badania mazowieckiego obserwatorium rynku pracy w latach 2010 - 2011
DESCRIPTION
BADANIA Mazowieckiego Obserwatorium Rynku Pracy w latach 2010 - 2011. Identyfikacja sposobów planowania rozwoju zawodowego przez uczniów oraz absolwentów szkół zawodowych. Zakres kwalifikacji i kompetencji absolwentów szkół zawodowych z perspektywy pracodawców. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
BADANIA Mazowieckiego Obserwatorium Rynku Pracy w latach 2010 - 2011
•Identyfikacja sposobów planowania rozwoju zawodowego przez •uczniów oraz absolwentów szkół zawodowych
•Zakres kwalifikacji i kompetencji absolwentów szkół •zawodowych z perspektywy pracodawców.
•Zapotrzebowanie na kwalifikacje i umiejętności osób •pracujących prowadzone wśród pracodawców.
•Formy nauki zawodu – współpraca szkół zawodowych z przedsiębiorcami
Zakres kwalifikacji i kompetencji absolwentów szkół zawodowych z perspektywy pracodawców
Zapotrzebowanie na kwalifikacje i umiejętności osób pracujących prowadzone wśród pracodawców
Cele badania
Wskazanie mechanizmów ułatwiających dopasowanie systemu szkolnictwa zawodowego do potrzeb lokalnych rynków pracy w zakresie:• programów kształcenia;• organizacji praktyk; • bieżącej i długookresowej współpracy szkół zawodowych z
pracodawcami i grupami pracodawców.
Ukierunkowanie praktycznych rozwiązań mających na celu bardziej adekwatne dostosowanie kierunków i form prowadzenia formalnego kształcenia ustawicznego do potrzeb regionalnego rynku pracy
Kierunki kształcenia a potrzeby rynku pracy
• „Spostrzegamy niepokojące zjawisko przymusowego bezrobocia związanego z tym, że mamy coraz więcej absolwentów szkół wyższych, którzy szukają zatrudnienia na siedleckim rynku pracy. I nie znajdują go, ze względu na nieco inne potrzeby pracodawców tego rynku. U nas dużo firm – to firmy produkcyjne, zatrudniające jeśli już to głównie na stanowiskach wykonawczych. Obserwuje się takie zjawisko, które polega na niedopasowaniu oczekiwań pracodawcy z oczekiwaniami głównie finansowymi takiego absolwenta szkoły wyższej.” (IDI, duża firma spożywcza)
• „Jest taka sytuacja, że nigdzie nie ma specjalistów i myślę, że po tym, co się dzieje, że tych ludzi, którzy naprawdę dużo umieją, to finansowo się za to wynagradza [...] wszyscy moi koledzy mają ekonomię, ale żaden nie ma pracy. Osobiście się spotkałem z opiniami ludzi, że wybierają sobie takie szkoły zawodowe o kierunku cukiernik, technolog piekarniczy, dlatego, że jest zapotrzebowanie, tu jest praca, tu są pieniądze.”
Ocena kompetencji uczniów i absolwentów szkół zawodowych
•B4b. A w jakim stopniu uczniowie, którzy dotąd odbywali praktyki w Pana/i firmie posiedli te umiejętności?, n=110
wykształcenie (poziom| profil), specjalistyczne kwalifikacje
chęć ciągłego dokształcania się
doświadczenie zawodowe, staż
precyzja, staranność, dokładność
obsługa, montowanie i naprawa urządzeń technicznych
samoorganizacja pracy i przejawianie inic-jatywy
wykonywanie obliczeń
określona postawa np. zaangażowanie
kontakty z innymi ludźmi
wyszukiwanie i analiza informacji
sprawność fizyczna
obsługa komputera i korzystanie z Internetu
dobry wygląd, bycie zadbanym
dyspozycyjność
zdolności artystyczne i twórcze
0% 20% 40% 60% 80% 100%
7%
8%
5%
3%
2%
3%
6%
4%
9%
3%
14%
22%
17%
21%
26%
24%
29%
29%
30%
33%
27%
28%
26%
33%
47%
44%
57%
19%
49%
61%
62%
60%
48%
49%
67%
44%
64%
47%
47%
40%
35%
21%
56%
25%13%
10%
11%
21%
18%
23%
3%
18%
17%
13%
w stopniu bardzo wysokim w stopniu wysokim w stopniu średnim
w stopniu podstawowym
Nie oszukujmy się praktykant jak przyjdzie to od razu nie będzie robił potraw, bo się okazuje, że nie umie tych najprostszych rzeczy, tak jak na przykład umyć szklanki, że nie umie umyć garów, że nie umie skrobać ziemniaków. Nie umieją! W to trudno uwierzyć, ale nie umieją. Nie potrafią wyżąć szmaty...” (IDI, firma mała, gastronomia)
„... ci uczniowie szkół zawodowych to mają za mało praktyki, oni kończą szkołę praktykę i praktycznie muszą się od nowa wszystkiego uczyć. W tej chwili to oni już chyba mają tylko dwa tygodnie tej praktyki, to czego mogą się przez ten czas nauczyć.” (IDI, firma średnia, sprzedaż i serwis samochodów)
„Można by było podzielić młodzież na taką, która chce pracować, która chce coś osiągnąć, chce się uczyć i chce zdobyć wiadomości, doświadczenie. I taką, która tylko żeby coś tam mieć w papierach.” (IDI, firma średnia, deweloper)
Ocena kompetencji uczniów i absolwentów szkół zawodowych
Z inicjatywy szkołyZainteresowanie szkoły przebiegiem praktyk; ścisła współpraca szkoły z przedsiębiorstwem, stały kontaktPrzekazywanie szkołom przez pracodawcę uwag odnośnie organizacji praktyk/ nauki zawodu, programu nauczaniaPracodawca udostępnia odpowiednio przystosowane firmowe pomieszczenia, sprzęt i materiały (np. spawalnię) na praktyki dla uczniów Dostosowanie terminów i warunków praktyk do potrzeb pracodawcy i specyfiki branży (np. uwzględnienie sezonu urlopowego czy okresów, gdy potrzeba więcej pracowników)Refundacje i zniżki dla pracodawców za przyjmowanie osób na praktyki i stażNawiązywanie współpracy przez pracodawcę w celu otwarcia nowych (deficytowych) kierunków kształcenia Staranny dobór kandydatów np. wpływ przedsiębiorstwa na nabór praktykantów, pierwszeństwo dla uczniów osiągających dobre wyniki, zaangażowanychSzkolenie małych grup lub 1:1Wynagradzanie uczniów za pracę w ramach praktykOrganizacja imprez prezentujących osiągnięcia uczniów, skierowanych do pracodawców (np. we współpracy z IRP)
Pozytywne doświadczenia i oczekiwania przedsiębiorców
Formy nauki zawodu
Współpraca z pracodawcami
Z perspektywy szkoły:
Co sprzyja a co przeszkadza we współpracy z pracodawcami w zakresie praktycznej nauki zawodu ?
mocny lokalny rynek pracy
klasy wielozawodowe
PO KL
kierownik ds. kształcenia praktycznego
brak własnego zaplecza dydaktycznego
+
słaby lokalny rynek pracy
brak wymiernych zachęt dla pracodawców
chęć utrzymania etatów nauczycieli zawodu
koszty
posiadane własne zaplecze dydaktyczne i kadra
-
Współpraca z pracodawcamiNawiązanie współpracy z pracodawcą jest trudne
Nawiązania współpraca opiera się na kontaktach osobistych
Współpraca z pracodawcami jest długotrwała
A więc…
Jest to trudna rzecz, bo wiadomo, tych szkół (…) jest mnóstwo, a tych zakładów mechanicznych nie aż tak wiele. Ten rynek jest w tej chwili dość mocno konkurencyjny i te małe zakłady upadają, więc znalezienie takiego zakładu graniczny z cudem
Ogólnie polegamy na własnych możliwościach, umiejętnościach, na jakichś prywatnych
znajomościach, czasami nauczycieli, pracowników ośrodka, raczej żadne instytucje
poza nami nie pomagają nam w pozyskaniu nowych adresów, nowych możliwości
W tych zawodach, w których kształcimy od lat to mamy tych samych, z którymi współpracujemy od lat (…) Po pierwsze zaczyna się od osób, które się zna, a jak nie, to trzeba przejść się od zakładu do zakładu w zależności od tego, jaki mamy profil nauczania i rozmawiać i przekonywać do siebie, żeby wzięli pracowników
ZA PRZECIW
Za i przeciw praktycznej nauki zawodu u pracodawcy
Praktyczna nauka zawodu u pracodawcy nie jest przyjęta
jako podejście modelowe
Wnioski
Brak analiz lokalnego rynku pracy
Wysoki szczebel prowadzenia polityki edukacyjnej
Praktyczna nauka zawodu u pracodawcy nie jest
powszechnym modelem
Zbyt mały kontakt uczniów z rynkiem pracy
Brak systemowego doradztwa zawodowego
Kluczowa rola kierownika ds. kształcenia zawodowego
Brak uprawnień w zakresie niektórych zawodów
Egzamin zawodowy zbyt teoretyczny
13
Młodzi na mazowieckim rynku pracy
14
MŁODZI NA RYNKU PRACY
Wyniki badań prezentują dwie postawy dotyczące wyboru ścieżki edukacyjnej
i późniejszej kariery:
Elastyczni Zdecydowani
15
OCZEKIWANIA PRACODAWCÓW
• pracodawcy nie mają wygórowanych wymagań wobec absolwentów szkół zawodowych.
• bardziej niż kwalifikacje zawodowe liczą się kompetencje miękkie:staranność, sumienność, dyspozycyjność, odpowiednie podejście do klienta.
• pracodawcy są skłonni dokształcać młodych pracowników.
16
WNIOSKI
Doradztwo i preorientacja zawodowa na poziomie gimnazjum. Elastyczni – diagnoza zainteresowań i ukierunkowanie, Zdecydowani - weryfikacja uzdolnień i adekwatności wyboru do
stanu wiedzy o sytuacji na rynku pracy.Pracodawcy – współpraca ze szkołami i większe niż dotychczas
zaangażowanie w organizacje praktyk zawodowychProgram kształcenia – mniej teorii, więcej praktyki, zakończonej
uzyskaniem certyfikatów i konkretnych uprawnień.
Kierunki kształcenia a potrzeby rynku pracy
•Jak Pan/i sądzi, dlaczego nie pracuje Pan/i w wyuczonym zawodzie? Odpowiadali respondenci, którzy nie pracują w wyuczonym zawodzie N=231 •% 20% 40% 60%
•Brakuje zapotrzebowania
na pracowników w
moim zawodzie
•53%
• Nie chcę pracować w tym zawodzie •15%
•Inne powody
•25%
• Nie wiem/trudno powiedzieć •9%
Badania dedykowane szkołom zawodowym, jako podstawa do opracowania
programów rozwojowych
Projekt „Szkolnictwo zawodowe. Kondycja - Potencjał – Potrzeby II”
ROZWÓJ KOMPETENCJI KLUCZOWYCH wg zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r.
kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku
ojczystym
porozumiewanie się w języku
obcym
kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje
naukowo-techniczne
kompetencje informatyczne
umiejętność uczenia się
kompetencje społeczne
i obywatelskie
innowacyjność i
przedsiębiorczość
świadomość i ekspresja kulturalna
19
EWALUACJAocena tego, co zostało osiągnięte, rekomendacje
upowszechnianie dobrych praktykposzukiwanie nowych możliwości działania
WDRAŻANIEzarządzanie programem rozwojowym szkoły
kontrola i monitoring
PLANOWANIEanaliza celów
analiza przewidywanych rezultatówzaplanowanie: działań, harmonogramu, budżetu
20
Etapy tworzenia programu rozwojowego szkoły
Dziękuję, zapraszam do współpracy i na stronę MORP
www.obserwatorium.mazowsze.pl