besira sulejmani
DESCRIPTION
The impportant thingTRANSCRIPT
Universiteti shtetëror i Tetovës
Fakulteti i Shkencave Matematiko – Natyrore
Programi:Informatik Drejtimi:Profesional
Punim Seminarik
Lënda: Rrjeta kompjuterike
Tema: „Protokolet TCP/IP“
Mentori: Punoi:
Prof.Dr.Edmond Beqiri Emira Sulejmani Tetovë, 2015
PËRMBAJTJA
Hyrje................................................................................................................................................3
1. TCP/IP......................................................................................................................................4
2. Protokolet................................................................................................................................5
3. Protokolet TCP/IP.....................................................................................................................5
4. Grafiku I protoklolit TCP/IP......................................................................................................6
5. Krahasimi I modelit OSI dhe modelit TCP/IP............................................................................7
6. Modelet e referencave TCP/IP dhe OSI....................................................................................8
7.Lidhja ne mes te shtresave te TCP/IP modelit dhe protokoleve..............................................9
8. Bashkesia e protokoleve TCP/IP.............................................................................................10
9. Literatura................................................................................................................................13
2
HYRJE:
TCP dhe IP janë zhvilluar nga një Departamenti i Mbrojtjes (DOD)projektin e hulumtimit për të
lidhur një rrjete numër të ndryshëm të dizajnuara nga shitësit e ndryshëm në një rrjet i
rrjeteve ( "Internet"). Ai fillimisht ishte e suksesshme, sepse ajo dorëzuar disa shërbime bazë
që të gjithë duhet nëpër një numër shumë të madh të klientëve dhe të sistemeve server.
Disa kompjuterë në një departament të vogël mund të përdorin TCP / IP (së bashku
me protokollet e tjerë), në një LAN të vetme.Komponenti i IP ofron kurs nga departamenti në
rrjetin e ndërmarrje, më pas nërrjetet rajonale, dhe më në fund në internet globale. Në fushën e
betejës një rrjeti të komunikimit do të mbështesë dëme, kështu që DOD projektuar TCP IP / të
jenë të fuqishme dhe automatikisht të shërohet nga çdo nyjë ose linjës telefonike dështim.Ky
dizajn lejon ndërtimin e rrjeteve shumë të mëdha me menaxhimin e më pakqendrore.
Megjithatë, për shkak të shërimit automatike, probleme të rrjetit mund të
shkojnë undiagnosed dhe uncorrected për periudha të gjata kohore.
Ashtu si me të gjitha protokollit komunikimet e tjera, TCP / IP është e përbërë ngashtresa:
IP - është përgjegjës për të lëvizur pako e të dhënave nga nyje të nyje. IP përcjell çdo
pakete bazuar në adresën e destinacionit katër bajt (numri i IP). Autoritetet e internetit të
caktojë vargjet e numrave të organizatave të ndryshme. Organizata te caktojë grupet e numrit të
tyre në departamente. IP vepron në portë makinat që lëvizin të dhënave nga
departamenti të organizatës për rajonin dhe më pas në mbarë botën.
TCP - është përgjegjës për verifikimin e ofrimit të saktë e të dhënave nga klienti në server. Të
dhënat mund të jenë të humbur në rrjetin e ndërmjetme. TCP shton mbështetjen për të zbuluar
gabimet apo të dhëna të humbur dhe për të shkaktuar ritransmetim deri sa e dhënave është
e saktë dhe pranuar plotësisht.
3
TCP/IP
TCP / IP (Kontrollit të Transmisionit Protocol / Internet Protocol) eshte gjuha themelore të
komunikimit apo të protokollit të internetit. Ajo mund të përdoret gjithashtu si një protokoll të
komunikimit në një rrjet privat (ose një intranet ose një extranet). Kur ju jeni të vendosur me
qasje të drejtpërdrejtë në internet, kompjuteri juaj është i pajisur me një kopje të programit TCP /
IP ashtu si çdo kompjuter të tjera që ju mund të dërgoni mesazhe për të ose të marrë informacion
nga ka gjithashtu një kopje të TCP / IP.
TCP / IP është një shtresë dy program. Shtresa më e lartë, Transmission Control Protocol,
menaxhon montimin e një mesazhi apo fotografi në pako të vogla që janë transmetuar në internet
dhe të pranuara nga një shtresë që TCP e paketave në mesazhin origjinal. Shtresa më e ulët,
Internet Protocol, trajton një pjesë adresën e çdo paketë në mënyrë që ajo merr në destinacionin e
duhur. Çdo kompjuter portë në rrjet kontrolle kjo adresë për të parë se ka përpara mesazh.Edhe
pse disa pako ka nga i njëjtin mesazh janë shpartalluar ndryshe nga të tjerët, ata do të jenë
reassembled në destinacion.
TCP / IP përdor modelin klient / server e komunikimit, në të cilin një përdorues kompjuteri (një
klient) kërkesat dhe është siguruar një shërbim (të tilla si dërgimin e një web faqe) nga një
kompjuter tjetër (një server) në rrjet. TCP / IP komunikimit është kryesisht pikë-për-pikë, do të
thotë çdo komunikimi është nga një pikë (ose kompjuteri host) në rrjet në një tjetër pikë apo
presë kompjuter. TCP / IP dhe të nivelit të lartë aplikacione që e përdorin atë janë në mënyrë
kolektive e thënë të jetë "pa shtetësi", sepse çdo kërkesë të klientit është konsideruar si një
kërkesë e re nuk lidhet me ndonjë një mëparshme (ndryshe nga bisedat e zakonshme të telefonit
që kërkojnë një lidhje të dedikuar për kohëzgjatjen e thirrjes). Duke qenë pa shtetësi liron shtigjet
e rrjetit në mënyrë që të gjithë mund t'i përdorë ato vazhdimisht. (Vini re se shtresa e TCP
vetvete nuk është pa shtetësi aq sa çdo njëri mesazhi është i shqetësuar. Lidhja e saj mbetet në
fuqi derisa të gjithë pako ka në një mesazh te marrë).
4
PROTOKOLET
Pershkrimi preciz i rregullave dhe menyra ne te cilin kompjuteret e ndryshem munde te
komunikojn ne rrjet quhet protocol. 1Me ane te protokoleve arrihet lidhja ne mes te kompjutereve
personal dhe qendres se madhe kompjuterike. Softweri I cili mundeson funksionimin normal te
internetit perbehet nga dy komponentet te protokoleve te cilat sipas standardeve nderkombetare
quhet TCP (transmission control protocol) dhe IP (internet protocol) ose shkurtimisht TCP/IP.
PROTOKOLI TCP/IP
Modeli TCP/IP ka kater nivele:
Nivelin e aplikimit
Nivelin e transportit
Nivelin e internetit dhe
Nivelin e qasjes ne rrjet.
1 . https://id.wikipedia.org/wiki/Internet_protocol_suite
5
GRAFIKU I PROTOKOLIT TCP/IP
6
-FTP- File Transfer Protocol
-HTTP- Hypertext Transfer Protocol
-SMTP- Simple Mail Transfer Protocol
-DNS- Domain Name System
-TFTP- Trivial File Transfer Protocol
Niveli i transportit perfshin dy protokole: protokoli per kontroll te transmisionit
(Transmission Control Protocol (TCP)) dhe protokolin e datagramit te perdoruesit (user
datagram protocol (UDP)).
KRAHASIMI I MODELIT OSI DHE MODELIT TCP/IP
Nese krahasojme modelin OSI dhe TCP/IP, verejme se ata kane ngjajshmeri dhe dallime.
2Ngjashmerite:
Qe te dy posedojn nivele
Qe ted y posedojn nivele te aplikimit ndonese ato kryejne sherbime te ndryshme
Qe ted y posedojn nivele transporti dhe nivele te rrjetes
2 https://bekimdauti.wordpress.com/2015/07/20/protokollet-e-komunikimit-ne-rrjetet-kompjuterike/
7
Dallimet:
TCP/IP kombinon nivelin e sesionit dhe te prezentimit ne nivelin e aplikimit
TCP/IP duket me i thejsht sepse ka me pak nivele por ne fakt eshte me i komplikuar
MODELET E REFERENCAVE TCP/IP DHE OSI
Gjatë përshkrimit të procesit të komunikimit, vërejtëm që komunikimi në mes të dy
kompjuterëve përbëhet nga segmente të caktuara. Këto segmente në botën e rrjeteve
kompjuterike quhen shtresa të komunikimit të cilat ia lehtësojnë punën sistemit operativ sa herë
që i kërkohet të komunikoj me kompjuterët tjerë. Ky koncept daton që nga vitet e ’60-ta që njihet
si koha e zhvillimit të Internetit e që kryesisht përbehej nga protokollet IP (Internet Protocol) dhe
TCP (Transmission Control Protocol). 3Aso kohe Departamenti i Mbrojtjes të ShBA-ve realizoi
kornizën e shtresuar TCP/IP përmes së cilës u vendos funksionaliteti i rrjeteve në sistemet
operative. Kështu, ky model i mundësoi sistemit operativ që në formatin e shtresuar (në nivele)
të realizon komunikimin me kompjuterët tjerë në rrjetë. Meqë TCP/IP ka një qasje më të
shlirshme të shtresimit, duke u përbërë nga vetëm katër shtresa si: fizike, rrjetit, transportit dhe
aplikacionit; si dhe faktit që në origjinë modeli TCP/IP nuk është model për përshkrimin e
përgjithshëm të të gjitha rrjeteve të komunikimit, atëherë Organizata Ndërkombëtare për
Standardizim (ISO) realizoi kornizën e Ndërlidhjes të Sistemeve të Hapura (OSI). Modeli OSI
përbëhet nga shtatë shtresa si: fizike, lidhja e të dhënave, rrjetit, transportit, sesionit, prezantimit
dhe aplikacionit; kështu, duke e bërë të mundur përshkrimin e hollësishëm të punës së
komponentëve harduerike dhe softuerike të përfshira në procesin e komunikimit në mes të
kompjuterëve. Kjo zaten edhe pasqyron qasjen e rreptë të shtresimit të modelit OS
3 http://www.academia.edu/1141263/Rrjetat_Kompjuterike
8
LIDHJA NË MES TË SHTRESAVE TË TCP/IP MODELIT DHE PROTOKOLEVE
9
BASHKSIA E PROTOKOLEVE TCP/IP
TCP/IP-ja paraqet bashkesi protokolesh nepermjet te cilit komunikojn kompjuteret ne rrjetin
global te njohur si internet. Meqe TCP/IP-ja eshte zhvilluar dhe vene ne perdorim para modelit
OSI,ky protokol nuk perfshin te gjitha shtresat e propozuara ne modelin e fundit.
Pasi qe,nuk egziston nje dokument i vetem qe percakton kete model,dokumente dhe libra te
ndryshem identifikojn numra te ndryshem dhe emerime te ndryshme per shtresat e protokolit
TCP/IP. Perderisa, dokumentet fillestare percaktojn kater shtresa neTCP/IP, librat e koheve te
fundit e kane ndryshuar kete qasje, duke identifikuar pese shtresa.
4Versioni origjinal i TCP/IP-se permbane keto kater shtresa:
1. Shtresa 4 – Shtresa e Aplicacionit: kjo eshte shtresa ku bejne pjese protokolet e nivelit te
larte, sic jane HTTP, FTP, SMTP, SSH e keshtu me radhe.
2. Shtresa 3 – Shtresa e Transportit: kjo eshte shtresa, e cila kontrollon rrjedhen e percjelljes
se paketave ne rrjete, duke u siguruar qe ato te arrijne ne destinacion. Ne kete shtrese
bejne pjese dy protokolet e rendesishme te ketije modeli: TCP dhe UDP.
3. Shtresa 2 – Shtresa e Intrenetit: kjo shtrese menaxhon adresimin e kompjutereve ne
Internet nepermjet IP protokolit,si dhe percakton skemen e rruges (routing) se paketave
nga burimi deri tek destinacioni.
4 Computer Networks,Fourth Edition Andrew S.Tanenbaum
10
4. Shtesa 1 – Shtresa e Qasjes ne Rrjete (Network Access Layer): zakonisht, perfshin
funksione te shtreses fizike dhe linkut te te dhenave nga modeli OSI. Pra, ketu
percaktohen pjeset hardverike (kartela e rrjetit,kabllot,etj), te nevojshme per komunikim
ne rrjete, si dhe disa funksione per kontrollimin e gabimeve gjate transmetimit.
Megjithate, modeli origjinal ka pesuar modifikime koheve te fundit, dhe tani identifikohen pese
shtresa per modelin TCP/IP.
Paragrafet ne vazhdim japin sqarime me te detajuara rreth emertimit te ketyre shtresave, si dhe
funksionet pergjegjese qe kane per komunikim ne rrjete (Internet). Per dallime nga me heret, ne
vazhdim eshte zgjedhur qasja nga poshte – larte (bottom – top).
1. Shtresa 1 – Shtresa fizike: duhet permendur se TCP/IP nuk propozon protokolet e
veqanta per kete shtrese, por ofron mbeshtetje te plote per te gjitha protokolet eksistuese
sipas modelit OSI.
2. Shtresa 2 –Shtresa e linkut te te dhenave: eshte e njejte situate sikurse edhe me shtresen
fizike, dhe me qe nuk eshte nen kontrollin direct te TCP/IP- se detajet per kete shtrese
konsiderohen si te njohura nga diskutimet e me hershme.
3. Shtresa 3 – Shtresa e rrjetit: ketu bene pjese njeri nder protoklet me te rendesishme te
TCP/IP-se, i cili ofron mekanizem per transmetim te informacioneve dhe ky protocol
njihet si IP. IP-ja, qe njihet edhe si protocol baze qe definon internetin ofron servis te pa
lidhur te informative ne forme te paketave te njohura si datagrame.
4. Shtresa 4 – Shtresa e transportit: kjo shtrese luan rolin e ngjajshem sit e mjetet
transportuese ne jeten reale. Gjithashtu, kjo shtrese ofron mekanizma per kontrollin e
gabimeve te transmetimit, fragmentimin e informacionit dhe kontrollime te tjera per
levizje te informacioneve mes kompjutereve ne rrjet. Ketu, bejne pjese dy protokole
specifike per transport qe shfrytezon TCP/IP-ja: TCP dhe UDP. Disa detaje rreth
funksionimit te tyre jane dhene ne seksionin paraprak.
11
5. Shtresa 5 – Shtresa e aplikacionit: kjo shtrese eshte kombinim I shtreses se sesionit,
prezantimit dhe shtreses se aplikacionit te modelit OSI. Shume protokole bejne pjese ne
kete shtrese.
Protokolet tjera me te rendesishme jane:
HTTP – HyperText Transfer Protocol
FTP – File Transfer Protocol
POP3 – Post Office Protocol Version 3
SMTP – Simple Mail Transfer Protocol
Telnet
TCP-ja ka per detyre organizimin dhe shperndarjen e te dhenave ne paketa te cilat duhet qe te
dergohen, kurse IP-ja ka per detyre bartjen e tyre neper rrjet, qe ne terminologjin kompjuterike
quhet rutim (routing).
Internet eshte nje nderlidhje e shume kompjutereve individual dhe te shume rrjeta globale
kompjuterike (NSFnet, EARN, etj), ne nje rrjet logjik te veqant ne te cilin te gjithe e ndajne
skemen e njejte te adresimit, duke perdorur protokolet TCP/IP.
12
LITERATURA:
1. http://www.academia.edu/1141263/Rrjetat_Kompjuterike
2. “The Essentials of Computer Organization and Architecture”, Linda Null, Julia
Lobur, Jones and Bartlett Publishers © 2003.
3. www.google.com
4. www.bing.com
5. https://id.wikipedia.org/wiki/Internet_protocol_suite
6. Behrouz A.Forouzan, TCP/IP Protocol Suit, McGrawHill
7. Rrjeta kompjuterike te Prof.Dr. Edmond Beqiri
8. Computer Networks,Fourth Edition Andrew S.Tanenbaum
9. Douglas E. Comer, Internetworking with TCP/IP: Principles, Protocols and Architecture,
Pearson Prentice Hall 2005, ISBN 0-13-187671-6
13
10. https://bekimdauti.wordpress.com/2015/07/20/protokollet-e-komunikimit-ne-rrjetet-
kompjuterike/
14