Thema landen T ekenopdracht: ontwerp een nieuwe vlag voor een bestaand land.

De kenmerken van het land moeten zichtbaar zij n in de vlag.

T ekenopdracht: ontwerp een ans ichtkaart voor een bestaand land.

T ekenopdracht: Ontwerp een bankbiljet voor een bestaand land.

Materiaal: potlood/ kleurpotlood.

Formaat: A4

RUIMTE

We gaan een gesloten ruimte open maken Als uitgangspunt nemen we een kubus. Een kubus noemen we een basisvorm. Hiernaast zie je een uitslag van een kubus. Er zijn ook andere uitslagen mogelijk. De ribbe (lengte van het vierkant) is 15 cm Neem de tekening met de juiste malen dun over op je karton. We spreken af: doorlopende lijnen stippellijnen gestippelde strookjes

= snijden/knippen = vouwen/ritsen/rillen = plokrandjes

54

-~ .:.:... _ 1----- _~·,·'/:, -::L:·

-r,::.:

\..

I I I ,- ---

.. Snijden doen we op een snijmaf of een stuk grijsbord .

Ritsen

TECHNIEK

Snij niet te diep in het karton. Kijk goed hoe hef karton daarna gevouwen moet worden. je dit verkeerd dan knopt hef karton of kreukelt de vouw.

Rillen Leg het karton dat je wilt vouwen op een zachte ondergrond (laagje kranten). Met een vouwbeen of een voorwerp met een stompe punt druk je het karton op de vouwlijn in. De dunne, ingegroefde lijn vergemakkelijkt het omvouwen. Alle vouwkaarfen, gebaksdozen en andere verpakkingen worden op de fabriek of drukkerij in één keer gestanst (= uitgesneden) en geri ld .

!

)

, ,

1T0--r;,mm , ' , , , ,

, , ' , , ,

, , , ,

50mm

,

I \\

, , , ,

, ,

,

, , , ,

no

l

/ ,

f , \

! , ,

./

- '--

.. . . . . ~-J . ,

I •

J

-- --- , -

•

JOUW-

Opdracht: Ontwerp je eigen bankbiljet. Je kiest als thema een land. Bijvoorbeeld als je kiest voor Spanje kan je er stieren, flamenco-dansers, tapa' s enz. in verwerken. Het land van jouw biljet moet dus goed herkenbaar zijn. Het bankbiljet ga je uitwerken in één k/eurtoon. En je werkt symmetrisch. De waarde van jouw biljet moet je natuurlijk niet vergeten en hij moet zó goed in elkaar zitten dat het moeilijk is, of zelfs onmogelijk, om hem te vervalsen. Denk maar eens aan de biljetten toen we nog met de gulden betaalde.

Werkwijze: -E.!'rst maak je twee schetsen van twee verschillende biljetten. Je kiest de beste uit, die ga je in het net uitwerken. Je maakt in het midden van je tekenvel een ovaal zoals op het plaatje hiernaast. Dit is de basis I \

.. van jouw biljet. Als je klaar bent met het tekenen ga je beginnen met het inkleuren met kleurpotlood. Je kiest of voor de warme k/eurenof voor de koude. '" ./ L-____ ~~ ____ ~

Materiaal: wit papier

- kleurpotloden gum

. potlood

\,

100

Beoordeling: - compositie - symmetrie - kleurgebruik - originaliteit

I\) Ol q

o l00tm

<

/'

1 ,

.. NtrtlO ~.; ...

' 1 1'to ...

~ ...

':. . ' . ,~..:.,:. , .

~'

_ _ 011

. Stuttgart

Baden­Württemberg

Sachsen­Anhalt

Brandenburg

Sachsen Dresden-

" . 'h

•

Br ta'iJn

• Centre

Poitou-

~DEI.I:I e Sliekliawat!

P "

. • Ag," ' . IB I al . , aJplir odJrpuu . • JGwallor

RmlthamSorÓ' . i:pI~ ~ ,drha .~arQlut5 l t • . e Khl17ll{7 0 ~. -,.-.... Uàaipl' Chrttorgau.,;, J'B(m lHr.Jgarlz

• Kal/ha

Bombay

Goa

---. Labhadwup

Lsland.s .

-

FRANCE

Fotolijst je

Ontwerp je eigen fotolijst je in een van de volgende stijlen:

- Japans - Indiaans - Egyptisch - Afrikaans - Islamitisch

Huiswerk: Zoek foto's en of plaat jes van de door jouw uitgekozen stijl. Maak een paar schetsen voor een fotolijst je. Bedenk ook waar de foto moet komen, Werk deze schetsen uit in kleuren die bij jouw gekozen stij l passen.

Bespreek de schetsen mei de leerkracht.

Kies 1 ontwerp uit dat je gaat uitvoeren in trip lex . Je mag ook gcbn.ik maken van restmateriaa l, stukjes rondhout etc.

Beschilder je fOloIljstje in kleuren die passen bij de door jouw gekozen

Bcoordelingsc rite ria:

- original iteit van het ontwerp _ herkenbaarheid van de gekozen stij l _ afwerking van het eindprodukt .

7 8

BINNEN

. ' -.. "-

" " 1 1 26 27 28

~.__ - .... -,,· 30

BUITEN

31 - ··--" .

.. ·32 /

(

"-"'-. "1

2627

BINNEN

••• ••• •••

BUITEN

--30

3J-- --

- -"32 / (=::!t~J-33

Djt is een opdracht die vooral in het begin sterk tot de verbeelding spreekt van voornamelijk leer­lingen met belangstelling voor de techniek. Platen van dashboards, bijvoorbeeld uit verkoopfelders van bekende automerken, zijn in de les aanwezig. Het is van belang in een inspirerend onderwijs­leergesprek de leerlingen anent te" maken op wat er zich zoal afspeelt rondom het ontwerpen van

een dashboard.

De vormgeving in hedendaagse auto's wordt steeds futuristischer. Er worden steeds strakkere,

uitgekiendere vormen ontworpen. Alle zaken die nodig zijn om een auto te bedie­nen, worden zeer geraffineerd rond de bestuurder

STIMULANS '985

opgebouwd. De bestuurder moet in een oogop­slag het hele instrumentenpaneel kunnen over­zien. De vormgeving die men enkele jaren geleden al­leen maar in cockpits van straaljagers en straal­verkeersvliegtuigen aantrof, blijkt zeer snel haar

weg naar de auto-industrie te hebben gevonden. De snelle ontwikkeling in bedieningsmechanismen ziet men niet alleen hier optreden maar ook in bij­voorbeeld hifi-apparatuur, televisietoestellen enz. De Japanse industrie neemt hierbij een vooraan­staande plaats in. We denken hierbij aan digitale aanwijzingen en kwarts-cijferaanduidingen. De systemen worden steeds ingenieuzer - de be­diening wordt steeds eenvoudiger.

121

~ .

I

122 STIMULANS 1985

0

Cl

0 .. 'l' ,- ,Y

j : "

~

n (\

('

(

c (

( 5

(

(

STIMULANS 1985 123

Speciale onlwerpbureaus maken steeds vernufti­gere, efficiëntere dashboard-indelingen. Bekend is de Italiaan Niccio Bertone met zijn ontwerp voor Italy-design. De eerste dashboards waren inder­daad nog van "board", van hout. Nu is dit dege­lijk Engels vakwerk (Rools - Jaguar bijvoorbeeld ) vervangen door moderne kunststoffen, die ge­makkelijk in de meest vreemde vormen vervaar­digd kunnen worden. Bij de ontwerpen van een dashboard blijft, zoals gezegd, de mens het uit­gangspunt.

VORM en FUNCTIE met elkaar in evenwicht bren­gen is het basisprobleem. Met de gemiddelde lengte van de armen van een mens dient rekening gehouden te worden. Alle toetsen moeten immers gemakkelijk bereik­baar zijn. Het stuur wordt vaak mobiel (verplaats­of verstelbaar) geleverd.

De volgende opdrachten werden aan de leerlin­gen gegeven:

OPDRACHT 1

Maak thuis in je eigen omgeving een intensieve tekenstudie van een auto-dashboard. Ga daarbij niet op de plaats van de bestuurder zilten maar op de achterbank, waardoor je een beter overzÎcht krijgt van het geheel. Vraag of je de opdracht in de auto van je ouders of buren mag uitvoeren. Probeer het geheel puur in lijn (dus niet in grijs­waarden) over te nemen. Zorg dat de verhoudin­gen kloppen. Gebruik daarvoor een horizontale stippellijn die het tekenvel in tweeën deelt en te­ken onder deze lijn. Het stuurwiel is maar voor 3/4 zichtbaar op de schets. Overtuig je ervan dat je voldoende gegevens, details van het tekenob­ject. op je tekenvel hebt vermeld. De basisteke­ning wordt namelijk ruim vergroot in school uit­gewerkt.

124

Let op: Bestudeer op het instrumentenpaneel rnet behulp van welke teken- of beerdcades de functie van be­paalde knoppen of lampjes zoals oliepeil, accu, groot licht, brandstof, enz. wordt verduidelijkt.

OPDRACHT 2

Ga er nu van uit dat jij bestuurder van deze riante auto bent. Probeer je in een bepaalde situatie bui­ten de auto in te leven.

Teken boven de stippellijn de BUtTENSITUATIE die tijdens het rijden (of stilstand) wordt waarge­nomen. Voorbeeld I: Vanuit de auto zie je een polderland­schap met naar de horizon verlopende (converge­rende) lijnen. Denk hierbij aan de (centraal) perspectief.

Voorbeeld 11: Je rijdt door de binnenstad en op­eens steekt een vrouw met een kinderwagen over. Voorbeeld lil : Voor hen die veel misdaadfilms kij­ken of detectives lezen: je achtervolgt een vluch­tende wagen.

Je kunt zelfs nog in je achteruitkijkspiegel laten zien wat er achter je gebeurt!

Hel materiaal voor deze opdrachten moet in over­leg met de docent tekenen worden verstrekt. In het eindresultaat moet door het kleurgebruik een duidelijk verschil waarneembaar zijn tussen de binnen- en buitensituatie. In de wagen moeten de kleuren aanzienlijk donkerder zijn dan erbuiten.

Samengevat: De binnensituatie geeft het instru­mentenpaneel weer. Met de buitensituatie krijg je, vooruitkijkend, een beeld van hetgeen in de rij­richting gebeurt.

Veel succes!

STIMULANS 1985

- I ,

~ . r

r ..J:::.

~

~ IJ.

! J .-.\ .. ~

ol) -

Q

f ~

• f

~

Thema portret Tekenopdracht: kies een plaatje uit op internet van een mensen hoofd. (zorg voor een plaatje met voldoende contrast).

Voeg dit in in Word.

Maak de afbeelding zwart/ wit.

Spiegel de afbeelding.

Vergroot de afbeelding tot A4.

Print de afbeelding uit op A4·.

Trek de contouren over met carbonpapier op een linoleumplaat.

Guts de witte delen uit.

Druk de plaat 2 maal afmet drukinkt.

Snij een passe-partout van gekleurd karton .

I , r, . .

, . . ,

: :

,

• '. ~ , :

_ ..... - . -- --- - '- "" . ' • . _ _ •. ' _ M .... _ . ~.~ . . . ... _ .. -- - . ....... . - .. -- "'-. ". '- .- . -. -=----. -... ~~. '.. - ......

.......... . , . ---- -~. I ' \; " r ~1 ,~ .

, ... ..... ~ \ {

'\' \ \\ '; \ ,

'. \ ' . , . ,

\

'\ \ i

• ,

"

Thema portret Maak een buste van klei.

Bij grote vorm van onder uithollen.

Na het bakken g lazuren met onderglaz uu r en transparante g lazu ur.

Thema dieren Tekenopdracht:

- Opdracht aquarium

- Opdracht jungle

- Opdracht Afrikaans landschap met dieren

Formaat: As

Materiaal : verf

Leerjaar 2: Lesbrief: Vissen

Benodigdheden:

• Verf. ( aquarel of ecola)

• Penselen

Huiswerk: Zoek plaatjes van vissen Evt. op: ht1p:/Iwww.speelzolder.coml , hier bij de v van vissen.

Opdracht:

• Teken allenei verschillende soorten vissen.

• Let erop dat alle vissen deze~de richting op zwemmen.

• Ook dat sommige vissen elkaar over1appen en dat er afsnijding is bij de randen van het tekenpapier.

• Teken het hele vel vol vissen.

• Maak de achtergrond transparant blauw. Dit doe je door heel veel water bij de verf te mengen.

• De vissen in een kleurfamilie dekkend schilderen. KLEURFAMIUE = Een hoofdkleur en steeds deze hoofdkleur met een punije van een andere kleur mengen. Dekkend= de verf zonder water schilderen.

Thema dieren Opdracht, vis van hout

Opdracht, dolfijn beeldhouwersschui m

Vissen van hout.

Wat heb je nodig: Huiswerk: 5 plaatsje van tropische vissen

• Mal van de vis . • Zaag. • Schuurpapier. • Ecoline. • Plakkaatverf. • Plankje voor vis . • Plankje voor ondergrond. • Triplex vaar vinnen. • Stok.

Start. 1. Pak je vissenmal. Knip deze uit. 2. Leg de mal op het hout en trek de vis over op het hout. 3. Zaag de vis zo precies mogelijk uit met de handzaag. 4. rasp en veil en schuur de vis. totdat de vis helemaal glad is. 5. boor een gat aan de onderkant. Laat de docent je hiermee helpen . 6. zaag de vinnen uit ( uit de triplex.) verf deze ook met ecoline. 7 . Smeer de vis in met ecoline 8. Laat de vis goed drogen . 9. Versier de vis met strepen/ ogen etc. Gebruik hiervoor de meegebracht

voorbeelden . 10. Boor een gat in het plankje. 11. maak van je vis 1 geheel. Zout de vis blijft staan. 12. maak er geen bonte kerstboom van.

Leerjaar 2: Lesbrief: . Vissen van Hout

Benodigdheden : • Stuk onbewerkt hout van ongeveer 30cm. • Plankje dik hout. • Stokje ongeveer 20 cm. • Gereedschap voor hout. • Schuurpapier. • Ecoline. • Plakkaat verf. • triplex

Opdracht: • Teken de mal van de vis op het plankje hout. • Ga nu de omtrek van de vis uit het stuk hout zagen. • Maak het stuk hout helemaal glad d.m. v. raspen, vijlen, schuren. • Teken 2 zijvinnen en een rugvin op triplex en zaag deze met de

figuurzaag uit. Alle 3 de stukjes goed schuren. • Kies een kleur ecoline als basiskleur voor de vis en vinnen. • Boor aan de onderkant van de vis een gat. Ook in het plankje boor

je een gat, maar voor % van het houten plankje. Dus niet helemaal door de plank.

• Plak met het lijmpistool de vinnen op de vis. • Kleur het stokje en het plankje licht blauw. • Je mag met plakkaatverf versieringen aanbrengen. • Ogen maak je van wit papier met zwarte stip.

Mal z.o.z.

,

(

0 --

~(/

~- ,' ~-~ -~--- --

,

VOGEL, VIS OF JE EIGEN ONTWERP VAN EEN ANDER DIER

25

VRIJE BUIG- EN SOLDEEROEFENING (WANDVERSIERING) "DE HAAN" EN "HET MEISJE"

Opdracht

Buig één van de figuren die je vindt op de tekeningen. Je mag ook zelf een figuu r ontwerpen. Als de leraar deze goedkeurt kan je haar gaan maken. Schilder de figuu r in een kleur die hel beste past bij de wand

waar zij komt te hangen. N.B. Gebruik weinig soldeer en zorg bij het schilderen voor goede afwerking.

Materiaal

Blik, strippen van 10 mrn breed Tinsoldeer 50 /50, soldeerwater of pasta Verf, kleur naar verkiezing

Gereedschap

Platbektang Rondbektang Blikschaar Soldeerbout Kwast

26

Vngen

1. Wat doe je liever ecn figuur uil het boek maken of zelf ontwerpen?

2. Als je de figuur nict zou schilderen, waar begon ze dan te roesten?

:l. Waarom moel hel blik op de te solderen plaatsen over elkaar vallen?

4. Waarom mag de lang of blikschaar niet in aanraking komen met het soldeerwater?

5. Wat moel je doen als het scharnierpunt van de tang of schaar te zwaar beweegt?

HONDJE

bovenaanzicht

Opdracht

Omdat we voor dit hondje een mooi stukje hout gebruiken, kan het als je de instructies van je leraar en de aanwijzingen op de volgende bladzijde goed opvolgt, cen werkstukje wor· den, dat in alle opzichten een sieraad kan zijn.

Materiaal

lepehout of een andere geschikte houtsoort . Wrijfwas

Gereedschap

Handzaag Steekbeitels Rasp halfrond Halfronde vijl Schuurpapier (grof en fijn) Winkelhaak

, +

~ 300

L U-_____ -L-

vooraanzicht z ij aanzicht

Vragen

\. Wat merk je op bij de tanden van de zaag?

2. Waarom mag je vijlen, raspen en andere gereedschap nooit op elkaar leggen?

3. Waar moet je op letten voor dat je het werkstukje in de wrijfwas zet?

J

23

HONDJE

oftektnen met winkelhaak

I

Bewedûngsvolgorde

I. Aftekenen op 31 cm.

2. Afzagen op 31 cm .

3. Aan beide zijde van 31 x 7,S cm met behulp van de plaatmal aftekenen. Waarbij moel je hieraan denken?

4. Inzagen zoals is aangegeven.

5. De figuur volgens de afgetekende vorm bijsteken en bijvijlen.

24

6. De hond modelleren volgens hel bovena:lOzicht (denk erom, niet op de SIa3rt spannen).

7. De oren aftekenen (aan beide zijden gelijk) en be­werken.

8. De uitspa ring tussen oren en pOlen aftekenen, s teken cn vijlen.

9. De hond met de rasp ronde vormen geven .

JO. I-I et gehele profiel navijlen cn schuren (spiegelglad).

11. In de wrijfwas zetten, de tekening in hel hout komt dan mooi uit.

Naaien en appl iqueren

Exotische vissen

Glanzende. g l insterende of fluweelachtige stoffen in f elle kleuren zijn voor

veel leerlingen erg aantrekkelij k en een st imulans om hard aan het werk te

gaan.

Zoekend nilaf een onderwerp bij deze materialen kwam ik op het idee om met

de tweede klassen Havo en Atheneum 'exotische vissen' te gaan maken, met

als inspiratiebron de pracht ig gekleurde vissen. die in tropische wateren

:l;wemmen. Soms hebben ze heel bijzondere vinnen, d ie echter bij iedere vis op

dezelfd e plaats zitten. Wel is het;w dat de borst- en buikvinnen altijd gepaard

zijn. dus ze komen zow el op de linker· als de rechterzijde van zo'n dier voor.

De rug- en anaalvin zijn ongepaard. De vinnen dienen voor het handhaven van

evenwicht van de vis , He t lithaam bestaat u it kop. romp en staart en heeft een

bepaalde grondvorm. namelijk langwerig, naar voren spits toelopend, De vis

beweegt zith door het wa ter door het lithaam heen en weer te slaan.

otische ris in testiel IJ) lang. driedimcn· . romp cn staart 'ên swk. Dc \ is moet één anaahin hebben. orst- en huibinnen ; laar ogen en een

:::cn on!\\'erp op .--\-1-'3"I"Oot het tot ,,'are

'kboek: opdracht, ont­tronen. aatuekt:nin-·s. slaaltjes met sa men­oHtstaanswijzc \"311 de ling O\'er de Opdr.lCht.

Teja Galjaard

Doelstellingen De leerling kan zich een voorstel­ling maken van he l leven o nde r water met name voorwal be u'e ft uit­heemse \1Ssen. De leerling kan de vorm \<l.n ec n vis abstraheren door deze terug tc brengen tOt ecn aan tal vlakken. De leerling kan daa l" middel \'an \'orm, kkul", materiaalkeuze en vlak­\'erdding de vis aantrekkelijk e n exotisch maken. De leerling kan leXliele mate rialen met rersch il lende eigenschappen hanteren en combineren. De kerling kan versc h ille nde mog.:-lijkheden \<;:Hl de naaimachi ne toepassen, met name de stik- en de zigzagsteek. De leerling kan een d riedi mensio­naal "'erkstuk maken door twce

" ..

BIJ DE HAND 19

Thema

geometrie Tekenopdracht:

- Teken een As vel vol met geometrische vormen. Zorg voor overlap en afsnijding.

- Schilder dit met verf.

Thema geometrie Opd racht: spiegel met geometrische vormen.

Maak een ontwerp van kleine stukjes papier. Knip allerlei geometrische vormen uit en vorm hiermee een compositie.

T eken deze vorm over op een stuk triplex.

Zaag de vorm uit.

Beschilder de vorm, wel zo dat de geometrische van . el . zichtbaar blij ven.

Plak een spiegel van 15x 15 cm erop.

Thema griezelen T ekenopdracht: Monsterblokken

~.urs~ch·~ .

~ e.l.o~~ .

'---

Of,)CRPt C\-{ï: MOtv~1E'teSlokkE'N C It..IAPPê".u .

\M. p4-Vs~:e.{ L~ \ I-\.O"'\~", ~ ~lce'" ....0

~ vl...u..~p~)

Thema

griezelen Opdracht: Maak een monsterkop van klei.

Zorg ervoor dat in de oogholtes een knikker past.

Deze knikker wordt na het bakken en glazuren in het werkstuk geplakt.

Thema mens Tekenopdracht:

Schets een mensfiguur in ware proporties.

Opdracht: schaduw

. L,eH'

18 en 19

Hier is handig

gebruik gemaakt

van de dreigende

werking van

silhouetten.

18

19

58

Silhouetten in het licht Stel je voor: een geheimzi nn ige ruimte met veel gangen en trap­pen. openstaande deuren en ramen. Uit die ruimten straalt een fel, onherbergzaam licht. Gestalten tekenen zich in het tegenlicht van de heldere licht­vlakken af als silhouetten. Er zi jn lange, dreigende slagschaduwen. Dit is een nachtmerrie, een thril­ler.

.. OPDRACHT :i :I , iI ~~ 1

(

(

~~ . , ,

(' t

7 Lees eerst de hele opdracht. a Teken met potlood en liniaal ( een ruimte met openstaande deu-ren. Achter die deuren zijn weer ruimten enzovoorts. ~

b Schets menselijke gestalten die verdacht staan opgesteld. Uit de ,f -, verschillende ruimten komt licht. t Geef de richting van de slagschadu-wen aan. ( Teken alle muurvlakken in tegenlicht, dus donker. cl Vul de schaduwvlakken met verdunde Oost-Indische inkt in. Begin heel licht. Waar schaduwen over elkaar vallen. wordt het steeds donkerder.

,

(

(

( -

c c c

L CJ· ';' ' . .

Thema mens Opdracht: Maak van ijzerdraad een geraamte van een mens naar ware

proporties.

Wikkel deze draadfiguur om met repen katoenen stof

Hierover komt J laag gipsband .

Beschilder je fi guur en maak kleding van stof e.d.

'h.

Vz

STRUCTUUR

Lichaamsverhoudingen De verhoudingen in het lichaam van een volwassene liggen vo st. Hoe die verhoudingen zijn. zie je in het model hieronder. Die verhoudingen verschillen met die van baby's en kinderen. Het hoofd van een baby is noor verhouding veel groter dan dol van een volwassene.

14 TECHNIEK

Voor de lichaamsverhoudingen (structuur) van een volwassene geldl het volgende: - de lengte van de benen ::: d e lengte von

hoofd en romp samen; - de lengte van het hoofd is ongeveer 1/8

van hef geheel; - een voet is ongeveer net zo lang als het

hoofd, - de lengte van armen + handen = de

lengte van de benen.

De lichaamsverhoudingen kun je goed bekijken in een draadmodel. Bovendien kun je zo'n model g emakkelijk in aller lei standen zetten.

MAGoERE ~iN

"1 . MAAK EEN 5Q-IE:TS VAN EEN DRAAOMOOEL OP

...... ARe- GROOTTE. Houo REKENillJG, MET oe LIGtAAMSVeRl-lOUOiNGIZN . .Je: KUNT EVENTUEEL. DIT

t.tOOEL (VE~GROOT) KOPIËREN.

2 . NeEM EEN ST\.)( IJz~o EN e.uIG DAARMEE

I-IOOFO. NEK EN ARr-tEN.

DRAAI EEN TWEEO€ STLlK I.JZERORAAO OM oe ~5.

3 . e>ulG EN ~I OE '<OMP. I-IEl.lPEN EN e.ENEN.

WERK OE ~OEINOEN AÇ MET HA!\IDEN EN

VOETEN.

AITEI\JTIE I

LeG. Je. DRAAO~IGUUR STEEDS OP ..JE MOOEL OM oe: ~TEN EN V~iNGaJ TE CONTRO\..EREN.

VERRIJKING Ontwerp een draadfiguur voor een d ier. Geef hel dier hoogte, breedte en diepte en zorg ervoor dal hef herk.enbaar is.

Leerjaar 2: I Lesbrief: Reclame DISPLAY.

Benodigdheden: • Oude tijdschriften • Schaar. • Plaksel • . Karton.

Huiswerk: Plaatjes zoeken van een product. Zoek hiervan plaatjes wat erbij passen. (voorbeeld zonnebrandaème. plaatjes van bikini's strand, zee etc.)

Opdracht: • Zoek uit tijdschriften afbeeldingen van een bepaald product. • Kies hierbij afbeeldingen die naar jouw idee hierbij kunnen horen. • Knip de vonn zorgvuldig uit. Plane daarna op dun karton. • Maak met de verschillende afbeaIdingen overlappingen. • Plak de ondardeIen vast op een ondergrond. Het grootste stuk

achter. • Je mag evt. ook de echte verpakking gebruiken

2. 0. '--

--

-, "

DIP 0'v.r C\.. c lA)- è..

cU ' 2.. àCA~S

1: \ "-'A / 1-1 Cc '->

0 ,N , " O~ ~ o CÁZ

I VV\.v A 0.. WH'>'" -P (.) .. " \\

,-" Gwr t t- ..Pr. l

"1 10 ", ~

'-j iA CA. ""\ "A,.,~

Naam : _______ ____ _

Vak _______ _ ____ Cijler :

Datum :------- Klas: ____ D Docent : _ _ _____ Examennr.: _ _

. 'Cb~

C,) S-

o \L e...,...,. \-v ~ ~ iA.t.A., .

') ..fg...k,y" 'lA. '-<e. CJp cUrc,.c Lvi OVf..c eo~ .. <.A/' \v \. ~-J2:e.v

-> IJ",,- 7 DO CÁ..v '" ckJs. h""'"- 'Cf" Qe M02.c1 '-"-.)Q ...rc.l.JL,......,.. ~ \Jev~~ .

\ \ / -

Y \-{ " , LP . l , UCI..A<' k VO.Y~

-

~~C<-CA--~~ Lu::c.~ UC\..;.." ~ v\A.2À --s:.o .lA

~cc-vk ~C\ ,~t.e.<.Á S; el.L.Ov~ :J 0

,

c2\~ -€ CA. O_,l. Q_ ?T . \

---

------

---

f---

-t 1- -

~ <01 " 10 ....

---

- - - -

-- . '

UOOv ~uC!~ \, I

--

'-

-- -- ---- - --

- --- - ,~- -- -

LEERSTOF BEELDEND VORMEN CURSUSJAAR 12. !

! OPDRACHT TECHNIEK MATERIAAL & GEREEDSCHAP

I i)..iJ}L .1. I . • ..I -r J "',ti . IV IJ Cl '-'.

~·/~d. ' /~

~1..2n·" -r -'- ',u, ~Jj J/ >'b. d. ../.

I' I. 'I {JlOr{&Cl ,(?e" J ,. . / M. 1:.., ,r-/~ ...,.2 •

Iv .

l.:t) "M,; . ../. "Ï'P.x. m~'/' .1

d. ~J'IrjC I~ I / '- J //_~.t. N,4 .

) I .

-.tJ)~ J. 1. ••. /.

I l.I. ,--<. ./ k7~ .

./ .d, I V C7 J. '/A . (J

~iJHtd ';'/Jau,t:- !Iv. 1 <Jff~~ h.:"'/"; . H#~.

~ I ,--~

16 J. 4701' NAT lAAi .. I ~eWM U.n. / L

17 ~. -. ( [ ~./ //;: Vc7. A~ /, ./.. L

~Iatt. (!M_,)I1f,~ H . Aae . -t~dJe4tzp .

!l)~. 1 . '/ •• 7 . . ~~ / ~.LI.o;r,;l . ./ 1 V (/

la-) .l'llh1.f>.«4. 7 nt 11 ~. 194 L ~r-

IV '/.. ,U· f

lol I. . ij d "..!. ,r TI

0./ 4 . Ui.r .;. I. J.. . 1. . ~L Vn '. ,(1-.. / ,/.,.;.<. /

J@ J "'hL'- ~. I J .I. j,. ~C#f A' ft tJ#z. 7

. ,

1//), %~/. ,6ü r1;' Y. I G.rtu(~! .

"" --; J (/

1.9) <'" -r- uK w,ad(. /j.{ r /JtJIIAf. '!In./d}'~ ,

LEERSTOF BEELDEND VORMEN CURSUSJAAR i ~_ i

i OPDRACHT TECHNIEK MATERIAAL & GEREEDSCHAP

,

1------. ----+, ----+------- ---­,

Leerjaar 2: Lesbrief: Blokken in de ruimte.

Benodigdheden: o A3- tekenvel. o Grote liniaal. o Kleurpotloden.

Huiswerk:

Opdracht: o Teken eerst de horizon op het tekenvel. o Op de horizon teken je een vluchtpunt o Alle blokken boven dit vluchtpunt zweven ( kikvorst perspectief) o Alle blokken onder de horizon. ( vogelvlucht perspectief) ik kijk

er boven op. o Op de horizon is ooghoogte. ( kijk er recht tegen aan. ) o Teken 25 verschillende blokken.

Leerjaar 2: Lesbrief: Chipszak

Benodigdheden:

• Tekenpapier

• Klei

• Kleigereedschap.

• Verf.

Huiswerk: Neem mee een lege chipszak van thuis. Of plaatjes van chipszakken uit de reclame folder van de supermarkt.

Opdracht:

• Bedenk 10 namen voor een nieuw zoutje. ( let op taalgebruik)

• Kies de mooiste naam uit. • Zoek bij deze naam een mooi lettertype op de computer en teken

dit na.

• Ontwerp een nieuwe vorm voor een zak. • Bedenk een vorm wat bij het zoutje hoort.

• Maak een schets van de nieuwe zak op het tekenpapier.

• Maak het ontwerp na van klei.

• Maar wel zo dat de chipszak al is opgetrokken voor de lekkere trek. Dus er puilt al chips uit.

•

Wat je allemaal kon tegen komen In de chips en wat er nu in zit.

Er zat van alles in de chips zakken bijvoorbeeld: " De bekenste Aippo's en Topschots en de grote flippo'S voor In de kerstboom. De Looney Tunes stickers die op de poster kon plakken zodat je een voetbaiteam bij elkaar kreeg. En nu hebben ze iets nieuws bedacht het zijn een soort puzzelstukjes waar je als je er 6 hebt een kubus mee kan maken

chlpsverpakkingen voortJeeIden:

RESULTATEN VAN DE CHIPSTUUT •

•

24

D

•

CHIPSZAK. Duyvis als er een fuif is! Deze zogenaamde "pay-off" (= slotregel van een reclame) Is heel lang zeer bekend geweest.

Gewone chips, Paprika, Dorttos, eet. Zoals je ziet zijn er heel veel verschillende zoutjes. De laatste tijd ziJn de verpakkingen van de zoutjes opvallend verbeterd. Im"""," ...... verpakking moet het product verkopen.Het feestelijke wordt dus In de vormgeving onderstreept. Nog niet alle merken gebruike mooie, opvallende of grappige verpakkingen. Soms moet een chips goedkoop aan doen.

Waar kun je In de vormgeving zoal op letten?

1. De afbeelding: Is deze getekend of gefotografeerd. Moet datgene wat afgebeeld Is net echt lijken of ....• ? ( grappig, sbipverhaalachtlg). Is het zoutje zelf afgebeeld? Is er een tekening gemaakt die Iets vertelt over het zoutje. ( het land van herkomst, personen) Wordt er een bepaalde vorm herhaald?

:z. De tekst: • waar wordt de naam van het zoutje geplaatst? • De lettergrootte. • Bovenaan of benenden op de zak. • Is het een gedrukte letteR of een getekende letter. • Heeft de letter Iets te maken met de sfeer van het zoutje.

3. De kleur. • Zijn er zuivere! niet zuivere kleuren gebruikt? • Zijn er contrasterende kleuren gebruikt? Bijv de Complementaire

kleuren. • Is er gebruik gemaakt van het warm koud contrast. • Is er gebruik gemaakt van het licht! donker kleurencontrast.

Deze kleuren kun je op drie manieren gevonden worden. 1. Door de kleurendrkei opnieuw te ordenen van de lichtste kleur

(geel) naar de donkerste kleur ( blauwpaars). 2. Door uit te gaan van zuivere kleuren en er dan wit bij te

mengen. ( LET OP: niet ook nog er zwart bij te mengen; in dat geval krijg je een andere kleur ... geel + zwart = olijfgroen.)

3. De grijsstrap van wit naar zwart.

Pointilleren .

Wat heb je nodig:

Huiswerk: Een leeg frisdrankblikje.

• A4 tekenvel. • Kroontjespen. • Potje oost- Indische inkt. • 26 Tekenpotlood en gum.

Pak het blikje en maak er VOORZICHT wat deuken in . Nu is het al een stuk moeilijker om het blikje na te tekenen met potlood. Probeer het blikje zo goed mogelijk na te tekenen. let op, waar de deuken zitten is het donkerder. Kleur deze plekken ook donkerder. Zo zie je van veraf waar de deuken zitten. Je mag als het lukt ook het merk. van de frisdrank erop te tekenen. Je hebt nu het blikje getekend en helemaal met grijze tinten ingekleurd.

Pointilleren is een ander woord voor puntjes zetten. Wat ga je nu doen. Je gaat met inkt puntjes zetten in je blikje. Dit doe je op de volgende manier. Waar het lichtgrijs is weinig puntje en daar waar je het donker grijs hebt gekleurd veel puntjes. Als de inkt droog is gum je alle pot lood uit.

c;

_. - - - .- . -

__ S,ttllèot'12 (meI/BeIS en ge6rHiks_- _ vevrwerpea)

_ 'Bg oir 1'Y06i'QHI10 - OfJOEvl)€EL i<Jovch:tv UOQY"W€V/OEfJ

lAir ~IEr Dfl6Euj I(~ LWEN I1IT e-e:t-> D",j Druj I{ _ KO/JSTVL-1I(TiET l<ClVOt<TEv lAir HIT J/JTFYiElAr

_ OIJDE.V lOCH r .

.--- TE V€V0VVTé/J _ - -

.. .--- --- -- -"-- --_._- - __ biL probEve fJ_ ;l.OVEE'k- 110GEU) ~<- _ H EL perJjOEl<riEE _____ .

6é:SI'Lt ÎI.( W . E'-L ______ . -_.- '?'Q~lLJ,VLc:Io.t..9w:.ev:d __ HE88€/V __ tL

~uirr.-TDE-:rLPClSSé!.L iILC2I1tt-Të:l(E~l /J6e:r,L _ ____ _

~h.lEErTé:....ûêVEtJ_._. - WL6t1QIL proIoEveN_ L<O/J.S.UUlcriéS

-----~----r--1liE tMeLb_~doE.U lL EE tJiJO(;I Oi6e:v-.6EZS GD_;"HOLliL __ _ _

-

hli--'.N_sroELruEL~É1ar_ WLpmb..e:VEt.,LiLklEtkE!.L_VElNUi:C IJl ' • . IQru:_J.LUlr6EWO::K:rE-...IEl<~llihl6 . - - - - - - - -- - _ .

I11aTerioaL - - " ,

I-__ I-ICMTS \((JOl CWJE-poTLaOEtoJ_._3B .

-jOO-tkOOO ___ _ _ _

PljO/EI"_ 5fr:.6<LCH .•

oodr~F. .. -J2LIE-.:rel(.E.lJe!.L.VOOI(.~lEt"$1-EN---2!jN--BV~I1éUGEkS~--­__ ,SlOOEIJ _ _

- - -_._- __ _ . _. ______ .. __ .. ________ . _ _ 58ItLS. _____ .. __ _

- - - - - - t-------- ---.- -- - . 'IJ..LElDDtr'----__ _ _ _ _ _ _ 1---_ _ ______ _ --- - ---- -----" !.L8W'Eau.U3~E._ . .

_ _ _ ___ f- Vermeld hieronder wat je geleerd hebt van het werken aan de opdracht.

-- . . _ -- - - - ---

- _ ._-- - - ---- ---

--_._-

ON HET l-liOOtN VAIJ Ot KLI'tS \lJOYDEIII DE 1)0000IVErPEill

'DoOYW(QUV GEpLaaTST, 1J€ LEEVLiPJeeJ GroePEvelJ

HIAIJ TATElS lIJ ' IJ CÜ'\,<!;L OH De UOOVLvEVpêlJ

(ilJ EEIJ GroTE viV\,(Elr OT lIJ BU. 4 I<LEiliEVE)

'Dcw HOETEl) Er STEeDs I)FjIJ 'N 6EOEE.LT~ VfllJ DE

voov1.vévlOSIJ HÎIJSlEIJS Cf) SCHITJe1v GéHQCl4T kJOVDDJ

lET op : '/.J S(H~5 is 6W /Air6EkJCVl(Të TEL<élJiv6

HOla v 'tV ;l{)UE€l HOGEtjl< TV~2E1<éVE" WËEr6AI)t

UI'lIJ HET voovw€Y1'" IVClClVB!1 EEI1T HEEL DIAIJ

GéTEliEN Q ~ IA.JO\"D·LHL'DoClY-lJa . Sn:EOS _Î ëTS-:Dit<l(~r ._ ..•

f . " 11 .' _ ~ ~. _ ._ .... __ ~ V_HCl6 )JIU6mIAHO~~ WOYDEl-J ,. rOlATEI.LELjUEr.J

.... _ . __ .. ~~.~1>\'\LDVIN or _T papiEr . STaaN . ~ . .. ~ .~.

------t-t-.-- - -.. ----~~- -~··~--· - .-.. -.. . - ~~ .. ~. -~.- .. ~ ~~.

~ __ .. _ .. _.~._ lViSSd_O'F ElJ TOL(U'.~HET jE HFlrtviaaL . _ _ ~. _. _. ___ . __ . _ j LHRG_ H!2\.1TS l<OOL I_CoIJ.TE. ,_ElII .porUXlD_ DOorEll<UQv-

... __ ~ .. ~ . __ ._ ... _ . . _6E6VL1il<fr.J_ ~ . ~. ... ._ .. __ .. __ _ . ~ _~ _ .. _

~cht.L_ _.~ ___ ~_._ . . -~.-... ~- .~ __ ._~ ... .... _ ... . _ ... ~ .. . Jthikko;Jtrz$t-WfY.k. WU _E8-.LUI'lIJJE_XHEneu _UiL TOL 'AJ:x;Hi/.CJfJ"ji . ____ ' ___ _ . ___ HaTEVÏOQL:_1='laKaaruerLI--Ef:DUL _ _ . .. _--- ~ .

__ . ___ t-_ _ \Qec.l(kJjE~~I'!Ef:yE.J(lEU.r:c2EBl"uÏX- _ _

_ .~ __ .. _. ___ .... __ .~ .. ~ _ ~ .~~ _ . ~ '&L~ClLLeclJ. ~~ ttoo'fDK'LEUVEW _ .. . ~

_____ . ___ . __ ~~_ .. _ . - QLLES .. HEIlGE:!J_HIT.ROOD. __ _ .

.. _ ..• _ ~ _ . •• ~ ___ .. _ .. ~~. __ -:.QLLE 11f:/JISH) .HELI3WUW WL. _.

------t----.------------~ ._ ... - ... -

pagina I van 1

o/' c4eC( dJ:- -<. w. IJ cu.

~ ~ J11. ~ P CV) 10 /0 m..e..e. ,.v (}-e..v.. ~J,"'ku. ~ k.c,f'Iev-~ J.< j)~ -md V.e.e..vn.c4... ~-w- UvJclu. '~-U-t ~ tzu>cueJ ~j{ ~.

dl b 1°/-0':' (jl --~-------------------~

http://membres.lycos.fr/cypresssoad/hpbimg/moi%20popartjpg 24-1-2007

pagina I van 1

http://www.kuuk.info/90x60%20popart%20floor.JPG 24-1 -2007

I

I

/

De levende klei -kei.

Wat heb je nodig: • 6 emoties. • Klei. • kleiplaat • Kleigereedschap. • Glazuur. • A4 papier voor schetsen

Dit is een korte opdracht: Deel het blaadje door twee door middel van een lijn. Op een kantje teken je 6 verschillende emoties. Denk dan aan mond, ogen en neus.

Op de andere kant teken je 1 kei met de gekozen emotie.

Dit is je ontwerpproces en ga je uitwerken, deze tekening telt ook mee voor je punt.

Pak een klei plaat en kleigereedschap en vraag aan de docent een stuk klei. Je maakt van de klei een hOop/ een gladde steen. Daarna ga je deze steen een gezicht maken met de gekozen emotie. Maakt de details niet te klein, maar vrij groot en grof. Dan komt het mooier uit als we de steen naderhand gaan glazuren.

Als je het gezicht gemaakt hebt, dan hol je de binnenkant helemaal uit. Dit voorkomt dat er lucht in de kiel zit en je werkstuk in de oven ontploft. Zet je naam en klas in de rand en zet hem in het klei hok op de plank waar een plakkertje van jullie klas opgeplakt is,

Is je kei gebakken en heel, dan mag je hem glazuren. Glazuur is een poeder aangelengd met water. Deze poeder is "giftig". Dus zorg ervoor dat er niet veel van dit spul op je handen komt.

Dus steen kan je dadelijk gewoon in de tuin of op het balkon leggen.

<1

Opdracht EEIJ 'POVTYeT UiTVErGVOTEN les numm~r

OPDRACHT

1 TEKel) o~ ' /.] klrr VE~ A'i, OrJGEVEEV" ilJ 'T MiDDeN

'N vIII( vl'lu 10 X 10 CM

1. Kuip 'T viEYI<i'l~T en'lir ('Dir viEVUI'1Ur HElS jE" ",iEl

Hmo WODiG I I Hoe psk Is hef .sn? 3 MRAI< ' t.J VEt"VEliIJG 011 DE" CH VO/JDOt1 . .ziE 'TC 1<.

Waar moet je op letten?

Wat heb je nodig?

Gereedschap:

Materiaal:

Dir ~OEHê~ we EElJ K/!l!)Er 12.; ~ S'b ,a<}IO

~ ZOEK ttav. pir Kl'lrer" ' /.I 2WI'IVT 'Foro VI'lIJ '/.] GUiCHr:

(OW\( EVAI'lIV lJief TE KL~ilJ ) .

5 1'()ll{ 'r KI'! DEr OH t>EZe 'FOTO .

6 TrEf( HEI 81ltP€1J 'De l.ylJf'IV '1)(»1" OVEv DE TOTO

'Dir tJOEHEI.) we EErJ VASTEr

1 PR\( ' I\} viEiAlV 11'-/ VeL EIJ Tf'\(EtJ HiEr'OP ' f,/

viev/(i'\lJr VRIJ :1.0 X..to c.t-i . 8 VErDEEL 'DiT I .. CUJGS ' f VIE"I(I<FltVf OH DE 2. CM.

9 ])€ TOro WorDT IJLA t.laGErEI<E/JD + GE:L(LeUvD

ECHtev lIu"EEIV 0IO DE VO/.G€tJC>E MFlI.)Îe r ~ . 10 I{IES l kLWVErv IW I"OOD "" GEEL

11 ' r DorJICEVSTE" VRtv OE TOTO IVOV'DT ÎIJG[U/..EIAV'D MEr

'DE 'DOfJl(e~rg kLSUV vie jE GEI<o2Etv HE~r.

1>~ I..icHrsre 131~lrru wir . ::JE t1l1G De 2. ME'N6ePJ

ti StPlrt LiPJkS ~OVEM'1~1J EI.) /.VEV\< sc:t'W!jVEIVPEV wijs NI'II'jV SErveDEN (zo HOE; je GEëtv HO'<JES' n-iEUW. éIV WII'IL< jé DE' MI'&JSTC WAIJS qo +Ot1nP-1).

11. IV{, KlElAry.Joi LOllEtJ , LiNil\~ , I t k1J1vTkl iT :n:n-o ,

Leerjaar 2: Lesbrief: CD- hoesje

Benodigdheden: 0 Oude tijdschriften 0 Een tekenvel.

Huiswerk: Oude tijdschriften van thuis meenemen.

Opdracht: 0 Knip allerlei plaatje uit de tijdschriften. 0 Maak van deze plaatjes een rare voorstelling, welke kan dienen

als voorkant je van een cd van je favoriete popster. 0 Het hele voor1<antje bestaat uit een collage. 0 Let op dat er wel de naam van de artiest op staat en de trtel van

de CD. Ook van letter die uit de tijdschriften zijn geknipt.

Docentenlesbrief boekomslag ontwerpen

Het ontwerpen van een boekomslag is een bij zonder spannende manier om de vele aspecten van de kunst bij elkaar te brengen in een onderwerp dat vrijwel alle leerlingen van alle schooltypes boeit. Ze ku nnen in hoge mate hun eigen weg volgen, daarbij bewust of onbewust in de voetsporen van beroemde kunstenaars tredend . Voor u als lesgever biedt het talloze aa nknop ingspunten voor een fantast ische serie lessen die ook nog eens in wedstrijd uitmondt met een grootse huldiging van de winnaar in de grote zaal van Vredenburg in Utrecht.

Heel beknopt krijgt u hieronder een aanta l handvatten aangereikt die u kunnen helpen bij het sa menstellen van een lessenserie op uw school. Deze sluiten aan bij de lesbrief voor de leerlingen, die u ook op deze site kunt vinden.

• Ga een samenwerking aan met uw collega Nederlands. Deze behandelt een verhaal of boek uit de jeugdliteratuur. Dit kan natuurlijk een boek zijn uit de lijst van genom ineerde werken voor De Jonge Jury, maar in principe is ieder boek of verhaal geschikt dat aansluit bij de belevingswereld en het leesn iveau van uw leerlingen. Daarover is natuurlijk weer een aparte lesbrief t e maken, maar dat va lt buiten dit kader.

• Als deze samenwerking niet mogelijk is kunt u natuurlijk altijd zelf een (kort ) verhaal uitkiezen en dat voorlezen en uitdelen.

• Bij een groep die echt wars is van lezen kan een boekt itel snel verzonnen worden met het volgende spelletje (succes verzekerd !) :

Geef iedereen een velletje A-4 papier. Vouw dit papier dubbel en daarna nog een keer. Vouw het weer uit, het is nu over de breedte in vier stroken verdeeld . Vraag dan iedereen In de eerste strook op te schr ijven:

1 . Noteer, binnen een minuut, de t ijd waarin het verhaal speelt: heden , verleden, toekomst

het papier zo omvouwen dat je de tekst niet meer ziet. Doorgeven aan buurman of -vrouw.

2. Binnen een minuut op tweede strook opschrijven : een of meer hoofdpersonen: jongen, meisj e, volwassene (man/ vrouw), dier, monster, alien.

omvouwen en doorgeven. NB: afwisselen aan wie doorgeven wordt.

3 . Binnen een minuut: noteer op de derde strook een si tuatie: in huis, in school, in ander gebouw, buiten (land, water, ruimte)

omvouwen en doorgeven

4 . Noteer op de vierde strook een emotie: spanning, verl iefdheid, boosheid, vreugde, verdriet, angst, wanhoop

omvouwen en doorgeven

Uitvouwen en alles lezen (grote pret en verbijstering alom)

5 . Draai het blad om en bedenk een titel vanuit de bovenstaande gegevens. Kort en pakkend I Accepteer zo veel mogelijk ti tels: er kunnen de gekste dingen uitkomen. Vanu it die hilariteit komen vrijwe l alle leerlingen wel tot leuke en uitvoerbare ideeên . Zonod ig even op gang brengen, de leerlingen kunnen el kaar ook aan ideeên helpen . Vanaf hier kunnen de aanwijzingen in de lesbrief voor de leerlingen geVOlgd worden, dus schetsjes maken etc.

• U kunt nu eventueel de lesbrief voor leerlingen printen en verspreiden. In deze brief vindt u een stap-vaar-stap hand leiding voor het ontwerpen van een boekomslag . Natuurlijk zal aanpassing aan uw situatie noodzakelijk zijn .

• Alle fasen van het ontwerp kunnen aa nleiding zijn voor boeiende lessen. Aanknop ingspunten:

het schetsen : hoe maak je snelle krabbels. Oefen dit desnoods (speels) met de stopwatch in de hand. Laat bijvoorbeeld eens wat schetsbladen van Leonardo Da Vinci zien .

Een compositie maken: ve le mogelijkheden vanuit de kunsthistorie, maar ook klassikaal een simpel stilleventje opzetten is al een mooie compositieoefening Mensen tekenen : een goed moment om eens wat over anatomie en proport ies te vertellen en te laten zien. Oefen door de leerl ingen elkaar na te laten tekenen: om de beurt poseren, voor elkaar of voor de groep. Dit een paar keer doen, en de prestaties schieten omhoog! De kracht van kleur: zit waarschijnlijk al in uw normale lesprogramma . In het kader va n het boekomslag kan veel verteld en getoond worden over kleurgebruik in toegepaste kunst, bv in de reclame of de architectuu r Techniek en materiaalgebruik: voor een boekomslag kunnen alle mogeli jke tech nieken en materialen gebruikt worden . Ook het mixen van technieken kan hier prachtig in de praktijk gebracht worden. U kunt deze opdracht gebruiken om een specifieke techniek aan te leren (bi j voorbeeld gouache), maar afhankelijk van uw omstandigheden kunnen de leerlingen natuurlijk ook zelf kiezen, op basis van hun capaciteiten, hun ontwerp en gekozen fragment. Leer ze het hele vlak (met kleur) te vullen ! Belettering : eigenlijk weer stof voor meerdere lessen. Laat vooral veel zien uit de praktijk van het lettergebruik, te beginnen in de directe leefwereld van de leerlingen (hun agenda bijvoorbeeld). Letters kunnen de leerlingen, mits daartoe de ogen geopend worden, hevig boeien . Oefen veel, door middel van knippen, plakken en schi lderen . Ook een mooi moment om eens iets over lay-out te vertellen.

Zoals al hier en daar opgemerkt: over alle onderdelen van het ontwerp is veel te tonen uit de kunstgeschiedenis. Ook boeken over illustratoren (denk b.V. aan Norman RockweIl) zijn een bron van inspi rati e. Bi j uitgeverijen van jeugdboeken is vaak gratis promotiemateriaal verkrijgbaar (posters, brochures). Vraag ook naar de aanbiedi ngsbrochures voor de boekhandel: deze staan vol met omslagillustraties. Een handig boekje over de Nederlandse jeugdboeken is "Het Kinderboek", dat vorig jaar uitkwam bij uitgeverij Wa anders, in samenwerking met de kinderboekenafdeling van de Koninkl ijke Bibliotheek in Den Haag. In de ramsjboekhandel zijn goedkoop illustratorenboeken te vinden. Sla wat extra exemplaren van de Kinderboekenmolen in, een uitgebreide gratis catalogus die elk jaar uitkomt in het kader van de Kinderboekenweek. In die periode is veel gratis materiaal te krijgen in de boekwinkels. In de lesbrief voor de leerlingen kwam al naar voren: de computer kan een uitstekende bron van informatie zijn. Leerlingen die erg handig zijn met de computer, en deze binnen de tekenlessen mogen gebruiken, kunnen door middel van foto- en tekenprogramma's de voorbereidingen digitaal uitvoeren. Dit kan natuurlijk ook een vorm van (vrijwillig?) huiswerk zijn. Heel wat leerlingen hebben thuis aanzienlijk zwaardere computers staan dan op school. .. met prachtig vormgegeven (geïllustreerde!) videogames.

Tenslotte: natuurlijk is het wedst rijdelement een leuk en stimulerend extra. Het is aan u om dit al of niet nadrukkelijk in het spel te brengen; het kan ook demotiverend werken op leerlingen die er altijd al van overtuigd waren dat ze niet kunnen tekenen . Echter: juist bij het ontwerpen van een boekomslag, met alle mogelijkheden voor een individuele uitwerking, kunnen leerlingen zeer verrassend uit de hoek komen en tot hun eigen verbazing genomineerd worden.

Ik wens u veel succes bij het opzetten en uitvoeren van deze leuke serie lessen. Misschien zien we elkaar wel terug op de feestelijke Dag van de Jonge Jury in Utrecht.

Roefof van der Schans, illustrator van j eugdboeken

Lesb rief v oor leerlingen: h oe ontwerp j e een omslag voor een boek

Kies een boek of een verhaal. Als je vrije keuze hebt, kies dan een boek dat gaat over iets dat je echt boeit: bijvoorbeeld t echniek, romantiek, misdaad, griezel, sciencefiction, historie, reizen. Je leraar Nederl ands kan je vast we l helpen bij je keuze, en anders kun je in de bibliotheek op 'genre' zoeken.

Lees het boek of het verhaal heel goed, met in je achterhoofd het idee dat je hiervoor een omslag gaat maken. Houd pen en papier bij de hand en noteer zodra je dat te weten komt:

wie zijn de hoofdpersonen hoe zien ze eruit (leeftijd, haar, kleding) wat is hun karakter, hebben ze iets speciaa ls? in welke tijd speelt het verhaal waar speelt het verhaal zich af wat zijn belangrijke momenten, waar krijg je sterke beelden bij

Maak korte aantekeningetjes op papier, en doe stukjes papier of gele plakkertjes bij een bladzijde zodra je denkt dat daa r iets staat wat je kunt gebruiken.

Oenk na . Als je het boek gelezen hebt leg je het een tijdje opzij en ga je het verhaa l in gedachten een beetje ' herkauwen'. Speel het fi lmpje in je hoofd nog eens terug .

Denken op papier, Neem een paar velletjes papier, Blader door het boek en lees nog eens de stukjes waar je een papiertje bij had gedaan. Kijk naar je aantekeningen, Zet op je lege papier een fli nk aanta l kadertjes In de vorm van een boek. Krabbel in die kadertjes snelle schetsjes van ideetjes die bij je opkomen. Houd die krabbeltjes heel si mpel en maak er vooral veel. Ze zijn alleen maar voor jezelf om je gedachten en ideeën zichtbaar te maken. Blijf niet hangen bij je eerste idee, bekijk ook alles eens van een andere kant of kies weer eens een heel ander deel van het verhaal. Hoe meer schetsjes je maakt des te meer keuze heb je later. Denk ook al een beetje aan de com positie: hoe zet je de versch illende onderdelen van de tekening (voorgrond, achtergrond, personen) in elkaar.

Kiezen. Nu moet je gaan kiezen wat je gaat ui twerken. Bedenk daarbij dat een goede omslagillustratie

in een oogopslag de sfeer van het boek weergeeft direct een indruk geeft waar het boek over gaat moet uitnodigen het boek te pakken en te gaan lezen

, .

Ga maar eens voor j ezelf na welke boekomslagen jou aantrekken en ook welke je heel lelijk vindt of je helemaal niets zeggen. Je kunt uit al j e schetsjes verschillende ideeën halen en die combineren tot een goed plan. En natuurlijk: kies iets anders (misschien wel iets beters?) dan wat er al op het omslag staat!

Gegevens zoeken. Als het voor je plan nodig is ga je nu op zoek naar materiaal dat je kunt gebruiken voor je t ekening. Als het verhaal zich in het verleden afspeelt heb je natuurlijk plaatjes nodig van de kleding en de gebouwen uit die t ijd. Of het verhaal gaat over een dier, maar je kunt het niet zo precies uit je hoofd tekenen . Gelukkig is er internet: via een zoekmachine zoals Google (afbeeldingen/images) kun je met de juiste trefwoorden een schat aan gegevens ophalen. Sla die op en print uit wat je nodig hebt. Natuurli jk zijn bibl iotheekboeken ook heel geschikt. Vi nd je het moeil ijk om mensen te tekenen? Vraag dan of een familielid of een klasgenoot even voor je wi l poseren in de goede houding. Al s je een (digitale) camera hebt kun je dat vastleggen en de prints gebruiken als materiaal voor je tekening. Met een zelfontspa nner ku n je natuurlijk zelf ook poseren !

De compositie opbouwen. Alle onderdelen van je tekening moet je nu in een goede compositie bij elkaar brengen. Teken groot wat de eerste aandacht moet krijgen. Zet personen spannend in beeld. Bedenk of je alles van bovenaf (moeilijk! ), vanaf je eigen hoogte of van onderaf wilt laten zien. Schuif rustig onderdelen over elkaar heen, maak van je tekening geen verzameli ng losse plaa tj es, laat alles met alles te maken hebben. Besteed veel aandacht aan je schets en doe het rustig een paar keer opnieuw tot j e tevreden bent en het ontwerp goed in elkaar zit. Gebruik hiervoor weer gewoon een flink aantal velletjes papier en zet er ook eerst een kader op in de vorm van het boek. Let op: je moet nu alvast rekening houden met de letters van de titel en de naam van de schrij ver van het boek. Uitgevers willen het liefst daarvoor ongeveer 1/3 van het omslag vrij houden, dus op dat deel moet niet tevee l gebeuren. Ook moet dat meestal het bovenste deel van het omslag zi j n, maar je moet zel f maar zien of je je hieraan wilt houden .

Uitwerken. Breng je ontwerpschets over op papier of karton met de juiste maten. Je moet hier besl issen of je "een op een" (dat is: precies even groot als het boek is) of groter wi lt werken. Zorg er altijd voor dat je flink wat ruimte rondom houdt. Als je rondom het vlak met verwijderbare tape afplakt kun je lekker over de rand heen kliederen. Je moet nu kiezen met welk materiaal je de tekening gaat uitwerken : bijvoorbeeld verf, potlood, krijt. Ook kun je materialen combineren, bijvoorbeeld pen en inkt en waterverf. En je moet je kleuren gaan kiezen. Dat is heel belangrijk, omdat de kleuren de sfeer van je teken ing

en dus van het boek heel sterk bepalen. Je kunt van tevoren misschien nog even een paar kleurschetsjes maken. Over kleurgebruik is zoveel te vertellen dat je dat beter aan je leraar kunt vragen. Bekijk ook eens il lustraties van bekende tekenaars. Je kunt heel veel van hen leren over compositie en kleurgebruik. Er zijn zelfs speciale boeken met alleen maar boekillustraties. Misschien is er wel zo'n boek op school, of kun je het lenen in de bibliotheek. Als je namen weet kun je natuurlijk op internet ook voorbeelden van hun werk vinden. Het kan je helpen bij het kiezen van de stijl waarin je wilt werken . En verder: gewoon doen. Als het de eerste keer niet lukt : overdoen. Je hebt tenslotte je schetsen nog. Daar leer je van.

De letters. Ook hierover is weer ongelooflijk veel te vertellen. Letters ontwerpen en gebruiken is een vak apart. De meeste i1lustratoren doen dat dan ook niet zelf. Jij mag het voor jouw ontwerp wel doen. Kijk eerst maar eens goed om je heen naar al die verschillende lettertypes en vormen. Er zijn er meer dan je denkt. Je zu lt moeten kiezen wat voor letters er bij jouw tekening passen. De sfeer van het boek kan ook de keuze van de letters bepalen. Besteed net zoveel tijd en aandacht aan de letters als aan je tekening. Dus gewoon weer schetsjes maken , kleuren en vormen kiezen. Denk goed na over de afmetingen en de plek waar ze moeten komen. Zet de tekst op een stuk doorzichtig papier en schuif dat over je tekening. En bedenk: De tekst moet in een oogopslag te lezen zijn! Werk de letters zorgvuldig uit met het materiaal dat past bij je tekening.

Het gehei 111 VdJ1 Mories Besjoer

.\rU._ \1

Tenslotte: Ik heb als voorbeeld bij deze lesbrief iets laten zien over de voorbereiding en uitwerk ing van het boekomslag voor 'Het geheim van Mories Besjoer'. Het is alweer een aardig tijdje geleden dat ik dit maakte, en tegenwoordig werk ik veel meer met de computer in een wat lossere stijl. Maar schi lderen doe ik in bijna alle gevallen nog steeds we l, en meestal ook in olieverf, de techniek waarin ook dit voorbeeld uitgewerkt is.

Heel veel tekenplezier!

Roelof van der Schans

I Naam I : ................... ..

Opdracht: voor twee leerlingen

1. Kies uit 10 verschillende modellen een woning van de firma Groothuis

2. Teken het voor- en zijaanzicht en plattegrond .

3. bouw een maquette van de woning uit triplex ..

Opdracht:

WONINGlOUW rsr: de Sorgen

I Naam 2: ........ ... ........................... .. . ..

De firma groothuis gaat een aantal straten in het nieuwe plan Oosindie bebouwen met diverse woningen. Voor een informatieavond op het gemeentehuis van Leek gaan wij op school een groot aantal woningen bouwen op schaal.

Achtergrond

De afgelopen jaren heeft de gemeente Leek gewerkt aan een plan voor een nieuwe woonwijk . Deze nieuwe wijk noemen we Oostindie en komt te liggen in een gebied omsloten door de Roomsierweg, de Oostindischewijk en de weg Ooslindie. Dus aan de zuidzijde van hel Leeksier Hoofddiep, vandaar een heuse sprong zuidwaarts.

Woningen en voorzieningen

Het i wordt zeer divers I ' nl ii e:'I~:a~I~I:e~~el~n,~~:i~~;:~'~~" twee onder een kap- en rijwoningen, s . appartementen.

1: Eisen:

Droomhuis Kies uit 10 verschillende modellen een won ing van de firma Groothuis. Per klas m~-.9_ maximaal 2 dezelfde huizen worden aebouwd. Je werkt Der tweetal. Zie voor informatie: www. reothuis .nl Van het hu is dient een vooraanzicht , zijaanzicht en plattegrond van de begane grond aanwezig te zijn, op A3 pap ier getekend.

Er moet een maquette van gemaakt worden op schaal 1: 50 en uit triplex aemaakt.

Materiaal Voor het model moet triplex gebruikt worden . wat te verkrijgen is bij de docent. Grote vlakken kunnen met de lintzaag door de docent worden gezaagd. Kleine delen zoals regenpijpen, schoorstenen, vensterbanken en kleine ramen kunnen van vurenhout worden qemaakt.

Inleveren: 3 tekeninaen aD A3 formaat (Amerikaanse ro'ectie I rechte rojectie) Ontwer werkstuk: maquette schaal 1: 50 Taakverdeling en trdsbalk ZaaQPlan

Beoordeling: Je krijgt een beoordeling voor de tekeningen 30%, maquette 60% en voor de taakverdeling llijdsbalk + zaag plan 10% Totaal telt deze gehele opdracht voor 50% mee voor het Rapport!!!!!

Tijdsduur: 2x 2 lesuren tekenen en 5x 2 uur bouwen.

Men dient zich te houden aan de logboek lanner. Oe Qroepen ziin inQedeeld zoals de docent het bepaalt

Algemeen : Je werkt in principe in Qroepies van twee Wil je aan het werk bij één van de 2 computers, dan mag maar een van de twee achter een computer.

Taakverdeling , zaagplan en tijdsbalk

Om je tijd zo effectief mogelijk te benutten kun je nu van te voren bepalen wie wat gaat doen. Ook kun je nu bepalen wanneer wat af moet zijn. Je kunt dan tevens wat reserve tijd inbouwen voor onverwachte omstandigheden

2: Taakverdeling

Wie Wat

3: Zaagplan

2

Afmetin2: Linker zij aanzicht Lengte x breedte: Rechter ziiaanzicht Vooraanzicht Achteraanzicht Lengte garage Hoogte garage is 5,5cm. Voorkant garage Achterkant garage Garage DAK

4: tijdsbalk

NAAM NAAM I: .. .... ........... ... .................... ... 2: ............... .................. ......... .

Week I 2 3 4 5 6

5: Beoordeling: (niet invullen)

NAAM: I : 2: Tekening 1,2 en 3 30% Maquette 60% Taakverdeling Zaagplan Tijdsbalk 10 %

Paraaf docent: Cij fer:

3

Lesbrief pagina I van 3

Vrij lesmateriaal

lesbrief 2003: 'Kunstkop '

Ken je een kunstenaar? Wat vind je dat voor iemand? Een vakvrouw, of prettig gestoord , een "nooit-van-hem- gedacht-man", of iemand met zeer veel fantasie, ontroerend of ... ....... ..... ...... ...... .... .

We hebben voor jullie een aantal zelfportretten verzameld, gemaakt door kunstenaars uit verschillende stromingen in de kunstgeschiedenis. Allemaal kunstkoppen dus.

Bekijk ze maar eens goed, je zult tot de ontdekking komen , dat er geen twee op elkaar lijken en dat er zeer veel manieren zijn om een portret te maken .

AI die kunstkoppen zijn meer dan een plaatje, ze vertellen ons veel over de kunstenaar. Niet alleen hoe hij of zij eruit ziet (soms kun je dat juist helemaal niet zien!). maar veel meer over hoe hij zich voelt, of hoe zijn stijl van werken is, of wat zij belangrijk genoeg vindt om ons te vertellen , of waarover hij ons aan het denken wil zetten.

Hele verschillende kunstkoppen betekent ook hele verschillende kunstenaars. Allemaal kunstenaars met een eigen verhaal. Een timmerman wil niet alleen laten zien dat hij goed ergens spijkers in kan slaan , hij wil ook laten zien dat het een prachtige kast is geworden. Zo wil een kunstenaar niet alleen laten zien dat zij goed kan schilderen of tekenen , zij wil ons ook laten zien wat haar onderwerp is en waarom ze dat gekozen heeft. Hij wil ons ook duidelijk maken wat het idee achter het plaatje is en gebruikt daarvoor de kleuren, vormen, materialen en formaten die hem daar het best bij helpen.

Achter iedere kunstkop zit dus een verhaal. Hoe komt een kunstenaar aan dat verhaal, zijn ideeën? Op allerlei manieren , manieren waaraan je als kijker helemaal niet denkt. Soms ziet zij iets, beleeft hij iets, leest iets in de krant, een bericht dat hem ontroert of boos maakt, praat met vrienden over iets in de maatschappij dat ze afkeuren en willen veranderen of verbeteren . Ook kan het een nare of blijde gebeurtenis zijn , de mensen om hem heen, een voorwerp waar zij herinneringen aan heeft, een lied of een gedicht, afvalmateriaal dat hem irriteert of waar zij juist ideeën door krijgt , muziek.

Als het idee er is, is de kunstkop er nog niet. Oe kunstenaar gaat eerst onderzoeken, schetsen en kijken en denken en uitproberen, of past het bij zijn andere werk of zij wil juist weer heel nieuw werk maken. Hij kan schilderen , fotograferen , een collage maken (delen van foto's of papier opplakken) tekenen, foto's bewerken op de computer, vormen herhalen, pentekeningen maken, etsen , delen vervormen of uitvergroten, .. . .. . .... .......... .

Dan kiezen en uitvoeren , weer kijken en bijwerken of opnieuw beginnen , of blij met het schilderij zijn. Dan pas is er weer een kunstkop ontstaan . Nu maar afwachten wat andere mensen er van vinden ....... . .

http://ww.l.v. kunsti nlochem.nl/galcrij2003/lcsbrieC2003.hunI 9-1·2006

Lesbrief pagina 2 van 3

Waar kun je de kunstkop bekijken? Afgewerkt, gelakt, ingelijst of juist niet, zij zoekt een manier van tentoonstellen die bij het werk past. Bekende of jonge nieuwe kunstenaars tonen hun werk in een museum. In de galeries kun je het werk bekijken en/of ko'pen, er zijn exposities in openbare gebouwen, ateliers kun je vaak ook bezoeken , in de bibliotheek vind je veel boeken en op internet is er heel veel te zien .

Waarom zou je dat doen? Net als het luisteren naar muziek je soms helpt als je je verdrietig voelt, kan het kijken je ook op andere gedachten brengen. Je kunt kijken of het verhaal van de kunstenaar bij jou past. Je hoeft niet alles mooi te vinden, maar kunt misschien zijn gevoel begrijpen , bent het met haar protest eens.

Het brengt je missch ien ook op ideeën hoe je zelf zo'n ku nstkop-verhaal kunt vertellen.

Want dat is wat we je willen vragen:

Maak een kunstkop waarmee je anderen wat wilt vertellen! Over een kunstenaar die je kent, over iemand die belangrijk voor je is of over jezelf. Waar ben je blij mee, of juist bang voor. Wie vind je lief of juist niet. Waarom doe je ...... ... ....... .. ..... . ... .... .

Je vertelt een soort beeldverhaal, maar het IS niet altijd belangrijk dat anderen ook precies snappen waarover, of waarom.

Je mag dat op je eigen manier doen. Herkenbaa r of juist niet. Keurig of lekker chaotisch . Echt of idioot bij elkaar gefantaseerd . Hele felle kleuren , weinig kleur of zwart-wit. Alles even duidelijk of juist één ding eruit laten springen. De hele persoon erop, een portret of een klein deel heel erg uitvergroot. Tekenen, schilderen , fotograferen (en foto's als collage inplakken of een deel als voorbeeld gebruiken of bewerken op de computer en over de print heen schilderen of ... ... ... ... ... ... ) of fotograferen en tekenen en schilderen in één beeld of met textiel werken ol... ..... ... . Heel vrolijk, blij of juist droevig.

Namens hel Kunstinitiatief Lochem,

Dick Aukes en Wi lma Weekenstroo.

hup ://www.kunstinlochem.nl/galcrij 2003/lesbrieC2003.htm I 9-1-2006

Lesbrief pagina 3 van 3

http://www.kunstin lochem .nllgalerij2003/lesbrief_2003.htmI 9-1 -2006

Zelfstudie opdracht voor een bamboe poort -lesbriefBamBoeBus.nl pagina 1 van 6

Zelfstudie opdracht voor een bam boe poort

Ten aanzien van de uitvoerbaarheid van de voorstel len in verschillende onderwijssituaties, kan men meerdere didactische modellen toepassen . Zou men kiezen voor een deelgebied van het concept waarbij een specifiek vakinhoudelijk onderdeel wordt aangeboden, voldoet een meer gesloten benadering. Een instructie in de vorm van een werkblad , waarna constructiewijze , constructievormen of architectonische modellen worden vervaardigd.

Toch ligt de kracht van het concept niet in deze traditionele werkvormen . Het ligt veel meer in de lijn van de ideeën, te komen tot nieuwe vormen van overdracht. Uitgangspunt is in elk geval steeds een bepaalde onderzoekshouding . Er wordt iets gevraagd van de deelnemer, of deze nu 8 of 18 jaar oud is. De ultieme doelgroep wordt niet gespecificeerd. Zo blijft er ruimte voor de initiator en/of begeleider van elk doelgroep, zelf een passend aanbiedingsmodel te maken.

Voor een basisschool zal de groepsleerkracht na een inleidende opdracht misschien eerder kiezen voor een gesloten groepsopdracht. 'We gaan een poort bouwen van twee meter hoog die we op de binnenplaats zetten'.

Voor een leerling van een examen klas in de beeldende vakken is juist de aanlooproute naar een werkstuk toe interessanter. Zijn opdracht is veel thematischer: 'Ontwerp een opvallende blikvangende overspanning aan weerszijden van de entree naar een cultureel jongerenfestival'.

De leerling/cursist die in het kader van een zelfstudie opdracht in een cu ltuurprofiel rondsnuffelt in het archief van De BamBoeBus, zal zelf zijn instructie of informatie bijeen moeten kunnen verzamelen zonder tussenkomst van een docent. Zo zijn verschillende didactische benaderingen denkbaar vanuit één centraal concept.

Bestaande lesbrieven kunnen een hulpmiddel zijn wanneer scholen niet over voldoende computers beschikken . Of wanneer de lessen in de beeldende vakken versnipperd zijn over het hele jaar. In twee

http://www.bamboebus.nl/BamboePoort.htm l 9- 1-2006

Zelfstudie opdracht voor een bamboe poon - lesbriefBamBoeBus.nl pagina 2 van 6

lesuren per week (2e klas basisvorming) zijn de praktische eisen nu eenmaal groter (opslag, duurzaamheid) dan in een project van één hele dag. Vandaar dat we, uitgaande van die veel voorkomende situatie, deze lesbrief samenstelde. Het gaat daarbij vooralsnog niet om volledig uitgewerkte opdrachten .

Bamboe Poort

Vakinhoudetijke Doelstellingen

Samenstellen en presenteren van een groot driedimensionaal beeld in een bebouwde omgeving . Toepassen van een eenvoudige constructiemethode met bamboe en elastiek. Experimenteren met begrippen als zwaartekracht, torsie , evenwicht, overspanning. Praktische, symbolische en decoratieve aspecten van de poort en de versieringen ter onderscheiding.

Vakoverstijgende doelstellingen

Samenwerken , overleggen, vergelijken, onderzoeken, vastleggen van: constructie, weersinvloeden, reacties van publiek, zelfstandig problemen kunnen oplossen Inzicht krijgen in het werken met Internet

Inteiding

Een poort is een grote, boogvormige doorgang. De ingang van een gebouw of de toegang tot een terrein. Het is een overspanning , een bouwwerk met een speciale functie. Een triomfboog is een vrijstaande erepoort die gemaakt is om een persoon te herdenken, een periode uit de geschiedenis, of een speciale gebeurtenis. Zo'n gebeurtenis kun je ook 'zelf maken'. Het zal sowieso een hele gebeurtenis zijn wanneer jouw poort straks te zien zal zijn als entree tot het festiva lterrein .

Mensen zullen je vragen waarom je nu zo'n bamboe boog hebt gemaakt, en hoe je dat gedaan hebt. Want jouw poort is anders dan de andere poorten, op jouw manier geconstrueerd , versierd en aangekleed met dingen, schilderingen en versieringen. Bekijk op internet de poorten en bogen van de BamBoeBus en print enkele foto's uit. Lees minstens twee relevante artikelen uit kranten of boeken en maak een kort vers lag bij de foto's . Daarna mag je dus zelf een prachtige poort gaan bouwen. Wie je er later mee wilt 'herdenken' of wat je ermee wilt 'zeggen' is nu nog niet belangrijk. De poort bouwen is nu veel spannender. Omdat dit een groepsopdracht is voor drie of meer jongeren kun je

http://www.bamboebus.nllBamboePoort.html 9-1-2006

Zelfstudie opdracht voor een bamboe poort -lesbriefBamBoeBus.nl pagina 3 van 6

elkaar helpen en samen een manier verzinnen om de overspanning zo lang en hoog mogelijk te maken. Je krijgt genoeg bamboe stokken en elastiekjes waarmee je de constructie maakt.

Opdracht

Bedenk en maak van bamboe en elastiekjes een zo groot mogelijke overspanning . Tijdens het maken mag je niet klimmen, geen ladder gebruiken en nergens op gaan staan . Toch moet het bouwwerk hoger worden dan je zelf bent, want het publiek moet er makkelijk onderdoor kunnen lopen en fietsen ... Versier je werkstuk met stof, karton , papier, stukjes gekleurde bamboe enz.

Werkwijze

Oe manier waarop de verschillende onderdelen worden vastgemaakt noemen we de constructie. De constructie bestaat uit bamboe stokken die je met elastieken aan elkaar knoopt. Eerst maken we een proefmodel let je van saté prikkers.

Vaardigheden en technieken

constructief verwerken van bamboe stokken , verbindingen van elastiek. maken van geometrische vormen, driehoek en kubus. ruimtelijke constructies maken , geraamtelframe, basisvorm. constructief verwerken van textiele materialen d.m.v. knippen , spannen. bewerken van textiele materialen d.m.v. natte en droge tekentechnieken , schilderen , tekenen. een foto maken een foto inscannen en op internet zetten pagina's uitprinten.

Materiaal

basispakket bamboe , satéprikkers, elastiekjes , tape, textiele materialen , karton, schildermaterialen.

Beeldende aspecten

vorm: ruimtelijke constructies, samengestelde vorm, open/gesloten vorm , kruisverbinding , evenwichVstabiliteit, overhellen/instabiel , grondvorm, model/maquette.

kleur: primaire kleuren, kleurcontrast , dekkend/transparant, acrylverf.

kompositie: vertikaal , symmetrisch, asymmetrisch.

reflectief / kunstbeschouwing: De functionele aspecten van bogen , bruggen , gewelven. Werk van beeldend kunstenaars en architecten uit de twintigste

http://www.bamboebus.nllBamboePoort.html 9-1-2006

Zelfstudie opdracht voor een bamboe poort -lesbriefBamBoeBus.nl pagina 4 van 6

eeuw waarin vakwerk constructies een belangrijk onderdeel vormen. Internet pagina's' met werk van de BamBoeBus projecten in context bespreken, waarbij het functionele aspect de nadruk krijgt.

Didactische hulpmiddelen

computer met internet aansluiting , printer, scanner, bord voor klassikale instructie, prikbord voor schetsen , kopieerapparaat. Voldoende opbergruimte voor kleine modelletjes (kratten , 2 per klas) , opberghok voor materialen/pakketten, afgesloten buitenruimte voor grote zuilen.

Criteria

• Idee: de originaliteit van het concept • Object: de tegenwoordigheid va n het beeld in zijn omgeving • Effect: de reactie van het publiek op de presentatie

Docentenhandleiding

In een docenten handleiding kunnen begeleidingsmomenten uitgebreid aan bod komen . Bovendien staan er in zo'n handleiding basismodellen afgebeeld. In de 'Leidraad Interactieve Projecten' kan de docent verdere informatie bijeen sprokkelen over het bouwen van grootschalige bamboe projecten , en zelf zijn ervaringen toevoegen .

ALGEMEEN VOOR TRAJEKT

• rondsnuffelen op Internet om informatie te verzamelen • verzameld materiaal uitprinten en bundelen tot boekje

instructies ophalen via de betreffende Internet pagina's • docenten handleiding • foto met vers lag maken en terugkoppelen via Internet

CKVI In de zich veranderende onderwijsstructuur blijft dringend behoefte aan horizonverruimende ideeën van buitenaf. Voor het nieuwe vak CKV I zijn verschillende docenten al bezig thema's te 'bedenken' . Veel van de benodigde ingrediënten zitten in het concept van de BamBoeBus . Zo kan, wanneer een school besluit het geheel aan CKV I uren te concentreren in een projectachtige week, een compleet BamBoeBus project uitgevoerd worden. Muziek, theater en de tentoonstelling zelf vormen vanzelf-sprekendde onderdelen die in het zelf geschapen 'landschap van bamboe' een eigen plaats krijgen.

CKV 11 Zelfstudie opdracht De leerling/cursist krijgt van de docent een

http://www. bamboebus.nllBambocPoort.html 9-1-2006

Zelfstudie opdracht voor een bamboe poort ~ lesbriefBamBoeBus.nl pagina 5 van 6

zelfstudieopdracht uitgereikt. Daarin wordt de werking van het gebruik van Internet omschreven. Bovendien krijgt hij de gelegenheid om in het Studiehuis twee dagdelen op een computer informatie te verzamelen via Internet. Zijn opdracht bestaat uit een stappenplan:

Stappenplan

1. bespreking van het werk van kunstenaars en bruggenbouwers (documentatiecentrum) 2. behandeling en uitleg van de opdracht (opdracht formuleren) 3. onderzoeken van mogelijkheden en beperkingen van de werklocatie 4. vingeroefening basistechniek en/of proefmodellen 5. bespreking van werkwijze en werkvormen op originaliteit, functie en haalbaarheid * 6. keuze van de te volgen productiemethode en werklocaties * 7. individuele installatie op de voorbestemde locatie 8. peilen van de reacties van elkaar en van het publiek 9. projectverslag maken met documentatie van het project 10. evaluatie van de verschillende projectresultaten •

• begefeidingsmoment

Evaluatie

In een kringgesprek worden alle bouwwerken, technieken, resultaten en projectverslagen besproken en met elkaar vergeleken. Hoe zijn de verschillende constructies ontstaan en welke zijn het meest stabiel en evenwichtig? Wanneer komt er 'verband' in? Wat is een driehoeksconstructie , tetraéder, regelmatig achtvlak, döme-koepel, etc. Laat foto's zien van overeenkomstige bruggen en poorten en laat zien dat zoiets al eerder door andere groepen werd gedaan met soortgel ijke maar ook heel verschillende oplossingen . Welke bouwtechniek heeft zich het best geleend voor een levensgrote aanpak met postelastiek en bamboestokken van 180 cm of langer?

Tekenen

In een tekenles kunnen de verschillende ruimtelijke constructies model staan om tweedimensionaal nagetekend te worden en ze daarbij in een landschap te plaatsen .

Teken (eventueel met computer) het bouwwerk als het op de grond staat, dus een beetje van boven af gezien (vogelvluchtperspectief).

http://www.bamboebus.nllBamboePoort.html 9-1-2006

Zelfstudie opdracht voor een bamboe poort - lesbrief BamBoeBus.nl pagina 6 van 6

Teken hetzelfde bouwwerk als het de onderkant op ooghoogte staat, waardoor het de indruk wekt zeer groot te zijn. De horizon loop ongeveer gelijk met de 'basis' van de poort. Schilder hierbij fraaie luchten.

[ 1] - [~ ] - [3] - [ ~ ] - [ § ] - [info] - [mail] - [nieuws]- [home]

BamBoeBus.nl - Millsebaan 42 5402LW Uden - tel. 041 3 250036

http://www.bamboebus.nllBamboePoorLhtml 9-1-2006

Les geluksschildjes maken.

Korte omschrijving van de opdracht.

Met een bierviltje, chenilledraad, veren en kralen maken de leerlingen een geluksschi ldje dat de indianen gebruikten als ze op jacht gingen.

Doelstellingen

• De leerlingen kunnen verbindingen maken d.m.v katoendraad en kralen.

•

Ol

• •

• •

• De leerlingen kunnen aangeven waarom indianen geluksschildjes maakten.

Inleiding

Vertel de leerlingen dat de indianen vroeger op jacht gingen. Vraag de leerlingen op welke dieren ze jacht maakten , hoe ze op jacht gingen en welke wapens ze gebruikten. Dan vertel je dat de indianen een schild maakten dat hun kracht gaf of geluk bracht bij de jacht. Op het schild maakten ze een figuur (b.v van het dier dat ze wilden vangen) of een teken. Het is de bedoeling dat de leerlingen ook zo'n soort geluksschild gaan maken.

Kern

Het maken van het schild kan het beste in stappen worden uitgelegd:

• Het viltje beplakken met een mooie kleur papier. Vervolgens wordt er een eigen versiering op geplakt of getekend .

• Met een gaatjestang worden 4 gaatjes in het vi ltje gemaakt. Daar elk gaatje komen 2 draadjes van ongeveer 22 cm. Aan de draadjes rijg je kraaltjes.

• Van het chenille-draad wordt een ring gebogen die iets groter is dan het vi ltje. Aan de r ing worden versierkralen geregen.

• De ring wordt nu om het viltje gelegd met de uiteinden aan de bovenkant. De draadjes aan de zijkanten en aan de onderkant van het viltje pak je twee aan twee vast om de ring. Rijg er 2 kraaltjes aan en duw ze tegen de chenille·draad zodat het goed vast zit. Schuif nu de veertjes met de steeltjes door de kraaltjes.

• Bij het bovenste gaatje rijg je een grotere kraal aan de draadjes. Daaromheen maak je een lusje met het uiteinde van de chenille·draad. Bind de draadjes aan de bovenkant van het lusje nog een keer om de

chenilledraad . Rijg er dan een kraal aan. Het draadje hang er bovenuit. Maak er een knoop in. Daaraan kun je het schildje ophangen.

Het bevestigen van het cheni lle-draad aan het viltje kan het beste klassikaal gedaan worden omdat dit nogal wat problemen op kon leveren. Als je de stoppen echter kort op het bord schrijft met de afbeeldingen van de geluksschildjes erbij kunnen zelfstandige leerlingen het wellicht ook alleen.

Afsluit ing

Bekijk elkaars resultaten (welke afbeeldingen zijn er gebruikt en waarom; zijn de leerlingen moeilijkheden tegen gekomen, zo jo, hoe zouden die een volgende keer voorkomen kunnen worden.)

De schildjes kunnen worden opgehangen in de klos of worden gebruikt bij b.v een weekafsluiting.

Materialen

• Rond bierviltje

• Gekleurd papier (evt . restjes)

• Potlood , gum

• Lijm

• Schoor

• Chenilledraad

• Krolen met een grote opening

• Borduurnaald

• Eventueel; gaatjestang

• Gekleurde veren

• Gek leurd katoendraad

Bronnen:

Elke dag zie je enorm veel afbeeldingen. In tijdschriften, folders, reclameborden op straat, maar vooral op televisie natuurlijk. Reclame door middel van afbee l­dingen vinden we heel normaal. Het hoort er gewoon bij . Eigenlijk weet je dat die afbeeldingen niet echt waar zijn . Het lijkt allemaa l mooier dan het is. Maar daar sta je bijna nooit bij stil.

De mensen die reclame maken, doen enorm hun best al les zo goed mogelijk uit te laten komen . Ze toveren een droomwereld, met prachtige kleuren en mooie model len in dure interieurs. Reclamemakers werken op je gevoel. Het is allemaal romantisch.

Bij opdracht 5 ga je met dat soort afbeeld ingen aan het werk. Met plaatjes uit dl reclame ga je zelf een romantische uitstalling maken. Dat wordt een 'display' genoemd.

OP DRACHT

5 Ben je met een onderdeel klaar? Zet dan een V' in het o.

..

a 0 Kies uit t ijdschriften en folders afbeeldingen van een bepaald product. b O Kies ook afbeeldingen die naar jouw idee erbij kunnen horen. c 0 Knip de vormen zorgvuldig uit. Plak ze daarna op dun karton. d O Maak met de verschillende afbeeldingen overlappingen . e 0 Plak de onderdelen vast op een ondergrond. Het grootste stuk achter. f 0 Gebruik ook echte verpakkingen als je wilt.

7

Jt ZJet hter de 3chterkant

BEO ORDEliNG

Het geven van cijfers is het werk van je leraa r. Maar heb je zelf ook een oordeel over je prestaties? Je moet je dan afvragen: Wat was de bedoeling van de opdracht? En natuurlijk: Ben ik daarin geslaagd? De vragen hieronder helpen daarbij.

,

,

OPDRACHT

6 Beantwoord de vragen a Um e.

veel

• Passen de afbeeldingen goed bij elkaar? 0

b Gaan de afbeeldingen over één product? 0

c Is de voorstelling romantisch? 0

d Heb je schema's gebruikt? 0

e Heb je het geheel zorgvuldig in elkaar gezet ? 0

"

,. ROM ..... TlSC H

weinig niet

0 0

0 0

0 0

0 0

0 0

als men de werkelijkheid nauwkeurig laat zien; is altïd fi uratief

16 -Rea I istisch

Kijk eens naar afb. 1 en 2. Je ziet hoe een kunstenaar aan het werk is. Er wordt getekend en geschilderd.

VRAAC:;

1 Op welke afbeeld ing wordt getekend en op welke gesch ilderd?

ft wrJttft qetekentt Ol' dfb.

Et wrJttft qesckilt/ettf Ol' dfb.

Kunstenaar zijn is een heel bijzonder beroep. Ande rs dan loodgieter of bakker. Die weten precies wat ze moeten doen. Maar als een kunstenaar kunst maakt, doet hij iets nieuws. Wat hij maakt, bestond voor die tijd nog niet.

~_.

~V.R'.'.1GC-~--~--------------------~~~====~:---_-l----------2 Wie zijn de kunstenaars op afb. 1 en 2 aan het tekenen en schilderen?

OpdfbJ

Opdfb.2.·

Wie bepaalt nu de regels bij het maken van een kunstwerk? Dat doet de kunste­naar zelf. De bedoeling die de kunstenaar met het werk heeft, vertelt hem wat hij moet doen. Je kunt dus zeggen dat de betekenis van het kunstwerk de regels bepaalt.

Als het werk klaar is, moet een ander de betekenis natuurlijk wel begrijpen. Soms is dat makkelijk, soms moeilijk . Maar door aandachtig te kijken, kom je al veel te weten. Kijk nog maar eens naar afb. 1 en 2.

86

,

Rotterdam is ook zo'n sterke dynamische stad. Altijd al geweest. Maar in mei 1940 kwam daar een ruw einde aan. In een vreselijk bombardement werd de stad vernietigd. Het centrum werd platgegooid, niets bleef overeind. Behalve de trots en de werklust van de mensen. Direct na de oorlog, in 1945, begon men met de wederopbouw. Rotterdam zou uitgroeien tot een wereldstad.

In 1951 richtte men een monument op ter herinnering aan die vreselijke ver­woesting . Er werd een beeld gemaakt van een mens die zijn pijn, verdriet en ellende uitschreeuwt. Deze figuur laat de gevoelens van de verwoeste stad zien (zie afb. 3 en 4).

OPDRACHT

3 a Probeer precies zo te gaan staan als het beeld op afb. 3 en 4. Voel hoe dat

1> ORDONINIi

bijna onmogelijk is. 4

b De beeldhouwer laat eigenlijk een zeer krachtige figuur zien. Waarom heeft hij de vorme n overdreven en 'misvormd'?

( Wat is de berekenis van het gat midden in het beeld?

en beeldhouwer werkt In de ruimte, en mét de ruimte. In een beeld zijn volume n ruimte zichtbaar. en tastbaar. Bij een ruimtelijk beeld kun je het volume van et beeld zélf voe len. Ook kun je de ruimte 6m het beeld voelen . Je kunt het Jg anders zeggen: een beeldhouwer maakt volume en ruimte tot één geheel.

"

,

de manier waarop de onderdelen van een beeld een plaats hebben gekregen

, , ~'1, l."~_

een tegenstelling met vormen; bijvoorbeeld hol en bol. of hoekig en

rond

ruimtelijke vorm waarvan het oppervlak niet gesloten is of doorzichtig is

ruimtelijke vorm waarvan het oppervlak

dicht is en vol aandoet

, CONTRASTEN

Een beeldhouwer rangschikt volume en ruimte tot één geheel. Hij geeft alle onderdelen een plaats. Je noemt dat ORDENING . De beeldhouwer gebruikt daar­bij ruimtelijke vormen . Bijvoorbeeld basisvormen, zoals bij het beeld op afb. 5.

VRAAG

4 a Waar in het beeld op afb. 5 herken je een kubus?

b En waar herken je een bol?

Een bol is een ronde vorm. Een kubus is een hoekige vorm, Rond en hoekig zijn tegenstellingen. Je zegt dan: de bol en de kubus zijn een VORMCONTRAST .

In de bovenste en de onderste vorm zitten 'gaten'. Zulke vormen noem je een OPEN VORM. Maar de kubus is overal dicht. Zo'n vorm noem je een GESLOTEN

VORM . In dit beeld zijn de open vormen en de gesloten vormen ook een vorm­contrast.

Het beeld dat je ziet op afb. 6 heet 'Eindeloze kronkel'. Dat is een heel toepasse­lijke naam. Als je er met je hand langs zou strijken, kom je nooit tot het einde . Je hand zal eindeloos bewegen.

V RAAC

5 Kruis vier begrippen aan die bij het beeld op afb. 6 horen. o basisvorm 0 open vorm o dynamisch 0 statisch o in de ruimte doordringend 0 volume o gesloten vorm 0 vrijstaand

"

, CII,·'''' , •• 4 ,.n .. "U

•• ,IIIJ ." .--

Totempaal :Ieerjaar 2

Documentatie Begeleide Expressie

A I u min " m p I ast • k

Beoogd doel met dit wer kstu k

Oe lee r li ng krijgt hierdoor gelegenheid tot

wer ken met massie f me t aa l en komt door het

intense con tact met dit materiaal , tot een

beter materiaalonderzoek . Zijn gevoel voor

schoon heid en ri t me i n de t echn i ek kan hi er­

door verbeterd worden .

Opd r acht aan de l ee r I i n9

Het ma ken van een p la s t isc he vorm in alumi­

nillm, waarbij door het in·/ijlen van groeven

een beweging wordt uitgebeeld d ie noch een

beg in rl OCh een e i nde hee ft , b.v . draaiende

beweging van een boor .

Werktijd Pl m. 10 lesuren va n 50 minuten.

~late rial en

6 cm aluminium 20 mm rond .

Gereed sch appen

Rollde basterd en zoetvijl , blokvijl zoet ,

grof en ri jn schuLlrl i Men .

Cl • Su~gesties ~ Metaal~

Bewerkingen

Groeven Lli t vijlen met r onde basterdvijl ,

daarrla bi j we rk en met rond e zoe t v ij l , bu iten_

zijde glad afwerken met blakzoetvijl. daarna

buitenzi jde en yro even schuren met grof en

f i j n schuu r linnen en to t slot po lij s t en me t pol ijstpasta .

Hande lingen di e de l eerling moe t kenne n , a l­

vo rens de opdra cht u it te k unnen voe r en

Het hanteren van een vi jl .

Mor me n voor de be oor del ing va n de uitvoe r ing van de opdr acht

Het werkstuk moet zo zorgvuldig mogel ijk af­

gewerkt worden , l i efst zonder enig krasje Of

oneffenheid . Deze norm moet echter aan de ge­

steldheid van elke leerling apart aangepast worden .

Deze opdrach t is uit te voeren in de periode Oms t r ee ks maart .

Deze opdr acht i s i nged iend door

J. G. van ~ e r kom . l eraar Je LTS te Eindhoven .

® Secretllr i ~;o.t S. I. T. O. _U ltga.ven, Bll.dbuiswee 232, Deo lIaag BLAD C-I / --1.- _

Voorbeeldbtod 2: Naar een onbekende planeet Ij3

, ,

De legende van de droomvanger Wounded Knee School, Manderson, South Dakota

Lang geleden toen de wereld nog jong was, stond een oude geestelijke leider van de Lakota op een hoge berg en had een visioen. In zijn visioen verscheen Iktami, de grote misleider en leraar van wijsheid, in de vonn van een spin. Iktomi sprak met hem in een heilige taal die alleen de geestelijke leiders van de Lakota konden begrijpen. Terwijl hij sprak nam Iktomi, de spin, de krans van wilgentakken van de oude man waarin veren, paardenhaar, kralen en offergaven waren gestoken, en begon een web te spinnen.

Hij sprak tot de oude man over de levenscyclussen . .. en hoe we onze levens als peuters beginnen, en dan de kindertijd bereiken, en daarna zijn we volwassen. Tenslotte komt de ouderdom wanneer er voor ons moet worden gezorgd alsof we kleine kinderen zijn, en zo wordt de cyclus voltooid. 'Maar'. zei Iktomi terwijl hij doorging zijn web te spinnen, 'in elke fase van het leven zijn er vele krachten - sommige goed en sommige slecht. Als je luistert naar de goede krachten, zullen deze je in de juiste richting sturen. Maar al s je luistert naar de slechte krachten, zullen ze je kwaad doen en je in de verkeerde richting sturen.' Hij ging verder, <Er zijn veel krachten en verschillende richtingen die de hannonie van de natuur kunnen bevorderen of haar in de weg kunnen staan, en dat geldt ook voor de Grote Geest en al zijn schitterende leringen.'

De hele tijd dat de spin aan het woord was, ging hij door met het weven van zijn web waarbij hij aan de buitenkant begon en en naar het centrum toewerkte. Toen Iktomi klaar was met spreken, gaf hij het web aan de oude wijze van de Lakota en zei ... <Zie, het web is een volmaakte cirkel, maar er is een gat in het centrum van de cirkel . Gebruik het web om jezelf en je mensen te helpen om je doelen te bereiken en maak een goed gebruik van de gedachten, dromen en visioenen van je volk. Als je gelooft in de Grote Geest, zal het web je goede ideeën opvangen - en de slechte ideeën zullen door het gat verdwijnen. '

De oude wijze van de Lakota gaf zijn visioen door aan zijn volk en nu gebruiken de Siouxindianen de droom vanger als het web van hun leven. Het hangt boven hun bed of in hun huis om de dromen en visioenen te selecteren. Het goede in hun dromen wordt gevangen in het web van het leven en met hen meegedragen ... maar het kwade in hun dromen ontsnapt door het gat in het centrum van het web en is niet langer een deel van hen. Ze geloven dat de droomvanger het lot van hun toekomst bewaart.

Figure 1 Figure 2

Cl .... . , .. " ... Fioure 5

Figure 3

Figure 6

mensen opdracht a Teken de clown uit de vrije hand.

b Kleur de lijnen naar eigen keuze .

)

)

J

)

.)

1 informatie Gewerkt wordt hier met een lijnenstruktuur.

Zet de tekening dun op.

Gum de hulplijnen uit en teken daarna de figuurlijnen met een potlood op.

Je kunt de figuurlijnen ook m et inkt optekenen en daarna de hulplijnen uitgummen.

9

10

sportvelden 1 opdracht a Maak een tekening van een

tennisveld, schaal 1 : 100.

b Schrijf de benamingen erbij.

~ 3

rlr 4 \ \1 .6

~ ~

.Il1..

informatie 1 zijlijn enkelspel 2 zijlijn dubbelspel 3 baseline 4 serveerlijn 5 cenlerJine 6 rechter vak 7 linker vak 8 net

S .1 1

-\

."

8

V2'

'\ \

sportvelden 2 Hieronder zijn de sportlijnen getekend voor een speelveld van

volleybal badminton

basketbal

U,R\h

/ 260m

opdracht a Teken vanuit het midden de speettijnen op het speelveld van de gymzaal. $chaal 1 : 200.

b Kleur de speetlijnen voor: - volleybal geel - badminton blauw - basketbal rood .

,

)

)

45

46

stripfiguren opdracht a Teken de stripfiguur die als

voorbeeld is gegeven.

b Kleur de stripfiguur.

3 informatie Zet de tekening dun op.

Gum de hulplijnen uit en teken daarna de stripfiguur op meI een potlood.

Je kunt ook de stripfiguur met inkt optek.enen en daarna de hulplijnen uitgummen.

I

)

I

stripfiguren opdracht a Teken de stripfiguur die als

voorbeeld is gegeven.

b Kleur de stripfiguur.

2 informatie Zet de tekening dun op.

Gum de hulplijnen uit en teken daarna de stripfiguur op meI een potlood.

Je kunt ook de stripfiguur met inkt optekenen en daarna de hulplijnen uitgummen.

23

lijntekenen opdracht a Teken in het vierkant de figuur die

als voorbeeld is gegeven.

b Kleur deze naar eigen keuze.

24

2 informatie Begin mei de zijden van het vierkant nauwkeurig in vier gelijke delen te verdelen .

Eerst de figuur heel dun opzetten en daarna mei een dikke lijn optekenen.

)

)

)

)

l •

Maskers en volksdans Tol SIOl van hel werken in papier een papierreliëf in een aparte techniek. Deze techniek noemen we de omklap­methode. Om een mooi contrast te krijgen, dien je papier tc gc­

bruiken dat aan elke kant een andere kleur heeft. Papier dat wit aan de voorkant is en blauw aan de achterzijde, is b.v. wel geschikt.

De afbeeldingen kp. 53 en kp. 54 geven een duidelijk beeld van deze methode. Je kunt er ook goed op zien, datje slechts de hein van de tekening hoeft op te tekenen. Geef met een verticale ljjn precies hel midden van de tekening aan.

Maak bij het lossnijden gebruik van een glazen of zinken onde rlegger. Als de tekening is losgesneden, vouw hem dan voorzic tltig om op de verticale lijn. Hecht vcr­volgens de losgesneden vlakken met plaksel op de rech­terzijde van het papier vast. Je krijgt een mooi eindre!;u l· taat als je hel snijwerk op zwart golfkarton plakt.

Î (

Q)

Afbceldil1g kp 53 Afbceldil1g kp 54

K P 21

Klei

Maskers Nu we enkele maskers van papier hebben gemaakt, gaan we ze ook van klei boetseren.

We hebben geleerd dat we in zo'n masker een bepaalde gemoedsstemming lot uitdrukking ku nnen brengen. Dal gaat bij het werken met klei gemakkelijk. Zonder veel moeite kun je in een masker van klei stemmingen als vreugde, droefheid en boosaardigheid uitbeelden. Als het masker gereed is. laten we de klei wat aandra­

gen. Daarna hollen we de achterkant van hel masker voorzichtig ui l met een mirel. Het droogproces verloopt dan sneller. Bovendien is er minder kans op scheuren. Want je gaat het masker ook nog bakken en een masker dat niet uitgehold is, scheurt snel.

Afbeelding kp 56 Afbeeld ing kp 57

KP 22

Afbeelding kp 5S

Afbeelding kp 58

,

)

)

l

1 J

I

vervoer 1 opdracht a Teken de scooter.

b Kleur de tekening.

informatie ZeI de tekening dun op.

Teken de scooter met inkt op en gum daarna de hulplijnen uit.

37

38

verkeersborden 2

c o o

opdracht a Teken één van de verkeers­

borden die als voorbeeld zijn gegeven.

b Kleur hel verkeersbord.

informatie Zet de tekening dun op.Gum de hulplijnen uit en teken daarna het verkeersbord mei een potlood op.

Je kunl het verkeersbord ook met inkt optekenen en daarna de hulplijnen uitgummen.

D

.' , ,,~\

detail. collage

Leu~spannend,gek

Opdracht 1 \I.:'lcl'~

() t : ,.

Materiaal en gereedschap • " jq ~J '''P'

• A4 oIf':

• ser iJ,,' · "

'. l" l,l'-

lOf;' ,\,-l' ; ,~d:'

Op r H' - !)!d(~! "Î>

al'8e' i ... ,'

\' ' ,':.11-1111"('1";

Kil;;,' 'IC ,~ I' ,\.;

8t";,,,:j' 'lt" ,-H· · ,< "

Samengesteld

, ' ". !( - (lil

Opdracht 2 Ee' :(. '" I" 'I" u('~r, .. : l'

Materiaal en gereedschap • A4 '\,It' :k,l, t,·

• f,8 28: " 0(IU

• " e"l'l.'r '" ;io.r

• : 'Id~c'" .,.

• H"

rv18i-H ,,' ,.,.

Geh'LIlI ." Of :' I ,j '1

A' ",ï": ~ ,. 0

,. , 1

" " ,.,.' , <I;' ,

:<1-1'

:-1'

--

1

~-~---

Sportreliëf

De muur van een sporthal is nog helemaal kaal. Jij maakt een mooi reliëf vQortegen de muur.

Huiswerk: Zoek foto's en of plaatjes over sport. Maak een paar schetsen van een relië f Schrij f erbij van wel k materiaa l je hel maakt. Zoek thuis naar rest materiaal dat je kan gebruiken in je ontwerp.

Bespreek de schetsen mei de leerkrach t.

De grootte van het reliëf wordt 15-30 cm. Denk aan bijv. de voel van een wielrenner op een fi el slrapper, een voetbalschoen met ba l van een voetballer, de schoen van een skiër met een ski etc . Voer je ontwerp uil met de restmaterialen en bijv. hou t~ metaal. stof, ku nststof, gips, piepschu im. Schilder hel in passende kleuren.

Beoordelingscriteria:

- originaliteit van het ontwerp - compositie - materiaalgebruik - afwerking

Metamorpbose

Een metamorphose is een gedaan teverwisseling, verandering.

Huiswerk: Zoek foto's en of een plaatje van iets dat je wil veranderen, een persoon, een voorwerp, toen landschap. Maak een schets van de verandering die je wilt aanbrengen.

Bespreek de schetsen met de leerkracht.

Knip het plaatje doormidden. Plak de delen op een A4 vel met een ruimte ertussen voor de tekening. Werk de tekening uit in kleurpotlood. Denk eraan dal de kleuren precies aan moeten sluiten aan het plaatje. Je kan met kleurpotloden mengen door verschillende kleuren over elkaar heen te k leuren.

Beoo rd el i n gsc ri I eria:

_ originaliteit van het onnverp - er is sprake van een metamorphoseiverandering _ materiaalgebrui k (precies namaken van en aansluiten op de kleuren van het plaatje)

•

,'r, " f , .

Beeldend Vonnen klas 3 Nov '04

Schelpvormen in klei

VMBO-klas 3 KBl

Inleiding

Dij is een vonnstudie. leerlingen gaan vanuij een vaste vonn, delen weghalen, om een vonn over het houden. In lee~aar 1 hebben de leerlingen ook schelpvonnen gemaakt, kleine voorstudies als het ware. Deze opdracht is een verdieping daarop. Het is de bedoeling dat leerlingen langer stilstaan bij dij onderwerp en een grote schelp maken (minimaal 15120cm bij 15120cm).

11 Benodigde materialen -bord -voorbeeldmateriaal (kopie schelpen/schelpvonnen) -plankjes -klei -kleigereedschap -water

111 Werkwijze

1. Herhaling van hoe je met het materiaal klei om moet gaan. M.a.w. waar moet je op letten, wat is met klei mogelijk. (denk aan kneden, luchtbelle~es, losse delen aaneenmaken).

2. De leerlingen krijgen de opdracht om deze les de hoofdvonn dit kan zijn een vierkant, bol, cilinder, afhankelijk van welke schelp ze kiezen. Het is van belang dat de leerlingen hier lang bij stilstaan.

3. Als ze deze hoofdvonn hebben bepaald en hebben gemaakt, moeten de leerlingen d.m.v. klei weg te halen de vonn verder verfijnen. Een eis bij deze opdracht is dat het werkstuk gedeettelijk hol moet zijn.

4. Omdat er verschillende soorten schelpen zijn, is het de bedoeling dat deze er verschillend uitzien. Op het laatst wordt dus deze strucluurlbuitenkanVhuid bepaald.

BASISVORMINGSTOETS BEELDEND VORMEN

1 Een ruiterstandbeeld waar je omheen kunt lopen:a is drie- dimensionaal b is twee-dimensionaal c is een relief

2a Teken de sructuur van een muur. b Teken de structuur van hout. e Welk oppervlak heeft geen structuur? 3 Welke kleuren zijn de primaire of eerste kleuren?

d is niet ruimtelijk

4 Welke kleuren zijn de secundaire of tweede kleuren? 5 Wat is het verschil tussen een schets en een teken ing? 6 Leg uit: De" verhoudingen" van het menselijk lichaam. 7 Noem 2 natuurlijke lichtbronnen. 8 Noem 2 manieren om diepte in een schilderij of tekening te krijgen. 9 De horizon in een tekening:

A: is een ondergaande zon boven het landschap. 8: Geeft de ooghoogte aan van de tekenaar bij het maken van de tekening. C: Zit altijd boven het verdwijnpunt. D:Zorgt ervoor dat alles kleiner wordt naarmate het verder weg is.

10 Wat is het verschil tussen organische vorm en een geometrische vorm? 11 a. Teken 4 vlakke basisvormen.

B. Teken 4 ruimtelijke basisvormen. 12 Wat is het verschil tussen t ransparant en dekkend geschilderd? 13 Wat zijn grafische technieken? 14 Welk van de 4 is geen Plantaardige vezel A: linnen

8 : katoen C: zijde 0: JUTE

15 Welke functie heeft een camouflage-kleur? 16 Uit welk land komt de spijkerbroek oorspronkelijk? 17 Zet in de goede volgorde van bewerken: zagen, beitelen, aftekenen, raspen,

schuren, schetsen, vijlen .. 18 Leg uit wat een architect doet. 19 Leg uit wat is mode. 20 Een kleiwerkstuk waar luchtbellen in zitten gaat bij het bakken kapot.

Leg eens uit hoe dit komt.

mensen 3 opdracht a Teken de atlete uit de vrije hand.

b Kleur de vlakken naar eigen keuze.

informatie Gewerkt wordt hier met een vlakkenstruktuur .

Zet de tekening dun op.

Gum de hulplijnen uit en teken daarna de figuurlijnen met een potlood op.

Je kunl de figuurHjnen ook. met inkt optekenen en daarna de hulplijnen uitgummen.

31

stillevens opdracht a Teken het stilleven uit de vrije

hand.

b Teken de figuur op in verschillende lijndikten,

c Kleur de voorwerpen.

32

2 informatie Zet de tekening dun op.

Door versch il in lijndikte ontstaat dieptewerking. Dit is te versterken door de voorwerpen donkerder of lichter Ie kleuren .

000 000 000 000

I I

~ -• • • • • • • • • • •

• • • • • • • • • • •

• • • • • • • •

•

van verharde 'tnQ.teriQ.len

Jossy de Roode

(

[NJ Uitgeverij Niesje Wolters

4

---~----~~~~

Verftechniek brushen

Doop een varkensharen kwast in de verf. Veeg de kwast af aan een stuk keukenpapier, zodanig dat de kwast droog is. Nu met de droge kwasi over het werkstuk "borstelen". Heeft u een werkstuk van textiel gemaakt met plooien: borstel met de droge kwast niet met de richting van de plooi mee, maar borstel dwars over de plooien heen.

De verl blijft nu uitsluitend bovenop de plooi achter. Dat geeft een prachtig diepte-effect. U kunl deze handeling net zo vaak herhalen totdat uw werkstuk de . leurtint heeft die u mooi vindt. Jileraard kunt u deze techniek ook met verschillende kleuren over elkaar toepassen. Gewoon proberen. Geeft het niet het resultaat wat u wi lde bereiken, verf dan uw werkstuk weer egaal en begin opnieuw.

Activator

De Activator wordt vaak ten onrechte "de verharder" genoemd. Dat is niet juist. Paverpol wordt vanzelf keihard. Men mengt Activator door de Paverpol als men een werkstuk voor buiten wil maken. Paverpol wordt dan watervast Ik gebruik Activator uitsluitend voor die delen in een werkstuk die met een kwast lastig te vernissen zijn .

dijvoorbeeld: het haar van een beeldje, of een beeld dat gedecoreerd is met Stockinette (open geweven tricot). Voor de delen die gemakkelijk te vernissen zijn, laat ik de Activator achterwege. Na enige jaren ervaring weet ik dat Paverpol-werkstukken , beschermd met een goede buitenvernis. in weer en wind en zelfs 's winters buiten kunnen staan.

Uiteraard mag men een werkstuk met Activator èn vernis bewerken. Extra bescherming kan nooit kwaad. Maar wel opletten: als u Activator met Paverpol gemengd heeft. moet u alles

opmaken. U kunt het dan niet meer bElwaren. Een goed afgesloten pot pure Paverpol Kunt IJ oc!1t':perkt op een vorstvri je plaats bewaren!

Materialen

Pavercolor

Pavercolor is een milieuvriendelijke kleurpoeder op waterbasis, die zich gemakkelijk door de Paverpol laat mengen folo 1.

Enkele Pavercolors worden uit natuurl ijke grondstoffen gewonnen en enkele zijn kunstmatig gemaakt. Ze hebben dus niet allemaal dezelfde korrelstructuur. De één kan wat grover zijn dan de andere. Mocht een bepaalde Pavercolor wat langer blijven "korrelen~ in de Paverpol, dan is wat langer goed roeren de oplossing. Ook kunt u, voordat u de Pavercolor aan de Paverpol toevoegt, de Pavercolor met een klein beetje water aanmaken. Met de inhoud van een potje Pavercolor kunt u 1 liter Paverpol kleuren.

Pavercolor is er in 21 kleuren. De kleuren drogen altijd donkerder op. Pavercolor zwart, gemengd met Paverpol wordt grijs, maar droogt roetzwart op! De melaalkleuren verliezen glans als u ze door de Paverpol mengt, maar het geeft wel een apart effect.

U kunt de metaalkleuren ook met een droge zachte kwast op de nog plakkerig aanvoelende Paverpol aanbrengen. Een superglanzend effect!

1

Parelmoerpoeder

Een product waar u schitterende effecten mee kan maken. Parelmoerpoeder kunt u aan de pure Paverpol toevoegen en er bijvoorbeeld een witte katoenen lap in drenken. De lap krijgt een prachtige parelmoerglans. Parelmoerpoeder kunt u tevens mengen met Pavercolor. Ook krijgt acrylverf, gemengd met parelmoerpoeder een prachtige glans.

Pavercotton

100% katoenen vezels waar u allerlei creatieve dingen mee kunt doen. Het meest wordt het gebruikt om pruikjes van te maken. Maar het is ook mogeli jk om er schalen mee te maken. U kunt tevens de Pavercotton in lange slierten in elkaar draaien en daarmee versieringen maken op uw werkstuk foto 2.

Vernissen

Altijd de allerlaatste bewerking van uw werkstuk. Voor een werkstuk wat binnen blijft is vernissen niet nodig. Alleen als u uw werkstuk extra glans wilt geven, is vernissen met lak een mogelijkheid. Glanslak is overal te koop. Maar als u een beeld bu iten wilt zetten en met vernis beschermen en u wilt het absoluut niet laten glanzen, dan wordt het een ander verhaal.

Van rnijn cursisten hoorde ik herhaaldelijk dat het lastig was om aan een goede matte vernis te komen, die voor buiten geschikt is. Ik ben op zoek gegaan heb tenslotte twee prachtige vernissen gevonden, die voor buiten geschikt zijn. De Josefine zijdeglans vern is gebruik ik om beelden met een bronseffecl nèt die zachte glans te geven die ook bij een echt bronzen beeld hoort. De Josefine zeer matte vernis daar ben ik (en ook mijn cursisten) super tevreden over. Ik gebruik hem zelfs om werkstukken die met het kalkachtige Fresco-effect beschilderd zijn te beschermen. Het blijft prachtig mat en het is tevens een zeer goede buitenvernis . Een plezierige bijkomstigheid vind ik dat u de kwasten gewoon met water en groene zeep kan schoonmaken. Het gemak dient de mens!

Structuurpoeder

Structuurpoeder is een hele fijne houtpoeder die zich goed laat mengen met PaverpoJ. U kunt gelijktijdig Pavercolor toevoegen om het mengsel te kleuren. De structuurpoeder wordt lesamen met Paverpol en Pavercolor tol een dikke pasta gemengd. Deze pasta hecht op vrijwel alle ondergronden. Ook rechtstreeks op tempex en styropor-vormen (piepschuim) aan te brengen.

•

2

•

Materialen

Structuurpasta maken

Dal Paverpol een veelzijdig product is , laat ik u hierbij zien. U kunt een grove­en een fijne pasta maken. Voor de grove heeft u keuken- of toiletpapier nodig. U scheurt het papier in kle ine stukjes en mengt ze met een plastic spatel door de PaverpoJ. Wilt u met kleur werken, dan kunt u er tevens Pavercolor aan toe voegen. De pasta moet stevig zijn , hij mag niet van de spatel druipen foto 1 .

Diegenen die van gladder werk houden kunnen de Paverpol mengen met Josefine structuurpoeder. Dit is een zeer fijne houtpoeder. Uiteraard kan ook hierbij gelijktijdig de Pavercolor gebruikt worden.

Werkwijze voor het maken van een beeldje: maak een geraamte van electriciteitsdraad en aluminiumfolie. Beplak het gehele geraamte met schilderstape. Meng 1/4 liter Paverpol meI 114 liter structuurpoeder en 1/4 potje Pavercolor tot een pasta. Altijd gelijke delen gebruiken.

Breng met een plastic spatel de structuurpasta op het werkstuk aan. Dompel af en toe de spatel in een pot water en strijk hiermee de pasta superglad. Na uitharding mag het ook nog geschuurd worden, maar dat zal veelal niet nodig zijn.

-

Na droging kan het beeldje eventueel nog bijgeschildet'd worden. Werkwijze op een houten paneel, of schildersdoek: maak de pasta 20als hierboven beschreven . Teken de hoofdmotieven op het paneel, of doek met potlood. De motieven met structuurpasta invullen in diverse kleuren. Dil doet u met een plastic spatel. Doordat de pasta gemengd is met Paverpol droogt het snel en kunt u op dezelfde dag verder gaan schilderen met acrylverf.

U kunt de pasta zelfs een paar centimeter dik aanbrengen. De droogtijd duurt dan wat langer. Mei de föhn kan de droogtijd verkort worden.

Glaceer

Met deze Josefine glaceer kunt u in combinatie met de Pavercolors heel mooie effecten maken.

5

Als u de glaceer met een Pavercolor mengt, krijgt u een dikke transparante vloeistof. Hoe meer Pavercolor u aan de glaceer toevoegt, hoe minder transparant hi j wordt . Met glaceer is het mogelijk om mooie achtergronden te maken. Vlekken vloeien in elkaar over en de ondergrond blijft ook zichtbaar. Glaceer wordt veel gebruikt om een marmer effect te krijgen. Het werkt gemakkelijk en het droogt niet zo snel. Een ftfouteft vlek is snel weggeveegd met een stuk keukenpapier. Er kan dus niets mis gaan. U kunt de glaceer mengen met aHe Pavercolors. De metaaltinten goud, zilver, brons en antiekgoud verliezen glans, maar ook dit geeft een apart effect.

Formot!t

Een zelthardende klei op houtvezG -basis waar u zeer g!ad mee kunt boetseren.

Voor een porseieinachtig effect kan d'ö: klei geschuurd worden met eer' Otl Ie panty. De klei krimpt iets bij droging Gaat de droging te snel door warmte dan kunnen er scheurtjes ontstaan.

•

6

die overigens snel bij te werken zijn door de droge laag wat vochtig te maken en er een nieuw stukje Formofit op te plakken. De klei hecht aan vrijwel alle materialen, zelfs aan glas. Altijd de ondergrond vochtig maken voor een goede hechting. De klei zelf voelt wal "stopverf- achtig"aan. Zeer prettig om mee te werken.

Bij het maken van een beeldje (uitsluitend voor binnen) kunt u hetzelfde geraamte gebruiken van electriciteitsdraad en aluminiumfolie. Oe klei hecht perfect op de folie foto 3. Na droging kunt u de klei beschilderen en aflakken met Paverpol. Dit geeft een mooi keramisch effect.

Stocklnette

Een open geweven, zeer rekbare tricot. Een lapje, gedrenkt in de Paverpol wordt tweemaal zo lang in de richting waar de meeste rek in zit. Knip dus nooit te grote tappen en let op de rek richting. Stockinette geeft een rafelachtig effect, dat vooral leuk staat bij de aankleding van sprookjesachtige figuren. Oe natureltint van de Stockinette laat zich prachtig combineren met de Parelmoerpoeder. Er is een Stockinette met een fijne structuur en een grove structuur.

Materialen

• I L~

5

• • ~ _ ____ ~. _______ C _____ ...J

•

-

6

7

s

S2-()

\ J

I \1 1

Materialen

Het maken van een geraamte van electriciteitsdraad en aluminiumfolie

Hoe groot. of hoe klein u een beeldje maakt, de werkwijze tot het maken van een geraamte van electriciteits­draad blijft hetzelfde foto 4.

De afmetingen van het electriciteits­draad bepalen de grootte van het beeldje .

Voor een beeldje van circa 50 cm groot heeft u nodig: 2 slukken draad van 70 cm en één stuk van 50 cm. Werkwijze: draai de twee gelijke stukken vanuit het midden in elkaar en wel zodanig dat er 23 cm voor iedere arm ontstaat, 12 cm voor het Hjf en 30 cm voor ieder been.

Het stuk van 50 cm vouwt u dubbel en draait er een lus in . Dit wordt het hoofd. Sla de twee uiteinden van de lus éénmaal om de armen.

De afmeting van schouder tot schouder hangt af van de grootte van het beeldje . Voor een figuur van 50 cm groot is het 9 cm. Voor 40 cm groot 7 cm en voor een beeldje van circa 24 cm groot 5 cm. De uiteinden met een stukje schilderstape ter hoogte van het middel vastzetten.

U kunt nu het geraamte met aluminiumfolie verdikken en vormen. Voor het hoofdje een bolletje aluminiumfolie luchtig in elkaar frommelen en op de lus van het electriciteitsdraad drukken.

Nu een mooi stevig bolletje kneden. Vind u dit lastig, dan kunt u ook een klein piepschuimbolletje gebruiken van 4 cm doorsnede. Houdt rekening met de houding die u uw beeldje wilt geven. Druk de fol ie stevig rondom het geraamte en plak losse stukken met schilderstape vast.

Knijp alle lucht onder de folie uit. Heeft u niet genoeg kracht in uw handen, Jobruik dan een hamertje. AJuminiumfolie wordt op deze manier behoorl;jk hard.

Het maken van een geraamte met staaldraad en tempex

7

De staaldraadgeraamtes waar ik mee werk. maak ik in drie verschillende afmetingen: 45 (smalt), 65 (medium) en 70 cm (large) . De dikte van het tempex is circa 2 cm.

Verder heeft u gegalvaniseerd staaldraad van 3 mmo dikte nodig. Dit staaldraad kunt u tevens voor builenobjecten gebruiken, want het roest niet.

Voor het large geraamte heeft u 1 '/;. m staaldraad nodig, voor medium 1.40 m en voor small 1.00 m. De afmetingen van het benodigde tempex is voor het grootste geraamte: 131/2x50 cm, voor de middelste: 12x45 cm en voor de kleinste: 10x25 cm.

De lus die het hoofd moet worden is 5 cm. Houdt voor de schouderbreedte van de geraamtes dezelfde maten aan a ls de breedte van het tempex . Klem de tempex tussen het draad en zet het met schilderstape vast foto 7.

Boor in een dik blok hout enkele gaatjes, zodat u de geraamtes rechtop kan zetten als u ze gaat bekleden.

8

Beschrijving werkstukken - -----

Drie donkere dames met schaal

Deze figuren staan model voor de titel van dit boek ~Beelden en schalen van verharde materialen". Dal een schaal niet uitsluitend van aardewerk, of glas behoeft te zjjn, laat ik u hier zien. Bovendien is een schaal van katoenvezels niet zo gebruike lijk en wellicht daarom spreekt mij dit aan. Ik bewandel graag de niet uitgestippelde wegen. Altijd iets anders dan ~gewoon" . Dat houdt de spanning erin en nieuwe uitdagingen vind ik heerl ijk. Hopelijk vindt u dat ook!

3rooUe van de figuren van top lot teen : 50 cm.

Benodigdheden

- 1 'Il liter Paverpol - 1 rol keukenpapier - 1 potje Pavereolar bruin _ 1 potje Pavereolar cyclaam rood - 1 potje Pavercolar brons - 1 zakje Pavercotton (katoenvezels) - 1 zakje Stockinette fijn - 1 rol aluminiumfolie - 1 plastic spatel - 6 ringetjes van 1'12 cm doorsnede - 1 metalen ring van 20 cm doorsnede - 1 schaal van circa 33 cm doorsnede - plastic huishoudfolie - schilderstape - A!eene's acryiverf antique gold - 6 stukken electriciteitsdraad van

70 cm

- 3 stukken electriciteitsdraad van 50 cm

- zwart ijzergaren - 6 kopspijkertjes • voor voetstuk: een cirkel van 32 cm

doorsnede mdf van 4 cm dik

Werkwijze

Maak de drie geraamtes van electrici teitsdraad en aluminiumfolie zoals beschreven staat op pagina 7.

Daarna zet u de geraamtes in de goede houding en beplak ze geheel met schilderstape. Maak gaatjes voor de kopspijkertjes in de voeten. Scheur circa 12 vellen keukenpapier in kleine stukjes.

Leg een vuilniszak, of een stuk plastic op uw werktafel. Schenk 3/4 liler Paverpol in een afsluitbaar bakje en meng de stukjes papier en 3/4 deel Pavercolor bruin met een plastic spatel door elkaar tot een stevige pasta.

Als u een beetje pasta op uw spatel neemt, mag het er niet afdruipen. Is de pasta te dun, dan nog wat stukjes papier toevoegen.

Neem steeds een gedeelte van de pasta uil het afsluitbare bakje en werk vanuit een ander bakje .

Zo blijft de pasla lekker smeuïg en droogt niet uit. Breng met de spatel de pasta op de met schilderstape beplakte figuren en bedek ze zodanig dat u een paar droge plekken overhoud om het figuur neer te leggen op het plastic, of vuilniszak.

Deze plekl<en kunt u later met de spatel bewerken als de andere delen droog zijn. U herhaalt dil met de andere figuren . Bewaar een klein beetje van deze pasta.

De figuren goed laten drogen en uit laten harden (circa 2 dagen) . Ondertussen kunt u aan de schaal gaan werken . Omwikkel een schaal geheel met . ilaslic huishoudfolie en leg hem ondersteboven.

Schenk 1/4 liter Paverpol in een bakje en voeg daar 1/4 deel Pavercolor cyclaam rood aan toe. Goed mengen. Voeg 1/2 zakje Pavercotton aan het mengsel toe en meng dit met een plastic spatel door e lkaar.

Zorg dat de vezeltjes lotaal doordrenkt worden met de gekleurde Paverpol. Trek het af en toe een beetje uit elkaar om te controleren of het helemaal met de kleur in aanraking geweest is.

Maak er een stevige massa van, die niet van de spatel druipt en breng het op de onderkant van de schaal aan. Met de spatel de Paverco1ton over de schaal verspreiden in een gelijke dikte foto 2.

Wegzetten en goed door en door laten drogen. Daarna de schaal omdraaien, het plastic folie verwijderen en de andere kant laten drogen.

De volgende stap is het vastzetten van de drie figuren op het mdf­voetstuk. Bepaal de juiste plaatsen van de figuren en sla de kOpspijkertjes door de gaatjes in de voeten aan het mdf-voetstuk vast. Met een beetje bruine pasta de kopspijkertjes bedekken.

Maak de metalen ring aan de handen (voorlopig) vast met stukjes ijzergaren.

U gaat nu verder met de voorbereiding van de aankleding

Knip uit de Slockinette 6 kleine reepjes circa 1 x6 cm, 3 lappen van 20)(30 cm, 9 lapjes van 12)(12 cm, 12 lapjes van 9x9 cm, 3 stroken van 6x50 cm en 2 stroken van 5x25 cm.

Schenk 1/4 liter PaverpoJ in een bakje en meng dit tevens met de overgebleven (1 /4 deel) Pavercolor bruin.

Dompel de strookjes van 1 >:6 cm hierin en maak daarmee de ring goed vast aan de hand"., van de drie figuren . Bewaar het bakje bruine Paverpol en sluit hel goed af.

Maak de oorringen twee aan twee met aen stuk ijzergaren aan elkaar vast. Oe lengte van het ijzergaren moet genoeg zijn om over hel hoofd te liggen en wel zodanig dal de oorringen aan weerskanten op de juiste plaats komen te hangen,

Zet het ijzergaren boven op hel hoofd vast met een stukje tape. Dompel nu wat plukjes Pavercotton in de bruine Paverpol en bedek de hoofden ermee. Bewaar wederom de overgebleven bruine Paverpol.

De aankleding (voor alledrie de figuren hetzelfde)

~-:hen k circa 1/4 li ter Paverpol in een ... akje en meng er tevens 1/4 deel cyclaam rode Pavercolor door. Laai een klein beetje pure Paverpol in de pot achter.

Dompel een lap van 20x30 cm in de cyclaam rode Paverpol en drapeer de lap over één schouder van de figuur tol laag op de rug. Mei 3 lapjes van 12x12 cm en 2 lapjes van 9x9 cm. bekleedt u de rest. Van een strook van 6x50 cm maakt u een tulband rond het hoofd.

Als u alle drie de figuren aangekleed heeft dompelt u de twee stroken van 5x25 cm in de cyclaamrode Paverpol en omwikkelt u daarmee de gehele

'3talen ring.

Door het laatste restje pure Paverpol mengt u een volle theelepel Pavercolor brons. Hierin dompelt u de twee overgebleven lapjes van 9x9 cm. Deze lapjes drapeert u als laatste versiering op de kleding van de donkere dames. Met de acrylverf antique gold beschildert u de oorringen en de b!nnenkant van de schaal. Tenslotte heeft u nog een restje bruine Paverpol.

u doopt een grote varkensharen kwast in de Paverpol en beschildert hiermee het mdf voetstuk. Goed laten Gro!:jer "disn nodig nogmaals herhalen. Zet _It' .Iroge en uitgeharde schaal bovenop de figuren er. uw ·.vB'kstuk I~ klaar'

9

Beschrijving werkstukken

Twee zittende blauwe figuren met schaa l

Waar u deze figuren ook neerzet, door de intens blauwe kleur van de Pavercolor blauw, zal het lijken alsof er licht doorheen komt. Ik zet dit werkstuk vaak voor het raam. Dan lijkt het nog echter. Gedroogde blauwe Hortensia's doen het ook goed in deze schaal.

Benodigdheden

- 1 liter Paverpol - Pavercolor blauwen jeansblauw - 4 stukken electriciteitsdraad van

60 cm - 2 slukken electriciteitsdraad van

40 cm - aluminiumfolie - 2 kopspelden met plastic bolletje - 1 zakje Pavercotton - schaal met doorsnede 30 cm - metalen ring met doorsnede 15 cm - 1 oud wit 100% katoenen T-shirt - Aleene's acrylverf pewter en nickel

silver

Werkwijze

Maak van het electriciteitsdraad en de aluminiumfol ie de geraamtes zoals beschreven staat op pagina 7, met de volgende afmetingen: 9 cm voor het lijf, 20 cm voor iedere arm en 28 cm voor ieder been.

Druk de kopspelden op de plaats waar het neusje moet komen in de hoofdjes. Knip uit een wit 100% katoenen T·shirt 16 stroken van 6x24 cm.

f\.leng 1 liter Paverpol met een potje Pavercolor blauw. Goed mengen! U Ki..;i It Gok ,:1~ blauwe Pavercolor met cen klein beetje water aanmaken alvorens u hem door de Paverpol mengt.

Schenk een hoeveelheid Paverpol in een ander bakje en sluit de rest goed af. Zo kunt u steeds een beetje Paverpol bijschenken en droogt het niet te snel.

Dompe l de stroken van 6x24 cm één voor één În de blauwe Paverpol. Werk niet te nal, zodra u druipl, gebruikt u teveel Paverpol. Beter is om de textiel stukje bij beetje in de Paverpol te dompelen en het goed door de textiel kneden.

Omwikkel de beide geraamtes van top tot teen met deze stroken. U houdt er waarschijnlijk een paar over, maar die bewaart u.

Als de figuren geheel omwikkeld zijn , dompelt u één voor één de lappen van 20x20 cm in de Paverpol. Pak een lap aan een punt en leg die van achter naar voor over één schouder. Drapeer de lap om het lijfje. Dit doet u met de volgende lap ook , maar dan van voor naar achter over dezelfde schouder.

Vervolgens dompelt u een plukje Pavercotton in de Paverpol en druk het op het hoofdje. Met een satéprikker de vezeltjes wat uit elkaar trekken. Daarna met de strookjes van 4x24 cm een bandje rondom het hoofd leggen.

Twee à drie overgebleven stroken knipt u in de lengte doormidden, dompelt ze één voor één in de Paverpol en omwikkelt de metalen ring ermee. Maak tijdens het omwikkelen gelijktijdig de handen van de figuren aan de ring vast.

U gaat verde r met de schaal. Omwikkel een schaal geheel met plastic hu ishoudfolie. Dompe! een flinke pluk Pavercotton in de Paverpol. Let goed op dat alle vezeltjes gekleurd worden.

Knijp de pluk goed uit en trek hem wat uit elkaar. Druk de Pavercotton goed in de schaal. Meng door de overgebleven Paverpol een volle heelepel Pavefcolor jeansblauw.

Heeft u deze dag een etentje, of moet u uit? Doe dan nu handscl10entjes aan, want de Pavefcolor lean~ blauw is

10

- - -- - ---wat lastiger van uw handen af te krijgen dan de andere colars. Neem waer een pluk Pavercotton en dompel dit erin. Goed uitknijpen en op creatieve wijze deze pluk in de schaal drukken. Er ontstaat een leuk patroon. Alles goed laten drogen.

Schenk wat acrylverf pewter in een bakje en brush (zie voor deze verftechniek op pagina 4) de zittende figuren . Dit herhaalt u met een klein beetje acryl nicket silver. Doordat het blauw van de figuren nog steeds goed zichtbaar is, lijkt het alsof er een doorschijnend effect ontslaat. op een vensterbank, of een kastje dat voor het raam staat komt dit verkstuk prachtig tol zijn recht.

Twee gestyleerde figu ren met hoedje en schilderij

Een variant op het geraamte van gegalvaniseerd staaldraad. in plaats van tempex heb ik mdf gebruikt. De figuren krijgen een andere vorm en zullen u wellicht inspireren tot allerlei verschillende uitstralingen.

In combinatie met een schilderij heeft IJ een zeer apart werkstuk. ~k vind het ook geschikt voor de etaiage van een oiamesmode win~el.

Benodigdheden figurên

- 1 Uer ,.", ûerpo! Pavercolor zwart keukenpapier

Beschrijving werkstukken

· plastic spatel · 1 stuk gegalvaniseerd staaldraad

(dikte 3 mm.) van 1.50 m en een stuk van 1.20 m

- 2 stukken mdf van circa 2 cm dik, afmeting gezaagd: 3x10x24

- schi lderstape - aluminiumfolie - Pavercotton - 2 stroken Stockinette van 15x50 cm - 2 strooien hoedjes (Kars) - blok Meranti hout van B cm dik,

afmeting: 13x25 - Aleene's acrylverf pewter en bronze

Benodigdheden schilderij

- houten plaat van 50x60 cm - afbeelding uit boekje Glass Painting

(Plaid) - 1/2 liter Paverpol - Pavercolor zwart, wit en bruin - lf2 liter Josefine structuurpoeder - plastic spatels groot en klein · Aleene's acrylverf white, black, burnt

umber, deep blush, yellow och re , bronze, pewter, antique gold.

- dunne penseel en dikke varkensharen kwast

Werkwijze figuren

Buig het staaldraad in de vorm foto 8. De lus voor het hoofd is 5 cm en de schouderbreedte is 10 cm. Zaag het mdf en bevestig het met schilderstape aan het staaldraad.

Maak van een bolletje aluminiumfolie het hoofd (6 cm doorsnede) en verdik het lijf met aluminiumfolie zodanig dat het wat ronder wordt. De ruimte tussen borst en hals ook opvullen met folie. Het gehele figuur met schilderstape beplakken .

Scheur een aantal vellen keukenpapier tot kleine stukjes. Meng de pot Paverpol met het potje Pavercolor zwart. U krijgt een grijze massa, die absoluut roetzwart opdroogt.

SchenK circa t/2 ;tsr in een bakje ell meng het keukenpap:er ereloor. SlLit dl~ po~ goed af Let op dat het papier ;eheel doordrenkt raakt. Meng dit tol h8t de dikte h :;cft van een p8sta. -Iet mag I")iet van de spat0.1 druipen.

-------

Breng de pasta met de spatel op de figuren aan. Dompel daarna één voor één de stroken Stockinette in de Paverpol en drapeer ze om de figuren.

Vervolgens dompelt u een pluk Pavercotton in de Paverpol en drukt die op de hoofden. Tenslotte dompelt u het gehete hoedje in de Paverpol.

Even met een kwast afvegen zodat ze niet meer druipen en op de hoofden plaatsen. Alles goed laten drogen. Boor in het blok Meranti 4 gaatjes en zet het staaldraad stevig vast met een goede lijm.

Beschilderen: Zie voor schilders­techniek brushen op pagina 4. Met acrylverf pewter brusht u de lijven en hoofd. Met brons de Stockinette, het hoedje en het houten voetstuk.

Werkwijze schilderij

U begint met de achtergrond. Schilder met een grote kwast de houten plaat met acrylverf white. Schenk op een schoteltje de volgende kleuren acrylverf: burnt umber, deep blush en yellow ochre.

Een grote varkensharen kwast doopt u in de verf en deze veegt u af aan een stuk keukenpapier. Nu tamponeert u vlekken op het schilderij. Laat hier en daar ook de witte ondergrond zien.

Als d it droog is brengt u met potlood de afbeelding over op het schilderij. Met een penseel en acrylverf black trekt u de lijnen duidelijk na.

Schenk de Paverpol in een bakje en voeg er dezelfde hoeveelheid Josefine structuurpoeder en 1/2 potje Pavercolor wit bij. Meng alles door elkaar tot een pasta mei een plastic spatel.

De pasta mag niet van de spatel jru;pen. Breng met de kleine spatel de

witte pasta aan cp het gezicht, hals en de middelste strOOK van de hoed. Let op dat u niet 3( ..:!e zwarte lijnen

{jit klaar mengl u : ... ee •. lle theelep€:s P~verci' ior bruin door de witte Paverpol.

--- ._------

Met deze kleur pasta bedekt u de ~inker rand van de hoed, de lippen en de kraag. Tenslotte mengt u een ,heelepsl Pavercolor zwart door de pasta en brengt u dit aan op de bol van de hoed, het haar, de rechter rand van de hoed en hel oog.

Als dit droog is, schildert u de middelste strook van de hoed met antique gold. De zwarte gedeelten van de hoed brusht u met pewter en de bruine vlakken brusht u met branze. Tenslotte brusht u de witte vlakken (behalve het oog) met burnt umber (zie voor deze verftechniek op pagina

4).

Ballerina met wind klokken

Zit ze er niet heerlijk dromerig bij , deze ballerjna? In een rustig hoekje van de tuin zit ze op haar gemak met een wind klokje te spelen, die tinkelt als er een zuchtje wind langs strijkt. Straks moet ze weer aan haar vermoeiende oefeningen beginnen, maar nu even rust.

Benodigdheden

- 1 liter Paverpo! - 1 Hesje Activator 30 mi (uitsluitend

nodig ab u het beeldje buiten wilt zetten)

- i po~ie Pavercclor v/art 1 oud 100':;;; katoenen T-~11irt alumi 1iurnk,iie

11

Beschrijving werkstukken

- 2 stukken electriciteitsdraad van 2.30 m en 1 stuk van 90 cm

- Pavercotton - Stockinette Grof - 6 windktokbuisjes van 7 mm

doorsnede - metalen ring van 8 cm - 2 dikke katoenen zwarte veters - schilderstape - zwart ijzergaren - satéprikker - Josefine zijdeglans vernis - houten plankje 20x20 cm - Aleene's acrylvel1 pewter, en true

grey

Werkwijze

Vouw de stukken electriciteitsdraad afzonderlijk dubbel en draai ze in elkaar. U heeft nu 3 stevige dubbeldradige stukken.

Nu maakt u het geraamte volgens de werkwi jze op pagina 7 met de volgende afmetingen: 20 cm voor het lijf, 43 cm voor iedere arm en circa 50 cm voor ieder been. De lus voor het hoofd is 6 cm foto 5.

Maak het hoofd van aluminiumfolie en "boetseer" er met de folie een neusje op. Verdik het lijf, armen en benen tevens met folie. Plak losse stukken met schilderstape vast.

Knip uit het T-shirt aUe naden, boorden en zomen. Uit een mouw knipt u een lapje zonder naden van circa 15x15 cm. Dit is om het hOOfdje mee te bedekken. Verder knipt u circa 30 stroken van 7x30 cm.

Hiermee omwikkelt u het gehele figuur van top lol teen. Vervolgens 2 stroken van 2x30 cm om de ring mee te omwikkelen en aan de handen vast te maken.

Tenslotte knipt u uit de Slockinette: 3 stroken van 8x30 cm en 6 lapjes van 15x15 cm.

Meng de 1 litarpot Paverpol met 1 potje Pavercolor zwart. Goed mengen. U krijgt een grijze massa die vanzelf zwart wordt. Schenk wat PH'Jerpol in een ander bakje en voeg er telkens nieuwe bij nis het op ra.?:,o;!.

Dompel het lapje van 15x15 cm in de Paverpol en knijp het goed uit. Werk niet te nat, als u druipt gebruikt u teveel Paverpol! Bedek hiermee het gezichtje. Zorg dat er geen plooien op het gezichtje ontstaan. Werk de plooien naar achter weg. Hier komt het haar overheen, dus dat ziet u niet meer. Omwikkel hierna het gehele figuur meI de stroken van 7x30 cm, die u één voor één in de Paverpol dompelt.

Dompel de stroken van 2x30 cm in de Paverpol en omwikkel de metalen ring en maak hiermee tevens de ring aan de handen van de ballerina vast. Dompel de veters in en w indt die om de benen. Als u het beeldje buiten wilt zetten voegt u nu wat Activator toe als volgt: schenk wat Paverpol in een bakje (circa 1/4 liter) en voeg daar een scheutje Activator bij.

De hoeveelheid komt niet zo nauw, ongeveer twee theelepels. Meng dit goed door elkaar. Dompel één voor één de stroken Stockinette in dit mengsel en kleedt de ballerina als volgt aan: een strook van 8x30 cm vanuit het midden over de schouders.

Met de lapjes van 15x15 cm maakt u het rokje en van de laatste strook 8x30 cm maakt u de ceintuur. Tenslotte dompelt u een flink stuk Pavercotton in de Paverpol en drukt deze op het hoofdje.

Maak er een leuk kapselt je van die u met een satépri kker wat uit elkaar trekt. Omdat de Stockinette en het haar door hun structuur niet goed te vernissen zijn, heb ik hierbi j de Activator gebruikt. De Paverpol gemengd met de Activalor kunt u niet bewaren.

Als alles goed droog en uitgehard is na CÎrca drie dagen, bevestigt u de windklokken met ijzergaren aan de ring. Met acrylverf pewter brusht u het gezicht, lichaam en het haar. Met true grey de kleding. Hierna kunt u de overige delen en ook het haar en de kleding van de ballerina met Josefine Zlj(1(: glans vernis extra bcschem1(m tegen regen el'" 'leeuw.

12

Moeder en kind

Als ik een titel voor dit werkstuk zou moeten kiezen, dan zou ik hel "Aandacht" noemen. De moeder heeft zo te zien iets anders aan haar hoofd en het kind vraagt om aandacht. '"Moeder en kind" is een onuitputtelijk thema om beelden uit te maken.

"De liefde voor je kind is de enige onbaatzuchtige liefde die er is", heb ik eens gelezen. De moeders onder ons zunen dit beamen. En al bent u geen moeder, dan hoop ik dat dit thema toch een insipraliebron voor u kan zijn.

"'enodigdheden

- 2 '/2 m gegalvaniseerd staaldraad van 3 mm dikte

- 2 plaatjes tempex van 13'hx50 cm en 10x25 cm

• schilderstape - aluminiumfolie - keukenpapier - 1 liter Paverpol - plastic spatel - haarlak - zachte kwasi - Pavercolor zwart, zeeblauw, vioiet,

blauw, goud en zilver - siersteen

Werkwijze

Maak de geraamtes volgens de beschrijving op pagina 7 afmetingen: large en smaU.

Beschrijving werkstukken

Met aluminiumfolie maakt u de hoofden, en de arm van het kind. Vul tevens de open ruimte tussen tempex en hoofd op met folie. Het geheel beplakt u met schilderstape.

Maak een structuurpasta van keukenpapier, 1 potje Pavercolor zwart en 1 liter Paverpol zoals beschreven staat op pagina 5.

Bewaar de pasta in een afsluitbaar bakje en neem steeds een beetje in een ander bakje. Breng met de spatel de structuurpasta aan. Het prettigst werkt u als u de figuren rechtop laat staan.

Het is niet nodig om de figuren te laten drogen om verder te gaan. De figuren worden afgewerkt met Pavercolor. De kleurpoeder hecht zich op een nog plakkerige onderlaag. Wilt u echter een andere keer verder gaan, strijk dan met een kwast een laagje Paverpol (naturel) op het figuur.

Doop een droge zachte kwast (steeds afzonderlijk) in de Pavercolors zeeblauw, violet en blauwen breng dit vlekkerig op de figuren aan. Als laatste gebruikt u het goud en zilver. Laat hierna alles goed drogen en uitharden. Spuit Ier bescherming wat haarlak op de figu ren. Niet vernissen met de kwast!

Zoek op het tuincentrum een mooie steen uit, boor er gaatjes in, die u vult met een goede lijm en zet de figuren er goed vast in.

Het houlen paneeltje op de achtergrond is 30x40 cm Het is met dezelfde structuurpasta en dezelfde kleuren gemaakt. Er is tevens wat Pavercotton op het paneel aangebracht.

Grijze figuren met tulbanden

De prachtige kleur grijs uit de nieuwe serie Pavercolors vond ik passen bij deze figuren. In de tuin past deze kleur overal bij. In een drukke border, maar ook tussen rustig groen.

De kleur van de steen die ik a ls voetstuk gebruikt heb is bijna hetzelfde. Op het tuincentrum vind ik altijd de mooiste stenen. Ik kan urenlang zoeken naar de steen met de juiste vorm, de juiste kleur en de juiste afmeting.

Mijn man is niet altijd gelukkig met mijn keuze. Hij boort zich soms een ongeluk op het harde gesteente. Maar ja, als het nu nèt die perfecte steen is die ik zocht, doet hij het met liefde (hoop ik).

Benodigdheden

• 1 liter PaverpoJ ·2.90 m gegalvaniseerd staaldraad

van 3 mm dikte - 2 tempexplaatjes van 131/2x50 cm

en 12x45 cm - schiJderstape - aluminiumfolie - 24 stroken 100% wit katoen van 8x25 cm en

- 2 lappen van 50x50 cm uit een oud laken. of T-shirt

- 1 meter Stockinette - 50 cm katoenen kant - Pavercolor grijs er. bruin - A!eene's acrylverf white

13

Werkstukken

't

14

--------------,~~er~k~s~tu-k~k'e-n----------------------

- ------------ --- ----Twee zittende blauwe figuren met schaal

Kleine beeldjes met koppelsteentjes

15 - ----------:::::,----::----:-:,------- -----

Werkstukken ---------------------------------------

.

16

Werkstukken ---- - - ---- - - -------

l ------ - -

17

Werkstukken ----- - ---------------------

met en schilderij

,

I

18 -----_._----::----::-::--------------

Werkstukken

Glazen vaBS met elfjes

- > i~

i

Moeder en kind

Ic

, I

Werkstukken

"Bronzen·t beeldjes van structuurpasta

19

.. »-,

20

LangbenÎg6 dame met roos en schilderijtje

Werkstukken

21

Beschrijving werkstukken ---_._--------_._------_._-----

'arkensharen kwasi 'o$efine vernis zeer mat ;lersteen

'erkwi jze

aak volgens de beschrijving op 3.rina 7 de geraamtes met de fmelingen: large en medium. orm de hoofden van aluminiumfolie n vul tevens met folie de ruimte 15sen tempex en hoofd op.

:nip de textiel in de bovenstaande Ifmetingen. De Stockinette in twee 3.ppen van 35x60 cm en drie stroken 'an 10x60 cm. Het kant in twee ,troken van 40 cm en 10 cm.

vieng hel hele potje Pavercolor grijs joor de Paverpol. Schenk een beetje n een ander bakje en sluit de rest af. ;ndien nodig steeds wat bijschenken. Zet het figuur rechtop in een blok hout waar u gaatjes in geboord heeft.

Dompel één voor één de stroken van 8x24 cm in de Paverpol en omwikkel daarmee beide figuren. Van hoofd tot het gehele tempex. Het large figuur bekleedt u met de twee lappen van 50x50 cm, een strook Slockinette van 10x60 als sjerp, een strook van 10x60 voor de tulband en de strook kant van 40 cm ter versiering.

He ~dium figuur kleedt u aan met de twee stukken Stockinette van 30x6Q cm, een strook Stockinette van 10x60 cm voor de tulband en het stukje kant van 10 cm voor versiering. Alles goed laten drogen.

Beschilderen: doop een droge varkensharen kwast in de acryl white en brush (zie beschrijving verftechniek pi'igina 4) hier en daar de figuren. Meng tenslotte een klein beetje Pavercolor bruin door de witte acryl on brush er nog wat vlekken bij op "kale plaatsen.

Zoe~ een mooie siersteen op het tuincentrum, boor er gaatjes in en zet cle tigt.ron met lijm stevig vast. Als LI dit object buiten wilt zetten, dan verr,issen met Josefine zeer matte vr,rnis

Danseres Sylvia

Mijn nichtje Sylvia zit al heel lang op ballet. Vaak zijn we gaan kijken als ze met haar balletschool een uitvoering had. Van een vertederend kind is ze opgegroeid tot een prachtige jongedame.

Toen we haar laatste uitvoering bezochten en ik haar als soliste in de schijnwerpers zag staan, wist ik meteen dat ik een beeldje voor haar wilde maken. Met een foto van haar als voorbeeld ging ik aan de slag. Het beeldje is circa 40 cm groot. Ik mocht het beeldje even lenen voor de foto in dit boek. Het is 40 cm groot.

Benodigdheden

- 1/2 liter Paverpol - Pavercolor zwart en lichtblauw - 2 stukken eJectriciteitsdraad van

60 cm en 1 stuk van 40 cm - aluminiumfolie - keukenpapier - vuilniszak - Josefine structuurpoeder - varl'.ensharen kwast - Formofit - houten plankje van 14x8x3 cm - 2 kopspijkertjes - Aleene's acrylveli light blue, nickel

silver en black - lapje witle katoen van 12x60 cm - 6 stukjes tule van 12x 1 Q cm - lichtblauw garen - 50 cm zilverkleurig band

Werkwijze

Maak het geraamte van electriciteits­draad en aluminiumfolie zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 9 cm, arm 20 cm, been 28 cm.

Vorm met de folie een knotje op het achterhoofd. Zet het beeldje in de juiste houding en spijker de voeten aan het houten plankje.

Knip uit 4 vellen keukenpapier 16 stroken van 6x23 cm. Schenk 3/4 deel Paverpol in een bakje en meng dit met iets minder dan 1/2 potje Pavercolor zwart . Leg een vuilniszak op uw werkple k.

Smeer met een kwast de Paverpol aan beide zijden van de stroken papier en omwikkel hiermee het gehele geraamte. Het papier zal hier en daar scheuren , maar dat geeft niet.

Gewoon met de vinger en een likje Paverpol weer aan elkaar maken. Het hoeft niet perfect, want er komt nog een laagje overheen. Als dit klaar is, mengt u wat structuurpoeder door de overgebleven zwarte Paverpol heen.

Maak een pasta die zo dik is dat u hem met een kwast op hel beeldje aan kan brengen. Dit doet u over het gehele beeldje.

Met een dun laagje Formofit bekleedt u het houten plankje . Vergeet niet het hout een beetje vochtig te maken, anders hecht de Formofit niet goed. Alles goed laten drogen.

Meng 4 theelepels acryl light blue met 1 theelepel Pavercolor lichtblauw en schilder hiermee een balletpakje op hel beeldje.

Met acryl black schildert u het voetstuk. Het lapje witle katoen van 12x60 cm rimpelt u met garen in een grote rijgsteek. Laat aan weerszijden het garen een stuk je uitsteken.

Vervolgens mengt u de ol/ergebleven naturel Paverpol met een volle theelepel Pavercolor lichtblauw

22

Beschrijving werkstukken ---------------------~~~--------------------

Hierin dompelt u het gerimpelde lapje en verft het mooi blauw. Maak hier het rokje vao. Trek het garen goed aan rondom het middel. Laten drogen en daarna het rokje aan één kant wat korter knippen .

Rijg vervolgens de 6 lapjes tule op een draad en maak dit ook vast rondom het middel. Van 40 cm zilverkleurige band maakt u vanaf de schouder een versiering aan de voorkant en van het overgebleven stukje een bandje voor in het haar.

Met acryl nickel silver schildert u balletschoentjes op de voeten en het

oeIstuk brusht u tevens met deze Kleur (zie verftechniek pagina 4).

Drie schalen van verschillende materialen

Schalen "bakken"zonder oven. Een schaal van katoenvezels heb ik u reeds laten zien , maar hel is ook logelijk om een schaal te maken van

Kokosvezelpapier en doodgewoon keukenpapier. Kokosvezelpapier is heel stug, maar sterk.

Scheur de stukken, dan bedekken de stukken elkaar onzichtbaar. Als u het papier knipt ontstaan er naden. Niet knippen dus.

Keukenpapier. of toiletpapier is ook prima te gebruiken om een schaal te maken, maar u moet het dik opbrengen, tenminste 1 cm. U kri jgt een keiharde schaal waal" u bijvoorbeeld fruit in kan leggen.

Benodigdheden blauwe schaal

- 1/2 :it;-;[ F Vt )1 1 vel kokosvezclp,wier

,verÇ<.'1lm jeansblauw en vlaw"'"

- dikke varkensharen kwast - Aleene's acrylverf nickel silver - een schaal met een doorsnede van

24 cm - plastic huishoudfolie

Werkwijze

Bekleedt een wijde schaal met plastic huishoudfolie. Scheur het kokosvezelpapier in stukken die ongeveer zo groot als uw vuist zijn. Niet knippen, dat geeft geen mooi effect.

Meng de Paverpol met 1/2 potje Pavercolor jeansblauw. De blauwe kleur van jeansblauw laat zich wat lastiger van uw handen afwassen.

Vindt u dat vervelend, dan handschoenen gebruiken. Dompel de slukken kokosvezelpapier één voor één in de Paverpol en bedek de gehele binnenkant van de schaal ermee. Overlap ieder stuk goed.

Laat de rand van de schaal wat rafelig. In de nog natte schaal nu wat Pavercolor zeeblauw strooien en met een dikke varkensharen kwast de poeder in de ondergrond tamponeren. Alles goed laten drogen.

De schaal van het plastic halen en nu deze kant laten drogen. Tenslotte met acryl nickel silver de schaal hier en daar brushen (zie voor deze verftechniek op pagina 4) .

Benodigdheden groen schaaltje

• 1/2 liter Paverpol - keukenpapier - Pavercolor zeeblauw - Aleene's acrylverf gold - een schaaltje met een doorsnede

van 15 cm - plastic huishoudfolie - plastic spatel

Werkwi jze

Omwikkel het schaaltje geheel met piastic huishoudfolie. Schenk de Paverpol in een bakje Meng er 1/2 potje Pavercolor Zf ~blauw door. Goed iomel!.

Scheur een aantal vellen keuken­papier en maak een dikke pasta. Deze mag niet van de spatel druipen. Leg het schaaltje ondersteboven en spatel een dikke laag pasta van 1 cm dik over het gehele schaaltje.

Goed lalen drogen, omdraaien, hel plastic verwi jderen en de andere kant taten drogen. Daama met acrylverf gold brushen (zie voor deze verftechniek pagina 4).

Benodigdheden schaal met mannetje erop

• 1/2 liter Paverpol • Pavercotton - Pavercolor zwart • een schaal met doorsnede 28 cm • plastic spatel · 2 stukken electriciteitsdraad van

35 cm en een stuk van 30 cm • aluminiumfolie • uit een oud, dun T-shirt knipt u:

12 stroken van 4x20 cm, 7 lapjes van 5xS cm, 2 van 8x12 cm

• accessoires: rieten hoedje, harkje • kopspeld met plastic bolletje • Aleene's acrylverf capper, pewter en

true gray

Werkwijze

Maak met electric iteitsdraad en folie het geraamte van het mannetje volgens de beschrijving op pagina 7. Afmetingen: lijf 7 cm, arm 10 cm been 17 cm. Druk een kopspeld op de plaats van het neusje.

Schenk de Paverpol in een bakje en meng er 1/2 potje Pavercolor zwart door. Met de stookjes van 4x20 cm omwikkel! u het gehele geraamte.

Van de lapjes van 5x5 cm maakt u de bovenstukken (voor en achter) van de broek, de mouwen, het sjaaltje en één lapje knipt u doormidden voor de bretels. Van de lapjes van 8x12 cm maakt u de broekspijpen.

Het rieten hoedje met Paverpo! insmeren en op het hoofdje drukken. Zet hel mannetje in de gCieJe hOL.:ding op een stuk Jlastic. Ornwikl(el do schaal met plastic huishoudfolie.

-------em een flinke pluk Pavercotton rca 1/2 zakje). Knip de cotton in ,i ne stukjes en meng ze door de 'arte Paverpol tot een dikke pasta .

~ze pasta met de spatel aan de lnenkant van de schaal smeren. led laten drogen , de schaal ndraaien, en het plastic verwijderen.

in een fl inke sliert Pavercotton een rkel maken en die als een ring op de lderkant van de schaal leggen. it wordt de voet van de schaal. Ites goed laten drogen. e schaal omdraaien.

;eschilderen: armen, voeten, hoofd n ~ ' dje met acrylverf copper. Het ,l ou~J~ !rue grey. De schaal brushen zie voor verttechniek pagina 4) met :opper en pewter. Ook met wat lewter de kleding brushen.

;Childer knoopjes op de bretels. :>Iak het mannetje mei wat Paverpol "an het zitvlak op de schaal en plak :evens het harkje erbij.

Benodigdheden vaasje met mannetje

• vaasje, of potje • 1t4liter Paverpol · Pavercolor donker groen · 2 stukken eleclriciteitsdraad van 45 cm en 1 stuk van 30 cm

• a! iniumfolie • ko~speld met plastic bolletje • rieten hoedje • circa 12 stroken 100% katoen van

4x20 cm - 4 stroken van 6x25 cm - Aleene's acrylverl burnl umber en

copper

lerkwijze

Maak met electrlciteilsdraad en juminiumfolie hei geraamte van het nannetje, zoals beschreven op IJagina 7, druk de kopspeld op de plaats waar r,et neusje moet komen.

Knip de str0Ke(1 textiel Schellk de Pavcrpol 10 een i.-c 'Je

'1 r'flëilg tH 1/4 potje Pavercolor

23

Beschrijving werkstukken

Dompel één voor één de stroken van 4x20 in de Paverpol en omwikkel het gehele geraamte ermee. Maak van de stroken 6x25 cm de broek en hel jasje. Dompel het hoedje in en zet hel op het hoofdje. Zet het mannetje legen het vaasje, als het droog is, zit het vast aan het vaasje. Goed laten drogen.

Beschilderen: brush (zie voor verftechniek pagina 4) met burnt umber en copper hier en daar het mannetje.

Kleine beeldjes op een koppelsteentje

In een paar uurtjes maakt u een soortgelijk beeldje. Leuk om cadeau te doen. Doordat ze op een koppelsteentje vastzitten kunnen ze tevens als presse papier dienst doen op een bureau.

De afmetingen van het geraamte zijn hetzelfde. Per beeldje heeft u dunne katoen, bijvoorbeeld uil een T-shirt, nodig. Het zilverkleurige beeldje is geheel van verbandgaas gemaakt.

Benodigdheden per beeldje

- 1/4 liter Paverpol - 1/4 potje Pavercolor zwart - 10 stroken dunne 100% katoen, of 12 stroken verbandgaas van 6x20 cm

- een paar kleine lapjes katoen - voor zittend vrouwtje een plukje

Pavercotton - koppelsteentje - lluminiumfolie - Aleene's acrylverf voor leunend

bGeldje: copr-er, zittend vrouwtje: dusty ,jreeo, zittend mannelje met tulband: deep green on gold, {I' uurtje van v~rbandgaas: nicKe! SilV0f

- 2 stukken electriciteitsdraad van 35 cm en 1 stuk van 30 cm

- voor het beschilderen van de steentjes: acrylve rf black

Werkwijze

Maak het geraamte van eleclriciteitsdraad en aluminiumfolie zoals beschreven op pagina 7.

Afmetingen: lijf 7 cm , arm 10 cm, en been 17 cm. Schenk de Paverpol in een bakje en meng er 1/4 potje Pavercolor zwart door. De Paverpol kleurt grijs, maar wordt absoluut zwart. Goed roeren.

Dompel één voor één de stroken van 4x20 cm, of het verbandgaas in de Paverpol en omwikkel het gehele geraamte.

Aankleding leunend beeldje: Maak van Slapjes van 8xS cm een mini­jurkje, het hoofddoekje en de laarsjes. Na droging brushen (zie voor deze techniek pagina 4) met acrylverf copper.

Aankleding zittend vrouwtje: maak van 4 lapjes van ax8 cm het bovenstukje en de mouwtjes van het jurkje. Van 2 stukken van 12x12 cm de rok. Van een dotje Pavercotton maakt u het haar. Na droging brushen (zie voor deze techniek pagina 4) met acrylverl dusty green.

Aankteding zittend mannetje met tulband: maak van 2 lapjes van 8x8 cm de mouwtjes, van 2 stroken van 6x14 cm de broek, van 2 stroken van 6x14 cm hel jasje en van 1 strook 6x14 cm het tulbandje.

Na droging: brushen (zie voor deze techn iek pagina 4) met acryJve:1 deep green en gold.

Zilverkleurig beeldje: heeft geen aankleding Na droging brushen {zie voor deze techniek pagina 4} met nickel silver. Schilder de koppelsteentjes met zwarte acrylverf en bru~tl het naar eigen smaak hier en (hal 100 w • me1 0(:'0 arwerc kleur :'lcrylvel

24

Zet het nog natte beeldje op het steentje. of geef een extra likje Paverpol op het gedeelte van het beeldje wat het steentje raakt en laat hel zo drogen. Na uitharding zit het vanzelf vast.

"Bronzen" beeldjes van structuurpasta

AlsOf ze echt van brons zijn inplaats van papier! Ze hebben absoluut een kunstzinnige uitstraling, dus een soortgelijk beeldje maken om aan iemand te geven is een leuke bezigheid. En in een paar uurtjes gemaakt!

denodlgdheden

- 1/4 liter Paverpol per klein beeldje, 1/2 liter voor het lange beeldje

- 1/4 potje Pavercolor zwart per klein beeldje, 1/2 potje Pavercolor zwart voor hel lange beeldje

- keukenpapier - klein beeldje: 2 stukken

electriciteitsdraad van 35 cm en 1 stuk van 30 cm

- lang beeldje: 2 stukken electricileitsdraad van 70 cm en 1 stuk lJan 50 cm

- aluminiumfolie - schilde rstape

lstic spatel - koppo::;:,\ ~entJe, of palisa01~p~altJe - Aleene's acrytvE!rt burnt umbel',

deep spruce, goid, nickel silver en I)iack

Beschrijving werkstukken

Werkw ijze

Maak met electriciteitsdraad en aluminiumfolie het geraamte zoals beschreven slaat op pagina 7. Beplak de beeldjes geheel met schilderstape.

Het lange beeld je heeft extreem lange ledematen. Het zijn geen realistische maten, maar het geeft het beeldje een apart effect. Neem per arm 25 cm en voor elk been: 35 cm. Maak smalle schouders en een klein hoofdje.

Maak de structuurpasta van Paverpol, keukenpapier en Pavercolor zwart zoals beschreven staat op pagina 5. Zet het beeldje in de juiste houding. Breng de structuurpasta met de spatel op het beeldje,

Bij het lange beeldje heb ik van enkele stroken keukenpapier een soort jurkje gemaakt. En op het hoofd een hoofddekseitje ngefrommeldn, Zet het beeldje op een koppelsteentje, of palisadepaaltje en beschilder de steen, of paaltje met zwarte acrylverf,

Alles goed laten drogen, De beeldjes zitten vanzelf vast na uitharding. De kleine beeldjes kunt u met acrylverf burnt umber en gold brushen (zie voor deze techniek pagina 4).

Het lange beeldje kunt u brushen met acrylverf deep spruce, go ld en nickel silver.

Beeldjes van Formofit zel fhardende kiel

Alle beeldjes van Formoli! zijn gemaakt door mijn man Jan. Hij boetseert erg graag en assisteert mij altijd als we op locatie werken met grote groepen, Toen we nog in de reclame werkzaam waren, vonden we beiden ontspanning in boetseren.

De lessen anatomie en boetseren hebben hun vruchten afgeworpen zoals u ziet. Omdat we thuis geen oven hadden, zijn we met zelfhardende klei gaan werken. Formofit werd favoriet. Het hecht bijna op a lle materialen, laat zich prima combineren met Paverpol en is gemakkelijk in het gebruik.

Ook voor diegenen die niet zo sterk zijn in de handen. De beeldjes zijn allemaal gemaakt op een geraamte van electriciteitsdraad en aluminiumfolie zoals beschreven staat op pagina 7 .

Benodigdheden staand blauwe beeldje

- 2 stukken e lectriciteitsdraad van 60 cm en 1 stuk van 40 cm

- aluminiumfolie - 2 pakken Formofit - 1 lapje lichtblauwe zijde van

20x50 cm - 1/4 liter Paverpol - Aleene's acrylve rf deep blue en

yellow ochre • houten plankje van 2x12x12 cm - 2 kopspijkertjes

Werkwi jze

Maak het geraamte van electriciteits­draad en aluminiumfolie zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 9 cm, arm 20 cm, en been 28 cm.

Zet het geraamte in de goede houding en maak het zo stevig dat het op zichzelf kan staan. Spijker de voeten vast aan het piankje. Bedek het geraamte en het p lankje met een laagje Formoh

onderg"ond een beetje vochtig r(en voordat u de klei op de folie en Jt drukt. Niet te nat maken. rm het beeldje geheel van de klei. ,ed laten drogen.

i klei krimpt iets en er kunnen 'leurt jes ontstaan. len probleem, de plek een beetje chtig maken en een nieuw stukje oi aanbrengen. s het gehele beeldje door en door oog is, kunt u het gaan ~sch ilde ren.

aak met acrylverf deep blue en ~Uow ochre vlekken aan op het :::eldje. Laat ook hier en daar het wit :in .., klei nog zien. Na droging rer,~ , u met een kwast een laagje averpol op het beeldje aan.

let krijgt hierdoor een keramisch ffeet en het is goed beschermd. J dompelt daarna het lapje zijde in de 'averpol en decoreer er het beeldje !'lee. De zijde is dun en krijgt een nooi transparant effect. ) it beeldje is niet geschikt voor luiten.

3enodigdheden voor klein grijs Jeeldje op granieten steentje

1 pak Formofit ·2 stukken electriciteitsdraad van 35 cm en 1 stuk van 30 cm

· all liumfolie · 9ril::o lapje katoen van 10x35 cm · gran ieten steentje · 1/4 liter Paverpol · Aleene's acrylverf Irue grey en ivory

Werkwijze

Maak van electriciteitsdraad en aluminiumfolie het geraamte zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 7 cm, arm 10 cm, en been 17 cm.

Zet het geraamte in de goede houding. Bedek het gehele geraamte met een laagje Formofit. Maak de .lie, m beetje vochtig, dan hecht de klei bete r. Boetseer het beeldje en het jrogen. Eventuele scheurtjes

'jwerkp met een stl.Kje kieL

25

Beschrijving werkstukken

Als het beeldje droog is. brengt u met de kwast een laagje Paverpol aan. Dit maakt de klei extra sterk. Nu kunt u het beschilderen met acrylverf true grey en wat vlekjes maken met acrylverf ivory.

Met het grijze lapje katoen dat u in de Paverpol gedompeld heeft maakt u het beeldje vast aan het steentje door het over één been te leggen en op het steentje te draperen. Als de stof droog is nog een beetje brushen (zie voor deze techniek pagina 4) met acryl ivory.

Vrouw met schaal van Formofit zelfhardende klei

Benodigdheden

- 2 pakken Formofit - 2 stukken electriciteitsdraad van

60 cm en 1 stuk van 40 cm - aluminiumfolie - schaaltje met een doorsnede van

12 cm - plastic huishoudfolie - tegeltje van 15x15 cm - kleine hoeveelheid Paverpol om het

beeldje af te lakken

Werkwijze

Bedek het schaaltje met plastic huishoudfolie zet het ondersteboven en breng een laagje Formofit aan van circa 1/2 cm. Goed laten drogen, het plastic vefV,ijderen en de andere kant laten d,ogen.

----------

Maak van het electriciteitsdraad en aluminiumfolie het geraamte zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 9 cm, arm 20 cm, en been 28 cm.

Zet het geraamte in de juiste houding en boetseer het fig uur geheel van kiel, behalve de handen. Let op dat he t schaaltje tussen de handen geplaatst moet worden. Dit doet u pas als het figuur en het schaaltje droog zijn.

U plaatst het schaaltje tussen de armen en op het hoofd. Nu boetseert u de handen die tevens aan het schaaltje vast komen te zitten. Met een dun laagje klei op de voetzolen, zet u het beeldje vast aan het tegeltje. U kunt er ook een goede lijm voor gebruiken.

Alles goed laten drogen. U beschildert vervolgens het beeldje en schaaltje met acrylverf deep blue, deep green en violet. De kleuren schildert u door­en over elkaar. Tenslotte brusht u het gehele beeldje met acryl gold (zie voor deze techniek pagina 4).

Waxinelichtjesstandaard met v ijf figuurtjes

Op uw tafel tijdens een etentje staat het heel mooi om in het midden van de kring een vaasje met bloemen te zetten. Of een grotere kaars. Voor een hobbyblad heb ik eens een soortgel ijke standaard gemaakt, maar inplaats van figuurtjes met tulbandjes heb ik toen engeltjes gemaakt . Het was dan ook een kerstartike!.

Benodigdheden

- 1/2 liter PaverpoJ - 1/2 potje Pavercolor groen - 10 stukken electriciteitsdraad van

35 cm en 5 stukken van 30 cm

26

- aluminiumfolie - 5 kopspelden met plastic bolletje eraan

- 1 metalen ring van doorsnede 13 cm - 1 oud, dun en 100% katoenen

T-shirt. - 5 waxinelichtjes in aluminium bakjes - Aleene's acrylverf gold en yellow

ochre

Werkwijze

Maak met het electriciteitsdraad en aluminiumfolie de geraamtes zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 7 cm, arm 10 cm, en been 17 cm.

'"'ruk de kopspelden op de plaats waar ,Iet neusje moel komen. Neem een dun T-shi rt, anders komt u niet toe met 1/2 liter Paverpol. Knip uit het T-shirt alle naden, zomen en boorden. Knip 80 strookjes van 4x20 cm (circa 13 strookjes per figuurtje).

De overige 15 zijn voor het omwikkelen van de metalen ring en de tulbandjes. Daarna knipt u 5 strookjes van 4xS cm. Deze zijn om over de armen te leggen. Hier komen de waxinelichtjes op vast te staan.

Vervolgens knipt u 10 stroken van 6x18 cm. Dit worden de jasjes en ~nslotte 5 stroken van 4x16 cm voor

ue sjaaltjes.

Vermeng 1/2 potje Pavercolor groen met een klein beetje wate r tot een glad papje en meng dit door de pot Paverpol. De groene pigment laat zich zo sneller door de Paverpol opnemen.

Sluit de pOl af en schenk steeds beetje in een ander bakje. De kleur lichtgroen wordt donkerder iijdens het drogen.

Dompel de strookjes van 4x20 één voor één in de groene Paverpol en omwikkel hiermee de geraamtes van top tot tee'1. Werk n:et Ie nat.

Als u druipt gebruikt u teveel Pave,po! Zet de figuurtjes 111 de goede hO~lding.

Beschrijving werkstukken

Maak van 1, of 2 stroken van 4x20 cm de tulbandjes, en van de stroken van 6x18 cm de jasjes. De handen buigt u naar elkaar toe, met een tussenruimte van 1 cm.

Nu legt u een strookje van 4x5 cm over de armen. Hier komt het waxinelichtje op te staan.

Omwikkel de gehele ring met de stroken van 4x20 cm. Zet de figuurtjes in een kring op gelijke afstand van elkaar en plaats de ring zodanig tussen de figuurtjes dat deze de nekken raakt.

Wikkel nu een strookje van 4x16 cm als sjaal om de ring en de nekken van de figuurtjes. De ring zit nu goed vast. Als u nog wat lapjes en Paverpol over heeft kunt u daarvan schoentjes maken.

Laat alles goed drogen. Brush nu de figuurtjes hier en daar met acryl gold. Zie voor deze techniek pagina 4.

Schilder de aluminium bakjes eerst tweemaal met yeIJow ochre en daarna met een laagje gold.

Als de bakjes droog zijn , plakt u ze met wat Paverpol, of lijm op de figuurtjes. Waxinelichtjes erin en klaar.

Vrouwfiguurtje met waxinelichtje en schilderijtje

Voor dit figuurtje heeft u altijd wel een plekje op een kastje, of tafeltje. Gecombineerd met een schilderijtje kan het een saai hoekje opfleuren. De Stockinette geeft een apart effect bij dit wezentje. Het is een fantasiefiguurtje dal door de aankleding en kJeurgebruik een sprookjesachtige uitstraling krijgt.

Benodigdheden

- 1/2 liter Paverpol - 2 stukken electriciteitsdraad van

60 cm en 1 stuk van 40 cm - aluminiumfolie - Pavercolor jeansblauw en

donkergroen - 16 stroken katOen van circa

6x23 cm, 4 lapjes katoen van 12x12 cm

- 6 lapjes Stockinette van 12x12 cm - 1 pluk Paverco!ton - glazen schaaltje met doorsnede van

6 cm - waxinelichtje - Aleene's acrylverf deep blue, deep

green en antiqua gold

Benodigdheden schilderijt je

- houten paneeltje 25x25 cm - Josefine structuurpoeder - 1/4 liter Paverpol - plastic spatel - Pavercolor jeansblauw, cyclaamrood,

donkergroen en brons - satéprikker - zachte penseel

Werkwijze v rouwfiguurtje

Maak met electric iteitsdraad en aluminiumfolie het geraamte zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: li jf 9 cm , arm 20 cm en been 28 cm.

Schenk 1/4 liter Paverpol in een bakje en meng er 1/4 potje Pavercolor jeansblauw door.

De kleur jeansblauw is wat lastiger van uw handen af te krijgen, dus Irek eventueel handschoenen aan.

Dompel de stroken van 6x23 cm één voor Ê:én in de blauwe Paverpol en omwikkel het gehele geraamte ermee. Een pluk Pavercotton dompelt u in en maak daarvan een pruikje op het hoofd.

Zet het figuurtje in de juiste houding. Drapeer de lapjes katoen van 12x12 cm rondom het figuurtje.

Schilder het sctlaaltje aan de buiten­kant met de acrylverf deep blue.

27

Beschrijving werkstukken -----

1 ander bakje de helft van de ebIeven Pal/erpel mengen met alle theelepel donkergroene rea lor. Hier dompelt u de lapjes ,inette in.

~s drapeert u over en rondom het rtje en één legt u in een cirkeltje ~ handen en drukt het schaaltje Alles goed laten drogen.

je acrylverf deep blue brusht u 11et haar, de armen en benen. deep green over de Stockinette et gezicht. Met antique gold hier aar waar u hel mooi vindt.

kwijze schilderijtje

iee, ..18 Pavefpel zodanig dat u er ,rschillende kleuren structuurpasta ! kunt maken.

:n meI het maken van de pasta PavereoloT donkergroen volgens

)8schrijving op pagina 5.

. een plastic spatel brengt u een !aagje aan op het gehele

eettje. ma maakt u in een bakje de pasta . PavereolaT cyclaam rood aan.

rmee maakt u een gezicht op het lèel1je. ~ het vrij uit de hand, het mag wat tract worden. Met een satéprikker t u ~ 1 oog in de pasta tekenen.

slotte maakt u een pasta met lsblauw en dit brengt u dik op, dom het gezicht alsof het haar is.

de nog natte structuurpasta brengt let een droge zachte penseel hier jaar wat bronspoeder aan.

Glazen vaas met elfjes

Creatieve mensen hebben meestal "iets" met sprookjesfiguren. De fantasie mag de vrije loop hebben en het beetje kind wat nog in ons zit mag op deze manier v rijelijk naar buiten komen.

Mijn kleindochters zijn nog in de leeftijd dat elfjes en kabouters een zeer grote rol spelen. Vlakbij ons huis groeien in de herfst de grote rood met witte stippen paddestoelen. Daar gaan we altijd even kijken en laten we eerlijk zijn: opa en oma genieten er net zoveel van!

Benodigdheden

- 1 liter Paverpol - Pavercolor bruin, cyclaamrood, wil

en violet - Pavercotton - satéprikker - Stockinette - 6 slukken elec1ricitei tsdraad van 50 cm en 3 slukken van 30 cm

- aluminiumfolie - schilderstape - 3 kopspelden met plastis bolletje

eraan - keukenrol - plastic spatel - 6 skeletblaadjes paars en 6 lichtbruin

- Aleene's acryl gold en yeUow ochre

Werkwijze

Vorm van het electriciteitsdraad en de aluminiumfolie de drie geraamtes zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 9 cm, arm 14 cm en been 20 cm.

Druk op de plaatsen waar de neusjes moeten komen een kopspeld in de fol ie. Beplak de geraamtes geheel met schilderstape. Zet de geraamtes in de juiste houding.

Scheur een aantal vellen keuken­papier in kleine stukjes (niet knippen) en meng deze met 1/2 potje Pavercolor bruin door 1/2 liter Paverpol.

Maak er een dikke pasta van die niet van de spatel druipt. Breng met de spatel de pasta op de geraamtes aan.

Meng in een bakje een klein beetje Paverpol met een theelepel Pavercolor bruin en dompel hier de plukken Pavercotton in om het haar te maken.

Druk de goed uitgeknepen plukken goed op de hoofden en trek voorzichtig met een satéprikker de vezeltjes wat uit elkaar.

Knip voor ieder elfje 5 à 6 stukjes Stockinette van 12x12 cm. U heeft voor de aankleding van één elfje een klein beetje Paverpol nodig (ongeveer een 1/2 kopje per kleur). Die mengt u met een theelepel Pavercolor.

Dompel de lapjes Stockinette er één voor één in en kleedt hiermee de elfjes aan.

Als alles goed droog is brusht u de lichamen en het haar van de elfjes met acryl gold (zie voor deze verftechniek pagina 4) en de kleding brusht u met acryl yellow ochre.

Tenslotte plakt u met wat naturel Paverpol de skeletblaadjes als vleugels op de ruggen . De donkere figuurtjes staan mooi bij een glazen vaas.

28

"'Ianeel met console en twee witte dames

Een wandpaneel in combinatie met een figuurtje is weer een andere mogelijkheid om een mooi werkstuk te maken.

De console vindt u bij een etalage­materialen- winkel. Of u nog aan dezelfde kan komen zoals afgebeeld weet ik niet, want ik heb dit exemplaar al jaren. Ik vond hem in de kast waar ik allerlei spullen bewaar voor "je weet maar nooit". U herkent dit? Begin dan eerst met het kijken tussen uw eigen spullen. Wie weet welke verrassingen u nog tegen komt!

Benodigdheden

- 1 titer Paverpol ( 1/2 liter per dame) - 1 à 2 witte, 100% katoenen T-shi rts - Stockinette • Pavercolor wit • Pavercotton • 2 kopspelden mat plastic bolletje

eraan - Formofit · 4 stukken electriciteitsdraad van

60 cm en 2 stukken van 40 cm · aluminiumio:ie - houten paneel van 40x60 cm - con~ ,Ie van karton · Aleon's acrylverf trus groy, ivory,

_p beige en dusty beige sponsje el~ :';wast glazen schaaltje met een doorsnede van6cm wi:l.xinclichtjc

Beschrij ving werkstukken

- oude witte vaas, of pot van circa 20 cm hoog

Werkwijze

Maak van electriciteitsdraad en aluminiumfolie de geraamtes zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 9 cm arm 20 cm en been 28 cm.

Druk op de plaatsen waar de neusjes moeten komen een kopspeld in de folie.

Knip uit de witte T-shirts: 32 stroken van 6x23 cm (16 stroken per dame) en 6 lappen van 23x23 cm (dit is de maat van een vel keukenpapier) 2 lappen zijn voor de dame op hel console, de rest voor de andere.

Verder heeft u nodig voor de dame op het console: 4 lappen Stockinette van circa 20x20 cm en een strook van 8x30 cm.

Voor de dame op het paneel moet u eerst het paneel gereed maken. Dat doet u als volgt: schilder het gehele paneel en de console met acryl ivory en spons met acryl true gray, deep beige en dusty beige een mooi patroon op het paneel.

De console brusht u met deep beige (zie voor deze verftechniek pagina 4) Plak met Paverpol de console op het paneel. Leg iets zwaars op de console, of bind hem aan de plaat vast met een stuk touwen laat dit een nachtje zitten.

De console zal rnUUlvast zitten . Voor hel andere dametje heeft u een omgekeerde oude witte vaas, of pot nodig waar ze op kan zitten.

Schenk per dametje 1/2 liter Paverpol in een bakje en meng er 1/2 potje Pavercolor wit door.

Dompel één voor één de stroken van 6x23 cm erin en omwikkel hel gehele geraamte van top lot teen.

Zet nu het ene dametje in de jui~te

j~oLJdir,g met INat Paverpol aan haar zih'~al\ op de consoie .

Dompel nu één voor één de twee lappen van 23x23 cm en de lappen Stockinette in de overgebleven Paverpol en kleedt hiermee het dametje aan.

Van de strook van 8x30 cm maakt u een strikje voor onderaan de rug. Tenslotte dompelt u een flinke pluk Pavercotton in de Paverpol en maakt u daarmee het haar. Een glazen bakje met een waxine­lichtje erin maakt het compleet.

Het andere dametje zet u op de vaas, of pot. Zet haar in de juiste houding en kleedt haar aan met de 4 lappen van 23x23 cm . Dompel een flinke pluk Pavercotton in de Paverpol en druk dit goed op het hoofd en maak er een kapselt je van.

De schoentjes zijn geboetserd met Formofit. Als beide figuren goed droog zijn brusht u ze met acryl deep beige (zie voor deze verftechniek pagina 4) .

Een schaal gedragen door twee mannetjes

Deze schaal kan o.a. gebruikt worden als snoepjes schaal. Een cursiste vond de mannetjes op Zwarte Pietjes lijken. Dat klopt, dus als u er met Sint Nicolaas pepernoten in legt, klopt het helemaal.

Maar geen mens die u er op aan kijkt als u een heel ander idee heeft met de schaal. En ik hoop alleen maar dal u er plezier in heeft om hem te maken.

Benodigdheden

- 1 hter P, ~rpol

- 1 potje Pavercol~)r zwart - Pavercotton - 1 met::den ring met doorsned~ 20 cm

• schaal · plastic huishoudfolie

4 stukken eiectriciteitsdraad van 45 cm en 2 stukken van 30 cm

· aluminiumfolie · 2 kopspelden met een plastic knopje · circa 50 stroken textiel van 6x23 cm

liefst uit een dun 100%. katoenen T-shirt

- Aleene's acrylverf copper en pew1er - 8 stukjes katoenen kant van ieder

circa 8 cm

Werkwi jze

Maak van electriciteitsdraad en aluminiumfolie de geraamtes van de mannetjes zoals beschreven staal op ~'3gina 7. Afmetingen: lijf 7 cm, arm ,t3 cm en been 20 cm.

Druk de kopspelden op de plaats waar de neusjes moeten komen. Meng de Paverpol met het potje Pavercolor zwart. Schenk wat in een ander bakje en sluit de deksel. Indien nodig steeds bijschenken .

Dompel één voor één de stroken in de Paverpol en omwikkel de geraamtes van top tot leen. Met de rest van de stroken kleedt u tevens de mannetjes aan.

Van één strook maakt u een broekspijp en met één strook over iedere schouder maakt u een jasje. . ',or een tulbandje en een sjerp heeft ... levens één strook nodig.

De laarsjes zijn ieder van een halve strook gemaakt. Met het kant maakt u mouwtjes en versiert u de broekspijpen. Zet de mannetjes in de goede houding.

Oe metalen ring wordt ook met enkele stroken omwikkeld en met 4 halve stroken maakl u de handen van de mannetjes vast aan de ring . Terwijl de mannetjes drogen, gaat u verder met de schaal.

Omwikkel met plastic huishoudfolie ,~en schaal van circa 23 cm.

, een flink stuk Pavercotton :n .Je Paverpo! en druk de Gotton goed in :e scha?\. Maak de schaal niet tc ·ep.

29

Beschrijving werkstukken

De mannetjes komen anders niet meI hun gezichtjes boven de schaal uit. Als de ene kant van de schaal droog is, haalt u hem uit de andere schaal, het plastic eraf en de andere kant laten drogen.

Laat de schaal goed uitharden. Oe mannetjes kunnen nu beschilderd worden . Oe jasjes en de broeken brusht u meI acrylverf pew1er (zie voor deze verftechniek pagina 4).

De tu lbandjes, mouwtjes, sjerpen, broekspijprand en laarsjes brusht u met acryl cap per. Schaal erop plaatsen, klaar.

Langbenige dame met roos en schilderijtje

Lange benen, die heb ik altijd willen hebben. Maar helaas. Ik ben maar 1.57 m dus balletdanseres, ol toendertijd stewardess worden zat er niet in.

Het voordeel van ouder worden is dat je het minder belangrijk vindt. Als tiener is een puistje op je neus een ramp. Op mijn leeftijd is het gewicht op peil houden belangrijk. En wel zo gezond ook.

Maar mijn "frustratie" kan ik lekker .,....:jt in mijn meestal langbenige

vrouwenfiguren . Oe2.e dame heeft extra lange, dit zijn benen met een knipoog!

---------

Benodigdheden langbenige dame

• 1/2 liter PaverpoJ - Pavercolor rood en blauw · Pavercotton - 2 stukken electnciteitsdraad van

70 cm en 1 stuk van 30 cm - aluminiumfolie • kopspeld met plastic knopje - 22 stroken van 6x23 cm en 2 stroken

van 15x30 cm lextiel, liefsl uit een wit. 100% katoenen T-shirt

- vaas - plastic folie - zijderoos

Werkwijze

Maak hel geraamte van eleetnciteits­draad en aluminiumfolie zoals beschreven staat op pagina 7. Afmetingen: lijf 10 cm arm 18 cm. Oe beenlengte is 40 cm.

Druk op de plaats waar de neus moet komen de kopspeld in de folie. Meng de Paverpol met 1/4 potje Pavercolor blauwen 1/4 potje Pavercolor rood.

U krijgt een paars mengsel. Is de kleur niet naar uw zin, dan naar eigen smaak wat rood, of blauw toevoegen. Let er wel op dat de kleur altijd donkerder opdroogt!

Dompel één voor één de stroken van 6x23 cm in de Paverpol en omwikkel het gehele geraamte van top tot teen .

Schenk een beetje (de hoeveelheid voor 1 strook) paarse Paverpol in een bakje en meng er een half theelepeltje Pavercolor blauw door.

Dompel 1 strook van 6x23 erin en leg deze kru islings over de borst van de dame. Herhaal dit met een andere strook van dezelfde afmeting, maar gebruik nu weer de kleur waar geen blauw aan toegevoegd is.

De twee stroken van 15x30 cm drapeert u als volgt 1 om het middel en 1 vanaf de schouder.

Van een plukje Pavercotton, gedompeld in de Paverpol, maakt u het haar.

30

Bescherm de vaas met plastic huishoudfolie voordat u de dame op de vaas zet. Anders zit ze muurvast op de vaas. Decoreer de dame met een zijderoos in dezelfde lint.

Benodigdheden schilderijtje

• houten paneeltje van 30x4Q cm • afbeelding roos • 1/4 liter Paverpol • 1/4 liter Josefine structuurpoeder • plastic spatel - Pavercolor wil en violet - parelmoerpoeder - Aleene's acrylverf deep violet en

deep blue - lichtbruine boenwas

Werkwijze

Schilder hel gehele paneeltje met acrylverf deep violet. Teken een roos , of breng met carbonpapier een afbeelding van een roos op hel paneel aan.

Meng de Paverpol met 1/4 potje Pavercolor wil en 1/4 potje parelmoerpoeder en de structuur­poeder. Maak er een stevige pasta van .

Breng met een kleine spatel de witte pasta op de vlakken aan die u met deze kleur wilt invullen. Voeg daarna een half theelepeltje Pavercolor violet aan de pasta toe.

Goed mengen en hiermee de rest van de vlakken invullen. Met een penseel en acrylverf deep blue trekt u een lijn rondom de roos.

Dit geeft een mooi diepte effect. Als alles goed door en door droog is, brengt u met een kwast wat licht­bruine boenwas op de structuurpasta. Dep eventueel teveel boenwas met keukenpapier weg.

Beschrijving werkstukken

Abstracte beeldjes in combinatie met schilderijtjes

Het model van het electriciteitsdraads­geraamte is tevens gebruikt om een abstract figuur te maken.

Maar voor extra stevigheid is inplaats van electriciteitsdraad gebruik gemaakt van lasdraad. Lasdraad wordt verkocht in ijzerwaren winkels op lengtes van 1 meter.

De beeldjes hebben een fragiel uiterlijk , maar zijn heel stevig. Het sterke geraamte moet, bij het opbrengen, de natte structuurpasta goed kunnen dragen.

Benodigdheden blauw beeldje

- 1/4 liler Paverpol - schilderstape - keukenrol - plastic spatel • Pavercolor jeansblauw en zilver - houten blokje van 8x8x12 cm - plastic huishoudfolie - Josefine zijdeglans vernis - 2 stukken lasdraad van 2 mmo dik

en 60 cm lang en een stuk van 40 cm lang.

- aluminiumfol ie - lijm - Aleene's acrylveti navy blue en ivory - Josefine glaceer - spons - oud kwastje - zachte pensee!

Werkwijze beeldje

Maak mei hel lasdraad het geraamte op dezelfde w ijze als met electriciteitsdraad. Zie voor beschrijving pagina 7. Afmetingen: lijf 9 cm, arm 20 cm en been 30 cm.

Het hoofdje wordt van aluminiumfolie gemaakt, de uiteinden van de benen worden met tape aan elkaar geplakt en het geraamte wordt in model gebracht zoats u op pagina 20 kan zien.

Het gehele geraamte wordt beplakt en omwikkeld mei schilderstape. Boor in het blokje hout een gat om het beeldje in te zetten. Bescherm het blokje tegen het knoeien met de Paverpot met een slukje plastic huishoudfolie.

Voordat u de structuurpasta gaat maken, schenkt u een klein beetje naturel Paverpol in een afsluitbaar bakje (de hoeveelheid van een eetlepel) .

Scheur uil een aantal vellen kleine stukjes keukenpapier (niet knippen) . Meng deze met 1/4 potje Pavercolor jeansblauw door de Paverpol met een plastic spatel tot een stevige pasta. Het mag niet van de spatel druipen. Deze pasta brengt u met de spatel op het gehele geraamte aan. Daar waar u het mooi vindt brengt u met de naturel Paverpol een vlek, ot een lijn aan. Doe d it met een oud kwastje.

Nu op de nog plakkerige Paverpol met een droge, zachte penseel wat Pavercolor zilver aanbrengen. Niet teveel en pas op met stuiven . Vervolgens schildert u het blokje hout met acrylverf navy blue. In een bakje mengt u de kleuren navy blue met ivory tot lichtblauw.

Daar voegt u net zoveel glaceer aan toe tot de verf transparant wordt. Daar doopt u een droog sponsje in en dept enige vlekken op het blokje hout. Herhaal dit nogmaals met een nog lichtere tint blauw. tevens gemengd meI glaceer.

31

Beschrijving werkstukken ---------- - ---=--

jw blokje krijgt een marmer effect. "Is het blokje goed droog is, aflakken met Josefine zijdeglans vernis. Het beeldje niet vernissen, het Lilverpoeder veegt u daarmee weg.

3enodlgdheden schilderijtje

- 1 theekopje Paverpol - 1 theekopje Josefine

slructuurpoeder - 1 volle theelepel Pavercolor bruin _ houten paneeltje van 25x30 cm - plastic spatel _ Pavercolor donkergroen. blauw, bruin en brons

- glaceer - Aleene's acrylverf ivory

Zet het beeldje goed vast met lijm in het gat van het houten blokje.

Werkwijze schilderijtje

Schilder het gehele paneeltje met acrylverf ivory. Teken het figuur van het beeldje met potlood op het paneeltje. Meng de Paverpot met de structuurpoeder en de Pavercolor bruin. Breng deze met de spatet aan op het figuur op het paneeltje. Als u wilt kunt u het 1 cm dik opbrengen.

Strooi op een plastic bordje een halve theelepel Pavercolor donkergroen en meng hier een volle theelepel glaceer loor.

Breng met een grote kwast wat vlekken aan op het paneeltje. Als u de vlekken te donker vindt , dan lept u ze wat lichter met een prop

"eukenpapier. Is de vlek helemaal niet :11ooi, veeg hem dan weg met keukenpapier en begin opnieuw.

D!t herhaalt u mei de Pavercolor bif\UW en bruin. Laat de vlekken wat in ,~:kaar vloeien, maar laai ook hel wit

dil de achtergrond hier en daar nog ZI ;n

>toppen 81$ ti tevreden bent met het ",,,!taat Tenslotte op de heup Hen

f'averpo l naturel aanbrengen leze nog plaKKerige la3g met een

_ tI; P i W3t Pavercolor brons '), . yJn.

Benodigdheden bronzen beeldje

• 1/4 liter Paverpol · keukenrol · plastic spatel · Pavercolor siena, donkergroen,

gele oker. wit, goud en brons · 2 stukken lasdraad van 2 mm dik

van 60 cm en 1 stuk van 40 cm · schilderstape · aluminiumfolie · blokje hout van 8x8x12 cm · plastic huishoudfolie - lijm - Josefine glaceer · sponsje · oud kwastje - zachte penseel - Josefine zijdeglans vernis

Werkwi jze beeldje

Maak van het lasdraad hel geraamte op dezelfde wijze zoals hel geraamte van electriciteitsdraad. De beschrijving staat op pagina 7.

Maak het hoofdje van een bolletje aluminiumfolie. Plak de uiteinden van de benen aan elkaar met tape en beplak en omwikkel het gehele geraamte met schilderstape. Zet het geraamte in de houding zoals op foto 6 te zien is.

Boor in het midden van het blokje hout een gat om het beeldje in te zet1en. Bescherm het blokje met een stukje plastic huishoudfolie tegen het knoeien met Paverpol. Scheur kleine stukjes keukenpapier uit een aantal vellen. Meng deze met 1/4 potje Pavercolor siena en de Paverpol tot een stevige pasta .

De pasta mag niet van de spatel druipen. Zet het geraamte in het blokje en breng met de spatel de pasta op hel gehele beeldje.

Als het beeldje droog is, breng dan met een oud kwastje hier en daar een beetje naturel Paverpol aan.

Op deze plakkerige vlekken brengt u met een droge, zachte penseel wat Pavercolor goud -en brons aan. Di! geeft een prachtig effect! Haal hel plastic van r.et blokje af.

Strooi op een plastic bordje een half theelepeltje Pavercolor siena en meng dit met een theelepel g laceer. Doop hier een droog sponsje in en dep wat v lekken op het blokje.

Herhaal dit met Pavercolor gele oker, donkergroen en wit lotdat uw blokje een marmerachtig effect heeft. Als dit goed droog is, aflakken met Josefine zijdeg lans vernis. Lijm het beeldje goed vast in het blokje hout.

Benodigdheden schilderi jtje

- geprepareerd en opgespannen schildersdoek van 30x40 cm

- 1 theekopje Paverpol • 1 theekopje Josefine

structuurpoeder - 1 theelepel Pavercolor siena - plastic spatel - Josefine glaceer - Pavercolor donkergroen, gele oker

en siena

Werkwijze schilderijtje

U kunt rechtstreeks op het schilders­doek werken , want het is reeds voorbehandeld. Teken met potlood het figuur van het beeldje na.

Meng de Paverpol, de structuur­poeder en de Pavercolor siena met een plastic spatel tot een stevige pasta. Deze mag niet van de spatel druipen. Breng de pasta op hel doek.

De dikte bepaalt u zelf. Strooi vervolgens een halve theelepel Pavercolor gele oker op een plastic bordje en meng er een theelepel glaceer door.

Doop hier een grote, droge kwast in en breng hiermee viekken aan op het schildersdoek. Herhaal dit met de kleuren donkergroen ~n siena.

Vindt u een vlek te heftig. dep met een prop keukenpapier de vlek wat weg. of veeg hem helemaai weg en begin opnieuw.

Lnat de vlekkt:!n mooi in ikaar overlopen en werk tot J tevreden bent