beleidsplan integrale schuldhulpverlening gemeente renkum

7/22/2019 Beleidsplan integrale schuldhulpverlening gemeente Renkum

1/26

Beleidsplan integraleschuldhulpverleninggemeente Renkum

2013-2015

Team Sociale ZakenApril 2013


2/26

Beleidsplan Integrale Schuldhulpverlening 2013-2015 Gemeente Renkum

2

Inhoudsopgave

Inhoudsopgave...................................................................................................................... 2Samenvatting ........................................................................................................................ 31. Inleiding......................................................................................................................... 42. Visie en uitgangspunten schuldhulpverlening ................................................................ 5

2.1 De Wmo-visie als strategisch kader voor het sociaal domein................................. 52.2 Uitgangspunten schuldhulpverlening...................................................................... 5

3. Wettelijk kader ............................................................................................................... 63.1 Integrale schuldhulpverlening en de regierol van de gemeenten............................ 63.2 Brede toegankelijkheid........................................................................................... 63.3 De kwaliteit van de gemeentelijke integrale schuldhulpverlening ........................... 63.4 Wacht- en doorlooptijden ....................................................................................... 6

3.4.1 Maximale wachttijd......................................................................................... 73.4.2 Doorlooptijd.................................................................................................... 7

3.5 Rechten en plichten schuldenaar ........................................................................... 73.6 Landelijke trends.................................................................................................... 73.7 Lokale kengetallen ................................................................................................. 8

3.7.1 Analyse van de gebruikers van 2011.............................................................. 83.7.2 Kengetallen 1 januari 2013 t/m 1 april 2013.................................................... 9

4. De lokale aanpak..........................................................................................................104.1 Integrale aanpak ...................................................................................................10

4.1.1 Aansluiting bij pilotprojecten wijkgericht werken ............................................104.2 Individueel maatwerk en vraaggerichte dienstverlening ........................................104.3 Brede toegankelijkheid..........................................................................................11

4.3.1 Enloket-gedachte ........................................................................................114.4 Specifieke doelgroepen.........................................................................................12

4.4.1 Gezinnen met inwonende minderjarige kinderen...........................................124.4.2 Jongeren met schulden.................................................................................12

4.5 Aandacht voor preventie en nazorg.......................................................................134.5.1 Vroegsignalering ...........................................................................................134.5.2 Opzetten budgetkring....................................................................................134.5.3 Voorlichting ...................................................................................................144.5.4 Nazorg ..........................................................................................................14

4.6 Rolverdeling binnen de keten van schuldhulpverlening.........................................144.6.1 De keten van schuldhulpverlening.................................................................144.6.2 Regierol gemeente Renkum..........................................................................144.6.3 Rol ketenpartners..........................................................................................15

4.7 Managementinformatie .........................................................................................15

4.8 Financin ..............................................................................................................16Bijlage I: Begrippen en definities ..........................................................................................17Bijlage II: Overzicht van activiteiten in de tijd weggezet........................................................19Bijlage III: Managementcijfers BAC 2008 t/m 2011...............................................................20Bijlage IV: Beleidsregels integrale schuldhulpverlening ........................................................21Bijlage V: Overzicht van ketenpartners.................................................................................24Bijlage VI: Schema huidige dienstverlening..........................................................................26


3/26


3

Samenvatting

Op 1 juli 2012 is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) in werking getreden. Deze wetverplicht gemeenten om een beleidsplan schuldhulpverlening vast te stellen voor maximaal vier jaar.In dit beleidsplan geven gemeenten aan hoe ze de regie nemen bij de integrale aanpak van

schuldenproblemen, die verder gaat dan alleen het financile probleem. Want schulden staan meestalniet op zichzelf, maar zijn vaak de oorzaak of het gevolg van andere problemen in een gezin. Eenintegrale aanpak van de problematiek, waarbij wordt samengewerkt met ketenpartners in hetmaatschappelijk middenveld, is steeds meer nodig.

Visie op integrale schuldhulpverleningDe Renkumse Wmo-visie beschrijft helder de rol die de gemeente Renkum ziet voor zichzelf en voorhaar inwoners. Deze visie als kader voor de visie op het sociaal domein is ook toepasbaar voorschuldhulpverlening: De rol van de gemeente verschuift van zorgen voor naar zorgen dat. Begrippen als eigen

verantwoordelijkheid en eigen kracht van onze inwoners en diens netwerken staan voorop. De rol van de gemeente is voorwaardenscheppend. De gemeente wil initiator en facilitator zijn

van initiatieven die leiden tot meedoen. Er zal altijd een vangnet moeten zijn voor de mensen die echt kwetsbaar zijn en die niet goed in

staat zijn hun eigen vraag te formuleren. Ook de eigen verantwoordelijkheid kent haar grenzen.

Bovenstaande visie vertaalt zich in een aantal uitgangspunten voor schuldhulpverlening, waaronderhet stimuleren van de financile zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid voor het oplossen vanschulden en ondersteuning voor diegene die het op eigen kracht niet kunnen.

Regierol gemeente RenkumAls initiator en facilitator binnen de keten van schuldhulpverlening voert de gemeente Renkum regiebinnen het terrein van integrale schuldhulpverlening. Dit houdt in dat de gemeente ervoor zorgt dateen integrale aanpaktot stand komt door de juiste partners met elkaar in contact te brengen ensamenwerkingsafspraken te maken. We willen daarbij gebruik maken van bestaande subsidierelatiesen eventueel contractafspraken hierop aanpassen. De gemeente Renkum kiest voor het behouden

van de poortwachtersfunctieen het voeren van de regie over de dossiers in eigen beheer. Degemeente geeft deze rol inhoud door een klantmanager schuldhulpverlening in te zetten. Een aantalonderdelen/producten, het zogenaamde technische gedeelte, van onze dienstverlening gaan wijuitbesteden.

Rol KetenpartnersGemeente Renkum ziet een belangrijke rol voor de ketenpartners ter ondersteuning van (het zware)schuldhulpverleningstraject, vooral op het gebied van signalering, preventie en nazorg. De gemeenteRenkum staat aan het begin van het inrichten van de keten. We pakken de regie op door hetkernproces van schuldhulpverlening in Renkum opnieuw in te richten, de rollen en taken vanorganisaties in deze keten te beschrijven, overlappen eruit te halen en afspraken te maken oversamenwerking en doorgeleiding van klanten.

Meerjaren activiteitenplanningIn bijlage II wordt aangegeven welke acties worden ingezet om onze uitgangspunten en doelstellingenten uitvoer te brengen. Dit zijn onder andere:

Het maken van afspraken met schuldeisers met betrekking tot vroegsignalering. Het maken van afspraken met ketenpartners ten aanzien van preventie, signalering,

doorverwijzen etc.. Ontwerpen van folders/flyers voor de ketenpartners.


4/26


4

1. Inleiding

Voor u ligt het Beleidsplan Integrale Schuldhulpverlening gemeente Renkum 2013-2015.

Een meerjarenbeleidsplan is een wettelijke verplichting vanuit de Wet gemeentelijkeschuldhulpverlening (Wgs) die in juli 2012 in werking is getreden.In deze wet is de verplichting opgenomen voor gemeenten om beleid te ontwikkelen voor de aanpakvan integrale schuldhulpverlening. Dit beleid dient te worden vastgelegd in een meerjarenbeleidsplan.Het voorliggende plan geeft de kaders aan waarbinnen in Renkum wordt omgegaan metschuldproblematieken in brede zin, oftewel integrale schuldhulpverlening. De kern van deze aanpak isdat niet alleen wordt genvesteerd in het oplossen van problematische schulden, maar dat nadrukkelijkook wordt ingezet op het voorkomen van schulden (preventie) en terugvalpreventie nadat de schuldenzijn opgelost.

Deze beleidsnotitie richt zich op de minnelijke schuldhulpverlening. Er is in Nederland een stelsel vanschuldhulpverlening dat bestaat uit een minnelijk en een wettelijk traject. Voor het minnelijke traject

kunnen burgers een beroep doen op de gemeenten. Het wettelijke traject loopt via de rechter en isgebaseerd op de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (Wsnp). Bij deze vorm vanschuldhulpverlening is de rol van de gemeente beperkt tot de afgifte van een zogenaamdegemeentelijke schuldsaneringsverklaring. Voorwaarde voor toelating tot de Wsnp is dat de burgergeprobeerd heeft om de schulden te regelen via een minnelijk schuldhulpverleningstraject.

Dit beleidsplan is mede tot stand gekomen door consultatie van het veld, input van de Wmo- en Wwb-adviesraden en een aantal bespreekmomenten tijdens commissievergaderingen van de raad.

LeeswijzerDit beleidsplan kent de volgende opbouw:

In hoofdstuk 2 worden de visie en uitgangspunten van de gemeente Renkum op schuldhulpverleningbeschreven.

Hoofdstuk 3 is gewijd aan het wettelijk kader. De uitgangspunten van de Wgs worden hierinbeschreven. Tevens wordt er in dit hoofdstuk aandacht besteed aan landelijke trends en de lokalekengetallen.

In hoofdstuk 4 gaan we in op de lokale aanpak. Belangrijke aspecten die in dit hoofdstuk benoemdworden, zijn: integraliteit, nloket-gedachte, laagdrempeligheid, maatwerk, aandacht voor specifiekedoelgroepen, preventie en nazorg. De regierol van de gemeente wordt beschreven en verder wordtingegaan op de beleidsverantwoording, monitoring en het budget.

Bijlage Ibevat een overzicht van belangrijke begrippen en definities.

In bijlage II is een overzicht opgenomen van de meerjaren activiteitenplanning. Hierin staan de actiesbeschreven die wij de komende jaren gaan uitvoeren.

Bijlage IIIbevat een overzicht van de managementcijfers van het BAC over de periode 2008 t/m 2011.

In bijlage IV staan de Beleidsregels Schuldhulpverlening gemeente Renkum 2012 e.v..

Bijlage V bevat een overzicht van onze ketenpartners.

In bijlage VI een schematisch overzicht van onze huidige dienstverlening.


5/26


5

2. Visie en uitgangspunten schuldhulpverlening

2.1 De Wmo-visie als strategisch kader voor het sociaal domein

Een belangrijk uitgangspunt van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is dat dehulpverlening een integraal karakter heeft waarbij niet alleen aandacht uitgaat naar het hanteerbaarmaken van een schuldenprobleem, maar ook naar de omstandigheden waaronder die schulden zijnontstaan. Een problematische schuld is een belangrijke belemmerende factor voor (volwaardige)participatie. Het Wmo beleid, re-integratiebeleid en het minimabeleid van de gemeente Renkum zijngericht op het voorkomen en wegnemen van drempels die de participatie van inwoners belemmeren.De Renkumse visie op de Wmo

1beschrijft op een heldere wijze de rol die de gemeente ziet voor

zichzelf en haar inwoners. De uitgangspunten zoals de gemeente Renkum die heeft neergelegd voorde Wmo zijn zeer goed toepasbaar op velerlei onderwerpen binnen het sociaal domein. Ook voorschuldhulpverlening vormen deze uitgangspunten een waardevol en passend kader.

Deze uitgangspunten zijn:

De gemeente Renkum wil een gemeente worden waar de verantwoordelijkheid meer en meer bijde burger komt te liggen. De rol van de gemeente verschuift van zorgen voor naar zorgen dat.Inwoners zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor hun deelname aan hetmaatschappelijk leven. De eigen kracht van onze inwoners en hun sociale netwerken staanvoorop.

De rol van de gemeente is om voorwaarden te scheppen zodat mensen zelfredzaam kunnen zijnen kunnen participeren. De gemeente wil initiator en facilitator zijn van initiatieven die leiden totmeedoen. In die rol zal de gemeente actie de vorming van sociale netwerken stimuleren door hetondersteunen van mantelzorg en vrijwilligerswerk en door ervoor te zorgen dat mensen elkaarkunnen ontmoeten.

Er zal altijd een vangnet moeten zijn voor de mensen die echt kwetsbaar zijn en die niet goed instaat zijn hun eigen vraag te formuleren. Ook de eigen verantwoordelijkheid kent haar grenzen.

2.2 Uitgangspunten schuldhulpverleningBovenstaande visie vertaalt zich in de volgende uitgangspunten voor schuldhulpverlening: Primair is iedere inwoner zelf verantwoordelijk voor het op orde houden van zijn financile

huishouding. Als er schulden zijn blijft de inwoner verantwoordelijk voor het oplossen daarvan. De hele keten van schuldhulpverlening (preventie, hulpverlening en nazorg) moet de

zelfredzaamheid stimuleren. De gemeente wil actief inzetten op preventie om de zelfredzaamheid te stimuleren. Hierbij hebben

werkvormen vanuit vrijwilligerswerk en sociale netwerken de voorkeur. De gemeente faciliteert schuldhulpverlening voor inwoners die op eigen kracht niet meer uit de

schulden komen. Deze ondersteuning is tijdelijk van aard. Voor inwoners die hun verantwoordelijkheid niet pakken, eindigt de ondersteuning. Voor kwetsbare groepen en individuen blijft aandacht. De gemeente draagt zorg voor een

adequaat onderzoek naar de zelfredzaamheid van mensen. Zowel jongeren als laaggeletterden vormen bij financile zelfredzaamheid een kwetsbare groep. De gemeente faciliteert ondersteuning van inwoners die dat nodig hebben tijdens het proces van

schuldhulpverlening. Er wordt maatwerk geboden en er is sprake van een vraaggerichte dienstverlening. Hierbij werkt de gemeente samen met haar partners binnen het sociaal domein (zowel vrijwillig als

professioneel) en sluit zij zoveel mogelijk aan bij de al bestaande subsidies en geldstromen.

De uitgangspunten van schuldhulpverlening, namelijk de eigen verantwoordelijkheid van de inwonerstaat centraal, het optimaal benutten van het eigen netwerk (in de wijk) en het opheffen van drempelsvoor participatie, sluiten nauw aan bij de uitgangspunten van de Wmo.

1Wmo-visie vastgelegd in de beleidsnotitie Orintatie gemeentelijk beleid in relatie tot de uitvoering van de

Wmo van mei 2011


6/26


6

3. Wettelijk kader

3.1 Integrale schuldhulpverlening en de regierol van de gemeenten

Een belangrijk uitgangspunt van het wettelijk kader gemeentelijke schuldhulpverlening is dat deschuldhulpverlening een integraal karakterheeft. Dit betekent dat er bij de schuldhulpverlening nietalleen aandacht is voor een oplossing van de financile problemen, maar ook aandacht vooreventuele omstandigheden die in verband staan met de financile problemen van de verzoeker. Hetkan daarbij gaan om psychosociale factoren, relatieproblemen, de woonsituatie, de gezondheid, deverslaving of de gezinssituatie. Kortom, het wegnemen van de oorzaken of omstandigheden is in veelgevallen essentieel om de financile problemen van de klant in structurele zin op te lossen. De hulpmoet toegesneden zijn op de individuele schuldenaar, zodat er sprake is van maatwerk. Activiteitengericht op preventie, vroegsignalering, bestrijding van niet-gebruik of budgetbegeleiding zijn onderdeelvan integrale schuldhulpverlening. Dit geldt ook voor het verlenen van nazorg. Omdat de gemeentefinancierings- en/of samenwerkingsrelaties heeft met organisaties die betrokken zijn bij het integraaloplossen van de problemen van een schuldenaar, is zij volgens de regering het beste toegerust om deregierolop zich te nemen. Het vervullen van de regierol is essentieel om samenhang te waarborgen in

de aanpak van de problemen van de schuldenaar.

3.2 Brede toegankelijkheid

Voor een effectieve schuldhulpverlening vindt de regering het belangrijk dat de schuldhulpverleningbreed toegankelijk is voor natuurlijke personen. Gemeenten moeten beleidsregels

2vaststellen waarin

is vastgelegd op basis van welke individuele omstandigheden een natuurlijk persoon de toegang totde schuldhulpverlening wordt ontzegd.

De schuldregeling is niet toegankelijk voor (ex)-zelfstandigen, omdat deze vaak via de curator (ingeval van een faillissement) of via fiscale verrekenregels mogelijkheden hebben om deze schulden opte lossen. Actieve ondernemers met schulden kunnen desgewenst een beroep doen op de bank of deBbz om hun liquiditeitsproblemen aan te pakken.

Een beslissing tot het doen van een aanbod of tot het weigeren van schuldhulpverlening is een besluitin de zin van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Tegen een dergelijke beslissing is bezwaar enberoep mogelijk.

3.3 De kwaliteit van de gemeentelijke integrale schuldhulpverlening

Voor een effectieve schuldhulpverlening moet de kwaliteit goed zijn. Daartoe dient elke gemeente eenbeleidsplan vast te stellen die richting geeft aan de te nemen beslissingen over de integraleschuldhulpverlening en de regierol. Over de uitvoering moet jaarlijks verantwoording worden afgelegd.In dit verband wordt opgemerkt dat het vertrouwen van schuldeisers essentieel is voor de effectiviteit.Het is daarom belangrijk dat gemeenten volgens dezelfde normen werken. Van dezestandaardafspraken afwijken, moet alleen mogelijk zijn indien schuldeisers en schuldenaars ermeeinstemmen. Belangrijke stappen hiertoe zijn de vaststelling van de normen waaraan

schuldhulpverleners voor certificering moeten voldoen en de vernieuwde werkwijze voor de leden vande NVVK. Verder acht de regering het van belang dat controle van de hoogte van de afloscapaciteitovereenkomstig de gedragscode schuldregeling van de NVVK ten minste jaarlijks plaatsvindt.

3.4 Wacht- en doorlooptijden

Lange wacht- en doorlooptijden hebben een negatieve invloed op de motivatie van de schuldenaar.Beperking van wacht- en doorlooptijden is ook positief voor de bereidheid van schuldeisers om mee tewerken aan een schuldhulpverleningstraject en draagt bij aan het voorkomen en beperken vanproblematische schulden. Daarnaast is het belangrijk dat de schuldenaar vooraf een globaal beeldheeft van de doorlooptijd en dat rekening wordt gehouden met de individuele situatie van deschuldenaar.

2Zie bijlage IV Beleidsregels Schuldhulpverlening gemeente Renkum 2012 e.v.


7/26


7

3.4.1 Maximale wachttijd

De maximale wachttijd is gesteld op vier weken. Deze wachttijd is de periode die verstrijkt tussen hetmoment dat een persoon zich tot het college wendt voor schuldhulpverlening en het eerste gesprekwaarin de hulpvraag wordt vastgesteld (het intakegesprek). In geval van een bedreigendeschuldensituatie vindt binnen drie werkdagen het eerste gesprek plaats waarin de hulpvraag wordt

vastgesteld. Onder een bedreigende schuldensituatie wordt verstaan gedwongen woningontruiming,beindiging van de levering van gas, elektriciteit, stadsverwarming of water of opzegging dan welontbinding van de zorgverzekering.

3.4.2 Doorlooptijd

Er is geen wettelijke termijn vastgesteld voor de doorlooptijd. De doorlooptijd is de periode dieverstrijkt tussen het eerste gesprek waarin de hulpvraag wordt vastgesteld en het moment waarop hetresultaat is bereikt. Het resultaat is bijvoorbeeld bereikt bij het opstarten van een schuldregeling,betalingsregeling, herfinanciering, weigering van een of meer crediteuren om mee te werken aan eenvoorstel, uitval van de schuldenaar of een adviesgesprek op basis waarvan de schuldenaar de situatiezelf kan oplossen. Gemeenten zijn verplicht aan de schuldenaar aan het begin globaal inzicht tegeven in de verwachte doorlooptijd.

3.5 Rechten en plichten schuldenaarDe schuldenaar is als eerste zelf verantwoordelijk voor het wegnemen van participatiebelemmerendefactoren. Van hem wordt verwacht dat hij zich volledig inzet voor het slagen van deschuldhulpverlening. Om integrale schuldhulpverlening succesvol te kunnen laten zijn geldt inalgemene zin dat de medewerking van een schuldenaar een vereiste is.Het is daarom noodzakelijk dat tijdens een hulptraject tussen gemeente en schuldenaar de door degemeente opgelegde verplichtingen van de schuldenaar duidelijk vastliggen en dat de schuldenaarook gehouden is deze verplichtingen na te komen.

3.6 Landelijke trends

Stijging aantal schuldsaneringen landelijk probleem

Het ministerie van Sociale Zaken presenteerde 3 april 2013 nog een omvangrijk rapport3

naar definancile situatie van Nederlandse huishoudens. En op de zes huishoudens zou volgens deonderzoekers van het ministerie in ernstige financile problemen zitten. In totaal maken in heelNederland nu 300.000 mensen gebruik van een schuldsaneringstraject.

Aantal verzoeken om schuldhulpverlening neemt toeHet aantal mensen dat een beroep doet op schuldhulpverlening groeit. In 2007 kregende leden van de Nederlandse Vereniging voor Volkskrediet (NVVK)

447.500 meldingen

voor hulp bij schulden. In 2009 waren dit 53.250 meldingen. In 2010 liep dit aantal optot 79.000 meldingen; een groei van 48 procent. Over 2011 werden landelijk ietsminder, namelijk 76.000 aanvragen schuldhulpverlening geregistreerd.

Hulpverzoeken worden ingewikkelder

Uit landelijk onderzoek5blijkt dat, naast de toename van verzoeken, ookveranderingen optreden binnen de groep die om hulp vraagt. Nieuwe groepen die omhulp vragen, zijn huizenbezitters, hogere inkomens en zzp-ers. Ook is er sprake vanvergrijzing en vergroening van de verzoekers. Steeds vaker zijn zij ouder dan 65 ofjonger dan 25 jaar. De aard van de verzoeken verandert eveneens. Er is vaker sprakevan een veelvoud van problemen bij de aanvrager (multiproblematiek) en urgentesituaties.

3Ministerie SZW: Eindrapport Huishoudens in de rode cijfers 2012, omvang en achtergronden van

schuldenproblematiek bij huishoudens.4De brancheorganisatie voor schuldhulpverlening en sociale kredietverlening.5

Onderzoek door Regioplan Beleidsonderzoek in opdracht van het Ministerie van SZW naar debesteding, effecten en duurzaamheid van de tijdelijke middelen schuldhulpverlening 2009-2011,

januari 2012.


8/26


8

Stijging kosten beschermingsbewind voor gemeentenMensen die niet in staat zijn om voor hun financile belangen te zorgen, kunnen onderbeschermingsbewind worden gesteld. Recentelijk zien we een toename van het aantal uitgesprokenbewinden. Door deze toename wordt er een groot beroep gedaan op de gemeentelijke middelen (debijzondere bijstand). De gemeenten hebben zelf geen grip op de stijgende kosten vanbeschermingsbewind. Het kabinet heeft nu bij de Tweede Kamer een voorstel ingediend om de

gronden voor beschermingsbewind uit te breiden met het verkwisten van geld en het hebben vanproblematische schulden. De verwachting is dat door inwerkingtreding van het wetsvoorstel een noggrotere toeloop op beschermingsbewind, met name als het hebben van problematische schulden eengrond wordt om bewindvoering in te stellen.

3.7 Lokale kengetallen

3.7.1 Analyse van de gebruikers van 2011

In 2011 waren er 116 gebruikers van schuldhulpverlening. Een aantal kenmerken van deze gebruikerszijn genventariseerd en genterpreteerd.

Leefvorm en kinderen

Bij schuldhulpverlening gaat het in 69% van de gevallen om alleenstaanden (al dan niet metkinderen). 31% betreft echtparen. Bij 25% van de gezinnen zijn er kinderen aanwezig. De gemeenteRenkum wijkt niet af ten opzichte van de landelijke cijfers.

Inkomen en inkomensbronHet is nog steeds zo dat het merendeel van de onze inwoners binnen schuldhulpverlening een laaginkomen (tot 120% van de bijstandsnorm) heeft. Wat wel opvalt is dat geleidelijk aan het gebruik doorinwoners met een hoger inkomen toeneemt.

2007 2011Inkomen op bijstandsniveau 75% 60%Inkomen 100%-120% bijstand 10% 18%Inkomen 120% - 150% bijstand 10% 8%

Inkomen boven 150% bijstand 5% 14%Vergelijking inkomensverdeling 2007 en 2011

Bij de bron van het inkomen valt het op dat het aantal schuldenaars met loon uit arbeid (al dan nietgecombineerd met een uitkering) toeneemt. Van de aanvragers in 2011 had 47% (gedeeltelijk) loon uitarbeid. Voor de inwoners die al langer schuldhulpverlening hadden ging het om 21% van depersonen. Het aantal personen binnen schuldhulpverlening dat rond moet komen van eenbijstandsuitkering neemt af.

WoonplaatsHieronder is een vergelijking gemaakt tussen de verdeling (percentage) van inwoners per kern en deverdeling van de gebruikers schuldhulpverlening per kern.

Percentage gebruikers per kern Percentage inwoners per kern tenopzichte van totale gemeente

Renkum 40% 29%Heelsum 15% 11%Doorwerth 26% 16%Oosterbeek 12% 36%Wolheze 7% 6%Heveadorp 0% 2%De gebruikers in Wolfheze zijn allen clinten van Pro Persona.

SamenloopOngeveer 1/3 van de mensen met schuldhulpverlening ontvangt een voorziening in het kader van de

Wmo.


9/26


9

LeeftijdHieronder is een vergelijking gemaakt tussen het percentage per leeftijdsgroep in heel Renkum en hetpercentage gebruikers schuldhulpverlening per leeftijdsgroep.

Percentage gebruikers perleeftijdsgroep

Percentage inwoners perleeftijdsgroep ten opzichte vantotale gemeente

18 20 jaar 0% 3%21 27 jaar 4% 7%27 40 jaar 35% 21%40 55 jaar 40% 28%55 65 jaar 16% 17%65 jaar en ouder 4% 24%Weliswaar in lijn met de landelijke gegevens, maar wel opvallend is de ondervertegenwoordiging vanouderen. Hoewel bijna een kwart van de bevolking maken zij slechts 4% uit van schuldhulpverlening.

3.7.2 Kengetallen 1 januari 2013 t/m 1 april 2013

Gedurende de periode 1 januari 2013 tot en met 1 april 2013 is er sprake geweest van 60aanmeldingen.

Enmaligadvies

Aanvragen Ingetrokkenaanvragen

Crisisinterventie AfgifteWSNP- verklaring

Aantalaanmeldingen

28 29 1 1 2

Overzicht van het aantal aanmeldingen

Inkomen Alleenstaanden< 21 jaar

Alleenstaanden> jaar 21

Alleenstaandeouders

Echtpaar

WWB 6 23 8 9Loon 1 3 1 2WW ofanders

2 4 - 1

Overzicht inkomen en gezinssamenstelling

Hoogte inkomen Aantalklanten

0 - 5000 4 5000 - 10.000 14 10.000 - 50.000 23 50.000 - 100.000 14 100.000 of hoger 5Hoogte inkomen van onze klanten

Aan de hand van de lokale kengetallen6die in deze paragraaf en in bijlage IIIworden weergegeven

kunnen we constateren dat Renkum aardig in de pas loopt met de landelijke trends als het gaat ominwoners met een schuldenproblematiek. We zien een toename van het aantal aanvragen als we heteerste kwartaal van 2013 vergelijken met het totaal aantal aanvragen over 2011. Het aantalaanvragen over heel 2011 bedroeg 42 en het aantal aanvragen over het eerste kwartaal van 2013bedroeg 29. We zien dat het merendeel van de mensen binnen de schuldhulpverlening een laaginkomen heeft (tot 120% van de bijstandsnorm), maar we zien wel dat geleidelijk aan het gebruik doorinwoners met een hoger inkomen toeneemt.

6Er zijn geen cijfers of gegevens over 2012 beschikbaar vanwege het ontbreken van betrouwbare

managementinformatie bij het BAC.


10/26


10

4. De lokale aanpak

4.1 Integrale aanpak

Om daadwerkelijk integrale hulpverlening te kunnen bieden, vindt afstemming plaats met anderebeleidsterreinen binnen de gemeente, te weten met het Wmo beleid, het re-integratiebeleid en hetminimabeleid.Voortbordurend op de ontwikkelingen in het sociale domein werken wij toe naar eenintegrale aanpak waarbij niet alleen gekeken wordt naar de schuldenproblematiek, maar ook naarandere problemen binnen het gezin. Daarbij kijken we vooral naar de interactie tussen de schulden ende andere problematiek.

4.1.1 Aansluiting bij pilotprojecten wijkgericht werken

De gemeente Renkum is in 2009 begonnen met het project vitaliteitscentrum Doorwerth. Uitgangspuntdaarbij is het verbinden en samenwerken op het terrein van preventie en signalering in de wijk. Dehuisarts werkt in deze pilot samen met de ouderenadviseur/Wmo consulent, de wijkverpleging en debuurtwerker. Zij vormen samen een kleinschalig sociaal wijkteam.Om duurzame resultaten tebereiken, wordtgestart met een integrale vraagverheldering, waarbij problemen op alle leefgebieden

in beeld worden gebracht, van opvoedkundige- en relatieproblemen tot aan de financile problemenmet behulp van deZelfredzaamheid-Matrix

7. Met behulp van de Zelfredzaamheid-Matrix wordt de

zelfredzaamheid van klanten in kaart gebracht. De financile zelfredzaamheid maakt onderdeel uit vandeze inventarisatie, Er bestaat vaak samenhang tussen financile problemen en problemen op andereleefgebieden (maatschappelijke participatie, veilig opgroeien, regelmatig en gezond eten). Door in deinventarisatie financile problemen in kaart te brengen en via laagdrempelige ondersteuning (korteadviesgesprekken en budgetkringen) ondersteuning te bieden, kunnen problematische schuldenworden voorkomen. Problematische schulden kunnen vroeger worden gesignaleerd, waarbij hetoplossen van deze schulden via een minnelijk traject wat eenvoudiger wordt. Financile stabiliteit iseen belangrijke voorwaarde om hulpverlening op andere gebieden te laten slagen. Vooraan in hetproces moet een goede integrale vraagverheldering plaatsvinden. Wat opgepakt kan worden doorgeneralisten, moet vooral door generalisten opgepakt worden. Maar voor specifieke zaken als eenminnelijke schuldregeling, is de inzet van professionele schuldhulpverlening noodzakelijk. De

verbinding met de klantmanager schuldhulpverlening wordt gelegd voor het adviseren van degeneralisten aan de voorkant.

Om de lijn met de 1elijn, de generalisten die inwoners tegenkomen, te versterken is het elkaar kennen

en tegenkomen voorwaardelijk. Dit is dan ook een van de eerste aandachtspunten. Praktisch is er injanuari 2013 een klantmanager schuldhulpverlening actief in Renkum. Zij is meteen gestart met hetleggen van contacten met allerlei organisaties die kennis moeten hebben over de aanpak vanschuldhulpverlening in Renkum. Dit bouwen wij verder uit het opstellen van goede verwijsinformatie inflyers en folders.

4.2 Individueel maatwerk en vraaggerichte dienstverlening

Welke vorm van hulp we inzetten, is afhankelijk van de situatie van de klant. De inzet van

schuldhulpverlening is maatwerk. In sommige gevallen kan een adviesgesprek voldoende zijn omgrotere schulden te voorkomen. In andere gevallen is het starten van een langerschuldhulpverleningstraject noodzakelijk. Wanneer sprake is van crisis wordt direct hulp ingezet. Opbasis van de persoonlijke en gezinssituatie wordt een passende vorm van hulp- en dienstverleninggezocht. Daarbij is afstemming tussen partners binnen de zorgstructuren van de gemeente absoluutnoodzakelijk om de ondersteuning effectief in te kunnen zetten. Zie paragraaf 4.6.3voor de rol vanonze ketenpartners. In lijn met de ontwikkelingen binnen het sociale domein wordt het netwerk van depersoon of het gezin zelf zoveel als mogelijk betrokken en ingezet. Dit netwerk kan bestaan uit familie,vrienden, buren, maar ook vrijwilligers.

7

Zelfredzaamheid-Matrix: is een instrument waarmee behandelaars, beleidsmakers en onderzoekers in de(openbare) gezondheidszorg, maatschappelijke dienstverlening en gerelateerde werkvelden, de mate van

zelfredzaamheid van hun klanten eenvoudig en volledig kunnen beoordelen.


11/26


11

4.3 Brede toegankelijkheid

Uitgangspunt is een brede toegankelijkheid tot schuldhulpverlening. Hierbij staat centraal dat er zoveelmogelijk inwoners met problematische schulden kunnen worden geholpen. De hoogte van schuldenspeelt bij de toegang tot de schuldhulpverlening geen rol. Vanuit de gedachte dat niet-problematischeschulden problematisch kunnen worden, worden ook inwoners met relatief kleinere financile

problemen door de gemeente geholpen. Schuldhulpverlening aan gezinnen met minderjarige kinderenkrijgt extra aandacht.

Een brede toegankelijkheid betekent niet dat iedereen te allen tijde zomaar wordt geholpen. Zo is hetvan belang dat klanten ook hun eigen verantwoordelijkheid (leren) nemen. Het is tenslotte debedoeling dat de klant financieel zelfredzaam wordt en blijft. Voorwaarden voor het continueren vanondersteuning zijn onder meer dat afspraken worden nagekomen, dat informatie op tijd wordtaangeleverd, dat tijdens het traject geen nieuwe schulden worden gemaakt en dat inzet wordtgetoond. Bovendien wordt van de klant verwacht dat deze al het mogelijke doet om deaflossingscapaciteit te vergroten door te solliciteren, mee te werken aan een re-integratietraject ofaanvulling op het inkomen aan te vragen. Immers aan de andere kant van de schuldenaar staat eenschuldeiser die voor zijn inkomen afhankelijk is van het betaalgedrag van zijn klanten. Indien klantenverwijtbaar onvoldoende meewerken kan besloten worden om een traject te weigeren dan wel te

beindigen.

Recidive (hernieuwde aanvraag)Het college mag op grond van de Wgs een persoon die al eerder gebruik heeft gemaakt vanschuldhulpverlening weigeren. Het college heeft over de toegang en weigering tot schuldhulpverleningbeleidsregels vastgesteld

8. De gemeente Renkum hanteertbij recidive verschillende termijnen waarbij

verzoeker de toegang tot de integrale schuldhulpverlening (met uitzondering van de producteninformatie en advies) in beginsel wordt geweigerd. Welke termijn wij hanteren is afhankelijk van hetfeit of het vorige traject schuldhulpverlening (minnelijk of wettelijk) succesvol is afgerond en hoe langgeleden het traject is afgerond. Ook speelt het al dan niet verwijtbaar zijn bij het ontstaan van nieuweschulden een rol. Bij de bepaling van de duur van de weigering is in ogenschouw genomen dat er inprincipe steeds sprake is geweest van een integraal traject schuldhulpverlening inclusief begeleidingen nazorg. Ook bij nieuwe niet-verwijtbare schulden wordt in beginsel een wachttijd gehanteerd.

Reden hiervoor is dat bij het doorlopen van het vorige traject financile zelfredzaamheid en eigenverantwoordelijkheid veel aandacht hebben gekregen. De klant wordt in principe vaardig geacht omeerst zelf oplossingen te gaan zoeken, eventueel met advies van de klantmanagerschuldhulpverlening.

FraudeIn lid 3 van de Wgs is bepaald dat het college de schuldhulpverlening kan weigeren als de inwonerfraude heeft gepleegd door schending van de inlichtingenplicht aan een bestuursorgaan. Wij hebbendeze weigeringsgrond niet opgenomen in onze beleidsregels schuldhulpverlening, omdat wijverwachten dat wanneer deze doelgroep niet geholpen wordt de kans kleiner is dat fraudeschulden enopgelegde boetes worden terugbetaald. Ook kan de kans op huisuitzettingen groter zijn, wat leidt totgrotere maatschappelijke kosten. Het karakter van de schulden maakt wel dat een minnelijke ofwettelijke schuldenregeling niet tot de mogelijkheden behoort. De dienstverlening die geboden kan

worden is daardoor beperkt. Als gevolg van de inwerkingtreding van de Wet aanscherping handhavingen sanctiebeleid SZW-wetgeving (zgn. Fraudewet) per 1 januari 2013 mag de gemeente bovendiengeen medewerking meer verlenen aan een schuldregeling indien de vordering is ontstaan door hetniet of niet behoorlijk nakomen van de inlichtingenplicht en hiervoor een bestuurlijke boete is opgelegdof aangifte is gedaan op grond van het Wetboek van Strafrecht.

4.3.1 Enloket-gedachte

Wij streven ernaar om schuldhulpverlening in Renkum zodanig te organiseren dat het niet uitmaaktwaar de burger zijn of haar schuldenproblematiek voor het eerst meldt. Er moet sprake zijn van eenuniforme benadering en informatievoorziening vanuit de verschillende loketten. Hoe dit te borgenwordt samen met de maatschappelijke partners uitgewerkt. Binnen de gemeente is er sprake van nvast aanspreekpunt. Het eerste inventariserende en adviserende gesprek moet laagdrempeligzijnvoor de verzoeker en op korte termijn plaatsvinden. Voor het spreekuur hoeft de inwoner niet alle

8Zie bijlage IV voor de Beleidsregels Schuldhulpverleninggemeente Renkum 2012 e.v..


12/26


13/26


13

Bij de voorlichting aan deze doelgroep willen wij gebruik maken van een reeds bestaandinformatiekanalen, namelijk de website www.jonginrenkum.nl. Daarnaast willen wij gedurende dezebeleidsperiode gaan inzetten op voorlichting op middelbare scholen en aansluiting zoeken met deinformatievoorziening vanuit het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG).

4.5 Aandacht voor preventie en nazorg

Zoals eerder aangegeven dient er sprake te zijn van een integrale aanpak van schuldhulpverlening,waarbij niet alleen aandacht is voor het oplossen van schulden, maar ook het voorkomen vanschulden en het schuldenvrij blijven na een schuldhulpverleningstraject. Naast het curatieve deel (hulpbij het oplossen van schulden) zal er daarom worden ingezet op preventie (voorkomen van schulden)en nazorg (het voorkomen van terugval). Bij preventie en nazorg gaat het in essentie om activiteitendie veel op elkaar lijken: het creren van bewustwording ten aanzien van het op orde brengen van definancin, de risicos van schulden onder de aandacht brengen en vaardigheden en competentiesaanleren om rond te komen van het beschikbare inkomen. Vooral de preventie en de nazorg moetgebeuren door het bewust maken van partners in de directe omgeving van de inwoner, die eensignalerende en voorlichtende taak hebben. Dan kan de school zijn, de jongerenwerker, deouderenadviseur, het welzijnswerk of het maatschappelijk werk. Tijdens hetschuldhulpverleningstraject wordt in de laatste fase van de feitelijke schuldregeling, aandacht besteed

aan het aanleren van vaardigheden aan de persoon, waardoor deze beter in staat is om financieelzelfredzaam zelf weer het beheer over zijn eigen inkomen te gaan voeren.

4.5.1 Vroegsignalering

De gemeente zelf kan ook een rol spelen in vroegsignalering. Daarbij gaat het vooral om hetsignaleren van betaalachterstanden bij inwoners waarmee de gemeente zelf contact heeft,bijvoorbeeld omdat er een uitkering wordt verstrekt, of mensen een beroep doen opinkomensondersteunende voorzieningen. Daarnaast wordt onderzocht in hoeverre het, passendbinnen de privacywetgeving, mogelijk is om afspraken te maken met onder anderewoningbouwcorporaties, zorgverzekeraars en energieleveranciers over signalering en melding vanbetalingsachterstanden. De bedoeling is dat wanneer de gemeente een signaal binnen krijgt over eeninwoner met een beginnende betalingsachterstand de schuldhulpverlener de burger benadert met devraag of er behoefte bestaat aan advies. Hierbij wordt dan in eerste instantie zo veel mogelijk gebruik

gemaakt van de voorlichting die landelijk ontwikkeld is, zoals beschikbaar op:www.zelfjeschuldenregelen.nlen www.simpelhuishoudboekje.nl. Wanneer dit niet voldoende blijkt,kan een adviesgesprek geboden worden om grotere schulden te voorkomen.

4.5.2 Opzetten budgetkring

Als onderdeel van de preventie van schuldenproblematiek en om mensen vaardigheden te leren hoezij uit de schuldproblematiek kunnen komen, willen wij budgetkringen

11gaan opzetten.Devisie en

werkwijze van de budgetkringen past goed binnen de visie van de gemeente Renkum op het socialedomein om de eigen kracht van inwoners te ondersteunen.Een budgetkring is een kleine groepmensen die regelmatig bijeenkomt om met en van elkaar te leren consuminderen, dat wil zeggenbewuster en zuiniger omgaan met geld, energie, spullen en het milieu. Een kring komt een jaar bijelkaar en wordt geleid door een professioneel getrainde vrijwilliger. Behalve dat mensen veel leren,

blijkt de kring ook geschikt voor persoonlijke gedragsverandering en voor empowerment. Debudgetkring is bijzonder geschikt voor schuldhulpverlening en armoedebestrijding, omdat deproblematiek bij de wortels wordt aangepakt. Deelnemers leren namelijk:1. eigen verantwoordelijkheid nemen;2. mogelijkheden concreet maken3. hun kennis en vaardigheden vergroten;4. blijvende gedragsverandering.

Momenteel zijn wij op zoek naar gemeenten, die net als wij ook genteresseerd zijn om dit project testarten, zodat wij dit samen kunnen organiseren. Uiteraard wordt de budgetkring zeer lokaalvormgegeven. Co-financiering vindt plaats via Menzis. Menzis stelt namelijk jaarlijks per gemeenteeen projectbudget beschikbaar voor nieuwe ontwikkelingen.

11www.budgetkring.nl


14/26


14

4.5.3 Voorlichting

De gemeente zet in het kader van preventie in op gerichte voorlichting op kwetsbare doelgroepenzoals jongeren en mensen met een laag inkomen, om hen te behoeden voor het aangaan vanfinancile verplichtingen die zij niet kunnen dragen. Informatievoorziening over schuldenproblematiekverloopt via verschillende kanalen: lokale media, de nieuwsbrief voor klanten van de sociale dienst en

informatie en verwijsfolders bij ketenpartners, informatie via Jong-In Renkum en voorlichtingsactiesop scholen.

Tevens moet hierbij gedacht worden aan het optimaal benutten van contactmomenten met clinten,onder meer in het kader van de WWB en de WMO, door ook de financile zelfredzaamheid onderwerpvan gesprek te maken.

4.5.4 Nazorg

Alle klanten die een beroep hebben gedaan op de gemeentelijke schuldhulpverlening en een trajectsuccesvol hebben afgerond, krijgen na afloop van de hulpverlening nazorg aangeboden. Deklantmanager schuldhulpverlening neemt na zes maanden contact op met de klant. In die contactenkijkt de klantmanager met de klant mee of er nog steeds een balans is tussen de inkomsten enuitgaven. Ook crediteuren of andere hulpverleners kunnen de gemeente wijzen op een mogelijke

terugval bij de voormalig klant. Bij een extern signaal neemt de schuldhulpverlener contact op om tekijken of hij iets voor de schuldenaar kan betekenen.

In de laatste fase van de schuldbemiddeling wordt gewerkt aan de financile zelfstandigheid doorstapsgewijze afbouw van budgetbeheer.

4.6 Rolverdeling binnen de keten van schuldhulpverlening

4.6.1 De keten van schuldhulpverlening

De keten van schuldhulpverlening ziet er als volgt uit:

4.6.2 Regierol gemeente Renkum

Als initiator en facilitator binnen de keten van schuldhulpverlening voert de gemeente regie binnen hetterrein van integrale schuldhulpverlening. Dit houdt in dat de gemeente ervoor zorgt dat een integraleaanpak tot stand komt door de juiste partners met elkaar in contact te brengen ensamenwerkingsafspraken te maken. We willen daarbij gebruik maken van bestaande subsidierelatiesen eventueel contractafspraken hierop aanpassen. Tevens zorgt de gemeente voor borging enmonitoring van de kwaliteit en het resultaat van onze dienstverlening. De afgelopen jaren heeft hetBudget Advies Centrum (BAC) van de gemeente Arnhem de taken met betrekking tot deschuldhulpverlening in de gemeente Renkum uitgevoerd. Om als college meer controle te hebben

over en toezicht uit te kunnen oefenen op de kwaliteit en integraliteit van de schuldhulpverlening vooronze inwoners is besloten per 1 januari 2013 de samenwerking met het BAC te beindigen. Degemeente Renkum kiest voor het behouden van de poortwachtersfunctie en het voeren van de regie


15/26


15

over de dossiers in eigen beheer. De gemeente geeft deze rol inhoud door een klantmanagerschuldhulpverlening in te zetten. De klantmanager schuldhulpverlening verzorgt de intake- eninventarisatiefase, voorziet klanten van een nmalig advies, besluit welke producten er wordeningezet binnen het schuldhulpverleningstraject, schakelt waarnodig flankerende hulpverlening in enbewaakt of het proces goed verloopt. Enkel de klantmanager schuldhulpverlening neemt besluiten opgrond van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).

Het schema in bijlage VI geeft weer hoe de huidige dienstverlening eruit ziet.

Een aantal onderdelen/producten, het zogenaamde technische gedeelte, van onze dienstverleninggaan wij uitbesteden. Het betreft de producten schuldregelen, schuldbemiddelen, budgetbeheer,budgetbegeleiding en het indienen van verzoekschriften in het kader van de WSNP (inclusief debegeleiding ter hoorzitting). Als kwaliteitseis voor de uitvoerende partij voor het zogenaamdetechnische gedeelte wordt gesteld dat zij dienen te werken volgens de leidraad van de NVVK engecertificeerd is conform de NEN-norm8048

12. Verder stellen wij eisen ten aanzien van de kwaliteit van de dienstverlening en de

deskundigheid van het personeel. De uitvoerende partij onderschrijft ook de uitgangspunten endoelstellingen uit dit beleidsplan.

In haar rol als initiator en facilitator binnen de keten is het van belang dat de gemeente ervoor zorgtdat de keten blijft bestaan en zich doorontwikkelt. Dit gaat de gemeente doen door het organiserenvan een jaarlijkse netwerkdag en het aanbieden van scholing met betrekking tot het onderwerpschuldhulpverlening aan de ketenpartners.

4.6.3 Rol ketenpartners

Gemeente Renkum ziet een belangrijke rol voor de ketenpartners ter ondersteuning van (het zware)schuldhulpverleningstraject, vooral op het gebied van signalering, preventie en nazorg. In hetvoortraject en vooral bij de flankerende ondersteuning is een groot aantal partijen van hetmaatschappelijk middenveld actief. Afgelopen jaar is er een inventarisatie gemaakt van de partijen dieactief zijn in Renkum in de schuldhulpverleningsketen

13. Voor de gemeente als regievoerder is het

overzicht van wie wat doet van groot belang. In 2012 is er door de gemeente een bijeenkomst

georganiseerd met de ketenpartners. Doel van deze bijeenkomst was onder andere onderlingekennismaking, kennisnemen van elkaars werkwijze en een start maken met het vormen van eennetwerk. De gemeente Renkum staat aan het begin van het inrichten van de keten. We pakken deregie op door het kernproces van schuldhulpverlening in Renkum opnieuw in te richten, de rollen entaken van organisaties in deze keten te beschrijven, overlappen eruit te halen en afspraken te makenover samenwerking en doorgeleiding van klanten.

4.7 Managementinformatie

Op basis van managementinformatie wordt de kwaliteit en de gewenste resultaten gemonitord. In demanagementrapportage wordt onderstaande informatie opgenomen om te kunnen sturen op dedoelstellingen en kwaliteitsaspecten:

aantal nieuwe aanmeldingen; aantal crisissituaties dat binnenkomt en het aantal dat wordt opgelost; aantal adviesgesprekken; aantal ingezette producten en diensten; informatie over wachttijden en doorlooptijden per product; informatie over slagingspercentages schuldregelingen; aantal doorverwijzingen naar de WSNP; aantal lopende trajecten; aantal beindigde trajecten (incl. de reden van beindiging); aantal recidieven; aantal contacten nazorg; aantal preventieve activiteiten.

12NEN 8048 heeft betrekking op een groot aantal activiteiten dat onder de noemer schuldhulpverlening valt

zoals: intake, schuldregeling, herfinanciering, budgetbegeleiding, budgetbeheer, nazorg en de relatie met andereorganisaties die betrokken zijn bij de problematiek van de klant.13Zie bijlage V voor een overzicht van onze ketenpartners.


16/26


16

Daarnaast is informatie over de doelgroep van belang om een goed beeld te krijgen van de inwonersdie een beroep doen op schuldhulpverlening. Het doel van deze informatie is om in de toekomst beterinzicht te hebben in de vraag van klanten. De informatie die vastgelegd wordt, betreft onderstaandegegevens:

de brede hulpvraag/problematiek van de klant geslacht leeftijd gezinssituatie inkomen (soort en hoogte van het inkomen) opleidingsniveau hoogte van de schuld

In 2013 wordt een nulmeting gemaakt. Het jaar 2013 wordt gebruikt om managementinformatie tegenereren. Bij het inzetten van middelen zullen prestatie-indicatoren en normen worden geformuleerdop basis waarvan beoordeeld kan worden of met het betreffende product de gewenste resultaten zijnbereikt.

4.8 FinancinHet budget voor schuldhulpverlening in de meerjarenbegroting bedraagt 77.000,-. Uitgangspunt isdat de schuldhulpverlening binnen dit budget wordt uitgevoerd. Door het toenemende beroep opschuldhulpverlening vanwege de economische crisis is er een risico dat dit budget ontoereikend is.Door de rapportage in de begrotingscyclus zal een dreigende overschrijding tijdig worden opgemerkt.In geval van bijzondere omstandigheden zal uw raad via de raadsinformatiebrief hierover wordengenformeerd.

Bedragen afgerond in 1000 enzonder bedrijfslasten

Begroting 2013 - 2015

Schuldregelen 57.000,-Preventie en nazorg 20.000,-Totaal 77.000,-


17/26


17

Bijlage I: Begrippen en definities

AflossingscapaciteitDe aflossingscapaciteit is het inkomen minus de vaste lasten en kosten van levensonderhoud.

BeschermingsbewindKan worden aangevraagd voor mensen die door hun lichamelijke of geestelijke toestand tijdelijk ofblijvend niet in staat zijn hun financile belangen te behartigen. Een bewindvoering kan wordenuitgevoerd door professionele organisaties of door een particulier. Een bewindstelling wordtuitgesproken door de rechtbank.

BudgetbegeleidingHet initiren, stimuleren, motiveren en ondersteunen van een leerproces van n of meer(samenlevende) personen in het verkrijgen van inzicht in de inkomsten en uitgaven, het uitvoeren vaneen overzichtelijke administratie, en het afstemmen van de uitgaven op het beschikbare budget,zodanig dat de schulden kunnen worden afgelost, de inkomsten en uitgaven met elkaar inovereenstemming worden gebracht en in de toekomst geen nieuwe schulden ontstaan. Kenmerkend

voor het leerproces is de interactie tussen de materile en immaterile aspecten van deschuldenproblematiek en de voorwaarde dat de klant gemotiveerd is of wordt om zelf actief tehandelen in de oplossing van zijn problematische schuldensituatie.

BudgetbeheerHet beheren van het inkomen van de klant door het openen van een rekening bij de kredietbank ofeen andere instantie, waarop de inkomsten worden gestort en waarvan uitgaven worden gedaan. Erbestaan verschillende vormen van budgetbeheer, te weten eenvoudig budgetbeheer (alleen eenaantal vaste lasten worden doorbetaald), beperkt budgetbeheer (alle vaste lasten worden doorbetaalden er wordt zorg gedragen voor maximaal twee reserveringen) en volledig budgetbeheer (alle lastenworden doorbetaald en voor alle uitgaven wordt gereserveerd: de klant ontvangt alleen leefgeld.).

Minnelijke schuldregelingHet minnelijke traject is een schuldhulpverleningstraject waarin wordt geprobeerd schulden buiten derechter om te schikken.

NVVKNederlandse Vereniging voor Volkskrediet; brancheorganisatie voor schuldhulpverlening en sociaalbankieren.

Integrale schuldhulpverleningIntegrale schuldhulpverlening is een samenhangend hulpaanbod van preventie tot en met zorg gerichtop zowel de financile- als psychosociale en andere oorzaken van schulden. Het kan daarbijbijvoorbeeld gaan om relatieproblemen, de woonsituatie, de gezondheid, de verslaving en degezinssituatie.

Problematische schuldenEr is sprake van een problematische schuld wanneer de som van de geiste maandelijkse aflossingenop schulden en betalingsachterstanden hoger is dan de aflossingscapaciteit. Wanneer er bedreigendeschulden zijn bijvoorbeeld huur/hypotheek, energie, zorgverzekering, openbare verkoop roerendezaken. Er aantoonbaar een of meerdere schuldeisers niet bereid zijn een betalingsregeling te treffen.

Schuldbemiddeling en saneringskredietBij een saneringskrediet worden de schuldeisers in n keer afgekocht voor een deel van de totalevordering, gebaseerd op de op dat moment geldende afloscapaciteit van de klant. Voor het totaal vande aflossingen wordt door de gemeente een lening verstrekt waaruit de schuldeisers worden betaald,Bij een schuldbemiddeling wordt gedurende 3 jaar een percentage gereserveerd/afgelost op allevorderingen. De hoogte van de uiteindelijke reservering (aflossing) kan variren, afhankelijk van deinkomensontwikkeling van de schuldenaar.


18/26


18

StabilisatiebeheerStabilisatie is een vorm van beheer waarmee de betaling van de belangrijkste vaste lasten zeker wordtgesteld.

WSNP (Wet schuldsanering natuurlijke personen)Kan worden aangevraagd bij de rechtbank als meerdere schuldeisers weigeren mee te werken aan

een minnelijke schuldregeling. De rechter toetst op de toelatingscriteria (o.a. in staat zijn deverplichtingen na te komen, te goeder trouw, motivatie) en benoemt een bewindvoerder. De wettelijkelooptijd bedraagt op dit moment in principe 3 jaar. Een schuldenaar kan slechts een keer per 10 jaareen beroep doen op de WSNP.

Overige afkortingen:BAC: Budget Advies CentrumNibud:Nationaal Instituut voor BudgetvoorlichtingWgs: Wet gemeentelijke schuldhulpverleningWMO: Wet maatschappelijke ondersteuningWWB: Wet Werk en Bijstand


19/26


19

Bijlage II: Overzicht van activiteiten in de tijd weggezet

Activiteiten 2013 2014 2015Organiseren netwerkdag X X XOntwerpen folders/flyers voorketenpartners

X

Afspraken maken metschuldeisers m.b.t.vroegsignalering

X

Afspraken maken metketenpartners t.a.v.preventie, signaleren,doorverwijzen, afstemmenhulp, ondersteunen inschuldhulpverleningstrajecten nazorg

X

Opzetten budgetkring X

Beleidsafstemmingminimabeleid

X

Voorlichting jongeren XOnderzoek welke benchmarkhet best aansluit bij onzeinformatiebehoefte

X


20/26


20

Bijlage III: Managementcijfers BAC 2008 t/m 2011

NB De cijfers van de onderlinge producten Intake, Schuldregeling sluiten niet op elkaar aan,omdat er ook andere producten zijn die niet in de overzichten zijn meegenomen. De

belangrijkste zijn hier opgenomen.

2008 2009 2010 2011

Intake

instroom in intakefase 50 67 68 51

uitval in intakefase 22 41 42 10

geen regeling mogelijk 9 14 13 3

niet aan voorwaarden voldaan 6 20 21 6

ingetrokken/verhuisd/overleden 7 5 5 1

behoort niet tot de doelgroep 0 2 3 0

uitvalpercentage intakefase 44% 61% 62% 20%

Schuldregeling

instroom in schuldregelingsfase 21 26 35 28

uitval in schuldregelingsfase 9 12 17 11

Schuldeisers werken niet mee 6 10 14 11

niet aan voorwaarden voldaan 2 1 3 0

ingetrokken/verhuisd/overleden 1 1 0 0

uitvalpercentage schuldregelingsfase 43% 46% 49% 39%

geslaagde regelingen 20 9 30 8

schuldsanering 15 2 12 6

schuldbemiddeling 5 6 16 2

Advisering 0 1 2 0

slagingspercentage NVVK* 71% 45% 64% 42%

Landelijke slagingspercentage NVVK 34% 31% 38% 44%

WSNP-verklaring afgegeven 4 8 10 17

inkomensbeheer

Lopend 24 50 47 37

Gemiddelde doorlooptijden schuldregeling

Intakefase (dagen) 135 138 134

schuldregelingsfase (dagen) 302 261 159

Overschrijding doorlooptijden

Intakefase (*) 60% 49% 54%

schuldregelingsfase 100% 86% 63%(*): het gaat hier om aanvragen die na 1-1-2009 in behandelingzijn genomen


21/26


21

Bijlage IV: Beleidsregels integrale schuldhulpverlening

Beleidsregels Schuldhulpverlening gemeente Renkum 2012 e.v.

Artikel 1. Begripsbepalingen

In deze beleidsregels wordt verstaan onder:

a. college: het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Renkum;

b. inwoner: de ingezetene die op grond van de Wet gemeentelijke basisadministratie

persoonsgegevens bij de gemeente Renkum is ingeschreven;

c. Awb: Algemene wet bestuursrecht;

d. verzoeker: persoon die zich tot het college heeft gewend voor schuldhulpverlening;

e. schuldhulpverlening: het ondersteunen bij het vinden van een adequate oplossing gericht op

de aflossing van schulden indien redelijkerwijs is te voorzien dat een natuurlijke persoon niet

zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn schulden of indien hij in de toestand verkeert

dat hij heeft opgehouden te betalen, alsmede de nazorg;f. schuldregeling: bemiddeling door de gemeente tussen de verzoeker en zijn schuldeisers om

een regeling van de totale schuldenlast te bewerkstelligen;

g. Wgs: Wet gemeentelijke schuldhulpverlening.

Artikel 2. Doelgroep gemeentelijke schuldhulpverlening

Het college kan schuldhulpverlening aanbieden aan alle inwoners van de gemeente Renkum van

18 jaar en ouder.

Artikel 3. Aanbod schuldhulpverlening

1. Het college verleent aan een verzoeker schuldhulpverlening indien de verzoeker tot de

doelgroep van artikel 2 behoort en het college schuldhulpverlening noodzakelijk acht. Indien

de noodzaak niet aanwezig wordt geacht door het college, wordt de aanvraag afgewezen.2. De vorm waarin de gemeente schuldhulpverlening aanbiedt, is van meerdere factoren

afhankelijk en kan dus per situatie verschillen. Factoren die een rol kunnen spelen zijn:

a. zwaarte c.q. omvang van de schulden;

b. de mate van zelfredzaamheid van de verzoeker;

c. psychosociale situatie van de verzoeker;

d. houding en gedrag van verzoeker (motivatie);

e. een eerder gebruik van schuldhulpverlening.

Artikel 4. Verplichtingen

1. Verzoeker is gehouden de inlichtingenplicht van artikel 6 Wgs en de verplichting tot

medewerking van artikel 7 Wgs na te leven vanaf het moment dat hij zich tot het college heeft

gewend.

2. Indien verzoeker niet of in onvoldoende mate zijn verplichtingen nakomt zoals neergelegd in

de artikelen 6 en 7 lid 2 Wgs, kan het college besluiten om de aanvraag schuldhulpverlening

buiten behandeling te stellen.

3. De medewerking waartoe de verzoeker op grond van artikel 7 Wgs verplicht is, bestaat onder

andere uit:

a. het nakomen van afspraken;

b. het niet aangaan van nieuwe schulden;

c. het zich houden aan de bepalingen van de schuldhulpverleningsovereenkomst dan wel

schuldregelingsovereenkomst;

d. het hebben van een bankrekening.


22/26


22

Artikel 5. Afwijzen en beindigen

1. Indien verzoeker niet of in onvoldoende mate zijn verplichtingen nakomt zoals neergelegd in

artikel 6 en 7 Wgs, besluit het college om de aanvraag voor schuldhulpverlening af te wijzen

dan wel het traject te beindigen.

2. Alvorens ingevolge lid 1 te besluiten tot afwijzing dan wel beindiging, wordt verzoeker

eenmaal een redelijke hersteltermijn geboden om alsnog de gevraagde medewerking teverlenen of informatie te verstrekken.

3. Onverminderd de overige bepalingen in deze beleidsregels, besluit het college tot afwijzing

danwel beindiging van de schuldhulpverlening indien:

a. verzoeker niet (langer) tot de doelgroep van artikel 2 behoort;

b. het (voorgaande) schuldhulpverleningstraject succesvol is afgerond;

c. verzoeker zijn beschikbare aflossingscapaciteit niet wil gebruiken ter afdoening van zijn

schulden;

d. blijkt dat op grond van onjuiste gegevens schuldhulpverlening aan verzoeker is toegekend,

terwijl indien de juiste gegevens ten tijde van de besluitvorming bekend waren geweest bij

het college, een andere beslissing zou zijn genomen;

e. verzoeker zich ten opzichte van personen, belast met werkzaamheden die voortkomen uit

het schuldhulpverleningstraject, misdraagt;

f. verzoeker in staat is om zijn schulden zelf te regelen dan wel in staat is de schulden

zelfstandig te beheren;

g. de geboden schuldhulpverlening niet meer aansluit op de persoonlijke omstandigheden

van de verzoeker en aanpassing van de schuldhulpverlening niet mogelijk is;

h. indien de schuldhulpverlening door het college niet langer noodzakelijk wordt geacht;

i. verzoeker zijn verplichtingen zoals opgenomen in artikel 4 lid 3 niet nakomt.

Artikel 6. Recidive ---- hernieuwde aanvraag

1. Indien een voorgaande schuldregeling succesvol is afgerond geldt het volgende:

a. Indien minder dan 1 jaar voorafgaande aan de dag waarop het verzoek is ingediend door

verzoeker een traject schuldregeling (minnelijk of wettelijk) succesvol is afgerond en het

ontstaan van de nieuwe schulden niet verwijtbaar is aan de verzoeker, wordt de

schuldhulpverlening in beginsel geweigerd, met uitzondering van de producten informatieen advies.

b. Indien minder dan 5 jaar voorafgaande aan de dag waarop het verzoek is ingediend door

verzoeker een traject schuldregeling (minnelijk of wettelijk) succesvol is afgerond en het

ontstaan van de nieuwe schulden verwijtbaar is aan de verzoeker, wordt de

schuldhulpverlening geweigerd, met uitzondering van de producten informatie en advies.

2. Indien een voorgaande schuldregeling tussentijds is afgebroken geldt het volgende:

a. Indien minder dan 1 jaar voorafgaande aan de dag waarop het verzoek is ingediend, door

verzoeker een traject schuldregeling (minnelijk of wettelijk) niet verwijtbaar niet is

afgerond, wordt de schuldhulpverlening in beginsel geweigerd, met uitzondering van de

producten informatie en advies.

b. Indien minder dan 5 jaar voorafgaande aan de dag waarop het verzoek is ingediend, door

verzoeker een traject schuldregeling (minnelijk of wettelijk) verwijtbaar niet is afgerond,wordt de schuldhulpverlening geweigerd, met uitzondering van de producten informatie

en advies.

3. Indien minder dan 2 jaar voorafgaande aan de dag waarop het verzoek is ingediend een

traject, niet zijnde een schuldregeling, is beindigd, wordt de schuldhulpverlening geweigerd,

met uitzondering van de producten informatie en advies.

4. Indien minder dan 5 jaar voorafgaande aan de dag waarop het verzoek is ingediend een

schuldhulpverleningstraject is beindigd op grond van artikel 5 lid 3 sub e, wordt de

schuldhulpverlening geweigerd, met uitzondering van de producten informatie en advies.

Artikel 7. Overgangsrecht recidive

Artikel 6 is alleen van toepassing op verzoekers die vanaf 1 juli 2012 zijn toegelaten tot de

schuldhulpverlening.


23/26


23

Artikel 8. Hardheidsclausule en onvoorziene omstandigheden

1. Het college kan in bijzondere gevallen ten gunste van de verzoeker gemotiveerd afwijken van

de bepalingen in deze beleidsregels, indien onverkorte toepassing daarvan leidt tot

disproportionele onredelijkheid of onbillijkheid.

2. In gevallen waarin deze regeling niet voorziet, beslist het college.

Artikel 9. Inwerkingtreding

1. Deze beleidsregels treden in werking op de dag na publicatie.

2. Deze beleidsregels worden aangehaald als: Beleidsregels Schuldhulpverlening gemeente

Renkum 2012 e.v..


24/26


24

Bijlage V: Overzicht van ketenpartners

ANBOANBO is een belangenorganisatie voor ouderen.

Centrum voor Jeugd en GezinHet Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor ouders n kinderen, het biedt ondersteuning op hetgebied van opvoeden, opgroeien, jeugdgezondheid en welzijn.

Diaconie PKNRicht zich op gezinnen en ouderen. Voert gesprekken, geeft administratieve hulp, begeleidt mensentijdens de WSNP/minnelijk traject en biedt nazorg

Dorenweerd collegeHet Dorenweerd College is een scholengemeenschap voor middelbaar algemeen onderwijs (MAVO),Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs (HAVO) en Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs(VWO).

DullertstichtingDe Dullertstichting helpt inwoners van Arnhem en omgeving die geen of weinig financile armslag hebben. Meteen gidt hopen zij mensen een steuntje in de rug te bieden en hun sociale of maatschappelijke mogelijkheden tevergroten. Deze hulp bieden zij aan zowel particulieren als instellingen.

Gelderse st. Beheer en bewindvoering ter bescherming van meerderjarigen (GSBB)Betreft bewindvoering in het kader van preventie, schuldhulpverlening en nazorg, begeleidt inwonersbij een aanvraag schuldhulpverlening en biedt administratieve ondersteuning tijdens hetschuldhulpverleningstraject.

HumanitasHumanitas verleent hulp bij het opzetten van thuisadministratie

IriszorgBiedt o.a. professionele behandeling en begeleiding voor verslavingsproblemen.

MenzisMenzis wordt co-financierder voor het opzetten van een budgetkring. Menzis heeft tevens eensignalerende functie.

MovieraMoviera houdt zich bezig met alles wat komt kijken bij een doeltreffende aanpak van huiselijk geweld,zoals voorlichting, preventie, signalering, registratie en opvang.

Pro Persona

Pro Personageestelijke gezondheidszorg aan jeugdigen, volwassenen en ouderen met psychische enpsychiatrische problemen. Deze zorg wordt aangeboden in een klinische situatie, indeeltijdbehandeling of ambulant en is altijd zo licht als mogelijk en zo zwaar als noodzakelijk.

RechtswinkelRenkumRechtswinkel Renkum verleent rechtskundige adviezen, hulp bij belastingaangiften, hulp bij financieelbudgetbeheer (en evt aanvullende administratieve hulp indien dit noodzakelijk is vanwege defiscaal/juridische hulpvraag).

Remonstrantse Gemeente OosterbeekRicht zich op kerkelijke gemeente.

Solidez (voorheen Vilente)

Verlenen hulp bij het invullen van formulieren.


25/26


25

St. Algemeen Hulpfonds RenkumHet hulpfonds verleent financile hulp aan inwoners die in ernstige financile moeilijkheden zijngeraakt en geen beroep op een voorliggende voorziening kunnen doen. Het hulpfonds werkt nauwsamen met diverse maatschappelijke organisaties binnen de gemeente.

St. LeergeldLeergeld biedt kansen aan kinderen van 4 tot 18 jaar om te kunnen deelnemen aan binnen- enbuitenschoolse activiteiten.

Stichting MEEStichting MEE ondersteunt mensen met een beperking. Mensen kunnen bij MEE terecht met vragenover opvoeding & ontwikkeling, leren & werken, samenleven & wonen en regelgeving & geldzaken.

St. VluchtelingenwerkBehartigt de belangen van vluchtelingen. Biedt voorlichting en geeft workshops.

Voedselbank Neder-VeluweDe Voedselbank biedt voedselpakketten aan voor mensen die dat nodig hebben. De Voedselbankverwijst mensen naar gemeentelijke regelingen.

Woningcoperatie VivareWoningcoperatie Vivare heeft een signalerende functie.

WoonzorgnetIn Renkum heeft Woonzorgnet 2 locaties, De Keijenberg en Redichem. Woonzorgnet biedtondersteuning aan een drietal doelgroepen:

Clinten met algemeen psychiatrische problematiek Clinten met een autisme-spectrumstoornis Clinten met verslavingsproblematiek


26/26


Bijlage VI: Schema huidige dienstverlening

Hieronder is schematisch weergegeven hoe de huidige dienstverlening eruit ziet:

Taken/diensten in eigen beheer van gemeenteProducten die worden aanbesteed

Stabilisatietraject

Preventie

Intake

Aanmelding

waaronder

crisis-

interventie

Nazorg

Verzoek-

schriften in

het kader van

WSNP

Schuldregeling

Advies

Budgetbeheer

Budgetbegeleiding

Betalingsregelingen

Schuldbemiddeling

Saneringskrediet

beleidsplan integrale schuldhulpverlening gemeente renkum

Documents