bank baiguulah zuvshuurul

47
 Монголба нкны  Ерөнхий лөгчийн 2000 оны 8-  р сарын 7-ны 375 тоот тушаалын I X авсралт БАНК, ТҮҮНИЙ НЭГЖ БАЙГУУЛАХ ЗӨВШӨӨРЛИЙН ЖУРАМ НЭГ. Нийтлэг үндэслэл 1.1.Энэхүү журмын зорилго нь Банкны тухай хуулийн 20, 24, 27 дугаар зүйлийг үндэслэн Монголбанкнаас  банк, түүний нэгж байгуулах, банкны дүрмийн сангийн бүтцийг өөрчлөхөд зөвшөөрөл олгох, баримт бичгийг хянах, олгосон зөвшөөрлийг  хүчингүй болгохтой холбогдсон харилцааг зохицуулахад оршино. 1.2.Монголбанк нь банк үүсгэн байгуулагчаас ирүүлсэн банк байгуулах зөвшөөрөл олгохыг хүссэн өргөдөл, бусад холбогдох баримт бичгийг энэ журмын дагуу хүлээн авч, хянан шийдвэрлэнэ. 1.3.Хууль тогтоомжид өөрөөр заагаагүй бол Монголбанк нь банк, түүний нэгж байгуулах зөвшөөрөл олгохдоо тухайн банкны дүрмийн сангийн өмчлөл, үүсгэн байгуулагдсан хэлбэр, үйл ажиллагааных нь төрлөөс үл хамааран хууль тогтоомжид заасан шаардлага зарчмыг адил тэгш баримтлана. Шаардлагатай гэж үзвэл Монголбанк банкны эрхлэх үйл ажиллагаа, актив пассив хөрөнгө, бусад зүйлд тусгайлан шаардлага тавьж, хязгаарлалт хийж болно.  / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2001.8.10- ны 352 тоот тушаалаар нэмсэн  /  1.4.Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай Монгол Улсын хуулийн дагуу гадаадын банк санхүүгийн байгууллагатай хамтарсан буюу дан гадаадын банк санхүүгийн байгууллагын хөрөнгөөр Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр байгуулагдсан банк, Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа банкны хувьцааг гадаадын хөрөнгө оруулагч худалдан авсан банкийг гадаадын хөрөнгө оруулалттай банк гэнэ. Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай Монгол Улсын хуулийн дагуу гадаадын банкны Монгол Улсын нутаг дэвсгэр дээр байгуулагдсан хуулийн этгээдийн эрхтэй салбарыг гадаадын банкны салбар гэнэ. Гадаадын хөрөнгө оруулалттай банк, гадаадын банкны салбар байгуулахад хууль тогтоомжид заасан шаардлагыг тавина.  / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2001.8.10- ны өдрийн 352 тоот тушаалаар өөрчлөн найруулсан  / 1.5.Банк нь үүсгэн байгуулагдсан хэлбэрээр хувьцаат ба хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани, дүрмийн сангийн хувьд өмчийн ямар ч хэлбэрээр, банкны 

Upload: smile-enhee

Post on 05-Jul-2018

254 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 1/47

 Монголбанкны   Ерөнхийлөгчийн  2000 оны  8- р 

сарын 7-ны 375 тоот тушаалын I X авсралт 

БАНК, ТҮҮНИЙ  НЭГЖ  БАЙГУУЛАХ  ЗӨВШӨӨРЛИЙН  ЖУРАМ 

НЭГ. Нийтлэг  үндэслэл 

1.1.Энэхүү  журмын   зорилго  нь  Банкны  тухай   хуулийн  20, 24, 27 дугаар  зүйлийг  үндэслэн  Монголбанкнаас  банк, түүний  нэгж  байгуулах, банкны  дүрмийн 

сангийн  бүтцийг  өөрчлөхөд   зөвшөөрөл  олгох, баримт  бичгийг  хянах, олгосон  

зөвшөөрлийг  хүчингүй  болгохтой   холбогдсон   харилцааг  зохицуулахад   оршино.

1.2.Монголбанк  нь  банк  үүсгэн   байгуулагчаас   ирүүлсэн   банк  байгуулах  

зөвшөөрөл  олгохыг  хүссэн   өргөдөл, бусад   холбогдох   баримт  бичгийг  энэ  журмын  

дагуу   хүлээн   авч, хянан  шийдвэрлэнэ.

1.3.Хууль   тогтоомжид  өөрөөр   заагаагүй   бол  Монголбанк  нь  банк, түүний 

нэгж  байгуулах   зөвшөөрөл  олгохдоо   тухайн  банкны  дүрмийн  сангийн  өмчлөл,

үүсгэн   байгуулагдсан   хэлбэр, үйл  ажиллагааных  нь  төрлөөс   үл  хамааран   хууль  

тогтоомжид  заасан   шаардлага   зарчмыг  адил  тэгш  баримтлана. Шаардлагатай   гэж  

үзвэл  Монголбанк  банкны  эрхлэх   үйл  ажиллагаа, актив  пассив  хөрөнгө, бусад  

зүйлд  тусгайлан  шаардлага  тавьж, хязгаарлалт   хийж  болно.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2001.8.10-ны 352 тоот тушаалаар нэмсэн /  

1.4.Гадаадын  хөрөнгө   оруулалтын   тухай   Монгол  Улсын  хуулийн  дагуу  

гадаадын   банк  санхүүгийн  байгууллагатай   хамтарсан   буюу   дан  гадаадын   банк 

санхүүгийн  байгууллагын  хөрөнгөөр   Монгол  Улсын  нутаг  дэвсгэр  дээр  

байгуулагдсан   банк, Монгол  Улсын  нутаг  дэвсгэр   дээр  үйл  ажиллагаа   явуулж  

байгаа  банкны  хувьцааг  гадаадын  хөрөнгө   оруулагч   худалдан   авсан   банкийг 

гадаадын   хөрөнгө  оруулалттай   банк  гэнэ.

Гадаадын   хөрөнгө   оруулалтын   тухай   Монгол  Улсын  хуулийн  дагуу  

гадаадын   банкны  Монгол  Улсын  нутаг  дэвсгэр   дээр  байгуулагдсан   хуулийн  

этгээдийн  эрхтэй  салбарыг   гадаадын  банкны  салбар   гэнэ.

Гадаадын   хөрөнгө  оруулалттай   банк, гадаадын  банкны  салбар   байгуулахад  

хууль   тогтоомжид  заасан   шаардлагыг  тавина.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн  2001.8.10-ны өдрийн  352 тоот тушаалаар өөрчлөн 

найруулсан /

1.5.Банк  нь  үүсгэн   байгуулагдсан   хэлбэрээр   хувьцаат  ба   хязгаарлагдмал  

хариуцлагатай  компани, дүрмийн  сангийн  хувьд  өмчийн  ямар  ч  хэлбэрээр, банкны 

Page 2: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 2/47

үйл  ажиллагаа   явуулах  хэлбэрээр   нийтлэг  ба  төрөлжсөн   байж  болно.

1.6.Банкийг  Компанийн  тухай   хуулийн  13, 18 дугаар   зүйлд  заасны  дагуу  

шинээр   хөрөнгөө   нийлүүлэх, хувьцаа  гаргах, хувьцааны  захиалга   авах   аргаар   болон  

өөрчлөн   байгуулах  / нийлэх, нэгдэх, хуваах, тусгаарлах, өөрчлөх/ замаар   байгуулж  

болно.

1.7.Банк  нь  оноосон  нэрийн  зөвшөөрлийг  холбогдох   татварын 

байгууллагаас   эхлээд  авах   бөгөөд   банк  байгуулж, үйл  ажиллагаа   явуулах 

зөвшөөрлийг  Монголбанкнаас  авсны  дараа   Оюуны  өмчийн  газар   болон   улсын  

бүртгэлд  бүртгүүлснээр   үйл  ажиллагаагаа   эхэлнэ.

1.8.Банк  нь  оноосон   нэр, байршлын  талаар   дүрэмдээ  тодорхой   тусгаж,

түүнийг  өөрчлөх   тухай  бүрд   татварын  байгууллага, Монголбанкны  зөвшөөрөл  авч,

Оюуны  өмчийн  газарт   бүртгүүлнэ.

1.9.Банкны  нэгж  нь  зөвхөн   толгойлох   банкны  оноосон   нэрийг  хэрэглэх   ба 

тухайн  банкинд  Монголбанкнаас  тусгай   код  олгоно. Банкны  нэгжийн  дугаарыг  

байгуулагдсан   огнооны  дарааллаар   олгоно.

ХОЁР. Банк  байгуулахад   тавих  шаардлага 

2.1.Банк  / ХК  болон   ХХК  хэлбэрээр/ үүсгэн   байгуулахыг   хүссэн   иргэн,

хуулийн  этгээд, гадаадын   банк, санхүүгийн  байгууллага   нь  Банкны  тухай   хуулийн 

18, 19 дүгээр   зүйл  болон   энэ  журмын  шаардлагыг  хангасан   дор   дурьдсан  баримт 

бичгийг  үнэн  зөв, бүрэн  гүйцэд  бүрдүүлж, эх  хувийг  Монголбанкинд  ирүүлнэ. Энэ 

зүйлийн  2.1.8- д  дурьдсан   баримт  бичгийг  өргөдлийг  хянах  эцсийн  шатанд  өгч  

болно. Үүнд:

2.1.1.Банк  үүсгэн   байгуулах   зөвшөөрөл  олгохыг   хүссэн   өргөдөл  

Өргөдлийг  энэ  журмын  1 дүгээр   хавсралтын   дагуу   бичиж  дараахь  

материалыг  хавсаргасан   байна: 

1/Нийтэд   санал   болгосон   хувьцааны  захиалга   авах   аргаар  

шинээр  ХК  хэлбэрээр  банк  үүсгэн   байгуулах   тохиолдолд  Үнэт 

цаасны  хорооноос   тогтоосон   журмын  дагуу   захиалга   авч, захиалгын  

төлбөр   хийгдсэн  нөхцөлд  үүсгэн   байгуулагчдын   хурлаар   хэлэлцэж шийдвэрлэсэн  шийдвэр, Үнэт  цаасны  хороонд  бүртгүүлсэн   тухай  

албан   бичиг;

2/ХХК  хэлбэрээр   ажиллаж  байсан   банкийг  ХК  хэлбэрээр  

өөрчлөн   зохион  байгуулж   байгаа   тохиолдолд  энэ  талаарх   банкны  бүх  

хувь   нийлүүлэгчдийн  хурлын   шийдвэр, нийтэд  санал  болгосон   үнэт 

Page 3: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 3/47

цаасаа   бүртгүүлж, Үнэт  цаасны  хорооноос   авсан   зөвшөөрөл;

Захиалгын  төлбөрийг  Банкны  тухай   хуулийн  дагуу   зөвхөн  

мөнгөн   хөрөнгөөр   хийсэн  байна.

2.1.2. Банк  үүсгэн   байгуулах   гэрээ 

Гэрээг   Монгол  Улсын  Иргэний  хуульд  заасны  дагуу   үйлдэх  бөгөөд  

түүгээр  дараахь   зүйлсийг  харилцан  тохиролцсон  байна. Үүнд:1/үүсгэн   байгуулж  байгаа  банкныхаа  хэлбэр, бүтэц, зохион  

байгуулалт, эрхлэх   үйл  ажиллагаа;

2/ үүсгэн   байгуулагчдын  хамтран   ажиллах  зарчим, үүсгэн  

байгуулагч   тус  бүрийн  эдлэх  эрх, хүлээх   үүрэг, хариуцлага;

3/дүрмийн  санд  хөрөнгө  оруулах   хэлбэр, хугацаа, ХК  

хэлбэрээр   байгуулах   гэж  байгаа   банкны  хувьд  хэрвээ  үүсгэн  

байгуулагчид  компанийн  хувьцааг  худалдаж   авах   бол   худалдаж   авах 

хувьцаа  болон   бусад  үнэт  цаасны  ангилал, төрөл  тус  бүрийн  дүн,

хэмжээ, худалдан   авах  хугацаа,

4/Бусад  шаардлагатай  гэж  үзсэн   асуудал.

Нэг  үүсгэн   байгуулагчтай   банкны  хувьд  энэ  гэрээ  

хамаарахгүй.

2.1.3.Үүсгэн   байгуулагчдын  хурлын   шийдвэр 

Үүсгэн   байгуулагчид  нь  банкийг  үүсгэн   байгуулах   хурал   хийж, албан  

ёсны  шийдвэр  гаргасан   байна. Нэг  үүсгэн   байгуулагчийн  хувьд  түүний гаргасан   шийдвэрийг  үүсгэн   байгуулах   шийдвэр  гэж  үзнэ. Шийдвэрт 

банкны  дүрэм, хувьцааны  захиалга   авах  буюу   шинээр   хувьцаа  гаргах  

замаар   банк  байгуулах   бол  зарлах, гаргах   хувьцааны  үнэ, тоо, хэмжээ,

тэдгээрээс   үүсгэн   байгуулагчдын  худалдаж   авах  үнэ, хэмжээ, худалдаж   авах  

хугацаа, төлбөр  хийх  хэлбэрийг  тусгахаас   гадна   төлөөлөн   удирдах  зөвлөл  

болон   хяналтын  зөвлөлтэй   байх  эсэх, байхаар   бол  тэдгээрийн  дарга,

гишүүдийг  сонгож, ажиллах   журмыг  баталж, захирал, гишүүдийг  томилсон 

байна. Мөн  бусад   шаардлагатай   асуудлыг   хэлэлцэж, шийдвэрлэсэн  байх 

бөгөөд   уг   шийдвэрийг  хурлаас   сонгогдсон   хурлын   дарга   гарын  үсэг   зурж,

баталгаажуулсан   байна.

Хувьцааны  захиалга  авах  буюу   шинээр  хувьцаа  гаргах   замаар   банк 

байгуулж   байгаа   хувь  нийлүүлэгчдийн  хувьд  нийт  захиалсан  болон  

гаргасан   хувьцаанаас  төлбөр  хийгдсэн   хувьцааны  үнийн  дүн   банкны 

Page 4: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 4/47

дүрмийн  сангийн  хууль   тогтоомжид  заасан   доод  хэмжээнд  хүрсэн  

тохиолдолд  банкийг  байгуулах   нөхцөл  бүрдсэн   гэж   үзэн   үүсгэн  

байгуулагчдын  хурлын   шийдвэрийг  гаргасан   байна.

Шийдвэрт  дараахь   материалыг  хавсаргасан   байна:

1/банкны  дүрмийн  санд  хөрөнгө  оруулах   хувь  

нийлүүлэгчдийн  жагсаалт;

2/Хамгийн  том  10 хувь   нийлүүлэгчдийн, хэрэв  тэдгээрийн 

оруулсан   хөрөнгө  нь  банкны  дүрмийн  сангийн  51 хувьд  хүрэхгүй  

тохиолдолд   эзэмших  хувьцааных  нь  нийлбэр  дүн   дүрмийн  сангийн 

51-ээс   доошгүй  хувийг  эзлэх   хамгийн  том  хувь   нийлүүлэгчдийн 

талаарх   холбогдох   байгууллагаас   гаргасан   дараахь   тодорхойлолтууд:

а/зээл, батлан  даалтын  гэрээгээр   хүлээсэн   хугацаа   хэтэрсэн  

аливаа  өртэй  эсэхийг  тодорхойлсон   бүх  банк, банкны  өрийг 

барагдуулах   алба, зээлийн  мэдээллийн  сангийн  тодорхойлолт;

б/гааль, татварын  байгууллагад   өртэй  эсэх  талаарх   эдгээр  

байгууллагын   удирдлагын  гарын  үсэгтэй   тодорхойлолт;

в/ял  шийтгэлтэй  эсэх   талаар   Цагдаагийн   ерөнхий  газрын 

тухайн   асуудал   хариуцсан  хэлтэс, тасгийн  удирдлагын   гарын   үсэгтэй  

тодорхойлолт;

г/Үүсгэн  байгуулагчдын  хурлын   шийдвэрээр  Төлөөлөн  

удирдах   зөвлөлтэй  байхаар   шийдвэрлэсэн  бол   түүний  дарга, гишүүд 

тус   банкны  хувь  нийлүүлэгч  мөн  болохыг   тодорхойлсон   үүсгэн  байгуулагчдын  хурлын  даргын   тодорхойлолт;

д/төлөөлөн   удирдах   зөвлөлийн  дарга, түүний  гишүүдийн  ёс  

зүйн  болон   бизнесийн  нэр  хүнд  нь  банкийг  удирдахад   харшлах  

зүйлгүйг  тодорхойлсон   үүсгэн   байгуулагчдын  хурлын   даргын 

тодорхойлолт.

3/Тухайн  орны  онцлогоос   шалтгаалан   энэ  журмын  2.1.3- ын 2/-

т  заасан   тодорхойлолтуудыг   гаргаж   ирүүлэх  боломжгүй   гэж  

Монголбанк  үзвэл, гадаадын   хөрөнгө  оруулалттай   банк  болон  

гадаадын   банкны  салбарыг   үүсгэн   байгуулагч   нараас  энэ  талаар  

баталгаа   гаргуулж   авна.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2001.8.10-ны 352 тоот тушаалаар нэмсэн /

2.1.4.Банкны  дүрэм  

Page 5: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 5/47

Компанийн  тухай   хуулийн 16, 17 дугаар   зүйл, Банкны  тухай   хуулийн 

26 дугаар   зүйлийн  дагуу   дүрэмд  дараахь   асуудлыг   заавал  тусгаж, үүсгэн  

байгуулагчдын  хурлаар   баталсан   байна. Үүнд:

1/банкны  оноосон   нэр, оршин  байгаа   газрын  хаяг;

2/өмчлөлийн  болон  үүсгэн   байгуулагдсан   хэлбэр, үйл  

ажиллагаа   явуулах, ажил  үйлчилгээ  эрхлэх   чиглэл;

3/дүрмийн  сангийн  хэмжээ  / хувьцаат  компанийн  хувьд 

хувьцааны  тоо, нэрлэсэн  үнэ, давуу  эрхийн  хувьцаа  зарласан   нөхцөлд 

давуу   эрхийн  хувьцааны  тоо, түүний  эзэмшигчийн  эрх/, дүрмийн 

сангийн  бүтцэд  өөрчлөлт  оруулах   нөхцөл;

4/банкны  хувь   нийлүүлэгчдийн  хурал   хуралдах   болон  

төлөөлөн   удирдах   зөвлөлтэй  байх  бол  түүний  үйл  ажиллагаа   явуулах  

журам, төлөөлөн   удирдах  зөвлөлийн  гишүүдийн  тоо, гүйцэтгэх 

захирлын  эрх, үүрэг, банк  их  хэмжээний  болон   ашиг  сонирхлын 

зөрчилтэй  хэлцэл  хийхэд  баримтлах  журам, энэ  талаарх   удирдлагын  

бүрэн   эрх;

5/Монголбанкнаас  баталсан   банкны  дотоод  хяналтын  үйл 

ажиллагааны  үлгэрчилсэн   журмын  дагуу   дотоод  хяналтад  тавьсан 

шаардлагыг  тусгасан   дотоод  хяналтын  албаны  ажиллах   журам;

6/хувь  нийлүүлэгчдийн  хурал, төлөөлөн   удирдах   зөвлөл,

хянан  шалгах  зөвлөл,  дотоод  хяналтын  албаны  бүрэн   эрх, үүрэг,

хариуцлага;7/банк, банкны  ажилтны  нэр  хүндийг  хамгаалах, аюулгүй  

байдал, нийгмийн   баталгааг   хангахтай   холбогдсон   асуудал;

8/хувьцааг  арилжих, бусдад   шилжүүлэх, харилцан   хязгаарлалт  

хийх  үйл  ажиллагааг   зохицуулах  хууль   зүйн  үндэслэл, хууль  

тогтоомжид  заасан   бусад   асуудал;

9/Банк  татан  буугдах   үндэслэл, банкны  удирдлагын   буруутай  

үйл  ажиллагаанаас   харилцагчдад  учруулсан   хохирлыг  барагдуулах  

арга   хэлбэр, хариуцлага   хүлээх   зарчим.

2.1.5.Банк  байгуулах   эдийн  засгийн  үндэслэл 

Банк  байгуулах   эдийн  засгийн  үндэслэлийг  гаргахдаа   тухайн  нутаг 

дэвсгэрийн  бодит  шаардлагыг  харгалзан   үйлдвэрлэл, үйлчилгээний  чиглэл,

банкны  үйлчилгээний  хамрах   хүрээ, зээл, хадгаламж, төлбөр  тооцооны  үйл  

Page 6: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 6/47

ажиллагаанд  тулгуурлан   боловсруулсан   банк  байгуулах   эдийн  засгийн 

үндэслэлийг  тодорхойлон   дүгнэлт  хийсэн  бизнесийн  үйл  ажиллагааны 

тухай   танилцуулга  бичиж, түүнд  банкны  эхлэлтийн  тайлан  тэнцэл  болон  

банк  байгуулагдан   үйл  ажиллагаа   эрхлэн  явуулж  эхэлснээс  хойш 

хэрэгжүүлэх  5 жилийн  хугацааны  бизнес  төлөвлөгөөг   хавсаргасан   байна.

Бизнес  төлөвлөгөөнд  банкны  тайлан  тэнцэл, мөнгөн   хөрөнгийн 

урсгал, орлого, зарлагын  байдлыг  тусган   энэ  журмын  2 дугаар   хавсралтад  заасан   аргачлалыг  үлгэр  болгон   боловсруулсан   байна.

Бизнес  төлөвлөгөөнд   мөрдөж   ажиллах   бодлогын  чанартай  эрх   зүйн  

баримт  бичиг   / дүрэм, эрхлэх   үйл  ажиллагаа, ажил  үйлчилгээний  талаарх  

журам, заавар, ажил  үйлчилгээний  ерөнхий  нөхцөл/-ийг  хавсаргана.

2.1.6.Үүсгэн   байгуулагч, хувь   нийлүүлэгчдийн  санхүүгийн  тайлан:

1/Тухайн  банкны  дүрмийн  санд  хөрөнгө   оруулсан   хамгийн 

том  10 хувь  нийлүүлэгч, хэрвээ  тэдгээрийн  оруулах   хөрөнгө   нь 

банкны  дүрмийн  сангийн  51 хувьд  хүрэхгүй   тохиолдолд   эзэмших 

хувьцааных  нь  нийлбэр  дүн   дүрмийн  сангийн 51- ээс   доошгүй  хувийг 

эзлэх   хамгийн  том  хувь   нийлүүлэгч  -   хуулийн  этгээдийн  аудитын 

байгууллага   / аудитор/-аар   баталгаажуулсан   сүүлийн  2 жилийн 

санхүүгийн  тайлан,  гадаадын   хөрөнгө  оруулалттай  банкны   хувь 

нийлүүлэгчийн , гадаадын  банкны  салбарын   хувьд  толгой  банкны 

аудитын  байгууллагаар  баталгаажуулсан  сүүлийн  3 жилийн 

санхүүгийн  тайлангийн  нотариатаар  гэрчлүүлсэн   хуулбар, хувь  

хүний  хувьд  иргэний  орлогын  татвар  тодорхойлох   дэвтэр.

 / Энэ   хэсгийг   МБЕ -ийн  2001.8.10-ны  352 тоот  тушаалаар 

өөрчлөн найруулсан /

2/Гадаадын  хөрөнгө   оруулалттай   банк, гадаадын   банкны 

салбарын   хувьд  дараах   материалыг  хавсаргасан   байна:

-тухайн   улсын   банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгох   эрх  бүхий  

байгууллагаас   Монгол  Улсын  нутаг  дэвсгэр  дээр  банкны  салбар  

байгуулахыг   зөвшөөрсөн  тухай   албан   бичиг;

-тухайн   банк, санхүүгийн  байгууллагын   Монгол  Улсын  нутаг 

дэвсгэр   дээр  банк, салбар   байгуулах   талаар   гаргасан   шийдвэр;

-тухайн   банк, санхүүгийн  байгууллагыг   тухайн  орондоо 

бүртгэгдсэн   болохыг   нотлох  баримт;

-тухайн   банкинд  зэрэглэл   тогтоох  олон   улсын  эрх  бүхий 

Page 7: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 7/47

байгууллагаас   тогтоосон  зэрэглэл.

 / Энэ   хэсгийг   МБЕ -ийн  2001.8.10-ны  өдрийн  352 тоот 

тушаалаар өөрчлөн найруулсан /

2.1.7.Банкны  удирдлага, боловсон   хүчний  талаарх   тодорхойлолт 

Дор  дурдсан   этгээд  энэ  журмын  3 дугаар   Хавсралтын  дагуу  

тодорхойлолтоо   гаргаж   ирүүлнэ:1/Үүсгэн  байгуулагч   болон   хувь   нийлүүлэгч, ТУЗ-ийн  дарга,

гишүүн, Дотоод  хяналтын  албаны  удирдлага, хянан  шалгагчаар  

ажиллах   ажилтан;

2/Банкны  гүйцэтгэх  захирал, газар, хэлтэс, бусад   албад,

удирдах   хороод, нэгжийн  удирдлага, ерөнхий  нягтлан  бодогч,

зээлийн  ажилтнаар  ажиллах  этгээд.

Техник  тоног  төхөөрөмж, программ   хангамж, ажлын  байрны 

тодорхойлолт 

2.1.8.Тодорхойлолтыг  энэ  журмын  4 дүгээр   Хавсралтын  дагуу  

үйлдэж, түүнд  техник  тоног  төхөөрөмж, программ   хангамж, ажлын  байрны 

найдвартай, аюулгүй   ажиллагаа, нууцлал, харуул, хамгаалалтын   асуудлыг  

хэрхэн   шийдвэрлэсэн  талаар   тодорхой   бичиж  ирүүлнэ. Программ   хангамж  

нь  Монголбанкны  клирингийн  сүлжээ, зээлийн  мэдээллийн  сантай 

холбогдож, зохих  журмын  дагуу   ажиллахад   бэлэн  болсныг  нотлох   баримт 

бичгийг  хавсаргана. Харуул   хамгаалалтыг  цагдаагийн  байгууллага   болон  түүнтэй  ижилтгэх  бусад   байгууллагаар   хийлгүүлэх, энэ  талаар   хамтран  

ажиллах   гэрээ  байгуулсан   байна.

2.1.9.Үйл  ажиллагаандаа   мөрдөж   ажиллах  бусад   бодлогын  чанартай 

эрх   зүйн  баримт  бичиг  / дүрэм, журам, заавар, ажил  үйлчилгээний  ерөнхий  

нөхцөл, бусад/

2.1.10.Гадаадын  хөрөнгө   оруулалттай  банк, гадаадын   банкны  салбарт  

дараах   шаардлага   тавигдана:

1/Гадаадын  хөрөнгө   оруулалттай   банк, гадаадын   банкны 

салбар   нь  Монголбанкнаас  тогтоосон  дүрмийн  сангийн  доод  

хэмжээнээс  багагүй   дүрмийн  сантай   байх;

2/Ажиллах  боловсон   хүчний  70- аас  доошгүй   хувийг  Монгол 

улсын   иргэдээс  бүрдүүлэх;

Page 8: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 8/47

3/Гүйцэтгэх  удирдлага   нь  гадаадын   иргэн  байгаа   нөхцөлд 

байнгын  мэргэжлийн  орчуулагчтай   байх.

/Энэ   хэсгийг   МБЕ -ийн  2001.8. 10-ны  өдрийн  352 тоот 

тушаалаар нэмсэн /

2.2.Гадаадын  хөрөнгө   оруулалттай   банк, гадаадын   банкны  салбар   байгуулах 

зөвшөөрөл  авахад   энэ  журмын  2.1- д  заасан   баримт  бичгийг  тухайн  орны  хэл   дээр  

болон   монгол  хэл   дээр  тус   бүр  2 хувь   үйлдэж, орчуулсан   хувийг  нотариатаар 

гэрчлүүлсэн   байна.

 / Энэ   хэсгийг   МБЕ -ийн  2001.8.10-ны  352 тоот  тушаалаар  өөрчлөн 

найруулсан /

2.3.Үүсгэн  байгуулагчдаас   баримт  бичгийг  бүрэн  гүйцэд  , үнэн  зөв 

бүрдүүлж   Монголбанкинд  ирүүлсэн   өдрөөс   эхлэн  Банкны  тухай   хуулийн  20

дугаар   зүйлийн  3 дахь   хэсэгт   заасан   өргөдлийг  хянаж, шийдвэрлэх  60 хоногийн 

хугацааг   тооцно.

2.4.Үүсгэн  байгуулагчид  баримт  бичгийг  бүрдүүлэхтэй  холбогдуулан  

Монголбанкны  Хяналт  шалгалтын  газраас   мэргэжлийн  болон   арга  зүйн  зөвлөгөө  

авч  болно.

2.5.Банк  нь  Монголбанкнаас  зөвшөөрөл  авч  банкны  үйл  ажиллагаа   эрхлэн  

явуулж  эхэлсэнээс  хойш  хугацаанд  банк  байгуулахаар   анх  бүрдүүлэн   ирүүлсэн   энэ 

журмын  2.1- д  дурьдсан  баримт  бичигт  өөрчлөлт  орох  тухай  бүрт  ажлын  7

хоногийн  дотор  Монголбанкинд  ирүүлж, хянуулж  байна.

ГУРАВ. Банк  байгуулахад   бүрдүүлэх  баримт   бичгийг   хянах 

3.1.Монголбанкны  Хяналт  шалгалтын  газар   банкны  тухай   хууль  

тогтоомжийг  үндэслэн  үүсгэн   байгуулагчдаас   ирүүлсэн  энэ  журамд   заасан   баримт 

бичгийг  дараахь   байдлаар  хянана. Үүнд:

3.1.1.Журамд  заасан   баримт  бичгийг  бүрэн  гүйцэд  ирүүлсэн  эсэхийг 

шалгана;

3.1.2.Ирүүлсэн   бичиг  баримт, түүний  бүрдэл  нь  хууль   тогтоомж,

энэхүү  журамд   тавьсан  шаардлагуудыг  хангаж  байгаа  эсэхэд   Монголбанкны 

Хуулийн  хэлтэстэй  хамтран  дүгнэлт  гаргана;

3.1.3.Хувь  нийлүүлэгчид  нь  дүрмийн  санд  хувь  хөрөнгө  оруулах,

хувьцаа  худалдаж   авах  талаар  хүлээсэн   үүргээ   гэрээнд  заасан   хугацаанд 

биелүүлснийг  нотлох  банкны  төлбөрийн  баримт  болон  адилтгах  бусад  

баримт  байгаа  эсэх, хувь   нийлүүлэгчдээс  банкны  дүрмийн  санд  хувь  

Page 9: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 9/47

Page 10: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 10/47

байгууллагын   хамтарсан   гэрээний  дагуу   хариуцлагатай, найдвартай 

ажиллах   боломжтой  зэргийг  газар   дээр  нь  шалгана.

3.2.Монголбанк  нь  Банкны  тухай   хуулийн  18 дугаар   зүйлийн  2 дахь   хэсэгт  

заасны  дагуу   шаардлагатай  гэж  үзсэн   асуудлаар   хууль  хяналт, татвар, аудит, банк,

бусад   байгууллагаас   тодорхойлолт, лавлагаа   гаргуулах, мэргэжлийн  байгууллага,

газруудтай   хамтран   хяналт  шалгалтыг  хийж  болно.

3.3.Банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгохыг   хүсч   ирүүлсэн   баримт  бичгийг 

Хяналт  шалгалтын  газар   хянан  үзсэний  үндсэн  дээр  бүрдэл   дутуу, хангалтгүй   гэж 

үзвэл  энэ  талаар   үүсгэн  байгуулагчид  албан   ёсоор   мэдэгдэж  шаардлагатай   нэмэлт 

баримт  бичгийг  үүсгэн   байгуулагчдаас   шаардан  авч  болно.

ДӨРӨВ. Банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгох  

4.1.Хяналт  шалгалтын  газар   нь  банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгохыг   хүсч  

үүсгэн   байгуулагчаас  ирүүлсэн   баримт  бичгийг  Банкны  тухай  хуулийн  17-20

дугаар   зүйл, энэ  журмын  холбогдох   заалтыг  үндэслэн  хянаж, шаардлагатай  

асуудлыг   газар   дээр  нь  шалгасны  үндсэн  дээр   энэ  журмын  Хоёрдугаар   бүлэгт 

заасан   шаардлагыг  бүрэн   хангасан   гэж   үзвэл   энэ  журмын  5 дугаар   Хавсралтын  

дагуу   Хуулийн  хэлтсийн  дүгнэлтийг  үндэслэн  санал  дүгнэлтээ  боловсруулж,

удирдлагад   танилцуулах  буюу  Захирлуудын  зөвлөлийн  хурлаар   хэлэлцүүлж  

шийдвэрлүүлнэ.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн  2001.8.10-ны өдрийн  352 тоот тушаалаар өөрчлөн 

найруулсан /  

Гадаадын   банкны  салбарын   хувьд, тухайн   орны  банк, санхүүгийн 

байгууллагад   хяналт  шалгалт  явуулах  эрх  бүхий  байгууллагатай   Монголбанк 

хамтран   нэгдсэн  хяналт  тавих  талаар   " Харилцан  ойлголцлын  санаж   бичиг"

байгуулж   зөвшилцөлд  хүрсэн   нөхцөлд  зөвшөөрөл  олгох   асуудлыг   шийдвэрлэнэ.

Гадаадын  хөрөнгө   оруулалттай   банкны  хувьд  холбогдох   хяналт  шалгалтын 

байгууллагатай   хамтарч  хяналт  тавьж  болно.

Банк, гадаадын   хөрөнгө   оруулалттай   банк, гадаадын   банкны  салбар  

байгуулах   зөвшөөрөл  олгох   асуудлыг   Захирлуудын  зөвлөлийн  хурлаар  

хэлэлцүүлэхээс   өмнө, Монголбанкин  дахь   тусгай   дансанд  дүрмийн  сангийн 

хөрөнгийг  байршуулсан  байна.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2001.8.10-ны өдрийн  352 тоот тушаалаар нэмсэн /  

4.2.Монголбанкны  Ерөнхийлөгч  нь  Захирлуудын   зөвлөлийн  хурлын  

шийдвэр, холбогдох   хууль   тогтоомжийг  үндэслэн  банк  байгуулах   шийдвэрийг 

Page 11: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 11/47

эцэслэн  гаргана. Энэ  шийдвэрт  тухайн  банкинд  ямар  төрлийн  үйл  ажиллагааг  

эрхлэх   зөвшөөрөл  олгосныг  тусгаж   зөвшөөрлийг  тодорхой   хугацаагаар   олгож  

байгаа  бол  энэ  тухай   заана.

Банкны  үйл  ажиллагааны  зөвшөөрлийг  энгийн  болон   нэмэлт  гэж  ангилна.

Энгийн   зөвшөөрөлд  Банкны  тухай   хуулийн 6 дугаар   зүйлийн 1 дэх  хэсгийн 1, 2, 3

( зөвхөн бэлнээр болон банк  хоорондын  захаар  хийх бэлэн бус төлбөр тооцоо), 5, 7,

8 ( зөвхөн  конверсийн  гүйлгээ , гадаадын  банкнаас   зээл  авах ,  харилцагчийн  захиалгаар  валютын  арилжааны  хэлцэл  хийх , ностро  лоро  харилцах ,  хадгаламж 

болон  эх  үүсвэртэй  аккредитив  нээх), 10, 11 дэх  заалтад   заасан   үйл  ажиллагаа  

хамаарна. Нэмэлт  зөвшөөрөлд  энгийн   зөвшөөрөлд  ороогүй   Банкны  тухай   хуулийн  

6 дугаар   зүйлд  заасан   бусад   үйл  ажиллагаа   хамаарна.

 / Энэ   хэсгийг   МБЕ -ийн  2002.5.6-ны  өдрийн  220 тоот  тушаалаар  нэмж 

оруулсан /

4.3.Энэ  журмын  4.2- д  заасны  дагуу   гаргасан   Монголбанкны 

Ерөнхийлөгчийн  шийдвэр  болон   зөвшөөрөл  олгох   үйлчилгээ  үзүүлсний  хөлс  1 000

000.00 төгрөгийг  Монголбанкинд  төлсөн   баримтыг  үндэслэн   Хяналт  шалгалтын 

газар   нь  тухайн  банкинд  гэрчилгээг  олгоно.

Монголбанкны  Бүртгэл   тооцооны  газар   дээр  дурьдсан  үйлчилгээний 

хөлснөөс   Монгол  улсын  тэмдэгтийн  хураамжийн  тухай   хуульд   заасан   хэмжээгээр  

тусгай   ажил  үйлчилгээ  эрхлэх   зөвшөөрөл  олгосны  хураамжийг   тооцож, улсын  

төсвийн  дансанд  ажлын 7 хоногийн  дотор  шилжүүлнэ.

4.4.Хяналт  шалгалтын  газар   банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгох   тухай  

Монголбанкны  Ерөнхийлөгчийн  шийдвэрийг  үндэслэн  тухайн  банкийг  бүртгэн 

авч, зохих  зааврын  дагуу   хувийн  хэрэг   нээн  хөтөлнө.

ТАВ. Банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгохоос   татгалзах 

5.1.Монголбанк  нь  Банкны  тухай  хуулийн  21 дүгээр  зүйлд  заасны 

үндэслэлээр  банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгохоос   татгалзана.Үүнд:

1/Банкны  тухай   хуулийн  17, 18, 19, 20 дугаар   зүйлд  заасан   заалтыг 

биелүүлээгүй;

2/Банкны  дүрэм   нь  Компанийн  хууль, Банкны  тухай   хууль, бусад  

хууль   тогтоомжтой  зөрчилдсөн;

3/Банк  нь  шаардлага   хангахуйц   хэмжээний  дүрмийн  санг  холбогдох  

журмын   дагуу   хугацаанд  нь  бүрэн  бүрдүүлээгүй   / гаргасан   болон   зарласан  

хувьцаа  нь  зарагдаагүй   учраас   банк  байгуулахаа   больсон  тухай  хувь  

Page 12: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 12/47

нийлүүлэгчдийн  хурлаас   шийдвэр  гарсан, хувь   нийлүүлэгчид  гэрээгээр  

тохиролцсон  хугацаандаа   дүрмийн  санд  оруулах   хөрөнгөө   нийлүүлж 

чадахгүй   нь  тодорхой   болсон/ болон   дүрмийн  санг   зээлээр   бүрдүүлсэн   нь 

нотлогдсон,

4/Банк  байгуулахаар   бүрдүүлсэн   баримт  бичиг  нь  хуурамч, банкны 

удирдлагад   ажиллах  хүмүүс   нь  хууль  тогтоомжид  заасан   шалгуурыг  

хангаагүй;

5/Энэ  журамд   заасан   бусад   шаардлагыг  хангаагүй.

5.2.Энэ  журмын  5.1- д  заасан   үндэслэлээр  банк  байгуулах   зөвшөөрөл 

олгохоос   татгалзсан   тохиолдолд  Хяналт  шалгалтын  газар   энэ  талаарх   үндэслэл 

бүхий  тайлбарыг  үүсгэн   байгуулагчид  бичгээр  мэдэгдэнэ.

ЗУРГАА. Банкны  үйл  ажиллагаа  эрхлэх  зөвшөөрөл  олгох, хязгаарлах 

6.1.Энэхүү  журмын  4.2- т  заасан   нэмэлт  зөвшөөрлийг  дараах   шалгуурыг  

хангасан   банкинд  олгоно:

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн  2002.5.6-ны  өдрийн  220 тоот  тушаалаар  өөрчлөн 

найруулсан /

1/Банкны  тухай   хуулийн  15 дугаар   зүйлд  заасан   шаардлагыг  бүрэн  

хангаж  1 жилээс  дээш  хугацаанд  үйл  ажиллагаагаа   хэвийн  явуулсан;

2/Банк  байгуулах   зөвшөөрөл  авснаас  хойш 1 буюу  түүнээс  дээш  жил 

үйл  ажиллагаа   явуулж  байгаа   банкны  хувьд  Банкны  тухай   хуулийн  15

дугаар   зүйлд  заасан   шаардлагыг  бүрэн  хангаж 6 сараас   дээш  хугацаанд   үйл ажиллагаагаа   хэвийн  явуулсан;

 / Энэ   хэсгийг   МБЕ -ийн  2000.9.20-ны  өдрийн  451 тоот  тушаалаар 

нэмсэн /

3/ХШГ-аас  тухайн  банкны  санхүү, төлбөрийн  чадварын  байдалд 

хийсэн  газар  дээрх   шалгалтаар  " Сайн" буюу  түүнээс  дээш  дүн  үзүүлсэн,

6.2.Энэ  хэсгийг   МБЕ -ийн  2001.5.6-ны  220 тоот  тушаалаар   хүчингүй 

болгосон.

6.3.Банкны  бусад   үйл  ажиллагаа   нэмж  эрхлэх  зөвшөөрөл  хүссэн   өргөдөлд  

эрхлэх   үйл  ажиллагааны  нэр  төрөл, шаардлага, хөрөнгийн  эх  үүсвэр, тухайн  үйл 

ажиллагааг   явуулахад   шаардагдах  / нягтлан  бодох   бүртгэл, зээлийн  мэдээллийн  сан  

г.м/ техник  тоног  төхөөрөмж, программ   хангамж, ажлын  байр, удирдлага,

боловсон   хүчний  байдал, банкны  үйл  ажиллагаа, санхүү, төлбөрийн  чадварын  

Page 13: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 13/47

үзүүлэлтэд  орох   өөрчлөлтийн  талаар   тодорхой   тусгаж, дараахь   баримт  бичгийн 

хамт  Монголбанкинд  гаргаж   ирүүлнэ. Үүнд:

1/тухайн   үйл  ажиллагаа   эрхлэх   талаарх   удирдлагын   шийдвэр, нэмж 

шаардагдах   өөрийн  хөрөнгө, зардал, тэдгээрийн  эх  үүсвэрийн  тооцоо,

2/банкны  дүрэмд  орох   өөрчлөлт;

3/бизнес  төлөвлөгөө   болон   санхүүгийн  тайлангуудад  орох  холбогдох   өөрчлөлт, танилцуулга;

4/тухайн  үйл  ажиллагааг   эрхлэхэд   мөрдөх   бодлогын   чанартай  эрх  

зүйн  баримт  бичиг  / дүрэм, журам, заавар, ажил  үйлчилгээний  ерөнхий  

нөхцөл  г.м/. Гадаад   төлбөр  тооцооны  нэмэлт  үйл  ажиллагаа   эрхлэх  

зөвшөөрөл  хүсч  буй   банк  нь  дээр  дурдсан   эрх  зүйн  баримт  бичигт  гадаад  

валютын  арилжааны  нэр  төрөл, холбогдох   этгээдийн  ажил  гүйлгээг  

гүйцэтгэх  журам, гадаад   төлбөр  тооцооны  ажилтан  тус  бүрийн  эдлэх   эрх,

үүрэг, хүлээх   хариуцлага, нээлттэй  позиц  болон   арилжаатай   холбоотой  

зохицуулалт, харилцагч  гадаадын  банкуудын  эрсдэлийг  тооцох  аргачлал  

зэргийг  тусгасан   байна.

 / Энэ   хэсгийг   МБЕ -ийн2002.5.6-ны  220 тоот  тушаалаар  өөрчлөн 

найруулсан /  

6.4.Хяналт  шалгалтын  газар   нь  банкны  бусад   үйл  ажиллагаа   нэмж  эрхлэх  

зөвшөөрөл  олгохыг   хүсч   ирүүлсэн   энэ  журмын  6.3- д  заасан   баримт  бичгийг 

Хуулийн  хэлтэстэй  хамтран   хянаж  шаардлага   хангасан   эсэх, тухайн  банк  нь  энэ 

журмын  6.1- д  заасан   шаардлагыг  ханган   байгаа  эсэх, банкны  үйл  ажиллагаа   нэмж 

эрхлэх   зөвшөөрөл  олгож   болох   эсэх   талаар  санал, дүгнэлт  гарган   удирдлагад  

танилцуулж, Захирлуудын  зөвлөлийн  хурлаар   хэлэлцүүлж  шийдвэрлүүлнэ.

Гадаад   төлбөр   тооцооны  ажил  үйлчилгээ  эрхлэх   нэмэлт  зөвшөөрөл  хүссэн  

банкны  хувьд  ашиглах  техник, тоног  төхөөрөмж, программ   хангамжийн  талаарх  

дүгнэлтийг  Бүртгэл  тооцоо, мэдээлэл   технологийн  газраас, боловсон   хүчний 

бэлтгэгдсэн  байдлын  талаарх  дүгнэлтийг  Валютын  газраас   гаргуулан   авсны  үндсэн 

дээр  асуудлыг  Захирлуудын  зөвлөлийн  хуралд   танилцуулж, шийдвэрлүүлнэ.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2002.5.6-ны  220 тоот тушаалаар нэмж оруулсан /

6.5.Монголбанкны  Ерөнхийлөгч  нь  Захирлуудын   зөвлөлийн  хурлын  

шийдвэр, холбогдох   хууль   тогтоомжийг  үндэслэн   банкны  бусад   үйл  ажиллагаа  

нэмж  эрхлэх   зөвшөөрөл  олгох   эсэх  тухай   эцсийн  шийдвэрийг  гаргана. Зөвшөөрөл 

олгох   тухай  Ерөнхийлөгчийн  шийдвэр  болон  банкны  үйл  ажиллагааны  нэмэлт 

зөвшөөрөл  олгох   үйлчилгээ  үзүүлсний  хөлсийг  Монголбанкинд  төлснийг  нотлох 

Page 14: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 14/47

баримтыг  үндэслэн   Хяналт  шалгалтын  газар   тухайн  банкны  зөвшөөрлийн 

гэрчилгээний  хавсралтад   зохих  тэмдэглэгээг   хийж, баталгаажуулна. Банкны  үйл  

ажиллагааны  зөвшөөрөл  олгох   үйлчилгээ  үзүүлсний  хөлс   нь  зөвшөөрөл  авч  буй  

үйл  ажиллагаа   тус  бүрт 200 000.00 төгрөг  байна.

6.6.Хяналт  шалгалтын  газар   нь  Хуулийн  хэлтэстэй  хамтран   банкны  бусад  

үйл  ажиллагаа  нэмж  эрхлэх   зөвшөөрөл  олгохыг   хүсч   банкнаас  ирүүлсэн  баримт 

бичиг, тухайн  банкны  санхүү, төлбөрийн  чадварын  байдлыг  судалж, тэдгээр  нь  энэ журмаар   тавьсан  шаардлагыг  хангахгүй   байна  гэж   үзвэл  уг   асуудлыг  

Монголбанкны  Ерөнхийлөгч  болон  Захирлуудын  зөвлөлийн  хуралд   танилцуулна.

Ерөнхийлөгч  болон   Захирлуудын  зөвлөлийн  хурлаас   тухайн  банкинд  банкны  бусад  

үйл  ажиллагаа   нэмж  эрхлэх   зөвшөөрөл  олгохоос   татгалзсан   Хяналт  шалгалтын 

газар, Хуулийн  хэлтсийн  санал  дүгнэлт, түүний  шалтгааныг  хянан  хэлэлцэж,

түүнийг  үндэслэлтэй  байна  гэж  үзвэл  шийдвэр  гарсанаас   хойш  ажлын 3 хоногийн 

дотор  Хяналт  шалгалтын  газар   энэ  тухай   албан  бичгийг  банкинд  хүргүүлнэ. Хэрвээ 

дээрх  санал  дүгнэлтийг  үндэслэлгүй   гэж  үзвэл  уг   асуудлыг   дахин  судлуулахаар  

холбогдох   газарт  буцааж  тодорхой   үүрэг   өгнө.

6.7.Монголбанк  нь  банкны  эрхэлж   буй   үйл  ажиллагааг   дараахь   үндэслэлээр 

хязгаарлан   зогсоож, зөвшөөрлийг  түдгэлзүүлэх   буюу   хүчингүй  болгож   болно:

 /  МБЕ -ийн  2000.9.20-ны  өдрийн  451 тоот  тушаалаар  " бусад  үйл 

ажиллагаа нэмж эрхлэх  зөвшөөрлийн дагуу" гэснийг  хассан /

1/Банкны  тухай   хуулийн  15 дугаар   зүйлийн  1 дэх   хэсгийн  1, 2 дахь  

заалтад   заасан   шаардлагыг 3 сар   дараалан   хангаж  ажиллаагүй;

2/Банкны  тухай   хууль   тогтоомжийг  зөрчсөн;

3/банк  өөрөө   хүсэлт  гаргасан;

4/хууль  тогтоомжид  заасан   бусад  үндэслэл.

6.8.Гадаад   төлбөр   тооцоо  хийх   зөвшөөрлийг  нь  Монголбанкнаас  хүчингүй 

болгосон   банк  нь  гадаад   дахь   ностро  дансдын  хуулга   болон  бусад   гэрээ, хэлцлийн 

талаарх   дэлгэрэнгүй  мэдээллийг  шийдвэр  гарснаас   хойш  14 хоногийн  дотор  

Монголбанкинд  ирүүлнэ.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2002.5.6-ны 220 тоот тушаалаар нэмж оруулсан /

ДОЛОО. Банкны  дүрмийн  санд   өөрчлөлт   оруулахад   Монголбанкнаас 

зөвшөөрөл  олгох, бүртгэх 

7.1.Банк  нь  дүрмийн  сангаа   Банкны  тухай   хуулийн  27 дугаар   зүйлийн  2- т 

заасны  дагуу   дараахь   байдлаар   бүрдүүлнэ:

Page 15: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 15/47

1/банкийг  анх  байгуулахад   үүсгэн   байгуулагч   болон   хувь  

нийлүүлэгчдээс  оруулсан   мөнгөн  хөрөнгөөр;

2/банкны  үйл  ажиллагаа   эрхлэх   явцад  тухайн   жилийнхээ  ногдол  

ашгаас   бусад   хувь  нийлүүлэгчдийн  зөвшөөрлийн  үндсэн  дээр  шинээр  

хөрөнгө   оруулах, хувьцаа  нэмж  гаргах   замаар. 

7.2.Банкны  тухай   хуулийн 17 дугаар   зүйлд  заасны  дагуу   төсвөөс   санхүүждэг  

хуулийн  этгээд, шашны  болон   төрийн  бус   байгууллага, энэрэнгүй  үйлсийн  сангаас  

банкны  дүрмийн  санд  хувь   хөрөнгө  оруулах, хувьцааг  нь  худалдаж   авахыг 

хориглоно.

7.3.Банк  дүрмийн  сангийнхаа  хэмжээ, бүтцийг  банкны  үйл  ажиллагаа  

эрхлэх   явцад  тухайн  жилийнхээ  ногдол  ашгаас   бусад   хувь   нийлүүлэгчдийн 

зөвшөөрлийн  үндсэн  дээр  хөрөнгө   оруулах, хувьцаа  нэмж  гаргах, хувь  

нийлүүлэгчид  өөрийн  хувьцаагаа   бусдад   худалдах   / ХК-ийн  хувьд  хөрөнгийн  

биржээр  зарах/, эсхүл  хууль   тогтоомж  зөрчиж  дүрмийн  санг  бүрдүүлснийг 

нотолсон  шүүхийн  шийдвэр, банкны  эрх   хүлээн   авагчийн  тушаалыг  биелүүлэх,

Иргэний  хуулийн  дагуу   өмчлөлийн  эрхийн  өв  залгамжлал, бэлэглэл, гэрээслэлээр  

хувьцааг  шилжүүлэн  авах   зэрэг  замаар   өөрчилж  болно.  Өөрчлөлтийг  тухай   бүр  

Монголбанкинд  мэдэгдэж, зөвшөөрөл  авч  байна. Зөвшөөрлийг  авахдаа   эдгээр  

өөрчлөлтийн  дагуу   аливаа  гүйлгээ,  төлбөр   хийхээс  өмнө  дараахь   бичиг  баримтыг 

Монголбанкинд  ирүүлнэ:

1/Өргөдөл;

2/Өөрчлөлт  оруулах   болсон   хууль   зүйн  үндэслэлийг  нотлох  баримт 

бичиг  буюу  хувьцаа  шинээр  буюу  нэмж  гаргах, эзэмшиж  буй   хувьцааг  

бусдад   худалдахыг   зөвшөөрсөн  хувь   нийлүүлэгчдийн  хурлын   шийдвэр,

худалдсан   тухай   банкны  болон   биржийн  мэдээ, холбогдох   гэрээ  хэлцэл,

хэрвээ  тухайн  банкинд  эрх   хүлээн   авах  арга   хэмжээ   авч  хэрэгжүүлж   байгаа  

тохиолдолд  хуучин  хувь  нийлүүлэгчдийн  эрхийг  цуцалж, шинэ   хувь  

нийлүүлэгчийг  хөрөнгө   оруулахыг  зөвшөөрсөн   Эрх  хүлээн   авагчийн 

шийдвэр, эсхүл   хууль  зөрчиж  дүрмийн  санг  бүрдүүлснийг  нотлох  шүүхийн 

шийдвэр  болон   Иргэний  хуулийн   дагуу   өмчлөх  эрхээ  өвлүүлсэн, бэлэглэсэн,

гэрээсэлснийг  нотлох  баримт  бичиг;

3/Банкны  дүрмийн  санд  орж  буй  өөрчлөлтийн  үр   дүнд  тухайн 

банкны  дүрмийн  санд  хөрөнгө  оруулсан   хамгийн  том  10 хувь  

нийлүүлэгчийн  тоонд  орох, эсхүл   эзэмших  хувьцааных  нь  нийлбэр  дүн  

дүрмийн  сангийн  51- ээс   доошгүй  хувийг  эзлэх  хувь   нийлүүлэгч  ( хувь  

нийлүүлэгчид)-ийн  талаарх   энэ  журмын  2.1.3- т  заасан   мэдээллийг 

Page 16: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 16/47

холбогдох   байгууллагаас   авсан  тодорхойлолт, тэдгээрээс  дүрмийн  санд 

оруулах   хувь  хөрөнгө, худалдан   авах  буюу   авсан   хувьцаа  нь  хуулиар  

зөвшөөрөгдсөн   үйл  ажиллагаанаас   олсон   цэвэр  ашгаас  бүрдэж  буйг  нотлох 

бусад   баримт  бичиг;

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн  2001.6.20-ны  өдрийн  282 тоот  тушаалаар 

өөрчлөн найруулсан /

4/ / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн  2001.6.20-ны өдрийн  282 тоот тушаалаар 

 хассан / ;

5/Банкны  удирдлагын   бүрэлдэхүүнд  орж  ажиллахаар   бол   боловсон  

хүчний  талаарх   тодорхойлолт  / энэ  журмын  3 дугаар   Хавсралт /;

6/Дүрмийн  сангийн  хэмжээ, бүтцийг  өөрчилсөнтэй  холбогдуулан  

банкны  дүрэмд   орох   нэмэлт  өөрчлөлт;

7/ХК  хэлбэрээр   байгуулагдсан   банкны  хувьд  Үнэт  цаасны  хорооноос  

холбогдох   заавар   журмын  дагуу   авсан   зөвшөөрөл, хувьцааг  худалдаж,худалдан   авсан  талаарх  банкны  болон   Хөрөнгийн  биржийн  мэдээ.

7.5.Энэ  журмын   7.4- д  заасан   баримт  бичиг  дараахь   шаардлагыг  хангасан  

эсэхийг  Монголбанк  хянаж  үзсэний  үндсэн  дээр   дүрмийн  сангийн  хэмжээ, бүтцээ 

өөрчилсөн  тухай   банкны  шийдвэрийг  зөвшөөрөх  эсэх   талаар  албан   ёсоор  

мэдэгдэнэ:

1/шинээр  хувьцааны  захиалга   авах  буюу   шинэ   хувьцаа  гаргахаар  

шийдвэрлэсэн  хувь   нийлүүлэгчдийн  хурлын   шийдвэр, хувьцааг  худалдаж,

худалдан   авсан   буюу   авах  талаарх   гэрээний  хууль   зүйн  үндэслэл, тэдгээрийг зөвшөөрсөн  хувь  нийлүүлэгчдийн  зөвшөөрөл, хувьцаат  компанийн  хувьд 

хөрөнгийн  бирж  дээр  арилжаа  үнэн  зөв, хуулийн  дагуу   явагдсан, хэрвээ  

шүүхийн  шийдвэрээр  хувьцааг  шилжүүлэн  авч  байгаа   тохиолдолд  тухайн 

шүүхийн  шийдвэр, өмчлөгчийн  эрхийг  шилжүүлэн  авч  байгаа   бол  нотлох 

баримт  бичгийг  хуулийн  дагуу   гаргасан   байх;

2/Энэ  журмын 7.3- д  дурьдсан   хувь  нийлүүлэгчдийн  талаарх  мэдээлэл 

нь  холбогдох   байгууллагуудаас   авсан   тодорхойлолтоор   аливаа  зөрчилгүй 

болох   нь  нотлогдсон;

3/Банк  байгуулахаар   хүсэлт  гаргасан   иргэн, хуулийн   этгээдэд  Банкны 

тухай   хууль  болон   энэ  журмын  Хоёр, Гуравдугаар   бүлгийн  дагуу   тавих 

бусад   шаардлагыг  хангасан   байх.

7.6.Банкны  дүрмийн  сангийн  хэмжээ, бүтцэд  өөрчлөлт   оруулсантай  

холбогдуулан   банкны  удирдлагыг  шинээр  томилох  тохиолдолд   нэр  дэвшигчид  нь 

Page 17: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 17/47

Банкны  тухай   хуулийн  25 дугаар   зүйлийн  6, 8- д  заасан   шаардлагыг  хангаж  байгаа  

эсэхийг  банк  судлан   дүгнэлт  хийж, шийдвэрлэснээс  хойш  ажлын  3 хоногт  багтаан  

Хяналт  шалгалтын  газарт   энэ  талаар   бичгээр  мэдэгдсэн   байна.

7.7.Хяналт  шалгалтын  газар   нь  банкнаас  ирүүлсэн   дүрмийн  сангийн  хэмжээ,

бүтцэд  өөрчлөлт  оруулахад   зөвшөөрөл  олгохыг   хүссэн   хүсэлт, бусад   баримт  бичиг 

нь  бүрэн, гүйцэд, банкны  удирдлага   нь  хууль  тогтоомжийн  холбогдох   шаардлагыг  

хангасан   эсэхийг  шаардлагатай   гэж  үзвэл  газар   дээр  нь  шалгаж, дүрмийн  сангийн хэмжээ, бүтцийн  өөрчлөлт  болон  түүнтэй  холбогдуулан   удирдлагын  бүтцэд 

өөрчлөлт  оруулахад   зөвшөөрөл  олгох   эсэхээ   ажлын  30 хоногийн  дотор  

шийдвэрлэн, энэ  талаарх   албан  бичгээр  мэдэгдэнэ. Удирдлагын  бүтцэд  орох  

өөрчлөлтийг  Монголбанк  зөвшөөрөхгүй   тохиолдолд   банк  өөр  удирдлагыг   томилж 

дахин  ирүүлж  болно.

7.8.Банк  нь  Монголбанкнаас  олгосон   зөвшөөрлийг  үндэслэн  дүрмийн  санд 

өөрчлөлт  оруулсан   гүйлгээг   хийж, энэ  талаар   ажлын   3 хоногийн  дотор  

Монголбанкинд  албан   тоотоор  мэдэгдэнэ.

7.9.Банк  Монголбанкнаас  зөвшөөрөл  авсны  дараа   шинэ  хувь   нийлүүлэгчтэй 

гэрээ  байгуулна.

7.10.Банк  нь  дүрмийн  санд  хөрөнгө  оруулсан   хувь  нийлүүлэгч  тус  бүрээр  

хувийн  хэрэг  нээж, түүнд  дараахь   баримт  бичгийг  хадгалан, холбогдох   баримтыг 

байнга  хавсаргаж, бүртгэл  хөтөлнө:

1/дүрмийн  санд  хувь   хөрөнгө   оруулах, хувьцааг  худалдан   авсан 

тухай   холбогдох   шийдвэр, Монголбанкны  зөвшөөрөл;

2/дүрмийн  санд  хөрөнгө  оруулах   талаар   хувь  нийлүүлэгч, банкны 

хооронд   байгуулсан   гэрээ;

3/хуулийн  этгээдийн  хувьд  хувь  нийлүүлэгчийн  улсын   бүртгэлд  

бүртгүүлсэн   тухай   холбогдох   татварын  байгууллагын   тодорхойлолт,

иргэний  хувьд  паспорт  буюу   үнэмлэх, түүний  дугаар,  регистрийн  дугаар,

иргэний  харъяалал, оршин  суугаа   хаяг/;

4/дүрмийн  санд  хөрөнгө  оруулсан   тухай   банкны  гүйлгээний  баримт 

буюу   түүний  хуулбар;

5/дүрмийн  санд  орсон   өөрчлөлт   болон   ногдол  ашиг  хуваарилалтын 

талаар   гаргасан   шийдвэр, гүйлгээний  баримт;

6/хувь   нийлүүлэгч  болсныг  гэрчлэх  баримт;

7/Банкны  дүрэм, түүнд  оруулсан   нэмэлт  өөрчлөлтийг  баталсан   хувь  

Page 18: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 18/47

нийлүүлэгчдийн  хурлын   шийдвэр, ирц, хурал  хүчин  төгөлдөр   болсныг 

илтгэх  баримт  бичиг.

7.11.ХК  хэлбэрээр   байгуулагдан   ажиллаж  байгаа   банкны  хувьд  банкныхаа 

хувьцааны  арилжааны  өдөр   тутмын  / Хөрөнгийн  биржийн/ мэдээг  Хяналт 

шалгалтын  газарт   ирүүлж  байна.

7.12.Банк  нь  дүрмийн  сангийн  бүтцийн  тайланг  хагас   жил  тутам  дараагийн 

хагас   жилийн  эхний  сарын 20- ны  дотор  Хяналт  шалгалтын  газарт   ирүүлнэ.

7.13.Монголбанк  нь  тухайн  банкинд  газар   дээр  шалгалт  хийх  үедээ   дүрмийн 

сангийн  гүйлгээ  зохих  ёсоор   хийгдсэн  эсэхийг  шалгана.

НАЙМ. Банкны  нэгж  байгуулах   зөвшөөрөл  олгох  

8.1.Банкны  нэгж  гэж  түүний  салбар, тооцооны  төв, валютын  цэг,

хадгаламжийн  касс, төлөөлөгчийн  газрыг  хэлнэ.

8.2.Банкны  салбар   гэж  тухайн  банкинд  Монголбанкнаас  эрхлэхийг зөвшөөрсөн  бүх   төрлийн  үйл  ажиллагааг   эрхэлдэг  нэгжийг  хэлнэ.

8.3.Банкны  тооцооны  төв  гэж  хязгаарлагдмал   эрхтэй  зээлийн  үйл  ажиллагаа  

болон   тухайн  банкинд  эрхлэхийг  зөвшөөрсөн  бусад   төрлийн  үйл  ажиллагааг  

явуулдаг   нэгжийг  хэлнэ. Тухайн  банкны  удирдлага   нь  мэргэжлийн  боловсон  

хүчин, техник, тоног  төхөөрөмж, найдвартай, аюулгүй   ажлын  байраар   хангагдсаны 

үндсэн  дээр  тооцооны  төв  байгуулах   асуудлыг   шийдвэрлэнэ.

8.4.Банкны  хадгаламжийн  касс   гэж  иргэдийн  хадгаламж, түүнтэй  адилтгах  

бүх  төрлийн, мөн  бэлэн  бус   тооцооны  хязгаарлагдмал   үйлчилгээ  эрхэлдэг, зээл  олгох   болон  хуулийн  этгээдийн  харилцах  дансны  ажил  үйлчилгээ  эрхэлдэггүй  

нэгжийг  хэлнэ. Тухайн  банкны  удирдлага   нь  мэргэжлийн  боловсон   хүчин, техник,

тоног  төхөөрөмж, найдвартай, аюулгүй   ажлын  байраар   хангагдсаны  үндсэн  дээр  

хадгаламжийн  касс   байгуулах   асуудлыг   өөрөө   шийдвэрлэнэ.

8.5.Банкны  валютын  касс   гэж  гадаад   валют  худалдан   авах, худалдах   үйл 

ажиллагааг   эрхэлдэг   нэгжийг  хэлнэ.

8.6.Банкны  төлөөлөгчийн  газар  гэж  банкны  аливаа  үйл  ажиллагаа  

эрхэлдэггүй, зөвхөн  тухайн  банкны  төлөөллийг  хэрэгжүүлж, гэрээ, хэлцэл  хийх,

мэдээллээр  хангах   үүрэг  бүхий   нэгжийг  хэлнэ.

8.7.Энэ  журмын   6.1- ийн  1,2- д  заасан   шаардлагыг  хангасан   банк  салбар  

байгуулж  болно. Салбар  нээхдээ  Монголбанкнаас  зөвшөөрөл  авна. Банкны  салбар  

нь  өөрийн  харъяалалд   тооцооны  төв, хадгаламжийн   касс, валютын  касстай   байж  

болно. Банк  нь  тухайн  салбарын   эрхлэх   үйл  ажиллагаанд   зарим  төрлийн 

Page 19: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 19/47

хязгаарлалт   хийж   болох   бөгөөд   энэ  талаар   Монголбанкинд  заавал   мэдэгдэнэ.

8.8.Банк  / гадаадын  хөрөнгө   оруулалттай   банк  болон   Монголбанкнаас 

зөвшөөрөл  авч  үйл  ажиллагаа   эрхэлж   байгаа   гадаадын   банк  үүнд  хамаарна/  салбар  

нээх  хүсэлт  гаргахдаа   дараахь   баримт  бичгийг  бүрдүүлж, Хяналт  шалгалтын  газарт  

ирүүлнэ:

1/салбар   байгуулах   тухай   банкны  болон   тухайн   салбарын   үйл 

ажиллагаа   явуулах   нутаг  дэвсгэрийн  эрх  барих  байгууллагын   санал;

2/салбарын   үйл  ажиллагаанд   мөрдөх  журам   болон   салбарыг   нээх,

өөрчлөн   байгуулах, татан  буулгахтай   холбогдсон   бусад   харилцааг 

зохицуулсан  эрх   зүйн  баримт  бичиг;

3/салбарт   ажиллах   боловсон   хүчний  анкет;

4/салбарын   үйл  ажиллагаа   явуулах   орон  байр, салбарын   үйл 

ажиллагаанд  ашиглах  тоног  төхөөрөмж, компьютерийн  техникийн  үзүүлэлт,

боломж, ашиглах  программ  хангамж.

8.9.Гадаадын  банк  нь  Монгол  улсын   нутаг  дэвсгэр   дээр  салбар,

төлөөлөгчийн  газраа   нээх  тохиолдолд  энэ  журмын   8.8- д  зааснаас  гадна  Банкны 

тухай   хуулийн 19 дүгээр   зүйлд  заасан   дараахь   баримт  бичгийг  ирүүлнэ. Үүнд:

1/Тухайн   банкны  эрх  бүхий   аудитын  байгууллагаар   хянан 

баталгаажуулсан   сүүлийн 3 жилийн  санхүүгийн  тайлан;

2/Тухайн   улсын   банк  байгуулах   зөвшөөрөл  олгох   эрх  бүхий 

байгууллагаас   Монгол  улсад  банкны  салбар, төлөөлөгчийн  газар  

байгуулахыг  зөвшөөрсөн   тухай   албан   ёсны  баримт  бичиг;

3/Санхүүгийн  байгууллагад   зэрэглэл  тогтоох  олон   улсын   эрх   бүхий 

байгууллагуудаас   уг   банкинд  тогтоосон   зэрэглэл, үнэлгээ.

8.10.Хяналт  шалгалтын  газар   энэ  журмын  8.8, 8.9- д  дурьдсан   баримт 

бичгийг  хянан  үзэж, тэдгээр   нь  хууль   тогтоомж, энэ  журмын   6.1- ийн  1,2- т  заасан  

шаардлагыг  хэрхэн   хангаж  байгаа, салбарын   үйл  ажиллагаанд  мөрдөх  журам,

салбарыг   байгуулах, өөрчлөх   байгуулах, татан  буулгахтай   холбогдсон   харилцааг  

зохицуулах  эрх  зүйн  бусад   баримт  бичгийг  боловсруулан   баталж, Хуулийн  хэлтэст 

бүртгүүлсэн   эсэх   талаар   санал  дүгнэлт  гарган   Монголбанкны  Ерөнхийлөгчид 

танилцуулна.

8.11.Банкинд  салбар   нээх  зөвшөөрөл   олгох   эсэх   тухай   эцсийн  шийдвэрийг 

Монголбанкны  Ерөнхийлөгч  гаргана. Монголбанкны  Ерөнхийлөгчийн  шийдвэр 

болон   салбарын  зөвшөөрлийн  хураамж   500 000.0 төгрөгийг  Монголбанкинд 

Page 20: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 20/47

төлсөн   баримтыг  үндэслэн   Хяналт  шалгалтын  газар   тухайн  банкинд  олгосон  

зөвшөөрлийн  гэрчилгээний  хавсралтад   тэмдэглэл  хийж  баталгаажуулна.

8.12.Гадаадын  банк  нь  төлөөлөгчийн  газар   байгуулах  тохиолдолд  энэ  талаар  

Монголбанктай  урьдчилан  тохиролцсон  гэрээ, хэлцлийг  үндэслэн  шийдвэрлэх 

бөгөөд   Монголбанкинд  албан   ёсоор   бүртгүүлнэ.

8.13.Банк  нь  салбараас   бусад   нэгж  нээх, татан  буулгах, үйл  ажиллагааг  

хязгаарлах, өөрчлөн   байгуулах   ( нэгтгэх, нийлүүлэх, салгах, тусгаарлах, өөрчлөх),

байршлыг  нь  өөрчлөх  ( мөн  салбарын  байршлыг  өөр   нэгжид  болон   өөр  хооронд  нь 

солих, шилжүүлэх) тухай  бүрт  банк  шийдвэр  гаргаж, уг   шийдвэрийг  гаргасан  

өдрөөс   хойш  ажлын  3 хоногийн  дотор   харилцагчдад  мэдээлэх   ба  Монголбанкинд 

ирүүлж, бүртгүүлнэ.

Гадаадын   банк  нь  салбар, төлөөлөгчийн  газраа   татан  буулгах, байршлыг  нь 

/Монгол  улсын  нутаг  дэвсгэр   дээр/ өөр  газар  шилжүүлэх  тохиолдолд  энэ  талаар 

Монголбанкинд  мэдэгдэж, бүртгүүлнэ. Хоёроос   дээш   салбар, төлөөлөгчийн  газар  

ажиллаж  байгаа  бөгөөд  тэдгээрийг  өөрчлөн   байгуулах  / нэгтгэх, нийлүүлэх, салгах,

тусгаарлах, өөрчлөх/ тохиолдолд  Монголбанкнаас  заавал   зөвшөөрөл  авна.

8.14.Монголбанк  нь  тухайн   банкны  үйл  ажиллагаа   хүндрэлд  орсон, банкны 

тухай   хууль  тогтоомжид  нийцээгүй  үйл  ажиллагаа   явуулсан, Монголбанкнаас 

өгсөн   үүрэг   даалгаврыг  биелүүлээгүй   буюу  тухайн   нэгжийн  санхүүгийн  байдал 

банкны  үйл  ажиллагаанд   сөргөөр   нөлөөлж  болзошгүй  гэж   үзвэл  нэгж  байгуулсан  

банкны  шийдвэрийг  хүчингүй  болгож   болно.

8.15.Банк  нь  түүний  нэгжийн  хөдөлгөөн, байршлын  тухай   тайлбар  

танилцуулгыг  санхүүгийн  тайлангийн  тайлбартаа  тусган   Монголбанкинд  ирүүлж 

байна.

ЕС. Банк, түүний  нэгж   байгуулах, тодорхой  үйл  ажиллагаа  эрхлэх  

зөвшөөрлийг  хүчингүй   болгох 

9.1.Монголбанк  дараахь   үндэслэлээр   банк  байгуулах   зөвшөөрлийг  хүчингүй 

болгоно:

1/банк  дампуурсан   буюу  төлбөрийн  чадваргүй   болсон   эсхүл   татан 

буугдсан   тухай   эрх  бүхий  байгууллага   болох  шүүх, Монголбанк, хувь  

нийлүүлэгчдийн  хурлаас   зарласан;

2/банк  байгуулахдаа  хуурамч  баримт  бичиг  бүрдүүлсэн   нь  банкийг 

улсын   бүртгэлд  бүртгүүлснээс   хойш 1 жилийн  дотор  илэрсэн;

3/банкийг  улсын  бүртгэлд  бүртгүүлсэнээс   хойш  1 жилээс  дээш  

Page 21: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 21/47

хугацаанд  үйл  ажиллагаа   явуулж  эхлээгүй.

9.2.Банк  байгуулах   зөвшөөрлийг  хүчингүй  болгосон   нөхцөлд  Хяналт 

шалгалтын  газар   нь  Монголбанкнаас  урьд   олгосон   зөвшөөрлийн  гэрчилгээг  хураан  

авч, хүчингүй  тэмдэг  даран, тухайн  банкны  хувийн  хэрэгт  хийж, зохих  журмын  

дагуу   архивт  шилжүүлнэ.

9.3.Банкны  салбар   байгуулах   зөвшөөрлийг  дараахь   үндэслэлээр  хүчингүй 

болгоно:

1/ салбарыг   татан  буулгах   талаар  гарсан   тухайн   банкны  удирдлагын  

шийдвэр;

2/тухайн  салбарын   үйл  ажиллагаа   нь  Монгол   улсын   банкны  систем, эдийн 

засгийн  аюулгүй   байдал, харилцагчдын  эрх   ашигт  харшилж  байгаа  буюу  тухайн 

банкны  хэвийн  үйл  ажиллагаа, санхүү, төлбөрийн  чадварт  хүндрэл  учруулахаар  

байгааг   тогтоосны  үндсэн  дээр  гаргасан   Монголбанкны  шийдвэр;

3/Гадаадын  банкны  салбарын   хувьд  энэ  хэсгийн 1, 2-  р  заалтаас   гадна  толгой  банк  нь  санхүүгийн  хүндрэлд  орсон, дампуурсан, төлбөрийн  чадваргүй   болсон,

зөвшөөрлийг  хүчингүй  болгох   бусад   үндэслэлээр  толгой  банкинд  хяналт  тавьдаг 

байгууллага   эсхүл   эрх   бүхий  байгууллагын   шаардлагын  дагуу   Монголбанкнаас 

гаргасан   шийдвэр.

 / Энэ  хэсгийг  МБЕ -ийн 2001.8.10-ны 352 тоот тушаалаар нэмсэн /  

4/хууль   тогтоомжид  заасан   бусад   үндэслэл.

9.4.Банкны  тухай   хуулийн  дагуу   банк, түүний  нэгж  байгуулах, банкны 

тодорхой   төрлийн  үйл  ажиллагаа   эрхлэх   зөвшөөрлийг  Монголбанкнаас  хүчингүй 

болгосон   тохиолдолд  зөвшөөрлийг  дахин   олгох  тухай   банкны  хүсэлтийг 1 жилийн 

дотор  хүлээн   авахгүй   бөгөөд   тогтоосон   хугацааны  дараа   хүсэлт  гаргахдаа   энэ 

журамд   заасан   шаардлагын  дагуу   холбогдох   баримт  бичгийг  шинээр  бүрдүүлж  

ирүүлнэ.

9.5.Энэ  журмын  6.8- д  заасан   үндэслэлээр  банкны  зарим  үйл  ажиллагааг  

эрхлэхийг  хязгаарлаж, зөвшөөрлийг  түдгэлзүүлснээс   хойш  хязгаарласан  

шалтгааныг  арилгаагүйгээр   тухайн  үйл  ажиллагааг   үргэлжлүүлэн   эрхэлсэн, эсхүл  6

сарын  хугацаанд  хязгаарласан   тухай   шийдвэрийг   цуцлах  хангалттай  нөхцөл 

бүрэлдээгүй   бол   тухайн  төрлийн  үйл  ажиллагаа   эрхлэх   зөвшөөрлийг  хүчингүй 

болгоно.

9.6.Монголбанк  нь  банкны  үйл  ажиллагаа  явуулахаар   олгосон   зөвшөөрлийг 

түдгэлзүүлсэн   буюу   хүчингүй  болгосон   тохиолдолд  энэ  тухай  нийтэд   болон  

харилцагчдад  мэдээлнэ.

Page 22: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 22/47

9.7.Салбар  байгуулах   болон   банкны  зарим  үйл  ажиллагаа   эрхлэх  

зөвшөөрлийг  түдгэлзүүлсэн   тохиолдолд   банк  түдгэлзүүлсэн   үндэслэл  болсон  

зөрчил  дутагдлыг  арилгаж   хэвийн  үйл  ажиллагаагаа   хангасан   гэж   үзвэл  

Монголбанкинд  зөвшөөрлийг  сэргээлгэх   хүсэлт  дахин  гаргаж   болно.

АРАВ. Хяналт, хариуцлага  

10.1.Банк, түүний  салбар   / гадаадын  банкны  хувьд  салбар, төлөөлөгчийн газар/-ын  хөдөлгөөн, байршил, дүрмийн  сангийн  хэмжээ, бүтцэд  өөрчлөлт   оруулах  

явц, түүний  нягтлан  бодох   бүртгэлийн  ажиллагаанд   тухайн  банкны  төлөөлөн  

удирдах  зөвлөл, хяналтын  зөвлөл, дотоод   хяналтын  алба   хяналт  тавьж  ажиллана.

10.2.Монголбанкны  зөвшөөрөлгүйгээр  банк, түүний  салбар   байгуулах,

банкны  үйл  ажиллагаа   эрхлэн   явуулсан   нөхцөлд  тухайн  банк, түүний  салбарын  

гүйлгээний  орлогыг   хурааж, үйл  ажиллагааг   нь  зогсоон, ажилласан   хугацаанд 

учирсан  хохирлыг  тухайн  банкаар  төлүүлнэ.

10.3.Монголбанкны  зөвшөөрөлгүй   байгуулсан   банк, түүний  салбарын  

эрхэлсэн   үйл  ажиллагааг   зогсоохтой   холбогдон   гарсан   зардлыг  шийдвэр  гаргасан  

этгээд  хариуцна.

10.4.Монголбанкны  зөвшөөрөлгүй   дүрмийн  сангийн  бүтцэд  өөрчлөлт  

оруулж   гүйлгээ  хийсэн  нөхцөлд  тухайн  гүйлгээг   буцааж, буруутай   этгээдэд  банкны 

тухай   хууль   тогтоомжийн  хариуцлага   хүлээлгэнэ.

10.5.Энэхүү  журмын  заалтыг  зөрчиж  үйл  ажиллагаа   явуулснаас  үүдэн  

гарсан   хохирлыг  энэ  талаар   шийдвэр  гаргасан   эрх  бүхий  этгээд  хариуцна.

10.6.Монголбанк  нь  энэ  журмын  биелэлтэд  хяналт  тавьж, газар  дээр 

шалгалт  хийж, банкны  тухай   хууль  тогтоомж  зөрчсөн   холбогдох   этгээдэд 

хариуцлага   хүлээлгэнэ.

Page 23: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 23/47

 I  Хавсралт 

БАНК  БАЙГУУЛАХ  ЗӨВШӨӨРӨЛ  ХҮСЭХ  ТУХАЙ  ӨРГӨДӨЛ 

зорилгоор:

/аль   нь  болохыг  тэмдэглэх   V /

дүрмийн  сангийн  өмчлөлөөр: -төрийн  өмчит 

-хувийн  өмчит 

                           холимог   өмчит  үүнээс:

төрийн  өмчийн  оролцоотой  

үүсгэн   байгуулагдсан   хэлбэрээр: -ХХК 

-ХК 

эрхлэх   үйл  ажиллагааны  хувьд: -нийтлэг 

-төрөлжсөн  

төрөлжсөн   бол   үйл  ажиллагааны  чиглэлийг  бичих:

 _______________________ /оноосон нэр/ банк  байгуулахаар  

хэлэлцэн  тохиролцож, харилцан  зөвшөөрөлцсөн  болно. Үүнд:

д / д   Хувь  нийлүүлэгчийн 

 Нэр 

 Хаяг ,  харилцах   утас   Иргэний  үнэмлэх  ,

 регистрийн дугаар 

Оруулах  

 хөрөнгийн 

 Ажлын   Гэрийн   Иргэний   Хуулийн 

 этгээдийн 

 хэмжээ  ( сая 

төг-өөр )

Дээрх  хуулийн  этгээд, иргэд  нь  хуулиар   зөвшөөрөгдсөн  үйл  ажиллагаа  

явуулснаар   олсон   цэвэр  ашгаараа   тус  банкийг  үүсгэн   байгуулж   байгаа  болно.

Банк  байгуулан  . . . . . . . . . . . . үйл  ажиллагаа   эрхэлж, жилд  дундажаар  

. . . . . төгрөгийн  цэвэр  ашигтай  ажиллахаар   төлөвлөж  байна.

Банк  байгуулж, банкны  үйл  ажиллагаа   эрхлэн  явуулснаар   банкны  тухай  

болон   бусад   хууль   тогтоомж, эдгээрт  нийцүүлэн  Монголбанкнаас  баталсан   эрх  

зүйн  баримт  бичгийн  холбогдох   заалт, шаардлагыг  чанд  биелүүлэх   үүрэг  

хариуцлага  ноогдож  байгааг   ухамсарлан   ойлгосон   бөгөөд   эдгээрийг  үйл  

ажиллагаандаа   чанд  мөрдөн   ажиллах  болно.

Банкны  удирдлага   / хувь  нийлүүлэгч, төлөөлөн  удирдах  зөвлөлийн  дарга,

гишүүн/ -ыг  томилохдоо   тэдгээрийн  ёс  зүйн  болон   бизнесийн  нэр  хүнд  нь  банкийг 

Page 24: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 24/47

удирдахад   харшлах   эсэх, банкны  үйл  ажиллагааг   шударга, үр  ашигтайгаар 

удирдах  хангалттай  мэдлэг, чадвар, туршлагатай, банкны  ашиг  сонирхлыг  хувийн 

ашгаас  эрхэмд  үзэх  ёс  суртахууны  төлөвшилттэй, ёс   зүйн  хэм  хэмжээг   сахиж 

ажиллаж  чадах  эсэх, зээл, батлан  даалтын  аливаа  хугацаа  хэтэрсэн, гааль, татварын 

өртэй, ял  шийтгэлтэй  эсэхэд   гол  анхаарлаа   чиглүүлсэн  болно. Удирдлагад  дараахь  

хүмүүс   ажиллах  болно. Үүнд:

д / д  Овог нэр  Одоогийн   эрхэлж байгаа ажил   Иргэний  үнэмлэх  , регистрийн дугаар  Эрхлэх   албан Тушаал 

Банкны  гүйцэтгэх  захирлыг  сонгохдоо   банкны  үйл  ажиллагааг   шударга, үр  

ашигтайгаар  эрхлэх   хангалттай   мэдлэг, чадвар, туршлагатай, банкны  ашиг 

сонирхлыг  хувийн  ашгаас  эрхэмд  үзэх  ёс   суртахууны  төлөвшилттэй, ёс   зүйн  хэм 

хэмжээг  сахиж, хууль   тогтоомжийг  биелүүлж  ажиллаж   чадах  эсэх, зээл, батлан  

даалтын  аливаа  хугацаа   хэтэрсэн, гааль, татварын  өртэй, ял  шийтгэлтэй  эсэхэд   гол  

анхаарлаа   чиглүүлсэн  болно. Гүйцэтгэх  захирлын  талаарх   мэдээлэл:

д / д  Овог нэр  Одоогийн   эрхэлж 

байгаа ажил 

 Иргэний  үнэмлэх  ,

 регистрийн дугаар 

Эрхлэх   албан 

Тушаал 

Банкны  бусад   удирдах  боловсон   хүчин  / газар, хэлтэс, дотоод  хяналтын 

болон   бусад  албад, хороод, нэгжийн  удирдлага, ерөнхий  нягтлан  бодогч, зээлийн 

ажилтан/-д  банкны  үйл  ажиллагааг   шударга, үр   ашигтайгаар  эрхлэх   хангалттай 

мэдлэг, чадвар, туршлагатай, банкны  ашиг  сонирхлыг  хувийн  ашгаас  эрхэмд  үзэх 

ёс  суртахууны  төлөвшилттэй, ёс   зүйн  хэм  хэмжээг  сахиж, хууль   тогтоомжийг 

биелүүлж  ажиллаж  чадах  эсэхэд   гол  анхаарлаа   чиглүүлснээр  дараахь   ажилтнуудыг 

сонгосон   болно. Үүнд:

д / д  Овог нэр  Одоогийн   эрхэлж 

байгаа ажил 

 Иргэний  үнэмлэх  ,

 регистрийн дугаар 

Эрхлэх   албан 

тушаал 

Дээрх  ажилтнууд  нь  урьд  өмнө  банкинд  ажиллах   хугацаандаа   банкны  тухай 

хууль   болон  бусад   холбогдох   хууль   тогтоомж, Монголбанкнаас  мөрдөж   байгаа 

журам, зааврыг  зөрчиж  байгаагүй, аливаа  асуудлаар   захиргааны  хариуцлага  

Page 25: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 25/47

хүлээж, ял  шийтгэл  эдэлж  байгаагүй   болно.

Хэрэв  хариуцлага   хүлээж, ял  шийтгэл  эдэлж  байсан  бол  ямар  асуудлаар,

хэзээ, тухайн  шийтгэлийн  хугацаа   дууссан   эсэх  талаар   тус  тус   тодорхой  бичнэ.

Өргөдөлд   хавсаргасан   баримт  бичгийн  жагсаалт:

1.Банк  үүсгэн   байгуулах  гэрээ 

2.Банкны  дүрэм 

3.Эхлэлтийн  тэнцэл 

4. Жилийн   бизнес  төлөвлөгөө  

5.Үйл  ажиллагаандаа  мөрдөж   ажиллах   эрх  зүйн  баримт  бичиг 

/журам, заавар, бусад  /

6.Хувь  нийлүүлэгч- иргэн, хуулийн  этгээдийн  холбогдолтой   баримт 

бичиг:

7.Банкны  удирдлага, боловсон   хүчний  талаарх   шаардлагатай   баримт 

бичиг 

8.Техник  тоног  төхөөрөмж, программ   хангамж, ажлын  байрны 

талаарх   шаардлагатай   баримт  бичиг 

9.Бусад  

Бүгд . . . . . хуудас  

Дээр  дурьдсан   баримт  бичгийг  Банкны  тухай   хууль, Монголбанкны 

Ерөнхийлөгчийн  тушаалаар  батлагдсан   " Банк, түүний  нэгжийн  зөвшөөрлийн журам"-ын  шаардлагад   нийцүүлэн  үнэн  зөв  бүрдүүлж, хүргүүлж   байна.

Бүрдүүлсэн   баримт  бичигт  ямарваа  худал   ташаа  зүйл  орсон   байвал  хариуцлагыг  

бид  хүлээх   болно. Өргөдөл, материалыг  хүлээн   авч, хянан  шийдвэрлэж  банк 

байгуулах   зөвшөөрлийг  олгож   өгнө  үү.

Банк  байгуулагдсанаас   хойшхи  хугацаанд  банкны  тухай   болон   бусад  хууль  

тогтоомж, Монголбанкнаас  өгсөн   үүрэг   даалгаврыг   биелүүлж  ажиллах   болно.

ҮҮСГЭН  БАЙГУУЛАГЧДЫН  ГАРЫН  ҮСЭГ 

 /  Хуулийн этгээд бол эрх бүхий этгээдийн гарын үсэг , тэмдэгтэй/

Page 26: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 26/47

 II  Хавсралт 

БАНКНЫ  БИЗНЕС  ТӨЛӨВЛӨГӨӨ  БОЛОВСРУУЛАХ  ҮЛГЭРЧИЛСЭН 

ЗААВАР 

1. Бизнес  төлөвлөгөө   гэдэг   нь  тухайн   банкны  хэтийн  хөгжил, зорилтыг 

тодорхойлж, энэ  зорилтоо  амжилттай  биелүүлж, үр  дүнд  хүрэхийн  тулд  банкны 

бүтэц, зохион  байгуулалт, эрхэлж  буй   ажил, үйлчилгээний  шуурхай, найдвартай  ажиллагаа, удирдлагын  ур   чадвар, банкны  санхүү, төлбөрийн  чадварын  үзүүлэлт,

үр  ашгийг  жил  тутам  сайжруулан   төгөлдөржүүлэх   чиглэлээр  авч  хэрэгжүүлэх   арга  

хэмжээг  тодорхой   цаг  хугацаагаар   төлөвлөн  боловсруулсан   баримт  бичиг  юм.

Банк  нь  бизнес  төлөвлөгөөг   өөрийн  үйл  ажиллагааны  онцлогтой  уялдуулан  

боловсруулсан   байна. 

2. Бизнес  төлөвлөгөөг   банк  байгуулагдан   үйл  ажиллагаа   эрхлэн   явуулж  

эхэлснээс  хойш 5 жилийн  хугацаанд  хэрэгжүүлэхээр   төлөвлөн  боловсруулна.

3. Банкны  бизнес  төлөвлөгөө   нь  дараахь   хэсгээс   бүрдэнэ. Үүнд:

1/банкны  бизнесийн  хэтийн  төлөв, зорилт,

2/банкны  бүтэц, зохион   байгуулалт, түүнийг  боловсронгуй   болгох,

удирдлагын  ур   чадварыг  дээшлүүлэх  талаар   авах  арга   хэмжээ,

3/санхүүгийн  баримт  бичгийн 5 жилийн  хугацааны  төсөл,

4/санхүү, төлбөрийн  чадварын  талаарх  5 жилийн   хугацааны  төсөл.

4.Бизнес  төлөвлөгөөнд  тусгагдсан   арга   хэмжээ  бүр  нь  тодорхой   хугацаа,

хариуцах  эзэн, тайлбар, танилцуулгатай  хийгдсэн  байна.

5.Энэ  зааврын 3- ын 1- д  заасан   хэсэгт  банкны  үйл  ажиллагаа   эрхлэн  явуулж  

эхэлснээс  хойшхи  5 жилийн  хугацаанд  дараахь   асуудлын  талаар   баримтлах 

бодлого, байр  суурийг  он  тус  бүрээр  төлөвлөж  тусгана:

а/банкны  өмчлөл, үйл  ажиллагааны  хэлбэр, төрөл, ирээдүйн  чиглэл,

зах   зээлд  гүйцэтгэх  үүрэг, эзлэх  байр  суурь, өрсөлдөгчид, цар  хэмжээ  

/нэгжийн  тоо, байршил  г.м/, харилцагчдын  бүтэц, үйлчилгээний  хөнгөн  

шуурхай   болон   итгэл  найдвартай  байдлыг  бий  болгох   чиглэлээр  нэвтрүүлэх 

ажил, үйлчилгээний  шинэ   арга   хэлбэр, хэрэгсэл,

б/банкны  актив, пассивын  бүтэц, хэмжээ, түүний  удирдлагын   ур  

чадварыг  сайжруулах   чиглэлээр  төлөвлөсөн   зээл, хадгаламж, хүүгийн 

бодлого, зээлдэгчдийн  бүтэц, тэдэнд  хандах  хандлага, тавих  хяналтын  арга  

хэлбэр,

Page 27: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 27/47

в/банкны  онцлогтой  уялдсан   бусад  арга   хэмжээ.

6.Энэ  зааврын 3- ын 2- д  заасан   хэсэгт  банкны  үйл  ажиллагаа   эрхлэн  явуулж  

эхэлснээс  хойшхи  5 жилийн  хугацаанд  дараахь   асуудлын  талаар   баримтлах 

бодлого, байр  суурийг  он  тус  бүрээр  төлөвлөж  тусгана. Үүнд:

а/тухайн  банкны  стратегийн  зорилттой  уялдсан   бүтэц, зохион  

байгуулалт  / банк  нь  актив  пассивын  хороо, зээлийн  хороо, бүртгэл 

мэдээллийн, дотоод   хяналтын  болон   чанаргүй  зээлтэй  ажиллах  албыг  заавал  

байгуулах   шаардлагатай   бөгөөд   тухайн  банкны  цар  хэмжээ, онцлог  байдал,

зайлшгүй  шаардлагаас   хамаарч   удирдлагын   бусад   нэгжтэй  байж  болно.

/удирдлага, банкны  үйл  ажиллагаанд   тавих  хяналтын  арга   хэлбэр, шинэ  хувь  

нийлүүлэгч, гадаад, дотоодын  хөрөнгө   оруулагч   нартай  харилцах  харьцаа,

б/зээл  олголт, түүнд  тавих  хяналт, эргэж   төлүүлэх   үйл  ажиллагаа,

в/банкны  одоогийн  эрхлэх   үйл  ажиллагаа   болон   ирээдүйд  шинээр 

нэвтрүүлэх  үйлчилгээний  төрөл, хэрэгслийг  зохицуулахад  чиглэгдсэн 

бодлогын   чанартай  эрх   зүйн  баримт  бичиг,

г/хот  болон   орон   нутагт  өөрийн  нэгжийг  байгуулах   эсэх, түүний 

байршил, бүтэц  зохион  байгуулалт,

д/боловсон   хүчний  байдал, ур   чадвар,

е/банкны  үйл  ажиллагааны  онцлогтой  уялдсан   бусад   арга   хэмжээ.

7.Энэ  зааврын 3- ын 3- д  заасан   хэсэгт  банкны  үйл  ажиллагаа   эрхлэн  явуулж  

эхэлснээс  хойшхи  5 жилийн  хугацааг   хамруулан   дараахь   санхүүгийн  баримт 

бичгийн  төслийг  он   тус  бүрээр   улирлын  хуваарьтай   тооцож  төлөвлөхөөс   гадна  

банкны  жилийн  төсвийг  хийж  тусгасан   байна. Үүнд:

а/банкны  эхлэлтийн  тэнцэл,

б/үйл  ажиллагаа   явуулж  эхэлснээс  хойшхи  улирал   бүрийн  тайлан 

тэнцэл, орлого   зарлагын   тайлан, мөнгөн  хөрөнгийн  урсгалын   тайлангийн 

төсөөлөл,

в/ашиг, ашигт  ажиллагааны  түвшингийн  үзүүлэлтүүдийн  улирал  

бүрээр   тооцсон  төсөөлөл.

8. Энэ  зааврын  3- ын  4- д   заасан   хэсэгт  Банкны  тухай   хуулийн   холбогдох  

заалтыг  үндэслэн  Монголбанкнаас  тогтоосон   дараахь   шалгуур  үзүүлэлтүүдийг 

банкны  үйл  ажиллагаа  эрхлэн   явуулж  эхэлснээс  хойшхи  5 жилийн   хугацаанд  

хэрхэн   хангаж  ажиллах  талаарх   төлөвлөгөөг   он  тус  бүрээр   улирлын  хуваарьтай  

тооцож  тусгана. Үүнд:

Page 28: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 28/47

а/заавал   байлгах  нөөцийн  хангалт,

б/зээл, татан  төвлөрүүлсэн   хөрөнгийн  харьцаа,

в/зээлийн  багцын  чанарын  үзүүлэлт,

г/нэг  зээлдэгч  болон   холбогдох   этгээдэд  олгох  зээл, батлан   даалтын 

нийлбэрийн  дээд  хэмжээ,

д/хувь   нийлүүлэгч, ТУЗ-ийн  дарга, гишүүн, гүйцэтгэх  захирал, бусад  ажилтан  болон   тэдгээрт  холбогдох   этгээдэд  олгох   зээл, батлан  даалтын 

нийлбэрийн  дээд  хэмжээ, тэдгээрийн  нийлбэр  дүн,

е/банкнаас  гаргах   төлбөрийн  баталгааны  нийт  дүн,

ё/эдийн  засгийн  нэг  салбарт   олгох   зээл, нийт   зээлийн  өрийн 

үлдэгдлийн  харьцаа,

ж/өөрийн  хөрөнгийн  хүрэлцээ,

з/төлбөр  түргэн  гүйцэтгэх  чадвар  / төгрөгөөр, валютаар, нийт/,

и/гадаад   позици  / нээлттэй  буюу   хаалттай/,

к/хрилцагчийн  төлбөр  тооцоог  түргэн   шуурхай, саадгүй   гүйцэтгэх 

тухай,

л/нэгжийн  эдийн  засаг, санхүүгийн  үзүүлэлтүүд.

9.Банк  байгуулах  тухай   үүсгэн   байгуулагчдын   хүсэлтийг  " Банк, түүний 

нэгжийн  зөвшөөрлийн  тухай   журам"-ын  дагуу   хянаж  судлаад   шаардлага   хангасан  

гэж  үзэн  банк  байгуулах  зөвшөөрөл  олгох   Монголбанкны  шийдвэр  гарсан   өдрөөс  эхлэн   банк  нь  энэ  зааврын  дагуу   боловсруулсан   бизнес  төлөвлөгөөг   үйл 

ажиллагаандаа   чанд  мөрдөж   ажиллах  үүрэгтэй.

10.Монголбанк  нь  шинээр   байгуулагдсан   банкны  үйл  ажиллагаанд  хяналт 

шалгалт  хийх  бүрд  энэхүү  бизнесийн  төлөвлөгөөний  биелэлтэд  хяналт  тавьж 

ажиллана.

Page 29: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 29/47

 III Хавсралт 

БАНКНЫ  УДИРДЛАГА, БОЛОВСОН  ХҮЧНИЙ  ТОДОРХОЙЛОЛТ 

 / Фото  зураг нь 3 х4  хэмжээтэй , өнгөт ,

өргөдөл гаргах үеийн  зураг байна /

Энэхүү   тодорхойлолтыг  тус  банкны  үүсгэн  байгуулагч ,  хувь  нийлүүлэгч ,

ТУЗ-ийн  дарга , гишүүн , дотоод  хяналтын  албаны  захирал , ажилтан , гүйцэтгэх  захирал , газар  хэлтэс , бусад албад ,  удирдах  хороод , нэгжийн  удирдлага , ерөнхий 

нягтлан  бодогч ,  зээлийн  ажилтан  нар  / цаашид  банкны   удирдлага  гэх /  зөвхөн 

бичгийн  машинаар гаргацтай , цэвэрхэн , ойлгомжтойгоор нөхнө.

А. Банктай  ямар  холбоотой  болох   талаар  тэмдэглэнэ  үү. / /

Үүсгэн   байгуулагч:

Хувь   нийлүүлэгч:

ТУЗ-ийн  дарга 

ТУЗ-ийн  гишүүн 

Гүйцэтгэх  захирал 

Ерөнхий  ня-бо 

Зээлийн  ажилтан   *

Дотоод  хяналтын  ажилтан*

.......... газар / хэлтэс/-ийн  захирал  

. .......... салбар  / тооцооны  төв, валютын  цэг, хадгаламжийн  касс,

төлөөлөгчийн  газар/-ын  захирал  

........................ хорооны  дарга  

Удирдлага, боловсон  хүчин  нь:

Хуулийн  этгээд, иргэний  аль   нь  болохоо   /V тэмдгээр  тэмдэглэнэ  үү./

Хуулийн  этгээд  иргэн 

Банкны  дүрмийн  санд  оруулсан   хөрөнгийн  хэмжээ: /төгрөгөөр/

/_______________________________________________________ /үсгээр /

 /  ______________________ /тоогоор /

Page 30: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 30/47

А. Хувь  нийлүүлэгч  нь  хуулийн  этгээд  бол:

Оноосон  нэр: _______________ Байгуулагдсан   он, сар, өдөр: _________  

Байршил  буюу   хаяг: ____________________________________________

Регистрийн  №:_________________ Улсын  бүртгэлийн  №: ____________

Дүрмийн  сангийн  өмчлөлөөр   аль   нь  болох   / / тэмдгээр  тэмдэглэнэ  үү.

төрийн  хувийн  холимог  

Ерөнхий  захирал   буюу  эзний  нэр: __________ Регистрийн  №: _________

Гүйцэтгэх  захирлын  нэр: _____________ Регистрийн  №: _____________

 / одоогийн ажиллаж байгаа албан тушаал /

Тухайн   хуулийн  этгээдийн  ерөнхий  захирал  буюу   эзэн  үүнээс  өмнө  өөрчлөгдөж  

байсан   эсэх: / /

Тийм   Үгүй  

Хэрэв  тийм  бол   байгуулагдсан   цагаас   хойш  ажиллаж  байсан   захирлуудын  нэр,

 регистрийн  дугаар:

Тухайн   хуулийн  этгээдийн  гүйцэтгэх  захирал  үүнээс  өмнө  өөрчлөгдөж   байсан   эсэх:

/ / 

Тийм   Үгүй  

Хэрэв  тийм  бол   байгуулагдсан   цагаас   хойш  ажиллаж  байсан   захирлуудын  нэр,

 регистрийн  дугаар:Хуулийн  этгээдийн  үйл  ажиллагаатай   холбогдсон   танилцуулга:  / эрхэлдэг  үйл 

ажиллагаа , салбар ,  хараат  болон  охин  компанитай  эсэх , тэдгээрийн  үйл 

ажиллагаа , байршил , банктай  харьцаж байсан түүх ,  харилцагч банкууд , өөр аль 

нэг  аж  ахуйн  нэгж , банкны   хувь  нийлүүлэгч  эсэх , одоо  банкны  дүрмийн  санд 

оруулж  байгаа   хөрөнгийн  эх  үүсвэр , тухайн  аж  ахуйн  нэгж  буюу  түүнд 

 хамааралтай  хуулийн  этгээд  нь  бусдад  өр ,  зээлтэй  эсэх ,  захирал  эзэн  нь  аливаа 

асуудлаар  ял  шийтгэгдэж  байсан  эсэх , одоо  хууль  хяналтын  байгууллагад  хэрэг 

үүсгэгдсэн эсэх  зэргийг  хамруулан тодорхой , гаргацтай , үнэн  зөв бичнэ /

Б. Хувь  нийлүүлэгч  нь  иргэн  бол:

Овог: __________________ Hэр: _________________________________

Иргэний  харъяалал: ____________________________________________

Page 31: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 31/47

Иргэний  үнэмлэхийн  №: _____________ Регистрийн  №: _____________ Эрхэлж 

байгаа  ажил, хаяг: _______________________________________

 ______________________________________________________________

 ______________________________________________________________

Төрөл   төрөгсөд   болон   ам   бүл:  /  Ам , бүл  болон  гэр  бүлийн  гишүүдийг  хамруулан бичнэ./

Таны  юу 

болох  

Овог нэр   Паспорт  болон 

 Регистрийн  № 

Одоогийн   эрхэлж  буй 

ажил 

Товч  танилцуулга:  /  урьд  өмнө  эрхэлж  байсан  ажил , төрлийн  байдал , аль  нэг 

 хуулийн  этгээдийг  төлөөлдөг  эсэх , түүний  үйл  ажиллагаа , байршил , иргэний 

банктай  харьцаж  байсан  түүх ,  харилцагч  банкууд , өөр  аль  нэг  хуулийн  этгээд ,

банкны   хувь  нийлүүлэгч  эсэх , банкны  дүрмийн  санд   хувь  нийлүүлж  байгаа 

 хөрөнгийн  эх  үүсвэр , бусдад  өр ,  зээлтэй  эсэх , аливаа  асуудлаар  ял  шийтгэгдэж ,

 хариуцлага  хүлээж байсан эсэх , одоо  хууль  хяналтын байгууллагад  хэрэг үүсгэгдсэн 

эсэх  зэргийг  хамруулан тодорхой , гаргацтай , үнэн  зөв бичнэ /

В. Банкны  хувь  нийлүүлэгч, ТУЗ-ийн  дарга, гишүүн, гүйцэтгэх  захирал,

нэгжийн  удирдлага  нь  холбогдох   этгээдээ  тодорхойлж, дараахь   хүснэгтийг 

бөглөнө  үү.

 Холбогдох   этгээдийн нэр 

 Холбогдох   этгээдийн  хаяг 

 Ямар  холбоотой 

 Регистрийн 

дугаар 

Улсын бүртгэлийн  буюу 

иргэний 

үнэмлэхний 

дугаар 

Тухайн байгууллагын 

 хувьцаанаас 

 эзэмшиж буй  хувь 

Банкинд  ажиллах  бол:

Page 32: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 32/47

1.Овог __________________________ Нэр: ___________________

2.Иргэний  харьяалал: ____________________________________

3. Иргэний  үнэмлэхийн  №: ___________ Регистрийн  №: _________

4. Төрсөн   газар: _________________________________________

5. Нийгмийн  гарал: ________________________________________

6. Нийгмийн  байдал: ______________________________________

7. Боловсролын   талаар:  /  Ерөнхий боловсролын сургуулийг оролцуулан бичнэ /  

 Хаана ,  Ямар сургууль  Элссэн 

он , сар 

Төгссөн 

он , сар 

Эзэмшсэн 

 мэргэжил 

 Диплом   № ,

 Гэрчилгээ  № 

8. Эрдмийн  зэрэг, цол: /Хаана, хэзээ, ямар  сэдвээр   хамгаалсан, ямар  зэрэг  

цол, хүртсэн/

9. Гадаад   хэлний  мэдлэгийн  түвшин: / Түвшинг + гэж тэмдэглэнэ /

 Гадаад  хэлний   Ярьсныг ойлгох   Өөрөө  ярих   Уншиж ойлгох    Бичиж орчуулах  

 Нэр  сайн  дунд   муу  сайн  дунд   муу  сайн  дунд   муу  сайн  дунд   муу 

10. Мэргэшлийн  бэлтгэлийн  талаар: /Ажил, мэргэжил, бусад   чиглэлээр 

нарийн  дадлагажиж, мэргэшсэн  байдлыг  бичнэ/

 Хаана ,  ямар 

байгууллагад 

 Хэзээ   Ямар чиглэлээр  Суралц-сан 

 хугацаа 

Үнэмлэх  ,

сертификатын  № 

Page 33: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 33/47

 

11. Туршлагын  талаар: /Хөдөлмөрийн  үйл  ажиллагаа/

 Ямар  байгууллагад ,  ямар  албан  тушаалд 

ажилласан 

 Ажилд орсон   Ажлаас  гарсан 

 / албан  газар , албан  тушаалыг  тэр  үеийн нэрээр нь бичнэ /

он  сар  өдөр  он  сар   өдөр 

12. Шагналын  талаар: / Ямар   шагналаар, хэдэн  онд  шагнагдсан/

13. Төрөл  төрөгсөд   болон  ам   бүл: /Зөвхөн  ам, бүлд   байгаа  хүмүүсийг  бичнэ/

Таны  юу 

болох  

Овог нэр   Паспорт  болон 

 Регистрийн  № 

Одоогийн   эрхэлж  буй 

ажил 

Гэрийн  хаяг:

 ______________________________________________________

15. Утасны  дугаар: ______________

Г. Банкны  дүрмийн  санд   хөрөнгө   оруулагчийн  баталгаа  

..... он  ... сар  ... өдөр  

/   Хуулийн этгээд , иргэний нэр  / овогтой  ................................ миний  бие  

/байгууллага/ .................. банкны  хувь  нийлүүлэгч  болж  тус   банкны  дүрмийн  санд 

оруулж   байгаа  ................... / үсгээр  / төгрөг   нь  миний  хуулиар  

зөвшөөрөгдсөн   үйл  ажиллагаанаас   олсон   цэвэр  ашгаас   бүрдэж  байгаа   бөгөөд  

холбогдох   материалуудыг  үнэн  зөвөөр  хууль  тогтоомжийн  дагуу   бүрдүүлэн   танайд 

хүргүүлсэн   болохоо   нотлохын  зэрэгцээ  үүнээс  үүсэх  аливаа  эрсдэлийг  хууль  

тогтоомжийн  дагуу   бүрэн   хариуцахаа   илэрхийлж  байна.

ОВОГ: _______________________________

НЭР: _______________________________

ГАРЫН  ҮСЭГ: _______________________________

Тайлбар: Хуулийн  этгээд  бол   ТУЗ-ийн  дарга   гарын  үсэг  зурна.

Page 34: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 34/47

 IY  Хавсралт 

ТЕХНИК, ТОНОГ  ТӨХӨӨРӨМЖ, АЖЛЫН  БАЙРНЫ  ТОДОРХОЙЛОЛТ 

Банкны  үйл  ажиллагаанд   ашиглах  техник, тоног  төхөөрөмжийг   дараахь  

байдлаар   тодорхойлж  байна. Үүнд:

 Д  / д  Тоног 

төхөөрөмжийн 

нэр , төрөл 

Тоо ,

ширхэг 

Техникийн үзүүлэлт   Худалдан 

авсан 

Түрээсл

 эсэн 

Тайлбар:  Худалдан  авсан  буюу  түрээслэсний  алин  болохыг  + гэж 

тэмдэглэнэ.

Банк  нь  дээрх  тоног  төхөөрөмж, техник  хэрэгсэл, компьютерээс  гадна 

нягтлан  бодох   бүртгэлийн  _______________________  /  ямар байгууллагын  зохиосон 

программ  болох /   программ, банк  хоорондын  зээлийн  мэдээллийн  санд  мэдээ  өгч,

авах  зориулалт  бүхий   _______________________________  /  ямар  байгууллагын 

 зохиосон  программ  болох /   программ   болон  

 ______________________________________________________________

худалдан   авсан   бөгөөд   өдөр  тутмын  мэдээ, мэдээлэл  боловсруулалтын   ажилд 

компьютерийн  ___________________________________ программ  ашиглах  болно.

Банк  нь  үйл  ажиллагаа   явуулах   байрыг  худалдан   авсан  , түрээслэсэн  

 / алин  болохыг  тэмдэглэх  /   бөгөөд   энэхүү  байр  нь  нийт   ______ квадрат  метр 

талбайтай, банкны  үйл  ажиллагаа   явуулахад   тохиромжтой, аюулгүй   байдлын  хувьд 

бүрэн   хамгаалагдсан   болно.

ГАРЫН  ҮСЭГ 

Page 35: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 35/47

Y  Хавсралт 

БАНК  БАЙГУУЛАХ  ХҮСЭЛТИЙГ  ХЯНАСАН  ТУХАЙ 

 __________________________ банк  байгуулахаар   үүсгэн   байгуулагчдаас  20.. оны ..

сарын  .. - ны  өдөр  ирүүлсэн   хүсэлт, холбогдох   баримт  бичгийг  " Банк, түүний  нэгж 

байгуулах   зөвшөөрлийн  журам"-ын  дагуу   хянаж  үзэхэд  / аль нь болохыг  зурах  /:

шаардлага   хангасан   шаардлага   хангаагүй  а/ шаардлага   хангаж  байсан  бол:   энэ  журмын  дагуу   хянаж  үзээд  дараахь  

дүгнэлтийг  хийж  байна.

б/ шаардлага  хангаагүй байсан бол: / аль нь болохыг тэмдэглэх /

- энэ  журамд   заасны  дагуу   баримт  бичгийг  буцаав.

- энэ  журамд   заасны  дагуу   баримт  бичгийг  буцааж, дахин  шаардлага   хангасан 

баримт  бичиг  гаргуулж   авав.

Баримт  материалыг  буцаасан   өдрөөс  хойш  хоногийн  дараа   буюу   20. оны  ..

сарын  ..- ны  өдөр   бүрдэл   болон  чанарын  шаардлагыг  бүрэн   хангасан   баримт 

материалыг  ирүүлсэн   тул   энэ  журмын  дагуу   хянаж  үзээд   дараахь   дүгнэлтийг  хийж 

байна.

1.Банк  байгуулахад   шаардагдах   баримт  бичиг  нь  хууль  тогтоомжид  нийцэж 

байгаа  эсэх  талаар: / Хуулийн  хэлтэс санал , дүгнэлтээ бичнэ./

2.Банкны  дүрмийн  санд  нийлүүлэхээр  тохиролцсон  хөрөнгө  нь  тэдгээрийн 

өөрийн  үйл  ажиллагаанаас   олсон   цэвэр  ашгаас  бүрдсэн   эсэх  талаарх   дүгнэлт:

/ Хяналт  шалгалтын  газар  санал , дүгнэлтээ  бичнэ. Энэ  санал , дүгнэлтийг  юуг 

үндэслэн   хийсэн  талаараа  тодорхой  тайлбарласан  байна.  Ингэхдээ   хувь нийлүүлэгч  нь   хуулийн  этгээд  бол  тухайн   хуулийн  этгээдийн  санхүүгийн 

тайлангийн   холбогдох  үзүүлэлтээр   зохистой   харьцаануудыг  судалж , судалгаа ,

шинжилгээ  хийсэн байх шаардлагатай./

Page 36: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 36/47

 

3. Банкны  үүсгэн   байгуулагч, хувь   нийлүүлэгч, банкны  удирдлагын  өр, зээл,

татвар  төлөлттэй  холбоотой   мэдээлэл: / ямар байгууллагаас ирсэн  хэдэн тоот албан 

бичиг болох , түүнд бичигдсэн гол агуулга/

4. Дээрх  мэдээллийг  үндэслэн  тухайн  банк  байгуулснаар   банкны  системийн 

болон   үндэсний  эдийн  засгийн  аюулгүй   байдал, харилцагчдын  эрх   ашигт 

харшилахуйц  нөлөөлөл   байгаа   эсэх  талаар  хийсэн  дүгнэлт  /  Хяналт  шалгалтын 

газар ,  Хуулийн  хэлтэс  хамтран бичнэ./

5. Банкны  удирдлага, боловсон   хүчний  талаар   хийсэн  дүгнэлт: / Хяналт 

шалгалтын газар ,  Хуулийн  хэлтэс  хамтран бичнэ./

6. Банк  байгуулагдсанаар   харилцагчдын  хөрөнгийг  үр  ашигтайгаар 

байршуулах  замаар   ашигтай  ажиллаж   чадах  эсэх   талаар   хийсэн  дүгнэлт: / Хяналт 

шалгалтын газар ,  Хуулийн  хэлтэс  хамтран бичнэ/

7. Газар   дээр  нь  очиж  шалгасан   асуудлын   талаар:  / газар дээр нь шалгасан 

асуудал , түүний  үр  дүнгийн  талаар   Хяналт  шалгалтын  газар ,  Хуулийн   хэлтэс 

 хамтран бичнэ./

Page 37: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 37/47

 

8. Баримт  материалыг  хүлээн   авч, судалсан   хянан  шалгагчаас   Захирлуудын 

зөвлөлийн  хуралд   оруулж   байгаа  санал:

9. Баримт  материалыг  судалсан   Хуулийн  хэлтсийн  ажилтанаас  Захирлуудын 

зөвлөлийн  хуралд   оруулж   байгаа  санал:

10. Банкны  үйл  ажиллагааны  хэлтсээс   Захирлуудын  зөвлөлд   оруулж   байгаа  

санал: / Банкны үйл ажиллагааны  хэлтсийн  захирал бичнэ/

11. Хяналт  шалгалтын  газраас   Захирлуудын  зөвлөлийн  хуралд   оруулж  

байгаа  санал /  Хяналт шалгалтын газрын  захирал бичнэ/:

12. Хуулийн  хэлтсээс   Захирлуудын  зөвлөлийн  хуралд   оруулж   байгаа  санал 

 /  Хуулийн  хэлтсийн  захирал бичнэ /:

Page 38: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 38/47

БАРИМТ  МАТЕРИАЛЫГ  ХҮЛЭЭН   АВЧ  ХЯНАСАН: 

Хяналт  шалгалтын  газрын  Бодлого   зохицуулалтын  албаны  ____________

/албан тушаал/ __________________ /нэр/ _______________________ /гарын үсэг/

ХОЛБОГДОХ  АСУУДЛЫГ  ГАЗАР  ДЭЭР  НЬ  ШАЛГАСАН:

ХШГ-ын . . . . . . . хэлтсийн / газар дээр нь очиж шалгалт  хийсэн ажилтан / : _______________________ /албан тушаал/ ____________________ /нэр/

 ___________________________________________________ /гарын үсэг/ 

ХШГ-ын . . . . . . хэлтсийн / газар дээр нь очиж шалгалт  хийсэн ажилтаны / :

 ________________________ /албан тушаал/ ___________________ /нэр/

 ___________________________________________________/гарын үсэг/ 

АСУУДЛЫГ  ХЯНАЖ, САНАЛ  БИЧСЭН:

Хяналт  шалгалтын  газрын  захирал __________________________ / гарын үсэг/ 

Хяналт  шалгалтын  газрын  орлогч  захирал ____________________ /гарын үсэг/ 

Хуулийн  хэлтсийн  захирал  _________________________________ / гарын үсэг/ 

Page 39: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 39/47

YI  Хавсралт 

 _____________________ БАНКНЫ  ДҮРМИЙН  САНД  ХУВЬ  ХӨРӨНГӨ 

ОРУУЛАХАД  БАЙГУУЛАХ  ГЭРЭЭНИЙ  ҮЛГЭРЧИЛСЭН  ЗАГВАР 

.... оны .. сарын... -ны  өдөр  Дугаар  Улаанбаатар  хот 

НЭГ. Нийтлэг  үндэслэл 

Банкны  тухай   хуулийн  27 дугаар   зүйлийн  .. дахь   хэсэг   болон  

 _______________________ банкны  дүрмийг  үндэслэн  тус  банкны  дүрмийн  санд 

дор  дурдсан   хувь  хөрөнгө   оруулахаар   нэг  талаас   _________________________,

нөгөө  талаас   ________________________ БАНК  харилцан  тохиролцож, энэхүү  

гэрээг   байгуулав.

ХОЁР. Талуудын  эрх, үүрэг  

А. Хувь   нийлүүлэгч ____________________________

1. _______________________ БАНК-ны  дүрмийн  санд  хувь   хөрөнгө  болгон  

 ______________________ төгрөг  __________________________ - ийг 

/тоогоор/ /үсгээр/ ________________ дотор  

шилжүүлэн  өгөх,

2. Монголбанкнаас  тогтоосон   журмын   дагуу   тооцоход  банк  нь  тухайн  жилд 

ашигтай  ажилласан   нөхцөлд  дүрмийн  санд  оруулсан   хувь   хөрөнгөд   ноогдох  

ашгийг  авах,

3. Банкны  тухай   хуулийн  16 дугаар   зүйлд  заасан   банкны  үйл  ажиллагаанд 

хийх  хязгаарлалтын 3 дахь   хэсэгт  заасны  дагуу   банкны  өөрийн  хөрөнгийн 5 хувиас  

хэтрүүлэн   зээл  авах, төлбөрийн  батлан   даалт  гаргахыг   шаардахгүй,

4. Зээл  авах  буюу   төлбөрийн  батлан   даалт   гаргуулахдаа   банкны  дүрмийн 

санд  оруулсан   хувь  хөрөнгөөр   барьцаа  барихгүй,

5. Банкнаас  авсан   зээл  нь  6 сараас   дээш  хугацаагаар   хэтэрвэл  банкны 

удирдах  үйл  ажиллагаанд  аливаа  хэлбэрээр   оролцохгүй,

6. Банкны  дүрмийн  санд  оруулсан   хөрөнгийг  зөвхөн   Монголбанкны зөвшөөрлөөр  бусдад   худалдахаас   өөрөөр   буцааж   авахгүй,

7. Банк  дампуурах   буюу   татан  буугдсан   тохиолдолд  дүрмийн  санд  оруулсан  

хөрөнгийнхөө  хэмжээгээр  хариуцлага  хүлээх,

8. Энэхүү  гэрээний 3- т  заасны  дагуу   хариуцлага  хүлээхдээ   Иргэний  хуулийн  

31 дүгээр   зүйл, Банкны  тухай   хуулийн 45 дугаар   зүйлд  заасан   төлбөр   барагдуулах  

Page 40: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 40/47

дарааллын   дагуу   нэхэмжлэлийг  хангасны  эцэст  үлдсэн   эд  хөрөнгөөс   өөрийн  хувийг 

авах,

Б. __________________________ БАНК 

1. Дүрмийн  санд  оруулсан   хувь   хөрөнгийг  Банкны  тухай   хууль   болон   бусад  

хууль   тогтоомжийн  дагуу   захиран  зарцуулах,

2. Банкны  тухай   хуулийн  16 дугаар   зүйлийн  3 дахь   хэсэгт  заасны  дагуу  банкны  хувь   нийлүүлэгчид  олгох   зээл, гаргах   төлбөрийн  батлан   даалт  дээд  хэмжээг  

банкны  өөрийн  хөрөнгийн 5 хувиас  хэтрүүлэхгүй,

3. Банкны  хувь  нийлүүлэгчид  банкны  зээл  олгох   ердийн  шаардлага, хүү,

нөхцлөөс  илүү  хөнгөлөлттэй  нөхцлөөр   зээл  олгох, төлбөрийн  батлан   даалт  

гаргахгүй,

4. Банкны  хувь  нийлүүлэгчээс  дүрмийн  санд  оруулсан   хувь   хөрөнгийг 

барьцаалан   зээл  олгож, төлбөрийн  батлан  даалт  гаргахгүй,

5. Монголбанкнаас  тогтоосон   журмын  дагуу   тооцоход  тухайн   жилд  ашигтай 

ажилласан   бол  хувь  нийлүүлэгчээс  банкны  дүрмийн  санд  оруулсан   хувь   хөрөнгөд  

ноогдох  ашгийг  жил  бүр  өгч  байх,

6. Банкны  хувь   нийлүүлэгч  болсон  тухай   Гэрчилгээ  олгоно. Үүнд  дүрмийн 

санд  оруулсан   хөрөнгө, түүнд  оногдох   ноогдол   ашгийг  хуваариласан   тухай  

тэмдэглэнэ.

ГУРАВ. Маргаан   шийдвэрлэх, хариуцлага   хүлээлгэх 

1. Энэ  гэрээгээр   хүлээсэн   үүрэг  зөрчигдснөөс  үүссэн   маргааныг  талууд 

харилцан  тохиролцох  замаар   зөвшилдөөнд  хүрч  чадахгүй   тохиолдолд  шүүхээр 

шийдвэрлүүлнэ.

2. Гэрээний  үүрэг   зөрчигдсөн  тохиолдолд  хариуцлагыг  Монгол  Улсын 

Иргэний  хуулийн  дагуу   хүлээнэ.

ДӨРӨВ. Бусад 

Гэрээнд  талуудын   эрх  бүхий  этгээд  гарын  үсэг   зурсан   өдрөөс   эхлэн  энэ 

гэрээ  нь  хүчин  төгөлдөр   болно.

 _________________-ийг  төлөөлж   _____________- ийг  төлөөлж 

 / албан тушаал / / албан тушаал /  

 ___________________________ ________________________

 / гарын үсэг / / гарын үсэг /  

Page 41: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 41/47

YII  Хавсралт 

.............................. БАНКНЫ  ДҮРМИЙН  САНГИЙН  ХЭМЖЭЭ, БҮТЦЭД 

ӨӨРЧЛӨЛТ  ОРУУЛАХ  ТУХАЙ  МЭДЭГДЭЛ 

Мэдэгдлийн  хэлбэр:

Урьдчилан  зөвшөөрөл  авах 

Мэдэгдлийн  утга:

Шинээр  хөрөнгө   оруулах  

/Хувьцаа  худалдаж   авах/

Оруулсан   хувь  хөрөнгөө   зарах  

Шүүхийн  шийдвэрээр 

Эрх  хүлээн   авагчийн  шийдвэрээр 

Өмчлөх  эрхээ  шилжүүлэх  замаар  

Товч  танилцуулга:

а/ Хувь  нийлүүлэгч  нь  иргэн  бол:

Овог: __________________________

Нэр: __________________________

Иргэний  үнэмлэхийн  дугаар: __________________________

Регистрийн  дугаар: __________________________

Бусад   тэмдэглэл: __________________________

б/ Хувь  нийлүүлэгч  нь  хуулийн  этгээд  бол:

Нэр: __________________________

Удирдлагын  нэр: __________________________

Албан   ёсны  хаяг: __________________________

Утас, факсны  дугаар: __________________________

Улсын  бүртгэлийн  дугаар: __________________________

Регистрийн  дугаар: __________________________

Бусад   тэмдэглэл: __________________________

в/ Өмнө  нь  зөвшөөрөл  авахаар   энэ  мэдэгдлийг  Монголбанкинд  илгээж  байсан 

Page 42: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 42/47

эсэх:

Тийм   Үгүй 

Хэрэв  тийм   бол: -зөвшөөрөгдсөн   эсэх 

Тийм   Үгүй 

Зөвшөөрөгдөөгүй   бол:

 ________________________________________________________энэ  тухай   бүх  мэдээллийг  өгөх  

Тухайн   банкны  дүрмийн  сан   дахь  өмчлөл:

а/ Банкны  дүрмийн  сангийн  хэмжээ: ___________________

эсхүл, гаргасан   нийт  хувьцааны  тоо, дүн ________________

б/ Үүнээс  таны  эзэмшиж  байгаа  хувь  хөрөнгө: __________

эсхүл, худалдаж   авсан   нийт   хувьцааны  тоо, дүн  

 ______________________

тухайн   банкны  дүрмийн  санд  эзлэх  хувь ____________ (%)

в/ Шинээр  хувь   нийлүүлсний  дараахь   дүрмийн  сангийн  хэмжээ 

 ___________

эсхүл, худалдаж   авсан, шилжүүлсэн, хувьцааны  тоо, дүн  

 ___________

 / нийт оруулсан  хөрөнгө / __________________  __________

тухайн   банкны  дүрмийн  санд  эзлэх  хувь _____________ (%)

Нэмэлт  мэдээлэл:

1. Тухайн   хувь   нийлүүлэгч  нь  энэ  банкнаас  гадна   өөр   аливаа  хуулийн 

этгээдийн  дүрмийн  санд  хувь   эзэмшдэг  бол   дараахь   хүснэгтийг  бөглөнө.

 Байгууллагын нэр  Одоо эзэмшиж буй   хувьцааны 

тоо , дүн  /1/

 Нэмж  авахыг   хүсч буй  хувьцааны  тоо ,

дүн /2/

 Нийт  эзэмших  хувьцааны  тоо ,

дүн /1+2/

2. Банк  болон   санхүүгийн  компаниудад  ажил  эрхэлдэг, шууд  болон   шууд 

бус  хэлбэрээр  банк, санхүүгийн  байгууллагын  дүрмийн  санд  хувь   хөрөнгө  

оруулсан, тодорхой   хэмжээний  хувьцааг  нь  эзэмшдэг, хянадаг, саналын  10 буюу  

түүнээс  их  хэмжээний  эрхтэй  байх  тохиолдолд  тэр  тухайгаа  доорх   хүснэгтийн 

Page 43: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 43/47

дагуу   тодорхой   бичнэ.

 Холбогдох    хуулийн 

 этгээдийн нэр ,  хаяг 

 Албан  тушаал 

 / томилогдсон огноо /

Тухайн  байгууллагын 

 хувьцаанаас  эзэмшиж буй 

 хувь 

3. Хувь  нийлүүлсэн  банкны  нэгж  нь  тухайн  хувь  нийлүүлэгч  болон   түүнд 

холбогдох   этгээдтэй  нэг  ижил   нутаг  дэвсгэрт  оршдог  бол  нэгжийн  нэр, хаягийг 

бичнэ  үү.

 ________________________________________________________________________ 

 ________________________________________________________________________ 

 ________________________________________________________________________ 

 ________________________________

А. Хэрэв  тухайн   хувь   нийлүүлэгч  нь  шинээр   хөрөнгө   оруулж   байгаа  буюу 

хөрөнгө  нэмж  оруулж  байгаа   бол  дараахь   хүснэгтийн  дагуу   бөглөж, тодорхой  

бичнэ  үү.

 Хөрөнгө оруулж буй үндэслэл  Оруулах   буюу 

 эзэмших    хувьцааны 

 хэмжээ 

Эх  үүсвэр 

Нийт 

а/ Хэрэв  та  бэлэн   мөнгөөр  хөрөнгө   оруулах   бол  хөрөнгийн  эх  үүсвэрийг 

нотлох  чек, хадгаламжийн  данс  болон   холбогдох   бусад   баримтын  хуулбарыг  

хавсаргах,б/ Хэрэв  эх  үүсвэр   нь  хөдлөх   эд  хөрөнгийг  зарж  борлуулснаас   орсон  орлого  

бол  тэдгээр  хөрөнгийн  жагсаалт, бусдад   худалдан   шилжүүлснийг  нотлох  баримтыг 

ирүүлэх,

в/ Хэрэв  эх  үүсвэрт   зээлийн  хөрөнгө  байгаа   бол   зээлдүүлэгч  бүрийн  нэр,

хаяг, зээлийн  гэрээ, санхүүжилт, барьцаа  хөрөнгө, зээлийн  нөхцөл  / хүү, элэгдэл/

болон   батлан  даалт  гаргагч   зэрэг  холбогдох   бусад   гэрээ, хэлцлүүд, талуудын 

хоорондын  харилцан  ойлголцлын  баримтыг  багтаасан   танилцуулга, тодорхойлолт 

ирүүлэх,

г/ Зээлийн  эх   үүсвэрийг  буцаан  төлөх  талаар   тодорхойлж  бичих,

 _______________________________________________________________________ 

 _________________________________________________________

д/ Хэрэв  хувь  нийлүүлэгч  нь  банк  болон   бусад   байгууллагаас   цалин, ногдол  

ашиг, урамшуулал, бусад   орлогын   эх  үүсвэр   авдаг   бол  тэр  талаараа   тодорхой  

Page 44: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 44/47

бичих.

 ________________________________________________________________

Б. Хэрэв  оруулсан   хөрөнгөө  бусдад   худалдах   буюу   шилжүүлж  байгаа   бол: Шилжүүлж  авсан 

 этгээдийн нэр 

Одоо   эзэмшиж 

буй   хувьцааны 

тоо* /1/

 Зарахыг   хүсч  буй 

 хувьцааны тоо /2/

 Нийт   эзэмших  

 хувьцааны  тоо 

 /1-2/

5. Хувь  эзэмших  буюу  хувь  хөрөнгөө  бусдад   худалдах   талаар   бусад   хувь  

нийлүүлэгчдэд  хүргүүлсэн   урилга, тендерийн  саналууд, сурталчилгааны 

материалууд  байвал  тэдгээрийн  хуулбар, хөрөнгийн  биржийн  арилжааны  мэдээ.

Мэдэгдлийг  үнэн  зөв  гаргасан:

Хувь  нийлүүлэгчийн  нэр: ________________________

Миний  бие  энэ  хүснэгтэд  бичсэн  аливаа  мэдээллийг  .. оны  .. сарын  ..- ны өдрийн  байдлаар   үнэн, зөв, бүрэн   бичсэн  гэдгээ  баталж   байна. Хэрэв  буруу, ташаа,

дутуу, хуурамч  мэдээлэл  өгсөн   бол  хуулийн  өмнө  хариуцлага  хүлээх   болно.

Хувь  нийлүүлэгчийн  гарын  үсэг   ________________________

 /  Гарын  үсгийг  бүх  талууд  зурах  ба  хувь  хүний  өмнөөс түүнийг төлөөлөх  этгээд 

 зурна./

Огноо  : ________

Page 45: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 45/47

YIII  Хавсралт 

 _________________________________________________ (Банкны  нэр) 

ДҮРМИЙН  САНД  ХӨРӨНГӨ  ОРУУЛЖ, ХУВЬ 

НИЙЛҮҮЛЭГЧ  БОЛСНЫГ  ГЭРЧЛЭХ   БАРИМТ 

№.........

 ___________________________________________________-аас  

(Хувь  нийлүүлэгчийн  нэр)

 __________________________________________________-ны 

(Банкны  нэр)

дүрмийн  санд  зориулан   20... оны  ... сарын  ...- нд  ................... төг pөгийг 

...............................................................................................................(үсгээр)

шилжүүлснийг  хүлээн   авч, банкны  хувь   нийлүүлэгч  болсныг  гэрчилж  энэхүү 

баримтыг  олгов.

Тусгай   тэмдэглэл:

Хувь  нийлүүлэгчийн:

Улсын  бүртгэл  / иргэний  үнэмлэх/-ийн  дугаар:

Регистрийн  дугаар:

Өмчийн  хэлбэр:

- төрийн  ............................................

- хувийн  ..............................................

- холимог.............................................

ГҮЙЛГЭЭНИЙ  ТУХАЙ  ТЭМДЭГЛЭЛ:

ДТ  ____________________________

КТ ____________________________

ТӨЛӨӨЛӨН  УДИРДАХ  ЗӨВЛӨЛИЙН  ДАРГА: ТАМГА 

ГҮЙЦЭТГЭХ  ЗАХИРАЛ:

ЕРӨНХИЙ  НЯГТЛАН  БОДОГЧ:

Page 46: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 46/47

 

Гэрчлэх  баримтыг  хүлээн   авч  ..................................................................

( албан тушаалтын нэр , гарын үсэг )

............ он  ......... сар  ......... өдөр  

Page 47: bank baiguulah zuvshuurul

8/16/2019 bank baiguulah zuvshuurul

http://slidepdf.com/reader/full/bank-baiguulah-zuvshuurul 47/47

YIII  Хавсралтын ар тал 

ДҮРМИЙН  САНГИЙН  ӨӨРЧЛӨЛТ 

1. ДҮРМИЙН  САНД  НЭМЖ  ОРУУЛСАН  ХӨРӨНГИЙН 

ГҮЙЛГЭЭНИЙ  ТЭМДЭГЛЭЛ 

 Дугаар  Он , сар ,

өдөр 

 Мөнгөний 

дүн 

 Гишүүдийн   хурал , ТУЗ-ийн 

 хурлын шийд- вэрийн дугаар он , сар , өдөр 

 Гүйлгээ   хийсэн 

нягтлан  бодог- чийн  гарын  үсэг 

2. НОГДОЛ  АШИГ  ХУВААРИЛСАН  ГҮЙЛГЭЭНИЙ  ТЭМДЭГЛЭЛ 

 Дугаар  Он , сар ,

өдөр 

 Мөнгөний 

дүн 

 Гишүүдийн   хурал , ТУЗ-ийн 

 хурлын шийд- вэрийн дугаар 

он , сар , өдөр 

 Гүйлгээ   хийсэн 

нягтлан бодог- чийн 

 гарын  үсэг 

3. ДҮРМИЙН  САНД  ОРУУЛСАН  ХӨРӨНГИЙГ  БУСДАД 

ХУДАЛДСАН  / шүүхийн  шийдвэрээр   болон  эрх  хүлээн 

авагчийн  шийдвэрээр  хасалт   хийсэн   болон   нэмсэн,

өмчлөлийг  шилжүүлсэн  зэрэг/ ТУХАЙ  ТЭМДЭГЛЭЛ 

 Дугаар  Он , сар ,өдөр 

 Мөнгөний дүн 

 Гишүүдийн   хурал , ТУЗ-ийн  хурлын шийдвэр болон 

 хөрөнгийн  биржийн 

арилжаа   хийгдсэн 

он ,сар ,өдөр , дугаар 

 Худалдан авсан   хуу-

 лийн   этгээд ,

иргэний нэр 

 Гүйлгээ   хийсэн нягтлан  бодог-

чийн  гарын үсэг