ-

m,

beni

sal, yerine

gir, ben

ag-

'Ztnl baghy1m. Kose'nin ~ u v a h -

nm

agzm1

~ o b a n

~ o z m i i ~ . i ~ i n e

g i r m i ~ . Kose onu da b a g l a m 1 ~ .

Cohan da aga g z alacam

diye

s c v i n i y o r m u ~ .

Kose

goyunun

46 ATLAS

K.rt P

M.JJ.JI.tr

yanma

g e ~ m i ~ . Oradan

ta-

kip e d e r m i ~ .

Goyun da geliyor

gayri

y a v a ~

y a v a ~ .

Cohan, ben almm, ben

ah-

nm

diye

b a g m y o r m u ~

~ u v a l -

da. Olen, de gidinin Kose'si

d e m i ~ l e r . Vur Biraz d o v m i i ~ -

ler.

m o v m i i ~ l e r , ben almm, ben

almm.

Bir

a t m 1 ~ l a r

gole.

Cohan

g i t m i ~ . Kosc diye a t m 1 ~ l a r .

Bir

donseler, Kose hu ~ u ) yandan

goyunun oniine i i ~ i i p gelir.

Ah babam,

goliin

kenanndan

sulanarak goyun geliyor,

~ a n l a r

fran,

fran

...

Ne o Kose? A r k a d a ~ seni

biz

gole

att1k

Ammz da kotii mii ettiniz?

Bir

siirii goyun

~ J k a r d 1 m

d e m i ~

Kose.

Goyunun da ~ e h r e s i su-

yun

i ~ i n d e n

g o r i i n i i r m i i ~

ktym-

dan gidincek. Hakkctten Kose

bizi de

at,

biz de ~ 1 k a r a h m . Biri

de d e m i ~ ki, ben anamt da geti-

reyim, anam

da gorsiin bu

go-

yunlann ~ o k l u g u n u , bu goyun-

lan sudan

~ t k a r a h m .

Kose tutar bir atar, o bir git-

m i ~ . otekini bir daha a t m l ~ .

da g i t m i ~ . L1k hk hk... Hop


50/68

gider,

< ; t k t ~ yok

Coca gan-

nm oglunu da a t m 1 ~ . Agzma

su

d o l m u ~

da

can

v e r i y o r m u ~ .

guk, gurk d e m i ~ . Guzuum, gu-

zuum, kuk goyun babanm bor-

cuna yetmez, otesini beri topla

goyunun

d e r m i ~

oglanm anas1.

Halbuki can v e r i y o r m u ~ oglan,

o

da

kuk, ktrk saytyor

s a n m t ~ .

Oylelikle Kose yine k u r t u l m u ~ .

goyun

c;obam olup < ; t k m t ~ .

H Y LCi

Adamm biri hep hayal ku-

r a r m t ~ . Boyle giderken bir bak-

sa bir d a v ~ a n yattp durur aga-

cm dibinde. Oniine d i n e l m i ~

d i k i l m i ~ ) . e m i ~

ki,

~ i m d i ~ u

d a v ~ a m

dutsam, kessem, deri-

sini

yiizsem, 25 k u r u ~ a

satsam,

5 k u r u ~ a

bir

at alsam, 10

kuru-

~ a bir eger

alsam,

iizengiye de

ayagtmt atsam da biniversem,

~ o y l e ihhiihii

deyiverse

...

a v ~ a n

pattadak

g a c ; m t ~ .

g i t m i ~ . Haydii,

vah d e m i ~ ha-

yalci. Tut da oyle yap

dav-

~ a m tutmadan sen... Gelince

a r k a d a ~ a . k o m ~ u y a laf

e t m i ~ .

A r k a d a ~ . bogun (bugiin) dav-

~ a m

yakaladtmdt, kendi

ag-

ztmm

gevezeliginden gac;tr-

dtm. Ne ettin, d e m i ~ l e r .

Dav-

~ a n yattyor, d a v ~ a m tutmadan

biz plan c;ektik. Hemen

at

al-

dtk, eger aldtk, iistiine bindik,

yoriidiik.

At

k i ~ n e d i

d a v ~ a n

gac;tt gitti...

Ay

a r k a d a ~ dav-

~ a m tutarlar da ondan sonra

plant

c;izerler.

Bakma sen

de-

m i ~ hayalci, yamlan Bagdat tan

d o n e r m i ~ .

Biz

de

yamldtk,

Bagdat tan dondiik ...

YIL N

iLE

TiL i

Ytlan ile tilki a r k a d a ~

ol-

m u ~ .

Bir

giin trmaktan

gec;e-

cek o l m u ~ l a r . Ytlan ben gec;e-

mem

d e m i ~ .

Tilki

d e m i ~

o za-

man sen benim boynuma bin,

ben seni atlatmm. 0 da

tilki-

nin

boynuna biner. Tam su-

yun ortasma vannca yrlan til-

kiyi

sokacak o l m u ~ . Ytlan ze-

hirli ya.

Tilki, bak hele ytlan.

Ht?


51/68


52/68

gonnek gerekiyor. Olur padi-

~ a h t m .

Ben getiririm yann. Ya-

nn benim

i ~ i m

var

Tilki

P a ~ a .

oblir gUn

gel.

Hemen d o n m l i ~

tilki. GO-

zlin

aydm Hasuc10glu Meh-

met

Bey.

Ne oldu ya

p a ~ a m ?

P a d i ~ a h t m

seni gormek isti-

yor. Bu

olacak herhalde, ters

k a r ~ t l a m a d t .

Allah

Allah, eger bu padi-

~ h m

klZlm ben ahrsam, ben

sana neler yapacagtmt

~ a ~ a n m .

Y

ok.

d e m i ~

tilki,

senin sag-

hgmt istiyorum

ben.

Ertesi

gUn g i t m i ~ l e r damada bir el-

bise b u l m u ~ l a r , bir g i y d i n n i ~ -

ler, bir p u s k u l l a n d t n n t ~ l a r , bir

k u ~ a t m t ~ l a r . Dogru p a d i ~ a h m

yanma ...

Selamlin aleyklim, girip

o t u n n u ~ l a r . Hemen bir gave

kahve) g e l m i ~ . Gave gelincek

~ i m d i , Hastrctoglu gariban,

ne

bilsin gave

i ~ m e s i n i ,

~ a y i ~ m e -

sini... Bu Hastrctoglu Mehmet

Bey

hemen fincam a l m t ~ . hlir-

rlip,

hlirrlip. hlirrlip koyuver-

m i ~ yere.

P a d i ~ a h da bunun

gave

i ~ i ~ i n i b e g e n m e m i ~ . Ha-

strciOglu

Mehmet

Bey

tuvalet

i ~ i n

d t ~ a n

~ t k m t ~ .

Tilki

P a ~ a y a

d e m i ~ ki p a d i ~ a h , bu damath-

gm gave i ~ m e s i n i bile

bildigi

yok, birden i ~ t i gitti. P a d i ~ a -

htm, o ~ e k e r l i

gaveyi

pek sev-

mez,

o kara gave

i ~ c r

de ~ a b u -

cak tlikeniversin

diye

~ b u k

i ~ t i .

Allah

Allah,

oyle

mi? 0

zaman hemen ben gaveyi ye-

niletiriyim,

kara gave yaptua-

ytm. P a d i ~ a h oteki

tarafa

vanr,

hemen

bir

emir.

Kara gave

ya-

pm gelin

Tilki

P a ~ a

hemen o

zaman

d e m i ~

ki, Mehmet

Bey,

Meh-

met

Bey, yav

sen

gaveyi

niye

~ a b u k

i ~ i n ?

Ee? Boyle bOyle,

senin

gave

i ~ t i g i n i begenmedi

p a d i ~ a h .

Simdi

ikinci

kara gave

gelecek.

Soyle

bir somurecen.

~ o y l e bir goyacan.

Bir

somlire-

cen, bir goyacan, baktp baktp

i ~ e c e n .

Oyle

mi?

Tabii, padi-

~ a h da i ~ e c e k , ben de i ~ e c e g i m

d e m i ~ . tembih e t m i ~ .

ikinci durak kara gave gel-

m i ~ .

Fincan k o n m u ~ Hastrct-

oglu

Mehmet

Bey'in

online.

K . p

M u Jl u

KfLAS 49


53/68

Ee, tembihi ald1 gayri. Bir ~ e k -

m i ~ boyle fincam hiip. Oh ko-

m u ~

yere.

Durup durup

or-

dan

k a l d J r m J ~ .

G e r ~ e k t e n Tilki

P a ~ a dedigin dogru. d e m i ~ pa-

d i ~ a h . Tamam d e m i ~ . Allah'm

izniyle

verdik. dort

giin sonra

diigiin olacak.

DOniip

g e l m i ~ l e r .

Hasu-

coglu Mehmet

Bey,

Tilki

P a ~ a y a

d e m i ~ ki, tamam, ben

bu

p a d i ~ a h m kiZim

alacam

ama

ev nerde benim? Ev iyi degil.

filan

yerde

kotii

bir ev. Our de-

m i ~

tilki,

sen

i i ~

giinde

on

tane

has1r orebilin

mi?

Orerim. Ha-

srdan bir

ev

y a p m 1 ~ l a r .

G i t m i ~

oradan Tilki

P a ~ a .

bir

iki

kilim,

hah,

i


54/68

bir

de

kmk tarak b u l m u ~ . onu

da a l m 1 ~ . Mehmet Bey, bunu

ne yaptcan? S a ~ t m l Z l taranz.

Gelin, Allah

Allah, siirii siirii

koyunu varken kmk tas bu-

lup cebine

al.

tarak bul cebine

al d e m i ~ . G e l m i ~ l e r eve,

yemek

y a p m t ~ l a r , y e m i ~ l e r .

Tilki

P a ~ a

ben

olsem ag-

lar

mtsmtz, d e m i ~

Hastrc10glu

Mehmct Bey e. E tabii, ever-

di

mevcrdi,

bir

siirii iyilige ve-

sile

oldu,

p d i ~ h m

klZlm

ah-

vtdt

(ahverdi)

Mehmet Bey e.

Mehmct Bey de aglamaz olur

mu o iyilige k a ~ 1 camm. Ag-

lanz

d e m i ~ .

o gelinle aglamaz

olur

muyuz

Tilki

P a ~ a m .

0 da ~ o y l e evin alrma

gir-

m i ~ .

ole

k a l m t ~ . yalandan. Ge-

lin ora g e l m i ~ . Hasuc10glu

Mehmcr Bey,

rilkimiz o l m i i ~ .

p a ~ a m t z o l m i i ~ Olsiin

yav,

kuyrugundan

rut

anmv1

an-

ver) a ~ a g t d e m i ~ . 0 zamana ka-

dar gelin aglamaya b a ~ l a m 1 ~ .

vay rilkimiz vay. oldii

p a ~ a -

mtz vay.

Ne ~ I r p t m y o n ,

d e m i ~

Mehmet Bey.

Bir daha baksa

rilki

d i r i l m i ~ .

Ne

o,

d c m i ~

rilki,

hani

ben

olsem

aglacadm, bir

de bakttm kuyrugundan rut,

anmv1dm. Senin a r k a d a ~ h g m

boyle

mi?

Amma

gene Hasirctoglu

Mehmet

Bey in orda

kafa

bir

~ a h ~ t v m r gayri.

Y

ok, ben se-

n n olmedigini bildim de on-

dan ~ a k a

yaptlm

d e m i ~ .

Tilki

de o

zamana ~ o y l e

bir

t a r t m i ~ .

dogru

mu

acaba, y a n h ~ m diye

d i i ~ i i n m i i ~ .

Azctk oyle

diyince

Tilki

P a ~ a ' n m

yiiregi yaragm1

bulur yani.

insan

iyiligi

unutuyor.

i ~ t e

nankorliik... Baz1 insanlar bir

iyilige iyilik

yapmay1

d i i ~ i i -

niir.

Baz1

insanlar

ise

tamam,

~ i m d i d e n sonra benim bir i ~ i m

yok,

bu

a r k a d a ~ 1 bir daha gor-

mem der ...

K l'tP M > ~ J J I I r ATI.AS 51


55/68

1 \ t ~ n . l

Kiti:

thmrt Ktm ll

alrun

. (Sitrrk(\111 )'l>rii u,

~ u m r , l

Bir lizUmcU

liztimlerini

Bagdat

pazarmda

satmak i ~ i n

hayvanlanyla birlikte Bagdat

yolunu

t u t m u ~ .

Gid.erken yam-

na

bir

yolcu

t a k t l m ~

OzumcU

ile

bir sUre yolculuk yapnktan

sonra

d e m i ~

ki a r k a d a ~

bana

bir okka Uzlim verirscn

sana

bir

~ e y l e r ogrerecem.

Ozum-

cu onu kumamak

i ~ i n

hayvan-

lanm

d u r d u r m u ~ .

yolcuya

bir

okka

UzUm

~ e k m i ~

ccp kanta-

nyla.

Ozumlerini yedikten son-

ra d e m i ~ ki UzUmcUye

ilk

arka-

d a ~

oldugun k i ~ i n i n

adm1

un-

vamm

nerden

gelip nere

gitti-

gini sor

ogrcn,

lazJm

olur.

OzumcU

o n e m s c m e m i ~ .


56/68

a r k a d a ~ .

yolcu

... 0

da,

~ u heri

fin iiziimiinii yedim, bari ~ u n a

yardJmcl

olay1m

d e m i ~ .

Gel-

m i ~ . hayvam d o g r u l t m u ~ l a r .

Kefeyi

y i i k l e m i ~ l e r . Oziimcii

ye d e m i ~

ki, a r k a d a ~ 1 m ,

ben

seni misafir edeyim yolculuk

yapt1k bir

siire,

iiziimiinii ye-

dim.

Senin hayvanlann

i ~ i n

de

yerim var, senin i ~ i n de miisa-

it yerim var.

Benim misafirim

ol.

Sabahleyin hayvanlan yiik-

leriz, pazarda iiziimlerini

satar,

yoluna devam edersin. Oziim

cii

kabul

e t m i ~ .

k i ~ i n i n

misafi-

ri o l m u ~ .

Adam

da bir kuruldan ~ i m -

diki bakanlar kurulu gibi bir

iiye i m i ~ . A k ~ a m yemegi ye-

dikten sonra iiziimciiye

d e m i ~

ki,

bugiin sarayda bir toplan

tl var. Birlikte gidelim, sen de

seyreyle, orda neler oluyor...

Oziimciiniin kafasma y a t m 1 ~ .

V a r m 1 ~ l a r

saraya.

Kap1dan

i ~ e r i

girince bizim

iiziimcii

bir

okka

iiziim

yedirdigi halde ogrene

m e m i ~ . g i t m i ~

ayagmm tozuyla

b a ~ k o ~ e y c

o t u r m u ~ .

Gclen

gel-

m i ~ . gelen g e l m i ~ . bizi

iiziimcii

de y a v a ~ y a v a ~ . y a v a ~ y a v a ~

csas yerini b u l m u ~ .

Konu

bununla bitse

iyi. Ka-

rarlar a h n m 1 ~ . mazbatalar

ha-

Z i r l a n m l ~ . zab1tlar i m z a l a n m 1 ~ .

Bir

hediyelik karpuz var, bu

yenecek diye d 1 ~ a r d a n g i i m i i ~

bir tepsi

i ~ e r s i n d e

g e t i r i l m i ~ .

B 1 ~ a k

denince

bizim iiziimcii

sap1 g i i m i i ~ kakmah bir b 1 ~ a -

g

~ 1 k a r m 1 ~ .

ona yere f 1 r l a t m l ~ .

istenmedigi

halde

~ 1 k a r m 1 ~ . bir

okka iiziim yedirdigi halde og-

r e n e m e m i ~ .

Hazinedar d e m i ~

ki,

bu. hazineden gasp edil

m i ~ bir b 1 ~ a k . Kimin bu b 1 ~ a k ?

Oziimciiniin. Oziimciiyii de-

rin bir e n d i ~ e . bir korku bulu

tu

k a p l a m 1 ~ .

Bizimkini

tutukla

yacaklar. 0 iiye, bugiin benim

misafirim,

bu iiziimciiyii evim-

de

yatnay1m.

Sabahleyin geti-

reyim, yarg1cm

k a ~ 1 s m d a yar-

gJlaym,

cezasm1 verin d e m i ~ .

Sen bir

~ e y l e r

bir ~ 1 k 1 ~ yolu

ogretirsin buna d e m i ~ l e r . Hayn

hay1r,

d e m i ~ .

Ben

iiziimciiye

tek kelimc k o n u ~ m a y a c a g 1 m

soz

veriyorum.

G e l m i ~ l e r . Oziimcii hayva-

K ''

.W,...U...r TI

A


57/68

nm

yem

yedigi tavlaya otur-

mu iki elinin arasma

batm

almt,

diilinmeye

balamt.

0

lizlimciiyli misafir eden adam

hayvanlann online biraz yem,

saman verdikten sonra eegin

bir tanesinin yulanndan

ya-

p t ~ m t . Ulan be hey Yolda

gelirken strtmdaki kefeden bir

okka

iizlim

yedim ben senin.

ilk arkada oldugun kiinin is-

mini unvamm ne

i

yapttgmt

sor,

ogren dedigim halde maa-

lesef ilgilenmedin demi. Ee-

gin

kulaklanm bir

~ a k u d a t -

mt. ikinci kez bir okka lizii-

mlinli daha ycdim. Kalkacagm

yere oturma dedigim halde iis-

tiiniin

b ~ m m

hali

ile

gittin

ta

yukan kendini attm beni re-

zil

ettin. ikinci bir

~ a k t r d a t m a

daha

eege.

Eegin

saman yedigi tavla-

da

oturan iiziimcii anlar

olmu

bunlan. Ama konu eege soyle-

niyor.

~ l i n c i i

kez

istenmeyen

bir

eyi

~ t k a n p

verme

dedigim

halde bir pis b t ~ a g m v a r m t ~ .

orta

yere

attm. Simdi soz konu-

su kellen d e m i ~ . Hazinedar

goz

54 ATLAS

K4J P

M u Jlzr

koydu.

Kellen

pahasma

da olsa

o

b t ~ a g t

elindcn alacak demi.

O ~ i i n c l i kez tokadt akudatmt

eegin

kulaklanna.

Be hey e ~ e k , demi, son

sozlime bari dikkat ct. ann

y a r g t ~ seni yargtlayacak mut-

lak suretle idam karan

~ t k a -

cak.

Bir

de

savunma isteyecek-

ler

senden. Savunmanda oyle

bir ~ e y e b a ~ v u r . Dersin ki, be-

nim

maksadtm

lizlim

satmak

degil. Ortaya a t m t ~ oldugum

b19ag1 2 ytl evvel

babamm

kalbinde saph olarak buldum.

Benim gayem

babamm katili-

ni

aramak.

Bir

yolunu buldum

saraya

stzdtm. Karpuz

kesme

bahanesi ile orta yere b t ~ a g t -

mt atmca hazinedar bu b t ~ a g a

sahip

91kt1.

Saym

yarg19,

baba-

mm

katilinden tek delil olan bu

btc,:agm

sahibi hazinedar oldu-

guna gore babamm

katili

de

bu

hazinedar. Yargtlanmasmt isti-

yorum.

Boyle

de

be

hey e ~ e k

Dordiincli

kez eegin

ku-

laklanna tokadt aktrdatmca

lizlimcli bu sozlerin hepsini

al-

g t l a m t ~ . Sabahleyin g e l m i ~ l e r ,


58/68

g o t i i r m i i ~ l e r

g i r m i ~ l e r yargtcm

karstsma. Y r g t l a n m t ~ . idam

karan

v e r i l m i ~ .

Orada

y a r g 1 ~

d e m i ~ ki

iiziimcii size

bir sa-

vunma teklifinde bulunacagtm.

Savunma hakkmtz var.

Saym yargtctm

benim mak-

sadtm iiziim satmak

degil.

Be-

nim

maksadtm

~ u .

B t ~ a g t

ba-

bamm

kalbinde

20

sene ewe

saph buldum. Babamm katili-

ni anyorum. Anladtm ki bu bt-

~ a g t tek sahiplenen hazinedar.

Babamm

katili

de yiizde

yiiz

o olduguna

gore

yargtlanmast-

m istiyorum ...

Bu

esnada hazi-

nedar, p b u ~ pahah, o

iiziim-

ciiyii iki kese

altm

ile

b ~ m d n

clef e t m i ~ . Dziimcii de oradan

a y n l m 1 ~ .

Kiic iiK H S N

K v n o ~ k K i ~ i :

P t ~ n i 1 1 (11 & 11

Savr.w

Sanktlili

Yi irugu, Kcmya

Ewe

zaman

i ~ i n d e , kalbur

saman

i ~ i n d e Anadolu'da

y a ~ a -

yan

biiyiik bir

dev

v a r m 1 ~ .

Oyle

b i i y i i k m i i ~ ki herkes bu devin

adm1 duydugu zaman korkar-

m t ~ . 0 zamanlar Anadolu'da

y a ~ a y a n bir

Yoriik

obas1 var-

m t ~ .

Yoriik

obasmda da aga-

nm

birinin

iki

tane

oglu var-

m t ~ .

Biiyiik

oglunun ad1 Hiise-

yin k i i ~ i i k oglunun ad1 Hasan.

Evin k i i ~ i i g i i olmasma

ragmen

Hasan da ~ o k a k t l h y m t ~ . De-

vin

g e ~ i g i bolgede basttgt

yer

t i t r e r m i ~ .

sesi

~ J k t t g t

zaman yer

gok i n l e r m i ~ . H iiseyin k i i ~ i i k

k a r d e ~ i

Hasan't ~ e k e m i y o r -

m u ~ . fesathk bu ya.

Babasma

d e m i ~ ki baba, sen bu

k i i ~ i i k

oglunu benden

~ o k

seviyon.

Madem iilkenin korkulu

belas1

devi

var.

N e edecegiz bu dev-

den

kunulmak

i ~ i n ?

Y

ok og-

lum bu dev kendi haline y a ~ a r ,

biz de kendi

halimize y a ~ a n z .

Ne edecegimizi de d i i ~ i i n s e k

bir

tiirlii

~ a r e

bulamaytz.

Hiiseyin gene bir

d i i ~ i i n -

m i i ~ . K a r d e ~ i K i i ~ i i k Hasan'a

bir tuzak hazuhyor.

Babast-

na diyor

ki

baba, sen K i i ~ i i k

Hasan ~ o k aktlh diyorsun,

ne

soylersem

ne

buyursam yerine

getirir diyorsun. Madem oyle

bizim

atJmtzm

~ o k iyi

hali

kal-

madt. Eski Arap atlanmtzdan

Uytp

M.u.JJ.u TL S

55


59/68

kalmadt. Hasan t gonderelim,

devin atmdan bir tanesini

ge-

tirsin. Madem o kadar ktymath

senin oglun, her dedigini yeri

nc getiriyor.

Tamam

oglum d e m i ~ .

ben

soylersem Hasan tm

yerine

ge-

tirir. Hasan davar t l a t t y o r m u ~ .

< ; a g t r m t ~

~ a d t r a

Hasan t. Og

lum gel bakahm gel. Biliyon

bizim atlarm pek hayn kalma

dt. i ~ t e

saga

sola suya

oba

dan obaya giderken attmtz es-

kisi kadar g i . i ~ l i . i hareketli de

gil.

Devde

gi.izel

atlar oldugu

nu duyduk. Gidip o devin en

gi.izel

atmdan bir tanesini geti

rir misin?

Tamam baba emrin olur de

m i ~ .

ben yann sabah erkenden

yola

gidiyorum. Y

ola

~ t k a c a

gtm devi bulacagtm, en gi.izel

atmm bir tanesi getirecegim

d e m i ~ .

Bu

arada Hi.iseyin se-

v i n m i ~ . tamam d e m i ~ .

k a r d e ~ i

mi

ortadan kaldtracagtz. Devin

atmt

getirmek

ne

demek?

Dev

onu yer. Bitirir, bir nefeste yok

eder d e m i ~ . Hemen

s e v i n ~

le

davan gi.itmeye b a ~ l a m t ~ .

6

TL S

K y1p

MAJdi/ u

Once hilesinden gi.itmi.iyor-

m u ~

babasmm davanm. Hep

K i i ~ i i k

Hasan

gi.idi.iyor

aganm

davanm. Bi.iytik

oglan i ~ i n

hi

lesinde

ya

tamam d e m i ~ .

Ki.i-

~ i i k Hasan ortadan kalkacak,

babam da bundan soma tek

bana kalacak, ben gideyim da

van otlataytm.

Hasan ertesi gi.in sabahleyin

erkenden k a l k m t ~ . Kendilerin

de

bulunan ~ o k da i ~ e yara-

mayan att

a l m t ~ .

yola

d i i ~ m i i ~

Y

olda

soruyor diger obalara,

diger

~ a d u l a r a

buralarda bir

dev y a ~ 1 y o r m u ~ . 0 devin ya-

~ a d t g t yeri biliyor musunuz?

Yav bu k i . i ~ i . i c i . i k

~ e l i m s i z

ha

linle sen devi ne yaptcan de

m i ~ l e r Dev

Baba

bana laztm

diyor soylemiyor atmt ahp

ge-

lecegini.


60/68

yanma

dogru g i t m i ~ . Varsa k

Dev Baba mn y a ~ a d t g t obada

acayip atlar var. bOyle hm;m at

Jar.

Oyle gorkemli atlar var ki ...

Aa,

bir b k m t ~ tamam. i ~ l e r i n -

den

en giizelini

sec;meye

b a ~ l a -

m t ~ . Atlar k i ~ n e m e y e b a ~ l a m t ~ .

ihihi, Dev

Baba, ihihi

...

Bir tanesi, k a ~ 1 obanm oglu

geldi, o

bizi

gotiirmeye

kalki

yor d e m i ~ . Dev Baba

bir kalk

m t ~ atlarm k i ~ n e m e s i n e hiz-

h1zh

gelirken

yer

gok ayagi

nm yere basmastyla t i t r e m i ~

K i i ~ i i k

Hasan

yolda

buldugu

eski su tulugunun

i ~ e r i s i n e gir

m i ~ .


61/68

Bu

K i i ~ i i k Hasan da bir alamet

var, d e m i ~ l ~ r .

Bu

sefer k a r d e ~ i yine dur-

m u y o r m

atlas dergisi - kayıp masallar

Documents