bep-tr yazılım kullanıcı kılavuzu

48
BİNA ENERJİ PERFORMANSI HESAPLAMA YÖNTEMİ YAZILIM KULLANICI KILAVUZU 2010

Upload: serdargultutan

Post on 05-Jul-2015

1.332 views

Category:

Documents


3 download

TRANSCRIPT

Page 1: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

BİNA ENERJİ PERFORMANSI

HESAPLAMA YÖNTEMİ

YAZILIM KULLANICI KILAVUZU

2010

Page 2: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

2

1. NET ENERJİ VE AYDINLATMA

Tanımlar

i. Bileşen

Bileşen, sıkça bir arada kullanılan bazı özelliklerin, her seferinde ekranda tekrar tekrar tanımlanması yerine

Bileşen Kütüphane’lerinde bir kez tanımlanarak, ekranda seçilme kolaylığı sağlanması amacıyla oluşturulan bir

kavramdır.BEP-TR’de farklı bileşen tipleri vardır.

1. Opak bileşenler

Opak bileşenler, binada bulunan duvar, döşeme veya tavanlara ait olabilirler.Bir opak bileşen, duvar, döşeme veya

tavan elemanının kesitindeki malzemelerin bütünüdür.Malzemeler, gerçek sıralarıyla ve kalınlıklarıyla

tanımlandıkları zaman bir opak bileşen oluşturmuş olurlar.Opak bileşen oluştururken malzemeler dıştan içe

tanımlanır.

Binanın temele oturan döşemesi, temel boşluğu ve temel katmanları ile birlikte bir opak bileşen olarak

tanımlanır.

2. Saydam bileşenler

Saydam bileşenler, binada bulunan pencere veya saydam çatı elemanlarına ait olabilirler.Saydam bileşen, camın

malzemesini, çerçevenin malzemesini, çerçevenin açılır/kapanır veya sabit olduğu bilgisini içerir.

3. Aydınlatma bileşeni kütüphanesi

Aydınlatma bileşeni kütüphanesi, firma tarafından oluşturulur ve firmaya bağlı EKB uzmanları tarafından

kullanılabilir.Binada bulunan bütün aydınlatma bileşenleri bu kütüphanede oluşturulur.

ii. Eleman

Eleman, ısı geçişi diğerlerinden farklı olan duvar, döşeme veya tavan parçasıdır.Binanın duvar, döşeme ve

tavanları farklı elemanlardan oluşabilir. Bir duvar, döşeme veya tavanı elemanlarına ayırırken şunlara dikkat

edilir: Bir duvarda opak bileşen, kiriş bileşeni, gömülme derinliği, ısı geçiş tipi, ısı köprüsü, bağlı olduğu

binayüzeyi, temas ettiği zon bilgilerinden herhangi biri farklı olan parçalar, farklı elemanlardır. Bu bilgilerden

yalnızca birinin farklı olması yeterlidir.Döşeme ve tavanda ise opak bileşen, ısı geçiş tipi, ısı köprüsü, temas

ettiği zon bilgilerine bakılır.

1

malzeme DÖŞEME/TAVAN

BİLEŞENİ OPAK

BİLEŞEN

DIŞ İÇ

ahşap kaplama, 0.03m

harç, 0.05m

düzeltme betonu, 0.07m

donatılı betonarme,

0.15m

sıva, 0.02m

sıva, 0.02m

ısı yalıtımı, 0.06m

tuğla, 0.19m

sıva, 0.02m

malzeme

Page 3: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

3

2

b. Kullanıcı kütüphaneleri

Page 4: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

4

i. Opak bileşen kütüphanesi

Opak bileşen kütüphanesi, firma tarafından oluşturulur ve firmaya bağlı EKB uzmanları tarafından kullanılabilir.

Duvar, döşeme, tavan ve çatı bileşenleri bu kütüphanede oluşturulur. Yeni binalar için EKB üretecek olan SMM

firmaları için bu kütüphaneler, kullanıcı hesabı açıldığında tamamen boştur. Fakat mevcut binalar için EKB

üretecek olan Enerji Verimlilik Danışmanlığı firmalarının Opak Bileşen Kütüphanelerinde, veri girişi yapılan

binanın bileşenlerinin bilinmiyor olması durumu için “Yönetmeliğe uygun opak bileşen” isimli, binanın yapıldığı

yıla göre tabi tutulduğu yönetmeliğin minimum gerekliliklerini yerine getiren opak bileşenler bulunmaktadır.

1. Opak bileşen bilgileri

a. Bileşen adı

Bileşen adı, kullanıcının opak bileşen seçimi yaparken göreceği isimdir.Kullanıcı oluşturduğu bileşene istediği

ismi verebilir.

b. Bileşen kodu

Bileşen kodu, firmanın duvar, döşeme veya tavan bileşenleri için kullandığı bir kodlama sistemi varsa bu sisteme

göre kodlama yapmaya imkân verir.Ekranda bileşen adının önüne eklenerek görüntülenir.

c. Bileşen tipi

Bileşen tipi, oluşturulan bileşenin duvar, döşeme, tavan veya çatı bileşenlerinden hangisi olduğunu belirtir.Bu

sayede duvar olarak tanımlanmış bileşenler ekranda duvar elemanlarıoluşturulurken, tavan için tanımlananlar

ekranda tavan elemanları oluşturulurken görüntülenebilir.

2. Opak bileşen malzemeleri

a. Malzeme seçimi

Malzeme seçimi, standartlardan faydalanılarak oluşturulmuş bir malzeme kütüphanesinden

yapılır. Bu malzemeler ve özellikleri, bütün kullanıcılar ve firmalar tarafından aynı şekilde görüntülenmekte ve

kullanılmaktadır.Yalnızca Bayındırlık ve İskân Bakanlığı bu kütüphanede değişiklik yapabilir.

Page 5: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

5

Malzeme seçimi yapılırken, malzemeler dıştan içe doğru tanımlanmalıdır.

a. Kalınlık

Seçilen malzemenin kalınlığı metre cinsinden girilir.

3. İşlemler

a. Yeni

Bir bileşen tanımlanıp kaydedildikten sonra, yeni bir bileşen kaydına başlamak için bu işlev kullanılır.

Page 6: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

6

b. Kaydet

Bileşen tanımlama işlemi bittikten sonra kaydetme işlemini yapar.

ii. Saydam bileşen kütüphanesi

Saydam bileşen kütüphanesi, firma tarafından oluşturulur ve firmaya bağlı EKB uzmanları tarafından

kullanılabilir.Binada bulunan bütün saydam bileşenler (pencere gibi) bu kütüphanede oluşturulur.Yeni binalar

için EKB üretecek olan SMM firmaları için bu kütüphaneler, kullanıcı hesabı açıldığında tamamen boştur. Fakat

mevcut binalar için EKB üretecek olan Enerji Verimlilik Danışmanlığı firmalarının Saydam Bileşen

Kütüphanelerinde, veri girişi yapılan binanın bileşenlerinin bilinmiyor olması durumu için “Yönetmeliğe uygun

saydam bileşen” isimli, binanın yapıldığı yıla göre tabi tutulduğu yönetmeliğin minimum gerekliliklerini yerine

getiren saydam bileşenler bulunmaktadır.

1. Saydam Bileşen bilgileri

a. Bileşen adı

Bileşen adı, kullanıcının saydam bileşen seçimi yaparken göreceği isimdir.Kullanıcı oluşturduğu bileşene istediği

ismi verebilir.

b. Bileşen kodu

Bileşen kodu, firmanın kullandığı bir kodlama sistemi varsa bu sisteme göre kodlama yapmaya imkan

verir.Ekranda bileşen adının önüne eklenerek görüntülenir.

c. Pencere tipi

Pencerenin açılır veya sabit olduğu seçilir.

d. Çerçeve tipi

Çerçeve malzemesi seçilir

2. Saydam bileşen malzemeleri

a. Malzeme seçimi

Cam malzemesi seçilir.Malzeme seçimi, standartlardan faydalanılarak oluşturulmuş bir malzeme

kütüphanesinden yapılır.Bu malzemeler ve özellikleri, bütün kullanıcılar ve firmalar tarafından aynı şekilde

görüntülenmekte ve kullanılmaktadır.Yalnızca Bayındırlık ve İskan Bakanlığı bu kütüphanede değişiklik yapabilir.

Page 7: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

7

3. İşlemler

a. Yeni

Bir bileşen tanımlanıp kaydedildikten sonra, yeni bir bileşen kaydına başlamak için bu işlev kullanılır.

b. Kaydet

Bileşen tanımlama işlemi bittikten sonra kaydetme işlemini yapar.

iii. Aydınlatma Kütüphanesi

1. Aydınlatma bileşen bilgileri

a. Bileşen adı

Bileşen adı, kullanıcının saydam bileşen seçimi yaparken göreceği isimdir.Kullanıcı oluşturduğu bileşene istediği

ismi verebilir.

b. Bileşen kodu

Bileşen kodu, firmanın kullandığı bir kodlama sistemi varsa bu sisteme göre kodlama yapmaya imkân

verir.Ekranda bileşen adının önüne eklenerek görüntülenir.

c. Lamba tipi

Lamba tipleri kütüphanesinden lamba seçimi yapılır.Kütüphanede farklı güç ve ışık akısına sahip enkandesan,

fluoresan ve kompakt fluoresan lambalar bulunmaktadır.Bu kütüphane farklı lamba üreticilerin lamba

veritabanlarından faydalanılarak oluşturulmuştur. Kütüphanede bulunan lambalar ve özellikleri, bütün

kullanıcılar ve firmalar tarafından aynı şekilde görüntülenmekte ve kullanılmaktadır. Yalnızca Bayındırlık ve

İskan Bakanlığı, istenmesi- ihtiyaç duyulması halinde bu kütüphanede değişiklik yapabilir.

d. Aydınlatma Sistemi tipi

Direkt, endirekt ve direkt-endirekt olmak üzere üç sistem tipi vardır. Aydınlatma sisteminin direkt, direkt-

endirekt veya endirekt olması durumları aşağıdaki şekilde örneklenmiştir

Page 8: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

8

e. Aygıt tipi Aygıt tipleri aşağıdaki gibi aşağıdakigibigruplandırılmıştır.

Page 9: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

9

2- Proje girişleri

i. Müstakil konut, Apartman, Rezidans,Ofis, Hastane, Eğitim,Otel, AVM

1. Proje genel bilgileri

a. Proje adı

Kimlik belgesi üretilmek istenen binanın adı girilir.Burada girilen bilgi yalnızca kullanıcı tarafından görüntülenir,

kimlik belgesinde yer almaz.

b. Proje kodu

Kimlik belgesi üretilmek istenen binanın kodu girilir.Burada girilen bilgi yalnızca kullanıcı tarafından

görüntülenir, kimlik belgesinde yer almaz.

c. Proje durumu

Proje durumu bilgisi, kullanıcının projenin durumunu, projeyi açıp bakmadan anlayabilmesi için otomatik

üretilen bir bilgidir. Projenin veri girişine göre “Boş proje”, “Kısmi girilmiş proje” veya “Tamamlanmış proje”

bilgilerinden birini gösterir.

d. Kapalı kullanım alanı

BEP-TR, bina geometrisini tanımlarken bazı basitleştirmeler ve kabuller yapmaktadır. Bu nedenle yazılıma

tanıtılan projenin hesaplanan kullanım alanı ile gerçek alan tutarlı olmayabilir. Bu nedenle binanın toplam kapalı

kullanım alanının elle girilmesi gerekmektedir.Bu bilgi, binaya ait enerji kimlik belgesinde burada girildiği şekilde

görüntülenecektir. Binanın kapalı kullanım alanı, BEP Yönetmeliği’nde ve ilgili yasal dokümanlarda tarif edildiği

şekilde hesaplanmalıdır.

e. İl, ilçe, belediye, ada parsel no, adres bilgileri

Bu bilgiler binanın ruhsatında yazıldığı şekilde girilmelidir.Bilgiler girildiği şekilde enerji kimlik belgesinde yer

alacaktır.

f. Bina yapılış tarihi

Binanın yapılış tarihi biliniyorsa girilir. Henüz proje aşamasında olan bir bina için, tahmini bir yapılış tarihi

girilebilir. Bu bilgi enerji kimlik belge yeralacaktır.

g. Bina tipi

Binanın kullanım amacı (fonksiyonu, tipolojisi) seçilir.İçinde lüks hizmetler bulunan kompleks konutlar rezidans

olarak değerlendirilmektedir.Binanın tipi, ruhsatında belirtilene uygun olarak seçilir.Bu bilgi enerji kimlik

belgesinde yer alacaktır.

h. Bina sahibinin adı

Bina sahibinin adı girilir.Bu bilgi enerji kimlik belgesinde yer alacaktır.

i. Bina sahibinin adresi

Bina sahibinin adresi girilir. Binanın birden fazla sahibi olması durumunda “Bina sahibinin adı” bölümünde adı

yazan kişinin, binanın diğer sahiplerinin de adı yazılmışsa adı yazan ilk kişinin adresi girilir. Bu bilgi enerji

kimlik belgesinde yer alacaktır.

j.Müşterek tesisatların sahibinin adı

Müşterek tesisatların sahibinin adı girilir.Müşterek tesisat, bölgesel veya merkezi ısıtma gibi başka bina veya

birimlerle ortak kullanılan tesisattır.Bu bilgi enerji kimlik belgesinde yer alacaktır.

Page 10: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

10

k.Müşterek tesisatların sahibinin adresi

Müşterek tesisatların sahibinin adresi girilir.Bu bilgi enerji kimlik belgesinde yer alacaktır.

l.Fotoğraf veya 3 boyutlu model imajı yükleme

Binaya ait bir imajı yüklemek için bu seçenek kullanılır.Mevcut binalar için fotoğraf, yeni binalar için 3 boyutlu

model veya maket fotoğrafları kullanılabilir. Buraya yüklenen imaj, sistem tarafından kimlik belgesindeki alana

sığacak şekilde yeniden boyutlandırılır ve enerji kimlik belgesinde yer alır.

m.İşlemler

i.Proje yarat

Proje bilgileri girişi tamamlandıktan sonra Proje yarat butonuna basılarak yeni bir proje yaratılmış olunur.Bu

butona basıldıktan sonra proje, üst kısımda bulunan Projeler tablosunda yer alacaktır.

ii.Bina geometrisi düzenle

Yaratılmış bir projenin veri giriş ekranlarına geçmek için kullanılır. Bu butona basarak veri girişi yapılan

ekranları görüntüleyebilir ve değişiklik yapabilirsiniz

2. Bina genel bilgileri

a. Kat bazında değişken form

Binanın katlarında birbirinden farklı formlar varsa, her katın formunu ayrı ayrı seçebilmek için kat bazında

değişken form seçeneği kutucuğunun işaretlenmesi gerekir.Bu kutucuğun işaretlenmemesi durumunda, kat

bazında değişken form yok demektir ve bina formu, Bina Genel Bilgileri ekranında bütün bina için girilir.Kutucuk

işaretlendiğinde, her katın formu, kat formuolarak Kat Bilgileri ekranlarında girilir.

Kat bazında değişken form olması veya olmaması durumu, Karşı Engeller ile ilgili bilgi giriş ekranlarını değiştirir.

Page 11: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

11

Bkz: Bina formu

Bkz: Kat formu

Bkz: Karşı engeller

b. Kat bazında değişken ölçü

Binanın kat planlarında farklı uzunluklar varsa (çekme, çıkma gibi), kat bazında değişken ölçü var

demektir.Binanın formu aynı olup, kat planlarında farklı ölçüler olabilir. Binada kat bazında değişken form var ise,

kat bazında değişken ölçü seçeneği otomatik olarak işaretli gelir.

Kat bazında değişken ölçü kutucuğu işaretlenmişse, Bina geometrisi bilgileri Bina Genel Bilgileri ekranında değil,

her katta ayrı ayrı sorulur.

Kat bazında değişken ölçü olması veya olmaması durumu, Karşı Engeller ile ilgili bilgi giriş ekranlarını değiştirir.

Bkz: Bina geometrisi Bkz: Kat geometrisi Bkz: Karşı engeller

c. Kat bazında değişken yükseklik

Binanın katlarında birbirinden farklı kat yüksekliği varsa, bu seçeneğin işaretlenmesi gerekir.Kat bazında

değişken yükseklik kutucuğu işaretlenmişse, kat yüksekliği ve kiriş kesiti bilgileri her kat için ayrı ayrı sorulur.

Page 12: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

12

Bkz: Kat yüksekliği

d. Bina formu

Bina formu veya kat formu, o binanın veya katın planının şeklini ifade eder. Kullanıcı, binasının veya katın plan

formuna en yakın formu mevcut seçeneklerden seçer.Mevcut seçenekler Dikdörtgen form,Avlulu form, U form ,

L form,T form ve Artı form’dur.

Bina formu, tanımlanan binanın bütün katları aynı forma sahipse Bina Genel Bilgileri ekranında seçilir. Katlardan

biri bile farklı forma sahipse, bina formu değil, her katta kat formu seçilir.Projesini hazırladığınız binanın formu

bu seçenekler arasında yoksa, bina formu mevcut seçenekler arasından en yakın olanına benzetilir.Bu işlem

yapılırken binanın taban alanı aynı tutulmalıdır.

Bkz: Kat bazında değişken form

Page 13: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

13

e. Kat yüksekliği

Kat yüksekliği, katın döşeme üstünden bir sonraki katın döşemesinin üstüne olan yüksekliktir.Metre cinsinden

girilir.

Kat yükseklikleri tanımlanan binanın bütün katları aynı yüksekliğe sahipse Bina GenelBilgileri ekranında

girilir.Katlardan biri bile farklı yüksekliğe sahipse yükseklikler her kat için ayrı girilir.

Bkz: Kat bazında değişken yükseklik

e. Kiriş kesiti

Kiriş kesiti ölçüsü, kirişin döşemenin içinde kalan kısmı dahil kesitinin ölçüsüdür.Metre cinsinden girilir.Kiriş

yükseklikleri, kat bazında değişken yükseklik yoksa Bina Genel Bilgileri ekranında bütün bina için tek seferde

girilir.Binada kat bazında değişken yükseklik varsa, kat yüksekliği ile birlikte her katta ayrı olarak girilir.

g. A yüzeyinin yön açısı

Binanın A yüzeyi, kat formu seçeneklerinde yer alan şablon formlarda yazılan kenarı ifade eder. A yüzeyinin yön

açısı bilgisi, binanın güneyle yaptığı açıyı tanımlamak için kullanılır. Kullanıcı, A yüzeyinin yön açısını 0 ile 360

arasında bir değer girerek, seçtiği formu 360 döndürme imkanına sahiptir. A yüzeyi, tam olarak güneye

baktığında, yüzey yön açısı 0’dır.Tam olarak doğuya baktığında 90, kuzeye baktığında 180 ve batıya baktığı

durumda ise 270’dir.Bu açı yazılıma 90 ve katları olarak girilmek zorunda değildir, hesaplama bütün açılar için

yapılabilir.

A

E

F

D

C

B A

E

F

D

C

B

A

E

F

D

C B

A

E

F

D

C

B

A yüzeyi yön açısı, 0 A yüzeyi yön açısı, 90 A yüzeyi yön açısı, 180 A yüzeyi yön açısı, 270(-90)

Örneğin, Dikdörtgen formlu bir binanın A yüzeyi, şablon formda görünen kenardır. A yüzeyinin yön açısı 0

olarak girilirse, projesi yapılan bina aşağıdaki pozisyonda durmaktadır:

Page 14: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

14

A yüzeyinin yön açısı 30 olarak girildiğinde ise, binanın yönlenişi

aşağıdaki şekilde demektir:

Yön açısı negatif değer olarak da girilebilir:

Yazılım, binanın kenarlarının birbirine dik olduğu kabulüne göre çalışır. Bu nedenle tek bir cephenin yüzey yön

açısının girilmesi yeterlidir, diğer yüzeylerin yön açıları A yüzeyine göre yazılım tarafından hesaplanır ve tabloda

görüntülenir. A yüzeyinin yön açısı, kat bazında değişken ölçü yoksa Bina Genel Bilgileri ekranında, bütün bina

için genel olarak girilir.Eğer kat bazında değişken ölçü varsa, her kat için ayrı ayrı girilir.

Kullanıcının veri girişlerinde kolaylık ve tutarlılık sağlaması açısından, binanın plan çıktıları üzerine A, B, C, D, ...

yüzeylerinin hangi yüzeyler olduğunun not alınması önerilmektedir.

h. Bina geometrisi

i. Yüzey uzunlukları

Bina formu seçildikten sonra, seçilen formun yüzey sayısına göre oluşan bilgi giriş tablosunda her yüzeyin

uzunluğu girilir.Bu bilgiler, kat bazında değişken ölçü yoksa Bina Genel Bilgileri ekranında bütün bina için

tanımlanır.Kat bazında değişken ölçüvarsa her katta ayrı ayrı girilir.

Uzunluklar dıştan dışa, metre cinsindendir.

Bkz: Kat bazında değişken ölçü

Page 15: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

15

ii. Yüzey açıları

Yüzey eğim açısı, binanın duvarlarının yer düzlemine göre eğiklik açısıdır.Yüzey eğim açısı, teorik olarak 0 ile 90

arasında bir açı olabilir.Yüzey eğim açısı 0 olan bir duvar, yer düzlemine paralel, yani döşeme anlamına

gelir.Açının 90 olması durumu, duvarın dik durduğu anlamına gelir.

Bkz: Çatı tipleri

Çatı tipi

Kullanıcı bu aşamada yalnızca çatının tipini seçer.Mevcut üç seçenek, teras çatı, çatı katı ve çatı arasıdır.Çatı

formu, bu aşamada seçilmemektedir.Çatı tipine uygun çatı formu seçenekleri, burada yapılan seçime göre, çatı

katında kat bazında kullanıcıya gösterilir.

Binada birden fazla çatı olması durumunda, en yüksek kottaki çatının tipi esas alınır.

Çatı katı ile çatı arası arasındaki fark, çatı arasında çatı yüzeylerinin doğrudan döşemeye oturması, çatı katında

ise duvarlar üzerine oturuyor olmasıdır. Aşağıdaki şekillerde çatı tipleri gösterilmektedir:

Bkz: Çatı formu

j. Bina konstrüksiyon tipi

Bina konstrüksiyon tipi bilgisi, binanın sızdırmazlık özellikleri için sorulur.

Ahşap çerçeveli yalıtılmış alçak bina, ahşap iskeletli yapılar için kullanılır.Tuğla veya blok alçak bina, dolgu

malzemesi olarak tuğla veya hazır yapı blokları kullanılan binalar için seçilir. Beton veya perde duvar yüksek

bina, betonarme perde kullanımı yüksek olan çok katlı binalar için seçilir. Projelendirilen binanın bu seçenekler

için sayılan özelliklerden birkaçına aynı anda sahip olması durumunda, bina için baskın olan özelliklere göre

karar verilir. Örneğin binanın duvarlarında hem betonarme perde, hem tuğla duvar olabilir. Bu durumda hangi

malzeme daha baskın ise, bina konstrüksiyon tipi o özellik esas alınarak seçilir.

Page 16: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

16

n. Hava sızdırma değeri

Binanın hava sızdırma değerini belirlemek için, bina konstrüksiyon tipine göre bazı seçenekler sorulmalıdır.

Görüntülenen seçenekler arasında, projesi yapılan binada olan özellikler aşağıdaki alana eklenmelidir.

m. Yaşayan kişi sayısı

Müstakil konutlar için, konutta yaşayan kişi sayısı bütün bina için girilir. Yeni binalar için, yaşayan kişi sayısı

(örneğin yatak odası sayısına göre) tahminen girilebilir.

m. Karşı engeller

Karşı engeller, binanın güneş kazançlarını ve doğal aydınlatmasını etkileyecek şekilde etrafında bulunan diğer

binalardır.Bu binaların gölgeleme etkisi, binalar karşı engel olarak tanımlanırsa yazılım tarafından

hesaplanabilmektedir.

i. Engel adı

Tanımlanan karşı engelin adı girilmelidir.Burada girilen engel adları, daha sonra başka ekranlarda seçim olarak

kullanıcının karşısına çıkacağı için, kullanıcının kendi anlayacağı şekilde girilmesi önerilmektedir.

ii. Engel yüksekliği

Tanımlanan engelin, projelendirilen binanın en alt kotu 0 kabul edilerek hesaplanan yüksekliğidir. Aşağıdaki

örnekte engel yüksekliğinin nasıl girilmesi gerektiği gösterilmiştir:

v.Engelin etkilediği yüzey

Engelin etkilediği bina yüzeyi seçilir.

Page 17: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

17

Engelin etki ettiği bina yüzeyi seçilirken, yüzeylerin, binanın A yüzeyinin baktığı yöne göre doğru seçildiğinden

emin olunmalıdır. Aşağıdaki örnekte dikkat edilmesi gereken durumlar gösterilmektedir:

Kat bazında değişken form olması durumunda, her katta farklı kat formu olacağı için, yüzey isimleri (A, B, C, D,

...) de farklı olacaktır. Bu nedenle bu bilgi, her kat için ayrı ayrı alınır. Kat bazında değişken form yoksa, bu bilgi

Bina Genel Bilgileri ekranında, bütün bina için tek seferde alınır.

Bkz: Kat bazında değişken form

iii. Engel uzaklığı

Engelin, etkilediği yüzeye olan uzaklığı girilir.Ölçüler metre cinsindendir.

Kat bazında değişken form ve/veya ölçü olması durumunda, her katta farklı kat formuolacağı için veya katlar

aynı forma sahip olsa bile farklı ölçülere sahip olacağı için, yüzeylerin engele uzaklıkları farklı olacaktır. Bu

nedenle bu bilgi, her kat için ayrı ayrı alınır. Kat bazında değişken form ve ölçü yoksa, bu bilgi Bina Genel Bilgileri

ekranında, bütün bina için tek seferde alınır.

Bkz: Kat bazında değişken form

Bkz: Kat bazında değişken ölçü

Page 18: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

18

q. Aydınlatma bilgileri

i. Lamba tipi

Lamba tipleri kütüphanesinden lamba seçimi yapılır.Kütüphanede farklı güç ve ışık akısına sahip enkandesan,

fluoresan ve kompakt fluoresan lambalar bulunmaktadır.Bu kütüphane farklı lamba üreticilerin lamba

veritabanlarından faydalanılarak oluşturulmuştur.Kütüphanede bulunan lambalar ve özellikleri, bütün kullanıcılar

ve firmalar tarafından aynı şekilde görüntülenmekte ve kullanılmaktadır.Yalnızca Bayındırlık ve İskan Bakanlığı,

istenmesi- ihtiyaç duyulması halinde bu kütüphanede değişiklik yapabilir.

ii. Lamba sayısı

Seçilen lamba tipinden, bütün binada toplam kaç adet olduğu girilir.

iii. Ekle

Girilen adette, seçilen lamba tipi tabloya eklenir.

r. İşlemler

i. Kaydet

Giriş yapılan ekrana girilen bilgiler kaydedilir.Bilgilerin veritabanına kaydedildiği ekranda kayıt mesajları

görününce anlaşılabilir. Ekranda herhangi bir mesaj görünene kadar başka bir işlem yapılmaması

önerilmektedir.

3. Kat bilgileri

a. Kat formu

Bina formu veya kat formu, o binanın veya katın planının şeklini ifade eder. Kullanıcı, binasının

veya katın plan formuna en yakın formu mevcut seçeneklerden seçer.Mevcut şekiller İkili Dikdörtgen

Form,Avlulu Form, Dikdörtgen Form, L Form, T Form , U Form ve Artı Form ‘dur.

Bina formu, tanımlanan binanın bütün katları aynı forma sahipse Bina Genel Bilgileri ekranında seçilir. Katlardan

biri bile farklı forma sahipse, bina formu değil, her katta kat formu seçilir.

Bkz: Kat bazında değişken form

Bkz: Bina formu

Page 19: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

19

b. Kat geometrisi

i. Kiriş kesiti

Kiriş kesiti ölçüsü, kirişin döşemenin içinde kalan kısmı dahil kesitinin ölçüsüdür.Metre cinsinden girilir.

Kiriş yükseklikleri, kat bazında değişken yükseklik yoksa Bina Genel Bilgileri ekranında bütün bina

için tek seferde girilir.Binada kat bazında değişken yükseklik varsa, kat yüksekliği ile birlikte her katta ayrı

olarak girilir.

Bkz: Kat bazında değişken yükseklik

ÇATI

vii. Mahya yüksekliği

Mahya yüksekliği yalnızca çatı arası veya çatı katı olan binaların en üst katlarında sorulur.Döşeme üstünden

mahya kirişinin üst noktasına olan mesafedir.

c. Karşı engeller

Karşı engeller, binanın güneş kazançlarını ve doğal aydınlatmasını etkileyecek şekilde etrafında bulunan diğer

binalardır.Bu binaların gölgeleme etkisi, binalar karşı engel olarak tanımlanırsa yazılım tarafından

hesaplanabilmektedir.

i. Engel adı

Bina Genel Bilgileri ekranında tanımlanan karşı engeller bir seçim halinde kullanıcıya getirilir. Kullanıcı, o katın

pencerelerinin etkilendiği karşı engelleri seçip ilgili engelin, etkilediği yüzeye olan uzaklığı girilir.Ölçüler metre

cinsindendir.

Page 20: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

20

ii. Engel uzaklığı

Kat bazında değişken form ve/veya ölçü olması

durumunda, her katta farklı kat formu olacağı için veya

katlar aynı forma sahip olsa bile farklı ölçülere sahip

olacağı için, yüzeylerin engele uzaklıkları farklı

olacaktır. Bu nedenle bu bilgi, her kat için ayrı ayrı

alınır. Kat bazında değişken form ve ölçü yoksa, bu bilgi

Bina Genel Bilgileri ekranında, bütün bina için tek

seferde alınır.

Bkz: Kat bazında değişken form

Bkz: Kat bazında değişken ölçü

iii. Engelin etkilediği yüzey

Bina Genel Bilgileri ekranında Engelin etkilediği bina yüzeyi seçilir.

Engelin etki ettiği bina yüzeyi seçilirken, yüzeylerin,

binanın A yüzeyinin baktığı yöne göre doğru

seçildiğinden emin olunmalıdır. Aşağıdaki örnekte

dikkat edilmesi gereken durumlar gösterilmektedir:

Kat bazında değişken form olması durumunda, her katta

farklı kat formu olacağı için, yüzey isimleri (A, B, C, D, ...)

de farklı olacaktır. Bu nedenle bu bilgi, her kat için ayrı

ayrı alınır. Kat bazında değişken form yoksa bu bilgi,

Bina Genel Bilgileri ekranında, bütün bina için tek

seferde alınır.

Bkz: Kat bazında değişken form

d. Duvar bilgileri

Duvar bilgileri, o katta bulunan duvarlara veya düşey elemanlara ait bilgilerin girileceği alandır.Bu alandaki bilgiler,

her bir duvar elemanı için ayrı ayrı girilir. Bkz: Eleman

Page 21: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

21

i. Opak bileşen seçimi

Kullanıcı, önceden Opak Bileşen Kütüphanesi’nde tanımlamış olduğu bileşenler arasından seçim yapar.Bu alanda

yalnızca Opak Bileşen Kütüphanesi’nde “duvar” olarak tanımladığı bileşenleri görüntüler ve seçebilir.

Mevcut binalarda binanın opak bileşenleri bilinmiyorsa, Opak Bileşen

Kütüphanesi’nde yer alan “Yönetmeliğe uygun opak bileşen” seçilebilir.

Bkz: Opak Bileşen Kütüphanesi

Bkz: Bileşen

ii.Kiriş bileşeni seçimi

Kullanıcı, önceden Opak Bileşen Kütüphanesi’nde tanımlamış olduğu bileşenler arasından seçim yapar.Bu alanda

yalnızca Opak Bileşen Kütüphanesi’nde “duvar” olarak tanımladığı bileşenleri görüntüler ve seçebilir.

Mevcut binalarda binanın opak bileşenleri bilinmiyorsa, Opak Bileşen

Kütüphanesi’nde yer alan “Yönetmeliğe uygun opak bileşen” seçilebilir.

Bkz: Opak Bileşen Kütüphanesi Bkz: Bileşen

ii. Uzunluk

Tanımlanan duvar elemanının uzunluğu girilir.Uzunluklar metre cinsindendir.

iii. Gömülme derinliği

Tanımlanan duvar elemanının toprakla temas eden bir bölümü varsa, bu kısmın yüksekliği metre cinsinden

girilir.

iv. Isı geçiş tipi

Duvar elemanları, ayırdıkları iki ortamın tipine göre farklı Isı geçiş tipine sahiptir.Bu seçenekte, tanımlaması

yapılan Bu seçenekte, tanımlaması yapılan duvar elemanının Isı geçiş tipi seçilmelidir.

Page 22: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

22

Duvar elemanları, döşeme elemanları ve tavan elemanları için toplamda 11 adet Isı geçiş tipi vardır.Aşağıdaki

şekilde bütün Isı geçiş tipleri şematik olarak gösterilmiştir.

Aşağıdaki tablo, müstakil konutların duvarları için geçerli olan Isı geçiş tipleriarasında, hangi koşullardaki

ortamlar için hangi Isı geçiş tipinin seçilmesi gerektiğini göstermektedir.

Tip Ekranda görünen kısa açıklama Uzun açıklama Isı geçiş tipinin seçilmesi

gereken koşullar

Tip 1 (Dış Yüzey) - Dış hava temaslı İklimlendirilen veya

iklimlendirilmeyen zonun dış hava

temaslı opak ve saydam bileşenleri

İç mekan – dış mekan arasındaki

dış duvarlar için

Tip 3 (Dış Yüzey) -Toprak temaslı İklimlendirilen bir bodrum katın

toprak temaslı dış duvarı

İç mekan – toprak arasındaki dış

duvar için

Tip 11 (Dış Yüzey) - Birlikte

projelendirilmiş bitişik bina temaslı

Birlikte projelendirilmiş bitişik

binaları ayıran bileşenler

İç mekan – bitişik proje arasındaki

dış duvar için

Tip 3, tamamı toprağa gömülü duvarlar içindir. Bir kısmı toprağa gömülü olan duvarlarda, toprağa gömülü

olmayan bölüm için Isı geçiş tipi seçilir.Duvarın bir kısmının toprağa gömülü olduğu, o eleman için gömülme

derinliği girildiğinde yazılım tarafından anlaşılır.

Bkz: Gömülme derinliği

vi. Bağlı olduğu cephe yüzeyi

Tanımlanan duvar elemanının hangi cephe yüzeyine ait bir eleman olduğu seçilmelidir. Cephe yüzeyleri, seçilen

kat formu veya bina formuna göre oluşturulan listeden seçilir.

Page 23: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

23

vii. Isı köprüsü seçimi

Tanımlanan duvar elemanında ısı köprüsü varsa, seçenekler arasından seçilir. Ekrandaki seçeneklerde, seçim

yaparken yardımcı olması adına ısı köprülerinin şekilleri gösterilmektedir.

e. Döşeme bilgileri

Döşeme bilgileri, o katta bulunan döşemelere ait bilgilerin girileceği alandır.Bu alandaki bilgiler, her bir döşeme

elemanı için ayrı ayrı girilir.

Mevcut binalarda binanın opak bileşenleri bilinmiyorsa, Opak Bileşen Kütüphanesi’nde yer

alan“Yönetmeliğe uygun opak bileşen” seçilebilir.

i. Döşeme bileşeni seçimi

Kullanıcı, önceden Opak Bileşen Kütüphanesi’nde tanımlamış olduğu bileşenler arasından seçim yapar. Bu alanda

yalnızca Opak Bileşen Kütüphanesi’nde “döşeme”

olarak tanımladığı bileşenleri görüntüler ve seçebilir.

Mevcut binalarda binanın opak bileşenleri bilinmiyorsa, Opak Bileşen Kütüphanesi’nde yer alan “Yönetmeliğe

uygun opak bileşen” seçilebilir.

Bkz: Opak Bileşen Kütüphanesi

Bkz: Bileşen

ii. Döşeme elemanının alanı

Tanımlanan döşeme elemanının alanı girilir.Alanlar metrekare cinsindendir.

iii. Isı geçiş tipi

Döşeme elemanları, ayırdıkları iki ortamın tipine göre farklı Isı geçiş tipine sahiptir.Bu seçenekte, tanımlaması

yapılan döşeme elemanının Isı geçiş tipi seçilmelidir.

Duvar elemanları, döşeme elemanları ve tavan elemanları için toplamda 11 adet Isı geçiş tipi vardır.Aşağıdaki

şekilde bütün Isı geçiş tipleri şematik olarak gösterilmiştir.

Page 24: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

24

Aşağıdaki tablo, müstakil konutların döşemeleri için geçerli olan Isı geçiş tipleriarasında, hangi koşullardaki

ortamlar için hangi Isı geçiş tipinin seçilmesi gerektiğini göstermektedir

Tip Ekranda görünen kısa

açıklama

Uzun açıklama Isı geçiş tipinin seçilmesi

gereken koşullar

Tip 4 (Döşeme) - Toprak temaslı

yüzer döşeme

Altında bodrum olmayan,

iklimlendirilen veya iklimlendirilmeyen

bir zonun zemine oturan yüzer

döşemesi

İç ortam – toprak arasındaki

yüzer döşemeler için

Tip 5 (Döşeme) - Temel boşluğu

temaslı iklimlendirilmeyen zon

döşemesi

Toprağa yarı gömülü iklimlendirilen

zonun temel boşluğu ile temas eden

döşemesi

İç mekan – temel boşluğu

arasındaki döşeme için

Tip 6 (Döşeme)- Toprak temaslı

iklimlendirilen zon temaslı

Altında bodrum olmayan iklimlendirilen

zonun toprak temaslı tabanı

İç mekan – toprak arasındaki

döşemeler için

Tip 7 (İç Yüzey) - Sera (Kış bahçesi) İklimlendirilen bir zonun dışa açık

iklimlendirilmeyen bir sera (kış

bahçesi) ile arasındaki opak ve saydam

bileşenleri

İç mekan – sera (kış bahçesi)

arasındaki döşeme için

Tip 8 (Döşeme) – Konsol İklimlendirilen bir zonun dış hava

temaslı çıkma döşemesi

Dış mekan – iç mekan arasındaki

döşeme için

Tip 9 (İç Yüzey) - Dışa açık olmayan

iklimlendirilmeyen zon temaslı

İklimlendirilen bir zonun dışa açık

olmayan

iklimlendirilmeyen zon ile temas eden iç

yüzeyleri (örn: çekirdeğe bakan

duvarlar)

İklimlendirilen iç mekan –

iklimlendirilmeyen iç mekan

arasındaki döşeme için

Tip 10 (İç Yüzey) - İklimlendirilme

koşulları aynı bitişik zon temaslı

İklimlendirilme koşulu aynı olan iki

hacimi ayıran

bileşenler

İklimlendirilen mekan –

iklimlendirilen mekan veya

iklimlendirilmeyen mekan –

iklimlendirilmeyen mekan

arasındaki döşeme için Tip 11 (Dış Yüzey) - Birlikte

projelendirilmiş bitişik bina

temaslı

Birlikte projelendirilmiş bitişik binaları

ayıran bileşenler

İç mekan – bitişik bina arasındaki

döşeme için

Müstakil konutlarda her kat bir zon kabul edildiği için katlar zonlara bölünmez. Bu nedenle katta bulunan iç

duvarlar arasında ısı geçişi hesabı yapılmaz, fakat katlar arasında ısı geçişi hesaplanır.

Bu nedenle, örneğin bodrum veya zemin katta bulunan, iklimlendirilmeyen bir depo alanı ayrı bir zon olarak

tanımlanmaz fakat döşeme elemanları ve tavan elemanlarının ısı geçiş tipleri farklı olacağı için, iklimlendirilen ve

iklimlendirilmeyen mekanların döşeme ve tavanları, ayrı elemanlar olarak tanımlanmalıdır.

Aynı şekilde seralar da ayrı birer zon olarak tanımlanmaz ve toplam kat alanına dahil edilir.Fakat döşeme

elemanları ve tavan elemanlarının ısı geçiş tipleri farklı olacağı için seranın döşeme ve tavanları, ayrı elemanlar

olarak tanımlanmalıdır.

iv. Isı köprüsü seçimi

Tanımlanan döşeme elemanında ısı köprüsü varsa, seçenekler arasından seçilir.Ekrandaki seçeneklerde, seçim

yaparken yardımcı olması adına ısı köprülerinin şekilleri gösterilmektedir.

Page 25: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

25

f. Tavan bilgileri

Tavan bilgileri, o katta bulunan döşemelere ait bilgilerin girileceği alandır.Bu alandaki bilgiler, her bir tavan

elemanı için ayrı ayrı girilir.İki kat arasında bulunan bir tavan elemanı, otomatik olarak üst katın döşeme

elemanlarına eklenir. Bu ortak eleman, üst katın döşeme elemanlarıarasına kaydedilir fakat bütün düzenleme,

silme işlemleri, eklendiği katın Tavan bilgileri bölümünde yapılır.

Mevcut binalarda binanın opak bileşenleri bilinmiyorsa, Opak Bileşen Kütüphanesi’nde yer alan “Yönetmeliğe

uygun opak bileşen” seçilebilir.

Bkz: Eleman

i. Çatı formu

Çatı arası veya çatı katı olan binaların en üst katlarında, tavan bilgileri girilirken çatı formu seçimi yapılır.Çatı

formları, seçilen bina formu veya kat formuna göre ekrana gelir.

ii. Tavan bileşeni seçimi

Kullanıcı, önceden Opak Bileşen Kütüphanesi’nde tanımlamış olduğu bileşenler arasından seçim yapar.Bu alanda

yalnızca Opak Bileşen Kütüphanesi’nde “tavan” ve “çatı” olarak tanımladığı bileşenleri görüntüler ve seçebilir.

Mevcut binalarda binanın opak bileşenleri bilinmiyorsa, Opak Bileşen Kütüphanesi’nde yer alan “Yönetmeliğe

uygun opak bileşen” seçilebilir.

Bkz: Opak Bileşen Kütüphanesi

Bkz: Bileşen

Page 26: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

26

i. Tavan elemanının alanı

Tanımlanan tavan elemanının alanı girilir.Alanlar metrekare cinsindendir.

ii. Isı geçiş tipi

Tavan elemanları, ayırdıkları iki ortamın tipine göre farklı Isı geçiş tipine sahiptir.Bu seçenekte, tanımlaması

yapılan tavan elemanının Isı geçiş tipi seçilmelidir.

Duvar elemanları, döşeme elemanları ve tavan elemanları için toplamda 11 adet Isı geçiş tipi vardır.Aşağıdaki

şekilde bütün Isı geçiş tipleri şematik olarak gösterilmiştir.

Aşağıdaki tablo, müstakil konutların tavanları için geçerli olan Isı geçiş tipleriarasında, hangi koşullardaki

ortamlar için hangi Isı geçiş tipinin seçilmesi gerektiğini göstermektedir.

Tip Ekranda görünen kısa açıklama Uzun açıklama Isı geçiş tipinin seçilmesi

gereken koşullar

Tip 1 (Dış Yüzey) - Dış hava temaslı İklimlendirilen veya

iklimlendirilmeyen zonun dış hava

temaslı opak ve saydam bileşenleri

İç mekan – dış mekan arasındaki

tavan için

Tip 7 (İç Yüzey) - Sera (Kış bahçesi) İklimlendirilen bir zonun dışa açık

iklimlendirilmeyen bir sera (kış

bahçesi) ile arasındaki opak ve

saydam bileşenleri

İç mekan – sera (kış bahçesi)

arasındaki tavan için

Tip 9 (İç Yüzey) - Dışa açık olmayan

iklimlendirilmeyen zon temaslı

İklimlendirilen bir zonun dışa açık

olmayan

iklimlendirilmeyen zon ile temas

eden iç yüzeyleri (örn: çekirdeğe

bakan duvarlar)

İklimlendirilen iç mekan –

iklimlendirilmeyen iç mekan

arasındaki tavan için

Tip 10 (İç Yüzey) - İklimlendirilme koşulları

aynı bitişik zon temaslı

İklimlendirilme koşulu aynı olan iki

hacimi ayıran

bileşenler

İklimlendirilen mekan –

iklimlendirilen mekan veya

iklimlendirilmeyen mekan –

iklimlendirilmeyen mekan

arasındaki tavan için

Tip 11 (Dış Yüzey) - Birlikte

projelendirilmiş bitişik bina temaslı

Birlikte projelendirilmiş bitişik

binaları ayıran bileşenler

İç mekan – bitişik bina arasındaki

tavan için

Page 27: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

27

Müstakil konutlarda her kat bir zon kabul edildiği için katlar zonlara bölünmez. Bu nedenle katta bulunan iç

duvarlar arasında ısı geçişi hesabı yapılmaz, fakat katlar arasında ısı geçişi hesaplanır.

Bu nedenle, örneğin bodrum veya zemin katta bulunan, iklimlendirilmeyen bir depo alanı ayrı bir zon olarak

tanımlanmaz fakat döşeme elemanları ve tavan elemanlarının ısı geçiş tipleri farklı olacağı için, iklimlendirilen ve

iklimlendirilmeyen mekanların döşeme ve tavanları, ayrı elemanlar olarak tanımlanmalıdır.

Aynı şekilde seralar da ayrı birer zon olarak tanımlanmaz ve toplam kat alanına dahil edilir.Fakat döşeme

elemanları ve tavan elemanlarının ısı geçiş tipleri farklı olacağı için seranın döşeme ve tavanları, ayrı elemanlar

olarak tanımlanmalıdır.

v. Isı köprüsü seçimi

Tanımlanan tavan elemanında ısı köprüsü varsa, seçenekler arasından seçilir. Ekrandaki seçeneklerde, seçim

yaparken yardımcı olması adına ısı köprülerinin şekilleri gösterilmektedir.

v. Çatı yüzeyi eğim açısı

Çatı katı veya çatı arası olan binaların en üst katlarında, tanımlanan tavan (çatı) elemanları eğimli olacağı için,

elemanın yer düzlemiyle yaptığı açı girilir.

viii. Elemanın bağlı olduğu bina yüzeyi

Tanımlanan çatı elemanın hangi duvar üzerinde durduğu, seçilen çatı formu baz alınarak girilir.

Page 28: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

28

g. Oda bilgileri

O katta bulunan odaların genel bilgileri girilir.

i . Oda tipi

Oda tipi seçilir.Müstakil konut için mutfak ve kat (mutfak dışı) şeklinde iki oda tipi vardır.Katta bulunan mutfak

harici odalar, iklimlendirilme durumu veya mekanik sistemler açısında büyük farklılık göstermiyorsa birleştirilip

tek bir oda olarak alınabilir.

Örneğin, katta bir mutfak, iklimlendirilmeyen bir depo ve iklimlendirilen başka alanlar bulunuyorsa, depo ayrı

bir oda olarak alınmalıdır.

i i . Oda kodu

Oda kodu, kullanıcıya bundan sonraki ekranlarda hangi odaya ait bilgileri girdiğini veya hangi odayı seçtiğini

hatırlatmak için, kullanıcı tarafından girilen bir koddur.Veri girişini kolaylaştırması açısından, kullanıcının odalara

verdiği kodları bir proje kopyası üzerine not alması önerilmektedir.

i i i . Oda alanı

Odanın alanı girilir.Alan, duvarların oturduğu döşeme alanı dahil hesaplanır.Metrekare cinsindendir.

i v . İklimlendirilme bilgisi

Odanın iklimlendirilip iklimlendirilmediği işaretlenir.

h. İşlemler

i. Kaydet

Giriş yapılan ekrana girilen bilgiler kaydedilir.Bilgilerin veritabanına kaydedildiği ekranda kayıt mesajları

görününce anlaşılabilir. Ekranda herhangi bir mesaj görünene kadar başka bir işlem yapılmaması

önerilmektedir.

4. Odalar

a. Oda geometrisi

i. Oda formu

Tanımlanan odanın formu, seçenekler arasından seçilmelidir.Kat formu ve bina formunda olduğu gibi, yüzeyleri

belirten a, b, c, d, ...harflerinin ekranda görünen oda formunun hangi yüzeyinde yazıyorsa, ona göre işlem

yapılmalıdır. Bu uyarı özellikle L form için yazılmıştır. Örneğin odanın pozisyonuna göre yüzeyler aşağıdaki

gibidir:

Page 29: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

29

ii. Yüzey uzunlukları

Odayı oluşturan yüzeylerin (duvarların) uzunlukları girilir.Uzunluklar dıştan dışa ve metre cinsindendir.

iii. Pencere

O yüzeyde bulunan pencerelerin toplam sayısı girilir. Yazılım, odanın ilgili yüzeyine burada girilen pencere sayısı

kadar pencere eklenmesine izin verecektir.

Yapılarda her kat bir zon olduğu için, o kattaki iç duvarların ısı geçişi hesaplarında önemi yoktur. Bu nedenle iç

duvarlarda bulunan kapı ve pencerelerin hiçbir önemi yoktur ve yazılıma girilmemesi gerekir.

iv. Kapı

O yüzeyde bulunan kapıların toplam sayısı girilir. Yazılım, odanın ilgili yüzeyine burada girilen kapı sayısı kadar

kapı eklenmesine izin verecektir.

Müstakil konutlarda her kat bir zon olduğu için, o kattaki iç duvarların ısı geçişi hesaplarında önemi yoktur. Bu

nedenle iç duvarlarda bulunan kapı ve pencerelerin hiçbir önemi yoktur ve yazılıma girilmemesi gerekir.

b. Oda yüzeyleri

Oda yüzeylerine dair bilgileri girebilmek için, oda yüzeyleri navigasyon menüsünde listelenen yüzeylerden birini

seçmek gerekir.Örneğin, a yüzeyi seçildiği zaman, a yüzeyinde bulunan kapı ve pencerelerin bilgilerinin girişi

yapılacaktır.

Bu menüde kullanıcıya olaylık sağlaması açısından yalnızca üzerinde kapı ve/veya pencere bulunan yüzeylerin

isimleri yer almaktadır.

i. Pencereler

a. Pencerenin 1, 2, 3, 4 ölçüleri

Pencerenin 1, 2, 3, 4 ölçüleri aşağıdaki şekilde gösterilmektedir. Şekil, bir odanın içinden bakılıyor gibi çizilmiştir,

ölçüler bu şekilde dikkate alınmalıdır:

Page 30: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

30

1 ölçüsü, döşeme üstünden pencerenin alt noktasına olan parapet yüksekliğidir.

2 ölçüsü, pencerenin yüksekliğidir.

3 ölçüsü, pencerenin uzunluğudur.

4 ölçüsü, pencerenin, pencerenin bulunduğu oda yüzeyinin sol ucuna olan mesafesidir.Bütün pencereler için

aynı noktaya (duvarın sol köşesine) olan uzaklık girilir, bir önceki pencereye olan mesafe girilmemelidir.

Bütün ölçüler metre cinsindendir.

b. Saydam bileşen seçimi

Kullanıcı, Saydam Bileşen Kütüphanesi’nde yaratmış olduğu saydam bileşenlerden birini seçer.

Mevcut binalarda binanın saydam bileşenleri bilinmiyorsa, Saydam Bileşen Kütüphanesi’nde yer alan

“Yönetmeliğe uygun saydam bileşen” seçilebilir.

Bkz: Saydam Bileşen Kütüphanesi

Bkz: Saydam bileşen

Page 31: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

31

c. Bağlı olduğu dış yüzey

Tanımlanan pencerenin, bulunulan katın hangi cephe yüzeyinde (A, B, C, D, ...) olduğu girilir.

d. Bağlı olduğu eleman

Bilgi girişi yapılan pencerenin, kat bilgileri ekranında tanımlanmış olan duvar elemanlarından hangisinin

üzerinde olduğu seçilir.Bu listede görüntülenen duvar elemanları, bir önceki seçimde belirtilen bağlı olduğu dış

yüzeye göre otomatik olarak filtrelenerek gelir.Yani pencerenin bulunduğu oda yüzeyi, binanın hangi cephe

yüzeyindeyse, o cephe yüzeyinde tanımlanmış duvar elemanları listelenir.

Bkz: Duvar elemanı

e. Karşı engel

Pencerenin hangi karşı engelden etkilendiği seçilir.Listedeki karşı engeller, bina genel bilgileri ekranında veya

kat bilgileri ekranında tanımlanmış olan karşı engellerdir.Tanımlanmış olan bütün karşı engellerin

görünmemesinin veya hiçbir karşı engel görünmemesinin sebebi, pencerenin bulunduğu bina cephe yüzeyini

etkileyen hiçbir karşı engel tanımlanmamış olmasıdır.

f. Pencere engelleri

Pencere engelleri, çıkıntı, düşey çıkıntı, kepenk, stor gibi, yalnızca o pencereyi etkileyen engellerdir.Pencerede

olan engellerin bilgileri, yanlarında bulunan kutular işaretlenirse girilebilir.

i. Çıkıntı

Pencerenin üzerinde bulunan çıkıntının özellikleri tanımlanır.Bu engel, pencereyi etkileyen bir yatay engel varsa

onlar için de tanımlanabilir.Örneğin üst katta bulunan bir balkon veya çıkma, pencereyi etkileyecek bir

geometriye sahipse, saçak gibi tanımlanmalıdır.

1. Çıkıntı genişliği

Çıkıntının kesitte yaptığı uzantıdır.Metre cinsinden girilir.

2. Bina çıkıntı yüksekliği

Çıkıntının, kesitte pencerenin üst noktasına olan uzaklığıdır.Metre cinsinden girilir.

Page 32: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

32

ii. Sağ/sol düşey çıkıntı

Düşey çıkıntılar, pencerenin yanlarında bulunan düşey gölgeleme elemanları veya binanın kendi yapısından

kaynaklanan çıkıntılar olabilir.Yönler, binanın içinden bakılıyormuş gibi düşünülmelidir.

1. Çıkıntının pencereye olan mesafesi

Çıkıntının pencereye olan mesafesi, planda pencerenin kenarından çıkıntıya olan mesafedir.

2. Çıkıntının genişliği

Çıkıntının genişliği, düşey çıkıntının planda öne doğru ne kadar çıktığını gösterir.

Saydam Bileşen Seçimi

Saydam bileşen, önceden yaratılmış olan Saydam Bileşen Kütüphanesinden yaratılır.

ii. Kapılar

a. Yükseklik

Kapının yükseklik ölçüsü metre cinsinden girilir.

b. Genişlik

Kapının genişlik ölçüsü metre cinsinden girilir.

c. Kapı malzemesi

Malzeme kütüphanesinden kapı malzemesi seçilir.

d. Bağlı olduğu dış yüzey

Tanımlanan kapının, bulunulan katın hangi cephe yüzeyinde (A, B, C, D, ...)olduğu girilir.

e. Bağlı olduğu eleman

Bilgi girişi yapılan pencerenin, kat bilgileri ekranında tanımlanmış olan duvar elemanlarından hangisinin

üzerinde olduğu seçilir.Bu listede görüntülenen duvar elemanları, bir önceki seçimde belirtilen bağlı olduğu dış

yüzeye göre otomatik olarak filtrelenerek gelir.Yani pencerenin bulunduğu oda yüzeyi, binanın hangi cephe

yüzeyindeyse, o cephe yüzeyinde tanımlanmış duvar elemanları listelenir.

Bkz: Duvar elemanı

Page 33: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

33

2. MEKANİK SİSTEMLER

A. Isıtma Sistemi Ekleme

a. Isıtma Sistemi Gücü

Kurulu bulunan sistemin ısıtma gücü kW cinsinden girilmelidir.

b. Pompa/Brülör yönetimi

Dış hava veya iç hava sıcaklığına göre kontrol olduğu veya kontrol sistemi olmadığı seçilmelidir.

c. Sistem tipi

Binada kullanılan ısıtma sisteminin tipi seçilir. Birden fazla sistem olmasıdurumunda, sistemler ayrı ayrı

tanımlanabilmektedir. Bu durumda bu seçim,özellikleri tanımlanan ısıtma sistemi için yapılmalıdır.

i. Merkezi ısıtma

ii. Soba

Page 34: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

34

Merkezi Sistem: Yakıt kazanları kullanılarak elde edilen sıcak su ile

Isıtma veya Kombi ile elde edilen sıcak su ile ısıtma

Isı pompası Mevcudiyeti: Isıtma amaçlı kullanılan ısı pompası mevcudiyeti durumunda işaretlenecektir.

Dogrudan elektrik: Elektrigin rezistanslar ile ısıya dönüsümü sonucu yapılan ısıtma.Elektrikle dösemeden

ısıtma,tavana baglı radyant panel, elektrikli depolu radyatör(yag depolu) için bu tip sistem seçilir.

Radyant ısıtma: Infrared ısınım ile elde edilen ısıtma.

HVAC (Hava ile Isıtma): Önceden ısıtılmıs havanın ortama verilmesi ile yapılan ısıtma.Klima santrali sistemleri

için bu tip sistem seçilir.

Soba: Kömür, dogalgaz vb. yakıtlar kullanan sobalar ile yapılan ısıtma.

i. Merkezi Isıtma

1. Isıtma elemanı seçimi

Mahalde kullanılan ısıtma elemanı seçimi yapılacaktır.

Fan coil/Radyatör

Gömülü Sistem

Elektrikli Sistem

2. Oda Sıcaklık Kontrolü

Mahalde kullanılan ısıtma elemanı kontrolü için kullanılan oda sıcaklık kontrol tipi seçilecektir.

Kontrol Yok

İki kademeli (Master) kontrol

P (1K) kontrol

P (2K) kontrol

PI kontrol

Adaptif Kontrol

3. Tasarım Sıcaklığı

Isıtma elemanlarına (ısı üretecinde üretilen) gönderilen suyun gidiş/dönüş çalışma sıcaklığı.

90/70

70/55

55/45

4. Radyatörün Yeri

Isıtma sisteminin etkenliğini etkilediğinden ısıtma elemanı olarak seçilen radyatörün konumunun belirtilmesi

gerekmektedir.

Radyatör iç duvar üzerinde

Radyatör dış duvar üzerinde ve korumasız pencere

Radyatör dış duvar üzerinde ve korumalı pencere

Radyatör dış duvar üzerinde ve penceresiz duvar

5. Dağıtım Borularının Yalıtımı

Isı üretecinden ısıtma elemanlarına sıcak su taşıyan boruların, yalıtımlı olup olmadıklarının girilmersi gereklidir.

Yalıtımlı boru

Yalıtımsız boru

6. Borulama Şekli

Isı üretecinden ısıtma elemanlarına sıcak su taşıyan borulama sistemini tek-borulu sistem veya çift-borulu

sistem olması durumunda seçim yapılmalıdır.

Tek Borulu Sistem

Çift Borulu Sistem

Page 35: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

35

7. Depolama Tankı Mevcudiyeti

Sistemde depolama tankı bulunup bulunmadığının sorgulanması amacıyla seçim yapılacaktır. Depolama tankı

“var” seçilirse yukarıda açılan kutucuğa “depolama tankı hacmi” girilmelidir.

Depolama tankı var

Depolama tankı yok

8. Kontrol Sisteminin Tipi

Isıtma sisteminin üretim ve dağıtımını kontrol eden sistemin tipinin tanımlanması istenmektedir. Bu seçimle

birlikte sistemdeki kontrol sürücü adedi girilmelidir.

Elektromotorik Çalıştırma ile Kontrol

Elektrothermal Çalıştırma ile Kontrol

Elektromanyatik Çalıştırma ile Kontrol

9. Fan Gücü

Isıtma sisteminde, mahalde kullanılan elemanların fanlı olmaları halinde türünün girilmesi istenmektedir.

10. Serpantin Ek Pompası

Isıtma sisteminde, ısıtıcı görevini yapan elemanın serpantinini beslemek için ek pompa kullanılıp kullanılmadığı

işaretlenmelidir. Mevcut olduğu takdirde, bu pompaların adedi ve gücü de ayrıca girilmelidir.

11. Sistemin Çalışma Şekli

Isıtma sisteminin çalışma şeklinin girilmesi istenmektedir. Kesikli (dur-kalk) veya sürekli (modülasyonlu)

çalışma şekillerinden biri tercih edilecektir.

Kesikli çalışma

Sürekli çalışma

12. Dengeleme Kabı

Sistemde dengeleme kabı mevcudiyeti girilmelidir.

Dengeleme kabı var

Dengeleme kabı yok

13. Pompa Kontrolü

Sıcak su dağıtımını sağlayan pompaların kontrol sistemi bilgisinin seçimi yapılmalıdır. Kontrol edilmeyen, sürekli

olarak ayni devirde çalışan pompalar yanında, debiyi sabit sağlamak basınç farkını kontrol eden pompalar, veya

basınç farkını sabit tutmaya çalışarak debiyi değiştiren pompa tiplerinden biri seçilmelidir.

Kontrolsüz

Sabit debi kontrollü (inverterli)

Değişken debi kontgrollü (inverterli)

14. Kazan Tipi

Sistemde üreteç konumundaki kazanın tipi girilmelidir.

Değişken yakıtlı kazanlar

Katı yakıtlı kazanlar (fosil yakıt)

Standart atmosferik gaz yakıtlı kazan

Cebri brulörlü standart ısıtma kazanı

Atmosferik, gaz yakıtlı düşük sıcaklık kazanı

Gaz yakıtlı düşük sıcaklık merkezi ısıtma kazanı (11 kW, 18 kW ve 24 kW)

Cebri brulörlü düşük sıcaklık ısıtma kazanı

Yoğuşmalı kazanlar

Page 36: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

36

15. Kazan Yapım Yılı

Sistemde üreteç olarak kullanılan kazanın imalat yılı seçilmelidir. Seçenekler belirli yıl aralıkları olarak

verilmektedir.

1978 öncesi

1978 - 1987 arası

1988 - 1992 arası

1993 - 1994 arası

1994'den sonra

16. HVAC ile Havalandırma var mı?

Isıtma sisteminde HVAC kullanıldığı seçilmelidir. Böylece taze hava kullanımı mekanik olarak hesaplanacak ve

toplam enerji tüketimine ilave edilecektir.

HVAC ile havalandırma yapılıyor

HVAC ile havalandırma yok

ii. Soba ile Isıtma

1. Sobada Kullanılan Yakıt Türü

Mahal ısıtma amacıyla kullanılan sobanın yakıt türü seçilmelidir.

Katı yakıtlı

Sıvı yakıtlı

Gaz yakıtlı

Gazlı radyant

Radyant ısıtıcılı ya da bağımsız hava apareyli

2. Soba Yapım Malzemesi

Katı yakıtlı soba seçilmesi halinde soba yapım malzemesinin de seçilmesi istenecektir.

Page 37: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

37

Tuğlalı

Döküm

3. Soba Yapım Yılı

Sıvı yakıtlı soba seçilmesi halinde soba imalat yılı sorulacaktır.

1985 yılı ve sonrası

1985 yılı öncesi

4. Baca Tipi

Gaz yakıtlı soba seçilmesi durumunda sobanın baca tipi sorulacaktır.

Hermetik

Doğal Bacalı

5. Radyant Isıtıcının Nominal Isıtma Gücü

Radyant ısıtıcılı ya da bağımsız hava ısıtıcılı yakıt türü seçildiği durumlarda radyant ısıtıcının nominal ısıtma

gücü aralık değerler olarak sorulacaktır.

4 ile 25 arası (kW)

25 ile 50 arası (kW)

50'den büyük (kW)

Page 38: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

38

B. Soğutma Sistemi Ekleme

Soğutma sistemi başlangıçta kondenser soğutma türüne (Yeniden Soğutma Sistemi) göre ayrılmaktadır. Buna

göre “Su Soğutmalı Kondenser” ve “Hava Soğutmalı Kondenser” seçimi yapılmaktadır. Su soğutmalı kondenser

seçimi durumunda hidrolik hat hesabı devreye alınmakta ve pompa tüketimleri hesaplanmaktadır. benzer işlem

soğutma sisteminde bir su soğutma grubu (chiller) kullanılması durumunda da tekrarlanmaktadır.

1. Isı Geri Kazanımı

Kurulu bulunan soğutma sisteminde ısı geri kazanımı olup olmadığının girilmesi istenmektedir.

Isı geri kazanımı var

Isı geri kazanımı yok

2. Kondenser Soğutma Türü

Soğutma sisteminin kondenserinin soğutma türü (hava veya sulu yeniden soğutma) seçilmelidir.

Su Soğutmalı Kondenser (Yeniden Soğutma Sistemi)

Hava Soğutmalı Kondenser

3. Isı Geri Kazanımı Çözümleri

Isı geri kazanımı “var” seçilmesi durumunda, ısı geri kazanım sisteminin (çözümünün) de girilmesi gereklidir.

Sabit kanatlı (hava/hava) kanallı ısı değiştiricisi

Sabit kanatlı(hava/hava) kanallı ters/çarpraz akışlı ısı değiştiricisi

İkincil bir akışkan kullanan, serpantinli ısı değiştiricisi sistemi

İkincil akışkan kullanan, yüksek verimili serpantinli ısı değiştirici sistemi

Absorpsiyon materyali içermeyen dönel(tekerlek) ısı değiştiricisi

Absorpsiyon materyali ihtiva eden dönel (tekerlek) ısı değiştiricisi

4. Su rejimi

Yeniden soğutma sistemindeki su rejimi ile ilgili bilgi verilmesi beklenmektedir. Sabit veya değişken debili su

rejimi sistem performansını etkileyecektir.

Sabit su debisi

Değişken su debisi

Page 39: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

39

5. Yeniden Soğutma Sistemi Seçimi

Su soğutmalı kondenser seçilmesi durumunda, yeniden soğutma ssteminin de seçilmesi gerekecektir. Yaniden

soğutma sistemi, evaporatif (açık veya kapalı sistem soğutma kulesi, v.s.) veya kuru soğutucu olarak

seçilebilmektedir.

Evaportaif soğutma

Kuru soğutucu

6. Soğutmanın Taşınma Yöntemi

Soğutulacak ortama ana makineden soğutmanın taşınma yöntemini belirtmektedir. Endirek sistem, chiller

sistemleri olup, önce suyun soğutularak soğuk su ile hacimlere soğutmanın taşındığı sistemdir. Direk sistem ise

ana makineden direkt olarak soğutucu gazın soğutulacak ortamdaki ünitelere taşınmasını ifade eder.

Endirek Sistem (Chiller)

Direkt Sistem (DX)

7. Soğutucu Gaz

Soğutma cihazında kullanılan soğutucu gazın seçimi yapılmalıdır. Eğer, soğutucu gaz bilinemiyorsa “Bilinmiyor”

seçeneği seçilmelidir. Bu durumda sistem R134a gazına göre hesap yapacaktır.

R134a

R407c

R410a

R717

R22

8. Kompresör Tipi

Soğutma cihazında kullanılan kompresör tipi seçilmelidir. Bu seçim “Soğutucu Gaz” seçimine göre

sınırlandırılmıştır. R717 gazı seçilmesi durumunda sadece “vidalı kompresör” seçimi mümkündür. Benzer şekilde

R410a gazı seçilmesi durumunda ise sadece “Piston/scroll kompresörler” seçimi mümkündür.

Piston veya Scroll kompresör

Vidalı (screw) kompresör

Santrifüj (turbo) kompresör

9. Bina Soğutma Sistemi

Binanın soğutulması için kullanılan eleman seçimi yapılacaktır. Mahal soğutma, sadece iç ortam havasını soğutan

sistemler; HVAC sistemi ise dış ortamdan taze hava kullanan sistemler olarak kullanılmaktadırlar. Mahal soğutma

seçilmesi durumunda da bazı mekanlarda sadece havalandırma amaçlı HVAC sistemi kullanılabileceği

düşünülerek havalandırma amaçlı “HVAC var mı?” seçeneği sorulacaktır.

Mahal Soğutma

HVAC Soğutma (Kanallı Sistem)

10. Pompa Çalıştırma Modu

Soğutma sisteminde su hattındaki pompaların çalıştırma modu sorulmaktadır.

Tam otomatik, ihtiyaca göre kontrol edilen çalışma

Dönemsel olarak durdurma, akşamları ve haftasonları durdurma

Soğutma ihtiyacı olmayan aylarda dönemsel durdurma

Tüm yıl boyunca sürekli çalışma

11. Pompa Tipi

Soğutma sisteminde kullanılan pompaların türü girilmelidir.

Sisteme uyarlanmış

Page 40: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

40

Standart (Sabit devirli)

Inverterli (Devir kontrollü)

12. Hidrolik Dengeleme (balans)

Soğutma sisteminde hidrolik dengeleme olup olmadığı seçilmelidir.

Var

Yok

13. Açık/Kapalı Devre

Yeniden soğutma sisteminin türü sorulmaktadır. Soğutma kuleleri açık devre olarak adlandırılmaktadır: Bu

sistemlerde kondenser suyu dış ortam havası ile temas etmektedir. Evaportaif kondenser türünde olanlar ise

kapalı devre olarak alınmaktadır. Bu sistemlerde ise kondenser suyu dış ortam havası ile temas etmemekte ve

kjapalı vir boru demeti içinde soğutulmaktadır.

Açık devre

Kapalı devre

14. Fan Seçimi

Yeniden soğutma sisteminde kullanılan kondenser suyu soğutucusunun fan tipi istenmektedir. Yeniden soğutma

sistemi (5.madde) evaporatif soğutma seçilmesi durumunda buradaki fan seçimi sorulacaktır. Kuru

soğutucu(5.madde) seçilmesi durumunda fan otomatik olarak aksiyel fan alınacaktır.

Aksiyel fan

Radyal fan

15. Soğutulan Akışkan Sıcaklığı

(6.madde) Endirekt Sistem (chiller) seçilmesi durumunda soğutmanın taşınması amacıyla soğutulan suyun

cihazdan (chiller) çıkış sıcaklığı girilmelidir. Farklı mahal sistemleri veya zone tipleri için farklı sıcaklıklar

kullanılabildiğinden su soğutma sisteminin set değeri esas alınmalıdır.

6˚C

8˚C

14˚C

16˚C

18˚C

16. Kapasite kontrol Sistemi

Soğutma sisteminin değişen soğutma yükleri karşısında kapasite kontrolünün nasıl yapıldığı sorulmaktadır.

Buradaki seçimler, “Piston/scroll kompresör” (8. Madde) seçilmesi durumunda yapılabilecektir.

On/Off ikili kontrol (dur/kalk çalışması)

Multi-kompresör (çoklu kompresör) sıralı çalışma kontrolü

Kompresör silindir on/off çalışması (cylinder unloading)

Sıcak gaz by-pass kontrol

17. (Mahal Soğutma Ünitesi)Tip Seçimi

Mahal soğutma (9. Madde) seçilmiş ise burada kullanılan ünitelerin tip seçimi istenmektedir.

Fan Coil

Kanallı hava dağıtımı

18. Soğuk Su veya Gaz Borulama Güzergahı

Soğutma sisteminden HVAC sistemine bağlanan boruların bina içi veya bina dışından döşendiğinin seçilmesi

gereklidir.

Page 41: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

41

Bina içinde

Bina dışında

19. (HVAC) KanalGüzergahı

Soğutma sisteminde HVAC seçilmesi durumunda kanalların güzergahı girilmelidir. Kanalların iç veya dış ortamda

olması kanallardan olan ısı kayıp miktarını etkileyecektir.

Kanallar iç ortamda

Kanallar dış ortamda

20. Menfez Seçimi

Soğutma sisteminde HVAC seçilmesi durumunda hacimde kullanılan menfez tipinin girilmesi istenmektedir.

Türbülanslı akışlı, lineer yayıcı, döngülü yayıcı

(Izgara) Menfez

Hava tabakası yer değiştirici difüzör

Jet lüle (nozzle)

Indüksiyonlusistem, birincil havalı fan coil

Tavandan soğutma

21. DX-Soğutma Sistemi

Soğutma sistemi nin kondenser soğutma türü “Hava soğutmalı kondenser” (2. Madde) ve Soğutmanın taşınma

yöntemi “DX-Soğutma” (6. Madde) olarak seçildiği takdirde bu seçim yapılabilecektir.

Pencere tipi klima

Split klima

Multi split klima

VRF sistem

Roof-top veya kanallı split

22. Kapasite Kontrol Sistemi

Hava soğutmalı kondenser ve DX- soğutma sistemi seçildiği durumda , kapasite kontrol sistemi sorulmaktadır.

Tek zone sistem on/off control

Çoklu zone sistem, kompresör silindir on/off control

Tek zone sistem kesintisiz (inverter) kontrol + elektronik expansion

Çoklu zone sistem kesintisiz (inverter) kontrol + elektronik expansion

23. HVAC var mı?

Soğutma sisteminin mahal soğutma olması durumunda, havalandırma yapmak amacıyla, ayrıca HVAC sistemi

kullanılabilir. Bu seçim yapıldığı takdirse, havalandırma sonucu tüketilen ilave üreteç ve/veya destek enerjisi

makenik havalandırma bölümüne işlenir.

Evat (var)

Hayır (yok)

24. Su hattındaki Hidrolik Ekipmanlar

Soğutma sisteminde “Yeniden Soğutma” ve/veya “Endirekt Sistem(Chiller)” bulunması durumunda su tesisatı

üzerinde bulunan hidrolik ekipmanların adedinin girilmesi istenmektedir. Hat üzerinde bulunmayan ekipmanlar

için sıfır (0) girilecektir.

Plakalı (PHE) evaporatör adedi

Shell&Tube evaporatör

Kondenser adedi

Kapalı devre adedi

Page 42: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

42

Açık devre adedi

Isı degistiricisi su/su adedi

Hidrolik transfer adedi

Tek yönlü vana adedi

Merkezi sogutma serpantini

Merkezi ısıtma serpantini adedi

Indüksiyon ünitesi adedi

Sogutulmus tavan, sogutma konvektörü adedi

Kapama valfi, AÇIK/KAPALI adedi

Kısma valfi, sürekli kontrol adedi

25. Sistemdeki Pompaların Toplam Gücü

Soğutma sisteminde bulunan pompaların toplam gücü girilmesi gerekmektedir. Bu sayede bazı pompa verimlilik

faktörleri hesaplanabilecektir.

Page 43: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

43

C. Kullanım Sıcak Su Sistemi Ekleme

Kullanım sıcak suyu sistem oluşturulmasında aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır:

Merkezi olmayan sistem sadece konutlar için geçerlidir.

Konutlarda sadece kombi, şofben, termosifon ve elektrikli ani ısıtıcının olduğu varsayılır.

Kombi, şofben ve elektrikli ani ısıtıcılarda depolama yoktur.

Referans binanın konutlarda doğalgaz şofbeni kullandığı varsayılır.

Konutdışı binalarda referans binanın pompa kontrolü yoktur. Çok amaçlı kazan sistemi kullanılır. Atmosferik

Brülörlü Gaz Yakıt Kazanı bulunur. Sistem merkezi, yakıt tipi doğalgazdır. Standard Dolaylı Isıtılan depolama tankı

kullanıldığı varsayılır.

Merkezi sistemlerde sadece güneş enerjisi desteği, çok amaçlı ısıtıcı kazan sistemi veya çoklu kazan sistemi

kullanılabilir.

1. Sıhhi Sıcak Su Sistemi

Sıcak Su sisteminin merkezi olup olmadığı seçilir. Yapılacak hesaplamalar ve çıkacak diğer seçenekler bu tercihe

göre belirlenir.

Merkezi

Merkezi olmayan

2. Isı Kaynağının Türü

Sıcak Su üretmek için kullanılan üretecin türü seçilecektir.

Güneş enerjisi destekli sistem

Çok amaçlı ısıtıcı (Kazan)

Çoklu kazan sistemi

3. Sirkülasyon Durumu

Sıcak Su sisteminde sirkülasyon olup olmadığı burada belirtilmelidir.

Sirkülasyon var

Sirkülasyon yok

Page 44: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

44

4. Branşman Borusu (Güzergahı)

Branşman borularının bina içindeki pozisyonları (güzergahları) sorulmaktadır.

Ortak iç duvar ve/veya döşeme

Standart durum

5. Boruların İzolasyon Durumu

Sıcak kullanım suyu dağıtımı yapılan boruların izoleli olup olmadıkları seçilmelidir.

İzolasyonlu

İzolasyonsuz

6. Pompa Kontrolü

Sıcak kullanım suyu dağıtımını sağlayan pompa(lar)ın kontrol edilip edilmediği belirtilecektir.

Var (kontrol)

Yok (kontrol)

7. Depolama Tankı Türü

Depolama tankı kullanan üreteçler için depolama tankının türü seçilmelidir.

Dolaylı ısıtılan

Elektrikle ısıtılan

Gaz ateşlemeli

8. Dolaylı Isıtılan Tank Türü

Dolaylı ısıtılan kullanım sıcak suyu deposunun bölme sayısına göre sınıf seçimi yapılmalıdır.

Standart depolama

Bivalent solar depolama

9. Depolama Tankı Yapım Yılı

Depolama tankı, “Standart” “Dolaylı Isıstılan” olarak seçilmiş ise tankın yapım yılı aralığı istenecektir.

1977 ve öncesi

1978 – 1986

1987 – 1994

1995 ve sonrası

Page 45: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

45

10. Elektrik Şarj Zamanı

Depolama tankının gece veya gündüz şarj olması durumu burada seçilir.

Gece

Gündüz

11. Depolama Tankının Konumu

Depolama tankının üreteçle aynı mekanda olup olmadığı burada belirtilmelidir.

Üreteçle ayni hacimde

Üreteçle farklı hacimlerde

12. Yakıt Tipi

Üretecin kullandığı yakıt tipi belirtilmelidir.

Fuel oil

Doğal gaz

LPG

Antrasit

Linyit

Odun

13. Kazan Tipi

Üreteç olarak kazan kullanılıyorsa, kazan tipi burada seçilir.

Dönüştürülmüş yakıt kazanı

Katı yakıt kazanı

Atmosferik brülörlü gaz yakıt kazanı

Cebri brülörlü gaz yakıt kazanı

Yoğuşmalı kazan

Düşük sıcaklık atmosferik brülörlü gaz yakıt kazanı

Düşük sıcaklık cebri brülörlü gaz yakıt kazanı

Sirkülasyon su ısıtıcısı

14. Kazan Yapım Yılı

Kullanılan kazanın üretim tarihi aralığı belirtilmelidir.

1978 öncesi

1979 – 1994

1995 ve sonrası

15. Güneş Kolektörü Tipi

Güneş Enerjisi destekli sistemlerde kolektör tipi seçilmelidir.

Düz plaka

Borulu

16. Güneş Kolektörü Yapım Yılı

Güneş kolektörünün üretim tarihi aralığı istenmektedir.

1990 öncesi

1991 – 1998

1999 ve sonrası

17. Sistem Büyüklüğü

Güneş enerjisi destekli sistemlerin büyüklüğü burada seçilir. Bivalent sistemler küçük sistem olarak alınır.

Page 46: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

46

Büyük sistemler (standart)

Küçük sistemler (bivalent)

18. Isı Kaynağının Türü (Merkezi olmayan sistem)

Merkezi olmayan sıcak su sistemi seçilmesi halinde ısı kaynağının türü belirtilmelidir.

Elektrikli ani ısıtıcı

Doğrudan ateşlemeli su ısıtıcı (kombi/şofben)

Depolamalı su ısıtıcı (termosifon)

19. Üreteç Yapım Yılı

Merkezi olmayan sıcak su sistemlerinde elektrikli anlık ısıtıcı seçilmesi halinde üretim tarih aralığı belirtilmelidir.

1980 öncesi

1980 vesonrası

20. Yakıt Tipi

Merkezi olmayan sıcak su sistemlerinde “doğrudan ateşlemeli su ısıtıcı” seçilmesi halinde yakıt tipinin

aşağıdakilerden seçilmesi gereklidir.

Fuel oil

Doğal gaz

LPG

Antrasit

Linyit

Odun

21. Depolama Tankı Türü

Merkezi olmayan sıcak su sistemlerinde “depolamalı su ısıtıcı” seçilmesi halinde depolama tankı türü

sorulmaktadır.

Elektrikle ısıtılan

Gaz ateşlemeli

Page 47: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

47

22. Depolama Tankı Yapım Yılı

Merkezi olmayan sıcak su sistemlerinde “Depolamalı Su Isıtıcı” olması durumunda ve depolama tankı türü

“Elektrikle ısıtılan” veya “Gaz ateşlemeli” seçilmesi halinde depolama tankı yapım yılı sorulmaktadır.

1988 ve önce

1989 – 1994

1995 ve sonra

23. Elektrik Şarj Zamanı

Merkezi olmayan sıcak su sistemlerinde “Depolamalı Su Isıtıcı” olması durumunda ve depolama tankı türü

“Elektrikle ısıtılan” veya “Gaz ateşlemeli” seçilmesi halinde elektrik şarj zamanı belirtilmelidir.

Gece

Gündüz

24. Yakıt Tipi

Merkezi olmayan sıcak su sistemlerinde “Depolamalı Su Isıtıcı” olması durumunda ve depolama tankı türü “Gaz

ateşlemeli” seçilmesi halinde yakıt tipi sorulmaktadır.

Doğal gaz

LPG

Page 48: BEP-TR Yazılım Kullanıcı Kılavuzu

48

D. Mekanik Havalandırma Sistemi Ekleme

Mekanik havalandırma sistemi, HVAC sistemi ile ısıstma/soğutma seçilmesi veya mahal ısıtma/soğutma

seçilmesi durumunda da “HVAC var mı?” sorusuna “evet” yanıtı işaretlendiğinde havalandırma sistemindeki fan

gücü ve temiz hava sağlanması durumunda yapılacak olan ek ısıtma/soğutma işlemi için gerekli enerji miktarı

toplam tüketime “Havalandırma” kaleminden yazılacaktır.

Başlangıçta girilmesi gerekli değerler:

Dizayn hava debisi (m3/h)

Temiz hava oranı (1/100)

1. Havalandırma Tipi

Havalandırma tipi sabit veya değişken debili havalandırma olarak belirtilmelidir.

Sabit hava debili

VAV sistem

2. Menfez Seçimi

Hacimde kullanılan menfez tipinin girilmesi istenmektedir.

Türbülanslı akışlı, lineer yayıcı, döngülü yayıcı

(Izgara) Menfez

Hava tabakası yer değiştirici difüzör

Jet lüle (nozzle)

Indüksiyonlusistem, birincil havalı fan coil