bÀi 9 lẬp kẾ hoẠch sẢn xuẤt, kinh doanh cỦa hỢp...

Tài liệu này do nhóm chuyên gia Socencoop phát triểnvới sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính của Chính phủ Australia và Quỹ Châu Á

CẨM NANG HƯỚNG DẪN ĐÀO TẠO CÁN BỘ CHỦ CHỐT HỢP TÁC XÃ

BÀI 9

LẬP KẾ HOẠCH SẢN XUẤT, KINH DOANH CỦA HỢP TÁC XÃ


LẬP KẾ HOẠCH SẢN XUẤT, KINH DOANH CỦAHỢP TÁC XÃ

Khái niệm, tầm quan trọng của việc lập kế hoạch

Hiệu quả hoạt động của hợp tác xã phụ thuộc chủ yếu vào kế hoạchsản xuất, kinh doanh của hợp tác xã.

● Thế nào là lập kế hoạch sản xuất, kinh doanh

• Lập kế hoạch kinh doanh là quá trình xác định các mục tiêu và lựachọn các phương thức để đạt được các mục tiêu đó.

• Kế hoạch và phương án sản xuất kinh doanh là bản mô tả chi tiếtmọi khía cạnh trong hoạt động sản xuất kinh doanh của hợp tác xa .



● Phân loại kế hoạch

Theo thời gian thực hiện kế hoạch, kế hoạch được phân thành kếhoạch dài hạn, kế hoạch trung hạn, kế hoạch ngắn hạn và phương ánsản xuất kinh doanh:

- Kế hoạch sản xuất - kinh doanh dài hạn: loại kế hoạch này thườngcó thời hạn 5 năm trở lên, nhằm vạch phương hướng tổng thể cho sựphát triển của hợp tác xã.

-Kế hoạch sản xuất - kinh doanh trung hạn: loại kế hoạch này thườngđược xây dựng theo nhiệm kỳ của Đại hội thành viên (từ 2 đến 5năm), nhằm đưa ra định hướng cho các hoạt động sản xuất - kinhdoanh của hợp tác xa .



- Kế hoạch sản xuất - kinh doanh ngắn hạn: loại kế hoạch này đượcxây dựng cho hoạt động dưới một năm hoặc theo tháng, quý nhằmquy định cụ thể việc triển khai các hoạt động được định hướng trongkế hoạch sản xuất - kinh doanh dài hạn. Khác với kế hoạch dài hạnhay kế hoạch trung hạn, kế hoạch sản xuất, kinh doanh ngắn hạn trìnhbày những mục tiêu, chỉ tiêu cụ thể.

- Phương án sản xuất - kinh doanh: phương án sản xuất kinh doanhthường được xây dựng theo chu kỳ, thời vụ về việc sản xuất kinhdoanh một hoặc một số loại hàng hóa dịch vụ cụ thể.



● Tầm quan trọng của việc lập kế hoạch:

- Là công cụ đắc lực giúp thành viên và người lao động trong hợp tácxã biết được hướng đi của hợp tác xã, từ đó nỗ lực phối hợp, hợp tác,đoàn kết với nhau và làm việc một cách có tổ chức.

- Giúp làm giảm tính không ổn định của hợp tác xã do người quản lý,điều hành dự đoán được những thay đổi trong nội bộ hợp tác xã, cũngnhư môi trường bên ngoài, cân nhắc ảnh hưởng của chúng và đưa ranhững giải pháp đối phó thích hợp, kịp thời.

- Giúp giảm được sự chồng chéo và những hoạt động lãng phí.

- Giúp thiết lập nên những tiêu chuẩn, tạo điều kiện thuận lợi cho côngtác kiểm tra.



Nội dung kế hoạch sản xuất, kinh doanh

Một kế hoạch sản xuất, kinh doanh hoàn chỉnh bao gồm các phần sau:

- Ý tưởng kinh doanh, mục tiêu: mô tả ngắn gọn hoạt động kinh doanh củahợp tác xã dự định tiến tới đâu? và làm thế nào để đạt được mục tiêu đó?

- Tổng quan về hợp tác xã, trình bày các thông tin cơ bản về hợp tác xã, cơcấu tổ chức, đội ngũ nhân viên và cán bộ quản lý cũng như đối tác...

-Phân tích thị trường, khách hàng mục tiêu, đối thủ cạnh tranh và sảnphẩm, dịch vụ của họ, các rủi ro kinh doanh...



- Phân tích sản phẩm, dịch vụ hiện có và các đặc tính cạnh tranh của chúng;trình bày việc phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới.

- Đê xuất các phương thức xúc tiến hoạt động kinh doanh: phương thức bánhàng, mức giá, kênh phân phối, chiến dịch quảng cáo, xúc tiến thương mạivà quan hệ với các khách hàng...

- Cách thức tổ chức để tiến hành hoạt động sản xuất, kinh doanh.

- Trình bày vấn đề quản lý lao động, số lượng nhân viên, nhu cầu đào tạo vàcác nội dung khác liên quan đến thành viên, cán bộ quản lý.

- Nguồn tài chính cho hoạt động sản xuất, kinh doanh: xác định doanh thu,chi phí, lợi nhuận cũng như lượng vốn cần thiết...



Các bước xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh

Bước 1: Trình bày ý tưởng kinh doanh của hợp tác xã.

● Phần này trình bày ngắn gọn nhưng chi tiết về dự định trong tươnglai của hợp tác xa về những loại sản phẩm, dịch vụ mà hợp tác xa dựđịnh bán hoặc cung cấp cho thành viên hoặc những sản phẩm, dịch vụmà hợp tác xa dự định tiêu thụ (hoặc chế biến rồi tiêu thụ) cho thànhviên.



● Khi lập kế hoạch, hợp tác xa phải nắm được khả năng hiện tại củahợp tác xa ở đâu, bao gồm:

- Khả năng về vốn, đặc biệt là những dịch vụ đòi hỏi vốn lớn, nhưcung ứng vật tư, giống …;

- Khả năng về cán bộ, đặc biệt là những dịch vụ kinh doanh đòi hỏikiến thức và kỹ năng về kinh doanh, thị trường;

- Khả năng về hệ thống tổ chức, tiếp nhận và phân phối dịch vụ, cạnhtranh …;

- Khả năng về cơ sở vật chất kỹ thuật, như kho tàng, máy móc thiếtbị, phương tiện vận tải, phương tiện quản lý ….



Bước 2: Phân tích điểm mạnh, điểm yếu của hợp tác xã về các mặtvà tình hình môi trường sản xuất - kinh doanh.

Để tiến hành phân tích, xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh, ngườiquản lý hợp tác xa phải giải đáp các câu hỏi dưới đây, thể hiện mộtcách tổng thể tình hình hiện tại của hợp tác xa :

● Khách hàng mục tiêu chủ yếu là ai? Các nhà quản lý hợp tác xa phảiluôn xác định mục tiêu chủ yếu các dịch vụ của hợp tác xa phải luôn làphục vụ nhu cầu chung của thành viên (ví dụ: cung cấp phân bón,

thuốc trừ sâu cho thành viên; tiêu thụ cà phê cho thành viên hợp tác

xã...)


LẬP KẾ HOẠCH SẢN XUẤT, KINH DOANH CỦA HỢP TÁC XÃ

● Dịch vụ mà hợp tác xa định cung cấp cho thành viên nhằm mụctiêu gì? (Ví dụ: cung cấp phân bón cho thành viên với giá cả rẻhơn và chất lượng bảo đảm hơn so với thành viên mua tại các

cửa hàng bán lẻ);

● Hàng hóa, dịch vụ chủ yếu là gì? (ví dụ: cung cấp phân bón,

thuốc trừ sâu cho thành viên);



● Những sản phẩm, dịch vụ nào hợp tác xa phải cung cấp cho thànhviên thì hiệu quả hơn? Sản phẩm, dịch vụ nào thành viên tự làm? Sảnphẩm, dịch vụ nào hợp tác xa tiêu thụ (hoặc sơ chế, chế biến rồi tiêuthụ) cho thành viên? (Ví dụ: hợp tác xã thu mua cà phê của thành

viên, sấy khô rồi bán cho các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê);

● Lợi thế riêng của hàng hóa, dịch vụ của hợp tác xa là gì? Có khác gìvới đơn vị sản xuất kinh doanh hàng hóa và dịch vụ cùng loại? (ví dụ:giá rẻ hơn hoặc chất lượng tốt hơn hoặc dịch vụ tốt hơn);

● Đơn vị cạnh tranh của hợp tác xa là ai?



● Hợp tác xa có hình thức đặc biệt nào để thu hút thành viên (ví dụ:giá rẻ, chất lượng tốt, dịch vụ tốt hơn) không? Kế hoạch xúc tiếnviệc mua, bán hàng phục vụ thành viên và quảng cáo tiêu thụ hànghóa, dịch vụ cho thành viên?;

● Nguồn lực tài chính của hợp tác xa như thế nào?;

● Để đạt được mục tiêu sản xuất - kinh doanh đề ra, hợp tác xa cầncó đội ngũ nhân lực như thế nào? Đội ngũ hiện tại có đáp ứng đượcyêu cầu đặt ra hay không?.



Bước 3. Chọn sản phẩm, dịch vụ để tiến hành sản xuất, kinh

doanh:

Dựa vào việc phân tích thị trường, phân tích hàng hóa, dịch vụ hiệntại của hợp tác xa, điều kiện tài chính và nguồn nhân lực của hợp tácxa , người quản lý hợp tác xa cần quyết định xem hợp tác xa dự địnhsản xuất - kinh doanh loại sản phẩm, dịch vụ nào phục vụ thành viên?

● Hàng hóa, dịch vụ hiện tại: hàng hóa và dịch vụ hiện tại có điểmmạnh và có điểm yếu gì về các mặt như: giá, mức chi phí, khả năngcó lãi, chất lượng, mẫu mã, cách bán hàng và phân phối...



● Hàng hóa, dịch vụ dự định sẽ cung cấp, tiêu thụ: hợp tác xa dựđịnh sản xuất sản phẩm hoặc thực hiện dịch vụ nào cho thành viêntrong tương lai? Tại sao cần thiết phải tiến hành những sản phẩm,dịch vụ mới đó?

● Cải tiến để phát triển sản xuất: nhân tố chủ đạo trong sản xuất,kinh doanh sản phẩm hiện tại cũng như trong tương lai là gì? Khâunào cần phải được cải tiến để phát triển sản xuất, kinh doanh: trangthiết bị mới, công nghệ mới, nguyên vật liệu và các yếu tố khác?



Bước 4. Xác định các chỉ tiêu cụ thể:

Việc xác định các chỉ tiêu cụ thể kế hoạch sản xuất kinh doanh củahợp tác xa được thực hiện theo trình tự sau:

• Căn cứ xác định: nhu cầu dịch vụ của các hộ gia đình.

• Nội dung xác định:

- Loại dịch vụ các hộ gia đình có nhu cầu;

-Số hộ có yêu cầu dịch vụ (bao gồm các hộ trong và ngoài hợp tácxa );



- Khối lượng dịch vụ mỗi hộ có nhu cầu;

- Chất lượng yêu cầu dịch vụ;

- Thời gian cung cấp dịch vụ.

Sau đó, tổng hợp nhu cầu dịch vụ theo từng loại, từng đội, tổ tiếpnhận dịch vụ và từng thời kỳ trong năm, trong vụ.

• Phương pháp xác định nhu cầu:

- Căn cứ phiếu đăng ký nhu cầu dịch vụ của hộ gia đình thành viên;

- Theo kinh nghiệm thực tế.



• Chú ý: Việc xác định nhu cầu dịch vụ đối với khách hàng bênngoài được thực hiện trên cơ sở phân tích nhu cầu thị trường, khảnăng cạnh tranh của hợp tác xa hoặc các hợp đồng đã ký.

• Đánh giá khả năng cung cấp dịch vụ của hợp tác xa :

- Khả năng của hợp tác xa về từng loại dịch vụ;

- Khả năng cạnh tranh dịch vụ của các hợp tác xa , tổ chức, tư nhânkhác.

• Xác định doanh thu:

- Doanh thu tính trên từng hàng hóa, dịch vụ;

-Tổng doanh thu (một tháng, năm).



•••• Xác định đội ngũ lao động:

- Số lượng nhân viên;

- Cán bộ quản lý mới cần tuyển dụng;

- Mức lương;

- Số lượng nhân viên cần được đào tạo.

• Xác định kết quả kinh doanh:

- Chi phí;

- Lợi nhuận;

- Vốn tích lũy được.



Bước 5. Xây dựng các biện pháp thực hiện kế hoạch sản xuất,kinh doanh.

• Phần này trình bày các biện pháp cụ thể, ghi rõ thời gian thựchiện và người chịu trách nhiệm thực hiện, người kiểm tra vàtrách nhiệm cá nhân, xây dựng hệ thống báo cáo định kỳ vàthường xuyên.



Câu hỏi gợi ý thảo luận ở nhóm

Câu hỏi 1. Trình bày khái niệm, các loại kế hoạch sản xuất, kinhdoanh và tầm quan trọng của kế hoạch sản xuất, kinh doanh đối vớihợp tác xã?

Câu hỏi 2. Nêu rõ nội dung và các bước xây dựng một bản kế hoạchsản xuất, kinh doanh trong hợp tác xã.

Bài tập. Giảng viên giới thiệu nội dung các bản hợp đồng sản xuất,kinh doanh đã sưu tầm được, yêu cầu mỗi nhóm lập một bản kếhoạch sản xuất, kinh doanh thuộc một lĩnh vực nào đó do giảng viênphân công (nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, giaothông vận tải...), sau đó đại diện mỗi nhóm lên trình bày trước lớp.

bÀi 9 lẬp kẾ hoẠch sẢn xuẤt, kinh doanh cỦa hỢp...

Documents