ballonstof najaar 2012
DESCRIPTION
Ballonmagazine voor Nederland en BelgiëTRANSCRIPT
IN DIt NUMMer O.a.:
afscheid van een redacteur - team Jackie in Joure
De geschiedenis herhaalt zich - gPs gids - zonnebloemballon
europese toestand - expeditie Kilimanjaro - gordon Bennett cup -
st. Niklaas ballonstad - Ballonposter - Heart ballooning
catch the sun - Wind shear - simba
Losse nummers € 395
Ballonstof
N A J A A R 2 0 1 2
hÉt ballOnmagaZine van nedeRland & belgië
Ballonstof is een uitgave van de KNVvLafdeling Ballonvaren in samenwerking met de KBBF
Meer dan 20 jaar innoverende technologie.
SCH ROE DER fire balloons –
Ready for take off.Heteluchtballons en meer „Made in Germany“Uw CAMO+ voor alle merken
Theo SCHROEDER fire balloons GmbH · Gewerbegebiet Am Bahnhof 12 · D-54338 Schweich · Tel. +49 6502 930-4
Fax +49 6502 930-500 · [email protected] · www.schroederballon.de · CAMO plus DE.MF/MG.0549
MoselBallonFiesta
I N H O U D
4 AfscheidvaneenredacteurRutgerCoucke
6 VandevoorzitterNLHansvanHoesel
7 VandevoorzitterBEKoenDeJonghe
9 DegeschiedenisherhaaltzichHanNabben
10 TeamJackieinJoureMiriamMartens
14 GarminGPS-gidsPieterGielen
16 ZonnebloemballonSanneHaarhuis
19 GordonBennettnietRutgerCoucke
20 WindshearNickVermeulen
22 HoehangtdeEuropesevlagerbij?PeterVanDenNoortgate
24 ExpeditienaardeKilimanjaroFilipAudenaert
28 WoodpeckerstourEuropeSanneHaarhuis
30 GordonBennettCupErnestDemuyter
32 SimbaLowieVanluffelen
34 HeartballooningBjörnTannemaat
36 St.NiklaasballonstadFilipBrokken
40 Europa,hereIcome[3]AngeleLinders
41CatchtheSunHanNabben
42 BallonposterRedactie
Vaak is het moeilijk om voor een verenigingsblad genoeg
copij te krijgen. Redacties moeten smeken, zeuren en dreigen
om op tijd stukjes te krijgen om het blad te vullen.
Zo niet Ballonstof, althans op dit moment.
En dat komt zeker ook doordat Ballonstof nu zowel
in Nederland als in België gelezen wordt. Dat heeft niet alleen
geleid tot een super dik, maar ook super gevarieerd, nummer.
Ga maar na, verslagen van reizen, en ballon meetings.
Een boekbespreking over GPS of ballongeschiedenis. Een nieuwe
ballon, speciaal voor rolstoelen, of een special shape. Het enige
wat jammerlijk ontbreekt is een verslag van het WK in Battlecreek
- gewoon geen copij gekregen - en het EK dames in Alytus in
Litouwen - omdat dit nummer al ter perse was.
Dus hebben nu al wat om naar het volgende nummer
van Ballonstof uit te kijken.
3
ballonstof
4
ballonstof Afscheid van een redacteur
Onlangs kreeg ik een ‘scheidingsaankondiging’ van vrienden van mij. Na een huweli jk
van jaren waren ze uit elkaar gegroeid en besloten het huweli jk te beëindigen. En ze
vonden het hip dit met een geestige kaart bekend te maken. Dat gaf veel commotie in
de vriendenkring, waarbij – en dat vind ik jammer – ondersneeuwde dat dit stel ook
jarenlang een goed huweli jk had gehad.
Iets dergeli jks dreigt ook te gebeuren, nu Joop de Wilde en het bestuur uit elkaar
gegroeid zi jn. Door wat onze voorzitter noemt ‘ Imcompabil ité des humeures’ is een
jarenlange samenwerking beëindigd. En, net als bij mijn vrienden voornoemd, vind ik
het jammer dat in de commotie daaromtrent vergeten dreigt te worden welke verdien-
sten Joop voor de Afdeling Ballonvaart heeft gehad.
Joop maakte zi jn eerste ballonvaart in 1987 en werd, voor velen van ons herkenbaar,
meteen geïn fecteerd met het ‘ballonvirus’. Vanaf daar heeft hij de gebruikeli jke weg
van crew-PUT-piloot afgelegd en trad in 1991 toe tot het korps van ballonpiloten. Hij
was toen al l id geworden van de KNVvL. Maar gewoon l id zi jn past niet bij het karak-
ter van Joop. Al snel werd hij l id van commissies en vervulde hij andere functies.
Vanaf 1993 tot 2012 vertegenwoordigde hij de Afdeling Ballonvaren bij het KNMI.
Dat we een meteorologisch instituut hebben dat oog heeft voor de ballonvaart is
mede door zi jn inspanningen.
In dezelfde periode nam hij het woordvoerderschap voor de ballonvaart in Nederland
op zich. En telkens als de ballonvaart in het nieuws kwam, meestal in negatieve zin
helaas, wist Joop te voorkomen dat een smeulend vuurtje veranderde in een uitslaan-
de brand.
Een heter vuur was de verhouding tussen de LTO’s en de ballonvaart. Ook hier heeft
Joop deel uitgemaakt van steeds in samenstell ing wisselende commissies, die overleg
pleegden met de landbouworganisaties.
Als adviseur van de Afdeling Ballonvaren verscheen van zi jn hand de ‘Beleidsnota
ballonvaren in Nederland’, leidraad voor het bestuur.
Joop heeft lange ti jd een sleutelrol gespeeld in het regiocoördinatorensysteem als
hoofregiocoördinator. Ook aan de wieg van de gevoelige gebieden website en het
huidige vaartregistratiesysteem was Joop nadrukkeli jk aanwezig.
In het afgelopen decennium nam Joop deel aan talloze overleggen met o.a. Lucht-
vaartpolit ie, IPO (Inter Provinciaal Overleg) over luchtvaartwetgeving, overleg met
Dutch Mill over ballonvaren binnen militaire CTR’s [dit overleg leidde tot nieuwe
regelgeving over ballonvaren binnen CTR’s] en EASA over Europese luchtvaart-
wetgeving.
Het bovenstaande overziend is het terecht dat Joop in 2011 de Gouden speld van
Verdiensten van de KNVvL uit handen van de voorzitter heeft mogen ontvangen.
Als hoofdredacteur ga ik Joop missen als een professioneel journalist en toegewijd
redacteur, waar ik nooit vergeefs een beroep op heb gedaan.
Het is daarom met spijt, dat ik zi jn ontslag als redacteur heb aanvaard.
Rutger Coucke, hoofdredacteur
5
ballonstof
Zojuist geleverdZojuist geleverd C o L o F o NBallonstof najaar 2012
EenuitgavevandeafdelingBallonvarenvande
KoninklijkeNederlandseVerenigingvoorLuchtvaart.
Eeninformatiefbladvoorballonpiloten,ledenvande
KNVvLafdelingBallonvarenenanderebelangstellenden.
Ballonstofverschijnteenmaalperkwartaalineenoplage
van500exemplaren.Deredactiebeslistoverhetaldan
nietopnemenvanartikelen.Deverantwoordelijkheidvoor
deinhoudvandeartikelenkomtvoorrekeningvande
betrokkenschrijver.Deredactiebehoudtzichhetrecht
voorartikelenintekortenoftebewerken.
VoorBelgiëvaltdeuitgaveonderdeverantwoordelijkheid
vandeBelgischeBallonvaartFederatie,LucVanGeyte.
WielidwilwordenvandeKNVvL,afdelingBallonvaren,
kanzichmeldenbijhetsecretariaat:0357723562.
redactie:
RutgerCoucke[hoofdredacteur],
SanneHaarhuis,
LucVanGeyte[redacteurBelgië]
JudithCoucke-Beemer[eindredactie].
medewerkers aan dit nummer:
HansvanHoesel,KoenDeJonghe,MiriamMartens,Pieter
Gielen,HanNabben,Björn,Tannemaat,NickVermeulen,
PeterVanDenNoortgate,FilipBrokken,LowieVanluffelen,
SanneHaarhuis,AngeleLinders,ErnestDemuyter,Filip
Audenaert,LucVanGeyteenRutgerCoucke.
foto omslag:
MiriamMartens
opmaak:
RutgerCoucke
productie en advertenties:ontwerpfabriekDalweg211217HxHilversumT0357723562www.ontwerpfabriek.com
deadlines copy en advertenties:15maart,15juni,15septemberen30november
advertentietarievenKostenperplaatsing:1/4pagina € 60,501/2pagina € 115,-1/1pagina € 227,-Prijzenzijnexclusiefmateriaal.Meerinformatie0624501450abonnement AbonnementBallonstofvoorniet-leden:Nederland€15,-perjaar.België€17,-perjaar
ISSN:1386-1700
Wilco Air BVWalstraat 13 7631 ET OOTMARSUM
T: 0541- 293299 F: 0541- 292826Postbus 76 7630 AB OOTMARSUM
wij leveren:● cameron ballonnen en accessoires● icom radio’s ● flytec instrumenten ● theorie- en praktijk opleiding● Reclame- en passagiersvaartenen zijn een:● easa erkend onderhoudsbedrijf
en camO+ gecertificeerd
Registratie: PH-SJC
Type: Cameron A-180
Operator: Ballonteam Wessel
Piloot: Mees van Dijk
Sponsor: BDU
Fabrikant: Cameron Balloons Ltd.
6
ballonstof
B E S T u u R K N V V LB A L L o N V A R E NVOOrzItter:Hans van Hoesel,LeonardusvanVeghelstraat36,5212AF
DenBosch,t0736142684,M0654793510,[email protected]
secretarIs: Huib Holsteijn,Holterweg98,7245SMLarengld,
M 0650677199,[email protected]: rutger coucke,
Spechtstraat16, 1223NZHilversum,t0624501450,[email protected]
BestUUrsLeDeN: Hylke Feenstra, PrinsBernhardlaan120,8501JLJoure,
M0622832107,[email protected];Hendrik Kort,Robijnlaan12,9646BH
Veendam,t0598633663,F0598633107,M0651125331,
[email protected] Hartendorp,Terreplein70,4931DL,
Geertruidenberg,M0653740138,[email protected]
secretarIaat:Spechtstraat16,1223NZHilversum,tijdenskantooruren:
0357723562,[email protected]
WOOrDVOerDer:Hans van Hoesel,M0654793510,[email protected]
VANDENEDERLANDSEVooRZITTER
Wehebbenzeweereensvoorbijzienkomen:deblogsoverdelandingsvergoeding.
ZoweldebloggersvanNieuweoogst.nualsvanBoerderijVandaagmeendeneindjulieenduitoverlandingsvergoedingeninhetzakje
temoetendoen.
Deteneurvanbeideblogswasonverkort:delandingsvergoedingenzijnniethooggenoeg.
Beidebloggerswillenwijgraagweermetbeidebenenopdegrondzettenennogeenshelderaangevenwaarhetomgaat.
Hetvertrekpuntisdatergéénbetalingsverplichtingbestaatvoorhetwegvoerenvaneengelandeballon,punt.Behoudensingevalvan
schadenatuurlijk.Maardatiseenproceswaarhetnietovergaat.
Ballonvaardersstappenintoenemendemateafvanhunbierfustjes,flessenjeneverenspiegeltjesenkraaltjesenbetalendebetrokken
landeigenaareenbedrag,onverplicht,enbrengendaarmeedeappreciatievandebetrokkenheidvandelandeigenaarbijdeballonlan-
dingtotuiting.
omdaarineenvormigheidaantebrengen,is–medeinsamenspraakmetafgevaardigdenvandediverseberoepsgroepen,waaronder
LTo–eenGedragscodevoorballonvaardersopgesteld,metdaarinopgenomeneentabelmetadviesbedragen.Dietabelwerktprima.
Debedragenzijnzeerreëelenkunnnenzelfsgerelateerdwordenaandelandingsgeldenvanmenigvliegveld.
HetgaatonsdanookvéélteveralsLTozegtdatdeballonvergoedingnietmeervandezetijdis.Endaarmeedesuggestiewekkend
datdetabelbedragenverhoogdmoetenworden.
Vanwaardieautomatischeaannamevaneenlandingsvergoeding?Hogerebedragen?Voorwateigenlijk?
DatLTodatmaareensuitlegt.Aanons,aanhunledenenvooralookaanhetpubliek,hunpotentiëleconsumenten.
Envoordebloggershebbenwenogeengoudentip:leeseersteensdeGedragscode,alvorensudingenroeptdiekantnochwalraken.
Softlandings,
HansvanHoesel
VANDEBELGISCHEVooRZITTER
Dekwakkelzomerisweervoorbij.Tijdomevenstiltestaanbijhetbijnaafgelopenseizoen.
Deweergodenwarenonshetvoorbijejaarnietgoedgezind.Veleavondenmetwind,regenen
onweersbuien.AlsgebruikervandesocialemediakrijgikdeindrukdatdedoorBelgocontrol
aangeleverde voorspellingen nogal verschillendworden gelezen (ik zie enkel staan dat de
windgaatafnementegenSSmaardaterdeganseavondkansisoponweerzieiknietstaan).
NahettragischeongevalvanJackyvorigjaar,hadikgehooptdathieruitlessenwarengetrok-
ken.Maarnogsteedszieikdaterindemeestmarginaleomstandighedenballonsvaren.
Ikkanbegrijpendatdoorhetslechteweer,decrisisenhetoveraanbodopeenteruglopende
passagiersmarkt,dedrukomtevarengrootis.Watiknietbegrijpisdathiervoormensen-
levensophetspelwordengezet.Ballonvarenop+/-10kmvaneenCBishetnoodlot
uitdagen.
Ikrekendanookopmeerverantwoordelijkheidszin.Alswijverderwillen(commercieel)ballonvarenmoetenwijonsproductopeencon-
currentieelcorrectemanierindemarktplaatsen.Ditwilonderanderezeggen;eenjuisteprijshanterenvooreenkwaliteitsvolle,veilige
enaltijdgelijkwaardigevaart.Hetrendementvan50vaartenaan200€perpersooniseenpakhogerdan100vaartenaan100€(ziehet
artikelvanHansvanHoeselindevorigeeditievanBallonstof).Indienwijeenbeterrendementzoudenrealiserendanvaltookdedrukweg
omkostwatkosttegaanvaren.
Verderwilikevenonderdeaandachtbrengendatwijopzaterdag1decemberopnieuweenballonvaardersdagorganiseren.Ditjaarzijn
wijopuitnodigingvandeburgemeestertegastindeevenementenhalvanEeklo.Hierbijeenoproepaanallegeïnteresseerdenenstand-
houdersommeetewerkenaanditevenement.([email protected])
VerderzijnwijnogsteedsinoverlegmethetDGLVomdeovergangnaardenieuweEASAPartFCLvergunningenzovlotalsmogelijkte
latenverlopen.Hetwordtechtersteedsmoeilijkeromdezemateriemetmaareenpaarmensentebehandelen.Inmaart2013isdevol-
ledigeraadvanbestuurvandeKBBFontslagnemend.omeencontinuïteitindeopvolgingvandezedossierstekunnengaranderenhebben
wijdringendnoodaannieuwemensendiedeploegkomenversterken.Hetzaldanookafhangenvandereactieopdezeoproepofde
mensenvandehuidigeRvBzichnogverderwillenengagerenindekomendejaren.
Hopendopeenaantalpositievereactieswensenwijjullieeenprettigeherfstenwintermethopelijknogeenaantalmooievaarten.
KoenDeJonghe
OP het Omslag:
maiden flight van de ZOnneblOemballOn.
fOtO maj-bRitta de RuiteR
7
ballonstof
VANDEBELGISCHEVooRZITTER
Dekwakkelzomerisweervoorbij.Tijdomevenstiltestaanbijhetbijnaafgelopenseizoen.
Deweergodenwarenonshetvoorbijejaarnietgoedgezind.Veleavondenmetwind,regenen
onweersbuien.AlsgebruikervandesocialemediakrijgikdeindrukdatdedoorBelgocontrol
aangeleverde voorspellingen nogal verschillendworden gelezen (ik zie enkel staan dat de
windgaatafnementegenSSmaardaterdeganseavondkansisoponweerzieiknietstaan).
NahettragischeongevalvanJackyvorigjaar,hadikgehooptdathieruitlessenwarengetrok-
ken.Maarnogsteedszieikdaterindemeestmarginaleomstandighedenballonsvaren.
Ikkanbegrijpendatdoorhetslechteweer,decrisisenhetoveraanbodopeenteruglopende
passagiersmarkt,dedrukomtevarengrootis.Watiknietbegrijpisdathiervoormensen-
levensophetspelwordengezet.Ballonvarenop+/-10kmvaneenCBishetnoodlot
uitdagen.
Ikrekendanookopmeerverantwoordelijkheidszin.Alswijverderwillen(commercieel)ballonvarenmoetenwijonsproductopeencon-
currentieelcorrectemanierindemarktplaatsen.Ditwilonderanderezeggen;eenjuisteprijshanterenvooreenkwaliteitsvolle,veilige
enaltijdgelijkwaardigevaart.Hetrendementvan50vaartenaan200€perpersooniseenpakhogerdan100vaartenaan100€(ziehet
artikelvanHansvanHoeselindevorigeeditievanBallonstof).Indienwijeenbeterrendementzoudenrealiserendanvaltookdedrukweg
omkostwatkosttegaanvaren.
Verderwilikevenonderdeaandachtbrengendatwijopzaterdag1decemberopnieuweenballonvaardersdagorganiseren.Ditjaarzijn
wijopuitnodigingvandeburgemeestertegastindeevenementenhalvanEeklo.Hierbijeenoproepaanallegeïnteresseerdenenstand-
houdersommeetewerkenaanditevenement.([email protected])
VerderzijnwijnogsteedsinoverlegmethetDGLVomdeovergangnaardenieuweEASAPartFCLvergunningenzovlotalsmogelijkte
latenverlopen.Hetwordtechtersteedsmoeilijkeromdezemateriemetmaareenpaarmensentebehandelen.Inmaart2013isdevol-
ledigeraadvanbestuurvandeKBBFontslagnemend.omeencontinuïteitindeopvolgingvandezedossierstekunnengaranderenhebben
wijdringendnoodaannieuwemensendiedeploegkomenversterken.Hetzaldanookafhangenvandereactieopdezeoproepofde
mensenvandehuidigeRvBzichnogverderwillenengagerenindekomendejaren.
Hopendopeenaantalpositievereactieswensenwijjullieeenprettigeherfstenwintermethopelijknogeenaantalmooievaarten.
KoenDeJonghe
redactie-adres nederland
rutger coucke
Spechtstraat 16
1223 NZ Hilversum
Nederland
+ 31 [0]6 2450 1450
redactie-adres belgië
luc Van geyte
A. Rodenbachlaan 4
B-2547 Lint
België
+32 [0]495225566
digitale Versie
www.knvvlballonvaren.info/docs/ballonstof.php
B E S T u u R K B B FVOOrzItter/PeNNINgMeester:Koen De Jonghe,Doornstraat101,9140Temse,
t037112444,M0475482624,[email protected]
ONDerVOOrzItter: Peter Van Den Noortgate,Admiraaldreef37,9070
Destelbergen,t092286152,M 0475604466,
[email protected]: ann Herdewijn,
Bochtestraat40,2260Voortkapel,M0474476637,[email protected]
rudy Paenen,Windmolenweg12,2040Antwerpen,t035686557,M0496820588,
[email protected] Buyckx,Kluisstraat18,2360oud-Turnhout,
[email protected] Van geyte,A.Rodenbachlaan4,2547Lint,
t034893628,M0495225566,[email protected]
secretarIaat:Doornstraat101,9140Temse,[email protected]
WOOrDVOerDer:Koen De Jonghe,M0475482624,[email protected]
8
ballonstof
Minervum 73464817 ZD Breda076 - 514 53 72
[email protected] NL MG-8061 certified
Reach for the Magic!Onlangs verliet deze ballon de fabriek in Igualada, de doopvaart zal plaats vinden tijdens de Albuquergue International Balloon Fiesta 2012. De special shape benadrukt dat ballonvaren voor iedereen kan zijn, zoals Ad Ballon dat doet met haar ballonvaarten voor Nationale Vereniging De Zonnebloem.
Ultramagic is value for money! Ga voor topkwaliteit en de beste deal. [email protected] of 06 - 53 48 84 39
Onderhoud en reparaties EASA CAMO+ professioneel onderhoud tegen een scherpe prijs, in Nederland en België. [email protected]
OccasionsWeet wat je koopt, inclusief garantie. [email protected]
Ballooning is fun!
ULTRAMAGICBALLOONS.NLPowered by Ad Ballon
MAGIC MINDSETS
Adv Ad Ballon BallonstofSept2012.indd 1 20-09-12 10:02
9
ballonstof
Minervum 73464817 ZD Breda076 - 514 53 72
[email protected] NL MG-8061 certified
Reach for the Magic!Onlangs verliet deze ballon de fabriek in Igualada, de doopvaart zal plaats vinden tijdens de Albuquergue International Balloon Fiesta 2012. De special shape benadrukt dat ballonvaren voor iedereen kan zijn, zoals Ad Ballon dat doet met haar ballonvaarten voor Nationale Vereniging De Zonnebloem.
Ultramagic is value for money! Ga voor topkwaliteit en de beste deal. [email protected] of 06 - 53 48 84 39
Onderhoud en reparaties EASA CAMO+ professioneel onderhoud tegen een scherpe prijs, in Nederland en België. [email protected]
OccasionsWeet wat je koopt, inclusief garantie. [email protected]
Ballooning is fun!
ULTRAMAGICBALLOONS.NLPowered by Ad Ballon
MAGIC MINDSETS
Adv Ad Ballon BallonstofSept2012.indd 1 20-09-12 10:02
Niet helemaal. Ruim een eeuw geleden vond er een verge-
lijkbare samenwerking plaats; destijds haakten Nederlandse
ballonvaarders kortstondig aan bij een bestaand Belgisch bul-
letin. Vanaf 15 juni 1908 werd door de in 1907 opgerichte
NVvL (toen nog zonder het in 1912 toegevoegde predicaat
Koninklijk) het Belgische La Conquête de l’Air naar de leden
gestuurd, aangevuld met het supplement Orgaan van de
Nederlandsche Vereeniging voor Luchtvaart. Hoewel het peri-
odiek de brede
luchtvaart als
onderwerp had,
lag de focus van
de NVvL in de
praktijk nog vrij-
wel volledig op
de lichter-dan-
lucht luchtvaart;
het gemotori-
seerde vliegtuig was weliswaar al
uitgevonden door de gebroeders
Wright, maar de techniek van met
name de vliegtuigmotor stond nog
te zeer in de kinderschoenen om
het vliegtuig al een rol van bete-
kenis te laten spelen binnen de
nieuwe vereniging.
De luchtballon in het logo van de KNVvL herinnert aan de
beginjaren van de vereniging, toen de focus vrijwel volledig op
de lichter-dan-lucht luchtvaart lag.
De samenwerking tussen de Nederlanders en de Belgen
was destijds van korte duur; reeds in januari 1909 zag in
Nederland Het Luchtschip het levenslicht. Dit blad was een-
voudig van opzet en werd in mei van hetzelfde jaar alweer
vervangen door De Luchtvaart, uitgegeven door uitgeverij
J.A. Boom uit Haarlem. Leden van de Nederlands-Indische
zustervereniging van de NVvL, de NIVvL, ontvingen in 1910
een bilateraal ballonmagazine - de gescHiedenis HerHaalt zicH …SINDSDEZoMEREDITIEVANBALLoNSToFWERKENBALLoNVARENDBELGIëENBALLoN-
VARENDNEDERLANDSAMENoMINBEIDELANDENEENVoLWAARDIGBALLoNVAARTTIJD-
SCHRIFTMoGELIJKTEMAKENRESPECTIEVELIJKTEHouDEN.EENuNIEKESAMENWERKING?
tekst: han nabben
en 1911 naast De Luchtvaart het Bijblad op het
Tijdschrift De Luchtvaart - Officieel Orgaan van
de Nederlandsch-Indische Vereeniging voor
Luchtvaart. In 1910 werd dit bijblad vijf keer
uitgegeven. Het laatste nummer, nummer 6
van september 1911, was geheel gewijd aan
de zojuist door een noodlottig ongeval met
de NIVvL-ballon Batavia nabij Rembang (Java)
omgekomen KNVvL-oprichter A.E. Rambaldo.
dRie PeRiOdieken uit de beginPeRiOde van de
knvvl: de luchtvaaRt, la cOnQuÊte de l’aiR, en
het luchtschiP.
Ontleend aan: lichteR dan lucht, lOs van de
aaRde – geschiedenis van de ballOn- en lucht-
scheePvaaRt in nedeRland – han nabben / bdu
isbn 978-90-8788-151-1
10
ballonstof
de celebs Van de Friese ballonFeesten
Dat het evenement veel media-aandacht krijgt, blijkt door de
regelmatige aanwezigheid van cameraploegen op het festival-
terrein. Zo wordt Johannes woensdag gefilmd voor een live
verslag & take off op de Friese televisie GPTV. Herman speelt,
later in de week, de hoofdrol in één van de uitzendingen.
Op zondag filmt SBS6 ‘Pietsweer’ van Piet Paulusma: ‘OET
MORN!’ en Iris Kroes, de winnares van ‘The Voice 2012’, zingt
Adéle in de mand van Miriam Jurg.
Maar de bekendste (?) Nederlander blijkt
Rinus. Deze opmerkelijke verschijning
zingt, bijgestaan door zijn charmante dan-
seres, ‘ik wil met Sha-ron zweven in een
luchtballon’. Inmiddels is zijn clip 388804
keer bekeken op Youtube!
Fryslân boppe
Wat hebben ze het toch goed voor elkaar in Joure! Tijdens de
Friese Ballonfeesten zijn er heel de week activiteiten voor jong
en oud. We bezoeken het plaatselijk kampioenschap fierljep-
pen, de sfeervolle Midstraat met opblaasfiguren en ijsfabriek,
de boerenbruiloft (waarover de stadsomroeper ons al vanaf
06:30 uur informeerde) en de oltimershow. Hoogtepunt blijft
natuurlijk ieder dag de take-off van de vijfendertig ballonnen,
waaronder een aantal prachtige special shapes. We worden,
met het commentaar van een professionele speaker, uitge-
zwaaid door een overvolle tribune. En niet alleen de tribune
op de Nutsbaan zit vol. Ook in en om Joure zitten honderden
toeschouwers in de berm. Het evenement is zelfs zo’n begrip
dat het zijn eigen aankondiging kent op de wandelkaart van
de ANWB!
DINSDAGMoRGENARRIVERENWE,NAVIER
ZoNNIGEDAGENVAREN,METDEBooTINJouRE.EENDEEL
VANDECREWSTAATDANALoPDEHAVENCAMPING.
ZIJBRENGENoNSWoENSDAGMoRGENNAARKRIMPENoM
AuToENBALLoNTRAILERSTEHALEN.ALSWETERuGKoMEN
METDEHoPPERENDE120,ZIJNDEFRIESEBALLoNFEESTEN
éCHTBEGoNNEN.
tekst en fOtO’s: miRiam maRtens
team Jackie en de Friese ballonFeesten
jackie aan het ‘clOud hOPPen’
11
ballonstof
vragen áltijd € 100,-. Me houden, net als onze buurman, niet
van ballonnen’. Deze buurvrouw wordt vriendelijk toegespro-
ken door ‘juf Miriam’. Zij wil deze zure mevrouw best even
opvoeden: ‘Mevrouw, u kunt een volgauto inderdaad wei-
geren van uw land. Maar een ballon met passagiers gijzelen
mag niet. Dus zolang u niet van de FARC bent en wij onder de
Nederlandse wet opereren, gaan we gewoon even sjouwen
met zijn allen’. Helaas voor Miriam heeft Rob al betaald. Want
wat had zij graag, in haar zuurstok roze outfit, de ballon
geborgen… Met je volgauto het veld op is soms zó saai!
Terug in de jachthaven kennen we ineens de perfecte bestem-
Dat het evenement grote bekendheid kent, blijkt ook als we
landen. Daar worden we, en zeker ook de goedgevulde boe-
renpakketten, met open armen ontvangen. Zo komt er op een
avond een boer het gras opgestoven. Hij roept ‘Vaar nog 500
meter verder, dat land is van mij!’. We kozen echter al voor
een roetsjlanding op het veld van zijn buurman. Daardoor gaat
de volle tas cadeautjes aan zijn neus voorbij. Als de rechtma-
tige landeigenaar verschijnt, drinken beide heren een drankje
mee. Ze moeten erg lachen om onze ‘boerenpakket-goody-
show’. De giften worden stuk voor stuk uitgebreid geshowed
zodat boer A ziet wat boer B allemaal ‘gewonnen’ heeft.
‘Hij belooft: wie tot Mij komt zal ik geenzins uitwerpen’
(Johannes 6:37).
Alleen een boer in Rostergaast heeft het niet helemaal begre-
pen. Las hij soms het ‘komkommertijdartikel’ waarin stond dat
collega-agrariër € 100,- van een ballonvaarder eiste? De boer,
met trekker op het veld, wil in ieder geval geld zien. Rob, op
dat moment de piloot van de 120, staat voor een dilemma. Er
komt regen aan, de crew is er nog niet en hij wil Jackie’s ballon
graag droog inpakken. Maar € 100,- voor een vaart met vrien-
den op een gemaaid veld? Uiteindelijk gaat hij, na een fikse
onderhandeling, toch maar overstag. De eerste regendruppels
vallen als hij € 50,-betaalt.
Wanneer de crew arriveert, verkondigt een buurvrouw ‘Wij
miRiam’s kaPsel fRyske stijl
27e fRyske ballOnfeesten
12
ballonstof
ming voor de folder ‘Evangelische Lectuur’ die we eerder in de
week op onze boot ontvingen. We hebben lang gedacht wat
we daar nou mee moesten. Maar het ‘Hij belooft: wie tot Mij
komt zal ik geenzins uitwerpen’ heeft Johannes vast anders
bedoeld.
ViJF uit ViJF!
Dat ‘onze lieve heer’ de Friese Ballonfeesten wél een warm
hart toedraagt, blijkt de laatste avond. Voor de vijfde avond
op rij wordt er gevaren. Want ondanks de enorme stortbui
’s ochtends is het weer fantastisch. We starten met de 120 en
hopper buiten de Nutsbaan en komen, tot groot vermaak van
publiek, recht over het veld. ‘Mooie show dames’ klinkt het
over de radio. Na deze laatste vaart landen we in hetzelfde
veld. ‘Beppe’, die gehaald is door haar kleinkinderen, vindt
het prachtig. ‘Dit veld was van mijn broer. Hij wilde altijd
graag dat er een ballon landde maar dat is nooit gebeurd. Hij
overleed een half jaar geleden en nu heb ik er twee!’ Ze glun-
dert. Beppe haar gegevens worden zorgvuldig op de landings-
formulieren ingevuld. Hopelijk bekijkt zij volgend jaar, tijdens
de boerendag, haar broers landje vanuit een mandje.
laatste toegiFt
Daan, Gemma, Johannes en Rik, we hebben een super week
gehad! Dankjewel voor de fijne, vlekkeloze organisatie en het
gezellige evenement. Speciaal voor jullie hebben we een groot
artiest bereid gevonden een origineel danklied te zingen. Kijk
hiervoor op: www.zangerrinus.nl/luchtballon
- Al vanaf €25,-- Makkelijk bestellen: 24 uur per dag, 7 dagen lang
- Besteedbaar in heel Nederland & België- Binnen 24 uur verstuurd
- Keuze uit verrassende arrangementen
Bestellen doe je heel eenvoudig:
www.nationaleballonvaartbon.nlVoor informatie kunt u bellen: 073 614 26 84
jackie en miRiam landen fRyske stijl
bePPe en beRenbuRg, gOeie cOmbi
13
ballonstof
KENT U IEMAND DIE WELEENSEEN BALLONVAART WIL MAKEN?
DE NATIONALE BALLONVAARTBONIS GRENSOVERSCHREIDEND
- Al vanaf €25,-- Makkelijk bestellen: 24 uur per dag, 7 dagen lang
- Besteedbaar in heel Nederland & België- Binnen 24 uur verstuurd
- Keuze uit verrassende arrangementen
Bestellen doe je heel eenvoudig:
www.nationaleballonvaartbon.nlVoor informatie kunt u bellen: 073 614 26 84
jackie en miRiam landen fRyske stijl
14
ballonstof
Garmin bracht één van zijn eerste buitensportmodellen uit
in 1997, de Garmin 12XL. Hiermee kon je nog niet veel meer
dan je positie bepalen (tot op 100 meter nauwkeurig) en je
gelopen spoor opnemen (en dan nog erg beperkt). Zodoende
waren maar enkelingen in het bezit van zo’n high-tech ding:
berggidsen, zeilers en enkele fanatiekelingen met veel geld.
Gaandeweg echter werden de toestellen perfor-
manter, lichter, kregen ze een kleurenscherm, een
snellere processor, meer geheugen, een betere
antenne, meer software-mogelijkheden en
verbruikten ze minder energie.
De échte doorbraak kwam toen Bill
Clinton op 2 mei 2000 de ‘Select
Availibility’ (SA) afschafte. Dit was
een ingebouwde onnauwkeu-
righeid die er voor moest
zorgen dat de ‘vijand’ het
GPS-systeem niet kon mis-
bruiken in oorlogstijd.
Sinds die dag was
een GPS plots tot
op enkele meters
nauwkeurig in
plaats van tot op
100 meter. Dit bood
een heel aantal nieuwe
mogelijkheden.
nieuwe buitensport
Zo werd er zelfs een nieuwe buitensport uitgevonden: het
geocachen. Bij het geocachen geef je de coördinaten in
van een verstopte ‘schat’. De GPS wijst je zo de weg naar
de geocache. In de geocache-schat vind je dan allerlei spul-
letjes. Hier geldt het principe: neem er eentje uit en steek er
eentje in. Ondertussen is het geocachen wereldberoemd en
wijdverspreid. Wist je dat er in België alleen al tienduizenden
geocaches verstopt liggen? Dus ook in je nabije buurt liggen
er ongetwijfeld schatten verborgen. Voor velen is geocachen
een alternatieve manier om plekjes te ontdekken of zelfs om
op reis te gaan. Bovendien is het erg leuk en uitdagend om te
doen met kinderen.
Garmin heeft van in het begin 5 verschillende markten voor-
zien van navigatietoestellen: de automotive-, de luchtvaart- de
maritieme-, de training- en fitness- en (last but not least) de
buitensport-markt. Deze laatste heeft continu een stijgend
aandeel verworven en nu maakt ze ongeveer 13% uit van de
totale markt. Garmin verkoopt jaarlijks wereld-
wijd zo’n 16 miljoen navigatie-
toestellen en
verkocht
dit jaar zijn
100miljoenste
toestel.
Samen met de toe-
stellen, ontwikkelde
ook de markt van
digitale kaarten zich.
Eerst weinig gedetailleerd
en zwart-wit, maar gaande-
weg beter, performanter en
in kleur.
Garmin onderscheidt zich boven-
dien van de concurrentie door het
op de markt brengen van topografi-
sche kaarten die niet alleen een route
kunnen berekenen op autowegen. Met
deze kaarten kan je ook te voet of met de
fiets navigeren langs boswegen, veldwegen,
fietspaden …
Hierdoor, en door de dalende prijzen, kwamen
deze toestellen plots in het bereik van de doorsnee recreatieve
buitensporter. De man-in-de-straat (of liever, de man-op-het-
wandelpad) werd gecharmeerd door dit toestel. En nu ook
velen een PC, GSM, smartphone, auto-GPS … hebben is de
stap naar een buitensport-GPS gauw gezet.
En toch hebben vele gebruikers zich misrekend. Waar ze
verwachtten dat je een buitensport-GPS aanzet en dat deze
onmiddellijk de weg wijst naar je bestemming - zoals een
de garmin gps gidsVan peter gielen
ZoWATIEDEREENKENTEN/oFHEEFTEENAuTo-GPS.WAARDIT15JAARGELEDEN
NoGEENLuxE-PRoDuCTVooRENKELINGENWAS,ISDITDEDAGVANVANDAAGEVEN
NoRMAALALSEENGSMoFLAPToP.MAARooKVooRRECREATIE-DoELEINDEN
BESTAANERREEDSLANGGPS’EN.
gelopen spoor opnemen (en dan nog erg beperkt). Zodoende
waren maar enkelingen in het bezit van zo’n high-tech ding:
berggidsen, zeilers en enkele fanatiekelingen met veel geld.
Gaandeweg echter werden de toestellen perfor-
manter, lichter, kregen ze een kleurenscherm, een
snellere processor, meer geheugen, een betere
antenne, meer software-mogelijkheden en
verbruikten ze minder energie.
De échte doorbraak kwam toen Bill
Clinton op 2 mei 2000 de ‘Select
Availibility’ (SA) afschafte. Dit was
een ingebouwde onnauwkeu-
righeid die er voor moest
zorgen dat de ‘vijand’ het
GPS-systeem niet kon mis-
bruiken in oorlogstijd.
Sinds die dag was
een GPS plots tot
op enkele meters
nauwkeurig in
plaats van tot op
100 meter. Dit bood
een heel aantal nieuwe
mogelijkheden.
nieuwe buitensport
Zo werd er zelfs een nieuwe buitensport uitgevonden: het
geocachen. Bij het geocachen geef je de coördinaten in
zien van navigatietoestellen: de automotive-, de luchtvaart- de
maritieme-, de training- en fitness- en (last but not least) de
buitensport-markt. Deze laatste heeft continu een stijgend
aandeel verworven en nu maakt ze ongeveer 13% uit van de
totale markt. Garmin verkoopt jaarlijks wereld-
wijd zo’n 16 miljoen navigatie-
toestellen en
verkocht
dit jaar zijn
100miljoenste
toestel.
Samen met de toe-
stellen, ontwikkelde
ook de markt van
digitale kaarten zich.
Eerst weinig gedetailleerd
en zwart-wit, maar gaande-
weg beter, performanter en
in kleur.
Garmin onderscheidt zich boven-
dien van de concurrentie door het
op de markt brengen van topografi-
sche kaarten die niet alleen een route
kunnen berekenen op autowegen. Met
deze kaarten kan je ook te voet of met de
fiets navigeren langs boswegen, veldwegen,
fietspaden …
Hierdoor, en door de dalende prijzen, kwamen
15
ballonstof
auto-GPS dit doet - valt dit in de praktijk erg tegen. Wanneer
je een boom in het bos als eindbestemming wenst in te geven
heeft deze immers geen straat, huisnummer en postcode maar
een coördinaat als adres.
als een zwitsers oFFiciersmes
En als recreatieve fietser wil je je verplaatsen langs mooie,
vlakke en fietsvriendelijke wegen, liefst fietspaden. De wiel-
renner wil zich meten op heuse colletjes maar wil zijn fijne
tubes niet stukrijden in een putje. En de moutainbiker wil van
geen asfalt weten, geef hem of haar maar steile, bochtige
bospaden. Je merkt snel, de ene buitensport is de andere niet.
Wandelen, bergwandelen, fietsen, wielrennen, mountainbi-
ken, (toer-)skiën, langlaufen, parachutespringen, parapenten,
ballonvaren, kajakken, paardrijden, kanovaren, zeilen, motor-
rijden ... we kunnen zo nog een eindje doorgaan. Er zijn
ongeloofelijk veel, en hoe langer hoe meer buitensporten.
Bovendien wordt het buitensporten alsmaar populairder. En
elke buitensport heeft zijn eigen instellingen en kaarten nodig
om goed te kunnen navigeren. En dan komen we terug bij de
‘complexiteit’ van een buitensport-GPS.
Op zich is een buitensport-GPS niet zó complex maar wel héél
veelzijdig. Je kan het vergelijken met een Zwitsers zakmes met
25 verschillende tools. Voor elke toepassing heb je een apart
tooltje ter beschikking.
Als je weet dat je in een buitensport-GPS zowat 100 instellin-
gen kan veranderen, dan begrijp je waarom sommigen onmid-
dellijk afhaken wanneer ze het toestel voor het eerst gebrui-
ken. Daarbuiten heb je 15 verschillende gebruiksschermen, 9
manieren om te navigeren, en kan je de weergegeven data-
velden aanpassen door 74 verschillende parameters: hoogte,
luchtdruk, snelheid, gemiddelde snelheid, stijgingspercentage,
hartslag, enz.
digitsle kaart
Maar kan een GPS dan het klassieke ‘kaart en kompas’ ver-
vangen? Jazeker! Waar een vijftal jaren geleden de GPS een
aanvulling (of extra zekerheid) was bij kaart en kompas, is dit
nu helemaal veranderd. Nu kan je gerust, alleen op basis van
je GPS en digitale kaart, de weg zoeken met je GPS. Maar je
moet toch nog wel de basisbegrippen van kaartlezen onder
de knie hebben. En je maakt het jezelf een stuk gemakkelijker
als je je route op voorhand uitstippelt op (het grote scherm
van) je computer. Garmin heeft hiervoor een uitstekende tool:
BaseCamp. Dit is de opvolger van Mapsource en kan gratis
gedownload worden van hun website.
We hebben het nu gehad over de toestellen, de kaarten en
de software. Maar hoe gebruik je dit alles nu? En daar ligt nu
net het zwakke punt bij Garmin. Hun handleidingen zijn erg
beperkt. Ze leggen misschien wel (beknopt) uit waarvoor elk
knopje dient. Maar daarmee weet je je niet uit de slag te trek-
ken. Zoals eerder gezegd heeft elke buitensport en toepassing
zijn specifieke toepassingen.
Om hierop een antwoord te bieden heeft GPSadventures.be
een boek uitgebracht die vele aspecten toelicht, de Garmin
GPS Gids – buitensport. De auteur, Peter Gielen, is lesgever
bij de Garmin Academy Belux. Hij weet dus beter dan wie ook
met welke vragen en problemen een beginnende gebruiker
worstelt.
In de Garmin GPS Gids, een kanjer van 480 blz. en 2 kg.,
komen de volgende onderwerpen aan bod: hoe werkt een GPS
(en wanneer niet)? Welke GPS kan ik aanschaffen? Welke kaar-
ten bestaan er en voor welke toepassing? Waar moet ik op let-
ten bij de aankoop? Waar moet ik op letten bij de batterijen?
Welke knopjes zitten er aan een GPS en waarvoor dienen ze?
Welke instellingen kan ik allemaal doen en welk effect hebben
ze? Hoe moet ik waypoints aanmaken en veranderen? Wat zijn
POI’s (Points of Interest) en hoe gebruik ik ze? Wat zijn routes
en wat zijn tracks en wat is het verschil? Welke van de 9 ver-
schillende manieren om te navigeren kan ik het best gebruiken
voor mijn buitensport? Hoe kan ik geocachen? Of hoe kan ik
zelf een geocache aanmaken en verstoppen? Hoe kan ik een
fietsknooppunten-route uitstippelen met mijn GPS? En nog
véél meer … Per buitensport krijg je gebruikstips, aanbevolen
instellingen en een lijst met interessante websites met een
aanbod van routes of tracks.
brede inFormatie
Dit boekwerk, met hardcover, is rijkelijk geïllustreerd met hon-
derden foto’s, afbeeldingen, info-kaders, weetjes en tips, stap-
penplannen, vergelijkingstabellen, links naar websites, .... Om
het niet té ingewikkeld te maken, heeft de auteur zich beperkt
tot de buitensport-GPS’en van Garmin, toch nog steeds de
absolute marktleider in dit gamma. Volgende toestellen wor-
den in detail besproken: de GPSMAP60, de eTrex, de Colorado,
de Dakota, de Oregon, de GPSMAP62, de Montana en het bui-
tenbeentje, de Edge 800 (wat eigenlijk een training- en fitness-
toestel is met heel wat buitensportmogelijkheden).
Elk toestel heeft in het boek zijn eigen kleur: de vele screen-
shots moeten je toestaan om de handelingen stap-voor-stap
uit te voeren. Maar ook BaseCamp komt ruim aan bod, met
vele screenshots. En daarnaast vind je nog een beschrijving
van allerlei andere (internet- of PC-) tools, kaarten en toepas-
singen. Kortom, een niet te missen handboek voor elke bezit-
ter (of potentiële koper) van een buitensport-GPS.
de garmin gPs gids is online te koop op
www.gpsadventures.be of www.bol.com
Ook in de boekhandel of buitensportzaak te koop.
isbn-nummer 9789491573002.
de garmin gPs gids kost € 48,90.
ballonstof
16
Vereniging De Zonnebloem zorgt voor ontmoetingen tussen
vrijwilligers en mensen met een fysieke beperking door ziekte
of handicap. Hierdoor helpt de Zonnebloem eenzaamheid te
voorkomen en stimuleren ze mensen met een beperking mee
te blijven doen aan de maatschappij.
Vrijwilligers van de Zonnebloem gaan op huisbezoek, maar de
vereniging biedt ook een scala aan activiteiten aan die men-
sen met een beperking samen met vrijwilligers kunnen onder-
nemen. Denk daarbij aan theaterbezoek, aan buitenlandse
vakanties, rondvaarten of een bezoek aan de Floriade. De
Zonnebloem richt zich daarbij zeker niet uitsluitend op oude-
ren en probeert ook vooral activiteiten aan te bieden die pas-
sen bij de belevingswereld van hun deelnemers. Recent werd
daar de mogelijkheid van een ballonvaart in de Zonnebloem-
ballon als nieuwste activiteit aan toegevoegd.
Na een geslaagde ballonvaart met iemand met een lichamelij-
ke beperking een paar jaar geleden tijdens Breda Ballon Fiësta
leek het Ad Haarhuis een mooi idee om dit voor meer mensen
beschikbaar te maken. Het begin was snel gemaakt. Na een
ontmoeting met de directeur van de Zonnebloem besloot Ad
om hiervoor een ballon beschikbaar te stellen, eigenlijk in eer-
ste instantie om publiciteit te maken voor dit goede doel. De
PH-CML, een 120, werd verbouwd en van logo’s voorzien. Er
werden af en toe vaarten georganiseerd voor mensen met een
beperking. Die vaarten waren altijd een succes, maar het bleef
toch een beetje behelpen. Daarom werd besloten om een
speciale mand te ontwikkelen, waarin mensen met een fysieke
beperking konden zitten, maar dezelfde beleving zouden heb-
ben als mensen zonder beperking, die uiteraard altijd staan.
In een samenwerking tussen Ad Ballon, de Zonnebloem en
Ultramagic Balloons werd een zes-persoonsmand ontwik-
de ballonVan de
zonnebloemkent geenbeperking
17
ballonstof
keld met twee zitplaatsen. De mand heeft twee passagiers-
compartimenten. Eén compartiment heeft een deurtje om
het instappen gemakkelijk te maken en twee speciaal ontwik-
kelde stoelen waar mensen met een 4-puntsgordel in vastzit-
ten. De stoelen worden voor het vertrek door middel van een
pneumatisch systeem omhooggepompt zodat de passagiers
op dezelfde hoogte zitten als andere passagiers zouden
staan. Ze kijken op dezelfde manier over de mand. Voor de
landing worden voor de veiligheid van de passagiers de stoe-
len van de passagiers weer naar beneden gebracht.
Maar alleen de beleving van de passagiers is niet voldoende.
De Zonnebloem wil graag ook exposure en aandacht voor
haar bijzondere werk. Vooral omdat de vaarten plaatsvinden
vanuit de vele afdelingen in het land. Daarom werd er, naast
de bijzondere mand, ook een mooie en duurzame ballon ont-
worpen in de huisstijl van de Zonnebloem. De 180.000 cubic
DANKZIJEENPoSITIEVESAMENWERKING
TuSSENADBALLoNENVRIJWILLIGERS-
oRGANISATIENATIoNALEVERENIGINGDE
ZoNNEBLoEMKRIJGENMENSENMETEEN
LICHAMELIJKEBEPERKINGDEMoGELIJKHEID
oMHuNDRooMuITTELATENKoMEN.
tekst: sanne haaRhuis, fOtO’s mai bRitta de RuiteR
feet ballon is uitgerust met een duurzame, energiebesparende
Ecomagic double layer top. De ballon is daardoor zuiniger, er
wordt zo’n 40% minder propaan verbruikt. Ecologischer, want
er wordt minder CO2 uitgestoten. En tenslotte aangenamer
voor de passagiers, want de ballon koelt minder snel af en er
hoeft dus minder gebrand te worden.
Aan alles is gedacht, ook de logistiek m.b.t. de passagiers, die
veelal niet zelf beschikken over vervoer en afhankelijk zijn van
gespecialiseerd transport. Dit aangepaste vervoer van de pas-
sagiers wordt geregeld in samenwerking met Klomp transport.
Passagiers worden thuis opgehaald, naar het opstijgterrein
gebracht en na de vaart weer thuis afgezet. Om de configura-
tie compleet te maken zijn in de volgauto twee rolstoelen met
dubbellucht all terrain banden beschikbaar om passagiers van
en naar de ballon te kunnen brengen.
ballonstof
18
Op 5 juli jl. werd deze nieuwe bijzondere ballon gedoopt.
Tijdens een feestelijke bijeenkomst vertelde de heer Arno
Saladin, directeur van de Zonnebloem, dat hij blij was met de
samenwerking en de succesvolle uitvoering van dit project.
Dat de Zonnebloem probeert aan te sluiten bij de wensen
en belevingswereld van haar deelnemers, die steeds vaker
óók spannende en opwindende dingen willen doen en dat
de Zonnebloem hoopt op deze manier dromen van en voor
meer mensen mogelijk te maken, ondanks hun beperking.
Wethouder Bergkamp van de Gemeente Breda gaf daarnaast
aan trots te zijn op de samenwerking tussen twee voor de
gemeente belangrijke organisaties, want zowel Ad Ballon als
de Zonnebloem zijn hier gehuisvest.
Nadat de ballon was overgoten met champagne werd de
doop muzikaal kracht bijgezet door de bekende drummer
Cesar Zuiderwijk van de Golden Earring en zijn percussiegroep
Percossa.
Een flinke onweersbui verhinderde helaas dat de ballon op dat
moment ook haar maiden flight kon maken, maar gelukkig
was het na de bui wel mogelijk om de ballon voor alle aanwe-
zigen te showen. De geplande passagiers mochten een klein
stukje mee omhoog tetherend boven het weiland. Als ze terug
beneden zijn zegt de eerste passagier: ‘het was veel minder
eng dan ik verwacht had’.
Gelukkig mogen zij later nog een echte ballonvaart meema-
ken.
Verwacht wordt dat de Zonnebloemballon zo’n 60 tot 70
vaarten per jaar gaat maken. Op deze manier zullen de dro-
men van velen uit kunnen komen. Voor de crewleden van Ad
Ballon betekent het hard werken, maar het is ook heel dank-
baar werk. De eerste dikke 30 vaarten zitten er inmiddels op.
Dat er nog vele mogen volgen!
De Zonnebloemballon
Call sign PH-NVZ
Type Ultramagic N-180
Envelope toppanelen uitgevoerd in
Ecomagic double layer
Inhoud 5100 m3
Mand custommade single T
Capaciteit piloot + zes passagiers
Stoelen in hoogte 40 cm. verstelbare
stoelen met 4-puntsgordels
Branders MK-21 double burners
Gem. Verbruik 75 liter (bij vaart van 1 uur)
Bouwjaar 2012
19
ballonstof
Volgens mijn berekening uit de losse pols zal het team van
Sébastien Rolland en Vincent Leys over een klein uurtje op
zo'n 30 km van ons vakantieadres overkomen. Ik haal Judith
[mijn vrouw] over een poging te wagen om een gasballon uit
de Gordon Bennett in actie te spotten. Het is toch een
suffe zondag, dus hup, op avontuur.
We stappen in de auto en rijden richting Autun, om verder
door te rijden richting Chalon-sur-Saône. Bij Autun begint de
eerst zo blauwe lucht al bewolkter te
worden. Volgens Judith is de kans wel
heel klein dat we hem gaan zien, een
speld in een hooiberg. Ongelijk geven
kan ik haar niet – doe ik wel – we heb-
ben geen laptop met internetverbin-
ding in de auto voor actuele posities,
zelfs geen smartphone. We moeten
het doen met de oppervlakkige cal-
culatie die ik op ons vakantieadres
maakte. Die schatting komt een paar
kilometer ten noorden van Le Creusot
uit. Ik vind een vlek op de kaart [zo'n
on-digitaal stuk papier waar een pro-
jectie van het landschap met inkt op
gedrukt staat, die hebben we wel] die
St. Firmin heet. Ik dacht dat ze hier
recht op af voeren.
Als we Autun achter ons laten neemt
de bewolking nog verder toe. Volgens
Judith zal het een wonder zijn als we
ze vinden, volgens mij ook, maar als je
in je vakantie al niet meer in wonde-
ren gelooft …
Binnen de gestelde tijd komen we aan
in St. Firmin en vinden ook nog een
plekje met een redelijk brede horizon. De bewolking laat hier
en daar nog een blauw gat zien en het zou zomaar kunnen
dat … We turen de hemel af tot onze ogen beginnen te tra-
nen. Tot zover zien we een boomvalkje dat speelt in de wind,
die trouwens best straf is. Judith haar aandacht gaat al gauw
naar de overvloed aan bramen die hier in de hagen langs de
weg staan. En mijn ogen dwalen ook wel eens af over de met
rose klaver en margrieten bezaaide weilanden om ons heen
bijvoorbeeld.
Het wolkendek hangt laag en het lijkt erop alsof de wolken
zorgvuldig ieder blauw plekje dichtmetselen. Stonden we
eerst nog in de blakende zon, nu is het bijna dreigend. Als we
na driekwartier nog niets gezien hebben, besluiten we ons
voorzichtig terug te trekken om te zien of er in de buurt nog
een voortreffelijke café au lait te vinden is. Tijdens onze terug-
trekking blijven we stiekem en hoopvol naar de hemel kijken.
Zelfs als we in de auto richting Le Creusot rijden is onze blik
soms onverantwoord lang maar vergeefs op de hemel gericht.
Ik had graag geschreven dat een speld in een hooiberg te vin-
den is. Dat wonderen, met name in
de vakantie, gewoon gebeuren. Maar
ik moet helaas de nuchtere realisten
onder ons gelijk geven. Voor deze
keer.
We hebben niets gezien dan een
boomvalkje dat luchtacrobatische
toeren uithaalde met de wind, uit-
gestrekte weilanden met een wilde
bloemenzee in een prachtig land-
schap, en zeker een pond bramen
gegeten bij wijze van ontbijt, zo van
de struiken geplukt.
Thuisgekomen kan ik op mijn lap-
topje zien dat de Franse ballon
slechts twee kilometer ten noorden
van waar wij ons bevonden is over-
gevaren. Weinig genoeg om ons toch
het gevoel te geven heel even bij de
Gordon Bennett betrokken te zijn
geweest.
gordon bennett-nietZoNDAG2SEPTEMBER.EENSKIJKENHoEHETDEHERENENDEDAMESVANDEGoRDoN
BENNETTVERGAAT.WAAAAT?!ZEKoMENHIERINDEBuuRTLANGS!
tekst en fOtO’s: RutgeR cOucke
Koers Rolland/Leÿs
Hier stonden wij
20
ballonstof
Graag wil ik bij deze een verslag brengen van een vaart die ik
een paar weken geleden meemaakte!
Het was donderdagavond 23 augustus, de voorspellingen
waren ideaal en beloofden een rustige vaart. Aan de grond en
in de hoogte zouden we een zuidoosten wind krijgen (grond
5-6 kts en in de lucht 7-8 kts). Eenmaal rustig opgestegen te
Ingelmunster (nabij Kortrijk, West-Vlaanderen) had ik op alle
hoogte een constante wind en windrichting (6 kts en ZO).
In West-Vlaanderen hebben we in de warme dagen kans op
een zeebries, maar wat na een half uur varen gebeurde was
zeker geen zeebries ..!
Ik zat op een hoogte van
750 ft met een ZO wind.
Plots, in minder dan
1 seconde, had ik een
superharde wind die mijn
mand naar achter trok,
zodat mijn mand en bal-
lon op 35 graden schuin
hing. Iedereen moest zich
echt stevig vasthouden
want we hingen wel zeer
schuin. Onmiddellijk na
het schuintrekken werd
mijn mand naar beneden
geslingerd en draaide 360 graden rond mijn ballon. En om
het helemaal af te maken werd ik 500 ft omhoog getrokken
tot op een hoogte van 1200 ft en dat
zonder branden!
De ballon had vanzelfsprekend zeer veel lucht verloren en ik
ben onmiddellijk, toen alles min of meer stabiel was, in kleine
stootjes beginnen branden, want mijn onderkant van de bal-
lon was best wel toe!
Eenmaal op 1200 ft, bleef mijn ballon daar gewoon hangen
en was nog steeds zeer koud. We bleven ook ter plaatse han-
gen met 0 kts!
Na een grote minuut, begon de ballon te vallen. Ik kon hem
wel opvangen en had dan plots een snelheid van 15 kts en
een NO wind.
Het rare was dat een collega ballonvaarder links van mijn
vaarrichting op een 5 tal km. van mij nog steeds ZO had en
max. 5 kts!
Indien je dit meemaakt,
wil je (nadat je ballon
terug tamelijk stabiel is)
direct landen! Zelf heb
ik toen rustig kunnen
landen.
Na de landing heb ik
met een paar collega’s
overlegd, enkelen had-
den mijn ballon in
S-vorm gezien en zijn
we beginnen kijken
wat dit fenomeen kon
geweest zijn. Het leek
een soort van kleine wind shear geweest te zijn. Volgens de
meteo waren alle omstandigheden die avond goed om wind
shear te krijgen. Ik wilde dit gewoon even meedelen want er
kan wel altijd iemand leren uit wat met anderen gebeurt!
Collega’s die hierover opmerkingen hebben, of dit fenomeen
zelf ook reeds meemaakten: gelieven ons hierover te contac-
teren.
wind sHeartekst: nick veRmeulen
PLoTS,INMINDERDAN1SECoNDE,HADIKEENSuPERHARDEWINDDIEMIJNMAND
NAARACHTERTRoK,ZoDATMIJNMANDENBALLoNoP35GRADENSCHuINHING.
IEDEREENMoESTZICHECHTSTEVIGVASTHouDENWANTWEHINGENWELZEERSCHuIN.
oNMIDDELLIJKNAHETSCHuINTREKKENWERDMIJNMANDNAARBENEDENGESLINGERDEN
DRAAIDE360GRADENRoNDMIJNBALLoN.
ENoMHETHELEMAALAFTEMAKENWERDIK500FToMHooGGETRoKKENToToPEEN
HooGTEVAN1200FTENDATZoNDERBRANDEN!
Wolkenbasis
± 6
.50
0 f
t
virgaof regen
wind
downdraft
horizontalevortex
OutflowOutflow front Outflow front
21
ballonstof
Spijtig om te horen dat er problemen wa-ren met de vaarten. Hieronder een korte uitleg over wat er naar mijn mening ge-beurd is die dag.
De situatie van de dag in kwestie was zo dat het vooral in het westen van het land (ruwweg ten westen van de lijn Antwer-pen-Brussel-Charleroi) een grotere kans op enkele plaatselijke buien was. De ganse dag waren er de restanten van een occlusie die over het westen sleepten. De vochtig-heid dat dit met zich meebracht en de opwarming zorgden er voor dat er buien, plaatselijk matige buien, ontwikkelden over Oost-, West-Vlaanderen en het westen van Antwerpen. De buienactiviteit was inder-daad meer geografisch uitgespreid dan aanvankelijk ingeschat.
De turbulente wind die jullie moeilijke momenten heeft bezorgd is naar mijn me-ning een ‘outflow boundary’, ook wel een ‘gust front’ genoemd. Zoals je weet heb je in TCu en CB stijg- en daalstromingen. De daalstromingen worden veroorzaakt door de regendruppels die naar beneden vallen. Als die daalstroming ook daadwerkelijk het aardoppervlakte bereikt, zal ze uitspreiden en zich verwijderen van de bui. De radar-beelden van de bewuste periode tonen ook een lijntje met zeer zwakke echo’s dat zich oostwaarts beweegt komende van ruwweg Antwerpen.
Deze dingen zijn, spijtig genoeg, niet te voorspellen. Van zodra er buien of onwe-ders ontwikkelen kan zo een gustfront ontstaan. Hoe actiever de bui hoe sterker, turbulenter, met hogere rukwinden zo een gustfront zal zijn. Ook de afstand dat dit fenomeen aflegt is onmogelijk op voorhand te bepalen, maar 40-50 km is, in mijn erva-ring, zeker niet ongewoon. (ter info: er zijn gevallen gedocumenteerd met zeer actieve, complexe onweerssystemen, waarbij zo een outflow boundary 24hr blijft verder rollen en een afstand aflegt van honderden km).
Met vriendelijke groeten,Raf Windmolders
FilmsterWIE,oWIEISToCHDIEBALLoNVAAR-
DERINDENIEuWERECLAMEVANuNoxS
KNAKS?IKZALHETuVERTELLEN.
tekst en fOtO: Ria vOORtman
Dinsdag 28 mei kreeg ik een telefoontje van A3 Ballon met de
vraag “of ik donderdag en vrijdag druk was?” Gelukkig heb ik
veel vrije tijd en kon mij wel vrijplannen.
Op donderdagochtend moest ik me melden in Aerdenhout om
9.00 uur. Jeetje, dat wordt vroeg opstaan na een avondvaart.
Gelukkig werd de tijd verzet en hoefde ik er pas om 11.00 uur
te zijn. Die donderdag zou ik om 17.00 uur ‘op’ moeten voor
de opnames. Het kwam met bakken uit de lucht, dus geen
opnames. De opname met de ballonmand werd verschoven
naar vrijdagochtend 10.00 uur. Dus heb ik in Lisse een hotelle-
tje gezocht omdat het te ver terugrijden was en dan hoefde ik
niet vroeg op. Die ochtend was het weer goed. De ballonmand
opgebouwd en ik werd aangekleed door een stylist. Een dik
fleecevest, een windjack erover en een opa petje op. Het zag
er niet uit, vond ik. Maar het zag er wel gezellig uit volgens de
regisseur. Toen kwam de vraag “of ik wilde branden tijdens de
opname?” Dit was wel even spannend omdat ik dit nog niet
veel had gedaan, maar in overleg met Jan Smelt van A3 Ballon
ging dit geweldig. De opnames werden wel 10 of 12 keer her-
haald om het beste shot eruit te halen. Het was leuk om eens
mee te maken, zo 2 dagen mee te werken aan een reclame
van 30 seconden. Wilt u het filmpje bekijken kunt u dit vinden
op www.ballonvaren.com of op www.unox.nl.
22
ballonstof
De Europese lidstaten krijgen tot 8 april 2013 de tijd (een opt-
out regel voorzien in de nieuwe wet) om zich te organiseren
en deze verordening tot uitvoer (lees in gang) te brengen.
Ook na die datum (tot 8 april 2015) zijn er nog verschillende
overgangsstadia te verwachten. Rome werd ook niet op één
dag gebouwd.
Elke Europese lidstaat heeft zijn vooropgestelde overgangs-
plannen (van ICAO naar FCL vergunningen) en/of de nationaal
voorziene uitstellen hierop, doorgestuurd aan de Europese
Commissie. Het DGLV heeft dat op 6 april 2012 gedaan. Wij
kregen begin juli inzage in deze nota tijdens het halfjaarlijks
overleg tussen DGLV en de dochterfederaties (waaronder
KBBF) van de Belgische Aeroclub.
Uit deze nota lichten we volgende scharniermomenten en
gegevens:
8 april 2012: EC Verordening 1178/2011 (met daarin Deel
FCL) treedt Europees in werking. Uitstel voor lidstaat mogelijk
tot 8 april 2013. België neemt deze optie.
8 april 2013: Deel FCL is van toepassing in België. Het DGLV
ZoALSuALLENWEETuITVooRGAANDEARTIKELENISPER8APRIL2012DENIEuWE
EuRoPESEVERoRDENINGVooRFLIGHTCREWLICENSING(DEELFCLVANECREGuLATIoN
1178/2011)VANKRACHTGEWoRDEN.DEZENIEuWEVERoRDENINGWERDINDEVooRBIJE
JARENuITVoERIGDooRHETEuRoPEESVEILIGHEIDSAGENTSCHAP(EASA)uITGEWERKT
ENDooRHETVLIEGWEZENGEëVALuEERD.
tekst: PeteR van den nOORtgate
recente inFormatie Voor de oVergang naar deel-Fcl Vergunningen
wat gaat brusselons brengen?
23
ballonstofbegint met de uitreiking
van Deel FCL vergunnin-
gen. Daarop geldt al een
eerste uitstel: Deel FCL is
nog niet van toepassing
en/of vereist voor lucht-
schepen, ballonnen en
zweefvliegtuigen. Deel
FCL voor deze categorie-
en is pas van toepassing
op (en dus vereist vanaf)
8 april 2015.
In de praktijk valt dit
uitstel als volgt te lezen.
Een ballonvaarder wordt
tot ten laatste 8 april
2015 de tijd gegund
om te voldoen aan de
voorwaarden die gesteld
worden aan een Deel
FCL vergunning. Een
piloot dient de Belgische
regelgeving toe te pas-
sen tot hij zijn Deel FCL
bewijs van bevoegdheid
bekomt. Vanaf dan (en
dat kan dus ver vóór 8
april 2015 zijn) dient hij
de Europese regelgeving
na te leven.
Maar daarbij viel ook het
volgende opmerkelijke
gegeven in de DGLV nota
op. Het uitstel, om nog
geen houder van een
Deel FCL te moeten zijn
tussen april 2013 en april 2015, is maar geldig als de houder
vliegt met een in België geregistreerd (OO-)toestel! Anderzijds
zijn alle uitstellen die het DGLV gericht heeft aan de EC (en
ervan verkrijgt) ook maar geldig in het nationaal (Belgisch)
luchtruim. Met andere woorden, wie geen Deel FCL vergun-
ning heeft zal mogelijks al vanaf 8 april 2013 geen buitenlands
vaartuig meer mogen besturen, in het buitenland varen en/of
in het buitenland aan een meeting deelnemen. Mogelijks niet
kunnen deelnemen aan wedstrijden buiten België of dit daar
doen met gehuurd materiaal. Opmerking: buitenland = ander
land in de Europese Gemeenschap die ook onder FCL regle-
mentering valt.
Het moge duidelijk zijn dat het besluit in bovenstaande para-
graaf voor velen onder ons een strop kan betekenen als de
Deel FCL vergunningen voor ballonvaarders pas heel laat door
het DGLV zullen uitgedeeld worden. Het is nu al aangenomen
dat piloten van vliegtuigen en helikopters, en zeker diegene
uit het commerciële circuit, in 2013 voorrang zullen krijgen.
We vrezen voor een vacuüm tot midden 2014.
Zelfs als de administratie er de nodige spoed achter steekt
dan nog kan er een probleem ontstaan met een ‘snel’ verkre-
gen Deel FCL vergunning. Wie er een heeft moet, zoals hier-
boven geschreven, vanaf dan de Europese regelgeving toepas-
sen. En dat houdt in dat de recente vliegervaring regelmatig
bewezen moet worden middels een instructeur die ook FCL
vergund is en bij een ATO (d.i., erkend opleidingsorganisatie)
ingeschreven is. Idem voor wie tot bijscholing verplicht wordt
of op een andere klasse (van warme lucht naar gas) of groep
(groter volume) wil gaan varen. Met de oprichting en certi-
ficatie van deze ATO’s loopt het nog minder storm. Dus hier
ook een dik vacuüm.
Snel omzetten naar FCL om internationaal te kunnen mee-
spelen, maar dan lange tijd geen mogelijkheid hebben dit te
kunnen hernieuwen of uit te breiden, is zowat kiezen tussen
pest en cholera.
Ik heb met ‘mogelijks’ voorwaardelijke taal gebruikt want het
is op dit ogenblik niet 100% duidelijk wat de draagkracht van
de ICAO-vermelding op onze vergunningen is. Eigenlijk wil dit
zeggen dat we over een internationale vergunning beschik-
ken en elk land dergelijke vergunning op zijn territorium kan
aanvaarden/erkennen (Noot: enkel in een niet-commerciële
context!). In Deel FCL spreekt men van de aanvaardings-
mogelijkheden van de niet-commerciële vergunningen uit
derde (niet EU) landen, maar nooit van aanvaarding van de
nationaal uitgereikte vergunningen tussen de EU staten zelf.
Helemaal bizar zou zijn dat je met je huidige vergunning in de
US, Noorwegen of Zwitserland kan varen (niet-commercieel)
maar, bijvoorbeeld, niet in Duitsland of Spanje omdat deze EU
landen zijn. Dit is een gegeven dat verder onderzocht moet
worden.
Het KBBF moet attent blijven op deze punten en doet dit
zowel op eigen initiatief als in samenwerking met de aero-
club. Daarvoor zijn extra krachten nodig die de voorzitter
reeds in het voorwoord aanhaalde. Zeker wat de hulp aan de
op te richten opleidingscentra betreft. Doen we niets dan is
uw ballonverhaal afgelopen. Zowel recreatief als commercieel.
recente inFormatie Voor de oVergang naar deel-Fcl Vergunningen
wat gaat brusselons brengen?
24
ballonstof
Even een beetje historie, de 4 stichters van Ultramagic Joseph,
Carles,Jaume and Joan hebben altijd een sterke band gehad
met ‘Afrika’. Ongeveer een 30 jaar
geleden in 1980 deden ze reeds
een 11 maand durende expeditie
in Tanzania en Zaïre. Ze vlogen
toen 40 maal over deze streek,
telkens in verschillende gebieden.
Er is een heel boek over deze
avonturen geschreven, als je dit
graag leest neem dan even con-
tact met uw dealer.
Terug naar het nieuwe avontuur :
60 personen uit meer dan 10 ver-
schillende landen uit alle hoeken
van de wereld, als je daar dan nog alle plaatselijke chauffeurs ,
cateraars en tentenbouwers bijtelt gaat het over een team van
meer dan 100 mensen. Een enorme organisatie dus, Joseph is
maanden bezig geweest om dit alles voor te bereiden. Op 29
juli vertrekken dan eindelijk de luchtballons aan het fabriek in
Igualada per container. Alle deelnemers worden in Tanzania
verwacht op 26 augustus op een vertrekpunt ergens tussen
Nairobi en de Tanzaniaanse grens.
Van daaruit ging de tocht per bus naar het eerste kamp : Lake
Natron
Dit zou voor enkele dagen het basis-
kamp worden. Daar toegekomen staat
alles netjes klaar en krijgt iedereen de
tijd om zich te verfrissen en alles in de
tent te installeren.
Het is nu ook tijd voor de main brie-
fing en we gaan het opstijgterrein
bekijken voor de vaart morgenoch-
tend.
Het opstijgveld ligt ongeveer een
15km ten zuiden van het basiskamp,
op het moment dat we de ballons aan
het klaarmaken zijn voor de volgende ochtend is er veel wind.
Iedereen hoopt dat deze zal verdwijnen.
Helaas in de ochtend nog steeds een sterke wind en de vracht-
wagen met de ventilo’s zit ergens vast in het zand.
We hebben enkel een kleine ventilator en besluiten met de
Tekno te varen, het opstijgen was vrij sportief. Joseph stijgt
alleen op omdat er met butaan gevaren wordt en de stikstof
ballonexpeditie kilimanJaroBEGIN2011HEEFTuLTRAMAGICuITNoDIGINGENVERSTuuRDoMDEELTENEMENAANEEN
HEuSPRoJEKT.HETAVoNTuuRVINDTPLAATSINAuGuSTuS2011ENERZuLLEN9LuCHT-
BALLoNSDEELNEMENENMAARLIEFSTEENGRoEPVAN60PILoTENENCREW.
HETuLTIEMEDoELISoMMETDE5GRooTSTELuCHTBALLoNSoVERDEKRATERVANDE
KILIMANJARoTEVAREN.
25
nog niet aanwezig is. Hij slaagt erin om op te stijgen en een
korte vlucht te maken en vlakbij het basiskamp te landen.
Alle anderen gaan terug naar het basiskamp voor het ontbijt,
daarna is er een tocht nabij het kamp door een rivierbedding
tot bij een prachtige waterval.
Bijna iedereen springt in het water eindelijk een overvloed aan
water om het stof weg te spoelen !
Na de verfrissende duik keren we terug naar het kamp.
Iedereen hoopt dat het morgen,zondag rustiger zal zijn.
Helaas er staat nog meer wind dan gisteren, na overleg wordt
er beslist om de ballons in te pakken en naar de Kilimanjaro te
gaan zodat we daar extra tijd hebben om te varen.
Alles wordt ingepakt en om 10u was iedereen klaar voor de
lange tocht over zanderige wegen naar de Kilimanjaro, het uit-
eindelijke doel van dit avontuur !
Na een lange dag met een stop voor de lunch in de namid-
dag , komen we laat in de avond aan ten oosten van de
Kilimanjaro. Deze avond kunnen we genieten van een heerlijk
restaurant met een lekker fris pintje.
De volgende ochtend (29/8) worden de opstijgvelden bekeken
en beslissen de piloten op welk veld ze willen opstijgen, 2
teams stijgen op een andere locatie op dan de andere 7. Na
een hele dag rustig de ballons klaar te maken onder grote
belangstelling van de lokale bevolking en de burgemeester
genieten we van een heerlijk diner.
Het diner is bij kaarslicht (niet voor de romantiek … er was
geen generator !) Na het eten een briefing en vroeg naar bed
om uitgerust aan de ballonvaart te beginnen.
Flight over the mountain !!!
Eindelijk was het zover, ideale meteocondities :geen wind aan
de grond en heldere blauwe lucht ! Na een licht ontbijt start
iedereen met de ballons te ventileren.
Eén voor één stijgen alle ballons rustig op en stijgen ze om
de goede windrichting te vinden voor het eerste doel :over de
krater van de Kilimanjaro !
Alle ballons vliegen over de Kilimanjaro en bereiken ook het 2e
doel …. veilig landen. Alhoewel 1 team is geland op de flank
van de berg op een hoogte van 16.000ft en dienen te gered
worden met de helikopter.
Foto’s spreken voor zich over deze memorabele vaart !
Na deze succesvolle vaart was het plan er om over de
Ngorongoro krater te varen maar vergunningen werden niet
uitgereikt en er werd beslist om te gaan varen in het Tarangire
Gamer reserve.
Hier zullen we nog 2 vaarten maken dankzij Graeme die een
ballonvaartbedrijf uitbaat in dit park. We mogen gebruik
maken van hen opstijgterrein .
De eerste ochtend kregen we de melding dat er in de buurt
van het opstijgterrein leeuwen rondliepen maar dat we ons
geen zorgen dienden te maken. Makkelijk gezegd ! Ook de
mand moest je even goed nakijken of er geen slang inzit want
die kan lastig gaan doen tijdens de vaart
26
ballonstof
We stijgen op om 6u en vliegen achter Graeme genietend
van alle wilde dieren in het park, na een goed uur en een
zachte landing genieten we na van de vaart en trekken we
op safaritocht met de 4x4 door het park.
De volgende ochtend heeft Graeme geen vaart en vliegt hij
mee in de Tekno ballon, het is een totaal andere richting en
hij adviseert om tijdig te landen want dat de retrieve anders
niet makkelijk zou worden.
Na een zachte landing op de weg zien we andere ballons
verdergaan over de bergen en inderdaad de retrieve was
niet makkelijk zo bleek !
Vrachtwagens geraakten niet door de rivierbeddingen en
alles werd op het dak van Toyata jeeps teruggebracht.
Nochtans lagen alle ballonnen vlakbij een weg …..
Het was wederom een memorabele vaart en een perfecte
afsluiter van het avontuur, na een uitgebreid ontbijt het
inpakken van de luchtballons en het einde van het avon-
tuur.
Die avond sloten we af met een gezamelijke bbq .
In het volgende magazine zullen we het korte relaas bren-
gen van de retrieve van de ballon die in de bergen geland
was.
Deze is immers opgehaald en uit de bergen gevlogen na de
expeditie !
27
ballonstof
Onderhoud, herstelling en keuring, alles onder één dak.Alle ballonmateriaal en alle merken.
Step in Ballooning = CAMO +
Step in BallooningKris HoutmeyersTel: +32 (0) 475 77 01 [email protected]
www.kubicekballoons.be
uw Kubicek Balloons dealer in België
, alles onder één dak.
België
Eilandstraat 2 3294 MolenstedeTel: +32 (0) 475 77 01 [email protected]
allooningnieuw adRes
vanaf
decembeR 2012
28
ballonstof
Kaio Chemin en Filipe Tostes hebben elkaar ontmoet in het
wedstrijdballonvaren toen Filipe observer was bij de vader van
Kaio en zijn altijd vrienden gebleven.
Kaio komt uit een familie van Braziliaanse ballonbouwers. De
hele familie werkte mee aan de totstandkoming van meerdere
Special Shapes. Een jaar geleden begon hij zijn eigen bedrijf
waarin hij, in navolging van zijn vader, passagiersvaarten orga-
niseert en ballonnen bouwt.
Samen met zijn vriend Filipe Tostes bedachten ze een manier
om een mooie ballon te bouwen en een reis te maken naar
Europa. Filipe die een paar jaar eerder als crew in Spanje had
gewerkt, boorde zijn netwerk aan en op die manier werden
verscheidene ballonevenementen in Europa aangeschreven.
Op dat moment bestaat alleen nog maar het idee voor de
ballon. De broer van Kaio heeft een tekening gemaakt en die
wordt meegestuurd. Ze krijgen positieve reacties uit verschil-
lende hoeken van Europa en het plan begint meer vorm te
krijgen.
Drie maanden voor het vertrek naar Europa beginnen ze aan
de bouw van de woodpecker ballon. Een ballon die op een
gemakkelijke manier te vervoeren moet zijn. De ballon wordt
in twee geknipt op de evenaar, daar wordt vijf centimeter
breed klitteband geplaatst en de loadtapes worden met mini
carabines aan elkaar gekoppeld. Voor vertrek naar Europa
heeft de ballon een testvlucht gemaakt. Wordt vervolgens uit
elkaar gehaald en in twee reistassen gestopt voor vervoer.
In Europa aangekomen wordt de configuratie compleet
gemaakt met mand, gasflessen en brander en zijn ze klaar om
Woodpecker aan het europese publiek te laten zien.
Op ieder festival wordt crew geregeld, die allemaal even
enthousiast zijn en willen helpen.
Woodpecker is aanwezig geweest op de volgende festivals:
Ballonmeeting Olen, Friese Ballonfeesten, Sport- en
Ballonhappening St. Truden, Bristol International Balloon
Fiesta, Ballonfiesta Barneveld, Twente Ballooning ,St. Niklaas
Vredesfeesten ,Warsteiner Internationale Montgolfiade
Ferrara Balloons Festival
De braziliaanse vrienden hebben ontdekt dat ieder evenement
zijn eigen sfeer en bijzonderheden heeft maar dat je niet kunt
zeggen dat deze verschillen te maken hebben met het land
waar het evenement plaatsvindt.
Wat wel opvalt is dat er in Europa veel meer mensen naar
woodpeckers europese tourtekst en fOtO’s: sanne haaRhuis
TWEEBRAZILIAANSEVRIENDENDRoMENERVANMETEENBIJZoNDEREBALLoNEENAANTAL
MAANDENDooREuRoPATEREIZENENBESLuITENDEZEDRooMWAARTEGAANMAKEN.
29
ballonstof
ballonfestivals komen kijken als in Brazilie en dat er ook meer
randactiviteiten bij de evenementen zijn.
Tijdens hun reis door Europa hebben Filipe en Kaio vele vrien-
den gemaakt. Veel mensen komen ze op de verschillende eve-
nementen opnieuw tegen. Ze houden van ballonvaren maar
vinden het nog belangrijker om mensen te ontmoeten vrien-
den te maken, nieuwe ideeen te laten ontstaan en dromen uit
te laten komen.
Ze hopen volgend jaar het plan te herhalen en met een
nieuwe zelfgemaakte ballon terug naar Europa te komen.
met klittenband en minimusketOns wORden de
twee helften van de wOOdPeckeR bij elkaaR
gehOuden.
co2 Free ballooningFilipe is naast ballonvaarder bosbouwer en wilde graag
nastreven dat hun reis CO2-neutraal zou zijn. Hiervoor is
de organisatie ‘CO2 free ballooning opgericht’. Er is
berekend hoeveel CO2 er tijdens de totale reis
geproduceerd zou worden. Hiervoor werd gekeken
naar de vliegreis, het gebruik van de auto door europa
en bij de ballonvaarten en het gebruik van propaan tijdens
de vaarten. Om dit totaal te compenseren zijn in Brazilie
916 bomen geplant. Ook in Nederland kunnen mensen
mee gaan doen aan CO2 free ballooning.
Om een vaart te compenseren moet een boom worden
geplant.
Om deel te nemen aan dit project en je in te schrijven
kun je contact opnemen met [email protected]
30
ballonstof
gordon bennett cuptekst: eRnest demuyteR
GESTICHTIN1906DooRDEExCENTRIEKEAMERIKAANSE
KRANTENMAGNAATVANDENEWYoRKHERALD,GoRDoN
BENNETTJR(°1MEI1841INNEWYoRKCITY;†14MEI1918IN
BEAuLIEu-SuR-MER,FRANKRIJK,77JAARouD)DIENAARHEM
GENoEMDWERD,WoRDTHETBESCHouWDALSDEMEEST
PRESTIGIEuZE‘CouRSED’ENDuRANCE’DIEoPEENEENVouDIG
PRINCIPEBERuST:ZICHLATENDRAGENDooRDEWIND
DooRHETPRINCIPEVANBALLASToMDEBALLoNTELATEN
STIJGENoFDALENENGEBRuIKTEMAKENVAN
DEMEESTGuNSTIGEVLIEGoMSTANDIGHEDEN.
bekende Gordon Bennett Cup die in 1924 werd toegekend
aan de Gentse ballonvaarder Demuyter, alsook een oude SG
38 Zögling zwever uit het Luchtvaartmuseum naast een heuse
recente zwever, de Ka 6.
bROnnen:
Piet Dhanens
Een Eeuw Luchtvaart boven Gent, uitg. Flying Pencil.
De Keukeleire E, De Gentse Citadel, Het Citadelpark Deel 2
1908-1940, eigen uitgave Bron: De Belgen en de Verovering
van het Luchtruim, Hayez, 1976
31
ballonstofNiet het snelst, maar het verst komen met een ballon gevuld
met gas, zonder andere voortbewegingkracht dan de wind.
Geen andere brandstof, geen schroef, geen richtingsroer…
De eerste wedstrijd vond plaats in 1906 en de laatste
Vooroorlogse in 1938.
De wedstrijden om de Gordon Bennett Cup werden zeven
maal in België gehouden: in 1921, 1923, 1924 en 1925 te
Brussel, in 1926 te Antwerpen, in 1937 wederom te Brussel en
in 1938, de allerlaatste wedstrijd te Luik.
De cup zelf was
in massief zilver,
19½ inches
(49,53 cm) hoog
en 32½ inches
(82.55 cm)
lang. Het werd
uitgevoerd door
het atelier van
André Aucoc
in Parijs en de
waarde was in
die tijd geschat
op 2.500 USD.
Jean-Pierre Lauwers veronderstelde dat een luchtschip van
Santos-Dumont als model diende, mogelijks de N° 6 waarme-
de hij op 19 oktober 1901 rond de Eiffeltoren vloog.
Harry C. Redner (Luftschiffharry) deed terecht opmerken dat
op de cup die in het Legermuseum tentoongesteld wordt, de
propellers aan de gondel ontbreken! Propellers die eveneens
ontbreken op de cup die in 1978 in Gent tentoongesteld werd.
Nochtans waren de propellers er wel op de ontwerptekening.
België zou de cup negen maal winnen, waarvan zesmaal door
Ernest Demuyter. En voor de laatste maal in oktober 2005 met
het team Benoît Siméons - 36 jaar, ballonvaarder en direc-
teur van een bedrijf gespecialiseerd in activiteiten verbonden
aan de ballonvaart - en Bob Berben, een 53-jarige Airbus-
commandant van SN Brussels Airways tijdens de 49ste cup
met het nieuwe record van 3400 km.
Tussen 17 maart en 3 april 1977 werd in het gebouw van de
toenmalige Generale Bankmaatschappij op de Kouter te Gent
een tentoonstelling gehouden. Dit ter gelegenheid van het
75 jaar bestaan van ‘Ghent Aviation Club’, sinds 1938 opvol-
ger van de ‘Aero-Club des Flandres’. De tentoonstelling werd
geopend door niemand minder dan luitenant-generaal baron
Donnet, zelf een beroemd vliegenier.
Er werden documenten getoond over de luchtvaart te Gent
en de evolutie van de luchtvaart in het algemeen, aange-
vuld met prentkaarten, postzegels, trofeeën, waaronder de
Heeft iemand informatie over de Gordon Bennett Cup
die in het Legermuseum bewaard wordt?
- Wat gebeurde er met de Cup tijdens de Tweede
Wereldoorlog?
- Wanneer of hoe verdwenen de propellers aan de Cup?
Met dank hiervoor.
32
ballonstof
De prijs kreeg ik onmiddellijk doorgestuurd: ... 80- à 85.000
euro. Lindstrand had in 2005 een Leeuwke gemaakt voor
‘Simba-Afrika’. Via Lindstrand, kwam ik in contact met de bal-
lonvaarder Marthy De Kock.
Om een idee te krijgen van hoe de ballon er zou kunnen gaan
uitzien, vroeg ik aan Marthy een foto van de Simba.
Hij mailde mij een foto en gelijk de mededeling dat de Simba
eventueel te koop zou komen als ik er interesse in had.
Natuurlijk had ik interesse, als de ballon in goede staat zou zijn
en de prijs een haalbare kaart.
2 maanden later kreeg ik nog een aantal foto‘s doorgestuurd
en de vraagprijs ... 1/4-de van de nieuwprijs. Volgens Marthy
was de ballon in nieuwstaat.
Ik kon het niet goed geloven omdat hij op 4.500.-ft. boven de
zeespiegel woont en de ballon een 70.-Uren op de teller had
staan op een gemiddelde hoogte van 5.000.-ft.
Volgens mijn berekeningen moest de ballon rot- en opgevlo-
gen zijn op deze hoogte (293.-kg. eigen gewicht + onderstel).
De lieve snuit van de Simba liet mij echter niet meer los en na
een kort overleg met het vrouwke boekte ik via internet een
vliegtuigticket naar Johannesburg. Naar den andere kant van
de wereld om een ballon te gaan bekijken ..., zot zijn doet
nie zeer hè? Van de gelegenheid maakte ik gebruik om een
5-daagse safari te maken. De safari was slecht georganiseerd
maar ik stak er wel wat van op. Het verschrikkelijkste waar ik
mee geconfronteerd werd waren de stroperijen op bedreigde
diersoorten zoals de neushoorn en de olifant en de manier
waarop ze er stropen. Afrika wordt letterlijk leeggeroofd.
Het ivoor van de olifant is zijn gewicht in goud waard en de
hoorn van de neushoorn is 2x zijn gewicht in goud waard op
de Aziatische markt. Meer info hierover op www.simba.cat.
Na mijn korte safari ging ik een week logeren bij Marthy De
Kock en ik kon mee op stap met de crew tijdens enkele van
zijn ballonvluchten over een wildpark. Een toffe ervaring, de
ballon werd ‘s morgens in het donker klaargemaakt.
Op de achtergrond kon je de leeuwen horen brullen.
Marthy verzekerde mij dat ze niet tot bij de ballon zouden
komen. De zon komt heel snel op en het wordt vlug thermisch
dus, een uurke vliegen en gedaan. Het volgen van de ballon in
zo ‘n wildpark was een unieke ervaring. En de zwarte crew?
... fantastische mensen. Die had ik eigenlijk wel mee willen
nemen met de Simba.
Op een rustige ochtend hebben we dan de Simba uit de zak
gehaald. Tot mijn groot genoegen was de Simba echt in de
staat zoals Marthy mij verteld had. Hij had slechts 24 vaarten
gedaan en was voor de rest enkel hier en daar rechtgezet
bij een winkelcomplex of op de koer van een school en altijd
kurkdroog ingepakt onder de hete Afrikaanse zon.
Alles stond netjes in het logboek.
De voorlaatste dag van mijn verblijf hebben we een proef-
vaartje gemaakt. Ik voelde het onmiddellijk de ballon was
in splinternieuwe staat. Simba-Afrika had in 2005 de ballon
laten maken bij Lindstrand. In 2008 na een directiewissel
bij Simba, werd de ballon echter niet meer gebruikt voor
reclamedoeleinden. De ballon mocht verkocht worden maar
moest Afrika verlaten. Simba is een beschermd merk en logo
in Afrika en niemand anders in Afrika, mocht het Simba-logo
verder gebruiken.
Voor 1/4de van de nieuwprijs werd de deal gesloten.
simbaREEDSJARENDRooMIKVANEENGAS-
BALLoNoFEENSPECIALSHAPE.
HETENIGEWAToNTBREEKToMEEN
DERGELIJKEDRooMTEVERWEZENLIJKEN
ZIJNDECENTENNATuuRLIJK.IKHAD
EENAANTALIDEEëN,oNDERANDERE
EENVLAAMSLEEuWKE.oMDESPoNSoR
VANDEVLAAMSELEEuWWARMTEKuN-
NENMAKEN,VRoEGIKEENoNTWERP-
TEKENINGENoFFERTEAANLINDSTRAND.tekst en fOtO’s: lOwie vanluffelen
33
ballonstof
pH-Hbg?
De Afrikaanse registratie van de Simba was ZS-HBG.
De Simba zou in Europa het onderstel gaan krijgen van onze
PH-PGU en om de OO-HBG vast te krijgen, was niet zo evi-
dent, dus redenen genoeg om eens te polsen naar de PH-HBG.
Met één telefoontje naar Hoofddorp was binnen de minuut
alles geregeld met het Nederlandse Bestuur van de Luchtvaart.
Dat was tof, enkel de ZS te vervangen door PH en geen
samenstelling van onderdelen geregistreerd in verschillende
landen.
Nu was het enkel nog wachten op de Afrikaanse keuring voor
export en het transport naar België. Dit liep echter niet van
een leien dakje. In Europa kan je een datum afspreken voor
een inspectie, in Afrika spreek je een ‘periode’ af.
Omwille van de enorme afstanden kan de inspecteur niet even
over en weer crossen om één ballon te gaan keuren.
Ondertussen hadden wij de ballon zoals afgesproken betaald.
We werden ongerust, onze centen naar Afrika gestuurd en ....
4 maanden later nog altijd geen nieuws? De ballonmeeting
van Olen kwam dichterbij.
Een 14-tal dagen vóór Olen kwam de verlossende mail.
De Simba was goedgekeurd voor export en lag op een pallet
in de luchthaven na Johannesburg. Vanaf nu ging het snel.
2 Dagen later kreeg ik telefoon van Skyfast, de Simba was
aangekomen bij Brucargo. Ik moest wel onmiddellijk de BTW
ophoesten, die zou ik later in het jaar wel terugkrijgen van de
fiscus. De 3,7.-% invoerrechten zou ik ook moeten betalen,
maar daar kon ik een vrijstelling voor aanvragen. Weeral tele-
foneren en blabla ... maar ik had geluk. Ik kwam bij de juiste
persoon terecht bij de douane in Hasselt en ‘s anderendaags
... vrijstelling invoertaks.
De Hollanders in Hoofddorp vonden toch een foutje in de
Afrikaanse documenten.
De boel zat plots op z’n gat ... geen Simba naar Olen.
Maar nu weeral dezelfde service van de Hollanders, de fout
werd onmiddellijk rechtgezet en ‘s anderendaags lagen de
documenten van Simba bij Ad Ballon.
34
ballonstof
BDU, Stichting Onze Ballon, AirFun en Betuwse Ballooning stel-
den hun ballon beschikbaar voor deze dag vol plezier en ont-
spanning. Daarmee past deze activiteit meer dan uitstekend
bij de activiteiten die Stichting Heartbeat organiseert voor
haar doelgroep. Niet voor niets is de slogan: “Zorg, plezier en
ontspanning voor hartpatiënten”. Naast HeartBallooning orga-
niseert Stichting Heartbeat jaarlijks onder andere een racedag
op het circuit van Zandvoort, een toertocht met cabrio’s en
een dagje golfen.
Voordat de grote ballonnen uitgerold werden, konden de
gezinnen eerst een kijkje nemen in de inloopballon. De
enthousiaste eigenaar van de ballon vertelde ronduit over de
techniek van het ballonvaren en doordat de ballon opgebla-
zen op de grond lag, kon iedereen de ballon in en uit lopen
of even in de mand zitten. Op het moment dat de ballon
overeind gezet werd en de brander aanging leek het net alsof
ze echt zouden opstijgen. Een geweldige ervaring voor de
kinderen. Ook waren er twee modelballonnen aanwezig. Alles
aan deze ballonnen werkt op exact dezelfde manier als bij zijn
grote broers, waardoor de techniek een extra dimensie kreeg.
Goed was te zien hoe de thermiek van invloed was op het
vaargedrag van de ballon en voor de kinderen was het super
om met de afstandsbediening de branders aan te zetten en de
ballon te laten stijgen en te zorgen voor een zachte landing.
Sommige jonge bezoekers vonden het zo echt, dat ze zich
afvroegen of ze allemaal wel in het mandje zouden passen.
Op zich niet gek, want als je naar een ballon hoog in de lucht
kijkt, komt het formaat aardig overeen. Een prima start van
het evenement.
Aansluitend kon het echte werk beginnen. Vooral voor de
vaders, echt werk, want een ballon uitrollen is geen eenvoudig
karwei. De manden werden aangekoppeld, branders getest
en de uitleg van het opstijgen en landen doorgenomen. En
natuurlijk de gelegenheid om vragen te stellen: Hoe zou het
zijn? Is het koud boven? Allemaal vragen die snel beantwoord
ZATERDAG15SEPTEMBER2012ISVooREENAANTALGEZINNENMETEENHARTPATIëNT-
JEEENDAGoMNooITMEERTEVERGETEN.INBuREN(GLD)oRGANISEERDESTICHTING
HEARTBEATNAMELIJKSAMENMETBETuWSEBALLooNINGVooRDEEERSTEKEER
HEARTBALLooNING,EENDAGINHETTEKENVANLuCHTBALLoNNEN,METALSHooGTEPuNT
HETMEEVARENINEENVANDEVoLLEDIGGESPoNSoRDELuCHTBALLoNNEN.
Heartballooning
tekst en fOtO’s: bjöRn tannemaat
35
ballonstof
konden worden door de aanwezige crews. Rond half zeven
ging eindelijk het spektakel van start. Gespannen gezichten
bij zowel de ouders als de kinderen. Maar al snel na het veilig
teken van de launchmaster verscheen er een brede lach. In
korte tijd waren de ballonnen als een stipje aan de horizon
verdwenen. Bij terugkomst waren de grote verhalen niet van
de lucht. De gezinnen hebben genoten van de prachtige ver-
gezichten, zeker toen ze boven de wolken uitkwamen. Volgens
een van de meegevaren kinderen waren de huizen echt pie-
tepeuterig klein en was er ook een heel klein paardje en een
vader gaf aan het als een geweldige therapie ervaren te heb-
ben. “Wat een rust.” Aan het eind van de avond ontvingen alle
deelnemers een certificaat en de traditionele champagnedoop.
Met een gezamenlijke toost en de nodige bitterballen werd
HeartBallooning feestelijk afgesloten.
HeartBallooning is mogelijk gemaakt door Betuwe Ballooning,
BDU, Stichting Onze Ballon, AirFun, Modelballon.nl, Miniballon
Elstar Catering, History of Ballooning (BE), Ip’s Garden,
Wijnwinkel Àlavôtre, Moendo Audiovisuele Dienstverlening,
Dick van der Wal Catering, Blokhut De Kuyl, piloten Mees van
Dijk, Wiebe Kamphuis, Henk Lubbers en Jos Bouman en vele
vrijwilligers. Volgend jaar wordt HeartBallooning gehouden
op zaterdag 25 mei met als reservedatum zaterdag 1 juni.
Doelstelling voor volgend jaar is het aantal ballonnen dat
belangeloos meevaart te vergroten naar zo’n 10 – 15 lucht-
ballonnen. Wilt u meevaren met uw ballon? Aanmelden kan
via [email protected]. Meer informatie over
Stichting Heartbeat en een uitgebreid fotoverslag is te vinden
op www.stichtingheartbeat.nl
36
ballonstof
Deze ballon, een stunt van Joannes Van Goethem, zoon van
een edelsmid, drijft op ongeveer 105 meter hoogte over de
Grote Markt en landt in een tuin in de Nieuwstraat.
De eerste bemande ballon gaat op 3 maart 1845 de lucht in.
Luchtreiziger Kirsch stijgt op van op de speelplaats van het
Sint-Jozef-Klein-Seminarie in de Collegestraat van Sint-Niklaas.
Het is meteen de start van de bemande ballonvaart(sport) in
Snt-Niklaas en het Waasland.
de ‘waaslander’
Ruim honderd jaar geleden, op 4 mei 1911, vindt op de Grote
Markt van Sint-Niklaas de eerste opstijging plaats van de
‘Waaslander’, de ballon van de Aero-Club van Sint-Niklaas.
Het weekblad ‘Het Land van Waas’ brengt op 7 mei 1911 een
enthousiast verslag uit over deze eerste vlucht: “ ’s namid-
dags zou de eerste reis plaats hebben van den nieuwen
luchtbal ‘Waaslander’ eigendom van den Aeroclub onzer
stad. Met duizenden was de bevolking van stad en omtrek op
sint-niklaas ballonstad
HETEERSTEPRoPAANGASVuLSTATIoNVooRBALLoNVAARDERSSINT-NIKLAASALMEER
DAN200JAARINDEBANVANDEBALLoN.DEEERSTEExPERIMENTENMETBALLoNSIN
SINT-NIKLAASENHETWAASLANDDATERENALVANHETEINDEVANDE18DEEEuW.
oP15APRIL1784oM15.00uuRGAATDEEERSTE–ZIJHEToNBEMANDEBALLoN–DE
LuCHTINVANoPHETERFAANDEVARKENSMARKT,DEHuIDIGEHouTBRIEL,INHET
CENTRuMVANSINT-NIKLAAS.
tekst en fOtO’s: filiP bROkken
eeRste vlucht van de ‘waaslandeR’ OP 4 mei 1911
van OP de gROte maRkt van sint-niklaas
(aRchief kOninklijke Oudheidkundige kRing van
het waasland)
37
ballonstof
ons uitgestrekt marktplein samengestroomd, om getuige te
zijn van deze eerste reis. Toen de luchtbal gevuld was, werd
hij gezegend door Z.E.H. Kan. De Meerleer, pastoor van de
Onze-Lieve-Vrouwkerk. Kwart voor 5 ure werden de koorden
losgelaten en onder het spelen der muziek en de toejuichingen
der menigte steeg de luchtbal statig in de hoogte. Buiten den
heer G. Van Bortel, van Mechelen, stuurman, deden de heeren
Joos Ivo, voorzitter, Hanssens Jules, secretaris der vereeniging,
en Van Wauwe Aloïs, onze stadsgenoten, de luchtreis mede.
Er was bijna geen wind en traagzaam dreef de ballon over
Temsche, Eikenvliet, Mechelen, Haecht en Leuven, om te 8 ure
20 te St. PIeters-Rhode in de beste voorwaarden maar reeds
in volle duisternis neer te dalen. De luchtbal had eene hoogte
van 2100 m bereikt. Spijtig was het, dat de luchtbal voor het
aangekondigde uur opgelaten werd. Vele personen, die naar
de markt kwamen om de opstijging te zien, kwamen slechts
aan toen de ballon reeds in de hoogte was.”
De ‘Waaslander’, evenals de ‘Waaslander II’, worden op
21 september 1914 opgeëist door het Belgisch leger.
van bevRijdingsfeesten naaR vRedesfeesten
Na de Tweede Wereldoorlog worden de ballonopstijgingen
van op de Grote Markt gekoppeld aan de herdenking van de
bevrijding van de stad Sint-Niklaas op 9 september 1944. De
eerste landingswedstrijd voor gasballons wordt georganiseerd
op 4 september 1948. Het initiatief groeit uit een contact van
toenmalig burgemeester Romain De Vidts en zakenman André
Sax met de Brusselse ballonvaarder Jozef Van der Straeten, die
ook deze wedstrijd wint. De eerste warmeluchtballons stijgen
op tijdens de Bevrijdingsfeesten van 1970. In 1973 wordt de
naam ‘Bevrijdingsfeesten’ vervangen door het ruimere begrip
‘Vrede(s)feesten’. De eerste specialevormballon wordt in 1981
gepresenteerd. In 1987 kunnen dankzij de goede internatio-
nale contacten van startmeester Jean Sax talrijke speciale-
vormballons worden getoond. Zij vormen de attractiepool bij
uitstek van de Vredefeesten, die hiermee tot de vijf belangrijk-
ste ballonhappenings ter wereld behoren. De algemene coör-
dinatie van het ballonevenement ligt sinds 2008 in handen van
Roy en Annette Sax, die na hun vader Jean Sax en grootvader
André Sax inmiddels de derde generatie van de ballonvaartfa-
milie vertegenwoordigen.
PeRmanent OPstijgteRRein bemande aëROstaten
Onder impuls van burgemeester Freddy Willockx worden begin
2005 de eerste stappen gezet om de Grote Markt van Sint-
Niklaas, die in 2005 volledig werd heraangelegd, te erkennen
als permanent opstijgterrein voor luchtballons. Bedoeling is
om door regelmatige vrije opstijgingen het hele jaar door een
bijkomende attractie te creëren in het stadscentrum. Bij de
heraanleg van de Grote Markt werd immers terdege rekening
gehouden met de ballonvaartsport: zo zijn alle verlichtingspa-
len aan de buitenzijde van het centrale binnenplein geplaatst
en werden de lampen op een afzonderlijk circuit aangesloten
zodat bij een ballonlantaarnballet het binnenplein volledig
gedoofd kan worden. Op 11 juli 2005, de Vlaamse feestdag,
verleent het federale directoraat-generaal voor de luchtvaart
de machtiging als permanent opstijgterrein voor bemande
aërostaten. Het is meteen het eerste Belgische marktplein dat
deze machtiging verkrijgt.
een stadsballOn
In 2008 neemt vzw Centrummanagement Sint-Niklaas het
initiatief om door middel van een ‘stadsballon’ de stad meer
naambekendheid te geven, het toerisme aan te zwengelen
en vooral de middenstand in het vernieuwde stadscentrum te
promoten. De opdracht wordt gegund via een algemene offer-
tevraag aan bvba Ballooning uit Waasmunster. Deze vennoot-
schap levert het vliegklaar ballonomhulsel met toebehoren en
verkrijgt dit in bruikleen gedurende een termijn van minimum
5 jaar. De stadsballon maakt zijn eerste vlucht op 13 juni 2009
onder leiding van piloot Danny Smet.
stadsballOn
38
ballonstof
ballOnPilOten veRenigd
Op 21 augustus 2011 verzamelen in café De Graanmaat op de
Grote Markt van Sint-Niklaas, een 40-tal Wase ballonpiloten
en sympathisanten. Ze zijn samengekomen om een vereniging
op te richten met de bedoeling de ballonvaartsport te pro-
moten en als rechtspersoon op te treden voor de oprichting
van een propaangasvulstation. De vereniging onder het sta-
tuut van vereniging zonder winstoogmerk (vzw) kiest onder
zijn oprichtende leden Reginald Geerinck tot voorzitter en Jo
Spildooren tot ondervoorzitter. Danny Smet neemt de taak op
zich van secretaris en Didier Rosseneu van penningmeester.
De Sint-Niklase schepen (wethouder) van middenstand en
toerisme, Lieven Dehandschutter, krijgt het mandaat van de
gemeenteraad en vervolledigt de raad van bestuur. De vereni-
ging gaat voortaan als ‘vzw Waasballon’ aan het werk.
een PROPaangasvulstatiOn
Eén van de belangrijkste opdrachten van de nieuwe vzw is de
oprichting van een propaangasvulstation waar alle ballonvaar-
ders, lid van de vzw, op een volledig reglementaire en veilige
manier de gasflessen kunnen vullen. Dat dit geen routineklus
zou worden, is voor de raad van bestuur van bij de aanvang
genoegzaam bekend: er bestaat in België geen enkele voor-
gaande en de Vlaamse decreetgever – zowel op vlak van
leefmilieu als van ruimtelijke ordening – heeft voor dergelijke
installaties geen specifieke vestigings- en exploitatievoorwaar-
den vastgesteld. Eerst dient een passende locatie te worden
gevonden. De stad Sint-Niklaas biedt hiervoor onder de vorm
van een opstalrecht een perceel aan van ca. 1.000 m², gele-
gen aan de buitenrand van het Europark-Zuid en niet groot
genoeg voor de vestiging van een bedrijf. Aangezien derge-
infObORd PROPaangasvulstatiOn (OntweRP steve RasPOet)
vOORZitteR Reginald geeRinck en OndeRvOORZitteR jO sPildOORen
39
ballonstof
lijke tankinstallatie al gauw 90.000 EUR kost, moet gezocht
worden naar een commerciële partner, die in ruil voor het
exclusief leveringsrecht van propaangas, de installatie laat
bouwen en deze tegen een symbolische euro in bruikleen
geeft aan de vzw. Tegelijkertijd toont de stad de bereidheid
om een aantal infrastructurele werken zoals de aanleg van
de toegangsweg en de terreinafsluiting ten laste te nemen,
ook een investering van ca. 60.000 EUR. De vzw vindt in Steve
Raspoet van nv Steragas uit Zemst (bij Brussel) een construc-
tieve partner. De onderneming geldt als voorbeeld van een
PPS-project, een publiek-private samenwerking, zowel op vlak
van financiering als voor de exploitatie, waarbij alle partners
financieel bijdragen en vzw Waasballon voor coördinatie en
beheer instaat. Na het bekomen van een stedenbouwkundige
en milieuvergunning gaan de werken in november 2011 van
start. Met alle noodzakelijke keuringsattesten op zak wordt
het eerste propaangasvulstation in Vlaanderen op 11 februari
2012 door burgemeester Christel Geerts plechtig ingehuldigd.
Tegelijkertijd worden de private installaties – die veelal niet
over de nodige vergunningen beschikken en een veiligheidsri-
sico inhouden voor de buurt – ontmanteld.
sint-niklaas ballOnstad
100 jaar na de memorabele vlucht van de ‘Waaslander’beschikt
de stad Sint-Niklaas over een vereniging met inmiddels 65 leden,
die nagenoeg alle Wase ballonpiloten verenigt, een stadsballon
als uniek stadspromotiemiddel, een permanent opstijgterrein
voor luchtballons, een gemeenschappelijk propaangasvulstation,
en met de jaarlijkse Vredefeesten één van de belangrijkste bal-
lonmeetings. Reden genoeg om Sint-Niklaas als ballonstad te
erkennen en éénieder uit te nodigen tot een bezoek.
bROnveRmelding:
Van Bouchaute P. en De Meester P, De Grote Markt van Sint-
Niklaas, handel en wandel van een gastvrij plein, Erfgoed Lokaal,
2006
lantaaRnballet
vRedesfeesten 2011
40
ballonstof
Het is toch wel een verschil met de wedstrijden hier in
Nederland waar ik bij was. Dat begint al met de Engelse
taal, een hele vreemde omgeving, veel verschillende teams
met allemaal de spirit om eerste te worden. Dat laatste heb
ik als ik eerlijk ben niet. Ik ben blij dat ik nu wel weet wat
wedstrijd varen zo’n beetje inhoudt en dat is al een hele berg
informatie. Ik moet zeggen dat ik in korte tijd veel wijzer ben
geworden.
Nee, mijn opdracht is meer om niet als laatste te eindigen,
maar stiekem toch hopen om veel beter te eindigen. Ik heb
namelijk geen idee over wat de rest van de deelneemsters in
hun mars heeft. Als ik naar hun aantal vaaruren kijk dan zijn er
bij met maar 80 uur, dat is in vergelijk met mijn 350 uur niks.
Maar toch, in mijn 350 uren heb ik 10 uren ervaring opgedaan
met echt wedstrijdvaren. Tja en als die dames met 80 uur
alleen maar wedstrijdvaarten hebben gedaan, hebben zij toch
veel meer ervaring.
Maar goed over 12 dagen heb ik het antwoord op deze vraag
en daar kom ik in mijn volgende artikel op terug.
Ik heb nog een jongedame aan het team kunnen toevoegen
en dat is Caroline Splinters, dus alweer een berg ervaring erbij.
In mijn eerste stukje schreef ik over beginnersstress, maar de
ervaring heeft geleerd dat dit niet klopt. Ik moet zeggen zo
ALSIKDITARTIKELAANHETSCHRIJVENBENDuuRTHETNoG5DAGENENDANISHET
ZoVER.DEREISNAARFRANKENTHALBEGINT.IKBENVoLSPANNINGoVERWATMIJ
ALLEMAALTEWACHTENSTAAT.EENBEETJEWEETIKERVANWANTIKBENNAMELIJK
METHETTEAMVANJANouDENAMPSENMEEGEWEESTNAARHETNKINBELGIë.
vlak voor het begin wordt het alleen maar erger, het wordt de
hoogste tijd dat we kunnen gaan.
We hebben nog een oefenvaart in de buurt van Breda
gemaakt, ook daaruit blijkt weer eens dat het weer onvoor-
spelbaar is en de opdrachten niet of nauwelijks uit te voeren.
Maar ook dat is weer een leermoment, gewoon het beste
ervan maken en zo dicht mogelijk bij het doel proberen te
komen, ook al ligt dat 2 km. verderop.
Je moet ook rekening houden met de volgende opdrachten
want die kun je misschien wel goed uitvoeren en zodoende
toch nog wat punten verzamelen. Maar de missie voor die dag
was weer geslaagd. We hebben hoog gevaren op zo’n 5300
voet en we hebben een 3D-Pie gevaren.
De volgende dag heb ik alleen gevaren, ook dat stond nog op
mijn verlanglijstje om te doen. Normaal gesproken vind ik daar
helemaal niks aan, maar ik moet zeggen, ik heb er weinig van
gemerkt omdat ik erg druk bezig was met navigatie, opdrach-
ten en kaartlezen. Ook deze laatste oefening voor het EK was
er een waar we weer van hebben geleerd.
We zijn er klaar voor, voor mijn avontuur en ons project, wat
eruit komt lezen jullie de volgende keer.
europe, Here i come vervolg
tekst en fOtO’s: angele lindeRs
De ontwikkeling van deze eerste vorm van contactloze gege-
vensoverdracht - de ballon - tot de laatste high-tech innovaties
op dit gebied heeft zo'n 2000 jaar geduurd. De Kongming-
ballonnen zijn tegenwoordig vervangen door elektronische
chips: Near Field Communication, oftewel NFC, biedt draad-
loze connectiviteit door middel van moderne halfgeleidertech-
nologie.
Het Engelstalige fotoboek Catch the Sun brengt beide techno-
logieën samen. Het is 's werelds eerste boek met geïntegreerde
NFC-halfgeleidertechnologie, waarbij de inhoud van dit high-
tech boek gaat over de magie van de ballonvaart: naast 200
prachtige ballonfoto’s uit alle delen van de wereld geeft het
boek op een beknopte, toegankelijke wijze achtergrondinfor-
matie over de ballonsport.
Catch the Sun bevat meerdere NFC-chips waarmee het moge-
lijk is het boek te verbinden met internet. De chips zijn niet
zichtbaar maar kunnen simpelweg geactiveerd worden door
een NFC-compatibele smartphone of tablet. Door deze tegen
een NFC-hotspot in het boek te houden worden volautoma-
tisch ballonfilms gestart, kan men muziek downloaden of
wordt een directe verbinding gelegd met social media. De
titelsong van het boek, Catch the Sun van Tim Akkerman, is
op deze wijze bijvoorbeeld verwerkt in het omslag. Zéér bij-
zonder zijn de twee ongeprogrammeerde NFC stickers die het
boek herbergt. Daarmee kan de lezer zelf weblinks en inhoud
toevoegen aan het boek. Voor mensen met een smartphone
die nog niet ‘NFC inside’ heeft, worden, waar mogelijk, NFC-
functionaliteiten ook via QR codes aangeboden.
Han Nabben, de auteur van dit boek, behaalde zijn ballonli-
centie in 1995. In 2011 publiceerde hij het boek Lichter dan
lucht, los van de aarde, over de geschiedenis van de ballon- en
luchtscheepvaart in Nederland. In het dagelijks leven werkt
Han bij een bekende halfgeleiderfabrikant in Nederland.
In zijn nieuwste boek Catch the Sun gebruikt hij NFC-
halfgeleidertechnologie om de multimediale eigenschappen
van internet te integreren in het oude vertrouwde boek.
Catch the Sun wordt officieel gepresenteerd tijdens het
Albuquerque International Balloon Fiesta in New Mexico USA
(6 t/m 14 oktober 2012).
Het boek kan worden besteld in de boekhandel en via de
website van Uitgeverij Elektor: www.elektor.nl. De prijs: € 45,-.
catch the sun, ballooning across the globe
Uitgeverij Elektor International Media BV
‘s werelds eerste HigH-tecH boek met nFc-tecHnologie gaat oVer…
ballonVaart!DEouDSTEBEKENDETECHNoLoGIEoMGEGEVENSoVERTEZENDENISZo’N2000JAAR
ouDENSTAMTuITDECHINESEHAN-DYNASTIE(206VooRCHRToT220NACHR).
INDIEPERIoDEWERDDEKoNGMING-LANTAARNuITGEVoNDEN,EENKLEINEoNBEMANDE
HETELuCHTBALLoNDIEooRSPRoNKELIJKWERDGEBRuIKTVooRHEToVERBRENGENVAN
(VooRNAMELIJKMILITAIRE)SEINEN.
41
ballonstof
42
ballonstof
Iedere piloot kent het fenomeen wel: de
nieuwsgierige passagier. Terwijl je de
ballon aan het opbouwen bent, de passa-
giersbriefing doet, je checks doet.
“Hoe lang wordt er al ballongevaren?”,
“Hoe hoog kan een ballon?”, “Hoe ver
kan een ballon?”,
“Waarom zie je
alleen ‘s avonds
een ballon?”,
“Waarom blijft
een ballon in de
lucht?”, “Hoe kan
je dalen?” Vragen,
vragen, vragen.
Een aantal van
de vragen heeft
collega redacteur
Rutger Coucke
in beeld beant-
woord.
De zorgvul-
dige lezer van
Ballonstof kent
het tekenwerk van
Rutger al. Van tijd
tot tijd verschijnt
er in Ballonstof
een illustratie van
zijn hand. Naast
de portretten
van de voorzit-
ters was er in het
vorige nummer
van Ballonstof een
illustratie te zien
van twee welwil-
lende politieagen-
ten.
Wat veel minder
mensen weten
is dat hij een aantal verhalen heeft gete-
kend/geschreven die o.a. op de luchtvaart
betrekking hebben.
De dramatische ballontocht naar de
Noordpool van Salomon Andrée, het dag-
boek van stuntpilote Marga von Etzdorf
[beiden historisch] en een tekenbewerking
van Over and out, een verhaal van oor-
de POsteR heeft een afmeting van 42 X 59,4 cm. [a2].
logsvlieger en schrijver Roald Dahl.
Maar de belangstelling van Rutger is
breder dan alleen de luchtvaart en ook
daarvan maakt hij tekenwerk, te zien op
www.ArtaCarta.nl
De Ballonvaartposter stipt een aantal bal-
lonzaken aan in vogelvlucht. Het begint,
zoals het hoort, met de eerste ballonvaart,
die van de gebroeders Montgolfier.
Dan wordt beknopt uitgelegd hoe
Archimedes helpt om een ballon in de
lucht te houden.
Alweer beknopt - het is een poster, geen
boek - wordt het verschil geduidt tussen
een gas- en een heteluchtballon. Waarbij
een opengewerkte heteluchtballon inzicht
geeft in de werking van een parachute.
Een ander getoond verschil is dat tussen
een special shape en een cloudhopper.
Tenslotte nog wat records. Naast de
hoogtes wat
informatie over
de Breitling
Orbitter, waar-
mee Brian
Jones en Picard
de eerste
vaart rond de
wereld hebben
gemaakt.
Compleet kan
je de poster
niet noemen,
er zijn talloze
onderwerpen
over ballonvaart
die niet aan bod
komen en op de
zaken die wel
aan bod komen
wordt niet diep
ingegaan. Maar,
zoals gezegd,
dit is geen boek
maar een pos-
ter. Bovendien
een poster die
niet de pretentie
heeft volledig
te zijn.
Wat hij wel is,
is een leuke,
interessante en
toch ook wel
informatieve
poster over de
ballonvaart, die niet mag ontbreken in
de bar van een zichzelf respecterend bal-
lonbedrijf.
Een poster bovendien, die je de nieuws-
gierige passagier van het lijf houdt, zodat
je ongestoord je vaart kunt voorbereiden.
Meer informatie: www.artacarta.nl
de POsteR heeft een afmeting van 42 X 59,4 cm. [a2].
waarheen hij gaat,hij weet het niet,
want dat bepaalt de wind. het is niet de bestemming,
maar de reis erheen, die hij opwindend vindt.
Een heteluchtballon is een open ballon
waar lucht in en uit kan stromen.Wordt de lucht verwarmd, dan
stijgt de ballon. Koelt delucht af dan daalt hij.
Ontsnapt er warmelucht, daalt de
ballon nogsneller.
Een gasballon is een gesloten ballon waarin gas - helium of waterstof - is opgesloten. Om te dalen laat je gas ontsnappen,
om te stijgen gooi je ballast - zand- overboord.als je geen zand meer hebt, of te veel gas
hebt laten ontsnappen, moet je landen.
Ouderwetse gasballonszaten in een net.
tegenwoordig is de mand met lijnen vastgemaakt
aan de ballon zelf.loadtapes
houdende pannelsbij elkaar.
gemiddelde hoogte van een ballonvaart 1500 feet = 450 m.
Het begon met de Franse broers Etienne en Joseph Montgolfier.In 1783 maakten zij een papierenballon en staken daar eenvuurtje onder. de eerste passagiers waren een schaap, een haanen een eend.
De eerste mensen waren markiesd’Arlandes en natuurkundigePilâtre de Rozier.Zij vonden, dat de twee misdadigers diehiervoor aangewezen waren niet met de eer mochten gaan strijken.
De eerste keer
Hoe een ballonin de lucht blijft
Hoe hogerje in deatmosfeerkomt hoedunner de lucht.
Een ballon zoekteen plekjewaar de dichtheidvan de luchthetzelfde isals de dichtheidin de ballon.
Door de luchtin de ballonte verwarmenzet die uit.Daardoor wordtde luchtdichtheidin de ballonminder.
Bij een gasballon gebruik je eenvoudigeen gas dat van nature dunner is dan lucht.Dikke lucht
dunne lucht
luchtdunnerdan de
omgeving
lucht netzo dun als de
omgeving
Gat in de bovenkant om warme
lucht te laten ontsnappen.
in de mand zitten
flessen metpropaangas om
de lucht meete verwarmen
Een heteluchtballon
kan niet tegen thermiek.Daarom kan hij alleen‘s ochtends vroeg of’s avonds laat varen.
‘s nachts mag hijniet varen.
Panels gemaakt
van nylon.
ventiel om gas te laten ontsnappen.
De amerikaanse miljonair B.C. Forbeshad een hele verzameling,waaronder een luchtwaardige replica van zijn franse kasteel.
Rain skirt.
moet voorkomendat regen in
de mand drupt.
Aan de mand hangen
zandzakken. Met een kleinschepje wordt hier
heel voorzichtig zanduit gegooid om te stijgen.
Appendix.
hierdoor wordtde ballon
gevuld met gas.
een gasballonkan dagen - en
nachten - achterelkaar doorvaren.
Lijn om
het ventielmee te
bedienen.
De kleinste ballon
is een cloud hopper.
Daarbij zit de pilootop een klapstoeltje
aan de gasfles.
De onderkant is
gemaakt van nomex,dat minder brandbaar is
parachutevormige
klep om het gat meedicht of open te doen.
Branders kunnen onder hogeen onder lage druk branden.
onder lage druk maken ze minder lawaai.dit wordt gebruikt in de buurt van
vee en wordt daarom vee- of koeienbrander genoemd.
Een ballon vaartmeestal net zo snel
als de wind. Daarom waaithet niet in een ballon.
Dat wordt aerostatischgenoemd.
de scoop zorgtervoor dat de
warmte in de ballonkomt en niet wegwaait
lijnen om de parachute
mee op zijn plaats te houden
lijn om de
parachute meete bedienen
wet van
Archimedes
Dus, hoegroter de
ballon, hoe groter
de opwaartsedruk,
hoe meer passagiers.
De opwaartse kracht die eenlichaam ondergedompeld in een vloeistof
of gas ondervindt, is even groot als het gewicht van de verplaatste
vloeistof of gas.
wet van deballonvaarder
heteluchtballon
hete
luch
tbal
lon
6.6
14 m
.
verk
eers
vlie
gtu
igen
12.0
00 m
.
Pro
f. Pi
ccar
d. 19
32
Hel
ium
bal
lon
. 16
.940
m.
Jose
ph k
itti
ng
er 19
60
Hel
ium
bal
lon
31.3
00
m.
van
die
ho
og
te s
pro
ng
hij
met
een
par
achu
tte
naa
r be
ned
en. d
at is
oo
k he
t w
erel
drec
ord
vri
je v
al.
On
bem
ande
gas
ball
on
BU6
0-1
, 20
02
, 53
.00
0 m
.
©Hi
lver
sum
, 20
12.
ww
w.a
rtac
arta
.nl.
nie
ts v
an d
eze
uitg
ave
mag
wo
rden
ver
veel
voud
igd
en/
of
ope
nba
ar g
emaa
kt in
wel
ke v
orm
dan
oo
k zo
nde
r ui
tdru
kkel
ijke
to
este
mm
ing
van
de
aute
ur: r
utg
er c
ouc
ke, r
utg
er@
couc
ke.n
lgasballon
special shapes
cloud hopperrond de wereld
De eerste vaart rondde wereld vondplaats in 1999met de breitlingorbiter. Piloten warenBertrand piccard en Brian jones,de ballonwas een combinatie van gas en hete lucht, waarbij de hete lucht dehelium verwarmde.
De ballon was55 m. hoog.
In de drukcabinewas een bed en een wc.
De orbiter steeg1 maart 1999 opin het ZwitserseChateaux d’oex
en landde19 dagen 22 uuren 55 minuten
later in de Egyptischewoestijn.
hij had toen eenafstand afgelegd
van 25.361 km.hoogtes bereikt van 11,37 km, en
snelheden van bijna300 km per uur.
als je delucht niet meer
kunt verwarmen, moet je landen.
Scheurbaan. Die
wordt opengetrokkenna de landing, zodat
het gas snel kan ontsnappen.
special shapes zijn ballonnen die een andere vormhebben, dan een gewone ballon.
er zijn allerleimaterialen geprobeerd,
maar een mand vanwilgentenen bleek
het best te voldoen.
ballonVaartpostere
Lindstrand Holland / Noordelijk Ballonvaartcentrum is een EASA Subpart F erkend onderhoudsbedrijf en een CAMO + organisatie. Ons erkenningsnummers zijn NL.MF.3060 en NL.MG.8060. U kunt bij ons terecht voor, Jaarlijks-, en incidenteel onderhoud een ARC inspectie en ARC verlenging en bewaken van de permanente luchtwaardigheid van uw ballon. Dealer Lindstrand Balloons. 0513 41 75 03 • www.lindstrand.nl
• Onderhoud incidenteel
• Onderhoud jaarlijks
• ARC Inspecties
• ARC verlenging
• Bewaking permanente luchtwaardigheid
• Aanschaf van uw ballon
• Lindstrand
• Cameron
• Thunder and Colt
• Sky
• Kubicek
• Kavanagh
• Schroeder
• Ultra Magic
kOOistRa
Lindstrand Holland / Noordelijk Ballonvaartcentrum is een EASA Subpart F erkend onderhoudsbedrijf en een CAMO + organisatie. Ons erkenningsnummers zijn NL.MF.3060 en NL.MG.8060. U kunt bij ons terecht voor, Jaarlijks-, en incidenteel onderhoud een ARC inspectie en ARC verlenging en bewaken van de permanente luchtwaardigheid van uw ballon. Dealer Lindstrand Balloons. 0513 41 75 03 • www.lindstrand.nl
• Onderhoud incidenteel
• Onderhoud jaarlijks
• ARC Inspecties
• ARC verlenging
• Bewaking permanente luchtwaardigheid
• Aanschaf van uw ballon
• Lindstrand
• Cameron
• Thunder and Colt
• Sky
• Kubicek
• Kavanagh
• Schroeder
• Ultra Magic
44
ballonstof