2 /

/ 3

Remzi Kitabevi

ATİLLÂ DORSAY

Hayatımızı Değiştiren Filmler

(426 Filmle 2015-2020 Yılları)

4 /

hayatımızı değiştiren filmler (2015-2020) / Atillâ Dorsay

© Remzi Kitabevi, 2020

Her hakkı saklıdır. Bu yapıtın aynen ya da özet olarak hiçbir bölümü, telif hakkı sahibininyazılı izni alınmadan kullanılamaz.

Yayına hazırlayan: Korkut AkınKapak tasarımı: Ömer Erduran

ısbn 978-975-14-1984-2

birinci basım: Aralık 2020

Remzi Kitabevi A.Ş., Akmerkez E3-14, 34337 Etiler-İstanbulSertifika no: 10705Tel (212) 282 2080 Faks (212) 282 2090www.remzi.com.tr post@remzi.com.tr

Baskı ve cilt: Seçil Ofset, 100. Yıl Mah. Matbaacılar Sitesi4. Cad. No: 77 Bağcılar-İstanbulSertifika no: 44903 / Tel (212) 629 0615

İçİndekİler / 5

İçindekiler

Sunuş 1, 9Sunuş 2, 13Acı ve Zafer, 17Acil Arama, 17Aç Kalpler, 18Açlık Oyunları: Alaycı Kuş 1, 19Adalet 2, 20Ajan, 21Aladdin, 21Alev Almış Bir Genç Kızın

Portresi, 22Alfa Kurt, 23Alita: Savaş Meleği, 24Aman Doktor, 25American Honey, 25American Ultra, 26Anna, 27Anne, 27Anne!, 28Annelerimiz, 29Annem, 30Annie, 30Aquaman, 31Arakçılar, 32Arayış, 33Arctic, 34Asfaltın Kralları, 34Asla Gözlerini Kaçırma, 35Assassin’s Creed, 36Aşıklar Şehri, 37Aşk ve Tutku, 39Aşkın Algoritması, 39Aşkın Halleri, 40Aşkın Ritmi, 41Avengers: Sonsuzluk Savaşı, 41Avengers: Endgame, 43Ay Işığı, 44Ayda İlk İnsan, 45Bad Boys: Her Zaman Çılgın, 46Barry Seal: Kaçakçı, 47Başlat, 48Batman ve Superman: Adaletin

Şafağı, 49Bay Holmes ve Müthiş Sırrı, 50

Bay Turner, 51Beden ve Ruh, 52Belalı Tanık, 52Belgica, 53Ben, Daniel Blake, 54Ben Kaybolmadan Önce, 55Ben, Tonya, 55Beni Adınla Çağır, 56Benim Komşum Bir Melek, 57Beyaz Diş, 58Beyaz Karga, 59Beyaz Tanrı, 59BFG, 60Bıçaklar Çekildi, 60Bir Nefes, 61Bir Yıldız Doğuyor, 62Birdman ya da Cahilliğin

Umulmayan Erdemi, 63Bir Zamanlar Hollywood’da, 65Biz, 66Blair Cadısı, 67Bohemian Rhapsody, 68Boyalı Kuş, 69Boynuzlar, 70Boyun Eğmez, 71Brooklyn, 72Bumblebee, 73Burası Cennet Olmalı, 73Büyük Açık, 74Büyük Felaket, 75Cadılar Bayramı, 76Café Society, 77Cameron Post’a Ters Terapi, 77Canavar, 78Carol, 79Casuslar Köprüsü, 80Cats, 81Cehennem, 82Christopher Robin, 83Citizenfour, 83Climax, 84Creed: Efsanenin Doğuşu, 85Creed 2: Efsane Yükseliyor, 86

Çarpık Evde Cesetler, 87Çatışma, 87Çavdar Tarlasındaki Asi, 88Çılgın İhtiyar, 89Çılgın Kalabalıktan Uzak, 90Çok Pişmiş, 91Çöl Kraliçesi, 92Dalida, 93Dangal, 94Danışman, 95Danimarkalı Kız, 95Deadpool, 96Deadpool 2, 97Deha, 98Derinlere Yolculuk, 99Diplomasi, 100Diren: Zamanı Geldi!, 100Diriliş, 101Doğu Ekspresinde Cinayet, 102Doktor Dolittle, 103Doktor Uyku, 104Don Kişot’u Öldüren Adam, 105Dovlatov, 106Dönme Dolap, 107Dönüm Noktası, 108Dracula: Başlangıç, 109Dul Kadınlar, 109Dumbo, 110Dunkirk, 111Dünyanın Bütün Parası, 112Düzenbazlar Kulübü, 113Ejder Kılıcı, 115El Club, 115El Royale’de Zor Zamanlar, 116Elektrik Savaşları, 117Elveda, 118Elysium: Yeni Cennet, 119Ema, 120En Karanlık Saat, 120En Sevdiğim Kumaş, 122En Şiddetli Yıl, 122Enigma, 123Entebbe’de Yedi Gün, 124

6 / İçİndekİler

Entourage, 125Eşanlamlılar, 126Eşitlik Savaşçısı, 127Evcil Hayvanların Gizli Yaşamı,

127Everest, 128Exodus: Tanrılar ve Krallar, 129Fantastik Canavarlar:

Grindelwald’ın Suçları, 129Fındıkkıran ve Dört Diyar, 130Fırtınalı Hayatlar, 131Film Eleştirmeni, 132Florence, 132Fokus, 133Foxcatcher Takımı, 134Foxtrot, 134Frankenstein, 135Frantz, 136Fury, 137Gece Hayvanları, 138Gece Kuşu, 139Gece Vurgunu, 140Gecenin Kanunu, 140Geceyarısı Sokakta, Tek Başına

Bir Kız, 141Geçmişten Gelen, 142Geliş, 143Genç Karl Marx, 144Gençlik, 145Gerçek Kötüler, 145Gizli Dosya, 146Glass, 147Gloria Bell, 148Gökdelen, 149Gölge Savaşçı, 150Görünmez Adam, 150Greta, 151Güzel Oğlum, 152Grinin Elli Tonu, 153Gunman, 153Günah Şehri: Uğruna

Öldürülecek Kadın, 154Hakaret, 155Han Solo: Bir Star Wars

Hikayesi, 156Hangi Kadın?, 157Hatırla, 158Hayallerimdeki Kadın, 159Hayat, 159Hayat Okulu, 160Hayatımın Şarkısı, 161

Hayatımın Yolculuğu, 161Hayatın Kıyısında, 162Hayvan Mezarlığı, 163Herkes Biliyor, 163Her Şeyin Teorisi, 164Hesaplaşma, 165Hızlı ve Öfkeli 7, 166Hiçbir Zaman BuradaDeğildin,

167Hitchcock/Truffaut, 168Hitler’e Suikast, 168Hizmetçi, 169Hobbit: Beş Ordular Savaşı, 170İçimdeki Güneş, 171Ida, 171İhtiyar Adam ve Silah, 172İki Gün ve Bir Gece, 173İkinci Bir Şans, 173İlişki Durumu: Kaçamak, 174İmgeler ve Sözcükler, 175İnsanları Seyreden Güvercin, 175İnsanlıktan Uzakta, 176İrlandalı, 177İskoçya Kraliçesi Mary, 178İsrail Usulü Boşanma, 179İyi Bir Yalan, 180İz, 180Jackie, 181Jason Bourne, 183John Wick 3, 183Johnny English: Tekrar

İşbaşında, 184Joker, 185Joy, 186Judy, 187Jurassic World, 188Jurassic World: Yıkılmış Krallık,

189Jüpiterin Uydusu, 190Kaçak Prenses, 190Kalp Atışı Dakikada 120, 191Kanunun Ötesinde, 192Kapan, 192Kaptan Amerika: Kahramanların

Savaşı, 193Kara Deniz, 194Kara Düzen, 195Kara Panter, 195Karanlık Sular, 196Karanlık Yerler, 197Karanlıkla Karşı Karşıya, 198

Karayip Korsanları: Salazar’ın İntikamı, 199

Karda Beyaz Bir Kuş, 200Kare, 200Kartal Eddie, 201Kayıp Aranıyor, 202Kayıp Kız, 203Kayıp Şehir Z, 204Kefernahum, 204Keskin Nişancı, 20545 Yıl, 206Kız, 207Kızıl Serçe, 208Kızıl Tepe, 209Kirli Para, 210Kirpi Sonic, 211Kod Adı: Angel, 211Kod Adı: U.N.C.L.E, 212Kod 999, 213Korku Terapisi, 213Korkusuzlar, 214Koro, 215Köpek Adası, 215Kral İçin Hologram, 217Kronik, 217Kupalar Şövalyesi, 218Kutsal Geyiğin Ölümü, 219Küçük Joe, 220Küçük Kadınlar, 221Küçük Kaos, 221Labirent: Son İsyan, 222Lady Macbeth, 223Laurel ile Hardy, 223Leviathan, 224Lion, 225Loro, 226Loving Vincent, 227Ma Seninle İlgilenir, 227Macbeth, 228Malefiz, 229Manifesto, 230Mantıksız Adam, 230Marslı, 231Meçhul Kız, 232Mezuniyet, 232Midnight Special, 233Midway, 234Mission Impossible 5: Rogue

Nation, 235Mission Impossible 6:

Yansımalar, 235

İçİndekİler / 7

Monos, 237Mucize, 237Muhteşem Kadın, 238Muhteşem Showman, 239Muhteşem Yedili, 240Mumbai Hotel, 241Mumya, 242Mutlu Son, 243Mükemmel Bir Gün, 244Müttefik, 245Müzede Bir Gece: Lahitteki Sır,

245Ned Rifle, 246New York’a Hoş Geldiniz, 247New York’ta Yağmurlu Bir Gün,

248Nuh: Büyük Tufan, 249O, 250O-Bölüm 2, 251Ocean’s 8, 252Oldboy, 25312 Savaşçı, 253Onur, 254Overlord Operasyonu, 255Oyun Gecesi, 256Oyuncak Hikâyesi 4, 256Ölüm Emri, 257Ölüm Treni, 258Ölümsüz Aşk, 259Özgürlüğün Sesi: Bilal, 260Özgürlük Dansı, 261Özgürlük Yürüyüşü, 261Para Tuzağı, 262Paramparça, 263Parazit, 264Parçalanmış, 265Parti, 266Pasolini, 266Pastoral Amerika, 267Pes Etme, 268Peşimdeki Şeytan, 268Phantom Thread, 269Piranhalar, 270Riley’in Hayatı, 271Rocketman, 272Rogue One: Bir Star Wars

Hikâyesi, 273Roma, 274Room: Gizli Dünya, 275Rosewater, 275Ruhlar Bölgesi: Bölüm İki, 276

Rüzgârın Oğlu, 277Sadakat Yolunda, 278Saint Laurent, 278Sakin Batı, 279San Andreas Fayı, 280Saraybosna’da Ölüm, 281Sarayın Gözdesi, 281Sarışın Bomba, 282Satıcı, 283Saul’un Oğlu, 284Seberg, 285Seçilmiş, 286Seninle Başım Dertte, 287Serena, 288Sessiz Bir Yer, 288Sevgisiz, 289Sınır, 290Sınırsızlar Kulübü, 291Sicario 2: Soldado, 292Sinderella, 292Skandal, 293Snowden, 294Soğuk Savaş, 295Solace, 296Son Şans, 297Sonsuzluk Ormanı, 298Sonsuzluk Teorisi, 299Soygun, 299Spectre, 300Spotlight, 301Stalin’in Ölümü, 303Star Trek: Sonsuzluk, 303Steve Jobs, 305Suburbicon, 305Suikastçı, 306Sully, 307Suyun Sesi, 308Sürükleniş, 309Şafaktan Önce, 310Şah Mat, 310Şampiyonlar, 311Şans Ayağıma Geldi, 312Şanslı Logan, 312Şeker Çocuk, 313Tavşan Jojo, 314Tehlikeli Yürüyüş, 315Temizlikçi, 315Terminatör: Genysis, 316Terminator: Kara Kader, 317The Circle, 318The Hateful Eight, 319

The Post, 320Thor: Ragnarok, 321Timbuktu, 322Tony Erdmann, 323Transit, 324Trendeki Kız, 324Turist, 325Tutsak, 326Tuz ve Ateş, 327Uçaklar 2: Söndür ve Kurtar, 328Uğur Böceği, 328Umut Bahçesi, 329Uzay Yolcuları, 330Üç Billboard Ebbing Çıkışı:

Missouri, 331Üçleme, 331Vahşetin Çağrısı, 332Vahşiler, 333Van Gogh: Sonsuzluğun

Kapısında, 334Ve Sonra Dans Ettik, 335Velayet, 335Venom: Zehirli Öfke, 336Victor Frankenstein, 337Vox Lux, 337Vurguncular, 338Walesa, 339Warcraft: İki Dünyanın İlk

Karşılaşması, 340While We’re Young, 341Whiplash, 342Whitney, 343Wonder Woman, 344Yalan Labirenti, 345Yangın Yeri, 345Yaratık: Covenant, 346Yargıç, 347Yaşam Kürü, 348Yaşamın Kıyısında, 349Yaz, 349Yedinci Hayat, 350Yeni Ahit, 351Yeni Baştan, 352Yeniden Başla, 353Yesterday, 353Yeşil Rehber, 354Yırtıcı Kuşlar (ve Muhteşem

Harley Quinn), 355Yıldız Haritası, 356Yıldız Savaşları 7: Güç Uyanıyor,

357

8 / İçİndekİler

Yıldız Savaşları: Son Jedi, 358Yıldız Savaşları 9: Skywalker’ın

Yükselişi, 360Yıldızlar Arası, 361Yıldızlar Asla Ölmez, 362Yıldızlara Doğru, 363Yokuş Aşağı, 364Yolcu, 365

Yuli, 365Yüce Adalet, 366Yüz, 367Yüzleşme, 367Yüzündeki Sır, 368Ziyaret, 369Ziyaretçiler: Gece Avı, 370Zor Saatler, 370

2015-2020: Dorsay’ın Yıllara Göre En İyi Film Listeleri, 372

Bugünden BakılıncaBana Göre En İyi 7O Film, 374

Ayrıca 30 Film Daha(Alfabetik Olarak), 374

Orijinal Film Adları Dizini, 375Yönetmenler Dizini, 379

Sunuş 1 / 9

Sunuş 1

Gerçekten de beş yıllık bir dönemin bu ka-dar çok iyi film sunması ve aralarında ba-

na göre başyapıt (eski adıyla “şaheser”) sayı-labilecek bu denli çok yapımın bulunması ko-lay kolay görülen bir şey değil.

Belki önceki Hayatımızı Değiştiren Film-ler/2005-2015 kitabımın Kasım 2014’te yayın-landığını, bu yüzden yayınevine en azından bir ay önce teslim edildiğini de hesaba katmalıyız. Böylece 2014’ten de bir hayli film işin içine gir-miş oldu. Buna karşılık, 2020 yılından sadece üç ayın (tam olarak iki buçuk ay) filmleri var. Toplamı kabaca beş buçuk yıl ediyor.

Ama, dediğim gibi, ne yıllar… Bu SUNUŞ yazımda döneme panoramik bir bakış atmak ve sinema sanatı açısından en önemli sapta-maları yapıp sizlere sunmak istiyorum.

Öncelikle türler zengindi. Savaş filminden western’e, korku filminden psikolojik gerilime, aşk filmlerinden biyografilere, bilimkurgular-dan güldürülere, klasik tiyatro ve roman uyar-lamalarından deneysel çabalara… Benim naçi-zane gözde türüm olan “film noir- kara-film”de de hayli başyapıt üretildi.

Seri filmler ve fantastik sinemaSeri filmler elbette yine çoktu. Bu türde yeni

bir şeyler üretip söylemek kolay olmasa da… Ve biz eleştirmenler bunlara pek önem ver-mesek de, öylesine bir hayran kitleleri var ki… Böylece bunları zamanında görebildiğimce iz-ledim ve yazılarımı buraya aldım: Açlık Oyun-ları’ndan Avengers’e, Jason Bourne’dan Jo-hn Wick’e, Jurassic World’den Kaptan Ameri-ka’ya… Karayip Korsanları’ndan Mission Im-possible’a, Star Wars’dan Star Trek’e… Termi-nator’dan Thor’a, Yaratık’tan Wonder Woman’a, Deadpool’dan Müzede Bir Gece’ye…

Bunların çoğunun ait olduğu fantastik sine-ma türüyse altın çağını sürdürdü. Genelde bi-limkurgu da denen o çok özel ve sevdiğim türün en iyi kimi örnekleriyle birlikte… Warcraft, Yıl-dızlara Doğru, Yıldızlar Arası, Marslı, Geliş, Ha-yat gibi çok iyi filmler çıktı. Arada türün –korku filmiyle birleşerek– 1930’lara, hatta sessiz sine-

maya giden kimi kült örneklerinin yeni uyarla-maları da çıkageldi: Victor Frankenstein, Dracu-la, Mumya, Görünmez Adam… Sadece sonun-cusu bir başyapıt olsa da, bu dönüş bana ilginç gözüktü. Ya da seriye dönüşmüş modern kor-ku filmlerinin yeni halkaları: O-It, Ruhlar Bölge-si, Pet Cemetary, Halloween, Blair Cadısı, vs.

Klasik veya yeni temalar Klasik tür filmleri de kendi sınırlarını aşıp ha-

rikalar yarattılar. Savaş filminde Dunkirk, Mi-dway, Müttefik, Fury, Kara Deniz gibi zirveler ya-ratılırken, Holocaust-Yahudi Soykırımı da çok farklı biçimlerde işlendi: Yüzündeki Sır, Ida, Sa-ul’un Oğlu, Yalan Labirenti, Hatırla gibi başya-pıtlarda… Klasik Amerikan usulü polisiye-geri-lim, kimi örneklerinde “film noir” tadı da içeren ilginç filmlerle perdeye geldi: Kirli Para, Yargıç, Yaşam Kürü, Bıçaklar Çekildi, İrlandalı… Biz, Bir Zamanlar Hollywood’da, Dul Kadınlar, En Şid-detli Yıl, Kanunun Ötesinde, Kayıp Kız… Gece Vurgunu, Gecenin Kanunu, Yüce Adalet, Karan-lık Yerler, vs. Yine Amerikan tarzı basın ve med-ya üzerine de dikkate değer filmler çıktı: Giz-li Dosya, The Post, Spotlight, Para Tuzağı, Joy gibi…

Ve de güncellikleriyle öne çıkan birkaç tür. Özellikle ırkçılığa karşı filmler ve bu “büyük gü-nah”ın ABD’den Afrika’ya uzanan radikal eleş-tirileri şaşırtıcı denecek kadar çoktu ve de iyiy-di. Ay Işığı, Kapan, Yeşil Rehber, Özgürlük Yü-rüyüşü, Karanlıkla Karşı Karşıya gibi filmlerde… Ve de çağımızın bir başka büyük sorunu olan göçmen hikâyeleri: Brooklyn, Jüpiter’in Uydu-su, Diren: Zamanı Geldi, Kefarnaum, İyi Bir Ya-lan vb. filmler.

Eşcinsellik filmlerinde patlama “MeToo” deyiminin simgelediği kadına kar-

şı sömürü ve istismarı anlatan filmler de birden arttı. Koşut olarak, bu işlere bizzat karışmış Ro-man Polanski’den Woody Allen’e dehaların bi-le kariyerlerini karartacak kadar!…

Aynı biçimde bir eşcinsel duyarlılığı taşıyan filmler de yapıldı; hem de alışılmıştan daha çok

10 / Sunuş 1

ve iddialı: Acı ve Zafer, Carol, Beni Adınla Ça-ğır, Gece Hayvanları… Alev Almış Bir Genç Kı-zın Portresi, Aşkın Ritmi, Beyaz Karga… Kalp Atışı Dakikada 120, Karda Beyaz Bir Kuş, Muh-teşem Kadın… Onur, Kız, Sınırsızlar Kulübü… Yeşil Rehber, Yuli, Yüzleşme… Sanki yıllar sür-müş açık veya gizli yasakların bir tür rövanşı gibi!…

Müzikaller ve bol biyografi. Daha “nadir” ve özel türler de vardı. Örne-

ğin artık bittiği düşünülen müzikaller: Aşıklar Şehri, Muhteşem Showman, Whiplash, Cats, Whitney, Yaz, Rocketman, Bir Yıldız Doğuyor… Canlandırma örnekleri: Köpek Adası, Oyuncak Hikâyesi-4, Evcil Hayvanların Gizli Yaşamı, Kir-pi Sonic… Ya da belgeseller: Hitchcock/Truf-faut, Citizenfour, Whitney. Ve belgesel olmasa-lar da birçok müzik ve bale yıldızının yaşamla-rına eğilen filmler.

Aslında biyografik filmler çok sık karşımıza geldi. Ve çoğu da gayet ilginçtiler: Genç Karl Marx, Van Gogh: Sonsuzluğun Kapısında, Lo-ving Vincent, Pasolini, Dalida… Steve Jobs, Ja-ckie (Kennedy), Judy (Judy Garland), Laurel ve Hardy… İskoçya Kraliçesi Mary, En Karanlık Sa-at (Churchill), Stalin’in Ölümü… Walesa, Dovla-tov, Yuli… Seberg (Jean Seberg), Her Şeyin Te-orisi (Stephen Hawking), Snowden, Beyaz Kar-ga (Nureyev)… Özgürlük Yürüyüşü (Martin Lut-her King), Bay Turner, Rocketman (Elton Jo-hn)… Bir Zamanlar Hollywood’da, Sarışın Bom-ba, Ve Sonra Dans Ettik, Skandal… Ve daha başkaları… .

Türlere ve kalıplara sığmayan filmlerBelki en önemlisi, o tanımlanamaz, türlere

sığmaz, kalıplara girmez filmler oldu. Örneğin adı Roma olan bir filmin Meksika’da geçen, pro-fesyonel oyuncusu olmayan, üç saatlik bir si-yah-beyaz film (2018 yılında!) olmasını bekler miydiniz? Üstelik tüm genel-geçer seyircinin nefret ettiği (IMDB’ye bakınız), buna karşılık tüm eleştirmenlerin bayıldığı bir film. Tek bir örnek vereyim: yine IMDB’den. Ünlü sinema yaza-rı Roger Ebert’in sitesinde biri şöyle yazmış:

“I felt I’d seen the best film not only of the year, but possibly of the decade-Yalnız yılın değil, olasılıkla on yılın en iyi filmini izlediğimi hissettim.”

Ve bu tür tarifler-ötesi o kadar çok film çık-tı ki, son yıllarda… Bence Roma kadar Parazit, Birdman, Diriliş, Mutlu Son, Sevgisiz gibi filmler

de bu kategoriye giriyor. Ve başkaları da: Arak-çılar’dan Tony Erdmann’a, Beden ve Ruh’tan İz’e, Everest’ten Bir Nefes’e… Gece Hayvan-ları’ndan Kızıl Tepe’ye, Canavar’dan Şafaktan Önce’ye… Az şey mi bu?

Amerikan sinemasına bakışGelelim ülkelere ve yönetmenlere… Ameri-

kan sineması yine güçlüydü. Eski kuşaklardan Steven Spielberg bu kitaba beş filmiyle girdi. Hepsi aynı düzeyde olmasa da… Ridley Scott yine beş, Woody Allen ise dört filmle son yılla-rın en “çalışkan yaşlıları” oldular. Ron Howard ve Antoine Fuqua üçer filmle yer alırken, isim yapmış eskilerden Tim Burton, Barry Levinson, Peter Bogdanovich, Oliver Stone, Sam Men-des, David Cronenberg, James Mangold, Ste-ven Soderbergh, Philip Noyce, David Fincher, Gus Van Sant, Gore Verbinsky, Stephen Hop-kins, Hal Hartley birer filmle kendilerini hatırlat-tılar. Ustaların ustası Martin Scorsese sadece Netflix yapımı ve tartışmalı İrlandalı ile hayatı-mıza girdi. Acaba tüm bu önemli adlar için ar-tık veda zamanı gelmiş olabilir miydi?

Kimi daha yeni ustalar daha aktif oldular: en azından ikişer filmle… Aralarında Clint Eastwo-od, Robert Zemeckis, Abel Ferrara, Quentin Tarantino, bir dönemde “çömezi” olduğu söy-lenen Robert rodriguez… Christopher Nolan, Spike Lee, Guy Ritchie, David Ayer, Darren Aronofsky… James Gray, Danny Boyle, M. Ni-ght Shyamalayan; daha yenilerdense Rian Jo-hnson, Craig Gillespie, Jordan Peele, Tom Ho-oper, Todd Phillips, Paul McGuigan gibi yete-nekler vardı.

En yeni kuşak deyince başa Damien Cha-zelle’i koymak gerekir. Çünkü son altı yıldaki üç filmi de çok iyiydi; özellikle de Aşıklar Şeh-ri ve Whiplash tüm listelere girdiler. David Gor-don Green de buradaki üç filmli yönetmenler-den…

Elbette bunlara Meksika kökenli, ama ABD’de çalışan Guillermo Del Toro da katılma-lı. Ve ardından gelen diğer iki vatandaşı, ama artık uluslararası planda çalışan iki deha, Alfon-so Cuaron ve Alejandro Gonzalez Inarritu da olmak üzere… Üçünün de son beş yıla büyük katkısı oldu.

Kadın yönetmenler; oyuncu yönetmenlerİkişer filmleriyle bu kitapta yer alan Ange-

lina Jolie ve Greta Gerwig ayrıca dikkate de-ğer. Çünkü her şeye karşın uluslararası düzey-

Sunuş 1 / 11

de fazla etkin olmaları bir türlü gerçek anlam-da gerçekleşmeyen bu alanın sayılı silahşorla-rı onlar… Yani, kadın yönetmenler… Araları-na sayılı ismin eklenebileceği: ABD’den Lynn Ramsay, Sally Potter, Jodie Foster, Patty Jen-kins… Fransa’dan Claire Denis; Almanya’dan Maren Ade (hem de Tony Erdmann gibi bir baş-yapıtla!), İspanya’dan Iciar Bollain… Danimar-ka’dan Susanne Bier; İsveç’ten Liv Ulmann; Polonya’dan Agnieszka Holland ve Malgorzata Szumowska… Çin’den Lulu Wang; Suriye’den Gaya Jiji, İsrail’den Alma Har’el… Lübnan’dan Nadine Labaki; İran’dan Ana Lily Amirpour. Ve hepsi o kadar. Bakar mısınız!…

Bir de oyuncu-yönetmenler var. Oyunculuk-tan yönetmenliğe kaymış, bazen de çok ba-şarılı olmuş… Elbette Clint Eastwood (ki artık 90’ına gelip dayandı)… Ralph Fiennes, Ken-neth Branagh, Alan Rickman, Ewan McG-regor… Jodie Foster, Angelina Jolie, Greta Gerwig… George Clooney, Ben Affleck, Pa-ul Dano, Joel Edgerton, John Krasinski. Ve de kendine özgü Elia Suleiman…

Öne çıkan Avrupa sinemalarıAyrıca görüleceği üzere, diğer ülke sinema-

ları da oldukça aktifti. Fransa’dan Alain Resna-is bu kitapta vasiyet-filmi Riley’in Hayatı ile yer alıyor. Filmin çıkışından hemen sonra aramız-dan ayrılmıştı (2014). Bir diğer büyük usta, Je-an-Luc Godard da son filmi İmgeler ve Sözcük-ler’le anılıyor. 90 yaşına eriştiğine göre, deva-mının gelmesi zor gözüküyor!…

Elbette Erançois Ozon, Pierre Morel, Gas-par Noe, Luc Besson, Tony Gatlif ve diğerle-rinden de umut kesilmez. Ama en büyük sürp-rizi yepyeni bir isim de yapabilir: Celine Sci-amma’nın Alev Almış Bir Genç Kızın Portresi’n-de yaptığı gibi… Yenilere, gençlere hep gü-venmeli ve şans vermeliyiz. Eskilere tüm sev-gi-saygımızın yanı sıra…

İngiliz sinemasının hep “tipik İngiliz” kalma-yı seçen yönetmenlerinden (tümüyle ve her an-lamda Amerika’yı seçenler de var!) Ken Loach ve Kenneth Branagh, onca farklı sinema anla-yışlarında ısrarlı olarak ikişer filmle bu yılları ge-çirdiler. Ustalardan Terry Gilliam, Stephen Fre-ars, Neil Jordan birer filmle de olsa kendilerini hatırlattılar. Oyunculuktan gelen Ralph Fiennes ve Alan Rickman birer filmle kalırken, belki en büyük sürpriz yeni bir isimden, Michael Pier-ce’den geldi: Canavar’la… Bunlara çok uzak-tan gelse de benzer bir kültüre sahip Avustral-

yalı Justin Kurzel de eklenebilir: çok farklı iki fil-miyle… .

Alman sineması da güçlü bir beş-altı yıl ge-çirdi: Michael Haneke, Volker Schlöndorff, Werner Herzog gibi büyük ustaların son film-leri; Florian Henckel von Donnersmarck, Tom Tykwer, Oliver Hirschbegel gibi daha gençle-rin ya da Christian Züberg, Maren Ade gibi ye-nilerin yapıtlarıyla… Ama gözdemin, iki filmiyle toplama giren Christian Petzold olduğunu söy-lemeliyim. Yanı başına Avusturyalı kadın yönet-men Jessica Hausner’i de alarak… .

İtalya’dan çok film çıkmadı. İki Paolo Sor-rentino, bir Nanni Moretti; bir de Saverio Cos-tanzo’dan güzel bir başlangıç… İspanyol si-nemasıysa bir Almodovar ve yeni gelen Javier Fesser’den başka bir şey çıkaramadı. Belçika sineması görece olarak daha iyiydi: Dardenne Kardeşler, Felix von Goeningen, Lukas Dhont, Jaco von Dormael…

Orta ve Kuzey Avrupa yönetmenleri Orta Avrupa’nın en güçlü sineması yine Po-

lonya’nınkiydi. 2016’da dünyamızı terk eden büyük usta Andrzej Wajda’yı bir önceki filmi Walesa ile kitaba konuk edebildim (macera-sı aşağıda gelecek). Ayrıca bir deha saydığım Pawel Pawlikowski ve daha önce söz ettiğim iki kadın sinemacı, Agnieszka Holland ve Mal-gorzata Szumowska bende bu kanıyı güçlen-dirdi… Macaristan’dan Ildiko Enyedi, Laszlo Nemes ve Kornél Mundruczó da büyük sanat-çılar. Filmlerini okuyun, göreceksiniz… Çek-ya’dan ise ilginç gözüken Vaclav Marhoul ge-liyor.

Balkanlarda Romanya’nın ustası Cristian Mungiu; Yunanistan’dan ise kişisel olarak ısın-mamın zaman aldığı, ama artık uluslararası ça-lışan Yorgos Lanthimos var. Bosna-Hersekli Denis Tanovic de dünyaca tanındı.

Hatta kuzey komşumuz Gürcistan bile artık bir ustaya sahip: Ve Sonra Dans Ettik başyapı-tı ve yaratıcısı Levan Akin… Rusya’da ise yine uluslararası büyük ünü olan Andrey Zvyagint-sev, bu toplama da giren iki başyapıttan sonra sanki biraz dinleniyor gibi. Umarım Putin’le bo-zuşmamıştır!…

Kuzey Avrupa’da İsveç’in iki ünlü saygın, kişisel ve yaratıcı ustası var; bu kitaba da gi-ren: Roy Andersson ve Ruben Östlund… Nor-veç’te Morden Tyldum, adından söz ettiriyor. Danimarka’da Thomas Vinterberg ve Susan-ne Bier’den sonra pek kimse gelmemiş gözü-

12 / Sunuş 1

küyor. İzlanda ise efsanevi yönetmeni Balta-sar Kormakur’un yine çok güzel iki filmi ve yeni isim Joe Penna ile dikkat çekiyor.

Ortadoğu sinemalarıAma bu kadar değil. Daha ne ülkeler var…

Ve oralarda ne filmler çevriliyor!… Orta Do-ğu’yla başlarsak… İranlı usta Asghar Farhadi yine gözdeydi. Lübnan’dan Ziyad Doueriri ve Nadine Labaki’den ilginç filmler geldi. Suriyeli Gaya Jiji’den de öyle… İsrail ise iyi bir dönem geçirdi. Samuel Maoz, Nadav Lapid… Birlikte çalışan Ronit Elkabetz-Shlomi Elkabetz çiftinin ilginç filmi İsrail Usulü Boşanma filmini ne ya-pıp edip bu kitaba aldım; ama genç eşi Ronit’i 2016’da kaybeden Shlomi bey ne yapacak, bi-lemiyorum.

Filistinli usta Elia Suleiman geçen yıl da son filmi Burası Cennet Olmalı’yla çok konuşuldu. Mısır sinemasından da iyi bir yönetmen çıktı: Muhammet Diab.

Ayrıca Suudi Arabistan bile sinemaya ku-cak açtı ve aslında ABD yapımı bir filme ortak oldu. Hayır, “Kaşıkçı cinayeti” üzerine o bek-lenen film değil!… Özgürlüğün Sesi: Bilal ad-lı, İslam’ın ilk günleri üzerine bir yapım. Ve çok ötelerde, bir dönemin Avare’siyle gönülleri fet-heden o dev Hindistan sinemasından yine bir film gelip bize ulaştı: Nitesh Tiwari imzalı Dan-gal…

Uzakdoğu sinemalarıUzakdoğu’ya bakarsak… Güney Kore si-

neması az, ama özdü. Hem de ne öz… Park Chan-Wook yıllar sonra Hizmetçi ile büyük il-gi görürken, Bong Joon-Ho Parazit’le tüm dün-ya sinemaseverlerine bir büyük şölen sundu. Ve Hollywood’da Akademi’nin bile gönlünü fethetti. Bizim kitabın sonundaki listemizin ba-şına geçip oturması ise umarım sizleri şaşırt-maz!…

Japonya’dan da usta işi bir film çıktı: Hiro-kazu Koreeda imzalı Arakçılar… Çin ise adını andığım kadın yönetmen Lulu Wang’ın yanı sı-ra, usta Zhang Yimou ve Hong Kong’lu Daniel Lee’nin birer filmiyle bu toplamda yer aldı.

Latin Amerika ve diğer ülkelerŞimdi de Latin Amerika ülkelerine uzana-

lım. Özellikle Şili ne iyi yönetmenler çıkarmış… Eşsiz Pablo Larrain’in üç filmi var burada… En çok listeye giren Jackie’ye dikkat… Ve de yine iki filmiyle muhteşem bir giriş yapan Sebastian

Lelo: Muhteşem Kadın ve Gloria Bell. Alejand-ro Amenebar’ı da unutmadan…

Kolombiya’dan Alejandro Landes Monos, Guatemala’dan Cesar Diaz ise Annelerimiz’le ilginç birer film yapmışlar. Bir de Arjantin filmi var: Film Eleştirmeni. Ki onun öyküsünü daha aşağıda bulacaksınız.

Hangi ülke kaldı? Kanada’dan gedikli iki yö-netmen, Denis Villeneuve ve Jean-Marc Vallee üretmeyi sürdürdüler. Yanlarına “bizim” Atom Egoyan’ı da alarak… Ki o da hâlâ çalışıyor. Es-ki ününe erişemese de…

Başka yönlerde iyice uzaklara gidersek… Yeni Zelanda’nın medar-ı iftiharı, yazar-yönet-men-oyuncu-yapımcı Taika Watiti iki filmle bir-den karşınıza çıkacak. Özellikle Tavşan Jojo’ya dikkat!…

Haiti adalarından çıkan Raoul Peck’in Genç Karl Marx gibi bir filmi yapması şaşırtıcı değil mi? Afrika kıtası ise tek bir yönetmenle temsil ediliyor: Mali ya da yeni adıyla Moritanya’dan Abdurrahman Sissako. Koca kıtaya yeter mi? Ama şimdilik böyle…

Kimi filmleri nasıl “kurtardım?”Kitaptaki filmler üzerine kimi notlarım var. Ki

bence önemli. 10 küsur filmi (tam olarak 15) dış festivallerde görmüşüm; hemen hepsi İK-SV’nin festivallerine de gelmiş. Ve ben oturup hepsini çok sevdiğim bu filmler üzerine hayli uzun notlar almışım.

Kitabı düzenlerken, bizde gösterime çıkma-mış olsalar da bu filmleri atmak içimden gel-medi. Hepsi öylesine ilginç yapımlar ki… Ve notları biraz geliştirerek, şu filmleri de kitaba kattım:

Ben Kaybolmadan Önce/Diplomasi/Film Eleştirmeni/Ida/İki Gün İki Gece/İsrail Usulü Boşanma/Karda Beyaz Bir Kuş/Kupalar Şöval-yesi/Meçhul Kız/Mezuniyet/Ned Rifle/Riley’in Hayatı/Saraybosna’da Ölüm/Saul’un Oğlu/Wa-lesa.

Bunlardan sadece ikisi sondaki En İyi Film-ler listeme girmiş. Yani sayısal olarak çok da önemli değil. Ama bakın, bu sayede neler ol-muş…

Öncelikle, beni hep çok ilgilendirmiş bir ko-nu olan Yahudi soykırımı üzerine yepyeni ba-kışlar getiren üç önemli filmi alabildim: Ida, Saul’un Oğlu ve Diplomasi. Ki bunlara yine tra-jik bir olay olan Bosna’daki Türk-Müslüman kı-yımı üzerine Saraybosna’da Ölüm’ü de katabi-liriz.

Sunuş 2 / 13

İsrail’de din ve hukuk. Ve bir eleştirmen öyküsü İsrail Usulü Boşanma’ya gelince… Bu mü-

tevazı film bize Musevi değerlerini ve de günü-müz İsrail’inin belki elini-kolunu bağlayan dine bağlı bir hukuk sistemini öyle iyi veriyordu ki… Hâlâ önemli bir Musevi cemaatine sahip ülke-mizde, aydınların bu filmi tanıyıp sahip çıkma-sını içtenlikle diledim.

Ve de, Film Eleştirmeni. Pek görülmeden ortalardan kaybolup gitmiş bir Arjantin filmi. Ne DVD’si çıktı, ne de kolay bir ulaşma yolu var!…

Ama rica ederim, ismi zaten “bizim meslek” olan bir filmi öyle kolayca es geçebilir miyiz? Üstelik yazıyı okuyunca göreceksiniz: öylesine zekice çekilmiş bir film ki… Tam bize yakışan biçimde!… Keşke tüm bu filmlere ve benzerle-rine daha kolay erişebilsek…

Birkaç kişisel mutluluk nedenim dahaAyrıca, daha önce de dediğim gibi, iki bü-

yük ustayı da vasiyet-filmleriyle anabildim: Ala-in Resnais ve Andrzej Wajda. Ki bunun bana verdiği kıvancı gerçek sinefiller sanırım hemen kavrayacaktır. Benzer şeyler Dardenne Kar-deşler’in filmi İki Gün ve Bir Gece için de söyle-nebilir: onları kim sevmez?

Terrence Malick filmi Kupalar Şövalyesi için de benzer şeyler oldu. Ben bir Berlin festivalin-de görüp bayıldığım film için uzun notlar almış

ve ilk filmlerini çok sevip sonradan (Hayat Ağa-cı’ndan itibaren) soğuduğum sanatçıdan sanki özür dilemiştim!… Film gösterime çıkmadıysa da, o yazıyı genişletip buraya aldım. Eleştirinin altında göreceğiniz gibi… Bundan da ayrı bir mutluluk duyduğumu belirtmeliyim…

Grinin 50 Tonu’nun tek yıldızı!…Son bir not daha… Kitaba giren eleştirileri

seçerken, temel kriterim verdiğim yıldızlar ol-du. Yani beğenme düzeyim… Daha o kadar çok film vardı ki… Demek ki ilke olarak aldı-ğım filmler * * * * ve de * * * verdiklerim oldu. * * alanlar arasından da bence belli bir ilginçlik düzeyi taşıyanları aldım.

Ama * alan tek bir film var: Grinin 50 Tonu. Cinsel özüyle skandallar yaratan bir çok-satan romandan uyarlanmış bu film, bence berbat bir şeydi. Ama hem üzerinde çok konuşuldu-ğu için aldım; hem de çok kötü bulduğum bir filmi nasıl, hangi üslupla eleştirdiğimi ve hangi gerekçelere dayanarak, eski deyimiyle “hak-ı yeksan” ettiğimi örneklemek istedim. Hoşgö-rünüze sığınarak…

Birkaç kez dediğim gibi, kitabın sonunda, bu beş yılın önce yıl yıl, sonra toptan verilmiş En İyi Filmler listeleri var. Sanırım size yarar-lı olacaktır.

Atillâ DorsayHaziran 2020

Sunuş 2

Son iki kitabım benim bir anlamda en zor-luk içinde ürettiğim, dünyanın ortak biçim-

de yaşayıp paylaştığı en çetrefil koşullarla özel hayatımın en belalı dönemlerinin üst üste ge-lip çakıştığı çalışmalarım olacak. Sayısı yanıl-mıyorsam 54’ü bulan hayli verimli bir yazı öm-rü içinde azımsanmayacak bir olay… Öncelik-le sevgili okurlarımı ve de has sinema seyircisi-ni bu konuda bilgilendirmek isterim.

Bundan hemen önce yayınlanan kitabım Dünyaya Açılan Sinemamız ve Yeni Bir Kuşak:

Türk Sineması 2010-2020, adından anlaşıldığı gibi daha uzun bir dönemi ve 180 filmle sadece bizim sinemamızı kapsıyordu. Yabancı filmlere ayrılan geleneksel Hayatımızı Değiştiren Film-ler serisine gelirsek… Onun 2005-2015 yılları-nı kapsayan (ve aslında Kasım 2014’te yayınla-nan) en sonuncusu, tam 530 eleştiri içeriyordu. Bu kitapta ise 425 film var. Daha az; ama bu-nun sadece 5 yılı kapsadığını unutmayın! Ken-di sinemamızı ne kadar sevsek de, dünya sine-masının bir bütün olarak zenginliği ve çeşitlili-

14 / Sunuş 2

ği her sinemasever gibi bizim de ağzımızın su-yunu hep akıtmış ve özellikle kimi dönemler-de adeta baş döndüren bu üretim, kitaplarımı-za yansımıştır.

2020 Mart ayının ortalarında, kendimizi tüm dünyayla birlikte adına koronavirüs denen ev-rensel belanın, onun getirdiği türlü-çeşitli kı-sıtlamaların, zorlukların ve elbette bir ülkeden öbürüne savrulan sayısız ölümün içinde bul-duk. İnsanlar arası temas olabildiğince kısıtla-nıyordu ve sanat ne yazık ki bu tür kısıtlamala-ra ilk katılması gereken alanların başında geli-yordu. Herkes eve kapanırken, en ağır önlemler bizlere, yani yeni deyimiyle “65 yaş üstü” grup-lara uygulanmaya başladı. Ve birden kendimizi adı konmamış ev mahpusları olarak bulduk. Bu durumu ve getirip götürdüklerini bir önceki ki-tabımın Sunuş’unda anlatmaya çalışmıştım.

Yine orada kısaca sözünü ettiğim gibi, yo-ğun bir çalışma döneminden sonra ve kitapları ilke olarak yayınevine teslim ettikten sonra git-tiğim Marmara (tam olarak Mudanya) tatilimin sonlarında, birden bir kalp krizi geçirdim; acele hastaneye kaldırıldım ve orada yoğun bir ope-rasyon için bıçak altına yattım: altı damarı kap-sayan bir by-pass… İki kitap için de kaçınılmaz olan eklerin, düzeltmelerin ve gözden geçirme-lerin bu olayın sonrasında yapıldığını söyleme-me gerek yok. Allah’tan o şansım oldu!…

Bu arada koronavirüs olayının etkileri sürdü, hâlâ da sürüyor. Gerçek bir çözümün gelmesi, insanlığın bu beladan tümüyle kurtulması ise en azından şimdilik pek kolay, hatta mümkün

gözükmüyor. Mart ayındaki büyük çöküşten beş ay kadar sonra başlayan görece canlanma çabalarında, dünyadaki kımıltılara koşut olarak Türk filmleri açısından da belli bir hareket baş-ladı. Ama pek etkili olmadı ve özel koşullarda gösterilen sanatsal ağırlıklı bir avuç film, umu-lan canlılığı henüz getirmedi. Sinema gibi kitle-lere muhtaç olan popüler bir sanat henüz eski günlerine ulaşamadı.

Dünya sineması ise daha büyük bir atılım yaptı denebilir. Ağustos ayının son günlerinden başlayarak az, ama bir biçimde iddialı filmler perdelere dönmeye başladı. Aslında bu filmle-rin en az bir bölümünü bu kitaba almayı dene-yebilirdim. Ama olmadı. Benim ameliyat sonra-sı sağlık önlemlerim henüz buna elvermiyor.

Görülen şu ki ne dünyada, ne de bizde o beklenen ışıltı henüz var. Ama eninde sonun-da gelecek. Bakalım ne zaman o salonlar yeni-den birer sıcak, güvenli, davetkâr mekâna dö-nüşmeyi başaracak….

Ve insanlar yüzyıllardır olduğu gibi, tiyatro-dan müziğe, plastik sanatlardan sinemaya ger-çek sanatın o emsalsiz büyüsüne yeniden ku-cak açacak.

Şimdilik yapabilecekleriniz arasında şu mü-tevazı kitaba göz atmak da olabilir. Çünkü sa-nıyorum ki bundan sonra, 2020’lerle birlikte gelecek olan “yeni sinema”da, burada yer alan birçok filmin de katkısı olacak.

Atillâ DorsayEkim 2020

u

Sunuş 2 / 15

FİLMLER(2015-2020)

16 / Sunuş 2

Acİl ArAmA / 17

Almodovar’ın kendisine 70. yaş armağanı

Acı ve Zafer ééé(Pain and Glory / Dolor y Gloria) Yönetim ve Senaryo: Pedro Almodovar / Görüntü: Jose Luis Alcaine / Müzik: Alberto Iglesias / Oyuncular: Antonio Banderas, Asier Etxeandia, Leonardo Sbaraglia, Penélope Cruz, Nora Navas, Julieta Serrano, César Vicente, Asier Flores, Cecilia Roth / İspanyol fil-mi, 2019

Büyük İspanyol ustası Pedro Almodovar’ın (1949 doğumlu olduğuna göre şimdi tam 70 yaşında) Julieata’dan beri (2016) ilk filmi olan Acı ve Zafer, onun büyüleyici duygusallığından izler taşıyor. Eski filmlerinin etki gücüne ulaşa-masa da…

Sanatçının bu 22. filmi, bir dönemin ünlü yö-netmeni, şimdi köşesine çekilmiş yaşayan Sal-vador Mallo’nun Madrid sinematekinden aldı-ğı öneriyle yeniden canlanmasını anlatıyor. Bu onun Sabor adlı filminin sinematek tarafından onarılmış olması ve bir galayla da sunulması haberidir.

Özel hayatından sağlığına çeşitli sorunlarla boğuşan Salvador/Salvo, dirilmeye çabalıyor. İlk yapacağı şey, tam 32 yıl önce o filmde bir-likte çalıştıkları, ama o zamandan beri görüş-medikleri başoyuncusu Alberto’yu bulup ikna ederek galaya götürmektir. Ama bu kolay ol-mayacaktır; çünkü ikili özellikle Salvo’nun ak-törün yorumunu beğenmemesi nedeniyle dar-gın ayrılmıştır.

Bu arada Salvo sürekli çocukluk hayalleri görür. Güzel annesinin, silik babasının, eğitim sorunlarının anılarını yeniden yaşar. Köyden göç edip yerleştikleri Valencia kentinde yok-sulluktan yeraltında, mahzendeki sözüm ona evlerde yaşamaktadırlar. Güzel sesi ve müzik yeteneği sayesinde bir papaz okulunun koro-sunda yer almasına, kendine özgü zekâsına ta-nık oluruz.

İlginç bir sahnede ise önemli bir şey an-latılır. Kanepede kestiren küçük Salvo, mah-zen duvarlarına çeki-düzen vermeye çalışan genç bir emekçinin soyunup duş almasına ta-nık olur: yarı aralık gözleriyle… Bu onun ge-lecekteki eşcinselliğinin ilk adımı olmalıdır. Ya-ni olasılıkla eşcinselliği bilinen Almodovar’ın da bu alana girişi. Kendi türünde çok etkileyici bir sahne…

Sonrası yine geçmişle bugün arasında ge-lip gider. Salvo bir diğer eşcinsel ilişkisiyle, Fe-derico ile de buluşur. Ve geçmiş romantik bi-

çimde anılır. Öte yandan Salvo, Alberto’nun hayatının ayrılmaz bir parçası olduğu anlaşılan uyuşturucuya iyice tutulur: hem de o yaşta… Filmin en az inandırıcı ögelerinden biri.

Böylece karşımıza önemli bir yönetmenin kuşkusuz kendi hayatından derlediği anılara dayalı, özgün ve yer yer hayli dokunaklı bir öz-yaşam öyküsü geliyor. En dokunaklılarından bir bölümü, Salvo’nun yakın zamanda kaybet-tiği annesiyle, onun ileri yaşındaki konuşmala-rı. Burada yönetmenin “olmazsa olmaz” oyun-cusu Penelope Cruz’un gençliğini canlandırdı-ğı Jacintha’yı artık o değil, Julieta Serrano adlı bir hanım oynuyor. Cruz’u hatırlatan hiçbir ya-nı olmayan…

Ne yapalım, güzel kadınlar da kötü yaşla-nabilir… diyorsunuz. Allahtan hepsi değil!…

İlginç bir bölüm de filmin gala gecesi. Son dakikada gelmekten vazgeçen Salvo ve Alber-to, meraklı sinemasever seyirciyle ancak tele-fon aracılığıyla diyalog kuruyorlar. Gerçekten özgün bir sahne. Bize ayrıca Sinematek kavra-mını ve önemini de hatırlatan…

Antonio Banderas uzun yıllardır yüklendiği Almodovar’ın “alter ego’su olma işlevini burada da yürütüyor. Onunkine benzer bir ince sakalın da desteğiyle… Genelde gayet inandırıcı. Ama kimi sahnelerdeki biraz “dalgın” hali sanki hikâ-yeden kopmuş izlenimi vermiyor da değil!…

Böylece 70 yaşını bu gayri-resmi de olsa bi-yografik filmle kutluyor Almodovar… Özellikle Bağla Beni’den Yüksek Topuklar’a, Sinir Krizi-nin Eşiğindeki Kadınlar’dan Annem Hakkında Her Şey’e, Konuş Onunla’dan İçinde Yaşadı-ğım Deri’ye tüm o güzel filmleri sevenler mutla-ka görmeli. Sanatçının yaşlandığını da hisset-mek pahasına…

Büyük kentte, ortalığı sarmış şiddetin göbeğinde

Acil Arama ééé

(The Call) Yönetmen: Brad Anderson / Senaryo: Richard D’Ovidio / Görüntü: Tom Yatsko / Müzik: John Debney / Oyuncular: Halle Berry, Abigail Breslin, Michael Eklund, Morris Chestnut, David Otunga, Michael Imperioli, Justina Machado / Amerikan filmi, 2014

Büyük kentler, hangi ülkede olursa olsun, nasıl bir insan dramları yuvasıdır… Metropolde iç içe geçmiş insan yaşamları kimi zaman nasıl çatışır, çarpışır, birbirlerini incitir, hatta kırıp ge-