benh ki sinh trung o dvts
TRANSCRIPT
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
1/51
BNH K SINH TRNG VTS
Bnh do ng vt n bo k sinh(Protozoa)
Bnh do giun sn k sinh:
- Do giun dp k sinh Plathelminthes- Do giun trn k sinh- Nemathelminthes
- Do giun u gai k sinh-Acanthocephala
- Do giun t-Anelida
Bnh do gip xc (Crustacae) k sinh
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
2/51
BNH DO NG VT N BOK SINH VTS
Ngnh Mast igophora Diesing,1866
Ngnh SporozoaLeuckart,1872
Ngnh Microspor id iaBalbiani,1882Ngnh Cnidospor id iaDoflein,1901
Ngnh Ci l iophoraDoflein,1901
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
3/51
Ngnh Mast igophoraDiesing,1866 k sinh VTS
- Trng roi c 2 lp:Trng roi thc vt (Photomastigina)Trng roi ng vt (Zoomastigina).
- Trng roi k sinh VTS thuc nhm d dng).
- Trng roi rt a dng, c th c dng hnh qu l, hnh budng, hnh thoi di...,- C quan vn ng, ca trng roi l cc tin mao (flagellate),
cng c th l c quan bm ca trng khi k sinh, c t1,2,4,6,7 hay nhiu tin mao to dng hnh r cy.
- Trng roi thng sinh sn = phng php phn i theochiu dc- C th sng t do, mt s t sng k sinh da, mang,
mu ca c, gip xc
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
4/51
Bnh trng roi mu c-Trypanosomosis
Tc nhn gy bnh
B Trypanosomidea Grasse, 1952.H TrypanosomidaeDoflein,1911GingTrypanosoma Gruby, 1841- C th Trypanosomanh, di
khong 38-54 m, chiu rng 1,2
- 4,6 m,- gia c th ln, 2 u nh, c
1 roi xut pht t pha sau, chydc thn v pha trc, to nncc mng un.
- Mi khi vn ng c th rt hotbt nhng t thay i v tr. Hchca t bo hnh bu dc chnhgia c th. Trypanosomak sinh mu c
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
5/51
Bnh trng roi mu c-Trypanosomosis
Hnh thc sinh sn ca trng mu:
a c
Sinh snv tnh
nhiu Trngmu mi
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
6/51
Bnh trng roi mu c-Trypanosomosis
Phn b
- Trypanosomak sinh trongmu, mt ca nhiu loi cnc ngt, nc bin.
- Ngoi ra, ngi ta cn phthin ra trng mu k sinh mt s ng vt trn cn
- Cc loi Trypanosmak sinhtrn c bin c kch thc lnhn k sinh c nc ngt.
chn on- V du hiu bnh l thng
khng r rng nn kh chn
on bng mt thng.- chn on bnhTrypanosomaphi dngphng php ly tm mu, sau quan st di knh hin vi.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
7/51
Bnh trng roi k sinh mang da c-
(Cryp tob iosis v Ich thyobodos is)
Tc nhn gy bnhB BodonideaHolland,1895
H Bodonidae Stun, 1878
Ging Cryptobia Leidy, 1846
- C th hnh thun, ngn
- C 2 tin mao c gc phatrc c th. 1 ci hngv trc, 1 ci hng v
sau to vi c th 3-4 mngun
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
8/51
Bnh trng roi k sinh mang da c-(Cryp tob iosis v Ich thyobodos is)
Ging Ichthyobodo Pinto,1928
(Syn: Costia Leclerque,1890
- C th c hnh cu, trng,
qu l, c khe ming.- C 2 tin mao bt u tpha trc, theo rnh minghng v sau.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
9/51
Bnh trng roi k sinh mang da c-(Cryp tob iosis v Ich thyobodos is)
Du hiu bnh l:- C b cm nhim trng roi c
t chc mang mu nukhng bnh thng,
- Da v mang c nhiu dch
nhn. Roi sau cm su vo tchc k ch ng thi c thtit ra cht c ph hoi tchc t bo k ch.
- C b bnh thng c cmgic nga nn vn ng rtbt trng trong ao.
- Khi bnh nng hot ng yu,c th c mu sc en dn, vikhun v nm theo vt thngxm nhp vo c th.
Phn b:- Cryptobia v Ichthyobodo k sinh trn
mang, da cc loi c nc ngt: cchp, c m trng, c m hoa, c trmc, c tra v nhiu loi c nc ngt.
- C cng nh cng d b cm nhim v
gy tc hi ln hn c ln.- Cryptobialu hnh mnh vo maxun h l ma c nhit m p
- Vit Nam, pht hin Cryptobiabranchialis, Cryptobia agitatavIchthyobodo necatrixk sinh trn mang,da
- Ti Trung Quc, Cryptobiagy tc hinng cho c hng, c ging.- Theo A.K.Serbina,1973 giai on c
hng, c ging b cm nhimIchthyobodo trong vng 5 ngy c cth b cht 95%, thm ch c ao t lcht ln n 97%.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
10/51
Bnh trng roi k sinh mang da c-(Cryp tob iosis v Ich thyobodos is)
Phng php phng tr bnh:
- Dng CuSO4 nng 3-5 ppm tm 15-30 pht,
- Dng CuSO4phun xung ao nng 0,5-0,7 ppm.
- Dng NaCl 2,5-5% tm cho c con (t 10-15 pht),- Dng Formol 1/4000 tm cho c bnh trong 1 gi.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
11/51
Bnh Oodiniossis mang, da c bin
Tc nhn gy bnh:- Tc nhn l mt KST thuc lpDinoflagellata: Oodinium spp,
- C dng hnh bu dc, trng, qu l,tin mao nm pha trc, bm chc vom ca c th k ch khi k sinh
Du hiu bnh l:- C b bnh do Oodinium sppthng
xut hin mu vng nu trn mang,da, c bit mp u cc t
mang, lm mt i mu ti cat mang.
- C b bnh c hin tng cht rirc v hng lot.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
12/51
Bnh Oodiniosis mang, da c bin
c im phn b:- Bnh Oodiniosis thng xy ra
cc loi c bin, c bit ccloi c phn b rng san h.
+ Baticados, 1984 gp c i
-Mulgi cephalus.
+ Chiu-yuan Chien gp bnhny c m
+ Vit nam gp nhiu c cnh
bin nui gi mt s c skinh doanh,
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
13/51
Bnh Oodiniosis mang, da c bin
Phng php chn on- Da vo du hiu chnh- Kim tra bnh phm ly t
mang, da, vy cbnh bngknh hin vi.
Phng php phngbnh:
-p dng cc bin phpphngchung
Phng php tr bnh:
- th nhiu loi ha chtkhc nhau, nhng ch cFormol l c hiu qu tr bnhny. C th phun formol vob ngm c vi nng
20-40 ppm trong 12-24h.- Hoc c th dng nng
cao 100-300 ppm tm cbnh trong thi gian 10-15pht.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
14/51
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
15/51
Bnh trng bo t Goussios is
Tc nhn gy bnh:B Coccida Leuchart 1879H Eimeridae Leger 1911Ging Goussia Labbes, 1986- Non bo Goussiathng c
dng hnh cu, kch thckhong t 8-14 m.- Bn ngoi bo nang c mt vkitin cng v trong sut baobc.- Trong bo nang c 4 bo t
hnh bu dc, cng c 1 v kitinbc tng non bo t.- Mi bo t li c 2 trng bot hnh dng di, 1 u to, 1u nh, xp ngc nhau.
Non bo t ca Goussia
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
16/51
Bnh trng bo t Goussios is
Bo t trng k sinh trong nimmc thnh rut cac
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
17/51
Bnh trng bo t Goussios is
Sinh sn v chu k pht trin
- Sinh sn v tnh: to ra cc littrng lm thng tn nghimtrng cc t bo nim mc rut
- Sinh sn hu tnh: To ra ccsn phm sinh dc mang tnhc v ci, hp t s pht trinthnh non bo mi.
- Cc non bo c th theo phnra mi trng v cm nhim voc khe theo con ng thc n
Hnh thc sinh sn v chu kpht trin ca bo t trng
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
18/51
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
19/51
Bnh trng bo t Goussios is
Bin php phng tr:- phng bnh, cn ch cc bin php nh lm tt cng tc ty
dn ao, dng vi nung (CaO) ty ao trc khi th c.
- Trung Quc cn c th dng bt lu hunh v Iode cha bnhbo t trng cho c c bnh.
Liu dng 1,2 gram Iode hoc 50 gram bt lu hunh cho 50kg khi lng c, cho n lin tc trong4 ngy.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
20/51
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
21/51
Bnh trng hai t bo Gip xc-Gregar inosis
Chu k pht trin ca ng vt nguyn sinh c 2 t bo
Bo t(Spore)
Ht bo t(Spororoite)
Th dinh dng(Spororoite)
Bo t(Spore)
Kn giao t(Spororoite)
c
ci
Hp t(Zygote)
Kn giao t(Sporocyste
Theo
T
Ra Mt
nc
KS rut caMollusca
Di chuyn xung
rut sau
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
22/51
Bnh trng hai t bo Gip xc-Gregar inosis
Du hiu bnh l:- Gip xc b bnh th hin km
n, chm ln, mm v, p
thn, sinh vt bm phy.- on rut trc c th xut
hin mu vng nu v phnh todo nhim Gregarine
- C bo co cho rng KST nylin quan ti bnh phn trng tm s nui Vit Nam
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
23/51
Bnh trng hai t bo Gip xc-Gregar inosis
Phn b ca bnh:- Cm nhim V khng xng
sng: Gip xc v V thn mm.
- Bnh ny khng xy ra giai on
tm ging trong tri ging.- Tm ging a ra ao t khong 10
ngy pht hin c bnh ny.
- Gp nhiu ni trn th gii.
Bin php phng tr:
- Phng bnh: Dit ng vt thnmm trong ao nui gip xc
- Tr bnh: Cha c thuc c tr.C th dng thuc Gregaxinca cng ty CP, dng trn vothc n theo liu hng dnca nh sn xut, c tc dngtr bnh, nu nhiu tm trong
ao cha b n.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
24/51
TRNG VI BO T MYCROSPORIDIA
c im chung:- Ngnh vi bo t l ng vt n bo rt nh,- L k sinh trng ch yu ni k sinh,
- K sinh nhiu V: Cn trng, gip xc, c,
- pht hin 800 loi thuc 70 ging.- C khong 70 loi thuc 7 ging, thng k sinh t
chc tuyn sinh dc, gan, thn, mt, rut, t chc m, dav mang c .
- C khong 30 loi vi bo t k sinh v gy bnh gipxc, lm gim sinh trng, pht trin v gim gi trthng phm ca VTS.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
25/51
Bnh vi bo t c - Glugeosis.
Tc nhn gy bnh
B Glugeida Issi,1893H Glugeidae Gurley,1893
Ging Glugea Thelohan1891
- C th ca Glugea rt nh: 3-6m x 1-4 m,
- Hnh trn hay hnh bu dc.- Cu to c th rt n gin, bn
ngoi c mng do cht kitin tothnh, c cc nang hnh dngging bo t, bn trong c sit.
- Trong t bo cht ca bo tnh c hch hnh cu v tbo cht cng c hnhcu
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
26/51
Bnh vi bo t c - Glugeosis.
Du hiu bnh v phnb:
Glugea k sinh thn, rut,tuyn sinh dc v t chc m,da ,mang ca cc loi c nc
ngt v nc mn, nh c m,c chp, c dic, c vn, cm...
Khi k sinh trong t chc cquan, thng c dng bo
nang mu trng sa, ngknh 2-3 mm. Lc cm nhimnghim trng c th lm tuynsinh dc pht trin khng tt,c sinh trng chm.
Bnh nng c th gy cht c
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
27/51
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
28/51
Bnh vi bo t gip xc(Cotton shrimp disease)
Du hiu bnh l- Cc vng c vn, hay m ca
mt s t chc c quan b nhimc mu trng c.
- Hin tng trng c d nhn bitnht khi chng xut hin ti vng
c vn mt lng ca phn bng.- Khi bnh nng, mu trng c cth xut hin nhiu ni trn cth.
- Nu bnh xut hin tm utrng, di knh hin vi cho thynhiu vng c vn ca u trng
xut hin s c m.- Bnh phm thu ti cc m c b
nhim vi bo t chim ch trongcc m t bo b hoi t
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
29/51
Chn on bnh- Da vo cc du hiu c m
c, cc c vn chuyn sangmu trng c.
- Ngoi ra c th kim tra bnhphm ly t vng c trng cdi knh hin vi phngi > 400x.
Bin php phng bnh- Khng dng tm b m nhim vi
bo t tham gia sinh sn trongcc tri ging,
- Trong ao nui tm thng phm,
cn pht hin sm loi bnhng con tm b nhim vi bot ra khi qun n,
- Dit ch hi l c trong cc aonui tm bng vi CaO khi tydn, hay dng saponin khi chonc vo ao.
Bnh vi bo t gip xc(Cotton shrimp disease)
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
30/51
Bnh do trng c ng ht
LpSuctoria
BAcinetidaHAcinetidae
GingAcineta
H DendrosomatidaeGing Tokophrya
Lp Exogennida
H PodophyridaeGing Podophyria
BTrichophryida
HTrichophryidaeGingCapriniana
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
31/51
Bnh do trng c ng ht
Ging Capriniana
Phn b ca bnh:- Capriniana k sinh trn
da, mang ca c chp, cm, c tri,..
- Ch yu KS gia onc con (c hng, cging).
- C bnh ni ln mt
nc, gy yu v c thcht ri rc.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
32/51
Bnh do trng c ng ht
- GingAcineta, sinh trn ipxc: cua, tm.
- giai on u trng gipxc, trng ng ht c thgy cht u trng.
- Tokophrya kt hp vi trngloa kn k sinh da ba baging lm chng c thcht
- Acineta k sinh vi mc rt cao trn n tm tht 1thng tui ti Nha Trang, gy cht ri rc.Tuy vy hintng ny t gp.
GingAcineta
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
33/51
Bnh do trng c ng ht
Ging Tokophrya
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
34/51
Bnh do trng c ng ht
- Ging Podophrya cdng hnh cu vi ccng ht phn b dng
phng x khp t bov hng ra xungquanh. Trong t boc nhiu ht vt cht
dinh dng.- Cung bm kh di
Ging Podophrya
BNH DO NGNH BO T SI
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
35/51
BNH DO NGNH BO T SICNIDOSPORIDIA
Tc nhn gy bnh:
- Trng bo t si c bo vbng 2 hay nhiu mnh v ckch thc, dy bng nhau,do t bo cht keo c li m
to nn.- Hnh dng bo t rt a dng, l
mt cn c phn loi.
- Mt s ging loi tn ti dng bo nang trng c, kch
thc 0,5-1,0 mm
BNH DO NGNH BO T SI
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
36/51
BNH DO NGNH BO T SICNIDOSPORIDIA
Ging Myxobolus sp
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
37/51
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
38/51
BNH DO NGNH BO T SICNIDOSPORIDIA
Ging Thelohanel lus spp
BNH DO NGNH BO T SI
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
39/51
BNH DO NGNH BO T SICNIDOSPORIDIA
Ging Ceratomyxa sppk sinh mt c m
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
40/51
BNH DO NGNH BO T SI CNIDOSPORIDIA
Du hiu bnh l:- Khi c mc bnh trng bo t
si, c bi li khng bnhthng, hay quy mnh, d hnhcong ui, c km n ri cht.
- Nu b bnh nng c th nhn
thy nhng bo nang bng httm, ht u xanh mu trngc bm trn mang c, c thlm xng np mang khngche kn mang.
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
41/51
BNH DO NGNH BO T SI CNIDOSPORIDIA
c im phn b:- L cc k sinh trng ni v
ngoi KS- Cc c quan k sinh: mang,
rut, mt, no, ty sng.- Gp c nc ngt v mn.- Nhng c n y v sng y
b cm nhim cao hn- Bnh xy ra nng trong cc aong c ging
Phng tr bnh- Cho n nay vn cha c
thuc cha tr, ch yu pdng cc bin php phngbnh tng hp l chnh:
- Ao ng c ging (nht l cchp) phi c ty bng vinung (CaO) liu cao 14 kg/100
m2, phi y ao t 3 - 7 ngy git cc bo t trong bny ao, hn ch kh nng gybnh ca c ging.
- Khng th nui c con bbnh. Khi bnh xy ra cn dit
ton b c trong ao, ginguyn nc ao, dng vinung nng cao khtrng
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
42/51
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
43/51
Lp sn l n ch-Monogenea
c im chung:- C hnh l, hnh si dp v mnh,
kch thc thng rt nh.- Hu ht ging loi l KST ngoi k
sinh (mang, vy, da) V sng nc.
- C quan bm rt pht trin,thng l cc thy, gic bm pha trc v mt a bm ln pha sau, trong c nhiu gai haycc van bm bng kitin.
- C quan tiu ha khng honchnh, khng c rut sau.
- C quan sinh sn lng tnh.- C chu k pht trin trc tip,
khng qua k ch trung gian
Hnh dng cu to ca Dactylogyrus
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
44/51
Lp sn l n ch-Monogenea
u trngc timmao
Chu k pht trin ca Monogenea
Lp sn l n ch Monogenea
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
45/51
Lp sn l n ch-Monogenea
1. Monogenea k sinh
mang ca c:- C bnh thng c hin
tng l , ni u,sng mang, mang tit
nhiu dch, c cht tri rc ti hng lot khicng nhim cao
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
46/51
Lp sn l n ch-Monogenea Mt s ging sn l n ch k sinh mang c:
Ging Silurodiscoides Gussev, 1976Ging NotopterodiscoidesLim et Furtado, 1986Ging MalayanodiscoidesLim et Furtado, 1986Ging Cornudiscoides Kulkarni, 1969Ging Trianchoratus Prise et Berry, 1966Ging PseudodactylogyrusGussev, 1965Ging BychowskyellaAchmerov, 1952Ging QuadriacanthusPaperna, 1961Ging CichlidogyrusPaperna, 1960GingAncyrocephalus(S.l) Creplin, 1939Ging Dactylogyrus
Ging Ging Pseudorhabdosynochus
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
47/51
Lp sn l n ch-Monogenea
sn l n ch k sinh mang c
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
48/51
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
49/51
Lp sn l n ch-Monogenea
Mt s ging sn l n ch k sinh da ca c
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
50/51
Lp sn l n ch-Monogenea
c im phn b:- Sn l n ch k sinh c ncl, mn v ngt.
- Thng k sinh da hoc mangc
- Tc hi ca bnh ph thuc vocng v t l cm nhim caohay thp.
- Bnh pht trin mnh vo ma cnhit t 20-300C- ma xun hv thu ng MB v ma ma
MT v MN.- C nui ao hay lng b u b
nhim
-
8/12/2019 Benh Ki Sinh Trung o DVTS
51/51