balikesİr İlİ, havran İlÇesİ Çataltepe rÜzgÂr enerjİ … · enerji ihtiyacının hızla...
TRANSCRIPT
BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ
ÇATALTEPE RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI
PLAN AÇIKLAMA RAPORU
MART 2018
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
2
BALIKESİR İLİ
HAVRAN İLÇESİ
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ
1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI
PLAN AÇIKLAMA RAPORU
1. GİRİŞ
Yurdumuzun ve dünyanın enerji sorununa ve çözümüne baktığımızda, tükenebilir
kaynakların kullanım sıklığı ve sistemi dikkati çekmektedir. Özellikle sürdürülebilirlik
kavramının gerek ulusal, gerekse uluslararası platformda tartışıldığı günümüzde, alternatif
enerji kaynaklarının önemi ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda yasal düzenlemeler ve kamusal
teşvikler yatırımların ve yatırımcıların önemini artırmıştır. Tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi
Türkiye’de de, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına verilen önem artmaktadır.
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü APK Dairesi Başkanlığı’nın Kasım 2011
tarihli “Türkiye Elektrik Enerjisi 10 Yıllık Üretim Kapasite Projeksiyonuna göre; ülkemizin
enerji ihtiyacında yıllık % 6.5-7.5 arası artış beklenmektedir.
2011 yılında 227 Milyar kWh olan Türkiye’nin enerji talebi, 2020 yılında, Yüksek Talep
Modeline göre 433.9 Milyar kWh’ a, Düşük Talep serisine göre 398.2 Milyar kWh’ a
ulaşacaktır.
Enerji ihtiyacının hızla artması, yeni kaynak arayışı gerektirmektedir ve yenilenebilir
enerji sistemleri de bu anlamda önem kazanmaktadır. YEK Kanunu ile birlikte, yenilenebilir
enerji üretim tesislerine ilişkin destek ve teşvikler sağlanmış olup; özellikle rüzgar enerji
santrali lisanslama süreçlerini hızlandırmıştır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
3
YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR?
Yenilenebilir Enerji;
Yeryüzünde ve doğada herhangi bir üretim prosesine ihtiyaç duyulmadan temin
edilebilen,
Fosil kaynaklı olmayan (kömür, petrol ve karbon türevi vb.)
Elektrik enerjisi üretirken CO2 emisyonu gerçekleştirmeyen,
Çevreye zararı ve etkisi konvansiyonel enerji kaynaklarına göre çok daha az olan,
Sürekli yenilenen ve kullanıma hazır halde doğada var olan,
Hidrolik, güneş, rüzgar, jeotermal vb. gibi enerji kaynaklarını ifade eder.
RÜZGAR SANTRALLERİNİN ÇEVRESEL AVANTAJLARI
Hammaddenin atmosferdeki hava olması,
Kurulumlarının diğer enerji santrallerine göre daha hızlı oluşu,
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
4
Temiz ve sürdürülebilir enerji kaynağı olmaları,
Enerjide dışa bağımlılığı azaltmaları,
Fosil yakıt tüketimini azaltmaları neticesinde sera etkisinin azaltımına katkıları,
Yaygınlaşması nedeni ile maliyetlerin ucuzlaması,
Projeden kaynaklanabilecek herhangi bir sera gazının olmaması,
İşletme masraflarının diğer enerji santrallerine oranla daha az olması,
Santral sahası içinde tarım ve hayvancılık yapılabilmesi,
Enerjide kaynak çeşitlendirmesine katkı sağlaması,
Üretim tesisinin inşaat ve işletme aşamalarında doğrudan ve dolaylı istihdam
yaratması avantajlarından bazılarıdır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
5
DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE RÜZGAR ENERJİSİ
Tüm dünyada gelişen sanayi ve teknolojiye bağlı olarak ülkelerin elektrik enerjisine
olan ihtiyaçları da artmakta; enerji üretiminde kullanılan mevcut fosil kaynakların sınırlı
olması, tükenebilir olmaları nedeniyle, bir yandan elektrik enerjisi tasarruf çalışmaları
sürdürülürken diğer taraftan da yenilenebilir kaynaklar kullanılarak elektrik enerjisi
üretilmesi üzerinde çalışmalar hız kazanmaktadır. Bu kapsamda yürütülen çalışmalardan bir
tanesi de, son yıllarda Dünyada ve özellikle Avrupa’da büyük bir gelişim gösteren rüzgar
enerji santrallerinin yaygın olarak kullanılmaya başlamasıdır.
Dünya rüzgar enerjisi kurulu gücü 2015 yılı itibariyle 432,883 GW civarındadır. Dünya
rüzgar enerjisi toplam kurulu gücünün kıtalara göre dağılımına baktığımızda; %34’ünün
Avrupa kıtasında, %40’ının Asya kıtasında ve %23’ünün Amerika kıtasında yer aldığı
görülmektedir. Avrupa kıtasında en büyük kurulu güce sahip ülke ise; Almanya’dır. Dünya
liderliğini Asya kıtasında yer alan Çin elde etmiştir.
Türkiye’ye baktığımızda, 2014 yılı itibarıyla rüzgar enerjisi kurulu gücü 3.762 MW iken,
2016 yılında 6106,5 MW ’a yükseldiği görülmektedir. Türkiye’nin 2017 yılı Temmuz ayı sonu
itibariyle lisanslı rüzgar enerjisinden elektrik üretim kurulu gücü 6.483,9 MW ’tır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
6
Türkiye cari açığındaki en büyük payı oluşturan enerjideki dışa bağımlılığı azaltmanın
tek yolu; yerli ve yenilenebilir kaynakların artması ile sağlanabilecektir.
Türkiye’nin enerji politikaları içerisinde de büyük önem verilen rüzgar enerjisi kurulu
gücünün, 2023 yılında 20.000 MW olması hedeflenmektedir. Bu durumda Türkiye enerji
talebinin yaklaşık %20-25’i rüzgar enerjisinden karşılanırken; 26 milyon ton CO2 emisyonu
azaltımı da yapılmış olacaktır.
Türkiye’ deki RES’lerin Yıllık Kurulum Kapasitesi
Türkiye’deki Rüzgar Enerji Santrallerinin yıllık kurulum kapasitelerine bakıldığında
2016 yılında 1.387,75 MW gücünde santral kurulurken 2017 yılı Temmuz ayı sonu itibariyle
377.85 MW santral kurulmuştur.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
7
İşletmedeki RES’ lerin Bölgelere Göre Yüzdesel Dağılımı
İşletmedeki Rüzgar Enerji Santrallerinin bölgelere göre dağılımına bakıldığında rüzgar
potansiyeli yüksek olan Ege Bölgesi %39,88’lik pay ile birinci sırada yer almaktadır. Ege
Bölgesindeki santrallerin toplam kurulu gücü 2.585,85 MW’tır.
İşletmedeki RES’ lerin Bölgelere Göre Kurulu Gücü
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
8
İnşa halindeki Rüzgar Enerji Santrallerinin durumuna bakıldığında Temmuz 2015
yılında 1.936,75 MW olan toplam kurulu güç, Temmuz 2017 yılında 808.98 MW’a
gerilemiştir.
İnşa halindeki Rüzgar Enerji Santralleri bölge bazında incelendiğinde %28.27’lik pay ile
birinci olan İç Anadolu Bölgesini, %26.06’lık pay ile Ege Bölgesi ve %15.08’lik pay ile de
Marmara Bölgesi takip etmektedir.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
9
Lisanslı Rüzgar Enerji Santrallerinin bölgelere göre dağılımında Marmara Bölgesi
%56.68 MW ile birinci sırada yer alırken, %23.99 MW ile Ege Bölgesi takip etmektedir. Lisansı
bulunan rüzgar enerji santrallerinde 2017 Temmuz ayı itibariyle Balıkesir İli 212 MW ile 4.
sırada yer almaktadır.
2. PROJENİN GENEL DURUMU
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından 18/04/2007 tarih ve EÜ/1167-2/835 no
ile üretim lisansı verilmiş olan Alize Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’ne ait ÇATALTEPE RÜZGAR
ENERJİ SANTRALİ Balıkesir İli, Havran İlçesi sınırları içinde yer almaktadır.
Çataltepe RES projesi, Balıkesir İli, Havran İlçesi İ18-D3 paftası üzerinde kurulacaktır.
Mevcutta kurulu 8 adet türbin bulunmakta olup, kapasite artışı yapılarak 5 adet türbin ilave
edilmesi planlanmıştır. Kapasite artışı ile birlikte rüzgar enerji santrali toplam kurulu gücü
27,75 MWm / 27,5 MWe olacaktır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
10
Rüzgar Enerji Santrali’nin Türkiye’deki Yeri ve Kurulacağı Saha
Santral sahasına ulaşım Balıkesir – Edremit yolu ile sağlanmaktadır. Edremit yönünden
Balıkesir yönüne doğru Havran İlçe merkezini geçtikten sonra 100 m sonra Kocadağ
Mahallesi’ne doğru sağa dönülerek devam edilir. Kocadağ Mahallesi yolu üzerinden yaklaşık
7,5 km gidildikten sonra santral sahasına ve şalt merkezine ulaşılmaktadır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
11
Çataltepe RES Proje Sahası Uzak Görünüm
Çataltepe RES Proje Sahası Yakın Görünüm
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
12
Santral sahası çevresinde bulunan yerleşim yerleri
3. PLANLAMA
3.1. Planlama Alanı
RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ, EPDK tarafından izin verilen toplam 27,75 MWm / 27,5
MWe kurulu gücündedir. Yapılan rüzgar ölçümleri sonucu kapasite artışı için 5 adet türbin
koordinatı belirlenmiştir. Kapasite artışı türbinlere ait toplam kurulu güç 11,75 MWm’tır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
13
18/04/2007 tarih ve EÜ/1167-2/835 Lisans No ile verilen enerji üretim lisansında
bulunan mevcut 8, kapasite artışı 5 adet olmak üzere toplam 13 adet türbin koordinatları
aşağıdaki gibidir.
ED 50 UTM Y X
T1 512066 4374648
T2 512130 4374493
T3 512182 4374331
T4 512176 4375322
T5 512232 4375164
T6 513326 4374529
T7 513515 4374480
T8 513643 4374376
T9 512270 4374168
T10 513102 4374771
T11 513987 4375172
T12 513927 4374857
T13 513859 4374560
Projeye ilişkin olarak Balıkesir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından kapasite artışı
5 adet türbin için 17.12.2013 tarih ve 11436 karar no ile ÇED Gerekli Değildir Belgesi
verilmiştir. Balıkesir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden 14.02.2017 tarih ve E.1117 sayılı
yazısı ile, kapasite artışı türbin koordinatlarında yapılan tadil sonrasında, tadil koordinatlar
kapsamında ÇED uygunluk yazısı alınmıştır.
3.2. Sit Kısıtlılık Durumu
Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün 08.03.2017 tarih ve 71
sayılı yazısında belirtildiği üzere, söz konusu alanda yapılan inceleme sonucunda yüzeyde 2863
sayılı Yasa kapsamına giren herhangi bir taşınmaz kültür varlığına rastlanılmadığı, tespit ve
tescili yapılmış herhangi bir sit alanında veya koruma alanında kalmadığı, tescilli olmadığı veya
tescilli parsel yakınında yer almadığı tespit edilmiştir.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
14
3.3. Mülkiyet Durumu
İmar planı alanının yaklaşık 5.5 hektarlık kısmı orman mülkiyetinde, yaklaşık 2.5
hektarlık kısmı tarım alanında bulunmaktadır. Orman Genel Müdürlüğü’nden 55.048,48 m2lik
alan için 13.07.2017 tarih ve 0724-12/138 sayılı Olur, 2.205,99 m2lik alan için 07.12.2017
tarih 240 sayılı Olur ile orman ön izinleri alınmıştır.
13.07.2017 Tarihli Orman Ön İzin Vaziyet Planı
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
15
07.12.2017 Tarihli Orman Ön İzin Vaziyet Planı
13.07.2017 tarihli Olur ile alınan orman ön iznine ilave olarak, kamulaştırma dosyası
teknik kontrolü esnasında T9 numaralı türbinin bulunduğu alanda orman vasıflı alanın
belirlenmiş olması sebebiyle 07.12.2017 tarihli Olur ile ilave orman ön izni alınmıştır.
Kamulaştırma yapılacak alanlar T9 ve T10 numaralı türbinlerde bulunmaktadır. Tarım
alanlarına yönelik kamulaştırma dosyası hazırlanarak Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na
giriş yapılmıştır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından kadastro onayı kapsamında
26.09.2017 tarih 44382 sayılı yazı ile Balıkesir Kadastro Müdürlüğü’ne ve tarım dışı izni
kapsamında da Balıkesir İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne 26.09.2017 tarih 44384
sayılı yazı ile dosyalar gönderilmiştir. Balıkesir Kadastro Müdürlüğü'nün 05.12.2017 tarih
2733914 sayılı yazısı ile kamulaştırma dosyasının teknik kontrolü tamamlanarak onaylanmış
ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'na iletilmiştir. Balıkesir İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Müdürlüğü'nün 08.01.2018 tarih 23573 sayılı yazısı ile, Havran İlçesi Karalar Mahallesinde
bulunan 127 ada 32,40, 41, 42, 43,67 nolu parseller ile Kocadağ Mahallesi 162 ada
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
16
4,5,7,9,17,25 nolu parseller marjinal tarım arazisi özelliğinde olduğunun belirlenmesi
sebebiyle toplam 25.974,28 m2 yol ve türbin alanı olarak kamulaştırma planına uygun olmak
şartıyla talep edilen amaç için kullanılması, 1/1000 ölçekli İlave Uygulama İmar Planı ve
1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı yapılması, çevredeki tarım arazilerinin ve tarımsal
faaliyetlerin zarar görmemesi için gerekli tedbirlerin alınması şartıyla, 5403 sayılı Toprak
Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında uygun bulunduğu ve talep edilen 12 parsel
için planın onaylanmasından sonra belirtilen yol ve türbin alanlarına uygun olmak şartıyla
ifraz edilmesinde sakınca olmadığı belirtilmiştir.
Kamulaştırma Planı
3.4. Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu
Jeolojik-Jeoteknik etüt raporunun onaylanabilmesi için gerekli olan halihazır harita
onayı tamamlanmıştır. Ancak etüt sondajlarının yapılabilmesi için Balıkesir Orman Bölge
Müdürlüğü’nden sahanın kullanımı kapsamında sondaj ve ulaşım yolu izninin alınması
gerektiği belirtilmiş ve 08.08.2017 tarih 45 sayılı Olur ile izin alınmıştır. Alınan izin
kapsamında saha teslim alınmış olup, sahada jeolojik-jeoteknik etüt çalışmaları yapılmıştır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
17
Balıkesir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından 08.01.2018 tarihinde imar
planına esas jeolojik-jeoteknik etüt raporu onaylanmıştır. Yapılan sondaj çalışmaları
neticesinde arazide mevcut stabilite problemi görülmediği ancak bağlantı yollarının ve
eğimin %15 den yüksek olduğu yerlerde açılacak çevlerde stabilite problemi oluşabileceği
düşünülerek bu alan Önlemli Alan - 2.1 (Ö.A-2.1) Önlem Alınabilecek Nitelikte Stabilite
Sorunlu Alanlar olarak değerlendirilmiştir. Eğimin 5°-15° (düşük eğimli alanlar) düşük olması
ve mühendislik problemi açısından şişme, oturma, taşıma gücü vb. sorunların yer almaması
durumundan inceleme alanının bu bölümleri Uygun Alan-2 (UA-2) Kaya Ortamlar olarak
değerlendirilmiştir.
Yerleşime Uygunluk Haritası
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
18
3.5. Balıkesir – Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı
05.06.2015 tarihinde onaylanan Balıkesir-Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100000
ölçekli Çevre Düzeni Planı Plan hükümlerinin 8.37. maddesindeki “Yenilenebilir Enerji Üretim
Alanları” kapsamında ilgili idaresince işlem yapılması gerekmektedir.
Söz konusu Çevre Düzeni Planının, 8.37. nolu plan notunda; “Yenilenebilir enerji
üretim alanlarında, ilgili kurum ve kuruluşlardan alınan izinler ve Enerji Piyasası Düzenleme
ve Denetleme Kurulunca verilecek lisans kapsamında, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın uygun
görüşü alınması koşuluyla, bu planda değişikliğe gerek kalmaksızın, ilgili kurum ve kuruluş
görüşleri doğrultusunda hazırlanan imar planlarının ilgili idaresince onaylanmasını müteakip
uygulamaya geçilir. Sayısal ortamda bilgi için Bakanlığa gönderilir. Kurulmuş/kurulacak
tesislerde, ilgili mevzuat çerçevesinde çevresel tüm önlemlerin alınması zorunludur.” hükmü
yer almaktadır.
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
19
3.6. Analiz Haritaları
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
20
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
21
3.7. Planlama Çalışması
Türbin alanları belirlenirken, kanat çapının taradığı alan kadar kare alan tariflendikten
sonra, bu alanın içinde kalacağı onikigen formda alanlar oluşturulmuştur. Yapılan micrositing
çalışmasına göre planlama alanı içerisinde 5 adet 2,35 MW türbin kullanılacaktır. Rüzgâr
türbinlerinin bakım, onarım ve kurulması aşamasında kullanılacak vinçler için, planda
belirlenen alanda kalıcı zemin düzenlemesi yapılacaktır. Bu zemin düzenlemesi, başka
amaçlar için kullanılamaz.
3.8. 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı Teklifi
ÇATALTEPE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ KAPASİTE ARTIŞI PLAN AÇIKLAMA RAPORU
22
3.9. 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı Plan Notları
1- BU PLAN EÜ/1167-2/835 NUMARALI ÜRETİM LİSANSI İLE BELİRLENEN toplamda 11.75 MW GÜCÜNDE T9,T10,T11,T12,T13 TÜRBİN ALANLARI VE ULAŞIM YOLLARINI DA İÇEREN BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ, ARAPMEZARLIĞI MEVKİİNDE BULUNAN 162 ADA 4,5,7,9,25 PARSELLERİN BİR KISMI İLE BALIKESİR İLİ, HAVRAN İLÇESİ, KARALAR KÖYÜ, KARAAĞAÇ MEVKİİNDE BULUNAN 127 ADA 32,40,41,42,43,67 PARSELLERİN BİR KISMI İLE, KOCADAĞ KÖYÜ 162 ADA 24 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI, TAŞARASI KÖYÜ 101 ADA 1 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI, KARALAR KÖYÜ 136 ADA 62 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI VE KARALAR KÖYÜ 127 ADA 63 PARSEL KIZILÇAM DEVLET ORMANI PARSELLERİNİN BİR KISMINI KAPSAMAKTADIR.
2- 3194 SAYILI İMAR KANUNU, İLGİLİ YÖNETMELİK HÜKÜMLERİ VE DİĞER İLGİLİ MEVZUAT HÜKÜMLERİNE UYULACAKTIR.