bao cao de_tai_proii

39
BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 3 - Chöông 1: GIÔÙI THIEÄU PRO/II 1.1 Moâ phoûng vaø vai troø cuûa moâ phoûng Moâ phoûng, tieáng Anh laø Simulation, ngaøy nay ñaõ trôû thaønh moät thuaät ngöõ quen thuoäc trong nhieàu ngaønh, töø coâng nghieäp naëng cho ñeán coâng ngheä vuõ truï vaø neàn coâng nghieäp giaûi trí. Theo ñònh nghóa cuûa töï ñieån thuaät ngöõ khoa hoïc kyõ thuaät cuûa Nhaø xuaát baûn MacGrawHill thì thuaät ngöõ moâ phoûng ñöôïc hieåu nhö sau. Moâ phoûng laø vieäc phaùt trieån vaø söû duïng moâ hình maùy tính ñeå nghieân cöùu heä ñoäng hoïc thöïc. Vai troø cuûa moâ phoûng caøng ngaøy caøng quan troïng. Vieäc söû duïng moâ phoûng ñaõ giuùp con ngöôøi tieát kieäm ñöôïc khaù nhieàu tieàn cuûa, tieát kieäm ñöôïc thôøi gian, giaûm bôùt soá laàn thí nghieäm, vaø ñaõ giaûm thieåu caùc nguy cô coù theå xaûy ra cho tính maïng vaø taøi saûn. Trong ngaønh coâng nghieäp daàu khí hieän nay moâ phoûng cuõng ñaõ chieám moät vò trí ñaùng keå. Khi maø caùc quaù trình khoâng theå quan saùt vaø cuõng khoù coù theå bieát ñöôïc phöông caùch maø chuùng xaûy ra nhö theá naøo thì moâ phoûng ñaõ giuùp cho caùc kyõ sö ñieàu ñoù. 1.2 Caùc phaàn meàm moâ phoûng söû duïng trong coâng nghieäp daàu khí Neàn coâng nghieäp daàu khí coù quy moâ to lôùn, töø caùc quaù trình khai thaùc ñeán cheá bieán ñeàu coù caùc phaàn meàm moâ phoûng töông öùng. Caùc phaàn meàm naøy raát ña daïng, nhöng töïu chung coù theå phaân chia chuùng thaønh caùc loaïi sau: n Caùc phaàn meàm duøng cho thieát keá: Ñieån hình nhö phaàn meàm thieát keá ñöôøng oáng OLGA 2000, phaàn meàm thieát keá vaø moâ phoûng ñöôøng oáng PipeSim cuûa coâng ty Schlumberger. n Caùc phaàn meàm moâ phoûng caùc quaù trình thöïc ñeå hoå trôï ñaøo taïo: Ñaây laø daïng phoå bieán khoâng chæ trong coâng nghieäp daàu khí maø trong phaàn lôùn caùc ngaønh hieän nay. Nhö laø vieäc moâ phoûng caùc phaân xöôûng, caùc nhaø maùy thöïc ñeå giuùp cho quaù trình ñaøo taïo…. n Caùc phaàn meàm moâ phoûng vaø tính toaùn caùc quaù trình thöïc: Pro/II laø thuoäc daïng phaàn meàm naøy. n Caùc phaàn meàm toái öu hoùa: Caùc phaàn meàm naøy chuyeân duïng hôn cho muïc ñích toái öu hoùa. Hieän nay hai phaàn meàm moâ phoûng tính toaùn caùc quaù trình phoå bieán nhaát laø HYSYS vaø Pro/II. Caû hai phaàn meàm naøy hieän ñöôïc caùc coâng ty tröïc thuoäc toång coâng ty daàu khí Vieät Nam söû duïng roäng raõi.

Upload: vinhdvan

Post on 05-Dec-2014

252 views

Category:

Education


1 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 3 -

Chöông 1:

GIÔÙI THIEÄU PRO/II

1.1 Moâ phoûng vaø vai troø cuûa moâ phoûng Moâ phoûng, tieáng Anh laø Simulation, ngaøy nay ñaõ trôû thaønh moät thuaät ngöõ quen

thuoäc trong nhieàu ngaønh, töø coâng nghieäp naëng cho ñeán coâng ngheä vuõ truï vaø neàn coâng nghieäp giaûi trí.

Theo ñònh nghóa cuûa töï ñieån thuaät ngöõ khoa hoïc kyõ thuaät cuûa Nhaø xuaát baûn MacGrawHill thì thuaät ngöõ moâ phoûng ñöôïc hieåu nhö sau.

Moâ phoûng laø vieäc phaùt trieån vaø söû duïng moâ hình maùy tính ñeå nghieân cöùu heä ñoäng hoïc thöïc.

Vai troø cuûa moâ phoûng caøng ngaøy caøng quan troïng. Vieäc söû duïng moâ phoûng ñaõ giuùp con ngöôøi tieát kieäm ñöôïc khaù nhieàu tieàn cuûa, tieát kieäm ñöôïc thôøi gian, giaûm bôùt soá laàn thí nghieäm, vaø ñaõ giaûm thieåu caùc nguy cô coù theå xaûy ra cho tính maïng vaø taøi saûn.

Trong ngaønh coâng nghieäp daàu khí hieän nay moâ phoûng cuõng ñaõ chieám moät vò trí ñaùng keå. Khi maø caùc quaù trình khoâng theå quan saùt vaø cuõng khoù coù theå bieát ñöôïc phöông caùch maø chuùng xaûy ra nhö theá naøo thì moâ phoûng ñaõ giuùp cho caùc kyõ sö ñieàu ñoù. 1.2 Caùc phaàn meàm moâ phoûng söû duïng trong coâng nghieäp daàu khí

Neàn coâng nghieäp daàu khí coù quy moâ to lôùn, töø caùc quaù trình khai thaùc ñeán cheá bieán ñeàu coù caùc phaàn meàm moâ phoûng töông öùng. Caùc phaàn meàm naøy raát ña daïng, nhöng töïu chung coù theå phaân chia chuùng thaønh caùc loaïi sau: n Caùc phaàn meàm duøng cho thieát keá: Ñieån hình nhö phaàn meàm thieát keá ñöôøng oáng OLGA 2000, phaàn meàm thieát keá vaø moâ phoûng ñöôøng oáng PipeSim cuûa coâng ty Schlumberger. n Caùc phaàn meàm moâ phoûng caùc quaù trình thöïc ñeå hoå trôï ñaøo taïo: Ñaây laø daïng phoå bieán khoâng chæ trong coâng nghieäp daàu khí maø trong phaàn lôùn caùc ngaønh hieän nay. Nhö laø vieäc moâ phoûng caùc phaân xöôûng, caùc nhaø maùy thöïc ñeå giuùp cho quaù trình ñaøo taïo…. n Caùc phaàn meàm moâ phoûng vaø tính toaùn caùc quaù trình thöïc: Pro/II laø thuoäc daïng phaàn meàm naøy. n Caùc phaàn meàm toái öu hoùa: Caùc phaàn meàm naøy chuyeân duïng hôn cho muïc ñích toái öu hoùa.

Hieän nay hai phaàn meàm moâ phoûng tính toaùn caùc quaù trình phoå bieán nhaát laø HYSYS vaø Pro/II. Caû hai phaàn meàm naøy hieän ñöôïc caùc coâng ty tröïc thuoäc toång coâng ty daàu khí Vieät Nam söû duïng roäng raõi.

Page 2: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 4 -

Veà cô baûn hai phaàn meàm Pro/II vaø HYSYS.Plant töông ñoái gioáng nhau veà baûn chaát. Neáu ñaõ coù dòp tieáp xuùc vôùi caû hai, thì deã nhaän thaáy moät ñieàu laø moâ hình nhieät ñoäng cuûa hai phaàn meàm ñeàu ñöôïc xaây döïng treân cuøng moät neàn taûng lyù thuyeát. Vì vaäy keát quaû seõ khoâng sai khaùc bao nhieâu. Maëc khaùc caùc moâ hình thieát bò cuûa hai beân cuõng töông töï nhau. Ñieåm noåi baät cuûa HYSYS laø giao dieän thaân thieän hôn, töông thích vôùi nhieàu heä ñieàu haønh vaø caùch truy xuaát keát quaû toát hôn, giuùp cho ngöôøi duøng deã ñoïc vaø deã phaân tích hôn so vôùi Pro/II. Maëc khaùc nhôø ra ñôøi sau neân HYSYS ñaõ kòp hieäu chænh caùc thieáu soùt cuûa Pro/II, HYSYS coù nhieàu moâ hình thieát bò hôn, khaû naêng tính toaùn thieát keá cao hôn, keøm theo ñoù laø caùc moâ hình thieát bò ñieàu khieån nhö LIC…. Tuy nhieân theo ñaùnh giaù cuûa toâi thì maëc duø keùm hôn HYSYS veà caùc maët treân nhöng Pro/II coù nhöõng öu ñieåm sau: + Coâng ty saûn xuaát Pro/II coù nhieàu kinh nghieäm hôn + Pro/II coù nhieàu moâñun phuï trôï, coù theå aùp duïng cho nhieàu quaù trình, töø cheá thoâ ñeán cheá bieán saâu, cho caû lónh vöïc hoùa daàu, moâi tröôøng vaø döôïc phaåm + Pro/II coù keøm theo nhieàu nguoàn taøi lieäu, giuùp cho ngöôøi duøng hieåu roõ hôn veà baûn chaát chöông trình, töø ñoù giuùp hoï moâ hình hoùa caùc phaân xöôûng leân maùy tính deã daøng hôn vaø giuùp hoï ñaùnh giaù keát quaû cuûa chính mình. 1.3 Giôùi thieäu veà Pro/II 1.3.1 Pro/II vaø öùng duïng Pro/II

Pro/II laø moät trong nhöõng saûn phaåm cuûa toå hôïp SIMSCI, ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1957 chuyeân veà thieát keá caùc phaàn meàm moâ phoûng trong coâng ngheä hoùa hoïc, ñaëc bieät laø veà neàn coâng nghieäp loïc hoùa daàu. Hieän nay saûn phaåm cuûa toå hôïp naøy khaù ña daïng, bao goàm caùc phaàn meàm veà thieát keá caùc thieát bò, ñöôøng oáng, tính toaùn kinh teá…

Phaàn meàm thieát keá moâ phoûng Pro/II laø saûn phaåm ñaàu tieân cuûa SIMSCI, laø keát quaû cuûa 4 laàn naâng caáp töø chöông trình ñaàu tieân naêm 1967 ñeán naêm 1988 thì chính thöùc ra ñôøi vôùi teân goïi Pro/II. Chöông trình naøy khoâng ngöøng ñöôïc naâng caáp vaø hieän nay ñaõ coù phieân baûn môùi nhaát laø 6.0,( Ñeà taøi naøy ñang söû duïng phieân baûn 5.1) Phaàn meàm naøy coù theå öùng duïng vaøo nhieàu quaù trình: ü Xöû lyù daàu/ khí ü Tinh cheá ü Hoùa daàu

Page 3: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 5 -

ü Polyme ü Döôïc phaåm ü Tö vaán vaø thieát keá xaây döïng Caùc öùng duïng moâ phoûng goàm: ü Thieát keá môùi caùc quaù trình ü Öôùc tính caáu hình thieát bò ü Hieän ñaïi hoùa vaø naâng caáp caùc thieát bò cuõ ü Gôõ roái vaø laøm thoâng suoát caùc quy trình thieát bò ü Ñaùnh giaù caùc vaán ñeà moâi tröôøng cuûa nhaø maùy ü Kieåm tra, toái öu hoùa, caûi tieán hieäu suaát vaø lôïi nhuaän cuûa nhaø maùy. 1.3.2 Giao dieän cuûa Pro/II 1.3.2.1 Khôûi ñoäng Pro/II

Ñeå khôûi ñoäng chöông trình kích ñoâi chuoät vaøo bieåu töôïng cuûa chöông trình töø menu Star. Cöûa soå chaøo möøng cuûa Pro/II xuaát hieän. Cöûa soå naøy coù chöùa caùc thoâng tin veà caùc môû vaø caùc maøu khoùa ñöôïc duøng trong chöông trình.

Hình 1.1: Cöûa soå chính cuûa chöông trình

Luùc naøy coù theå môû moät file moâ phoûng môùi ( choïn File/New ), môû moät file ñaõ coù ( choïn File/Open ), hay nhaäp moät file keyword ( choïn File/Import ).

Page 4: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 6 -

1.3.2.2 Caùc nuùt coâng cu

Nuùt Chöùc naêng

Môû moät cöûa soå quan saùt khaùc cho löu ñoà

Daáu hay hieån thò baûng noåi PFD

Cung caáp caùc moâ taû cô baûn cho döï aùn moâ phoûng

Thieát laäp heä ñôn vò cho moãi döï aùn moâ phoûng.

Choïn caùc caáu töû

Thieát laäp döõ lieäu cho caùc caáu töû

Choïn caùc phöông phaùp nhieät ñoäng hoïc

Boá sung cutpoint cho ñöôøng TBP vaø caùc phöông phaùp tính chaát hoùa.

Ñònh nghóa caùc döõ lieäu phaûn öùng

Nhaäp vaøo caùc thuû tuïc tính ñoäng hoïc phaûn öùng

Ñònh nghóa quaù trình nghieân cöùu maãu

Thieát laäp trình töï tính toaùn

Ñònh nghóa caùc böôùc laëp vaø möùc ñoä hoäi tuï

Hieån thò cöûa soå thu nhoû sô ñoà moâ phoûng

Nuùt Chöùc naêng

Tìm kieám thieát bò treân sô ñoà hieän haønh

Tìm kieám doøng treân sô ñoà hieän haønh

Thöïc hieän vieäc tính flash cho doøng ñöôïc choïn

Taïo ra caùc ñoà thò caân baèng loûng hôi cho 2 caáu töû

Chaïy döï aùn moâ phoûng

Döøng döï aùn moâ phoûng

Xem keát quaû cuûa thieát bò hay doøng ñöôïc choïn

Taïo baûn baùo caùo cho döï aùn moâ phoûng

Xoùa caùc ñoái töôïng hieän haønh treân sô ñoà

Phoùng to hay thu nhoû sô ñoà coâng ngheä

Hieån thò toaøn boä sô ñoà coâng ngheä

Phoùng to moät vuøng treân sô ñoà coâng ngheä

Xoùa taát caû caùc ñoái töôïng laï treân maøn hình

Theå hieän phaàn giuùp ñôõ cho ñoái töôïng ñöôïc chæ ñeán

Page 5: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 8 -

1.3.2.3 YÙ nghóa cuûa caùc loaïi maøu khoùa treân maøn hình Ñeå baùo hieäu tình traïng moâ phoûng hieän haønh, Pro/II söû duïng boä maøu khoùa, moãi

maøu seõ töông öùng vôùi moãi traïng thaùi moâ phoûng. Ngöôøi duøng coù theå tuyø bieán caùc maøu khoùa baèng caùch vaøo cöûa soå Set Colors baèng caùch choïn Option/Colors… töø thanh menu.

Maøu YÙ Nghóa Ñoû Döõ lieäu baét buoäc

Xanh Luïc Döõ lieäu löïa choïn hay maëc ñònh Xanh Döõ lieäu cung caáp bôûi ngöôøi duøng Vaøng Döõ lieäu nghi vaán. Caûnh baùo raèng döõ lieäu maø ngöôøi duøng

cung caáp naèm ngoaøi khoaûng bình thöôøng. Xaùm Vuøng döõ lieäu khoâng coù saün cho ngöôøi duøng Ñen Döõ lieäu khoâng baét buoäc nhaäp.

Baûng 1-1: YÙ nghóa caùc loaïi maøu khoùa

1.4 Cô baûn veà moät döï aùn moâ phoûng Pro/II cho pheùp ngöôøi duøng coù nhieàu phöông phaùp choïn löïa ñeå nhaäp döõ lieäu.

Ñoái vôùi nhieàu muïc döõ lieäu laø maëc ñònh. Caùc maøu khoùa seõ cho ngöôøi duøng bieát khi naøo döõ lieäu laø baét buoäc, khi naøo laø maëc ñònh, khi naøo naèm ngoaøi khoaûng thoâng thöôøng…

Maëc duø Pro/II ñaõ coù muïc caûnh baùo khi döõ lieäu baét buoäc bò thieáu, nhöng caùch toát nhaát khi nhaäp döõ lieäu laø theo tính logic. Laáy ví duï : muïc thaønh phaàn doøng seõ phuï thuoäc vaøo caùc caáu töû ñöôïc choïn; moät soá thieát bò, ví duï nhö flash drum, coù caùc tính chaát phuï thuoäc vaøo caùc döõ lieäu nhieät ñoäng hoïc… Vì nhöõng lyù do treân neân khi xaây döïng moät sô ñoà coâng ngheä duøng ñeå moâ phoûng caàn theo caùc böôùc sau:

1. Veõ löu ñoà 2. Löïa choïn heä ñôn vò 3. Xaùc ñònh caùc caáu töû cho döï aùn 4. Choïn caùc phöông phaùp nhieät ñoäng hoïc vaø tính chaát vaän chuyeån 5. Cung caáp caùc döõ lieäu cho doøng 6. Cung caáp caùc ñieàu kieän laøm vieäc cho quaù trình 7. Chaïy döï aùn moâ phoûng

Treân ñaây chæ laø nhöõng böôùc cô baûn ñeå chöông trình chaïy, thöïc teá ñeå thöïc hieän moâ phoûng moät quaù trình thöïc, hay moät phaân xöôûng… thì böôùc ñaàu tieân vaø voâ cuøng quan troïng ñoù chính laø laäp moâ hình moâ phoûng. ÔÛ böôùc naøy ngöôøi duøng phaûi ñôn giaûn hoaù sô ñoà coâng ngheä thöïc, boû ñi nhöõng thieát bò khoâng caàn thieát, chuyeån ñoåi caùc moâ hình thöïc thaønh moâ hình lyù thuyeát. Sau khi chöông trình chaïy vaø coù keát quaû (maøu khoaù cuûa maøn hình chuyeån sang maøu xanh) thì böôùc cuoái cuøng ñoù chính laø ñoïc vaø phaân tích keát quaû cuûa chöông trình. Vì

Page 6: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 9 -

ngoân ngöõ chính cuûa chöông trình laø tieáng Anh, neân baûng baùo caùo seõ ñöôïc trình baøy baèng ngoân ngöõ naøy. Tuy nhieân khoâng quaù khoù ñeå ñoïc, ñieàu quan troïng laø ngöôøi duøng seõ phaân tích vaø xöû lyù caùc thoâng tin coù ñöôïc töø baûng baùo caùo. Keát quaû coù phuø hôïp vôùi caùc soá lieäu thöïc hay khoâng, neáu sai thì möùc ñoä sai soá coù chaáp nhaän ñöôïc khoâng, nguyeân nhaân naøo daãn tôùi sai soá… taát caû ñeàu phuï thuoäc vaøo trình ñoä, vaøo kyõ naêng ngöôøi duøng.

Page 7: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 10 -

CHÖÔNG 2:

ÖÙNG DUÏNG PRO/II VAØO CAÙC QUAÙ TRÌNH CHEÁ BIEÁN DAÀU KHÍ

Pro/II laø chöông trình moâ phoûng tính toaùn, caùc quaù trình moâ phoûng ñeàu ôû traïng

thaùi tónh-traïng thaùi maø caùc hieän töôïng xaûy ra khoâng phuï thuoäc thôøi gian. Vì theá maø caùc thieát bò ñieàu khieån vaø ño löôøng seõ khoâng coù. Caùc öùng duïng moâ phoûng sau ñaây cuõng vaäy. Keát quaû cuûa quaù trình moâ phoûng ñeàu laø keát quaû cuûa traïng thaùi tónh, nghóa laø ngöôøi duøng seõ khoâng thaáy aûnh höôûng tröïc quan cuûa vieäc thay ñoåi moät thoâng soá ñieàu khieån leân quaù trình laøm vieäc cuûa thieát bò gioáng nhö vôùi caùc phaàn meàm moâ phoûng ñieàu khieån duøng cho quaù trình ñaøo taïo. Keát quaû töø chöông trình seõ laø keát quaû tính toaùn ñöôïc maø phaàn meàm moâ phoûng ñieàu khieån khoâng cho thaáy ñöôïc. Ñoù laø caân baèng vaät chaát, ñoù laø caùc tính chaát hoùa lyù, caùc tính chaát ñaëc tröng nhö RVP, ñieåm hoùa ñuïc, RON… Trong caùc öùng duïng coù duøng chöùc naêng Case-Study ñeå thay ñoåi moät soá thoâng soá nhaèm ñöa ra moät caùi nhìn veà söï aûnh höôûng cuûa vieäc thay ñoåi naøy leân caùc thoâng soá khaùc cuûa quaù trình. Tuy nhieân,duø thay ñoåi nhö theá naøo thì chöông trình vaãn chaïy theo caùc thoâng soá laøm vieäc ñaõ thieát laäp (ñaây chính laø tröôøng hôïp cô baûn)-vaø vieäc tính toaùn keát quaû thay ñoåi cuõng phaûi ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu naøy. Laáy ví duï khi thay ñoåi löu löôïng doøng vaøo cuûa moät thaùp chöng caát ñeå xem löu löôïng hoài löu thay ñoåi nhö theá naøo, chöông trình seõ tính söï thay ñoåi doøng hoài löu nhöng vaãn phaûi baûo ñaûm raèng caùc thoâng soá vaän haønh ñaõ thieát laäp (SPEC) laø khoâng ñoåi. Vì theá maø neáu xeùt aûnh höôûng cuûa caùc thoâng soá khaùc ñeán chaát löôïng saûn phaåm laø khoâng theå ñöôïc, chæ coù theå xeùt ngöôïc laïi, nghóa laø chaát löôïng saûn phaåm seõ aûnh höôûng ñeán caùc thoâng soá vaän haønh nhö theá naøo. 2.1 MOÂ PHOÛNG VAØ THIEÁT KEÁ THAÙP C-02 CUÛA NHAØ MAÙY GGP 2.1.1 Vaán ñeà Moâ hình hoùa thaùp C-02 töø caùc döõ lieäu thöïc nghieäm. Töø ñoù thieát keá thaùp naøy vaø so saùnh giöõa keát quaû cuûa chöông trình vôùi soá lieäu thöïc tieãn. Baèng moâ hình toái öu hoùa cuûa chöông trình ra ñóa naïp lieäu toái öu sao cho coâng suaát cuûa noài taùi ñun laø nhoû nhaát. Nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa aùp suaát vaø nhieät ñoä cuûa doøng nguyeân lieäu leân cheá ñoä vaän haønh cuûa thaùp. 2.1.2 Caùc döõ lieäu thöïc teá

Thaùp C-02 coù 30 ñóa thöïc, daïng ñóa van, coù moät thieát bò ngöng tuï ôû ñænh vaø moät noài taùi ñun daïng Kettle ôû ñaùy. Doøng nguyeân lieäu ñi vaøo thaùp coù thaønh phaàn vaø ñieàu kieän ñöôïc cho ôû baûng 2-1. Caùc yeâu caàu phaân taùch ñöôïc cho ôû baûng 2-2. Ñieàu kieän laøm vieäc cuûa thaùp : aùp suaát ñænh 11 bar vaø aùp suaát ñaùy laø 11.5 bar.

Page 8: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 11 -

Caáu töû Phaàn mol C2 C3 iC4 nC4

iC5

nC5

0.011 0.5528 0.1716 0.2569 0.0055 0.0020

Toång 0.9999 Baûng 2-1: Thaønh phaàn saûn phaåm ñænh

Caáu töû Phaàn mol Caáu töû Phaàn mol

C2 C3 iC4 nC4

iC5

0.0087 0.4369 0.1357 0.2056 0.0609

nC5 nC6 nC7

nC8 nC9 nC10

0.0666 0.0532 0.0242 0.0056 0.0020 0.0006

-Löu löôïng (taán/ngaøy) 1451 -Aùp suaát (bar) 11.5 -Nhieät ñoä (0C) 73

Baûng 2-2: Thaønh phaàn vaø ñieàu kieän cuûa nguyeân lieäu 2.1.3 Laäp moâ hình moâ phoûng

Hình 2.1 : Moâ hình moâ phoûng vaø toái öu thaùp C-02 Hieäu suaát thaùp ñöôïc laáy theo kinh nghieäm laø 73%, vaäy soá ñóa lyù thuyeát cuûa

thaùp tính caû bình ngöng tuï vaø noài taùi ñun seõ laø : 30x0.73 + 2 = 24 ñóa. Noài taùi ñun seõ

Page 9: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 12 -

ñöôïc moâ phoûng ñuùng daïng kettle, bình ngöng tuï seõ laø daïng ngöng tuï moät phaàn. Ñóa naïp lieäu laø ñóa soá 8.

Heä nhieät ñoäng hoïc ñöôïc choïn laø SRK. Hình 2.1 laø moâ hình moâ phoûng thaùp chöng caát C-02.

Ñöa theâm moâ hình Optimizer vaø cung caáp caùc ñieàu kieän caàn thieát. 2.1.4 Keát quaû moâ phoûng vaø thieát keá 2.1.4.1 Keát quaû cuûa caùc doøng

Nguyeân lieäu ÑAÙY ÑÆNH

Löu löôïng, kgmol/h 1473.4706 308.9442 1164.526 Nhieät ñoä, oC 73 147.34 58.27 Aùp suaát, atm 11.35 11.5 11 Khoái löôïng phaân töû 56.5558 80.6358 50.1675 Pha Hoãn hôïp Loûng Hôi

Entanpi, kcal/kg-Mol 4289.7481 7174.11 5422.189 Cp, KCAL/KG-C 0.58 0.7485 0.49 Caáu töû ETHANE 8.70E-03 1.58E-14 0.011 PROPANE 0.4369 8.11E-08 0.5528 IBUTANE 0.1357 4.41E-04 0.1716 BUTANE 0.2056 0.0118 0.257 IPENTANE 0.0609 0.2723 4.82E-03 PENTANE 0.0666 0.3072 2.77E-03 HEXANE 0.0532 0.2537 1.48E-06 HEPTANE 0.0242 0.1154 1.82E-09 OCTANE 5.60E-03 0.0267 6.01E-13 NONANE 2.00E-03 9.54E-03 3.66E-16 DECANE 6.00E-04 2.86E-03 1.66E-19

Baûng 2-3: Thaønh phaàn vaø ñieàu kieän cuûa caùc doøng 2.1.4.2Keát quaû toång quan cho thaùp C-02 Tyû soá hoài löu

Baûng 2-4: Tyû soá hoài löu cuûa thaùp C-02

Mol Khoái löôïng Theå tích Doøng hoài löu/ nguyeân lieäu Doøng hoài löu/doøng distillal

0.7087 0.8967

0.6698 0.9554

0.6843 0.9265

Page 10: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 13 -

Löu löôïng

Loûng Hôi Nguyeân lieäu Saûn phaåm Ñóa

Nhieät ñoä 0 C

AÙp suaát ATM KG-MOL/HR

Coâng suaát nhieät M*KJ/HR

1C 58.3 11.00 1041.7 1164.5V -17.9456

2 63.7 11.02 1029.1 2206.3

3 66.3 11.04 1018.1 2193.6

4 67.9 11.07 1006.4 2182.6

5 69.1 11.09 993.9 2170.9

6 70.2 11.11 980.8 2158.5

7 71.4 11.13 966.6 2145.4

8 72.6 11.15 948.7 2131.1

9 74.1 11.17 917.6 2113.2

10 76.5 11.20 1011.7 2082.2 266.4M

11 80.3 11.22 1603.3 1909.8 1207.0M

12 89.2 11.24 1632.2 1294.3

13 95.7 11.26 1650.8 1323.3

14 101.0 11.28 1658.3 1341.8

15 105.9 11.30 1660.4 1349.4

16 110.6 11.33 1662.8 1351.5

17 115.3 11.35 1668.9 1353.9

18 119.6 11.37 1678.6 1360.0

19 123.5 11.39 1688.9 1369.6

20 126.8 11.41 1695.8 1380.0

21 129.8 11.43 1693.4 1386.9

22 133.2 11.46 1671.9 1384.5

23 138.1 11.48 1610.7 1363.0

24R 147.4 11.50 1301.8 308.9L 27.1930

Baûng 2-5: Keát quaû toång quan cho thaùp C-02 2.1.4.3 Keát quaû thieát keá Soá lieäu ñöa vaøo:

-Daïng ñóa: ñóa van, 4 doøng 1 böôùc -Khoaûng caùch caùc ñóa: 0.6096 m

Keát quaû: - Chöông trình seõ tính ñöôøng kính cuûa moãi ñóa vaø choïn ñöôøng kích thaùp laø

ñöôøng kính lôùn nhaát cuûa caùc ñóa. D = 2.591 m - Soá van treân moät ñóa: 470 - Ñöôøng kính van: 47.6250 mm

Page 11: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 14 -

- Kích thöôùc cuûa oáng chaûy chuyeàn nhö sau: + oáng chaûy chuyeàn beân: 211.498 mm + oáng chaûy chuyeån giöõa: 157.233 mm + oáng chaûy chuyeàn leäch taâm: 176.044 mm

Sau ñoù chöông trình seõ caäp nhaät caùc soá lieäu ñaõ tính ñöôïc vaø seõ tính laïi moät soá kích thöôùc, cuõng nhö heä soá ngaäp luït, ñoä suït aùp cuûa töøng ñóa. Keát quaû naèm ôû baûng baùo caùo cuûa chöông trình. 2.1.4.4 Keát quaû toái öu hoùa Chöông trình ñaõ cho keát quaû ñóa naïp lieäu toái öu seõ laø ñóa soá 10 (giaù trò tính ñöôïc laø 10.29). Ngoaøi ra chöông trình seõ cho keát quaû thieát keá öùng vôùi tröôøng hôïp toái öu. Keát quaû chöa toái öu Keát quaû toái öu Ñóa naïp lieäu 8 10 Coâng suaát noài taùi ñun (106 kcal/h) 6.8282 6.5070 Coâng suaát thieát bò ngöng tuï (106 kcal/h) -4.6183 -4.2965 Tyû soá hoài löu (mol) 0.9637 0.8967 Keát quaû thieát keá:

• Ñöôøng kính (mm) • Soá van treân moät ñóa • Beà roäng oáng chaûy chuyeàn (mm)

- oáng chaûy chuyeàn beân - oáng chaûy chuyeån giöõa - oáng chaûy chuyeàn leäch taâm

2591 470 211.498 157.233 176.044

2438 401 210.391 160.582 179.604

Baûng 2-6: Keát quaû toái öu hoùa * Nhaän xeùt: Vôùi ñóa naïp lieäu laø ñóa soá 10 thì - Noài taùi ñun seõ tieát kieäm ñöôïc moãi giôø 321200 kcal. Ñaây laø moät con soá töông ñoái lôùn - Tyû soá hoài löu cuõng giaûm xuoáng coøn 0.8967 - Caùc keát quaû thieát keá cuõng cho thaáy seõ tieát kieäm hôn trong vieäc thieát keá. 2.1.4.5 Keát quaû nghieân cöùu moâ hình Döïa treân söï thay ñoåi moät soá thoâng soá ñeå nghieân cöùu aûnh höôûng ñeán quaù trình laøm vieäc cuûa thaùp baèng chöùc naêng Case Study cuûa chöông trình. Keát quaû nhö sau: 1. Aûnh höôûng cuûa vieäc thay ñoåi ñaëc tính laøm vieäc thöù hai (%C5 ôû ñaùy) leân tyû leä hoài löu vaø coâng suaát cuûa noài taùi ñun nhö sau: %mol C5 trong saûn phaåm ñaùy 0.57950 0.52950 0.47950 0.42950 0.37950 0.32950 Tyû soá hoài löu 0.96376 0.64541 0.48349 0.35249 0.22124 0.03154 Coâng suaát noài taùi ñun (106 kcal/h) 6.82860 5.35250 4.59090 3.95790 3.33010 2.44750

Baûng 2-7: Aûnh höôûng cuûa vieäc thay ñoåi % C5 leân tyû soá hoài löu vaø coâng suaát reboiler

Page 12: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 15 -

Qua baûng 2-7 ta thaáy ñeå haïn cheá C5+ ñi vaøo doøng distillat thì coâng suaát nhieät vaø tyû leä hoài löu phaûi taêng leân raát nhieàu. Laáy ví duï ñeå taêng %C5 töø 0.5295 leân 0.5795 thì phaûi maát 1.4761 trieäu kcal/h vaø tyû soá hoài löu cuõng taêng leân töø 0.64541 ñeán 0.96376. 2. Aûnh höôûng cuûa vieäc thay ñoåi nhieät ñoä doøng nguyeân lieäu leân coâng suaát cuûa thieát bò ngöng tuï vaø tyû soá hoài löu Nhieät ñoä doøng nguyeân lieäu 0C 73 103 133 163 193 223 Tyû soá hoài löu 0.96377 1.41310 1.62190 1.84070 2.08450 2.35280 Coâng suaát thieát bò ngöng tuï 106xkcal/h -4.6185 -6.7691 -7.7689 -8.8155 -9.9825 -11.267 Coâng suaát noài taùi ñun (106 kcal/h) 6.82860 4.72370 4.25100 3.90720 3.61890 3.38950

Baûng 2-8: Aûnh höôûng leân tyû soá hoài löu vaø coâng suaát thieát bò ngöng tuï Qua baûng 2-8 ta thaáy khi nhieät ñoä doøng nguyeân lieäu taêng thì löôïng nhieät caàn cung caáp cho noài taùi ñun seõ giaûm, nhöng buø laïi seõ caàn phaûi taêng coâng suaát cuûa caùc thieát bò laøm maùt cho thieát bò ngöng tuï (coù theå taän duïng nguoàn nhieät naøy). Vaø tyû leä hoài löu cuõng taêng khi nhieät ñoä doøng nguyeân lieäu taêng. 2.2 MOÂ PHOÛNG PHAÂN XÖÔÛNG CHÖNG CAÁT KHÍ QUYEÅN ADU 2.2.1 Vaán ñeà Do yeâu caàu vaø tình hình nhaäp khaåu daàu thoâ, nguyeân lieäu cho phaân xöôûng chöng caát daàu thoâ thay ñoåi. Nguyeân lieäu cho phaân xöôûng trong thôøi gian tôùi seõ laø moät loaïi daàu thoâ cuûa Indonesia. Vì vaäy caàn phaûi moâ phoûng thaùp chöng caát daàu thoâ nhaèm tìm ra caùc ñieàu kieän vaän haønh chính xaùc, ñeå ñaûm baûo coâng suaát 120000 thuøng/ngaøy ( Khoaûng 19078.5 m3/ngaøy). Saûn phaåm phaûi thoûa maõn caùc yeâu caàu veà chaát löôïng thoâng qua caùc ñieåm xaùc ñònh treân ñöôøng TBP vaø ñöôøng ASTM D-86. Nghieân cöùu söï thay ñoåi coâng suaát nhieät khi taêng löôïng saûn phaåm Kerosen. Nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa moät soá thoâng soá leân moâ hình. 2.2.2 Nguyeân lieäu vaø saûn phaåm

Doøng Löu löôïng Nöôùc loaïi ra Naptha Kerosen Diesel AGO Caën khí quyeån

8750 kg/h 170 m3/h 115 m3/h 95 m3/h 150 m3/h Chöa bieát

Baûng 2-9: Soá lieäu aùp suaát Baûng 2-10 : Löu löôïng caùc doøng saûn phaåm

Thieát bò ngöng tuï Ñóa treân cuøng (ñóa 2) Vuøng Flash (ñóa 18) Ñaùy thaùp Thaùp stripping kerosen Thaùp stripping diesel Thaùp stripping gasoil

1.379 bara 1.600 bara 1.875 bara 1.910 bara 1.826 bara 1.875 bara 1.930 bara

Page 13: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 16 -

Daàu thoâ nguyeân lieäu coù tính chaát ñöôïc phaân tích thoâng qua ñöôøng TBP vaø caùc hôïp phaàn nheï cho ôû baûng 2-11 Daàu thoâ coù ñoä API laø 29.2 Ñöôøng TBP (760 mm Hg) Hôïp phaàn nheï

%LV 0C F Caáu töû % LV C2 C3 iC4 nC4 iC5 nC5

0.1 0.2 0.3 0.7 0.5 1.2

3 5 10 20 30 40 50 60 70 80 100

36.1 65.0 97.8 165.5 237.2 310.0 365.6 410.0 462.8 526.7 871.1

97.0 149.0 208.0 329.9 459.0 590.0 690.1 770.0 865.0 980.1 1600.0

Toång : 3%

Tyû troïng trung bình: 29.2 0API Löu löôïng 5000 thuøng/h Nhieät ñoä 233 0C Aùp suaát 14 psig (1.9785 bara)

Baûng 2-11: Döõ lieäu veà daàu thoâ ñi vaøo loø oáng Overflash (theå tích) 0.03 Nhieät ñoä thieát bò ngöng tuï 43.4 0C Ñieåm 95% D86 cuûa Naphtha 1710C Ñieåm 95% D86 cuûa Kerosen 271 0C Ñieåm 95% D86 cuûa Diesel 352 0C Ñieåm 95% D86 cuûa Gasoil 475 0C

Baûng 2-12: Caùc yeâu caàu laøm vieäc cuûa thaùp 2.2.3 Caùc ñieàu kieän laøm vieäc Sô ñoà coâng ngheä vaø caùc ñieàu kieän laøm vieäc cuûa thaùp chöng caát thöïc ñöôïc trình baøy ôû hình 2.2. Treân sô ñoà goàm coù moät thaùp chính vaø ba thaùp stripping. Caùc thaùp stripping söû duïng hôi nöôùc ñeå stripping. Thaùp chính bao goàm thieát bò ngöng tuï, khoâng coù reboiler maø thay vaøo ñoù laø doøng hôi coù coâng suaát 10000 lb/h. Taát caû caùc doøng hôi ñöôïc duøng ñeàu coù ñieàu kieän laøm vieäc nhö nhau : 60 psig, 600 F (5.08 atm, 333.3 0C). Ñieàu naøy laø hôïp lyù vôùi caùc phaân xöôûng thöïc, vì thöôøng caùc doøng hôi ñeàu ñöôïc laáy töø moät nguoàn. Thaùp chính bao goàm 42 ñóa thöïc, coù 3 doøng hoài löu voøng. Vò trí vaø caùc ñieàu kieän cuûa caùc doøng hoài löu voøng ñöôïc cho treân hình veõ. Vò trí caùc doøng laáy saûn phaåm söôøn cuõng ñöôïc cho treân hình veõ.

Page 14: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 17 -

Hình 2.2 : Sô ñoà coâng ngheä vaø caùc ñieàu kieän laøm vieäc cuûa phaân xöôûng thöïc

2.2.4 Döõ lieäu vaø heä nhieät ñoäng hoïc Heä nhieät ñoäng ñöôïc duøng laø heä Grayson-Streed, ñaây laø taäp hôïp cuûa nhieàu phöông phaùp tính. Heä naøy phuø hôïp cho vieäc tính heä soá caân baèng K vaø entanpi cho caùc döï aùn moâ phoûng chöng caát chaân khoâng vaø khí quyeån. Cuõng coù theå duøng heä Braun K-10, nhöng heä naøy toû ra phuø hôïp vôùi caùc heä chöng caát chaân khoâng hôn. Ñeå coù ñöôïc keát quaû moâ phoûng chính xaùc ñoøi hoûi vieäc thieát laäp caùc tính chaát cuûa daàu thoâ caøng chính xaùc caøng toát. Loãi lôùn nhaát thöôøng xuaát hieän ôû doøng caën khí quyeån, vaø coù theå daãn tôùi caùc keát quaû toài khi moâ phoûng thaùp chaân khoâng vôùi doøng nguyeân lieäu laø caën khí quyeån vöøa tính ñöôïc. Caùc tính chaát cuûa daàu thoâ seõ caøng chính xaùc neáu coù caùc döõ lieäu veà khoái löôïng phaân töû vaø troïng löôïng. Sau khi nhaäp caùc döõ lieäu vaøo, chöông trình seõ töï ñoäng taïo ra moät soá löôïng caùc caáu töû giaû vaø cuõng töï ñoäng tính ñieåm soâi, troïng löôïng, khoái löôïng phaân töû cuûa chuùng. Caùc tính chaát naøy sau ñoù seõ ñöôïc duøng ñeå tính caùc tính chaát caàn thieát khaùc. Ñeå boå sung tính chính xaùc cuûa ñöôøng TBP, noùi caùch khaùc laø laøm cho ñöôøng TBP coù veû trôn tru hôn, taïi ñieåm 3%V nhaäp giaù trò ñieåm soâi 97 F cuûa n-Pentan.

Page 15: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 18 -

Caùc döõ lieäu veà ñoä nhôùt vaø ñoä daãn nhieät ñöôïc taïo ra caùc doøng ñeå söû duïng cho caùc pheùp tính khaùc. Caùc phöông phaùp tính caùc tính chaát vaän chuyeån ñöôïc duøng laø phöông phaùp theo saùch API. 2.2.5 Laäp moâ hình moâ phoûng

Hình 2.3: Sô ñoà moâ phoûng phaân xöôûng ADU

Ñeå laäp ñöôïc moâ hình moâ phoûng treân maùy tính ñieàu baét buoäc laø phaûi coù ñöôïc soá lieäu veà soá ñóa lyù thuyeát töông öùng vôùi soá ñóa thöïc cuûa thaùp. Ñeå tìm ñöôïc soá ñóa lyù thuyeát coù caùc phöông phaùp sau:

• Söû duïng hieäu suaát thaùp • Söû duïng soá ñóa lyù thuyeát ñaõ ñöôïc duøng trong caùc laàn moâ phoûng tröôùc ñoù • Thöøa nhaän soá ñóa lyù thuyeát gaáp ñoâi soá ñóa caàn thieát toái thieåu tìm ñöôïc baèng

moâ hình shortcut Trong phaàn moâ phoûng naøy ñaõ söû duïng kinh nghieäm saün coù veà hieäu suaát cuûa thaùp. Tuy nhieân hieäu suaát thaùp trong tröôøng hôïp naøy khoâng ñoùng vai troø quan troïng bôûi vì thaùp chaân khoâng coù theå ñöôïc moâ phoûng töø 18 ñeán 24 ñóa lyù thuyeát. Hieäu suaát thaùp ñaõ cho laø 46.5%. Töø ñoù coù theå keát luaän laø soá ñóa lyù thuyeát cuûa thaùp seõ laø: 42x43% ≅ 18 ñóa. Caùc thaùp stripping ñöôïc thöøa nhaän laø coù soá ñóa lyù thuyeát baèng 2, ñaây cuõng laø con soá phuø hôïp vôùi haàu heát caùc quaù trình tính toaùn vaø moâ phoûng cho thaùp chöng caát.

Page 16: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 19 -

Thoâng thöôøng nguyeân lieäu tröôùc khi ñöa vaøo thaùp seõ ñöôïc ñöa qua thieát bò gia nhieät (thöôøng laø caùc loø ñoát). Trong moâ hình moâ phoûng cuõng coù theå ñöa vaøo ñeå tính thieát bò gia nhieät naøy. Maëc duø Pro/II khoâng coù moâ hình loø ñoát, nhöng coù theå moâ phoûng loø ñoát nhö laø moät ñóa lyù thuyeát ñoùng vai troø thieát bò gia nhieät. Nguyeân lieäu ñöôïc xem laø ôû traïng thaùi loûng ôû aùp suaát thieát laäp cuûa Flash Zones, ñeå ñaûm baûo khoâng coù quaù trình bay hôi xaûy ra vaø toaøn boä nguyeân lieäu seõ naèm treân ñóa naïp lieäu. Coâng suaát cuûa loø ñoát seõ ñöôïc tính ñeå thoûa maõn löôïng loûng xaùc ñònh quay trôû laïi Flash Zones. Nhö vaäy cuøng vôùi thieát bò ngöng tuï ñöôïc xem nhö moät ñóa lyù thuyeát thì thaùp seõ coù 18+2=20 ñóa lyù thuyeát. Caùc ñaëc tính laøm vieäc ôû ñaây bao goàm: 1 ñaëc tính laøm vieäc cuûa thaùp chính, vaø 3 ñaëc tính laøm vieäc cho caùc thaùp stripping. Caùc ñaëc tính ñoù (SPEC) seõ theå hieän qua chaát löôïng saûn phaåm ñaõ neâu ôû baûng 2-12, thöôøng thì thieát laäp baèng ñieåm 95% seõ cho keát quaû hoäi tuï toát. Neáu ôû phaàn ñaàu cuûa ñöôøng cong coù söï khaùc bieät lôùn thì neân nhaäp caùc ñieåm 5% vaøo. Caùc bieán (VARY) ñeå thoûa maõn caùc ñaëc tính laø: coâng suaát cuûa thieát bò ngöng tuï vaø löu löôïng caùc doøng saûn phaåm söôøn cuûa thaùp chính. Löu löôïng cuûa caùc doøng hoài löu voøng ñöôïc tính ñeå thoûa maõn coâng suaát laøm laïnh mong muoán vaø nhieät ñoä traû veà. Khi thieát laäp coâng suaát nhieät cuûa caùc thieát bò laøm laïnh söôøn, caàn phaûi löu yù ñeán giaù trò coâng suaát döïa treân löu löôïng cuûa doøng hoài löu voøng ño ñöôïc. Coù nhieàu loãi khoâng chính xaùc gaây aûnh höôûng ñaëc bieät nghieâm troïng, vaø neáu quaù trình laøm laïnh quaù nhieàu seõ daãn tôùi vieäc laøm khoâ doøng loûng ñang chaûy töø ñóa phía treân xuoáng thieát bò laøm laïnh. Khi coù quaù trình laøm khoâ xaûy ra seõ daãn tôùi loãi trong trình töï tính toaùn, ñieàu naøy phaûn aùnh caùc loãi xaûy ra trong quaù trình vaän haønh thaùp thöïc. Neáu coâng suaát cuûa doøng hoài löu voøng khoâng coù saün, chuùng seõ ñöôïc tính ñeå thoûa maõn löôïng loûng quay laïi ñaõ ñònh. Moâ hình öôùc tính (IEG) ñöôïc duøng ôû ñaây laø REFINERY. Vì nhieät ñoä cuûa doøng daàu ñi ra töø loø ñoát thì khoâng baèng vôùi nhieät ñoä cuûa Flash Zones. Ñeå tính nhieät ñoä cuûa loø ñoát ta ñöa theâm vaøo thieát bò Flash, vaø thieát laäp coâng suaát cuûa thieát bò naøy nhö laø coâng suaát ñaõ tính ñöôïc cuûa loø ñoát. Vaø sô ñoà coâng ngheä moâ phoûng seõ gioáng nhö hình 2.3 2.2.6 Keát quaû vaø phaân tích keát quaû ÔÛ ñaây chæ trình baøy caùc keát quaû toùm taét, keát quaû cuï theå xin xem trong baûn baùo caùo cuûa chöông trình keøm theo ñóa. Keát quaû cuï theå bao goàm raát nhieàu thoâng tin nhö: Thaønh phaàn vaø tính chaát cuûa caùc doøng , caân baèng vaät chaát cuûa thaùp, soá lieäu veà ñöôøng TBP vaø ASTM cuûa caùc doøng, caân baèng loûng hôi taïi moãi ñóa… vaø caùc keát quaû cuï theå khaùc tuøy vaøo ñònh daïng cuûa ngöôøi duøng.

Page 17: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 20 -

Nguyeân lieäu tröôùc khi vaøo loø

ñoát

Nguyeân lieäu sau

khi vaøo loø ñoát

Naptha Kerosen Diesel AGO Caën

Löu löôïng, kgmol/h 2968.2594 2968.3 1302.207 461.8209 302.859 335.5965 581.2605

Nhieät ñoä, oC 232.22 379.64 43.33 194.01 267.26 342.08 373.37

Aùp suaát, atm 1.95 1.85 1.36 1.8 1.85 1.91 1.88 Khoái löôïng phaân töû 235.5819 235.58 97.3379 173.88 247.7744 327.7475 528.9547 Entanpi, kcal/kg-Mol 30612.61 56922 2074.937 17124.331 34660.26 61199.43 107398.21 Cp, KCAL/KG-C 0.5908 0.671 0.49 0.5986 0.6519 0.6997 0.7042

Baûng 2-13 : Löu löôïng vaø tính chaát cuûa doøng nguyeân lieäu vaø caùc doøng saûn phaåm Chöông trình taïo ra 39 caáu töû giaû, töø caáu töû NBP 44 ñeán caáu töû NBP 842 (NBPXXX: chæ ñieåm soâi thöôøng). Thaønh phaàn caùc caáu töû naøy trong töøng doøng ñeàu ñöôïc tính nhöng do quaù daøi neân khoâng ñöôïc trình baøy ôû ñaây. Chi tieát xin xem baûng baùo caùo. 1. Keát quaû cuûa thieát bò flash drum doøng nguyeân lieäu Soá lieäu ñaàu vaøo Giaù trò tính

Nhieät ñoä, C 379.73

Aùp suaát, ATM Ñònh nghóa 1.85

Ñoä suït aùp, ATM 1.0207E-01

Coâng suaát, M*KCAL/HR Ñònh nghóa 78.1485

Baûng 2-14 : Keát quaû cuûa thieát bò bay hôi doøng nguyeân lieäu 2. Keát quaû cuûa thaùp chöng caát

Löu löôïng

Loûng Hôi Nguyeân

lieäu Saûn

phaåm Ñóa Nhieät ñoä

0 C Aùp suaát

ATM KG-MOL/HR

Coâng suaát nhieät M*KCAL/HR

1C 43.3 1.36 1338.9 1304.0L -36.0124

488.1W

2 134.3 1.58 4796.3 3131.0 2334.9P -12.5998

3 155.9 1.60 2631.3 4253.5 2334.9P

4 171.9 1.61 2596.2 4423.4

5 181.4 1.63 2510.5 4388.3

Page 18: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 21 -

6 189.2 1.65 2367.6 4302.6

7 198.0 1.66 2134.0 4159.7 213.4V

8 211.0 1.68 1255.2 3712.7 574.6L

9 229.6 1.70 2948.3 3408.5 1116.2P -12.5998

10 248.0 1.71 1716.0 3985.3 1116.2P

11 266.7 1.73 1490.8 3869.3 202.5V

12 283.8 1.75 863.3 3441.6 392.5L

13 301.4 1.77 1804.8 3206.6 652.1P -10.0798

14 318.6 1.78 1067.9 3496.0 652.1P

15 333.6 1.80 884.0 3411.2 76.1V

16 347.3 1.82 228.2 3151.2 374.5L

17 366.5 1.83 59.4 2869.9

18 378.8 1.85 685.0 2701.0 2970.3M 78.1485

19 376.9 1.87 630.4 356.4

20 373.5 1.88 301.8 251.8V 580.4L

Thaùp SS01

1/ 21 202.8 1.80 522.7 574.6L 213.4V

2/ 22 194.0 1.80 161.5 100.7V 461.9L

Thaùp SS02

1/ 23 276.3 1.85 350.5 392.5L 202.5V

2/ 24 267.3 1.85 160.5 113.3V 303.3L

Thaùp SS03

1/ 25 345.6 1.91 358.4 374.5L 76.1V

2/ 26 342.1 1.91 60.1 37.8V 336.2L

Baûng 2-15 :Keát quaû toång quan cho thaùp chöng caát

Keát quaû tính cho doøng hoài löu voøng Ñóa Nhieät ñoä 0C Phaàn loûng Löu löôïng

Töø Ñeán Töø Ñeán Töø Ñeán KG-MOL/HR K*KG/HR STD M3/HR

14 13 318.6 232.2 1.0000 1.0000 652.09 179.012 203.70

10 9 248.0 154.4 1.0000 1.0000 1116.24 224.228 267.38

3 2 155.9 79.4 1.0000 1.0000 2334.91 304.105 388.75

Baûng 2-16: Keát quaû caùc doøng hoài löu voøng 4. Soá lieäu veà ñöôøng TBP cuûa nguyeân lieäu vaø saûn phaåm

Page 19: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 22 -

%LV AGO DIESEL FEED KEROSEN NAPHTHA 1A 1 215.034 192.112 -20.996 117.567 -63.438 -20.996 5 314.417 251.166 64.203 171.552 6.096 64.203

10 335.563 265.778 97.903 182.947 33.941 97.903 30 367.576 293.352 237.254 205.219 77.384 237.254 50 388.541 312.773 365.454 224.012 103.219 365.454 70 412.219 331.849 462.503 244.343 131.851 462.503 90 455.529 357.507 671.439 271.666 166.222 671.439 95 473.889 368.875 767.982 283.368 177.855 767.982 98 505.17 389.025 842.098 305.741 190.824 842.098

Baûng 2-17: Soá lieäu ñöôøng TBP cho caùc doøng

Ñöôøng TBP

-1000

100200300400500600700800900

0 20 40 60 80 100 %V

oC

Hình 2.4 : Ñöôøng TBP cho nguyeân lieäu vaø saûn phaåm

2.2.7. Keát quaû khi taêng löôïng Kerosen Sau khi ñaõ thaønh laäp ñöôïc moâ hình moâ phoûng vaø ñaõ so saùnh vôùi soá lieäu thöïc

tieãn, keát luaän cho thaáy laø moâ hình toû ra phuø hôïp vôùi caùc ñieàu kieän thöïc. Töø ñoù ta coù theå thöïc hieän vieäc thay ñoåi caùc thoâng soá moâ hình ñeå aùp duïng vaøo thöïc tieãn hay ñeå nghieân cöùu tính kinh teá cuûa vieäc thay ñoåi ñoù.

Döôùi ñaây seõ thöïc hieän vieäc thay ñoåi thoâng soá nhaèm gia taêng löôïng saûn phaåm kerosen. Vaán ñeà ñaët ra ôû ñaây ñoù laø do yeâu caàu vaø giaù caû cuûa gasoil vaø nhieân lieäu phaûn löïc thay ñoåi, giaùm ñoác nhaø maùy quyeát ñònh gia taêng saûn löôïng kerosen vaø giaûm löôïng naptha. Tröôùc khi thöïc hieän thay ñoåi ôû phaân xöôûng, boä phaän kinh teá caàn caùc soá

Nguyeân lieäu

AGO

Diesel Kerosen

Naphtha

Page 20: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 23 -

lieäu kyõ thuaät ñeå öôùc tính lôïi nhuaän. Ñeå thöïc hieän vieäc thay ñoåi, ta seõ chuyeån caùc vaät lieäu ôû phaàn cuoái cuûa naphtha sang phaàn ñaàu cuûa kerosen baèng caùch giaûm ñaëc tính laøm vieäc cuûa thaùp, ñieåm D86 95% cuûa naphtha seõ giaûm töø 1710C xuoáng 1650C. Tuy nhieân vieäc theâm caùc vaät lieäu nheï vaøo kerosen seõ laøm giaûm nhieät ñoä chôùp löûa cuûa noù. Ñeå gia taêng nhieät ñoä chôùp löûa ta seõ gia taêng löôïng hôi nöôùc stripping kerosen. Ñieåm chôùp löûa coù theå chaáp nhaän ñöôïc khi ñieåm D86 5% laø 186 0C.

Keát quaû ñöôïc trình baøy toùm taét ôû caùc baûng 2-18 vaø 2-19, keát quaû cuï theå naèm trong baùo caùo cuûa chöông trình. Doøng Tröôøng hôïp chuaån Tröôøng hôïp taêng löôïng

nhieân lieäu phaûn löïc Doøng hôi stripping kerosen Naphtha Kerosen Diesel Gasoil (AGO) Caën

1814 kg/h 173 m3/h 97.4 m3/h 86.4 m3/h 126 m3/h 312 m3/h

2443 kg/h 167 m3/h 105 m3/h 84.9 m3/h 126 m3/h 312

Baûng 2-18: Löu löôïng doøng cho hai tröôøng hôïp Coâng suaát (106 kcal/h) Tröôøng hôïp chuaån Tröôøng hôïp taêng löôïng

nhieân lieäu phaûn löïc Thieát bò ngöng tuï Hoài löu voøng ñænh Hoài löu voøng diesel Hoài löu voøng AGO Vuøng flash (loø ñoát)

-36.02 -12.10 -12.08 -10.21 79.02

-36.70 -12.60 -12.60 -10.08 78.18

Baûng 2-19: So saùnh coâng suaát nhieät cuûa 2 tröôøng hôïp * Vieäc môû roäng moâ hình nghieân cöùu coù theå döïa treân caùc chi tieát veà giaù thaønh cuûa saûn phaåm, caùc chi phí nhieät cuûa hôi, noài taùi ñun vaø thieát bò ngöng tuï, töø ñoù duøng moâ hình optimizer ñeå tìm ra caùc thoâng soá vaän haønh toái öu ñeå thu ñöôïc lôïi nhuaän toái ña. 2.2.8 Nghieân cöùu moâ hình 2.2.8.1 Aûnh höôûng cuûa nhieät ñoä doøng hoài löu voøng quay veà thaùp * Xeùt aûnh höôûng leân khoái löôïng phaân töû caùc doøng naptha, 15 vaø 17 Nhieät ñoä hoài löu voøng ñaùy oC 232.22 242.22 252.22 262.22 272.22 Nhieät ñoä hoài löu voøng giöõa oC 154.44 164.44 174.44 184.44 194.44 Hoài löu voøng ñænh oC 79.444 89.444 99.444 109.44 119.44 KLPT doøng 17 238.19 237.98 237.74 237.44 237.07 KLPT doøng 15 169.21 169.15 169.09 169.02 168.93 KLPT doøng naptha 97.339 97.334 97.329 97.323 97.316

Page 21: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 24 -

Nhieät ñoä traû veà cuûa caùc doøng hoài löu voøng khoâng aûnh höôûng ñeán baûn chaát cuûa caùc doøng 15, 17 vaø naptha * Xeùt aûnh höôûng leân löu löôïng doøng 15, 17, naptha, kerosen vaø diesel Nhieät ñoä hoài löu voøng ñaùy oC 232.22 242.22 252.22 262.22 272.22 Nhieät ñoä hoài löu voøng giöõa oC 154.44 164.44 174.44 184.44 194.44 Hoài löu voøng ñænh oC 79.444 89.444 99.444 109.44 119.44 Löu löôïng doøng naptha + kg/h + m3/h

126750 173.04

126730 173.02

126700 172.98

126670 172.94

126630 172.9

Löu löôïng doøng 15 + kg/h + m3/h

97228 119.06

97091 118.91

96934 118.72

96747 118.5

96519 118.23

Löu löôïng doøng kerosen + kg/h + m3/h

80316 97.849

80184 97.697

80032 97.515

79851 97.302

79631 97.041

Löu löôïng doøng 17 + kg/h + m3/h

93401 108.56

93297 108.45

93169 108.32

92997 108.14

92759 107.89

Löu löôïng doøng diesel, + kg/h + m3/h

75077 86.716

74976 86.611

74853 86.479

74687 86.304

74461 86.056

Nhieät ñoä traû veà cuûa caùc doøng hoài löu voøng taêng laøm giaûm löu löôïng cuûa caùc doøng 15, 17, naptha, kerosen vaø diesel. * Xeùt aûnh höôûng leân tyû soá hoài löu Nhieät ñoä hoài löu voøng ñaùy oC 232.22 242.22 252.22 262.22 272.22 Nhieät ñoä hoài löu voøng giöõa oC 154.44 164.44 174.44 184.44 194.44 Hoài löu voøng ñænh oC 79.444 89.444 99.444 109.44 119.44 Löu löôïng doøng hoài löu, m3/h 177.48 177.89 178.32 178.89 179.61 Tyû soá hoài löu (mol) 0.746 0.7478 0.7497 0.7522 0.7554

Nhieät ñoä traû veà cuûa caùc doøng hoài löu voøng laøm taêng tyû soá hoài löu vaø taát nhieân laøm löôïng hoài löu taêng. * Nhö treân ñaõ ñeà caäp vieäc thay ñoåi caùc thoâng soá naøy seõ khoâng laøm aûnh höôûng ñeán chaát löôïng saûn phaåm, bôûi chöông trình seõ chæ tính rieâng aûnh höôûng cuûa caùc thoâng soá naøy vaø vaãn baûo ñaûm yeâu caàu laøm vieäc cuûa thaùp. 6.2 Aûnh höôûng cuûa vieäc thay ñoåi chaát löôïng saûn phaåm

Page 22: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 25 -

ÔÛ ñaây xeùt aûnh höôûng laàn löôït cuûa vieäc taêng ñieåm 95% treân ñöôøng ASTM D86 cuûa doøng naptha, kerosen, diesel leân coâng suaát cuûa loø ñoát (nhieät ñoä cuûa doøng nguyeân lieäu ñi vaøo thaùp) , vaø leân caùc doøng nguyeân lieäu ñi vaøo thaùp stripping D86-95% cuûa NAPTHA 171.1 176.1 181.1 186.1 191.1 Coâng suaát loø ñoát (106kcal/h) 78.154 78.081 78.045 77.97 77.901 Nhieät ñoä nguyeân lieäu 0C 379.75 379.62 379.56 379.43 379.31

Baûng 2-20: Aûnh höôûng cuûa chaát löôïng naptha D86-95% cuûa KEROSEN 271.1 276.1 281.1 286.1 291.1 Coâng suaát loø ñoát (106kcal/h) 78.155 78.393 78.748 79.049 79.426 Nhieät ñoä nguyeân lieäu 0C 379.75 380.17 380.79 381.31 381.97 Löu löôïng doøng 15 (m3/h) 119.07 125.51 133.85 140.12 147.46

Baûng 2-21: Aûnh höôûng cuûa chaát löôïng kerosen D86-95 cuûa DIESEL 351.67 356.67 361.67 366.67 371.67 Coâng suaát loø ñoát (106kcal/h) 78.153 76.714 74.748 73.075 70.241 Nhieät ñoä nguyeân lieäu 0C 379.75 377.23 373.76 370.82 365.83 Löu löôïng doøng 17 (m3/h)) 108.56 118.42 129.06 136.78 145.59

Baûng 2-22 : AÛnh höôûng cuûa chaát löôïng diesel TBP-95 cuûa AGO 473.89 478.89 483.89 488.89 493.89 Coâng suaát loø ñoát (106kcal/h) 78.146 81.191 84.853 89.162 94.231 Nhieät ñoä nguyeân lieäu 0C 379.74 385.05 391.44 398.95 407.79 Löu löôïng doøng 19 (m3/h) 132.63 145.58 160.94 178.96 199.51

Baûng 2-23: Aûnh höôûng cuûa chaát löôïng AGO

D86-95% cuûa NAPTHA 171.1 176.1 181.1 186.1 191.1 D86-95% cuûa KEROSEN 271.1 271.1 271.1 271.1 271.1 D86-95 cuûa DIESEL 351.67 351.67 351.67 351.67 351.67 TBP-95 cuûa AGO 473.89 478.89 483.89 488.89 493.89 Coâng suaát loø ñoát (106kcal/h) 78.143 81.129 84.749 89.007 94.034 Nhieät ñoä nguyeân lieäu 0C 379.73 384.95 391.26 398.68 407.45 Löu löôïng doøng 15 (m3/h)) 119.06 109.98 103.41 95.06 86.153 Löu löôïng doøng 17 (m3/h)) 108.56 111.58 114.19 117.41 121.05 Löu löôïng doøng 19 (m3/h)) 132.64 144.84 159.63 176.91 196.68

Baûng 2-24: Aûnh höôûng cuûa vieäc thay ñoåi ñoàng thôøi chaát löôïng 4 doøng saûn phaåm * Nhaän xeùt:

Page 23: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 26 -

- Chæ tröø tröôøng hôïp xeùt rieâng cho doøng diesel, caùc tröôøng hôïp coøn laïi coâng suaát loø ñoát vaø taát nhieân laø nhieät ñoä nguyeân lieäu taêng khi ñieåm D85-95% taêng. Qua caùc baûng ta thaáy aûnh höôûng ñoàng thôøi cuûa 4 doøng leân coâng suaát loø ñoát gaàn gioáng vôùi tröôøng hôïp taêng ñieåm TBP-95 cuûa AGO. Löu yù cho tröôøng hôïp nhieät ñoä doøng nguyeân lieäu taêng quaù 4000C vì ñaây laø ngöôõng giôùi haïn nhieät ñoä, neáu quaù 4000C thì daàu seõ bò phaân huûy - Khi ñieåm D86-95% taêng thì löu löôïng caùc doøng 15, 17, 19 ñi vaøo thaùp stripping ñeàu taêng. Tuy nhieân coù söï phaân phoái laïi löu löôïng caùc doøng naøy khi xeùt aûnh höôûng ñoàng thôøi cuûa chaát löôïng 4 doøng saûn phaåm. Coù moät tröôøng hôïp baát thöôøng laø cuûa doøng 15 (baûng 2-24), trong khi löu löôïng caùc doøng 17 vaø 19 taêng thì doøng naøy laïi giaûm. 6.3 AÛnh höôûng cuûa vieäc ‘caét’ hôïp phaàn naëng cuûa doøng nheï hôn leân ñieåm D86-5% cuûa doøng naëng hôn Khi giaûm giaù trò ñieåm D86-95% cuûa doøng nheï hôn seõ laøm cho ñieåm D86-5% cuûa doøng naëng hôn giaûm. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích nhö sau: Maëc duø caùc caáu töû thuoäc vuøng 95% trôû ñi laø caùc caáu töû naëng cuûa doøng nheï nhöng laïi chính laø caùc caáu töû nheï nhaát (thuoäc vuøng ñaàu) cuûa doøng naëng hôn. Caùc giaù trò cuï theå ñöôïc trình baøy döôùi ñaây. TBP95%-AGO 473.89 468.89 463.89 458.89 453.89 TBP5%-Caën 378.09 372.64 364.72 356.32 349.97

Baûng 2-25 : aûnh höôûng cuûa TBP-95% cuûa doøng AGO leân doøng caën D86-95%-DIESEL 351.67 346.67 341.67 336.67 331.67 D86-5%-AGO 325.29 322.46 318.66 314.96 310.63

Baûng 2-26: aûnh höôûng ñieåm D86-95% cuûa doøng diesel leân doøng AGO D86-95%-KEROSEN 271.1 266.1 261.1 256.1 251.1 D86-5%-DIESEL 266.35 260.81 256.09 251.86 245.42

Baûng 2-27: aûnh höôûng cuûa ñieåm D86-95% cuûa doøng kerosen leân doøng diesel

D86-95%-NAPTHA 171.1 166.1 161.1 156.1 151.1 D86-5%-KEROSEN 189.17 185.09 180.17 176.09 172.41

Baûng 2-28: aûnh höôûng cuûa ñieåm D86-95% cuûa doøng naptha leân doøng ker osen

2.3 MOÂ PHOÛNG PHAÂN XÖÔÛNG LOAÏI NÖÔÙC TREÂN GIAØN CPP 2.3.1 Vaán ñeà Moâ phoûng quaù trình hoaït ñoäng cuûa phaân xöôûng loaïi nöôùc söû duïng TEG treân giaøn CPP. Löôïng TEG maát maùt laø moät trong caùc chæ tieâu quan troïng ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng cuûa cuïm xöû lyù nöôùc. Döïa treân caùc soá lieäu thöïc tieãn cuûa giaøn ñeå öôùc tính löôïng TEG maát maùt haøng naêm do bay hôi. Töø soá lieäu tính ñöôïc treân moâ hình coù theå so saùnh vôùi keát quaû thöïc töø ñoù coù theå tìm ra nguyeân nhaân ñeå haïn cheá löôïng TEG maát maùt haøng naêm. So saùnh keát quaû khi duøng DEG 97% thay theá

Page 24: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 27 -

Nghieân cöùu aûnh höôûng cuûa noàng ñoä TEG leân chaát löôïng doøng khí khoâ vaø moät soá thoâng soá khaùc. 2.3.2 Caùc döõ lieäu cuûa quaù trình Doøng nguyeân lieäu ñöôïc thieát laäp baèng caùch troän laãn doøng khí HC khoâ (doøng ‘1G’ vaø doøng nöôùc (doøng ‘1W’) ñeå taïo ra doøng khí öôùt thöïc (doøng ‘1’). Baûng 4.1 trình baøy thaønh phaàn doøng keøm theo caùc ñieàu kieän nhieät cuûa 2 doøng nguyeân lieäu vaø doøng TEG ngheøo (doøng ‘3’). Heä ñôn vò ñöôïc duøng cho soá lieäu ñaàu vaøo laø heä ñôn vò Anh coøn soá lieäu ñaàu ra laø heä SI.

Teân doøng 1G (khí khoâ) 1W (nöôùc) 3 (TEG ngheøo) Caáu töû Phaàn mol kg/ngaøy %khoái löôïng 1 CO2 2 H2S 3 C1 4 C2 5 C3 6 iC4 7 nC4 8 iC5 9 nC5 10 nC6 11 nC7 12 H2O 13 TEG

1.365 1.700 88.140 6.410 1.710 0.181 0.239 0.069 0.071 0.054 0.061 0.000 0.000

0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 380.34 0.000

0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 0.000 1.400 98.600

Löu löôïng 1.104*106 m3/ngaøy 380.34 kg/ngaøy 2.2712 m3/h (600 gal/h)

Nhieät ñoä (0C) AÙp suaát (atm)

26.67 (80 F) 50 (720 psig)

26.67 (80 F) 50 (720 psig)

54.44 (130 F) 50 (720 psig)

Baûng 2-29 : Thaønh phaàn vaø ñieàu kieän caùc doøng Thaùp AÙp suaát

ñænh, atm Ñoä suït aùp toång (atm)

Saûn phaåm ñænh (kgmol/h)

SPEC VARY

C-01 50 0 1995.8 - - C-02 1.0068 0.068 4.5359 Nhieät ñoä

reboiler: 204.44 0C (400 F)

Coâng suaát reboiler

Baûng 2-30: Ñieàu kieän laøm vieäc vaø thoâng soá kyõ thuaät cuûa thaùp

Page 25: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 28 -

Hình 2.5: Sô ñoà coâng ngheä loaïi nöôùc baèng glycol ñieån hình

Khí öôùt ñi vaøo ñaùy thaùp tieáp xuùc, ôû ñoù noù bay leân vaø gaëp doøng TEG saïch töø treân ñænh thaùp ñi xuoáng. Doøng khí khoâ seõ ñi ra ñænh thaùp. Pha loûng ñi ra khoûi ñaùy thaùp tieáp xuùc ñöôïc giaûm aùp nhôø van giaûm aùp, aùp suaát ñaàu ra cuûa van laø 60 psig. Sau ñoù doøng loûng naøy trao ñoåi nhieät vôùi doøng TEG ngheøo taïi thieát bò trao ñoåi nhieät HE-01, ñeå naâng nhieät ñoä leân 170 F. Doøng TEG giaøu sau khi qua HE-01 seõ ñöôïc ñöa qua boàn chöùa taùch khí S-02, taïi ñaây caùc hyñrocacbon hoøa tan seõ ñöôïc taùch ra. Sau ñoù doøng TEG giaøu seõ tieáp tuïc trao ñoåi nhieät vôùi doøng TEG ngheøo ñi ra töø ñaùy thaùp taùi sinh ñeå naâng nhieät ñoä leân 240 F, roài ñi vaøo thaùp taùi sinh. Doøng TEG ngheøo cuøng vôùi doøng TEG boå sung ñöôïc bôm P-01 ñöa qua thieát bò laøm maùt HE-03 ñeå giaûm nhieät ñoä xuoáng coøn 130 F, roài ñi vaøo thaùp tieáp xuùc 2.3.3 Caùc phöông phaùp nhieät ñoäng vaø döõ lieäu Ñeå tính toaùn caùc döõ lieäu caân baèng vaø entanpi cho heä loaïi nöôùc baèng glycol, ta söû duïng goùi döõ lieäu ñaëc bieät GLYCOL cuûa chöông trình. Caùc döõ lieäu chöùa trong goùi naøy ñöôïc ñieàu chænh cho moät khoaûng roäng caùc giaù trò nhieät ñoä vaø aùp suaát ñieån hình. 2.3.4 Laäp moâ hình moâ phoûng

Thaùp tieáp xuùc ñöôïc moâ hình hoùa thaønh thaùp coù 3 ñóa lyù thuyeát, khoâng coù reboiler vaø thieát bò ngöng tuï.

Thaùp taùi sinh coù 3 ñóa lyù thuyeát keå caû reboiler. Doøng glycol giaøu ñöôïc ñöa vaøo ñóa thöù nhaát. Trong tröôøng hôïp muoán ñöa thieát bò ngöng tuï vaøo thì neân nhaäp vaøo giaù trò löu löôïng doøng hoài löu vaø coâng suaát cuûa thieát bò ngöng tuï seõ ñöôïc chöông trình tính.

Thuaät toaùn duøng cho caû hai thaùp laø thuaät toaùn I/O. Cuõng coù theå moâ hình hoùa thaùp taùi sinh coù söû duïng khí stripping. Trong tröôøng

hôïp naøy thì duøng theâm moät thaùp coù hai hoaëc ba ñóa lyù thuyeát ñeå moâ phoûng. Ñeå taïo ra doøng nguyeân lieäu thöïc ñi vaøo C-01, söû duïng moâ hình Flash S-01 ñeå

troän ñaúng nhieät hoãn hôïp nöôùc vaø khí töï nhieân theo tyû leä ñaõ cho Caùc thieát bò trao ñoåi nhieät ñöôïc moâ phoûng baèng moâ hình Simple HE. Moâ hình SCAL ‘Stream Calculator’ ñöôïc duøng ñeå taïo ra doøng TEG boå sung.

Ñeå tính löôïng TEG boå sung, taïi ñaây thöøa nhaän söï maát maùt TEG xaûy ra ôû caùc doøng ra

Page 26: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 29 -

cuûa phaân xöôûng, bao goàm: doøng khí khoâ-doøng 2, doøng khí flash-doøng 7, vaø doøng hôi nöôùc-doøng 11.

Hình 2.6 : Sô ñoà moâ phoûng

2.3.5 Keát quaû Keát quaû thu ñöôïc sau ba voøng laëp. Coâng suaát cuûa thaùp taùi sinh laø 156,4 Kcal/h,

cuûa bôm glycol laø 4.6 söùc ngöïa. Coâng suaát cuûa HE-01, HE-02, HE-03 tính baèng Kcal/h laàn löôït laø 71.6; 60.9; 106.5. Löu löôïng doøng TEG boå sung laø 5.571x10-3 kgmol/h.

Khí töï nhieân ñöôïc loaïi nöôùc töø 0.8797 kgmol/h ñeán 0.1106 kgmol/h, töông öùng vôùi thaønh phaàn mol cuûa nöôùc giaûm töø 4.5x10-4 xuoáng coøn 5.7x10-5. Löu löôïng doøng TEG ngheøo ñi vaøo thaùp tieáp xuùc laø 18.847kgmol/h. Löôïng TEG maát maùt do bay hôi haøng naêm xaáp xæ 1900 galon/naêm vôùi heä soá hoaït ñoäng laø 97% (loaïi tröø maát maùt do loâi cuoán vaø söï khoâng oån ñònh cuûa caùc thaùp). 1. Keát quaû moâ phoûng * Keát quaû cuûa caùc doøng

Khí öôùt Khí khoâ TEG giaøu TEG töø thaùp

taùi sinh TEG ngheøo ñi vaøo

thaùp tieáp xuùc

Löu löôïng, Kg-MOL/h 1943.221 1941.016 20.691 18.479 18.485

Nhieät ñoä, C 26.670 29.010 27.060 204.440 54.440

Aùp suaát, atm 49.990 49.990 49.990 1.070 49.990

Khoái löôïng phaân töû 18.455 18.445 126.269 138.100 138.103

Page 27: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 30 -

Entanpi, Kcal/Kg-mol 1038.315 1058.885 996.195 15922.559 3152.085

Cp, Kcal/Kg-C 0.597 0.596 0.547 0.662 0.562

Caáu töû

CO2 1.360E-02 1.360E-02 4.195E-03 0.000 4.723E-09

HYSULFID 1.700E-02 1.670E-02 3.360E-02 0.000 6.018E-06

METHANE 8.810E-01 8.818E-01 2.080E-02 0.000 1.110E-10

ETHANE 6.410E-02 6.410E-02 3.662E-03 0.000 3.410E-10

PROPANE 1.710E-02 1.710E-02 2.494E-03 0.000 1.326E-09

IBUTANE 1.809E-03 1.801E-03 9.456E-04 0.000 2.516E-08

BUTANE 2.389E-03 2.373E-03 1.779E-03 0.000 1.141E-07

IPENTANE 6.897E-04 6.884E-04 1.915E-04 0.000 7.072E-10

PENTANE 7.097E-04 7.079E-04 2.383E-04 0.000 1.202E-09

HEXANE 5.398E-04 5.338E-04 6.195E-04 0.000 4.477E-08

HEPTANE 6.097E-04 6.000E-04 9.824E-04 0.000 9.349E-07

H2O 4.527E-04 5.699E-05 1.188E-01 9.140E-02 9.130E-02

TEG 0.000E+00 3.019E-07 8.118E-01 9.086E-01 9.087E-01

Keát Quaû Cuûa Thaùp Tieáp Xuùc C-01

Löu löôïng

Loûng Hôi Nguyeân lieäu Saûn phaåm Ñóa Nhieät ñoä, 0C

Aùp suaát ATM KG-MOL/HR

Coâng suaát nhieät 106*KCAL/HR

1 29.0 49.99 19.9 18.5L 1941.0V

2 27.2 49.99 19.9 1942.4

3 27.1 49.99 1942.5 1943.2V 20.7L

Nguyeân lieäu vaø saûn phaåm

Daïng Doøng Pha Ñeán töø ñóa

Ñi ñeán ñóa Phaàn loûng

Löu löôïng KG-MOL/HR

Nhieät naêng 106*KCAL/HR

Nguyeân lieäu 3 Loûng 1 1.0000 18.48 0.0583

Nguyeân lieäu 1 Hôi 3 0.0000 1943.22 2.0177

Saûn phaåm 2 Hôi 1 0.0000 1941.02 2.0553

Saûn phaåm 4 Loûng 3 1.0000 20.69 0.0206

Keát Quaû Cuûa Thaùp Taùi Sinh C-02

Page 28: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 31 -

Löu löôïng

Loûng Hôi Nguyeân lieäu Saûn phaåm Ñóa Nhieät ñoä, 0C

Aùp suaát ATM KG-MOL/HR

Coâng suaát nhieät 106*KCAL/HR

1 133.1 1.01 22.5 19.9M 1.4V

2 148.6 1.04 24.5 4.0

3R 204.4 1.07 6.0 18.5L 0.1564

Nguyeân lieäu vaø saûn phaåm

Daïng Doøng Pha Ñeán töø ñóa Ñi ñeán ñóa Phaàn loûng Löu löôïng KGMOL/HR

Nhieät naêng 106*KCAL/HR

Nguyeân lieäu 10 Mixed 1 0.9750 19.86 0.1504

Product 11 Vapor 1 0.0000 1.38 0.0126

Product 12 Liquid 3 1.0000 18.48 0.2942

Keát Quaû Cuûa Thieát Bò Trao Ñoåi Nhieät

HE-01 HE-02 HE-03

Nguyeân lieäu Vuøng noùng Vuøng laïnh

13 5

12 8

16

Saûn phaåm Vuøng noùng Vuøng laïnh

14 6

13 10

16

Nhieät ñoä ñaàu ra vuøng noùng, C 124.89 168.43 54.44

Ñoä suït aùp vuøng noùng, ATM 6.8046E-03 6.8046E-03 6.8046E-01

Phaàn loûng vuøng noùng 1.0000 1.0000 1.0000

Nhieät ñoä ñaàu ra vuøng laïnh, C 76.67 115.56

Ñoä suït aùp vuøng laïnh, ATM 6.8046E-01 6.8046E-01 0.00

Phaàn loûng vuøng laïnh 0.9598 0.9964

Coâng suaát, 106*KCAL/HR 0.0716 0.0609 0.1065

FT 1.00 1.00 1.00

LMTD*FT, C 93.9494 90.3165 361.6512

Page 29: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 31 -

2.3.6 NGHIEÂN CÖÙU MOÂ HÌNH 2.3.6.1 Keát quaû khi thay TEG baèng DEG 97% * SO SAÙNH KEÁT QUAÛ VÔÙI TRÖÔØNG HÔÏP DUØNG DEG (caùc ñieàu kieän laøm vieäc nhö nhau)

THOÂNG SOÁ SO SAÙNH TRÖÔØNG HÔÏP

DUØNG TEG TRÖÔØNG HÔÏP DUØNG DEG

Noàng ñoä glycol söû duïng (%khoái löôïng) Noàng ñoä glycol taùi sinh (doøng 12) Löôïng glycol maát maùt (kg/h)

98.6000% 98.8100%

0.8366

97.0000% 99.0600%

1.3247

Löu löôïng doøng khí khoâ (m3/h) Haøm löôïng nöôùc cuûa khí khoâ

• Phaàn mol • Khoái löôïng (kg/h)

Haøm löôïng nöôùc trong doøng glycol giaøu (kg/h)

109.2525

5.7015x10-5 1.9937 44.2666

109.1208

2.989x10-4 10.4477 25.1948

Coâng suaát cuûa thaùp taùi sinh ( 106kcal/h) Coâng suaát maùy bôm (kW)

0.1564 3.4100

0.1516 3.4400

Baûng 2-31: So saùnh keát quaû giöõa TEG vaø DEG * Nhaän xeùt - Coâng suaát noài taùi ñun khi söû duïng DEG nhoû hôn, tieát kieäm ñöôïc khoaûng 4800 kcal/h nhöng haøm löôïng nöôùc trong khí khoâ laø raát lôùn; löôïng DEG bò maát maùt gaáp 1.6 laàn so vôùi TEG. - DEG taùi sinh coù noàng ñoä cao hôn TEG taùi sinh - Duøng DEG thì löu löôïng doøng khí khoâ seõ nhoû hôn - Duøng TEG cho phaân xöôûng naøy coù lôïi hôn. 2.3.6.2 Keát quaû khi thay ñoåi noàng ñoä TEG * Qua keát quaû thu ñöôïc ôû baûng 2-32 ta coù nhaän xeùt sau: - Noàng ñoä TEG taêng thì haøm löôïng nöôùc trong khí giaûm ñaùng keå, nhöng ñoàng thôøi löôïng glycol ñi vaøo thaùp tieáp xuùc laïi taêng. - Noàng ñoä TEG taùi sinh laø baèng nhau trong caùc tröôøng hôïp. - Khi taêng noàng ñoä TEG thì khaû naêng maát maùt cuûa TEG cuõng taêng - Löu löôïng doøng khí khoâ giaûm ñoät ngoät khi duøng TEG 98.6% thay cho TEG 97%. Ñieàu naøy cho thaáy söï hoøa tan cuûa caùc hyñrocacbon trong TEG laø raát lôùn. - Haøm löôïng glycol caøng taêng thì löôïng nöôùc trong doøng glycol giaøu caøng taêng.

Page 30: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 32 -

- Qua baûng 2-32 ta cuõng thaáy ñöôïc laø khi duøng TEG 99.2% seõ khoâng coù lôïi. Ñieàu naøy coù theå giaûi thích laø do caùc ñieàu kieän vaän haønh ñöôïc thieát laäp cho noàng ñoä 98.6 % vì vaäy, neáu duøng TEG 99.2 % ta caàn phaûi thay ñoåi caùc thoâng soá vaän haønh hôïp lyù.

THOÂNG SOÁ SO SAÙNH TRÖÔØNG HÔÏP TEG=97%

TRÖÔØNG HÔÏP TEG=98.6%

TRÖÔØNG HÔÏP TEG=99.2%

Noàng ñoä glycol taùi sinh (doøng 12) 98.81 98.8100 98.81 Löôïng glycol ñi vaøo thaùp tieáp xuùc (kg/h)

2505.3325 2552.7894 2569.4925

Löôïng glycol maát maùt (kg/h) 0.8328 0.8366 0.8375 Löu löôïng doøng khí khoâ (m3/h) 115.4802 109.2525 109.2519 Haøm löôïng nöôùc cuûa khí khoâ * Phaàn mol * Khoái löôïng (kg/h)

5.7021x10-5

2.0870

5.7015x10-5

1.9937

5.7093x10-5

1.9964

Haøm löôïng nöôùc trong doøng glycol giaøu (kg/h)

43.6181

44.2666

44.4756

Coâng suaát cuûa thaùp taùi sinh (106kcal/h)

0.1564

0.1564

0.1574

Coâng suaát maùy bôm (kW) 3.41 3.4100 3.43 Baûng 2-32 : So saùnh keát quaû khi duøng TEG coù noàng ñoä khaùc nhau 2.3.6.3 Xeùt aûnh höôûng nhieät ñoä noài taùi ñun ñeán löôïng TEG maát maùt Qua moâ hình ta thaáy raèng löôïng TEG maát maùt nhieàu nhaát laø ôû doøng nöôùc taùch ra töø thaùp taùi sinh. Vaø nhieät ñoä reboiler caøng cao thì löôïng TEG maát maùt caøng nhieàu, nhöng taát nhieân laø khoâng theå duy trì nhieät ñoä quaù thaáp, bôûi vì nhö vaäy thì noàng ñoä TEG taùi sinh seõ khoâng baûo ñaûm ( baûng 2 -23). Nhieät ñoä reboiler C-02, 0C 204.44 194.44 184.44 174.44 164.44 154.44 Noàng ñoä TEG taùi sinh 98.808 98.503 98.105 97.57 96.83 95.776 Löôïng TEG trong doøng 11, kg/h 0.7444 0.6713 0.5872 0.4902 0.3812 0.264

Baûng 2-33: Aûnh höôûng cuûa nhieät ñoä reboiler thaùp C-02 ñeán löôïng TEG maát maùt

Page 31: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 33 -

CHÖÔNG 3:

Ñaùnh giaù, keát luaän 3.1 Ñaùnh giaù ñoä tin caäy vaø phaân tích sai soá Ñeå ñaùnh giaù ñoä tin caäy vaø phaân tích keát quaû cuûa chöông trình, ta seõ ñi phaân tích caùc vaán ñeà sau:

• Caùc thoâng tin veà tính chaát cuûa caùc caáu töû ñöôïc chöông trình taïo ra. • Aûnh höôûng cuûa quaù trình thaønh laäp moâ hình moâ phoûng • Aûnh höôûng do moâ hình nhieät ñoäng ñöôïc choïn • Aûnh höôûng do moâ hình thieát bò cuûa chöông trình • Caùc nguyeân nhaân khaùc…

3.1.1 Aûnh höôûng do caùc soá lieäu cuûa tính chaát caùc caáu töû Coù ba daïng caáu töû ñöôïc duøng trong chöông trình: caáu töû xaùc ñònh Thöôøng thì vôùi

soá löôïng caáu töû xaùc ñònh raát lôùn nhö vaäy ñaõ ñuû thoõa maõn caùc nhu caàu moâ phoûng, vì vaäy maø hieám khi duøng tôùi caùc caáu töû do ngöôøi duøng ñònh nghóa. Caùc tính chaát cuûa caáu töû xaùc ñònh coù theå ñöôïc truy xuaát töø thö vieän, hay coù theå ñöôïc tính töø coâng thöùc caáu taïo baèng giaûi thuaät FILL cuûa chöông trình. Giaûi thuaät naøy söû duïng phöông phaùp cuûa Joback, vaø ñöôïc duøng toát nhaát cho caùc caáu töû coù khoái löôïng phaân töû nhoû hôn 400 vaø coù ít hôn 20 nhoùm caáu truùc. Tính chính xaùc seõ caøng lôùn neáu caáu töû chæ coù moät nhoùm chöùc. Ví duï, caùc tính chaát cuûa amine seõ chính xaùc hôn cuûa etanol amin. Vaø noùi chung caùc tính chaát cuûa caùc caáu töû xaùc ñònh laø töông ñoái chính xaùc so vôùi caùc döõ lieäu thöïc nghieäm. Beân caïnh ñoù chöông trình coøn cho pheùp ngöôøi duøng chænh söûa laïi caùc soá lieäu naøy.

Ñieàu quan troïng hôn ñoù laø caùc phöông phaùp tính chaát hoùa cho caùc caáu töû giaû- caùc caáu töû daàu moû. Nhö treân ñaõ trình baøy chöông trình seõ taïo ra caùc caáu töû giaû theo hai caùch.

Caùch thöù nhaát laø tính töø hai trong ba giaù trò: khoái löôïng phaân töû, ñieåm soâi, tyû khoái pha loûng chuaån. Khi cung caáp hai thoâng soá thì thoâng soá coøn laïi seõ ñöôïc ngoaïi suy. Nhöng ñeå coù keát quaû chính xaùc, neáu coù theå haõy cung caáp caû ba thoâng soá. Taát caû caùc tính chaát vaät lyù vaø nhieät ñoäng hoïc khaùc cuûa caùc caáu töû treân seõ ñöôïc tính töø 3 thoâng soá treân. Khoái löôïng phaân töû laø thoâng soá khoù öôùc tính chính xaùc nhaát, vì vaäy neáu coù theå neân cung caáp giaù trò cho thoâng soá naøy ñeå naâng cao tính chính xaùc cho vieäc tính chaát hoùa caùc caáu töû daàu moû. Caùc phöông phaùp tính chaát hoùa ñaõ ñöôïc xaùc minh laø chæ coù sai soá töø 2-3 %. Vì vaäy sai soá cho tröôøng hôïp naøy thöôøng ñeán töø caùc soá lieäu do ngöôøi duøng nhaäp vaøo.

Page 32: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 34 -

Hình 3.1 : Quaù trình taïo ra caáu töû giaû cuûa chöông trình

Caùch thöù hai laø caùch xuaát phaùt töø caùc döõ lieäu thöïc nghieäm. Nhìn chung caùc phöông phaùp naøy ñeàu döïa treân caùc baûng bieåu, caùc ñoà thò thöïc nghieäm ñaõ ñöôïc phöông trình hoùa bôûi SIMSCI. Neân sai soá cuûa caùc tính chaát daàu moû seõ khoâng quaù lôùn vaø vaãn cho giaù trò tin caäy. Neáu khoâng coù chöông trình thì chuùng ta seõ tra caùc bieåu ñoà, ñieàu naøy

Caùc döõ lieäu chöng caát

Chuyeån ñoåi caùc döõ lieäu thaønh ñöôøng TBP ôû 760mmHg

Chia ñöôøng cong thaønh caùc ñieåm phaân caét

Xaùc ñònh soá mol, khoái löôïng vaø theå tích cho caùc ñieåm phaân caét

Xöû lyù hôïp phaàn nheï

Xaùc ñònh NBP, tyû troïng vaø khoái löôïng phaân töû cho caùc caáu töû giaû

Tính caùc tính chaát nhieät lyù cho caáu töû giaû

Taäp hôïp caùc caáu töû giaû

1

2

6

5

4

3

Page 33: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 35 -

seõ daãn tôùi sai soá lôùn hôn nhieàu, vaø taát nhieân laø seõ maát khaù nhieàu thôøi gian. Tuy nhieân sai soá cho tröôøng hôïp naøy thöôøng gaëp nhaát laø do choïn khoâng ñuùng taäp hôïp caùc ñieåm phaân caét. Ñieån hình laø tröôøng hôïp moâ phoûng phaân xöôûng chöng caát khí quyeån.

Khoaûng TBP, F Soá caáu töû Ñoä roäng, F 100-800 28 25 800-1200 8 50 1200-1600 4 100

Baûng 3-1: Taäp hôïp ñieåm phaân caét maëc ñònh cuûa chöông trình Neáu thay taäp hôïp maëc ñònh treân baèng moät taäp hôïp khaùc, coù khoaûng phaân caét nhoû hôn thì keát quaû cuûa toaøn boä chöông trình seõ chính xaùc hôn.

Nhieät ñoä toái thieåu cho khoaûng phaân caét ñaàu tieân: 100C

Nhieät ñoä toái ña cho khoaûng phaân caét, 0C Soá caáu töû giaû trong khoaûng phaân caét 150 200 260 280 335 365 465 490 875

15 20 4 8 4 10 8 8 15

Baûng 3-2 : Taäp hôïp ñieåm phaân caét môùi

Döôùi ñaây laø keát quaû khi thay ñoåi taäp hôïp caùc ñieåm phaân caét Doøng Taäp hôïp maëc ñònh Taäp hôïp môùi

Hôi stripping Kerosen Naptha Kerosen Diesel AGO Caën khí quyeån

2443 kg/h 167 m3/h 105 m3/h 84.9 m3/h 126 m3/h 312 m3/h

880.8 kg/h 167.3 m3/h 106.0 m3/h 86.19 m3/h 136.3 m3/h 299.5 m3/h

Baûng 3-3: Löu löôïng caùc doøng saûn phaåm ñoái vôùi hai taäp hôïp ñieåm phaân caét

Page 34: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 36 -

Taäp hôïp maëc ñònh Taäp hôïp môùi Thieát bò ngöng tuï Hoài löu voøng ñænh Hoài löu voøng vuøng diesel Hoài löu voøng vuøng AGO Loø ñoát

-38.23 -11.97 -12.09 -10.21 79.07

-38.35 -12.02 -12.15 -10.27 82.07

Baûng 3-4: Coâng suaát nhieät ñoái vôùi hai taäp hôïp ñieåm phaân caét (ñôn vò: 106 kcal/h) Nhö vaäy roõ raøng keát quaû cho hai tröôøng hôïp coù söï sai khaùc raát lôùn. Khi ñònh nghóa moät taäp hôïp ñieåm phaân caét nhoû hôn thì keát quaû seõ coù ñoä tin caäy cao hôn. Tuy nhieân seõ khieán chöông trình chaïy laâu hôn, vaø ñoâi khi seõ khoâng theå hoäi tuï ñöôïc. Vì vaäy khi moâ phoûng caùc quaù trình lieân quan ñeán caùc caáu töû daàu moû thì caàn phaûi thöû nhieàu taäp hôïp ñieåm phaân caét khaùc nhau. 3.1.2 Aûnh höôûng cuûa quaù trình thaønh laäp moâ hình moâ phoûng

Ñaây laø moät coâng vieäc phöùc taïp, ñoøi hoûi ngöôøi duøng phaûi naém raát roõ veà baûn chaát cuûa phaân xöôûng thöïc. Bôûi vì ñeå chuyeån moät moâ hình thöïc thaønh moâ hình lyù thuyeát caàn phaûi ñôn giaûn hoùa sô ñoà vaø boû ñi nhöõng thieát bò khoâng caàn thieát. Tieáp theo ñoù laø caùch choïn vaø thieát laäp ñuùng moâ hình. Beân caïnh ñoù coù nhöõng thieát bò maø chöông trình khoâng hoã trôï, luùc ñoù caàn ñeán söï linh ñoäng vaø hieåu bieát cuûa ngöôøi duøng. Vaø moät ñieàu quan troïng khoâng keùm laø chöông trình xaây döïng moâ hình treân neàn taûng lyù thuyeát, neân coù nhöõng thieát bò nhö thaùp chöng caát caàn phaûi chuyeån töø moâ hình thöïc thaønh moâ hình lyù thuyeát. Neáu chuyeån sai thì coù theå chöông trình seõ khoâng hoäi tuï hoaëc seõ cho keát quaû khoâng chính xaùc.

Vieäc thaønh laäp ñöôïc moâ hình laø moät böôùc quan troïng, vaø ñaõ ñöôïc ñeà caäp ñeán moät phaàn ôû chöông 2. Ñeå phaùt trieån moâ hình ngöôøi duøng coøn coù theå söû duïng theâm nhieàu moâ hình thieát bò vaø tính naêng khaùc cuûa chöông trình.

Noùi chung, ñaây laø böôùc caàn ñeán kinh nghieäm cuûa ngöôøi duøng. 3.1.3 Aûnh höôûng do moâ hình nhieät ñoäng ñöôïc choïn

Nguyeân nhaân thöù ba, vaø laø moät nguyeân nhaân quan troïng ñoù laø choïn sai heä nhieät ñoäng cho döï aùn. ÖÙng vôùi moãi öùng duïng, öùng vôùi moãi khoaûng ñieàu kieän laøm vieäc, öùng vôùi caùc caáu töû coù maët maø caàn choïn heä nhieät ñoäng cho phuø hôïp. Laáy ví duï, heä BK-10 laø heä cho keát quaû raát toát khi duøng cho caùc öùng duïng lieân quan ñeán daàu thoâ, nhöng neáu ñem duøng cho caùc öùng duïng lieân quan ñeán khí thì keát quaû seõ khaùc ñi raát nhieàu. Döôùi ñaây xin trình baøy moät ví duï ñôn giaûn khi tính caân baèng flash cho moät heä nhöng söû duïng caùc heä nhieät ñoäng khaùc nhau

Cho heä coù thaønh phaàn nhö sau:

Page 35: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 37 -

Caáu töû Phaàn mol Caáu töû Phaàn mol H2O CO2 H2S METHANE ETHANE PROPANE IBUTANE

8.0144E-03 4.0072E-04 8.0144E-04 0.7514 0.0801 0.0601 0.0401

BUTANE IPENTANE PENTANE HEXANE HEPTANE OCTANE

0.0301 5.0090E-03 0.0100 9.0162E-03 4.0072E-03 1.0018E-03

Baûng 3-5: Thaønh phaàn cuûa heä Döôùi ñaây laø keát quaû tính ñieåm soâi cho heä ôû 2 atm baèng caùc phöông phaùp khaùc nhau

• Phöông phaùp Peng-Robinson

Toång Loûng H2O

Löu löôïng, KG-MOL/HR 4999.9998 4959.9326 40.0672

Nhieät ñoä, 0C -149.55 -149.55 -149.55

Aùp suaát, atm 2.00 2.00 2.00

Khoái löôïng phaân töû 23.7570 23.8034 18.0150

Phaàn mol 0.9920 8.0134E-03

Entanpi, KCAL/KG-MOL -2608.4243 -2607.5140 -2721.1028

Cp, KCAL/KG-C 0.6032 0.6000 1.0100

• Phöông phaùp SRK

Toång Loûng H2O

Löu löôïng, KG-MOL/HR 4999.9998 4959.9326 40.0672

Nhieät ñoä, 0C -149.31 -149.31 -149.31

Aùp suaát, atm 2.00 2.00 2.00

Khoái löôïng phaân töû 23.7570 23.8034 18.0150

Phaàn mol 0.9920 8.0134E-03

Entanpi, KCAL/KG-MOL -2692.7957 -2692.6017 -2716.8166

Cp, KCAL/KG-C 0.6399 0.6369 1.0100

Page 36: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 38 -

• Phöông phaùp Grayson-Streed Toång Loûng H2O

Löu löôïng, KG-MOL/HR 4999.9998 4959.9326 40.0672

Nhieät ñoä, 0C -162.02 -162.02 -162.02

Aùp suaát, atm 2.00 2.00 2.00

Khoái löôïng phaân töû 23.7570 23.8034 18.0150

Phaàn mol 0.9920 8.0134E-03

Entanpi, KCAL/KG-MOL -2747.9992 -2746.3831 -2948.0587

Cp, KCAL/KG-C 0.6757 0.6730 1.0100

Rieâng caùc phöông phaùp BK-10, Chao-Seader… chöông trình khoâng theå chaïy Nhìn caùc baûng soá lieäu treân ta thaáy raèng phöông phaùp GS ñaõ cho moät khoaûng sai soá töông ñoái lôùn so vôùi hai phöông phaùp coøn laïi (-162.02 0C so vôùi -149.31 0C). Ñieàu ñoù chöùng toû taàm quan troïng cuûa vieäc choïn ñuùng heä nhieät ñoäng hoïc. Döôùi ñaây trình baøy moät caùch cô baûn veà öùng duïng cuûa caùc phöông phaùp nhieät ñoäng hoïc PÑoái vôùi caùc heä hyñrocacbon duøng trong quaù trình loïc daàu

Heä nhieät ñoäng ÖÙng duïng Grayson-Streed -Duøng cho caùc heä giaøu hyñro,

-Caùc thaùp chöng caát chaân khoâng -Coác hoùa

SRK vaø PR -Caùc thaùp chöng caát saûn phaåm cuoái -Phaân xöôûng thu hoài khí -SRKM duøng cho caùc heä giaøu H2

SOUR, GPSWATER - Duøng cho caùc heä nöôùc chua SRKK, SRKM, SRKS, IGS - Ñöôïc duøng ñeán khi söï hoøa tan cuûa

hydrocacbon trong nöôùc coù vai troø quan troïng Baûng 3-6: Caùc heä nhieät ñoäng duøng trong quaù trình loïc daàu

P Ñoái vôùi caùc heä hyñrocacbon duøng trong quaù trình cheá bieán khí Heä nhieät ñoäng ÖÙng duïng SRK vaø PR -Duøng cho taát caû caùc daïng phaân xöôûng

cheá bieán, heä thoáng laøm laïnh SRKM, PRM, vaø SRKS -Duøng cho caùc heä coù chöùa nöôùc,

metanol, vaø caùc hôïp chaát phaân cöïc khaùc GLYCOL -Loaïi nöôùc baèng TEG

Page 37: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 39 -

-Caûi tieán cho caùc heä chöùa aromatic AMINE -Quaù trình laøm ngoït khí töï nhieân SRKK, IGS, SRKM, SRKS -Ñöôïc duøng neáu söï hoøa tan cuûa caùc khí

nheï vaøo nöôùc laø quan troïng Baûng 3-7: Caùc heä nhieät ñoäng duøng trong quaù trình cheá bieán khí

3.1.4 Aûnh höôûng do moâ hình thieát bò cuûa chöông trình Pro/II coù raát nhieàu moâ hình thieát bò. Coù 2 daïng moâ hình tính toaùn khi moâ phoûng

moät thieát bò, ñoù laø: moâ hình öôùc löôïng vaø moâ hình thieát keá. Ña phaàn laø moâ hình öôùc löôïng, chæ coù moät soá thieát bò laø coù caû hai moâ hình tính toaùn treân. Bao goàm: moâ hình thaùp chöng caát, moâ hình ñöôøng oáng, vaø moâ hình cyclone.

Theo toâi moâ hình öôùc löôïng coù ñoä tin caäy cao vaø ñöôïc öùng duïng nhieàu hôn so vôùi moâ hình thieát keá. Moâ hình öôùc löôïng döïa treân caùc thoâng soá laøm vieäc cuûa thieát bò, töø ñoù tính toaùn caân baèng vaät chaát, tính coâng suaát,… vaø caùc thoâng soá khaùc. Neáu tìm hieåu kyõ hôn, thì ngöôøi duøng seõ bieát ñöôïc caùch thieát laäp vaø tính toaùn cuûa töøng moâ hình, töø ñoù coù theå ñöa ra ñaùnh giaù cuûa mình. Theo toâi thì caùc moâ hình thieát bò ñeàu cho keát quaû toát. Laáy ví duï ñoái vôùi moâ hình cuûa thieát bò trao ñoåi nhieät chính xaùc, rigorous HX, taát caû caùc thoâng soá cuûa thieát bò ñeàu döïa treân tieâu chuaån cuûa TMEA. Vaø baát kyø thieát bò trao ñoåi nhieät daïng voû vaø oáng naøo cuõng ñeàu ñöôïc moâ phoûng chính xaùc nhôø moâ hình naøy.

Tuy nhieân caùc keát quaû thu ñöôïc töø moâ hình thieát keá chæ coù tính chaát tham khaûo. Moâ hình thieát keá thaùp döïa treân caùc phöông phaùp cuûa Glitsch cho thaùp ñóa, vaø döïa treân caùc döõ lieäu cuûa coâng ty Sulzer Brother vaø Norton cho thaùp ñeäm. Vì theá khi thieát keá caùc thaùp söû duïng caùc vaät lieäu cuûa caùc coâng ty khaùc, ví duï söû duïng ñóa ballast thì keát quaû seõ khaùc ñi. Beân caïnh ñoù ñeå thieát keá thieát bò ñoøi hoûi raát nhieàu kinh nghieäm vaø caàn moät taäp hôïp ñoäi nguõ caùc kyõ sö thieát keá chuyeân nghieäp, beân caïnh ñoù coøn phaûi tuaân thuû caùc chæ tieâu thieát keá vaø ñaëc bieät laø tính kinh teá. Vì vaäy caùc soá lieäu thieát keá töø phaàn meàm, duø laø phaàn meàm naøo, cuõng chæ laø nhöõng soá lieäu ban ñaàu vaø caàn ñöôïc xem xeùt kyõ hôn. Thöôøng thì caùc soá lieäu thieát keá töø caùc phaàn meàm thieát keá chuyeân duïng ñaùng tin hôn nhieàu.

Trong thöïc teá, thoâng qua caùc phaàn meàm moâ phoûng nhö Pro/II caùc kyõ sö seõ laáy caùc soá lieäu töø quaù trình moâ phoûng ñeå thieát keá thieát bò. Ñaây chính laø khuynh höôùng thieát keá môùi. 3.1.5 Aûnh höôûng bôûi caùc nguyeân nhaân khaùc

Chuû yeáu gaây ra do nguyeân nhaân chuû quan. Moät loãi hay gaëp nhaát laø heä ñôn vò, ñaây laø loãi gaây sai soá nhieàu nhaát neáu ngöôøi duøng khoâng caån thaän. Caùch toát nhaát laø tuaân theo caùc böôùc thöïc hieän quaù trình moâ phoûng, trong ñoù coù böôùc ñaàu tieân laø kieåm tra heä ñôn vò. Theo toâi thì heä ñôn vò ñaàu vaøo neân theo heä ñôn vò cuûa nhöõng soá lieäu maø ta ñang coù, coøn ôû ñaàu ra thì coù theå ñònh daïng theo yù muoán.

Page 38: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 40 -

Ñieàu caàn löu yù nhaát ñoù laø caàn phaûi caån thaän vôùi nhöõng giaù trò maëc ñònh cuûa chöông trình. Baát kyø cöûa soå nhaäp lieäu naøo ñeàu coù caùc giaù trò maëc ñònh. Sôû dó chöông trình phaûi coù caùc giaù trò naøy bôûi vì muoán ñôn giaûn vieäc söû duïng chöông trình cho ngöôøi söû duïng. Tuy nhieân ñieàu naøy laïi coù theå coù taùc haïi neáu khoâng caån thaän thay theá caùc giaù trò naøy baèng caùc giaù trò thích hôïp. Vaø quaù trình kieåm tra laïi keát quaû neáu khoâng löu yù giaù trò cho vaøo maø chæ ñi kieåm tra keát quaû ñaàu ra thì seõ ñöa ñeán caùc keát luaän sai. 5.6 Keát luaän

Baùo caùo ñeà taøi ñaõ neâu baät ñöôïc vai troø cuûa chöông trình, khaû naêng öùng duïng cuûa phaàn meàm moâ phoûng Pro/II vaø ñaùnh giaù ñöôïc keát quaû cuûa chöông trình.

Do tính chaát giôùi haïn cuûa moät baùo caùo neân ñaõ khoâng theå ñöa phaàn höôùng daãn

chi tieát söû duïng phaàn meàm, nhöng veà cô baûn ñaõ trình baøy ñöôïc caùch söû duïng chöông trình. Ñieàu caàn löu yù laø Pro/II laø chöông trình moâ phoûng chuyeân ngaønh loïc hoùa daàu vaø hoaù chaát, vì vaäy ñoøi hoûi ngöôøi duøng cuõng coù moät kieán thöùc nhaát ñònh veà chuyeân ngaønh naøy. Ñieàu naøy khaùc haún vôùi caùc phaàn meàm öùng duïng khaùc, voán coù tính phoå bieán ñaïi chuùng. Nhöng nhôø söï hoå trôï maïnh meõ ôû phaàn giao dieän vaø phaàn giuùp ñôõ tröïc tuyeán neân chöông trình khoâng phaûi laø quaù khoù ñeå söû duïng.

Trong phaàn öùng duïng chöông trình chæ aùp duïng vaøo caùc quaù trình ñieån hình nhaát.

Tuy vaäy chæ coù phaàn moâ phoûng thaùp oån ñònh C-02 laø xuaát phaùt töø caùc soá lieäu thöïc tieãn. Phaân xöôûng chöng caát daàu thoâ vaø loaïi nöôùc baèng TEG ñeàu ñöôïc toâi laáy soá lieäu töø caùc taøi lieäu tham khaûo. Tuy nhieân moät khi ñaõ thaønh laäp ñöôïc moâ hình oån ñònh thì sau naøy coù theå thay ñoåi caùc thoâng soá theo soá lieäu thöïc tieãn.

Trong caùc öùng duïng treân ñeàu ñaõ giaûi quyeát cô baûn ñöôïc caùc yeâu caàu neâu ra.

Phaàn nghieân cöùu moâ hình cuõng ñaõ cho thaáy ñöôïc aûnh höôûng cuûa caùc thoâng soá leân quaù trình laøm vieäc cuûa thaùp. Vaø söï aûnh höôûng naøy laø phuø hôïp vôùi caùc hieän töôïng xaûy ra trong thöïc tieãn. Ñieàu ñoù theå hieän ñöôïc khaû naêng öùng duïng cuûa chöông trình vaøo thöïc tieãn.

Phaàn ñaùnh giaù vaø phaân tích laø nhöõng gì maø toâi ñaõ ruùt ra ñöôïc trong quaù trình tìm

hieåu phaàn meàm. Do khoâng coù ñieàu kieän ñeå neâu ñöôïc baûn chaát cuûa chöông trình trong baùo caùo naøy nhöng qua phaàn phaân tích coù theå goùp phaàn vaøo vieäc taïo ra moät moâ hình ñaùng tin caäy, beân caïnh ñoù ñaõ goùp phaàn ñaùnh giaù nhöõng sai soá do chöông trình taïo ra. Caùc sai soá naøy coù theå ñöôïc haïn cheá töø nhöõng phaàn ñaùnh giaù treân.

Khaû naêng öùng duïng cuûa Pro/II laø raát lôùn. Tuy nhieân noù cuõng chæ laø moät coâng cuï

giuùp cho ngöôøi duøng-caùc kyõ sö loïc hoùa daàu-trong quaù trình laøm vieäc. Chæ khi coù caùc

Page 39: Bao cao de_tai_proii

BAÙO CAÙO ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC

Sinh vieân thöïc hieän: NGUYEÃN VAÊN TRUNG Trang - 41 -

kieán thöùc vaø hieåu roõ baûn chaát cuûa quaù trình thöïc tieãn thì chuùng ta môùi moâ phoûng ñöôïc quaù trình ñoù treân maùy tính. Vaø chæ khi laøm chuû ñöôïc coâng cuï thì vieäc aùp duïng noù vaøo caùc coâng vieäc thöïc tieãn môùi mang laïi keát quaû. Thöïc teá thì khi thaønh laäp ñöôïc moät moâ hình ñaùng tin caäy ñoøi hoûi raát nhieàu thôøi gian vaø coâng söùc. Moät moâ hình coù tính tin caäy laø moâ hình maø caùc soá lieäu moâ phoûng khoâng khaùc bieät quaù lôùn so vôùi caùc soá lieäu thöïc tieãn. Chæ khi ñaõ xaây döïng ñöôïc moâ hình ñaùng tin caäy thì môùi coù theå tieán haønh nghieân cöùu vaø toái öu hoùa chöông trình. Caàn phaûi traùnh tö töôûng chuû quan, ñaëc bieät laø khi chöông trình chaïy toát vaø ñaõ hoäi tuï. Ñieàu luoân ghi nhôù laø böôùc kieåm tra vaø phaân tích keát quaû ñoùng moät vai troø heát söùc quan troïng.

Qua quaù trình nghieân cöùu phaàn meàm ñaõ giuùp toâi hieåu ñöôïc baûn chaát caùc quaù

trình xaûy ra trong thöïc tieãn. Ñieàu naøy giuùp toâi cuûng coá theâm caùc kieán thöùc ñaõ ñöôïc hoïc ôû nhaø tröôøng moät caùch cuï theå vaø hình töôïng hôn. Töø ñieàu naøy giuùp toâi coù theå khaúng ñònh raèng vieäc öùng duïng Pro/II cho vieäc ñaøo taïo laø heát söùc ñuùng ñaén. Noù giuùp cho sinh vieân coù theå hieåu roõ ñöôïc söï dieãn tieán cuûa quaù trình thoâng qua caùc con soá cuï theå. Vaø Pro/II cuõng ñang laø moät moân hoïc ôû caùc chuyeân ngaønh hoùa cuûa moät soá tröôøng ñaïi hoïc vaø noù cuõng ñöôïc ñöa vaøo trong quaù trình ñaøo taïo theo giaùo aùn cuûa vieän hoùa hoïc daàu moû Phaùp IFP.