b niemczuk - biomasa alternatywa
TRANSCRIPT
Biomasa alternatywą dla
węgla kamiennego
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. Szymona Szymonowica w Zamościudr Bożena Niemczuk
Lublin, 27 października 2014 r.
„Nie truj powietrza – miej wpływ na to czym oddychasz”
2
Odnawialne Źródła Energii
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk 3
Dlaczego Biomasa?
Naturalne, odnawialne, łatwo dostępne
źródło energii coraz częściej stosowane
w Polsce jako paliwo w zawodowej
elektroenergetyce i energetyce cieplnej
oraz energetyce rozproszonej
4
Przykłady biomasy z upraw
energetycznych
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
Wierzba wiciowa Ślazowiec pensylwański Spartina preriowa
Topinambur Rdest sachaliński Miskant olbrzymi
5
Rodzaje biomasy stosowanej do celów
energetycznych
produkty z rolnictwa;
odpady roślinne z rolnictwa i leśnictwa;
odpady roślinne z przemysłu spożywczego;
odpady drzewne, za wyjątkiem odpadów drewna, zawierającychmetale ciężkie ze środków konserwujących lub ochronnych;
odpady z roślin włóknistych pochodzących z produkcji masycelulozowej i papieru, jeśli są na miejscu produkcji współspalane,a wytwarzane ciepło jest odzyskiwane; oraz
pelety i brykiety z biomasy pochodzącej z w/w zasobów.
Mieszanki paliwowe węgiel-biomasa
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
6
Formy handlowe biomasy stosowanej do
celów energetycznych
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
TROCINY ZRĘBKI
PELETY BRYKIETY BALE
Grupy odpadów, które mogłyby zostać
wykorzystane w energetyce
zmieszane odpady komunalne;
komunalne osady ściekowe;
odpady z rolnictwa, sadownictwa, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa, przetwórstwa żywności;
odpady z przetwórstwa drewna oraz produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury;
odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowywaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków;
odpady opakowaniowe: papier, tektura, drewno.
Do roku 2020 - 7,5 mln ton odpadów
komunalnych biodegradowalnych
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk 7
8
Parametry jakościowe paliw istotne dla
energetyki
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
PRODUKCJA ENERGII
wartość opałowa
zawartość wilgoci
zawartość popiołu
EKSPLOATACJA URZADZEŃ
zawartość siarki
zawartość chloru
zawartość związków alkalicznych
temperatury topliwości popiołu
WARTOŚCI PARAMETRÓW BIOMASY = WARTOŚCI PARAMETRÓW WĘGLA
9
Biomasa i węgiel kamienny –
podobieństwo i różnice (1/5)Podstawowy skład pierwiastkowy (C, H, N, S i O)
Jakościowy: taki sam
Ilościowy:
Zawartość węgla pierwiastkowego w biomasie jest ok. 2 x mniejsza
Zawartość tlenu w biomasie jest ok. 4 x większa
Zawartości siarki i azotu w biomasie jest ok. 5 – 10 x mniejsze
Konsekwencje:
wysoka zawartość części lotnych i wysoka reaktywność biomasy
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
Biomasa i węgiel kamienny –
podobieństwo i różnice (2/5)
Gęstość nasypowa:
biomasy ok. 2,5 x mniejsza
Zawartość wilgoci:
biomasy ok. 5 x większa
Konsekwencje:
droższy transport
i niższa wartość opałowa
(w stanie roboczym)
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk 10
0
5
10
15
20
25
30
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Zawilżenie biomasy, kg H20/kg mokrego drewna
Wa
rto
ść
op
ało
wa
bio
ma
sy
, k
J/k
g
Zawartość wilgoci
Biomasa i węgiel kamienny –
podobieństwo i różnice (3/5)
Zawartość wilgoci w biomasie zależy od:
części rośliny, z której pochodzi (pień, łodygi, liście) np. kora chroni drewno przed utratą wilgoci
pory ścięcia:
większa wiosną i latem
mniejsza jesienią i zimą
warunków transportu i przechowywania
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk 11
Biomasa i węgiel kamienny –
podobieństwo i różnice (4/5)
Skład substancji mineralnej:
zawartości związków: alkalicznych (w szczególności potasu
i wapnia) – znacznie wyższe w biomasie.
Konsekwencje:
narastanie agresywnych osadów w kotle podczas spalania biomasy.
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk 12
13
Skład popiołu [%]
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
Składnik Biomasa Węgiel
SiO2 26,0-54,0 18,0-52,3
Al2O3 1,8-9,5 10,7-33,5
CaO 6,8-41,7 2,9-25,0
Na2O 0,4-0,7 0,7-3,8
K2O 6,4-14,3 0,8-2,9
P2O5 0,9-9,6 0,4-4,1
Zawartość popiołu [%] 1,2-7,5 5,0-12,0
14
Biomasa i węgiel kamienny –
podobieństwo i różnice (5/5)
Charakterystyczne temperatury topliwości popiołu:
początkowa temperatura deformacji,
temperatura mięknienia popiołu,
temperatura topliwości popiołu,
temperatura płynięcia popiołu.
15
Porównanie właściwości biomasy z węglem
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
Składnik Biomasa Węgiel
Węgiel [%] 44-51 75-85
Wodór [%] 5,5-7,0 4,8-5,5
Tlen [%] 41-50 8,8-10
Azot [%] 0,1-0,8 1,4-2,3
Siarka [%] 0,01-0,9 0,3-1,5
Chlor [%] 0,01-0,7 0,04-0,4
Części lotne [%] 65-80 35-42
Ciepło spalania
[MJ/kg]
16-20 21-32
16
Wartość opałowa
1 ha wierzby = 12 ton węgla = 18 ton miału węglowego
1,5 tony biomasy = 1 tona węgla
Ciepło spalania biomasy 16-20 MJ/kg
Ciepło spalania węgla 21-32 MJ/kg
6-8 MJ/kg wilgotność 50-60%
15-17 MJ/kg wilgotność 10-20%
19 MJ/kg dla biopaliw całkowicie wysuszonych
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
17
Analiza | Wilgotność i popiół [%]
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
0
5
10
15
20
25
30
35
Wilgotność %
Popiół %
18
Analiza | Pierwiastki: S, C [%]
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
0
10
20
30
40
50
60
70
80
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
1,4
1,6
S %
C %
19
Analiza | Części lotne [%]
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
CZĘŚCI LOTNE w %
20
Analiza | Ciepło spalania, wartość
opałowa [MJ/kg]
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
0
5
10
15
20
25
30
Ciepło spalania MJ/kg
Wartość opałowa MJ/kg
21
Dążenie do poprawy jakości powietrza atmosferycznego
Propagowanie eliminowania węgla jako paliwa w kotłowniach lokalnych oraz gospodarstwach domowych;
Promocja ekologicznych nośników energii;
Propagowanie wykorzystania odnawialnych źródeł energii;
Budowa centralnej sieci ciepłowniczej na obszarach zwartej zabudowy;
Termomodernizacja budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej;
Tworzenie warunków dla intensyfikacji ruchu rowerowego;
Wyznaczenie układu ścieżek rowerowych.
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Szymona Szymonowica w Zamościu, dr Bożena Niemczuk
Produkcja energii z OZE w kontekście
zrównoważonego rozwoju
Aspekt środowiskowy
mała ingerencja obiektu w środowisko;
ochrona środowiska przed negatywnymi skutkami produkcji energii;
mała ilość odpadów;
wpływ na krajobraz, bioróżnorodność.
22
Produkcja energii w kontekście
zrównoważonego rozwoju
Aspekt społeczny
tworzenie miejsc pracy;
budowa wizerunku regionu, jako miejsca atrakcyjnego dla inwestorów w OŹE;
promocja możliwości rozwoju i korzyści ze stosowania OŹE na danym terenie;
podniesienie poziomu wiedzy społeczeństwa na temat wykorzystania odnawialnych źródeł energii.
Aspekt gospodarczy
wykorzystanie lokalnych zasobów;
wpływ na bezpieczeństwo energetyczne;
zahamowanie odpływu środków wydatkowanych na zakup paliw do produkcji energii w regionie.
23
25
Emisja sezonowa dwutlenku węgla SO2
z kotłowni szkolnej
Emisja dwutlenku siarki - SO2
0,00
100,00
200,00
300,00
1999/2
000
2000/2
001
2001/2
002
2002/2
003
2003/2
004
2004/2
005
2005/2
006
2006/2
007
2007/2
008
2008/2
009
2009/2
010
2010/2
011
2011/2
012
sezony grzew cze
em
isja
zanie
czyszczeń [
kg]
Olej opałowy Pelety