beÄnh rubella

BEÄNH BEÄNH

RUBELLARUBELLAÑINH THEÁ TRUNGÑINH THEÁ TRUNG

Boä moân Nhieãm, ÑH Y Döôïc TPHCMBoä moân Nhieãm, ÑH Y Döôïc TPHCM

NOÄI DUNG TRÌNH BAØYNOÄI DUNG TRÌNH BAØY

1.1. Ñaïi cöôngÑaïi cöông

2.2. Taùc nhaân gaây beänhTaùc nhaân gaây beänh

3.3. Ñaëc ñieåm dòch teãÑaëc ñieåm dòch teã

4.4. Sinh beänh hoïcSinh beänh hoïc

5.5. Laâm saøng beänh rubella maéc phaûiLaâm saøng beänh rubella maéc phaûi

6.6. Laâm saøng HC rubella baåm sinhLaâm saøng HC rubella baåm sinh

7.7. Chaån ñoaùn beänh rubella maéc phaûiChaån ñoaùn beänh rubella maéc phaûi

8.8. Chaån ñoaùn HC rubella baåm sinhChaån ñoaùn HC rubella baåm sinh

9.9. Ñieàu tròÑieàu trò

10.10. Phoøng ngöøaPhoøng ngöøa

ÑAÏI CÖÔNGÑAÏI CÖÔNG

Beänh rubella: beänh caáp tính do nhieãm sieâu vi Beänh rubella: beänh caáp tính do nhieãm sieâu vi

Rubella Rubella

Laâm saøng: soát, phaùt ban, noåi haïchLaâm saøng: soát, phaùt ban, noåi haïch

Teân goïi khaùc: beänh sôûi Ñöùc, beänh sôûi ba ngaøyTeân goïi khaùc: beänh sôûi Ñöùc, beänh sôûi ba ngaøy

Beänh rubella ôû ngöôøi khoâng mang thai: nheï vaø Beänh rubella ôû ngöôøi khoâng mang thai: nheï vaø

töï giôùi haïn töï giôùi haïn

Beänh ôû phuï nöõ mang thai: laây nhieãm vaø gaây dò Beänh ôû phuï nöõ mang thai: laây nhieãm vaø gaây dò

taät baåm sinh cho baøo thai (hoäi chöùng rubella taät baåm sinh cho baøo thai (hoäi chöùng rubella

baåm sinh)baåm sinh)

TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNHTAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH Sieâu vi Sieâu vi Rubella: Rubella: phaân laäp phaân laäp

naêm 1962naêm 1962 Hoï Hoï Togaviridae, Togaviridae, gioáng gioáng

Rubivirus, Rubivirus, chæ moät tyùp KNchæ moät tyùp KN Hình caàu, goàm voû sieâu vi Hình caàu, goàm voû sieâu vi

bao quanh nucleocapsid bao quanh nucleocapsid (moät voøng xoaén protein (moät voøng xoaén protein vaø RNA)vaø RNA)

Khoâng beàn vöõng: Khoâng beàn vöõng: Amantadine, dung moâi lipid, Amantadine, dung moâi lipid, trypsin, formalin, tia cöïc tím, trypsin, formalin, tia cöïc tím, pH vaø nhieät ñoä caopH vaø nhieät ñoä cao Nguoàn: TCYTTG

ÑAËC ÑIEÅM DÒCH TEÃÑAËC ÑIEÅM DÒCH TEÃ

Theá kyû 19: ít quan troïng vaø goïi laø beänh soát Theá kyû 19: ít quan troïng vaø goïi laø beänh soát phaùt ban thöù baphaùt ban thöù ba

1941: Gregg tìm ra moái lieân quan giöõa beänh 1941: Gregg tìm ra moái lieân quan giöõa beänh rubella ôû saûn phuïï vaø dò taät baåm sinh ôû conrubella ôû saûn phuïï vaø dò taät baåm sinh ôû con

Taïi Myõ:Taïi Myõ:

- Tröôùc khi coù vaéc xin: beänh thöôøng gaëp vaøo - Tröôùc khi coù vaéc xin: beänh thöôøng gaëp vaøo muøa xuaân, ôû hoïc sinh 5 – 9 tuoåi. Dòch lôùn xaûy muøa xuaân, ôû hoïc sinh 5 – 9 tuoåi. Dòch lôùn xaûy ra sau 6 – 9 naêm. Traän dòch 1964 – 65: 12 trieäu ca ra sau 6 – 9 naêm. Traän dòch 1964 – 65: 12 trieäu ca rubella maéc phaûi vaø > 20.000 ca rubella baåm rubella maéc phaûi vaø > 20.000 ca rubella baåm sinh sinh

- Sau khi coù vaéc xin (1969): khoâng gaây dòch, - Sau khi coù vaéc xin (1969): khoâng gaây dòch, beänh ôû löùa tuoåi lôùn hônbeänh ôû löùa tuoåi lôùn hôn


Tại Việt Nam: Tại Việt Nam:

- Trước đây bệnh chưa được chú ý, gần đây xuất hiện - Trước đây bệnh chưa được chú ý, gần đây xuất hiện

nhiều ở các tỉnh thànhnhiều ở các tỉnh thành

- Bệnh rải rác quanh năm, nhiều từ tháng 2 - 6, ở - Bệnh rải rác quanh năm, nhiều từ tháng 2 - 6, ở

những nơi đông người. Trẻ em và người lớnnhững nơi đông người. Trẻ em và người lớn

- Chích ngừa: chưa có trong chương trình TCQG- Chích ngừa: chưa có trong chương trình TCQG


Ñöôøng laây truyeàn: Ñöôøng laây truyeàn:

- Qua nhöõng gioït nöôùc boït töø ñöôøng hoâ haáp - Qua nhöõng gioït nöôùc boït töø ñöôøng hoâ haáp ngöôøi beänhngöôøi beänh

Thôøi gian: 10 ngaøy tröôùc phaùt ban Thôøi gian: 10 ngaøy tröôùc phaùt ban →→ 7 - 10 7 - 10 ngaøy sau phaùt ban, cao nhaát khi phaùt banngaøy sau phaùt ban, cao nhaát khi phaùt ban

- Dòch tieát hoâ haáp vaø nöôùc tieåu treû maéc HC - Dòch tieát hoâ haáp vaø nöôùc tieåu treû maéc HC rubella baåm sinh chöùa moät löôïng lôùn sieâu vi rubella baåm sinh chöùa moät löôïng lôùn sieâu vi trong nhieàu thaùng trong nhieàu thaùng → → laây cho ngöôøi chaêm soùclaây cho ngöôøi chaêm soùc

- Ngöôøi ñöôïc tieâm ngöøa vaéc xin khoâng - Ngöôøi ñöôïc tieâm ngöøa vaéc xin khoâng truyeàn beänh sang ngöôøi khaùctruyeàn beänh sang ngöôøi khaùc

Beänh rubella ít laây nhieãm hôn beänh sôûiBeänh rubella ít laây nhieãm hôn beänh sôûi

SINH BEÄNH HOÏCSINH BEÄNH HOÏC

Xaâm nhaäp qua ñöôøng hoâ haáp Xaâm nhaäp qua ñöôøng hoâ haáp → → taêng sinh taêng sinh

trong lôùp teá baøo thöôïng bì hoâ haáp vaø haïch trong lôùp teá baøo thöôïng bì hoâ haáp vaø haïch

lympho vuøng lympho vuøng → → vaøo maùu gaây NSV huyeát vaøo maùu gaây NSV huyeát → → laây laây

nhieãm cho baøo thainhieãm cho baøo thai

NSV huyeát: moät tuaàn tröôùc khi phaùt ban NSV huyeát: moät tuaàn tröôùc khi phaùt ban → → vaøi vaøi

ngaøy sau phaùt banngaøy sau phaùt ban

Sau khi nhieãm Sau khi nhieãm Rubella: Rubella: khaùng theå ñaëc hieäu vaø khaùng theå ñaëc hieäu vaø

ñaùp öùng mieãn dòch teá baøo giuùp ngaên ngöøa ñaùp öùng mieãn dòch teá baøo giuùp ngaên ngöøa

taùi nhieãm taùi nhieãm

Coù moät soá ít tröôøng hôïp taùi nhieãmCoù moät soá ít tröôøng hôïp taùi nhieãm

SINH BEÄNH HOÏCSINH BEÄNH HOÏC

Cô cheá toån thöông teá baøo/cô quan trong HC Rubella baåm Cô cheá toån thöông teá baøo/cô quan trong HC Rubella baåm sinh: khoâng roõsinh: khoâng roõ- Nhieãm - Nhieãm RubellaRubella keùo daøi keùo daøi → öùc cheá → öùc cheá khaû naêng phaân baøo khaû naêng phaân baøo → → chaäm phaùt trieån cô quanchaäm phaùt trieån cô quan- Vieâm maïch maùu baøo thai, nhau thai - Vieâm maïch maùu baøo thai, nhau thai → → öùc cheá phaùt öùc cheá phaùt trieån baøo thaitrieån baøo thai- Hoaïi töû moâ khoâng keøm vieâm hay toån thöông taïo xô- Hoaïi töû moâ khoâng keøm vieâm hay toån thöông taïo xô → → toån thöông teá baøotoån thöông teá baøo- Nhieãm truøng nhieàu loaïi teá baøo - Nhieãm truøng nhieàu loaïi teá baøo → → maát caân baèng phaùt maát caân baèng phaùt trieån vaø bieät hoùa thai trieån vaø bieät hoùa thai → → baát thöôøng taïo cô quanbaát thöôøng taïo cô quan- Toån thöông nhieãm saéc theå- Toån thöông nhieãm saéc theå- Baát thöôøng teá baøo lympho - Baát thöôøng teá baøo lympho → → thuùc ñaåy tính töï mieãn thuùc ñaåy tính töï mieãn chuyeân bieät cô quanchuyeân bieät cô quan

Giöõa quyù hai thai kyø: baøo thai coù ñaùp öùng MD ñoäc laäp, Giöõa quyù hai thai kyø: baøo thai coù ñaùp öùng MD ñoäc laäp, khaùng theå töø meï truyeàn sang nhieàu hôn khaùng theå töø meï truyeàn sang nhieàu hôn → → dò taät giaûmdò taät giaûm

LAÂM SAØNG BEÄNH RUBELLA LAÂM SAØNG BEÄNH RUBELLA

MAÉC PHAÛIMAÉC PHAÛI

Thöôøng raát nheï hoaëc khoâng coù trieäu Thöôøng raát nheï hoaëc khoâng coù trieäu

chöùng laâm saøng Treû em beänh nheï hôn chöùng laâm saøng Treû em beänh nheï hôn

ngöôøi lôùnngöôøi lôùn

1. Thôøi kyø uû beänh:1. Thôøi kyø uû beänh: 12 – 23 ngaøy, trung 12 – 23 ngaøy, trung

bình 18 ngaøybình 18 ngaøy

2. Thôøi kyø khôûi phaùt:2. Thôøi kyø khôûi phaùt: 1- 5 ngaøy 1- 5 ngaøy

Treû em: ít coù trieäu chöùngTreû em: ít coù trieäu chöùng

Ngöôøi lôùn: soát nheï, meät moûi, chaùn aênNgöôøi lôùn: soát nheï, meät moûi, chaùn aên

LAÂM SAØNG BEÄNH RUBELLA LAÂM SAØNG BEÄNH RUBELLA MAÉC PHAÛIMAÉC PHAÛI

3. Thôøi kyø toaøn phaùt:3. Thôøi kyø toaøn phaùt:

- Haïch to: sau tai, coå, döôùi chaåm, keùo daøi vaøi - Haïch to: sau tai, coå, döôùi chaåm, keùo daøi vaøi tuaàntuaàn

- Phaùt ban: maët - Phaùt ban: maët → → phaàn döôùi cô theå. Ban daïng phaàn döôùi cô theå. Ban daïng daùt saån rieâng bieät, maát nhanh khi lan sang daùt saån rieâng bieät, maát nhanh khi lan sang vuøng khaùc, keùo daøi 3 – 5 ngaøy, ñoâi khi keøm vuøng khaùc, keùo daøi 3 – 5 ngaøy, ñoâi khi keøm soå muõi vaø vieâm keát maïc soå muõi vaø vieâm keát maïc

Daáu hieäu Daáu hieäu ForchheimerForchheimer:: banban xuaát huyeát nhoû xuaát huyeát nhoû treân khaåu caùi meàmtreân khaåu caùi meàm

- Khoâng soát hoaëc soát nheï vaøi ngaøy- Khoâng soát hoaëc soát nheï vaøi ngaøy

4. Thôøi kyø hoài phuïc:4. Thôøi kyø hoài phuïc: heát soát, ban maát daàn heát soát, ban maát daàn theo trình töï nhö khi xuaát hieän, coù theå troùc vaåytheo trình töï nhö khi xuaát hieän, coù theå troùc vaåy


Nguoàn: TCYTTG

LAÂM SAØNG BEÄNH RUBELLA LAÂM SAØNG BEÄNH RUBELLA MAÉC PHAÛIMAÉC PHAÛI 5. Bieán chöùng: 5. Bieán chöùng: ít gaëpít gaëp

a. Boäi nhieãm: hieáma. Boäi nhieãm: hieámb. Vieâm khôùp vaø ñau khôùp: 1/3 phuï nöõ. Treû em b. Vieâm khôùp vaø ñau khôùp: 1/3 phuï nöõ. Treû em vaø nam giôùi ít gaëp. Vieâm khôùp khi phaùt ban vaø nam giôùi ít gaëp. Vieâm khôùp khi phaùt ban (khôùp ngoùn tay, coå tay, goái), keùo daøi vaøi tuaàn(khôùp ngoùn tay, coå tay, goái), keùo daøi vaøi tuaànVieâm khôùp maïn: raát hieámVieâm khôùp maïn: raát hieámc. Xuaát huyeát giaûm tieåu caàu vaø toån thöông c. Xuaát huyeát giaûm tieåu caàu vaø toån thöông maïch maùu: 1/3000 beänh nhaân, treû em > ngöôøi maïch maùu: 1/3000 beänh nhaân, treû em > ngöôøi lôùn, coù theå keùo daøi vaøi tuaàn hoaëc vaøi lôùn, coù theå keùo daøi vaøi tuaàn hoaëc vaøi thaùngthaùngd. Vieâm naõo: raát ít gaëp (1/5000 beänh nhaân), d. Vieâm naõo: raát ít gaëp (1/5000 beänh nhaân), thaáp hôn 5 laàn so vôùi beänh sôûi, ngöôøi lôùn > thaáp hôn 5 laàn so vôùi beänh sôûi, ngöôøi lôùn > treû em, töû vong 20 – 50%, thöôøng khoâng coù di treû em, töû vong 20 – 50%, thöôøng khoâng coù di chöùngchöùnge. Vieâm gan: nheï vaø ít gaëpe. Vieâm gan: nheï vaø ít gaëp

LAÂM SAØNG HC RUBELLA BAÅM LAÂM SAØNG HC RUBELLA BAÅM SINHSINH

Nhieãm Nhieãm RubellaRubella trong thai kyø trong thai kyø → → nhieãm truøng nhieãm truøng baøo thai baøo thai → → saåy thai, sinh non, dò taät baåm sinhsaåy thai, sinh non, dò taät baåm sinh

Yeáu toá quyeát ñònh ñoä naëng dò taät baøo thai Yeáu toá quyeát ñònh ñoä naëng dò taät baøo thai laø tuoåi thai luùc bò nhieãmlaø tuoåi thai luùc bò nhieãm

< 11 tuaàn: 90%, nhieàu dò taät phoái hôïp < 11 tuaàn: 90%, nhieàu dò taät phoái hôïp 11 – 12 tuaàn: 33%11 – 12 tuaàn: 33% 13 – 14 tuaàn: 11%13 – 14 tuaàn: 11% 15 – 16 tuaàn: 24%15 – 16 tuaàn: 24% > 16 (20) tuaàn: hieám> 16 (20) tuaàn: hieám HC Rubella baåm sinh trong tröôøng hôïp taùi HC Rubella baåm sinh trong tröôøng hôïp taùi

nhieãm (thai kyø < 12 tuaàn): moät soá ca ñöôïc nhieãm (thai kyø < 12 tuaàn): moät soá ca ñöôïc baùo caùobaùo caùo

LAÂM SAØNG HC RUBELLA BAÅM LAÂM SAØNG HC RUBELLA BAÅM SINHSINHCongenital defects and late manifestations of rubella infectionCongenital defects and late manifestations of rubella infection

Present at birthPresent at birth Late manifestationsLate manifestations

Audiologic anomalies (60–75%)Audiologic anomalies (60–75%) Sensorineural deafnessSensorineural deafnessCardiac defects (10–20%)Cardiac defects (10–20%) Pulmonary stenosisPulmonary stenosis Patent ductus arteriosusPatent ductus arteriosus Ventricular septal defectVentricular septal defectOphthalmic defects (10–25%)Ophthalmic defects (10–25%) RetinopathyRetinopathy CataractsCataracts MicrophthalmiaMicrophthalmia Pigmentary and congenital glaucomaPigmentary and congenital glaucomaCentral nervous system (10–25%)Central nervous system (10–25%) Mental retardationMental retardation MicrocephalyMicrocephaly MeningoencephalitisMeningoencephalitisOthersOthers ThrombocytopeniaThrombocytopenia HepatosplenomegalyHepatosplenomegaly Radiolucent bone diseaseRadiolucent bone disease Characteristic purpura (Blueberry muffin Characteristic purpura (Blueberry muffin appearance)appearance)

Diabetes mellitusDiabetes mellitusThyroiditisThyroiditisGrowth hormone deficitGrowth hormone deficitBehavioural disorderBehavioural disorder

Nguoàn: SOGC

CHAÅN ÑOAÙN BEÄNH RUBELLA CHAÅN ÑOAÙN BEÄNH RUBELLA MAÉC PHAÛIMAÉC PHAÛI

1. Laâm saøng:1. Laâm saøng:

Chaån ñoaùn phaân bieät: Chaån ñoaùn phaân bieät:

- Soát tinh hoàng nhieät- Soát tinh hoàng nhieät

- Beänh sôûi- Beänh sôûi

- Roseola- Roseola

- Beänh soát phaùt ban thöù naêm (- Beänh soát phaùt ban thöù naêm (parvovirus parvovirus

B19B19))

- Nhieãm - Nhieãm enterovirusenterovirus (tay chaân mieäng) (tay chaân mieäng)


2. Xeùt nghieäm2. Xeùt nghieäm

-- Coâng thöùc maùu:Coâng thöùc maùu: baïch caàu giaûm vaø baïch caàu giaûm vaø lympho khoâng ñieån hìnhlympho khoâng ñieån hình

- Phaân laäp sieâu vi (- Phaân laäp sieâu vi (pheát hoïng, nöôùc pheát hoïng, nöôùc tieåu, dòch khôùp, dòch tieát khaùc): (+) thaáp, tieåu, dòch khôùp, dòch tieát khaùc): (+) thaáp, maát thôøi gian vaø ñaét tieànmaát thôøi gian vaø ñaét tieàn

- RT - PCR- RT - PCR


2. Xeùt nghieäm2. Xeùt nghieäm

- Phaûn öùng huyeát thanh:- Phaûn öùng huyeát thanh: thoâng duïng nhaát, thoâng duïng nhaát,

tìm IgM vaø IgGtìm IgM vaø IgG

ELISAELISA: thöôøng duøng nhaát vì thuaän tieän, : thöôøng duøng nhaát vì thuaän tieän,

reû tieàn, ñoä nhaïy vaø ñoä ñaëc hieäu caoreû tieàn, ñoä nhaïy vaø ñoä ñaëc hieäu cao

Ngöng keát latex, haemagglutination Ngöng keát latex, haemagglutination

inhibition…inhibition…


ÑAÙP ÖÙNG MIEÃN DÒCH SAU NHIEÃM RUBELLAÑAÙP ÖÙNG MIEÃN DÒCH SAU NHIEÃM RUBELLA

Nguoàn: TCYTTG


ÑAÙP ÖÙNG MIEÃN DÒCH SAU NHIEÃM RUBELLA


Chaån ñoaùn nhieãm Chaån ñoaùn nhieãm RubellaRubella caáp caáp::

- Hieäu giaù IgG gia taêng - Hieäu giaù IgG gia taêng 4 laàn 4 laàn

giöõa 2 maãu huyeát thanh giai ñoaïn giöõa 2 maãu huyeát thanh giai ñoaïn

caáp (trong voøng 7 – 10 ngaøy ñaàu) vaø caáp (trong voøng 7 – 10 ngaøy ñaàu) vaø

hoài phuïc (2 – 3 tuaàn sau).hoài phuïc (2 – 3 tuaàn sau).

- Hoaëc IgM (+):- Hoaëc IgM (+):

IgM (+) khi nhieãm IgM (+) khi nhieãm RubellaRubella nguyeân nguyeân

phaùt, taùi nhieãm vaø chích ngöøaphaùt, taùi nhieãm vaø chích ngöøa


IgMIgM IgGIgG Lyù giaûiLyù giaûi

++ ++ Nhieãm Nhieãm rubellarubella gaàn ñaây gaàn ñaây

-- -- - Chöa coù MD baûo veäChöa coù MD baûo veä- Tieáp xuùc < 3 tuaàn, khôûi phaùt beänh < 7 Tieáp xuùc < 3 tuaàn, khôûi phaùt beänh < 7 ngaøy ngaøy → laøm laïi IgM, IgG; neáu chuyeån HT: → laøm laïi IgM, IgG; neáu chuyeån HT: nhieãm nhieãm rubellarubella caáp caáp

++ -- - Nhieãm rubella gaàn ñaâyNhieãm rubella gaàn ñaây- Laøm laïi IgG, Laøm laïi IgG, neáu chuyeån HT: nhieãm neáu chuyeån HT: nhieãm rubellarubella caápcaáp

-- ++ Nhieãm Nhieãm rubellarubella tröôùc ñaây hoaëc ñaõ chuûng tröôùc ñaây hoaëc ñaõ chuûng ngöøangöøa


Löu yùLöu yù::

- IgM coù theå (+) giaû hoaëc (-) giaû- IgM coù theå (+) giaû hoaëc (-) giaû

(+) giaû: nhieãm (+) giaû: nhieãm parvovirusparvovirus, taêng ñôn nhaân , taêng ñôn nhaân nhieãm truøng, thaáp khôùpnhieãm truøng, thaáp khôùp

- IgM coù theå (+) keùo daøi- IgM coù theå (+) keùo daøi > 1 naêm trong moät > 1 naêm trong moät soá tröôøng hôïpsoá tröôøng hôïp

HÖÔÙNG XÖÛ TRÍ CHO SAÛN PHUÏ NGHI NHIEÃM HÖÔÙNG XÖÛ TRÍ CHO SAÛN PHUÏ NGHI NHIEÃM RUBELLARUBELLA

> 12 weeks

< 12 weeks

< 16, 16 – 20, > 20 weeks

Nguoàn: SOGC


Höôùng daãn cuûa Boä Y teá Höôùng daãn cuûa Boä Y teá (2013)(2013)

Thai phuï nhieãm Rubella:Thai phuï nhieãm Rubella:- Trong 3 thaùng ñaàu: tö vaán ñình chæ thai Trong 3 thaùng ñaàu: tö vaán ñình chæ thai

ngheùn khi coù chaån ñoaùn (+)ngheùn khi coù chaån ñoaùn (+)- 13 – 18 tuaàn: caàn choïc oái ñeå chaån ñoaùn 13 – 18 tuaàn: caàn choïc oái ñeå chaån ñoaùn

(+), neáu rubella (+) caàn tö vaán ñình chæ (+), neáu rubella (+) caàn tö vaán ñình chæ thai, neáu (-) thì theo doõithai, neáu (-) thì theo doõi

- > 18 tuaàn: theo doõi nhö bình thöôøng> 18 tuaàn: theo doõi nhö bình thöôøng


IgM: chæ chæ ñònh cho saûn phuï nghi nhieãm IgM: chæ chæ ñònh cho saûn phuï nghi nhieãm rubellarubella hoaëc tieáp xuùc ngöôøi beänh rubella hoaëc tieáp xuùc ngöôøi beänh rubella

IgM (+) / saûn phuï:IgM (+) / saûn phuï:

- Phaùt ban? Khi naøo?- Phaùt ban? Khi naøo?

- Tieáp xuùc ngöôøi beänh phaùt ban? Khi - Tieáp xuùc ngöôøi beänh phaùt ban? Khi naøo?naøo?

- Chích ngöøa MMR? - Chích ngöøa MMR?

- Xeùt nghieäm IgM, IgG Rubella tröôùc ñaây?- Xeùt nghieäm IgM, IgG Rubella tröôùc ñaây?

- Beänh khaùc gaây (+) giaû?- Beänh khaùc gaây (+) giaû?


Xeùt nghieäm khaùcXeùt nghieäm khaùc::

- IgG avidity:- IgG avidity:

Thaáp: nhieãm caáp, Cao: cuõThaáp: nhieãm caáp, Cao: cuõ

- Khaùng theå IgG khaùng E2 - Khaùng theå IgG khaùng E2 glycoprotein (Immunoblot):glycoprotein (Immunoblot):

(+): nhieãm rubella > 3 - 4 thaùng (+): nhieãm rubella > 3 - 4 thaùng tröôùctröôùc

CHAÅN ÑOAÙN HC RUBELLA BAÅM CHAÅN ÑOAÙN HC RUBELLA BAÅM SINHSINH

1. Tröôùc khi sinh1. Tröôùc khi sinh: :

- Phaân laäp sieâu vi: nuoâi caáy teá baøo, PCR vôùi - Phaân laäp sieâu vi: nuoâi caáy teá baøo, PCR vôùi

beänh phaåm choïc huùt gai nhau (chorionic villus beänh phaåm choïc huùt gai nhau (chorionic villus

sampling, 10 – 12 tuaàn), dòch oái (14 – 16 tuaàn)sampling, 10 – 12 tuaàn), dòch oái (14 – 16 tuaàn)

- Khaùng theå IgM (+) töø maùu cuoáng roán (thai > - Khaùng theå IgM (+) töø maùu cuoáng roán (thai >

20 tuaàn)20 tuaàn)

- Sieâu aâm: phaùt hieän nhöõng dò taät baøo thai - Sieâu aâm: phaùt hieän nhöõng dò taät baøo thai

tröôùc khi sinh nhö thai chaäm phaùt trieån, taät tröôùc khi sinh nhö thai chaäm phaùt trieån, taät

ñaàu nhoû, gan laùch to, beänh tim baåm sinhñaàu nhoû, gan laùch to, beänh tim baåm sinh

CHAÅN ÑOAÙN HC RUBELLA BAÅM CHAÅN ÑOAÙN HC RUBELLA BAÅM SINHSINH

2. Sau khi sinh:2. Sau khi sinh:

- Phaân laäp sieâu vi- Phaân laäp sieâu vi

- Tìm khaùng nguyeân - Tìm khaùng nguyeân RubellaRubella vôùi khaùng theå ñôn vôùi khaùng theå ñôn

doøng vaø PCR töø moâ sinh thieát, maùu vaø dòch doøng vaø PCR töø moâ sinh thieát, maùu vaø dòch

naõo tuûynaõo tuûy

- Phaûn öùng huyeát thanh: - Phaûn öùng huyeát thanh:

+ Khaùng theå IgM ñaëc hieäu (coù theå keùo + Khaùng theå IgM ñaëc hieäu (coù theå keùo

daøi vaøi thaùng) daøi vaøi thaùng)

+ Hieän dieän keùo daøi cuûa khaùng theå IgG + Hieän dieän keùo daøi cuûa khaùng theå IgG

sau 1 tuoåi, hoaëc gia taêng hieäu giaù khaùng theå sau 1 tuoåi, hoaëc gia taêng hieäu giaù khaùng theå

ôû treû nhuõ nhi khoâng tieâm ngöøa vaéc xinôû treû nhuõ nhi khoâng tieâm ngöøa vaéc xin

ÑIEÀU TRÒÑIEÀU TRÒ

Khoâng coù thuoác ñaëc tròKhoâng coù thuoác ñaëc trò

Ñieàu trò trieäu chöùng: haï soát, giaûm ñau Ñieàu trò trieäu chöùng: haï soát, giaûm ñau

vaø khaùng vieâm neáu coù vieâm khôùpvaø khaùng vieâm neáu coù vieâm khôùp

Globulin mieãn dòch: khoâng hieäu quaû ñeå Globulin mieãn dòch: khoâng hieäu quaû ñeå

ngaên HC rubella baåm sinh cho thai nhingaên HC rubella baåm sinh cho thai nhi

PHOØNG NGÖØA – VAÉC XINPHOØNG NGÖØA – VAÉC XIN

Nguoàn: TCYTTG


Vaéc xin RA 27/3: vaéc xin soáng giaûm ñoäc Vaéc xin RA 27/3: vaéc xin soáng giaûm ñoäc

löïc, nhaân gioáng trong teá baøo löôõng boäi löïc, nhaân gioáng trong teá baøo löôõng boäi

ngöôøi, taïo ñaùp öùng MD toát hôn vaø ít taùc ngöôøi, taïo ñaùp öùng MD toát hôn vaø ít taùc

duïng phuï hôn vaéc xin HPV 77 DE5duïng phuï hôn vaéc xin HPV 77 DE5

RA 27/3: kích thích IgA tieát ôû nieâm maïc vaø RA 27/3: kích thích IgA tieát ôû nieâm maïc vaø

dòch theå dòch theå → → gia taêng ñaùp öùng mieãn dòchgia taêng ñaùp öùng mieãn dòch


Moät lieàu duy nhaát: taïo ra mieãn dòch baûo Moät lieàu duy nhaát: taïo ra mieãn dòch baûo

veä laâu daøiveä laâu daøi

Hieäu quaû: 95% Hieäu quaû: 95%

Neân ñöôïc söû duïng trong daïng phoái hôïp: Neân ñöôïc söû duïng trong daïng phoái hôïp:

- MMR: measles, mumps and rubella vaccine- MMR: measles, mumps and rubella vaccine

- MMRV: measles, mumps, rubella and varicella - MMRV: measles, mumps, rubella and varicella

vaccinevaccine


CHÆ ÑÒNH: baát kyø ngöôøi naøo coù nguy cô bò CHÆ ÑÒNH: baát kyø ngöôøi naøo coù nguy cô bò nhieãm beänh vaø khoâng mang thainhieãm beänh vaø khoâng mang thai

- phuï nöõ löùa tuoåi sinh ñeû- phuï nöõ löùa tuoåi sinh ñeû

- nhaân vieân y teá- nhaân vieân y teá

- treû nhuõ nhi (- treû nhuõ nhi ( 12 thaùng) 12 thaùng)

Vaéc xin tam lieân sôûi, quai bò, rubella (MMR): Vaéc xin tam lieân sôûi, quai bò, rubella (MMR):

Lieàu ñaàu tieân: treû 12 – 15 thaùng tuoåi Lieàu ñaàu tieân: treû 12 – 15 thaùng tuoåi hoaëc hôn hoaëc hôn

Lieàu thöù hai: nhaéc laïi khi treû vaøo nhaø treû Lieàu thöù hai: nhaéc laïi khi treû vaøo nhaø treû hay tröôøng hoïc (4 – 6 tuoåi), nhaèm taïo mieãn hay tröôøng hoïc (4 – 6 tuoåi), nhaèm taïo mieãn dòch ñaày ñuû ñoái vôùi beänh sôûi, quai bòdòch ñaày ñuû ñoái vôùi beänh sôûi, quai bò


CHOÁNG CHÆ ÑÒNH:CHOÁNG CHÆ ÑÒNH:

- Dò öùng vôùi thaønh phaàn cuûa vaéc xinDò öùng vôùi thaønh phaàn cuûa vaéc xin

- Coù thaiCoù thai

- Suy giaûm mieãn dòchSuy giaûm mieãn dòch

- Beänh caáp tính trung bình Beänh caáp tính trung bình → naëng→ naëng

- Truyeàn maùu gaàn ñaây (tieâm vaéc xin 3 Truyeàn maùu gaàn ñaây (tieâm vaéc xin 3

thaùng sau truyeàn maùu)thaùng sau truyeàn maùu)

PHOØNG NGÖØA – VAÉC XINPHOØNG NGÖØA – VAÉC XIN Phoøng ngöøa cho phuï nöõ tuoåi sinh ñeû:Phoøng ngöøa cho phuï nöõ tuoåi sinh ñeû:- Coù thai hoaëc döï ñònh coù thai trong 4 tuaàn keá Coù thai hoaëc döï ñònh coù thai trong 4 tuaàn keá

tieáp: khoâng tieâm vaéc xin, tieâm vaéc xin sau khi tieáp: khoâng tieâm vaéc xin, tieâm vaéc xin sau khi sinhsinh

- Phuï nöõ khaùc: tieâm vaéc xin vaø giaûi thích nguy cô Phuï nöõ khaùc: tieâm vaéc xin vaø giaûi thích nguy cô cho thai neáu coù thai trong voøng 4 tuaàn sau tieâmcho thai neáu coù thai trong voøng 4 tuaàn sau tieâm

- Phuï nöõ coù thai khi ñöôïc tieâm vaéc xin hoaëc sau Phuï nöõ coù thai khi ñöôïc tieâm vaéc xin hoaëc sau khi tieâm vaéc xin < 4 tuaàn: khoâng chaám döùt thai khi tieâm vaéc xin < 4 tuaàn: khoâng chaám döùt thai kyøkyø

CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN SÖÏ THEO DOÕI CUÛA QUYÙ ANH CHÒ

beÄnh rubella

Documents